DAP-Audio DLM-12A & DLM-12SA [ Auteur: Hans Lauwens ] [ Editie: Nr.309 - September 2014 ] SPEAKER & SUBWOOFER
(Het artikel kan u vinden in Meet Music Magazine editie 309, dat u gratis kan verkrijgen op meer dan 650 plaatsen in de Benelux. Klik hier voor verdeelpunten.) DAP is voor ons intussen meer dan een vertrouwde naam geworden; een vriend aan huis. In de lage landen is het merk dan ook enorm populair. Hoe dat komt? Heel eenvoudig… Hun productgamma is waanzinnig uitgebreid, en zelfs dat blijkt nog een understatement te zijn. DAP kan werkelijk in alle mogelijke productcategorieën, binnen de sector uiteraard, een keuze aanbieden. Niet al te veel fabrikanten kunnen dat zeggen. Daarenboven staat het merk er om gekend een groot deel van het gamma aan belachelijk lage prijzen op de markt te gooien. Meer dan eens is gebleken dat niet alleen de prijs wordt gedrukt, maar dat ook de kwaliteit er best mag zijn. Op vlak van prijs-kwaliteit heeft DAP dus weinig te leren. En zoiets trekt aan, wekt interesse op, maakt mensen wakker. Zo simpel is het… Vandaag testen we een nieuwe actieve speakerset; de importeur leverde ons twee DLM-12A topkasten, twee DLM-12SA subs en een stel tussenpaaltjes. Let’s go!
ALGEMEEN CONCEPT EN DOELGROEP De DLM-set richt zich op een brede doelgroep. Als set zijn de speakers uitermate geschikt voor live werk en voor mobiel gebruik in allerlei toepassingsgebieden. Heel breed inzetbaar! De topkasten kunnen op zich ook perfect fullrange worden gebruikt en kunnen bijvoorbeeld heel goed dienen als hoofd PA of als monitor voor muzikanten en kleine bandjes. Ze bevatten een mini mixertje en zijn vooral ook heel handig van formaat. Achterop werd een speciale ‘kickstand’ voorzien, waardoor je de kast ook onder een correcte hoek als floormonitor kan gebruiken. Het is misschien wel een beetje een raar gezicht om zo’n vierkante bak schuin op de grond te plaatsen, maar anderzijds kan het ook best nuttig zijn in sommige situaties. Ik heb wel gemerkt dat de kickstand bij één van de twee topkasten redelijk los hangt, waardoor hij niet goed vergrendelt. De rubberen beschermingsstukjes die voorzien werden om
de beugel te beschermen wanneer we de kast op de grond plaatsen, vertonen kleine scheurtjes en zullen allicht niet lang meegaan. Het is misschien een klein werkpuntje om het systeem op dit vlak iets meer ‘roadproof’ te maken, maar voor het concept van die kickstand ben ik zeker te vinden. Het is innovatief en het maakt de kasten heel allround. De DLM-set is bewust compact en hanteerbaar gehouden. De DLM-12A is een tweewegkast met een ‘conical design’. De horizontale uitstralingshoek is dus gelijk aan de verticale uitstralingshoek: 90°. Daarbij is de hoogdriver blijkbaar achter de stofkap van de woofer gemonteerd om een zo compact mogelijk design te bekomen. Voor het hoog speelt een 1” exit compressiedriver van Celestion met 1,75” voice coil, aangestuurd door een 500W klasse D versterker. Het midden-laag wordt verzorgd door een 12” woofer met 2,5” voice coil, eveneens in beweging gebracht door 500 klasse D Wattjes. In de DLM-12SA is een 12” woofer met 3” voice coil werkzaam. Deze wordt aangestuurd door een 1000W klasse D versterker. De kasten bevatten een ingebouwde DSP, die onder meer garant staat voor een uitgebreid beveiligingscircuit. De DLM serie is ontwikkeld met het oog op mobiliteit. De kasten zijn opvallend compact en licht, maar toch stevig en roadproof gebouwd.
Bouw AFWERKING, BEDIENING, AANSLUITINGEN, ERGONOMIE Wanneer ik de vormgeving van een speaker beoordeel, kan ik vaak niet anders dan dezelfde woorden gebruiken: een klassieke look, al dan niet voorzien van enkele moderne accenten… Het uitzicht van de DLM’s mag je daarentegen toch echt wel vernieuwend noemen! De kasten zien er fraai, strak, professioneel en op de één of andere manier toch ook een beetje speels uit. Door de concentrische plaatsing van de hoogdriver achter de stofkap van de woofer, wordt de topkast erg compact en eerder vierkant dan rechthoekig. Het is eens iets anders. Van ver zou je haast denken dat de topkast een subwoofer is. Ik vind het design persoonlijk wel aantrekkelijk. Het is natuurlijk geen geheim dat een merk als DAP vaak een design van een A-merk kopieert. Dat is ook hier grotendeels het geval, maar het blijft vernieuwend. De topkasten zijn degelijk afgewerkt, opgebouwd uit hout en voorzien van kunststoffen delen aan de bovenzijde en de onderzijde. De overige coating geeft ook een kunststoffen indruk, maar de behuizingen zijn dus wel degelijk van hout (15mm). De DLM-12A kreeg 1 handvat ‘on top’ en kan op statief worden geplaatst. Ik ben niet zo te vinden voor een enkele handgreep aan de bovenzijde, maar omdat de kasten vrij beperkt zijn in hoogte, zijn ze ook erg handelbaar. Ik heb alleszins
geen problemen ondervonden om de topkast op de meegeleverde tussenpaaltjes te plaatsen. Deze “distance tubes” (35 mm) zijn ook te verkrijgen bij Highlite (www.highlite.nl). De sub is volledig van hout, met een kunststoffen onderdeel vooraan. Hij kreeg twee goed geplaatste handgrepen ingebouwd en bevat een adapterflens voor een tussenpaaltje in de bovenzijde. Onderaan werden rubberen pootjes voorzien. Er zijn geen uitsparingen om verschillende subs op elkaar te plaatsen. De kunststoffen bovenzijde van de topkasten bevat wel uitsparingen. Het aansluitveld van de DLM’s is heel overzichtelijk. De subs beschikken over een paartje female XLR inputs (stereo), een paar male XLR fullrange outputs en een paar male XLR high pass outputs. We kunnen de fase inverteren en we kunnen de output schakelen tussen stereo en mono. De DLM-12A heeft iets meer aansluitmogelijkheden. Hij bevat een kleine mixer, waarmee we verschillende kanten uit kunnen. De topkast beschikt over twee inputs die onafhankelijk regelbaar zijn. Anders dan bij de sub, kunnen we nu kiezen tussen XLR en jack voor beide inputs, met een extra parallel geschakelde RCAmogelijkheid voor input 2. Input 1 kan geschakeld worden voor microfoon- of linegevoeligheid. De topkast heeft één uitgang (XLR), waarvoor middels een switch kan worden bepaald of enkel het signaal van input 1 wordt doorgegeven, of een mix van alle inputsignalen. De aansluitmogelijkheden van de topkast op zich vind ik erg interessant, maar ik vind het jammer dat er weinig eenheid bestaat tussen top en sub. Op de topkast kunnen we bijvoorbeeld kiezen uit XLR, jack en RCA om signaal in te sturen, terwijl de sub enkel XLR aanvaardt. Dat maakt dat je alweer goed moet opletten om de juiste kabels mee te nemen… Verder nog opmerkelijk is dat er zowel op de top als op de sub een afdekplaatje voorkomt, met een switch die ons de keuze laat tussen DSP processing ‘user’ en ‘flat’. Wij gebruiken de kasten nu ‘flat’, wat wil zeggen dat we de ingebouwde DSP zijn werk laten doen. Er zijn echter optioneel ook USB-controle modules beschikbaar, waarmee je via je laptop zowat alle belangrijke processorparameters naar wens kan aanpassen. Om die modules in te bouwen, hoef je enkel een paar schroefjes en een afdekplaatje te verwijderen. De aansluitkabel met voeding en signaal voor de USB-module zit klaar in de box. Om de modules te gebruiken, schakel je de switch naar de ‘user’-stand. Over de modules zelf kan ik weinig info vinden. Ook de prijzen blijven voorlopig zoek. Ik vind het echt jammer dat de interfaces voor de test niet werden meegeleverd, want het lijkt me alleszins wel een leuke feature om met de ingebouwde DSP aan de slag te gaan! Ik zou het zelfs geapprecieerd hebben wanneer de modules niet optioneel zouden zijn, maar door DAP gewoon standaard ingebouwd zouden worden. Dat zou de kasten natuurlijk meteen een pak duurder maken, terwijl het gros van de gebruikers misschien tevreden is met de standaardinstellingen. Het is dus wel begrijpelijk dat een dergelijke feature als optie wordt aangeboden…
KLANK
KWALITEIT, WEERGAVE EN OUTPUT De DLM-set heeft me vrijwel meteen ‘ingepakt’. Ik meen dat oprecht: ik was aanvankelijk geschrokken van de klank. Alleen maar in positieve zin uiteraard! Uit mijn algemene ervaring met het merk, omschrijf ik een ‘typische DAP-sound’ vooral als een eerlijke sound. Misschien klankmatig niet altijd een hoogvlieger, soms een beetje aan de schelle kant met een neutraal ingestelde toonregeling, en soms is er wat gemis aan warmte en druk, maar meestal krijg je toch bijzonder veel waar voor je geld. Vooral dat laatste is natuurlijk van belang… Er zijn verschillende DAP-systemen die zowel op prijs, klank als algemene kwaliteit goede punten scoren. Onze DLM’s presteren echter opmerkelijk beter. Ze zitten zonder twijfel een aardig trapje hoger ten opzichte van het gemiddelde. Heel aangenaam om naar te luisteren! Van bij de eerste tonen waan je je spontaan in een hogere prijsklasse, en dat geeft een fijn gevoel. Ik had een ietwat harde sound verwacht, maar het is eigenlijk net het zachte en aangename karakter van de set wat me zo aanspreekt. Onze testset kan echt wel serieus doorspelen hoor, maar toch pakt hij dat steeds aan op een opmerkelijk voorzichtige manier. Enerzijds is het haast ongelooflijk hoeveel kabaal zo’n compacte jongens kunnen maken, maar anderzijds krijg je nooit de indruk dat het te hard gaat. Het agressieve hoog waar ik een beetje voor vreesde, kan ik niet bespeuren. Integendeel! Stemmen worden keurig weergegeven, met voldoende warmte in het midden en het laag-midden, maar zeker ook met enorm veel detail in de hogere regionen. Het mag gerust gezegd dat de Celestion driver een zeer hoogwaardige component is, die het niveau van deze kasten ongetwijfeld omhoog trekt. Anderzijds vind ik dat de overige drivers ook een flinke pluim verdienen! De 12” woofer die in de sub werkzaam is, wordt bijvoorbeeld niet nader gespecificeerd, maar presteert wel uitermate goed. De woofer kan niet schermen met een grote naam als Celestion, maar mag er wat mij betreft gerust naast staan. De sub kan immers behoorlijk doordrukken, zo blijkt. Hij zet niet alleen een aardig volume neer, maar gaat ook verrassend diep voor een 12” woofer in een dergelijk compacte behuizing. Het nadeel daarvan is dat de sub een beetje aan muzikaliteit moet inleveren, waardoor hij soms wel wat eentonig uit de hoek komt. Dat is vrij logisch hoor… Bescheiden woofers in compacte behuizingen worden vaak zo afgestemd, dat ze slechts op een beperkt aantal frequenties in de pieken kunnen doordrukken. De luisteraar krijgt zo de indruk dat de sub ongelooflijke prestaties neerzet, terwijl er eigenlijk maar een zeer bekrompen frequentiegebied wordt bespeeld. Luister maar eens goed naar de doorsnee home cinema set, dan zal bovenstaande snel duidelijk worden! Wanneer je er niet echt op let, zal het waarschijnlijk niet opvallen en onthoud je vooral die indruk van de diepe en luide bas. Wanneer je er echter wel de nodige aandacht aan schenkt, begin je je vaak enorm te ergeren aan die eentonigheid. Gelukkig is het bij onze DLM sub helemaal niet zo erg! Als je hem een beetje tempert, bijvoorbeeld door zijn volumeknop een klein beetje terug te draaien, krijg je hem redelijk strak en doet hij bijzonder goed zijn ding. Mensen hebben vaak de neiging om het volume van de sub volledig open te gooien (ik heb zelf ook wel eens van die vlagen…), maar de DLM-12SA ziet dan al gauw een deel van zijn strakheid in een soort overheersende baswolk verstrikt raken. Niet overdrijven is de boodschap, dan kan je volgens mij alleen maar genieten van het heerlijk uitgewogen klankbeeld van de DLM-set! Niet enkel uitgewogen, maar ook aangenaam en drukvol. Misschien moeten we het een ‘hifi-klank op PA volume’ noemen. Er speelt duidelijk een goed afgestelde processor mee in de kasten! Hij presteert met zijn standaardinstellingen reeds uitermate goed, maar ik ben toch echt wel benieuwd wat die USB-controle precies in petto heeft. Op dat vlak blijf ik vandaag dus wat op mijn honger zitten…
BUDGET
Voor een DLM-12A betaal je €649. De sub draagt een prijskaartje van €619. De DLM speakerset staat in de prijslijst voor €2563,80. Die laatste prijs is dus van toepassing op onze testset. Let op: prijzen zijn exclusief BTW! Voor een set luidsprekers van onze Nederlandse vrienden verwacht je in eerste instantie misschien een wat lagere prijs, maar na wat ik gehoord en gezien heb, durf ik toch zeggen dat de kasten hun Eurootjes dubbel en dik waard zijn!
BESLUIT
Na de eigenlijke test heb ik de set nog een tijdje aangesloten laten staan en heb ik er nog regelmatig een muziekje op afgespeeld. En dat terwijl het hier, zonder te willen grootspreken, vol staat met topklasse materiaal. Dat doe ik niet vaak, dat kan ik wel zeggen… Ik ben nog steeds enorm onder de indruk van de klank van de set. Natuurlijk bestaat er beter en uiteraard is het niet alleen maar rozengeur en maneschijn, maar globaal gezien kon de DLM-serie mij bijzonder hard bekoren! Voor een DAP ligt de prijs misschien wat aan de hoge kant, maar anderzijds denk ik dat dergelijke argumenten eigenlijk niet mogen meespelen bij de keuze van een geschikte luidspreker. Ga maar gewoon eens luisteren, zou ik zeggen. Ik ben er absoluut zeker van dat deze set bij een blindtest in een merkelijk hogere prijsklasse zal worden ingeschat. Meer woorden hoef ik daar volgens mij niet aan vuil te maken: dit is heel mooi speelgoed!
PRO Klinkt verrassend goed!
CONTRA Afwerking kickstand mocht duurzamer
Concept en uitwerking Kan best stevig uit de hoek komen Oogt fris en vernieuwend
