ACG-INFOBLAD Driemaandelijks tijdschrift, uitgegeven door de Astronomische Contact Groep vzw Verantwoordelijke uitgever: Carl Vandaele, Elverdingestraat 93, 8900 Ieper afgiftekantoor Ieper 1
april 2009 erkenningsnummer: P708284
Dit project wordt ondersteund binnen het Actieplan, een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap
Kalender 2009 AstroLAB IRIS: overzicht - woensdag 29 april -21h: speciale sessies voor bosklassen in “De Lork”, Kemmel - zaterdag 2 mei – 14h30: groepsbezoek leerkrachten - maandag 4 en dinsdag 5 mei -21h: groepsbezoek door OLV Instituut Tienen - donderdag 7 mei – 13h: voorstelling productinformatie door “Orion Solutions” - vrijdag 8 mei -20h: maandelijkse ledenavond - maandag 11 mei -9h: groepsbezoek door St. Jorisschool – Menen - donderdag 14 mei – 13h: voorstelling productinformatie door “Orion Solutions” - vrijdag 29 mei – 9h: groepsbezoek door St.-Sixtusschool Vleteren - zondag 31 mei -14h: opendeur n.a.v. “Dag van het Park” - vrijdag 5 juni -20h: maandelijkse ledenavond – voordracht door Claude Doom “bedekkingen met milliseconde precisie” - maandag 8 juni – 13h30: groepsbezoek door vrije Basisschool Zuidschote - vrijdag 19 juni -20h: voordracht door Thomas Goethals over “Frank De Winne en andere ruimtebelgen” - maandag 22 juni – 13h30: groepsbezoek door VBS “De Klaproos” Zillebeke - maandag 29 juni – 13h30: groepsbezoek door Sint-Michielsshool Ieper - vrijdag 21 t.e.m. zondag 23 aug.: Starnights 2009 - zaterdag 19 en zondag 20 sept. – 14h: jaarlijks opendeurweekend
Doorlopend - iedere tweede en vierde vrijdagavond van de maand van 20h tot 23h30: Sterrenkijken voor allen – sterrenkijkavond en multimediavoorstelling - iedere vrijdagavond van 18h30 tot 23h en zondagnamiddag van 14h tot 17h30: Sterrenkundig en wetenschappelijk documentatiecentrum InfoLAB open voor allen - iedere eerste vrijdag van de maand om 20h: maandelijkse ledenavond met regelmatig voordrachten – zie ook www.astrolab.be - twee maal per maand op vrijdagavond om 20h : jeugdwerking – programma : zie wat verder in dit Infoblad
Ons lidgeld voor het jaar 2009 Lidmaatschap voor 2009: 30 EURO - 15 EURO voor de jeugd (<18jr.) ° Voordelen: Infoblad + * gratis gebruik bibliotheek + gratis waarnemen en voorstellingen op vrijdagavond + * alle activiteiten gratis of tegen aanzienlijke korting
HOE LID WORDEN ? U kunt zich volgens een van deze formules lid maken van de A.C.G. vzw door middel van het overschrijvingsformulier voor rekeningnummer 001-1550580-14 dat U bij dit Infoblad vindt. U hoeft enkel het bedrag in te vullen.
Belangrijk ! Indien u het afgelopen kwartaal reeds het lidgeld voor 2009 overschreef hoeft u dat uiteraard nu niet meer te doen. Uw lidmaatschap loopt hoe dan ook tot eind 2009.
Nieuwe jeugdwerking AstroLAB IRIS ! Vanaf maart startten wij terug met onze jeugdwerking. De succesvolle eerste bijeenkomst vond op zaterdag 21 maart plaats, waarbij het nieuwe programma voor 2009 werd voorgesteld. Met deze jongerenwerking zijn pakt AstroLAB IRIS uit met een volledig vernieuwd programma ! Kom maar zelf eens kijken en luisteren. Voor dit hernieuwd programma staat een team van drie ervaren AstroLAB-medewerkers in, waaronder een leerkrachte en een leerkracht die als “Space Teacher” erkend is ! En de mogelijkheden in het Astrolab zijn onbegrensd om aan sterrenkunde te doen: grote telescopen, een uitgebreide bibliotheek, computers, multimedia, optisch labo,….. Mocht je interesse hebben, stuur gerust een e-mail op
[email protected], zodat we je op de hoogte kunnen houden. Meer info is ook te verkrijgen via 057/216111. Voor 2009 voorzien wij twee (zie hieronder) bijeenkomsten per maand op vrijdagavond van 20h tot 23h, zodat ook het echte sterrenkijken voldoende aan bod zal komen. Jeroen Temperville en Bianca Nowak staan in voor verschillende workshops, zoals bv over astrofotografie, terwijl Johan Vanbeselaere de waarnemingen verzorgt met o.a. een hemelkalendermarathon, een heuse Messiermarathon en video-astronomie. Voor slechts een jaarlijks lidgeld van € 15,00 en € 15,00 deelnemingskosten kun je een gans jaar deelnemen aan dit sterrenplezier.
Project-en Volkssterrenwacht AstroLAB IRIS DATA JONGERENWERKING 2009 dag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag
datum 8 mei 2009 22 mei 2009 12 juni 2009 26 juni 2009 10 juli 2009 24 juli 2009 14 augustus 2009 28 augustus 2009 11 september 2009 25 september 2009 9 oktober 2009 23 oktober 2009 13 november 2009 27 november 2009 11 december 2009 25 december 2009
workshops
waarnemen
Jeroen/Bianca Jeroen/Bianca Johan VB Jeroen/Bianca Johan VB Jeroen/Bianca Johan VB Jeroen/Bianca Johan VB Jeroen/Bianca Johan VB Jeroen/Bianca Johan VB Jeroen/Bianca Johan VB
AstroLAB IRIS: openingsuren & waarnemingen *** Onze ledenavonden iedere eerste vrijdagavond van de maand vanaf 20h Iedere eerste vrijdagavond van de maand komen we met de leden samen. Sommige van die ledenavonden starten met een voordracht en allen eindigen ze met een stevige astronomische babbel en plezier maken in de bar van AstroLAB IRIS II. Doordat 1 mei op een vrijdag valt, vindt de ledenavond van mei plaats op vrijdag 8 mei. Tijdens deze avond bereiden we samen nog eens de opendeurdag voor (31 mei), wordt de activiteitenkalender van de komende maanden voorgesteld en stelt Franky de maquette van het ISS voor, die gepresenteerd wordt met een heuse interactieve sterrenhemel op de achtergrond. Op vrijdag 5 juni wordt het een speciale avond, want dan is Claude Doom te gast (zie hieronder)
Vrijdag 5 juni – 20h Voordrachtavond door Claude Doom: “Bedekkingen met milliseconde precisie” Claude Doom heeft het over het waarnemen en vastleggen van sterbedekkingen met een supergevoelige apparatuur.
*** Sterrenkijken voor allen iedere tweede en vierde vrijdagavond van de maand vanaf 20h in onze sterrenwachten AstroLAB IRIS I en II U kunt tijdens deze avonden niet alleen kennismaken met het AstroLAB IRIS zelf, maar vooral met de wonderen van de sterrenhemel en dit nog liefst met de verschillende grote spiegel- en lenzenkijkers in het AstroLAB IRIS. U reist er via de Maan en de planeten naar talloze nevels, sterrenhopen en melkwegen. Is het eventjes minder goed weer, geen probleem, want om 21h wordt met de gloednieuwe apparatuur in het AstroLAB IRIS I een multimediavoorstelling vertoond over de wonderen van het heelal. Wat staat er o.a. op het waarnemingsprogramma ? - talloze nevels, sterrenhopen en melkwegen, Maan en de planeet Saturnus
*** Zonnekijken voor allen -iedere zondagnamiddag bij mooi weer van 14h tot 17h30 in de koepel van het AstroLAB IRIS II Iedere zondagnamiddag is de observatoriumkoepel van het AstroLAB IRIS II open om er met speciaal daartoe uitgeruste telescopen onze eigen ster, de Zon, van nabij te ontdekken. Een doorlopende voorstelling in het InfoLAB (bibliotheek) van het AstroLAB IRIS II geeft u alle nodige achtergrondinformatie over de verschillende verschijselen op de Zon. - demonstraties met de H-alpha filter, protuberansenkijker, Herschel-zonneprisma, webcam, ... - waarnemen van zonnevlekken, protuberansen, structuren op het zonneoppervlak
*** Ons documentatiecentrum: InfoLAB iedere vrijdagavond van 19h tot 23h30 iedere zondagnamiddag van 14h tot 17h30 In AstroLAB IRIS II bevindt er zich een uitgebreid wetenschappelijk documentatiecentrum, het InfoLAB. Iedereen kan er ter plaatse tientallen tijdschriften raadplegen of neuzen in enkele van de duizenden boeken die er beschikbaar worden gesteld. Leden kunnen zelfs gratis werken uitlenen. Kom gerust even langs. Vindt U iets niet, aarzel dan zeker niet raad te vragen aan de verantwoordelijke die ter plaatse aanwezig is. Ter plaatse kunt u zelfs met onze gloednieuwe PC’s opzoekingen doen via het Internet.
Opendeurdag tijdens “Dag van het Park” - zondag 31 mei 2009 van 14h tot 18h Deze zondagnamiddag is het opendeur in het Provinciaal Domein “De Palingbeek” en kunt u kennismaken met het aanbod van de verschillende partners. Ook het AstroLAB IRIS zet haar deuren open.
Een eenmalig en uniek aanbod op de “Dag van het Park!” In het domein de Palingbeek werd er de voorbije twee jaar heel wat geplant en gegraven. Langs de centrale dreef aan de cafetaria werd op de voormalige akkers een gevarieerd landschap gecreëerd bestaande uit 10 ha bos en 8 ha open terrein. In het nieuwe landschap is er plaats voor hoogstamboomgaarden, solitaire bomen, dreven, een moerasvijver en veedrinkpoelen. Via draaipoortjes, een halfverhard pad en knuppelpad kan de bezoeker van de Palingbeek het nieuwe terrein verkennen. Reden genoeg om het domein in de bloemetjes te zetten! Tijdens een stevige wandeling maak je kennis met dit nieuwe aanbod. Langs de wandellus vind je een mix aan natuur- en sportactiviteiten. Ook in en rond het bezoekerscentrum en de milieuboerderij is actie troef. Via een uitgestippeld wandelparcours ontdek je heel wat mooie plekjes. Tal van activiteiten rond (kriebel)beestjes, reuzentrampoline, een gloednieuw aanbod in het bezoekerscentrum, een heerlijk natje en een droogje, sfeervolle muziek en een superspannende wedstrijd zijn slechts een tipje van de sluier. In Astrolab volg je exclusief het verblijf van Frank De Winne in de ruimte en kun je de prachtige gloednieuwe maquette van het ISS bewonderen, die in het InfoLAB onder een heuse sterrenhemel gepresenteerd wordt.
Op het programma in het AstroLAB IRIS staan voorts ook: * zonnewaarnemen in de koepel van AstroLAB IRIS II * bezoek aan het optisch labo en de verschillende tentoonstellingen in het AstroLAB IRIS, zoals: - het ISS en de ruimtevlucht van Frank De Winne -“100 jaar Tunguska” - 50 jaar ruimtevaart - gravitatie- en optische proeven - doorlopende multimediavoorstellingen en bezoek aan de sterrenwacht AstroLAB IRIS I Iedereen is van harte welkom. De inkom is uiteraard gratis !
"Frank De Winne en andere Ruimtebelgen" - voordrachtavond door Thomas Goethals vrijdag 19 juni 2009 om 20h Naar alle waarschijnlijkheid, zal Frank De Winne op 27 mei 2009 aan boord van een Sojoezcapsule gelanceerd worden vanop de Russische basis Baikonoer naar het internationaal ruimtestation ISS voor een verblijf van ongeveer zes maanden. Gezien de mate waarin een dergelijke gebeurtenis tot de verbeelding spreekt van het brede publiek en de schoolgaande jeugd zullen de Vlaamse Volkssterrenwachten rond dit gebeuren een informatiecampagne opzetten. Ook in het AstroLAB IRIS worden in de komende maanden activiteiten en voorstellingen rond deze gebeurtenis op touw gezet. Zo is een paar weken na de lancering niemand minder dan specialist in deze materie Thomas Goethals te gast voor een speciale ruimtevaartavond. Met een landgenoot die binnenkort commandant zal zijn van het internationaal ruimtestation ISS voelen we ons als klein landje niet weinig fier tussen die grote ruimtevaartmogendheden. We kijken samen hoe het zo ver is kunnen komen, wat daarboven zoal te gebeuren staat en maken kennis met enkele andere Belgen die ons land op de wereldkaart van de ruimte(vaart) hebben geplaatst. - inkom: € 3,50 p/p - € 10,00 voor gezinnen - gratis voor leden van de ACGvzw
En verder voor 2009 … - vrijdag 21, zaterdag 22 en zondag 23 augustus 2009
“StarNights 2009” Eind augustus is er terug een uniek weekend met voordrachten, workshops en gezamenlijke waarnemingen voor amateur-astronomen, georganiseerd in samenwerking met de VVS Werkgroep Deep-Sky. Voor de precieze datum: zie www.astrolab.be. - Voor een gedetailleerd programma en deelnametarieven: zie www.astrolab.be/starnights/
- zaterdag 29 augustus
jaarlijkse BBQ ! - zaterdag 19 en zondag 20 september 2009 van 14h tot 18h
jaarlijks opendeurweekend AstroLAB IRIS Tijdens dit najaarsweekend houdt het AstroLAB IRIS haar jaarlijks opendeurweekend. U kunt zowel AstroLAB IRIS en I als II vrij bezoeken en er een blik werpen naar de Zon met de zonnevlekken en –uitbarstingen. Er is in beide gebouwen doorlopende projectie. plaats van afspraak: AstroLAB IRIS I en II.
De Vlaamse volkssterrenwachten: Overzicht info en activiteiten voor april. – juli 2009 Volkssterrenwacht Armand Pien Rozier 44, 9000 Gent – tel. 09/2643674 – fax 09/2644168
[email protected] - www.rug-a-pien.be -
elke woensdagavond – 20h: kijkavond en 3-D show bibliotheek-en documentatiecentrum open elke maandag van 19h00 tot 22h00 en woensdag van 13h00 tot 16h00 en van 20h00 tot 22h00.
- donderdag 23 en 30 april, 7 en 14 mei – 20h: cursus Sterren en Cosmos
- woensdag 20 mei, 20h: thema-avond: het VTSL-ARISS project
Volkssterrenwacht Mira Abdijstraat 22, 1850 Grimbergen – tel. 02/2691280 – fax 02/2691075
[email protected] - www.mira.be -
elke woensdag- en zondagnamiddag van 14h tot 18h is het “Museumgedeelte” van Mira geopend voor individuele bezoekers elke laatste vrijdagavond van de maand om 19h30: Astroclub met Frank Deboosere en waarnemingsavond
- zaterdag 25 april – 15h: Lezing “De naam misleidt maar de vorm verleidt: over oorsprong en schoonheid van planetaire nevels” door Griet Van de Steene - vrijdag 29 mei – 20h: Astroclub met Frank Deboosere “Onze plaats in het universum” - vrijdag 26 juni – 19h30: Astroclub met Frank Deboosere “vallende sterren en vuurbollen” - zaterdag 18 juli – 15h: lezing “Er was eens, 40 jaar geleden … Neil Armstrong op de Maan” door Herman Henderickx
- vr. 24, za 25 en zo 26 juli – 22h: Midzomersterrennachten
Volkssterrenwacht Beisbroek Zeeweg 96, 8200 Brugge – tel. 050/390566 – fax 050/393244
[email protected] - www.beisbroek.be -
planetariumvoorstellingen woensdag om 15h en 16h30, vrijdag om 20h30 en zondag om 15h en 16h30 maandag, dinsdag en donderdag om 15h: bijkomende voorstellingen tijdens de schoolvakanties
* Cursussen werkjaar 2008-2009 - Jeugdcursus sterrenkunde en ruimtevaart - vervolgactiviteiten voor de jeugd bij Jeugdwerkgroep JVS Vigilia - Inleidende cursus sterrenkunde - Waarnemen voor beginners - Actuele onderwerpen uit de sterrenkunde - Actuele onderwerpen uit de ruimtevaart - Oude astronomische boeken
Volkssterrenwacht Urania Mattheesensstraat 60 2540 Hove – tel. 03/4552493 – fax 03/454 22 -97
[email protected] - www.urania.be -
open elke woensdagnamiddag vanaf 14h open elke vrijdagavond vanaf 19u30 met sterrenkijken bij mooi weer tijdens de openingsuren zijn ook de bibliotheek, astroshop en astrobar open
- donderdag 30 april – 20h: Astrobeurs Werkgroep Algemene Sterrenkunde - donderdag 7 mei – 20h: voordracht “Spectroscopie” door Charles Ramsdonck - 8 t.e.m. 10 mei: Vlaamse Ruimtevaartdagen - donderdag 14 en 21 mei -20h: waarneemavond Werkgroep Algemene Sterrenkunde - woensdag 27 mei – 6h: lancering Frank de Winne - donderdag 4 juni – 20h: Werkgroep Algemene Sterrenkunde - 14 t.em. 25 juli: 12-daagse eclipsreis naar China - 18 t.e.m. 2 aug.: 16-daagse eclipsreis naar China - 18 t.e.m. 26 juli: korte eclipsreis naar China
Europlanetarium Planetariumweg 19, 3600 Genk – tel. 089/307990 – fax 089/307991
[email protected] - www.europlanetarium.be -
gezinsvoorstelling”Aarde planeet met duizend gezichten” op woensdag en zondag om 15h, Duitstalige voorstelling woensdag om 16h gezinsvoorstelling ”De Zuidelijke Hemel” zondag om 16h jeugdvoorstellingen “De Tharsis-Codex” op woensdag en zondag om 14h extra PLM voorstellingen tijdens de Belgische en Nederlands Limburgse schoolvakanties op dinsdag, donderdag en vrijdag om 14h (jeugdvoorstelling) en”Aarde planeet met duizend gezichten”(15h) filmvoorstellingen : “Dawn of the space Age” woensdag en zondag om 14h15 filmvoorstellingen : “Origins of life” woensdag en zondag om 15h15 filmvoorstellingen : “Eyes of the skies” woensdag en zondag om 16h15 extra filmvoorstellingen tijdens het verlof op dinsdag, donderdag en vrijdag: “Dawn of the Space Age” om 14h15 “Origins of Life” om 15h15 en “Eyes of the skies om 16h15 bibliotheek open van maandag tot vrijdag (9h-17h) en zondag (13h-17h)
- 27 mei – van 6h tot 8h (ov): live projectie van de lancering van Frank De Winne - 21 juni: midzomerevenement - 12 en 13 juli: speciale waarnemingsavond voor het ISS
Project-en Volkssterrenwacht AstroLAB IRIS Verbrandemolenstraat 5, 8902 Zillebeke – Ieper – tel. 057/200387
[email protected] - www.astrolab.be -
Iedere eerste vrijdagavond van de maand - 20h30: ledenavond Iedere tweede en vierde vrijdagavond van de maand – 20h: waarnemingsavond Iedere vrijdagavond – 18h30 tot 23h: bibliotheek InfoLAB open elke zondagnamiddag – 14h tot 17h30: zonnewaarnemingen + bibliotheek InfoLAB open twee maal per maand op vrijdagavond: activiteiten voor de jeugd
- vrijdag 8 mei -20h: maandelijkse ledenavond - zondag 31 mei -14h: opndeurdagnamiddag n.a.v. Dag Van het Park
- vrijdag 5 juni -20h: maandelijkse ledenavond – voordracht “Bedekkingen met milliseconde precisie” door Claude Doom - vrijdag 19 juni – 20h: voordrachtavond “Frank de Winne en andere ruimtebelgen” door Thomas Goethals
