Dierenbeleidsplan

Dierenbeleidsplan 2008-2013

Een stedelijk dierenbeleid in 30 acties

Gezondheidsdienst Stad Gent -

Voorontwerp dierenbeleidsnota versie 04.03.08

Voorontwerp dierenbeleidsnota versie 04.03.08

INLEIDING Dit dierenbeleidsplan kadert binnen de departementale strategische doelstelling “het ontwikkelen en uitvoeren van een efficiënt dierenbeleid”, en kunnen we rechtstreeks verbinden aan de ecologische pijler duurzaamheid 1 uit de stadmissie Gent 2020. Het dierenbeleidsplan van de Stad Gent bestaat uit drie grote hoofdstukken: -Het welzijn van het dier; -Het welzijn van de mens in relatie tot het dier; -Het aanpakken van overlast 1. Het dierenwelzijn Het dier, dat meestal afhankelijk is van de mens, staat hierbij centraal. Basisvoorwaarde is hier dat de relatie dier-mens goed is voor het dier en in tweede instantie ook goed is (kan zijn) voor de mens. 2. Het welzijn van de mens in relatie tot het dier Deze relatie is van belang voor de mens, omdat (huis)dieren kunnen bijdragen tot een groter welzijn bij de mens. Basisvoorwaarde is dat deze relatie in eerste instantie goed is voor de mens en in tweede instantie ook diervriendelijk is. 3. Het aanpakken van overlast Het Gentse stadsbestuur gaat een engagement aan ten opzichte van dieren en bewoners. Er zijn echter ook dieren in de stad die overlast veroorzaken, zoals insecten en ratten indien ze in onaangepaste concentraties voorkomen. Dit ongedierte moet op een zo diervriendelijk mogelijke manier bestreden worden. Contradictorisch genoeg maakt dit ook deel uit van het breder kader dat “dierenwelzijn”wordt genoemd. We hebben er in deze nota een apart hoofdstuk aan gewijd. Voor wat dierenwelzijn en het aanpakken van overlast betreft is dit dierenbeleidsplan gebaseerd op een driesporenbeleid namelijk preventie (voorkomen), curatie (genezen) en repressie (handhaven).

1 Tegen 2020 biedt Gent haar inwoners een gezonde en kwaliteitsvolle leefomgeving en heeft Gent een kleinere ecologische voetafdruk (uit: Departementale Doelstellingen binnen Gent 2020 zoals goedgekeurd door de Gemeenteraad in december 2007)

3 Voorontwerp Dierenbeleidsplan Stad Gent Versie 04.03.08

INHOUDSOPGAVE INLEIDING ............................................................................................................. 3 BELEIDSKADER DIERENWELZIJN.................................................................................... 5 1.

DIERENWELZIJN STAD GENT.............................................................................. 7 Actie 1 : Sensibiliseren van hondenbaasjes met een foldercampagne ............................................................ 7 Actie 2 : Aanmoedigen van de registratie van honden.................................................................................... 7 Actie 3 : Zorgen voor een betere verspreiding van aflees –(Imax) toestellen................................................. 7 Actie 4 : Recreatie voor de hond bevorderen.................................................................................................. 8 Actie 5 : Aanmoedigen van huiskattensterilisatie ........................................................................................... 8 Actie 6 : Aanmoedigen van de registratie van de kat...................................................................................... 8 Actie 7 : Ondersteuning van de opvang en plaatsing van dieren .................................................................... 9 Actie 8 : Samenwerkingsovereenkomst voor uitbouw van een dierenambulance .......................................... 9 Actie 9 : Aanstellen experten dierenwelzijn bij de Lokale Politie Gent ......................................................... 9 Actie 10 : Toetsing van dierenwelzijn op evenementen, in dierenwinkels en op markten ........................... 10 Actie 11 : Uitbouwen van centraal meldpunt dierenwelzijn ......................................................................... 10 Actie 12 : Rekening houden met dieren bij het afsteken van vuurwerk ....................................................... 10 Actie 13 : Exotische dieren bij particulieren ontraden.................................................................................. 10 Actie 14 : Promoten van vrijwilligerswerk met dieren ................................................................................. 10 Actie 15 : Uitreiken van jaarlijkse Prijs Dierenwelzijn................................................................................. 11

2.

HET WELZIJN VAN DE MENS IN RELATIE TOT HET DIER ............................................. 12 Actie 16 : Een dierengedenkplek realiseren in de stad.................................................................................. 12 Actie 17 : Een krengenbeleid verankeren en communiceren ........................................................................ 12 Actie 18 : Met dieren in strijd tegen vereenzaming ...................................................................................... 12 Actie 19 : De ongediertebestrijding brongericht aanpakken......................................................................... 12 Actie 20 : De volksgezondheid beschermen door gerichte acties bij calamiteiten ....................................... 13 Actie 21 : Promoten van een vegetarische dag ............................................................................................. 13 Actie 22 : Dieren als bron van educatie ........................................................................................................ 13 Actie 23 : Opvang voorzien voor dieren bij geplaatste personen ................................................................. 13 Actie 24 : Door biomonitoring gezondheidsrisico’s in kaart brengen .......................................................... 14 Actie 25: Project assistentiehond welkom ................................................................................................... 14

3.

HET AANPAKKEN VAN OVERLAST ....................................................................... 15 Actie 26 : Zorgen voor een geïntegreerde aanpak van de ongediertebestrijding .......................................... 15 Actie 27 : Aanpak van overlast door duiven................................................................................................. 15 Actie 28 : Het voederen van vogelpopulaties opvolgen................................................................................ 16 Actie 29 : Beheersbaar houden van het aantal zwerfkatten .......................................................................... 16 Actie 30 : Maatregelen nemen in verband met overlast door hondenpoep ................................................... 17

1.


BELEIDSKADER DIERENWELZIJN “Dierenwelzijn betreft de kwaliteit van het leven van het dier, waarbij de mens de vijf vrijheden respecteert en daarmee de grenzen van het adaptatievermogen van het dier niet overschrijdt.”, zo formuleerde de commissie Brambell 2 Die vijf vrijheden zijn : -Dieren zijn gevrijwaard van honger, dorst of onjuiste voeding. -Dieren zijn gevrijwaard van thermisch en fysiek ongemak. -Dieren zijn gevrijwaard van pijn, verwonding of ziekten. -Dieren zijn gevrijwaard van angst en chronische stress. -Dieren zijn vrij om een natuurlijk soorteigen gedragspatroon te kunnen hebben. Opmerking :In de literatuur wordt het begrip dierenwelzijn veelal gehanteerd ten aanzien van dieren die door de mens gehouden worden. In deze nota worden vooral acties voor deze dieren opgenomen. Maatregelen met betrekking tot dieren in de vrije natuur maken in essentie deel uit van het natuurbeleid van de stad. Dierenwelzijn mondiaal en Europees De World Organisation for Animal Health (OIE) is een intergouvernementele organisatie die wereldwijd de verbetering van dierengezondheid nastreeft. De 169 landen, waaronder België, die bij de OIE aangesloten zijn, ontwikkelden normen voor diergezondheid en –welzijn die gelden als wereldwijde consensus omtrent dierenwelzijn 3 . De EU speelt een grote rol in het waarborgen van dierenwelzijn. De Europese agenda voor Dierenwelzijn voor de komende jaren is grotendeels vastgelegd in het Europees actieplan Dierenwelzijn 2006-2010. De doelstelling van dit actieplan is een duidelijke koers te varen voor het welzijnsbeleid met hoge welzijnsnormen en integrale inbedding in bestaande Europese beleidsvelden. Om dit te realiseren onderscheidt de Europese Commissie een aantal actiegebieden: verhogen van wettelijke normen voor dierenwelzijn, stimuleren van onderzoek, ontwikkelen van indicatoren voor dierenwelzijn, het publiek informeren en betrekken en initiatieven rond dierenwelzijn internationaal op de kaart zetten. Deze zijn echter (nog) niet in een Europese wetgeving vastgelegd. De EU speelt een voortrekkersrol in het opnemen van het begrip “dierenwelzijn” in bilaterale handelsakkoorden (bijv. het vrijhandelsakkoord van de EU met Chili 4 ). Dit houdt ondermeer in dat er aan een aantal regels moet voldaan worden inzake transport van dieren en planten op het gebied van sanitaire maatregelen e.d. (vb. quarantaine). Dierenwelzijn op federaal niveau De federale bepalingen omtrent dierenwelzijn zijn terug te vinden in de Wet betreffende de Bescherming en het Welzijn der Dieren van 14 augustus 1986.

Dierenwelzijn op lokaal niveau Op stedelijk niveau wil Gent een voortrekkersrol spelen op het gebied van gestructureerd 2 3 4

Bernard E. Rollin, “Animal Welfare, Animal Rights & Agriculture” in J. Anim. Sci. 1990, 68: 3456-3461. Nota Dierenwelzijn Nederlands Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Zie tekst : http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2004/november/tradoc_111620.pdf (artikel 89)


dierenbeleid en het dierenwelzijn. Dit wordt al gedeeltelijk toegepast in enkele politieverordeningen die ervoor moeten zorgen dat dieren en mensen op basis van goede 5 afspraken en regels kunnen samenleven .

5

Politieverordening op de reinheid en gezondheid in de gemeente ; Politieverordening op openbare rust en veiligheid, Reglement inzake het verbod van niet-gedomesticeerde dieren in circussen. Reglementen terug te vinden via www.gent.be/docs/diensten


1.

DIERENWELZIJN STAD GENT

HONDENEIGENAARS ATTENT MAKEN OP HUN VERANTWOORDELIJKHEDEN Actie 1 : Sensibiliseren van hondenbaasjes met een foldercampagne De meeste hondeneigenaars leven de regels na die volgen uit het houden van honden (identificatieplicht, aanlijnen van de dieren, opruimen hondenpoep,…). Helaas zijn er nog een aantal hondeneigenaars die de regels niet kennen of negeren. We willen deze hondenbaasjes informeren via een duidelijke brochure die verspreid wordt via een aantal partners en kanalen (Stadswacht, stadswinkel, dienstencentra, buurtcentra, politiekantoren, Gentse dierenartsen en hun wachtdienst). De herwerkte folder “Leidraad voor de hondenbezitters” verschaft duidelijkheid over wat honden (en hun eigenaars) mogen en niet mogen op Gents grondgebied. Ook nieuwe bewoners zullen deze folder automatisch in hun welkomstpakket krijgen. Een inventaris van de verdeelpunten laat toe deze regelmatig te bevoorraden. Met een verwijzing in deze folder willen we de hondenbaasjes die dit wensen, ook de weg laten vinden naar één van de Gentse hondenscholen. Tenslotte willen we initiatieven met betrekking tot de honden en hun eigenaars ook bekend maken via vertrouwde communicatiemiddelen van andere stadsdiensten (bv. bekendmaking van een nieuw hondentoilet via de folder “Uit in je buurt” van de dienst Buurtwerking).

Actie 2 : Aanmoedigen van de registratie van honden Volgens het Nationaal Instituut voor Statistiek (NIS) heeft gemiddeld 10% van de inwoners een hond 6 . Voor Gent zou dit betekenen dat er zo’n 23.500 honden in onze stad leven. Begin 2008 zijn er op het Gentse grondgebied in totaal 14.220 honden geregistreerd, slechts iets meer dan de helft van het geschatte aantal. De Stad Gent wil de bewoners stimuleren om hun hond, zoals wettelijk verplicht, via het BVIRH (Belgische Vereniging voor Identificatie en Registratie van Honden), te laten registreren door inplanting van een chip. Zo kunnen verloren honden makkelijker met hun baasje herenigd worden, via een zogenaamde chiplezer of Imaxtoestel. Daarop verschijnt een codenummer dat via de website van het BVIRH (www.abiec-bvirh.be) geraadpleegd kan worden.

Actie 3 : Zorgen voor een betere verspreiding van aflees –(Imax) toestellen In principe beschikken alle dierenartsen over een afleestoestel. Het asiel en een aantal politiekantoren hebben er ook één tot hun beschikking. Door een goede inventarisatie van deze gebruikers zullen we de toestellen in kaart brengen en streven we ernaar dat tenminste alle politiekantoren en de brandweer in het Gentse over zo’n toestel beschikken. Bovendien willen we in samenwerking met het asiel Citadelpark de politieagenten en brandweerlui een praktische demonstratie geven omtrent het gebruik, zodat er een optimale service komt om verloren gelopen dieren terug met hun baasje te herenigen.

6

http://statbel.fgov.be/press/pr101_nl.pdf 7

Voorontwerp Dierenbeleidsplan Stad Gent Versie 04.03.08

Actie 4 : Recreatie voor de hond bevorderen De stad Gent voorziet in uitlaatmogelijkheden waar honden vrij kunnen rondlopen zonder dat daarbij de veiligheid en het wooncomfort van bewoners in het gedrang komt. Zo zijn er momenteel al 10 losloopweiden in de stad. Deze bevinden zich respectievelijk in: Nr

Locatie

Oppervlakte

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Baviaanstraat Pauwstraat Witte Kaproenplein Hakkeneistraat Normandiëlaan Azalestraat (buurtpark) E. De Buckstraat (buurtpark) St-Baafskouterpark Groene Valleipark Beukendreef

351m² 400m² 470m² 1.290m² 687m³ 180m² 180m² 3.700m³ 785m² 2.800m²

De komende legislatuur willen we minstens twee extra losloopweiden creëren (in de Burvenichstraat en indien mogelijk ook in de St-Bernadettestraat). Zo zullen er in 2013 minstens 12 losloopweiden 7 in Gent zijn. We zoeken ook om de hondenrecreatiemogelijkheden uit te breiden met een plaats waar honden kunnen zwemmen.

KATTENEIGENAARS ATTENT MAKEN OP HUN VERANTWOORDELIJKHEDEN Nog teveel mensen staan onvoldoende stil bij de consequenties van het houden van een kat. Zeker bij de katten die vrij mogen rondlopen in de tuinen, is er een grote verantwoordelijkheid van de eigenaars, onder andere op het vlak van voortplanting.

Actie 5 : Aanmoedigen van huiskattensterilisatie De folder “Steriliseren=beschermen” van de Federale Overheid waarvoor we in 2007 aandacht vroegen in het stadsmagazine, bevat informatie over de voordelen van het steriliseren/castreren van een kat en welke baten de eigenaar hierbij heeft. Naar analogie met de hondenleidraad zal ook deze brochure actiever verspreid worden We willen de gerichtheid efficiënter maken door te focussen op bepaalde doelgroepen (bv. de folder verspreiden op de seniorenbeurs). Ook nieuwe bewoners zullen deze folder automatisch in hun welkomstpakket krijgen. Daarnaast beschikt de Gezondheidsdienst nog over een eigen folder rond het “zwerfkattenproject”. Meer uitleg over dit project in actie 29.

Actie 6 : Aanmoedigen van de registratie van de kat De Stad Gent zal de bewoners aanzetten om hun kat te laten registreren door de verspreiding van een folder en affiche van ID-chips. De verspreiding gebeurt via dienstencentra, buurtcentra, politiekantoren, brandweer, dierenopvangcentra, Gentse dierenartsen en hun wachtdienst. Op die manier kunnen verloren katten makkelijker met hun baasje herenigd worden.

7

zie kaartje bijlage 6


Een betere registratie zorgt voor een grotere traceerbaarheid. Hierdoor beogen we een betere doorstroming in de Gentse dierenopvangcentra en een vermindering van het aantal katten dat men moet laten inslapen omdat ze geen nieuwe thuis vinden. We zijn er ons echter van bewust dat, zolang er geen wettelijke verplichting komt, het volgen van deze oproep beperkt kan zijn.

Actie 7 : Ondersteuning van de opvang en plaatsing van dieren De Stad Gent heeft een samenwerkingsovereenkomst met het Dierenasiel Citadelpark en de Poezenboot en biedt hen financiële ondersteuning. Het Dierenasiel Citadelpark ontvangt een jaarlijkse steun van € 24.789. De ondersteuning van de Poezenboot wordt vanaf 2008 opgetrokken van €3.200 naar € 6.000 aangezien er met een tweede Poezenboot, naast de eerste boot gelegen, een uitbreiding van de capaciteit zal zijn. De Stad wenst in ruil een transparante beleidsvoering en een open communicatie van beide dierenopvangcentra. Beide dierenasielen staan onder veterinair toezicht en hebben zich eind 2007 expliciet geëngageerd om het welzijn van de dieren na te streven. Specifieke afspraken hier rond zijn opgenomen in samenwerkingsovereenkomsten van beide asielen met de Stad Gent. Voor honden wordt het welzijn nagestreefd door o.m. te gaan wandelen met de honden en te zorgen voor afleiding in de kennel. Voor katten wordt het welzijn nagestreefd door huisvesting in beperkte groepen, de inrichting van de ruimte en het zorgen voor afleiding (krab- en klimpalen, verhoogde ligplaatsen, manden, voldoende kattenbakken). Het steriliseren van katten en kittens die geplaatst kunnen worden bij een baasje wordt gestimuleerd. Beide opvanginstanties zetten zich in om verloren dieren die gechipt zijn met hun baasje te herenigen. Vanaf 2008 is er jaarlijks minstens één formeel overlegmoment tussen Dierenasiel Citadelpark, Poezenboot en Gezondheidsdienst voorzien. We willen op die manier ook bereiken dat beide asielen meer gaan samenwerken in functie van het dierenwelzijn.

Actie 8 : Samenwerkingsovereenkomst voor uitbouw van een dierenambulance Het Dierenasiel Citadelpark beschikt over een voertuig van de Stad Gent dat gebruikt wordt voor het ophalen van dieren die afgestaan of gevonden zijn. We willen nagaan wat de mogelijkheden zijn om deze bestelwagen uit te bouwen tot een echte dierenambulance, die ook het vervoer van zieke dieren kan verzorgen. De Gezondheidsdienst wil daarbij een logistiek-ondersteunende rol opnemen.

Actie 9 : Aanstellen experten dierenwelzijn bij de Lokale Politie Gent We verzoeken de korpschef van de Politie Gent dat 1 of 2 gemotiveerde inspecteurs of officieren binnen het korps de mogelijkheid krijgen om zich (verder) te bekwamen in dierenwelzijn. Deze personen werken preventief en curatief samen met de Gezondheidsdienst, de asielen en dierenbeschermings- en dierenrechtenorganisaties. Ze verdiepen ze zich in de wetgeving op dierenwelzijn en zorgen waar nodig ook voor een repressieve aanpak in samenspraak met de federale inspecteurs Dierenwelzijn. Binnen het korps kunnen deze personen ook het aanspreekpunt zijn voor collega’s met vragen rond dierenwelzijn. 9 Voorontwerp Dierenbeleidsplan Stad Gent Versie 04.03.08

Actie 10 : Toetsing van dierenwelzijn op evenementen, in dierenwinkels en op markten Het stadsbestuur wenst geen evenementen toe te staan waar onnodig dieren ingezet worden of waar dierenleed toegebracht wordt. De aanvraag van alle evenementen, markten en foren waar dieren aanwezig zijn, wordt voor advies voorgelegd aan de Gezondheidsdienst. Er is al een verbod voor exotische dieren in circussen 8 in de stad Gent en vanaf 2008 is ook het gebruik van pony’s op kermisattracties 9 in onze stad niet meer toegestaan. Voor wat de verkoop op markten en dierenwinkels betreft wordt door de toezichthoudende ambtenaren controle uitgeoefend op naleving van de regelgeving.

Actie 11 : Uitbouwen van centraal meldpunt dierenwelzijn Het stadsbestuur wil een meldpunt dierenwelzijn realiseren. Wantoestanden in verband met dierenwelzijn in de stad Gent kunnen aan dit meldpunt gesignaleerd worden. De Gezondheidsdienst coördineert het centraal meldpunt dierenwelzijn. Het meldpunt zal ingaan op alle meldingen van bewoners met betrekking tot (vermoedens van) dierenmishandeling of verwaarlozing en dierenwelzijn in het algemeen. De dierencoördinator, die het meldpunt zal bemannen, toetst de melding aan de wet op dierenwelzijn en schakelt vervolgens de juiste dienst in die dit verder behandelt en terugkoppelt. Hiervoor wordt uiteraard nauw samengewerkt met het aanspreekpunt dierenwelzijn bij de politie (actie 9).

Actie 12 : Rekening houden met dieren bij het afsteken van vuurwerk De meeste mensen genieten van een verzorgd vuurwerkspektakel in onze stad maar voor dieren is dit een zeer angstaanjagend verschijnsel. Ze worden er zeer onrustig door. Een dramatisch ongeval op de E17 (nieuwjaarsnacht 2008) waarbij een wegens vuurwerk op hol geslagen paard een dodelijk ongeval veroorzaakte, toont aan dat het invoeren van enkele preventieve maatregelen ook de veiligheid voor mensen ten goede zou kunnen komen. Daarom willen we met de Dienst Feestelijkheden samenwerken om de bevolking te sensibiliseren over de mogelijke gevolgen van vuurwerk ten aanzien van dieren. Dit kan via een standaardprocedure bij aanvragen voor het afsteken van vuurwerk en een informatiecampagne rond de eindejaarsfeesten.

Actie 13 : Exotische dieren bij particulieren ontraden Het bezit van wilde, exotische dieren door particulieren is niet wenselijk. We willen personen die van plan zijn om exotische dieren in huis te nemen op een goede manier sensibiliseren en hen inlichten over de mogelijke consequenties.

Actie 14 : Promoten van vrijwilligerswerk met dieren Het stadsbestuur wil vrijwilligers stimuleren om zich ook in te zetten voor dieren. De vrijwilligers die mee instaan voor werkzaamheden op de Poezenboot en in het Dierenasiel Citadelpark 8 9

Gemeenteraadsbesluit van 27 januari 2004. Gemeenteraadsbesluit van 20 december 2007.


verrichten uitstekend werk. Daarnaast zijn er in het Gentse ook andere organisaties actief voor (huis)dieren (denken we maar aan de hondenscholen). Zonder vrijwilligers zouden deze initiatieven niet zo’n goed werk kunnen verrichten. Met het Koepeloverleg Dierenwelzijn Gent willen we wie zich inzet voor dierenwelzijn en –opvang jaarlijks samenbrengen om met hen het dierenbeleid af te stemmen. De koepelwerking kan bijvoorbeeld leiden tot een efficiëntere bekendmaking van de betrokken organisaties en het makkelijker aantrekken van vrijwilligers.

Actie 15 : Uitreiken van jaarlijkse Prijs Dierenwelzijn Omdat de stad Gent het dierenwelzijn hoog in het vaandel draagt, willen we jaarlijks enkele mensen of organisaties die zich op een bijzondere wijze inzetten voor dieren in onze stad, in de bloemetjes zetten. Het is aan de Gentenaars om genomineerden voor te dragen.


2.

HET WELZIJN VAN DE MENS IN RELATIE TOT HET DIER

Actie 16 : Een dierengedenkplek realiseren in de stad De relatie tussen mens en huisdier is in de loop der jaren gewijzigd. Vroeger werd het huisdier als middel ingezet voor de economische belangen van de mens. Nu is deze beleving sterk veranderd, zeker in verstedelijkte milieus. Mensen zien in huisdieren een bondgenoot en in sommige gevallen hun steun en toeverlaat. Dikwijls is er een heel sterke band tussen baasje en dier, zodat het verlies van een huisdier veel verdriet kan veroorzaken. Om die rouwbeleving een plaats te geven zoeken we een plek in Gent die ingericht kan worden als dierengedenkplaats waar mensen op een serene wijze hun (huis)dier kunnen gedenken. Dit wordt géén begraafplaats, maar een eenvoudig, sober en respectvol ingericht stukje groen (herinneringstuin) waar mensen die een dier verloren hebben, naartoe kunnen gaan om hun dier te gedenken.

Actie 17 : Een krengenbeleid verankeren en communiceren Het efficiënt verwijderen van krengen op privé- of openbare terreinen is een belangrijke hygiënische en veiligheidsmaatregel, zeker in een stedelijke omgeving waar veel mensen wonen. De Ombudsvrouw maakt er ons in het Jaarverslag 2006 attent op dat het niet altijd even duidelijk is waar je met dode huisdieren, dieren als verkeersslachtoffers, dode halfwilde dieren als duiven, eenden, enz… terecht kunt. De Gezondheidsdienst wil daarom samen met Gentinfo en de betrokken diensten de burger duidelijkheid brengen over welke dienst of organisatie verwittigd moet worden voor het ophalen of afgeven van krengen of dode dieren. De regeling zelf is te vinden als bijlage bij dit beleidsplan

Actie 18 : Met dieren in strijd tegen vereenzaming Onderzoek toont aan dat senioren die samenleven met huisdieren gelukkiger zijn, zich minder eenzaam voelen en daardoor ook langer leven. Enkele serviceflats, rust- en verzorgingstehuizen of palliatieve zorgverstrekkers spelen daar, ook in onze stad, al op in. Zo is er de hond Kyra in Serviceflat St-Antoniushof of een vogelkooi in de tuin van RVT Tempelhof of de “huishond” op de palliatieve eenheid van AZ St-Lucas. Maar ook voor wie zelfstandig woont en van het gezelschap van dieren houdt, maar er geen in huis kan of wil hebben, kunnen alternatieven mogelijk zijn. Zo kan men gaan wandelen met een hond uit het Dierenasiel Citadelpark. Dit uitstekende initiatief van het asiel zorgt ervoor dat de in het asiel achtergelaten dieren de pootjes kunnen strekken en leert ze weer sociaal gedrag. Voor mensen die dieren uitlaten, kan dit naast het verrichten van een goede daad, ook een welkome verpozing of afleiding zijn. Zo’n acties krijgen bijzondere aandacht en zal de stad ondersteunen. Daarnaast kan ook vrijwilligerswerk met dieren (zie actie 14) mensen bij elkaar brengen.

Actie 19 : De ongediertebestrijding brongericht aanpakken De Gezondheidsdienst van de Stad Gent staat in voor de bestrijding van ratten, muizen, kakkerlakken en vlooien. Meer daarover onder het hoofdstuk Overlast, actie 26. We willen in de komende jaren de ongediertebestrijding efficiënter en meer brongericht aanpakken, met oog voor preventie en sensibilisering. Op die manier willen we niet alleen de ongediertehaarden op het grondgebied Gent onder controle houden maar ook het verbruik van 12 Voorontwerp Dierenbeleidsplan Stad Gent Versie 04.03.08

bestrijdingsmiddelen verminderen. Dat is belangrijk voor zowel de gezondheid van mensen als van onze leefomgeving en past binnen een duurzaam stedelijk beleid. De Gezondheidsdienst wil samen met de Milieudienst een sensibiliseringscampagne uitwerken om sluikstorten van etensresten en afval via rioleringen tegen te gaan. Dit verstoort namelijk niet alleen de waterhuishouding, maar trekt ook ratten aan (zie actie 26).

Actie 20 : De volksgezondheid beschermen door gerichte acties bij calamiteiten Bij risico’s die de volksgezondheid in gevaar kunnen brengen, fungeert de Gezondheidsdienst als lokale coördinator van stedelijke maatregelen (tussen stadsdiensten en externe partners). Een voorbeeld : bij vogelgriep staat de lokale overheid in voor de uitvoering en opvolging van het afschermen van pluimvee door particulieren. De lokale overheid zorgt ook voor de communicatie bij zulke risicomomenten. Veelal gaat het om maatregelen die door de hogere overheid opgelegd worden, maar waarvoor afstemming nodig is.

Actie 21 : Promoten van een vegetarische dag Veel mensen hebben nog steeds het gevoel onvoldoende gevoed te zijn als er niet dagelijks een stukje vlees op tafel komt. We kunnen ons als stadsbestuur niet uitspreken over het slachten van dieren voor onze voedselvoorziening. Maar zowel om gezondheidsredenen als om onze ecologische voetafdruk te verkleinen is het zinvol minder vlees te eten ten voordele van bijvoorbeeld een gezond ontbijt en het consumeren van verse groenten en fruit. In samenwerking met Logo Gent vzw 10 , vzw EVA 11 en met de stadsdiensten willen we aandacht vragen voor gezonde, diervriendelijke voeding. Het promoten van een wekelijkse vegetarische dag bij het stadspersoneel en de Gentse bevolking is een objectief.

Actie 22 : Dieren als bron van educatie In samenwerking met Departement Onderwijs willen we stadskinderen respect voor en kennis van (huis)dieren bijbrengen. Zo willen we samenwerken met de Wereld van Kina en de kinderboerderij De Campagne te Drongen om jaarlijks via een educatief project één dier specifiek in de kijker te stellen. We hopen hierbij ook vrijwilligers die zich inzetten voor dieren te betrekken. Ook willen we met de Pedagogische Begeleidingsdienst nagaan wat de specifieke noden bv. qua educatief materiaal zijn, om zo voor de stad belangrijke thema’s als de consequenties van het houden van een huisdier of het voederen van (water)vogels ook onder de aandacht van het jonge volkje te brengen.

Actie 23 : Opvang voorzien voor dieren bij geplaatste personen Mensen moeten om diverse redenen soms tijdelijk of definitief afstand doen van hun huisdier, bijvoorbeeld door opname in een ziekenhuis of instelling. In dat geval kan een beroep gedaan worden op een dierenpension (tijdelijk verblijf mits betaling) of kan het dier afgestaan worden aan een dierenasiel. Omwille van de spoed waarmee deze regelingen soms moeten getroffen worden of 10 11

Lokaal Gezondheidsoverleg Gent vzw Ethisch Vegetarisch Alternatief vzw 13


bij gebrek aan informatie of financiële middelen, verloopt dit niet altijd optimaal. De stad Gent wil zich engageren tot informatieverstrekking hierover (bijv. via Gent Info), zodat dieren en baasjes zo weinig mogelijk hinder ondervinden van zulke situaties.

Actie 24 : Door biomonitoring gezondheidsrisico’s in kaart brengen Mensen en dieren zijn als levende organismen veelal gevoelig voor dezelfde polluenten. Via biomonitoring op dieren in de stad kan een beeld geschetst worden van bepaalde gezondheidsrisico’s voor de mens (bv. het meten van de hoeveelheid PCB’s in duiveneieren) en worden mogelijke risico’s voor de mens, via het dier gemeten zonder dat schade aan het dier wordt toegebracht. Zo kunnen risico’s in kaart gebracht worden en de basis vormen voor een (gezondheids)actiepunt. Deze werkwijze komt ten goede aan het welzijn van mens en dier. De stad Gent wil waar mogelijk haar medewerking verlenen aan dit soort onderzoek.

Actie 25: Project “Assistentiehond Welkom” De Dienst Sociale Voorzieningen en Gehandicapten wil het project “Assistentiehond Welkom” nieuw leven inblazen. Via een circulaire wordt aan alle stadsdiensten met een publieksgebonden karakter gevraagd om, in het verlengde van de antidiscriminatiewetgeving, de sticker “Assistentiehond Welkom” aan elke publiekstoegang op te kleven. Dit is ondertussen op meer dan 250 locaties het geval maar er zijn verschillende gebouwen of loketten waar de sticker niet te zien is. Daarnaast is het stadsbestuur ook waakzaam voor klachten rond het weigeren van toegang voor assistentiehonden. Hiervoor werd in het verleden al samengewerkt met het meldpunt discriminatie naar aanleiding van het weigeren van een blindengeleidehond in een taxi.


3.

HET AANPAKKEN VAN OVERLAST

Een goed dierenbeleid moet in een ruim kader bekeken worden. Sommige dieren zorgen voor overlast ten aanzien van mens en volksgezondheid. De oorzaak is meestal het onoordeelkundig menselijk gedrag : door foutief of passief menselijk handelen kan een diersoort voor hinder zorgen. De aanpak van vogel-, zwerfkatten- en hondenpoepproblematiek horen onder dit hoofdstuk thuis, evenals de beleidsintentie om plaagsoorten zoals ratten of kakkerlakken weloverwogen te bestrijden. Zoals we reeds eerder stelden volgen we bij het aspect “overlast” een driesporenbeleid gericht op preventie, curatie en repressie.

Actie 26 : Zorgen voor een geïntegreerde aanpak van de ongediertebestrijding De gezondheidsdienst van de stad Gent staat in voor de bestrijding van ratten, muizen, kakkerlakken en vlooien. We willen de bevolking sensibiliseren om ongedierte zo weinig mogelijk aan te trekken (vb. hygiënemaatregelen, opslag van afval, oneigenlijk gebruik van riolering om bederfbaar afval te lozen, tijdig uitvoeren van reparaties). In het vakjargon wordt daarvoor de term “geïntegreerde pestbestrijding” gehanteerd. Dat wil zeggen dat we als dienst vooral focussen op het bepalen van het probleem en het adviseren van de burger over een mogelijke brongerichte aanpak (zie actie 20). Voor de bestrijding zelf, richten we ons op particulieren en op stadsdiensten. We wensen daarbij onze dienstverlening optimaliseren en de wachttijden voor interventies verkorten. Door de administratieve opvolging te digitaliseren gaan we vlotter op klachten inspelen en administratief terugkoppelen. Bij deze curatieve aanpak willen we steeds de meest efficiënte en duurzame bestrijdingsmiddelen hanteren met zo weinig mogelijk impact op mens en milieu. Bij de planning van grote wegenwerken of afbraakwerken van leegstaande panden willen we met de Gebiedsgerichte Werking en de Dienst Buurtwerk de bewoners op voorhand inlichten over de mogelijke tijdelijke hinder van verstoorde rattennesten en preventieve maatregelen daartegen. Voor bepaalde bestrijdingshaarden die duidelijk het gevolg zijn van blijvende verwaarlozing of het zich onttrekken aan de burgerplichten beogen we een verbaliserende en sanctionerende aanpak in samenwerking met de politie en de stadswacht (in de toekomst: de gemeenschapswacht).

Actie 27 : Aanpak van overlast door duiven Vogelpopulaties horen bij een stad, maar moeten beheersbaar blijven. We denken in de eerste plaats aan duiven, maar ook aan meeuwen, eenden en kippen in parken en op straat. De duiven veroorzaken last door hun uitwerpselen 12 die zich over de ganse stad verspreiden en gebouwen aantasten. Maatregelen ten aanzien van gebouwen en het gecoördineerd aanbrengen van netten onder bruggen, zorgen ervoor dat de duivenproblematiek beheersbaar blijft. Het manipuleren van duiveneieren zorgt daarnaast dat de populatie niet exponentieel uitbreidt. Op enkele plekken waar er overlast op geen andere wijze oplosbaar is worden eens per jaar een aantal duiven weggevangen. 12

Time Magazine 10-12-2007 : “..een duif produceert 11,3kg uitwerpselen per jaar. In New York stelt men voor een boete op te leggen van 1.000$ voor wie ze voedert…”


Een “geregisseerde duiventil” 13 waar echte eieren vervangen worden door nep-eieren, heeft enkel effect op de duivenpopulatie in een straal van 200m rondom de til. Daarom wordt zo’n duiventilproject enkel als optie weerhouden als er zich in Gent een situatie zou voordoen waar een extreem grote populatie voor overlast zou zorgen. Voorlopig is dit niet het geval.

Actie 28 : Het voederen van vogelpopulaties opvolgen De Stad Gent wenst de aanwezigheid van de vogelpopulaties te beheersen door een combinatie van maatregelen. In deze actie staat een brongerichte aanpak centraal : voorkomen is altijd beter dan genezen. Het instellen van een expliciet voederverbod op de openbare weg en in parken, naast het toestaan van een beperkt aantal voedergedoogplaatsen, laten toe het probleem te sturen. In het belang van het ecologisch evenwicht moeten wilde en halfwilde vogels zelf voor hun voedsel instaan. Het voederen op openbare plaatsen en in parken moet daarom aan banden worden gelegd. Regelmatig treffen wij op verschillende plaatsen in de stad grote hoeveelheden brood of maïs aan die, hoe goed bedoeld ook, de vogels eerder schaden dan helpen. Veel van de rattenoverlast is bovendien aan dit soort sluikstorten te wijten. Door de bevolking duidelijk over de gevolgen van hun handelingen te informeren willen we het welzijn van de vogels verhogen en ervoor zorgen dat er door overmatig voedergedrag geen ongedierte- of ziektehaarden ontstaan. In bepaalde parken en plantsoenen worden daarom informatieborden aangebracht. Ook een informatiefolder moet duidelijk maken dat dit een weloverwogen maatregel is. Ook naar watervogels toe willen we het overmatig deponeren van voedsel in waterplassen of vijvers onder controle krijgen. Deze groep is namelijk gevoelig voor botulisme, een ziekte die vooral ’s zomers door een tekort aan zuurstof in het water opduikt. Dat zuurstofgebrek wordt ondermeer veroorzaakt door een te grote hoeveelheid brood of ander voederaanbod dat in het water terechtkomt.

Actie 29 : Beheersbaar houden van het aantal zwerfkatten Katten zijn in essentie gezelschapsdieren. Hoe graag ze ook op verkenning gaan, ze hebben behoefte aan een thuis. In een stad als Gent is er een overpopulatie aan zwerfkatten omdat sommige katteneigenaars onzorgvuldig met hun dieren omgaan. Zo laten ze hun dier niet steriliseren (zie actie 5) of zijn er mensen die hun dier of de jonge kittens in open lucht achterlaten omdat ze er niet meer voor kunnen of willen zorgen. Zwerfkattenpopulaties moeten beheersbaar blijven. Deze groep van dieren komt in de tuinen, daken en koeren van bewoners en veroorzaakt overlast door hun voortplantingsdrang en de daarmee gepaard gaande rituelen (kattengejank, geurhinder door sproeigedrag van de kater). Verder kunnen zwerfkatten ook zorgen voor hygiënische overlast door hun ontlasting in hun territorium en het openscheuren van vuilniszakken. Met het zwerfkattenproject zorgt de Gezondheidsdienst, in samenwerking met de Faculteit Dierengeneeskunde van de Universiteit Gent, ervoor dat de dieren ingeënt, ontwormd en gesteriliseerd of gecastreerd worden. Na de behandeling worden de dieren op de vangplaats terug uitgezet. Om de populatie gezond te houden en geen huiskatten te besmetten laten we zieke zwerfkatten op een pijnloze manier inslapen. Zo kunnen de gezonde zwerfkatten in de stad overleven en een positieve invloed op het ongediertebestand uitoefenen. Ondanks de hoge kostprijs, gaat de Gezondheidsdienst verder met het zwerfkattenproject omdat het de enige wijze is om deze populatie enigszins te beheersen. 13

Voorbeelden van zo’n duiventil zijn te zien in steden als Kortrijk of Amsterdam, 16


We pleiten ervoor om het voederverbod ook voor deze groep dieren in te voeren. Dit kan door in dialoog te gaan met de kattenvoedsters die onze stad, zoals de meeste andere steden, kent. Kattenvoedsters zijn mensen die zich in bepaalde stadsdelen over de zwerfkatten ontfermen. Het gaat om mensen die een grotere groep katten voederen. Door een identificatiepasje kunnen we duidelijk maken dat zij alleen toelating hebben om de katten te voederen. In ruil daarvoor gaan ze een ondertekend engagement aan om tewerk te gaan volgens de regels van de Stad gent (vb. enkel voederen overdag en in beperkte mate, het meewerken aan de kattensterilisatie en het wegvangen van zieke dieren). Op die manier willen we het welzijn van de zwerfkatten verhogen en ervoor zorgen dat er door onoordeelkundig voedergedrag geen ongediertehaarden meer kunnen ontstaan. Door deze samenwerking met de kattenvoedsters willen we ook de slordige en veelal voor dieren overbodige bouwsels uit afbraakmaterialen tegengaan. Deze trekken immers zwerfvuil aan.

Actie 30 : Maatregelen nemen in verband met overlast door hondenpoep We willen een aantrekkelijke aangename stad voor bewoners en bezoekers. Nog steeds ergeren vele Gentenaars zich dagelijks aan hondenpoep op de stoep. Niet het dier is daar schuldig aan, wel de hondenbegeleider die verzuimt de hondenpoep op te ruimen. De stad Gent is al 10 jaar bezig met het uitbouwen van de hondentoiletten en het aanleggen van losloopweiden. Momenteel zijn er 10 losloopweiden en 144 hondentoiletten in Gent. We streven ernaar het aantal hondentoiletten uit te breiden tot een 180-tal. Deze hondentoiletten worden 6 dagen op 7 door het stadspersoneel gereinigd en kunnen als voorbeeld dienen voor heel wat andere steden. Uiteraard moeten hondeneigenaars zich houden aan de afspraken die in de “Politieverordening op de reinheid en de gezondheid in de gemeente 14 ” staan. In straten of wijken waar er veel overlast is door hondenpoep zullen we, in samenspraak met andere stadsdiensten, de folder “Leidraad voor de hondenbezitter” bussen en duidelijk maken waar de hondentoiletten in de buurt zich bevinden. Ook een nieuwe folder met de locaties van de hondentoiletten staat op de planning. Een meer intensieve communicatie rond deze problematiek zal gebeuren via het Stadsmagazine en de stads-TV. Naast preventieve en curatieve maatregelen hopen we vanaf 2008 een beroep te doen op de GASbevoegdheid van de toekomstige gemeenschapswacht. Dit derde verbaliserende luik is, helaas, onontbeerlijk in een efficiënte strijd tegen de overlast door hondenpoep.

14

Politieverordening Artikel 2


Dierenbeleidsplan

Recommend Documents