}

}<(l(tp$=adbcb <

Een échte Haagse krant

Vrijdag 15 augustus 2014

jaargang 8 nummer 379

€ 2,50

Laatste kraakbolwerk van de stad moet wijken voor prestigeproject 3

Van Aartsen wacht pittig spoeddebat 3

Jan Steen door de ogen van Bredius ‘Nooit werd het bij hem pornographie’ UIT 4 Familie Kwok opent grootste dim sumrestaurant in Chinatown 5

Strenge selectie zomercursus NDT ‘Thuis oefen ik zes uur per dag, hier negen’ 7

2>

Den Haag Centraal > Vrijdag 15 augustus 2014

haagse plaatjes

‘Zon in Scheveningen’ / Rita Reys (1959) Een van de fraaiste odes aan het zomerse strandleven in Scheveningen staat op naam van de vorig jaar overleden Rita Reys. De badplaats kende in de jaren vijftig een bloeiende jazzcultuur. Ook La Reys stond er menigmaal op een podium. Op 18 december 1959, met de astronomische winter in aantocht, nam zij in een Hilversumse studio de zomerse jazzballade ‘Zon in Scheveningen’ op. Het begeleidend trio (Pim Jacobs op piano, zijn broer Ruud op contrabas en Wessel Ilcken op drums) zorgde voor een passende, lome swing. In korte, afgemeten zinnen zette de zangeres meesterlijk de sfeer van het zomerse Scheveningen neer: ‘Zòòòn en zand/ Ice cream sodatonic/ In een ligstoel zon ik/ Op het strand’. Haar soepele, heldere stem lijkt te worden gedragen door een lichte, verkoelende zeebries. ‘Bouou-levard/ Achter glazen muren/ Zitten we te gluren/ Naar elkaar’. Het leven is zorgeloos: ‘Boven het duin/ Draaien vogels kringen/ Zon van Scheveningen/ Maak me bruin’. Het was een van de weinige keren dat zij zich liet verleiden tot het zingen in haar moedertaal. Die taal paste haar eigenlijk niet, vertelde ze in 1997 aan Cornald Maas in de Volkskrant: “In het Nederlands kan ik niet swingen”. Ter demonstratie zong ze een passage voor aan de interviewer. “Hoor maar: zò-òò-ò-n, vier maten in één noot, heel lelijk.” En dan schaamde ze zich ook nog

voor haar Rotterdamse accent dat zich in het Nederlands niet liet verloochenen. Hoorde Maas die o zo Rotterdamse rrr vanachter uit de keel niet, in regels als ‘De zee is trrrillend cellofaan/ De lucht een strrrakke blauwe vaan’?

Ja maar, de tekst was toch mooi en ze zong het toch heel sensueel?, sputterde Maas tegen. “Misschien overdrijf ik verschrikkelijk”, antwoordde de zangeres, “maar waar vind ik, als ik toch in het Nederlands zou willen zingen, een

vent als Willy van Hemert? Hij schreef ‘Zon in Scheveningen’ helemaal op mijn lijf”. De tekstschrijver had er zelfs een verwijzing in verwerkt naar een van haar favoriete nummers: ‘Een meeuw verscheurt haar eigen keel/ Een dansorkest speelt Love For Sale’. “Als je voor mij schrijft, moet je verstand van jazz hebben. Ik ben nu eenmaal een jazzzangeres”. Van Hemert had haar met componist Harry de Groot benaderd, vertelde ze in ‘Het lied van Den Haag’ (2006): “Er werd een tv-uitzending gemaakt waarvoor ze het lied goed konden gebruiken. Ze vroegen mij daarvoor. Omdat het een succes was, werd er een plaatopname van gemaakt. Het werd nog een hit ook. Ik heb het vrij vaak gezongen, vond dat erg leuk om te doen. Er wordt nog wel eens naar gevraagd. Als mijn muzikanten het kennen dan spelen we het”. In 1968 nam Reys ook nog een Engelstalige ode aan de badplaats op: ‘Come to Scheveningen’ (want: ‘You’ll find the best of everything in Scheveningen’), geschreven door een zekere M.A. Smit. Ze voelde zich er blijkbaar thuis. “Een enige badplaats, ik ga er elk jaar een paar keer naartoe”, vertelde ze in 2006. ‘Come to Scheveningen’ was niet slecht, maar lang niet zo memorabel als ‘Zon in Scheveningen’, dat ook in nieuwe gedaantes voortleefde. Op 21 juni 1969 zong Willem Nijholt een la-

ter op cd vastgelegde uitvoering in de populaire televisieshow van Rosita Bloom. De zingende tandarts De Aal, die in 1980 kortstondige bekendheid verwierf met zijn hilarische carnavalshit ‘Een barg die he een krul in de steert’, zette het in 1988 in geheel eigen, typische stotterstijl op de plaat. Op de b-kant vertolkte hij een zelfgeschreven, Italiaanse versione spaghetti. ‘Sò-sò-sò-sòle sabbia/ Gelato coca fresco’, luiden de openingsregels, waarin de inmiddels kennelijk wat belegen soda tonic is vervangen door een wat hippere frisse coke. In 2005 zong het kersverse talent Wouter Hamel in de veelbekeken tv-show van Paul de Leeuw over de Scheveningse zon, met Cor Bakker aan de piano. De originele single van Rita Reys uit 1959 verscheen in een standaard blanke hoes. Het hierbij afgebeelde hoesje is van een heruitgave uit 1964, uit de reeks Favorieten Expres. Jimmy Tigges

Jimmy Tigges (1953) is publicist en diskjockey. Hij geldt als een specialist op het gebied van sportliederen, maar heeft als geboren Hagenaar ook jarenlang onderzoek gedaan naar liedjes waarin Den Haag een rol speelt. In 2006 publiceerde hij samen met Paul Groenendijk het boek ' Het lied van Den Haag'.

advertentie

EEN MUZIKALE REIS DOOR DE KLASSIEKE MUZIEK IN HET ZUIDERSTRANDTHEATER EEN ONVERGETELIJK AVONTUUR VOOR IEDEREEN MET EEN VAN DE BESTE DIRIGENTEN EN MEEST GEVRAAGDE SPREKERS VAN DE WERELD, BENJAMIN ZANDER, SAMEN MET LEDEN VAN HET RESIDENTIE ORKEST, KONINKLIJK CONSERVATORIUM EN NJO: TALENT IN CONCERT DIE HET NIEUW ORKEST VORMEN

22, 23 EN 25 AUGUSTUS 2014 ZUIDERSTRANDTHEATER SCHEVENINGEN VAN TE VOREN AANMELDEN WWW.KONCON.NL/BENJAMINZANDER

Benjamin_Zander_Advertentie_DEF.indd 1

PROGRAMMA Vrijdag 22 augustus Lezing over zijn boek The Art of Possibility Zander geeft nieuwe benaderingen om huidige levenssituaties te veranderen met de klassieke muziek als leidraad. Doorbreek de structuur van eigen kaders en bereik meer dan mogelijk is. 20.00 uur, gratis Zaterdag 23 augustus Classical Fever “Everyone loves classical music, they just haven’t found out about it yet” Maak kennis met klassieke muziek samen met Benjamin Zander, het Nieuw Orkest en presentator Lex Bohlmeijer. 20.00 uur, gratis Maandag 25 augustus Concert met het Nieuw Orkest Beethoven – Overture Coriolanus Brahms – 2e Symfonie T 20.00 uur, gratis ITVERKOCH U

08-08-14 11:44

3

actueel<

Vrijdag 15 augustus 2014 > Den Haag Centraal

Bekritiseerde burgemeester komt terug voor spoeddebat De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen is teruggekeerd van vakantie om de gemeenteraad tekst en uitleg te geven over twee uit de hand gelopen demonstraties in de Schilderswijk. De oppositie in de raad had om een spoeddebat op donderdag gevraagd. De burgemeester was steeds zwaarder onder vuur gekomen, omdat hij de rellen bij twee demonstraties niet ernstig genoeg vond om van zijn vakantieadres in Frankrijk terug te keren. De laatste demonstratie in de Schilderswijk, afgelopen zondag, heeft voor heftige discussies gezorgd over de toelaatbaarheid van dergelijke demonstraties in de smalle straten van dicht bevolkte volksbuurten. De massaal uitgerukte Mobiele Eenheid kon zondag nauwe-

lijks voorkomen dat het tot een confrontatie kwam tussen circa 200 antiISIS-demonstranten en een gelegenheidsgroep van zo’n honderd tegendemonstranten. Ook in de Schilderswijk zelf en in de omgeving hebben tal van bewoners zich fel uitgesproken tegen het houden van dergelijke manifestaties in hun wijk. Onder meer de Stichting Haagse Hopjes Transvaal wil af van dergelijke marsen. Het zorgt volgens de Stichting voor veel onrust en schade en is een slecht voorbeeld voor de jeugd. Volgens sociale media is sprake van een golf van ongezouten kritiek op de afwezigheid wegens vakantie van burgemeester Van Aartsen. Twee weken geleden kreeg de burgemeester het zwaar te

verduren, nadat niet was ingegrepen bij een uit de hand gelopen anti-Israël demonstratie in de Schilderswijk. Daarbij werd onder meer opgeroepen tot ‘dood aan de Joden’. Van Aartsen liet via een plaatsvervangend woordvoerder weten dat de politie bij die gelegenheid geen verwerpelijke kreten had gehoord. Er zouden ‘geen grenzen zijn overschreden’. Ook de tweede demonstratie was heftig. Onder meer werden kreten gescandeerd als ‘ISIS, ISIS, krijg de tyfus’. De tegendemonstranten gooiden met stenen. Uiteindelijk werden zes relschoppers aangehouden. Ook na de demonstratie van afgelopen zondag zweeg de burgemeester. Opnieuw een plaatsvervangende woordvoerder, geconfronteerd met de onhandigheid van

Op Twitter circuleren diverse spotprenten van Van Aartsen.

het nu op vakantie zijn van de burgervader, liet ditmaal weten: ‘Het is nu eenmaal nooit een goede tijd om op vakantie te gaan’. Raadslid Richard de Mos van de groep De Mos nam het initiatief de gemeenteraad met spoed bijeen te roepen. Dat lukte met behulp van andere oppositiepartijen. De burgemeester kan overigens nog altijd rekenen op steun van de coalitiepartijen. Wel zal hij op een aantal gebieden beterschap moeten beloven. Ook in de landelijke politiek is er flinke kritiek op hem. De Tweede Kamer zal na het reces debatteren over strengere regels voor dergelijke de-

monstraties. Voor PVV-leider Geert Wilders was de zaak deze week al klip en klaar. Hij begon een scherpe tirade tegen de Haagse burgemeester met de oproep: ‘Aftreden’. De Nederlandse Vereniging van Journalisten heeft Van Aartsen opgeroepen de veiligheid van journalisten beter te waarborgen. Bij de eerste demonstratie werden journalisten bedreigd, afgelopen zondag werd een tv-camera vernield. De organisatoren van de demonstratie van afgelopen zondag hebben inmiddels een nieuwe mars aangekondigd voor 20 september, ook weer in de Schilderswijk.

Krakers De Vloek hekelen prestigeproject gemeente

‘Lokaal bestuur is er voor de burgers, niet voor de projectontwikkelaars’ bouwden van sloopmateriaal uit Duindorp een concert- en theaterzaal. Ook kwamen er ateliers, werkruimtes en het biologische restaurant Water en Brood. Al jaren wonen en werken mensen er met plezier, aldus Keesmaat. “Omdat het laagdrempelig is, kunnen veel mensen meedoen. We hebben niet de druk om geld te maken. Als we in een huurpand zouden zitten, zouden we tegen een kunstenaar zeggen: maak wel iets wat genoeg geld in het laatje brengt, anders moet je weg. Daar willen we niet mee bezig zijn. Dit geeft vrijheid”. Voorlopig blijven de krakers actie voeren, want de gemeente biedt ze geen alternatief aan. Of de bouw daadwerkelijk doorgaat, vraagt Keesmaat zich af. “We zijn bang dat je straks hetzelfde krijgt als bij de Blauwe Aanslag, waar de grond nu nog steeds braak ligt. De gemeente wil pas een bouwvergunning aanvragen als we weg zijn. Wie zegt dat het zeilcentrum er dan uiteindelijk komt? En

wat gebeurt er dan met het Nautisch Centrum, dat nu al halfleeg staat? Volgens Keesmaat is het de meeste stadbestuurders toch om de verkoop van de grond te doen. “Het maakt hun niet uit of er uiteindelijk een zeilcentrum in komt”. Keesmaat vindt dat raar: “Je moet als stad niet alleen maar kijken of je geld voor grond kunt krijgen of prestigeprojecten kunt bouwen, zoals laatst het Spuiforum of de kabelbaan over de haven. Daar lijkt het nu wel weer op. Bouwplannen maken en maar zien waar het schip strandt. Zo geef je geen invulling aan de stad. Lokaal bestuur is er voor de burgers, niet voor projectontwikkelaars”. Of het tij nog te keren is, durft hij niet te zeggen. “De gemeente kan altijd van gedachten veranderen, maar dan moeten we wel support krijgen van onderop. Net als bij het Spuiforum. Dan is er een kans”. Op zaterdag 6 september komt De Vloek naar het Spuiplein. Om te protesteren, maar ook met muziek en eten.

advertentie

Vrijplaats De Vloek wil niet wijken voor een Topzeilcentrum. >Foto: De Vloek

De Vloek aan de Hellingweg moet binnenkort wijken voor het Topzeilcentrum. Onzin, vinden sympathisanten van de sociaalculturele vrijplaats. Even verderop in de straat staat het Nautisch Centrum halfleeg. ‘Het Topzeilcentrum zit daar nu in, dus als er behoefte is aan meer ruimte, doe dat dan daar’. Door Annerieke Simeone

Vorige week kraakten activisten van De Vloek de Pier. Daarmee startte niet alleen de mediacampagne voor het behoud van de vrijplaats, het was volgens woordvoerder Kwinten Keesmaat (26) tevens een signaal aan het stadsbestuur. “De gemeente heeft soms vreemde prioriteiten. Den Haag wil een beetje meedoen met andere grote steden en wil een levendige plek zijn voor al zijn bewoners. Heel mooi allemaal, maar stop dan energie in een project dat staat te verkrotten en draai niet een goedlo-

pend initiatief als De Vloek de nek om”. De woordvoerder van wethouder Karsten Klein (sport, Scheveningen) laat weten dat er desondanks andere plannen zijn voor de plek aan de Hellingweg. “Den Haag heeft de ambitie om dé zeezeilhaven van Europa te worden met alle faciliteiten die daarvoor nodig zijn. De aanwezigheid van een Topsportzeilcentrum, bedoeld als basis van de Nederlandse olympische zeilploeg en het Sport Innovatie Lab Zeilen, is goed om de internationale positie van Scheveningen verder uit te bouwen”. Volgens Keesmaat wil de gemeente begin januari de grond verkopen aan een projectontwikkelaar. “Ik snap de ambitie wel om in de haven een zeilcentrum te bouwen. Karsten Klein is wethouder sport en heeft Scheveningen in zijn portefeuille. Die wil dat graag combineren. En natuurlijk moet er ruimte zijn voor zeilsport, je zit tenslotte aan het water, maar waarom juist op de plek waar De

Vloek zit? Vijf jaar geleden is bij ons in de straat het Nautisch Centrum gekomen. Dat staat sinds zijn oplevering grotendeels leeg. Het Topzeilcentrum zit daar nu in, dus als er behoefte is aan meer ruimte voor zeilsport, doe dat dan daar. De gemeente geeft als reactie: ‘Het huidige Nautisch Centrum biedt hiervoor onvoldoende mogelijkheden. Op de huidige locatie wordt vaak gebruikgemaakt van afzonderlijke faciliteiten zoals materiaalopslag, gym en onderhoudsruimte, waardoor minder efficiënt gewerkt kan worden’. Laagdrempelig Als De Vloek weggaat, verdwijnt daarmee één van de laatste krakersbolwerken van Den Haag. Kwinten Keesmaat kwam net van school toen De Vloek twaalf jaar geleden werd gekraakt. Hij zag hoe het voormalige coatingbedrijf aan de Hellingweg 127 door tientallen mensen in de loop der jaren werd opgeknapt. Inventief creëerden ze hun eigen vrijplaats,

Exclusieve brilmode

Hoogstraat 37 2513 AP Den Haag www.hofstede-optiek.nl

4>


stadsmens

Kunst van een verhaal vertellen leerde Driebeek op ‘ambachtsschool’ Londen Wanneer Michael Driebeek van der Ven op een middelbare school een klas binnenkomt, weet hij wat hem te wachten staat: energieke pubers druk doende met allerlei apparatuur en hun onafscheidelijke mobieltje. Tot hij gaat vertellen. Dan verstomt het rumoer. “Met alleen woorden en zonder effecten zie ik al na twee minuten de kinderen onderuit zakken. Dat vind ik ontroerend”. De les die hij als gastdocent ‘optuigt’ met een verhaal kan bijvoorbeeld gaan over sociale omgangskunde. Verhalen vertellen is zijn vak of, zoals hij verkiest, zijn ‘ambacht’. Hij leerde dat op de International School of Storytelling in Londen. Met zijn Dutch International Storytelling Centre (DISC), dat sinds vorig jaar bestaat, richt hij zich op een internationaal publiek. Vandaar dat hij zichzelf ‘storyteller’ noemt. “Den Haag is een enorm internationale stad, maar op uitgaansgebied is er weinig voor expats. Ik werk daarom ook samen met de Stichting The Engels Theatre”. Sinds kort is DISC gevestigd in het klooster van de Broeders van Sint Jan in de Oude Molstraat. Daar huurt Driebeek van der Ven, die in de Japanse sto-

Michael Driebeek van der Ven richt zich op een internationaal publiek. >Foto: DHC/Liza Letsch

ryteller Norihiro Terazawa een werkpartner heeft gevonden, de Johanneszaal. Met het oog op zijn publiek doopte hij die om tot Johannes Court. “Alles wat ik zocht, is hier”, wijst hij om zich heen. “Er is een goede akoestiek, de zaal is qua formaat prima, er is een eigen entree en, het allerbelangrijkste, het is een plek met een ziel”. In de Johannes Court worden vanaf september middagen en avonden gehouden waarop meerdere verhalenvertellers

optreden. Daarnaast organiseert DISC er ‘Storytelling workshops’ op het gebied van entertainment, educatie en zorgverlening. Middelbare scholen en basisscholen in de regio Zuid-Holland behoren eveneens tot zijn werkterrein. “Bij educatie is storytelling niet het doel maar het middel”, zegt hij. “Op basisscholen krijgen kinderen van acht, negen jaar bijvoorbeeld les over mondzorg. Een mondhygiëniste legt de leerlingen uit

hoe ze moeten poetsen en ik maak een verhaal waarin het leerdoel op een speelse manier is verwerkt”. Ook bedrijven schakelen hem in. Voor mensen met dementie of autisme is hij eveneens van betekenis. In zijn programma staat dat omschreven als ‘Storytelling zorgverlening’. Traumaverwerking voor groepen of op individuele basis wordt daar een belangrijk onderdeel van. Driebeek van der Ven keert er in wisselende perioden voor terug naar de opleiding in Londen om zich daar verder in te ontwikkelen. Zijn workshopprogramma omvat nog een vierde categorie die hij als ‘ambachtsstijl’ omschrijft. Hij licht toe: “Hoe vertel je Haagse historische verhalen aan Hagenaars of bijvoorbeeld Marokkaanse migrantenverhalen aan tweede en derde generaties Marokkaanse Nederlanders? Mensen hebben er behoefte aan hun oorsprong te kennen en te beleven”. Na een studie Rechten volgde hij een opleiding aan de Acteerstudio in Den Haag. Hij leerde er Caja van der Poel kennen met wie hij sindsdien geregeld samenwerkt. Samen trokken ze naar Londen voor een masterstudie aan de International School of Storytelling

Nadrukkelijk: “De school is een ambachtsschool, geen ‘school of art’, hoewel dat gebieden zijn die tegen elkaar aanschuren. Het is qua sfeer een soort Harry Potter-school en je zit echt in een multiculturele klas. Mensen komen uit de hele wereld: van Nieuw-Zeeland en Oeganda tot Finland. Je leert er enerzijds techniek: hoe vertel je een verhaal en hoe begin je? En anderzijds, en dat is heel belangrijk, is er ook veel lesaandacht voor wat het effect is van het gebruik van storytelling: hoe werkt het en waarom werkt het?” Volgens Michael Driebeek van der Ven is dat moeilijk in woorden te vatten. Bedachtzaam formulerend: “Storytelling installeert een mechanisme bij je waardoor je tot inzichten kunt komen. Je denken wordt er ook door verbreed”. Het ambacht is hem dierbaar, blijkt uit alles. Michael tot slot: “Het is de oudste communicatievorm. Verhalen vertellen is door de eeuwen heen opgebouwd. Het is als orale traditie begonnen bij de holbewoners en het zit wereldwijd in iedere cultuur”. Informatie: www.DISCstorytelling. com of [email protected] Joke Korving

advertentie

Ontdek de wereld ONTDEK WERELD Ontdek de DE wereld

Ontdek de wereld

Imitatie

Imitatie

Nadoen is een kunst tm 7 sep 2014

beeld & Ontwerp: jan heijnen, den haag

BEELD & ONTWERP: JAN HEIJNEN, DEN HAAG

Nadoen is een kunst tm 7 sep 2014

WERKEN AAN Werken aanVREDE vrede GIVE peace PEACE AaCHANCE Give chance tmTM22 nov 2014 NOV 2014

MUSEON.NL

museon.nl

BEELD & ONTWERP: JAN HEIJNEN, DEN HAAG

AFFICHE ONTWERP: JAN HEIJNEN, DEN HAAG

museon.nl

5

actueel<


Kevertje velt monumentale iepen Nachtegaallaan Door Marc Konijn

De iepziekte blijft slachtoffers maken in de stad. De laatste achttien monumentale iepen aan de Nachtegaallaan zijn deze zomer gekapt. De bomen waren – ondanks extra verzorging en behandeling – te ernstig aangetast door de iepziekte. Onder boomkenners geldt de Nachtegaallaan als een van de parels van de stad. Aan deze laan in de Vogelwijk stonden 36 prachtige iepen van negentig jaar oud, in twee dubbele rijen aangeplant. Dat zorgde voor een indrukwekkend bladergewelf. De gemeente had deze bomen dan ook een monumentale status gegeven. In 1996 sloeg ook aan deze laan de iepziekte toe. Eén van de bomen bleek aangetast door de iepspintkever. Deze kever boort een gat in het hout en legt daar zijn eieren in. De larven op hun beurt banen zich ook een weg door het hout. Als deze kever besmet is door een bepaalde schimmel, is dat funest voor de boom. De iep sluit zijn sapstroom af, en de aangetaste takken verdrogen. De gemeente Den Haag heeft er alles aan gedaan om de monumentale bomenrij aan de Nachtegaallaan te redden. De iepen kregen ieder jaar een injectie met een serum om de boom sterker te maken in de strijd tegen de dodelijke schimmelinfectie. Dode of aangetaste takken en twijgen werden direct gesnoeid. Er werden zelfs parkeervakken weggehaald om het plantsoen te verbreden, zodat de wortels meer ‘lucht’ kregen. De extra zorg heeft niet mogen baten. In 2005 werden de eerste iepen gekapt, en na verloop van tijd dunde de bomenrij steeds verder uit. In juli van dit jaar moesten de laatste achttien bomen het veld ruimen. Volgens Clara Visser van de Adviesraad Monumentale Bomen

Bronovo houdt eerste hulp Ziekenhuis Bronovo blijft beschikken over een afdeling voor spoedeisende hulp. De directie heeft de zorgverzekeraars ervan kunnen overtuigen dat het ziekenhuis een afdeling voor eerste hulp niet kan missen. Vorig jaar was het ziekenhuis begonnen met het bouwen van een nieuwe afdeling spoedeisende hulp. Toen de nieuwbouw al een eind op streek was, kreeg Bronovo van de zorgverzekeraars te horen dat een bundeling van krachten in Haaglanden noodzakelijk was om kosten te besparen en de kwaliteit te verhogen. Bij die concentratie zou geen plaats meer zijn voor een eerste hulp-afdeling in Bronovo. De directie van Bronovo heeft zich daar steeds heftig tegen verzet en naar nu blijkt met succes. De vernieuwde afdeling is in ieder geval tot 2018 gegarandeerd. Er komen jaarlijks bijna 25.000 patiënten op de afdeling binnen.

Prijsvraag voor minder files

De laatste achttien monumentale iepen aan de Nachtegaallaan zijn deze zomer gekapt. > Foto: DHC/Liza Letsch

kon het niet anders. “Het was een sterke groep bomen, die in het verleden al eens een schimmel had overwonnen, en daar toen heel goed uit was gekomen. De laatste iepziekte hebben ze ook lang weerstaan. Maar de bomen werden steeds slechter. Helaas”. Nekslag De definitieve nekslag was de ontdekking dat er veel kevers in de zieke iepen zaten. Visser: “Je moet voorkomen dat een zieke iep een broedboom wordt. Dan vliegen de jonge iepenspintkevers uit naar andere bomen, met de ziekmakende schimmel aan hun poten en

vleugels. Eén broedboom kan veel andere iepen aantasten. Dat dreigde hier te gebeuren. Dan kan je maar één ding doen: de bomen zo snel mogelijk weghalen”. Visser wijst erop dat de bomenrij aan de Nachtegaallaan ook een cultuurhistorische element in zich heeft. “De Vogelwijk is vanaf 1925 opgebouwd, zo oud als de iepen hier dus waren. Maar wat veel mensen niet weten is dat de Nachtegaallaan een hele oude laan is. Op de kaart van Cruquis kan je hem al vinden, als de rijweg naar het landgoed Houtrust. En ook op latere kaarten is hij er, altijd met een rij bomen langs de kant,

een echte laan dus, die tot de Haagse Beek doorliep. Er zijn dus meer redenen om de bomenrij aan de Nachtegaallaan in zijn oude glorie te herstellen”. De Adviesraad Monumentale Bomen zal binnenkort een advies uitbrengen aan de gemeente wat te doen op de kale Nachtegaallaan. Welke kant dat uitgaat, zegt Visser nog niet te kunnen zeggen. “Het liefst zien we de iep hier weer terug. Dat kan ook, want de nieuwe varianten zijn veel beter bestand tegen de iepziekte. Maar we zijn nog in gesprek met een iependeskundige welke boomsoort het beste is voor deze plek”.

Wie het beste idee lanceert om het aantal files in de regio Haaglanden te verminderen en dus de bereikbaarheid te vergroten, kan rekenen op een prijs van € 15.000. De prijs is ingesteld door ondernemers in de regio, samen met de overheid. Met het geld moet het winnende idee via het eigen bedrijf of overheidsonderdeel in de praktijk worden gebracht. Hoewel het aantal files op de meeste rijkswegen gestaag afneemt, is in veel steden juist sprake van toenemende filedruk. De regio Haaglanden als geheel en de stad Den Haag en randgemeenten in het bijzonder scoren in recente onderzoeken relatief slecht op het gebied van bereikbaarheid. Doel van de initiatiefnemers van de prijs, verenigd in ‘Bereikbaar Haaglanden’, is vermindering van het aantal files in de regio met 20 procent. De winnaar krijgt behalve de geldprijs ook de MobiliteitsAward Haaglanden.

Chinatown krijgt grootste dim sum-restaurant Door Daphne Browne

Den Haag krijgt er een nieuw dim sum-restaurant bij. Het grootste van Den Haag, aldus de Chinese familie Kwok die al drie jaar het succesvolle restaurant Full Moon runt aan de Gedempte Burgwal. Deze week is de horecafamilie aan de overzijde van de straat een nieuw concept gestart: Full Moon Express. Een modern restaurant waar ruim 130 gasten snel en betaalbaar een verse Aziatische maaltijd kunnen nuttigen. De zaak is ruim opgezet en volgt het ‘fast casual’ principe, fast food maar dan op een hoger niveau. Bestellen kan meteen bij binnenkomst. Gasten kunnen kiezen uit een divers Aziatisch menu: de Hong Kong BBQ-grill biedt verschillende soorten typisch Chinees geroosterd vlees zoals buikspek, eend en kip, maar er is ook de Japanse Teppanyaki-grill en de Noodle bar waar wokgerechten worden bereid.

Full Moon Express, het nieuwe concept van de familie Kwok.>Foto: DHC

Bruiloften Is de bestelling eenmaal geplaatst dan kun je aan de counter zien hoe het gerecht ter plekke door de Chinese chefs wordt klaargemaakt. Het gesis van ossenhaas op de Teppanyaki gril of heet vuur dat zich om een rokende wok waadt, je maakt het allemaal live mee. Full Moon Express heeft verschillende zitruimtes; het ‘theehuis: een kamer ingericht met

lage zitplaatsen voor het raam die aanvoelt als een Japanse theetuin, de ‘red dragon kamer’ en de ‘food square’, een ruimte met hoge tafels die aanvoelt als een Aziatische night market. Het interieur van de zaak is ontworpen door de jonge ondernemers Chengzhi Ye en Steef Utama die net samen architectenbureau ’88 architect’ zijn gestart. Om heel Den Haag de kans te geven voordelig kennis te maken met het concept van de Express biedt het restaurant een deal aan via koopjessite Groupon. Voor slechts € 9,95 kun je dan twee hoofdgerechten bestellen. Boven Full Moon Express zal in september het nog grotere Full Moon City geopend worden, een dim sumrestaurant vergelijkbaar met het tegenoverliggende Full Moon, maar met een luxere uitstraling. “Wegens de grote omvang van dit restaurant is het uitermate geschikt voor feesten en Chinese bruiloften, maar we hebben straks ook kleinere, aparte kamers voor zakelijke gasten die wat meer privacy wensen”, aldus Chi Fung Kwok, één van de zonen uit de Chinese horecafamilie. Als in september ook Full Moon City haar deuren heeft geopend, kan het zich met trots het grootste dim sum-restaurant van Den Haag noemen. Full Moon Express, Gedempte Burgwal 4, dagelijks geopend van 11.00 tot 22.00 uur www.fullmoonexpress.nl

Ooievaars dragen Sijthoff City Het gerenoveerde complex Sijthoff City op de hoek van de Grote Marktstraat en de Wagenstraat zal eind dit jaar ‘gedragen’ worden door twaalf bronzen ooievaars. Althans zo moet het lijken als eind dit jaar de installatie van twaalf grote scuplturen de renovatie van het winkel- en kantorencomplex moet voltooien. De twaalf stadssymbolen van elk vijf meter hoogte worden gemaakt bij de vermaarde klokkengieterij Koninklijke Eijsbouts in het Brabantse Asten. In het complex in het hart van de stad komen vier etages met 6300 vierkante meter voor kantoren. Op de onderste twee lagen komt 4750 m2 voor winkels. Onder meer de Britse modeketen River Island heeft al een flinke ruimte gehuurd.

6> terugblik


foto’s uit het haags gemeentearchief

Adje Vandenberg: de twee-eiige eenling Op 31 januari 1954, een ijskoude zondag, wordt Ad (Adrianus) van den Berg in Den Haag geboren. Een groot deel van zijn jeugd brengt hij buiten Den Haag door. Van den Berg is van huis uit kunstschilder en reclamemaker, maar speelt ook niet onverdienstelijk gitaar. In de jaren zeventig verslijt hij meerdere groepen: Darling, Jaap Dekker Boogie & Blues Band, Magic Box en de door hemzelf opgerichte rockgroep Mother Of Pearl. Wanneer succes uitblijft, start hij in 1978 een band met een meer ‘bluesy’ inslag: Teaser. Met deze band neemt hij in de Hilversumse Wisseloord Studio’s de ongetitelde debuut-lp op, die de groep via het Engelse platenlabel Vertigo op internationale schaal uitbrengt. Op de plaat komen meerdere van Van den Berg’s talenten aan de oppervlakte: zijn gitaarspel, zijn compositorische vaardigheden en zijn kunstzinnigheid, want ook de platenhoes wordt door hem geschilderd. Zijn muzikale talent blijft niet onopgemerkt, want de leden van de wereldberoemde band Thin Lizzy doen hem in 1981 een voorstel om hen te komen versterken. De carrière van deze Ierse hardrockgroep loopt op dat moment echter ten einde, dus bedankt Van den Berg vriendelijk. Bovendien heeft hij zojuist een nieuwe groep opgezet met basgitarist Dick Kemper (ex-Turbo), drummer Jos Zoomer (ex-Mother Of Pearl, ex-Teaser) en vocalist Bert Heerink. In De Telegraaf van 4 september 1982 memoreert de gitarist zijn zoektocht naar een zanger: “Ik zocht naar een hardrockzanger die écht zingt in plaats van de tekst mee te advertentie

schreeuwen, Bert Heerink werkte voor een uitzendbureau in een worstfabriek toen ik hem opspoorde”. Bandleider en creatief brein Adrianus van den Berg verengelst zijn naam naar Adrian of Ad Vandenberg. Zijn Nederlandse fans noemen hem liefkozend Adje. Zijn band noemt hij simpelweg Vandenberg. Meteen vanaf de oprichting gaat de carrière van de groep als een komeet. Naar aanleiding van een democassette krijgt Vandenberg als eerste Nederlandse band ooit een platencontract aangeboden bij de grote Amerikaanse platenmaatschappij Atlantic. In de studio van Led Zeppelin-gitarist Jimmy Page te Cookham in Engeland nemen de bandleden de debuutschijf op. De groep breekt in 1982 mondiaal door met de hitsingle ‘Burning Heart’, waardoor Vandenberg in Amerika kan toeren met onder anderen Ozzy Osbourne en Kiss. Ook treedt de band veelvuldig als hoofdact in Japan, Duitsland en Engeland op. In 1984 komt de lp ‘Heading For A Storm’ met de hitsingle ‘Different Worlds’ uit en een jaar later de lp ‘Alibi’. De prachtige hoezen van beide lp’s worden geschilderd door multitalent Vandenberg. Wanneer het commercieel minder goed gaat en de groep begint uiteen te vallen, gaat Adje Vandenberg een nieuwe artistieke uitdaging aan en sluit zich aan bij de Whitesnake, een van oorsprong Engelse groep die met speels gemak overal ter wereld zorgt voor uitverkochte stadions en miljoenen platen en cd’s verkoopt. Een vervelende polsblessure noopt Vandenberg in 1989 zijn muzikale omzwervingen grotendeels te staken.

Vandenberg’s Moonkings tijdens Fortarock 2014 te Nijmegen. >Foto: Eus Straver

Vandenberg’s primaire focus ligt in de jaren die daarop volgen op zijn schilderkunst. Zijn werken worden in binnen- en buitenland tentoongesteld. Toch zijn er ook muzikale uitspattingen. Zo brengt hij in 1994 een album uit met de groep Manic Eden, doet hij bij elke Whitesnake-show in Nederland een gastoptreden en schrijft hij een clublied voor FC Twente, dat prompt leidt tot een rechtszaak met enkele oude bandleden die vinden dat

ook zij recht hebben op de naam Vandenberg. De rechtbank van Amsterdam oordeelt echter op 11 september 2011 dat Van den Berg rechthebbende is op de naam, want: “Het is onweersproken gebleven dat Van den Berg in 1982 de initiatiefnemer van de band is geweest”. Vandenberg blijft muzikaal actief. In 2014 richt hij de groep Vandenberg’s Moonkings op, waarmee een debuut-cd wordt opgenomen. De band verkoopt

momenteel met groot gemak middelgrote zalen uit. Dit zal waarschijnlijk ook gebeuren op 30 januari 2015 wanneer de groep in het Paard van Troje acte de présence geeft. De Haagse twee-eiige eenling Vandenberg treedt dan voor het allereerst in zijn leven op in zijn geboortestad. Koen Bakker www.gemeentearchief.denhaag.nl

7

actueel<


Zomercursus Nederlands Dans Theater

‘Goede dansers kunnen met één hand alles vertellen’

maar toen ik de auditievideo’s zag, was ik verbaasd over het hoge niveau. Ik geef de dansers nu opdrachten en laat ze aan de hand daarvan improviseren en creëren. Express yourself”. Mirko de Campi is daar blij mee: “Het is fijn dat Ema echt met ons samen aan het stuk werkt, er is synergie en ik hou van haar manier van bewegen”.

In de studio’s van het Nederlands Dans Theater (NDT) volgen zestig jonge dansers uit de hele wereld de jaarlijkse Summer Intensive. In deze zomercursus onderwijzen NDT-dansers repertoire van het wereldberoemde gezelschap. De cursisten, tussen 14 en 30 jaar oud, zijn naar leeftijd ingedeeld in drie groepen. Velen van hen hopen hier ooit te komen werken, wat de afgelopen jaren verschillende oud-cursisten ook lukte.

H

Door Frans van Hilten

et is warm in het Lucent Danstheater aan het Spuiplein. In studio 5 ligt Alice Godfrey (20) uitgeteld van de spierpijn op de vloer naast de piano. Godfrey komt uit Zuid-Afrika, waar het NDT nooit is geweest. Toch is ze een groot fan. “Voor mij zijn ze nummer één. Ik ken ze van YouTube en onze artistiek leider in Zuid-Afrika heeft het altijd over ze. Zij heeft me aangeraden auditie te doen. Je moet dan video-opnamen insturen van een balletles en een eigen moderne solo”. De lat ligt hoog: voor zestig beschikbare plaatsen zijn dit jaar vijfhonderd video’s ingestuurd. Godfrey heeft bovendien één van de schaarse beurzen gekregen die beschikbaar zijn gesteld door leden van de Vriendenvereniging. “Ik heb mijn adoptiefouder nog niet ontmoet, maar volgende week komt hij naar mijn lessen kijken”. Sommige mensen bieden ook een slaapplaats; de meeste deelnemers overnachten in een hostel. Godfrey heeft er een paar dagen op zitten. “De derde dag schijnt het zwaarst te zijn”, zegt ze. “Thuis oefen ik zo’n zes uur per dag, hier negen. Hopelijk gaat het vanaf nu wat beter”. Tussen de spiegels vóór in de studio en de barre achterin repeteren groepsgenoten. Soms wordt er gelachen. Wie niet aan de beurt is, zit of ligt aan de kant tussen truien en drinkflesjes, stretcht, masseert de spieren of sms’t. Mirko de Campi (19) danst in Florence en hoopt op een plaats bij het Balletto di Roma. Hij doet de Summer Intensive voor de tweede keer. Vorig jaar arriveerde de Italiaan vol angstig ontzag voor het beroemde NDT, nu danst hij een groep hoger en voelt hij zich op zijn gemak. “Van wat ik hier had meegekregen, bleef ik het hele jaar door leren. Over beweging, expressie. Dat proces eindigt niet na die twee weken”. In de pauzes komen veel deelnemers naar de green room, de backstage van het Lucent Danstheater. Ze eten er of

Alice Godfrey repeteert haar solo voor de nieuwe choreografie van haar groep. > Foto: PR

kopen een NDT-shirt, bekijken het dagrooster en stellen hun vragen aan educatieteam ‘Move In’. Brede ramen bieden uitzicht op het Spuiplein, ertegenover kijkt een smal venster uit op de grootste dansstudio. Gaga De groepen warmen zich ‘s ochtends op met ballet of de vloeiende bewegingsleer gaga. Daarna volgen ze repertoirelessen, zowel solo als met partner. De jongste groep doet in plaats van het zware partnerwerk improvisatie. Anders dan vorig jaar

wordt naast de huischoreografen Sol Léon (Spanje) en Paul Lightfoot (Engeland) geen Jirí Kylián meer gedanst. Het Nederlands Dans Theater zal de stukken van de Tsjech zelf ook een paar jaar niet meer dansen. In plaats daarvan staat nu werk van de Canadese Crystal Pite op het lesprogramma. Godfrey noemt de moderne dansstijl van hier verfrissend in vergelijking met haar klassieke balletopleiding in Kaapstad. “Daar is techniek alles, hier gaat het veel meer om de bedoeling”. Dat kan docente Ema Yuasa bevestigen. “Wat deze dansers zo goed

maakt, zijn hun creativiteit en fantasie, hun verbeeldingskracht. Die zijn veel belangrijker dan techniek”. De Japanse Ema Yuasa, al negen jaar NDTdanseres, geeft de groep van De Campi en Godfrey ‘New Composition’. In deze workshop aan het eind van iedere dag werken de groepen onder begeleiding aan een eigen stuk. Zo ontwikkelen ook de eigen dansers zich tijdens de Summer Intensive verder, tot docent en choreograaf. Niet eerder maakte Yuasa werk voor zo veel personen. “Ik dacht dat ik alles van tevoren zou moeten bedenken,

Karatetrappen Wie van studio naar studio loopt, ziet hoe verschillend het eigen werk van de drie groepen uitpakt. Maakt in de ene studio een rij kaarsrechte figuren abrupte, gestileerde bewegingen, in de volgende vliegen de karatetrappen je om de oren. Een bewuste keuze van ‘Move In’, om een gevarieerd programma te kunnen bieden op de afsluitende Open Avond. Tegen het einde van de eerste week krijgen de nieuwe stukken steeds meer vorm. Zoals gehoopt is Alice Godfrey inmiddels door de ergste pijn heen. “Het dansen geeft steeds meer voldoening”. De groepen worden saamhoriger, mede door het avondprogramma met ontspanning en informatieve bijeenkomsten. Met de oudste groep maakt Marco Goecke de nieuwe compositie. In Nederland is de Duitser vooral bekend als choreograaf bij Scapino, maar hij is ook actief voor het NDT. Goecke heeft in studio 1 de tlbuizen uitgedaan en werkt bij het licht van twee theaterlampen. Met een vingerknip geeft hij aan wanneer de dansers moeten rennen, opkijken en stoppen. Zijn onafscheidelijke teckel scharrelt rond bij de spiegels. Goecke laat zijn balletten ontstaan zonder vooropgezet plan en vreest altijd weer dat het hem niet zal lukken. Met de cursisten experimenteert en choreografeert hij dagelijks drie uur. Een uitputtingsslag. “Drie uur achter elkaar werk ik anders nooit, hooguit twee”, vertelt hij. “De druk ligt ook nog hoger dan anders, want deze kinderen hebben betaald. Ze zullen het niet zo gauw zeggen, maar zijn ze tevreden met hun solo van misschien vijftig seconden?” Hij ziet grote niveauverschillen. “Ze willen natuurlijk allemaal hier dansen, maar dat is heel hoog gegrepen. Goede dansers kunnen met één hand alles vertellen. Dat heb je of dat heb je niet. Maar met kleine correcties, met geluid, met opvoeren van de stress, kan ik er wel steeds meer uithalen. Ik wil ook de zwakste persoon in een groep mooi laten zijn, al is het maar voor één seconde”. De dansers van de Nederlands Dans Theater Summer Intensive laten zaterdag 16 augustus repertoire en nieuw werk zien in Theater aan het Spui. Informatie en reserveren: www.ndt.nl

8>zomerserie


‘Vriendschap en vertrouwen, dat is de basis’

Roy Fu en Xiaoling Sun richten zich op het bedrijfsleven dat uit China naar de Haagse regio komt. > Foto: Jurriaan Brobbel

Den Haag heeft een Chinatown en onderhoudt steeds nauwere banden met de economische grootmacht China. Tijd voor een onderzoek naar het stadse leven. Deze zomerserie neemt u mee naar alle lagen van ‘China in Den Haag’. Deze week: Het West Holland Foreign Investment Agency.

V

Door Vilan van de Loo

raag iemand op straat van wie ADO Den Haag tegenwoordig is, en het antwoord zal zijn: ‘ E e n C h i ne e s , toch? ’ Correct. Vraag vervolgens wat WFIA ermee te maken had, en dan komt er: ‘Eh ... wifi?’ West Holland Foreign Investment Agency (WFIA) is één van de best bewaarde geheimen in het Haagse. De semi-overheidsorganisatie, die volgend jaar het derde lustrum viert, bemiddelt waar mogelijk bij de komst van buitenlandse bedrijven naar de regio. Mede dankzij WFIA vestigden zich hier vorig jaar veertien Chinese bedrijven, met een groeiprognose van honderden banen. Bij de kennismaking tussen de gemeente en Wang Hui (inderdaad, zo heet hij) verleende WFIA advies. Sinds kort is WFIA gevestigd in het

WTC. Een blik op het namenbord leert dat hier een interessante concentratie zit van bedrijven en organisaties, zoals de Chinese Kamer van Koophandel. Voeg daarbij de zakelijke faciliteiten van het WTC en tel erbij op dat het perron met de trein naar Schiphol op wandelafstand is en je weet: we doen het beter dan Amsterdam. Het werk van WFIA business advisors Roy Fu en Xiaoling Sun richt zich vooral op het bedrijfsleven dat uit China naar de Haagse regio komt. Beiden zijn in China geboren en wonen in Nederland. Werken voor WFIA is een levensstijl, blijkt al snel. Belt een Chinese investeerder op zondagochtend om kwart over negen vanaf Schiphol, dan zeg je niet: ’Dat hebben we niet afgesproken’. Xiaoling Sun: “Natuurlijk ga ik dan naar het vliegveld. Ik ben ook blij dat ze me bellen. Het is een teken van vertrouwen in mij. Stel je voor dat iemand denkt: nee, Xiaoling bel ik liever niet”.

Eerst de cijfers. Kwamen er in 2011 acht Chinese bedrijven naar de regio, het jaar erna waren dat er al veertien en vorig jaar eveneens. Zet de voorspelde groei door, dan zullen daar een kleine zeshonderd banen uit voortkomen. Een technologiebedrijf als Huawei Technologies groeit benijdenswaardig snel; het nieuwe kantoor in Voorburg biedt plaats aan zo’n 350 werknemers. Technologie, daar zit de groei. “De nieuwste Chinese bedrijven zoals Yaband ontwikkelen eigen merken”, zegt Roy Fu. “In de jaren 80 begon het bedrijfsleven in Nederland in de restaurants, daarna kwamen andere sectoren en nu word het vooral ontwikkeling en onderzoek”. Veilig De hamvraag is natuurlijk: hoe komt een Chinees bedrijf op het idee zich in de Hofstad te vestigen? Xiaoling legt uit: “Den Haag staat in China bekend als de internationale stad van vrede en recht. Het is een comfortabele stad, je kunt er rustig en veilig leven. De ambassade zit er net als de regering. Dat Chinatown hier in het centrum zit, dichtbij het Binnenhof, is ook een pluspunt. In Amsterdam zit Chinatown in de Wallen. En er komen steeds meer Chinese bedrijven, dat is ook belangrijk”. Sinds de oprichting van WFIA in 2000 is er hard gewerkt aan het opzetten en uitbreiden van een netwerk in (onder meer) China. De busi-

ness advisors die zich voor een land inzetten, hebben daar een persoonlijk netwerk. En dan is er het fenomeen Henk Kool, die met zijn hier en daar zwaar bekritiseerde reizen toch vele deuren heeft weten te openen voor WFIA om contacten te leggen of die uit te breiden. Met overheidsvertegenwoordiging sta je sterker dan zonder, zo simpel is het. In dat netwerk circuleert af en toe een gerucht, een wist-je-dat. Een bedrijf in China zoekt uitbreiding. Misschien naar Europa. Maar ja, waarheen? Dan kan de business advisor van WFIA aan het werk. Het gaat hierbij niet alleen om promotie, maar ook om praktische hulp, zoals het zoveel mogelijk uit handen nemen van de bureaucratie tot en met het regelen van een internetaansluiting. Voordat het bedrijf een besluit neemt, zijn er rondleidingen door de stad met als klassiek hoogtepunt het broodje kroket. Voor een Chinees bedrijf kan dit beslissingsproces maanden duren. Dat ligt niet alleen aan de financiële aspecten. Amerikaanse bedrijven kunnen bij wijze van spreken op basis van een jaarverslag en een Skype-gesprek al een besluit nemen. De cultuur van Chinese bedrijven is anders. “Vriendschap en vertrouwen”, benadrukt Xiaoling Sun, “dat is de basis. Natuurlijk gaat het om de zaak maar ook om de persoon, om de relatie. Dat is voor China heel belangrijk. Tegenover elkaar zitten, elkaar in de ogen

kunnen kijken en een gevoel krijgen met wie je te maken hebt”. En ze tekent de twee karakters: zonder dit, bestaat er niets. “Maak dus nooit de fout om als Nederlander meteen zaken te willen doen. Dat kán niet. Net zomin als dat directe van Nederlanders”. Groei De groei van de Chinese bedrijven heeft ook tot gevolg dat er meer Chinezen naar Nederland komen voor zakenbezoek en toerisme. Roy Fu werkt samen met Den Haag Marketing om dat te bevorderen. “We zijn hiermee begonnen in 2011 en het gaat heel goed. Vorig jaar ontvingen we twintig procent meer Chinese toeristen. We springen soms in als het nodig is. Hotels vragen bijvoorbeeld drie weken van tevoren een garantie van de touroperator, maar die weet soms pas een week van tevoren dat ze komen. Wil je deze gasten hebben, dan moet je je willen aanpassen. Het zijn vaak families die komen, drie generaties”. De groei van bedrijfsleven en toerisme uit China zal de komende jaren waarschijnlijk doorzetten, als de economie zich verder herstelt. Daar zijn aanwijzingen voor. Elk jaar zal dus de factor China in het Haagse toenemen. Of er een einde aan deze groei is? Daar zijn géén aanwijzingen voor. Verder lezen: www.westholland.nl

9

sport<


Huidig beachstadion in Scheveningen nadert zijn einde

‘Een permanent stadion in 2020 zou prachtig zijn’ De accommodatie is bekend van het NK Beachvolleybal, dat komend weekend weer wordt afgewerkt. En het bouwwerk vormt het decor voor andere beachsportkampioenschappen. Maar ook de rest van de zomermaanden staat The Hague Beach Stadium zelden leeg. Na 2015 komt er misschien wel een permanent stadion op het strand. Door Klaas-Jan Droppert

Als de Pier het symbool van lang vervlogen tijden is, dan is het The Hague Beach Stadium het nieuwe icoon van Scheveningen. Bij het havenhoofd staat al tien jaar een accommodatie voor 2700 (beachvolleybal) of 1800 toeschouwers (beachsoccer). Het geeft feilloos aan dat de functie van de badplaats in honderd jaar veranderd is. “Scheveningen profileert zich dan ook als hoofdstad van de beachsporten”, zegt Lex Bouwer, directeur van The Hague Beach Stadium. “Alle nationale kampioenschappen, met uitzondering van beachhandbal, vinden hier plaats. En natuurlijk ook alle internationale evenementen. Bovendien is Scheveningen de enige plek ter wereld met een stadion dat jaarlijks zo lang op het strand staat. Andere steden bouwen zo’n accommodatie hooguit op voor een evenement om het daarna snel af te breken”. Van half mei tot half september staat het stadion op het strand. Ook op dagen dat er geen topsportevenementen zijn, wordt de accommodatie volop gebruikt. Door scholen en welzijnsorganisaties, door de nationale selecties, door het Regionale Talentencentrum Beachvolleyball, door de Beachvolleybal School en door bedrijven voor presentaties of uitjes.

“Je kunt met het stadion veel doen. Volgend jaar komt er een klimwand en we hebben The Hague Beach Club. Een soort sportschoolmodel waarvan je lid wordt en een veld kunt huren om onbeperkt te sporten. Of een theatervoorstelling of een presentatie van een autodealer met stand is mogelijk. We hebben duizenden ideeën die mogelijk zijn. Het is eigenlijk een outdoorcenter, waarbij het begrip ‘stadion’ minder belangrijk is”.

Scheveningen-promotie The Hague Stadium BV, onderdeel van evenementenbureau Prooost BV (bekend van het Life I Live-festival), heeft de commerciële verhuur nodig om de exploitatie rond te krijgen. “Met sporten voor welzijnsorganisaties red je het niet. Het helpt dat we een bedrag van de gemeente krijgen en geen huur betalen. Wij leveren een belangrijke bijdrage aan de economie, bijvoorbeeld omdat bij grote kampioenschappen hotelruimte nodig is en van de diensten van toeleveringsbedrijven gebruikgemaakt wordt. Bovendien worden die evenementen mondiaal uitgezonden. Dat is pure Scheveningen-promotie”. Met zulke goede voorwaarden zal, net als Kyocera bij het ADO Den Haag-stadion heeft gedaan, een naamsponsor wel staan te trappelen. Maar dat ligt anders. “In de praktijk is dat moeilijker. Je moet niet vergeten dat het stadion maar vijf maanden op het strand staat. Bovendien kleden grote evenementen, net zoals de UEFA bij voetbalwedstrijden in de Champions League, het stadion met hun eigen sponsors aan. Een naamgever wordt daarmee minder zichtbaar tijdens NK’s of EK’s. En een andere belangrijke reden is dat het sta-

Het beachstadion gaat na deze zomer zijn laatste jaar in. >Foto: PR

dion in 2015 fysiek en economisch is afgeschreven. Bedrijven willen als ze zo’n overeenkomst aangaan, dat liever voor een langere periode doen. Dat gaat dus nu niet”. Permanent Het opent de discussie over de toekomst van het stadion.Komt er een nieuw stadion? Zo ja hoe ziet dat eruit? En wordt het een permanente accommodatie op het strand? Bouwer: “De voorkeur gaat uit naar een permanent stadion, maar de kans is heel groot dat het weer een semi-per-

manent stadion wordt. Er zijn heel veel partijen bij betrokken. Naast de gemeente zijn dat onder andere de bewonersorganisaties, de collegaondernemers en het Hoogheemraadschap Delfland. Die moeten er allemaal iets van vinden en terecht. Het lijkt me veel te kort dag om een permanent stadion in 2016 te hebben”. Maar de droom blijft bestaan. “Zeker, al heeft dat wel enige voeten in de aarde. Zo moet het stadion dan tot boulevardhoogte worden opgekrikt, omdat het onderdeel van de kustverdediging wordt. En je moet de exploi-

tatie zien rond te krijgen. Er moet na de Pier niet nog een accommodatie staan te verpauperen. Om die exploitatie gezond te krijgen, zijn er allerlei ideeën met horeca en hotelfunctie en een dak dat binnen drie dagen wordt op- of afgebouwd. Dan wordt het stadion echt een sporten eventcenter. Maar een permanent stadion is iets waar Scheveningen heel trots op kan zijn. Dat zou prachtig zijn. Voorlopig is het nog een stip aan de horizon, maar als het er bijvoorbeeld in 2020 zou staan, zou me dat een heel grote glimlach opleveren”.

Aha-erlebnis bij Haagsche Voetbalhistorie Toernooi www.haagsevoetbalhistorie.nl Presenteert voor de 5e keer

Wat is de overeenkomst tussen de Haagse voetbalverenigingen Marathon, Ornas en Paraat? Ze bestaan alle drie niet meer. En toch staan ze binnenkort weer tussen de lijnen. Hoe dat kan? Doordat ze zaterdag 23 augustus meedoen aan het Haagsche Voetbalhistorie Toernooi. Speciaal voor clubs die inmiddels tot het verleden behoren. Door Martin van Zaanen

Toernooi voor niet meer bestaande verenigingen Aanvang 14.00 uur Grote feestavond Entrée gratis

P.D.K. - ORNAS - SV DUINOORD - H.T.S.V. - ADELAARS - VDS - BTC - HSV MARATHON - SOA PARAAT - SV DE JAGERS - POSTALIA - CWP - WESTERKWATIER - MAASSTRAAT-TEDO - ESDO - SVGWGEB - TEXAS DE OOIEVAARS - ADO - HAAGSCHE TRAINERS - HOLLANDSPORT’32 - ORANJEPLEIN - DE POSTDUIVEN - ARCHIPEL ORANJE BLAUW - GROEN/WIT’58 - SV KIJKDUIN - VIOS - DYNAMO’67 - JAC DEVJO - TONEGIDO - SVPTT - WVS - SV’35 - BWS - KRANENBURG - SVV SCHEVENINGEN ZONDAG - GONA

Voor de vijfde editie is speciaal een nostalgische wedstrijdposter ontworpen. >Foto: PR

Het is een hedendaagse editie van ‘Goud Van Oud’, maar dan speciaal voor het plaatselijke amateurvoetbal. Met voeten die allang niet meer kunnen uitvoeren wat de hersens nog steeds weten te bedenken. En combinaties die op zich best fraai zijn, maar dan alleen wanneer je de plaat op 33 in plaats van 45 toeren afspeelt. Van al snel van vermoeidheid puffende gezichten, voetbalshirts die in de loop der jaren steeds strakker zijn gaan zitten en de afmetingen van het speelterrein, die ondanks dat het ook nu weer zeven-tegen-zeven op een half veldje is, wéér groter lijken te zijn geworden. Dit jaar is er een jubileumeditie. Het evenement dat voor de vijfde keer plaatsvindt, kent een recordaantal van 51 deelnemers. Met een speciaal jubileumlogo, een nostalgische jubileumposter en een deelnemersveld om je vingers bij af te likken. Het wordt gehouden bij HSV VUC aan Het Kleine Loo 1 en dat draagt sterk bij aan de aantrekkingskracht. In het rustieke deel van het Bezuidenhout

ligt een complex waar de historie vanaf druipt. Nog altijd straalt het iets uit van standing en allure: de grote voetballers die er voetbalden en de grote bestuurders die er bestuurden. Dat laatste is grotendeels de reden dat VUC nog altijd bestaat. Veel van de deelnemers aan dit toernooi konden de uitdagingen en moeilijkheden als gevolg van veranderingen in de maatschappij niet het hoofd bieden, waarna ze onherroepelijk de geest gaven. Voor alles is het een herkenbare plek. Al was het maar vanwege de monumentale overdekte houten zittribune waar 800 mensen op kunnen. In februari 1950 werd hij officieel geopend, al was dat op de voormalige thuishaven, aan de Schenkkade. Dat lag even verderop, langs de spoorbaan, vlak bij de Laan van Nieuw Oost-Indië. Ook vanaf het uiteinde van de perrons had je uitzicht op het veld en voor die plekken konden 2000 mensen een – goedkoper dan de goedkoopste rang – kaartje aanschaffen. In totaal lag de capaciteit boven de 13.000 plaatsen, want er konden er ook 2300 op de eerste rang, 5000 op de tweede rang en 3000 op de derde rang, aan de Schenkkadezijde. In 1931 was hier de eerste lichtwedstrijd (een Europese primeur) en de centrale trainingen van het Nederlands elftal werden er gehouden. Ook vond je er De Wondertent, een houten onderkomen waar official Karel Lotsy zijn nationale manschappen inspirerend toesprak, waarna ze in de volgende interland de pannen van het dak speelden. In de zomer van 1968 verhuisde de overdekte houten

zittribune mee naar het huidige onderkomen aan Het Kleine Loo. Apart Het belooft zaterdag 23 augustus weer één grote aha-erlebnis te worden met clubs als (we doen slechts een greep): PDK, Ornas, SV Duinoord, HTSV, De Adelaars, Oranjeplein, SV De Jagers, Archipel, VDS, BTC, Groen Wit ’58, Oranje Blauw, SV Kijkduin, Paraat, SOA, CWP, Duinoord, De Flamingo’s, De Jagers, Dynamo’67, JAC, DEVJO, TONEGIDO, SVPTT, ADO, VV Maasstraat, TEDO, Paraat, ESDO, WVS, SV ’35, De Zwarte Schapen, OSC, De Ooievaars, een team van de Haagse Trainers, Holland Sport ’32, SV’35, GONA en Texas. Iedereen die vanaf 14.00 uur komt kijken, ondergaat de aparte ervaring dat hij clubs die al tijden niet meer bestaan toch ineens weer over het veld ziet gaan. “De animo was zo groot dat we de inschrijving al een paar maanden geleden moesten stopzetten”, zegt organisator Rob Pronk. “Ongelooflijk hoe iets in vijf jaar zo kan groeien, hè. En dan te bedenken dat het in 2007 allemaal begon met het opstarten van www.dehaagsevoetbalhistorie.nl. Puur om eens op een rijtje te zetten welke verenigingen er inmiddels allemaal niet meer waren”. De verklaring? Pronk: “De stad Den Haag is een voetbalbolwerk met een grote historie, daar raken mensen nooit over uitgepraat. Dat zal bij dit toernooi ook weer blijken. Ons geliefde spelletje als aanleiding tot één grote vriendenreünie”.

10>cultuur


Hoe een Haagse dame de oorlog op Java overleefde ‘Verslag en dagboeken, voor, tijdens en na het Tjidengkamp in Batavia, gedurende de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. December 1941 tot februari 1947’, luidt de oorspronkelijke titel van het werk van de Haagse Dicky Douw-Vos. Het lukt de schrijfster altijd haar dagboeken en aantekeningen te verstoppen voor de Japanse bezetter. Het noteren van de dagelijkse grote en kleine gebeurtenissen is haar overlevingstactiek.

G Door Jill Stolk

overdina ‘Dina’ C o r n e l i a Vo s (1913-2004) wordt geboren in Den Haag. Haar vader is hoofdbesteller bij de PTT, haar moeder zorgt voor de drie kinderen Dina, Jan en Jet. Dina – later verandert ze haar naam in Dicky – is een veelzijdige persoonlijkheid. Als kind schrijft en tekent ze al. Ze behaalt haar mulo-diploma, volgt de kunstacademie en de handelsavondschool en werkt op een kantoor. In 1939 trouwt ze met Izak Douw, scheepswerktuigkundige bij de KPM (Koninklijke Pakketvaart Maatschappij) in Nederlands-Indië. Hun standplaats wordt Singapore. In maart 1940 wordt zoon Robby geboren. In haar proloog noteert Douw-Vos hoe ze het bombardement op Singapore, op 7 december 1941, ervaart: ‘Ik werd wakker van geluiden of er zakken aardappelen de trap af gegooid werden’. De Japanners, die naar men aannam nooit echt zouden komen, zijn er nu toch. Een week later komt Izak, opvarende van de Cremer, thuis en op aanraden van het consulaat vertrekt het gezin, met de Cremer weer, naar Batavia. Hun bezit bestaat uit twee kamferkisten met inhoud. In januari 1942 vertrekt Izak naar Australië om tweeduizend Japanse geïnterneerden weg te brengen. ‘Robby en ik konden niet meer mee op dat eivolle schip’. Eind maart zal Izak zijn gezin komen ophalen is de afspraak, maar de echtelieden zullen elkaar pas terugzien in november 1945. Douw-Vos noteert: ‘De KPM verzekerde ons trouwens dat we volkomen veilig waren in Batavia. Toch gingen alle hoge pieten ervandoor. Die moesten allemaal dringend naar Australië, of Bombay in Brits-Indië’.

Dicky Douw-Vos wist haar dagboeken te verstoppen voor de Japanse bezetter. >Foto PR

Dicky’s broer Jan, accountant in Batavia, komt langs om te zeggen dat Dicky en Robby ook zo gauw mogelijk naar Australië moeten zien te komen. Dicky en een kennis van de

KPM, mevrouw Kuyken, lopen bijna alle passagekantoren af. Mevrouw Kuyken komt nog weg. Wel moet ze binnen een paar uur vertrekken, met haar dochtertje van anderhalf, als dekpassagier zonder bagage. Dicky, hoogzwanger van dochter Marijke, krijgt geen passage. Ze besluit zich in haar lot te schikken: ‘Pech gehad, dacht ik, blijven!’ Samen met vriendin Puck gaat ze hamsteren. Geld, etenswaren en

waardepapieren verstoppen ze in de holle poot van de eettafel, die ze daarna dichtspijkeren. Spirit Dagboek: ‘5 maart kwam er een meneer met een ernstig gezicht ons een papier laten lezen waarop stond te lezen dat de stad was overgegeven aan de jappen, die elk moment konden binnentrekken. Ik begon te huilen en Puck te vloeken. ‘Blijft kalm en

rustig’, stond erop, maar ja, doe dat maar eens als je denkt dat je laatste uur nabij is!’ Op 24 maart 1942 wordt Marijke geboren in het Inlands Centraal Burgerlijk Ziekenhuis. Het is daar niet ongezellig. Iedereen mag er de hele dag in en uit lopen. Dicky ligt tussen inlandse en Chinese vrouwen en na de bevalling krijgt ze met drie Indische vrouwen een kamer. Tien dagen ziekenhuis, tweede klasse, inclusief de inlandse arts, kosten vierenvijftig gulden. Dagboek: ‘In Holland had ik vast het driedubbele moeten betalen’. Het Europese ziekenhuis is dan al in beslag genomen door de jappen. Het zijn de kinderen Robby en Marijke die het leidmotief vormen in het werk van Douwe-Vos. Als 28-jarige ziet de auteur zich voor een immense taak gesteld. Hoe voed je kinderen op in de vieze, onveilige, krappe, overbevolkte omgeving van kamp Tjideng? Hoe kun je genoeg tijd besteden aan je kroost als je op voedseljacht moet? Hoe leg je je kinderen uit wie ‘papa’ is, terwijl je zelf geen idee hebt waar hij is? Hoe houd je je kinderen, om de haverklap in het ziekenhuis, in leven? Wanneer het gezin, vlak voor het weerzien met Izak, een paar dagen in Brisbane belandt, blijkt de spirit van de uitgehongerde Dicky niet te zijn verdwenen: ’ ’s Middags konden we met een bus naar de stad, waar we inkopen deden, vooral cosmetica. Iedereen keek ons na, we zagen er zeker nogal gek uit.(…) Zo nu en dan hoorden we zeggen: ‘Refugees’, en we kregen daar gewoon een minderwaardigheidscomplex van. Wat verbeeldden die wijven zich wel, die al die jaren gewoon door hadden kunnen leven?’ Douw-Vos is een begenadigd vertelster. Ze is precies, zonder in haarkloverij te vervallen. Het verslag van haar kamptijd is niet larmoyant, ze noteert weliswaar met persoonlijkheid, we zien haar optreden, oplossingen bedenken en haar plek verdedigen, maar ze wil informeren en geen klachtenrelaas voorleggen. De auteur plaatst de feiten in een context die ook voor naoorlogse lezers een eyeopener betekent. Grote delen van haar werk kunnen zo worden voorgelezen aan kinderen van de bovenbouw. Als ik een klas had, zou ik het doen, zeker met de Indië-herdenking op 15 augustus in het achterhoofd. Dicky Douw-Vos. ‘Groeten uit Tjideng ‘met ons gaat het goed’.’ Uitgeverij: Free Musketeers. ISBN 978-90-484-3083-3. Prijs € 18,95. Via de boekhandel of te bestellen bij www. freemusketeers.nl

Kunstwerk Papier Biënnale overleeft sprong bezoeker Door Klaas-Jan Droppert

Voor de tweede keer binnen een jaar is Museum Rijswijk opgeschrikt door een incident met een bezoeker. Liep in september 2013 een haastige aanwezige het topstuk van de Textiel Biënnale van de Mexicaan Gabriël Dawe nog omver, dit keer sprong een oudere man in een kunstmatige waterval tijdens de Papier Biënnale. Ook dit kunstwerk behoort tot de publiekstrekkers

en wonder boven wonder bleef de papieren waterval van Wade Kavanaugh en Stephen B. Nguyen onbeschadigd. “We kunnen er eigenlijk wel om lachen, omdat het zo’n leuk verhaal is”, zegt conservator Anne Kloosterboer. “Een oudere meneer met Alzheimer, die hier samen met een begeleider kwam, is het kunstwerk ingedoken. Deze waterval deed hem denken aan zijn jeugd en toen voelde hij de onbedwingbare behoefte om erin te dui-

ken. Deze emoties roept kunst dus op”. Een geluk voor het museum is dat beide New Yorkse kunstenaars, wier waterval na de tentoonstelling gerecycled wordt, niet hoeven te worden ingevlogen voor herstelwerkzaamheden. Dat was bij de Textiel Biënnale anders. Toen keerde Dawe voor zijn van de grond tot het plafond kunstwerk van gespannen draden naar Rijswijk terug.

Twee soortgelijke incidenten in een jaar tijd zijn voor het Museum Rijswijk geen aanleiding om extra veiligheidsmaatregelen te nemen. Kloosterboer: “Nee, want kunst moet je beleven. Je moet er tussen kunnen staan, je moet er dichtbij kunnen komen. Anders is het effect weg”. De tweejaarlijkse papierexpositie trekt sinds de opening op 14 juni veel bezoekers. “Zelfs in de vakantieperiode komen er gemiddeld zo’n zeventig op een doordeweekse

dag en zo’n vijfhonderd per week. Ja, ze komen ook uit het buitenland. Uit Japan en Israël. Er zijn buitenlanders die hun vakantie erop afstemmen”. De Papier Biënnale in Museum Rijswijk aan de Herenstraat loopt nog tot 26 oktober. Het voo,raf ingeschatte aantal bezoekers van vijftienduizend lijkt makkelijk te worden gehaald. “Dat hopen we wel. Daarmee zou het bezoekersaantal van de Textiel Biënnale overtroffen worden”.

11

cultuur<


Gerrit van Meurs. >Foto's Gemeentemuseum

Marijke Wessel.

Zomerexpo over thema ‘Licht’

Talentenjacht in het Gemeentemuseum een interview met De Volkskrant: ‘‘Het is niet de taak van een gesubsidieerde instelling om onbekende kunstenaars te tonen en hun kunst te verkopen. Laagdrempelig werk van amateurs hoort niet in musea thuis”. Hoe zuur het misschien mag klinken, ze heeft weldegelijk een punt. Blijft het bij dit initiatief of is het spreekwoordelijke hek van de dam? En moeten we de tentoonstelling niet als een teken aan de wand beschouwen? De moderne kunstconservator Hans Janssen van het Gemeentemuseum verweerde zich: ‘‘We merken dat de Zomerexpo een nivellerende werking heeft. Er komen mensen die zelf creatief zijn, maar zelden een museum bezoeken. We zien familie en vrienden van de geselecteerde kunstenaars én er wordt kunst verkocht. Als dat geen cultuurparticipatie is?’’

Door Tim Mathot

Voorrondes, een anonieme jury, 1750 kunstenaars en drieduizend werken: welkom op de jaarlijkse X-Factor voor beeldende kunst in het Gemeentemuseum. Zoals de populaire zang-talentenjacht is geschoeid op Britse leest, heeft ook de Zomerexpo een Engelse voorganger. Sinds 1769 wordt in Londen de jaarlijkse Summer Exhibition gehouden aan de Royal Acadamy of Arts. En net als haar Britse evenknie zijn de meeste kunstwerken op de Zomerexpo te koop. Een breed thema staat garant voor een afwisselende tentoonstelling, moet het museum gedacht hebben. Na thema’s als ‘Liefde’ (2012) en ‘Aarde’ (2013) is het dit jaar de beurt aan ‘Licht’, in de ruimste zin van het woord. Het gaf de jury in ieder geval wat te kiezen. De jury, bestaande uit curatoren, galeriehouders, culturele ondernemers, kunsthistorici en kunstenaars, moet er haar handen vol aan hebben gehad. De voorrondes vonden plaats in Arnhem, Amsterdam en Leidschendam en hadden als doel het grote aantal kunstwerken terug te brengen tot tweehonderd werken per stad. Hier-

Suus Kooijman.

uit werden vervolgens 248 werken voor de tentoonstelling in het Gemeentemuseum geselecteerd. Over het te koop aanbieden van de

werken is vorig jaar nog het één en ander te doen geweest. De secretaris van de ‘Nederlandse Galerie Associatie’, Karine Verloren van Themaat sprak van oneerlijke concurrentie in

Blikvanger Het is de wereld op zijn kop als je het mij vraagt. Alsof het de taak van het museum is om goed te maken wat het onderwijs verzaakt. Maar onder de noemer van participatie wordt wel meer uitbesteed tegenwoordig. Persoonlijk zou ik me als conservator

‘hoeden’ om een woord als nivelleren in de mond te nemen. Valt de tentoonstelling dan zó tegen? Ja en nee. Natuurlijk is er interessant werk te zien. De stemmige landschapjes van Suus Kooijman bijvoorbeeld, het zen-geïnspireerde zeegezicht van tekenaar Gerrit van Meurs of de blikvanger van Marijke Wessel: ‘Bomen in het licht’. Met niet meer dan spelden en gekleurd garen weet ze een overtuigend boslandschap tevoorschijn te toveren. Ook de zaal met Minimal Art-achtige kunst is een bezoek waard. En van de stadsgezichten ‘bij nacht’ mag de schets van een verlicht tankstation van Rob van Doeselaar niet onvermeld blijven. Maar over het geheel genomen is de expositie simpelweg te wisselend van kwaliteit. Eens zien of één van bovengenoemde kunstenaars in de prijzen valt. Er zijn namelijk verschillende stimuleringsprijzen te winnen op de Zomerexpo, waaronder (hij kon niet uitblijven) de publieksprijs. X-Factor heeft televoting, de Zomerexpo de publieksprijs. Als dat geen cultuurparticipatie is .... Gemeentemuseum, Zomerexpo. Catalogus € 9,90. Nog te zien tot 31 augustus.

Verhalen over het Haagse verzet tijdens WO II

Drie keer ontsnapt uit handen van de Duitsers Door Onno Sinke

Het begon voor Wim Mertens en zijn vrouw Mieke allemaal in de zomer van 2007 met een paar foto’s. In het huis van Threes, de moeder van Mieke, vonden ze onder meer een groepsfoto met veertig mannen en twee vrouwen in overall. Een aantal mannen droeg vuurwapens en bijna alle personen op de foto hadden een helm op. Het echtpaar wist dat Threes in het verzet had gezeten tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar ze had er nooit veel over willen vertellen. Nu ze er wel voor openstond, kon ze tragisch genoeg door een hersentumor niet meer praten. Drie maanden na de vondst van de foto’s overleed ze. Wat volgde, was een zoektocht naar het oorlogsverleden van Threes en de mensen die samen met haar in het verzet hadden gezeten, om precies te zijn: de Tweede Compagnie van de Binnenlandse Strijdkrachten van Den Haag. Voor het boek heeft het echtpaar Mertens honderden personen gesproken,

meerdere archieven bezocht en enkele tientallen boeken gelezen. Al dit speurwerk levert soms mooie verhalen op. Bijvoorbeeld over Bram de Jong, de commandant van de Tweede Compagnie. Niet minder dan drie keer werd hij uit gevangenschap bevrijd. In augustus 1943 ontsnapte hij voor het eerst, uit het ‘Oranjehotel’, de Scheveningse gevangenis, doordat leden van de Landelijke Knokploegen zijn bewakers omkochten met jenever, sigaren en diamanten. Een jaar later maakte De Jong deel uit van een veertigtal gevangenen dat door verzetslieden verkleed als SS’ ers en Nederlandse politieagenten werd bevrijd uit het hoofdbureau van politie te Rotterdam. De laatste keer was in december 1944. In een poging vijf geallieerde vliegers over de grote rivieren te brengen werd Bram de Jong opnieuw gepakt door de Duitsers. Met bevroren tenen werd hij naar het Zuiderzeeziekenhuis gebracht. Daar werden niet alleen zijn te-

nen, maar ook zijn benen en armen ingezwachteld met verband door een arts die hem als verzetsman herkende. Vrienden uit het verzet kwamen hem niet veel later gewapenderhand uit het ziekenhuis bevrijden. Tot verbazing van het verplegend personeel herrees de bijna dode man uit zijn bed en wandelde zo de zaal uit. Naast het verhaal van Bram de Jong heeft het echtpaar Mertens zijn best gedaan zo veel mogelijk informatie te vinden over de tientallen personen die deel uitmaakten van de Tweede Compagnie. Het boek bestaat dan ook vooral uit een groot aantal biografietjes, geordend naar de drie pelotons die samen de Tweede Compagnie vormden. De achterliggende gedachte is zo de vele verzetslieden te eren die de oorlog hebben overleefd, maar vaak niet met naam bekend zijn, in tegenstelling tot hun omgekomen medestrijders. In bijna alle gevallen vertellen de auteurs precies hoe zij aan hun informatie zijn gekomen: welke documenten zij

Stootgroep III, 2de Compagnie (Den Haag) van de Binnenlandse Strijdkrachten. Rechts naast de bloemen zit Threes Z. >Foto uit besproken boek.

hebben gevonden, wat er in staat, wie ze telefonisch hebben geïnterviewd en hoe dat gesprek is verlopen. De zoektocht wordt soms wel erg gedetailleerd uit de doeken gedaan. Zo wordt verteld dat een van de geïnterviewden langer moest wachten op een foto omdat deze te groot was voor de scanner van de auteur. Transparantie over de gebruikte bronnen is prijzenswaardig, maar hindert in deze vorm het leesplezier. Beter was het geweest om dit soort details weg te laten uit de tekst en de bronnen alleen achterin te noemen. Dat neemt niet weg dat de auteurs een bijdrage hebben geleverd aan de geschiedenis

van Den Haag tijdens de Duitse bezetting. Door het uitputtende zoekwerk kan het boek goed dienen als rijke bron voor overzichtswerken over de Haagse oorlogsgeschiedenis. Voor liefhebbers van lokale oorlogsgeschiedenis is het boek bovendien een mooie aanvulling op hun collectie. Wim Mertens, ‘De Tweede Compagnie. Een zoektocht naar de verzetsverhalen uit de Tweede Wereldoorlog van de Tweede Compagnie van de Binnenlandse Strijdkrachten van Den Haag’. Verkrijgbaar via www. mijnbestseller.nl, paperback (€ 23,50) of hardcover (€ 29,50). ISBN 9789462548763

SPETTERENDE AANBIEDING – toegang voor €6,– Combineer het Vuurwerkfestival met een bezoek aan de onderwaterwereld van SEA LIFE Scheveningen en sta oog in oog met haaien, roggen, otters, piranha´s en nog veel meer. Kaarten zijn online te koop op www.sealife.nl en geldig op de avonden van het vuurwerk. Vrijdag 15 augustus tussen 17.00 en 20.00 uur Voorwaarden: De speciale vuurwerkkaarten zijn Zaterdag 16 augustus tussen 17.00 en 21.00 uur te koop via www.sealife.nl. (Alleen geldig op aanVrijdag 22 augustus tussen 17.00 en 20.00 uur gegeven datum en tijdstip). De aanbieding geldt Zaterdag 23 augustus tussen 17.00 en 21.00 uur zowel voor volwassenen als voor kinderen en is Entree sluit een uur eerder. niet geldig met andere kortingen en acties.

De lekkerste onbeperkt spareribs en kip scheveningen strandpaviljoen ZeeZicht, 070-3553466, ZeeZicht.nl

direct naast de pier aan de boulevard van

< $=adbcb }<(l(tp

Lees voortaan overal en altijd Den Haag Centraal digitaal

g8 gan

g1 jda Vri

Een

agse

e Ha

écht

t kran

mer num

377

€ 2,50

4 jaar s 201 stu augu

00 56.0kens te ren le

VS ade e bass Am em

k e stie ver d n Eenblik o ekke 3 wh bou

d e fsta est Ho nt me ische ke getar s van ve tspot nd ho derla Ne 8/9

nk gpla prin p, s djes npo an olle oolb Sch or sch vo 4 UIT

12

5

en hav l e aak in L emp x t lu eur Prim sikh ene

ste e B Eer van d

Bent u abonnee?

Ontvang dan Den Haag Centraal gratis op uw smartphone, tablet of pc in combinatie met de papieren krant.

Ga naar www.denhaagcentraal.net en vul uw gegevens in voor uw inlogcode.

<13


stadsgroen

Kreeftalarm

Tot een aantal jaar geleden liep je als argeloze inwoner van de stad weinig kans om een rivierkreeft tegen te komen. Sinds een paar jaar is die kans echter enorm toegenomen. Er gaan zelfs verhalen over agressieve kreeften die het presteren om de staart van uw hondje te grijpen, wanneer u onvermoed een wandelingetje langs de waterkant maakt. In vroeger tijden was het de Europese rivierkreeft die als enige kreeft in ons zoete water voorkwam. In de negentiende eeuw stond het dier bij de gegoede burgerij dikwijls op het menu, wat misschien

wel de reden is geweest van de achteruitgang van de soort. De watervervuiling en de kanalisering van beken en rivieren deed de rest, maar de laatste klap deelde ‒ zo rond 1900 ‒ de kreeftenpest uit. Een klein kreeftje in de Schaatsvijver op landgoed Warnsborn is als het allerlaatste exemplaar aangemerkt, sindsdien werd het dier als uitgestorven beschouwd. De tijden zijn veranderd. Inmiddels leven er wel zo’n zeven of acht andere soorten rivierkreeft in onze wateren. Genoeg om er zelfs een boekje

over uit te geven, wat Naturalis Biodiversity Center vorig jaar dan ook deed. De dieren blijken gewilde prooien van de paling, snoek, snoekbaars, reiger en de rat, maar de soorten strijden ook onderling met elkaar om een plekje in ons kleine landje. Zo wordt de gevlekte Amerikaanse rivierkreeft, die via Duitse en Franse kweekvijvers onze wateren heeft bereikt, verdrongen door een nieuwkomer die de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft wordt genoemd. De meeste kreeften graven gangen en holen waardoor oevers instabiel worden, het water troebel raakt en bodembewonende vissen worden verjaagd, maar de meeste rivierkreeften schijnen zich redelijk te gedragen. De grootste zorg gaat uit naar weer een nieuwkomer in het Hollands nat: de agressieve rode Amerikaanse rivierkreeft, de soort die u ook bij uw vishandelaar aantreft. Hij kan 17 centimeter groot worden en zo’n vier jaar

oud. Boze tongen beweren dat het diertje in 1985 dankzij een actie van een Haagse restauranteigenaar het ruime sop koos, maar hij kan net zo goed uit een vissersnet zijn ontsnapt. In ieder geval heeft het beest inmiddels ook Amsterdam, Amstelveen en Rotterdam veroverd, niet alleen in het water maar ook op straat. Dat zit zo: ieder najaar schijnt er een soort van kreeftentrek plaats te vinden, wat menig fietser, wandelaar, hond en huiskat verbaasd doet opkijken. De massale verplaatsing doet zich doorgaans zo rond eind augustus, begin september voor. Dan start de paartijd van de rode wezens die op hoge poten en met dieprode scharen van sloot naar sloot lopen. De dieren zijn ongevaarlijk en niet beschermd. Als particulier zou u ze feitelijk gewoon mogen vangen, met een schepnetje. Waarom u dat zou doen, vraagt u nu? Wendy Hendriksen

Vilan

Een beetje dement

Het is merkwaardig hoe we het leed van anderen pas gaan begrijpen als het in eigen huis arriveert. Alzheimer komt in mijn kennissenkring van tachtigplussers hier en daar voor, maar pas sinds vorige week voel ik meer en dieper bij dat woord. Bij mijn rode kater Tim is beginnende dementie vastgesteld. Meteen vroeg ik: ‘Moet ik hem laten inslapen?’. Daar was het nog lang geen tijd voor. Ja, het harde miauwen ’s nachts had ik natuurlijk gehoord, maar ik dacht dat Tim zich wilde uiten. Dat hij aanhankelijker was geworden, vond ik alleen lief. De alarmbel ging luid en duidelijk af, toen hij die ene avond zo gek door me héén keek, of ik er niet was. Na de diagnose vielen alle puzzelstukjes feilloos op hun plaats. Daarmee gaan we nu verder. Ik ben de ene persoon in deze relatie en Tim is de andere persoon. Voor hem nam ik al heel wat besluiten, en dat zal in de toekomst meer worden. Er komen vaker momenten waarop hij door me heen zal kijken of me niet zal herkennen. Continentie kan een probleem worden, en dat terwijl hij juist zo netjes is. Hoe lang hij nog zal beseffen wie en waar hij is, moeten we afwachten, zei de dierenarts monter. Het proces is niet te voorspellen, net zomin als bij mensen.

INTERNATIONAAL

McPeace verandert in McWar

Ook in onze stad, in ons land, zijn er vele McDonald’s restaurants. In een interessante column in de Washington Post schrijft Ann Applebaum over het McPeace-fenomeen. De grote bazen van het mondiale hamburgerconcern openen pas filialen in nieuwe landen als zo’n land stabiel en geïntegreerd is in de wereldeconomie. In een ‘failed state’ vol chaos en geweld zijn er te veel risico’s. Welnu, dat zat wel goed na de Koude Oorlog. In de naïve jaren negentig zegevierde het democratisch kapitalisme en schreef Francis Fukuyama al snel zijn ‘End of History’ bestseller. Wij zouden allemaal ‘hamburgers’ worden. Het internet en de vrijhandel vervlechten zo’n beetje alle landen van de wereld, afgezien van een paar bizarre, ‘ouderwetse’ plekken op aarde zoals Cuba en Noord-Korea. Maar zelfs Cuba kreeg al de eerste golven

van (toeristisch) massakapitalisme over zich heen. Het waren fijne, optimistische jaren. Overal ‘heerste’ McDonald. In die ‘McWorld’ werden ook in Rusland de eerste filialen geopend. Inmiddels zijn er al meer dan 400. In Oekraïne 70. Het tijdperk van het nieuwe, gebroken geweertje brak aan. Nooit meer een (grote) oorlog, zo luidde het parool. De wereld als een global village. Maar de eerste onheilsprofeten dienden zich aan. Samuel Huntington schreef over culturele en religieuze scheidslijnen op onze aardkost. Hardnekkige, ‘oude’ sentimenten lagen er aan ten grondslag. De wereld, onze wereld, is veel diverser en chaotischer dan we dachten. Op veel plaatsen zien we ontwrichting. Libië, Syrie en Irak zijn slechts een paar brandhaarden waar de felle schijnwerpers van de ‘global media’ op

gericht zijn. Je komt ogen te kort. Zuid-Soedan en de Centraal Afrikaanse Republiek zijn ook landen waar miljoenen mensen te maken hebben met schendingen van mensenrechten. Dat is een keurig woord voor executies, massaverkrachtingen en plunderingen op enorme schaal. Zuid-Soedan notabene: het laatste, ‘nieuwe’ land waar zoveel internationale hoop op was gevestigd. Met onder meer oliegelden zou het een modelland moeten worden. Ook de twee ‘hamburgerlanden’ Rusland en Oekraïne hebben inmiddels een gewapend conflict. De moraal van het verhaal? Wij Nederlanders moeten onze Eftelingmentaliteit aanpassen. In dat Brabants pretpark heerst de wereldvrede. Daar gaat het over sprookjes en elfjes. Bijna echt. In ons kleine landje kunnen wij vaak zo heerlijk wegkijken van een wereld die aantoonbaar onveiliger is geworden. Vanaf onze terrasstoelen en campingzitjes beschouwen wij de wereld. Alsof wij op een klein, ander planeetje zitten. Neem nog een biertje, en natuurlijk ook nog een hamburger. Geld aan defensie besteden? Wat zegt u? Je zou je bijna verslikken. Ik vind het een schande dat ook Nederland veel minder dan de afgespro-

ken 2 procent van haar nationaal inkomen aan defensie besteedt. Wij zweven op een vliegend tapijtje. Weg met het gebroken geweertje maar ook weg met onze provinciaalse mentaliteit. In onze stad, in Nederland, in de wereld, moeten wij geen geblinddoekte uilskuikens zijn. Wij moeten pal staan voor onze veiligheid. Maar dat is het niet alleen. Mensen zijn geen machines van gewapend staal. Waar het in de kern om gaat, is dat gematigde mensen overal op aarde opstaan en met elkaar contact hebben. Niet naïef maar wel met respect. Debatteren, reizen, communiceren. Onze jongeren geven als facebookers en wereldreizigers het goede voorbeeld. Van de zeven miljard mensen op aarde verlangen er veel meer dan zes miljard naar vrede en stabiliteit. Dus alle hamburgers op aarde verenigt u! Minder snel dan door velen verwacht maar stapje voor stapje zullen wij uiteindelijk wel degelijk ‘verhamburgeren’. Gladjes zal het proces niet zijn. Maar een echt alternatief is er niet en dat besef zal doorsijpelen. Toveren kan niemand. Dat kan alleen in de Efteling. Dus met realisme niet zozeer streven maar werken aan een betere wereld. Willem Post Amerika-deskundige

Inmiddels ben ik behoorlijk ingelezen op dementie bij katten, dus ik weet wat er kan gebeuren. Met deze kennis gaat het leven gewoon door, dat is soms raar. Om de hoek staat een ramp te wachten, maar of er niets aan de hand is, schijnt in deze straat de zon. Door de diagnose van Tim denk ik aan de gesprekken die ik soms voer met mijn oudere vriend D., die zijn vrouw door Alzheimer aan het verliezen is. Hij is bitter over dit einde van een lang huwelijk en omdat zij dit nergens aan heeft verdiend. D. zou met pijn en opluchting het besluit willen nemen, om haar in te laten slapen. Hij vraagt keer op keer aan mij of dit een menswaardig bestaan is en ik antwoord hem van niet. Mocht hij ook maar dat ene besluit nemen, het is de laatste zorg die hij aan haar kan geven. Maar de wet verbiedt het, zegt hij bitter. Tim heeft mij, ik heb de dierenarts, en dat zijn zo ongeveer onze zekerheden, weinig, inderdaad, en toch is het meer dan anderen hebben.

Vilan van de Loo

14>


Wat voor weer zou het zijn in Den Haag?

Deze week: Martin Beyer, die overal gewoond lijkt te hebben maar nu in Den Haag verblijft en werkt.

In deze rubriek komen Hagenaars aan het woord, die in het buitenland wonen, werken of dat hebben gedaan. Wat missen ze en hoe kijken ze naar hun stad nu ze geruime tijd elders wonen of lang in vreemde oorden hebben vertoefd?

Door Wendy Hendriksen Martin Beyer is directeur van Alliance Française de La Haye. De Alliance Française is een high profile, Franstalige academie, maar ook een cultureel centrum dat de francofonie bevordert, evenals de Frans-Nederlandse vriendschap.

lijk krijgen, net zoals ik gewend ben in Parijs. Er zijn ook enkele goede restaurants hier. Maar zoals voor de meeste Fransen, en dus voor mij ook, geldt dat de ‘baguette de mon boulanger’ (het brood van mijn eigen bakker, tegenover het huis waar ik woon in Parijs) het beste is”.

Waar kom je vandaan? “Ik ben geboren in Duitsland en woon nu in Den Haag, maar heb hiervoor meer dan 25 jaar in Parijs gewoond. Eerder woonde ik een paar jaar in Genève, en gedurende zes jaar was ik in de OostCaribische regio te vinden: in Roseau, de hoofdstad van het Gemenebest van Dominica, en in San Juan, een grote havenstad in Puerto Rico”.

Zou je anderen aanraden om Den Haag te bezoeken? “Jazeker, mijn vrienden en familie zijn zelfs al in Den Haag geweest! Fietsen is een ‘must’ hier. Het liefst maken we dan een lange fietstocht over de duinen naar Katwijk of ‒ in de winter ‒ een lange wandeling op het strand van de haven van Scheveningen naar Kijkduin”.

Welke dingen vind je goed geregeld in Den Haag? “Den Haag is een zeer aangename stad om in te leven. Ik geniet van de vriendelijkheid en de openheid van de mensen. De kunst om een stressvrij stadsleven te leiden, lijkt men hier goed onder de knie te hebben. Den Haag is ook een zeer schone stad en ik geniet van het respect dat de mensen voor het milieu hebben”. Zijn er ook dingen minder goed geregeld? “Je hebt je altijd aan te passen aan een nieuwe context als je van land verandert: dit kan een enorme uitdaging zijn. Een van de grootste verrassingen die ik zou willen classificeren als een negatief punt, is het ontbreken van een behoorlijke en efficiënte client-care service van de grote bedrijven in dit land. Sommige banken en telefoonbedrijven hanteren zeer ‘on-Nederlandse’ vertragingen, tegenstrijdige antwoorden, onbegrijpelijke complicaties en ga zo maar door, dit in groot contrast met het zo vriendelijke en ongecompliceerde con-

PLAATS

Voor Alliance Française de la Haye.

De lijn Tuileries, Place de la Concorde, Champs Elysees en Arc de Triomphe.

tact dat kleinere bedrijven laten zien”. Hoe is de mentaliteit waar je vandaan komt? “In Frankrijk wordt veel waarde gehecht aan hiërarchie en ‘verticaal elitedenken’, niet alleen op sociaal vlak, maar onder andere ook binnen de werkcontext. Het is heel gemakkelijk om te wennen aan de minder formele en ‘horizontale’ Nederlandse manier. Dit zou wel eens een probleem kunnen worden als ik op een dag zou besluiten om voorgoed naar Frankrijk terug te gaan”.

Leg eens uit? “Ik waardeer de ‘straight forwardness’ in de communicatie en de zeer ‘egalitaire’ benadering die men hier gewend is. Men is straight to the point, en er is geen verlies van tijd. De ‘Latin way’ daarentegen is weer heel anders”. Wat mis je uit je thuisland? “De straatgeluiden, die je vanaf zes uur ’s ochtends wakker maken, en het gevoel dat de stad langzaam weer tot leven komt... dit is echt iets heel anders dan het geluid van de meeuwen hier!”

Den Haag Sculptuur op het Lange Voorhout.

Wat is het eerste wat je doet als je weer in Parijs bent? “Het eerste wat ik doe in mijn Oost-Parijse wijk Belleville/Menilmontant is een wandeling maken langs de voormalige woningen van Maurice Chevalier, Edith Piaf en andere kunstenaars... en daarna een Franse espresso drinken in mijn favoriete café”. Hoe is het eten in Den Haag? En hoe is het in je thuisland? “In Den Haag kun je bijna alles wat je nodig hebt om thuis te koken, makke-

Welke tip kun je ons voor een bezoek aan Parijs geven? “Breng absoluut eens een bezoekje aan ‘mon quartier à Paris’. Ik zou je meenemen naar de top van Parc Belleville voor het beste uitzicht over de daken van de stad: een veel betere plek dan Montmartre en geen toeristen – er zijn alleen locals. Op een dinsdag- of vrijdagochtend zou ik je meenemen naar de steegjes van de Bellville-groente- en fruitmarkt ‒ de grootste en goedkoopste in zijn soort in Parijs. Het is een wekelijkse markt en een echte multiculturele reis! Rond Ménilmontant ervaar je de multi-etnische verscheidenheid van het Europa van vandaag, waar synagogen, moskeeën en kerken bijna naast elkaar staan. De nogal arme wijk van het oostelijk gelegen 20ste arrondissement in Parijs trekt immigranten, alternatieve kunstenaars en studenten. Daar vind je een echt levendige scene, dag en nacht te ervaren. I love it!”

Straatverkoop van snuisterijen.

Waterpartij Marcel Verreck bespreekt heden en verleden van een bijzondere Haagse plek.

A

ls ik in den vreemde aan Den Haag denk, en dat doe je nooit zonder een zeker verlangen, dan verschijnt voor mijn geestesoog meestal de Waterpartij. Een beeldschone plek, het aflopende grasveld als entree naar de eeuwige vijver met de mysterieuze uitlopers tussen de steile hellingen aan beide zijden. Het wateroppervlak dat de weersgesteldheid reflecteert, het waardige bloembezaaide Indisch Monument en als kers op de taart het schimmige stenen uitzichtpunt aan de overzijde van de vijver. Je vermoedt daar een heel slot achter,

maar als je de fraaie achterliggende weg berijdt en je stopt bij dit uitkijkpunt, dan word je geconfronteerd met de genadeloosheid van de coulissen: zwerfvuil en gebruikte preservatieven. Maar daaraan denk je niet als je onder een palm, in een zweterige stadsbus of in lauwwarm zeewater Den Haag memoreert. Het is dat totale aangezicht, die flits, die wonderlijk geslaagde samenwerking van mens en natuur: cultuurlandschap en duinpan met meertje ineen. Beslissend is waarschijnlijk ook dat de Waterpartij aan de verkeersader ligt die mij met de rest van de wijde wereld verbindt. Richting rijksweg of vliegveld kom ik er langs. Niet te lang voor relativerende gedachten, niet te kort om

de schoonheid van het tafereel in volle glorie te kunnen consumeren. En als je, na al je avonturen, bijna thuis bent, dan is daar die stoïcijnse Waterpartij om je te verwelkomen. Zelf ken ik dit lustoord van zeer nabij. Ergens moet ik hem nog hebben liggen, mijn rubberen opblaasbootje. Eén van de twee peddels is ooit tijdens een vaartochtje teloorgegaan, maar in warme jaren-zeventig-zomers dobberde ik met mijn vriendje Hans langs het eilandje, onder de overhangende takken en in de spannende uithoeken van de vijver. Hans zie ik nu eigenlijk alleen nog maar op Facebook, hij ziet er vrolijk en patent uit. Laatst deelde hij een aantal foto’s van zijn familievakantie op een mediterraan eiland. Er was één foto die

me raakte. Hij stond boven op een rots en keek naar zijn zoon die een dappere sprong in de blauwe diepte maakte. Hij had de schouders enigszins opgetrokken, de armen tintelend van de voorpret langs het lijf, zo dadelijk mocht híj. Duikhonger. Of het nou naar een bal (hij was een zeer goede keeper) of naar het water van de Waterpartij was. Het leven wachtte, en wij doken erin. Nog steeds, godzijdank.

Marcel Verreck

UIT

agenda

> www.denhaagcentraal.net > Uitgave van Den Haag Centraal >vrijdag 15 augustus 2014

Jan Steen, De fabel van de sater en de boer, 113,5 x 84 cm. rond 1665.>Collectie Museum Bredius

2>UITAGENDA


Vuurwerkspektakel o

Het Vuurwerkfestival Scheveningen is alweer aan zijn 35ste editie toe. Een zevende lustrum met nog meer mooi vuurwerk en veel side-events voor jong en oud. Door Anneke Ruys

Spanning en sensatie en een ongekend kleurrijk spektakel waarbij de ‘oh’s’ en ah’s onophoudelijk weerklinken. Een knallende lichtjesregen boven zee die de ene na de andere verbazing teweegbrengt. Het Scheveningse Vuurwerkfestival zorgt ieder jaar weer voor de mooiste shows, neergezet door internationale vuurwerkteams. De vuurwerkfanaten trekken ervoor uit alle hoeken van het land naar het strand van Scheveningen. Vorig jaar al was het festival nieuwe stijl groter dan ooit tevoren. Ook nu kan het publiek twee weekenden lang genieten van de crème de la crème onder de vuurwerkshows. Acht vuurwerken in totaal, gepresenteerd door acht landen, die alle zullen strijden om de prijs voor de beste vuurwerkshow. Ook is er weer extra nagedacht over de omlijsting van het festival. Naast de spectaculaire vuurwerkshows is er op de boulevard van alles te doen. Zoals muziekoptredens, streetdance, goochelaars en jongleurs.

>Foto's: PR

Theater, Muziek & Evenementen Gegevens voor de UITagenda De brongegevens voor deze weekagenda zijn afkomstig van Den Haag Marketing. Tips voor de agenda kunt u (uiterlijk een maand van tevoren) uitsluitend mailen naar Arja Kalhorn en Rob Hogeslag: [email protected]. Voor de meest actuele culturele informatie kunt u kijken op www.haagsuitburo.nl

vrijdag 15 augustus 09:00

The Hague Beach Stadium > NK BeachVolleybal – – [Sport] Nederlands beste teams mannen en vrouwen strijden om de nationale titel beachvolleybal. www.nkbeachvolleybal.nl 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van jezelf – [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op de computer of op de Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een schaal 1 op 25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30

ProDemos - Huis voor democratie en rechtstaat > Beleef politiek Den Haag

van dichtbij – [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar de Ridderzaal en de Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoekmogelijkheden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair – [Jeugd, speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl

11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het

water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 12:30 Westbroekpark > Herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië – [Lezing, Klassieke muziek, Markt] Op 15 augustus vindt de jaarlijkse herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië plaats in Den Haag. De Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 betekende tevens het einde van de oorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden. Gratis www.indieherdenking.nl 13:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtstaat > Kinderrondleiding Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,-

www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht >

Willemsvaart - Varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 19:30 VVV Uitburo Den Haag > Dark The Hague – [Wandeling] Tijdens deze Engelstalige Duister Den Haag wandeling loopt u onder de ‘veilige’ begeleiding van een gids langs de spannendste en bloederigste plekken in het Haagse Hofkwartier. Ontdek waar moordenaars hebben gelopen, executies hebben plaatsgevonden en zélfs waar het spookt... Wat gaat er in het Hofkwartier verborgen, waardoor het bloed van politici, edelen en "gewone" Hagenezen nog steeds aan de muren kleeft? € 12,50 www.darkthehague.com 19:30 Strandtent de Fuut > Reaktor | Mimegroep Optie Z – [Mime, Wandeling] Een aantal overlevenden van een nucleaire ramp is in de duinen ontdekt. O.l.v. een gids ga je op expeditie door hun leefgebied. Optie Z maakt beeldend, fysiek theater. € 12,50 www.optiez.nl 20:30 Paard van Troje > Paardcafé – [Dance, Popmuziek] Live-optredens in het café. Regelmatig staan er weer nieuwe acts op het podium van het Paardcafé. Kom kennismaken met aanstormende bands, dansen op de muziek van één van de dj's of gezellig een drankje drinken. Christopher Paul Stelling. Gratis www.paard.nl 20:30 SuperMarkt > Sixties swing-in (18+) – [Dance] Een veld vol vel gekleurde jurken en de geur van vrijheid: Woodstock bestaat 45 jaar. Je duikt terug in de tijd van kaftans, kralenkettingen en madeliefjes in krullend meisjeshaar. Gratis www.supermarkt.nl 21:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Vuurwerkvaart – [Boottocht] Op een bijzondere manier het Vuurwerkfestival in Scheveningen beleven neem de

“Juist door de toevoeging van verschillende andere activiteiten hopen we nóg meer mensen naar Scheveningen te trekken. Scheveningen is nog altijd de gezellige badplaats waar je met het hele gezin terechtkunt en dat willen we ook door dit evenement graag laten zien”, vertelt Bjorn van Dijl van Stichting Internationaal Vuurwerk Scheveningen. Hij prijst zich naast de subsidie van de gemeente ook gelukkig met de participatie van de ondernemers die het festival een warm hart toedragen. Net als Van Dijl zelf die van kleins af aan al op het festival komt en nog steeds intens kan genieten van al het moois dat er tijdens het Vuurwerkfestival op en rondom het strand te zien is. “Ik ben blij dat het Vuurwerkfestival er nog steeds is en dit jaar zijn alweer 35ste editie beleeft. Vorig jaar trok het festival een recordaantal van 310.000 bezoekers. Dit laat zien dat we een onmisbare factor zijn binnen het HaagsScheveningse festivallandschap. We zijn zeker blij met de stabiele betrokkenheid van de Scheveningse ondernemers. Het festival is dan ook een belangrijke economische spin-off voor Scheveningen en zeker ook goed voor het imago van de badplaats”. Bjorn van Dijl is al enkele jaren lang de voorzitter van Stichting Internatio-

boot, de Willemsvaart brengt u er naar toe en haalt u ook weer op. Voor alle vaarten geldt : a.u.b. vooraf reserveren. € 12,50 www.willemsvaart.nl 21:15 Humanity House > Bios in de buitenlucht – [Speelfilm] Wat is er mooier dan op een zwoele zomeravond de beste films in de openlucht te bekijken. Dat kan deze zomer op het sfeervolle terras van het Humanity House. Lust, Caution. € 6,50 www.humanityhouse.org 21:30 Nutshuis > Open Air Cinema – [Speelfilm] Openlucht cinema in de tuin van het Nutshuis. Ne me quitte pas. € 7,50 www.nutshuis.nl 21:45 Scheveningen Strand > Internationaal Vuurwerkfestival Scheveningen – [Festival] Spectaculair vuurwerkfestival met twee shows per avond. Verschillende landen strijden om de Vuurwerktrofee Scheveningen. Gratis www.vuurwerkfestivalscheveningen.com 23:00 Havana > Thank God it's Friday (18+) – [Dance] Elke vrijdag Thank God it's Friday bij Havana. Geniet van dance, latin, R&B, classics, house en top 40-muziek. Gratis www.havanadenhaag.nl 23:00 Danzig > @ Friday (21+) – [Dance] De beste start van je weekend begint bij Danzig! Gratis www.danzig.nl 23:00 Club Danielz > Kissed Up (18+) – [Dance] Iedere vrijdagavond opent Club Danielz de deuren, vanaf 23.00 uur. Deze avonden staan natuurlijk in het teken van uitbundig genieten! € 6,- www.danielz.eu 23:00 Club Seven > Zomersessies (18+) – [Dance] De zomer is in volle gang maar op ons geliefde Zwarte Pad is het akelig stil. Maar no worries, District25, Kollektiv en INTO our house pakken dat probleem samen op. www.clubseven.nl

zaterdag 16 augustus 09:00

The Hague Beach Stadium > NK BeachVolleybal – [Sport] Nederlands beste teams mannen en vrouwen strijden om de nationale titel beachvolleybal. Gratis www.nkbeachvolleybal.nl 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van jezelf – [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op de computer of op de Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een schaal 1 op 25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:00 Scheveningen Strand > Beach Volleyball

Circuit Scheveningen – [Sport] Beach Volleyball-tour door Nederland voor beachvolleyballers van elk niveau. € 10,www.beachvolley.nl/scheveningen 09:00 The Hague Beach Stadium > NK Beachkorfbal – [Sport] Scherpschieten op de korf in het mulle zand van Scheveningen. Gratis www.knkv.nl/bestuurders/ knkv-producten/BeachKorfbal 09:30


van dichtbij – [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar de Ridderzaal en de Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoekmogelijkheden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair – [Jeugd, Speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 11:00 Bierkade > Vlietvaart - Delft – [Boottocht] Vertrek vanaf de historische haven in Den Haag (Zieken) voor een onvergetelijke boottocht naar de stad van de Oranjes, Vermeer en Delfts Blauw. Bij de Middeleeuwse Oostpoort meert de boot aan. Thema 200 jaar Koninkrijk. € 11,- € 7,50 www.vlietvaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtstaat > Kinderrondleiding Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding]

3

UITAGENDA <


op wereldniveau in Scheveningen naal Vuurwerkfestival Scheveningen, dat ieder jaar weer voor veel spektakel aan het strand zorgt. “Dit jaar wordt het vanwege het lustrum nog specialer en nog groter met landen die zich in het vuurwerkcircuit onderscheiden door diversiteit en originaliteit. Vooral Spanje en Polen zijn uitblinkers op dat gebied. Landen die veel in huis hebben met professioneel vuurwerk. Zo staat Spanje bekend om heldere kleuren, fluit- en knalkaarsen in een superbonte finale. Polen heeft gouden regenshells en een finale die iedereen stomverbaasd zal doen staan. Andere landen die meedoen zijn naast Nederland ook Engeland, Japan, Duitsland, Italië en China. Het leuke is ook dat je in het vuurwerk dat er wordt afgeschoten ook de verschillende culturen terugziet”. Even spande het erom of er vanaf het ponton op het Norfolkterrein afgestoken zou worden. Daar wordt nu een theater gebouwd. “Gelukkig liggen de werkzaamheden even stil vanwege de zomerstop, maar volgend jaar moeten we echt naar een alternatieve locatie uitkijken”. Make-A-Wish Stichting Internationaal Vuurwerkfestival Scheveningen gaat dit jaar ook in zee met charity-partner Stichting

Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen.€ 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Binnenhof > Gouden koetsjes – [Rondrit] Maak op koninklijke wijze kennis met Den Haag en ervaar de sfeer en ambiance vanuit een 'Gouden Koets'. Een ervaren koetsier en palfrenier, beide stijlvol gekleed, die je zal vertellen over de bezienswaardigheden van de route die ieder jaar door de Gouden Koets wordt gereden. Start ieder half uur bij harigkraam voor het Binnenhof. € 10,- jeugd € 5,- www.stadskoetsiers.com 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:00

15:00

16:00

16:00

16:30

Museum Meermanno I Huis van het Boek > Ex-libris drukken – [Workshop]

Tijdens de workshop bezoekt u de tentoonstelling ‘Van Dúrer tot Escher. Ex-libriskunst uit de collectie Jansen-Ebing’ om inspiratie op te doen voor het maken van uw eigen ex-libris. Met grafisch kunstenaar Hanna de Haan gaat u aan het werk in de drukkerij van het museum. € 15,- www.meermanno.nl 13:30 VVV Uitburo Den Haag > Centrumtour / City Center Tour Archiguides – [Wandeling] Met een ArchiGuide ontdek je het moderne grootstedelijke Den Haag, maar ook de verborgen architectonische pareltjes in de oude binnenstad. € 15,www.denhaag-archiguides.nl 14:00 VVV Uitburo Den Haag > Langs huizen en paleizen van Oranje – [Wandeling] Tijdens deze wandeling maak je kennis met het Huis van Oranje en de huizen waarin de Oranjes, vanaf Willem van Oranje en Louise de Coligny tot Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima, hun sporen hebben achtergelaten. € 9,95 www.denhaag.nl/home/bezoekers/VVV. htm 14:00 Kloosterkerk > Rondleiding Kloosterkerk en St. Jacobuskerk – [Rondleiding] Bezoek twee prachtige kerken op één middag. Eerst een

19:30

21:00

21:45

rondleiding in de Kloosterkerk daarna in de om de hoek gelegen St. Jacobuskerk. € 5,- www.kloosterkerk.nl Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl Beach Resort Kijkduin > Boulevard of Golden Oldies – [Popmuziek] Oude tijden herleven! De weekenden in juli en augustus komt de muziekliefhebber volop aan zijn trekken in Kijkduin. In het muziekpaviljoen op het Deltaplein treden artiesten op als Levy Joe, Moefit en That's Cool. Optreden NewPage. Gratis www.kijkduin.nl Strandtent de Fuut > Barok Summer – [Klassieke muziek] Barokmuziek aan zee o.l.v. Simon Murphy. Programma: C.F. Abel Ouverture "Love in a Village" Ernesto Eichner Symfonie Op.7/2 C.Ph.E. Bach Symfonie in e, Wq 178. www.defuut.nl Jan van Goyenhuis > Bijzonder bier beleven – [Culinair, Workshop] Kom, ontdek en geniet van een proeverij met zes bijzondere Haagse speciaalbieren in een grachtenpand in hartje Den Haag. Internationaal gecertificeerd biersommelier Ellen van Woerkom verzorgt een masterclass over top bieren van eigen bodem. Engels gesproken. www. bijzonderbierbeleven.nl/, € 24,95 www.thedutchcraftbeercompany.nl VVV Uitburo Den Haag > Duister Den Haag - Huiveringwekkend Hofkwartier – [Wandeling] Tijdens een Duister Den Haag wandeling loopt u onder de ‘veilige’ begeleiding van een gids langs de spannendste en bloederigste plekken in het Haagse Hofkwartier. Ontdek waar moordenaars hebben gelopen, executies hebben plaatsgevonden en zélfs waar het spookt... Wat gaat er in het Hofkwartier verborgen, waardoor het bloed van politici, edelen en ‘gewone’ Hagenezen nog steeds aan de muren kleeft? € 12,50 www.duisterdenhaag.com Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Vuurwerkvaart – [Boottocht] Op een bijzondere manier het Vuurwerkfestival in Scheveningen beleven neem de boot, de Willemsvaart brengt u er naar toe en haalt u ook weer op. Voor alle vaarten geldt : a.u.b. vooraf reserveren. € 12,50 www.willemsvaart.nl Scheveningen Strand > Internationaal Vuurwerkfestival Scheveningen – [Festival] Spectaculair vuurwerkfestival met twee

shows per avond. Verschillende landen strijden om de Vuurwerktrofee Scheveningen. Gratis www.vuurwerkfestivalscheveningen.com 22:00 Club Danielz > Danielz Saturday Night – [Dance] Elke zaterdagavond clubnight at Danielz op Scheveningen! € 0,00 t/m € 6,-www.danielz.eu 23:59 Club Lustig > Sexy Saturday (18+) – [Dance] Op Sexy Saturday staan de vaste huis-dj's op het programma. € 10,www.clublustig.nl

zondag 17 augustus 09:00

The Hague Beach Stadium > NK BeachVolleybal – [Sport] Nederlands beste teams mannen en vrouwen strijden om de nationale titel beachvolleybal. Gratis www.nkbeachvolleybal.nl 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van jezelf – [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op de computer of op de Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een schaal 1 op 25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:00 Scheveningen Strand > Beach Volleyball Circuit Scheveningen – [Sport] Beach Volleyball-tour door Nederland voor beachvolleyballers van elk niveau. € 10,www.beachvolley.nl/scheveningen 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair – [Jeugd, Speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. 10:00 www.omniversum.nl 18:00 Lange Voorhout > Antiek-, curiosa- en boekenmarkt – [Markt] Sfeervolle markt met antiek, boeken en curiosa met gezellige terrasjes, rondom de markt. Op zoek naar een eerste druk van een lievelingsboek, oude prenten, schilderijen of spullen uit grootmoederstijd het is hier te vinden. Gratis www.denhaag.com 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder

van kinderen en jongeren met een levensbedreigende ziekte. Het vervullen van een allerliefste wens bezorgt ieder kind een magisch moment, maar voor kinderen die ongeneeslijk ziek zijn is dat extra bijzonder. “Er is op de boulevard een speciale wensput waar mensen een wens kunnen doen en hun muntgeld kwijt kunnen. Ook zijn er lichtgevende wenssterren te koop voor drie euro en kan men door ‘Vuurwerk’ te sms’en naar 4333 een donatie van twee euro doen. De opbrengst komt geheel ten goede van Make-A-Wish. Op 23 augustus, na de laatste vuurwerkshow, wordt de opbrengst bekendgemaakt”. Maar het gaat natuurlijk om het vuurwerk zelf en dat belooft tijdens twee weekenden weer een hele happening te worden, daar in Scheveningen. “We hopen net als vorig jaar weer enkele honderdduizenden bezoekers naar onze badplaats te trekken. De populariteit van Scheveningen groeit nog steeds en daar zijn we natuurlijk heel erg blij mee”.

Make-A-Wish (voorheen Doe een Wens). Deze vervult de liefste wens

uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 11:00

Keizerstraat Scheveningen > Proef de

Keizerstraat – [Markt] Geniet elke zondag van de zomermarkt in de Keizerstraat. Meer dan 100 speciale winkels van mode tot food en alles wat daar tussen zit! Gratis www.keizerstraatscheveningen.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtstaat > Kinderrondleiding

Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 17:00 Bierkade > Vlietvaart - High Tea op de Vliet – [Boottocht] Geniet van een ontspannen vaartocht tussen Delft, Den Haag en Leidschendam-Voorburg. En, genieten is nog leuker als er een uitgebreide high tea aan boord geserveerd wordt! € 25,- jeugd € 15,- www.vlietvaart.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 15:00 VVV Uitburo Den Haag > Duister Den Haag - Huiveringwekkend Hofkwartier – [Wandeling] Tijdens een Duister Den Haag wandeling loopt u onder de ‘veilige’

Het Internationaal Vuurwerkfestival Scheveningen vindt plaats op vrijdag 15 en zaterdag 16 augustus en ook op vrijdag 23 augustus en zaterdag 24 augustus. Kijk voor meer informatie op www.vuurwerkfestivalscheveningen.com

begeleiding van een gids langs de spannendste en bloederigste plekken in het Haagse Hofkwartier. Ontdek waar moordenaars hebben gelopen, executies hebben plaatsgevonden en zélfs waar het spookt... Wat gaat er in het Hofkwartier verborgen, waardoor het bloed van politici, edelen en ‘gewone’ Hagenezen nog steeds aan de muren kleeft? € 12,50 www.duisterdenhaag.com 15:30 Abdijkerk > Concert Abdijkerk – [Klassieke muziek] Geniet van klanken in de fraaie ambiance van de Abdijkerk. Orgelbespeling door Aarnoud de Groen. Vanaf 14.30 bezichtiging kerk en om 16.15 uur orgelrondleiding. Gratis www.abdijkerk.info 16:00 Beach Resort Kijkduin > Boulevard of Golden Oldies – [Popmuziek] Oude tijden herleven! De weekenden in juli en augustus komt de muziekliefhebber volop aan zijn trekken in Kijkduin. In het muziekpaviljoen op het Deltaplein treden artiesten op als Levy Joe, Moefit en That's Cool. Optreden The Black Albino's. Gratis www.kijkduin.nl 17:00 Strandtent de Fuut > Jazz in De Fuut – [Jazz] Gratis liveoptredens in de ontspannen sfeer van de opvallende kanariegele strandtent de Fuut. Gratis www.defuut.nl 17:00 Boomerang Beach > Brak op zondag – [Dance] Je brak voelen op zondag... Na een mooi weekend vol festivals en feesten moet de batterij weer opgeladen worden. Daar gaat Boomerang je een beetje bij helpen met de muziek en een sfeer waarin niets moet. Gratis www.facebook.com/BrakopZondag 19:30 VVV Uitburo Den Haag > Duister Den Haag - Haagse gruwel – [Wandeling] Rond het Zieken, het Huygenspark en de Nieuwe Kerk hangt nog steeds de zondige stank van dood, verderf en bloedvergieten. Wandel onder de ‘veilige’ begeleiding van een Duister Den Haag gids langs plekken waar zich zondige taferelen hebben afgespeeld, waar moordenaars u voor gingen en zélfs waar het spookt... Uw zaligheid zal worden beproefd als u deze bebloede voetstappen uit het verleden volgt! € 12,50 www.duisterdenhaag.com

maandag 18 augustus 09:0 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf – [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op de computer of op de Smartphone. In juli en

4>UITAGENDA


Jan Steen was een kameleontische schilder. Abraham Bredius bracht zijn œuvre voor het eerst in kaart. Museum Bredius wijdt daar nu een fijne expositie aan.

Door Egbert van Faassen

Het meisje heeft er zin in. Dat blijkt uit alles. Uit haar blozende, lachende gezicht, maar ook uit de vogel die net uit zijn kooitje is opgevlogen. Achter het heuveltje waarop het paar ligt, zwaait een joch met een roos en ziet schaterend hoe het vogeltje opstijgt. Net als de hand van die kleine jongen wijst de hand van het meisje naar de vogel, die al ver achter haar fladdert. Tussen twee vingers klemt ze een touwtje, dat ze net heeft losgemaakt. Zij gaat haar maagdelijkheid verliezen, dat maakt de zeventiendeeeuwse beeldtaal duidelijk. Net zoals de fluit in de hand van haar minnaar geen twijfel over zijn bedoelingen laat bestaan. Zoals vaker bij Jan Steen was de erotiek van de scène duidelijk genoeg. Maar, zoals Bredius schreef: ‘Nooit werd het bij hem pornographie’. Abraham Bredius (1855-1946) was één van de eerste Nederlandse kunsthistorici. Als erfgenaam van een buskruit-kapitaal kon hij zich veel veroorloven. Hij kocht schilderijen die hij interessant vond voor zichzelf, maar ook betaalde hij uit eigen middelen aanwinsten voor de verzame-

Jan Steen: Verliefd paar in landschap, 63 x 78 cm. Particuliere collectie.

Vervolg>Theater, Muziek & Evenementen augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een schaal 1 op 25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30


van dichtbij – [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar de Ridderzaal en de Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoekmogelijkheden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair – [Jeugd, Speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 13:00


Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht >

Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 17:30 Campus Den Haag > Big Data for Humanity – [Debat] Panel sessie in het teken van de vraag: Hoe kan Big Data bijdragen aan vrede, recht en veiligheid in de wereld? di 19 augustus https://www. jotform3.leidenuniv.nl/form/41901942163, http://campusdenhaag.leiden.edu/ centre4innovation/events/big-data-forhumanity.html

dinsdag 19 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf – [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op de computer of op de Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een schaal 1 op 25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30


van dichtbij – [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar de Ridderzaal en de Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoekmogelijkheden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair – [Jeugd, Speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) – [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. € 6,- Deelname na vooraf reserveren, begeleiding verplicht, via: 070 3500830 www.muzee.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je

in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 12:30 Nieuwe Kerk > Lunchconcert Prijswinnaars Prinses Christina Concours – [Klassieke muziek] Het Prinses Christina Concours zet zich in voor de promotie van klassieke muziek en jazz onder jongeren. Prijswinnaars van het jaarlijkse concours spelen in de Nieuwe Kerk. Gratis www.christinaconcours.nl 13:00 Tweede Kamer > Kijkje in de Tweede Kamer – [Rondleiding] Altijd al eens willen zien waar de Tweede Kamer vergadert? Neem deel aan een rondleiding door het hart van de democratie. Je krijgt een film te zien en bezoekt interessante plekken, waaronder de plenaire zaal en Statenpassage. Telefonisch reserveren verplicht 070-3183055. Gratis www.tweedekamer. nl/contact/bezoek_ons/index.jsp 13:00


Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) – [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. Deelname na vooraf reserveren, begeleiding verplicht, via: 070 3500830 www.muzee.nl 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht >

Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:00

Museum Meermanno I Huis van het Boek > Kinderworkshop - Weggegooid geld

scheppen – [Jeugd] Wat kan je doen met poen? Eh... kapot scheuren! In Museum Meermanno maken ze van echte versnipperde bankbiljetten nieuw papier. € 7,50 www.meermanno.nl 13:30 VVV Uitburo Den Haag > Jugenstilwandeling 't Gilde – [Wandeling] Een gids van het Gilde Den Haag voert je langs de bekendste en mooiste jugenstil panden in de Haagse binnenstad. € 4,- Reserveren via VVV Den Haag 0900-340 35 05 (€ 0,45 per minuut). www.gildedenhaag.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 23:30 Club Seven > Secret Tuesday (18+) – [Dance] Secret Tuesdays zijn avonden om te socialiseren met vrienden en jezelf even lekker los te laten gaan. Gewoon doordeweeks! Gratis www.clubseven.nl

woensdag 20 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van



van dichtbij – [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar de Ridderzaal en de Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoekmogelijkheden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit

Spectaculair – [Jeugd, Speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 12:45 Kloosterkerk > Pauzeconcerten – [Klassieke muziek] Geniet tijdens uw pauze van een half uur durend lunchconcert georganiseerd door de Stichting Kunstcentrum Kloosterkerk. Geerten van de Wetering (Den Haag). Gratis www.kunstcentrum-kloosterkerk.nl 13:00 Tweede Kamer > Kijkje in de Tweede Kamer – [Rondleiding] Altijd al eens willen zien waar de Tweede Kamer vergadert? Neem deel aan een rondleiding door het hart van de democratie. Je krijgt een film te zien en bezoekt interessante plekken, waaronder de plenaire zaal en Statenpassage. Telefonisch reserveren verplicht 070-3183055. Gratis www.tweedekamer. nl/contact/bezoek_ons/index.jsp 13:00


Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse

5

UITAGENDA <


Jan Steen door de ogen van Bredius

‘Nooit werd het bij hem pornographie’. ling van het Mauritshuis, als directeur van 1889 tot 1909, en zelfs nadat hij zijn ontslag had genomen, het ambtelijke leven moe. De tentoonstelling is gewijd aan zijn kennerschap en dan toegesneden op Jan Steen, die hij met Rembrandt en Frans Hals wel het hoogst achtte. Voor Bredius was de wereld van de kunst in zekere zin overzichtelijk. Wanneer je belangrijke particuliere en museale collecties kende, kon je je een beeld vormen van de oude meesters. Dan moest de kenner nog op de hoogte blijven van het aanbod op de kunstmarkt. Met voldoende mogelijkheden om te reizen en goede contacten was dat nog te doen. Anderzijds was er toen echt veel minder kennis van kunsthistorische feiten dan nu. Bredius heeft hier zelf veel archiefonderzoek aan bijgedragen. Dat is vastgelegd in de zeven delen ‘Künstlerinventäre’. Een enorm verschil met nu is dat er nauwelijks reproducties beschikbaar waren. Photogravure Voor zijn œuvre-catalogus van Jan Steen, die in 1927 verscheen ‘met honderd platen in photogravure’ , heeft hij voor het eerst foto’s laten

Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 14:00 VVV Uitburo Den Haag > Ontdek Chinatown en de verdwenen Joodse buurt – [Wandeling] Tijdens de rondleiding maak je kennis met het huidig Chinatown, met z'n restaurants, winkeltjes en supermarkten. Deze wijk was tot in de Tweede Wereldoorlog de op één na grootste joodse buurt van Nederland. Langs de kades staan nog woningen van enkele beroemde 17de-eeuwse Hollandse schilders. € 9,95 www.residentieontdekkingen.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 22:00 De Boterwaag > Salsa in de Boterwaag (18+) – [Dance] Elke woensdagavond is het salsa dansen in de Boterwaag aan de Grote Markt! De muziek wordt verzorgd door diverse vaste dj's. Gratis www.gmdh.nl

donderdag 21 augustus

maken. Dat was een kostbare zaak. De delen ‘Inventäre’ worden in een vitrine getoond met notitieboeken in Bredius’ handschrift, een helder kladschrift dat hij weer uitwerkte in een groter lopend schrift in het net. Topstuk in de vitrine is de perkamenten boekband met goud, die Lion Cachet voor Bredius’ eigen exemplaar van de Steen-catalogus maakte. Bredius heeft enorm in Steen geïnvesteerd. Voor de schilderijen van Steen, die Bredius aan de collectie van het Mauritshuis toevoegde, liet hij bepalen dat deze nooit elders getoond zouden mogen worden. Dat was ongetwijfeld ingegeven door de zorg, dat ambtelijke beslissingen ooit zijn eigen verzamelbeleid zouden kunnen doorkruisen. Maar anno 2014 leidde zijn restrictie er toe, dat drie schilderijen in het Mauritshuis in kopie moesten worden getoond. Print op doek. Bredius zou daar van hebben opgekeken, maar het is een juridische knoop, die eigentijds is opgelost. De tentoonstelling geeft een overzicht van alle Jan Steens die Bredius kon verwerven. Dus ook een paneeltje met vier koppen van rederijkers, die erg veel plezier hebben om een

tekst die de centrale figuur voorleest. Dit wordt inmiddels beschouwd als een negentiende-eeuwse kopie. Jan Steen was en blijft een lastige schilder voor wie hem zou willen determineren. Kijk nog eens naar het vrijend paar. Het ligt kennelijk onder lommerrijke beschutting, maar wij zien ze op een verhoging. Daar ga je niet vrijen wanneer je geen exhibitionist bent. Een strenge schoolmeester geeft les in een merkwaardig klaslokaal met uitzicht op een onbepaald landschap. In een nis staat een kan, die daar perspectivisch eigenlijk geen ruimte zou hebben. En waarom staat hij daar? En wat is de hoed van die ene scholier schitterend geschilderd.

10:00

centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00 Tweede Kamer > Kijkje in de Tweede Kamer – [Rondleiding] Altijd al eens willen zien waar de Tweede Kamer vergadert? Neem deel aan een rondleiding door het hart van de democratie. Je krijgt een film te zien en bezoekt interessante plekken, waaronder de plenaire zaal en Statenpassage. Telefonisch reserveren verplicht 070-3183055. Gratis www.tweedekamer. nl/contact/bezoek_ons/index.jsp

Lange Voorhout > Antiek-, curiosa- en

boekenmarkt – [Markt] Sfeervolle markt met antiek, boeken en curiosa met gezellige terrasjes, rondom de markt. Op zoek naar een eerste druk van een lievelingsboek, oude prenten, schilderijen of spullen uit grootmoederstijd het is hier te vinden. Gratis www.denhaag.com 10:30 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) – [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. Deelname na vooraf reserveren, begeleiding verplicht, via: 070 3500830 www.muzee.nl www.muzee.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax – [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10, www.willemsvaart.nl11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water – [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische

Kennerschap. Museum Bredius, Lange Vijverberg 14, tot en met 8 januari 2015. Gratis toegang met ticket voor het Mauritshuis; museumjaarkaart wordt geaccepteerd. www.museumbredius.nl

C.A. Lion Cachet: titelblad van Bredius’ monografie over Jan Steen, 1927. >Foto’s: Museum Bredius

13:00


Binnenhof (6+) – [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) – [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. Deelname na vooraf reserveren, begeleiding verplicht, via: 070 3500830 www.muzee.nl www.muzee.nl

15:00

www.muzee.nl 13:00

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht >

Willemsvaart - varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 – [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:30 VVV Uitburo Den Haag > Hofjeswandeling 't Gilde – [Wandeling, Rondleiding] Een gids van het Gilde Den Haag voert je langs de bekendste en mooiste hofjes van de stad. Verborgen plekjes, vanaf de straat moeilijk te zien. € 4,-Reserveren via VVV Den Haag 0900-340 35 05 (€ 0,45 per minuut). www.gildedenhaag.nl 14:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net – [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net

19:30

21:00

23:00

23:00

23:59

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand – [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl Strandtent de Fuut > Reaktor | Mimegroep Optie Z – [Mime, Wandeling] Een aantal overlevenden van een nucleaire ramp is in de duinen ontdekt. O.l.v. een gids ga je op expeditie door hun leefgebied. Optie Z maakt beeldend, fysiek theater. € 12,50 www.optiez.nl Humanity House > Bios in de buitenlucht – [Speelfilm] Wat is er mooier dan op een zwoele zomeravond de beste films in de openlucht te bekijken. Dat kan deze zomer op het sfeervolle terras van het Humanity House. Wolf (2013). € 7,50 www.humanityhouse.org Paard van Troje > Paardcafé – [Dance, Popmuziek] Live-optredens in het café. Regelmatig staan er weer nieuwe acts op het podium van het Paardcafé. Kom kennismaken met aanstormende bands, dansen op de muziek van één van de dj's of gezellig een drankje drinken. Wohnzimmer (dance). Gratis www.paard.nl Club Seven > DAGHAP! (18+) – [Dance] Kinderen van Den Haag presenteert DAGHAP!! Gratis www.facebook.com/daghap Club Lustig > Ladies Night (18+) – [Dance] Elke donderdag is het ladies night in Club Lustig. € 5,- www.clublustig.nl

09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van



van dichtbij – [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar de Ridderzaal en de Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoekmogelijkheden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair – [Jeugd, Speelfilm] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl

Ingezonden mededeling

>Informatie THEATERS Appeltheater/ Appelstudio Duinstraat 6-8, 070-3502200 AFAS Circustheater Circusstraat 4 070-4167600 Branoul Maliestraat 12 070-3657285 Diligentia Lange Voorhout 5 070-3610540 Het Veur Theater Damlaan 44 Leidschendam 070-3000013 Koninklijke Schouwburg Korte Voorhout 3

0900-3456789 Kooman’s Poppentheater Frankenstraat 66 070-3559305 Korzo Theater Prinsestraat 42 070-3637540 Lucent Danstheater Spui, 070-8800333 Nationale Toneel Gebouw Schouwburgstraat 8 0900-3456789 Nutshuis Riviervismarkt 5 070-3459090 Rijswijkse Schouwburg Gen. Spoorln. 10 Rijswijk, 070-3360336

Theater Dakota Zuidlarenstraat 57 070-3265509 Theater Merlijn Bilderdijkstraat 33 070-3450996 Theater Pepijn Nwe Schoolstr. 21-23 070-3610540 Laaktheater Ferrandweg 4 070-3933348 Theater De Vaillant Hobbemastraat 120 070-4452808 Theater in de Steeg Westeinde 165a 070-3648408 Theater Ludens burg. Feithplein 95 Voorburg 070-3871168

Theater aan het Spui Spui 187, 070-3465272 Theater Zeebelt De Constant Rebequeplein 20a 070-3656546 Theater De Nieuwe Regentes Weimarstraat 63 070-2119988 World Forum Convention Center Churchillplein 10 070-3066228 Zeeheldentheater Trompstraat 342 070-3992222

MUZIEKCENTRA Dr. Anton Philipszaal Spui, 070-8800333 Haags Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 070-4400086 Lokaal Vredebreuk Papestraat 38 070-3656046 Koorenhuis Prinsegracht 27 070-3422722 Musicon Soestdijksekade 345 070-3686800 Muziekcafé De Paap Papestraat 32 070-3652002 Paard van Troje Prinsegracht 12 070-3601838

Podium Vocale Ln v. Meerdervoort 32 070-3451423 Regentenkamer Noordwest Buitensingel 20, 070-3658612 SuperMarkt Grote Markt 25 070-3649549 ’t Syndicaat Nieuwe Molstraat 10 070-3600053

6>uitagenda

Den Haag Centraal: Vrijdag 15 augustus 2014

Exposities Nationaal Archief Prins Willem-Alexanderhof 20, 070 3314126, di 10-21, wo t/m vr 10-17, za en zo 11-17 uur, www.gahetna.nl > t/m 4 januari: Het geheugenpaleis - met je hoofd in de archieven, Presentatie van de omvangrijke archiefcollectie op verrassende, vernieuwende en unieke wijze. Elf grote en kleine verhalen nemen de bezoeker mee op een reis door meer dan duizend jaar Nederlandse geschiedenis.

Winkelcentrum Leyenburg Volendamlaan 716, www.winkelcentrumleyenburg.nl > 18 augustus t/m 1 september: Kracht van Dromen, De afgelopen twee jaar heeft fotograaf Chris de Bode in samenwerking met Save the Children in diverse landen de dromen van kinderen in beeld gebracht: Liberia, India, Jordanië, Mexico, Turkije, Uganda en Haïti. De mooiste foto’s zijn geselecteerd en zullen de komende maanden in de publieke ruimte te zien zijn op verschillende plekken in Den Haag.

Atrium Den Haag Spui 70, ma t/m vr 07-19, do tot 21.30, za 9.30-17 uur, www.atriumcityhall.nl, www.atriumdenhaag.nl > t/m 30 augustus: Het nieuwe gezicht van de euro, Tentoonstelling van de Europese Centrale Bank en De Nederlandse Bank. Het doel van de tentoonstelling is interessante informatie te geven over de eurobankbiljetten en de euromunten. > t/m 30 augustus: Kust & Zee met Ku(n) stenaar Willem Boer, Na het succes tijdens international festival voor de jeugd De Betovering in oktober 2013 in het Atrium Den Haag, bouwt Haagse 'ku(n)stenaar' Willem Boer opnieuw een object in het Atrium Den Haag. Ditmaal wordt een reuze krab van zwerfvuil.

Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, 070 3585857, di t/m zo 10-17 uur, www.beeldenaanzee.nl > t/m 26 oktober: Den Haag Sculptuur Grandeur. Franse beeldhouwkunst van laurens tot heden, In de zomer van 2014 is in Beelden aan Zee een solotentoonstelling van Henri Laurens en op het Lange Voorhout een expositie met hedendaagse Franse beeldhouwkunst. > t/m 26 oktober: Gijs Assman. Brengen|Halen, Gijs Assmann is schilder, tekenaar, maar vooral beeldhouwer.

Centrale Bibliotheek Den Haag Spui 68, 070 3534455, www.bibliotheekdenhaag.nl > t/m 1 september: Een kunstwerk lenen, Presentatie van een selectie uit de kunstcollectie van 'Heden - kunst van nu'. Heden laat graag zien dat kunst meer is dan een mooi plaatje boven de bank.

Bibliotheek Leidschenveen Emmy Belinfantedreef 7, ma 13-18, di tm do 10-18, vr 10-20, za 10-16 uur, www. bibliotheekdenhaag.nl > t/m 28 augustus: Peter Aartsen, Foto's van Peter Aartsen: een kijkje in de natuur rond Ypenburg. > t/m 30 augustus: Parken - de longen van de stad, Fototentoonstelling van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging over de rol van parken in ons leefgebied.

Boulevard Scheveningen Strandweg, www.scheveningendenhaag.com > t/m 30 april: Zeespiegel, Op de nieuwe boulevard komen 5 kiosken. Kiosk 3, 4 en 5 zijn voorjaar 2012 geopend. Voorjaar 2013 volgen Kiosk 1 en 2. Samen vormen de 14 verlichte fotopanelen op de kiosken een openbare tentoonstelling van ca 22 x 3 me-

t/m zo 12-18 uur, www.gemak.org > t/m 27 september: Off Senses - Future Senses, Tentoonstelling die inzoomt op de sensitieve focus in kunst en de meerwaarde van minder, meer, of heel anders waarnemen en gewaarworden. > t /m 31 augustus: Fragments of a Personality, GEMAKstore Project van Lenny Waasdorp.

Gemeentemuseum Den Haag ter. De afstand tussen de kiosken onderling is 500 meter.

Museum Bredius Lange Vijverberg 14, 070 3620729, di t/m zo 11-17 uur, www.museumbredius.nl > t/m 1 januari: Museum Bredius - Vaste collectie, Verzameling van kunsthistoricus Bredius. Een collectie van schilderijen, zilver en porselein in een 18e eeuws herenhuis.

Museum voor Communicatie Zeestraat 82, 070 3307500, di t/m vr 1017, za en zo 12-17 uur., www.muscom.nl > t/m 31 december: Alles werkt! Contact in de jaren 50 en 60, Contact in de jaren 50 en 60. > t/m 31 december: Briefgeheimen, Selectie van honderden kaarten waarop Nederlanders en Vlamingen hun geheim anoniem opbiechten. > t/m 31 december: Star/Ring, Wat hebben 'The Matrix', 'Harry Potter' en 'Mary Poppins' met elkaar gemeen? Tentoonstelling die je telefonisch meesleurt in de wereld van de speelfilm. Ontdek welke rol is weggelegd voor jezelf... en voor jouw mobieltje. > t/m 31 december: Het Rijk van Heen en Weer, Knetterend spannende ontdekkingstocht voor avonturiers van 4 t/m 12 jaar, op zoek naar contact.

Stadhouderslaan 41, 070 3381111, di t/m zo 11-17 uur, www.gemeentemuseum.nl > t /m 31 december: Mondriaan en De Stijl, Mondriaan en De Stijl hebben een definitieve plek gekregen in Nederland. In het Gemeentemuseum Den Haag is een complete vleugel ingericht met werk van de groep rond Piet Mondriaan en Theo van Doesburg. > t /m 31 december: Wonderkamers, Wonderkamers laat bezoekers op een verrassende, speelse en interactieve wijze kennismaken met beeldende kunst, kunstnijverheid, architectuur en mode. Dankzij de meest moderne tentoonstellingstechnieken komt kunst tot leven door middel van een game waarin je als bezoeker de hoofdrol speelt. Een fantastisch uitje voor gezinnen en grootouders met kleinkinderen! > t /m 7 september: Roodkapje - een sprookjeswereld vol kunst, Roodkapje, wie kent het sprookje niet? Generaties zijn ermee

honderdvijftig bijzondere foto’s uit de collectie van het Gemeentemuseum Den Haag worden deze vragen beantwoord. > t/m 31 augustus: De Grote Oorlog in beeld, Kunstenaars en tekenaars die de oorlog proberen weer te geven, nemen allen een heel eigen positie in. De presentatie laat aan de hand van werk van Duitse en Nederlandse kunstenaars als Otto Dix, Ludwig Meidner, Käthe Kollwitz, Jan Toorop, Leo Gestel, Jan Sluijters, Piet van de Hem en Willy Sluiter iets van deze verscheidenheid zien. > t/m 31 augustus: ZomerExpo 2014 - Licht, In de zomer van 2014 vindt de vierde editie plaats van de ZomerExpo, een initiatief van het Gemeentemuseum Den Haag en de Stichting ArtWorlds. In 2014 is gekozen voor het thema LICHT. > t/m 9 november: Jürgen Partenheimer - Het Archief, Het Archief is de derde presentatie van Jurgen Partenheimer (1947) in het Gemeentemuseum Den Haag. Het werk van de bekende Duitse kunstenaar staat bekend om zijn eenvoudige, maar tegelijkertijd sterk poëtische beeldtaal. > t/m 30 november: Memento mori – Damien Hirst, Damien Hirst (1965) heeft niet alleen een fascinatie voor de dood, hij put voor zijn werken ook graag inspiratie uit klassieke thema’s en voorbeelden uit de kunstgeschiedenis.

historischmuseum.nl > t/m 12 oktober: Nederland Golft!, De basis van het moderne golf werd in 1890 in Den Haag gelegd, toen baron van Brienen vijf holes op zijn landgoed liet aanleggen. Tentoonstelling georganiseerd t.g.v. het 100-jarig bestaan van de Nederlandse Golf Federatie (NGF).

Haagse Kunstkring Denneweg 64, 070 3647585, wo t/m za 11-17, zo 13-17 uur, www.haagsekunstkring.nl > t/m 31 augustus: Vitrine van vertoon 25, Recent werk van Ad van Riel. > 13 t/m 31 augustus: Kees speelt door, Werk van Kees Wattjes (Albert Vogelzaal). > 13 t/m 31 augustus: New Steps 2014, Eindexamenstudenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag 2014 (galerie en Hoge zaal).

Heden Denneweg 14a, 070 3465337, wo t/m za 12-17 uur, www.heden.nl > t/m 30 augustus: Lots of Zeloot, 10 years of printmaking, Zeloot toont werk uit de afgelopen tien jaar.

Humanity House Prinsegracht 8, 070 3100050, ma t/m za 10-17 uur en zo 12-17 uur, www.humanityhouse.org

CORPUS 'reis door de mens' Willem Einthovenstraat 1, 071 7510200, di t/m zo 9-19 uur, www.corpusexperience.nl/ > t/m 31 december: Reis door de mens, De bezoeker kan op spectaculaire wijze zien, voelen en horen hoe het menselijk lichaam werkt en welke rol gezond eten, gezond leven en veel bewegen daarbij spelen.

Escher in het Paleis Lange Voorhout 74, 070 4277730, di t/m zo 11-17 uur, www.escherinhetpaleis.nl > t/m 31 december: Escher in Het Paleis Permanente tentoonstelling, Museum en virtuele attractie gewijd aan het werk en leven van Nederlands' beroemdste graficus M.C. Escher, gevestigd in het voormalige werkpaleis van Wilhelmina, Juliana en Beatrix. > t/m 31 december: Kijken als Escher, Combinatie Escher prenten met optische en kinetische kunst.

Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, 070 3381144, di t/m zo 12-18 uur, www.fotomuseumdenhaag.nl > t/m 7 september: Johan Nieuwenhuize IMG_, Gratis tentoonstelling in de lounge van restaurant Gember. > t/m 12 oktober: De stad, de stilte en het gedruis, De meer dan honderd vintage foto’s van de Duitse wederopbouwfotograaf Karl Hugo Schmölz (1917-1986), die in de jaren 50 met ijselijke precisie – en zonder mensen erop – de nieuwe architectuur en industriële vernieuwing in Duitsland portretteerde, vormen de basis van deze tentoonstelling.

Wanneer Rien Monshouwer dit titelloze schilderij, twee doeken samen één werk, had willen verduidelijken, had hij dat wel gedaan. Hij kreeg een van de mooiste plekken voor drie schilderijen en een ruimtelijk werk in de huidige groepstentoonstelling bij Nouvelles Images, die is samengesteld door de schilder Jan van der Pol, lange tijd een collega van Monshouwer als docent aan de KABK. Van der Pol, die olieverf dik op het doek legt, zal zijn verfijnde kleurgebruik waarderen. De kleur is in dunne, transparante lagen opgebracht. Onderliggende kleuren schemeren onder de penseelstreek door. Het schilderij zegt niet in de eerste plaats hoe bewegelijk het is, maar hoe het is gemaakt. De compositie gaat uit van een simpel begrip: een deur met een bovenlicht. De kleurverschillen tussen beide doeken zou je kunnen zien als het verschil tussen dag en nacht. Monshouwer laat zien, dat wanneer je geconcentreerd je ogen gebruikt, het gewone meer te kijken geeft dan je denkt. Voor de beeldenroute in het centrum maakte hij een ding, dat het woord ‘BEELD’ vormt, maar dan ruimtelijk. ‘Over het kijken’, heet een bedrieglijk op een vitrine lijkende tafel. In het centrum daarvan zien we de bovenbenen van stadsplanners die de maquette van een nieuwe wijk bestuderen. ‘Beauty is for free’. Nouvelles Images, Westeinde 22 www.nouvellesimages.nl , tot en met 23 augustus. Publicatie Jan van der Pol: ‘Een nieuwe dag’. Rien Monshouwer, zonder titel; 2012-2014, 200x280 cm.: >Foto: Nouvelles Images

GEM Stadhouderslaan 43, 070 3381133, di t/m zo 12-18 uur, www.gem-online.nl > t/m 24 augustus: Machiel Botman, In de internationale fotografiewereld neemt de Nederlandse fotograaf Machiel Botman (1955) al decennialang een unieke, ietwat ongrijpbare positie in. > t/m 24 augustus: Marcel van Eeden, In deze tentoonstelling zijn de meest recente tekeningenseries van Marcel van Eeden (Den Haag, 1965) te zien, waaronder een die gebaseerd op historische gebeurtenissen die zich dichtbij het museum hebben afgespeeld.

Gemak Paviljoensgracht 20, 070 3638968, ma

opgegroeid en tot op de dag van vandaag kennen kleuters én volwassenen het verhaal over het meisje met dat schattige rode manteltje met bijbehorend kapje en… de grote, boze wolf. Deze zomer komt dit wereldberoemde sprookje in de kindermuseumzaal van het Gemeentemuseum Den Haag. > t /m 26 oktober: Aziatische kunst en de Nederlandse smaak, In de afgelopen vierhonderd jaar hebben vele Nederlanders zich in het Verre Oosten gevestigd, vier eeuwen handel met Azië. > t /m 21 september: Fotoverhalen 1895-2014, Iedere foto heeft een verhaal. Waarom fotografeert iemand zijn leven lang alleen maar vrouwenbenen? Aan de hand van meer dan

Museum de Gevangenpoort Buitenhof 33, 070 3460861, di t/m vr 1017, za en zo 12-17 uur (laatste rondleiding start om 15.45 uur), www.gevangenpoort.nl > t /m 31 december: Museum de Gevangenpoort - Vaste collectie, Bezoek de gevangenis, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de Middeleeuwen. Rondleiding door de Gajolen, Ridderkamer, Stockzolder, Pijnkelder, Examineerkamer en Treurkamer. Collectie o.a. schandborden, boeien, brandijzers, beulszwaarden en beenblokken.

Haags Historisch Museum Korte Vijverberg 7, 070 3646940, di t/m vr 10-17, za en zo 12-17 uur, www.haags-

> t/m 31 december: Humanity House experience, Zien, voelen en beleven wat het is om een ramp mee te maken. In het Humanity House maakt de bezoeker precies datgene mee waarvan hij hoopt dat het hem nooit ècht zal overkomen. > t/m 31 december: Fair Fashion Lab, Fair Fashion Lab zoekt, samen met modeontwerpers, kunstenaars, wetenschappers en consumenten, vanuit meerdere invalshoeken naar verrassende oplossingen voor de problemen in de kledingindustrie.

Huygensmuseum Hofwijck Westeinde 2a, di t/m do, za & zo 12-17 uur, www.hofwijck.nl > t/m 31 december: Huygensmuseum Hof-

7

uitagenda<

Vrijdag 15 augustus 2014: Den Haag Centraal

wijck - Vaste collectie, Bezoek de prachtige museale tuin en het huis met de verdiepingen De Gouden Eeuw van Constantijn, Christiaan onder de Sterren, de Pronkzaal en de Oud-Hollandse keuken. Met een audioguide kunt u tijdens uw rondgang door huis én tuin het verhaal van Hofwijck beluisteren. > t/m 25 oktober: Heerlijk & Adellijk Groen, Hofwijck en Duivenvoorde presenteren een bijzondere tuintentoonstelling.

> t /m 31 december: De eerste kustbewoners: ontdek het geheim onder een vinexwijk, VINEX locatie Ypenburg was gedurende een aantal eeuwen het woongebied van de prehistorische mens. > t /m 31 december: De Poolzaal, overleven tussen ijs en smeltwater, De tentoonstelling biedt inzicht in de veranderingen die zowel natuur als cultuur in het polaire gebied doormaken en gaan doormaken. > t /m 31 december: Geologie en Techniek, Deze educatieve tentoonstelling maakt, aan de hand van interactieve presentaties, moderne mediatoepassingen en museumvoorwerpen, de belangrijkste geologische processen in de aarde en de aardkorst inzichtelijk. > t /m 31 december: Satellieten, ver weg - toch dichtbij, Leer door middel van interactieve opstellingen de techniek van satellieten en raketten kennen! > t /m 7 september: Imitatie, nadoen is een kunst, De tentoonstelling neemt allerlei soorten imitatie en namaak onder de loep, zowel in de natuur, in de wereld van de technologie als bij mensen. > t /m 16 november: Werken aan Vrede, give peace a chance, Tentoonstelling over grote vredeshelden als Martin Luther King en Nelson Mandela, waarin de bezoekers kunnen debatteren met externe deskundigen en hun mening kwijt kunnen via de opinion interactive. > t /m 31 december: Kind in Oorlog, Hoe is het om kind te zijn in oorlogstijd? > t /m 31 december: Hoogland/Laagland, Geologische processen die zich aan het aardoppervlak afspelen, staan centraal in deze tentoonstelling.

Kasteel Duivenvoorde Laan van Duivenvoorde 4, di t/m za 14 en 15.30 uur (rondleiding alleen onder begeleiding van een gids). Expositie do tm zo 12-18 uur., www.kasteelduivenvoorde.nl > t/m 25 oktober: Heerlijk & Adellijk Groen, Hofwijck en Duivenvoorde presenteren een bijzondere tuintentoonstelling.

Beach Resort Kijkduin Deltaplein 200, www.kijkduin.nl > t/m 18 augustus: Kracht van Dromen, De afgelopen twee jaar heeft fotograaf Chris de Bode in samenwerking met Save the Children in diverse landen de dromen van kinderen in beeld gebracht: Liberia, India, Jordanië, Mexico, Turkije, Uganda en Haïti. De mooiste foto’s zijn geselecteerd en zullen de komende maanden in de publieke ruimte te zien zijn op verschillende plekken in Den Haag.

Kinderboekenmuseum Prins Willem-Alexanderhof 5, 070 3339666, di, do en v 14-17 uur, wo, za, zo en feestdagen 12-17 uur, www.kinderboekenmuseum.nl > t/m 31 december: Kikker, Geïnspireerd op de werken van Max Velthuijs, heeft Kikker en zijn vriendjes een vast onderkomen in het Kinderboekenmuseum. Kikker nodigt de allerkleinsten uit tot spel en prikkelt hun fantasie. > t/m 31 december: Papiria, Een avontuurlijke ontdekkingstocht door de wereld van het kinderboek en de eigen verbeelding. Kinderen strijden tegen Inktvraat die dit literaire luilekkerland bedreigt. > t/m 1 september: Een vijver vol inkt - Sieb Posthuma, Familietentoonstelling over het leven en werk van Sieb Posthuma; een inspirerend avontuur over het kijken naar en zelf maken van kunst!

bruidsbed'. > t/m 6 september: Heleen van Royen: Selfmade, 200 fotografische zelfportretten van Heleen van Royen.

Koninklijke Bibliotheek

Louis Couperus Museum

Prins Willem-Alexanderhof 5, ma en vr 10-18, di t/m do 10-20, za en zo 10-16 uur, www.kb.nl > t/m 1 november: Expositie Topstukken KB, Onder de stukken zijn een handschrift (ca. 1450) met een bijzondere miniatuur en een tekening van het Colosseum te zien. Deze en nog veel meer topstukken van de middeleeuwen tot nu zijn tot en met 1 november 2014 te bekijken.

Javastraat 17, 070 3640653, wo t/m zo 12-17 uur, www.louiscouperusmuseum. nl > t/m 2 november: Psyche en Fidessa. De sprookjes van Couperus., In 1917 heeft de tekenleraar Bernard Reith (1894-1974) een serie tekeningen gemaakt voor het sprookje Psyche (1898) van Louis Couperus, in pen en Oostindische inkt. Het jaar daarop maakte Reith ook illustraties voor Fidessa (1899).

Lange Voorhout

Louwman Museum - Nationaal Automobiel Museum

Lange Voorhout, > t/m 31 augustus: Den Haag Sculptuur Grandeur. Franse beeldhouwkunst van laurens tot heden, In de zomer van 2014 is in Beelden aan Zee een solotentoonstelling van Henri Laurens en op het Lange Voorhout een expositie met hedendaagse Franse beeldhouwkunst.

Wat levert minder, meer of anders waarnemen op? De tentoonstelling Off Senses | Future Senses toont kunst die het gemis of juist het extra als uitgangspunt neemt. De expositie geeft de bezoeker via de verkenningen van een aantal kunstenaars een duwtje in de rug om zintuiglijkheid nieuwsgieriger en creatiever te beleven en ervaringen kritischer te beschouwen. Beeldend kunstenaar Lenny Waasdorp onderzoekt door zichzelf te fotograferen zowel het medium fotografie als het begrip identiteit. Te zien bij GEMAK (Paviljoensgracht 20-24) tot en met 27 september 2014. Voor meer informatie: www.gemak.org.> Foto: Lenny Waasdorp

Leidsestraatweg 57, 070 3047373, di t/m zo 10-17 uur, www.louwmanmuseum.nl > t/m 31 december: Louwman Museum Vaste collectie, Ruim 200 auto's uit de periode 1886 tot heden, en een collectie automobiele kunst die bestaat uit schilderijen, sculpturen en affiches.

Letterkundig Museum

Madurodam

Prins Wilem-Alexanderhof 5, 070 3339666, di t/m vr 10-17, za en zo 12-17 uur, www.letterkundigmuseum.nl > t/m 31 december: Het Pantheon - 100 schrijvers - 1000 jaar literatuur, Nederlandse en Vlaamse schrijvers vanaf de middeleeuwen tot heden. Het Pantheon brengt alle hoogtepunten uit de Nederlandse literatuur in de meest brede zin bijeen. > t/m 1 januari: De Nationale Schrijversgalerij, Van Kader Abdolah tot Joost Zwagerman, van Louis Couperus tot Anna Enquist, van De Schoolmeester tot Toon Tellegen; sta oog in oog met schrijvers van toen en nu. > t/m 31 december: Het stenen bruidsbed, Als voorproefje op het Harry Mulisch Huis in oprichting wijdt het Letterkundig Museum een tijdelijke tentoonstelling aan het boek en de schrijver. De bezoeker ondergaat in een filmische ervaring het raadselachtige en bedwelmende verhaal van 'Het stenen

George Maduroplein 1, jan-feb 11-17 uur,mrt-19 mrt 9-18 uur, 20 mrt-juni 9-20 uur, juli–aug 9-21 uur; sept-okt 9-19 uur, nov-dec 11-17 uur. De kassa's sluiten 1 uur eerder., www. madurodam.nl > t/m 31 december: Madurodam, In Madurodam ontdek je met elkaar wat Nederland zo bijzonder maakt. > t/m 31 december: Zo Groot Is Oranje, Interactieve voetbalattractie. In deze overdekte attractie van 800m2 beleven bezoekers het fantastische verhaal van het Nederlands Voetbalelftal.

Mauritshuis Plein 29, vanaf 27 juni 2014 di t/m zo 1018, op do tot 20 uur (tot 1 november 2014 ook op maandag open), > t/m 4 januari: Mauritshuis - Het Gebouw, Deze openingstentoonstelling vertelt het

verhaal van de historie van het gebouw en zijn bewoners. Deze tentoonstelling komt in de nieuwe expositieruimte in de nieuwe vleugel en wordt een passende hommage aan de rijke geschiedenis van het 17deeeuwse huis. > t/m 31 december: Het Mauritshuis: de vaste collectie in volle glorie, Het beste van de Hollandse schilderkunst uit de Gouden Eeuw. En een prachtig 17de-eeuws stadspaleis aan de Haagse Hofvijver. Deze combinatie maakt het Mauritshuis tot een uniek museum.

Museum Meermanno I Huis van het Boek Prinsessegracht 30, 070 3462700, di t/m zo 11-17 uur, www.meermanno.nl > t /m 24 augustus: Pep. Striptijdschrift uit de jaren 60 en 70, De tentoonstelling toont een groot aantal nummers van 'Pep' en tevens originele tekeningen van enkele belangrijke Pep-tekenaars: Grote Pyr van Dick Matena, De Generaal van Peter de Smet e.a. > t /m 17 augustus: Van Dürer tot Escher Ex-libriskunst uit de collectie Jansen-Ebing, Museum Meermanno bezit met ruim 350.000 bladen de grootste collectie exlibris ter wereld. Maar liefst 80.000 bladen daarvan zijn verzameld door het echtpaar Jansen-Ebing en in 2001 overgedragen aan het museum.

De Mesdag Collectie Laan van Meerdervoort 7f, 070 3621434, wo t/m zo 12-17 uur., www.demesdagcollectie.nl > t /m 1 januari: De Mesdag Collectie - vaste collectie, De Mesdag Collectie, voorheen Museum Mesdag, herbergt een uitzonderlijke verzameling 19de-eeuwse kunst. De collectie behoort, met haar vele schilderijen van de Haagse School en de Franse School van Barbizon, tot de belangrijkste in haar soort.

Museon Stadhouderslaan 37, 070 3381338, di t/m zo 11-17 uur, www.museon.nl

Muzee Scheveningen Neptunusstraat 92, 070 3500830, di t/m za 10-17, zo 12-17 uur, www.muzee.nl > t /m 7 september: The Rolling Stones terug in Scheveningen – 50 jaar Kurhausconcert 1964 - 2014, (Her)beleef The Rolling Stones in Scheveningen. Als je er in 1964 niet bij was, geen probleem, nu kan het alsnog!

Galerie Nouvelles Images Westeinde 22, di t/m za 11-17 uur, www. nouvellesimages.nl > t /m 23 augustus: Beauty is for Free, Traditiegetrouw organiseert Galerie Nouvelles Images gedurende de zomermaanden een speciale thematentoonstelling. Dit jaar heeft Jan van der Pol de tentoonstelling ‘Beauty is for Free’ samengesteld.

Panorama Mesdag Zeestraat 65, 070 3106665, ma t/m za 10-17, zo 12-17 uur, alle dagen geopend! Behalve 25 december en 1 januari, www.panorama-mesdag.nl > t /m 31 december: Panorama Mesdag - Vaste opstelling, Zinsbegoochelend panorama van Scheveningen in 1881 en museum gewijd aan overige werken van Hendrik Willem Mesdag. > t /m 7 september: Patrick Hughes - Bewegende ruimte, Overzichtstentoonstelling van het werk van de Britse kunstenaar Patrick Hughes (Birmingham, 1939). Optische illusie staat centraal in de schilderijen en 3-dimensionale multiples van Hughes; de werken lijken mee te bewegen met de blik van de toeschouwer. > t /m 31 augustus: Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet, De jonge grafische kunstenaar Lisa Dröes heeft als eindexamenwerk van haar opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht, een kleurrijk panorama gemaakt, waarop zij in aansprekende tekeningen de toekomstvisies van kinderen heeft verbeeld.

Galerij Prins Willem V Buitenhof 35, 070 3023435, di t/m zo 1217 uur, www.mauritshuis.nl > t /m 31 december: Galerij Prins Willem V Vaste collectie, Verzameling voornamelijk 17e-eeuwse schilderijen, een weerspiegeling van de smaak van Prins Willem V.

ProDemos - Huis voor democratie en rechtstaat Hofweg 1H, www.ProDemos.nl > t /m 30 november: DemocratieLAB, Een interactieve tentoonstelling waarin leerlingen met verrassende proefjes de dilemma’s van onze democratie onderzoeken.

Pulchri Studio Lange Voorhout 15, di t/m zo 11-17 uur, www.pulchri.nl > t/m 31 augustus: Simon Koene, Schilderijen en tekeningen. > t/m 31 augustus: Verse aanwas, Werk van nieuwe Pulchri leden. > t/m 31 augustus: Jos van den Berg, Schilderijen. > t/m 31 augustus: Gebouwen, capsules voor emoties, Jos van den Berg schildert essentiële bouwvormen. Geen perspectief, geen perfect realisme. Het is de contour die hem raakt.

Museum Rijswijk Herenstraat 67, 070 3903617, di t/m vr en zo 14-17, za 11-17 uur (25, 31 dec en 1 jan gesloten), www.museumryswyk.nl > t/m 26 oktober: Internationale Papier Biënnale, Kunstenaars uit de hele wereld tonen de meest spectaculaire kunstwerken van papier.

SEA LIFE Scheveningen Strandweg (Boulevard) 13, 070 3542100, ma t/m zo 10-18 uur. (25 december gesloten), www.sealife.nl > t/m 11 januari: Kwallenplaag, Met totaal 6 nieuwe aquaria met tropische kwallen en kwallen uit de Noordzee is dit een kleurrijke tentoonstelling met prachtige, mysterieuze dieren.

Sesamstraat in Kijkduin Deltaplein 530, Di t/m zo 10-17 uur, http://www.sesamstraatinkijkduin.nl/ > t/m 30 april: Sesamstraat in Kijkduin, In de doe- en beleeftentoonstelling van sesamstraat kom je alles te weten over de tv-serie. Eén groot feest van herkenning: je kunt o.a. in de auto van Tommie, spelen met Ieniemienie, boekjes lezen in de voorleeshoek of een kijkje nemen in de slaapkamer van Bert en Ernie.

Stroom Den Haag Hogewal 1, 070 3658985, wo t/m zo 12-17 uur, www.stroom.nl > t/m 17 augustus: Grist to the mill, Werk van kunstenaar Bram De Jonghe.

Galerie De Twee Pauwen Oranjestraat/ Noordeinde 1, wo t/m za 11-17, zo 13-17 uur, www.detweepauwen. nl > t/m 31 augustus: Boven - Bij - In - Onder 'WATER', Zoals ieder zomer weer een Thema expositie waarbij kunstenaars gevraagd wordt iets te doen met het thema. Het resultaat van de ingestuurde werken laat zien dat water voor velen een belangrijk element vormt in hun oeuvre.

Vitrine Weimarstraat 48, Continu te bezichtigen, www.vitrineonline.nl > t/m 3 september: Vitrine 46, Initiatiefnemer en curator kunstenaar Annemieke Louwerens nodigt meestal kunstenaars uit om te exposeren. Dit keer presenteert zij haar eigen vondsten.

Vonkel Assendelftstraat 17-19, 070 4278084, di t/m za 12-18 uur, www.vonkel.nl > t/m 30 augustus: Select 2014, Werk van Peter Meijer, Greet Steenland, Hans Keuls, Yvonne Zomerdijk, Myra de Vries, Anke van Hout, Josien de Geus, Anne Meijer, Eline Peek, Inge Aanstoot, Jim Impelmans, Maarten van Aken en Arewik Avakian.

Galerie West Groenewegje 136, 070 3925359, wo t/m za 12-18 uur en op afspraak., www.galeriewest.nl > t/m 30 augustus: New Territory, Met de solotentoonstelling New Territory introduceert West de in New York gevestigde Deense kunstenaar Kasper Sonne in Nederland.

Yi Jun Peace Museum Wagenstraat 124A, ma t/m vr 10-17, zo 10-16 uur, www.yijunpeacemuseum.com > t/m 31 december: Yi Jun Peace Museum Vaste collectie, Eerbetoon aan de Koreaanse onafhankelijkheidsstrijder en diplomaat Yi Jun en herinnering aan het bredere doel van wereldvrede.

8>Uitagenda


ma 21:00

VOORPREMIÈRE

ma 18:20 zo 16:00

VOORPREMIÈRE

Into the Storm

3at

magIc In the moonlIght

1

dagelijks 21:10 do/vr/za/zo/di/wo ook om 18:30 do/vr/za ook om 11:00 vr/za/zo ook om 15:50 di/wo ook om 13:50 do ook om 16:30 ma ook om 18:40 zo ook om 13:15

BuItenhof www.pathe.nl/buitenhof Buitenhof 20

PREMIÈRE

‘Jimmy’s Hall’

guardIanS of the galaxy 3d di 21:00

Sneak PrevIew

3g

voorPrEMIÈrE

4gdhat

do/vr/za/zo 11:45 do/di/wo ook om 18:40 vr/za ook om 19:30, 21:50 do/wo ook om 20:45 ma 11:15, 21:30 zo ook om 18:50, 21:00 di ook om 20:50 wo ook om 12:45

2E WEEK

Sex taPe

3sht

Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm)

do/vr/za/zo/di/wo 19:20 vr/za/ma/di/wo ook om 17:10 do/vr/za ook om 13:30 di/wo ook om 11:45 do ook om 16:45 ma ook om 18:45 zo ook om 14:15

Kassa open: Dagelijks 10:45 uur Zo 10:00 uur.

dagelijks 20:30 do/vr/za/zo/ma ook om 15:00 do/ma/di/wo ook om 11:00 do/vr/za/zo ook om 18:20 di/wo ook om 15:30 vr/za ook om 11:30

Voor alle 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

vr/za/zo 16:30

4E WEEK

do/vr/za/zo/di/wo 21:30 ma 16:00

5E WEEK

do/vr/za/zo 21:40

5E WEEK

do/vr/za/zo/wo 21:15 ma 13:20

6E WEEK

2E WEEK

and So It goeS

2gt

Boyhood

2gt

3E WEEK

a thouSand tImeS good nIght

4g

dawn of the Planet of the aPeS

3g

fadIng gIgolo

1t

the fault In our StarS

3a

do/vr/za 14:15 di/wo 14:55

7E WEEK

how to traIn your dragon 2 3d

2ga

Bon dIeu!

2gt

do/vr/za/zo/wo 19:00 do/di/wo ook om 16:20 vr/za ook om 17:00 zo ook om 14:30, 16:40 di ook om 18:50 ma 16:10 do/vr/za/zo/di/wo 18:15

12E WEEK

zo 11:00

23E WEEK

malefIcent 3d

3a

werther Opera Encore

1

do/di 13:30 ma 19:15

50+BIoS

PhIlomena

3at

ma 19:00

189E WEEK

ma 21:00

VOORPREMIÈRE

vr/za 23:45

VOORPREMIÈRE

vr/za 23:45 zo 17:50

VOORPREMIÈRE

vr/za 00:20

VOORPREMIÈRE

la fancIulla del weSt Opera Encore

1

Into the Storm

3at

nInja turtleS 3d

3g

cuBan fury

SchevenIngen

the damned

pathe.nl/scheveningen Kurhausweg 2

guardIanS of the galaxy 3d


let’S Be coPS

Kassa open: Dagelijks v.a. 11:00 uur Voor alle 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

8E WEEK

2gt

4gat

dagelijks 11:00 do/zo/ma/di/wo ook om 13:50, 16:30, 19:00, 21:30 vr/za ook om 13:30, 16:00, 18:30, 21:10, 23:45

PREMIÈRE

dagelijks 18:40, 21:00 do/zo/ma/di/wo ook om 16:15 vr/za ook om 16:20, 23:20

PREMIÈRE

3g 3gt

PREMIÈRE Ken Loach brengt op 77-jarige leeftijd de

dagelijks 21:45 do/vr/za/zo/di/wo ook om 11:30, 16:50, 19:30 do/zo/di/wo ook om 14:15 vr/za ook om 14:10, 23:30 ma ook om 13:10, 15:40, 18:20, 20:50

the exPendaBleS 3 film ‘Jimmy’s Hall’; het zal 3gat waargebeurde di 21:30

voorPrEMIÈrE

zijn PrevIew laatste Sneak project zijn voor hij pensio4gdhat neert. De film vertelt het verhaal van de and So It goeS 2gt dagelijks 19:40

2E WEEK

2E WEEK Ierse activist James Gralton die tijdens de 3sht ‘Red Scare’-periode werd gedeporteerd, 3E WEEK BlackmaIl vrijdenker was die zich 3gt omdat (2014) hij een do/zo/di/wo 22:10 do/zo/ma/wo ook om 11:30 vr/za 11:20, 21:35 di ook om 11:50 3E WEEK herculeS 3gat inzette3d voor het verspreiden van kennis, dagelijks 20:10 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 15:30 do/zo/ma/di/wo ook om 22:15 3E WEEK vr/za ook om 22:30 om 16:10 kunst endi ook muziek onder jongeren en lucy 4gt arbeiders. Zo heropende hij het lokale 4E WEEK do/zo/ma/di/wo 19:15 vr/za 10:50, 19:00 Blended 2gt jeugdcentrum do/zo/ma/di/wo 21:50 vr/za 21:30 zodat men bijeen kon 4E WEEK the Purge: anarchy dansen, te filosoferen en te 4at komen om te do/vr/za/zo/wo 20:50 5E WEEK dawn of the Planet the aPeS 3d 3g studeren. De of lokale leiding van de do/zo/ma/wo 13:30 vr/za 13:15 6E WEEK Katholieke Kerk zette de tegenaanval in. SteP uP 5 all In 3d 2gt dagelijks 17:10 6E WEEK Te zien in het Filmhuis vanaf 14 augustus. the fault In our StarS 3a do/vr/za/zo/ma/wo 17:30 di 18:10 7E WEEK www.filmhuisdenhaag.nl tranSformerS: age of extInctIon 3d 3gat >Foto:16:40 PRvr/za 17:10 do/zo/ma/di/wo 7E WEEK do/zo/ma/di/wo 14:50, 19:00, 21:15 vr/za 00:15, 15:40, 19:20, 22:10

Sex taPe

do/zo/ma/di/wo 17:10 vr/za 16:45


2ga

do/vr/za/ma/di/wo 17:45

11E WEEK

22 jumP Street

3ght

di 13:30

D E N H A A G DO 14 AUG T/M WO 20 AUG 2014

FILM A

G

E

N

D

The hiTchcock Touch Tour

A

ADRES: Spui 191 2511 BN Den Haag

070 - 365 60 30

Koop kaarten online: www.filmhuisdenhaag.nl Openingstijden: KASSA Dagelijks: 10:00 - 22:00 uur CAFÉ Ma. t/m Vr. vanaf 09:00 uur Za. en Zo. vanaf 10:00 uur

gaY & LeSBian SuMMer fiLM feSTiVaL

BuItenhof www.pathe.nl/buitenhof Buitenhof 20


vr/za/zo 16:30

2gt 4E WEEK

a thouSand tImeS good nIght

4g

caSPer & eMMa (nL)

1

LoenaTik, Te gek!

2

Sneak PrevIew

3gat voorPrEMIÈrE

4gdhat

zo/ma/di/wo 17:50 do/vr/za 16:20, 18:30, 20:40 ma/di ook om 20:20, 22:30 zo/wo ook om 20:00, 22:10

zo/ma/di/wo 14:00, 20:30 do/vr/za 14:20, 20:45 zo/wo ook om 22:45 zo/ma/di/wo 10:50, 14:50, 16:50, 19:00, 21:00, 23:10 do/vr/za 10:15, 15:00, 17:10, 19:15, 21:20, 23:45

8E WEEK

3E WEEK

3gt 3E WEEK

3gat 3E WEEK

lucy

4gt

do 16:00, 21:30

2gt

2E WEEK

3sht

4E WEEK

zo 11:00

23E WEEK

the Purge: anarchy

4at

Blended

2gt

dagelijks 22:15

3a

dagelijks 19:00

1

50+BIoS

3at

5E WEEK 5E WEEK

ma 21:00

VOORPREMIÈRE

BegIn agaIn

vr/za 23:45

VOORPREMIÈRE


vr/za 23:45 zo 17:50

VOORPREMIÈRE

vr/za 00:20

VOORPREMIÈRE

dagelijks 16:25 wo ook om 23:00

22 jumP Street

dagelijks 11:30, 14:15, 17:00, 19:45, 22:30

guardIanS of the galaxy

3gat voorPrEMIÈrE

BUITENHOF

2gt

do/zo/ma/di/wo 14:50, 19:00, 21:15 vr/za 00:15, 15:40, 19:20, 22:10

3sht


3gt

do/zo/di/wo 22:10 do/zo/ma/wo ook om 11:30 vr/za 11:20, 21:35 di ook om 11:50

3gat

dagelijks 20:10 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 15:30 do/zo/ma/di/wo ook om 22:15 vr/za ook om 22:30 di ook om 16:10

3E WEEK

lucy

4gt

do/zo/ma/di/wo 19:15 vr/za 10:50, 19:00

4at

dawn of the Planet of the aPeS 3d SteP uP 5 all In 3d

the fault In our StarS tranSformerS: age of extInctIon 3d how to traIn your dragon 2 3d

dagelijks 13:00 do/ma/di ook om 11:10 vr/za ook om 14:50 zo/wo ook om 11:00

5E WEEK

1 1 1

7E WEEK

7E WEEK

koemBa: de ZeBra dIe ZIjn StrePen kwIjt IS 3d

2ga

7E WEEK

hekSen BeStaan nIet

2ga

UNLIMITED NIGHT

3at

do/vr/za 23:00

VOORPREMIÈRE

vr/za 22:50 zo 23:00

VOORPREMIÈRE

vr/za 23:00

VOORPREMIÈRE

2gt 3g

4gat

vr/za/zo/ma/di/wo 16:00 zo/ma/di/wo ook om 21:30 vr/za ook om 21:40

PREMIÈRE

do 21:00

PREMIÈRE

dagelijks 16:45 zo/ma/di/wo ook om 11:50, 14:20, 19:20, 21:40 do/vr/za ook

PREMIÈRE

da Bounce urBan fIlm feStIval: half of a yellow Sun

5E WEEK

2ga

9at

SIngham returnS

3E WEEK

do/zo/ma/wo 13:40 vr/za 10:45, 13:35 di 14:10

how to traIn your dragon 2

50+BIoS

avant l’hIver

8E WEEK

dagelijks 15:20 do/zo/ma/di/wo ook om 11:20

6E WEEK

3ght

di 13:30

2ga 2ga

2ga

11E WEEK

22 jumP Street

7E WEEK

7E WEEK


2ga

do/vr/za/ma/di/wo 17:45

1 6E WEEK

6E WEEK

do/zo/ma/di/wo 12:15, 14:30 vr/za 12:40, 15:00

dagelijks 14:00 do/zo/ma/di/wo ook om 11:45 vr/za ook om 11:40 do/zo/ma/di/wo 11:20 vr/za 11:10

do/zo/ma/di/wo 15:50 vr/za 11:00 ma ook om 11:20

3gat


3g

5E WEEK

oorlogSgeheImen

3a

do/vr/za/zo/ma/wo 17:30 di 18:10

PREMIÈRE

koemBa: de ZeBra dIe ZIjn StrePen kwIjt IS

dagelijks 13:10

2gt

dagelijks 17:10

3ght

5E WEEK

3g

do/zo/ma/wo 13:30 vr/za 13:15

11E WEEK

how to traIn your dragon 2

PlaneS: fIre & reScue

4E WEEK

do/vr/za/zo/wo 20:50

7E WEEK

2ga

2gat

PlaneS: fIre & reScue 3d

2gt

the Purge: anarchy

7E WEEK

3gat

oorlogSgeheImen

SCHEVENINGEN de dolle tweelIng 3

4E WEEK


3a

6E WEEK

2gt

2gat

do/ma/di/wo 14:20 vr/za 14:50 zo 10:30

3E WEEK

herculeS 3d

6E WEEK

loenatIk, te gek!

do/vr/za/ma/di/wo 16:00 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 11:20 do/vr/za/zo/ma ook om 13:45 di ook om 11:00, 12:40 wo ook om 13:40 zo ook om 16:45

3E WEEK

BlackmaIl (2014)

PlaneS: fIre & reScue do/vr/za/zo/ma 11:00

2E WEEK

Sex taPe

vr/za/zo/ma 11:05 vr/za/ma ook om 13:10, 15:10 di/wo 10:50, 13:30, 16:30 do 13:00, 15:35 zo ook om 12:30, 14:45 vr/za/zo/ma 13:00 di/wo 11:30 do 10:50

2E WEEK

and So It goeS

3g

2gt

KINDERvooRstEllINgEN

4gdhat

dagelijks 19:40

the damned


3gt

the exPendaBleS 3

nInja turtleS 3d

zo/ma/di/wo 16:15 do/vr/za 16:30

3g PREMIÈRE

cuBan fury

tranSformerS: age of extInctIon 3d

PREMIÈRE

dagelijks 21:45 do/vr/za/zo/di/wo ook om 11:30, 16:50, 19:30 do/zo/di/wo ook om 14:15 vr/za ook om 14:10, 23:30 ma ook om 13:10, 15:40, 18:20, 20:50

Into the Storm

dagelijks 18:50

4gat

PREMIÈRE

ma 21:00

SteP uP 5 all In 3d

2gt

dagelijks 18:40, 21:00 do/zo/ma/di/wo ook om 16:15 vr/za ook om 16:20, 23:20

Sneak PrevIew

dagelijks 15:10

3g

om 13:30, 16:00, 18:30, 21:10, 23:45

di 21:30

dagelijks 12:20

3at

4E WEEK


dawn of the Planet of the aPeS 3d

189E WEEK

1

4E WEEK

dagelijks 17:40 vr/za/zo/wo ook om 20:20 ma/di ook om 22:40 do ook om 22:45

ma 19:00

damned SchevenIngen the dagelijks 11:00 do/zo/ma/di/wo ook om 13:50, 16:30, 19:00, 21:30 vr/za ook

Spuimarkt 65 Filminfo en reserveringen

di 21:00

4gt

cuBan fury

www.pathe.nl/spuimarkt

the exPendaBleS 3

kIck Bollywood

nInja turtleS 3d

SPuImarkt

3gt

12E WEEK

Into the Storm

Sabine Lubbe Bakker, Niels van Koevorden (NL/Belgium, 2013, 90 min.) Vlaams + French with English subtitles NE ME QUITTE PAS is een tragikomische ode aan de mislukking, schrijnend en vrolijk tegelijk en laat op een eigenzinnige wijze zien hoe vriendschap en zelfdestructie hand in hand kunnen gaan. Schuif aan bij de keukentafel van de Waalse Marcel en Vlaamse Bob. De twee melancholieke vrienden, die elkaar in de fles hebben gevonden, lijken onafscheidelijk en maken zelfs plannen om samen een eind aan hun leven te maken, en wel bij een zorgvuldig gekozen maar even later, onvindbare boom.

PREMIÈRE

4

do/vr/za/zo/di/wo 18:15

la fancIulla del weSt Opera Encore

OPEN AIR CINEMA - IN DE NUTSTUIN

do/vr/za/zo/wo 12:10, 14:50, 17:30, 20:15 zo/ma/di/wo ook om 11:00 do/vr/za ook om 10:50, 23:10 ma/di ook om 12:30, 15:20, 18:10, 20:00, 22:45 zo/wo ook om 23:00


2ga

Blended

2

PREMIÈRE

let’S Be coPS

herculeS 3d

let’S Be coPS

kLeine nicoLaaS gaaT oP VakanTie

dagelijks 16:45 zo/ma/di/wo ook om 11:50, 14:20, 19:20, 21:40 do/vr/za ook om 10:45, 11:40, 14:00, 19:10, 21:30, 23:30

4

da Bounce urBan fIlm feStIval: half of a yellow Sun

Sex taPe

3a

PhIlomena

1

PREMIÈRE

7E WEEK


kLeine anna & Lange ooM

PREMIÈRE

do 21:00

SIngham returnS

BlackmaIl (2014)


Vrolijke, frisse tekenfilm over de belevenissen van 2 heel verschillende, maar onafscheidelijke vrienden. Dag. (beh. Zo.) 14:15; Zo. 14:45 (FR, 106’) Speelfilm naar een stripalbum van Sempé en Goscinny (Asterix). Dag. 14:30 (NO, 77’) Fantasierijke en hartverwarmende film voor de jongste kijkers. Do. Vr. 14:30 (NL, 88’) Gloednieuw avontuur van Nederlands´ favoriete psychiatrische patiënten. I.v.m. zomerstop geen film & theater in Dakota van ma 4 aug t/m zo 31 aug

Voor alle 3D, IMAX en IMAX 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

1t

do/di 13:30 ma 19:15

PREMIÈRE

Pathe Spuimarkt is dagelijks open vanaf 10:00 uur.

3g

4gat

vr/za/zo/ma/di/wo 16:00 zo/ma/di/wo ook om 21:30 vr/za ook om 21:40

6E WEEK

BoYhood

Dag. (beh Do. Vr.) 15:15 (SWE, 47’)

VOORPREMIÈRE

2gt

the damned

do/vr/za/zo/wo 21:15 ma 13:20

werther Opera Encore

The douBLe kinderVoorSTeLLingen

Spuimarkt 65 Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm)

3g

malefIcent 3d

SePideh - reaching for The STarS

vr/za 23:00

5E WEEK

Bon dIeu!

daZed and confuSed

VOORPREMIÈRE

5E WEEK

do/vr/za/zo/wo 19:00 do/di/wo ook om 16:20 vr/za ook om 17:00 zo ook om 14:30, 16:40 di ook om 18:50 ma 16:10


vr/za 22:50 zo 23:00

do/vr/za/zo 21:40

dawn of the Planet of the aPeS


Kassa open: Dagelijks v.a. 11:00 uur

VOORPREMIÈRE

do/vr/za/zo/di/wo 21:30 ma 16:00

Kurhausweg 2

OPEN AIR CINEMA: NE ME QUITTE PAS

3E WEEK

do/vr/za 14:15 di/wo 14:55

deux JourS, une nuiT

Riviervismarkt 5

2E WEEK

2gt

Boyhood

pathe.nl/scheveningen

vr 21:30

www.pathe.nl/spuimarkt

and So It goeS

hoTeLL

una Via a PaLerMo

SPuImarkt

3sht

3at

do/vr/za 23:00

nInja turtleS 3d

2E WEEK

4gdhat


Sagrada - eL MiSTeri de La creació

aTTiLa MarceL

3g

9at UNLIMITED NIGHT

cuBan fury

voorPrEMIÈrE

fadIng gIgolo

Sneak PreVieW

Into the Storm

PREMIÈRE

Sex taPe

dagelijks 20:30 do/vr/za/zo/ma ook om 15:00 do/ma/di/wo ook om 11:00 do/vr/za/zo ook om 18:20 di/wo ook om 15:30 vr/za ook om 11:30

ma 21:00

1

do/vr/za/zo 11:45 do/di/wo ook om 18:40 vr/za ook om 19:30, 21:50 do/wo ook om 20:45 ma 11:15, 21:30 zo ook om 18:50, 21:00 di ook om 20:50 wo ook om 12:45

Kassa open: Dagelijks 10:45 uur Zo 10:00 uur.

aMongST friendS

ZWei LeBen

Reserveren: 070 - 326 55 09 www.theaterdakota.nl Zuidlarenstraat 57 2545 VP Den Haag

Sneak PrevIew

do/vr/za/zo/di/wo 19:20 vr/za/ma/di/wo ook om 17:10 do/vr/za ook om 13:30 di/wo ook om 11:45 do ook om 16:45 ma ook om 18:45 zo ook om 14:15

Bird PeoPLe

di 21:00

50+BIoS

avant l’hIver

3at



JiMMY’S haLL

VOORPREMIÈRE

dagelijks 21:10 do/vr/za/zo/di/wo ook om 18:30 do/vr/za ook om 11:00 vr/za/zo ook om 15:50 di/wo ook om 13:50 do ook om 16:30 ma ook om 18:40 zo ook om 13:15

SPECIAL

L’hoMMe qu’on aiMaiT TroP

ma 18:20 zo 16:00

magIc In the moonlIght

SPECIAL

Vr. 11:00 Sarah PreferS To run (CA, 97’) Lesbian 3 Zo. 16:30 TeST (VS, 89’) Gay 3 Ma. 19:30 ZWei MüTTer (DE, 75’) Lesbian 1 Ma. 19:15 (100’) SPECIAL Sneakpreview door Kinderen van Den Haag met 1 gratis Vedett biertje! Ma. 21:45 (90’) SPECIAL Verrassende voorpremière. 4 Dag. (beh. Vr. Zo.) 11:00; Dag. (beh. Ma.) 19:15; Ma. 19:00 PREMIÈRE (SWI, 89’) Docu over het 1 bouwproces van Gaudi’s meesterwerk. Zondag Q&A met regisseur! PREMIÈRE Dag. 10:30; Dag. (beh Ma.) 21:30; Ma. 15:00 21:15; Dag. (beh Zo. Ma.) 17:00 (GB, 109’) In 1932 probeert een activist een danshal te 3 heropenen in katholiek Ierland. Ontroerend en fraai drama van Ken Loach. PREMIÈRE Dag 21:00; Dag. (beh. Zo.) 16:30; Zo. 17:00 (FR, 127’) In Parijs tobben ‘n Frans kamermeisje en 1 Amerikaanse zakenman met hun leven tot perspectieven zich aandienen... 2E WEEK Dag. 13:15 18:30; ook Di. Wo. 21:15 (FR, 116’) Drama met C. Deneuve. 2 Dag. 12:15; ook Do. t/m Zo. 21:15; Di. Wo. 19:00 (SWE, 97’) 2E WEEK Humorvol drama over ontvluchten van harde realiteit. 3 Dag. 10:15 15:30 20:45 (VS, 163’) 3E WEEK Richard Linklater’s bejubelde film. ¨Magnifiek¨ (VK) 2 Dag. 16:45; ook Vr. Zo. Di. 21:15 (DE, 97’) 5E WEEK Scandinavische thriller met o.a. Liv Ullmann. 3 Dag. 12:45; ook Do. Za. Ma. Wo. 21:15 (FR, 106’) 6E WEEK Speelfilm vol kleurrijke fantasiescènes. 9 Dag. 12:15 19:00 (IT, 92’) 8E WEEK Verrassende Italiaanse debuutfilm. 3 Dag. (beh Ma.) 19:30; Ma. 17:15; Dag. (beh Zo. Ma.) 15:00 (BE, 95’) 9E WEEK Bejubelde film met M. Cotillard. 9 Vr. Zo. Di. 10:15 (VS, 102’) LAATSTE WEEK Van de regisseur van Boyhood. 3 Do. Za. Ma. Wo. 10:15 (DK, 90’) LAATSTE WEEK Iraans meisje 1 droomt ervan astronaut te worden. Dag. (beh Do.) 10:15 (VK, 93’) LAATSTE WEEK Surrealistische tragikomedie. 3

VOORPREMIÈRE

Into the Storm

Do. Za. Di. 16:45; Vr. Zo. 19:00 To caTch a Thief (VS, 106’) Vr. Zo. Ma. Wo. 16:45; Do. Za. 19:00 The Man Who kneW Too Much (VS, 120’)

ma 21:00

4

4

SPUIMARKT

2gat 7E WEEK

7E WEEK

8E WEEK

9E WEEK


3E WEEK

zo/ma/di/wo 10:20, 12:10 do/vr/za 10:30, 12:30

5E WEEK

de dolle tweelIng 3

PlaneS: fIre & reScue 3d zo/ma/di/wo 12:50 do/vr/za 13:00

oorlogSgeheImen

zo/ma/di/wo 13:30, 15:40 do/vr/za 10:20, 12:05, 14:10 ma/di/wo ook om 11:20

1 1

7E WEEK

2gat

7E WEEK


2ga

koemBa: de ZeBra dIe ZIjn StrePen kwIjt IS 3d

2ga

zo/ma/di/wo 10:30, 14:40 do/vr/za 10:15

dagelijks 12:50 do/vr/za ook om 11:00 ma/di ook om 10:40 zo/wo ook om 10:20

hekSen BeStaan nIet

8E WEEK

9E WEEK

2ga

9

Eten&drinken<


koken met niven

Meiknol en Vanille De recepten in deze rubriek hebben het formaat van een tussengerecht. Het is aan de lezer om te bepalen wat je als voor- of hoofdgerecht op tafel zet. Het recept is voor vier personen. De maat van de gerechten is dezelfde als in mijn restaurant: hier serveer ik een proeverij van tien gangen. Bovendien vind ik kleine porties zelf veel lekkerder. Natuurlijk ben je vrij om meer te maken. 

Buiten Strandpaviljoen

7 + vriendelijke bediening - flauwe risotto - zelf bereid?

‘Is dit homemade?’ ‘Uuuhm nee, daar hebben we helaas geen tijd voor’. Het meisje zei nog net geen ‘duh’. We zijn weer op Scheveningen en beland bij paviljoen Buiten, de op één na laatste strandtent op het Zwarte Pad. Een gezellig ogende plek met een vrij uitgebreide kaart. Het restaurant oogt een beetje zoals de meeste strandtenten aan het Zwarte Pad. Het terras is opgebouwd in verschillende lagen waar gasten hangen in grote kussens op lage houten bankjes en iedereen dezelfde richting opkijkt, die van de zee. Als je langs al de verschillende strandtenten loopt, lijken het allemaal wel apenrotsen waar de apen zich loom tentoonstellen aan het voorbij struinende publiek. We blijven even op het pad voor Buiten staan om dit tafereel te aanschouwen totdat er een vlotte jongen, die het bij Buiten duidelijk voor het zeggen heeft, op ons afkomt. ‘Komen jullie eten? Er is nu een bankje vrij, als je die niet neemt heb ik verder geen plaats meer voor je’. Dat is een duidelijke boodschap, toen ik diezelfde middag belde om te reserveren werd mij door dezelfde knul meegedeeld dat ik niet hoefde te reserveren maar gewoon moest komen, ‘er is iedere 10 minuten wel een tafeltje voor je vrij’. Niet de meest warme manier om gasten je restaurant in te krijgen, maar het is inderdaad erg druk dus nemen we snel plaats. Het ons aangeboden tafeltje is van het type laag, en ik eet liever aan een echte tafel maar vanavond mogen we al blij zijn met deze plek. Aan voorgerechten doet Buiten niet, in plaats daarvan bieden ze diverse borrelhapjes en tapas aan. We bestellen een selectie van een aantal tapas en wachten hierop met een prima glas biologische Chardonnay van Valle de Casablanca uit Chili (€ 4,70) en een fles bruisend water à € 5,50. Een gehaast strandmeisje brengt ons vervolgens een portie viskoekjes (€ 6,20), spinazie-kaas kroketjes (€ 5,90) en biologische lams-merguez worstjes (€ 5,90). Ik stel haar de ‘homemade’-vraag over de viskoekjes en krijg bovenstaand antwoord. Dit antwoord verrast me want op de site lezen we het tegenovergestelde ‘Buiten werkt altijd met verse producten en bereidt alles zelf’. Begrijpelijk dat je in zo’n drukke strandtent niet alles zelf maakt, maar wees er in ieder geval eerlijk over. De smaak van de viskoekjes is niet verkeerd al proeven we voornamelijk frisse kruiden en weinig vis. De spinazie-kaas kroketjes worden geserveerd met een Thaise aioli, een soort kruidig aangemaakte mayonaise en de lamsworstjes met een frisse yoghurt muntsaus.

Alle hapjes zijn netjes gepresenteerd in aardewerken schaaltjes en opgeleukt met sla. Geen haute cuisine maar prima snacks in de warme zon. Terwijl de zon langzaam in de zee zakt, bestellen we onze hoofdgerechten, citroen risotto met gamba’s (€ 17,50) voor mijn gast en ik ga de gebakken zeebaars (€ 20,90) proberen. Beide gerechten zien er prachtig uit, de risotto verschijnt in een diep bord en is voorzien van weelderige kleuren van rode ovengebakken tomaatjes, fris groene rucola, oranje gekruide grote garnalen en voorzien van een flinke lading Parmezaan en een schijf citroen. Hieronder vindt mijn gast ook nog groene asperges en lente ui. Ook mijn op de huid gebakken zeebaars is charmant gepresenteerd op een bedje van pompoenpuree en voorzien van een tomatensalsa en een paar speelse sprieten bieslook. Over de tomatensalsa ben ik zeer te spreken, ik proef smaken van venkel en dragon, een heerlijke combinatie met de gebakken vis. De pompoenpuree is wat flauw. Als ik opzij kijk (ook wij kijken uiteraard naar zee) zie ik dat mijn gast al uitgegeten is, haar bestek ligt netjes naast elkaar op een bodem van risotto. ‘Was het teveel?’, vraag ik. Dat was het niet, maar nadat alle kleur van de risotto opgegeten was, was er weinig smaak meer over. Ik proef de risotto en moet inderdaad bekennen dat ik geen vleugje citroen kon bekennen, jammer. Met de patisserie van Meneer Chocolade aan de Keizerstraat hebben we al eerder kennis gemaakt aan het Zwarte Pad, zo verkopen onder meer Beachclub Patagonia en Culpepper lekkernijen van deze zaak. Buiten biedt een Grand Dessert (€ 6,50) aan met een stukje citroen cheesecake, brownie en carrotcake, alle van de befaamde patissier. Deze gaan we delen en bestellen hierbij meteen een espresso (€ 2,30) en een verse muntthee (€ 2,90) voor mijn gast. De koffie verschijnt vrij snel maar van de desserts ontbreekt ieder spoor. Na een tijd arriveert onze gastheer bij en ons zegt oprecht, ‘sorry ik ben jullie desserts vergeten door te geven, ik zorg dat ze er zo spoedig mogelijk aankomen’. We waarderen zijn eerlijkheid en inderdaad, binnen 5 minuten staat ons petit geprijsde grand dessert voor onze neus. We genieten nog even van de ondergaande zon en rekenen dan, inclusief een fles Chardonnay (€ 23,50) in totaal € 112,– af. Een bedrag waarvoor je in de stad waarschijnlijk verfijnder kan eten, maar dan zonder de ambiance van het mooie strand.

Adres Zwarte Pad 67 Telefoon 070-3586467 Info www.ganaarbuiten.nl Geopend dagelijks vanaf 9.00 uur

Tapas vanaf € 4,50 Hoofdgerechten vanaf € 14,90 Nagerechten vanaf € 4,50 Contant en pin, geen creditcards

Daphne Brown

>4 meiknollen >100 ml milde olijfolie >1 vanillepeul

Nodig:

>mandoline

Bereiding: Vanille-olie Schraap het merg uit de vanillepeul. Verwarm de olijfolie met merg en peul. Laat de olie op zacht vuur 1 uur trekken. Let erop dat de olie niet gaat koken. Meiknol Schaaf dunne plakjes meiknol op de mandoline. Blancheer in gezouten water. Dompel direct in ijswater. Dep droog en bewaar in de vanille-olie. Presentatie: Rol de plakjes gemarineerde meiknol op en plaats ze naast elkaar op het bord. Wijntip: Een aardse knol en zoete geurige vanille. Niet makkelijk .... Een frisse wijn met een

>Foto: Jeroen van der Spek.

de eetrubriek

Vanille is niet alleen geschikt voor zoete gerechten. Vanille bij kreeft is bijvoorbeeld een klassieke culinaire combinatie. Ik vind het vooral heerlijk smaken bij de sappige, frisse en tikkie pittige en bittere meiknol. Ingrediënten:

Alle recepten komen uit NIVEN 80/20. Het nieuwe kookboek van Niven Kunz. www.niven8020.com

weelderig kruidig karakter, zoals een witte bordeaux, of uit één van de

aanliggende gebieden als Montravel van Domaine du Gouyat.

Karsten & Kuiper openen winkel

Gezonde ‘afhaal’ op bestelling Door Daphne Browne

“Koken is heerlijk, maar het is ook heerlijk om zelf niet te koken”, aldus Dirk Karsten, bevlogen eigenaar van Karsten & Kuiper. Op maandag 1 september opent hij zijn winkel op de hoek van de Prins Hendrik- en de van Diemenstraat in het Zeeheldenkwartier. Karsten & Kuiper biedt vanaf dat moment een gezond en verantwoord alternatief voor de traditionele afhaal- en bezorggerechten. Een winkel met de vitrine als kleurrijke basis waar diverse gezonde en complete afhaalmaaltijden te bestellen en af te halen zijn. “Het idee is eigenlijk ontstaan vanuit mijn eigen behoefte, ik houd enorm van koken maar je hebt niet altijd tijd, zin of inspiratie. Wil je dan een keer iets afhalen dan kom je toch snel uit bij pizza’s, spareribs of andere vette happen. Ik wil Den Haag iets beters bieden, iets dat je niet zo snel thuis zal maken, internationale, lekkere en gezonde gerechten in dezelfde prijsklasse als een gemiddeld afhaalgerecht, zo tussen de 10 en 15 euro”. De zaak zal een overzichtelijk aanbod van gerechten aanbieden zoals langzaam gegaard lamsvlees met couscous (€ 12,–), BBQ-garnalen met Puy linzen en tomatensalade (€ 11,–) maar ook gerechten voor kinderen zoals de kinderpasta met rode saus en verstopte groenten (€ 7,–). Voor de recepturen laat Dirk zich inspireren door chefs als Ottolenghi, Ramsay en Blumenthal maar hij gebruikt ook zijn eigen smaak en krijgt tips van zijn vriendin, de ‘Kuiper’ in dit verhaal.

Dirk Karsten: ‘Ik wil mensen graag ontzorgen’. >Foto: DHC

Dirk rondde de middelbare hotelschool in Den Haag af en behaalde vervolgens ook zijn diploma aan de hogere hotelschool. Vervolgens werkte hij bij een adviesbureau voor telefonie maar zijn passie voor eten bleef kriebelen. “Het opstarten van een eigen winkel gaat nooit helemaal vlekkeloos, maar alle tegenslagen die ik af en toe meemaak geven me meer energie dan ik ooit heb gehad. Nu ga ik eindelijk doen wat ik leuk vind”. Ontzorgen Vanaf begin september kan je in zijn winkel of via de website de verschillende gerechten bestellen en deze vervolgens in de winkel afhalen. Op den duur zal Karsten & Kuiper ook gaan bezorgen, eerst op de fiets, later ook met scooters. De enthousiaste eigenaar zit

vol plannen en ideeën. “Ik wil mensen graag ontzorgen, mijn klanten kunnen bijvoorbeeld een vaste dag kiezen waarop ze mijn gerechten bezorgd krijgen. Heb je iedere dinsdag te weinig tijd om te koken, dan zorgen wij iedere dinsdag voor een gezonde maaltijd. We bieden voor ieder wat wils, een stevig pastagerecht of een salade met spinazie en garnalen, we hebben het allemaal”. Het assortiment zal nog verder uitgebreid gaan worden, soepen, taarten en kleine flesjes wijn zullen ook besteld kunnen worden om je diner thuis compleet te maken. Op maandag 1 september opent Dirk zijn winkel en tijdens de Home Made Market op zondag 7 september zal hij dit gaan vieren. Kijk voor meer informatie op www.karstenkuiper.nl.

10>


oplossingen van vorige week 8 7 1 9 4 2 6 5 3

2 6 5 3 1 7 4 9 8

9 3 4 6 5 8 1 2 7

A G E R B E R E O N D E U S N A R U T A H G A L S L E S S T A C A P E M H A L E L E G A E I R L A T T E

1 8 2 7 3 4 9 6 5 E N N G D R N O O P G A F L E I N T E S T

6 4 9 5 8 1 3 7 2

A T

N D

7 5 3 2 9 6 8 4 1 G E L S I P I E E T A A G T E O L I E S T

3 1 7 4 2 9 5 8 6

4 2 8 1 6 5 7 3 9

T A P T A A I C I L I T A E S A R T E R K S A A T M A A L L A E V E R V E N I L T E

kruiswoordpuzzel

sudoku

1

5 9 6 8 7 3 2 1 4

7

T E X A S

3

9

E L F D E

4 7

4 9 8 5 8 2 7

4 1 3

9

5 9

6 8 9 4 8

2

3

2

haagse harry

5

6

7

12 14

15

20

16

17 22

21 25

26

30

8

9

31

18 23

24

27

28

32

33

29 34

35

42

46

47

52

53 59

58

48

43

49

50

54

55

60

61

62

65

66

68 Horizontaal: 1 toen 6 bangerik 12 pl. in Italië 13 hemellichaam 14 public relations 16 Ned. omroep 18 rugaandoening 19 namiddag 20 godin v.d. dageraad 22 haarkrul 24 kippenziekte 25 zie ommezijde 27 drank 29 droog 30 pers. vnw. 31 raamscherm 33 dierenverblijf 35 anno domini 37 televisiezender 38 afgemat 39 voor 40 vanaf 41 Europeaan 42 Ned. omroep 44 spil 45 kledingstuk 47 graafwerktuig 50 zelfkant 52 telwoord

36

39

41 45

11

19

38

40

10

13

37

3 6

4

44 51 56

63

57 64

67

69 54 riv. in Oostenrijk 56 golfterm 58 radon 59 leuze 61 riv. in Noord-Brabant 64 uitroep van pijn 65 gekheid 66 dokter 68 kluns 69 labyrint. Verticaal: 1 slachtoffer 2 Socialistische Partij 3 metaal 4 lekkernij 5 mannetjesbij 7 ampère 8 eerlijk 9 wilde haver 10 annexus 11 wasem 15 keukenkruid 17 insect 18 sportartikel 19 land in Midden-Amerika 21 schoolonderzoek 23 onthutst 24 per expresse 26 Zuid-Holland

27 fier 28 deel v.e. auto 29 te zijner plaatse 30 televisiestation 32 loflied 34 ijzerhoudende grond 36 fraaie kleding 41 maanstand 43 niet even 46 voegwoord 48 geneesmiddel 49 erfelijk materiaal 51 ex cathedra 52 gierigaard 53 Europeaan 55 wreed heerser 57 brandstof 59 vreemde munt 60 watering 62 voormalig Chinees heerser 63 commerciële tv-zender 65 Open Universiteit 67 slechthorend.

colofon Den Haag Centraal B.V. Juffrouw Idastraat 11 2513 BE Den Haag 070-3644040

www.denhaagcentraal.net Hoofdredactie Casper Postmaa Coos Versteeg Coördinatie redactie Jasper Gramsma Annerieke Simeone Redactie-assistent Liza Letsch Eindredactie Dick Toet Wouter Storm (corrector)

© Marnix Rueb

Stadsredactie Saskia Herberghs Vera de Jonckheere Marc Konijn Alexander Münninghoff Adrie van der Wel Renate van der Zee

spoedgevallen

Alarmcentrale Politie Haaglanden SMASH (Stichting Mobiele Artsen Service Haaglanden) 070 - 346 96 69 SMASH is een samenwerkingsverband van alle huisartsen in Den Haag, Leidschendam, Rijswijk, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar. SMASH regelt spoedeisende huisartsenhulp buiten kantoortijden. Iedere dag tussen 17.00 uur ‘s avonds en 8.00 uur ’s morgens; gedurende het hele weekend en op alle erkende feestdagen. www.smashaaglanden.nl

112

0900 - 8844

Informatie dienstdoende apotheken 070 - 345 10 00

Meldnummer dierenbescherming 0900 - 20 21 210 (10ct./min.)

Tandartsendienst avonden weekenddienst alleen spoed 070 - 311 03 05

Dierenartsen weekenddienst

Stichting Dierenambulance Den Haag 070 - 328 28 28 (dag en nacht bereikbaar) www.dierenambulancedenhaag.nl

www.dierenbescherming.nl (Spoedgevallen nacht en weekend)

0900 - 2226 333 en 0900 - 2222 456 www.dierenartsenkring-denhaag.nl

Cultuurredactie Jan Paul Bresser Egbert van Faassen Sjoerd van Faassen Bert Jansma Babeth Knol Eric Korsten Thijs Kramer Astrid van Leeuwen Olivier van Nooten Anneke Ruys Jill Stolk Aad van der Ven Sportredactie Klaas-Jan Droppert (coördinator) Theo Bollerman (historie) Joey Gardien Alex ’t Lam Bert Tielemans Arnout Verzijl Hans Willink Martin van Zaanen Gemeentepolitiek Jan van der Ven

Rubrieken Michaël van Basten Batenburg (juridisch) Emilie Bolsius (medisch) Daphne Browne (culinair) Mira Feticu Wendy Hendriksen (tuin) Joke Korving Caroline Ludwig Willem Post (internationaal) Marc Putto (weerbericht) Marnix Rueb (cartoon) Otto Snoek Niven Kunz (culinair) Jimmy Tigges Emmy van der Woude (onderwijs) Terugblik: redactie Haags Gemeentearchief

Uitgever René Wagemaker Advertentieverkoop Rogier Panis [email protected] mobiel: 06 24 62 65 01 Jordy Bode [email protected] mobiel: 06 51 87 04 46 Correspondentie • Advertentie [email protected] • Redactie [email protected] • Algemeen [email protected]

Vormgeving Anneke de Zwaan Hans Fresen Fotografie Jurriaan Brobbel DHC Creative Images Eveline van Egdom Piet Gispen Mylène Siegers Thomas Vahé en fotopersbureaus WFA en Hollandse Hoogte Columnisten Vilan van de Loo Marcel Verreck André Wetzel Chris Willemsen

Abonnementsprijzen 2014 Kwartaal € 27,50 / Halfjaar € 49,50 / Jaar € 84,50

*Bij betaling met acceptgiro worden € 2,50 administratiekosten in rekening gebracht. Verzendkosten buitenland zijn voor rekening van de abonnee.

>Abonnementenservice< Voor opgave abonnementen, verhuizingen, bezorging en wijzigingen:

Bel 0172-476085 (ma t/m vr: 9 – 17 u),

of per e-mail:[email protected]. Voor opzeggingen (uitsluitend schriftelijk, uiterlijk 4 weken voor einde abonnementsperiode).

}

Recommend Documents