Paal en perk? geeft antwoord op pagina 3
26 Dinsdag Februari2008
Werkt bevrijdend.
Turkije
Perspectief
Zijn moeder huilt en zijn vader slikt de tranen weg als ze afscheid nemen van hun zoon Erhan, die het leger in gaat. Hij is niet bang om naar het onrustige zuidoosten van Turkije of naar Noord-Irak gestuurd te worden. ‘Wat moet, dat moet.’
Films over het Wilde Westen lijken misschien het eeuwige leven te hebben, maar het genre moet zich voortdurend opnieuw uitvinden. Net als Pierce ‘James Bond’ Brosnan, die met een Rambo-imitatie zijn cocktailcarrière definitief afsluit.
Zonder angst
Jaren ’50 versus nu
10
Kuper op dinsdag
Trend: klein maar fijn
16
00 22
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Doodstraf voor downloaden In een overvolle Afghaanse gevangenis hoopt de student Sayed Pervez Kambaksh op een eerlijk hoger beroep. Een interview. Kim Sengupta MAZAR-I-SHARIF
...
Sayed Pervez Kambaksh klemt zich vast aan de tralies van zijn cel en vertelt hoe zijn leven in elkaar stortte. ‘Er was geen sprake van dat ik een advocaat kreeg om me bij te staan en ook zelf mocht ik niets zeggen om me te verdedigen.’ De 23-jarige student spreekt in de gevangenis
van Mazar-i-Sharif met ons, nadat zijn doodstraf voor het downloaden van een rapport over vrouwenrechten tot internationale aandacht heeft geleid. Voor de eerste keer hoort de buitenwereld nu zijn eigen verhaal over deze verbijsterende ervaring. Met zachte, enigszins aarzelende stem vertelt hij: ‘De rechters waren al tot een conclusie over de zaak gekomen zonder dat ik aanwezig was. Ze keken naar me alsof ik al veroordeeld was. Ik wilde zeggen: ‘Dit is verkeerd, luister alstublieft naar me’, maar ik kreeg geen kans om iets uit te leggen.’ De rechtszaak, die vier minuten duurde, heeft ervoor ge-
zorgd dat Kambaksh nu al maanden achter de tralies zit. Hij deelt een cel van tien bij twaalf meter met vierendertig anderen: moordenaars, dieven en terroristen, terwijl de dreiging van executie continu boven zijn hoofd hangt. Zijn lot leek bezegeld toen in het Afghaanse parlement een motie werd aangenomen die de doodstaf bekrachtigde. Later werd deze na nationale en internationale protesten ingetrokken. Ik spreek in de Balkhgevangenis met Kambaksh onder het toeziend oog van de bewakers. Hier zitten 360 gevangenen opgesloten in een gebouw dat bedoeld is voor 200 mensen; zelfs de Afghaanse autoriteiten noemen de omstandigheden ‘onacceptabel’. De gevangenen, onder wie ook tweeëntwintig vrouwen, die er vaak zitten op beschuldiging van het verlaten van hun echtgenoot of overspel, zitten er bij met de verslagen uitstraling van mensen die in een bureaucratisch net gevangen zijn en weten dat ze daar niet snel weer uit komen. Lees verder op pagina 8
Kambaksh voor hij werd opgepakt. REUTERS
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Wintersport
Waarom zijn er geen Surinamers op de skipiste te vinden? Meer dan een miljoen Nederlanders gaan dit jaar op wintersport. Daar zit slechts een handjevol niet-westerse allochtonen tussen. En dat terwijl deze groep ruim 10 procent van de Nederlandse bevolking uitmaakt. Annita Lageweg KÖNIGSLEITEN/OOSTENRIJK
...
Als een volleerde skiër zoeft Jerry Timpico van de steile piste af. ‘Niet gek toch, voor een Surinamer?’, lacht hij, als hij onder aan de berg
stilstaat. Timpico (43) reisde een paar dagen eerder met zijn gezin af naar het Oostenrijkse Zillertal, met een meer dan 200 kilometer piste tellend skigebied. ‘Het Zillertal is prachtig en we breiden ons skiterrein elk jaar verder uit’, zegt hij. ‘Het is alleen vreemd dat ik hier bijna de enige kleurling ben. In Nederland wonende Surinamers, Antillianen, Turken en Marokkanen willen hun sportiviteit toch ook wel eens uitleven in de sneeuw? Toch zie ik ze hier bijna nooit.’ In de drie jaar dat hij in Oostenrijk skiet, kwam Timpico bijna nooit an-
ders dan blanke skiërs tegen. ‘Gisteren zag ik een Hindoestaan zitten op een terras’, zegt hij. ‘En op de piste kwam ik een Antilliaanse tegen. Maar dat was het wel zo’n beetje.’ Tot het moment dat Timpico voor het eerst in Oostenrijk kwam, had hij een vertekend beeld van de wintersport. ‘Ik vergeleek de kou hier met die in Nederland. De winters daar vind ik vaak allesbehalve aangenaam. Hier is dat totaal anders. Je ziet mensen in een trui skiën en in de zon op een terras is het gewoon heet. Ik heb de winter hier van een heel andere
kant leren kennen.’ Het klopt dat maar weinig nietwesterse allochtonen op wintersport gaan. Er zijn geen exacte cijfers voorhanden, maar medewerkers van reisbureaus vertellen dat zij nauwelijks boekingen krijgen van allochtone medelanders. Te koud en te duur liggen voor de hand, maar is het daarmee uitgelegd? Recent onderzoek van het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) naar het vakantiegedrag van niet-westerse allochtonen, laat zien dat zij het vanuit hun cultuur over het algemeen niet
gewend zijn om uitstapjes te ondernemen. Gezellig thuis met familie, de hele dag kletsen, eten en drinken was en is voor velen van hen een uitje. Bovendien zijn veel allochtonen voor een vakantie meer gefocust op het vaderland. Geld en dagen sparen voor een langere vakantie naar Suriname, de Antillen of Marokko heeft ook voor de jongere generatie nog steeds meer prioriteit dan een weekje op de lange latten in Oostenrijk, Italië of Frankrijk. Lees verder op pagina 6
2
Dagblad De Pers
Nieuws
Interview Iraanse Groot Ayatollah
Interesse in het Paleis op de Dam? Meld het de bank.
ING Bank ‘Geen oplossing woningnood’
Bieden op elk willekeurig huis Bieden op huizen die niet te koop staan. Dat kan via de ING Bank, die claimt de woningmarkt open te breken. Onzin, zeggen experts: het drijft de huizenprijzen op, maar zorgt niet voor extra aanbod. Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Je droomhuis gevonden, maar dat staat niet te koop? Geen probleem, want via de ING Bank kun je er sinds gisteren toch een bod op uitbrengen. ‘Iedereen heeft er baat bij dat de woningmarkt in beweging komt’, licht woordvoerster Cindy Penders toe. Dat geldt niet alleen voor geïnteresseerde huizenkopers en latente verkopers, maar vooral ook voor de ING zelf. Als hypotheekverstrekker profiteert de bank er immers van als meer huizen van eigenaar verwisselen. Ben je geïnteresseerd in dat leuke hoekhuis naast de speeltuin, dan kun je dat via de website van de ING kenbaar maken. De bank nodigt je vervolgens uit voor een gesprek met een hypotheekadviseur om te bepalen of je beoogde bod haalbaar is. In dat geval schakelt de ING partnermakelaar iBlue in, die de huiseigenaar een briefje stuurt met de mededeling dat iemand serieus geïnteresseerd is in zijn woning. Mocht die interesse wederzijds blijken, dan is de koper niet verplicht met iBlue en ING in zee te gaan. Al hopen de bank en de makelaar natuurlijk wel dat hij dat doet. De concurrentie kijkt vanuit dat oogpunt dan ook ‘met interesse’ naar het initiatief. Maar het zal de woning-
markt niet openbreken, zegt woningmarktdeskundige Martijn de JongTennekes van de Rabobank: ‘Bij een verkoop zijn de transactiekosten hoog: zo’n tien procent van de verkoopprijs. Om mensen hun huis uit te krijgen, moet je daarom wel een heel mooi bod doen.’ En dat zou dus alleen gebeuren bij zeer gewilde woningen, die maar een beperkt deel van de huizenmarkt vormen. Makelaar Hans Broeren vreest dat huiseigenaren de prijs op die manier te ver opdrijven. ‘Als een potentiële koper zelf aanklopt bij zijn droomhuis, zal de eigenaar ook een droomprijs vragen.’ Een hypotheekverstrekker moet er volgens Broeren ook voor waken dat kopers niet teveel betalen. Het initiatief van de ING Bank noemt hij daarom ‘onverstandig’. De problemen op de woningmarkt lost het bovendien niet op, zegt De Jong-Tennekes. ‘Mensen die hun huis op deze manier verkopen, moeten zelf ook op zoek naar een nieuw onderkomen. En dat is het centrale probleem op onze woningmarkt: er zijn te weinig huizen.’ Volgens de Rabobankeconoom is de enige structurele oplossing dan ook bijbouwen: ‘Het liefst zo veel mogelijk’. Overigens is de dienst van de ING Bank en iBlue in feite niets nieuws onder de zon, zegt Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis: ‘Mensen doen ook zelf briefjes in de bus in de buurt waar ze willen wonen.’ En via internet konden potentiele kopers hun interesse al anoniem kenbaar maken via sites als Woningpeiler.nl en Elkhuistekoop.nl. 1
‘De vrouw heeft best wel wat talenten’ De positie van de Iraanse vrouw verbetert. ‘Vrouwen kunnen net zo goed ayatollah of president worden.’ Als je ze maar niet de hand hoeft te schudden. Eva Ludemann QOM
...
‘Vrouwen kunnen net zo goed ayatollah worden als mannen. Of rechter, of president.’ Groot Ayatollah Haj Sjeik Yusef Saanei laat lange stiltes vallen tussen zijn zinnen, opdat zijn woorden extra indruk maken. Met gesloten ogen speelt hij met zijn gebedspenning en schikt zijn witte tulband wat rechter op zijn hoofd. Dan doet hij er nog een schepje bovenop: ‘Het beoordelingsvermogen van vrouwen is net zo goed als dat van mannen.’ De 71-jarige invloedrijke Iraanse
Groot Ayatollah Saanei.
geestelijke – en een van de beste studenten van wijlen Ayatollah en Opperste Leider Khomeini, zo staat op een poster boven zijn hoofd – zucht diep. Waarom zien zijn collega’s niet in dat hij gelijk heeft? Waarom interpreteren ze de rol van de vrouw in heilige teksten allemaal verkeerd? Ayatollah Saanei’s woorden vallen niet bij iedereen in even goede aarde. Dit is tenslotte Qom. De ultraconservatieve stad, waar Irans geestelijke elite wordt klaargestoomd om de Islamitische Republiek op het rechte pad van Allah te leiden. Een geestelijke elite die sterk gelooft wat in de koran staat, namelijk dat een vrouw niet over dezelfde vermogens beschikt als de man. ‘Niet dat de vrouw geen talenten heeft’, verzekert Mullah Mohammed Vasi, die de jongeren van een dichtbijzijnde moskee begeleidt. ‘Maar een vrouw kan in sommige situaties gewoon niet zo goed denken als de man. Daar is ze te emotioneel voor, dat staat gewoon vast.’ In Qom bevindt zich behalve een van Irans meest gerenommeerde Koranscholen, ook de Jami’at al-Zahra, de enige theologie-universiteit exclusief voor vrouwen in het land. Het aantal mannelijke studenten die, in de woorden van Ayatollah Saanei, écht voor God komen en niet omdat ze dan geen militaire dienst hoeven doen, stagneert. Aan de Jami’at alZahra daarentegen melden zich elk jaar meer studentes aan. In het gigantische complex van gele bakstenen gebouwen studeren op het moment twaalfduizend vrouwen, drie keer zoveel als toen het instituut in 1984 werd opgericht. Na de Islamitische Revolutie in 1979
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie werkzaamheden: Delft (bus) Wegwerkzaamheden. Connexxion-lijn 81. Halten Lindenhof/Kuyperweg, Weteringlaan en Van der Lelijstraat vervallen. Volendam (bus) Wegwerkzaamheden Christiaan van Abcoudestraat op 25 en 26 februari 2008 Arriva-lijnen 11, 118 en 614. Halten Stadskantoor, Jan Platstraat, Schoener, Leendert Spaanderlaan en Kraggenburg vervallen.
Vandaag
Morgen
In de ochtend regent het in heel ons land. Vanaf het begin van de middag wordt het vanuit het westen droog. Tegen de avond kan ook in het oostelijk deel van Nederland de paraplu worden opgeborgen. Het waait vandaag behoorlijk. Boven land staat windkracht 3-5. Het is verder oppassen voor windstoten. Het wordt ongeveer 11 graden.
De regenkans is morgen stukken kleiner. Alleen het noorden en oosten van Nederland kunnen een bui verwachten. In het zuiden is het droog en schijnt de zon ook. Het wordt een graad of 10, in het noorden is het wat frisser. In de nacht zakt het kwik tot 4 graden. De wind waait uit het westen en trekt in de middag aan tot maximaal kracht 4 Beaufort boven land.
Eindhoven (bus) Werkzaamheden busbaan. Veolia-lijnen 141, 142 en 144. Halten Marathonloop en De Grote Beek vervallen. Amsterdam (bus) Spoorvervanging Marnixstraat/Leidseplein GVB-lijnen 353, 354, 356, 358 en diverse Connexxionlijnen. Halten Leidseplein en Raamplein vervallen. MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Dagblad De Pers
Nieuws
stelde Ayatollah Khomeini dat de vrouwelijke helft van de Iraanse bevolking goed moest worden opgeleid. ‘Onze imam leerde ons dat onze vrouwen goed konden bijdragen aan de verspreiding van de Islamitische Revolutie’, zegt Mohamed Youssefian, hoofd van de afdeling pr van de Jami’t al-Zahra. ‘Het is bovendien belangrijk dat de vrouwen hun kinderen de islam goed kunnen bijbrengen.’ ‘Een gevolg van dit beleid was een fikse stijging van het aantal goedopgeleide Iraanse vrouwen, uit vooral de armere traditionele gezinnen, in de afgelopen drie decennia. Sinds de oprichting van Jami’at al-Zahra sturen ouders uit alle hoeken van Iran hun dochters naar de universiteit om er gratis onderwijs te volgen. Ook het verblijf in de studentenkamers – vier bedden op één kamer – is gratis. De overheid en islamitische liefdadigheidsinstellingen betalen. Alles voor de islamitische republiek. Een neveneffect is ook dat vooral de jongere generatie Iraanse vrouwen mondiger is geworden, helemaal de vrouwen die toegang hebben tot internet. Ook in zwarte-kousenstad Qom zie je kleine tekenen van verandering. Een enkele durfal heeft haar zwarte allesbedek-
De jongere generatie Iraanse vrouwen wordt steeds mondiger
Het wordt steeds drukker aan de Jami’at al-Zahra. LISE SARFATI/MAGNUM/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Accountancy talent, verdien direct 15% meer!
Assistent-Accountant Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. De top voor Assistent-Accountants die de sprong willen maken naar het bedrijfsleven. Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring? Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl.
Gezondheid Steeds meer, steeds jonger
Korsakov past niet in een verpleeghuis Lieneke van der Fluit
kende chador afgeworpen en verruild voor een manteau en hoofddoek. En ook in Qom rijdt sinds een jaar de zogeheten womentaxi, spiksplinternieuwe appelgroene taxi’s met vrouwelijke chauffeurs, speciaal voor vrouwelijke passagiers. Uitgerust met een TomTom en draadloze telefoon vervoeren ze veelal vrouwen die nog niet zo lang geleden niet zonder mannelijke begeleiding alleen het huis uit gingen. ‘Vrouwen hebben een grote sprong voorwaarts gemaakt door de Islamitische Revolutie’, bevestigt Groot Ayatollah Saanei in zijn kantoortje. ‘Neem mijn vrouw, zij heeft geen opleiding gehad, maar mijn dochter is advocate en mijn kleindochters studeren politicologie en rechten.’ Hij glimlacht trots, slurpt de laatste slok thee uit zijn kopje en gebaart naar zijn hulpje bij de deur hem overeind te helpen. Het interview is afgelopen. Even later sloft hij leunend op zijn stok de kamer uit. Zonder zijn bezoekster bij het afscheid de hand te schudden, want dat doe je als man niet met een vrouw. Zelfs al was ze de president van de Islamitische Republiek Iran. 1
3
DEN HAAG
...
Steeds jonger krijgen mensen de ziekte van Korsakov. Ze belanden dan vaak voor tientallen jaren in verpleeghuizen, tussen de (demente) bejaarden. Dat moet anders, zeggen deskundigen. Korsakov-patiënten vereisen een specifieke behandeling en aanpak, vindt Marlies van Noppen, psycholoog en Korsakov-deskundige. Voor veel Korsakov-patiënten is het verpleeghuis een eindstation. Omdat zij vaak jonger zijn dan de demente bejaarden in een psychogeriatrisch verpleeghuis, wonen zij er soms wel tientallen jaren. ’Sommige patiënten zijn nog maar 45 jaar. Genezen van deze ziekte bestaat niet, maar je gaat er ook niet dood aan. Stel dat zo’n persoon 85 wordt, dan zit hij veertig jaar in een verpleeghuis. Dat kan nooit de bedoeling zijn’, zegt Van Noppen. Van Noppen pleit daarom voor een aparte opvang en behandeling voor Korsakov-patiënten. Het verpleeghuis waar zij werkt, De Lozerhof in Den Haag, verhuist volgend jaar met deze groep naar een aparte flat. Er is in verhouding nog maar weinig onderzoek verricht naar Korsa-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
kov. Anne Goossensen, onderzoekster aan de Erasmus Universiteit zegt: ‘Het is een vergeten groepje.’ Nederland telt naar schatting achttot tienduizend Korsakov-patiënten. Er zijn aanwijzingen dat hun aantal stijgt en dat ze steeds jonger worden. Toch zijn er geen harde cijfers. Ook het exacte aantal Korsakov-patiënten dat in verpleeghuizen woont is niet bekend. Binnenkort start het Korsakov Kenniscentrum met onderzoek om de aantallen in kaart te brengen. Ook voor overige bewoners in een verpleeghuis levert de aanwezigheid van Korsakov-patiënten problemen op. ‘Korsakov-bewoners zijn redelijk bij de tijd, dus die gaan de overige bewoners manipuleren. Daarnaast doe je de patiënt zelf tekort. Uit zichzelf ondernemen Korsakov-patiënten niets, ze hebben intensieve begeleiding nodig. Is die er niet, dan bestaat hun leven louter uit slapen, koffiedrinken en roken. Dat vind ik geen menswaardig bestaan.’ Korsakov wordt veroorzaakt door een gebrek aan vitamine B1, dat vrijwel alleen voorkomt bij ernstige alcoholisten. Door een hersenbeschadiging lijden de patiënten aan geheugenverlies en zijn ze vaak niet meer in staat hun leven in te richten. Lees meer op pagina 4
Van Dale geeft antwoord
Argus Overheid versoepelt mogelijkheden voor rechtbank-TV
Paal en perk Politici willen graag daadkrachtig overkomen. Ze zeggen ‘klip-enklaar’ waar het om gaat. En ze stellen duidelijke grenzen. Een geliefde uitdrukking is daarom dat ergens paal en perk aan moet worden gesteld. Daarmee geeft zo’n politicus aan dat de verdere verspreiding van een verschijnsel moet worden tegengehouden. Er moet paal en perk worden gesteld aan de toenemende onverschilligheid van de jeugd, aan de verloedering van onze steden, aan het morele verval van onze beschaving enzovoort. Het gaat daarbij altijd om negatieve ontwikkelingen die zonder ingrijpen snel om zich heen zouden
grijpen. Door er een grens aan te stellen, hoopt men de ontwikkeling te stuiten of zelfs te keren. Toch is er iets opmerkelijks aan de hand: hoewel de uitdrukking daadkrachtig klinkt, komt er in de praktijk vaak niet veel van terecht. En waarom niet? Omdat het meestal gaat om ontwikkelingen die niet of nauwelijks te keren zijn. Vervelend, vandaar de wens om het tegen te houden, maar tegelijkertijd moeilijk te bestrijden. Dus vraagt u zich eens af, de eerstvol-
gende keer dat er iemand roept dat ergens paal en perk aan moet worden gesteld: gaat het hier werkelijk om iets dat tegengehouden kán worden? Of uit de spreker misschien gewoon zijn ongenoegen over de ontwikkeling en weet hij/zij eigenlijk best wel dat er niet veel tegen te doen valt? 1
www.depers.nl/vandale
Groot uitdrukkingenwoordenboek
Dagblad De Pers
4
Binnenland
Gezondheid ’Iedere verandering is verwarrend’
Korsakov vraagt om eigen plek Mensen met Korsakov horen niet in een ouderwets verpleeghuis, vinden deskundigen. Daarom heeft het Haagse De Lozerhof een aparte afdeling en vanaf volgend jaar zelfs een speciale flat. Lieneke van der Fluit DEN HAAG
...
Alcohol raakt hij niet meer aan. Nog geen druppel. Dat was vroeger wel anders, zegt Johan de Haan (56). ‘Bier, jenever, ik dronk alles. Ik vergat erbij te eten, joh. En ik kan je vertellen, dan ga je nat. Nu durf ik het niet meer aan. Met al die medicijnen die ik slik, nee, mij niet meer gezien.’ Zes jaar – ‘of zijn het er alweer zeven?’ – woont De Haan nu in verpleeghuis De Lozerhof in Den Haag, op een speciale Korsakov-afdeling. Hoe hij hier binnen is gekomen, hij weet het niet meer. ‘Ik zat de hele dag als een zombie voor de verwarming. Ik kon niet meer praten, niet meer denken, niks. Van die periode daarvoor kan ik me helemáál niets meer herinneren. Ze hebben me hier behoorlijk weten op te lappen.’ Het is een zonnige februaridag. Echt zo’n dag waarop je naar buiten wil om de eerste zonnestralen op je huid te voelen. Toch zitten de meeste bewoners van de afdeling binnen. Ruim negentig Korsakov-patiënten wonen hier in totaal op de vierde en vijfde verdieping. Ieder heeft zijn eigen stekkie in de huiskamer, het staat er blauw van de rook. ‘Kenmerkend voor Korsakov is inactiviteit’, zegt zorgcoördinator Corrie van Laar. ‘Als wij ze niet aansporen, komen de bewoners niet eens hun bed uit. Ze hebben nergens zin in, het enige wat ze vaak willen, is roken en koffiedrinken. Maar als wij de patiënten zo ver krijgen iets te ondernemen, genieten ze er vaak wel van.’ De groep bestaat uit pakweg 40tot 70-jarigen en een enkele oudere. Ze hebben geen van allen uitzicht op genezing, ze gaan nooit meer naar
huis. Familie komt bij de meeste bewoners maar sporadisch op bezoek. ‘Er is vaak te veel gebeurd in het verleden. Er zijn nog maar enkele echtgenoten die regelmatig langskomen’, zegt Van Laar. Anne Goossensen is als onderzoekster verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Samen met drie verpleeghuizen heeft zij het zorgprogramma Korsakov ontwikkeld, dat eind 2007 is gepubliceerd. Het is een richtlijn voor alle partijen die met deze ziekte te maken hebben: professionals, maar ook familie. ‘Korsakov-patiënten verdienen een eigen benadering. Het is voor hen van belang om snel op de juiste behandelplek te komen. Ze hebben structuur nodig. Iedere kleine verandering is verwarrend.’ Naast een zorgrichtlijn wil Goossensen in het document de politiek wakkerschudden. Want, stelt zij samen met andere Korsakov-deskundigen, Korsakov bij alcoholisten kan gemakkelijk worden voorkomen. ‘Eén vitaminepil per dag is genoeg.’ Riny van Dreumel (66) woont nu twee jaar in de Lozerhof. Ze laat de
Riny van Dreumel: ‘Mijn probleem is dat ik te veel onthoud.’ FOTO’S: IVO VAN DER BENT
activiteitenruimte beneden zien, waar ze een aantal keren per week te vinden is. Ze houdt van schilderen, al heeft ze voor ze hier kwam wonen nooit eerder een penseel aangeraakt. Thuis wonen ging niet meer, zegt ze, want ik ‘ging te veel drinken en te weinig eten’. Toch vindt ze zichzelf anders dan haar medebewoners. ‘Iedereen hier in huis is vergeetachtig, ik niet. Mijn probleem is dat ik te veel onthoud.’ Geheugenverlies is een van de belangrijkste symptomen van het syndroom van Korsakov, zegt Marlies van Noppen, psycholoog en Korsakov-deskundige in De Lozerhof. ‘Er ontstaan gaten in het geheugen, vaak weten mensen niet meer wat ze twee
Johan de Haan: ‘Op een gegeven moment was ik wel uitgekleurd.’
uur eerder hebben gezegd.’ Meneer De Haan, die vergeet nogal eens wat, bekent hij. ‘Veel bewoners hier kunnen niet alleen de deur uit. Dan komen ze nooit meer terug’, lacht De Haan. Zelf heeft hij het ook een keer gehad, was ‘ie uit de richting
‘Mij mankeert niets, waarom zit ik hier tussen al die gekken?’ geraakt. ‘Geen idee meer waar ik was. Gelukkig wist ik nog wel de naam van het verpleeghuis, dus kon ik de weg terug vragen.’ Het is tijd voor de lunch. Karren met brood, beleg, koffie en jus komen de afdeling op. Bewoners die aan een activiteit hebben deelgenomen, schuiven aan. Er wordt een moment stilte gevraagd voor degenen die willen bidden. Op de gang klinkt een stem: ‘Ik ben vandaag zo vrolijk, zo vrolijk, zo vrolijk.’ ‘Kun je even stil zijn’, maant Van Laar de bewoner. Meneer De Haan praat honderduit. Een deel van zijn medebewoners wordt regelmatig ‘s ochtends opgehaald om productiewerk te gaan doen. Hij niet, want ‘ik lul te veel, dat kunnen ze daar niet hebben. Naar het activiteitencentrum ga ik ook niet meer. Op een gegeven moment was ik wel uitgekleurd.’ ‘Mensen met Korsakov zijn erg bij de pinken in het hier en nu. Vaak kun je niet eens aan ze zien dat ze iets
mankeren. Daarnaast zien de patiënten zelf niet in dat er iets aan de hand is. Mij mankeert niets, waarom zit ik hier tussen al die gekken, horen we dan’, legt Van Noppen uit. ‘Terwijl de meeste bewoners niet eens in staat zijn zelf hun dag in te delen. Ze kunnen niet plannen, de structuur is totaal verdwenen.’ Omdat Korsakov-patiënten vaak zo bijdehand zijn, ziet de rechterlijke macht niet altijd in dat voor sommige een gedwongen opname de beste optie is. ‘Ik heb al verschillende keren meegemaakt dat de rechterlijke machtiging van een patiënt afliep en hij dus naar huis mocht. Terwijl zo’n persoon dat helemaal niet aankan en vaak naar de fles grijpt of in de problemen komt. Dat is triest, want wij hebben ontzettend veel energie in zo’n persoon gestoken en binnen de kortste keren is de patiënt weer terug bij af.’ Wel of niet drinken is een hot item voor de patiënten. Van Noppen: ‘De drankzucht is bij een aantal nog aanwezig. Als ik door af en toe een glaasje wijn of bier toe te staan kan voorkomen dat de patiënt de kroeg induikt, dan doe ik dat.’ Mevrouw Van Dreumel drinkt iedere vrijdagavond een glaasje wijn. ‘Dat kan ik nu, gewoon één glas en verder de hele week niets. Geen behoefte aan.’ 1 Stichting Saffier houdt op 15 maart open dag op De Lozerhof, Randveen 64, Den Haag. Tijdens deze dag wordt informatie gegeven over Korsakov. Kijk op: www.korsakovsyndroom.nl en www.korsakovkenniscentrum.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Speculaties
A HANS
WIEGEL
net Bleich heeft bij het verschijnen van haar biografie van Joop den Uyl gezegd dat Den Uyl een bijlage bij het Lockheed-rapport zou hebben verduisterd en in een geheime kluis zou hebben opgeborgen. Dat om de monarchie te redden, aldus mevrouw Bleich, die daarmee effectief zorgde voor extra publiciteit over haar boek. Deze ‘onthullingen’ van de schrijfster leidden vorige week tot allerlei speculaties.
Had Den Uyl zo’n geheime kluis? Wie heeft ervoor gezorgd dat mevrouw Bleich in die kluis kon kijken? Lag daar een geheime bijlage bij het Lockheedrapport in? En is het zo dat de inhoud van die bijlage de monarchie in een crisis zou hebben kunnen storten? Zoon Xander den Uyl zei dat de familie geen geheime kluis heeft en dat het deel van het archief van zijn vader dat over de koninklijke familie gaat, voor iedereen gesloten is. Dochter Barbara den Uyl liet echter weten dat de genoemde geheime bij-
lage in een kluis van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) ligt. Maar een woordvoerder van premier Balkenende zei dat het departement van Algemene Zaken het rapport van de commissie-Donner, die de Lockheed-zaak indertijd onderzocht, bij het Nationaal Archief heeft gedeponeerd en dat de stukken nog zo’n veertig jaar geheim zullen blijven. Ze deed eerst alsof zij zelf een kluis gekraakt en zo een klus geklaard had, maar opgeschrikt door de ontstane commotie heeft mevrouw Bleich haastig verteld dat ze het stuk van een journalist van Vrij Nederland had gekregen en dat dit blad het verhaal al
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
jaren geleden had gepubliceerd. Oud nieuws als nieuw verkocht. Wat een blamage! Dan blijft vervolgens nog de vraag of het verhaal in VN echt het geheime stuk is en of Den Uyl dat in een eigen geheime kluis had mogen opbergen. Het Lockheed-rapport werd aan hem niet als persoon, maar als ministerpresident overhandigd. En de vraag of Den Uyl op z’n eentje zo mocht handelen, zonder overleg met de twee andere verantwoordelijke ministers: die van Justitie en van Binnenlandse Zaken. Daarover een volgende keer. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
Achteruit over de A10
Foutje, bedankt
Man valt voor politieagent
Drie pubers zijn gisteren gearresteerd omdat ze in de Mercedes van een van hun moeders achteruit over de A10 reden.
In Assen is een hennepkwekerij ontdekt doordat de automatische watertoevoer op hol was geslagen. Bij een winkel onder de kwekerij stroomde het water door de meterkast en het plafond naar binnen.
Op een zebrapad stil gaan staan voor een politieauto en dan op de motorkap vallen? Prima plan, vond een man uit De Wijk. Hij is opgepakt.
Binnenland
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..............................................................................
Neuken
A Het was druk bij De Dokwerker
Ahmed (moslim) & Sami (Marokkaanse jood) Ongeveer drieduizend mensen herdachten in Amsterdam de Februaristaking. Dat waren er duizend meer dan vorig jaar. Tweede Kamer-voorzitter Gerdi Verbeet hield een toespraak en cabaretière Sanne Wallis de Vries las
gedichten voor. Bij de Februaristaking in 1941 legden duizenden mensen uit de regio Amsterdam het werk neer uit protest tegen de onmenselijke behandeling van joden door de Duitse bezetter. 1 FOTO: AMAURY MILLER
Oost-Europeanen Van militaire barak naar woningen
Ysselsteyn vreest Polendorp Het Limburgse Ysselsteyn wil volgend jaar Polen onderbrengen in een voormalig militair complex. De omwonenden vrezen een Polendorp. Want wie zegt dat het bij de geplande vijfhonderd blijft? Sanne Rooseboom AMSTERDAM
...
De grote loodsen van het militaire complex hebben jarenlang legervoertuigen gehuisvest. Maar als het aan de gemeente Venray ligt, wonen er binnenkort buitenlandse werknemers, vooral Polen die in de buurt werken. Over een maand wordt het plan voorgelegd aan de gemeenteraad. De bewoners van de Timmermansweg moeten er niet aan denken, honderden Polen midden in het natuurgebied voor de deur. ‘Waarom moet juist een dorpje als Ysselsteyn dit probleem oplossen?’ Volgens geruchten in het dorp kunnen het ook 1.500 Polen worden. Of 2.000. En dat zouden evenveel Oost-Europeanen zijn als inwoners van Ysselsteyn. Door een klein Pools dorp te maken
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
D66-leider Pechtold
van het complex zouden boerenbedrijven in de buurt bovendien niet meer kunnen uitbreiden. De inwoners van de Timmermansweg, waaraan het militaire complex ligt, hebben zich verenigd en presenteerden gisteren tijdens een informatieavond voor het dorp een lijst met tegenargumenten. De Timmermansweg zal dichtslibben door alle extra auto’s, is de vrees. Het plan is volgens de bewoners slecht voor de Polen zelf, die geïsoleerd in de bossen terechtkomen. Ook de Werkgroep Behoud De Peel, een lokale natuurbeschermingsorganisatie, is tegen het plan. Het terrein, waar dassen en uilen wonen, moet eigenlijk teruggegeven worden aan de natuur. Toch moet er volgens de gemeente iets gedaan worden aan de slechte woonomstandigheden van de meeste Polen in de regio. Remco Hoogstra-
ten van de gemeente Venray, waar Ysselsteyn onder valt: ‘Veel Poolse werknemers wonen op een kluitje, in een oude caravan of zelfs in tentjes. Wij kunnen wel proberen daar wat aan te doen, maar er is nu eenmaal een groot tekort aan tijdelijke huisvesting. Door zelf woonruimte te creëren willen we een oplossing bieden.’ Op het enorme militaire terrein zou de gemeente woonbarakken maken, sportfaciliteiten, een café en misschien een kerkje. Er is al van alles; elektriciteit, asfaltwegen, een kantine. Het ministerie van Defensie wil van het terrein af, Venray wil het kopen. Als de gemeenteraad akkoord gaat. Daarna komt er een plan van aanpak. Da’s een rare volgorde, volgens de boze buurtbewoners: ‘Het lijkt ons logisch dat eerst wordt onderzocht of de huisvesting van 500 mensen überhaupt haalbaar is.’ 1
an het begin van de avond kwam een communicatiedeskundige bij me aan de bar staan van één van die nieuwe, hippe cafés aan het Plein. Een jeugdige vijftiger met geföhnde haren en een moderne bril. Hij moest naar de opera, zo meteen. Iedereen ging daar naartoe. Hij had zijn komst pas willen bevestigen nadat ze hem hadden verzekerd dat er een pauze in zou zitten. Hij bestelde twee biertjes, ook eentje voor mij, we kenden elkaar van een eerdere gelegenheid. In de tussentijd had hij een lezing bijgewoond van de schrijver P.F. Thomése. In diens laatste roman probeert een mannetjesmaker een goed vriendje in de politieke markt van het Binnenhof te zetten, maar eigenlijk gaat de roman vooral over seks. Dat was wat overdreven, zei hij, zo erg was het niet in de praktijk – ‘Hoewel?’ Kort geleden wilde zijn baas weer eens prominent in het nieuws. De communicatiedeskundige vroeg NRC Handelsblad of ze hem wilden interviewen – ‘Moet je hem wel op de voorpagina zetten.’ Daar wilden ze bij de NRC even over nadenken. De communicatiedeskundige belde een Kamerlid en zei: je mag als enige weten
Hierna hoefden ze er bij de NRC niet meer over na te denken
Publieke omroep
NOS’ er maakte anti-Wildersfilm Redactie binnenland AMSTERDAM
...
De NOS ontkent iedere betrokkenheid bij de totstandkoming van de anti-Wildersfilm die is gemaakt door een voormalig redacteur van het NOS Journaal. De anti-Wildersfilm is te zien op de site van Multiculturele Televisie Nederland en is mede gemaakt
4 GB micro-SDgeheugenkaart
Nederlanders moeten zich breder organiseren tegen schendingen van hun privacy, vindt D66-leider Alexander Pechtold. We zouden een voorbeeld moeten nemen aan bewegingen in de VS. Nederlanders zijn te laks. ‘Als iemand na het kopen van zijn eerste pak luiers, via de bonuskaart, een felicitatiepakket krijgt, is dat fijn. Maar is iemand ook zo blij als over vijftig jaar de eerste incontinentieluiers worden gekocht?’
Samsung D900i. 0,-
' !"$$"$
Van(
Van(
Voor
75 jaar na de Rijksdagbrand krijgt Leiden morgen een Marinus-plaquette.
Simply Closer ""% "&"
Nokia N95. 99,95
"'
!"
Van der Lubbe
door Ersin Kiris, die tot 1 maart onder contract staat bij de NOS. ‘Ook zijn decors, beelden, logo’s en een presentator van de publieke omroep te zien’, stelt de PVV. Kiris is sinds oktober wegens ziekte niet meer actief voor de omroep. De NOS noemt Kiris’ betrokkenheid ‘onacceptabel’, omdat de NOS onafhankelijk moet zijn. 1
$"% "
‘MINDER LAKS #$%&&&$ Inclusief MET PRIVACY’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
dat mijn baas dan en dan op de voorpagina van NRC met dit en dat zal komen, op voorwaarde dat je dat vooraf ook even een paar keer duidelijk noemt in de Kamer. Hierna hoefden ze er bij de NRC volgens hem niet meer over na te denken. Na deze geslaagde operatie werd de communicatiedeskundige door zijn collega’s uitvoerig geprezen. Bij wijze van compliment gaf zijn baas hem tijdens een belangrijke vergadering een persoonlijk briefje: ‘Mooi werk, prima gedaan,’ stond daarin geschreven, ‘al weten jij en ik allebei dondersgoed dat er nog wel iets belangrijkers is in het leven…’ De communicatiedeskundige had zijn baas aangekeken en beiden hadden toen precies dezelfde gedachte gekregen – begreep ik wel om welke gedachte het ging? Toen hij was uitgelachen, legde hij zijn armen op de bar en hing zijn gezicht daar vlak boven. Hij was lang, zijn achterwerk hing een heel eind in het gangpad. ‘Zal ik bitterballen bestellen?’ vroeg hij. ‘Ja, dat doe ik. Ik leef verdomme op die dingen.’ 1
Voor
!"
Inclusierf Music Speake
Sony Ericsson W910i. 0,' Van( Voor
!"
6
Binnenland
Hooligans
Voetbalsupporter zwaargewond Redactie binnenland AMSTERDAM
...
Een 37-jarige man uit Duiven is zaterdagavond zwaargewond geraakt bij een ruzie tussen supporters van Vitesse en Feyenoord in het centrum van Arnhem. De man kreeg vermoedelijk een baksteen tegen zijn hoofd en is overgebracht naar het Radboudziekenhuis in Nijmegen. De man, een Vitesse-supporter, is inmiddels buiten levensgevaar. De Feyenoord-fans waren op doorreis vanuit Almelo, waar hun club had gespeeld tegen Heracles. In het naburige Enschede leidde dat al tot rellen: fans van FC Twente en het Duitse Schalke ‘04 probeerden daar een massale vechtpartij op touw te zetten. Later belandden de Rotterdammers in Arnhem, enkele uren nadat Vitesse het in eigen huis had opgenomen tegen Roda JC. Het slachtoffer raakte zwaargewond aan zijn hoofd op het moment dat de mobiele eenheid ingreep om de groepen uit elkaar te halen. Na de vechtpartij hield de politie vier 20-jarigen aan. De politie had hen gevraagd de Korenmarkt te verlaten. Dat weigerden ze. Het is onduidelijk of ze ook iets te maken hadden met de rellen. 1
SP-reclame
Jerry Timpico: ‘Ik ben een sportman en ik kom hier puur voor de sneeuw.’
Wintersport Hossen op muziek van Dries Roelvink
‘Après-ski past niet bij negers’ Vervolg van pagina 1
...
Dilly Marval (22) volgt een toeristische opleiding en loopt stage bij de ANWB. De van Aruba afkomstige studente ging vorig jaar voor het eerst op wintersport. ‘Skiën te koud? Helemaal niet’, lacht Dilly. ‘Ik vind het heerlijk. Maar duur is het wel. De afgelopen zomer ging ik naar Spanje. Dat kostte 400 euro. Die wintersport was minstens het dubbele. Skihuur, schoenen, stokken, skiles en een skipas. Als je zoals ik onervaren bent of niet elk jaar gaat, moet je wel lessen nemen en is het aanschaffen van eigen spullen niet rendabel. Dat maakt het extra prijzig. Van dat geld kan ik dubbel zo lang naar de zon.’ Ook Dilly ziet nagenoeg nooit allochtonen die een wintersportvakantie boeken. Deze winter liep het so-
wieso geen storm wat wintersportboekingen betreft. ‘Vorige winter was een minder goed sneeuwseizoen’, legt ze uit. ‘Vanwege het veranderende klimaat worden sommige skigebieden minder sneeuwzeker. Daarom wachten veel mensen tot het laatste moment met boeken. De echte liefhebbers boeken een reis naar hoger gelegen gebieden, waar sneeuw gegarandeerd is, zoals Zwitserland. Maar daar liggen de prijzen stukken hoger dan in Frankrijk en Oostenrijk.’ Volgens Dilly kun je in Marokko en Turkije ook skiën, maar of daar veel Marokkanen en Turken naar toe gaan, weet ze niet. ‘Ik ken geen touroperators die wintersportreizen naar die landen boeken. Het is moeilijk daarover een inschatting te maken.’ Als half-Braziliaanse heeft Agnes Hofman (28) zo haar eigen redenen
om skivakanties te mijden. ‘Ik woon al mijn hele leven in Nederland en ben heel sportief aangelegd’, zegt ze. ‘Ik ben dol op sneeuw, maar skiën? Nee, bedankt.’ Eén keer ging Hofman skiën met klasgenoten, in Duitsland. De busreis naar Winterberg was erg gezellig, maar bij aankomst zonderde Hofman zich met haar vriendin expres af van de groep om zo de lange latten te mijden. ‘Naast het feit dat skiën me volkomen doelloos lijkt, vind ik de subcultuur die er bij hoort heel vervelend’, zegt Hofman. ‘Dat hossen in zo’n skihut staat me ontzettend tegen. Volgens mij past het après-skigevoel gewoon niet zo bij kleurlingen. Negers houden toch niet van Dries Roelvink en Frans Bauer? Daar komt bij dat veel autochtone Nederlanders wintersport niet associëren met gekleurde mensen. ‘Jij
houdt zeker niet van sneeuw?’, vragen ze me vaak. In die zin wordt het ook niet aangemoedigd. Het negersop-ski’s-promotieteam moet volgens mij nog worden opgericht.’ Voor Jerry Timpico is z’n derde skivakantie bijna afgelopen. Vanaf het balkon van zijn Oostenrijkse appartement kijkt hij uit op de skipiste waar hij eerder die dag naar beneden gleed. Uit de après-skihut beneden in het dorp echoot frivole muziek. Even later joelen de bezoekers mee met een plaat van Jan Smit. Timpico lacht er om. ‘Of ik daar wil zitten? Nou nee, niet echt. Ik hou zelf van heel ritmische muziek en bovendien zegt dat hossen in zo’n skikroeg me helemaal niets. Ik ben een sportman en kom hier louter voor de sneeuw en het skiën. Dat ik in Suriname ben geboren, doet daar niets aan af.’ 1
Uitgeklede vrouw mag op de buis Novum AMSTERDAM
...
De Reclame Code Commissie (RCC) heeft alle veertien klachten tegen het reclamespotje over de thuiszorg van de SP, waarin een bejaarde vrouw zich voor de camera uitkleedt, afgewezen. Met het spotje wilde de SP duidelijk maken hoe het voor bejaarden voelt om door steeds andere verzorgers te worden gewassen, een verondersteld gevolg van de bezuinigingen in de zorg. Volgens de klagers waren de spotjes misleidend of in strijd met het fatsoen. De commissie oordeelt dat de SP weliswaar de grenzen van fatsoen en goede smaak heeft opgezocht, maar deze niet heeft overtreden. Volgens de RCC heeft de SP verder aannemelijk gemaakt dat menig hulpbehoevende inderdaad wordt geholpen door telkens wisselende thuiszorghulpverleners, ‘ook bij het wassen’. Daarom acht de commissie de reclame niet misleidend. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
/FEFSMBOET"SOIFN 0QFOMVDIUNVTFVN
TQFFEEBUFO HF[PDIUúùôTJOHMFT ùBQSJMöôôü
111
Treinvondeling Leonardo met moeder naar Italië
Het Chinese jongetje Leonardo Zhang is samen met zijn moeder teruggekeerd naar Italië. Daar is toezicht geregeld. Dat maakte een woordvoerder van de politie gisteren bekend. Leonardo werd begin februari achtergelaten in een trein die op weg was van Leiden naar Haarlem. De 35-jarige moeder verklaarde door een Chinees gedwongen te zijn om niet naar haar 8-jarige zoontje op zoek te gaan. De vrouw werd vorige week vrijgelaten, drie dagen nadat ze was opgepakt voor het in hulpeloze toestand achterlaten van haar kind.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
XXXPQFOMVDIUNVTFVNOMTQFFEEBUF
Nieuws? Nieuws te melden? Mail het naar:
[email protected]
Gezocht: Testkijkers
Ook testkijker worden? be l 030-272
Digitenne. Digitaal tv kijken voor maar ` 6,95 per maand
5798 (tijdens kan tooruren)
Dit is jouw moment om Digitenne van KPN GRATIS te testen! Digitenne van KPN is het goedkope alternatief voor kabeltelevisie. Wat is Digitenne? • Overal draadloos TV kijken • 23 meest populaire TV zenders en 19 radiozenders • Gratis erotiekzender • Digitale kwaliteit • Eenvoudig aan te sluiten • Optie: Live Tele2 Eredivisievoetbal • Vaste lage prijs: ` 6,95 per maand
Actie Maak gratis kans op een LCD TV Meld je nu aan als gratis testkijker voor Digitenne, en maak kans op een fantastische LCD TV van Samsung.
Meld je aan! Ga naar TestDigitenne.nl of SMS gratis ‘TEST’ naar 7585. Telefonisch bestellen kan ook tijdens kantooruren: 030-2725798
Binnenland
Sacrament der verzoening
Tilburg Smolders versus Vreeman
Biechten op je zevende in Oisterwijk
Ruzie in de raadsbanken
7
Maaike Boersma
De Tilburgse politiek is op dit moment allesbehalve gezellig. Een mediator moet daar een einde aan gaan maken.
AMSTERDAM
...
De biecht is bezig met een voorzichtige comeback. In Oisterwijk krijgen jonge kinderen van zeven jaar hun eerste inwijding in het ‘sacrament van de verzoening’. Alle kinderen die dit jaar hun eerste communie doen in de katholieke kerk, krijgen als voorbereiding daarop catechese. ‘Wij misten een innerlijke dimensie en toen kwam iemand met de suggestie voor een biechtgesprek voor de kinderen’, legt pastoor en priester Christof van Buijtenen uit. Tijdens de ‘les’ over vergeving wordt er op een heel ‘ontspannen en gezellige manier’ over gepraat. De kinderen kunnen zelf aangeven waar ze vergeving voor willen vragen. ‘Dat schrijven we dan op een briefje. Met die briefjes lopen de kinderen uit het parochiehuis, waar de catechese gegeven wordt, naar de kerk. Daar zit
Sander Rooijakkers TILBURG
...
‘Niet in de biechtstoel hoor, gewoon in een klein kamertje’ priester Van Buijtenen op hen te wachten. ‘Niet in de biechtstoel hoor, gewoon in een klein kamertje, lekker warm en met een bureau. Ik aan de ene kant, het kind aan de andere kant. Dan hebben we een simpel gesprekje. Je staat versteld waar ze zelf mee komen. Op zo’n toontje van ‘het is zo jammer’.’ Wat de kleintjes hem dan toevertrouwen? ‘Tja, dat is mijn zwijgplicht, daar kan ik echt niets over vertellen.’ Dat sommige kinderen wel hele verhalen beginnen te vertellen als ze dingen verduidelijken, wil hij nog wel verklappen. ‘En na afloop mag ik hen de priesterlijke zegen geven dat hun zonden zijn vergeven en mogen ze een prent uitzoeken. Daar schrijf ik een wens op voor hun eerste communie. Daar zijn ze heel blij mee.’ ‘De oudere generatie heeft de biecht afgeschaft, maar de zonde is natuurlijk niet afgeschaft. Het bijzondere is dat er nu een groeiend aantal jongeren is dat vrijwillig aangeeft de biecht weer in ere te willen herstellen. De setting is wel gemoderniseerd. ‘Meer in de vorm van een gewoon gesprek.’ 1
Dierentuin
Giraffe geboren in Artis
De nieuwe bewoner van Artis is één meter tachtig lang en weegt 60 kilo. Babygiraffe Niek is vrijdag geboren, maakte de dierentuin gisteren bekend. Het veulen en moeder Oranya maken het goed. 1 FOTO: WFA
Er gebeuren rare dingen in de Tilburgse gemeenteraad. Zonder goed businessplan kreeg typetje Adje, bekend van Paul de Leeuw, 7,5 miljoen euro voor een nieuw theater. Dat zelfs over zo’n som geen behoorlijke discussie werd gevoerd, was voor VVDraadslid Marc Verstraeten de druppel. Hij stopte begin dit jaar als raadslid. Een gemeenteraad die zo werkt, daar wilde Verstraeten geen deel meer van uit maken. Adje is een voorbeeld. Maar er is meer. Hans Smolders, fractievoorzitter van Lijst Smolders Tilburg (LST) en voormalig chauffeur van Pim Fortuyn, wordt door sommigen gezien als ‘lastig’. Hij lekte in het verleden vertrouwelijke stukken en werd daarvoor strafrechtelijk vervolgd. Met name met burgemeester Ruud Vreeman heeft hij nogal eens ruzie. Smolders noemt zijn burgemeester ‘regentesk’. Hij ziet Vreeman als hét voorbeeld van de zittende, oude politiek, die alles achter gesloten deuren zou willen afhandelen. Zelf bepleit hij openheid en duidelijkheid. Daarin lijkt hij echter ook wel weer eens te ver te gaan. Smolders vindt dat hij álles moet kunnen zeggen, een deel van de raad is dat absoluut niet met hem eens. Dus is het tijd voor een ‘mediator’. ‘De affaires rond Verstraeten en Smol-
pen Europese Kampioenschap
ders waren voor mij belangrijkste redenen om een externe deskundige naar de sfeer in de raad te laten kijken’, zegt Vreeman. ‘Iemand van buiten kan ons allen een spiegel voorhouden. Het is logisch dat mensen in een gemeenteraad het niet allemaal eens zijn. Maar het gaat er ook om hoe je dat elkaar duidelijk maakt.’ Het is de vraag of iemand van buiten iedereen op één lijn krijgt. Smolders is op voorhand sceptisch. ‘Geen enkele deskundige is volledig onpartijdig.’ Zijn partij heeft nu 5 van 39 zetels, maar dat worden er volgens hem bij de volgende verkiezingen ‘veel meer’. Daar zijn de zittende par-
‘Aan die hele poppenkast van het sfeeronderzoek doe ik niet meer mee’ tijen bang voor, meent hij. ‘Ik zeg waar het op staat. Eerst noemde men dat racistisch, nu onfatsoenlijk.’ Smolders was in eerste instantie van plan mee te werken aan het sfeeronderzoek. Maar toen burgemeester Vreeman recent in het Brabants Dagblad uitspraken deed over de werksfeer, veranderde Smolders’ opstelling. ‘We hadden afgesproken te zwijgen tot het onderzoek was afgerond. Die afspraak heeft Vreeman direct geschonden. Aan die hele poppenkast van het sfeeronderzoek doe ik niet meer mee. Dat is toch eigenlijk alleen maar een publicitaire actie van de zittende partijen. Zoiets van: kijk, we werken er aan. Om ondertussen op de oude voet verder te regeren.’ Die houding kan de doodsteek zijn voor een op zich goed initiatief, denkt Linze Schaap, universitair hoofddocent bestuurskunde in Tilburg. ‘Als er mensen zijn die het probleem ontkennen of niet willen oplossen, dan staat ook een buitenstaander machteloos.’ Schaap kent geen voorbeeld van een andere gemeenteraad waar een soortgelijk probleem op deze manier is opgelost. Een raadsmeerderheid gelooft nog in het externe onderzoek. Medio maart wordt de aanstelling verwacht. Met of zonder medewerking van Smolders. ‘Kom nou’, zegt SP’er Van den Hout. ‘Tilburg wordt niet alleen bestuurd door meneer Smolders.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Nederland biedt hulp aan slachtoffers in Bolivia
111
Nederland gaat 300.000 slachtoffers van de overstromingen in Bolivia helpen. Minister voor Ontwikkelingssamenwerking Bert Koenders (PvdA) heeft 750.000 euro aan noodhulp toegezegd. Dat werd gisteren bekendgemaakt. Overstromingen in de laaggelegen oostelijke gebieden van het land hebben sinds november al aan tientallen mensen het leven gekost. Het geld gaat gebruikt worden voor huisvesting, voedsel, water en sanitaire voorzieningen.
Laatste cao-bod politie kost per jaar 320 miljoen
Zorg dat je erbij bent!
Tickets en info:
www.ekzwemmen2008.nl .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Het eindbod dat minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst aan de politie heeft gedaan kost jaarlijks 320 miljoen euro, vanaf 2010. Dat heeft de PvdA-minister gisteren geschreven aan de Tweede Kamer. Daarnaast trekt Ter Horst in 2008 en 2009 incidenteel nog eens tachtig miljoen euro uit voor de financiering van het eindbod. Het eerste bod van Ter Horst zou jaarlijks 200 miljoen euro hebben gekost, een bod dat zij vervolgens in januari deed, zou 215 miljoen euro hebben gekost.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Botsing (1)
Botsing (2)
Een bestelbus heeft uren op twee wielen in het centrum van Nijmegen gestaan.
Een takelwagen zette de bus, die tegen een winkel was gebotst, op vier wielen.
8
Dagblad De Pers
Buitenland
Zambia Misstanden in mijn
Chinezen geven geen antwoord
Verslaggevers zoeken naar de zonen schaduwkanten van de globalisering, met de Chinese expansie als rode draad. Looking for Mr Li, in samenwerking met de VPRO en de Wereldomroep. Jacqueline Maris CHAMBISHI, ZAMBIA
...
De poort voor het Chinese bedrijfsterrein NFC-A in de Zambiaanse Copperbelt zit potdicht. Af en toe gaat het ijzeren hek open voor een busje mijnwerkers of een vrachtwagen met onduidelijke lading. Met trillende vingers toets ik het via via verkregen nummer van onderdirecteur Gao in. Al vier weken probeer ik toestemming te krijgen om de mijn en de kopersmelter in aanbouw, die de grootste van Afrika moet worden, te bezoeken. Tot mijn grote verbazing mag ik zo het terrein op. Voor het witte hoofdkantoor hangt een geschilderd doek met de Chinese muur overgaand in de Zambiaanse Victoria Watervallen. Twee wereldwonderen, twee naties die samen wonderen kunnen verrichten, lijkt de boodschap. Mr. Gao blijkt spoedberaad met zijn hoogste baas te hebben. De uitkomst is: NEE. Ze hebben té veel journalisten in goed vertrouwen te woord gestaan die daarna een rotverhaal schreven. Het betekent dat alle vragen van de afgelopen weken – over mensen die bijna niks verdienen, over dat er in de mijn maar twee wc’s zijn voor duizend mijnwerkers en alleen vervuild drinkwater, over dat overwerk bij de kopersmelter niet wordt uitbetaald – niet gesteld kun-
nen worden. Evenmin zal duidelijk worden waarom ex-mijnwerker Omou Mwana al anderhalf jaar met twee Chinese kogels in zijn lijf rondloopt. Toen de Chinezen de Chambishimijn in 1998 voor twintig miljoen dollar van de Zambiaanse staat kochten, had die tien jaar stil gelegen. Er moest dag en nacht gewerkt worden, zeven dagen per week. Door Zambianen en ook door Chinezen. Omou Mwana werkte als boorman in de bloedhete mijngangen. De beloning was maar een kwart van wat werkers in andere mijnen verdienden maar de Chinezen beloofden meer geld als de mijn zou gaan draaien. In juli 2006 zijn de mijnwerkers het zat. Meer dan tweehonderd mannen leggen het werk neer. Bij de poort van NFC-A schiet de mijnpolitie een man in zijn been. De stakers krijgen te horen dat ze hun geld maar bij de Chinese opzichters en managers in het stadje Chambishi moeten gaan halen. Ze trekken in een stoet naar het ommuurde Chinezenwijkje. Als ze dertig meter van de ingang zijn, klinken er schoten. Opzichter Cheng legt vier mijnwerkers neer. Mr. Mwana voelt een vurige pijn in zijn rug. Hij komt bij in het ziekenhuis. De Chinese dokter Ho ontkent dat er kogels in zijn lijf zitten maar laat geen röntgenfoto’s zien. De mijnwerkersbond moet erbij komen om de waarheid boven tafel te krijgen. Twee kogels, een bij zijn rechtersleutelbeen en een bij zijn hart; operatie uitgesloten. Maar mr. Mwana kan nog gemakkelijk twintig jaar leven, aldus dr. Ho. Na vijf weken wordt mr. Mwana ontslagen; uit het ziekenhuis en uit de mijn. De 32-jarige vader van vier kinderen is invalide, lijdt ondraaglijke pijn en heeft geen inkomsten meer. Hij krijgt uiteindelijk een verwijzing voor een operatie in ZuidAfrika. Maar daarvoor is veel geld nodig. De rechtzaak tegen het Chinese bedrijf NFC-A loopt al meer dan een jaar. Dader Cheng werd na de schietpartij naar China gestuurd. 1 www.lookingformrli.nl voor de wekelijkse wedstrijd waar je een Mr. Li T-shirt of een iPod mee kunt winnen.
Interview Afghaanse student vertelt over berechting
‘In vier minuten de rechters dat ik
Kambaksh. THE INDEPENDENT Vervolg van pagina 1
...
Kambaksh staat naast zijn cel en ziet er bleek, vermoeid en kouwelijk uit. Toen hij net in de gevangenis zat, werd hij regelmatig aangevallen door fundamentalistische gevangenen die daartoe aangezet werden door een bewaker, die hem een ongelovige had genoemd. Maar de laatste weken is de intimidatie opgehouden. ‘De meeste medegevangenen weten wel dat ik niet zo iets ergs heb gedaan dat ik dit verdien en ze steunen me. Sommige bewakers zijn ook aardig. Er zijn nog wel extremisten die me beledigen, maar ik ben
bang dat zij van het soort zijn dat nooit van gedachten verandert’ De ellende begon voor Kambaksh midden oktober nadat hij een document over de islam en de rechten van de vrouw had gedownload van een Iraanse website. In eerste instantie werd hij ondervraagd door een paar docenten theologie van de universiteit waar hij journalistiek studeert. ‘Zij beweerden dat er studenten waren die zeiden dat ik het artikel zelf had geschreven. Dat ontkende ik natuurlijk. Sinds die tijd hebben ze hun beschuldigingen herhaald, maar ze hebben mij nooit verteld wie die studenten dan wel waren. Ik weet niet
eens of ze wel bestaan.’ Zijn stem wordt steeds zachter omdat hij merkt dat een bewaker meeluistert. Niet iedereen gelooft in zijn onschuld.
‘Mijn vader is zo bezorgd dat hij zienderogen veroudert’ Op 27 oktober werd hij gearresteerd in het kantoor van de krant waar hij wel eens voor werkt. ‘Het was ongeveer tien uur ’s morgens. Ze zeiden
Liever sámen op het strand wandelen? Op zoek naar een dreamdate?
Lymic.nl heeft duizenden singles die open staan voor bijvoorbeeld… een strandwandeling. Schrijf je nu gratis in bij de enige datingsite waar je online kunt speeddaten.
O n l i n e s p e e d d a t i n g & e v e n t s , f o r s i n g le s & f r i e n d s
Dagblad De Pers
Buitenland
tijd besloten dood moest’
9
Staatshervorming
Eindelijk een akkoord in België Novum/AP AMSTERDAM
...
Een meerderheid van de Belgische partijen is het eens geworden over een ontwerp voor een beperkte grondwetshervorming. Deze behelst dat Vlaanderen en Wallonië voortaan zelf hun economisch, industrie- en huisvestingsbeleid gaan voeren. Het is de eerste keer dat de Vlaamse en Waalse partijen een stap zetten naar een oplossing van de patstelling waar ze na de verkiezingen van vorig jaar juni in terechtkwamen. In december werd een interimregering aangesteld onder leiding van premier Guy Verhofstadt. Diens mandaat loopt 20 maart af en het is de bedoe-
ling dat Yves Leterme, de leider van de Vlaamse christendemocraten die de verkiezingen wonnen, dan het premierschap op zich neemt. Leterme kreeg zijn beoogde coalitie van christendemocraten en liberalen na de verkiezingen niet van de grond doordat de Waalse christendemocraten zich verzetten tegen de door hun Vlaamse zusterpartij bepleite grondwetswijzigingen. Zij vrezen dat Wallonië en Franstalig Brussel door een verdere regionalisering, minder geld ontvangen. In het akkoord van gisteren wordt extra geld voor Brussel toegezegd. De partijen willen de overeenkomst voor het vertrek van Verhofstadt door het parlement loodsen. 1
Medvedev
Servië en Rusland sluiten gasdeal Novum / AP AMSTERDAM
...
Rusland en Servië hebben gisteren een overeenkomst gesloten over de levering en het transport van aardgas. De overeenkomst maakt de weg vrij voor de zogeheten ‘zuidstroom-gasleiding’ van Rusland door Servië naar West-Europa. De banden tussen Moskou en Belgrado zijn door de deal tussen het Russische staatsbedrijf Gazprom en
het Servische gasbedrijf verder bestendigd. Er is een bedrag van naar schatting meer dan een miljard euro mee gemoeid. De overeenkomst vormde een van de hoogtepunten van het bezoek aan Belgrado van Dmitri Medvedev, de gedoodverfde winnaar van de aanstaande presidentsverkiezingen in Rusland. Volgens Medvedev staat deze overeenkomsten garant voor stabiliteit op de energiemarkt van heel Europa. 1
Angst voor chaos
Israël versterkt grens met Gaza Novum/AP AMSTERDAM
De gevangenissen in Afghanistan zijn overvol. GETTY IMAGES
dat de NDS (Afghaanse geheime dienst) me wilde spreken. Ik werd naar het politiebureau gebracht en zat daar tot drie uur ’s nachts te wachten. Toen zeiden ze dat ik wegens het websiteartikel werd gearresteerd. Toen ik protesteerde, beweerden ze dat ze het voor mijn eigen veiligheid deden. Anders kon ik wel eens vermoord worden.’ Kambaksh mocht de weken hierna wel familiebezoek ontvangen, maar een advocaat werd hem onthouden. ‘Mijn familie was erg van streek, mijn vader is zo bezorgd dat hij de afgelopen maanden zienderogen verouderd is. Ik blijf zeggen dat ze sterk moeten zijn.’ Op 6 december werd hij voor een rechtbank in Mazar geleid en de aanklachten werden voorgelezen: hij werd beschuldigd van blasfemie en het zondigen tegen andere grondbeginselen van de islamitische wet. De
zitting sloot zonder dat er enig bewijs aan het hof werd voorgelegd. De volgende zitting, op 12 januari, werd afgelast omdat Kambaksh ziek was. Hij kwam op 22 januari opnieuw naar de rechtbank in de verwachting dat er nu een datum voor het proces zou worden vastgesteld. In plaats daarvan ontving hij verbijsterend nieuws. ‘Ik werd de rechtszaal binnengebracht aan het eind van de zittingsdag. Er waren drie rechters en een officier van justitie. Er werden wat details van de zaak herhaald. Toen zei een van de rechters tegen me dat ik schuldig bevonden was en ter dood werd veroordeeld. Ik probeerde me te verweren maar, zoals ik al zei, ze praatten tegen me alsof ik een misdadiger was. Ze zeiden alleen dat ik terug naar de gevangenis gebracht werd. Ik was in shock. Later heb ik geprobeerd te berekenen hoe lang ze
... over mijn zaak gedaan hadden. Ik dacht eerst drie minuten, maar kwam later op vier. Dat was het dan. Sinds die tijd zit ik in de gevangenis. Ik kan alleen maar hopen dat er nog wat gedaan kan worden in hoger beroep. Ik wil graag dat het beroep in Kaboel dient, ik denk dat ik daar een beter proces kan krijgen.’ Na de internationale ophef over de zaak en de campagne van Kambaksh’ medestanders, heeft het Hoge Gerechtshof van Afghanistan nu gezegd dat het hoger beroep waarschijnlijk in Kaboel plaats zal vinden, ver van de lokale rechtbank in Mazar, en dat het een open zitting zal zijn. Rechter Bahahuddin Baha meldde ook dat de student dan wél recht heeft op een advocaat. 1
© The Independent
Israël heeft de bewaking van zijn grens met de Gazastrook versterkt met 5.000 man politietroepen om te voorkomen dat een door Hamas georganiseerde betoging tegen de blokkade van de Gazastrook tot een nieuwe uitbraak van Palestijnen zou leiden. Die angst bleek ongegrond; de betoging bij de grensovergang Erez verliep vreedzaam. Vorige maand stroomden honderdduizenden Palestijnen Egypte binnen nadat Hamasstrijders de grensafscheiding bij de zuidelijke overgang Rafah deels hadden opgeblazen. In Israëlische media werd panisch gereageerd op de mogelijkheid dat dit ook bij de oostelijke grens van Gaza zou gebeuren. Hamas wilde protesteren tegen chronische tekorten tengevolge van de beperkingen die Israël de Gazastrook oplegt. Israël stelde de blokkade in nadat Hamas in juni in de
Gazastrook de macht had gegrepen. De Israëlische sancties zijn onlangs aangescherpt omdat vanuit de Gazastrook dagelijks raketten worden afgevuurd op Israëlische doelen. Gisteren raakte in Sderot een 10jarig jongetje gewond bij zo’n aanval. Een hoge Hamasfunctionaris zei maandag dat de beweging bereid is de raketaanvallen te staken als Israël zijn leger opdraagt niet langer aanvallen uit te voeren op Palestijnen. In Beit Hanoun, zes kilometer van de grens, vormden duizenden Palestijnen een menselijke ketting. De menigte had spandoeken meegebracht met teksten als ‘Jullie belegering zal onze wil niet breken’. Na de betoging bij Erez probeerden zo’n 2.000 Hamasaanhangers de grensovergang te naderen. Ze werden echter tegengehouden door de Hamaspolitie. Enkele tientallen jongeren gooiden nog wel met stenen en staken bij de grensovergang een aantal autobanden in brand. Er werden vijftig arrestaties verricht. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ......................................
Amnesty
111
MARTELING IN CEL NIGERIA De gevangenissen in Nigeria zitten vol mensen wier mensenrechten systematisch worden geschonden. Dat zegt Amnesty International. Volgens Amnesty is minstens 65 procent van de gedetineerden nooit voor enige misdaad veroordeeld. Sommigen wachten al tien jaar op een proces. Verder komt marteling door de politie op grote schaal voor. ‘Bekentenissen’ die zo zijn verkregen worden in processen als bewijs gebruikt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Kosovo boos over bezoek Servische minister
De Servische minister voor Kosovo, Slobodan Samardzic, heeft gisteren een bezoek gebracht aan ‘zijn’ voormalige provincie. Samardzic bezocht een plaats waar de Servische regering woningen bouwt voor etnische Serviërs. Kosovo’s vicepremier Hajredin
Kuqi sprak van een provocatie. In het noorden gingen gisteren tot tweeduizend Serviërs de straat op in Kosovska Mitrovica. Het bleef rustig. 111
Taliban hebben schoon genoeg van mobieltjes
De taliban hebben gedreigd telecomtorens in Afghanistan op te blazen. Ze willen dat telecombedrijven vanaf
111
Hippe schoenen voor Duitse politiehonden
Politiehonden in het Duitse Düsseldorf gaan binnenkort donkerblauw plastic schoeisel dragen. De honden bezeren anders hun poten aan al het glas dat door kroegbezoekers op straat wordt geslingerd.
“84% van de automobilisten vindt de huidige wachttijden op nieuwe auto’s veel te lang.”
Het weer Nice: 14°C/ 7°C, bewolkt Athene: 19°C/ 5°C, zonnig Teheran: 5°C/ 1°C, buien
zonsondergang tien uur lang geen signalen meer doorgeven. Buitenlandse troepen in Afghanistan gebruiken de signalen van mobiele telefoons volgens de taliban om opstandelingen op te sporen en aan te vallen. ‘Als de bedrijven niet binnen drie dagen ophouden met het doorgeven van signalen tussen 17.00 en 03.00 uur, vallen de taliban hun masten en kantoren aan.’
Bron: directauto.nl, oktober 2007
10
Buitenland
Onderhandelingen Akkoord ver weg
Turkije Nieuwe diensttijd vangt aan
Kenia rommelt verder
Jonge Turken bereid te vechten voor vaderland
Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De oppositie in Kenia heeft de regering er gisteren van beschuldigd dat zij onder haar eerdere aanbod om de macht te delen uit probeert te komen en heeft vreedzame demonstraties aangekondigd. De grootste oppositiepartij, de Oranje Democratische Beweging van oppositieleider Raila Odinga, riep de bevolking op om donderdag massaal de straat op te gaan. Vorige week leken de onderhandelingen op een doorbraak af te stevenen toen de regering ermee instemde om de oppositie de premier te laten leveren. Op het laatste moment liep het overleg spaak op het punt van de macht die aan het premierschap moet worden toegekend. De Keniaanse president Mwai Kibaki is vooralsnog niet bereid de nieuwe premier veel politieke invloed te geven. De strubbelingen rond het voorgestelde premierschap vormen niet
het enige probleem in de onderhandelingen. De oppositiepartij van Odinga en de regeringspartij van Kibaki zijn het ook niet eens over de verdeling van kabinetsposten en het organiseren van nieuwe verkiezingen als het kabinet valt. De internationale mogendheden en veel Afrikaanse landen verliezen ondertussen hun geduld met Kibaki en Odinga. De meeste landen dringen aan op een snelle overeenkomst tussen beide Keniaanse partijen. Andere landen, die zich achter de regering van Kibaki scharen, waarschuwen juist voor een te snelle deal. De oppositie en de regering in Kenia staan lijnrecht tegenover elkaar sinds oppositieleider Raila Odinga president Mwai Kibaki ervan heeft beschuldigd de verkiezingen van 27 december door fraude te hebben gewonnen. Protesten tegen de verkiezingsuitslag ontaardden in etnisch geweld dat meer dan duizend levens kostte en 600.000 mensen op de vlucht dreef. 1
Verenigde Staten ‘Nog deze week een deal’
Raketschild komt eraan Novum/AP AMSTERDAM
...
Tsjechië sluit nog deze week een deal met de Verenigde Staten over plaatsing van een radarstation als onderdeel van een Oost-Europees raketschild. Dat heeft de Tsjechische minister van Defensie Mirek Topolanek gisteren gezegd. Topolanek zei in een interview met persbureau AP dat de onderhandelingen kunnen worden afgerond tijdens zijn eerstvolgende bezoek aan de VS. De minister ontmoet president George Bush morgen in het Witte Huis in Washington. De Poolse premier Donald Tusk zei zondag dat hij onder voorwaarden instemt met de plaatsing van een Amerikaans anti-raketschild op Pools grondgebied. ‘Als het raketschild aanvullend gekoppeld wordt aan de modernisering van de Poolse krijgsmacht zodat wij ons in deze regio veilig kunnen voelen, dan ja’, zei hij tegen de Poolse staatstelevisie.
De Amerikanen willen in Polen tien raketten gekoppeld aan het radarstation in Tsjechië opstellen om de VS en Europa te kunnen beschermen tegen mogelijke raketaanvallen vanuit landen als Iran. Rusland is fel tegen Amerikaanse militaire installaties zo dicht bij zijn grenzen en heeft gedreigd dat iedere basis in Polen zal
Erhan is de beste soldaat, vinden zijn vrienden.
Voor duizenden Turkse jongens is gisteren hun diensttijd begonnen. Angst om naar het onrustige zuidoosten of naar Noord-Irak gestuurd te worden, is er niet. ‘Wat moet, dat moet.’ Fréderike Geerdink
Rusland is fel tegen ISTANBUL ... Amerikaanse De jongen op de foto, dat is Erhan. is twintig en wordt door z’n vrieninstallaties zo dicht Hij den een paar keer een flink eind de lucht in gegooid. Erhan, zo zingen ze bij zijn grenzen erbij, is hún soldaat en dus de béste worden aangemerkt als doelwit voor zijn raketten. In ruil voor plaatsing van de raketten helpen de VS Polen met het moderniseren van hun wapensystemen. Enkele weken geleden sloten beide landen een akkoord voor de levering van Amerikaanse korte- en middellangeafstandsraketten aan Polen. 1
Liever sámen op vakantie? Op zoek naar een dreamdate?
Diana Nickname: Diaan Leeftijd: 29 jaar Provincie: Overijssel Over mijzelf: Enthousiast, energiek, avontuurlijk, dominant, vrouwelijk Surf naar www.depers.nl/dreamdate en maak kennis met Diana. Voor duizenden andere single vrouwen sms je: single [spatie] je emailadres naar 2020 en maak je kans op een iPod. Maak donderdag om 20.30 uur persoonlijk kennis met deze én andere singles tijdens de online speeddate op Lymic.nl. Jouw match wordt mede mogelijk gemaakt door:
soldaat. Erhan heeft een Turkse vlag om zich heen geslagen en laat even later, als hij weer met beide benen op de grond staat, weten dat hij zijn gang naar het Turkse leger geen probleem vindt: ‘Wat moet, dat moet.’ Maar zijn moeder huilt en zijn vader slikt zijn tranen weg als Erhan even later via de schouders van een vriend de bus in wordt gezet. Dit weekend reisden vanuit alle hoeken van Turkije duizenden en duizenden jongens naar de trainingscentra van het leger. Gisteren ging hun diensttijd in en dus stond het afgelopen weekend in het teken van afscheid. Op het grootste busstation
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
10 jaar euro-overeenkomst
GRIEK MAAKT NIEUWE MUNT Het ontwerp van de Griekse beeldhouwer George Stamatopoulos prijkt binnenkort op het muntstuk van twee euro. Die verschijnt omdat tien jaar geleden besloten werd tot invoering van de euro. Stamatopoulos maakte een tekening van een primitief mannetje dat in het eurosymbool overgaat. Negentig miljoen munten zullen vanaf januari met het ontwerp geslagen worden en alle vijftien eurolanden zullen ze distribueren.
en als Durmus zou moeten kiezen tussen een rustig militair bewakingsbaantje en de strijd tegen de PKK, dan zou hij ‘het meest actieve’ kiezen. Ook Alper (29), die jaren studeerde en daarom nu pas in dienst hoeft, denkt er zo over: ‘Ik heb familie in het leger en via hen zou ik een rustige diensttijd in Istanbul of Ankara kunnen regelen, maar ik denk niet dat ik dat doe. Ik wil best vechten voor mijn land.’ Welke militairen na hun trainingstijd waarheen worden gestuurd, is nog niet bekend. Dat het ze werkelijk om het even is, is echter geen pose: de strijd tegen de PKK is in de ogen van deze jongens en de groepjes die hen uitzwaaien, een rechtvaardige, en het is hun eervolle plicht daaraan een bijdrage te leveren. Ook als dat je het leven kost. ‘Het vaderland gaat boven alles’, zegt Erhans vader. Maar ook hij kan zijn tranen niet bedwingen als zijn zoon de bus instapt. 1
16
dagen
chappen We tellen af tot de Europese Kampioens ationale intern ste groot Hét oven! Eindh Zwemmen in . sportevenement dit jaar in Nederland
Zorg dat je erbij bent!
Tickets en info: .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
Cijfertjes vakantie ! jouw gratis Spaar voor
van Istanbul zijn de groepjes familie en vrienden die de rekruten uitzwaaien, gemakkelijk te herkennen. Ze komen naar het busstation in een auto met een Turkse vlag op dak of motorkap, vriendengroepen dansen en zingen, de militair in de dop heeft vaak een vlag om zijn schouders en moeders, zusjes, tantes en oma’s staan met zakdoekjes hun ogen te deppen. Veel vaders laten hun emotie niet zien, zoals de vader van Durmus (20), die eerder twee zoons veilig uit het leger zag terugkeren: ‘Als er met Durmus iets gebeurt, is dat Gods wil’, zegt hij. Maar als de bus met zijn zoon erin vertrekt, veegt hij zijn tranen weg. Het grondoffensief tegen de PKK dat de Turkse strijdkrachten eind vorige week begonnen in het noorden van Irak, lijkt de rekruten nauwelijks angst in te boezemen. Erhan zegt er geen probleem mee te hebben naar de brandhaard gestuurd te worden,
Estland komt mannen tekort. Er zijn 80 mannen per 100 vrouwen.
www.ekzwemmen2008.nl
Dagblad De Pers
11
Economie
Verbouwplannen? Kies voor de
verbouwingshypotheek lijk: Nu tijde jaar vast bij 5 of 10
van DSB Bank
t(FFOUBYBUJFLPTUFO t(FFOOPUBSJTLPTUFO t(FFOBGTMVJUQSPWJTJF
www.dsbbank.nl
0900 0575
(lokaal tarief)
Vraag naar de voorwaarden.
LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN Provider
WOORTMAN SPORTSWEAR
Islamitische zwemkleding
Nederland centrum van de burqini business Een moeder en dochter uit Meppel zijn de spil van de Europese en Noord-Afrikaanse burqini business. Een eerste container met 20.000 burqini’s gaat binnenkort naar Marokko. Remco Tomesen AMSTERDAM
...
Ja, de burqini die vorige week tot ophef leidde in een Zwols zwembad is geleverd door háár bedrijf, zegt Dorelies Woortman, van het Meppelse bedrijf Woortman Sportswear. Ze vindt het belachelijk dat de directeur van het zwembad een vrouw in burqini naar huis stuurde. ‘Moslims willen juist meedoen in de maatschappij. Dat kan met deze badkleding’. Iets meer dan een half jaar verkoopt Woortman de burqini’s, via internet en winkels. Een burqini ziet eruit als een zwempak met capuchon. De kleding bedekt het hele lichaam, op handen, voeten en gezicht na. Het ontwerp houdt rekening met de vrouwelijke vormen: rond billen en borsten zit extra wijdvallende stof. In Nederland verkocht Woortman tot nu toe ongeveer vijftig van de zwemtenues. Maar die vraag moet
ADSLwinkel.nl® Het Net ADSL Surfen & Bellen • gratis draadloos modem • voordelig bellen • incl. kosten KPN-abonnement • géén jaarcontract, dus nergens aan vastzitten eerste nden 6 maa
95 19, 5
29,9
p/mnd
GRATIS DVD-pakket met 6 geweldige titels! actie Exclusieve SLwinkel.nl alléén bij AD
Gewoon.
Alléén bij ADSLwinkel.nl ® of bel 030 - 27 198 27
Hypotheek
SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij ING Bank Hypotheek met Renteopties ABN AMRO Budget hypotheek Fortis Bank RenteVoordeel Aflossingsvrije Hyp. Postbank VoordeelPlus Hypotheek Rabobank VoordeelHypotheek DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek De Hypotheker Optimaal Maatwerk Voordeel De Hypotheekshop FLEXXTRA 2 Delta Lloyd Fixe Budget Hypotheek DLL Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije Hypotheek MoneYou Compleet+ hypotheek Obvion Basis Hypotheek Van Kampen Groep Aflossingsvrije Top Hypotheek Fortis ASR Basisrente hypotheek
Wel of geen protest, de grootste markt ligt toch in het buitenland dat ze geregeld vragen kreeg van moslimvrouwen die op zoek waren naar speciale badkleding. De vrouwen kwamen bij Woortman terecht omdat ze al langer een bedrijfje heeft dat gespecialiseerd is in UV-beschermende badkleding, dat onder meer zwemshirts met lange mouwen verkoopt. Woortman sloot een exclusief contract met Zanetti, de geestelijke moeder van de burqini, waardoor haar bedrijf het alleenrecht heeft voor distributie in Europa en Noord-Afrika. Zanetti maakte de kleding eerst zelf in een atelier, maar toen de vraag
5 jr 125% EW
10 jr NHG
10 jr 125% EW
4,25 4,4 4,45 4,65 4,1 4,2 nvt 4,1 4,3 4,35 4,4 4,3 4,3 4,4 4,5
4,65 4,8 4,95 5,15 nvt nvt 4,35 4,5 4,7 4,7 4,7 4,7 4,7 4,7 4,7
4,7 4,8 4,75 4,75 4,6 nvt nvt 4,6 4,6 4,6 4,7 4,6 4,7 4,8 4,95
5,1 5,2 5,25 5,25 nvt nvt 4,65 5 5 5 5 5 5,1 5,1 5,15
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.
DOORLOPEND KREDIET
toenemen, nu de nieuwe collectie binnen is, en het bedrijf ‘echt los kan’. ‘We hebben al 80 aanvragen liggen voor de komende collectie.’ In Zweden zijn er al verschillende winkels die burqini’s hebben besteld; meestal zo’n honderd per winkel. De burqini is ontworpen en bedacht door Aheda Zanetti, een Australische moslimvrouw, die een patent heeft op de kleding. Woortman zocht contact met de bedenkster, om-
5 jr NHG
groeide, werd de productie uitbesteed. Een fabriek in China produceert de kleding nu. Volgens Woortman is de burqini het populairst in Noord-Afrikaanse landen, waar natuurlijk veel moslims wonen. Een eerste mega-order voor Marokko van 20.000 burqini’s rolt binnenkort uit de Chinese fabriek. In Europa kost de burqini tussen de 130 en 150 euro. Die prijs is te hoog voor Noord-Afrika, zegt Woortman. Daarom levert haar bedrijf flink goedkopere burqini’s voor die regio. Deze badkleding is simpeler en heeft geen bijzondere designs, zoals in Europa, legt Woortman uit. Als de burqini wil doorbreken in Nederland, moeten zwembaden wél meewerken. Het verbod van de Zwolse zwembaddirecteur lijkt geen stimulans. Woortman denkt dat de commotie juist ook positief kan werken. ‘Dankzij de aandacht in de media hebben we extra aanvragen gekregen.’ Ze heeft contact gezocht met de directeur, maar deze had geen behoefte aan een gesprek. Over de burqini zei hij eerder: ‘Andere bezoekers nemen er aanstoot aan. Zwolle is nog niet rijp voor de burqini.’ Wel of geen protest in Nederland, voor Woortman ligt de grootste markt tóch elders. Behalve NoordAfrika, ziet ze vooral veel kansen in Frankrijk, Duitsland en Zweden. 1
PERSOONLIJKE LENING
Aanbieder
< €5.000 < € 10.000 < € 15.000
Aanbieder
< € 5.000 < € 10.000 < € 15.000
Delta Lloyd Lenen.nl ** De Hypotheker Directa DSB Bank Ohra Freo FBTO KredietDirect** The RB of Scot. ABN Amro** Fortis Bank SNS Bank Rabobank Postbank
nvt 10,6 nvt 7,9 nvt 7,05 nvt 7,3 8,3 8,7 8,6 10,3 10 10,8 12,2
Kruidvat Becam ** KredietDirect** Directa DSB Bank OHRA Eurofintus ** Crediam DHB bank Fortis Bank De IJssel ** SNS Regio Bank SNS Bank Postbank Rabobank
5,9 10,6 6,7 7,9 nvt 7,6 nvt 10,5 8,9 10,2 nvt 10,3 9,7 11,2 11
6,5 6,6 6,9 6,9 6,9 7,05 7,2 7,3 7,7 7,9 8,6 9,5 10 10,5 10,9
6,5 6,4 6,9 6,9 6,9 6,75 7,2 7,3 7,3 7,5 8,1 8,7 9,1 9,6 9,9
5,9 6,6 6,7 6,9 6,9 7,6 8,7 8,9 8,9 9,4 9,4 9,7 9,7 10,5 10,7
5,9 6,4 7,3 6,5 6,9 7,2 8,7 8,5 8,9 8,8 9,4 8,8 9 9,6 9,8
Getoond worden de 15 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de grootbanken. ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN Bank
Rekening
€ 10.000
The Economy Bank N.V. Akbank Akbank Amsterdam Trade Bank Credit Europe Bank SNS Bank Yapi Kredi Bank DHB Bank Garantibank International Rabobank ABN AMRO SNS Bank Fortis Bank Postbank ING Bank
TEB Ster Spaarrekening AK Internet Spaarrekening AK Spaarrekening ATB Internet Spaarrekening Credit Europe Top-Interest rekening Jaarsparen YKB Euro-Plus Spaarrekening DHB S@veOnline Gouden Internet Rekening Rabo Telesparen Internet Spaarrekening Internet Sparen E-Spaarrekening Internetspaarrekening Internet Sparen
4,6 4,55 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,25 4,1 2,8 2,6 2,6 2,5 2,5 2,4
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder. Peildatum:25-02-2008 Bron: MoneyView Research
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ...............................................................................
Google Nederland
AFM
NIEUWE KAPITEIN AAN DEK VAN ONDUIDELIJKHEDEN IN KANTOOR GOOGLE NEDERLAND VEEL JAARVERSLAGEN Pim van der Feltz neemt per mei 2008 het roer over van algemeen directeur Marc Duijndam, die vorig jaar december zijn vertrek aankondigde bij Google Nederland. Duijndam vond het na vijf jaar, waarin hij Google Nederland oprichtte, tijd om meer aandacht aan zijn gezin te schenken. Van der Feltz is gisteren door Google benoemd als Duijndams opvolger. Hij was voor zijn aanstelling verantwoordelijk voor marketing bij T-Mobile Nederland.
Ook is hij in datzelfde bedrijf actief geweest als directeur productontwikkeling. Google heeft wereldwijd zo’n 14.000 medewerkers, waarvan vijftig in Nederland werkzaam zijn. Het Nederlandse kantoor is sinds dit jaar gevestigd in Amsterdam-Zuid. Marc Duijndam heeft Google Nederland in vijf jaar tijd doen uitgroeien tot een grote speler op de Nederlandse markt van de digitale media en advertentiebranche.
Ruim eenvijfde van de jaarverslagen van beursgenoteerde bedrijven in Nederland schiet tekort. Dit blijkt uit een rapport van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Het gaat hier om de informatie over 2006 van 52 van de in totaal 240 beursgenoteerde ondernemingen. Sinds drie jaar moeten bedrijven zich houden aan regels van de AFM die beleggers doorzichtige en geloofwaardige informatie moeten bieden. Bij 28 van de 52 bedrijven rezen er
vragen op bij de AFM over deze verslaggeving. Twijfels bestonden over de waardering en toelichtingseisen. Bij 21 bedrijven, waaronder drie AEXfondsen, trof de autoriteit onduidelijkheden of onjuistheden aan in de jaarrekening. De namen van deze drie fondsen zijn onbekend. Er ontbreekt bedrijfsinformatie en hen is verzocht dit aan te vullen. De AFM gaat ervanuit dat de bedrijven in de toekomst de regels in acht nemen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ............................................................ ......................................
Topfuncties en veel kids (1)
Topfuncties en veel kids (2)
Te duur
Duitse topbestuurders hebben gemiddeld veel kinderen. Hetzelfde geldt voor mensen in andere succesvolle beroepsgroepen.
Familiesocioloog Jan Kurse van Universiteit Freiburg zegt: ‘Topmensen zijn gericht op het kweken van opvolgers en hun eigen dynastie.’
Interimbureaus zijn te duur. Bedrijven werven liever uit eigen netwerk.
12
Economie
19 miljard dollar
Recordbeursgang van Visa Het is een record, het bedrag van maximaal 19 miljard dollar dat creditcardmaatschappij Visa met een beursgang wil ophalen. Maar de timing is ongunstig, nu de kredietcrisis ook de creditcardmarkt raakt. Redactie Economie AMSTERDAM
...
Bijna overal kun je met je Visa-creditcard terecht.
Nog nooit wilde een bedrijf zóveel geld ophalen bij een Amerikaanse beursgang. Het record is nu in handen van telecomgigant AT&T dat in 2000 een bedrag van bijna 11 miljard dollar ophaalde bij zijn beursgang. Visa is de grootste creditcardmaatschappij ter wereld. Het bedrijf volgt het voorbeeld van de kleinere concurrent Mastercard, dat in 2006 een notering kreeg aan de New York Stock Exchange. De beursgang van Mastercard was zeer succesvol: de waarde van het aandeel is vier keer zo hoog als twee jaar geleden. Of het aandeel Visa nét zo’n snelle
stijging gaat doormaken, is twijfelachtig. Amerikanen gaan de laatste tijd namelijk minder losjes met hun creditcard om. De groei van het aantal betalingen met de kaart (creditcard leningen) loopt flink terug in de Verenigde Staten. ‘De beursgang van Visa komt op een ongunstig moment’, zegt een analist tegen Reuters. ‘Onze angst is dat consumenten de komende tijd steeds minder gebruik maken van de creditkaarten. Dat betekent minder winst en omzet voor Visa.’ Visa startte de voorbereidingen op de beursgang al in 2006, ruim voor de kredietcrisis losbarstte. Wanneer de beursgang precies plaatsvindt, is nog onbekend, maar waarschijnlijk halverwege dit jaar. In totaal wil Visa 406 miljoen aandelen uitgeven, schrijft het bedrijf in een verslag dat het gisteren indiende bij de Amerikaanse beurstoezichthouder SEC. De aandelen worden uitgegeven tegen een koers van tus-
sen de 37 en 42 dollar per aandeel. Het bedrag dat Visa ophaalt, gaat naar de eigenaren van het Amerikaanse deel van het bedrijf, waaronder de banken JP Morgan Chase, Bank of America en Citigroup. Een deel van het bedrag dat Visa ophaalt – 3 miljard dollar – stopt het bedrijf in enkele slepende juridische conflicten. Het Europese deel van Visa, dat in bezit is van 4500 Europese banken, gaat de beurs niet op, en blijft onafhankelijk. Visa Europa heeft een licentie om in dit deel van de wereld de Visa-vlag te voeren. In 2006 besteedden consumenten wereldwijd een bedrag van 3,23 biljoen dollar met hun Visa-creditkaarten. Nummer twee Mastercard telde 1,9 biljoen dollar aan transacties. Concurrenten American Express en Discover volgen ver achter de twee marktleiders. In totaal zijn er wereldwijd 1,4 miljard Visa creditkaarten in omloop, en 817 miljoen kaarten van concurrent Mastercard. 1
Dinsdag
Donderdag
• Imtech: -8,7% (k/w 12,8) • Kendrion: -5,7% (k/w 11,9) • Neways: +2.0% • Unit4 Agresso: -9,2% (k/w 24,4) • Wessanen: -11,9% (k/w 15,2)
• Aalberts: -2,1% (k/w 10,0) • Eriks: +3,7% (k/w 10,1) • Rood Testhouse: -14,0% • Tele Atlas: -3,1% • Tetragon: -11.2%
Woensdag
Vrijdag
• ASMI: -21,2% (k/w 11,9) • CSM: -19,0% • LogicaCMG: -12,3% • Ten Cate: +6,3% (k/w 12,1) • Wolters Kl.: -13,3% (k/w 14,1)
• Accell: +5,0% • Corio: +7,9% • KKR: -14,8% • Punch Graphix: -9,8% • Wavin: -6,8% (k/w 7,5) 1
Beurs Beurs vandaag Cijferregen Damrak
Small cap-feest barst los Briljantjes, brandhout, keurige en vage aandelen: 25 kleine Nederlandse fondsen brengen deze week verslag uit over 2007. Werk aan de winkel voor handelaren en avonturiers. AMSTERDAM
...
Wolters Kluwer is het enige AEXaandeel dat deze week verslag uitbrengt en het kan net als collega en eeuwige fusiekandidaat Reed Elsevier vorige week wel een oppepper gebruiken. Het fonds staat bekend als net even te saai en te degelijk en heeft wel wat fantasie nodig. Daar heeft het de ongekroonde small cap king Aalberts nooit aan ontbroken. Eigenlijk is small cap een te klein woord voor dit 1,3 miljard euro
grote en gewaardeerde midkapfonds. Een blik op het trackrecord van topman, oprichter en grootaandeelhouder Jan Aalberts zegt genoeg. Hij zwaait al 21 jaar de scepter over het concern en zorgde gemiddeld voor ruim 15% rendement per jaar, 2,5 keer zo veel als de AEX.
Overnemen en wegdoen Waar Aalberts het overnemen en inpassen van bedrijven tot kunst verheven heeft, doet Wessanen precies het tegenovergestelde. Het voedingsconcern stoot juist bedrijfsonderdelen af en wordt kleiner en kleiner. De grote gemene deler onder de cijferende fondsen is IT-dienstverlening. Beleggers kijken vooral uit naar de cijfers van LogicaCMG. Vorig jaar was dit een van de slechtste Amster-
damse aandelen en ook dit jaar wil het niet echt vlotten. Nieuwe topman Andy Green kan de koers van vers bloed voorzien door een spetterende outlook af te geven.
Beste en slechtste Hieronder staan de koersveranderingen tot dusverre dit jaar en de koerswinstverhoudingen (k/w) 2008 van de cijferkandidaten van deze week. De k/w (Yahoo Finance) is onder voorbehoud, want juist de rapportages moeten die winsten voorspellen. Ter vergelijking: de AEX deed dit jaar -11,0%. Voor de statistici: met Accell (+575,5%) en Punch Graphix (-99,9%) cijferen deze week zowel het beste en het slechtste Nederlandse aandeel van deze eeuw.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Sta op Bovespa 111
Ziezo, de Braziliaanse hoofdgraadmeter Bovespa is de eerste grote index die het koersstof van dit jaar van zich heeft afgeschud. Een maandje geleden stond er nog -15,9% op het bord, maar de Bovespa heeft dit vlekje alweer weggewerkt. De index staat ongeveer op 0%, waar de grote Amerikaanse, Europese en Aziatische indices nog altijd in het rood staan. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: DE TREIN VERTREKT?! 111
Het kriebelt een beetje op de beurs. Is nu met het het eerste, voorzichtige voorjaarszonnetje ook de angst uit de markt? Kortom, kunnen de beleggers aan de zijlijn nu weer instappen? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Nee dus
Ja dus
Ja en nee
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG IEX)
CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S
PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)
111
BEHEER)
111
‘Betekent een mooie dag in februari dat het al lente is? Nee dus. Steeds meer data wijzen op een recessie in de VS en ook de koersen van bedrijfsobligaties vertellen ons dat we dit jaar nog verdere balans- en (dus) winsttegenvallers krijgen. Wij zouden nu eerder hoogrenderende bedrijfsobligaties kopen dan aandelen.’ 1
111
‘Vertrouwen komt altijd langzamer dan het gaat. De meeste beleggers stappen pas op de trein als hij bijna op volle snelheid is. Tegen de huidige koersen kan voor de lange termijn prima worden ingestapt. Op korte termijn kan de vrees zo weer de kop op steken, als er weer een subprimelijk uit een vergeten kast rolt.’ 1
‘Door jaarcijfers van de bedrijven ligt er een behoorlijke bodem onder de huidige markt, hoewel dit zeker niet uitsluit dat de beurs nog een keertje terugvalt. U kunt dan ook redelijk gerust aandelen kopen, omdat het neerwaartse risico beperkt is, terwijl er volop ruimte omhoog lijkt te zijn.’ 1
Dagblad De Pers
Perspectief
13
VANDAAG: BOEKEN
Blik op westerns
Foto vs. illustratie
Rusland deugt niet
De western blijft zichzelf hervinden, maar echt vernieuwen doet het genre zich niet. De recent uitgebrachte James Stewart dvdbox laat zien dat films uit de jaren vijftig niet veel simpeler waren dan moderne westerns, ondanks dat er minder Indianen worden neergeknald. 16
Engelstalige boeken hebben veel vaker een goed verzorgde illustratie op het omslag dan de Nederlandse vertaling van hetzelfde verhaal. Verschillende uitgevers hebben verschillende verklaringen, maar de grafisch vormgever is onverbiddelijk: de Engelse boekomslagen zijn mooier. 15
De Nieuwe Koude Oorlog, heet het boek van de Britse journalist Edward Lucas. Met een indrukwekkende lijst aan voorbeelden die zijn stelling bevestigen dat Rusland kwaad wil doen, brengt hij de lezer bepaald niet in een vrolijke stemming, maar de boodschap is duidelijk. 16
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
CHRISTIAAN KROP
Rapper van de Oudheid In zijn romans is Jan van Aken trouw aan de historische feiten, tenminste ‘in zoverre mijn verhaal dat toelaat’. uP14
14
Perspectief
Interview Historische Hipponax
De schelm van Amsterdam Noem hem geen schrijver van historische romans, want Jan van Aken heeft ook actuele boeken op de plank liggen. Maar altijd is hij op zoek naar schelmen die de geschiedenis bepalen. Inclusief hun verslavingen. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Nee, hij is nog nooit in het Allard Pierson geweest. Het archeologische museum behoort niet tot zijn favoriete pleisterplekken, bekent Jan van Aken (46), terwijl we in het bijbehorende restaurant zitten. De boomlange Amsterdammer geeft niet zo om artefacten uit verloren gegane tijden, Van Aken gebruikt liever zijn eigen fantasie. Met succes, want hij heeft een goede reputatie opgebouwd als schrijver van historische romans. Zijn bestseller De valse dageraad leverde hem de geuzentitel ‘de Umberto Eco van Nederland’ op. Terecht, want weinigen kunnen zo overtuigend het verleden tot leven laten komen. Zonder in overgedetailleerde beschrijvingen te vervallen geeft Van Aken de lezer het gevoel dat hij in het oude Ionië van de zesde eeuw voor Christus ronddwaalt. En dat hij in Koning voor een dag de strompelsporen volgt van Hipponax, de kreupele zoon van een wagenmaker die met zijn scherpe tong in elke stadsstaat vijanden oogst. Een echte schelm, die als uitvinder van de parodie een mythische status heeft bereikt. Mooi van lelijkheid maakt Hipponax vooral indruk op zijn vrouwelijke bedgenoten met zijn immense
geslacht. Van Aken spaart de roede niet, mieren, mestkevers en een hakmes bedreigen Hipponax’ trotse mannelijkheid. ‘Dit is mijn meest toegankelijke boek’, constateert Van Aken tevreden. ‘Het heeft een zekere eenvoud, die me bevalt. Mijn eerdere boeken waren veel complexer. Niet dat het makkelijker is om zo ogenschijnlijk simpel te schrijven. Ieder boek vereist moed.’ En veel noeste arbeid, want Van Aken is niet snel tevreden. Manuscripten blijven vaak jaren op de plank liggen, terwijl hij met andere projecten verdergaat. Over De valse
‘Het zijn figuren die niet met de massa meegolven, ze blijven zichzelf’ dageraad heeft hij 12 jaar gedaan, Koning voor een dag was relatief een vluggertje met 2,5 arbeidsjaren. ‘Ik ben geen schrijver die moeizaam of langzaam schrijft, maar ik schrap onbarmhartig in mijn verhalen. Van de duizend woorden per dag verdwijnen er makkelijk 900.
‘Een pil levert netto niets op, ik streef naar een heldere geest.’ CHRISTIAAN KROP
“38% wil graag de nieuwe auto thuisbezorgd hebben na online aankoop.” Bron: directauto.nl, oktober 2007
Maakt niet uit, ik ben een auteur die veel moet uitproberen. Elke dag trachten drie perfecte zinnen te produceren, dat trekt mij totaal niet. ’ Van Akens boeken hebben bijna altijd een schelm als hoofdpersoon. Wat hem zo trekt in zulke figuren? ‘Schelmen zijn interessant omdat ze niet meegolven met de massa. Anders krijg je kleurloze personages: schelmen blijven zichzelf. Mensen die de geschiedenis bepalen. Zelfs Napoleon zou je een schelm kunnen noemen, iemand die tegen de tijdsgeest inging. Een schelm als Hipponax is tegelijkertijd een lief jongetje dat erbij wil horen. Hij wordt voortdurend getreiterd in zijn jeugd en wil alleen maar bij de elite aan tafel zijn gedichten voordragen. Maar hij wordt iedere keer teruggeschopt naar de kroeg. ’ Als gebruiker van straattaal zou je Hipponax een rapper van de Oudheid kunnen noemen, denkt Van Aken. Of dat overeenkomt met de historische werkelijkheid, valt niet te zeggen, ‘daarvoor weten we te weinig van Hipponax.’ Of zoals hij in zijn boek schrijft, ‘ik blijf trouw aan historische feiten, maar alleen in zoverre mijn verhaal dat toelaat.’ Tijdens het gesprek in het Allard Pierson: ‘Het gaat niet om het schrijven van een geschiedenisboek. Doordat we amper iets van Hipponax weten, kan ik mijn fantasie zijn gang laten gaan. Ik probeer een verhaal te vertellen dat ikzelf zou willen lezen. Een spel van legende en werkelijkheid.’ ‘We hebben een vast idee van de wereld om ons heen. Plotseling kan dat beeld veranderen, dan wordt het interessant. Zelf werd ik op mijn negentiende vader. Alles verschuift. Inmiddels ben ik grootvader en sta ik op het schoolplein te wachten, ditmaal op mijn kleindochter. Zo simpel als de wereld er als jonge vader uitzag, zoveel nuances zie ik nu.’ Ouder en wijzer, zo voelt hij zich langzamerhand wel. Door schade en schande, want hij heeft ook lang als schelm geleefd, erkent Van Aken. De jaren tachtig waren een door drugsgebruik doordrenkte periode, die hij heeft beschreven in Het fluwelen labyrint, zijn enige actuele roman tot nu toe. De schrijver voelt geen nostalgie. ‘Ik weet steeds beter dat een pil netto niets oplevert, ik streef nu juist naar een heldere geest. Waar Hipponax regelmatig naar de wijn grijpt, moet ik me inhouden. Ik heb nogal wat klappen gehad: een auto-ongeluk, een drugsverslaving. Ik wil juist alles voelen. Schrijven is mijn enige overgebleven verslaving.’ 1 Jan van Aken: Koning voor een dag, uitgeverij Querido.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
RECENSIE | KINDERBOEK
ANIMAL PLANET ALS BOEK Wessel Poorthuis 111
H
et boek Bzzz is een leuk boek. Het begint al op de voorkant. Daar kun je op 3 verschillende plekken drukken. je hoort dan leuke insectengeluiden. Krekels, bijen, muggen. Vooral die muggen geven de titel van het boek aan. Het boek gaat over geleedpotigen. Dat zijn onder andere insecten en schaaldieren. Het boek heeft geen echt verhaal. De schrijver weet de informatie op een (ook voor kinderen) begrijpelijke manier over te brengen. Er staan veel mooie plaatjes en foto’s in. Ze passen goed bij de informatie die erbij gegeven wordt. Je komt veel te weten over alle insectachtigen, schaaldieren en spinachti-
gen. Het is een soort insectenencyclopedie met veel plaatjes en weetjes. Er staat bijvoorbeeld in hoe vliegen op het plafond kunnen lopen. En dat ze altijd in de buurt van hun geboorteplek blijven. Nu weet ik ook dat de malariamug het gevaarlijkste dier op aarde is. Dat komt omdat hij heel veel slachtoffers maakt. Iedere 12 seconden sterft er 1 kind aan malaria. En dat is dan alleen nog maar van de mensen. Er staan ook veel zoekplaatjes in dit boek. Dan moet je bijvoorbeeld kijken waar het insect zit, in een grote plaat. Dat insect heeft dan een schutkleur. En er zijn puzzeltjes en raadsels en nog meer grappige dingen. Op een blad-
zijde stonden een paar weetjes. .. daar stond dan bij ‘waar? of niet waar? ‘Dat zag ik eerst niet, en ik dacht dus dat alles waar was. Deze is niet waar, maar ik dacht dus eerst dat het waar zou zijn: hooiwagens hebben het dodelijkste vergif van alle spinachtigen, maar zijn tanden zijn te klein om mensen te bijten. Eigenlijk is Bzzz een soort insectenaflevering van Animal Planet, maar dan in boekvorm. Als je een spreekbeurt doet over insecten is dit boek onmisbaar! Ik zou het ook heel leuk vinden om zo’n soort boek te lezen over een andere diersoort. Dus de katachtigen of oceaandieren of vogels.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
Wessel is 10 jaar
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
Mafste boektitel (1)
Mafste boektitel (2)
Chabot verramsjt
Het Engelse tijdschrift The Bookseller heeft de shortlist bekendgemaakt voor de Oddest Book Title of the Year-prijs.
Kandidaten zijn Brian Piddocks How to Write a How to Write Book; Jasper McCutcheon’s I Was Tortured By The Pygmee Love Queen en Are Women Human? And Other International Dialogues.
Bart Chabot wordt 6 maart in De Slegte tot Koning van de Ramsj gekroond. Het is deel van een actie om jongeren tot lezen aan te zetten.
Perspectief
15
Boekomslagen Illustratie versus fotografie
Echte schoonheid zit van buiten De kleurrijke en verzorgde illustraties die Engelstalige boekenomslagen sieren, worden bij de Nederlandse vertaling vaak vervangen door een foto. Zijn Nederlandse lezers nou zo anders, of is er iets anders aan de hand? Judith Hornman AMSTERDAM
...
Er zit een wereld van verschil tussen de omslagen van Nederlands- en Engelstalige literaire fictie. Met de inhoud van het boek heeft het niks te maken: waar illustraties de bovenhand voeren bij Engelstalige boeken, kiezen uitgevers bij de Nederlandse vertaling massaal voor een foto op de omslag. De uit Australië afkomstige grafisch ontwerper Andrew McAlpine woont sinds een paar maanden in Amsterdam en vindt boekomslagen hier maar saai. ‘Een goed ontwerp is een geheel: kleuren, beeld en lettertypes moeten bij elkaar passen’, legt hij uit. Als hij het omslag van de oorspronkelijke Engelse paperbackversie van Jeanette Winterson’s boek The Stone Gods (uitg. Penguin) vergelijkt met de Nederlandse vertaling De Stenen Goden (uitg. Contact), fronst hij zijn wenkbrauwen. ‘De Nederlandse editie zegt niet zoveel: ze hebben hier gewoon archiefbeeld voor gebruikt, een standaard afbeelding die verder niet speciaal voor dit verhaal bewerkt is.’ Bij het zien van de Engelse editie verdwijnt de frons direct. ‘Dat ziet er al minder goedkoop uit, alles past bij elkaar. Zelfs de achterkant is geïllustreerd.’ The Stone Gods is exemplarisch. Drie keer heen en weer lopen tussen Engelse en Nederlandse boekenplanken levert al een duidelijk beeld op van de verschillen. ‘Die Nederlandse boeken maken ook alleen maar werk van de voorkant’, observeert McAlpine. ‘Foto op de voorkant, foto van de auteur op de achterkant, standaardlettertypes met een schreef, klaar. De Engelstalige ontwerpen zijn echt een verzorgd geheel: voor- en achterkant, met veelal voor het boek ontworpen lettertypes. De Nederlandse uitgaven doen een stuk conservatiever aan.’ Betram Maurits, redacteur bij uitgeverij Contact, legt uit hoe het komt dat het Nederlandse omslag van De Stenen Goden er anders uitziet. ‘We wilden de Nederlandse versie tegelijkertijd uitbrengen met de Engelse. Dan zijn er aan beide kanten van het
Er zit een wereld van verschil tussen Nederlands- en Engelstalige literaire fictie. GUIDO BENSCHOP
Kanaal ontwerpers bezig en moeten we kiezen als het beeld uit Engeland binnenkomt. Vaak betreft het dan óf een overdonderend mooi ontwerp, óf iets dat gelijkwaardig is aan onze versie. In dit geval werd het het laatste. Hoe we dat bepalen? Noem het intuïtie. Ik vind Nederland trouwens lang niet zo conservatief als de Verenigde Staten, hoor. Ze hebben er misschien wel meer illustraties op het omslag dan hier, maar die zijn er alleen om de verwachtingen van de lezer te bevestigen. Erg braaf.’ Dat het omslag niet alleen een artistieke aangelegenheid is, bevestigt Maurits direct. ‘Natuurlijk speelt geld ook een rol. Voor zo’n buitenlands ontwerp moet vaak betaald worden, dan denken we: dat kunnen we zelf
óók mooi doen.’ Nickie Teunissen, verkoper bij Selexyz in Amsterdam, geeft de voorkeur in ieder geval aan Engelstalige omslagen. ‘Wat ik nou zo jammer vind: Nederlandse uitge-
Economie, intuïtie en trend spelen een rol als het gaat om het ontslagontwerp vers proberen wel steeds vaker die geïllustreerde stijl over te nemen uit het buitenland. Maar dan slaan ze de plank net mis. Terwijl we het wel kunnen hier: kijk maar naar Nederlandse omslagen uit de jaren ’60 en ’70, met
alleen maar letters. Heel krachtig is dat.’ Nickie kan haar hart ophalen, want Just Enschede, directeur van de stichting De Best Verzorgde Boeken, ziet die trend terugkeren. Als jurylid van de jaarlijkse competitie Het mooiste boekomslag houdt hij omslagen scherp in de gaten: ‘Het is altijd een beetje koffiedik kijken, maar ik heb het idee dat foto’s op het omslag hun langste tijd wel hebben gehad. Illustraties komen steeds vaker voor, evenals omslagen die alleen beletterd zijn. Wat dat betreft kun je wel zeggen dat Nederland steeds vaker naar het buitenland kijkt.’ Economie, intuïtie en trend spelen dus een rol als het gaat om het omslagontwerp. De uiteindelijke boe-
kenkoper speelt slechts een figurantenrol bij de vormgeving, iets wat je niet zou verwachten in een tijd waarin geen stap wordt gezet zonder een uitgebreid marketingonderzoek vooraf. Grootschalig onderzoek naar de Nederlandse lezer en wat die van een omslag wil, is er in ieder geval nooit gedaan. Oscar van Gelderen, uitgever bij Lebowksi, vindt dat niet meer dan logisch: ‘Ik weet toch niet wat de Nederlandse lezer wil? Het zijn er wel vijftien miljoen.’ Zijn keuze om een foto op het omslag van Dave Eggers’ nieuwe boek Wat is de wat te gebruiken in plaats van de oorspronkelijke illustratie, was dan ook niet moeilijk: ‘Ik vond die foto gewoon mooier dan de illustratie.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................................................
NIEUW VERSCHENEN
Tweelingenonderzoek
Dino van de Lage Landen
*,, .**(-(,
Dorret Boomsma (red.), Tweelingenonderzoek. VU uitgeverij, 22,50 euro.
lijk. Als Kendrick gelijk heeft, is de huidige cholesterolhype een van de grootste medische schandalen ooit. Malcolm Kendrick, De cholesterolhype. Uitgeverij Veen Magazines, 15,95 euro.
111
Cholesterolhype
De discussie over de rol van cholesterol en het alsmaar stijgende gebruik van cholesterolverlagers, de statines, wil maar niet verstommen. Dat is voor een groot deel te danken aan de Britse arts Malcolm Kendrick. Cholesterol is onschuldig, is zijn stellige overtuiging, en die pillen zijn alleen maar gevaar-
Malcolm Kendrick
Anne Schulp, De Nederlandse dino. Uitgeverij Veen Magazines, 14,95 euro.
derzoeken gebundeld, en steeds weer blijkt: opvoeding en omgeving zijn belangrijk, maar onze voorouders zijn nooit ver weg.
De Cholesterolhype
De Vrije Universiteit beheert een ‘Nederlands Tweelingenregister’ waarin veertigduizend tweelingen 1 '$)"*) ,3* & staan geregi.( ,'$)" ) 0 ,. '' )*0 , ( )streerd. Die databank biedt een unieke mogelijkheid voor onderzoek naar onze genen – hun invloed op ons uiterlijk, onze gezondheid en ons gedrag. In dit boek is een groot aantal recente on *,, .**(-(,
111
Jazeker, ook in Nederland hebben dinosauriërs rondgelopen. Aan de hand van de vondst van één exemplaar, dat wil zeggen, van een aantal botfragmentjes van de bescheiden hadrosaurus, beschrijft paleontoloog Anne Schulp de opkomst en ondergang der dinosauriërs in Limburg, ruim zestig miljoen jaar geleden. Een klein maar fraai boekje.
111
De lhype Cholestero Malcolm
Kend rick
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Henk Romijn Meijer overleden
Bierboekje
Prijs voor Peter van Brummelen
Zaterdag is in Frankrijk schrijver en jazzgitarist Henk Romijn Meijer (1928) overleden. Hij maakte naam met korte verhalen; in oktober 2007 verscheen zijn laatste roman, Verhoudingen.
Bij Hertog Jan krijg je een boekje met verhalen van onder anderen Kluun.
Parool-redacteur Peter van Brummelen heeft de Jip Golsteijn Journalistiekprijs 2007 gewonnen met zijn verhaal De Zoon van Big Bill Broonzy, over de Nederlandse zoon van een bluesheld.
16
Perspectief
Non-fictie De nieuwe Koude Oorlog
Pas op, daar zijn de Russen weer! De Russen kiezen volgende week een nieuwe president. Eén ding staat echter al vast: Poetin blijft. Tot groot verdriet van de Britse journalist Edward Lucas.
Dvd Jaren vijftig versus nu
De vrouw achter elke cowboy
Mark van Assen AMSTERDAM
...
De ondertitel (Hoe het Kremlin Rusland en de wereld bedreigt) verklapt het al een beetje: dit is geen vrolijk boek. Journalist Edward Lucas (Independent, BBC, The Economist) maakte de val van de Sovjet-Unie van dichtbij mee en betitelt dat meteen al in de inleiding als een van ‘de gelukkigste gebeurtenissen in mijn leven’. Maar wat er daarna is gebeurd, stemt hem tot diepe droefenis. Rusland onder leiding van Vladimir Poetin is een gevaar voor alles en iedereen, dat is de kern van Lucas’ boek. Moskou trekt zich van niemand iets aan, heeft lak aan wetten en regels, zet een grote mond op tegen het Westen, blijft voormalige satellietstaten als Estland en Georgië lastigvallen, is geen liefhebber van de vrijheid van meningsuiting en misbruikt zijn olie- en gasvoorraden als politiek drukmiddel.
Alles wat Lucas signaleert, biedt reden tot ongerustheid Kortom: we hebben thans te maken met een nieuwe Koude Oorlog, waarin het Westen aan de verliezende hand is terwijl het niet eens in de gaten heeft dat de strijd al begonnen is. Lucas verwoordt het zo: ‘Rusland [is] een reusachtige, met atoombommen bewapende versie van Saoedie-Arabië: een land dat zo rijk en machtig is dat zelfs directe steun aan het terrorisme geen afkeuring oproept bij het Westen’. De waslijst van voorbeelden die Lucas ter ondersteuning van zijn stelling aandraagt, is indrukwekkend. Heel indrukwekkend. Zo indrukwekkend dat de lezer zich vertwijfeld gaat afvragen of er wel íets is aan Rusland wat deugt. Goed, zo moet ook Lucas toegeven, de meeste Russen hebben het nog nooit zo goed gehad (wat meteen de populariteit van Poetin
Films over het wilde westen lijken misschien het eeuwige leven te hebben, maar het genre moet zich voortdurend opnieuw uitvinden. Idem dito Pierce ‘James Bond’ Brosnan, die met een Rambo-imitatie zijn cocktailcarrière definitief afsluit. Poetin, ijzeren greep. REUTERS
Dirk Koppes AMSTERDAM
verklaart), maar dan heb je het ook wel gehad. Poetin regeert met ijzeren hand, aarzelt niet om lastige personen zoals Aleksandr Litvinenko en journaliste Anna Politkovskaja uit de weg te ruimen, stort het land in een even bloedige als uitzichtloze oorlog met Tsjetsjenië enkel en alleen om met speciale ‘anti-terreurmaatregelen’ zijn greep op de openbare orde te verstevigen en nationaliseert schaamteloos de grote olieconcerns. Kritiek uit het Westen? Het zal hem wat. Rusland telt weer mee, en dat zal de wereld weten ook. Het wordt op een gegeven moment dus wat veel. Door deze schier eindeloze opsomming van ellende wordt het de lezer uiteindelijk zwaar te moede. Het verontrustende is echter dat er geen speld tussen de krijgen is. Alles wat Lucas signaleert, biedt reden tot ongerustheid, vooral de manier waarop Rusland meer en meer greep krijgt op de Europese energievoorziening. Hij hekelt met name de lakse en naïeve manier waarop Duitsland zijn deuren wagenwijd heeft opengezet voor het Russische gas. Zijn waarschuwing en oproep aan het Westen zijn wederom wat zwaar aangezet: ‘We staan tegenover mensen die ons kwaad willen doen, ons willen dwarsbomen en verzwakken’, zo schrijft hij. ‘Het is hoog tijd dat we Rusland behandelen als het autoritaire regime dat het is.’ Hoe? Door net als in de eerste Koude Oorlog een front te vormen. Oude tijden herleven. 1 Edward Lucas, De Nieuwe Koude Oorlog. Uitg. Nieuw Amsterdam.
...
James Stewart in ‘Shenandoah’.
Een verlaten landschap. Bergen, sneeuw, een man duikt op tussen de bomen, even zijn rust nemend. De adem uit zijn mond bevriest zowat, hij heeft niet voor niets een bontjas aan. Dan klinkt er een schot. De man wordt geraakt in zijn bovenarm. Na een verbaasde blik naar de wond schreeuwt hij het uit, de echo schalmt door de bomen. Wie hij is, waarom hij wordt beschoten weten we niet. Twintig minuten lang moet hij gruwelijke dingen ondergaan om aan de vijandige natuur en aan zijn belagers te ontsnappen. Voeg daaraan toe dat de voortvluchtige ook nog eens
met een mes eigenhandig de kogel uit zijn arm moet verwijderen, en acteur Pierce Brosnan is wel ver verwijderd van de rol die hem beroemd maakte: 007. Als een Rambo moet hij zichzelf hier tegen een overmacht verdedigen. In die eerste twintig minuten zegt hij geen woord (afgezien van ‘mwoohaarghhaaah’), toch blijft de kijker hem gefascineerd volgen, zich afvragend wat hij heeft uitgehaald om zijn achtervolger, Liam Neeson, zo kwaad te maken. Hoe vernieuwend is Brosnans Serap-
De Zwarte Doos
him Falls (2006) als western? De recente uitgave van een James Stewartdvd-box levert uitstekend vergelijkingsmateriaal op uit de hoogtijdagen van het genre, de jaren vijftig. Stewart heeft op zijn eigen manier de westernfilm nieuwe impulsen gegeven. Kijk naar zijn dubbelzinnige karakter in Bend of the River (1952), waarin hij een groep pioniers naar hun nieuwe woongebied begeleidt. Aan de ene kant een ervaren schutter die zijn talenten voor een goede zaak
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................................................................................
‘Bij elke roman hoort lekkere rotzooi’ Hoe haalt de schrijver het boek uit zijn hersens? Wordt de Zwarte Doos geopend met drank, discipline of engelengeduld? De Pers vraagt spraakmakende auteurs naar hun succesformule en kraakt de code. Vandaag: Rascha Peper (1949). Onlangs verscheen haar nieuwe roman Vingers van marsepein bij uitgeverij Nieuw Amsterdam.
bed ben, zie ik het leven niet zo zitten.’
U gaat dan door tot…? ‘Vijf uur, zoiets. Dan ga ik iets aan het eten doen, als dat nodig is. Maar wanneer mijn man kookt, ga ik langer door. Met een glaasje wijn of port aan het einde van de middag kan ik heel geïnspireerd raken. Dat zijn dan hele productieve uren!’
Hans van Willigenburg
...
Heeft u een favoriete tijd om te schrijven? ‘Aan het einde van de ochtend begin ik. Elf uur, half twaalf. Als ik net uit
U bent ‘gewoon’ bereikbaar tijdens het schrijven? ‘De telefoon blijft gewoon aan. Als bellers te veeleisend worden, wimpel ik ze af.’
Hoe ontstaan uw romans? ‘Het begint meestal met een of meerdere scènes die aan me trekken. En die ik zo mooi en helder mogelijk op papier wil krijgen. Die scènes zijn de aanjagers van het boek.‘
En hoe werkt u aan het boek zelf? ‘Ik doe veel onderzoek. Spreek met deskundigen, bezoek musea, verzamel foto’s. Zo komt er in mijn laatste boek een zwarte neushoorn voor, dus had ik een grote, gedetailleerde foto van een neushoorn op mijn bureau liggen. Dan kijk ik naar de stand van de ogen, de neusgaten, de plooitjes eromheen. En probeer die gezichts-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
( , . / & ' * . ( , * *
!"# $% ! )* !+ -. #$ # 0. $1## $% ! " !. 1120 % ).* . 1 $% " * -! 2 !. 2$1 2 2 + 0%11$ -3 ) 3 % )1" 2 % 2 $ ! ) 100 ) 100
&' & & /' & & & & /' & '' &
! " # ! $ % & % $ & '" & () &
* +
!"
RECENSIE | HOORSPEL
ROMEO EN JULIA Judith Hornman
...
Romeo’s en Julia’s zijn er in vele soorten en maten. Naast het gebruikelijke toneelspel passeerde Shakespeares beroemde liefdestragedie al eerder de revue als ballet van Prokofiev, musical van Bernstein en speelfilm van Baz Luhrmann. Aan dat rijtje kunnen we nu ook een hoorspel toevoegen, want de eerste volledige Nederlandse au-
dioversie van Romeo en Julia is uit. Uitgeverij Home Academy kwam al eerder met Hamlet op cd, wat een succes bleek. Voor deze Romeo en Julia is gebruikgemaakt van de vrij klassieke vertaling van Gerrit Komrij, uitgevoerd door acteurs van toneelgroep De Geest. Regisseur Maarten Wansink legt zijn keuze voor de vertaling uit in het boekje dat bij de twee cd’s geleverd wordt: ‘Ik vind Romeo en Julia niet beter als Verona vervangen wordt door een achterstandswijk of als de Capuletti bootvluchtelingen zijn. Bewerken verkleint de verbeelding.’ Er zijn genoeg andere elementen die de verbeelding een beetje op weg hel-
pen, want het betreft hier een hoorspel, geen droog opgelezen luisterboek. Gnuivende paarden, fluitende vogels en allerhande gebral op de achtergrond zorgen samen met de stemmen van Julia (Marleen Scholten) en Romeo (Joep van der Geest) voor een prettig middagje bivakkeren op de bank. 1 William Shakespeares Romeo en Julia door Toneelgroep De Geest. Uitgeverij Home Academy
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Mooie boeken (1)
Mooie boeken (2)
Een vertaling van Cervantes’ Don Quichote is genomineerd voor de Bestverzorgde Boek 2007-prijs. Bij de non-fictie staan een fotoboek van Eva Besnyö en een geschiedenis van Shell genoemd.
De prijs komt voort uit de uitgeverswereld en eert bijzondere vormgeving.
Perspectief
bigu einde krijgt, wint Stewart en met hem het goede duidelijk in Winchester ‘73. De landschappen, de kostuums, het ontloopt elkaar allemaal niet zoveel. De dubbelzinnigheid van de karakters zie je ook al in 1950. Grootste verschil is hoe indianen neergezet worden. Rock Hudson als indianenchief die zich graag laat neerschieten, dat zou nu niet meer kunnen. Indianen waren wilden die je moest neerleggen, simpel.
Rol van vrouwen
Pierce Brosnan is in ‘Seraphim Falls’ ver verwijderd van de rol van 007.
gebruikt, aan de andere kant een man met een zwart verleden. Pas later leert de kijker wat hij precies heeft uitgevreten. Een simpele held is Stewart niet in deze film.
Simpele goeddoener Ook in het latere Shenandoah lijkt hij een simpele goeddoener, maar deze pater familias laat zien dat hij uit harder hout gesneden is wanneer zijn gezin bij de Amerikaanse burgeroorlog betrokken raakt. Het zoetsappige
Disney-begin is dan snel vergeten. Toch laat in deze box vooral Winchester ‘73 zich het best vergelijken met Seraphim Falls. Ook hier gaat het om een wraakmotief, twee mannen vechten op leven en dood om een geweer. De winchester uit de filmtitel belandt steeds weer in andere handen, maar brengt al zijn eigenaren dood en verderf. James Stewart en de schurk Dutch Henry achtervolgen elkaar net zoals Neeson en Brosnan. Waar Seraphim Falls een moreel am-
Een ander groot verschil is de rol van vrouwen, die in de jaren vijftig nog braaf achter het fornuis verblijven. Als Shelley Winters Winchester ‘73 binnenloopt, krijgt ze de vreselijkste dingen naar haar hoofd. Als pianiste/ animeermeisje beperkt haar rol zich tot roofbuit en te redden slachtoffer. Typerend voor het vrouwenbeeld uit die tijd is de speech van James Stewart tegen zijn aanstaande stiefzoon, die om de hand van zijn dochter heeft gevraagd: ‘They expect things they never ask for. And when they don’t get them, they ask why. Sometimes they don’t ask. And then they just go ahead and punish you for not doing what you didn’t know you were supposed to do in the first place.’ In Seraphim Falls hebben ze het vrouwenprobleem opgelost: er komt er amper een voor in de film, alleen als slachtoffer van een brute moord. Nee, de oude western hervindt zichzelf voortdurend, maar wie denkt dat het zichzelf iedere keer heruitvindt, heeft het mis. 1 James Stewart box: Bend of the river, Shenandoah, Winchester ‘73 (Universal) David von Ancken: Seraphim Falls (A-film)
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................
Poëzie ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Gedicht van de week Triep Niet meteen naar buiten kijken maar er rommelt iemand in de tuin hij heeft een broodmes in zijn borst zo komt de kavel moeilijk winterklaar buurvrouw hangt de was van jammer dan aan scherpe lijnen buurvrouw twee Bennyhillt beeld in beeld uit doe mij zo’n blooperdweilorkest met glijfluit als die man over dat hekje valt want later staat-ie kater kater niks meer aan de hand weer op gewoon het beeld naar zwart voordat het beeld voorgoed naar zwart en alles ademt lente vogels vrede Ingmar Heytze, uit: Elders in de wereld, uitg. Podium, 2008
Chrétien Breukers ...
Nieuwe bundel Ingmar Heytze Ingmar Heytze probeert de lezer zijn gedichten in te lokken. Hij stoot ze niet af met allerlei slimme constructies en kunstzinnig bedoelde filosofie. Wat weer niet wil zeggen dat zijn werk niet slim en kunstig in elkaar zit, want dat zit het wel. Maar Heytze laat de taal in zijn beste gedichten vooral zíngen. Dat geldt opnieuw voor zijn nieuwe bundel, Elders in de wereld, die veel sterk nieuw werk bevat. Misschien zou een kniesoor kunnen zeggen dat Heytze te váák een nieuwe bundel samenstelt, wat de kwaliteit van het geheel niet ten goede komt. Zo’n kniesoor wil ik niet zijn. Al was het maar om een gedicht als Triep waarin Heytze een gebeurtenis uit de actualiteit – het gaat over Pascal Triep van de Scheveningse burenmoord – in een heel sterk vers weet om te zetten. www.ingmarheytze.nl
uitdrukking zo exact mogelijk te beschrijven.’
Die foto’s zwerven op uw bureau? ‘Inderdaad. Bij elke roman hoort een bepaalde rotzooi. Lekkere rotzooi, vind ik dat. En ik ruim het pas op als het boek af is.’
U lijkt me geen schrijver die bij A begint en bij Z eindigt. ‘Klopt. In het begin schreef ik pas verder als ik vond dat de vorige alinea perfect was. Maar ja, die wás nooit perfect. Nu schrijf ik de eerste versie in een moeite door, maar dat wil niet zeggen: chronologisch. Soms begin ik met de slotscène.’
Hoeveel versies schrijft u? ‘O, zeker tien.’
Dat verveelt nooit?
Eerste stadsdichter Utrecht?
‘Nee. Elke wijziging leidt tot nieuwe inzichten over het boek, de kracht ervan, de mogelijkheden. Die wil je tot het laatste blijven uitputten.’
Utrecht heeft nog geen stadsdichter. Hoewel Ingmar Heytze het Utrechtse stadsdichterschap al jaren de facto vervult, is hij het de jure niet. Hij maakt actualiteitsgedichten voor AD/ UN, maar is niet ‘in dienst’ van de gemeente. D66 Utrecht vindt het, bij monde van gemeenteraadslid Alice van Rooij, ‘echt tijd worden voor een officiële stadsdichter in Utrecht.’ Op de vraag of Van Rooij Heytze de functie al heeft aangeboden, zegt ze: ‘Hij heeft met mij meegedacht. Hij wil, net als wij, graag dat Utrecht een echte stadsdichter krijgt.’ Heytze zelf zegt over zijn plannen: ‘Het idee voor een stadsdichter suddert al jaren in Utrecht. Ik heb aan D66 voorgesteld dat ik, als er wordt besloten om een Utrechtse stadsdichter in te stellen,
‘Kill your darlings!’ ‘Dat moet je leren. Ooit heb ik een bijfiguur gecreëerd waarvan redacteuren zeiden: ‘die houdt té veel op’. Na een paar weken dacht ik: ze hebben gelijk.’
Een worsteling? ‘Ach, als ik een brief schrijf, lukt dat ook niet in één keer.’
Waarom moeten mensen uw jongste boek lezen? Eén zin! ‘Je gaat de schoonheid inzien van iets wat je eerst vies en luguber lijkt.’ 1
Rascha Peper.
“Als u direct weet welke nieuwe auto u wilt, zorgen wij dat u hem ook direct krijgt.” directgeleverd.
17
de functie voor de eerste keer vervul. Ik kan er dan voor zorgen dat er een goede bodem wordt gelegd voor alle stadsdichters die na mij komen, van taakomschrijving tot budgetten, sponsoring en benoemingsprocedure.’ D66 Utrecht zal in april een initiatiefvoorstel indienen. www.d66utrecht.nl
Bukowski’s huis monument? Dronkenlap, enfant terrible en oh ja, ook schrijver en dichter. Charles Bukowski was het allemaal. Nog steeds weet de in 1994 overleden auteur de gemoederen nu en dan flink bezig te houden; vorig jaar nog over zijn voormalige woonhuis in Los Angeles. Eigenaren van naburige panden meenden dat de auteur nazisympathieën had gekoesterd. Onzin, maar wel aanleiding om de bungalow die Bukowski tussen 1963 en 1972 bewoonde geen monumentenstatus te geven. Nu lijkt het erop dat het plan alsnog doorgaat. De International Herald Tribune van 20 februari meldt dat de gemeente ‘the landmarking of the adobe-colored bungalow’ tijdens een zitting op dinsdag heeft goedgekeurd. Over die vreemde huiseigenaren meldt de krant dat ze afwezig waren op de zitting. www.iht.com/
Dichters op YouTube Coen Peppelenbos heeft op zijn weblog een mooie inventarisatie gemaakt van dichters op YouTube. Aanvullingen mogen in de reacties worden geplaatst. Erg geestig is het als serieus gedicht voorgelezen Manuela van Jacques Herb, door Gerrit Komrij en Marcel Vanthilt. Maar ook voor parodieën is er een plekje; zo maken we kennis met een briljante Campertimitatie van Herman Koch. http://coenpeppelenbos.blogspot
Dagblad De Pers
18
Media
SynthHop-tv Beleefde Zwolse producer op pad met rauwe Britse rapper
Kubus volgt BangBang Mc BangBang rapt als een wild dier: dat heeft hij te danken aan zijn rauwe jeugd in Londen. In de MTVdocuserie Pie & Mash neemt hij zijn Zwolse muziekcompaan Kubus mee op reis naar zijn roots. Judith Hornman AMSTERDAM
...
Ruud in gesprek met leerlinge Emel. NCRV
Televisie
Ruud: onorthodox en geliefd zonder diploma Maarten Bloem AMSTERDAM
...
In NCRV’s Vaarwel vmbo kijken we mee met leraar Ruud Rosier en zijn ‘guppies’ van klas 4C van de ‘zwarte’ vmbo-school De IJdoorn in Amsterdam-Noord. Rosiers onorthodoxe manier van lesgeven, zijn ontwapenende persoonlijkheid en zijn Amsterdamse humor zijn onovertroffen. Zelfs kinderen die geen les van hem hebben, komen naar hem toe. Meester Ruud Rosier was ooit zelf een jongen van de straat. Hij heeft zijn vader niet gekend, zijn aan drank verslaafde moeder kon niet voor hem zorgen en hij groeide op in tehuizen en pleeggezinnen. Op de eerste dag van het nieuwe schooljaar vertelt hij
de klas altijd eerst zijn levensverhaal. Zo dwingt hij respect bij zijn leerlingen af en wint hij hun vertrouwen. Al zes jaar staat de onorthodoxe leraar zonder de vereiste diploma’s voor de klas. Als zij-instromer behoort hij zijn onderwijsbevoegdheid te halen. Maar volgens Ruud is dat ondoenlijk, het kost te veel tijd. Bovendien staat de theoretische opleiding veel te ver van de dagelijkse vmbo-praktijk. ‘Wat zal ik me in godsnaam bezighouden met economische vraagstukken terwijl ik voor de klas eenvoudige btw-sommetjes sta uit te leggen’, aldus de docent. Elk schooljaar eindigt met dezelfde spannede vraag: wordt Ruuds contract verlengd? 1 Ned2, 23.25
Paula Abdul zong het in 1990 al: Opposites Attrack. Dat is zeker het geval met Zwolse producer Kubus en de uit Londen afkomstige mc BangBang. Kubus maakt tegendraadse beats, maar is verder zo clean cut als maar kan: beleefd, nuchter en ontspannen. De van onder tot boven getatoeëerde BangBang schreeuwt vaker dan hij praat, is op z’n zachtst gezegd nogal explosief en heeft een roerig verleden met drugs en geboefte. Ondanks dat grote persoonlijke contrast hebben ze elkaar op muzikaal gebied helemaal gevonden: na de succesvolle samenwerking op het album Learning curves dat vorig jaar voortkwam, ligt er sinds 15 februari een verse Kubus en BangBang in de schappen: Pie & Mash (TopNotch). Ter ere van deze dubbelaar met een totaal van dertig nieuwe synth hop nummers heeft MTV een gelijknamige, achtdelige docuserie gemaakt. Hierin neemt de half Ierse, half Jamaicaanse BangBang Kubus mee naar de plaats waar hij opgroeide: zuidoost-Londen. ‘Het is de vraag wat Kubus gaat doen: buigen of barsten’, stelt BangBang in de introductie. Kubus zelf maakt zich meer zorgen of BangBang niet vervalt in zijn
Twee tegenpolen: mc BangBang (links) en de Zwolse producer Kubus.
oude crack- en heroïneverslaving. BangBang maakt al snel duidelijk dat het hem menens is om zijn roots aan Kubus (of op z’n Brits: Koewbes) te laten zien. In de eerste aflevering neemt hij de Zwolse oud-skater mee
voor een roadtrip naar zijn oude dealer. ‘We mogen ’m alleen niet filmen. Dat zou niet goed zijn voor zijn rastaimago’, legt BangBang uit. Kubus kijkt een beetje zenuwachtig, alsof hij voor het eerst op safari is. Daarmee is
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:25 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Intensive Care
20.00 20:00 20:30 21:05 21:40
NOS Journaal Blik op de weg Missers! Opsporing verzocht
22.00 22:25 23:00 23:55
Nederland 2
Zedenpolitie Pauw & Witteman NOS Journaal
17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
17.00 NOS Journaal Soeterbeeck MAX & Loretta That’s the question Man bijt hond Gezocht Rail away
20.00 20:25 20:50 21:20
Netwerk Per ongeluk Het elfde uur
22.00 22:00 22:15 22:50 23:25 00:20
Nederland 3
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag ‘t Zal je maar gebeuren NCRV Dokument: Vaarwel vmbo In Europa
17:13 17:20 17:30 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:21 19:30
40 dagen zonder seks Roes Nu we er toch zijn
22.00 22:00 22:30 22:45 22:50 23:20 00:10
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Mr. Bean, the animated series Kika & Bob SudoKidz De Daltons, de jongensjaren Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25 21:00 21:30
RTL 4
Say no to the knife NOS Sportjournaal NOS Journaal De nieuwste show Raymann is laat De wereld draait door
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden Bouwval gezocht Mijn tent is top 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard
Beauty & de nerd The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi
20.00 20:00 20:30 21:30
PostcodeLoterij: Deal or no deal CSI: Miami Parels & zwijnen
22.00 22:30
22.00 22:35 23:00 23:10 23:15 00:10
17:30 18:30 19:00 19:30
23:30 00:00 00:30
Shock doc: De vrouw van 500 kilo De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 18:00
RTL Voetbal: KNVB Beker Haarlem - Heracles Almelo
17:00 17:30 18:20 19:10
RTL Voetbal: KNVB Beker FC Dordrecht - Roda JC
20.00
20.00 20:30
20:00 20:30
22.00 23:20 00:20
SBS 6
17.00
Mayday mayday RTL Poker: World Poker Tour
Everybody loves Raymond Oprah Winfrey show Dr. Phil Jouw vrouw, mijn vrouw
17:30 18:30 19:00 19:20
As the world turns Oprah Winfrey show 4 in het land
20:00 20:30 21:30
Monk Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
17:15 17:45 18:40 19:35
17.00 Will & Grace Gilmore girls Charmed McLeod’s daughters
20.00 Trauma centrum House Murder investigation
22.00 22:30 22:45 22:50 23:20 23:50
Veronica
17.00
20.00 The nanny The Commitments
22.00 22:40 23:30 00:20
Net 5
17.00
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Tienermoeders World’s worst drivers
20:30 21:25
Desperate housewives Dirt
22.00 22:25 23:20 00:15
17:05 17:30 18:00 18:30 19:00 19:30 19:55
20.00 20:30
Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Criminal intent Will & Grace
22:10 23:55 01:05
Desperate housewives, 20.30 uur
Police Academy 7: Mission to Moscow
22.00
02:00
Everybody loves Raymond, 17.00 uur
Totally spies Kim Possible Seinfeld 3rd Rock from the sun Friends Spin city Joey
The naked gun: From the files of police squad! Late night poker Ace 2 & Masters Nachtprogrammering: Late night Poker after dark
Dagblad De Pers
Media
naar zijn roots
‘Nederlands’ succes bij de Oscars Mediaredactie
...
Kubus begrijpt BangBang beter als die hem zijn oude kamertje laat zien
de kous lang niet af, want daarna laat BangBang Kubus pas écht goed voelen hoe het is om een rotjeugd te hebben gehad in een rotbuurt. Om niks begint hij Kubus uit te foeteren: ‘Je bent nu in mijn stad!
BangBang heeft een interessant leven, dat is duidelijk. Maar zonder het contrast van de nuchtere Kubus was Pie & Mash hoogstens een shockdoc geworden. Een goed voorbeeld is hoe de twee op een smakelijk stukje kip reageren. BangBang: ‘Wooohooo! I love that motherfucking motherfucker right there!’ Kubus: ‘Lekker. Maar misschien was het nog lekkerder met een beetje zout.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
Eén 17:05 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:30
Het weer Thuis Kinderen van Dewindt Eén wereld: Race tegen de tijd
22.00 22:05 22:50 23:11 23:12 23:15 23:40 00:00
De gebroeders Coen. REUTERS
De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Third rock from the sun De rode loper Man bijt hond
17:05 17:30 17:40 17:55 18:05 18:15 18:30 18:50 19:10 19:25 19:35
Aladdin in het Disney festival Miss BG De ongelofelijke avonturen van Kika & Bob Op schok Karrewiet Spring Gebuisd W817 Zap Jr. High Karrewiet Lizzie McGuire
20.00 20:00 20:00 20:40 21:10 21:40
CANVAS Terzake Pulling Visions of the future In Europa
22.00 22:15 22:20
Lux Earth - The power of the planet
De korte animatiefilm Peter en de Wolf van Suzie Templeton heeft gisternacht een Academy Award gewonnen. De in Amsterdam woonachtige Britse regisseuse nam de ultieme filmprijs in ontvangst tijdens de Oscar Night in Hollywood. Suzie ging de rode loper over met haar Nederlandse partner en filmmaker Rosto in een creatie van de Nederlandse mode-ontwerper Percy Irausquin. De tachtigste editie van de Oscars had als grote winnaar dit jaar de don-
kere, door de broers Ethan en Joel Coen geregisseerde, moderne western No Country for Old Men. De film won de Oscars voor beste film, aangepast scenario en regie. De Spaanse acteur die in deze film een psychopaat speelt, Javier Bardem, won een Oscar voor beste mannelijke bijrol. Europese acteurs en actrices deden sowieso goede zaken tijdens het filmgala. De Britse acteur Daniel Day-Lewis won voor zijn vertolking van een oliebaron in There will be blood. De Franse actrice Marion Cotillard voor haar rol als Edith Piaf in La Vie en Rose. 1
Talkshow
‘I’m fucking Ben Affleck’ Niet elke running gag van Amerikaanse komieken is het vermelden waard, deze wel. Om haar vriendje, de populaire talkshowhost Jimmy Kimmel te feliciteren met zijn talkshowjubileum, maakte komiek Sarah Silverman een verrassingsfilmpje I’m fucking Matt Damon, waarin ze claimt vreemd te gaan met de populaire acteur. Het filmpje werd razendsnel een hit op YouTube. Kimmel komt nu met een passend gefilmd antwoord: I’m fucking Ben Affleck. Meerdere beroemdheden figureren in het geestige filmpje, dat eindigt met een We are the world-achtige ode van celebs aan de geliefden Kimmel en Affleck. 1 Zie filmpje op: http://www.youtube.com/ watch?v=sIQrBouWRiE
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... .....................................
Canvas
17.00
Film
AMSTERDAM
Weg uit je comfortzone, wie kan je vertrouwen? Doe eens wat enthousiaster!’ Aangedaan, maar niet uit het veld geslagen, vraagt Kubus waarom BangBang het hem zo moeilijk maakt. Het duurt even voor hij erachter is dat zijn reisgenoot met voorbedachten rade aan het dollen is, maar voor wie de kleine Brit met de grote mond niet kent, moet het behoorlijk angstaanjagend zijn. Zelfs de camerajongens lijken af en toe bewust wat afstand te nemen van BangBang en zijn onberekenbare karakter. Kubus lijkt pas echt meer van BangBang te begrijpen als die hem zijn oude, afgeragde kamertje laat zien waarin hij in een drugsroes allerlei rapteksten en tekeningen op de muur zette.
19
+ UITGELICHT+
Het gesprek
Film: The Commitments Komisch muziekdrama van Alan Parker. RTL8, 20.30
17.00
Desperate housewives Vandaag start seizoen 4. Net5, 20.30
20.00 20.30 21.30
Roes! Dramaserie over ervaringen van jongeren met drugs en alcohol. Ned3, 21.00
17.30 18.00 19.00
17.00 Een politiek gesprek FC Het Gesprek Het gesprek van de dag
20.00 Het beste uit de wandeling Een duurzaam gesprek Een politiek gesprek
22.00 22.00 23.00 00.00 00.30
Pitchtalk Het gesprek van de dag Het beste uit de wandeling Een duurzaam gesprek
17:10 17:35 17:55 18:20 18:55 19:25 19:35
Edgar & Ellen Ricky Sprocket Grossology Animaniacs Het huis Anubis El Tigre My parents are aliens
20.00 20:00 20:25 20:50 21:15 21:40
That 70’s Show Family guy 8 Simple rules The Fresh Prince of Bel Air South Park
22.00
Missers! Reportageserie over medische misstanden. Ned1, 21.05 Shock doc: De vrouw van 500 kilo. RTL5, 22.30
Comedy Central
22:05 22:30 22:55 23:20
Frasier Family guy That 70’s Show 8 Simple rules
Frasier, 22.05 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
BBC 1
BBC 2
17.00
17.00 17:10 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30
Best of friends Blue Peter Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
20.00 20:00 20:30 20:57 21:00
The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Holby City
22.00 22:00 23:00 23:25 23:35 00:30 01:00
Hotel Babylon Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws Imagine Film 2008 Morvern Callar
17:30 18:15 19:00 19:30
Ready steady cook Britain’s dream homes Eggheads Brainbox challenge
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
This world Wainwright’s walks An island parish Masterchef
22.00 22:00 22:50 23:00 23:30 00:15 00:20 01:20 03:00 05:00
Horizon Coast Mock the week... Again Newsnight Weerbericht BBC Four on BBC Two: Whatever happened to Radio 2? BBC News 24 Sportsbank special: Dance TV Techno
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 18:00 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25
Tagesschau Um Himmels Willen In aller Freundschaft Sportschau: Voetbal
20.00
20.00 20:00 20:15 21:05 21:50
22.00 22:15 22:43 22:45 00:00 00:20 02:05 02:10 03:50 04:40 04:45
Tagesthemen Das Wetter im Ersten Menschen bei Maischberger Nachtmagazin Die wunderbare Macht Tagesschau Das tiefe Tal Sturm der Liebe Tagesschau ARD-Buffet
20:15 21:00 21:45
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Wien heute Weerbericht Die Rosenheim-Cops Ein jahr mit der Queen Frontal 21 heute-journal
22.00 22:12 22:15 22:45 00:00 00:15 00:20 02:25 02:30 03:40 03:45
Weerbericht 37° Johannes B. Kerner heute nacht Neu im Kino Das Imperium der Wölfe heute Kerner kocht heute Frontal 21
17:05 18:00 18:30 19:00
FutureCar: The fuel How it’s made How do they do it?: Monster digger/Submarine/Beer car Mythbusters: Concrete glider
20.00 20:00 21:00
Dirty jobs: Ostrich farmer Extreme engineering: Floating city
22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55
Oil strike! Mega builders: Sinking wings Biker build-off: Detroit Bros vs Jason Kangas When disaster strikes: Mould epidemic Oil, sweat and rigs: The road to recovery
Voordeelboeken vind je op bruna.nl Leuke en spannende boeken voor een scherpe prijs vind je nu op bruna.nl. Bij Bruna noemen we dat de Bruna voordeelboeken. Bestsellers, prachtige romans en thrillers voor weinig geld. Maar voor heel veel leesplezier! Op bruna.nl laat je je bestelling thuis bezorgen of je haalt hem zonder extra kosten op bij je Bruna winkel. Ook daarom is Bruna de gemakkelijkste boekwinkel voor leesliefhebbers.
!
!! !
12.50
12.50
12.50
Dagblad De Pers
21
Puzzel
1
ZWEEDS RAADSEL: varende militair
dieventaal
zoëven
vis
2
3
4
5
6
verzekeren loofboom
sportprijs
7
CRYPTOGRAM 1
voorzetsel
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
1 6
vreemde munt
spinnenweefsel proefuitzending
diepte
9
biljartterm pad
3
10
speelgoed schaamte
tennisterm
6
deel van het gebit
ontgrate vis
11
kunsttaal bloeimaand
7 koude valwind
wagen
HORIZONTAAL: 1. Bang van een opschrift in de krant? (8); 4. Zo gaan de conservatieven door de bocht (8); 6. Betuigt genegenheid aan de zee (4); 8. Het gaat bij dit muziekstuk om de dochter van Cadmus (7); 9. Een van de gronden van een uitdrukking (4); 10. Hierop rijdt men vanzelf weg (8); 11. Slap verdienste voor zeven dagen werk (8). VERTICAAL: 1. De rang van een blaasinstrument (6); 2. Doe aan sport om in beeld te komen! (6); 3. De kreet van een dansmeisje (7); 5. Bekje van Assepoester (7); 6. Waarop het hoofd gaat dansen? (6); 7. De benen nemen met stukken grond (6).
2
4 zwemvogel
nieuw
7
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
4
7
24 6
12
10
12
5
6
18
Om deze brochettes met zeven stukjes vlees te maken werden er vier verschillende soorten vlees gebruikt. Hier zie je de eerste drie brochettes van een hele reeks. Hoe zal brochette 99 eruit zien? Antwoord als volgt vb. DABCDAB.
SUDOKU
SUDOKU
6
1 6
6 5
3
SUDOKU
1
7
7
9
7
8
4
7 4
3
9
6
8
8
8
1
8
5
9
7 7
3
6
9
2
4
4 9 3 8 6 2 5 1 7
8 7 2 3 1 5 9 4 6
7 3 1 2 5 6 4 8 9
9 8 5 4 3 1 7 6 2
2 6 4 9 7 8 3 5 1
4 9 7 1 3 5 2 6 8
1 6 8 7 4 2 3 5 9
2 5 3 8 9 6 4 1 7
7 4 2 6 1 8 9 3 5
8 1 9 3 5 7 6 2 4
5 3 6 4 2 9 7 8 1
6 2 5 9 7 1 8 4 3
3 7 1 2 8 4 5 9 6
9 8 4 5 6 3 1 7 2
7 3 8 9 2 6 5 1 4
1 6 2 3 5 4 9 7 8
9 4 5 8 1 7 6 3 2
5 9 6 2 8 1 7 4 3
3 8 1 4 7 9 2 6 5
2 7 4 6 3 5 8 9 1
4 2 9 1 6 8 3 5 7
6 5 3 7 4 2 1 8 9
8 1 7 5 9 3 4 2 6
1 8
16
7
22
11
9
3
2
2
1 5 6 7 4 9 2 3 8
6
4
8
6 4 9 1 2 3 8 7 5
Kakuro® van gisteren
3
5
3 1 8 5 9 7 6 2 4
KAKURO®
5 1
5 2 7 6 8 4 1 9 3
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 3 1 2 1 driehoekjes de som van cijfers 1 2 3 5 van 1 tot en met 9, die hori5 2 1 3 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge3 1 4 3 vuld. De Sumbrero® links is 4 3 2 1 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 5 6 6 moeten worden ingevuld. De 0 9 9 9 doet helemaal niet mee. Per 7 7 7 som mag elk cijfer maar één 8 8 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
9
11
13
27
Zweeds -c-a-r-iheelhuids -reu-snik beril-ooi -m-neo-ttoe-tegel -neb-lire filosofie -eta-eter HAMSTER Optische illusie Dit is een mooi voorbeeld van de Frazer illusie. De concentrisch gelegde elementen lijken een beetje scheef te liggen, maar dat is gezichtsbedrog.
Kakuro® & Sumbrero®
13
4
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Talkshow; 4. bezoeker; 6. spit; 8. kransje; 9. rage; 10. tochtgat; 11. motregen. VERTICAAL: 1. Tobber; 2. Knokke; 3. hokvast; 5. rasecht; 6. sectie; 7. testen.
8
fideel
5
3
1
4
3 6
9 10
6
9
2
7
7 4 2
1 2
5
1
3
4
6
8
3
1
7
5
9
9
7
9
2
5 5
4
4
9
4
6
7
1
14
4
3 6
6
9
17
4
8
9 2
5
7
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LETTERMATCH - 15
"!$%&!"#(*!&&$%(!!)""$!&)%&'!%#&%& &!!$%*!!'%&(""$(!%&!%#&%& !%&!!$%""$$"(!&%#%!!'&$% !&'$!!!!'&$%*"&($&&$%!% !! )""$("$ !)""$%&$"(!%&!&&$%(!&& *"%*!&%#$'&)"$!
+'**!
LEZERS
COLUMN
[email protected]
Agressieve apparaten Koen Wieringa
...
De server bij mij op kantoor klinkt als een overmaatse, agressieve haardroger, vermengd met het geluid van een blazende kat. Soms lijkt het alsof het apparaat harder gaat blazen als ik er langs loop. Wellicht heeft de server geen zin vandaag, of is hij zojuist afgewezen door die mooie, elegant vormgegeven printer die op een tafeltje verderop staat te snorren als een krolse poes. Hoe dan ook, je schrikt je rot van de agressie die het apparaat ineens tentoon kan spreiden. Agressieve apparaten tot daar aan toe, maar agressieve mensen, dat is geheel andere koek. Zo stond ik kort geleden in de vries-
kou op het station te wachten om in een warme trein naar mijn warme huisje te stappen. De mensen op het perron stonden ongeduldig te wachten tot ze een plaatsje konden bemachtigen, maar eerst moest er nog een lange stoet mensen uitstappen. Een oud vrouwtje stapte als laatste uit toen een lang, puisterig ventje van een jaar of zeventien al in de trein stapte, op de voet gevolgd door zijn maat, die een blik bier van een halve liter in zijn handen had. Het omaatje werd door het ventje bruusk opzij gemaaid. Ze zei er niets van, maar haar ogen spraken boekdelen. Er heerste verbazing alom. In de coupé zat het tweetal tegenover mij en liet zich het bier smaken. Iets wat voor muziek moest doorgaan,
schetterde schel uit een telefoontje. Ik kon me daardoor voor geen meter concentreren op mijn dagelijkse krantje, dus ik vroeg beleefd doch dringend of het wat zachter kon. Achtereenvolgens kreeg ik een doodsbedreiging, een aantal dodelijke ziektes toegewenst en een daaropvolgend schatergelach over me heen. Ik verstopte me voor de zekerheid achter mijn papieren muurtje dat dagelijks wordt verspreid. Meestal is contact met mensen veel leuker als je ze persoonlijk spreekt dan per telefoon of via e-mail, maar geef mij in dit geval dan maar agressieve apparaten die blazen als een boze kater. 1
Dagblad De Pers
22
Sport
Simon Kuper op dinsdag
VOETBAL
De nieuwe trend: klein maar fijn De Catalaan Cesc Fàbregas begon bij Arsenal als verdediger. Hij groeide uit tot een allrounder en is het voorbeeld van een nieuw soort voetballer: de jongen als leider. PARIJS
...
Arsenal had weer eens gewonnen en Arsène Wenger, hun manager, liep wat rond in de spelerstunnel; hij was ontspannen, nou ja zo ontspannen als Wenger kan zijn. Zijn beschermeling Cesc Fàbregas had weer gescoord. Een kennis van Wenger, die toevallig ook in de tunnel aanwezig was, vroeg waarom Fàbregas, die altijd al fantastisch kon overspelen en tackelen, nu ook scoorde. ‘Daar zal ik je een verhaaltje over vertellen’, antwoordde Wenger. ‘Ik heb deze zomer tegen hem gezegd: Jouw rugnummer is vier (van oudsher het nummer van de verdedigende middenvelder). Dus word je bij Arsenal beoordeeld op je verdedigende opstelling, op de tackles die je maakt. Als je dat goed doet, gaat het overspelen en doelpunten scoren vanzelf.’ Vanaf dat moment ging hij scoren. Wenger bedoelde dat hij de druk om te scoren bij Fàbregas had weggenomen door hem te zeggen dat hij zich met andere dingen moest bezighouden. De manager stopte even en kwam toen met de clou van het verhaal: ‘Vorig jaar miste hij dertien (of hoeveel het er ook waren) mogelijkheden om te scoren.’ Wenger is net zo dol op statistieken als op voetbal. De 20-jarige Catalaan heeft de afgelopen weken wel minder gescoord, maar hij is nu een allround speler, die in de komende drie maanden een centrale rol zal spelen bij de vraag of Arsenal de Premier League en de Champions League gaat winnen. Bovendien is Fàbregas het voorbeeld
die tengere bouw heeft, heeft gezorgd voor een opmars van de lichtgewichten bij de grote Europese clubs: Messi en Bojan (1.70) zitten bij Barcelona, Robinho (1.72) en Wesley Sneijder (1.70) bij Real Madrid, Carlos Tevez (1.70) bij Manchester United, Diego (1.70) bij Werder Bremen, Franck Ribéry (1.71) bij Bayern München en Sergio Agüero (1.72) bij Atlético Madrid. Frankrijks nieuwe spelbepaler Samir Nasri mag dan 1.77 zijn, hij heeft wel die tengere bouw van Fàbregas. Geen van deze pibes is ouder dan vierentwintig.
Cesc is langzaam. Maar hij denkt altijd twee seconden vooruit
van een nieuw soort voetballer: de pibe, of jongen, als leider. Ook al is Barcelona een enorme club, toch komen er maar zelden grote voetballers uit Catalonië. Daarom ontstond er opwinding toen een mannetje van vijftien jaar, die voor het eerst naar Barça keek als baby op zijn opa’s arm, begon uit te blinken in de Masia (‘de boerderij’), de jeugdafdeling van de club.
De overname van de fysieke kracht leek rond 2005 niet meer te stoppen Toen pikte Arsenal hem in. Als je terugkijkt, is dat onvermijdelijk. Net als de Stasi in het oude Oost-Duitsland, zien de Arsenalscouts alles. In 1999 ging ik naar Zuid-Afrika om in een klein stadion in Soweto de jongens onder de zeventien te zien spelen tegen de jongens van Zimbabwe. Het was in die tijd geen prettige, zelfs angstaanjagende plek en een onbetekenende wedstrijd, maar op de hoofdtribune waren nog vijf andere blanke mannen: scouts van Arsenal, die diezelfde ochtend met het vliegtuig waren gekomen. De Arsenalscout die Fàbregas in de gaten kreeg, was Francis Cagigao. Hij is de zoon van Spaanse immigranten die in de jaren zeventig naar Londen kwamen. Cagigao speelde in 1988 voor Arsenal in de jeugd-FA-Cupfinale, maar schuimt nu Europa af voor Wenger. Snel nadat Fàbregas ontdekt was, werd hij met zijn zestien jaar de jongste debutant voor Arsenal. Toen was hij ook nog de jongste international in Spanje in zeventig jaar. Het leek allemaal wat vreemd. De tiener had een
Kaká over Fàbregas (foto): ’Hij kan alles. De moderne speler.’
spichtig postuur en was maar net 1 meter 75 lang. ‘Hij had ook vedergewicht kunnen worden’, schreef een teamgenoot van toen, Ashley Cole. In die tijd, in 2005 of 2006, was het centrale middenveld in het voetbal net als de scrimmagelijn bij American football, een ‘leeuwenkuil’ waar monsters als Patrick Vieira van Arsenal (1.93m) de dienst uitmaakten. De overname van de fysieke kracht leek bij het voetbal niet te stoppen, net als bij de meeste sporten, van tennis tot honkbal. Toch is de situatie in maar twee jaar geheel veranderd. Het keerpunt was in Berlijn, op 30 juni 2006, net na half zeven ‘s avonds en vond plaats tijdens het WK bij de wedstrijd Duits-
PICS UNITED
land-Argentinië. De Argentijnse coach José Pekerman stuurde toen zijn grote spits Julio Ricardo Cruz (1.90m.) het veld op, in plaats van Fàbregas’ oude speelgenootje uit zijn Barçadagen, Leo Messi (1.70m). Messi zou met zijn kleine draaicirkel de enorme Duitse verdedigers gek gemaakt hebben. Maar Cruz verslonden ze en Duitsland schakelde Argentinië uit. Het tijdperk van de jongensachtige speler, oftewel de pibe zoals de Argentijnen kleine creatieve spelers altijd noemen, was aangebroken. Bij Arsenal heeft Fàbregas Vieira nu op het centrale middenveld vervangen. De Catalaan, die inmiddels ongeveer 1.80 lang is maar nog altijd
Het blijkt dat te midden van de denderende supermannen van het moderne voetbal alleen kleine mannetjes die zich gemakkelijk in allerlei bochten kunnen wringen, het beetje ruimte dat er overblijft, kunnen benutten. Daarom zegt de Franse coach Raynald Denoueix dat clubs nu op zoek zijn naar korte kereltjes. Klein is fijn. Robin van Persie, de spits van Arsenal, legt dit duidelijk uit. ‘Cesc is langzaam’, vertelde hij aan Hard Gras. ‘Hij is een van de langzaamsten hier. Maar hij is nog altijd de snelste van ons allemaal. Hij denkt altijd twee seconden vooruit. Soms denk ik, waarom pakt de tegenstander de bal nou niet van hem af? En dan komt ie, piep, even een kleine schijnbeweging... Tijdens de training haal ik hem in en dan denk ik ‘Nou heb ik je.’ En dan geeft ‘ie met zijn teen, piep, even een klein passje voor een eentweetje. Daardoor wint hij net anderhalve meter. Bloedirritant!’ Voor het gelijkspel van Arsenal en Milan in de Champions League (0-0) vertelde Kaká van Milan me dat Fàbregas ‘een nieuwe generatie spelers vertegenwoordigt.’ ‘Ik bedoel maar’, legde Kaká uit, ‘hij is allround. Hij kan verdedigen, aanvallen, hij heeft een goed schot in zijn rechter- en linkerbeen. Hij kan alles. De moderne speler.’ En natuurlijk heeft Fàbregas nog een goede zeven jaar voor hij zijn top bereikt. 1 Simon Kuper (1969) is sportjournalist. Hij schreef voor The Observer en The Guardian, is auteur van bekroonde boeken over voetbal en werkt nu voor The Financial Times.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Scheidsrechter
M FLORIS JAN
BOVELANDER
ag ík scheidsrechter zijn!’ De kinderen op het schoolplein springen om de meester heen. Er wordt gevochten om de fluit. Iedereen wil scheidsrechter zijn. Niet Sneijder of Van Nistelrooy willen ze zijn, nee Luinge, Jol of Braamhaar zijn de helden van de jeugd. Althans, dat is de droomwereld van het NOC*NSF, dat maar liefst zes miljoen euro gaat besteden aan verbetering van de kwantiteit, kwaliteit en het imago van de Nederlandse fluitisten. Zes miljoen,
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
dat is serieuze business, toch vrees ik dat er na alle goedbedoelde initiatieven niet veel verbeterd is. Ja, ze zullen worden toegezongen maar nog altijd gepaard met een enge ziekte of een discutabel beroep van hun moeder. Spelers en coaches zullen het nog steeds op hen gemunt hebben. Deels een maatschappelijk probleem waarbij alles altijd aan anderen ligt, er weinig in de spiegel gekeken wordt en waarbij andermans fouten benadrukt worden om je eigen missers te verbloemen. Maar deels roepen scheids-
rechters het over zichzelf af. Te vaak geven zij het gevoel dat zij de hele week niets maar dan ook niets te vertellen hebben, thuis niet en op het werk niet. Zodra ze de club betreden, hebben zij de macht en dat zullen we weten ook. Ze kennen de regels tot in detail, maar van echte sport hebben ze weinig kaas gegeten. En zo kunnen ze het bloed onder je nagels vandaan halen, regel- en mierenneukers zijn zonder het grote beeld te zien. En ze hebben altijd gelijk. Eigenlijk zouden scheidsrechters het op straat moeten leren, maar op straat zijn geen scheidsrechters nodig, regels worden onderling bepaald en nageleefd. Overigens ook typerend dat het zonder scheids-
rechters vaak beter en duidelijker gaat dan met. Maar op straat zullen de populaire jongens niet fluiten, dat zijn de spitsen en middenvelders, dat is zo en dat blijft zo. De rest zoekt en rekent snel om zijn plekje in het team veilig te stellen. Jeugdkeepers zijn vaak dik en onhandig. Na jarenlang als laatste gekozen te zijn, hebben ze eieren voor hun geld gekozen, de keeperschaarste stelt hun plekje veilig. De vraag is of hiernaast nog plaats is voor een scheidsrechter en zo ja, dan vrees ik dat het de lulletjes van de groep worden, wat zeker niet bijdraagt tot de populariteit van de scheidsrechters. Zes miljoen, ik ben benieuwd. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
‘Lens kan naar Real’ (1)
‘Lens kan naar Real’ (2)
Drankje met Juande
Altijd lachen met die Mario Been. De NEC-trainer schoot ooit in de catacomben van Heerenveen een portret van Abe Lenstra van de muur.
Humor was dat. Na de 2-3 zege van NEC op Heerenveen was hij weer grappig in Friesland. Zijn aanvaller Jermaine Lens was zo goed. Been: ‘Als hij minder buitenspel staat, kan hij zo naar Real Madrid.’
Nóóit alcohol, vond Spurs-trainer Ramos bij zijn aanstelling. Maar na de League Cup-zege, zondag, stuurde hij iedereen de pub in.
Sport
Voetbal
Bayern laat Van Bommel niet naar Peking gaan Novum ZEIST
...
Bayern München geeft Mark van Bommel geen toestemming om komende zomer deel te nemen aan de Olympische Spelen. Dat heeft de KNVB gisteren bevestigd. De bond had contact gezocht met de Duitse topclub nadat Foppe de Haan, coach van het olympisch elftal, zondagavond in Studio Voetbal meldde de middenvelder graag als dispensatiespeler mee te nemen naar Peking. Van Bommel weigert nog langer uit te komen voor Oranje onder bondscoach Marco van Basten, maar was wel graag meegegaan naar de
Spelen. Daarvoor was echter wel de medewerking van Bayern vereist. ‘Omdat er al eerder geruchten waren dat Bayern geen zin had Van Bommel naar Peking te laten gaan, hebben we maandag duidelijkheid gevraagd’, zegt perswoordvoerder Monique Kessels van de KNVB. ‘Bayern heeft toen bevestigd niet mee te werken.’ Dat Van Bommel heeft bedankt voor het ‘grote’ Oranje, had geen struikelblok hoeven vormen voor zijn selectie voor het olympisch team, aldus Kessels tegen Novum. ‘Na het EK heb je toch weer een andere situatie, dus dat is een beetje koffiedik kijken.’ Na het EK wordt Van Basten vermoedelijk opgevolgd door Van
Bommels schoonvader Bert van Marwijk. Die is, in tegenstelling tot Van Basten, wel is gecharmeerd van de voetbalkwaliteiten van de Limburger. In een andere, officiële verklaring van de KNVB staat echter dat het beleid ‘helder’ is: ‘Een persoon die niet wenst uit te komen voor een vertegenwoordigend elftal, welk elftal dan ook, wordt ook niet opgeroepen voor een ander vertegenwoordigend team. Bedanken voor Oranje wordt door de KNVB niet beloond met de uitnodiging voor een ander toernooi.’ Buitenlandse clubs zijn niet verplicht mogelijke dispensatiespelers af te staan aan de nationale ploegen. FIFA-voorzitter Sepp Blatter deed onlangs weliswaar het verzoek aan clubs om mee te werken, maar Bayern slaat dat advies dus in de wind. Ook de Nederlandse club die zich plaatst voor de voorronde van de Champions League kan zijn eventuele dispensatiespelers deelname aan de Spelen ontzeggen. 1
23
Rechtszaak
Kanoër David Backhouse eist terugkeer in nationale selectie Geert Jan Hahn
Wat eist Backhouse nu?
AMSTERDAM
‘Op 12 en 13 april is er een interne kwalificatie voor het EK, waar startplekken voor de Spelen te verdienen zijn. Wij hebben vier gegadigden voor Peking, maar nog geen startplek. David wil terugkeren, een vrijstelling van het EK en min of meer een financiële genoegdoening omdat hij geen A-status van NOC*NSF meer heeft.
...
Vandaag vindt om 11.00 uur een kort geding plaats tussen David Backhouse en de Nederlandse Kano Bond (NKB).
Meneer Cor van de Weert, topsportcoördinator, wat is er aan de hand? ‘David wilde voor een trainingskamp in Brazilië faciliteiten die te ver uiteenliepen met de opvatting van de slalomcoach (de Duitser Michael Seibert, red.). Een eigen auto, een eigen hotel. Ik begrijp niet dat hij dat durft te eisen, hij was 42e op het EK! Dus toen hebben we hem uit de selectie gezet.’
Hij vermeldt op zijn website dat hij is geschorst omdat hij niet in het Engels met de coach wil praten. ‘Allemaal opgeklopt.’
En als Backhouse zijn gelijk krijgt? ‘Dan zullen we hem omarmen. Tenzij hij weer meer privileges eist.’ 1
Tennis Nieuwe maatregel tegen seksueel misbruik tennissters valt slecht bij Carlos Rodriguez
Coach Henin: ‘Gedragscode gaat te ver’ De internationale vrouwentennisbond WTA wil seksueel misbruik van jonge tennissters tegengaan. De coach van Justine Henin weigert echter zijn handtekening te zetten onder de nieuwe gedragscode. Lode Desmet DUBAI
...
Daardoor is het mogelijk dat haar coach Carlos Rodriguez vandaag niet op de tribune mag zitten wanneer Henin haar openingsduel speelt op het toernooi van Dubai. Luigi Coduti, woordvoerder van Henin en haar coach: ‘Carlos heeft het nieuwe veiligheidsplan niet getekend. En hij is ook niet van plan om dat te doen als het niet verandert.’ Het plan gaat dan ook heel ver. Coaches moeten een document ondertekenen dat de WTA toestemming geeft voor onder meer het uitpluizen van hun gerechtelijke verleden of hun financiële situatie. Ook wanneer Henin haar vader en zus uitnodigt om in de spelersbox te komen supporteren of om na de wedstrijd met haar in de coulissen een praatje te maken, dan moeten vader en zus Henin zich akkoord verklaren dat de WTA nagaat of zij geen bezwarend gerechtelijk of financieel verleden hebben. Het Britse vakblad voor sportgeneeskunde schreef in 2004 al: ‘Alle sportautoriteiten moeten zich van het probleem van kindermisbruik
bewust zijn en er maatregelen tegen nemen.’ In Engeland werd eind vorig jaar een vrouwelijke tenniscoach veroordeeld tot tweeënhalf jaar cel voor seksueel misbruik van een schoolmeisje. Over de Franse coach Regis De Camaret (65), die altijd al een buitenbeentje was en de tennisfederatie ‘pennenlikkers’ noemde maar die wel Nathalie Tauziat en de Spaanse Arantxa Sanchez-Vicario begeleidde, getuigde een atlete begin 2007 aan de politie: ‘Hij ging achter de baseline op zijn buik op de grond liggen en nam foto’s van ons. Zogezegd om ons voetenwerk te bestuderen.’ Tauziats dubbelpartner Isabelle Demongeot (41) klaagde De Camaret vorig jaar aan. ‘Om geld te besparen in het juniorencircuit deelden we meestal een hotelkamer. Dat is waar de ergste dingen gebeurden.’ Demongeot verbleef elf jaar op de tennisacademie van De Camaret in Saint-Tropez. ‘Jarenlang manipuleerde hij mij. Ik wist niet hoe ik me moest verweren. Ik was een meisje en hij was een volwassen man. Ik geloofde dat ik zonder hem nergens zou komen.’ De WTA neemt nu dus maatregelen. Hele forse. Of toch niet ? Larry Scott, voorzitter van de WTA Tour: ‘Een paar maatregelen zullen sommigen niet zo aangenaam vinden. Maar als het om de veiligheid van de speelsters gaat, kun je het je niet permitteren om half werk te leveren. Het gaat om jonge vrouwen. Ze
Justine Henin en Carlos Rodriguez: mag hij vandaag op de tribune zitten? GETTY IMAGES
moeten hun werk kunnen doen in een zo veilig mogelijke omgeving.’ Natalia Stambulova, voormalig kunstschaatsster en nu doctor in de sportpsychologie, is een van de drijvende krachten achter het WTA-plan. ‘Deze maatregelen sluiten niet alleen de deur voor diegenen die een bedrei-
ging kunnen vormen voor de speelsters. Ze openen ook de deur voor professionals, en een spelersentourage met een zuivere achtergrond. Bovendien werden op de US Open en de Australian Open al soortgelijke veiligheidsmaatregelen toegepast. Integriteit moet een vaste waarde
worden in het vrouwentennis.’ In Qatar hadden de organisatoren vorige week al snel een uitweg gevonden voor coaches die de gedragscode niet wilden tekenen. Ze gaven hen een pasje als eregast. Zal Henin-coach Rodriguez in Dubai vandaag trainer of eregast zijn? Of geen van beide? 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ....................................... ......................................
Amerikaan te sterk voor Stepanek
RODDICK WINT VOOR DERDE KEER TOERNOOI VAN SAN JOSE Andy Roddick heeft voor de derde keer in zijn carrière het ATP-toernooi van San Jose gewonnen. De als eerste geplaatste Amerikaan was in eigen land in de finale te sterk voor de Tsjech Radek Stepanek (4): 6-4, 7-5. Roddick won het toernooi eerder in 2004 en 2005 maar moest de eer de laatste twee jaar aan Andy Murray laten. Het is voor de 25-jarige Roddick de 23e toernooizege uit zijn carrière.
REUTERS
111
Drie Nederlanders naar WK Indoor atletiek
De Nederlandse selectie voor het WK indoor atletiek in Valencia bestaat uit drie atleten. Alleen kogelstoter Rutger Smith en hardlopers Maarten Heisen en Robert Lathouwers gaan mee naar Spanje, waar op 7, 8 en 9 maart de medailles worden verdeeld. Alleen Smith, die vorige week zijn Nederlands record indoor scherper stelde, lijkt een serieuze medaillekandidaat. Veel atleten laten het WK schieten om zich volledig te kunnen concentreren op de Olympische Spelen in Peking, in de zomer. ‘Voor een aantal atleten houdt dat in dat het indoorseizoen wordt overge-
slagen, soms ook gedwongen vanwege blessures’, legt topsportcoördinator Peter Verlooy van de atletiekunie uit.
zijn actie een rode kaart kreeg. Eduardo ligt momenteel in een ziekenhuis in Londen.
111
111
Eduardo da Silva negen maanden uit roulatie
WK tafeltennis: verlies voor Nederlandse dames
Arsenal denkt dat aanvaller Eduardo da Silva ongeveer negen maanden nodig zal hebben om volledig van zijn meervoudige beenbreuk te herstellen. Dat meldde de koploper van de Engelse Premier League gisteren. Daardoor loopt de 25-jarige Kroaat komende zomer zeker het Europees Kampioenschap in Oostenrijk en Zwitserland mis. Eduardo liep zijn beenbreuk zaterdag op in het duel met Birmingham City-verdediger Martin Taylor, die voor
De Nederlandse tafeltennissters hebben gisteren op het WK in het Chinese Guangzhou niet voor een verrassing kunnen zorgen. Zowel Zuid-Korea als Japan was met 3-0 te sterk voor de Nederlandse vrouwen, die het toernooi zondag waren begonnen met een ruime zege op Tsjechië. Tegen Zuid-Korea en Japan, die beide gelden als grootmachten in het tafeltennis, werden in totaal maar twee games gepakt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ............................................................................... Anthony Fokkerweg 61 Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks
[email protected] uitgever: Cornelis van den Berg 1059 CP Amsterdam bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en
[email protected] hoofdredacteur: Ben Rogmans Een uitgave van tel: 020 - 3460560 heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal
[email protected] adjunct-hoofdredacteuren: Mountain Media BV fax: 020 - 3460596 tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl Frank Poorthuis, Dirk Koppes