Computerhobbyclub Digital De Computerhobbyclub DIGITAL stelt zich ten doel om te komen tot informatie-uitwisseling op computergebied. Hiertoe organiseert zij bijeenkomsten en ondersteunt activiteiten die in de lijn van haar doelstellingen liggen. Bezoekers dragen zelf de verantwoording voor de apparatuur en andere bezittingen die ze meebrengen. Het bestuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor schade, ontstaan aan eigendommen van de leden, van welke aard ook. Handel op een bijeenkomst is alleen toegestaan met schriftelijke toestemming van het bestuur. Dit geldt zowel voor handelaren als voor particulieren. Tijdens de bijeenkomsten mogen geen reclame-folders worden uitgedeeld zonder toestemming van het bestuur. In gevallen waarin het huishoudelijk reglement niet voorziet, beslist het bestuur. Door bezoek of deelname aan een bijeenkomst verklaart men zich akkoord met bovengenoemde regels.
Letters met accenten snel typen Hoe kunt u letters met accenten (diakritisch teken) snel typen, lees verder. Voorwaarde is dat de toetsenbordindeling ingesteld is op US- International. Dit is tegenwoordig meestal standaard het geval. U heeft nu een aantal "do-
In dit nummer: Letters met accenten snel typen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Navigeren in Word 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Griep en verkoudheid actueel in kaart gebracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Printen zonder piekeren: de handigste afdruktips . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Promotie presentatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Leer meer met sneltips van Computer Idee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Helemaal up-to-date met de Computer Idee Nieuwsbrief . . . . . . . . . . . . . . . . 12 MAGIX Web Designer 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Dienstregeling De Lijn vanaf 2011 in Google Maps . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Ov-chipkaart blijkt voor slechts dertig euro te hacken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 10 Tips ter voorkoming van pc-blessures: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Providers moeten beveiligingslekken melden aan klanten . . . . . . . . . . . . . . . 18 Phishing aanval op Facebook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Eerste belangrijke patch voor Office 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Online aanvullingen op Office 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Excel Web App . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 PowerPoint Web App . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Sudoko puzzel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
de" toetsen tot uw beschikking. Daarna hoeft u iedere klinker maar vooraf te laten gaan door zo'n toets en je krijgt de gewenste letter. Bijv.:
" gevolgd door e geeft ë ` gevolgd door e geeft è ", /, ', /, en ^ gevolgd door een spatie geeft " / ' / ^ ' gevolgd door e geeft é ^ gevolgd door e geeft ê Enzovoorts
Navigeren in Word 2010 Navigeren door grote do cumenten is voor iedereen een noodzakelijk kwaad. Als het een zelf gemaakt document is kan dit nog redelijk snel, maar een document van iemand anders kan echt een hele zoektocht worden. Gelukkig is het navigeren in Word 2010 een stuk makkelijker geworden. In het geopende document gaat u op het lint naar de
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
pagina 3
pagina 4
tab Beeld. Daar zet u de optie Navigatievenster aan. Links zal nu het navigatiedeelvenster worden geopend. Indien het document is opgemaakt met koppen kunt u heel snel navigeren. Is dit niet het geval: kies dan de tweede tab. U krijgt nu een mini-weergave van alle pagina’s te zien. Samen met de zoekfunctie kunt u nu heel snel door het document heen bladeren.
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
Griep en verkoudheid actueel in kaart gebracht Twitter is steeds meer hét medium om te zien wat er leeft onder de mensen en krijgt een steeds sterkere voorspellende kracht. A.Vogel volgt en registreert daarom, in samenwerking met Twirus.com, sinds 1 september de tweets die over griep en verkoudheid gerelateerde klachten gaan. Deze kennis gecombineerd met informatie uit andere bronnen, zoals Google grieptrends, geven een actueel beeld
over het verloop van griep en verkoudheid. Grieptrend volgen De komende maanden is op www.avogel.nl/onlinegriepmeting in een oogopslag de grieptrend te volgen. Alle tweets over de top 10 griep en verkoudheid gerelateerde klachten wordt gevolgd en grafisch weergegeven. Bovendien zijn de meest recente tweets over deze onderwerpen zichtbaar.
Printen zonder piekeren: de handigste afdruktips Afdrukken zorgt helaas voor veel hoofdbrekens, zo blijkt uit vragen die Computer Idee regelmatig krijgt. Daarom behandelen wij hier de meest voorkomende problemen. De onderwerpen lopen sterk uiteen, maar alle vragen hebben op een of andere manier dus wel met afdrukken te maken. 01. Afdrukken vanuit het Dos-venster Gaat het om een printer die nog via een parallelle printkabel aan uw pc is gekoppeld, dan hoeft u bijvoorbeeld maar het commando dir > lpt1 uit te voeren om de inhoud van een map naar de printer DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
oplossing overweegt, kunt u het echter ook als volgt proberen. Ga via het Windows Configuratiescherm naar het venster van Printers en faxapparaten / Apparaten en printers. Klik het pictogram van uw printer met de rechter-
te sturen. Met een usb-printer ligt dat wel even anders. Een oplossing die in de meeste gevallen vlot werkt, is Printfil (www.printfil.com/dutch.htm; gratis proefversie, 49 euro voor de Personal Edition). Voordat u zo'n commerciële pagina 5
muisknop aan en kies Delen (geef hem een korte naam). Hebt u de printer eenmaal gedeeld, voer dan het volgende commando uit op de opdrachtregel: net use lpt1 \\
\ <printersharenaam> , waarbij u de laatste twee uiteraard door de correcte namen vervangt. Wanneer u nu een printopdracht naar de lpt1-poort stuurt, zal die wél uw printer bereiken. Plaatst u achter dit commando de parameter /persistent:yes, dan blijft uw pc de koppeling met de lpt1-poort ook na een
pagina 6
herstart onthouden. 02. Printer één keer instellen Op uw kleurenprinter wilt u natuurlijk niet alle afdrukken in topkwaliteit, of zelfs niet altijd in kleur. Liever dan telkens handmatig de instellingen voor elke afdruk te moeten aanpassen, installeert u uw printer verschillende keren, telkens met een ander afdrukprofiel. Het komt er eigenlijk op neer dat u dezelfde printer nogmaals installeert, maar dan wel met een andere naam - bij voorkeur een die de belangrijkste printerinstelling aangeeft (zoals printer-klad of printer-geenkleur). Zodra die 'nieuwe' printer is geïnstalleerd, opent u het venster Printers en faxapparaten / Apparaten en printers, klikt u met de rechtermuisknop op het bijhorende pictogram, kiest u Eigenschappen en past u de instellingen naar wens aan (normaliter kan dat met de knop Voorkeursinstellingen op de tab Algemeen). Let wel, sommige printersoftware voorziet zelf in een functie die u toelaat - bijvoorbeeld vanuit een pictogram in de Windows-taakbalk - op elk moment snel de instellingen à la carte aan te passen. Om deze functie te activeren dient u soms wel wat dieper te graven in de printersoftware. Raadpleeg hiervoor uw printerhandleiding. 03. Afdrukken naar pdf Er bestaat inderdaad software die zich als een virtuele printer in uw systeem installeert, waarna u die net als bij een
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
echte, fysieke printer terugvindt in het dialoogvenster Afdrukken. Heel vaak zijn zulke virtuele printers precies bedoeld voor het creëren van pdf-bestanden. Een degelijke en gratis tool is Bullzip (www.bullzip.com). De installatie is rechttoe, rechtaan, maar u dient wel ook Ghostscript Lite mee te laten installeren en het is mogelijk dat om de Windows-installatieschijf wordt gevraagd. Na afloop vindt u Bullzip PDF Printer in het dialoogvenster Afdrukken terug, net zoals een fysieke printer dus. Via de knop Eigenschappen, Voorkeursinstellingen en/of Geavanceerd kunt u nog allerlei opties wijzigen, zoals de afdrukstand en de paginavolgorde van het pdf-document. Zodra het document klaar is, wordt het in uw pdf-lezer (Adobe Reader, wellicht) geopend vanwaar u het naar uw échte printer kunt sturen. 04. Opdracht annuleren Afhankelijk van de concrete situatie belanden uw printopdrachten gewoon lijk in een wachtrij. Die kunt u dan opvragen door het printericoontje aan te klikken dat tijdens het verwerken van de opdrachten in de Windows-taakbalk verschijnt. Of u opent het venster Printers en faxapparaten / Apparaten en printers, waar u dubbelklikt op het bewuste printericoon. Nu hoeft u in dit venster maar de bewuste printopdracht te selecteren en die met de Delete-toets te verwijderen. Overigens, mocht uw
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
printer onverwachts weigeren af te drukken, kijk in dit venster dan even na
of er in het menu Printer geen vinkje staat bij Afdrukken onderbreken. U kunt afdruktaken vaak ook annuleren via een knop op de printer zelf, maar deze methode werkt doorgaans minder nauwkeurig. Toch nog dit: om sneller tot bij het venster Printers en faxapparaten / Apparaten en printers te komen, kunt u een link naar dit venster opnemen in het startmenu van Windows. Klik het menu met de rechtermuisknop aan en kies Eigenschappen. Op de tab Menu Start drukt u op de knop Aanpassen en vervolgens plaatst u op de tab Geavanceerd een vinkje bij de naam van het venster. 05. Via het web afdrukken Dat kan, maar om dat op een eenvoudige manier te realiseren maakt u best gebruik van een handige dienst: PrinterShare (www.printershare.com). Het
pagina 7
is een slimme combinatie van een webdienst en lokaal te installeren software. Deze laatste kunt u trouwens kwijt op Windows en Mac, evenals op enkele mobiele platformen (iPhone en Android). De werking is relatief eenvoudig: u creëert op uw pc eerst een account bij de dienst en geeft vervolgens aan welke van de aangesloten printers u wenst te delen. Om via het internet naar de gedeelde printer te kunnen afdrukken moet u - of een kennis - op die pc de software van PrinterShare geïnstalleerd hebben en over het account-id en het bijhorende wachtwoord beschikken.
Voldoet u aan deze voorwaarden, dan hoeft u maar naar de virtuele printer PrinterShare af te drukken. Even later rollen de afdrukken dan uit uw gedeelde printer. Minpunt is wel dat elke printopdracht in de gratis versie vergezeld gaat van één extra reclamepagina - de commerciële versie is niet echt goedkoop: circa 28 euro per maand, voor vijf gebruikers.
pagina 8
06. Kleuren afstemmen Een simpel ogend onderwerp met een complexe uitleg... We proberen het echter eenvoudig én gratis te houden. We raden u aan eerst (de kleuren van) uw monitor af te regelen - te kalibreren, zoals dat heet. Dat kan via het instellingsmenu dat zich op bijna alle beeldschermen via knoppen laat openen en bedienen. Enkele vuistregels: met het oog op digitale beeldbewerking kies u bij voorkeur een koel-neutrale kleurtemperatuur (color tone): circa 6500 K(elvin) of D65. Gebruik voldoende contrast, maar overdrijf niet met de helderheid. Houd tijdens deze afregeling een testplaatje in uw fotobewerkingsprogramma geopend, zoals de afbeelding op www.smugmug. com/help/ calibration-1200.mg. Stel ook (de gammawaarde van) uw monitor af met het gratis QuickGamma (quickgamma.de/indexen.html - de help-functie bevat een beknopte handleiding). Overigens voorziet Windows 7 zelf in een eenvoudig kalibratietooltje (Kleuren kalibreren). Over nu naar de printer, waarop u het hierboven vermelde testplaatje kunt afdrukken - op de beoogde papiersoort. Speur de afdruk af naar onregelmatigheden en sleutel op basis daarvan de afdrukinstellingen bij. Hebt u eenmaal de juiste instellingen gevonden, dan kunt u dat afdrukprofiel eventueel als een 'nieuwe' printer vastleggen (zie ook 2).
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
07. Dubbelzijdig of verkleind afdrukken Te beginnen met het dubbelzijdig - in duplex - afdrukken. De kans is groot dat uw printer precies in zo'n functie voorziet: raadpleeg de handleiding of speur het instellingenvenster van uw printer af. Blijkt dat niet het geval, dan kan het wellicht nog als volgt. Bij sommige printers verschijnt in het dialoogvenster Afdrukken namelijk de optie Handmatig dubbelzijdig. Activeert u deze optie, dan wordt eerst de ene kant van alle pagina's afgedrukt, waarna u zelf de stapel omdraait en opnieuw invoert, zodat de andere kant kan worden bedrukt. Of u kiest in het afdrukvenster voor Oneven pagina's in het vak Afdrukken. Na afloop draait u ook hier de stapel om en selecteert u deze keer Even pagina's. Over naar verkleind afdrukken. Sommige applicaties, waaronder MS Word, bieden zelf zo'n optie; u hoeft dan maar Afdrukken te kiezen en het gewenste Aantal pagina's per vel in te vullen. Lukt het niet vanuit uw toepassing, dan vindt u hieronder bij 08 wellicht nog een uitweg... 08. Printopdrachten bundelen De makkelijkste manier om dit te doen is met behulp van de tool FinePrint (www.fineprint.com, 36,66 euro). Die installeert zich net als Bullzip (zie 03) als een virtuele printer in uw systeem. Wanneer u nu iets naar deze printer afdrukt, verschijnt het programmavenster van FinePrint met een voorbeeld
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
van de af te drukken pagina's. Op de tab Layout kunt u dan aangeven hoeveel pagina's u op eenzelfde papierzijde wil afdrukken. Klikt u een pagina in het voorbeeldvenster met de rechtermuis-
knop aan, dan kunt u die alsnog afzonderlijk afdrukken, maar ook verwijderen. Op de Jobs-tab vindt u dan alle doorgegeven printopdrachten terug, waar u die nog kunt verplaatsen of weghalen. Vanuit FinePrint drukt u de gewenste jobs/ pagina's dan naar de fysieke printer af. De gratis versie van FinePrint beperkt u tot 8 pagina's per keer en drukt onderaan de pagina's een reclameregeltje af. Vermeldenswaardig is verder nog het gratis GreenPrint World (www.printgreener.com). Ook die installeert zich als een virtuele printer. Documenten die u naar deze printer afdrukt, worden eerst aan een aantal configureerbare - 'zuinigheidscriteria' getoetst, zoals het maximumpercentage witruimte op een blad. Documenten worden pas echt afgedrukt als ze deze
pagina 9
toets doorstaan. 09. Logbestand bijhouden Hiervoor zijn diverse betaalde hulpprogramma's beschikbaar, maar het kan ook met het gratis PaperCut Print Logger of met het krachtiger PaperCut NG - deze laatste is gratis tot 5 (netw e r k ) g e b r u i k e r s ( www.papercut.com/products/free_software). Blijven we even bij PaperCut NG. Na installatie kunt u de beheerconsole vanuit
een browser bedienen - ook via het internet als u dat zo instelt. De tool haalt automatisch alle (netwerk)gebruikers op
pagina 10
en u kunt per gebruiker zelfs instellen hoeveel die maximaal mag verbruiken - per printer kunt u namelijk de verbruiksprijs per pagina vastleggen en vervolgens aangeven wat het plafondbedrag voor elke gebruiker is. 10. Printer buiten pc om Daar bestaan verschillende oplossingen voor. Een echte netwerkprinter, voorzien van een (al dan niet ook draadloze) netwerkverbinding, is de meest comfortabele oplossing. Hebt u al een 'gewone' printer en bent u niet van plan die voor een (duurdere) netwerkprinter in te ruilen, dan kunt u een printserver inzetten. Ga eerst even na of uw huidige router geen printserver heeft ingebouwd. Ook heel wat nas-modellen bieden deze functionaliteit. Raadpleeg dus grondig de bijhorende handleiding. Een andere mogelijkheid is dat u een externe printserver aanschaft - hoewel die tegenwoordig vaak even duur zijn als een router met ingebouwde printserver (reken op circa 55 euro en meer).
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
Promotie presentatie
Leer meer met sneltips van Computer Idee
Het bestuur denk erover om een Powerpoint promotie presentatie te maken over de Computer Hobby Club Digital.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden, zo luidt het gezegde. We zijn er dus van overtuigd dat onze SnelTips in videoformaat u in korte tijd vele kleine kneepjes van de computer kunnen bij-
brengen. Niet moeilijk, niet lang. Gewoon lekker kort maar altijd praktisch. Vergeet niet uw speakers aan te zetten! Te vinden op www.computeridee.nl
Deze promotie presentatie zal worden gebruikt bij diverse projecten zoals de Senioren Help Desk, de Linux groep, gamers en alle andere gelegenheden waar we onze club kunnen promoten. We vragen hierbij aan de leden om te helpen de promotie presentatie op te zetten. Kortom, we maken er een wedstrijdje van. Ieder mag een of meerdere animaties insturen. Het kan in Powerpoint 2003 of 2007 of 2010.
Helemaal up-to-date met de Computer Idee Nieuwsbrief
In de promotie presentatie willen we zoveel mogelijk laten zien van wat de club inhoud en doet. Op de bijeenkomst in december willen we de promotie presentaties laten zien en kunnen de leden de mooiste en/of leukste uitzoeken. Voor de mooiste/leukste is een presentje beschikbaar. De inzendingen en eventuele vragen graag sturen naar email: [email protected] (graag insturen voor 5 december) Zijn er nog vragen over bovenstaande, mail gerust. Het bestuur.
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
pagina 11
De Computer Idee Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op vrijdag. Inschrijven is gratis. Doen, want u bent meteen weer helemaal bij! Eens in de twee weken, op het moment dat de verse Computer Idee onderweg is naar uw brievenbus en naar de schappen in de winkels, krijgt u een extra lange nieuwsbrief: niet alleen leest u daarin wat u in de papieren Computer Idee kunt verwachten, ook staan er tips, downloads, trucs en nieuws in. Kortom:
pagina 12
alles wat computeren nog leuker maakt. Op de andere vrijdag krijgt u een nieuwsbrief met een hoge actualiteitswaarde: daarin staan de leukste nieuwtjes verzameld die de dagen ervoor op de site gestaan hebben. Handig als u door de week geen tijd heeft om elke dag onze site te bezoeken.
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
MAGIX Web Designer 6 MAGIX Web Designer 6 is met geen enkele conventioneel homepagemaker-programma te vergelijken. Deze vernieuwende complete oplossing combineert de voordelen van een op sjablonen gebaseerd bouwpakketsysteem met veelvuldige unieke voordelen voor een volledig flexibele vormgeving.
Zonder enige programmeerkennis maakt u zelf professioneel ogende websites. Met alles er op en er aan: animaties, webgraphics, fotoshows, videoplayer, moderne E-commerce toepassingen, zoekmachine-optimalisatie, bestandsdownload (Word, Excel, PDF) en 500 MB gratis hosting space. Kortom: veruit het meest complete webdesign-pakket in deze prijsklasse. Functies •Meer dan 30 sjablonen, met ieder 10
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
verschillende lay-outs •Alles volledig aanpasbaar: posities, kleuren, teksten etc. •Geanimeerde teksteffecten •Webanimaties, webgraphics, banners en intro's maken en toevoegen •Foto-optimalisatie •Fotogalerieën en videoplayer integreren •Eenvoudig web-widgets zoals contactformulieren, bezoekersteller, Google Maps etc. invoegen •Integratie met je Facebook, Picasa en Flickr account •E-commerce toepassingen: shops (E-bay, Amazon etc) integreren, Google Adsense, integratie van affiliate-programma''s •Nieuwsbrieven maken en versturen •Overal publiceren (FTP). Publicatie gebeurt incrementeel (alleen veranderingen, hetgeen veel tijd scheelt) •500 MB gratis hosting ruimte Xtreme Webdesigner 6 heeft een adviesverkoopprijs van € 39,99 en is vanaf vandaag verkrijgbaar.
pagina 13
Dienstregeling De Lijn vanaf 2011 in Google Maps De Vlaamse ov-maatschappij De Lijn integreert vanaf 2011 zijn dienstregeling in Google Maps. Reizigers kunnen dan niet alleen de route te voet of met de auto berekenen, maar krijgen ook alle haltes en de dienstregeling van De Lijn te zien. gers meteen hun tijdwinst met het openbaar vervoer kunnen aflezen." De Lijn heeft een goedwerkende routeplanner op zijn eigen site, maar deze voldoet niet voor alle doelgroepen, zegt het parlementslid.
Dit staat in een antwoord van de Vlaamse minister van Mobiliteit, Hilde Crevits, op vragen van parlementslid Jan Roegiers van de Socialistische Partij Anders. "Erg goed nieuws", zegt Roegiers. "Zulke tools leveren duidelijke en efficiënte reisinformatie op maat en zijn bovendien drempelverlagend. Ik hoop dat ook files kunnen worden opgenomen in de Google-kaart, zodat reizi-
pagina 14
Onder de naam Google Transit biedt Google Maps al enkele jaren dienstregelingen van het openbaar vervoer aan. Wereldwijd zouden al 444 steden aan dit project deelnemen, met Brussel als een van de eerste Europese hoofdsteden. Vlaanderen bleef tot dusver een blinde vlek, maar daar komt dus binnenkort verandering in. Er moeten nog twee obstakels worden genomen. Zo onderzoekt Google een voorstel van De Lijn om de aansprakelijkheid te verdelen en moet de visualisatie van de reiswegen nog technisch worden opgelost.
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
Ov-chipkaart blijkt voor slechts dertig euro te hacken Wie over dertig euro beschikt en goed met Linux overweg kan, is in staat om de ov-chipkaart te hacken en ermee te frauderen. Dat meldt tijdschrift PC-Active, dat een handleiding heeft gepubliceerd om gegevens van de kaart uit te lezen. De Mifare Classic-rfid-chip in de ov-chipkaart, met 4KB aan geheugen en relatief eenvoudige cryptografische sleutels, werd begin 2008 al gekraakt. Trans Link Systems, dat de ov-chipkaart beheert, heeft echter altijd volgehouden dat er 'speciale apparatuur' vereist zou zijn om bijvoorbeeld kaarten te kunnen klonen. Daardoor zou van een probleem geen sprake zijn. In 2008 stelde TNO zelfs dat voor het kraken hardware ter waarde van 6000 euro zou moeten worden aangeschaft, hoewel niet lang daarna bewezen werd dat het ook met apparatuur van 120 euro en een opensource-applicatie mogelijk was. Het bedrag blijkt momenteel echter nog eens fors lager te liggen: met een simpe-
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
le rfid-lezer van dertig euro kan de inhoud van een kaart worden uitgelezen en gemanipuleerd. Dat schrijft journalist Brenno de Winter in het novembernummer van tijdschrift PC-Active, dat vrijdag verschijnt. PC-Active behandelt enkel het uitlezen van gegevens op de chip, omdat het veranderen van de inhoud op de chip strafbaar is. Wie fraudeert m e t d e ov-chipkaart, maakt zich schuldig aan het 'vervalsen van waardekaarten', waar een gevangenisstraf van maximaal zes jaar en een geldboete van ten hoogste 76.000 euro op staat. Het veranderen van gegevens op de ov-chipkaart is met de reader van 30 euro echter wel degelijk moge-
pagina 15
lijk. Naast een rfid-lezer moet een gebruiker die de kaart wil kraken over een pc met Linux beschikken; het computerblad heeft zelf Ubuntu 10.10 gebruikt. Met behulp van de libusb-dev-, libpscslite-dev- en 0libnfc-softwarebibliotheken en het programma mfoc kan een dump van de inhoud van een Mifare Classic-chip worden gemaakt. Daarvoor moeten gebruikers wel weten hoe ze broncode moeten compileren, en kan het even knoeien zijn om mfoc, dat de cryptografische sleutels achterhaalt, werkend te krijgen. Een geslaagde dump van de chip bevat onder andere transacties en bepaalde persoonsgegevens. Met de eenvoudige methode om de kaart te kraken, neemt de druk op de overheid toe om de ov-chipkaart te vervangen door exemplaren met de veiligere SmartMX-chip. Deze heeft een eigen microprocessor aan boord, die in staat is ingewikkelder cryptografische berekeningen uit te voeren. Daardoor kan deze chip veel beter worden beveiligd dan de huidige. De overheid is al voornemens om de ov-chipkaart met deze chip uit te rusten. Trans Link Systems staat echter niet te springen om de nieuwe kaart in te voeren: het bedrijf, een joint-venture van de vervoerders, ziet op tegen de hoge kosten en vindt de overstap 'onnodig'. Nu de kaart met zeer eenvoudige middelen blijkt te kraken, lijkt dat argu-
pagina 16
ment geen stand meer te houden. Overigens neemt TLS maatregelen tegen het klonen van ov-chipkaarten en worden eventuele benadeelde klanten schadeloos gesteld. Bij de migratie naar de veiligere kaart is een obstakel dat de verbeterde beveiliging van de SmartMX-chip pas kan worden ingeschakeld als het overgrote deel van de bevolking op de nieuwe kaart is overgestapt. Hoewel de SmartMX-chip backwards compatible is en zich aan controlepoortjes kan voordoen als de oudere chip, geldt dat andersom niet. Wanneer de verbeterde beveiliging wordt ingeschakeld, zijn alle 'ouderwetse' kaarten dus onbruikbaar. Volgens De Winter wordt de bevolking met de huidige kaart een 'systeem met allerhande zwakheden opgedrongen'. De journalist maakte bij zijn handleiding deels gebruik van een, volgens hem niet complete, handleiding op Ov-Chipkaart.org. In oktober werd de RFID Guardian aangekondigd, een apparaat van circa 500 euro waarmee de inhoud van de ov-chipkaart zou kunnen worden uitgelezen. Dat apparaat blijkt niet meer nodig om de ov-kaart te kraken. De kraak heeft alleen betrekking op de anonieme en persoonsgebonden ov-chipkaarten; wegwerpkaarten met een beperkte geldigheidsduur hebben
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
een Mifare Ultralight-chip aan boord, die geen enkele vorm van encryptie biedt. Door de beperkte geldigheidsduur is het uitlezen van deze kaarten niet
interessant, ook omdat er geen persoonsgegevens op de kaart aanwezig zijn.
10 Tips ter voorkoming van pc-blessures: 1 De minipauze is het toverwoord voor de beeldschermwerker, ook thuis. Neem na een half uur achter de pc een paar minuten pauze. 2 Voor de hardnekkige werkers is er tegenwoordig een "beeldschermtachograaf" (www.fnv.nl), die meldt automatisch als het tijd is voor een korte pitsstop. 3 Zorg ervoor dat u recht voor het beeldscherm zit. Beeldscherm en toetsenbord dienen op een lijn te staan; u zit dan zonder gedraaide rug of nek. 4 De bovenkant van het scherm moet op ooghoogte zijn. Bij een gewoon beeldscherm (15" of 17") ligt de optimale kijkafstand tussen de 50 en 70 centimeter. 5 U kunt het beste het beeldscherm zo instellen dat de donkere tekens op een lichte achtergrond worden weergegeven. Stel de beeldverversing-frequentie niet lager in dan 70 Hz. 6 Gebruik een documentenhouder bij het (over)tikken van teksten. Plaats deze recht voor u op gelijke hoogte naast het beeldscherm. 7 De monitor moet kantelbaar, draaibaar en in hoogte instelbaar zijn. Kantel het scherm enigszins voorover, dit neemt spiegelingen weg. 8 Vermijd als het kan laserprinters op de werkplek. Zet hem in een andere ruimte (met goede luchtverversing), of gebruik thuis liefst een inkjetprinter. 9 Ga niet op een oude keukenstoel achter de pc zitten. Koop een fatsoenlijke bureaustoel met verstelbare armleuningen. 10 Leg de muis op een muismat. Hand en pols moeten in elkaars verlengde liggen Probeer de muis niet krampachtig vast te houden: ontspan!
Providers moeten beveiligingslekken melden aan klanten Telecom- en internetproviders moeten beveiligingslekken, waarbij privégegevens van klanten op straat komen te liggen, niet alleen melden aan de overheid, maar ook aan de getroffen klanten. Dat staat in een wijziging van de Telecomwet.
Niet alle klanten hoeven te worden ingelicht, maar providers moeten mensen van wie de privégegevens door een fout in de beveiliging in handen van derden kunnen zijn gevallen in elk geval vertellen over het lek. De meldplicht geldt voor isp's en telecomproviders, maar niet voor andere bedrijven die met privégegevens te maken hebben, zoals banken, webwinkels of andere dienstenaanbieders. Die meldplicht komt er wellicht wel met een volgende wijziging in de Wet bescherming persoonsgegevens. Hoewel Europese regelgeving het mogelijk maakt om de overheid de macht te geven gebruikers van het internet af te sluiten, staat er niets in de Telecomwet om dat mogelijk te maken. Het is
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
pagina 17
pagina 18
nog de vraag hoe de overheid zal omgaan met de prioritering van internetverkeer. In een memorie van toelichting staan wel een paar vuistregels, bijvoorbeel dat providers internetverkeer zo moeten reguleren dat zoveel mogelijk mensen toegang blijven krijgen tot het internet. Ook mogen diensten niet worden afgesloten omdat ze mogelijk concurreren met andere diensten van de aanbieder van het netwerk. De wetgever lijkt hier te duiden op een eerdere discussie over het toestaan van voip over 3g-netwerken, dat zou concurreren met beldiensten van providers. Deze vuistregels staan echter nog niet in de Telecomwet. Ook is de wijziging van de Telecomwet bedoeld om de nieuwe regels omtrent cookies in te voeren. Websites hebben voortaan expliciete toestemming nodig om cookies te plaatsen, maar die toestemming kan ook worden afgelezen van een instelling van de browser. Daardoor verandert er in feite niets,
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
zoals al eerder bleek. De wijzigingen in de Telecomwet gaan pas in op een later te bepalen datum. De
gewijzigde wet is een voorstel en moet nog door de Tweede en Eerste Kamer worden goedgekeurd.
Microsoft heeft op 9 november op de maandelijkse "patch tuesday" voor het eerst een kritieke update uitgebracht voor Office 2010.
Phishing aanval op Facebook Antivirusbedrijf G Data waarschuwt voor een phishingaanval die momenteel gaande is op Facebook. Leden van het sociale netwerk ontvangen hierbij een bericht in hun Facebook-inbox, dat afkomstig lijkt van Facebook Security. Het gaat hier echter om een zeer misleidende imitatie. De ontvanger wordt door de afzender verzocht om op een link te klikken. Op die locatie dient de ontvanger zijn naam, e-mailadres, wachtwoord en geboortedatum in te vullen. Zo wordt zogenaamd voorkomen dat zijn Facebook-account wordt gedeactiveerd. De reden dat de ontvanger het bericht krijgt, is volgens het bericht dat andere gebruikers hebben geklaagd over ongepast gedrag van de accounthouder. Pas als je zeer nauwkeurig kijkt, ontdek je dat de afzender niet Facebook Security is, maar "Faceboo? Securily". Ont-
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
Eerste belangrijke patch voor Office 2010
Dan worden 11 kwetsbaarheden in Microsoftproducten aangepakt. Dit keer beperkt de updateronde zich tot 3 updates. Alleen die voor de verschillende versies van Microsoft Office is "kritiek"
de andere twee zijn "belangrijk". Geen van de drie betreffen updates voor Windows. Er is ook een belangrijke update bij voor het pas uitgebrachte Office 2011 voor de Mac.
vangers valt het subtiele verschil nauwelijks op, waardoor zij gemakkelijk worden verleid om de boodschap te geloven en op de link te klikken. G Data vermoedt dat er al slachtoffers zijn van deze phishing-aanval en adviseert om goed te letten op het e-mailadres van de afzender. Cybercriminelen gebruiken vaak nauwelijks zichtbare, schijnbaar willekeurige typefouten, of, zoals in dit geval, karakters die sterk op het originele karakter lijken.
pagina 19
pagina 20
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
Online aanvullingen op Office 2010
Sudoko puzzel
Microsoft Office Web Apps zijn handige onlineaanvullingen voor Word, Excel, PowerPoint en OneNote waarmee u de mogelijkheid krijgt om bijna overal met een ondersteunde browser te werken met Office-documenten. Voor persoonlijk gebruik: Office Web Apps op SkyDrive zijn gratis beschikbaar.
Excel Web App Met Microsoft Excel Web App kunt u onderweg moeiteloos een budget bijwerken met leden van uw team of uw oefenschema bijhouden. U kunt tegelijk met anderen aan dezelfde map werken, waar ter wereld zij zich ook bevinden. Daarbij kunt u diagrammen, voorwaardelijke opmaak en zelfs de nieuwe sparkline-update weergeven wanneer u kolommen sorteert en formules bewerkt. Bovendien kunt u IntelliSense-lijsten gebruiken om veel van dezelfde functies te maken die u kent uit Excel.
PowerPoint Web App Met Microsoft PowerPoint Web App kunt u op elk gewenst moment uw presentatie geven. Het maakt daarbij niet uit of u onderweg bent of even niet aan uw bureau. Via een webbrowser kunt u uw diavoorstelling met hoge beeldkwaliteit afspelen en op het laatste moment wijzigingen aanbrengen. Gebruik vertrouwde functies die u kent uit PowerPoint, waaronder de mogelijkheid dia´s toe te voegen of te verwijderen, teken- en alineaopmaak te wijzigen en een figuur in te voegen en afbeeldingsstijlen toe te passen. Bovendien kunt u met SmartArt-afbeeldingen zelfs snel diagrammen of organigrammen maken. Dat gaat net zo makkelijk als het typen van een lijst met opsommingstekens.
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
pagina 21
pagina 22
DIGI$TRING jaargang 15, november 2010
komende bijeenkomsten:
Maak zelf een PR presentatie voor DIGITAL. En maak kans op een leuk prijsje
20 11 15 19
november december januari februari
2010 2010 2011 2011
19 16 21 18
maart april mei juni
2011 2011 2011 2011
De bijeenkomsten worden gehouden van 09.00 - 16.00 uur in gebouw Sorghvliet, Laan van Meerdervoort 55 in Den Haag. Copy voor het clubblad uiterlijk vier weken voor de clubdag E-mailen naar [email protected]
Bestuur DIGITAL Hans Meijers Martin van Soldt Leo Hesseling Fred Blankespoor Harry Leever Simon Keyser Nico Wareman Ed in den Bosch
(voorzitter) (secretaris) (penningmeester) (redactie) (ledenadministratie) (materialenbeheer) (catering) (software)
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Contributie: Voor 2010 en 2011 € 15,00 per jaar over te maken op postrekening 3791476 t.n.v. Computer Hobby Club Digital, Zevenhuizen
Digital is op Internet te vinden en wel op de volgende adressen: Http://www.digital-denhaag.net E-mail: [email protected] Op clubdagen is Digital (in noodgevallen) bereikbaar onder nummer 070 3468637
Bij onjuiste adressering a.u.b. retour naar Secretariaat Computerclub Digital M. van Soldt, Melis Stokelaan 1672 2541 EX DEN HAAG