<<< Herbouw molen Hunsingo te Onderdendam >>> Het transport per dekschuit van de gedeeltelijk vernieuwde romp van de Wroetende Mol te Bedum (zie de pijl) naar Onderdendam nam ongeveer een uur in beslag.
Ontleend aan GoogleMaps
Hoewel het Boterdiep redelijk recht is, zijn er wel een paar bochten; de rolpalen voor de sleeplijnen van trekschuiten herinneren daar nog aan. De kapitein van de opduwer moet soms flink gas geven en sturen om een bocht te nemen.
Foto: R. Venhuizen, Bedum
1
Op de romp ligt een universeel tijdelijk dak dat ook bruikbaar is voor (veel) dikkere rompen; het dak is voorzien van een bliksemafleider. Het kruispunt van waterwegen te Onderdendam is weinig veranderd sedert 1900. Het reisdoel is op het stukje topografische kaart aangegeven met de witte letters KM en een molensymbool (kruisje).
Ontleend de KICH-webstek
De biotoop van de molen ziet er heel behoorlijk uit. Het meeste groen staat aan de oostkant, aan de overkant van het Boterdiep.
Gezien vanuit het zuiden domineert de vernieuwde romp het dorp Foto: J.C. van Driel, Groningen (13-5-2008)
2
In het NIJSjoagertje, maandelijks nieuwsblad voor Onderdendam en omstreken (www.onderdendam.com, rubriek dorpskranten) van februari 2008 staan herinneringen van de poldermolenaarsfamilie Boonstra, die nu het molenaarshuis naast de molen Hunsingo bewoont.
‘Krimpende wind en uitgaande vrouwen zijn niet te vertrouwen’ ‘We hadden niet gedacht dat we dat nog zouden meemaken!’ Door Annemieke Neuteboom De molen als rode draad in het leven van Tjerk en Grietje Boonstra.. getrouwd in 1957 vanuit het ouderlijk huis van Gr ietje, de watermolen tussen Bedum en Onderdendam. Nu al jaren woonachtig in het oude molenhuis aan de Bedumerweg, in de schaduw van Molen Hunsingo. Daartussen ligt nog een paar jaren als echte molenaars in een klein huisje naast watermolen de Zilvermeeuw net buiten Onderdendam.
Het polderbestuur had een advertentie geplaatst voor een molenaar en omdat Tjerk en Grietje vanuit Uithuizen graag weer terug wilden naar Onderdendam en dat alleen maar mogelijk was voor mensen met een economische band kwam de (bij)baan als molenaar als geroepen. Ze woonden er twee jaar, de toegang tot de molen liep als een eensteens-pad over het land van Broekema en was vooral met de kinderwagen waar Peter mee vervoerd werd, erg lastig. Het polderbestuur was niet erg meewerkend op de vraag of het pad ook verbreed kon worden, veel te duur! Zelfs op het aanbod van Tjerk om dan alleen de materiaalkosten in rekening te brengen en het pad zelf aan te leggen werd afgeslagen. Hun suggestie om met as van de steenfabriek een pad aan te leggen werd door Tjerk van de hand gewezen want dan werd de schone was bij harde wind altijd oranje… Als Tjerk aan het werk was moest ook Grietje voor het molenwerk opdraaien, ze was er niet gek op, eigenlijk altijd een beetje bang en ze heeft geleerd goed op weersveranderingen te letten. Het was van belang dat de wind uit de goede hoek bleef waaien want als de wind achter de wieken komt dan is het malheur. Hij gaat dan terugdraaien en heeft geen tegendruk meer, er kan dan in het ergste geval zelfs brand ontstaan. Gelukkig is het zover nooit gekomen! Het huisje had geen stromend water maar een regenbak. In een droge zomer was er snel water tekort en dan moest er water gehaald worden bij smid vd Berg aan de Middelstumerweg, in melkbussen met de wagen van Broekema. Na twee jaar verhuisden ze naar het huis aan de Bedumerweg, eerst op nummer 19 en nu al jaren tot volle tevredenheid op nummer 19a. Tjerk is actief als vrijwilliger voor de Molenstichting, het verzorgen en lopen van de kwitanties maar vooral als klusser en dan met name het sauzen van de muren van de molen! Ze zijn beide erg blij met de vergaande plannen om de achtkant met wieken weer op de molenromp te plaatsen. ‘We hadden niet gedacht dat we dat nog zouden meemaken!’ Gelukkig lijkt het erop dat dat dit jaar toch het geval zal zijn! Tjerk zou dan weer zijn oude melodietje kunnen fluiten: ‘daarbij die molen, die mooie molen’!
3
<<< MOLENONDERHOUD >>> KOREN- EN PELMOLEN DE VIER WINDEN (34), PIETERBUREN [23] Het is nooit goed of het deugt niet! Op het internet-molenleugenbankje ontstaat meteen een discussie over verdwenen spruitluiken, kleurgebruik en de verandering het wieksysteem (van zelfzwichting met Dekker-stroomlijn naar Oudhollands). www.prikpagina.nl/read.php?f=355&i=60588&t=60588 Zie ook het knipsel op de pagina uit de media. <<< ANDER MOLENNIEUWS >>> Moeten molens altijd malen? De door de heer Bazelmans aangezwengelde debat over de toekomstige richting van het (molen)monumentenbeleid gaat ook verder op het molenprikbord: • www.prikpagina.nl/read.php?f=355&i=60615&t=60615 en eerder al: • www.prikpagina.nl/read.php?f=355&i=57582&t=57582 De Hollandsche Molen heeft een forum opgezet over deze kwestie: • www.molentoekomst.nl Om deel te kunnen nemen aan het discussieforum (voor zowel lezen als schrijven), moet u zich registreren en vervolgens inloggen. Voor dit forum heeft Jos Bazelmans zijn lezing verwerkt tot een artikel, dat is terug te vinden in het blad Vitruvius (januari 2008, blz. 10-18). De inhoud ervan is als bijlage opgenomen op het forum aan het begin van elk van de drie stellingen in het hoofdstuk Uitgangspunten voor het molenbehoud. De instandhouding van molens is lang niet alleen een kwestie van techniek en veel geld verzamelen! Vlaams-Nederlandse molencontactdag Het ietwat vernederlandste(!) volledige programma (ontleend aan het molenprikbord).
Zaterdag 21 juni 2008: Vlaams-Nederlandse contactdag Gistel-Kortemark-Koksijde Na de succesvolle edities in Zeeland (2006) en Oost-Vlaanderen (2007) is het de beurt aan de provincie West-Vlaanderen om in te staan voor de Vlaams-Nederlandse contactdag. De Werkgroep West-Vlaamse Molens vzw richt deze dag in samen met de gemeentebesturen van Gistel, Kortemark en Koksijde. We worden onthaald met koffie om 9 uur in het Administratief Centrum Gistel, Heyvaertlaan 18 te 8470 Gistel. Daar worden we verwelkomd door voorzitter Frank De Craeke van WWM, een vertegenwoordiger van het provinciebestuur van WestVlaanderen en het gemeentebestuur van Gistel. Drs. Harry van Royen (wetenschappelijk medewerker van het Abdijmuseum Ten Duinen 1138 te Koksijde) spreekt over het “Cultuurtoeristisch (her)gebruik van molensites”, terwijl architect Benoît Delaey uit Brugge het zal hebben over de consolidatie van de Vredesmolen te Klerken. De toespraken worden bewust kort gehouden, want de molenbezoeken vormen het hoofddoel. Een dubbeldek-autocar voert ons eerst naar het bezoekerscentrum Oostmolen te Gistel, dat op 13 april ingehuldigd werd. We bezoeken niet enkel de prachtig herstelde staakmolen op torenkot (koren- en oliemolen) maar ook het molenmuseum in de vroegere mechanische maalderij. We nemen een warm middagmaal in Feestzaal De Hobbit, Zarrenstraat 1 te 8610 Zarren. Na de maaltijd bezoeken we de Couchezmolen te Zarren, in erfpacht van de gemeente Kortemark. In deze hoge stenen stellingmolen werden diverse zolders ingericht als bezoekerscentrum. Speciaal voor ons zullen er bijkomende panelen geplaatst zijn door het SERR (Sociaal-Economische Raad voor de Regio) - Meetjesland, Leiestreek en Schelde over het “Economisch nut van historische molens”.
4
Onze laatste bestemming is de prachtig onderhouden Zuid-Abdijmolen van Koksijde, één van onze laatste driezolderstaakmolens, gevolgd door een slotreceptie in de hall van het naastgelegen Abdijmuseum Ten Duinen 1138 (dat we evenwel niet bezoeken). Terugkeer bij het startpunt te Gistel wordt voorzien om 18 u 45 à 19 uur. Inschrijving vanuit NL: 30 euro (inclusief de warme maaltijd ’s middags) op het IBAN-nummer BE71 0011 9684 1469 van Werkgroep West-Vlaamse Molens Kasteelhoevestraat 9, B-8200 Sint-Andries. De BIC/Swift-code is: GEBABEBB. Vermelding Contactdag. De betaling geldt als inschrijving. Bijkomende info, b.v. over de nog beschikbaarheid van plaatsen (vanaf juni): Lieven Denewet, secretaris Werkgroep West-Vlaamse Molens, tel. 0032 51 20 37 78, e-mail:
[email protected]
*** *** ***
5