Concept
Notitie
De heer C.A.M. de Boo De heer J.A.M van den Brand
Mr F.K. Buijn / Mr S.M.E. Sikkens Datum 26 maart 2010 Onze ref. M8292635/1/74617133/SS
Betreft: Trade Port Noord
1
Inleiding: NV/CV Werklandschapsontwikkelingsmaatschappij Klavertje 4
De gemeentes Horst aan de Maas (voorheen tevens Sevenum), Peel en Maas (voorheen Maasbree), Venlo en de provincie Limburg (hierna: Overheidspartijen) zijn op 2 november 2009 de Samenwerkingsovereenkomst Klavertje 4 / Greenport Venlo
(hierna: de
Samenwerkingso vereenkomst K4 ) aangegaan . In deze overeenkomst hebben zij hun afspraken ten aanzien van de samenwerking met betrekking tot de Gebiedsontwikkeling Klavertje 4 / Greenport Venlo integraal vastgelegd alsmede de structuur van samenwerking . Doel van de sam enwerking is de realisatie van de Gebiedsontwikkeling Klavertje 4 / Greenport Venlo zoals omschreven en nader uitgewerkt in het Masterplan Gebiedsontwikkeling Klavertje 4 / Greenport Venlo (hierna:
het Masterplan ) en het
Strategisch Businessplan Gebiedsontwikk eling Klavertje 4 / Greenport Venlo (hierna: SBP K4) . Overheidspartijen hebben in dit kader op 2 november 2009 N.V. Werklandschapsontwikkelingsmaatschappij Klavertje 4 (hierna: NV
WOM K4 ) opgericht .
Iedere Overheidspartij houdt 25% van de aandelen in het kapitaal van NV WOM K4 . Daarnaast zijn Overheidspartijen op deze datum de overeenkomst aangegaan inzake C.V. Werklandschapsontwikkelingsmaatschappij Klavertje 4 (hierna: de CV
WOM K4 ).
Iedere overheidspartij is commanditair vennoot van de CV, NV WOM K4 is beherend vennoot. Bijlage bij de Samenwerkingsovereenkomst vormen (onder meer) het
Masterplan alsmede
het SBP K4. Door het aangaan van de Samenwerkingsovereenkomst hebben Overheidspartijen het Masterplan en het S BP K4 formeel vastgesteld en vormen deze plannen een bestuurakkoord tussen Overhe idspartijen waaraan partijen onderling gebonden zijn . 2
Masterplan / Strategisch Businessplan Gebiedsontwikkeling Klavertje 4 / Greenport Venlo
De Brauw Blackstone Westbroek N.V. is gevestigd in
Amsterdam en ingeschreven in het hand elsregister onder nr. 27171912.
Alle diensten en (andere) werkzaamheden worden verricht uit hoofde van een overeenkomst van opdracht met De Brauw Blackstone Westbroek N.V. Op de overeenkomst zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing, die zijn gedeponeerd ter griffie van de rechtbank in Amsterdam en waarin onder meer een beperking van de aansprakelijkheid is opgenomen. Kwaliteitsrekening notarissen ING Bank nr. 69.32.1 3.876.
Het Masterplan en het S BP K4 geven de kaders aan waarbinnen Overheidspart ijen de Gebiedsontwikkeling Klavertje 4 / Greenport Venlo zullen (doen) realiseren . Het S BP K4 vloeit voort uit het Masterplan en beschrijft op strategisch nive au de doelstellingen van NV/CV WOM K4 en geeft aan op welke wijze NV WOM K4 deze zal realiseren . Uit het Masterplan volgt dat Trade Port Noord (hierna: TPN) éé n van de reeds geplande terreinen in het gebied Klavertje 4 / Greenport Venlo is. Het terrein sluit dire ct aan bij het bestaande Trade Port We st en is vanuit archeologisch onderzoek vrijgegeve n voor ontwikk elingen . Het ontwerp voor het terrein is aangepast, zodanig dat het
past binnen
de visie van he t Masterplan. Binnen de totale opgave van de gebiedsontwikkeling, zoals beschreven in het Masterplan is een aantal opgaven te defini ëren dat voorra ng heeft in de uitvoering. Uit het Masterplan volgt dat de grondexploitatie TPN een dergelijke opgave vormt. Uit het S BP K4 volgt het streven om TPN in te brengen in NV/CV WOM K4 op basis van afspraken (arrangement) tussen de gemeente Venlo en de NV/CV WO M K4. Tussen NV/CV WOM K4 en Venlo is een Protocol gesloten met betrekking tot de i
nbreng
van TPN in NV/CV WOM K4 . Als uitvl oeisel van het Protocol wordt o nderzocht op welke wijze Overheidspartijen binnen de gebiedsontwikkeling Klavertje 4 / Greenport Ven lo en in lijn met het bepaalde in het Masterplan en het S BP K4 een samenwerking ten aanzien van TPN kunnen realiseren. Deze samenwerking beperkt zich niet
tot de inliggende pit
TPN (het Venlose deel) maar richt zich op TPN-Groot (inliggende pit en nieuwe werklandschap, zowel in Horst als in Venlo gelegen). NV WOM K4 dient door de samenwerking niet betrokken te worden in mogelijke aansprakelijkheden die voortvloeien uit de gebiedsontwikkeling van TPN-Groot. Voort
s
dient de samenwerking niet te leiden tot hef fing van overdrachtsbelasting. De inhoudelijke en financi ële kaders van de sa menwerking TPN-G root zijn vastgelegd in een conceptnotitie van 8 maart 2010 genaam d “ Inhoudelijke en financi ële kaders voor d e gezamenlijke reactie van TPN-G root , vastgesteld doo r de CV Klavertje 4 en de gemeente Venlo” ( hierna: Inhoudelijke Notitie ). De notitie behandelt onderwerpen waarover tussen CV WOM K4 en de gemeente Venlo reeds overeenstemming bestaa t en onderwerpen ten aanzien waarvan dit nog niet het geval is . 3
BV/CV TPN
De beoogde samenwerking kan naar ons oordeel het best gerealiseerd worden
door het
oprichten van een besloten vennootschap (hierna: BV TPN) die als de beherend vennoot van de na te noemen CV de ontwikkeling van TPN binnen de door Venlo en NV/ CV WOM K4 vastgestelde en vast te stellen kaders zal uitvoeren.
De aandelen in de BV zullen
worden gehouden door NV WOM K4 .
Onze ref. M8287768/1/74617133/SS
2/ 7
BV TPN en CV WOM K4 zullen een commanditaire vennootschap aangaan (hierna: CV TPN) waarin als commanditaire venn oten de gemeente Venlo en CV WOM K4 zullen deelnemen. De commanditaire vennoot CV WOM K4 wordt vertegenwoor digd door haar beherend vennoot NV WOM K4 . Beherend vennoot van CV TPN zal BV TPN. BV TPN wordt vertegenwoordigd door haar eigen directie. Schematisch zie t deze structuur er al s volgt uit : overheidspartijen
NV WOM K4 overheidspartijen ( commandieten ) beherend vennoot
CV WOM K4
BV TPN
commandiet
beherend vennoot
gemeente Venlo
commandiet
CV TPN
De kaders waarbinnen BV TPN werkt volgen uit het S trategisch Businessplan TPN (hierna: SBP TPN, zie hierna ook onder punt 4) en de daarop gebaseerde jaarplannen. Het SBP TPN en de jaarplanne n behoeven de goedkeuring van de vergadering van de commanditaire vennoten. De beherend vennoot BV TPN zal derhalve verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het project. BV TPN zal per kwartaal aan de commanditaire vennoten rappor
teren over de
voortgang van het Strate gisch Busine ssplan TPN en het jaarplan. BV TPN staat onder toezicht van de raad van commissarissen van NV WOM K4 (onafhankelijk orgaan) . De raad van commissarissen heeft tot taak toe te zien dat BV TPN en NV/CV WOM K4 de Samenwerkingsovereenk omst TPN (zie hierna ond er punt 4) naar behoren uitvoeren . Toetsing vindt plaats aan de hand van de inhoud en strekking van het Masterplan , het S BP K4 en het S BP TPN. Dit betekent dat de raad van
Onze ref. M8287768/1/74617133/SS
3/ 7
commissarissen van NV WOM K4 verantwoordelijk is voor het toezicht op het functioner en van de dochtervennootschap B V TPN. De invloed van de raad van commissarissen wordt gerealiseerd doordat in de statuten van BV TPN bepalingen worden opgenomen die inhouden dat vo or zekere rechtshandelingen van de directie van BV TPN de goedkeuring van d e algemene vergadering van aandeelhouders (die wordt gevormd door
de directie van NV WOM K4)
vereist is. Het uitoefenen van dit goedkeuringsrecht zal onderworpen worden aan de goedkeuring van de raad van commissarissen van NV WOM K4. Voor nadere cruciale b eslissingen van BV/CV TPN , zoals het vaststellen en het wijzigen van het S BP TPN en de jaarplannen alsmede afwijkingen hiervan , is de goedkeuring van de vergadering van de commanditaire vennoten van CV TPN vereist. De samenwerking in de vorm van een comma nditaire vennootschap verenigt zich met de door Venlo en CV WOM K4 gehanteerde uitgangspunten. Immers, er is sprake van een inbreng en een winstverdeling terwijl er ook sprake is van iemand die (als beherende vennoot) de uitvoering ter hand neemt. Daarnaas t kenmerkt deze samenwerkin gsvorm zich door haar transparantie omdat binnen de samenwerking verschillende niveaus kunnen worden onderscheiden zonder dat dit ten koste gaat van de zeggenschap van de commanditaire vennoten in CV TPN . Er is sprake van een be sluitvormingsn iveau (commanditaire vennoten CV TPN) dat zijn grond vindt in de Samenwerkingsovereenkomst TPN / het SBP TPN , een uitvoerings niveau (B V/CV TPN) en een niveau waar toezicht wordt gehouden op de uitvoering van het Samenwerkingsovereenkomst TPN / het SBP TPN (raad van comm issarissen NV WOM K4) De vera ntwoordelijkheid voor het functi oneren van BV TPN als uitvoerder ligt bij NV WOM K4 onder toezicht van haar raad van commissarissen. Het accent ligt op de vergadering van commanditaire vennoten. Om die reden ligt het niet voor de hand om de aandelen in BV TPN te verdelen onder de commanditaire vennoten; daarmee zou er een extra besluitvormingslaag worden gecre ëerd die de transparantie zou doorbreken. 4
Strategisch businessplan TPN
Voorafgaand aan de oprichting van BV TPN, het aangaan van CV TPN en de inbreng van TPN-Groot in de CV is het van belang dat NV /CV WOM K4 en de gemeente Venlo (hierna: Partijen) een strategisch businessp lan (S BP TPN) opstellen . Dit plan ziet specifiek op de gezamenlijke gebi edsontwikkeling van TPN- Groot en vloeit voort uit het door Overheidspartijen vastgestelde Masterplan . Het plan beschrijft op strategisch niveau de doelstellingen van BV TPN en geeft aan op welke wijze BV /CV TPN deze , in lijn met hetgeen hieromtrent in het Masterplan is bepaald, zal realiseren . Partijen zullen na instemming met het SBP TPN een samenwerkingsovereenkomst (hierna: Samenwerkingsovereenkomst TPN) aangaan waarin zij hun afspraken ten
Onze ref. M8287768/1/74617133/SS
4/ 7
aanzien van de samenwerking met betrekking tot de gebiedsontwi
kkeling TPN integraal
vastleggen en waarin zij tevens de structuur van hun samenwerking zullen uitwerken. De inhoud van de samenwerkingsovereenkomst wordt bepaald door het SBP TPN. Dit is eveneens het geval ten aanzien van de statuten van BV TPN en de over
eenkomst CV
TPN. Het SBP TPN zal in de vorm van een bijlage een onderdeel vormen van de Samenwerkingsovereenkomst TPN. In het S BP TPN/de Samenwerkingsovereenkomst TPN vindt (onder meer) een uitgebreide inventarisatie van materi ële hoofd onderwerpen plaats die betrekking hebben op TPN Groot. De Inhoudelijke Notitie speelt bij deze inventarisatie een rol. De materi ële hoofdonderwerpen worden vervolgens onderverdeeld in onderwerpen: (a)
waaro ver tussen partijen op dit moment overeenstemming bestaat ;
(b)
waarover tuss en partijen op dit moment geen overeenstemming bestaat maar tijdens het opstellen van het SBP TPN overeenstemming wordt bereikt ;
(c)
waarover partijen het tijdens het opstellen van het SBP TPN niet eens zijn geworden .
Ten aanzien van de onderwerpen sub (c) be paalt het SBP TPN dat P artijen de ambitie hebben om tot een oplossing te komen. In de Samenwerkingsovereenkomst TPN wordt opgenomen dat het de taak van de beherend vennoot van CV TPN (feitelijk: de directie van BV TPN) om met voorstellen te komen om tot ee n oplossing te geraken. Stemt een partij niet in met het voorstel , dan treedt een bepaling in werking die is opgenomen in de Samenwerkingsovereenkomst TPN, welke bepaling ertoe leidt dat Partijen tot overeenstemming moeten komen. Deze bepaling houdt in dat
Partijen in dat geval in
overleg zullen tre den om alsdan tot overeenstemming te komen. Indien
één van de
Partijen ook dan niet kan instemmen met het voorstel van de directie kan die Partij slechts op redelijke gronden haar instemming kan weigeren. Of spra ke is van redelijke gronden wordt door een daartoe aan te wijzen instantie getoetst aan de hand van de inhoud en strekking van het Masterplan, het SBP K4 en
het SBP TPN.
Indien de beherend vennoot aan de commanditaire vennoten een voorstel doet dat in he SBP TPN niet is ge ïdentificeerd als een onderwerp (a) –
t
(c) of daarvan afwijkt dan
bestaat de mogelijkheid dat bij een afwijz ing van het voorstel de partij die hecht aan aanvaarding van het voorstel op enigerl ei wijze en met akkoordbevinding van de afiwijz ende partij het nadeel dat voor de BV/CV TPN opkomt bij doorgang van het voorstel compenseert zodat het voorstel dan wel doorgang kan vinden. Afstemming SBP TPN / samenwerking NV/CV WOM K4 Het is overigens mogelijk dat bij het opstellen van het SBP TPN
blijkt dat een onderwerp
dat ziet op de samenwerking TPN-Groot tevens een onderwerp is dat ziet op de samenwerking NV/CV WOM K4 (Samenwerkingsovereenkomst K4) . Een dergelijk onderwerp dient in het SBP TPN tevens ge ï dentificeerd en ingedeeld te worden onder
één
van de onderwerpen (a) - (c) voornoemd.
Onze ref. M8287768/1/74617133/SS
5/ 7
Uit het voorstaande vloeit voort dat het
van belang is dat het SBP TPN en de
samenwerking NV/CV WOM K4 op elkaar zijn afgestemd , hetgeen een aandachtspunt vormt bij het opstellen van het SBP TPN . Mocht ten aanzi en van TPN-Groot een besluit moeten worden genomen, dan is het uiteindelijk de vergadering van commanditaire vennoten
van CV TPN die daaraan haar
goedkeuring moet geven . In de Samenwerkingsovereenkomst TPN (waarvan het SBP TPN onderdeel uitmaakt) zal de re ikwijdte van de overeenkomst en de afbakening van de invloedssferen worden bepaald aan de hand van het gebied TPN-Groot (gebiedsafbakening). Inbreng aandeel TPN-Groot in CV TPN De inbrengverplichting van goederen in de CV wordt zodanig geformuleerd dat de commanditaire vennoten zich verplichten hun bestaande en toekomstige aandeel in TPNGroot in te brengen in CV TPN. Ter zake van de inbreng van een bestaand aandeel in TPN-Groot worden zij gecrediteerd op hun kapitaalrekening van de CV. De waarden van de i n te brengen onroerende zaken worden vooraf door de gemeente Venlo en CV WOM K4 overeengekomen (bijvoorbeeld in het Strategisch Businessplan TPN/de Samenwerkingsovereenkomst TPN). De inbreng van een toekomstig aandeel in TPN-Groot vindt plaats tegen de aankoopwaarde van deze onroerende zaak. De inbrengende partij wordt ter zake van deze (toekomstige) inbreng gecrediteerd op haar kapitaalrekening voor het bedrag van de aankoopwaarde. CV WOM TPN vergoedt deze partij vervolgens de inbrengwaarde waarna zij voor hetzelfde bedrag gedebiteerd wordt op haar kapitaalrekening. Per saldo is de kapitaalrekening van de inbrengende partij gelijk gebleven. Voor zover een inbrengende partij kosten heeft gemaakt die betrekking hebben op een onroerende zaak die zij zelf bij de oprichting van de CV inbrengt geldt dat deze partij op het moment van inbreng voor deze kosten wordt gecrediteerd op haar kapitaalrekening. In de CV-overeenkomst TPN wordt bepaald dat de kapitaalrekening van een commanditaire vennoot een bepaalde rente dr aagt waarvoor de commanditaire vennoot jaarlijks per het einde van het boekjaar wordt gecrediteerd. Deze rentekosten vormen een onderdeel van de totale jaarlijkse kosten van CV TPN. De inbreng in CV TPN van het bestaande aandeel TPN-Groot van CV WOM K4 vin
dt
plaats door een wijziging in de tenaamstelling van de onroerende zaken. Jaarplan In de Samenwerkingsovereenkomst TPN zal tevens worden opgenomen dat
de beherend
vennoot van CV TPN jaarlijks een jaarplan op stel t welke als leidraad voor de dagelijkse activiteiten van BV/CV TPN geldt en welke de goedkeuring behoeft van de vergadering van commanditaire vennoten (de gemeente Venlo en CV WOM K4 ). Indien de directie voornemens is in het jaarplan onderwerpen op te nemen waarover , zoals uit het SBP TPN/de Samenwerkingsovereenkomst TPN volgt, tussen Partijen geen overeenstemming is bereikt (c) of welk onderwerp niet is ge ïnventariseerd dan zal de beherend vennoot aan de commandie ten ter zake een voorstel doen .
Onze ref. M8287768/1/74617133/SS
6/ 7
Winstverdeling In de Samenwerkingsovereenkomst zal wo rden bepaald dat de commanditaire vennoten in het resultaat van CV TPN delen in een nader overeen te komen verhouding . Overdrachtsbelasting Het laat zich aanzien dat indien de vorm van de commanditaire vennootschap wordt gevolgd en de onroerende zaken op naam worden gesteld van de betrokken overheden, overdrachtsbelasting niet aan de orde is.
De Brauw Blackstone Westbroek N.V.
Mr F.K. Buijn Mr S.M.E. Sikkens
Onze ref. M8287768/1/74617133/SS
7/ 7