Dammen in Afrika. Officieel orgaan van de KNDB. wk landenteams in Dakar Vitalia Doumesh promoot VrouwenDammen. februari e Jaargang nr

Officieel orgaan van de KNDB

februari 2007 - 99e Jaargang nr. 1

• wk lanDenteams in Dakar • Vitalia Doumesh promoot VrouwenDammen

VerDer in DeZe uitgaVe:

• nk rapiD:

Dammen in Afrika

pagina 3

anton Van berkel kampioen pagina 6

• DamXl Zoekt meDewerkers pagina 9

• ek Veteranen:

ZilVer en brons Voor neDerlanD pagina 10

colofon

www.kndb.nl • damspel.kndb.nl het Damspel

officieel orgaan van de Kndb 99e jaargang nr. 1 februari 2007 oplage 8000 exemplaren redactie astrid van der Stelt Molenweg 58 6871 CX renkum 06-47818104 [email protected] Vaste medewerkers leo aliar, Johan bastiaannet, Hanco elenbaas, fred ivens, Ton Sijbrands, Johan Krajenbrink, gep leeflang, alex Mathijsen, Wim van Mourik, leen de rooij, Harry de Waard, Marten Walinga. bondsbureau/ redactieadres bondsdirecteur: Theo Stoverinck dorpsstraat 4a 6991 He rheden postbus 100 6990 aC rheden 026-495209 (ook fax) 026-4954198 (ledenadministratie) [email protected] postbank 14071 rabobank 16.11.61.588 t.n.v. penningmeester Kndb Post voor het bestuur via het Bondsbureau abonnement € 14,95 per jaar. Het damspel wordt onder alle leden van de Kndb verspreid. abonnees zijn lid van de Kndb. for subscription rates

abroad please contact [email protected] pour les tarifs d’abonnements à l’étranger veuillez contacter [email protected] Het damspel is ook verkrijgbaar in braille. Voor informatie: Cbb, 041-565477 bondsbureau fmJD orteliusstraat 147/hs 1057 aX amsterdam 020-6167402

Van De reDactie… Helaas voor het Nederlands team… geen WK-titel. Na een zware strijd werd in de halve finale verloren van Rusland. Ook een bronzen plak zat er niet meer in. Internationaal werden er wel successen behaald op het EK veteranen. Een tweede plaats voor Frank Teer en een derde voor Fred Ivens. Dit betekende voor Ivens tevens een prolongatie van zijn titel in de categorie 60+! Verder in dit nummer: Anton van Berkel wint het NK rapid en komt op tv, de jeugd van de CAT- en CJT-trainingen verslaan de Surinamers, en nog veel meer… Astrid van der Stelt, redactrice Het Damspel PS. Let goed op! Mijn gegevens zijn veranderd (zie colofon). Ik krijg nog steeds post en telefoon op mijn oude adres.

inhouD

wcDa g.J. van der Werff, burg. bickerstraat 5 1111 Ca diemen 020-6994090 Damas a. bode gaastlaan 61 804 Je emmeloord 0527-615828 kring voor Damproblematiek Krijn Hemminga Saltshof 201 6604 er Wijchen 024-20016 [email protected]

pagina

6-7

pagina

10

pagina

27

pagina

pagina

9

18-19

nVgD M. Zandbergen fluessen 8 802 MK Zwolle 08-4551978 Vormgeving graficelly, reeuwijk Druk bdU, barneveld

Inleverdatum kopij volgend nummer:

17 maart 2007

Uw toernooi in Het Damspel? Neem contact op met de redactie. (sponsor)

Deze full colour editie van ‘Het Damspel’ wordt mede mogelijk gemaakt door Wildkamp BV, hoofdsponsor van het WK Dammen 2007 in Hardenberg. Wildkamp is Nederland’s breedst gesorteerde distributeur van kunststofl pagina 2 eidingsystemen, -componenten en technische artikelen. HeT daMSpel < noVeMber 2006 >

toernooien WK landenteams nK rapid eK veteranen nederland – Suriname oudejaarsdamtoernooi 50e Jubileumdamtoernooi Halve finales nK Theo Tielrooij-toernooi

 6 10 11 17 21 2 2

rubrieken problematiek fries dammen gelijk of ongelijk partijanalyse eindspel Kijkjes in de damwereld Zetje schrap! Vuurwerk ivens internationaal damnieuws Curiosa panorama

14 15 15 18 20 22 26 28 29 0 4 5

pagina

34

overigen doumesh promoot vrouwendammen in memoriam: Willem los Kijk op dammen rapidkampioen op tv dam(war)taal  druk jij je stempel op damXl? arbitersopleidingen Topsport en talentontwikkeling dambûn frysk Spul 75 jaar Snelle cursus, volgend jaar kampioen? open nK veteranen 2007 Van het bestuur bestuurscolumn damsudoku 2 WK-organisatie in de startblokken reünie Kring voor de damproblematiek lammers viert zestigjarig jubileum Kader traint kader damkalender damZ!

5 5 7 7 9 9 11 12 12 1 1 16 17 21 24 27 27 1 1 

topsport

WK landenteams Dakar

Het Nederlandse team speelde in december het wereldkampioenschap voor landenploegen in Dakar. Hieronder een dagboekimpressie van coach Rob Clerc, die in een aangepaste versie in het Algemeen Dagblad van 30 december gepubliceerd is. door Rob Clerc

< 10-12 >

Na een grondige voorbereiding bestaande uit diverse bijeenkomsten is het dan eindelijk zover. We verzamelen op Schiphol en iedereen is op tijd! Weliswaar heeft Kees zijn gele vaccinatieboekje vergeten en Ron zijn malariapillen, maar dat zijn details. De sfeer is opperbest.

< 11-12 >

De vlucht Amsterdam-Lissabon heeft vertraging, maar in Portugal wordt keurig gewacht op de laatkomers. De vlucht Lissabon-Dakar (vier uur) vertrekt pas rond middernacht. In de vroege ochtend komen we aan in Senegal. Voor de meesten is dit het eerste toernooi in Afrika. De sfeer op en rond het vliegveld is niet prettig, zelfs enigszins bedreigend. Na veel getouwtrek weet de organisatie enkele taxi’s te regelen. Tegen zes uur ’s ochtends bereiken we ons hotel. Een ander hotel dan afgesproken, maar volgens de organisatie zou dit maar voor één nacht zijn. We zijn te moe om te protesteren. Vandaag gaan we acclimatiseren en Ron gaat malariapillen kopen.

< 12-12 >

We zijn in Afrika. Ons hotel Indépendence Méridien Président is midden in het centrum van Dakar. Ik herken het van het wereldkampioenschap 1984. Op deze plek werd Gantwarg toen wereldkampioen. De Wit-Rus is er niet blij mee dat we daar nu weer spelen. Zijn reactie: ‘Een oud Russisch spreekwoord zegt: Je moet nooit twee keer water uit dezelfde bron drinken’. ’s Middags is de opening van het toernooi in een VN-achtige conferentiezaal in het duurste hotel van West-Afrika (200 euro excl. ontbijt): Le Meridien President. Hier blijken we ook te spelen, omdat deze ‘Coupe du Monde’ georganiseerd wordt onder auspiciën van Abdoulaye Wade: de president van Senegal. Volgens de uitnodiging zouden we daar ook logeren, maar uiteindelijk blijkt dat alleen te gelden voor de officials en arbiters. Uiteraard leidt dat tot vele protesten en bijna een spelersstaking. De Esten, met enkele toeristen in hun delegatie, dreigen na twee dagen te vertrekken. Uiteindelijk beginnen we goed met een overwinning tegen Litouwen dankzij een overwinning ‘uit het niets’ van Gérard op good old Boezinski. Ron gaat echt malariapillen kopen.

< 13-12 >

Het aantal deelnemende teams blijkt twintig in plaats van 24. De Belgische hoofdarbiter Johan Demasure beslist dat er in twee groepen van tien gespeeld wordt. Vandaag een dubbele ronde in nota bene ons eigen hotel. Het topduel tegen Letland eindigt na een zinderend duel Thijssen-Valneris onbeslist, maar in de middagzitting winnen we maar op het nippertje tegen het enige team van het Amerikaanse continent: Guadeloupe. De Letten wonnen daar in de openingsronde met 6-0 van en dat verschil in bordpunten blijft ons de hele groepsfase achtervolgen. De malariapillen van Ron zijn in bestelling.

< 14-12 >

Vandaag tegen Ivoorkust in Le Méridien, waar ook de rest van het toernooi gespeeld wordt. Het speellokaal ligt op ongeveer een uur reizen met de bus van ons hotel. Voor ons betekent dat bijna twee uur, omdat

het zo lang duurt voor alle spelers aanwezig zijn. Een ronde begint zelden op het geplande aanvangstijdstip. De werkelijke reistijd is niet zo lang, omdat we elke dag onder politiebegeleiding naar de speelzaal gebracht worden. Onze motoragent met loeiende sirene maant iedere tegemoetkomer opzij te gaan. Het is meer regel dan uitzondering dat we tegen de rijrichting in rijden. Stoplichten worden genegeerd en een rotonde wordt vaak één kwart genomen in plaats van drie kwart. Het verkeer in het centrum van Dakar is een chaos. Twee of drie rijen dik staan de taxi’s doorgaans muurvast. Waar de agent niet op rekent is dat onze buschauffeur al na 500 meter gaat tanken. De colonne stopt bij het bezinestation waar alleen twintig liter getankt wordt. De malariapillen voor Ron zijn niet geleverd en hij besluit iets anders te kopen.

Vooraan: Erno Prosman, Gérard Jansen. Achteraan: reserve Ron Heusdens, teamcaptain Rob Clerc en Kees Thijssen.

foto’s: rob clerc en erno prosman

< 15-12 >

Eigenlijk een rustdag, want we spelen tegen India. Deze vriendelijke jongens zien wat van de wereld, maar een dambord hebben ze nog nooit gezien. Het is gênant

Lees verder op pagina 4 >> pagina 

boom eigenlijk geen boom is, maar een kruid met geneeskrachtige eigenschappen. De rondleiding in de brandende zon 30˚ C bleek vermoeiend.

< 18-12 >

>> Vervolg van pagina 3 dat ze doorspelen tot de laatste schijf. Na het toernooi krijgen ze zelfs een fair-play prijs: ze hadden alle punten aan de tegenstanders gelaten. De partijtjes duurden ongeveer een half uur, waarna verkoeling in het zwembad gezocht werd. De reis naar de speelzaal was wel bizar, omdat de bus opnieuw na 500 meter stopte om te gaan tanken. Op mijn vraag aan de Senegalese grootmeester Bassirou Ba waarom de chauffeur dit toch deed antwoordde hij: ‘Hij is geen grootmeester!’

< 16-12 >

De groepsfase vordert en we liggen twee bordpunten achter op Letland. Inmiddels zijn we gewend geraakt aan de toestroom van de lokale bevolking als we een stap buiten ons hotel zetten. Dat begon al op de eerste dag toen we op pad gingen voor mineraalwater. Onophoudelijk wordt je aangeklampt met de mededeling: ‘You’re my friend, I give you a good price!’ Houtsnijwerk, kleding, poppen, enz, maar eigenlijk wordt alles te koop aangeboden, want alles is handel, handel en handel. Dat is precies de reden dat in het centrum van Dakar niet op straat gedamd wordt. Alles moet wijken voor de handel, maar in de buitenwijken wordt wel degelijk op straat gespeeld. Het topduel tegen Senegal wordt 3-3. Kees wint knap van Samb, maar Gérard verliest.

< 17-12 >

Rustdag. Een georganiseerd uitstapje naar een eiland voor de kust van Dakar waar vroeger slaven verhandeld werden. Op dit voormalige slaveneiland Ile de Goree bloeit ook de Baobab-boom; het symbool van Senegal. De vertaler meldde niet zonder scepsis dat deze pagina  Het Damspel < februari 2007 >

De voorlaatste groepswedstrijd. We gaan nog voor de eerste plaats, maar we moeten twee keer met 6-0 winnen. Tegen Mali en Benin moet dat mogelijk zijn. Gérard en Erno doen wat van hen verwacht wordt, maar Kees verprutst een totaal gewonnen stand en verliest nog. De meervoudige nationale kampioen is aangeslagen.

< 19-12 >

Kees krijgt een hersteldag voor de kwartfinales. Invaller Ron Heusdens speelt tegen Benin een mooie partij. Bij de sluiting van het toernooi kreeg hij hiervoor zelfs de prijs voor de mooiste partij van het toernooi en dat terwijl hij het hele toernooi maar twee partijen gespeeld had! Behalve twee punten scoort Erno ook het officiële shirtje van zijn tegenstander uit Benin. We winnen met 6-0 en eindigen net als Letland met 16 uit 9. Ook het aantal bordpunten is gelijk, maar de doorslag geeft het aantal gescoorde punten aan het eerste bord. Letland wint daardoor. Toch gaat het toernooi en de strijd om de prijzenpot van 22.000 euro nu pas beginnen.

< 20-12 >

DRAMA Kwartfinale tegen Kameroen. Op eigen kosten gaan we van hotel veranderen. De reis is elke keer toch lastig en we denken beter te presteren als we verblijven in het hotel waar ook gespeeld wordt. We willen ’s ochtends uitchecken, maar het hotel laat ons niet gaan. Er schijnt een probleem met de organisatie te zijn en onze bagage wordt geblokkeerd. We weigeren te vertrekken zonder bagage en na twee en een half uur komen we vlak voor de partij toch aan in de speelzaal met bagage. Dit staat bekend als het gijzelincident. Geen ideale voorbereiding. De kwartfinale eindigt in 3-3, maar in de barrage sleept Kees ons er doorheen. Drama in de kwartfinale Senegal1Rusland. In de tweede barragepartij gaat de mobiele telefoon van de Senegalese grootmeester Abdoulaye Der af en de Belgische

arbiter kan niets anders doen dan de partij gewonnen verklaren voor ex-wereldkampioen Georgiev. Dit gebeurde in een remisestand. Een huilende Der wist zich geen raad maar. Alle toeschouwers klommen op tafels en stoelen om maar niets te missen van de resterende twee partijen. Het ongelofelijke gebeurde: Habib Kane won aan het eerste bord en de Senegalezen meenden dat die overwinning beslissend was. In de toernooizaal rolden de spelers over elkaar heen in de veronderstelling dat Rusland uitgeschakeld was. Anders dan in de groepsfase gaf het eerste bord nu niet de doorslag. Toen er nog een barrage gespeeld werd was Senegal kansloos.

< 21-12 Halve finale >

Uitgerust beginnen we vol goede moed aan wat eigenlijk de finale had moeten zijn. De opstelling is gunstig: Thijssen-Tsjizjov, Prosman-Amrilloev en Jansen-Georgiev. Precies wat we wilden. In de gewone wedstrijd heeft Gérard het even moeilijk, maar 3-3 is een normale uitslag. De eerste barrage gaat ook niet lekker, maar opnieuw wordt het 3-3. In de tweede barrage wint Erno snel en schreeuwt volgens afspraak ÝES’ zodat beide anderen weten dat remise genoeg is. Gérard speelt soepel remise en Kees heeft in een stand van wederzijds vijf schijven een remisestand en een finaleplaats in handen. Het is inmiddels bijna negen uur ‘s avonds. Onder druk van de klok bezwijkt hij toch. Het is weer 3-3, maar dit was de laatste kans. In de volgende barrage gaat alles mis en het toernooi is over. We zijn er stil van.

< 22/23-12 >

In de strijd om de derde plaats overspeelt Kees de Wit-Rus Valjoek, maar het zit er niet meer in. Een gewonnen positie verzandt en het wordt nog erger. De nationale kampioen, die aan de antibiotica en pijnstillers is, heeft geen kracht meer en verliest. Het toernooi is voorbij en ook daarna gaat alles mis. De nederlaag tegen Rusland zal nog lang nadreunen. Op het vliegveld van Lissabon wacht het vliegtuig naar Amsterdam niet en we moeten daar een hele dag rondhangen. Uitgeput komen we vlak voor Kerst thuis.

In memoriam

Willem Los Geboren 31 maart 1920 in Den Haag Overleden 11 oktober 2006 in Assen door Anton Schotanus

De teamcaptains met plaatselijke schoonheden

Vitalia Doumesh promoot vrouwendammen in Afrika Om het vrouwendammen in Afrika te promoten, stuurde de FMJD een vrouwenteam naar het WK voor landenteams in Dakar. Samen met de Wit-Russische kampioene Irina Paskevitch en de Russische oudwereldkampioene Tamara Tanzykkuzhina, liet de Nederlandse team­captain Vitalia Doumesh zien, dat vrouwen ook tegen sterke mannenteams kunnen dammen. De vrouwen zorgden voor veel onrust bij de Afrikaanse teams die deelnamen aan het WK. Zo wist Vitalia als eerste vrouw te winnen van de Afrikaanse GMI Diallo... wel op reglementaire gronden – de GSM van de Afrikaanse grootmeester ging af. Het vrouwenteam deed veel promotiewerk. In de

Afrikaanse pers werd er dan ook veel aandacht aan het drietal. Vitalia bezocht de Senegalese president in zijn paleis en vertelde hem als vrouwenteam captain over de belangen van het vrouwen dammen en trad als tolk op voor de FMJD-president Ptitsin. Tolken deed zij ook

Vitalia met een groep officials bij de Senegalese president

tijdens de excursie naar het slaveneiland (zie coverfoto). De president van de Senegalese damfederatie zei, dat hij een vrouwendamkampioenschap in zijn land zou willen ondersteunen. Tijdens de Opening bleek een aantal plaatselijke vrouwen al geïnteresseerd in het dammen en de vrouwelijke dammers.

Voor de jongere dammers is de naam Wim Los geen begrip. De wat oudere generatie heeft hem persoonlijk gekend, hem bij damtoernooien ontmoet of in Het Damspel wat over hem gelezen. De laatste jaren heeft Wim in een verpleeghuis doorgebracht. Een hersenbloeding had een gedeeltelijke verlamming tot gevolg. Aanvankelijk ging het spreken hem ook slecht af, maar allengs konden de bezoekers weer een gesprek met hem voeren: over zijn kinderen en kleinkinderen, over dammen en over zijn concentratiekampervaringen. Die ervaringen heeft hij zijn hele leven meegetorst. In de jaren zeventig werd hij daarom arbeidsongeschikt verklaard. Nu kon hij zijn leven wijden aan het damspel. Hij maakte niet onverdienstelijke problemen, speelde graag vluggertjes en was bij het correspondentiedammen een geduchte tegenstander. Deze liefde voor het spel bracht hem ertoe zich voor de organisatie in te zetten. De laatste drie KSH-toernooien heeft hij medegeorganiseerd, in het KNDB-bestuur was hij speciaal belast met het ontwikkelen van het recreatiedammen, voor de Nederlandse Correspondentie Club vervulde hij het voorzitterschap. Het Genootschap Damas heeft hij in de jaren zeventig nieuw leven ingeblazen. Hij trachtte de nationale organisatie nieuwe impulsen te geven, maar trok vooral andere propagandisten mee naar het buitenland, waar talrijke ontmoetingen met Franse, Belgische en Zwitserse dammers plaatsvonden. Ooit in Brussel onthulde Koeperman hem een geheim over afspraken over een match met Harm Wiersma. Het rechtvaardigheidsgevoel van Wim was geraakt. Er volgden enkele publicaties, waardoor de FMJD zich beledigd voelde. Uiteindelijk trok Wim in een gerechtelijke procedure die door de Werelddambond tegen hem was aangespannen aan het langste eind. Deze affaire heeft er later toe geleid dat enkele vooraanstaande leden het besluit van het bestuur van de KNDB om Wim Los tot erelid van de bond te benoemen hebben bekritiseerd. Toch was de Algemene Vergadering zo wijs deze protesten naast zich neer te leggen. Wim had zich op zoveel terreinen van de damsport verdienstelijke gemaakt dat een erelidmaatschap een verdiende beloning was. De laatste decennia stond hij in voortdurend contact met de dammers in Drenthe via zijn rubriek in de Hoogeveensche Courant. Elke week prijkten er zes diagrammen op de denksportpagina. De begeleidende teksten waren op de gewone dammers gericht. Zo is hij zijn leven lang zijn liefde voor het damspel blijven uitdragen. Bij zijn uitvaart in Smilde waren de dammers goed vertegenwoordigd. Samen met familieleden en vrienden hebben zij geluisterd naar de wederwaardigheden uit zijn rijke leven. Hij was een prima vader en grootvader en een gewaardeerde vriend van velen.

pagina 

NK r a p i d

6 0 0 2 d i p a R K N

Door Nadine van Tiel

< Voorronden >

Zondag 3 december zijn de voorronden van het NK rapid 2006 gespeeld. In drie ratingklassen (hoger dan 1100, 900 - 1100 en lager dan 900) werd gestreden om de zestien beschikbare finaleplaatsen. In de groep van spelers met een rating tot 900 waren geen voorronden nodig want er waren minder dan 16 deelnemers. Zij speelden daarom mee met de groep van spelers met een rating tot 1100. Effendy Djoemai bleek de sterkste met 8 punten, gevolgd door Dinand Stegeman met 7 punten. Van de 22 spelers met een rating onder de 1100 hoefden er maar zes af te vallen. Dat werden Jos Slotboom, Herman Beuzel, Dieter van Gortel, Tom van Noort, Gerrit Roeterdink en Kees Osté. De overige zestien spelers plaatsten zich voor de finale. 26 deelnemers hadden een rating boven de 1100. Hier waren dus 10 afvallers: Daouda Soumah, Mehmet Yoney, Jasper Lemmen, Fred Passchier, Roel Boomstra, Vitalia Doumesh, Ger Stam, Martijn van Gortel, Micha van Tol en Ratan Ganeshie. De overigen behaalden een finaleplaats. De einduitslag van de voorronden bepaalde meteen de eerste ronde van de knock-out finale. Daarbij speelt namelijk de nummer 1 tegen nummer 16, nummer 15 tegen nummer 2, et cetera.

< Finale; knock out >

Op 17 december was vrijwel iedereen zeer vroeg al aanwezig in de speellocatie in Woerden. Had dat te maken met spanning voor de pagina  Het Damspel < februari 2007 >

wedstrijd of met het feit dat de finale om 11 uur begint in tegenstelling tot de voorrondes, die om 10 uur startten. Voor aanvang van de eerste ronde werd aangekondigd dat de kampioen welkom is bij het Talpa programma Het land van Maas en Geel. Zal deze mededeling invloed hebben gehad op het verdere verloop van de dag…? Onder toeziend oog van de arbiters Frank Teer en Nerin Bisseswar ging de eerste ronde van start. Net als vorig jaar werd de finale gespeeld volgens het knock out systeem. Dit houdt in dat er altijd een uitslag is. Als men namelijk in de eerste partij - volgens het Fisher systeem – remise speelt, dan volgt een barrage. De twee spelers krijgen dan ieder 15 minuten bedenktijd om tot een uitslag te komen. Ongeacht het aantal partijen dat daar voor nodig is… Tijd speelt dus een belangrijke factor in de barrage. Het kan zo zijn dat de eerste 3 barrage partijen in remise eindigen. Voor de vierde partij is er dan meestal nog weinig tijd over. U begrijpt dat dit een mooi spektakel is voor de toeschouwers!

In de groep onder de 1100 rating troffen Joppe Lemmen en Lou Pietershove elkaar. Vorig jaar troffen zij elkaar pas in de derde ronde en streden toen beiden nog om de titel. In de hoofdgroep (rating boven de 1100 punten) kwam de kampioen van 2005, Anton van Berkel uit tegen Han Seinhorst. De nummer 2 van vorig jaar, Jasper Lemmen, had zich dit jaar niet weten te plaatsen voor de finale. In de eerste ronde waren er in de hoofdgroep toch nog 5 barrages. Spannend dus. Uiteindelijk werden deze eerste barrages allemaal in één partij beslist. Zo won Richard Mooser van Martin de Jong. Martin trapte in een openingszetje, maar

wist het in een klassiek standje toch nog spannend te maken. In de groep tot 1100 rating moest ook Fons Huybrechts eraan geloven. Hij speelde de barrage tegen Dinand Stegeman. Voor degene die Fons kennen, hij zat als altijd heerlijk ontspannen te spelen. En dat terwijl je bij de andere spelers in de meeste gevallen de spanning van de gezichten kon lezen. Fons maakte zich niet druk. In een dun standje met allebei een dam wist hij de dam van Dinand van het bord te rapen en won. In de tweede ronde was het vooral bij de partij tussen Richard Mooser en Alexander Baljakin heel spannend. Richard kwam in de eindfase van de partij heel erg goed te staan, maar wist het niet te winnen. In de herkansing dan maar. In de tweede ronde in totaal maarliefst negen barrages. Voor de overige spelers betekende dit wederom een spannend schouwspel. Echter terwijl de spanning en de temperatuur in de speelzaal opliep was Jan van den Hooff aan het worstelen met de piek van de kerstboom. Wie zegt er dat dammers geen oog voor detail en presentatie hebben… Op twee borden viel bij de bewuste barrage de beslissing pas in de derde partij. Bij Richard en Alexander. Daar ging de grootmeester er uiteindelijk toch met de overwinning vandoor. Ook Han Seinhorst en Willy Maetzdorf konden er geen genoeg van krijgen. Ook zij hadden een derde partij nodig voor de beslissing. Hier was Han de gelukkige. Na twee rondes waren de kampioenen van 2005 nog in de race voor de titel. Anton van Berkel speelde in de derde ronde tegen Peter van der Stap en Jurgen Tholel speelde tegen Effendy Djoemai. Effendy speelde dit jaar voor het eerst mee en won in

de vorige ronde door middel van een barrage van lou pietershove. na de derde ronde gaan anton van berkel en Jurgen Tholel er nog steeds voor om hun titel te prolongeren. anton won van peter van der Stap – deze laatste gaf aan wel even toe te zijn aan een pauze. bovendien gaf hij aan dat als hij had gewonnen, hij de volgende ronde baljakin trof en vervolgens kampioen zou worden, hij naar de studio’s van Talpa moest afreizen en dat leek hem toch niets. Jurgen won in de andere groep van effendy djoemai. in deze ronde werden er maarliefst tien partijen beslist door een barrage. de barrage tussen andy damen en Martin van der Sluis spande hierbij de kroon. Zij hadden vier partijen nodig om tot

Eindstand hoofdgroep

Eindstand groep rating tot 1100

1 2  4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 14 15 16

1 2  4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 14 15 16

anton van berkel alexander baljakin Cor van dusseldorp peter van der Stap danny Slotboom richard Mooser Wouter ludwig arjen de Mooij Han Seinhorst Jan van den Hooff anton Kosior gijs Schoenmakers daan van os Martin de Jong pieter Wijn Willy Maertzdorf

een beslissing te komen. ook daan van os en Willy Maetzdorf hadden veel partijen nodig in de barrage. pas in de derde partij viel de beslissing en won daan. onder het genot van een lekker stukje banketletter gingen de 2 spelers van start met de laatste ronde. in de hoofdgroep was duidelijk wat de initialen zouden zijn van de nieuwe kampioen; ab, te weten anton van berkel of alexander baljakin. in de andere groep werd de kampioenswedstrijd gespeeld tussen Jurgen Tholel en de ouwe rot fons Huybrechts. de eerste kampioen die bekend werd die dag was Jurgen Tholel. Hij won al zijn partijen in één keer en heeft dus de spannende barragewedstrijden niet nodig gehad. naar alle waarschijn-

Jurgen Tholel fons Huybrechts Thijs gerritsen effendy djoemai lou pietershove Martin van der Sluis andy damen arco berger Joppe lemmen gideon de bruin frits van Tilborg Michel Stempher Jan riesthuis dinand Stegeman Michel Hendriksen Jan Seinhorst

lijkheid zal Jurgen volgend jaar in de hoogste groep uitkomen, omdat zijn rating dan de 1100 grens is gepasseerd. in de hoofdgroep eindigde de reguliere partij in remise. de barrage die volgde was zinderend. Maar liefst vijf partijen waren er voor nodig om anton van berkel net als in 2005 nederlands Kampioen rapid dammen te maken. Hulde dus aan anton, die een paar maanden geleden ook het wereldrecord simultaandammen op zijn naam wist te zetten. al met al weer een geslaagd nK rapid. en denkt u naar aanleiding van het lezen van dit artikel “Ja, aan dit nK wil ik volgend jaar ook meedoen in december”? U bent van harte welkom! in het najaar zullen we via de Kndb site over dit kampioenschap op de hoogte houden.

kiJk op Dammen

MeT danK aan HenK boerS

door SiJbrand Van eiJK

rapiDkampioen op tV Anton van Berkel veroverde in Woerden na een spannende sneldambarrage tegen Alexander Baljakin de Nederlands Rapiddamtitel. Naar aanleiding van deze prestatie was hij woensdagavond 20 december met Pim Meurs, Andrea Gutter en Amber Rep te gast in het Talpa programma ‘Het land van Maas en Geel’ en speelde tegen Pim Meurs voor de ogen van de camera en presentator Cees Geel een flitsende sneldampartij. pagina 7

Internationaal grootmeesters in vastgoed Euro American Investors Group B.V.

Telefoon: +31 (0)70 - 364 73 00

Koninginnegracht 7, 2514 AA Den Haag Postbus 16355, 2500 BJ Den Haag E U R O

A M E R I C A N

Fax: +31 (0)70 - 365 57 76 W W W. E A I G . N L

I N V E S T O R S

I S

E-mail: [email protected]

H O O F D S P O N S O R

V A N

D E

K N D B .

d a m wa rta a l

Damwartaal 3

mijmeringen rond de warrige wereld der damterminologie

Aardige damtermen de muizenval...? Door Cees Teeuwen

In de damterminologie komen – begrijpelijk - veel namen voor van belangrijke dammers uit het verleden. Zo kennen we het zetje van Weiss, het offer van Dussaut, de Hoogland aanval, de Roozenburgopstelling, de Ghestem doorstoot enz. enz. In latere afleveringen komen we hierop terug. Zo kennen we ook termen als: de Hollandse opening of partij, de Russische opening, de Franse opening, de Poolse opening, het Haarlemmer zetje. De aardrijkskundige aanduidingen doen vermoeden dat daar de opening of slagzet vandaan komt of voor het eerst gespeeld of ontdekt werd. Zoiets lijkt mij moeilijk te bewijzen en is zelfs onwaarschijnlijk, maar wij dammers hebben er genoeg aan: we begrijpen elkaar. Een enkele keer bedenken we een passende, originele of treffende benaming. Bomzet, hielslag, valluikslag, kaatsingszet e.d. lijken me daar leuke voorbeelden van. En voor dat snelle spel-

letje dammen (of schaken) heeft de denksportwereld het woord “vluggertje” bedacht. Een passende term die de lading goed dekt. Nou ja dekt…de rest van Nederland heeft bij deze term een heel ander spelletje voor ogen. Zo vind ik zelf “het plakkertje” wel aardig gevonden. Zonder lijm of cellotape, maar gebruikmakend van het plakmiddel genaamd meerslag weet deze plakschijf (meestal) de partij te beslissen. Hieronder 2 voorbeelden van dit wondermiddel. 1. zwart heeft net (14-19?) gespeeld en wordt door twee meerslagen en een plakkertje geveld: 29-23! (19x48) 26-21 plakkertje (48x19) 21x3. 2. 36-31 (26x37) 47-42 (37x48) 34-30 plakkertje (48x43) 30x19 (14x32) 49x9 Diagram 1

Diagram 2

Zo kennen we ook in het dammen twee (magische?) vierkantjes. Diagram 3 is het vierkantje van v.d. Meer. Wie aan zet is verliest. Een aardigheidje. Diagram 4 is het “vierkantje van Presburg”. Deze man heeft zich in het begin van de vorige eeuw jaren vastgebeten in allerlei standen waarin één witte dam het tegen 4 zwarte schijven toch nog remise wist te maken. Hij ontdekte toen dat als de zwarte schijven zo opgesteld staan als in diagram 4 je met de witte dam, ongeacht zijn plaats op het bord altijd remise maakt. Een enkel voorbeeld: dam op 5: 5-14 (33-38) 14-25 (38-42) 25-20 remise. U mag de talloze andere mogelijkheden proberen, maar het werkt altijd, althans ik heb nooit ergens gelezen dat het tegendeel bewezen is.

Diagram 3

Diagram 5

Diagram 4

Diagram 6

Iedere zichzelf respecterende dammer kent de vaak originele en moeilijke eindspelletjes van C. Blankenaar. “Blankenaartjes” worden die wel genoemd. Toch aardig als je zo de geschiedenis in gaat.

aardige woordspeling. Zijn eindspelletjes krijgen vaak een naam die te maken heeft met de oplossing. Hierboven 2 voorbeelden. 5. “De muizenval” 17-11 (7x16) 46-28 (39-43) 28-32 (43-49) 32-27 wint. Haalt zwart dam op 48 dan volgt 32-37 (48x31) 26x37 met oppositie. 6. “De lastige schijf” 18-13 (9x18) 19-13 (18x9) 28-22 en via 22-17 wordt de zwarte dam gevangen en is wit op tijd om zwart van dam te houden.

Begin 20e eeuw verschijnt “Voor de jeugd”, bijblad van “Het Damspel” en daarin stonden eindspelletjes van ene mr. Zwartenhalm. U ziet het al hè, een pseudoniem: blank wordt zwart, aar wordt halm. Een

Druk JIJ je stempel op DamXL? DamXL, de damsite voor de jeugd van 14 tot 20 jaar, is helemaal klaar! Het is de bedoeling dat de site helemaal door deze jeugddammers zal worden gerund. Jullie kunnen samen de site opbouwen. Er mag van alles geprobeerd en geëxperimenteerd worden! Op dit moment brengt de site vooral nieuws rond toernooien en alles wat

verder met jeugddammen te maken heeft. Het is de bedoeling dat er ook columns en interviews voor en door leeftijdsgenoten op komen. Onder het kopje ‘info’ kun je de afdeling van je eigen club promoten. 15 verenigingen hebben dit al gedaan. Hoe staat het met jouw vereniging? Het forum begint te lopen. Met jouw inbreng kun je ervoor zorgen dat dit het spetterendste forum van

Nederland wordt. DamXL heeft al 44 geregistreerde leden in de community, waarmee je gegevens kunt uitwisselen! Doe ook mee! Wil jij columns of interviews schrijven? Heb jij een leuk nieuwtje, een toernooiverslag of -aankondiging? Geeft jij het forum een boost? Of wil je zelfs webmaster worden? Laat het even weten op [email protected]. Of ga naar www.damxl.nl. pagina 

veteranen

Zilver en brons op EK veteranen De thuisblijvers hadden weer eens ongelijk. Het EK voor veteranen was van 13-19 november in het Tsjechische Liberec een prima georganiseerd toernooi, in een mooie stad met dito omgeving en het was nog zeer gezellig ook. Het centrum van deze oud-Duitse stad doet sterk aan Parijs denken. Fraaie gebouwen, fin-de-siècle. We damden in een zaal met veel ornamenten in een zijvleugel van het schitterende stadhuis. Alleen het hotel vormde enigszins een dissonant in het stadsbeeld. Onze Tsjechische gastheren, met de onvermoeibare duizendpoot Lumir Gatnar voorop, regelden een uitstapje naar het ruim 1000 meter hoog gelegen uitzichtpunt Jested, waar de mist net optrok toen we weer terugwaren. Ook was er een ‘social diner’ voor alle spelers. Dat waren er slechts negentien, verdeeld over acht nationaliteiten. Geen vaste deelnemers dit keer als Solik Gersht (visumproblemen), Raphaël Zdoroveak, Aart Walraven en Jean Paul Plantin. Ook de Polen lieten verstek gaan. Bovendien kon Peter van der Stap zijn titel niet verdedigen. Nieuw was wel de Franse meester Fidèle Nimbi, zo’n jaar of dertig geleden vast deelnemer aan WK’s en internationale toernooien. De Oranje-deputatie bestond behalve uit bovengetekende (+ echtgenote) uit Wim Bennink, Frank Teer, Fred Versteeg en onze ‘Portugese bastaard’ Theo Dijkstra. Hoe het resultaat op het dambord ook afliep, na afloop was het met elkaar altijd goed toeven in één van de vele sfeervolle of stijlvolle restaurants waar je voor pakweg zeven euro prima kon eten met nog een drankje erbij ook. O ja, we gingen erheen om te dammen…. De Let Laimonis Zalitis deed, als enige grootmeester in dit gezelschap, eindelijk eens wat hij behoorde te doen en won – volkomen terecht – de titel. ‘Zilveren’ Frank Teer had dezelfde score (13 uit 9) maar een slechter tegenstandergemiddelde. Frank verloor van de nieuwe kampioen en kreeg (terecht) een reglementaire ’twee’ tegen Anatoli Petuchov toen die zich in het aanvangstijdstip vergiste. Anderzijds won Frank van mij. Ik was toch wel tevreden met het brons en prolongeerde bovendien mijn titel EK 60+ door op de valreep Alexander Rats – op basis van tegenstandergemiddelde – voorbij te gaan. Theo kwam in de tweede helft op stoom (winst op Nimbi en remise met Zalitis), terwijl Wim Bennink en Fred Versteeg (waren dit echt zijn laatste persoonlijke wedstrijden?) als twee bevriende rivalen elkaar in de tweede helft van de ranglijst probeerden de loef af te steken. Tot dusverre kreeg de beste Nederlander van het afgelopen EK 50+ zowel het hotel als het diner gratis. Vanaf het zesde EK 50+, dat vooralsnog eind oktober-begin november in Avignon (Fr.) wordt verspeeld, gaan deze privileges (+ het recht op eventueel vooruit spelen voor de clubcompetitie) naar de Nederlandse veteranenkampioen en zo hoort het ook. pagina 10 Het Damspel < februari 2007 >

door Fred Ivens

Techniek

Diagram 1 Teer - Novotny

Frank Teer werd tweede tijdens het EK

Diagram 3 Dijkstra - Napreenkov

44. 25x14 10x19 45. 37-31 26x37 46. 38-32 37x30 47. 35x2 en 1-1. Diagram 5 Versteeg - Petuchov

39. 38-33 18-23? 40. 2721!(A) 16x29 41. 39-34 23x41 42. 34x5 41-46 43. 42-37 enz. (2-0). A: Frank berekende ook (eerst) het spectaculaire 27-22 12-18? 25-20 18x29 39-34 23x41 34x1 24x15 47x36! Diagram 2 Dijkstra - Ivens

Theo verzuimde de winst, kwam verloren te staan maar geeft zich nooit zo maar gewonnen: 62. … 2430(A) 63. 21-16 41-47 64. 16x7 23-28 65. 22x33 47x1 66. 25-20 en in vliegende tijdnood remise gegeven. Winst is 8-13 34x25 1x45 20-15 45-50 39-34 50-45 3430 45-23 30-24 23-28 25-20 28-19! A: Zalitis gaf aan 41-46 2116 en nu 8-13 13-18 23-29 46x35!

De Russische oud-EK-kampioen moest de winst uit de hel halen: 54. 43-39 23-29 55. 35-30 29x38 56. 30x19 38-42 57. 26-21 22-27! 42-48? 16-11! = 58. 21x32 42-48 59. 16-11 48x2 60. 11-6 2-7 en 0-2. Diagram 6 Dijkstra - Nimbi

Diagram 4 Bennink - Lelis

48. 37-32 27-31 49. 36x27 22x31 50. 32-28 23x43 51. 34-29 43-48 52. 29x9 4842!! 53. 33-28 9-4? 42x15 4x36 26-31! 31-36 54. 9-3 42-15 55. 3-17 36-41! 56. 28-23 17-6 41-46! 30-24 faalt op 15x22 6x5 18-23! 19x28 57. 17x50 41-46 en wit is kansloos.

Wim was apetrots op z’n remise (met een schijf achter) tegen EDC-bobo Janis Lelis: 43. … 14-20?

35. 44-39! 19-24? 36. 48-43! 10-15? 37. 40-35 14-19 38. 37-31 18-22 39. 47-41 1-6? 40. 41-37! 6-11 41. 31-26! 3-9 42. 2823! 1928 43. 32x23 met schijf - en partijwinst!

rVurborui e wke n pa g i n a

ek veteranen tsjechiË

Snelle cursus, ? n e io p m a k r a ja d volgen

door briTTa iVenS

Helaas voor u, dames en heren dammers, maar verwacht van mij geen schitterende analyses. ik zal u zeggen hoe dat komt. Zo’n 25 jaar geleden kreeg ik een nieuwe buurman. aardige vent leek me. Hij vroeg of ik elke week de damrubriek uit Trouw – mijn lijfblad – aan hem wilde geven. aha, een dammer. bij een nadere kennismaking helpt het vast om iets meer te weten van dat spel. boekje gekocht. Keller. ‘Voor beginners en voor meer gevorderden.’ dat sprak mij aan. dat was zoiets als: snelle cursus, volgend jaar kampioen. prima voor strebers als ik. op pagina 1 leerde ik al de ligging van de lange lijn en de veldnummering. Zo kon ik de damrubriek van Trouw naspelen. natuurlijk nog niet alle consequenties en (on)mogelijkheden overzien, maar ik zag wel dat er iets niet klopte in die rubriek van Trouw. er moest geslagen worden vanaf 48 en daar stond geen schijf meer. in de kantlijn schreef ik: ‘hier klopt iets niet, er staat geen schijf op 48’. ik moet u zeggen: fred is meteen gevallen! een paar maanden later gingen we samen op vakantie naar ierland. Vroege vogel als ik ben lag ik in het tentje in Kellers boek te studeren. leuk. een soort sudoku’s ‘wit is aan zet en wint’. en ik zag het! fred werd wakker, zag het boekje en zijn dambordje ernaast en begon te lachen: ‘Je moet zeker 2 à  jaar investeren voor we een leuke partij kunnen spelen’. ik heb het boekje dichtgedaan. 2 à  jaar…. er was voor mij meer in het leven! ik bleef en ben nog steeds een dam-analfabeet. Jaren verstreken; fred damde, ik ging wel eens

naar een prijsuitreiking. ik heb zelfs een keer z’n bekers gepoetst. Maar daar bleef het bij. en dan nu mee naar Tsjechië. niet voor het dammen, maar vanwege de natuur. en ik moet zeggen: het was schitterend. ik heb fantastische tochten gemaakt. prachtige herfstkleuren, mysterieus mistig soms, dan weer heel zonnig. en stil. alleen tussen metershoge rotsformaties. ik genoot. aan het eind van de middag ging ik naar de speelzaal. en tot mijn verrassing merkte ik, dat dat heel spannend is. ik snap natuurlijk niet of iemand er goed voorstaat als ik naar het bord kijk en dus moet ik het wel hebben van de uitstraling van de speler. Maar ja, pokerfaces, allemaal, fred ook. ik zie aan mensen doorgaans hun emoties van dat moment wel, maar die dammers laten echt niets merken. ik moest dus wel wachten tot de partij af was om aan het feliciteren te zien wie nu de winnaar was. en dan dat geloop tijdens de wedstrijden. Kijken hoe het spel bij anderen verloopt. en dan zien dat de tegenspeler van fred een zet deed. en fred bleef maar bij een ander staan

kijken. ik wilde hem wel waarschuwen; maar ja, dat kan natuurlijk niet. de opluchting, als hij terugliep. Mensen, het is zo spannend om de strijd van je geliefde te zien. Ten slotte moet ik nog één ding bekennen. fred heeft één partij verloren. op dat moment vond ik zijn tegenstander zo’n misselijke kerel. Wie mij kent moet daar hartelijk om lachen, want zo’n reactie verwacht niemand van mij. ikzelf ook niet. na afloop van de partijen gingen we (de nederlanders) samen eten: ik vond het oergezellig. die dammers bleken buitengewoon aardige en interessante mannen te zijn. en dus…… Volgend jaar zijn de veteranen-kampioenschappen waarschijnlijk in avignon. ik zal er zijn. bij het afscheid in Tsjechië zei één van de russen, dat ik in de tussentijd maar goed moest oefenen met dammen. Tja, mijn kop doet niet meer wat 25 jaar geleden nog wel lukte. Volgens hem was dat geen probleem, want vrouwen krijgen 2x zoveel bedenktijd……

open nk Veteranen 2007 door HenK KleinrenSinK

Van maandag 16 april tot en met vrijdag 20 april 2007 organiseert de wageningse Damvereniging wsDV in haar clubhuis “De Doorbraak” alweer voor de derde keer het open nederlands kampioenschap voor veteranen in de categorie 50+, 60+ en 70+. er worden acht ronden gespeeld volgens het Zwitsers systeem in één totaalgroep. op maandag en vrijdag wordt één ronde gespeeld. op de drie tussenliggende dagen twee ronden.

per leeftijdscategorie is een kampioenstitel te behalen, mits aan een door de Kndb vastgestelde minimale deelname wordt voldaan. per categorie zijn er drie ereprijzen te winnen aangevuld met een envelop met inhoud. Verder zijn er twee extra prijzen voor de grootste categorie, één extra prijs voor de middelste categorie en één voor de sterkste dame. ook is er voor elke categorie een prijs voor de mooist uitgevoerde combinatie. de hoogst geklasseerde in het totaal eindklas-

sement ontvangt de fraaie geert van dijk trofee. de drie categorie kampioenen zijn het eerstvolgende WSdV veteranentoernooi vrij van inschrijfkosten. de kampioenen 2006, 50+: frank Teer, 60+: Herman van Westerloo en 70+: Jan Slingerland zullen hun behaalde titel in 2007 verdedigen. gespeeld wordt volgens het SWr van de Kndb. Het speeltempo is 50 zetten in de eerste twee uur, gevolgd door 0 minuten om de partij te beëindigen. Het maximum aantal deelnemers

is gesteld op 70. de inschrijving sluit op 19 maart 2007. de inschrijving is pas definitief nadat het inschrijfgeld van € 27,50 is overgemaakt op rekeningnummer 1079490 van H. Kleinrensink te Wageningen onder vermelding van open nK Veteranen 2007. Voor info en/of een inschrijfformulier kunt u bellen naar 01741187. U kunt ook inschrijven via e-mail: [email protected]. Voor actuele ontwikkelingen kunt u kijken op www.wsdv.nl.

pagina 11

t o s p o rt & ta l e n t

Topsport en Talentontwikkeling in 2007 door Johan Krajenbrink

Dit keer vooral veel informatie over talentontwikkeling. Maar dat mag ook wel, want 2007 gaat normaal gesproken een bijzonder jaar worden. In 2007 zullen namelijk onze beste talenten een ongekend groot trainings- en wedstrijdprogramma kunnen gaan draaien. Hoe komt dat? Talentontwikkeling KNDB heeft 3 sterren behaald (schaal 1 t/m 5) bij de certificering van talentontwikkelingsprogramma’s van sportbonden. In opdracht van NOC*NSF en VWS werd dat uitgevoerd door een onafhankelijke consultant. NOC*NSF vindt namelijk dat talentontwikkeling van de bonden beter moet kunnen. Die 3 sterren zijn trouwens veel, want weinig sportbonden hebben 4 of 5 sterren gekregen. Die sterren hebben gevolgen voor de subsidie via VWS. Normaal gesproken zal de KNDB een kleine 70.000 euro krijgen voor 2007 en datzelfde bedrag ook in 2008. Dan volgt een nieuwe certificeringsronde. Het is natuurlijk interessant om dat bedrag te vergelijken met dat van andere sportbonden. Daarbij moet worden opgemerkt dat de KNDB helaas maar één topsportonderdeel heeft, namelijk alleen de mannen, en dus niet de vrouwen. Heel veel bonden, zoals schaatsen en atletiek, hebben veel meer topsportonderdelen. Hieronder om te vergelijken de bedragen die andere bonden krijgen, en tussen haakjes zet ik het aantal topsportonderdelen dat de betreffende bond heeft (hierbij moet óók nog opgemerkt worden dat sommige bonden niet door de eerste toets heen kwamen, zoals de biljartbond): Squash (1) 10.000 euro. Karate (2) 30.000 euro. Tafeltennis (1) 30.000 euro. Motorsport (2) 40.000 euro. Schaakbond (2) 40.000 euro. Schermen (2) 45.000 euro. Voetbal (2) 55.000 euro. Korfbal (1) 67.500 euro. Judo (2) 135.000 euro. Schaatsen (3) 172.500 euro. Wielrennen (5) 232.500 euro. Natuurlijk is het wijs om de uitkomsten van

de certificering goed te bekijken, want er kan nog genoeg beter. Een belangrijke uitkomst bij een nauwkeurige vergelijking met andere bonden is dat onze talenten een te klein programma maken. Als ik goed geteld heb waren er in totaal 57 onderdelen van sportbonden en daarvan waren 38 programma’s groter dan ons programma en maar 19 kleiner. Belangrijk bij dit programma (trainingen en wedstrijden) is dat de betreffende bond er ook wat mee te maken heeft. Dus als onze wereldkampioen Pim Meurs op eigen (!) kosten ergens een toernooi heeft gespeeld en ook nog eens op pad is zonder een coach van de KNDB, dan valt dat niet onder het programma van de KNDB. Klinkt logisch! Hoe dan ook: onze programma’s moeten dus groter. We zullen in 2007 en normaal gesproken in 2008 gaan zorgen voor veel meer trainingen en veel meer wedstrijden voor onze grootste talenten. Het volgende is daarbij al gestart in de laatste helft van 2006 en globaal besproken op de jaarlijkse ouderdag van talentontwikkeling: een indeling in zogenaamde T1 en T2 talenten. Wij hebben gekozen voor de volgende T1 talenten en zij hebben alle vier al `ja’ gezegd tegen het erg ambitieuze programma dat hierbij past: 1. Pim Meurs 2. Pieter Steijlen 3. Roel Boomstra 4. Heike Verheul Zij zullen bijvoorbeeld één individuele training van vier uur in de week gaan krijgen (en daarbij vaak nog verschillende groepstrainingen), veel (internationale) wedstrijden spelen en een daglogboek bijhouden. Zij zullen de beschikking hebben over een voor onze begrippen erg groot persoonlijk budget! Naast deze kleine T1-groep is er een grotere T2-groep, ook bestaande uit jongens en meisjes. De T2-groep bestaat waarschijnlijk uit (ook na tekening van een intentieverklaring, en een enkeling heeft `nee’ gezegd en staat hieronder niet meer genoemd): 1. K.H. Leijenaar 8. R. Verboon 2. M. Rentmeester 9. M. Jhi Wu 3. R. Vogelaar 10. L. Andriessen 4. S. Stapper 11. K. Overes 5. M. Koopmanschap 12. L. Aleven

6. F. Andriessen 7. M. de Leeuw

13. B. van Voorthuizen

Dit heeft helaas tot gevolg dat verschillende jongens en meisjes op dit moment geen individuele steun meer krijgen. Talentontwikkeling gaat echter ook door met de verschillende regio-groepjes: niet alleen met geld van talentontwikkeling, maar ook met geld van de betrokken clubs en de desbetreffende provincie. We zullen goed moeten kijken of we talenten die nu géén individuele steun meer krijgen in een groepje geplaatst kunnen krijgen. Het is trouwens ook de bedoeling om verschillende andere activiteiten van talentontwikkeling, zoals de jaarlijkse trainersdag en ouderdag, zeker door te laten gaan. Het scouten zal op beperkte schaal gaan gebeuren. 2007 zal al met al een erg spannend en bijzonder jaar worden waarin we een grote kans hebben om een grote ambitieuze stap voorwaarts te zetten. Ik ben erg benieuwd of we die stap ook daadwerkelijk kunnen maken! De eerste belangrijkste stap is al positief: de meeste talenten zijn erg enthousiast! Tot slot wat betreft talentontwikkeling nog meer goed nieuws: wéér is onze aanvraag voor het Leo van der Kar sportfonds goed gekeurd. De laatste jaren bekijkt NOC*NSF inhoudelijk de voorstellen en is het niet per se om en om. In juni 2007 zullen Derkx, Rentmeester en Steijlen als talent een stage krijgen bij Nasevitsj in Minsk. Rik Keurentjes zal als begeleider meegaan en een coachstage krijgen. Ik wil echter besluiten met een belangrijke en grote teleurstelling: de vierde plaats van ons Team KNDB in december 2006 in Senegal bij het WK voor landenteams. Zo dichtbij was tegen de Russen de overwinning in de halve finale, maar het ging toch nog net mis. Het team met Kees Thijssen, Gérard Jansen, Erno Prosman, reserve Ron Heusdens en KNDB coach Rob Clerc verloor uiteindelijk ook de strijd om de derde plaats. Dat had bijvoorbeeld tot gevolg dat Gérard Jansen zijn A-status verloor en Erno Prosman geen A-sporter werd.

Dambûn Frysk Spul 75 jaar De op 4 februari 1932 opgerichte Dambûn Frysk Spul vierde zaterdag 3 februari 2007 haar 75 jarig bestaan met een feestelijk en avondvullend programma.

foto: Stoffel Bouma

pagina 12 Het Damspel < februari 2007 >

Niet alleen lanceerde de bond haar internetcafé waarin online Fries gedamd kan worden, ook gaf iedere bij de bond aangesloten club acte de présence met een voordracht of sketch. Op de foto is voorzitter Cor Kooistra van de Dambond Fries Spel en tevens lid van damclub Scharnegoutum aan zet tegen S.J. Bakker in een sketch over de dammug, ook wel musca domestica dammius genoemd...

kort Damnieuws

arbitersopleiDingen nieuwe opleiDing in ZierikZee de arbiterscommissie van de Kndb organiseert een opleiding voor nieuwe arbiters in Zierikzee. deze opleiding is niet alleen interessant voor degenen die als arbiter willen optreden bij Kndb- of provinciale wedstrijden, maar ook voor wedstrijdleiders, jeugdleiders etc. die meer willen weten van (de achtergronden van) het Spel- en Wedstrijdreglement. de opleiding is toegankelijk voor iedereen vanaf 16 jaar, en vindt plaats op vier woensdagavonden, en wel 4, 11, 18 en 25 april. de eerste drie datums zijn de cursusavonden. dan zijn de lestijden van 19.00 uur tot uiterlijk 22.0 uur. op 25 april vindt het examen plaats. dit duurt van 19.00 tot 20.0 uur.

de eigen bijdrage voor deze opleiding is € 12,50. reiskosten zijn voor eigen rekening. Voor meer informatie en voor opgave: Hans robben, dubceksingel 118, 6716 re ede, 018690079, [email protected] opgave is mogelijk tot 25 maart. de deelnemers krijgen ongeveer een week van tevoren nog nader bericht over de locatie etc. de arbiterscommissie organiseert ook nog een centrale cursus, op drie zaterdagen in mei en/of juni. Meer informatie volgt op termijn. allen slaagden op maandag 1 november voor het examen. de geslaagden zijn: Tonny roeterdink (laren), Harry Vos (Hengelo), Jan Huisjes (eefde) en gerrit Klompenhouwer (Winterswijk).

geslaagD in hengelo (g.) in de maanden oktober en november organiseerde de arbiterscommissie een cursus in Hengelo gelderland. er waren 4 deelnemers.

NederlandSuriname 25 keer! ste

door JoHan KraJenbrinK

er staat niet voor niets nederland-Suriname. Toen ik aan nikhila vroeg of het grapje al vaak gemaakt was dat het toch eens tijd werd voor Suriname-nederland, merkte hij op dat dat nooit gezegd was. dat verbaasde me, maar aangezien nikhila alles weet, vertrouwde ik hem, en dus zei ik bij mijn openingswoord bij de 25ste nederland-Suriname, op 16 december in arnhem: ik hoop dat we een prachtige dag hebben en volgend jaar dus in paramaribo? organisator leo aliar had er alles aan gedaan om er een bijzondere ontmoeting van te maken, zo waren er lekkere gebakjes met daarop natuurlijk 25 keer nederland-Suriname en kon iedereen na afloop samen eten van lekkere kip met bami en nasi. Het was hem ook gelukt om wethouder Mevrouw Weeda te laten komen. Haar toespraak was niet obligaat, zo kwam zij leuk uit de hoek met haar anekdote over Ton Sijbrands bij wie zij op school had gezeten toen zijn beroemde `haar-affaire’ speelde. ook merkte zij op dat er wel wat weinig meisjes en vrouwen waren (alleen laura andriessen!). leo aliar had in Johan Haijtink natuurlijk een voortreffelijke arbiter gevonden die de uitslag bekend kon maken en wat bleek: wij hebben ruim gewonnen met 1-19. leuk was tot slot ook dat later een groot stuk verscheen in `de gelderlander’. We zullen zien hoe het verder zal gaan met deze wedstrijd in 2007. Het Surinaamse team bestond uit in nederland verblijvende dammers van Surinaamse afkomst. Het nederlandse team bestond uit de spelers van de Centrale Junioren Training en de Centrale aspiranten Training.

“SURINAME” A 01. eduard autar (barendrecht) 02. Waldo aliar (delft) 0. andrew Tjon a ong (Maarssen) 04. francis Tholel (Sliedrecht) 05. Winston fleur (amsterdam) 06. pertap Malahe (den Haag) 07. Mehmet Yoney (rotterdam) 08. ramdew Jahani (rozenburg) 09. radjinder Jharap (rotterdam) 10. Surinder Jagram (rotterdam) 11. roy bidesi (den Haag) 12. laurans leimena (Tiel) 1. Soendar Kalpoe (Uden) 14. radj balak (Waalwijk) 15. ashok bhajan (rotterdam)

- “NEDERLAND” A -

pim Meurs (Culemborg) Klaas-Hendrik leijenaar (leeuwarden) daniel Merkus (barneveld) Jochem Zweerink (Varsseveld) Mike Koopmanschap (Heerhugowaard) arjan Timmer (lunteren) robin Vogelaar (den Haag) Stijn Tuijtel (Haarlem) gert-Jan Hoeve (Wezep) Thomas Wielaard ( pijnacker) aldert van eck (lunteren) Joel plamans (Hoogeveen) laura andriessen (delft) florian Hoeve (Wezep) Jeroen Stolwijk (Hazerswoude)

1-1 1-1 1-1 0-2 0-2 1-1 1-1 0-2 2-0 1-1 1-1 0-2 1-1 2-0 2-0 14-16

“SURINAME” B 16. rik Tong Sang (amsterdam) 17. anko baksoellah (den Haag) 18. Kenneth Hilaire (almere) 19. basarat baksoellah (den Haag) 20. anthony Keijzer (rotterdam) 21. Cyril Sluisdom (lelystad) 22. aroen bholasingh (arnhem) 2. Soegrim boedram (rotterdam) 24. n.Mohabier (den Haag) 25. r.bos

- “NEDERLAND” B -

roel boomstra (emmen) pieter Steijlen (Culemborg) Stefan Stapper (den Haag) frerik andriessen (delft) Zainal palmans (Hoogeveen) Thijs gerritsen (bemmel) Sjoerd ten brinke (Culemborg) Matthias de Kruijf (barneveld) Casper remeijer (Haarlem) Joeri Hezemans (Tilburg)

0-2 0-2 0-2 2-0 1-1 2-0 0-2 0-2 0-2 0-2 5- 15

pagina 1

heaDer

problematiek

Beemer op de beamer leen de rooij benonigaard 19 6831 bl arnhem [email protected]

De nieuwe serie: diagram 1 a.J. beemer

Toen A.J.Beemer in 2000 overleed, vermaakte hij zijn damverzameling aan de Kring voor Damproblematiek en kwamen zijn ongepubliceerde problemen in mijn bezit. Ik deed zijn vrouw de belofte dat ik er ooit nog eens een boekje van zou maken. Het heeft zes jaar geduurd, maar eindelijk heb ik mijn belofte kunnen inlossen. Dankzij de analytische kwaliteiten van damprogramma Truus en de speurwerkzaamheden van de archivarissen Wim de Zwart en Eddie van den Acker werd de probleemvoorraad opgeschoond. Het resultaat is een boekwerk met bijna 500 problemen geworden. nol beemer was een problemist met een prettige stijl. Hij hield van eenvoudige en overzichtelijke standen. Zijn problemen zijn meestal niet afschrikwekkend voor partijspelers. onlangs zag ik dat er bij de Centrale meisjestraining een serie “Zesjes” (6 om 6-standen) van Sijbrand van eijk ter oplossing werd gegeven. Het is een uitstekend idee om damproblemen functioneel te laten zijn. Het verspreidingsgebied blijft dan niet beperkt tot een kleine elite. een groot deel van beemers problemen leent zich voor het gebruik bij trainingen. damproblemen hebben het voordeel dat ze vaak uitmonden in korte puntige motieven met leuke finesses. dat moeten jeugdige spelers zich eigen maken en beemers problemen zijn daarvoor heel geschikt. Het boek is het ideale cadeau

diagram 2 a.J. beemer

diagram 5 a.J. beemer

diagram  a.J. beemer

diagram 6 arne van Mourik

als prijsje voor de jeugdcompetitie. om beemers werk laagdrempelig te maken, heb ik de oplossingen bij de miniaturen (standen t/m 7 om 7) in de onverkorte notatie gegeven. bij de oplossingen wordt enig commentaar gegeven. de lezer kan daardoor zien waar in de damproblematiek op wordt gelet en wat wordt gewaardeerd. “Beemer problemen” is te bestellen door overmaking van € 7,50 (+ €1,56 portokosten) op rekeningnummer 490922880 van leen de rooij te arnhem. een proeve van beemers bekwaamheid vindt u op de eerste vijf diagrammen. de serie wordt aangevuld met werk van een aantal vooraanstaande problemisten. arne van Mourik was gecharmeerd van een motief van mijn hand, maar hij vond

diagram 8 pieter Kuijper

Verkorte notatie

diagram 9 Wim riemens

de bewerking niet mooi. in een uiterst schaars aangeklede bewerking liet hij zien wat er in miniatuurvorm mogelijk is. een schijnoplossing verfraait het werkstuk. aan het werk van de andere problemisten wijd ik enkele woorden bij plaatsing van de oplossingen. de ladderstand wordt afgeschaft. na elke serie zal de prijs door loting worden bepaald. Verder ben ik geen voorstander van het uitloven van geldprijzen. Het lijkt me beter om de vakbladen te promoten door jaarabonnementen ter beschikking te stellen. onder de oplossers van deze serie worden drie exemplaren van “beemer problemen” verloot. oplossingen kunnen tot een maand na verschijning van dit nummer worden ingezonden naar mijn e-mail- of mijn postadres. diagram 10 rens de Jong + ldr

V

in de damproblematiek wordt meestal de verkorte notatie gebruikt. die is minder ingewikkeld dan hij lijkt en hij is zeker niet bedoeld als een geheimtaal om de leken van het erf te houden. de verkorte notatie is tijd- en ruimtebesparend en is daarom prettig voor de oplossers en de eindredacteur.

diagram 4 a.J. beemer

diagram 7 dirk de ruiter

richtlijnen: verplichte slagen van zwart worden niet genoteerd. Zetten van zwart worden tussen haakjes gezet. bij zetten van wit wordt alleen het veld van aankomst vermeld. als een veld van twee kanten kan worden bereikt, dan wordt het veld van vertrek vermeld + het laatste cijfer van het veld van aankomst. Moeilijk? Kijk dan naar de notatie van de oplossing van probleem 1 (die krijgt u deze keer gratis) in de onverkorte notatie luidt de oplossing: 40-4, -28, 4x, x20 (4-9) 20-25 (9-44) 25-9, 48-4. dan hebben we de verplichte slagen van zwart al weggelaten. in de verkorte notatie kunnen we ons beperken tot 404 (veld 4 kan op twee manieren worden bereikt, daarom eerst het veld van vertrek- 40- en daarachter de 4 van 4), 28, , 20 (9) 25 (44) 9, 4. dat scheelt aanzienlijk. bij de publicatie van de oplossingen wordt de verkorte notatie gebruikt. bij uw inzendingen bent u daartoe niet verplicht.

pagina 14 HeT daMSpel < febrUari 2007 >

Op 2 december 2006 werd in Lollum tijdens het 45 jarig jubileum van de damclub De Rûge Wolf de jaarlijkse damtweekamp georganiseerd tussen de kampioen Taeke Kooistra en het ijzersterke damprogramma Lusoris van programmeur Stef Keetman. Lusoris is een afgeleide van het damprogramma Truus en speciaal aangepast aan het Friese damspel. Taeke lootte de witte schijven; 01.32-27 17-21 02.31-26 21*32 03.33*31 1621 04.26*17 en nu ruilt Lusoris afwijkend af: 07*27 05.31*22 18*27 06.37*17 12*21 07.36-31 08-12 08.34-30 11-16 09.31*11 16*07 10.38-32 12-17 11.32-27 17*37 12.42*31 20-25 13.31-26 25*34 14.39*30 en nu lijkt Taeke beter te staan; Lusoris’ schijven op 13 en 19 zijn niet de meest mooie posities 07-11 15.26-21 11*31 16.41*21 en Taeke kiest de aanval 02-07 17.46-41 07-11 18.30-25 11*31 19.41*21 03-08 positioneel gezien een rampenzet van Lusoris maar op dit moment waarschijnlijk de beste 20.43-38 08-12 21.38-33 12-17 22.21*12 13*11 23.33-29 19*39 24.40*38 en beide partijen versterken de zwakste flank 09-13 25.44-40 11-17 26.40-34 13-18 27.34-30 14-20

28.25*14 10*19? Het vervolg is natuurlijk al lang uitgerekend om het zo te gaan spelen, de mens zou hier eerder 28. … 04*24 etc. gaan spelen omdat het bijna niet uit te rekenen is hoe die drie centrumschijven zonder positioneel nadeel hun weg moeten vervolgen door een mogelijke dreiging vanaf wits rechterflank. 29.30-25 06-11 30.45-40 17-21 31.40-34 18-22 32.34-30 22-27 33.50-45 27-31 34.38-32 31*33 35.30-24 19*30 36.25*32 en de aanvalsdruk is er weer even af

Wat Lusoris nu doet is een prachtig staaltje damkunst: 01-07! 37.48-42 en dan 11-17 en de volgende acht zetten blijft deze kant onberoerd en wordt eerst de andere kant van het speelveld uitgedund. 38.3228 04-10 39.35-30 15-20 40.42-37 20*40 41.45*34 10-15 42.34-30 15-20 43.30*10 05*14 44.4944 14-20 45.44-40 20-24 46.37-32 nu moet 21-26 gevolgd door 47.32-27 17*37 48.47*27

even niet een remise af kan dwingen, op 07-12 zal namelijk door 40-35 23-29 met doorbraak van 28 naar 46 remise onvermijdelijk zijn 49.40-35 11-16 50.27-22 26-31 51.22-18 31-37 52.18-12 37-41 53.12-07 41-47 54.28-22!! Goed gespeeld want op bijvoorbeeld 07-01 zou 47-41 volgen en nu dreigt zwart de beide witte schijven te slaan en er dreigt 16-21, wit kan op dat moment dus niets anders dan 01-06 41*45 06*26 en zwart zal dit eindspel gaan winnen!! Dit is wel een studie op zich trouwens…

marten walinga buorren 10 8845 sg waaksens martenwalinga@ hotmail.com

47-33 55.07-02 33*17 56.02*30 en de beide dammen verhinderen elkaar om de lange lijn te bezetten 16-21 57.30-02?? Deze zet is de verliezende zet, als een pitbull bijt Lusoris zich nu vast en speelt gedecideerd naar een 2e dam 21-26 58.02-07 17-22 59.35-30 26-31 60.07-45 22-28 61.30-25 31-36 62.25-20 36-41 en Taeke geeft zich gewonnen na een vier uur durende strijd. Al met al een zenuw­ slopende partij waarbij het beest weer eens te sterk bleek, deze keer niet alleen door rekenkracht maar eerder door zijn onuitputtelijke uithoudingsvermogen.

diagram 2

diagram 1

fries dammen

en met 07-11 heeft Lusoris een open variant gevonden waarbij zwart nog diagram 3

gelijk of ongelijk

Als damtrainer en als coördinator talentontwikkeling wil ik graag dat talenten damboeken en damtijdschriften kopen. En heus niet alleen omdat ik zelf boeken en tijdschriften maak. Nee, ik wil dat graag omdat talenten zich zo kunnen ontwikkelen en omdat het gewoon leuk is om te lezen over onze sport. Ik ben voorstander van zoveel mogelijk damprijzen en niet van bekers of van cola of van zakken chips. Ik ben altijd op jacht naar dubbele exemplaren van de damboeken die ik al heb: die kan ik dan mooi weggeven als iemand een thuisopdracht goed heeft gedaan of als er een mooie prestatie geboekt is. Soms ben ik ruimhartig, jaren terug gaf ik vrij soepel het leuke combinatieprogramma `Testkees’ van Arjan van Leeuwen cadeau (is dat er eigenlijk nog, of loop ik hopeloos achter?). Frustrerend als de winnaar een half jaar later stopt met dammen. Vaak leen ik ook wel wat uit. Met de afspraak dat de lener dat onthouden moet. Dat wordt natuurlijk wel plechtig beloofd, maar het werkt niet altijd. Zo was ik onlangs op zoek naar het boek over openingen van Agafonov, maar warempel, het staat niet in mijn damkast! Daar keek ik van op, want ik heb het wel. Er is dus maar één mogelijkheid: uitgeleend! Maar aan wie? Melden graag! Er volgen geen sancties. Nooit leen ik wat van een pupil van mij, maar onlangs wel. Pim Meurs was zo vriendelijk om het beroemde boek van Herman de Jongh, `Technique Moderne du Jeu de Dames’ (1937, Parijs), mee te nemen voor mij. Ik had

dat boek dus niet, en ik kan me ook niet herinneren het ooit te hebben gezien. En dat is een gemis. Het is een prachtig boek om verschillende redenen. Een wat ongebruikelijke reden is de herkenning: oh, dus dáár komt die combinatie die je in zoveel combinatietesten tegenkomt als eerste vandaan! Een andere reden: prachtig zijn sommige analyses van schijnbaar gewone klassieke posities en ook worden bepaalde laat-klassiek standen diep bekeken, zoals Woldouby. Oude damboeken zijn trouwens altijd inspirerend. Het is bijvoorbeeld fascinerend om te zien hoe men dacht over de opening. Veel in het boek van De Jongh is zeker nog gangbaar, opvallend genoeg eigenlijk, maar er zijn ook wel wat vreemde zijvariantjes zoals 1.33-28 18-23 2.34-30 20-25 3.40-34 17-22 5.28x17 11x22 6.34-29 23x34 7.32-28 22x33 8.38x40 25x34 9.39x30 en dat zal wel nooit echt populair worden (gelukkig maar). Als je gewoon rondkijkt in antiquariaten kun je nog aardig wat oude damboeken tegenkomen, en vaak voor een redelijke prijs. Op de jaarlijkse boekenmarkt in Deventer vond ik ooit voor 5 gulden het WK 1948 boek van Piet Roozenburg. Zoeken dus!

johan krajenbrink piet heinstraat 45 6512 GS Nijmegen (024) 360 38 05

pagina 15

van het bestuur

KNDB VANUIT DE RUIMTE BEZIEN Dankzij de belangeloze inspanningen van Geb Kos presenteert de KNDB website onder de link damclubs NL een kaart van Nederland met daarop alle bij de KNDB aangesloten verenigingen en daaraan gekoppeld hun contactgegevens. Zo is iedere club nu nog makkelijker via het internet te vinden. Deze kaart is overigens ook handig voor uw wedstrijden in de KNDB competitie. Want u kunt via de club van uw bestemming direct doorklikken naar een routeplanner en zelfs satellietfoto.

VRIENDEN VAN DE KNDB Bij het ter perse gaan van deze editie hadden zich al achttien vrienden gemeld. De vrienden van de KNDB steunen de ontwikkeling van specifieke en voor de damsport gezichtsbepalende producten. Zo kunt u in het volgende Damspel alles lezen over de door de KNDB ontwikkelde elektronische damborden die professionele live registratie en presentatie van dampartijen mogelijk maken. Vriend van de KNDB worden is eenvoudig. Maak jaarlijks 100 euro over op Rabobank 16.11.61.588 t.n.v. KNDB Rheden onder vermelding van ‘Vriend van de KNDB’. Vrienden van de KNDB worden op het dambord op kndb.nl vermeld, tenzij zij aangeven, hier geen prijs op te stellen. Het bestuur hoopt dat het dambord nog dit jaar volledig gevuld is. Iedere vriendeneuro wordt aan één van de op www.kndb.nl genoemde projecten besteed, waarbij KNDB overheadkosten niet in de projecten worden doorberekend. Zo weet u zeker, dat uw geld voor honderd procent op de juiste plek wordt ingezet.

INSTROOM NIEUWE LEDEN Steeds meer verenigingen voeren een duurzame ledenadministratie en melden hun nieuwe leden meteen aan. Eén van de voordelen hiervan is, dat leden ook dit blad toegezonden krijgen. De top 15 aanmelders van nieuwe leden vindt u hieronder. Op http://damspel.kndb.nl kunt u zien welke verenigingen dit seizoen nog meer op de lijst staan. ODB Haeghe-Z 41 Damvereniging VBI 30 Univé CTD 25 Dronten 13 Heerenveen 13 Zenderstad 12 BEGB 11 Witte van Moort 11 DIOS Achterhoek 11 MTB/HDC Hoogeveen 10 Het Noorden Groningen 9 Roden / Leek 9 Wanswerd 8 DEZ/NGKZ 7 Samen Sterk 7

pagina 16 Het Damspel < februari 2007 >

Tijdvak: tweede halfjaar 2006

BONDSRAADSVERKIEZINGEN De volgende bondsraadsleden zijn uit provinciale bonden, bijzondere bonden en topspelers gekozen om op de bondsraadsvergadering van 17 maart te worden benoemd. Eén van de twee voor topspelers beschikbare bondsraadszetels is vacant gebleven. Gekozen Bondsraadsleden: provincie aantal zetels nieuwe BR-leden reserve leden Groningen: 1 Harry de Groot Friesland: 3 Wim Meijer Rein van der Wal Piet Bouma Jan Bosselaar Drente: 1 Bauke Hageman Overijssel: 3 Paul van de Veen Geert Schuurman Henk Kamminga Gelderland: 5 Clemens Keurentjes Johan Haijtink Cor Langeveld Eric Sanders René Vos Erik van de Weerdhof Utrecht: 1 Harry Vredeveldt Noord Holland: 3 Hans Vermeulen Cees van den Berg Daan van Os Henk Fokkink West Holland: 2 Fred Versteeg Bonne Douma Guido van den Berg Jaap van Galen Midden Holland: 2 Rinus Kromhout Henk Meester Zuid Holland Zuid: 1 Peter de Hek Mijndert Verkaik / Fien de Jager Zeeland: 1 Izak op ‘t Hof Noord Brabant: 1 Frank Teer Limburg: 1 Dieter van Gortel Bert Verton Dambond Fries Spel: 1 Piet Sikma WCDA: 1 Theo van den Hoek Kring v Damproblematiek: 1 Eric van Dusseldorp Krijn Hemminga Topspelers: 2 Fred Ivens

JEROEN VAN DEN AKKER GMI Het bestuur feliciteert Jeroen van den Akker (26) die in het Bijlmer Toernooi zijn laatste grootmeesternorm veroverde en zich voortaan GMI (Grand Maître International) mag noemen.

OVERLEDEN Het bestuur geeft met leedwezen kennis van het overlijden van: J. Oudshoorn, LDC Leiderdorp; H.M. Groot, DV Heemstede; B.A. de Geus, De Kroonschijf Strijen; G.G. de Winkel, De Kroonschijf Ede; H. Luimes, DC Hengelo en DIOS Achterhoek; P. de Boer, DC Middelie; A.G.H. van den Hurk, De Schuivers Bakel.

bestuurscolumn

Wedstrijdvoorwaarden

De wedstrijdleider is bij elk toernooi verantwoordelijk voor de wedstrijdvoorwaarden (ook toernooibepalingen genoemd). Het zijn de kleine lettertjes in het programmaboekje, die soms pas geraadpleegd worden bij het begin van de laatste ronde, als je je afvraagt, hoe het ook alweer ging bij gelijk eindigen. De ideale wedstrijdvoorwaarden bestaan niet; daarom zijn ze bij elk toernooi weer een beetje anders. Het speelt een belangrijke rol, of er rechten verbonden zijn aan het behalen van een bepaalde plaats. Eindigen bijvoorbeeld twee spelers in de Halve Finales op de gedeeld vierde/vijfde plaats, dan zou degene met de meeste overwinningen volgens artikel 31 van het Spel- en Wedstrijdreglement vierde zijn. Het verschil tussen de vierde en de vijfde plaats is groot: de nummer vier plaatst zich direct voor de Halve Finales van volgend jaar en nummer vijf niet. Daarom wordt er in dit geval een barrage gespeeld. De gedachte hierachter is dat de extra overwinning (en dus ook de extra nederlaag) niet voldoende rechtvaardiging is voor een hogere klassering; wie in de barrage zijn tegenstan-

der verslaat levert wel een duidelijk betere prestatie. Systemen met ‘plusremises’ of ‘puntenoverwinningen’ hebben ook tot doel degene die beter gespeeld heeft, te belonen. Ik maak hier niet graag gebruik van omdat ze het spel zelf beïnvloeden. Het is net zoiets als bij voetballen een schot tegen de paal als een kwart goal tellen. Daarnaast bestaat de charme van het damspel er onder andere uit, dat de regels simpel zijn; ‘iedereen kan het’. Wat mij betreft moet daar niet aan getornd worden. Een barrage is niet in alle situaties de beste oplossing. Aan het eind van een toernooi bij de prijsuitreiking wil je het publiek liever niet teleurstellen met de mededeling ´dat er nog geen kampioen is omdat er nog een barrage gespeeld moet worden´.

Het reglement heeft hierin voorzien: behalve ´de meeste overwinningen´zijn achtereenvolgens ´het beste onderlinge resultaat´ en ´een beter resultaat tegen een hoog geëindigde andere deelnemer aan het toernooi´ criteria op basis waarvan bepaald wordt wie hoger is geëindigd. In een toernooi waarin de krachtsverschillen groot zijn, zoals het kampioenschap voor vrouwen, is het niet ondenkbaar dat deze criteria geen uitsluitsel geven, zeker als het gaat om de eerste plaats. We zouden dan het laatste criterium uit het Spelen Wedstrijdreglement moeten toepassen en dat is loting. Het is echter dermate onbevredigend om de kampioen door middel van loting aan te wijzen dat ik in de wedstrijdvoorwaarden van het vrouwenkampioenschap de regel heb opgenomen dat er bij gelijk eindigen onmiddellijk na afloop van de laatste ronde sneldampartijen gespeeld zouden moeten worden tot er één in winst eindigt. Het publiek zou dan langer moeten wachten op de prijsuitreiking maar zou ter compensatie getrakteerd worden op een spectaculair slot van het kampioenschap. ‘De sport gaat voor’ zei ook Erica Terpstra die onlangs bij het vrouwenkampioenschap in Zaandam pas twee uur na het geplande

foto: Jacqueline Schouten

door Gert van Willigen

tijdstip (overigens niet vanwege een barrage) de prijzen kon uitreiken en die zich daarmee een ware sportvrouw toonde. Om het verhaal compleet te maken: als er bij het vrouwenkampioenschap twee spelers gelijk waren geëindigd op de tweede of derde plaats, zou (na toepassing van de andere criteria) loting wel beslist hebben over de volgorde in de eindstand. Aan die plaatsen zijn namelijk weinig consequenties verbonden: de nummers twee, drie én vier plaatsen zich rechtstreeks voor het volgende kampioenschap; er is dan naar mijn smaak te weinig reden voor een barrage, ook gezien de geringe kans dat het criterium ‘loting’ toegepast moet worden. Bij de Halve

Finales ligt dit weer anders; daar is weinig publiek en geen officiële prijsuitreiking; de kans op barrages is veel groter; sterker nog: het staat al van tevoren vast dat er barrages gespeeld zullen worden. Het opstellen van de wedstrijdvoorwaarden is dus steeds een compromis; bij elk toernooi zoek ik naar de regels die daar het best bij passen. Overigens ligt het voor het prijzengeld en eventuele meesterpunten eenvoudiger: als twee spelers evenveel punten behalen krijgen ze evenveel prijzengeld en delen ze de meesterpunten, ook als de bepalingen uit het reglement of een barrage ervoor zorgen dat de één op een hogere plaats eindigt dan de ander.

Uitverkocht OudejaarsDamtoernooi Zaterdag 30 december zat het sfeervolle clubgebouw van Damclub IJmuiden bomvol met dammers. Verdeeld over ere-, hoofd- en promotiegroep speelden tachtig dammers een rond toernooi met vijf minutenpartijtjes. In de eregroep gingen Anton van Berkel en Bas Messemaker met een score van 40 punten uit 27 wedstrijden nek aan nek over de finish. In de drie minuten barrage trok Van Berkel aan het langste eind en schreef daarmee de eregroep en het toernooi op zijn naam. pagina 17

pa rt i j a n a ly s e

ton sijbrands

Van de hand van Wjatsjeslaw Sjtsjogoljew, de wereldkampioen van 1960 en 1964, verscheen afgelopen najaar een boek dat in geen enkele boekenkast mag ontbreken. Ik doel op Kampioenschappen der USSR; alle winstpartijen van W.I. Sjtsjogoljew. In die even interessante als curieuze bundel bespreekt de Moskoviet de 126 partijen die hij tussen 1959 en 1991 (het jaar waarin de Sowjet-Unie simpelweg ophield te bestaan) won in wat destijds het sterkst bezette ‘nationale’ kampioenstoernooi was.

Met een alinea van een dergelijke strekking begon ik mijn Volkskrant-rubriek van 6 januari jongstleden. Maar het is mij er nìet om te doen die boekbespreking hier nog eens voor een ander lezerspubliek over te pennen. En ik ben evenmin van plan een partij te belichten uit dit boek, dat binnenkort zal worden gevolgd door een bundel met Sjtsjogoljews verzamelde WK-partijen. (Dat wordt opnieuw smullen!) Nee - om te laten zien hoe verschrikkelijk sterk de jongste naoorlogse wereldkampioen speelde in de jaren dat hij zich op het toppunt van zijn kunnen bevond (dat is volgens mij de periode 1963-1965 geweest), wil ik u de partij voorleggen die Sjtsjogoljew in de openingsronde van het derde Brinta-toernooi (Hoogezand-Sappemeer, juni 1965) won van Michel Hisard. De elfvoudige(!) Franse kampioen, die in januari 1989 op slechts 54-jarige leeftijd zou overlijden, gold destijds als een solide, moeilijk te kloppen speler; niettemin werd hij door Sjtsjogoljew finaal onder de voet gelopen. Met de verpletterende zege die Sjtsjogoljew in onderstaand duel boekte, een overwinning waarvoor de basis al bij de overgang van opening naar middenspel werd gelegd, onderstreepte de wereldkampioen zijn klasse en liet hij zien dat hij niet alleen als omsingelaar, maar óók als aanvaller een levensgevaarlijke tegenstander was! Eigenlijk was het na die winstpartij tegen Hisard al duidelijk dat enkel en alleen Sjtsjogoljew het toernooi op zijn naam kon schrijven. Aldus geschiedde. Weliswaar verloor hij op de vierde dag van de 15-jarige Tonnie Sijbrands, maar dankzij gestroomlijnde overwinningen op Fanelli, Cazemier, Okrogelnik(!) en Deslauriers(!!) zou Sjtsjogoljew tamelijk onbedreigd als eerste de eindstreep passeren. Overigens betrof het pas het eerste (her)optreden van Sjtsjogoljew op Nederlandse bodem sinds hij er in november 1960 zijn eerste wereldtitel had veroverd. Zelf bewaar ik dierbare herinneringen aan zijn partij tegen Hisard omdat het de allereerste keer was dat ik Sjtsjogoljew aan het werk mocht zien!

SJTSJOGOLJEW - HISARD (Brinta-toernooi 1965) 1.34-30 19-23 2.39-34!? 1419 3.44-39 10-14 4.50-44 Het door Sjtsjogoljew gehanteerde openingssysteem, waarbij wit pressie op de zwarte stand tracht uit te oefenen door het stuk op 30 consequent te laten ‘hangen’, kende men destijds wel van een aantal zwart-partijen van Piet Roozenburg (Turbo Dambase geeft er liefst 21) maar was in deze zetting gloednieuw! Hisard zal zich er niet echt prettig bij hebben gevoeld... 4...17-22 5.32-28 23x32 6.37x17 12x21 7.33-29 Met dit ‘ruige’, provocerende zetje volgt Sjtsjogoljew

nog steeds het spoor van zijn grote voorbeeld Roozenburg, die (maar dan met een tempo minder en - belangrijkste verschil - 21 op 22) zonder uitzondering zo speelde. 7...21-26?! Kennelijk zijn bij Hisard de zenuwen dermate strak gespannen dat hij in een defensieve reflex schiet. Met de tekstzet werpt de zwartspeler zijn tegenstander geheel onnodig een ontwikkelingsvoorsprong van (1+4=) 5 tempi in de schoot, zònder dat hij duidelijk weet te maken waartoe dit tempoverlies precies diende. 8.39-33 26x37 9.41x32 7-12 10.44-39 19-23 11.46-41 1117 12.42-37 4-10

pagina 18 Het Damspel < februari 2007 >

Ter voorbereiding van 14-19, waarmee Hisard indirect afscheid neemt van het principiële tegenspel met 20-25. 13.48-42 1-7 14.32-27 Waarschijnlijk zou Sjtsjogoljew de formatie 41/37/32 bij een andere speelwijze van zwart voor andere doeleinden hebben gebruikt. Nu echter wisselt hij zijn aanvalsplannen in voor een soort omsingeling van het vijandelijke centrum. 14...14-19 15.49-44 Met deze stijlvolle, temporiserende voortzetting lokt wit een belangrijke beslissing uit. 15...10-14 16.30-25! (zie diagram) Diagram 1

Legt de zwarte linker vleugel geheel aan banden. 16...17-22? Hierna is de zwarte stelling al kritiek, en twee zetten later zal Hisard in de beroemde “hogere zin” zelfs verloren staan! Toch houdt dit niet automatisch in dat hij 16...17-21? had moeten spelen, want ook in dat geval zou wit beslissend voordeel naar zich hebben toegetrokken via 17.37-31! 21x32 18.38x27. Er was dan namelijk gevolgd 18...6-11 19.42-38! 11-17 20.47-42! 5-10 (absoluut gedwongen: zowel na 20...17-22? 21.31-26! 22x31 22.36x27! als na 20...17-21? 21.31-26! 21x32 22.38x27 moet zwart vanwege de damdreiging 23.33-28! + een schijf geven) 21.41-37! 17-21 (want de kettingstelling waarin hij na 21...17-22 22.37-32! 7-11* 23.34-30! 23x34

24.40x29 19-23 25.44-40 23x34 26.40x29 20-24 27.30x19! 14x34 28.39x30 annex 29.32-28! verzeild raakt, is niet minder dodelijk) 22.38-32! 20-24 (nog het beste: 22...21-26? 23.42-38 +) 23.29x20 15x24 24.34-29 23x34 25.40x20 10-15 26.39-34 15x24 27.3429 14-20 28.25x23 21-26 29.29x20 18x40 30.45x34 en de voorpost op 15 moet wit op termijn een winnende doorbraak naar dam opleveren. Mèt het partijverloop illustreert deze forcing wel heel treffend de grote gevaren waaraan zwart in de diagramstand bloot staat. De enige begaanbare weg in dit mijnenveld begint in het achterland: bij schijf 6. Na 16...6-11(!) 17.37-31 1721 (nu pas) 18.42-37 21x32 19.38x27 11-17 20.47-42 5-10(!) 21.42-38 17-21(!) is het cruciale verschil met de hierboven gesignaleerde spelgang dat zwart die bevrijdende manoeuvre 20-24x24 wèl goed kan doorzetten. Bijvoorbeeld 22.37-32 20-24! 23.29x20 15x24 24.34-29 23x34 25.40x20 10-15 (waarna 39-34-29?? vanzelfsprekend niet mogelijk is in verband met het open veld 37), of 22.31-26 21x32 23.38x27 20-24! 24.29x20 15x24 25.34-29 23x34 26.40x20 10-15 (tactische rechtvaardiging: 27.39-34?? 15x24 28.34-29 24-30! en 29/30...18-23 +). Maar men zal moeten toegeven dat een en ander achter het bord moeilijk te doorgronden was… 17.37-31! 12-17 18.41-37(!) Ik veronderstel dat Sjtsjogoljew de aanvalsactie 18.34-30 23x34 19.40x29 nog even uitstelt om zwart geen gelegenheid tot 19...17-21 (met als mogelijk vervolg 20.44-40 21x32 21.38x27 20-24 22.29x20 15x24 23.42/43-38 7/8-12) te geven. Eigenlijk dient Hisards volgende zet te worden

afgekeurd, omdat hij zijn laatste kans voorbij laat gaan een opstelling met 17/18...5-10 in te nemen. Wit had er dan harder aan moeten trekken dan in het werkelijke verloop, daar 34-30x29 steeds met 1923(!) en (na het opvangen met 44-40x29) 20-24 enz. wordt beantwoord. Maar tegelijkertijd weiger ik zwarts 18de zet met een heus vraagteken op te tuigen: van een speler die er normale, althans gezonde opvattingen inzake positiespel op na houdt (en dat deed Hisard; het ongenadige pak slaag dat hij in het onderhavige duel krijgt, verandert daar niets aan), kan men moeilijk verlangen dat hij tot een barbaarse voortzetting als 5-10 overgaat. 18...7-11 (zie diagram) Diagram 2

19.34-30! 23x34 20.40x29 Sjtsjogoljew speelt zijn belangrijkste troef uit: als gevolg van de bezetting van 22 (vandaar het vraagteken achter zwarts 16de zet) kan Hisard niet meer voorkomen dat zijn linker vleugel wordt opgesloten. Tot overmaat van ramp vormt het achtergebleven stuk op 5 in vrijwel alle varianten een loodzware, extra handicap… 20...19-23 Hier spreekt Hisards positiegevoel. Weliswaar levert hij opnieuw 2 tempi in (waardoor het verschilin-ontwikkeling tot 9 tempi zal oplopen!), maar de zwartspeler heeft zeer juist gezien dat de consequenties van 20...17-21(?)

Van links naar rechts: Sjtsjogoljew, Baba Sy, Henri Chiland, Michel Hisard en Davidov.

21.47-41! 21x32 22.37x17 11x22 23.30-24! 19x30 24.35x24 nog ernstiger waren geweest: dankzij de schakel op 44 (welke schijf door de tekstzet op veld 35 zal belanden) had wit, ook op 24...16-21, over de praktisch beslissende manoeuvre 25/26.33-28! 22x33 26/27.39x28 beschikt. 21.44-40 23x34 22.40x29 27 23.47-41 17-21 24.37-32!! In zijn ongebreidelde winststreven voert Sjtsjogoljew de spanningen nog verder op. Overigens was van gewoon 24.4540! 21x32 25.37x17 11x22 26.41-37! nauwelijks minder kracht uitgegaan. Zo had er kunnen volgen 26...16-21 (dit verliest zelfs geforceerd; maar het lijdt niet de geringste twijfel dat wit anders eveneens wint) 27.31-26! 21-27 28.39-34!! 7-12* 29.37-31! (nu pas) 29...6-11* (29...510?? 30.33-28! +) 30.42-37 5-10 31.30-24! 12-17 32.2419! 13x24 33.33-28 +. 24...21-26 25.42-37!! (zie diagram) Prachtig gespeeld! De bedoeling van wits vorige zet was uiteraard om op 25...8-12 te vervolgen met 26.30-24! 11-17 27.3228!, waarna zwart het slachtoffer van een totale verwurging wordt, of op z’n minst lijkt te worden. Maar met schijf 41 op veld 42 zou in deze variant het geplande 27.32-28?? hardhandig falen op (onder meer) 27...13-19! en 28...39 +. Het is met behulp van de wel zeer ongewone tekstzet, die een situatie in het leven roept die Diagram 3

zelfs anno 2007 nog altijd uniek is, dat Sjtsjogoljew dit probleem omzeilt! (zie diagram 3)

2/8/13, mankeert er niets aan! 32...8-12 33.36-31! (zie diagram 4)

25...18-23 Hisard neemt zijn toevlucht tot een tijdelijk offertje. Weliswaar wijst de analyse uit dat 25...8-12(!) 26.30-24 11-17 27.32-28 6-11(!) méér tegenstand had geboden, maar dat lag absoluut niet voor de hand. 26.29x18 13-19 27.33-29! 22x13 28.30-24! 19x30 29.35x24 De opsluiting van de zwarte linker vleugel is een feit. Maar blijft ook wit niet met een ernstige zwakte op veld 41 zitten? Sjtsjogoljew toont aan dat er van enige positionele compensatie geen sprake is: 29...7-12 30.39-33 12-18 31.27-22! 18x27 32.31x22 De gelijktijdige bezetting van de velden 24 en 22 biedt misschien een merkwaardige aanblik - in de gegeven situatie, dat wil zeggen bij ontstentenis van formaties als 4/9/13 of

Met dit kleine doch uiterst nuttige zetje laat Sjtsjogoljew positie- en combinatiespel hand in hand gaan. De primaire verdienste van 33.36-31 schuilt hìerin dat wit de dreiging 33...12-18 met het simpele 34.41-36! 18x27 35.31x22 pareert. Daarnaast is van belang dat hij na 33...11-17 34.22x11 6x17 alle denkbare tegenacties (zoals de damdreiging naar 47 of de manoeuvre 12-18-23) in één klap elimineert door 35.31-27! te spelen. Maar de werkelijke pointe van de tekstzet komt aan het licht na 33...16-21; daarop volgt namelijk 34.24-19!! (maar niet 34.22-17?? en 35.32-27 vanwege de verplichte meerslag met schijf 37) 34...14x34 35.25x14 9x20 36.33-29! 34x23 37.3228 23x32 38.38x9 3x14 39.22-17(!) +. Vandaar dat Hisard de vijandelijke voorpost op 22 maar in achterwaartse richting afruilt, zodat hij in elk geval schijf 9 er nog uit kan spelen. Maar de zwartspeler staat voor een hopeloze taak. 33...11-17 34.22x11 16x7 35.31-27 13-18 36.32-28 9-13 37.37-32 7-11 38.41-37 11-16 39.43-39 (zie diagram 5) Misschien op schijf 45

Diagram 4

na (maar wat zou dat er eigenlijk nog toe kunnen doen?) heeft Sjtsjogoljew zijn stukken prachtig gecentraliseerd; alle strategische punten worden door wit gecontroleerd. De rest spreekt dan ook voor zich. 39...6-11 40.45-40 11-17 41.28-22! 17x28 42.32x23! 14-19 43.23x14 20x9 44.2419! En zonder het damzetje naar 4 af te wachten, gaf Hisard het op. Een indrukwekkende zege!

Diagram 5

In mijn vorige artikel, dat aan de slotfase van de partij A. Visser-Keller uit het NK 1924 was gewijd, beweerde ik dat de witspeler (al) in de 5x5-stand 4,9,14,21,22 / 24,30,35,37,38 zou hebben gecapituleerd. Daarbij baseerde ik mij uiteraard op de notatie die in Turbo Dambase wordt gegeven: die houdt na zwarts 47ste zet 16-21 simpelweg op. Damhistoricus Cock van Leeuwen laat mij evenwel weten dat er door Visser wel degelijk is dóórgespeeld. In werkelijkheid volgde er namelijk 48.3732? (het goede idee in een verkeerde uitvoering: de lezer herinnert zich wellicht nog dat 48.38-33!! serieuze remisekansen zou hebben gegeven) 48...22-27! 49.32-28 27-31 50.28-23 31-37 51.24-19 (relatief taaier - ofschoon eveneens verliezend - is 51.23-18) 51...37-41 52.19x10 4x15 53.23-18 41-47 54.38-32 47-29 en pas nu gaf wit het op. Waarvan akte! (En met dank - uiteraard - aan Cock van Leeuwen.) Ton Sijbrands

pagina 19

eindspel

Een keur van eindspelstudies – 3 en slot

Johan Bastiaannet Orteliusstraat 147 hs 1057 AX Amsterdam [email protected]

In aflevering twee was ik nog net toegekomen aan de bespreking van het eerste eindspel van Viktoras Sabonis. Nu meteen verder met de twee andere werkstukken van hem: Eerst een zeker niet van spektakel ontbloot combinatie-eindspel. Diagram 1 - V. Sabonis eerste publicatie (?)

1.44-39! 33x44 Indien 1…35x44, dan 2.45x35(!) 33x44 3.35x49 37-41 4.49-32 +. 2.15x13! 44-49 Anders 2…44-50 3.13-27! 35x44 4.27-49 +. 3.13-2! 35x44 4.45-50 +. Zo kan het befaamde schuiftrompet-thema dus ook nog bewerkt worden! Vervolgens gun ik aan Sabonis ook de eer het prachtige sluitstuk van deze serie te leveren: Diagram 2 - V. Sabonis Saskiu kaleidoskopas 15 (2005)

Vergeleken met het vorige eindspel is dam 15 verplaatst naar veld 20 en zijn zwarts voorste twee schij-

ven 37 en 38 vervangen door één op 28. Ondanks dat blijkt zwart zich des te beter te kunnen verweren. Er dreigt al 1…33-39 =. 1.20-25! Alleen zo! Na 1.20-15? laat zwart zich natuurlijk niet beetnemen door 1…28-32? 2.44-39! 33x44 3.15x13! enz. met de fraaie winst uit het vorige eindspel, noch door 1…33-39? 2.44x24 35x44 3.45-18! 22x13 4.2419 13x24 5.15x50 enz. , maar speelt hij doodleuk 1…22-27! waarna wit niet meer kan winnen. En na 1.45-50? 28-32(!) 2.44-39 35x44! (niet 2…33x44? 3.20x18 44-49 4.50-44! enz. +) 3.39x17 4449 4.20x16 49-35! is zwart eveneens gered. 1…22-27! Sabonis’ hoofdvariant gaat nu verder met 1…33-39 2.44x24 35x44 3.45-23! 28x30 4.25x50 +. Maar met alle respect voor zijn keuze pak ik hier toch een andere! Rest nog te melden dat 1…28-32 geruisloos verliest na 2.44-39(!) 33x44 3.40x49 29-33 4.25-20 32-38 (4…33-39 5.45-50 +) 5.4944 22-27 6.20-15 +. 2.25-43! Nu is 2…27-31 vrij zwak: 3.43-49 29-34 4.40x38 31-36 5.44-39 36-41 6.39-34 41-46 7.49-44 en wit wint met gemak. 2…27-32 Indien 2…28-32, dan 3.4339! 33-38 (op 3…32-38 kan al 4.39x31 38-43 5.31-48 43-49 6.48-30 35x24 7.40-35 +) 4.39-25! en nu: 1) 4…27-31 5.44-39! 35x33 6.45x26 +. 2) 4…29-33 5.25-48! 27-31 6.48x26 38-43 7.26-48! en nu steeds fraai: 2.1) 7…33-38 8.48x39! 32-37 (of 8…38-42 9.39-43 32-37 10.43-48 +) 9.40-34! 37-42 10.34-30! 35x24 11.39-43! 38x40 12.45x47 +. 2.2) 7…33-39 8.44x33 35x44 9.48x50 32-37 10.5039! 37-41 (of 10…37-42 en nu 11.39-48 of 39-25 enz.

pagina 20 Het Damspel < februari 2007 >

+) 11.33-29! 41-47 12.39-33 +. Vooral de laatste variant doet het goed. 3.43x16(!) 33-39 Zwart probeert zich nog te redden in een (overbekend) tric-trac eindspel, maar tevergeefs. 4.44x22! 35x44 5.45x23! 44-49 Of 5…44-50 6.23-28 50-45 7.28-50 45-23 8.16-7 23x1 9.50-45 +. 6.22-18! 49-44 Op 6…49-35 kan wit zelfs kiezen tussen 7.16-2 of 7.18-12 enz. +. 7.23-45 44-28 Na 7…44-49 is 8.18-12 4935 9.12-8 35x2 10.45-7 de snelste winst. 8.16-11 28x6 9.45-50 +. Al vrij snel na het verschijnen van het juninummer mocht ik van de heer Wim Riemens uit Goes vernemen dat het eindspel dat ik plaatste van Algirdas Buicenka, al bekend is van de slotfase van een miniatuur van Evgraf Zoebov.

124 (augustus 1997). Dat laatste vermoedde ik al. Toch wist ik het mei vorig jaar niet in Dammen terug te vinden, gewoon er niet aan gedacht dat het wel eens verstopt kon zijn in een miniatuur! Dan heb ik zelf nog een kanttekening te plaatsen bij het allereerste eindspel van Sabonis: dit stoelt namelijk in zo grote mate op een ander, veel ouder, eindspel dat het eigenlijk niet gepast is daarover te zwijgen. Bovendien betreft het hier de schitterende compositie die van alle 94 (!) eindspelinzendingen naar het 3e kampioenschap van de Sowjet-Unie de hoogste score behaalde - 95 % ! En de auteur van dit fraais is niemand minder dan grootmeester Alexander Fedoroek! Diagram 4 - A. Fedoroek, Moskou, Sjasjki, juli 1975

Diagram 3 – E. Zoebov, Moskou, De Problemist, februari 1996

Zie diagram 3: na 1.16-11! 25x23 2.11x2 40-45 3.2x32! 26-31? (à propos, wint wit nog wel na 3…9-13 of 18-23?) 4.22x4 31x42 5.49-44! staat zowaar de stand na 1.18-4! in Buicenka’s eindspel op het bord! Pikant genoeg won het miniatuur de gedeelde eerste prijs in het Concours Litouwen 1995 en werd het ook nog eens door mij besproken in Dammen nr.

1.18-12 30-35 Dit winnen van een kostbaar tempo mag zwart beslist niet laten lopen! 2.40-45! 10-14! Zwart kan ook proberen zo snel mogelijk links door te breken met 2…11-16 3.12-8 16-21 4.8-3! 21-27 (4…2126 5.3-14 is meteen uit), maar wordt dan geveld door het oersterke 5.3-26! en nu: 1) 5…35-40 6.45x5 (meerslag!) 27-32 7.37x28 36-41 8.26-37 +. 2) 5…27-31 6.26-8! 31x42 7.8x47 10-14 8.45-23/34 35-40 9.23/34x45 14-20 10.47x15 36-41 11.45-23 +.

3) 5…19-24 6.26-31! 27-32 7.37x28 36x27 8.28-22 +. 3.12-8 11-17 4.37-31! Dit offer moet wel; na meteen damhalen slaagt zwart er altijd in schijf 36 veilig naar dam te loodsen, b.v. 4.8-3?17-22 5.3x20 22-27 6.20-47 19-24 7.47x15 2731! 8.37x26 36-41 9.45-23 35-40 =. 4…36x27 5.8-3 17-22 6.3x25! Het juiste veld, na 6.3x20? 22-28! kan wit niet meer winnen, b.v. 7.20-42 19-23 8.45x31 35-40 =. 6…27-32 Indien 6…27-31, dan 7.2548! 31-36 8.48-37 19-23(!) 9.45x27 35-40 10.27-22 40-45 11.22-50 (of 11.22-6 enz.) +. En na 6...22-28 7.45-29 verdient het volgende nog aparte vermelding: 7…27-31 8.29-24 19x30 9.25x36 35-40 10.3622 11.40-45 11.22-50 +. 7.45-29! Met de positie die Sabonis ruim 25 jaar later zou verwerken in het eindspel waarmee aflevering twee afsloot. 7…35-40 Voor het spel na andere zetten verwijs ik naar het novembernummer. 8.29x45 32-37 9.45-23! 19x28 10.25-9! 28-32 11.9x42 Finito! Dit is tevens het einde van mijn drieluik over eindspelkunst uit Litouwen. Aansluitend een andere fraaie creatie van Fedoroek die vorig jaar niet voor niets (de eerste) wereldkampioen eindspelcompositie is geworden – meer daarover in mijn volgende bijdragen voor HD. Dit schijveneindspel werd bekroond met de eerste prijs in het concours van een, inmiddels ter ziele gegaan, Russisch damtijdschrift met de naam Sjasjetsniy mir 1999. Ik had het al in 2003 willen presenteren in Le Monde Damiste, maar dat

kort Damnieuws

uit Litouwen legde toen net het loodje. dat het nu zelfs voor een veel groter publiek gaat, vergoedt weer alles! diagram 5 – a. fedoroek, Moskou , Saskiu kaleidoskopas 1 (2001)

1.7-1 18-22 plakken met 1…0-4 verliest snel na 2.1x2 4x45 .2-28 en nu b.v. nog …-8 4.28-11(!) 8-1 5.44-40 45x4 6.11-2 1-18 7.2-7 +. 2.1-6 3-8 Zwarts beste verdediging; op 2…-9 kan nog volgen .44-9 0-5 4.40-4 9-1 (of 4…9-14 5.9- 28x0 6.6x/9 enz. +) 5.4-0! 5x24 6.9- 28x9 7.6x44! 1-18 (of 7.24-29 8.44-11! 29-4 9.11-2 1-18 10.2-7 +) 8.44-5! 24-29 9.5-2 29- 10.2-7 18-22 11.7-16 -9 (11…22-28 12.16-4 enz. +) 12.16-11 en wit wint. 3.44-39 30-35 4.40-34 22-27! fraai spel valt evenzeer te bewonderen na 4…8-12 5.6-11 12-17 6.11-2! 28-2 (of 6…28- 7.9x28 22x 8.2-8 17-22 9.8-1 22-28 10.1-19 28-2 11.19x7 8 12.7-48 +) en nu: 1) 7.2-8? 22-27! 8.8x26 2-8 9.26-7 27-2 met slechts remise. 2) 7.2-1? 22-27! 8.1x1 en nu: 2.1) 8…17-21? 9.1-42! 21-26 10.42-8! 2x4 11.9x48 26-1 12.48-42 1-6 1.42-7 met winst op tempo. 2.2) 8…17-22? 9.1x4! 5-40 (op direct 9…2-7 beslist 10.4-0! 5x24

11.4-15 24-0 12.15-47 +) 10.4x45 2-7 11.9-4 7-42 12.4-22! 42-48 1.229 +. op de winst in deze slotstand moet wit trouwens ook aansturen als zwart in variant 2.1 met 9…5-40 vervolgt: 10.4x45 21-26 11.42-47 2-7 (11…26-1 12.47-6 of zelfs 47-41 enz. +) 12.9-4! 26-1 1.476! enz. +. 2.) 8…2-8! 9.1-7 1721/22 10.7-26 21/22-27 en wit moet loslaten. nu hoe hij het wel moet aanpakken: ) 7.2-19! 22-28 8.19-8! 17-22 9.8-1 22-27 10.1x1 2-8 11.1-48 8-4 (want 11…28-2 12.48-26/1 +) 12.9-! 28x0 1.48x25 5-40 14.25-9 40-45 15.950 +. Hoe mooi deze winst ook moge zijn, toch heeft fedoroek een andere en zeker zo fraaie tot hoofdvariant uitverkoren: 5.6x33 27-32 6.33-42! natuurlijk niet 6.-8? 2x4 7.9x48 waarna zwart nog aan verlies ontkomt door met schijf 8 naar veld 24 te lopen. evenmin goed is 6.-15? 5-40 7.4x45 2-7 8.15-47 8-12 9.9-4! (na 9.9- 12-17 10.-28 17-21 kan zwart sowieso niet meer mistasten) en nu niet 9…12-17? 10.47-! 17-21 11.-8! 21-26 12.8-47 26-1 1.47-6! 7-42 14.6x22 42-48 15.22-9 met fraaie winst in een slotstand die al eerder in de oplossing op het bord kwam, maar simpel 9…1218! 10.4-29 18-22 met spoedige remise. 6…8-12 7.42-48! Wellicht de lastigste zet van de hele winstvoering. dat hier 7.42-15? niet echt in aanmerking komt, behoeft geen uitleg meer. Maar waarom niet 7.42-1 gespeeld? immers dan faalt 7…12-18? op 8.1x4 enz. - zoals reeds is aangegeven bij de 4e zet in variant 2.2 – en 7…2-8? op de hoofdvariant die nog moet volgen. Toch is er na

7.42-1? nog redding voor zwart, men zie 7…12-17! 8.1-42 17-21! (na 8…1722? wint 9.9-! 2-8 10.42-1 8x40 11.1x45 het snelst) en verder: 1) 9.9- 21-26! (maar niet 9…5-40? 10.4x45 21-26 11.-28 2x2 12.42-7 229 1.7-42 29-4 14.42-48 met alsnog winst voor wit) 10.-28 2x2 11.42-15 540 en wint wint niet meer. 2) 9.42-26 2-8 10.26x12 8-42 (niet 10…5-40? 11.4x45 8-42 12.12-4 +) 11.12-1 en nu niet 11…4247? (12.4-0! 5x24 1.9 +) of 11…42-48? (12.429 +) maar eerst schijf 5 offeren met remise. 7…32-38 anders kan wit ongestoord 8.9- spelen en naar believen winnen, b.v. 7…1217 8.9- 17-21 9.48-26! 21-27 10.26-42(!) 2-8 11.42-1! 8x40 12.1x45 +. Maar hoe nu verder? 8.34-30!! 35x24 9.39-33! 38x29 10.48-26 12-18 11.26-31 18-23 12.31-37 2430 13.37x35 29-33 of 1…29-4 14.5-44 +. 14.35-30 33-38 15.30-48 +.

50ste Jubileum Damtoernooi wouDsenD In het jaar van hun 75-jarig bestaan vierde damclub Eensgezindheid uit Woudsend ook het gouden jubileum van hun damtoernooi. Burgemeester Reitsma van de gemeente Wymbritseradiel kwam met een stimulerende toespraak richting het bestuur en vooral aan het adres van Sibbele Reekers die voor de vijftigste keer dit toernooi mee organiseerde. Hij prees het grote aantal deelnemers, die onder goede leiding van het ”Eensgezindheid”bestuur de dammers al vijftig jaren lang een mooie dag bezorgen. Tevens deed de Burgemeester de eerste zet aan één van de hoofdborden. Dat was aan het bord waar ex-sterkste man van Nederland Tjalling van den Bosch speelde. Rein van der Wal uit Surhuisterveen won voor de tweede achtereenvolgende keer. Hij behaalde het maximum aantal punten van zes in de Hoofdklasse.

DamsuDoku (2) door TJalling goedeMoed

bij damsudoku wordt alleen gebruik gemaakt van de donkere velden. er zijn vijf stukken: een witte schijf, een witte dam, een zwarte schijf, een zwarte dam en een combidam (een dam die bestaat uit een witte en een zwarte schijf). u heeft twee doosjes met schijven nodig. plaats de verschillende stukken zo op het speelveld dat ze op elke rij en elke kolom slechts eenmaal voorkomen. op de lange lijn komt elk figuur twee keer voor. in totaal plaatst u elk stuk 10 keer.

pagina 21

kijkjes in de damwereld

Combinaties

in de onderlinge competitie

leo aliar sassenheimstraat 14 6843 MK Arnhem (026) 381 79 97 [email protected]

Diagram 1 N.a.v. partij Lei Janssen

Ondanks dat ik zelf hier en daar moest gaan zoeken naar leuke fragmenten is het mij gelukt om een redelijk artikel samen te stellen. Deze rubriek zal ik blijven verzorgen, maar met uw hulp kan het alleen nog beter worden. Voorzie mij van materiaal en wij zijn allebei gelukkig. 21x38 31-27 38x21 28-23 19x28 36-31 26x37 3x32. Diagram 3 Jelle Bergsma

Vries nam met zwart even een slagzetje mee. Rob Helwerda hoefde alleen maar te slaan. 26-31 37x26 13-19 23x14 3-9 14x3 2530! 3x32 30x46. Diagram 5 Rein van der Pal

Ik begin dit keer met twee zeer uiteenlopende remisecombinaties. De stand van diagram 1 komt uit de onderlinge competitie van de Heldense damvereniging, naar aanleiding van een partij van Lei Janssen. Zwart staat maar liefst drie schijven achter en voelde de bui al hangen. Totdat hij een ingeving kreeg en begon te geven met 31-37 42x31 15-20 24x4 14-20 25x14 41-47 4x27 en 47x25, het is nog altijd 1 punt. Diagram 2 Kerst Hoekstra

Ik blijf even in de sfeer van de onderlinge competitie. Nu gaan we even over naar de hoofdstad. Tijdens de onderlinge competitie bij Hiltex Amsterdam speelde Henk Klarenbeek met zwart, in de stand van diagram 6, het meest voor de hand liggende 19-24? En nu werd hij getrakteerd door Johan Wiering op een dam op bezet veld met: 4741 36x47 46-41 47x36 32-27 36x22 26-21 17x26 28x10 4x15 37-31 26x37 38-32 37x28 33x4.

Menno de Block Ook de stand van diagram 3 komt uit de onderlinge competitie van de Sneeker damclub. Menno de Block speelde als laatste zet met wit 40-34. Na 13-18 van Jelle Bergmans volgde erg verrassend 28-22!! Zwart sloeg 19x17 waarna 37-31 simpel won. Veel fraaier was geweest indien zwart 18x40 had geslagen vanwege de dubbele combinatie 39-34 40x29 22-17! 11x22 35-30 24x35 33x11 6x17 met als toegift 32-27 21x41 42-37 41x32 en 38x7.

Diagram 7 Berend Keizer

Diagram 8

deze stand meteen met wit te kijken naar een slagzet. Toch kan het met 32-27 21x32 34-29 12x21 36-31 26x48 29-23! 48x28 33x4 15x24 4x16. Diagram 9

Anton Schotanus De stand van diagram 5 komt uit De Huizumer, clubblad van damclub Huizum uit Leeuwarden. Wederom gaat het om een fragment uit de onderlinge competitie. Na 34-30 van Anton Schotanus haalde Rein van der Pal een verrassende doorbraak met 2329! 30x19 3-8! 33x15 18-23 19x28 22x42 48x37 27-31 36x27 17-21 26x17 12x41. Zwart won door eerst met 41-46 dam te halen en daarna rustig een tweede dam te halen met schijf 8.

Eric van Dusseldorp

Freek Raman

Gosse Harkema

De stand van diagram 7 komt uit de nationale competitie van 1978, eerste klasse. Ook hier gaat het om een dam op bezet veld. Eric van Dusseldorp speelde met wit niets vermoedend 39-34? Berend Keizer was er heel erg blij mee en vervolgde met 19-23 28x17 11x42 48x37 3-8! 34x23 2430 35x24 14-20 24x15 4-9 15x13 8x48.

Bij de stand van diagram 2, die komt uit de onderlinge competitie van de Sneeker damclub, is mij alleen bekend dat Kerst Hoekstra thuis ontdekte dat Gosse Harkema met wit hier fraai remise kon maken met 3228 49x21 35-30 25x43 37-32

De stand van diagram 8 komt uit ’t Haarlemmertje, damtijdschrift van de Haarlemsche Damclub. Een aardig slag om zo in de partij te mogen uit voeren: een halve Turkse slag. Eerlijkheidshalve valt het niet bepaald mee om in

Eveneens uit het bovengenoemd blad de stand van diagram 9. Hier in een fraaie lokzet van oudHaarlemse speler en oudkampioen van Nederland Freek Raman. Wit speelt 47-41 als lokzet. Zwart kan nu een fraaie combinatie nemen met 13-18 23x12 17-22 28x17 21-27!? (indien zwart nu 31x22 slaat volgt 26-31 en 6-11). Dit echter is niet de bedoeling van deze lokzet, wit slaat namelijk met 32x21!! 16x47 en nu de clou 12-7 1x21 39-33 47x23 35-30 24x35 37-31 26x37 48-42 37x39 44x2 35x44 2x16.

Diagram 4 Roel de Vries

Diagram 6 Henk Klarenbeek

Bob Helwerda De stand van diagram 4 komt uit de onderlinge competitie van damvereniging Roden/Leek. Roel de

pagina 22 Het Damspel < januari 2007 >

Johan Wiering

kort damnieuws

halve finales nederlands kampioenschap Het NK algemeen wzal worden gehouden in Soest. Van woensdag 28 maart tot en met vrijdag 6 april zullen veertien dammers strijden om de Nederlandse titel.

Prijsvraag Diagram 10

Tot slot de traditionele prijsvraag in de stand van diagram 10. Het is geen moeilijke opgave. Wit staat een schijf voor, maar staat ogenschijnlijk moeilijk. De vraag is hoe verzilvert hij zijn schijfwinst? Vooral de ronde van schijf 34 is mooi om te zien. Stuur uw oplossing en graag ook een paar fraaie fragmenten, composities of clubbladen naar bovengenoemd adres. Ook tips, waar ik op het Internet damfragmenten kan aantreffen, zijn van harte welkom. Onder de inzenders van goede oplossingen wordt een damboek of damboekenbon verloot. Veel succes ermee! Oplossing en winnaar van de vorige keer HD november 2006. Het is heel erg jammer dat de prijsvraag van de vorige keer werd ontsierd door een simpele bijoplossing. Maar de auteursoplossing werd wel door de meeste inzenders meegezonden. Wit 11 schijven op: 24,27,29, 31,32,34,38,45,47,49,50. Zwart 10 schijven op: 8,9,1 3,15,16,17,18,20,26,35. Wit wint als volgt: 32-28,2722,38-32,49-43,47-42,2822,22x11,29-24,50-44,45x1. De gelukkige winnaar is de heer Jan W. Uyterlinde uit Vleuten. Van Hartte!

foto’s: Astrid van der stelt

Nationaal kampioen Kees Thijssen, Ron Heusdens, Auke Scholma en Alexander Baljakin zijn reeds geplaatst voor de finale. De overige tien finalisten plaatsen zich via de halve finales. Het weekend waarin u deze uitgave van Het Damspel ontvangt, zullen de laatste ronden worden gespeeld. Standen en uitslagen van de halve finales vindt u op www.kndb.nl.

ER GINGEN U AL MEER DAN 200 MILJONAIRS VOOR… NU DE D AAN EERSTE M ! GRATIS GA NAAR .NL TO WWW.LOT

BENT U DE VOLGENDE LOTTOMILJONAIR? KIES VOOR LOTTO EN WORD OOK MILJONAIR! • In de eerste helft van 2006 al 14 winnaars van miljoenenprijzen! • Elke zaterdag kans op de Jackpot van € 4.000.000 of meer! • Elke dag kans op de hoofdprijs van € 1.000.000! • De laagste inleg van Nederland: € 1 per Lot per trekking

GA SNEL NAAR WWW.LOTTO.NL EN WORD OOK LOTTO-ABONNEE!

621_05_157 WT Adv A5.indd 1

Als Lotto-abonnee loopt u elke dag het grootste risico om miljonair te worden. Maar dat niet alleen. Als abonnee levert u een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de Nederlandse sport. Want na uitbetaling van al het prijzengeld komt het grootste deel van de opbrengsten ten goede van de sport. Lotto is daarmee na de overheid de grootste financier van de Nederlandse sport. Topsporters maar vooral ook amateursporters in heel Nederland profiteren daarvan.

pagina 23 23-08-2006 16:35:23

Wereldkampioenschap 2007

Het organisatiecomité van het Wildkamp WK in Hardenberg staat in de startblokken om de deelnemers te ontvangen.

WK-organisatie in de startblokken Bij het ter perse gaan van ‘Het Damspel’ waren de volgende namen al bekend: Alexeï Tsjizjov GMI (Rusland) wereldkampioen, Alexander Georgiev GMI (Rusland), Alexander Schwarzman GMI (Rusland) , Guntis Valneris GMI (Letland), Leopold Kouogueu GMI (Kameroen), N’Diaga Samb GMI (Senegal), Jean-Marc Ndjofang GMI (Kameroen), Souleymane Ba MI (Mali), Mark Podolski GMI (Duitsland), Kees Thijssen GMI (Nederland), Murodullo Amrillaev MI (Rusland) en Otgonbayar Tuvshinbold MF (Mongolië). Nog onbekend waren de deelnemers uit: Pan Amerika (2), de Europese zonetoernooien in Korbach (1) en Vilnius (1) en tot slot de sponsorplaats en de organisatieplaats. De KNDB wijst als organiserende federatie de organisatieplaats toe aan de winnaar van het NK 2007 in Soest en hoofdsponsor Wildkamp stelt de sponsorplaats ter beschikking aan de nummer 2 van het NK 2007. In geval Kees Thijssen kampioen wordt, of als hij als tweede eindigt, plaatst zich de nummer drie van het NK 2007. De FMJD heeft de WK loting voor eind maart of begin april 2007 in Hardenberg gepland, zodat de spelers zich terdege kunnen voorbereiden op hun programma.

Burgemeester en initiatiefnemer Bert Meulman van de gemeente Hardenberg.

Het toernooi wordt gespeeld in de schitterende foyer van theater De Voorveghter dat op tien minuten lopen van het NS station ligt. Deelnemers en officials verblijven in het gerenommeerde hotel restaurant De Bokkepruik. In de weekenden, op Hemelvaartsdag, de daarop volgende vrijdag en Pinkstermaandag verzorgen afwisselend de internationale grootmeesters Johan Krajenbrink en Auke Scholma de demonstraties voor het publiek. Bovendien geven Gil Salomé en Edwin Twiest dagelijkse analyses van de gespeelde partijen op de toernooi site. En last maar zeker niet least zullen dankzij door de KNDB en DGT ontwikkelde elektronische damborden voor het eerst alle partijen live op de speellocatie en via het internet te volgen zijn. Het volgende ‘Damspel’ geeft u een kijkje in de wereld van innovatie en elektronische damborden.

Wildkamp oprichter Jan de Wilde ondertekent het sponsorcontract.

Het organisatiecomité bij de notaris. Van links naar rechts: secretaris Henk Boers, penningmeester Wim Bremmer, voorzitter Jan Koops en notaris mr. M. Keijzer-Post.

pagina 24 Het Damspel < februari 2007 >

Programma Met uitzondering van de openings- en sluitingsdag beginnen alle ronden om 11.30 uur. vrijdag 11 mei 2007 aankomst spelers zaterdag 12 mei 2007 11.00 uur openingsceremonie, aansluitend eerste speelronde, demonstratie zondag 13 mei tweede speelronde, demonstratie maandag 14 mei derde speelronde dinsdag 15 mei vierde speelronde woensdag 16 mei rustdag donderdag 17 mei (Hemelvaartsdag) vijfde speelronde, demonstratie vrijdag 18 mei zesde speelronde, demonstratie zaterdag 19 mei zevende speelronde, demonstratie zondag 20 mei achtste speelronde, demonstratie maandag 21 mei negende speelronde dinsdag 22 mei tiende speelronde woensdag 23 mei tweede rustdag donderdag 24 mei elfde speelronde vrijdag 25 mei twaalfde speelronde zaterdag 26 mei dertiende speelronde, demonstratie zondag 27 mei (1e Pinksterdag) veertiende speelronde, demonstratie maandag 28 mei (2e Pinksterdag) vijftiende speelronde, demonstratie dinsdag 29 mei derde rustdag woensdag 30 mei zestiende speelronde donderdag 31 mei zeventiende speelronde vrijdag 1 juni achttiende speelronde zaterdag 2 juni 9.00 uur negentiende speelronde, demonstratie zaterdag 2 juni sluitingsceremonie

K L O P P E N D H A R T VA N N O O R D O O S T O V E R I J S S E L

Hardenberg biedt prachtige natuur en een mooie omgeving met volop fiets- en wandelpaden. Langs de Vecht, die door de gemeente Hardenberg loopt, kunt u genieten van prachtige vergezichten. Of wat dacht u van een kanotochtje? Ideaal om actief te ontspannen en te genieten! Ook biedt Hardenberg-stad volop mogelijkheden om te winkelen. En dankzij het gevarieerde aanbod van evenementen is de gemeente Hardenberg in de hele zomerperiode “het kloppend hart in Noordoost Overijssel”. Niet voor niets komen jaarlijks zo’n 1 miljoen toeristen naar de goed verzorgde campings.

www.hardenberg.nl

Weet u al wat u met Hemelvaart en Pinksteren 2007 gaat doen? In die periode wordt het WK dammen gehouden in het Overijsselse Hardenberg. Een unieke mogelijkheid dus om de combinatie te maken tussen een leuke vakantie en de verrichtingen van topdammers uit de hele wereld.

Speciale�dam-aanbieding Volop�vakantiepret voor�gezinnen�met�kinderen van�0-12�jaar�en�senioren. • subtropische�Aqua-Jungle • verwarmde�buitenbaden • modern�sanitair • ruime�plaatsen�100�-�130�m² • etc.

Kom�tijdens�het�WK�dammen kamperen�met�2�personen�voor een�all-in�tarief�van € 15.-�per�nacht. (Geldt�niet�met�Hemelvaart�en�Pinksteren).

Jungle�Avonturencamping Grote�Beltenweg�11 7794�RA�Rheeze�(Hardenberg) Tel:�0523-262264 www.jungle-avonturencamping.nl pagina 25

zetje schrap!

opgaven serie 17:

Alex mathijsen Lange Hezelstraat 113 6511 CG Nijmegen 06-24534195 [email protected]

Van alles wat In deze aflevering krijg je twaalf opgaven over drie verschillende onderwerpen voorgeschoteld. In de eerste vier diagrammen zit een directe combinatie voor wit verborgen. Vervolgens vier standen waarin wit met een forcing wint. Dat betekent dat wit eerst een zwarte zet afdwingt. Pas dan slaat hij toe. En tot slot vier eindspelletjes. Zwart is dicht bij de remise, maar wit heeft nog juist een slim plannetje. Veel plezier met het oplossen!

< Spelregels voor de laddercompetitie >

• Inzenden voor 11 maart 2007 anders tellen je oplossingen niet mee. • Je kunt inzenden per e–mail of per brief. • Deze rubriek vind je ook op www.damz.nl • Schrijf je naam bij je oplossingen. • Noteer de volledige oplossing, dus niet alleen de eerste zet! • Een correcte bijoplossing wordt beloond. • De prijswinnaars beginnen weer onderaan de ladder. • Als je drie keer achter elkaar niet meedoet, val je van de ladder. Je behaalde punten blijven wel geldig en tellen bij je volgende inzending gewoon mee. • Als je een sterretje achter je naam hebt, wordt het tijd dat je weer eens wat opstuurt.

Diagram 193

Diagram 194

Diagram 195

Diagram 196

Diagram 197

Diagram 198

Diagram 199

Diagram 200

Diagram 201

Diagram 202

Diagram 203

Diagram 204

< Oplossingen serie 16 >

< De ladderstand >

181. 1.28-22 17x30 2.40-34 24x42 3.34x1 182. 1.27-22 17x28 2.35-30 25x34 3.40x18 13x22 4.32x25 183. 1.34-30 24x44 2.28-22 17x28 3.33x22 44x33 4.38x16 184. 1.28-22 17x28 2.32x14 20x9 3.34-30 25x45 4.44-40 45x34 5.39x6 Bijoplossing 1.34-29 met na 1…11-16 2.28-23 19x28 3.33x2 24x22 4.2x19 185. 1.27-22 18x36 2.32-27 23x34 3.40x7 Bijoplossing 1.27-21 17x37 2.32x41 23x34 3.40x9 186. 1.33-29 24x31 2.30-24 19x30 3.28x37 187. 1.37-31 26x48 2.25-20 48x19 3.20x9 13x4 4.33x2 Bijoplossing 1.24-20 met schijfwinst. 188. 1.28-23 18x49 2.48-43 49x38 3.32x43 21x32 4.43-38 32x43 5.44-39 43x34 6.40x7 189. 1.28-23 met twee varianten: 1…19x28 2.29-24 26x37 3.47-42 37x48 4.38-32 48x19 5.32x23. 1…26x37 2.23x23 37-42 3.39-34 42x24 4.23-18 13x22 5.47-42 met dubbele oppositie. 190. 1.25-20 24x15 2.27-22 17x30 3.35x24 19x30 4.32-27 21x32 5.37x6 191. 1.35-30 24x35 2.44-40 35x33 3.28x39 17x28 4.34-29 23x43 5.32x1 192. 1.34-30 24x35 2.37-31 26x37 3.27-21 16x27 4.28-22 27x18 5.38-32 37x28 6.33x4

Er was dit keer weer een geheimzinnige inzender. Hij is vergeten zijn naam bij de oplossingen te vermelden. Kijk daarom goed of je puntenaantal klopt.

pagina 26 Het Damspel < februari 2007 >

133 punten: Roel v.d. Hek, Michiel Torn, Arie v.d. Weteringh 131 punten: Jan Jaap de Heer 128 punten: Anne Wouda 122 punten: Thijs Alderliesten 121 punten: Willem Stunnenberg

120 punten: Wout Aleven, Pepijn van den Brink 119 punten: Bertus Scheer 118 punten: Folkert Jansen 116 punten: Hasmik Sjachov 110 punten: Petra v.d. Groep 109 punten: Stephan de Boer en Thijs van den Broek 108 punten: Benjamin Guicherit, Anne Molenaar, Hugo Molenaar, Benjamin Pruijs, André de Raad 100 punten: René Alderliesten

99 punten: Conall Sleutel 97 punten: Steven Manders, John b. reade, Michel Stempher 96 punten: Henk-Jan van den berg, ester van Muijen, Sjoerd rijpkema 95 punten: bas van engelen, roald looge, Wouter Sipma 94 punten: Henk van Keulen 92 punten: Johan ottens en Simon Verstegen 88 punten: Tobias pohan Simandjuntak 84 punten: lotte aleven, arjan bemelmans, dallas Koops, brenda van Voorthuizen 82 punten: romke panstra en Ysbrand panstra 81 punten: Kaspar Heijnen 80 punten: bren Schaap 79 punten: Thomas Vermeulen 7 punten: Wouter van der Klis 72 punten: Tom Janmaat, dirk Joosten, Max Vierhout, ritchie Wijnker 71 punten: niels Verboon 67 punten: Joey nijstad 65 punten: bas van berkel 60 punten: Jesse van beek, bas van den broek, ralf Harsveld, Tim Hendriksen, richard Kempen, Jannes Kromhout, Jesse Tielens 59 punten: Casey van beek. elbert v.d. bunt, aswin Witte 58 punten: a. finders 57 punten: ruth Scholten 49 punten: bart Turkenburg 48 punten: bastiaan de gunst, Jhonatan van den Hoorn, ivar Jansen, Martijn de leeuw, ronald neijenhuis, Thijs Spreen brouwer, rik Verboon, Mike Wrede 47 punten: dirk-Jan dekker, Jaco Hardenbol, Corné leeuwestein, Timon Stolk 46 punten: Koos van amerongen 9 punten: Jarne Hammer 6 punten: Sander van den broek, Tim endstra, Jan bareld de groot, Toby Hendrikman, Willem Hoek, Joris Ketelaars 5 punten: dylan van

Schie en dennis de Wit 1 punten: Jan-pieter de baat 26 punten: Wesley lichtendonk en larissa Schimmel 25 punten: arwin lammers, Harmjan lammers, Judith van roekel 24 punten: Colinda adams, Miranda adams, dhanesh ghiraw, Thomas van der Klis, Jan van der lei, Henk-Jan Merkus, Michelle roumans, Matthijs Schoenmaker, lonneke Standhardt, Wencke Standhardt, gerben van Steenbergen, Thomas Stoverinck, elle Straatman, laura Timmerman 2 punten: darius lamochi, roeland plieger, gerwin Schimmel, ries Uittenbogaard, g. Zwaferink 22 punten: guido v.d. burgh 21 punten: Jonathan Verstegen 19 punten: bart plieger 18 punten: bart van Zon en Koen van Zon 17 punten: dennis Stevens 1 punten: Sander beltman 12 punten: Tessa van bergenhenegouwen, Jesse van boltog, Wim ten damme, Mitchel deur, ryan donders, ben endstra, nico van engelenhoven, Melanie gelauf, Sanne Hoksbergen, ismaël Moorrees, lisa Moss, Sharon raghoenath, Maarten van Saane, gerlinda Schaafsma, Theodoor Stoverinck, roald Straatmen, gijsbert Thomunen, Matthias Timmer, fu-lai de Wit 11 punten: Maaike Kamer, Marjan van Maurik, rafaël Moorrees 9 punten: Sarah lamochi en Saraya lamochi 8 punten: Wilco ten laat 6 punten: lisa aleven en noortje van den brink  punten: adriaan Molendijk 2 punten: Colin Kerkhof 1 punt: rick Hartman De drie prijswinnaars zijn Roel v.d. Hek, Michiel Torn en Arie v.d. Weteringh. Van harte gefeliciteerd! Het prijsje krijgen jullie binnenkort toegestuurd.

foTo’S: Siep KorTeling

Dhr. A.J. van Hertum (1921) (rechts) is misschien niet zo bekend. Hij was aanwezig bij de oprichtingsvergadering van de Kring voor Damproblematiek in 1941, nu 65 jaar geleden. Dat geldt ook voor dhr. A.P. de Zwart (1920) (links), die nog actief en succesvol is als probleem-componist.

Reünie Kring voor Damproblematiek de Kring voor damproblematiek komt eenmaal per jaar bij elkaar. dit jaar was er een een extra reünie, mede naar aanleiding van het 65-jarige bestaan. Twee van de mensen die bij de oprichtingsvergadering aanwezig waren, in het oorlogsjaar 1941 dus, waren er nu ook: a.J. van Hertum en aart de Zwart. Veel opzien baarde hun aanwezigheid niet – ze zijn allebei trouwe reünie-bezoekers. op zo’n reünie wordt een oploswedstrijd gehouden. deze keer moest, naast de op-

lossing, ook de auteur gegeven worden. deze (twintig!) auteurs bleken gemeen te hebben dat ze allemaal lid zijn geweest van excelsior den bosch. en er was natuurlijk een componeerwedstrijd. bij een componeerwedstrijd moet een damprobleem gemaakt worden dat aan een gestelde voorwaarde voldoet, bijvoorbeeld: maak een damprobleem waarbij een zwarte dam minimaal drie bewegingen maakt. Wie er won is de fotograaf vergeten. daar ging het ook helemaal niet om.

Johan Lammers viert zestigjarig jubileum

foTo: Jan Colenbrander

Johan lammers werd op 22 januari alvast voorgehuldigd voor zijn zestigjarig jubileum. dit gebeurde op het toernooi dat hij zelf organiseerde. op de foto reikt dSd-voorzitter Johan Heezen een presentje uit aan de jubilaris. de officiële huldiging vindt plaats op de feestavond later in het jaar. op tienjarige leeftijd (in 1947) begon Johan lammers bij destijds de damclub denk en Zet dinxperlo. Hij werd direct voor de leeuwen gegooid en moest een wedstrijd spelen. dat deed hij met bravoure. Johan lammers is een echte verenigingsman. dit blijkt uit de diverse functies die hij binnen de vereniging heeft gehad; o.a. secretaris, jeugdleider en de laatste 25 jaar teamleider bij het eerste team van dSd (damclub Sinderen-dinxperlo). Hoogtepunten uit zijn carrière waren, dat hij enkele malen clubkampioen is geweest. als vaste speler van het eerste team nodigt hij hierbij iedereen uit om eens een keer de strijd met hem aan te gaan.

pagina 27

vuurwerk

Diagram 1 40.48-43?

Diagram 2 33.43-38?

Diagram 3 44.20-24?

Diagram 4 27.17-21!!

E.Schalley – J.Lemmen 0-2 Hiltex – CemA/De Vaste Zet 14-10-2006 33.43-38 22x31 34.26x37 23-28 35.32x1 13-18 36.1x20 14x41

O.Verdel – J.M.Ndjofang 2-0 Hiltex – CEMA/De Vaste Zet 14-10-2006 44.20-24 45.16-11 17-22 46.34-30 25x21 47.26x17

N.Lugthart – P.Bouma 0-2 Huizum – Witte van Moort 2 14-10-2006 28.31-26 22x31 29.36x27 18-22 30.26x28 9-14 31.29x9 20x29 32.33x13 8x19 33.9x20 15x31

Diagram 7 49.7-11?

Diagram 8 31.43-39

Diagram 9 33.18-23

J.Lansbergen – R.Horne 2-0 Van Stigt Thans 2 – Dordrecht 28-10-2006 31.43-39 16-21 32.27x16 2328 33.32x23 18x29 34.33x15 4-10 35.15x4 2-8 36.4x27 17-21 37.26x17 12x45

E.Conrad – N.Lugthart 1-1 Raes dc. Maastricht – Witte van Moort 11-11-2006 33.18-23 34.34-30 35x24 35.32-28 23x34 36.33-28 22x33 37.44-39 33x44 38.49x16 15-20 39.47-42 20-24 40.42-38 24-30 41.3127 8-12 42.36-31 30-34 43.27-21 34-39 44.45-40 3-8 45.31-26 8-13 46.2117 12x21 47.16x27 13-18 48.26-21 6-11 49.21-16 1117 50.27-21 17x26 51.16-11 26-31 52.11-7 31-36

harry de waard

H.Kalk – P.Meurs 0-2 Hijken DTC – Meurs Denk en Zet 14-10-2006 40.48-43? 24-30 41.25x23 21-27 42.32x12 13-18 43.28x17 19x48 44.12x23 48x47

Diagram 5 42.18-23!

J.van Buuren – G.A.IJssel 0-2 IJmuiden – Damlust 14-10-2006 42.18-23 43.27-22 16-21 44.22x11 21-27 45.32x21 23x43 46.33-28 43-49 47.2117 12x21 48.26x17 14-20 49.25x34 49-16 50.30x8 16x12

Diagram 6 26.38-33?

L.Emerenciana – N.Kuijvenhoven 0-2 Harderwijk – Unive CTD 28-10-2006 26.38-33 11-17 27.22x11 16x7 28.27x16 24-29 29.34x5 13-19 30.5x23 18x47

Diagram 10 20.33-28

Diagram 11 56.30-24

G.Wassink – G.Heerema 2-0 Dammers uit Oost – Maas van ’t Hoog 11-11-2006 20.33-28 22x33 21.39x28 18-22 22.43-39 22x33 23.39x28 13-18 24.31x13 8x50 25.40-34 50x22 26.2319 14x23 27.29x18

H.Dekker – M.van Drunen 1-1 LDG – Constant Charlois 2 25-11-2006 56.30-24 23-28 57.32x23 21-27 58.24-20 27x36 59.2015 36-41 60.15-10 17-21 61.26x19 41-47 62.23x12 22-28 63.33x22 47x25

pagina 28 Het Damspel < februari 2007 >

M.van de Hout – C.Kuijstermans 1-1 Westland Dam Comb. – TDV 28-10-2006 49.7-11 50.33-29 24x42 51.32-28 23x21 52.26x6 35x24 53.3430 25x43 54.6-1 18x27 55.1x3x12x27x42x43x9 19-23 56.3-14 23-29 57.1425 29-33 58.25-43 24-30 59.43x25 33-38 60.25-48 13-18 61.44-39

Diagram 12 24.19-23

J.Wind – H.Elenbaas 2-0 IJmuiden – Hiltex 2 09-12-2006 24.19-23 25.39-34 28x30 26.35x24 23x34 27.26-21 17x26 28.43-39 34x32 29.37x10

ivens

Uitwedstrijden om nooit te vergeten

Verkeerde speelzaal en bekeuring van 550 gulden ‘Is dit de trein naar Maastricht’? placht mijn vader vroeger hardop te roepen als we op weg naar pakweg het Drents Tiental waren. Altijd was er dan wel een oude vrouw die (‘O, meneer, dan zit u helemaal verkeerd’) dankbaar de rol van redder-in-nood op zich nam. En de andere negen spelers van het RDG-tiental lachten maar weer eens besmuikt.

door Fred Ivens

Als ik terug denk op 45 jaar uitwedstrijden dan zijn er wel een groot aantal memorabele momenten geweest. Ik lag in 1964 in Assen in militaire dienst (als soldaat der eerste klasse nog wel) toen RDG in Groningen tegen De Goede Zet moest spelen. Ik had licht arrest en mocht dat weekeinde niet naar huis. In verband met bondsbestuurlijke verplichtingen – of iets dergelijks - was mijn vader verhinderd. Ik ben toen over het hek geklommen en heb zijn plaats ingenomen. Mijn tegenstander kwam wat later want hij had een krantenwijk. Zijn naam: de latere RDG-voorzitter Henk Scholten, volgens mij nog steeds directeur van de schouwburg in Utrecht. Ik won trouwens, met een gambiet nog wel, en kwam er terug in de kazerne letterlijk en figuurlijk zonder kleerscheuren vanaf. Ik kan me ook een wedstrijd uit de jaren zeventig tussen Huizum en RDG voor de geest halen. Het stond in Tivoli 9-9 toen Frank Drost en Ton Sijbrands hun allesbeslissende partij in verband met een bruiloft in een zijzaaltje moesten voortzetten. Tussen het oorverdovende geweld van allerhande (carnavals)schlagers door hielp de Maestro himself ons aan de zege en daardoor later ook aan het kampioenschap.

< Dankwoord >

In de tijd dat Wim Baar in de jaren tachtig Fivelgo sponsorde en ook meespeelde (ik heb twee keer niet van hem kunnen winnen) placht ik op eigen houtje met de auto naar het hoge noorden te reizen. Mijn teamgenoten gingen per trein die echter zo laat in Appinge­ dam aankwam dat ze pas over twaalven in het speellokaal konden zijn. De voorzitter van Fivelgo deed toen voor mij alleen een openingswoordje. Ik ben daarna opgestaan, heb hem namens RDG uitgebreid bedankt, de stand op de ranglijst aan werkelijk alle mogelijke bespiegelingen onderworpen en bleef net zo lang aan het woord totdat de overige spelers waren gearriveerd. De wedstrijdleider – tot wie ik uiteraard ook het woord richtte (‘Zonder mensen zoals u zou er geen clubcompetitie mogelijk zijn’, enz., enz.) kon uiteraard tijdens mijn dankwoord nog niet de klokken in werking stellen. Volgens mij heb ik op deze plaats al eens gemeld dat mijn voormalige clubgenoot Nico

Mondt een keer de trein miste naar het Drents Tiental, dat toen – of all places – in Stadskanaal de thuiswedstrijd afwerkte. Er waren toen nog geen mobieltjes, maar Nico was in zijn auto gestapt, had een kleine 300 kilometer flink op het gaspedaal getrapt en verraste ons door vlak voordat zijn vlag zou vallen de speelzaal binnen te stormen. Zijn partij tegen wijlen Jan van Leeuwen was net op gang gekomen toen Nico een bok schoot, z’n jas aandeed en meteen weer terug reed naar Den Haag. Those were the days… Het uitduel dat me wellicht het meeste is bijgebleven is dat tegen De Oldehove. We stapten in Leeuwarden uit de trein en ik riep ‘het is nog een kwartiertje lopen, mannen’. Enfin, na een halfuur liepen we nóg en uiteindelijk kwamen we dik twintig minuten te laat in de sporthal aan. De Oldehove bleek van speelzaal veranderd en dat had ik als aanvoerder niet in de gaten gehad. Boze tongen beweren dat de wedstrijdleider de klokken weer terugdraaide omdat ik zou hebben aangevoerd dat de trein vertraging had. Ik kan het me niet voorstellen… We wonnen met 11-9 en Chineesden smaakvol voordat we de trein terugnamen. Tussen Den Haag Centraal en m’n huis in Naaldwijk trapte ik het gaspedaal van m’n auto behoorlijk in en werd onderweg aangehouden. Helaas geen alcohol- maar een snelheidscontrole, constateerde ik die zaterdagavond om een uur of tien bijkans verontwaardigd. Waarom ik zo hard reed?, wilde de agent weten. Wel, de Chinees was nogal pittig gekruid geweest, in de trein was niets te drinken te krijgen en ik stierf van de dorst en wilde dus snel thuis zijn... Een heel plausibel steekhoudend argument maar niet voor de Haagse politie. Ik reed 105 km/uur en had mazzel dat m’n rijbewijs niet werd ingenomen. Het kostte me wel een bekeuring van 550 gulden… Ook in Nijverdal kwamen we – met RDG/DIO – een keer te laat aan. De trein had al vertraging en op instignatie van de huidige aanvoerder zochten we het speellokaal nog aan de verkeerde kant van het station ook. Ik was zo opgefokt dat ik niet meer de juiste dingen op de juiste toon zei en Nijverdal-captain Marinus Morsink – terecht – toen zeker niet bereid bleek de klokken terug te laten zetten. ‘Uiteraard’ trof ik Marinus aan de andere kant

van het bord. Dat het nog remise werd was de enige meevaller van die dag.

< Chinees >

De laatste keer dat ik met RDG/DIO in Rosmalen tegen Heijmans Excelsior speelde hadden we nog goede hoop op een punt. Mijn goede damvriend Leo Rosendaal en Adri – Flits - Vermeulen zaten allebei in vliegende tijdnood en hadden al een vijftiental zetten niet meer genoteeerd. Wit speelde voor de zekerheid 51. 11-7 waarna zwart z’n vlag viel en de notatie moest worden bijgewerkt. Intussen zag iedereen dat Adri nu op slag met 14-20!! kan winnen. diagram 1 Alleen, je oog moet er maar net op vallen en dat gebeurde niet: 28-32? 52. 7-2?? Waarom niet eerst even met 8-26 schijf 32 tegenhouden en vervolgens eenvoudig door overmacht winnen? 24-15! 53. 8x30 14-19? Na 32-37 haalt zwart een tweede dam en wint wit niet meer 54. 2x24?? En hier emotioneel als ik kan zijn - ontplofte ik bijkans. Natuurlijk is 30x13 eenvoudig gewonnen maar wit zag het niet 15x33 en onze nederlaag was definitief een feit. Sinds ik in 1961 mijn opwachting in een eerste tiental maakte heb ik met de damclub twee keer n i e t bij een Chinees gegeten. Ook nu stortten we ons dus op de nasi, bami en aanverwante gerechten. En wie kwam er naast me zitten? Leo, natuurlijk. En het werd, zoals altijd, nog heel gezellig ook…

pagina 29

internationaal Damnieuws hanco elenbaas nieuwe prinsen-gracht 61 e 1018 eg amsterdam 020-4273581 [email protected]

Internationaal grootmeesters

op het fMJd forum is in antwoord op een vraag van de Senegalees Malick niang in december 2006 eindelijk een complete lijst met alle internationaal grootmeesters samengesteld. de lijst is goedgekeurd door fMJd bondsdirecteur Johan bastiaannet, die nog wel opmerkt dat slechts twee gMi’s ook de titel gMip (grootmeester in de damproblematiek) mogen dragen, namelijk andreas Kuyken en … Johan bastiaannet. in totaal blijken er 68 internationaal grootmeesters te zijn. de toonaangevende verenigingen Meurs/denk en Zet en Hiltex hebben elk zeven grootmeesters in dienst. de gMi-titel is pas begin jaren ’60 ingesteld. Volgens het handboek van de Kndb zijn vier nederlandse gMi’s overleden: Kees Keller, Herman de Jongh, Jannes van der Wal en piet roozenburg. de nederlandse spelers zijn dankzij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie toch nog ergens koploper in binnen de fMJd, maar als je alle ex-Sovjets (israel, litouwen, estland, letland, oezbekistan, Turkmenistan, duitsland, USa, rusland, baljakin, Wit-rusland, oekraïne) bij elkaar optelt kom je op  gMi’s. 1. nederland 19 gMi’s Ton Sijbrands, gérard Jansen, alexander baljakin, Harm Wiersma, Kees Thijssen, erno prosman, rob Clerc, ron Heusdens, auke Scholma, geert van aalten, Johan Krajenbrink, Hendrik van der Zee, Jeroen van den akker, Hans Jansen, Jos Stokkel, Johan bastiaannet, Hein Meijer, John van den borst en geert van dijk 2. rusland 8 gMi’s alexei Tsjizjov, aleksander georgiev, aleksander Schwarzman, aleksander getmanski, andrej Kalmakov, Wladimir Milshin, Wjatsjeslav Sjtsjogoljev, Mikhail Korenjevski . Senegal 6 gMi’s ndiaga Samb, Macodou ndiaye, bassirou ba, abdoulaye der, Habib Kane, ass Malick diallo 4. Wit-rusland 5 gMi’s anatoli gantwarg, Jevgeni Watoetin, alexander presman, Sergej nosevitsj, aleksander boelatov 5/6. duitsland 4 gMi’s Mark podolski, Vadim Virny, aleksander dibman, aleksander fourman 5/6. letland 4 gMi’s guntis Valneris, raimonds Vipulis, laimonis Zalitis, Vladimir Vigman

7/9. oekraïene  gMi’s igor Kirzner, Mikhail Korchov, rotislav ljesjtsjinski 7/9. Verenigde Staten  gMi’s alexander Mogilyanski, Michael Kats, Vladimir Weytsman 7/9. frankrijk  gMi’s arnaud Cordier, Maxime Kouamé, luc guinard 10/11. Zwitserland 2 gMi’s andreas Kuyken, Hans Vermin 10/11. Kameroen 2 gMi’s Jean-Marc ndjofang, léopold Kouogueu 12/20. ivoorkust 1 gMi djédjé Kouassi 12/20. estland 1 gMi Urmo ilves 12/20. brazilië 1 gMi José leandro Teixeira borba 12/20. Suriname 1 gMi eduard autar 12/20. Mali 1 gMi Mamina n’diaye 12/20. Toerkmenistan 1 gM, Mustafa durdyev 12/20. oezbekistan 1 gMi, nikolai Misjtsjanski 12/20. lituanie 1 gMi, edvard buzhinski 12/20. israël 1 gMi, Vgal Koyfman

Totaal: 68 GMI’s

pagina 0 HeT daMSpel < febrUari 2007 >

grote afwezige op deze lijst is Wim de Jong, viervoudig oud-kampioen van nederland (1956, 1960, 1961 en 1962), + op het damastoernooi in december 1952, 6de in het wereldkampioenschap 1956, 2de achter baba Sy in de Challenge Mondial 1962 in luik, 2de achter opnieuw baba Sy in het internationaal brintatoernooi 1964, en door zijn werkgever verhinderd deel te nemen aan het WK 1960. Het blijft schandalig dat Wim de Jong nooit tot gMi is benoemd! ook de tegenwoordig in israël wonende Witrussische ingenieur Max Sjawel zou gMi zijn geweest als hij in de Sovjet-tijd iets meer gelegenheid zou hebben gekregen deel te nemen aan internationale toernooien. Zijn resultaten in de internationale toernooien van Yalta 196 (+2), batoemi 1967 (+2) plus 4de in het eK 1977 (+5!) in brussel bleken voor de fMJd-bestuurders onvoldoende voor de grootmeestertitel. Sjawel werd twee keer tweede (1955 en 1956), drie keer derde (1959, 1960 en 1976) en twee keer vierde (1958 en 1962) in het kampioenschap van de Sovjet-Unie, zo lezen we in de tabellen van het nieuwe boek van Slawa, de oudste der oud-wereldkampioenen. Max Sjawel is bovendien kampioen van israël 2006, dus een ere-grootmeesterschap lijkt op zijn plaats!

< Slawa >

over het boek van Slawa merkt Johan bulstra uit raalte op dat in het vorige nummer vergeten is te vermelden dat het alleen in de russische taal verkrijgbaar is. Ton Sijbrands zegt in zijn rubriek in de Volkskrant van 6 januari dat Slawa’s boek in geen enkele boekenkast mag ontbreken. U kunt het nog steeds bestellen door  22,60 over te maken op girorekening 4600280 van Hiltex in amsterdam. Tijdens het 9de bijlmertoernooi trok Slawa veel op met Joeri lagoda, die nieuwsgierig was naar hoe Slawa combinespel dacht te bestrijden. Slawa legde Joeri toen uit dat het ideale toernooi zou zijn eerst een behoorlijk aantal ronden Zwitsers en vervolgens matches tussen de nummer 1 tegen de nummer 4 en de nummers 2 en , waarna de winnaars de finale spelen. Het woord van de oudste oud-wereldkampioen woog zwaar, want Joeri wist de overige deelnemers aan de finale van het kampioenschap van de oekraïene ervan te overtuigen dat zo gespeeld moest worden. in de finale werd Joeri lagoda kampioen door een -1 overwinning op Joeri anikejev.

< Podolski kampioen Duitsland >

Mark podolski, een van de favorieten op het aanstaande wereldkampioenschap in Hardenberg, is de nieuwe kampioen van duitsland, onder meer dankzij een overwinning op Wadim Wirni. Titelverdediger paul nitsch eindigde dit keer tweede, vlak voor Wirni. nitsch en Wirni krijgen eind februari, begin maart kans om zich in Korbach te kwalificeren voor het WK.

Kort damnieuws • in Suriname is een nieuw bestuur gekozen dat onder leiding staat van rudi azimullah. niet alle problemen zijn de wereld uit, want de topspelers guno burleson en gerson bendt doen nog steeds niet mee en burleson heeft een rechtszaak aangekondigd tegen de Sdb. • in doorwerth wordt op het moment dat ik dit schrijf het eerste grootmeestertoernooi van de World draughts Club gehouden, een nieuw initiatief van Harm Wiersma. • Het belgisch Kampioenschap vindt plaats van zaterdag 10 tot 18 maart 2007. gespeeld wordt in Hotel “Ter Helme”, Kinderlaan 4951 in oostduinkerke.

< Wereldtitel >

darja Tkatsjenko heeft haar wereldtitel met succes verdedigd tegen uitdaagster Tamara Tansikkoezjina. en rusland behield de wereldtitel in dakar, na gered te zijn door het afgaande mobieltje van abdoulaye der en een falende Kees Thijssen. in de finale versloegen de russen letland dankzij de overwinning van alexei Tsjizjov op roberts Misans. dat ging zo:

diagram 1 alexei deed hier 46.42-7! waarop de vaak te gehaaste Misans zich vergreep door 2-29?? te spelen. na 47.26-21! was rusland voor de zoveelste keer de beste. de let bespaarde zich 47…29x49 48.26x 49x27 49.-21! en het dammetje van Misans gaat eraf.

kader traint kader

Enthousiasme zorgt voor meer enthousiasme door Cees de Leeuw en Hans de Knikker

Aan het eind van 2006 is het Kader traint Kaderproject opnieuw opgepakt. Na het succesvolle begin heeft het vervolg langer op zich laten wachten dan de bedoeling was. < Frisse start >

Even het geheugen opfrissen. In 2004 en 2005 hebben honderden dammers een verkorte kadercursus gevolgd. De introductie van deze verkorte cursus was één van de pijlers van het toen fonkelnieuwe project. De cursus bestaat uit drie lessen met opdrachten die betrekking hebben op het starten en leiden van een jeugdafdeling. Een frisse start, nieuw elan bij de damverenigingen was het doel. Er zijn ook daadwerkelijk nieuwe jeugdafdelingen gestart! Een andere introductie binnen het project betrof de aanstelling van regiocoördinatoren. Deze coördinatoren organiseren de cursussen en staan verenigingen met raad en daad terzijde bij het starten van jeugdafdelingen.

< Focus op BOS-project >

Na deze start is het project helaas wat stil gevallen. De focus kwam te liggen op hulp aan verenigingen om in aanmerking te komen voor een BOS-subsidie. Helaas zijn alle aanvragen van damverenigingen door de overheid afgekeurd. De KNDB is hiertegen in beroep gegaan. Dit beroep loopt nog. Bij de pakken neerzitten is er echter niet bij. Verantwoordelijk bestuurslid Nadine van Tiel heeft twee projectleiders aangesteld om de Kader traint Kader-kar te trekken: Cees de Leeuw en Hans de Knikker. Vanaf het begin zijn zij bij het project betrokken als regiocoördinator.

< Herstart >

Bij de herstart van het project blijkt dat de damwereld daadkrachtige mensen rijk is. In Limburg worden mooie vorderingen geboekt op het gebied van jeugddammen. Ook regiocoördinator Piet Roozenboom gaat zonder dralen door met belangrijk jeugdwerk. Slechts twee voorbeelden, maar zeer typerend voor de werklust van de meeste regiocoördinatoren. De filosofie achter het Kader traint Kaderproject is om door middel van kleine impulsen veel te bereiken. U hoeft geen grootse campagnes te verwachten. Wel geïnteresseerde en gedreven dammers die hulp bieden

op het moment dat uw vereniging daaraan behoefte heeft.

< Informatie >

Momenteel wordt, naast verenigingsondersteuning, gewerkt aan het verzamelen van nuttige informatie en voorbeelddocumenten die nuttig zijn bij de start van een jeugdafdeling. De verzamelde informatie wordt gepubliceerd op de website ktk.kndb.nl Bezit u documenten waarvan u weet dat u er andere verenigingen mee kunt helpen? Stuur ze op naar [email protected]. Bent u op zoek naar praktijkvoorbeelden? Check de website en laat u bijvoorbeeld inspireren door het beleidsdocument dat aan de basis stond van de succesvolle oprichting van de nieuwe damvereniging DC Scheveningen.

< Vragen >

Natuurlijk kunnen niet alle vragen op een website worden beantwoord. Dat beseffen wij maar al te goed. Aarzel daarom niet om contact op te nemen met één van de regiocoördinatoren of met de projectleiders. U vindt de contactgegevens op ktk.kndb.nl U kunt de projectleiders per mail bereiken via ktk@kndb. nl. Bellen kan ook. Cees de Leeuw (071) 403 25 18 of Hans de Knikker (0182) 39 32 75.

damkalender

toernooien, trainingen en wedstrijden

Organisatoren kunnen hun informatie doorgeven aan het bondsbureau, 026-4952309 of [email protected]. Indien bij een evenement in deze damkalender geen contactpersoon vermeld staat, is informatie te verkrijgen bij het bondsbureau van de KNDB. Februari 2007 3-4 Halve finales algemeen en vrouwen. 3 De Lier. 37e Sneldamdag. P. Boekestijn (0174) 51 22 34. 10 Nationale Competitie 10e ronde. 17-18 Halve finales algemeen en vrouwen. 17 Hardenberg. Wildkamp Damtoernooi. H. Veltink (0523) 26 27 81. 24 Halve finales algemeen en vrouwen. 24 Sneek. Lankhorst-toernooi (jeugd en senioren). T. Holkema (0515) 41 33 13. 24 Strijen. 1e Open sneldamkampioenschap Hoekse Waard. K. Osté (0186) 57 35 36. 25 Halve finales algemeen en vrouwen barrages.

Maart 2007 3 Nationale Competitie 11e ronde. 3 Stolwijk. Jong & Oud Stolwijk Jeugddamtoernooi. P. de Jong (0182) 34 28 61. 3 Kampen. Kamper damdag. P.M. Dijkstra (038) 331 86 02. 4 IJmuiden. Van der Wiele jeugdtoernooi (meerdere data tot maart 2007). W. Winter (0626) 71 27 93. 10 Nationale Competitie promotie/degradatie. 17 Bondsraadsvergadering. 17 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. 17 Schoonhoven. 29e Open Sneldamkampioenschap van Schoonhoven. B. de Hoop (0182) 38 37 31. 17 Hardinxveld-Giessendam. 19e Sneldamtoernooi DeZ.

A. de Hek (0184) 65 10 59. Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 24 Heino. Damdag. J.F. Gerritsen (0572) 39 23 02. 30 Warffum. Paas-damtoernooi. N.R. Werkman (0595) 42 24 29. 28-6/4 NK algemeen. Soest. 31 Halve finale NK meisjes welpen en pupillen. 31 Den Haag. Reünie-sneldamtoernooi De Vriendendamkring. Invitatietoernooi. 31 Harlingen. 41e Volharding Shipyards Damtoernooi. W. Leijenaar (0517) 43 35 88. 18

April 2007 6-7 Halve finale NK pupillen. 6-7 Halve finale meisjes aspiranten en junioren. 7 Laren. Paastoernooi jeugd

District Oost GDB. B. Hiddink (0575) 44 16 45. 14 NK welpen. 14 Twijzelerheide. Brugchelencamp-toernooi. L. van der Veen (0511) 44 25 18. 15-20 Wageningen. Open NK veteranen. H. Kleinrensink (0317) 41 18 73. 21 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. 22 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 28 Nationale Jeugddamdag. 28 Andijk. Damdag. S. Laan 0228-515123. Mei 2007 1-5 Halve finale NK junioren. 1-5 Halve finale NK aspiranten. 1-5 NK pupillen. 2-5 Bunschoten. 8e Barnsteen-

Actuele kalender op internet: www.kndb.nl = jeugdevenement

toernooi. P.F. Koops (033) 298 75 41. 11-2/6 Hardenberg. WK dammen 2007. H. Boers (038) 386 80 15. 12 KNDB-beker 1e ronde. 12 Halve finales schooldammen BO en VO. 16-20 NK visueel gehandicapten. 17-19 NK meisjes alle categorieën. 20-28 Salou (Sp). Salou Open. P. Pippel (0182) 37 45 46. 22-26 Deventer. CBP-toernooi. R. Hendriks (0570) 56 28 83. 26 KNDB-beker 2e ronde. Juni 2007 3 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 8-17 Jomtien, Thailand. Thailand Open 2007. E. van Dusseldorp (030) 285 66 42. 9 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. pagina 31

damkalender

9 9 9 16 23 23 30 30 30 1-7 1-7

KNDB-beker kwartfinale. Finale schooldammen BO en VO. Dordrecht. Sani-Dump sneldamkampioenschap. C. Leenheer (0168) 33 06 28. NK sneldammen alle categorieën. KNDB-beker halve finale. Bondsraadsvergadering. KNDB-beker finale. NK sneldammen jeugdteams. Delft. DUWO Damfestival 2007: Openluchttoernooi. H. de Witt (015) 213 43 11. Delft. DUWO Damfestival 2007: Mini WK. H. de Witt (015) 213 43 11. Delft. DUWO Damfestival 2007: Open toernooi. H. de Witt (015) 213 43 11.

Juli 2007 4-14 NK junioren 6-14 NK aspiranten 14-21 Den Haag. DNC Open. A. Kruyshoop (070) 888 25 61. 22-28 Nijmegen. Nijmegen Open. P. Visser (026) 325 68 69. 28 Loosdrecht. Dammen op de Dijk. A. Vreeswijk (035) 642 33 30. Augustus 2007 13-18 Goes. 4e Hiltex Zeeland Damtoernooi. M.J. Walraven (0118) 56 25 06.

ronde. November 2007 3 Selectiedag centrale trainingen junioren, aspiranten, pupillen en meisjes. 3 Sluitingsdatum inschrijving clubcompetitie welpen. 3 Bondsraadvergadering. 10 Nationale Competitie 5e ronde. 11-18 Zoutelande. NK vrouwen 2007. 17 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 18 Centrale training subtop en aspiranten. 24 Nationale Competitie 6e ronde. December 2007 1 Clubcompetitie junioren, aspiranten en pupillen. 1 Clubcompetitie welpen. 1 Sluitingsdatum inschrijving halve finales NK algemeen en vrouwen. 8 Nationale Competitie 7e ronde. 15 Wedstrijd CAT/CJT-selectie - Surinaamse spelers in Nederland. 15 Centrale training vrouwen. 16 NK rapid voorronde. 23 NK rapid finale 27 Wamel. 30e Open Sneldamkampioenschap. W.J. Duifhuis (0487) 59 45 81.

September 2007 15 Nationale Competitie 1e ronde. 15 Sluitingsdatum inschrijving clubcompetitie junioren, aspiranten en pupillen. 22 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 23 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. 29 Nationale Competitie 2e ronde.

Januari 2008 5 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 6 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 12 Nationale Competitie 8e ronde. 19 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 20 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 26 Nationale Competitie 9e ronde.

Oktober 2007 6 Clubcompetitie junioren, aspiranten en pupillen. 13 Nationale Competitie 3e ronde. 20 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 21 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. 27 Nationale Competitie 4e

Februari 2008 2 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 3 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 9 Nationale Competitie 10e ronde. 16 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 17 Halve finale NK algemeen

pagina 32 Het Damspel < februari 2007 >

23

en vrouwen. Nationale Competitie 11e ronde.

Maart 2008 1 Halve finale NK algemeen en vrouwen. 1 Sluitingsdatum inschrijving halve finale NK pupillen. 8 Nationale Competitie promotie/degradatie. 8 Bondsraadvergadering. 10 Sluitingsdatum inschrijving halve finale NK meises. 15 Halve finale NK algemeen en vrouwen barrages. 15 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. 15 Sluitingsdatum inschrijving halve finale NK welpen. 15 Sluitingsdatum inschrijving halve finale schooldammen BO en VO. 16 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 21-22 Halve finale NK pupillen. 22 Sluitingsdatum inschrijving halve finales NK aspiranten

29

en junioren. Sluitingsdatum inschrijving Nationale Jeugddamdag.

April 2008 5-19 NK algemeen. 5-6 Halve finale NK meisjes. 12 Halve finale NK welpen. 19 Nationale Jeugddamdag. 19 Sluitingsdatum inschrijving KNDB-beker. 26 Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten. 27 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 28-3/4 Halve finales NK junioren en aspiranten. 28-3/4 NK pupillen. 30-4/5 NK visueel gehandicapten. Mei 2008 1 Sluitingsdatum inschrijving Nationale Competitie. 10 KNDB-beker 1e ronde. 10 Halve finale NK schooldammen BO en VO. 17 NK sneldammen voor jeugdteams.

17 24 24 31

Sluitingsdatum NK sneldammen alle categorieën. KNDB-beker 2e ronde. NK welpen. Centrale training subtop, vrouwen en aspiranten.

Juni 2008 1 Centrale training junioren, pupillen en meisjes. 7 KNDB-beker kwartfinale. 7 Finale NK schooldammen BO en VO. 14 NK sneldammen alle categorieën. 21 KNDB-beker halve finale. 21 Bondsraadvergadering. 26-28 NK meisjes. 28 KNDB-beker finale. Juli 2008 9-19 NK junioren. 11-19 NK aspiranten.

Stefan Stolwijk wint Theo Tielrooij Toernooi Stefan Stolwijk heeft vóór ondermeer Mark Deurloo en Wim de Jong het Theo Tielrooij Toernooi van Damclub Heemstede gewonnen. Heemstede organiseert jaarlijks in herinnering aan haar legendarische oud lid een rapid toernooi verdeeld over de laatste twee dinsdagavonden van januari. Deze achtste editie toonde Stolwijk zich met liefst zeven zeges en slechts één nederlaag tegen concurrent Deurloo de sterkste. Op de foto de kampioen met de overige prijswinnaars. Van links naar rechts: Mark Deurloo, Theo Winkelaar, Ron Tielrooij, Stefan Stolwijk, Bram van Bakel, Sandra Helm, Henk Bijman, Peter Schipper en Ton Smit. foto: Gerard van der Eem

DamZ!

kiJk vOOr alle DaMnieuWtJes Op WWW.DaMZ.nl

Roel Boomstra

Emmens sporttalent 2006 Dat de 13-jarige roel boomstra een groot damtalent is, dat weet de damwereld al. Veel seniordammers hebben al van hem verloren! De gemeente emmen kent roel ook. hij werd gekozen tot sportttalent van 2006. in het juryrapport staat: roel Boomstra, groot dammer, door de jury met trots en overtuiging gekozen tot het sporttalent 2006 van de gemeente Emmen. Da’s een mooi rapport, vind je niet! Het sporttalent zelf was niet aanwezig op de prijsuitreiking. Hij speelde in de halve finale van het nederlands Kampioenschap voor senioren. Zijn broer age nam voor hem de prijzen in ontvangst: een supergrote beker (de grootste uit zijn verzameling!), een sporttas met daarin een handdoek, een voetbal en vier flesjes sportdrank. op de foto zie je roel samen met zijn trainer Jan van Meggelen.

Extra Trainen

Damtoernooien! samen met je clubgenoten naar damtoernooien toe is leuk! op zaterdagen en in schoolvakanties worden regelmatig toernooien georganiseerd. ook in de kerstvakantie kon je dammen. De foto hieronder is genomen tijdens het jeugdkerstdamtoernooi in Den bosch op 29 december. De deelnemers van dat toernooi waren in groepen verdeeld. bij de pupillen werden Joris ketelaars en sammy van de Voorde beiden groepswinnaar. henk-Jan merkus, bert Deneef en nicolle muller wonnen de drie welpengroepen. er deden ook kinderen mee die (nog) niet op de damclub zitten. thijs van Dongen en berend slijkhuis waren daar de besten.

kiJk op De DamkalenDer hiernaast en op www. DamZ.nl om te Zien waar en wanneer er JeugDDamtoernooien ZiJn.

DamMentor kennen jullie vast al wel. Het is het trainings computerprogramma van de KNDB. Weet je dat eind vorig jaar ook DamMentorcursussen zijn uitgebracht op hogere niveau’s? Daarmee kun je ook thuis dezelfde thema’s trainen als op de club. Ben je bijvoorbeeld bezig in de Sijbrands-map, dan kun je met de Sijbrandscursus voor DamMentor mooi extra opgaven maken. Ehm... 2000 extra opgaven! En of dat handig trainingsmateriaal voor je damexamen is! Ook van de hogere cursussen zijn cd’s te koop. Ze kosten 9,50 euro per cursus en je bestelt ze bij de KNDB: [email protected] of telefoon 026-4952309. Meer informatie op www.dammentor.nl

Schooldammen Op 12 mei worden de halve finales schooldammen gespeeld. welke scholen zullen er in meespelen? Bij een paar provincies is al bekend wie er voor deze halve finales geplaatst zijn. Bijvoorbeeld in Limburg. De foto hiernaast is tijdens het Limburgs schooldamkampioenschap gemaakt. Hoe doet jouw school het? we zijn benieuwd. Mail je verslagen en foto’s naar [email protected], dan kan straks iedereen het op DamZ! lezen.

foTo: rob aarTSen

pagina 

curiosa

Sinds 2006 worden in Het Damspel kleurenfoto’s geplaatst. Dat maakt ons blad kleurrijker en meer te genieten. Uit mijn grote hoeveelheid materiaal viel de ’kleuren’-keus op: Wouter Laan - een voorbeeld voor verstandelijk gehandicapte dammers; op het Dambier van Anton van Berkel en de Dampizza’s van Wim Oldekamp. wim van mourik st. jacobslaan 94 6533 bv nijmegen (024) 356 52 32 [email protected]

Respect voor Wouter Laan

WoUTer laan, perSpeCTief, MaarT 2006, 20-21, foTo Jeroen SCHoondergang

Wouter laan is 2 jaar en woont “begeleid” zelfstandig in een appartement in purmerend. lichamelijke handicaps op basis van het syndroom van Möbius geven hem o.a. problemen aan voeten, hand en aangezichtsspieren. en zoals hij zelf zegt: “Officieel ben ik ook nog zwakbegaafd.” Hij vecht echter tegen dat stempel. Hij erkent dat hij op sommige terreinen een leerachterstand heeft, maar volgt desondanks toch een administratieve Mbo-opleiding. “En dat gaat best goed.” Sinds 200 is hij voorzitter van de belangenvereniging onderling Sterk Waterland. Vanuit de landelijke federatie onderling Sterk werd hij voorgedragen voor de cliëntenraad van de UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen). binnen dit orgaan wil hij zich sterk maken voor de belangen van mensen met een verstandelijke beperking en een Wajong –uitkering (Wet arbeidsongeschiktheids voorziening Jonggehandicapten). Met het stempel zwakbegaafd kom je gelijk in het vak “nutteloos” terecht, stelt Wouter, en als je dat accepteert, dan wordt je ook nutteloos. laan heeft zijn beperkingen geaccepteerd en heeft geleerd ermee te leven. Je zou willen dat vele anderen, ook zonder handicap, wat van de ambitie van Wouter zouden overnemen. Wat doet hij buiten zijn studie? Hij kruipt achter zijn playStation voor een videogame of gaat een potje dammen! Met dank aan arie van der Stoep, Hooge Zwaluwe.

Dampizza in 2006 viel een envelop in mijn brievenbus uit Sneek. Hoewel ik altijd blij ben met alle curiosa die mij wordt toegezonden, was dit er weer eens een van een heel ander caliber. Wim schrijft bij de foto dat hij bezig was met “archiveringswerkzaamheden”, zeg maar “rommel opruimen”. de gevonden foto is gemaakt op vakantie in normandië in frankrijk en al van wat oudere datum, maar het beeld lijkt tijdloos. Je loopt plotseling langs een drietal dam-pizza-courier bromfietsen. Wat is er dan leuker als dammer om je daarmee toch maar even op de foto te laten zetten. Wim vraagt zich ook af of ik er wel wat mee kan.

daMbier, bierbroUWeriJ de  Horne, KaaTSHeUVel

Dambier van Anton van Berkel over het wereldrecord simultaandammen op 2 september 2006 van anton hoef ik hier niet te schrijven. Wat nog niet zo de aandacht heeft gehad zijn de flessen dambier waarvoor werd gezorgd. in de maten klein en groot waren er flessen met een speciaal dambier-etiket, gebrouwen door bierbrouwerij de  Horne, berndijksestraat 6, 5171 bb, Kaatsheuvel voor partycentrum Hercules in diessen, waar het wereldrecord werd gevestigd. Het bier was een speciaalbier van hoge gisting met een alcoholpercentage van 9,5 %. Voor de bierliefhebbers ook nog maar even de inhoud: water, pils, chocolade, amber, munichmout, basterdsuiker, hop en gist. pagina 4 HeT daMSpel < febrUari 2007 >

WiM oldeKaMp, norMandiË

pa n o r a m a

Een dambordmolenspelbord uit 1840 De oproep om oude damborden voor het voetlicht te brengen heeft enkele mooie nieuwe vondsten opgeleverd. Kon in september in Curiosa gemeld worden dat een bord uit 1842 te voorschijn zou komen. Nu alle informatie voorhanden is blijkt het bord nog enkele jaren ouder te zijn.

afleVering

59

wim van mourik daMbord, 100 Velden, ZWarT/Vergeeld WiT,  X  CM., Ca 1,5 Kg

MolenSpel, deTailfoTo: pS, 1840

< Spelen op het bord van opa >

rené boulonois uit Heiloo, lid van ddd alkmaar, damde al vroeg op het dambord van zijn opa van moeders zijde. opa woonde in het noord-Hollandse Winkel en kocht nogal wat tweedehands artikelen. Het verhaal gaat dat hij het bord heeft aangeschaft bij een boelhuis. Meer historiegegevens van het bord zijn niet voorhanden. Toen zijn opa in 1961 overleed en het bord in huis kwam bij zijn ouders, was rené vijf jaar. Hij leerde er het dammen op met behulp van de boekjes “Handleiding voor het damspel” van J.W.van dartelen en “prisma damboek” van r.C. Keller.

< Het dambord >

rené beschrijft de dambordkant als volgt: de verfkleuren zijn zwart met vergeeld wit. Zo te zien is de zwarte verf aangebracht op een witgeverfde ondergrond, gezien de slijtplekken in de zwarte velden. bij de uitwisseling van de informatie gaf rené aan het jammer te vinden dat het oorspronkelijk aanwezige zakje met schijven in zijn jeugd al is verdwenen en dat hij het dambord als jonge dammer heeft “mishandeld” door er een nummering op aan te brengen. Het geeft het 167 jaar oude bord echter ook een aparte dimensie: door intensief gebruik is er veel slijtage; het bord heeft lang een functionele plaats ingenomen; het heeft generaties mensen plezier gegeven; de cijfers geven aan dat er een jong iemand, in dit geval rené, er op heeft gespeeld òf, als we dat niet hadden geweten, iemand die de notatie niet of nog niet goed beheerste. de cijfers geven ook aan dat iemand iets heeft willen leren of heeft willen vastleggen. Zo vertelt het bord zijn eigen historisch verhaal.

< De randlijst >

de kleur van de randlijst is roodbruin (meer bruin dan rood). er lopen twee groeven langs de rand van het bord, een aan de bovenkant en een aan de onderkant. in de randlijst is geen ophangoog of gat voor een dergelijk oog gevonden, zoals wel vaak het geval is. de randlijsten zorgen ervoor dat het gespleten bord bijeen blijft. Midden in het zwarte veld vijf bevindt zich een gaatje, zodat mag worden aangenomen dat het bord aan een koord heeft opgehangen. borden werden vroeger vaak aan de wand opgehangen in de woonkamer of in een herberg.

< Het molenspel >

op een zwarte ondergrond is een geel molenspel geschilderd, zonder diagonalen. op de vier hoeken is een versiering aangebracht die lijkt geïnspireerd door motieven op aardewerk tegels. Het midden van het molenspel is met een vaste hand, zwierig versierd. Samen met de kalligrafische cijfers (1840) wekt de schildering de indruk te zijn vervaardigd door een plateelschilder of een betere volkskunstschilder. de betekenis van de letters pS kon niet worden achterhaald.

MolenSpel, ZWarT/geel

een fraai bord om met plezier naar te kijken. Heeft u ook een interessant bord ? neem dan even met mij contact op.

pagina 5

U BENT AAN ZET! Meer dan 20.000 technische artikelen uit voorraad leverbaar! Nu óók online!

wildkamp.nl

Hoofdsponsor van het WK Dammen 2007 in Hardenberg

Hoofdkantoor Lutten (Ov.) - Dedemsvaartseweg Z.59 - 7775 AC Lutten