© Elmer van der Marel/Hollandse Ho
Dieren werken graag voor de kost OPINIE Niet de natuurlijkheid van hun
omgeving bepaalt het dierenwelzijn, maar de mogelijkheden die dieren krijgen om hun vaardigheden ten volle te ontplooien. Door: Jozef Keulartz, milieufilosoof 11 maart 2015, 21:36 53 !
'En nu ben ik even naar Artis, voor dat óók verboden wordt', verzucht Sylvia Witteman in haar column in de Volkskrant van 16 december. Die verzuchting slaat op de aankondiging van staatssecretaris Sharon Dijksma dat wilde dieren vanaf 15 september niet meer in circussen mogen optreden. Het viel inderdaad te verwachten dat nu ook het bestaansrecht van de dierentuin aangevochten zou worden (Opinie & Debat, 11 februari). En het spreekt vanzelf dat ook het dolfinarium niet buiten schot zou blijven (Ten eerste, 20 februari). Dierenactivisten beroepen zich voor
hun pleidooi om wilde dieren uit circussen te verbannen en dierentuinen en dolfinaria te sluiten op de dierenrechtentheorie van Tom Regan of op de dierenbevrijdingstheorie van Peter Singer. Dat beide dierethici afwijzend staan tegenover circus en dierentuin heeft alles te maken met het feit dat ze de wildernis allebei zien als de enige ware en authentieke omgeving waaraan het welzijn, de integriteit en de intrinsieke waarde van dieren moeten worden afgemeten. Dat is anders in een derde benadering binnen de dierethiek: de 'capabilities'-benadering van Martha Nussbaum. Volgens deze benadering telt niet de mate van natuurlijkheid van de omgeving als graadmeter voor dierenwelzijn, maar gaat het om de mogelijkheden die een omgeving aan dieren biedt om hun vermogens en vaardigheden ten volle te kunnen ontplooien. Zo beschouwd kunnen dieren ook floreren in een minder natuurlijke omgeving, zoals een dierentuin, circus of dolfinarium, mits zij maar de juiste zorg krijgen. Richt aandacht op arbeid
" Training, werken met dieren, staat volgens Donna Haraway helemaal
niet gelijk aan onderwerping of onderdrukking, maar vereist juist tweerichtingsverkeer
Volgens de bekende biologe en filosofe Donna Haraway moeten we onze aandacht op dit punt niet zozeer richten op de categorie van de rechten, maar veeleer op die van de arbeid. Zij illustreert het belang van arbeid of werk in de omgang met dieren door een opsomming van taken die honden zoal verrichten; ze zijn belast met vee hoeden, waken, vechten, speuren, laboratoriumonderzoek en zijn tegenwoordig ook betrokken bij allerlei therapeutische werkzaamheden, zoals het waarschuwen voor epileptische aanvallen, het ontdekken van kanker, het hulp bieden aan getraumatiseerde mensen, het bezoeken van bejaarden etcetera. Haraway is zich er uiteraard van bewust dat veel dierethici en dieractivisten dit soort 'hondenbanen' moreel verwerpelijk achten, vaak omdat zij domesticatie als zondeval zien en vinden dat alleen wilde dieren (doelen in) zichzelf kunnen zijn. Maar training, werken met dieren, staat volgens Donna Haraway helemaal
niet gelijk aan onderwerping of onderdrukking, maar vereist juist twee-richtingsverkeer. Training vraagt om samenspel waarbij trainer en trainee over en weer naar elkaar moeten luisteren, wil de act of oefening slagen. Haraway beroept zich ook op het werk van de (in 2001 overleden) trainster, filosofe en dichteres Vicky Hearne, die zich met kracht tegen het dierenrechtendiscours verzette. Haar vrees was dat dierenrechtenorganisaties, door training als marteling te brandmerken, dieren de voldoening zouden kunnen ontnemen die zij aan werk beleven. Naar dieren luisteren
" Trainers moeten leren naar dieren te luisteren, om aan hun behoeften en verlangens te beantwoorden
'Geluk' wordt, zeker als het om dieren gaat, vaak opgevat als synoniem voor 'plezier' (in hedonistische zin) en als antoniem voor 'pijn' en lijden. Maar, stelt Hearne, bij geluk dat dieren aan training beleven gaat het om een gevoel van persoonlijke voldoening,
zoals dat ook ervaren wordt door een goede houtsnijder, danser of dichter. Ook Hearne legt alle nadruk op de wederkerigheid in werkrelaties tussen mensen en dieren. Trainers moeten leren naar dieren te luisteren, om aan hun behoeften en verlangens te beantwoorden. Of een bepaalde setting moreel toelaatbaar dan wel laakbaar is, is dan ook afhankelijk van de mogelijkheid van dieren om 'verzet' te plegen als zij voor hun individuele wensen geen gehoor vinden en in plaats daarvan tot 'dociliteit' gedwongen worden.
Volg en lees meer over:
# # # # #
NATUUR & MILIEU ATTRACTIES DOLFINARIUM HARDERWIJK DIERENTUINEN REIZEN
#
Reacties
#
OPINIE
DIEREN
12 reacties
Schrijf een reactie Gegeven Politici daarentegen moeten leren niet naar een klein groepje fanatieke activisten te luisteren door aan hun behoeften en verlangens te beantwoorden. Ik zou zeggen; gun hen wat zij voor het zwijgzame dier opeisen en stuur ze de wildernis in, waar ze bessen kunnen plukken om in éénklang met hun wilde dieren te leven. Dan
voldoen ze pas echt aan diens behoeften. Een dompteur die wilde beesten ertoe brengt hem niet op te vreten is meer dan alleen knap. donderdag 12 maart 20:56:52 Melden
ruud volkskrant aanpassen??Dat heet evolutie en is zeer natuurlijk..De mens is trouwens ook onderdeel van de natuur en alles wat hij doet is dus automatisch ook natuurlijk..Dat mensen menselijk handelen graag als onnatuurlijk zien, is omdat zij zich daarmee boven de natuur willen stellen..Gewoon grootheidswaanzin. donderdag 12 maart 14:46:05 Melden
ruud volkskrant Alle huisdieren dan ook maar weg..Alle vee en pluimvee ook..Aangezien we in Nederland geen echte natuur meer hebben alle dieren in de "natuurparken" ook afschieten en vergiftigen. donderdag 12 maart 14:36:37 Melden
p2luis de 'capabilities'-benadering houdt geen stand als dieren de ruimte niet hebben om te floreren zoals in een dierentuin, circus of dolfinarium. donderdag 12 maart 13:37:16 Melden
historicus Íedere keer valt het mij toch weer op hoe zoetsalvend de redeneringen zijn om dieren in gevangenschap kunstjes aan te leren. Nog maar es; Alle dieren in gevangenschap zijn daar beland om ons
de mensen te vermaken en te entertainen. Aan de dieren zelf werd nooit iets gevraagd (als dat al kan). Wie nog altijd gelooft dat wilde dieren best gelukkig kunnen zijn in gevangenschap kijkt nog maar es naar de documentaire 'The Cove' waarin die fijne Japanse vissers dolfijnen vangen op een manier waardoor ik er bleek van werd. En als laatste, leef zelf es 24/7 in dezelfde ruimte. Bevalt het ? donderdag 12 maart 12:41:12 Melden
$ MEER
Advertentie
De Renault Clio Estate
Buitenlandse taal leren
Kozijne 40%
De Clio Estate, ideaal voor werk en privé. Met multimedia- en navigatiesysteem. Ontdek ‘m nu
Kies uit 20 talen en reis af naar de mooiste bestemming om er de lokale taal te leren!
Kozijnen v 100% Gra Kozijnen i
Spaarplan van DELA
Heb je een Rijbwijs?
Eenvou
De spaarverzekering met 2,75% rente. Let op! Bekijk de risico-indicator.
Met de gratis BMWverloting maak je kans op een gratis auto. Klik hier om mee te doen!
Parship is hoogopge match op liefde van
Advertentie
Advertentie
% %
Dakkapel; bespaar tot 40%
Samsung Galaxy S4 Actie
Vul uw postcode in en vergelijk direct gratis offertes.
Gratis Samsung Galaxy S4 bij Phone House! Profiteer vandaag nog van deze aanbieding!
| | Verder in Nieuws
Buitenland &
Binnenland &
Na dwanghuwelijk en mishandeling is Nasser 'trotse homo' — BUITENLAND
% %
& &
7!
'Ik gun D66 en ChristenUnie de illusie dat ze Rutte bijsturen' — BINNENLAND
| & | & Verder in Cultuur & Leven
Recensies &
Film &
Toon®
Met direct energieve Toon® en geschikt i
#####
PIKANTE SCHILDERIJEN VAN WTEWAEL ZIJN DE MOEITE WAARD — RECENSIES
BIOSCOOPFILMS DIE U DEZE WEEK WEL/NIET MOET ZIEN (11) 1!
— FILM
Nieuws > Opinie > Dieren werken graag voor de kost
NU BIJ DE VOLKSKRANT
& NAAR DE WINKEL
'
(
Twitter
Facebook
) Google+
Volg de Volkskrant Schrijf u in voor de dagelijkse nieuwsbrief
[email protected] Aanvragen
*
Archief
+
Digitale krant
,
Journalisten Columnisten
Apps
▼
de Volkskrant
▼
Service en contact
▼
© 2015 - Alle rechten voorbehouden Lees de gebruiksvoorwaarden
