Conscience en de Halse Harmonie!

Conscience en de Halse Harmonie! MEI 2012 - Jaargang 11 verschijnt in oktober, januari en mei –1–

Koninklijke Harmonie Sinte-Cecilia Halle

De Vrolijke Noot wordt gratis verspreid onder de muzikanten en de leden

Nr. 32, mei 2012, jg. 11 Redactie en vormgeving: Peter François  Beertsestraat 45 1500 Halle  02/360 14 88  [email protected]

Voorzitter & secretaris: Christophe Chokier  Elbeekstraat 54 1500 Halle  02/306 62 24  0496/95 80 28

V.U.: Louis De Grève Oplage: 240 ex.

Erevoorzitter & penningmeester: Louis De Grève  Brusselsesteenweg 42 1500 Halle  02/356 67 36 Lokaal: Basiliekstraat 42, Halle (2e verdieping kledingzaak Dem's) Internet: www.khhalle.be [email protected]

Artikels graag 4 weken vóór verschijning; korte berichten 2 weken op voorhand. U bent geen lid en wil DVN ontvangen? Neem dan contact op met de redactie!

–2–

Beste muzikanten en leden, Het werkjaar loopt op zijn laatste benen. Hoewel: er is nog een concert op komst (26 mei op de Grote markt), we stappen mee met de Mariaprocessie (27 mei) en er is nog een algemene vergadering (5 juni). En daarna beginnen we al te repeteren voor het concert in het najaar vóór we vakantie nemen om even ‘uit te blazen’. Ik zei het al in het januarinummer: er is een link tussen onze harmonie en de bekende schrijver Hendrik Conscience. Welke link, dat verneemt u in het hoofdartikel van dit nummer. U bent ook hartelijk welkom op de Conscienceexpo van het Museum, want een van de pronkstukken komt uit het archief van onze vereniging. Veel leesplezier! Peter

In dit nummer:  Terugblik op … ------------------------------------------------------ Harmonienieuws --------------------------------------------------------- Hendrik Conscience en de Harmonie van Halle --------------- 200 jaar Conscience gevierd in Halle en Beersel ------------------ Agenda ----------------------------------------------------------------------

–3–

p. 4 p. 9 p. 10 p. 16 p. 18

Terugblik op …

uit Ternat. Bart heeft les gevolgd bij onze dirigent Jo Schelkens en volgt nu een masteropleiding bij Norbert Nozy in het Conservatorium van Brussel. In oktober 2011 was hij als winnaar uit de bus gekomen bij de 4th Wereld Muziek Concours International Soloist Competition in Kerkrade, in de hoogste afdeling. Zowel het orkest als het publiek verwachtte dus veel. Bart heeft de hoge verwachtingen volledig ingelost.

De activiteiten van de voorbije maanden... We zetten het jaar zoals gewoonlijk in met een gezellige nieuwjaarsreceptie na afloop van de eerste repetitie op 3 januari 2012. Voor de rest werd er in januari vooral druk gerepeteerd om het winterconcert voor te bereiden. Dat winterconcert vond plaats op 4 februari 2012 in cultuurcentrum ’t Vondel. Centrale gast was Bart Van Beneden, het jonge saxofoontalent

–4–

–5–

muzikanten met glans doorstaan. Op naar de derde keer! De ‘grote’ muzikanten moesten zichzelf ook nog bewijzen, en dat deden ze met Dakota van Jacob de Haan, City of Lights van Andrew Watkin en Rood van John Ewbank. Veel tijd om op adem te komen na dit geslaagde winterconcert hadden de muzikanten en medewerkers niet, want het weekend daarop staken ze al de handen uit de mouwen tijdens de Steakkermis op 11, 12 en 13 februari 2012 in de Parochiezaal op Sint-Rochus. Drie dagen hard labeur, dat ook wel best gezellig kan zijn, want op de Steakkermis hangt een toffe sfeer, zowel voor als achter de schermen. PF

Het concertthema was ‘Licht’. Niet dat het een ‘licht’ programma was, verre van! Samen met Bart Van Beneden brachten we de Fantasia for alto saxophone van Claude T. Smith, de Prelude uit de Suite Bergamasque van Claude Debussy – in een bewerking van Bart zelf – en Harlem Nocturne van Carl Hagen. In dat laatste stuk doken plots twee knappe jongedames op, die met de solist een toertje door de zaal maakten. De dirigent was jaloers, en niet alleen hij denk ik. Met pianist Dirk Herten speelde Bart ook de Fuzzy bird sonata van Takashi Yoshimatsu. Net zoals vorige keer begon het tweede deel met een optreden van ’t Harmonieke onder leiding van Jascha Baltussen. Ook deze tweede ‘vuurproef’ hebben de jonge

Foto’s: Guido François

–6–

–7–

–8–

Harmonienieuws

Feestjaar August De Boeck  De vijfenzeventigste verjaardag van het overlijden van de Merchtemse componist August De Boeck wordt gevierd met tientallen concerten en andere activiteiten. Alle informatie is te vinden op de website www.augustdeboeck.be. Op 30 juni 2012 organiseert Vlamo een Play-in in Merchtem met August De Boeck als rode draad. Alle muzikanten zijn welkom om mee te spelen. Ook Halle besteedt de komende maanden aandacht aan August De Boeck. Zo zal elke vereniging die aantreedt tijdens de sinksenconcerten op de Grote markt in mei en juni telkens een werk van De Boeck spelen. De Harmonie heeft gekozen voor de mars ‘Pan’. Op 25 augustus speelt Brassband Buizingen De Boeck tijdens het festival Weg van Klassiek! in Alsemberg (www.wegvanklassiek.be). Ook op de Vlamoconcerten op 9 september zullen composities van De Boeck weerklinken. Het Zuidwestbrabants Museum plant een kleine tentoonstelling over De Boeck.

De Paashaas  Zou hij komen, zou hij niet komen? Hij kwam! Op de repetitie van 5 april konden de muzikanten paaseitjes rapen.

’t Harmonieke zoekt nieuwe leden  Het jeugdorkest musiceert op zaterdagnamiddag en kijkt uit naar nieuwe leden. Jong of minder jong (maar jong van geest) en zin om samen te musiceren? Dan is ’t Harmonieke iets voor jou. Kom vrijblijvend eens langs.

Muziek van een oud-dirigent?  Op 9 juni vindt het dertiende Servaisconcert plaats, om 20 uur in de raadzaal van het nieuwe stadhuis. De Zwitserse cellist Wen-Sinn Yang en zijn landgenoot, de pianist Adrian Oetiker brengen werk van François Servais – inderdaad, een oud-dirigent van onze harmonie – en tijdgenoten. Meer info: www.servais-vzw.org.

–9–

Hendrik Conscience en de Harmonie van Halle1

Hendrik Conscience (1812-1883), de bekende Vlaamse romanschrijver, had een bijzondere band met Halle. Dat komt door de komst van Gentil Antheunis naar Halle in 1877, samen met zijn echtgenote Marie Conscience en kinderen Hendrik, Berthe en Karel. Gentil Antheunis – Consciences schoonzoon – werd vrederechter van het kanton Halle en moest dus van Torhout naar Halle verhuizen met zijn gezin. Conscience woonde sinds 1868 in Elsene en kon dus met de trein vrij makkelijk op familiebezoek in Halle komen, wat hij ook regelmatig deed. In juni 1882 spoorde Conscience voor het laatst naar Halle. Zijn gezondheid ging toen al sterk achteruit en bovendien verhuisde het gezin Antheunis enkele maanden later naar Brussel. Hendrik Conscience in 1881 © ZWBMuseum Halle

In de zomer van 1881 nam Conscience voor langere tijd zijn intrek in de herberg van Lamme Geerts, net buiten het stadscentrum van Halle. Hij verbleef er van eind mei tot half september, met tussenpozen. Hij was er niet altijd omringd door stilte en rust. Een van Geerts’ dochters herinnert zich jaren later: “Ja, en ’t waren gedurig serenades, fanfaren en de harmonie”.2 Hoe beleefde de Halse Harmonie de komst van de schrijver? Op 5 juni 1881 gaf de harmonie een concert op de kiosk op de Grote Markt naar aanleiding van de kermis.3 Het is niet uitgesloten dat Conscience dat optreden heeft bijgewoond. 1

2 3

Voor dit artikel werd geput uit Peter François, Hendrik Conscience in Halle, de stad “waar hij gaarne verbleef”. Conscience in de Zennevallei (1851-2012) (ZWBMuseum, 2012). Fernand Toussaint van Boelaere, ‘Conscience te Halle’. In Carolus, jg. 2, nr. 34, 22 augustus 1912. L’Avenir de Hal, jg. 3, nr. 23, 5 juni 1881; programma in archief Roland de Lattre (ZWBMuseum, D.691/19).

– 10 –

Programma optreden Harmonie van Halle op 5 juni 1881 © ZWBMuseum Halle

– 11 –

Herberg Lamme Geerts, ca. 1900 © ZWBMuseum Halle

Op 14 juli 1881 waren de Halse onderwijzers en hun collega’s uit de ruime omtrek naar de herberg van Lamme Geerts getrokken voor een hulde aan Conscience. Na afloop van de plechtigheid kwam ook de Halse harmonie naar de herberg om een serenade te geven. Bij die hulde zou meer dan 1500 man aanwezig geweest zijn – niet weinig voor een stadje dat toen amper 8000 zielen telde. In zijn dankwoord verwees Conscience naar Halle “als geboorteplaats van den grooten Servais en thans nog aanzien als de zetel van beoefenaars der Muziek”. De Brusselse krant De Zweep vermeldt de serenade op het einde van het verslag van de hulde door de onderwijzers: Des avonds was de grootste en oudste Maatschappij van Halle de harmonie StCecilia bij M. Geerts, om insgelijks eene hulde te brengen aan den Alombekenden Volksdichter. Na twee van hare schoonste stukken uitgevoerd te hebben, deed M. Conscience eene dankrede, waarin hij met lof spraak over de oude Brabantsche stad Halle, geheel Europa door bekend, als zijnde de geboorteplaats van den grooten Servais en thans nog aanzien als de zetel van beoefenaars der Muziek. Na herhaalde toejuichingen werd eene derde maal gespeeld. Men sloot de eerbetooging door het welgepast Aria: Jacob Van Artevelde. Aan al wie de Harmonie van Halle reeds gehoord heeft, hoeft niet gezegd te worden met welke juistheid van toon en maat, met welke kunst al deze muziekstukken werden uitgevoerd. Het was een waar concert. Veel volk had er zich

– 12 –

bij de Societeit gevoegd om deel te nemen aan dit bewijs van dank en toegenegenheid. Zonder te overdrijven mag men het getal aanwezige personen op meer dan 1500 schatten. Aanzienlijk was het, wanneer men die honderde borsten te gelijk de kreten hoorde uitgalmen: Leve M. Conscience! Leve onze groote schrijver!!!4

Een maand later, op 16 augustus 1881, vond de prijsuitreiking van de gemeentescholen plaats. Enkele honderden kinderen en hun (groot)ouders waren aanwezig in de gebouwen van de middenschool. Onder hen ook Hendrik Conscience en zijn echtgenote. Zijn kleinzoon Hendrik zou uitmuntendheid in alle vakken bekomen. Hoofdonderwijzer Jean-Baptiste Vanden Broeck nam de gelegenheidsrede voor zijn rekening en bracht daarin een hommage aan Consciences romans. De kinderen zongen het lied “Aan Hendrik Conscience!”, dat Gentil Antheunis voor de gelegenheid had geschreven. Aansluitend brachten ze een lied van de hoofdonderwijzer op muziek van de triomfzang op Jacob van Artevelde. Dankzij een verslag in een plaatselijke krant weten we dat ook de Harmonie aanwezig was: “De harmonie der stad was, volgens gewoonte, tegenwoordig om het feest op te luisteren” (L’Avenir de Hal, 28 augustus 1881). Een bijkomende aanwijzing dat de Harmonie de prijsuitreiking heeft opgeluisterd is de aanwezigheid in het verenigingsarchief van de gedrukte tekst van Aan Hendrik Conscience! van Antheunis, die de kinderen op 16 augustus hebben gezongen. Het lijkt erop dat er geen ander exemplaar in Halle bewaard is van dat document. Als Conscience op 4 september 1881 in Halle was, heeft hij hoogstwaarschijnlijk de processie zien uitgaan. De Harmonie nam vaak aan de processie deel. Een week later, op 11 september, gaf de Harmonie een optreden in openlucht naar aanleiding van de paardenringsteking.5 Ook dat concert heeft Conscience mogelijk bijgewoond; er is alleszins geen aanwijzing dat hij niet in Halle was. Conscience heeft tijdens zijn Halse verblijf ook een serenade gekregen van de pas opgerichte Sint-Martinusfanfare. Ook de Koorkring Roland de Lattre en de Cercle Servais hebben hem hoogstwaarschijnlijk hulde gebracht. Consciences lange verblijf in Halle eindigde ten laatste op 16 september 1881. Een goede week later, op 25 september 1881, was er in Brussel een grote Consciencehulde. Mensen uit heel Vlaanderen en Nederland waren toegestroomd om Conscience te vieren. Ook enkele honderden verenigingen hadden een afvaardiging gestuurd.

4 5

De Zweep, jg. 13, nr. 30, 24 juli 1881. L’Avenir de Hal, 18 september 1881.

– 13 –

Het is goed mogelijk dat ook de Halse muziekverenigingen aanwezig waren; de archieven zijn helaas zeer onvolledig. Peter François

(wordt vervolgd)

Gentil Antheunis, Aan Hendrik Conscience! © Harmonie Halle

– 14 –

Musicartisan Nicolas   

  Kasteelbrakelsesteenweg 437  1502 Halle  Tel: 02/360 35 63  GSM: 0475/47 49 23  [email protected]   http://www.musicartisan.be 

Surf naar www.khhalle.be!

N.V. GARAGE-Carosserie Vlassenbroeck Brusselsesteenweg 482 1500 Halle Tel.: 02/ 356 29 26

– 15 –

200 jaar Conscience gevierd in Halle en Beersel

In 2012 is het 200 jaar geleden dat Hendrik Conscience werd geboren. Gemeente Beersel en de Stad Halle slaan de handen in elkaar voor een project rond literatuur, erfgoed en toerisme. Een dertigtal partners uit Halle en Beersel werken mee. De bekende Vlaamse romanschrijver schreef twee werken die zich afspelen in de Zennevallei, nl. Eene verwarde zaak (1874), een tragisch liefdesverhaal in het 18de-eeuwse Dworp en Beersel en Geld en Adel (1881), dat zich situeert in het 19de-eeuwse Lot. Conscience verbleef ook maandenlang in de herberg ‘Lamme Gisj’ in Halle, waar het gezin van zijn dochter woonde, en verkende zo al wandelend de landelijke dorpen in de omgeving van de Mariastad. De herdenking 200 jaar Conscience kunnen we bijgevolg niet zomaar voorbij laten gaan. Met een activiteitenprogramma gespreid over het hele jaar krijgt Hendrik Conscience vanuit de Zennevallei de verdiende aandacht. Een blikvanger wordt het Consciencepad dat loopt van Halle over Dworp tot in Beersel. Dat wandelpad, op papier gezet in 1932 en de eerste bewegwijzerde wandeling van de Vlaamse Toeristenbond, betekende de start van de toeristische ontsluiting van de Zennevallei. Daarom staat het pad deze zomer opnieuw in de schijnwerpers, in samenwerking met de toeristische actoren van Halle, Beersel en omgeving.  Op zondag 13 mei is er een wandelevenement met uitleg en animatie langs het parcours. Inschrijven kan via de toerismekantoren van Halle en Beersel.  Wandelaars kunnen van 14 mei tot 30 september het traject volgen aan de hand van een MP3-speler met onder meer fragmenten uit de boeken en uitleg over de locaties.

– 16 –

Een tweede blikvanger is de expo ‘Hendrik Conscience in de Zennevallei’. De tentoonstelling laat het publiek kennismaken met Consciences verblijf in Halle en omgeving, zijn beschrijvingen van de Zennevallei en de grote herdenkingen van 1912 en 1932. Ook de Consciencewandeling, de Halse gemeenteschool en herberg Lamme Gisj komen aan bod. Maar ook zijn schoonzoon Gentil Antheunis vrederechter, dichter én componist - en de viering van Conscience in Brussel in 1881 krijgen ruim aandacht. De tentoonstelling is te bezoeken tot 31 oktober 2012 tijdens de openingsuren (zie www.streekmuseum-halle.be). Het boek ‘Hendrik Conscience in Halle, de stad “waar hij gaarne verbleef”. Conscience in de Zennevallei (1851‐2012)’ diept de onderwerpen van de expo verder uit. De auteur is Peter François, historicus en musicoloog en gekend van zijn publicaties over de cellist Servais. Hij verrichtte onderzoek in een twintigtal archieven en collecties en kon zo vele nieuwe gegevens aan het licht brengen. Een van de ontdekkingen heeft te maken met Servais... Het boek telt 194 pagina’s en 115 afbeeldingen en kost slechts 15 euro. Het is verkrijgbaar via het Museum ([email protected], 02 365 94 15) en het Toerismekantoor op de Grote Markt in Halle. Het is nog steeds mogelijk om toe te treden tot het Beschermcomité “Expo Hendrik Conscience in de Zennevallei”. Elk beschermlid krijgt een exemplaar van het boek en van de tentoonstellingscatalogus, gratis toegang tot het Museum voor 2 personen tijdens het seizoen 2012, een uitnodiging voor de activiteiten rond Conscience in Halle en een vermelding op de website van het Museum. Meer over het feestprogramma is te vinden op www.conscienceachterna.be. U mag ook altijd contact nemen met Peter François, wnd. conservator van het Museum ([email protected], 0499 33 51 51). Documentatie en informatie zijn welkom via diezelfde weg.

– 17 –

Agenda

Zondag 6 mei 2012

Misviering in de Halse Paterskerk, 9.30 uur, opgedragen aan de levende en overleden leden van de vereniging. Een gelegenheidsensemble luistert de viering op. Zaterdag 26 mei 2012

Sinksenconcert op de kiosk op de Grote Markt in Halle, om 19.30 uur. Iedereen van harte welkom! Zondag 27 mei 2012

Tweejaarlijkse Maria-Processie in de Halse binnenstad. Vertrek rond 15 uur. Meer info op www.mariaprocessie.be. Donderdag 1 november 2012

Plechtigheid op het kerkhof van Halle naar aanleiding van

Allerheiligen, om 12u. De Harmonie speelt het Te Velde, de Brabançonne en de Vlaamse Leeuw.

Zondag 4 november 2012

Aperitiefconcert in Cultuurcentrum ’t Vondel Halle, 10.30u, in het kader van het Cultuurfestival van de Stad Halle. Toegang gratis. We laten u genieten van een gevarieerd programma in het vernieuwde cultuurcentrum! Zaterdag 8 december 2012

Sint-Ceciliabanket. Receptie vanaf 19u, buffet om 20u.

Noteer al die data in uw agenda!

– 18 –

Pasklare kleding voor dames, heren  en kinderen (Halle) 

Basiliekstraat 36‐42 • 1500 Halle   tel. 02 356 50 24 – 356 51 23 • fax. 02 356 89 63    Grand’Place 44 • 7090 Braine‐le‐Comte • tel. 067 55 26 50  Doorniksesteenweg 23 • 8580 Avelgem • tel. 056 64 41 71 

– 19 –

Sinksenconcert Zaterdag 26 mei 2011, 19.30u — Grote Markt Halle —