CO2-rapportage 2012
CO2-footprint 1
CO2-rapportage 2012 Zelfevaluatie 1. Inleiding Verheij Integrale groenzorg is landelijk actief op het gebied van integrale aanleg en onderhoud van (openbare) buitenruimten. In 2012 realiseerde het bedrijf een personeelsinzet van 130 fte en een jaaromzet van 12 miljoen. De bedrijfsactiviteiten worden georganiseerd en gefaciliteerd vanuit één bedrijfsvestiging te Sliedrecht . De CO2-emissie inventaris is opgesteld conform NEN- ISO 14064-1:2012 om te voldoen aan de normen en eisen. “Het bedrijf beschikt over een uitgewerkte emissie inventaris voor haar scope 1 en 2 CO2 emissies” Hiermee wordt gevolg gegeven aan het directiebesluit van Verheij Integrale groenzorg om door middel van het behalen van het CO2 bewust certificaat in 2013 een plaats in te nemen op de CO2 prestatieladder van SKAO, de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen. De ambitie is om stapsgewijze op te klimmen van niveau 3 tot niveau 5 van de CO2 prestatieladder.
2
CO2-rapportage 2012 2. Organisatie De organisatorische afbakening (organizational boundary) is gemaakt conform het Greenhouse Gas Protocol. Onder de grootste aanbieders van het bedrijf, de zogenaamde A-aanbieders, bevinden zich geen C-aanbieders (concernaanbieders) De organisatorische begrenzing voor deze CO2-prestatieladder is bepaald tot de onderneming Verheij Integrale groenzorg. Dit houdt in dat in de CO2-emissie inventaris uitsluitend de CO2 uitstoot wordt opgenomen voortkomende uit de bedrijfsactiviteiten welke door Verheij Integrale groenzorg in eigen beheer worden uitgevoerd. De operationele begrenzing omvat dus het brandstofgebruik van machines en bedrijfswagens , het energiegebruik van het bedrijfspand en het zakelijk verkeer met privé vervoermiddelen (scope 1 en 2) Tot op heden zijn er nog geen projecten waarop CO2-gerelateerd gunningvoordeel werd verkregen. Verdere uitsplitsing van de CO2-gegevens op projectniveau heeft daarom niet plaats. De totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfsruimten ligt beneden de 500 ton per jaar, en de totale CO₂-uitstoot mbt alle projectlocaties is minder dan 2.000 ton per jaar. Derhalve valt het bedrijf qua CO2-emissie in de categorie klein. Voor de categorie ‘kleine bedrijven’ gelden de eisen 5A, 4C, 5C, 4D en 5D niet. Aan deze eisen is dan derhalve (fictief) voldaan. Fictief voldoen levert een vaste score van 22,5 op.
3
CO2-rapportage 2012 3. Prestatieladder De CO2 prestatieladder van SKAO is bedoeld om duurzaam gebruik van energie en materiaal door aannemingsbedrijven te stimuleren door toekenning van gunningsvoordeel. De meeste CO₂-uitstoot van Verheij Integrale groenzorg is vooral gerelateerd aan de bedrijfsvoering van de projecten, de inzet van materieel, de aanwending van materialen en middelen en de productieprocessen van leveranciers. Met behulp van de CO2-prestatieladder worden de te nemen maatregelen inzichtelijk gemaakt met betrekking tot besparing en duurzaamheid van: brandstof materieel materiaal afval Op de CO2 prestatieladder zijn 5 niveaus te bereiken. Globaal aangeduid omvatten de niveaus de volgende prestaties: 1. Inventarisatie energiestromen 2. Energieverbruik berekend 3. Reductiedoelstellingen geformuleerd 4. CO2-analyse activiteiten 5. Ketenanalyse leveranciers Per niveau krijgt een bedrijf aan de hand van deze eisen een plaats op de CO₂-Prestatieladder. Na certificatie door een Certificerende Instelling (CI) kan een bedrijf zich bij de SKAO inschrijven. Na het behalen van een CO2-bewust Certificaat zal daarvoor contact worden opnemen met de SKAO.
4
CO2-rapportage 2012 4. Aanpak Het certificeringstraject is geregeld in het CO2-Prestatieladder handboek (versie 2.1). Het Handboek beschrijft in detail de beoordelingsmethodiek, het certificeringschema en bijbehorende auditchecklijsten inclusief toelichting. Naast de eisen voor het CO₂-bewust Certificaat bestaat deze prestatieladder uit een pakket EMVI-criteria (Economisch Meest Voordelige Inschrijving) dat hieraan is gekoppeld. Met deze versie kunnen overheidsorganisaties bij de aanbesteding van een concreet project een pakket EMVI-eisen stellen dat maximaal aansluit bij de eisen van de CO₂-Prestatieladder. Heeft een bedrijf een CO₂-bewust Certificaat op een bepaald niveau dan geldt dat als voldoende bewijs dat het bedrijf bij de uitvoering van projecten op dat niveau aan deze eisen voldoet. Zie ook de Handleiding EMVI Rijkswaterstaat 2011. Een bedrijf dat geen CO₂-Bewust Certificaat heeft, of kan krijgen, kan via het pakket EMVI-eisen op specifieke projecten toch gunningvoordeel verdienen. De EMVI-eisen worden na gunning harde contracteisen.
5
CO2-rapportage 2012 5. Portfolio Het certificatieschema kent 4 auditchecklijsten, elk met vijf niveaus. Voor elke invalshoek en niveau is er een vaste set criteria en een score richtlijn. Elk bedrijf beoordeelt de CO₂-prestaties van zijn projecten en interne bedrijfsvoering aan de hand van deze auditchecklijsten. Is een bedrijf van mening dat het een bepaald niveau bereikt heeft, dan wordt het bewijsmateriaal in een portfolio bijeengebracht. Een portfolio bevat beleidsdocumenten, technische rapporten, managementverslagen, notulen, jaarverslagen, communicatieprocedures en dergelijke. De portfolio wordt vervolgens door het bedrijf aan een bevoegde Ladder Certificerende Instelling (LadderCI) voorgelegd. Indien de LadderCI het bereikte niveau vastgesteld heeft, wordt het overeenkomstige CO₂-bewust Certificaat van het bereikte niveau 1, 2, 3, 4 of 5 uitgereikt. Niveau 1, 2 en 3: Het eigen CO₂-huis op orde Deze eerste niveaus van de ladder leiden tot de ‘carbon footprint’ (scope 1 en 2). Met name op niveau 3 en hoger is het extern communiceren een vereiste voor een doeltreffende werking van de ladder binnen de sector en daarbuiten. Niveau 4: Samen met en voor de sector en/of branche In aanvulling op het inzicht op niveau 3 en lager in de scope 1 en 2 emissies worden op niveau 4 ook scope 3 emissies betrokken. Het karakteristieke van niveau 4 zit hem in innovatieve initiatieven en resultaten voor CO₂-bewust handelen en reductie van indirecte emissies, scope 3 gerelateerd. Niveau 5: Op maatschappelijk (landelijk) niveau Met name op dit niveau krijgen de CO₂-prestaties een maatschappelijke betekenis: eigen aanbieders doen mee, publiekelijk commitment, samenwerking met GO en/of NGO, bereiken van gestelde doelen etc.
6
CO2-rapportage 2012 A. Inzicht in energieverbruik CO2-emissie inventaris Omschrijving Energieverbruik - SKAO CO2 conversiefactor - CO2 emissie [ton] 2012
Scope 1 - directe emissies CV verwarming propaan Bedrijfswagens diesel Materieel diesel Apparatuur mix brandstof Apparatuur lpg Scope 2 - indirecte emissie Elektriciteit windkracht Scope 3 - overige emissies Zakelijk verkeer privé auto Drinkwater Afvalwater Olieslib Papier houtvrij Koudemiddelen R22
Energie verbruik
8441 225035 51887 29239 4642
m³ ltr ltr ltr ltr
53777 kwh 5085 281 3 2140
ltr m³ VE kg kg kg
CO2-conversie factor per kg
CO2-emissie per ton
1,530 3,135 3,135 2,780 1,860
12,91 705,48 162,66 81,28 8,63 ..
0,015
0,80 .
0,210 0,298 39,86
1,06 0,08 0,12
1,208 1,810 Totaal CO2-emissie
0 0 973
De brandstoffen en afvalstoffen zijn omschreven en gekwantificeerd in de volgende twee documenten: Rapportage Energiestromen 2012 Rapportage Afvalstromen 2012
De rapportage van de CO2-emissie inventaris vindt plaats in de vorm van een CO2-footprint (per scope) door middel van het Milieubarometer rapport van Stimular.
7
CO2-rapportage 2012 B. Reductie van CO2 emissies Reductiedoelstellingen 2012-2014 a) scope 1: Brandstof Met betrekking tot het brandstofgebruik van bedrijfswagens heeft Verheij Integrale groenzorg de volgende reductiedoelstelling in een Plan van aanpak vastgelegd: Vermindering van het relatief brandstofverbruik met 5% in de jaren 2012 en 2013 uitgaande van het gemiddeld verbruik van dieselbrandstof per 1000 km over 2011, gerelateerd aan de totaal aantal gereden kilometers. Stappenplan /deelacties
Wie
Af
1.
In beeld brengen van verbruiksgegevens over 2011
Financieel manager
01-01-2012
2.
Medewerkers ontvangen een training met daarin de onderwerpen om tot zuiniger rijden bewust te worden
Financieel manager KAM coördinator
01-01-2012
3.
Wagenpark geleidelijk over zetten naar euro 5 , 6 bestelwagens met EEV (reeds 6 aangeschaft) vervangingsplan
Directie
01-01-2015
4.
Nieuwe auto’s worden begrensd op 120 km/uur (en geen overcapaciteit qua motor)
Directie
01-01-2012
5.
Planning werkzaamheden bezoek op de dag (efficiënte routeplanning)
Werk voorbereider
01-01-2011
6.
Tijdig onderhoud van bedrijfswagens (bewakingsoverzicht)
Monteur
01-01-2012
7.
Evaluatie 2012 en eventuele bijstelling voor 2013 indien gegevens onvoldoende zijn
Financieel manager KAM coördinator
31-01-2013
8
CO2-rapportage 2012 8.
Financieel manager KAM coördinator
Eindevaluatie 2013
01-01-2014
De effecten hebben inmiddels geleid tot een reductie van 4,47% autobrandstof in 2012. In de volgende tabel zijn de belangrijkste meetgegevens mbt deze reductiedoelstelling samengevat.
Reductie dieselbrandstof bedrijfswagens Bedrijfs wagens
Kilometer totaal
Brandstof totaal (ltr)
Brandstof verbruik
EEV motor
Snelheids begrenzer
Toolbox instructie
Route planning
Service beurten
Realis atie
2011
82
1.984.973
229.749
1 : 8,6
8
130 km
Het Nieuwe Rijden
Planning BB; 40 navigaties
Service indicator
-
2012
81
2.081.127
230.120
1:9
8
-
-
-
-
4,47%
2013
b) scope 2: Elektriciteit Met betrekking tot elektriciteitsgebruik van de verlichting van het bedrijfspand is het volgende stappenplan van toepassing: Verminderen van het relatief elektriciteitsgebruik van het bedrijfspand in 2014 met 5% uitgaande van het elektriciteitsgebruik vermeld op de energienota 2012 als referentie. Stappenplan /deelacties 1.
In beeld brengen van verbruiksgegevens elektriciteit over 2012
Wie
Af
Financieel manager
01-01-2013
9
CO2-rapportage 2012 2.
Expertadvies laten uitbrengen mbt de besparingsmogelijkheden en kostenraming
Directie
01-08-2013
3.
MT
01-10-2013
4.
Bepalen besparingsaanpak : mix van nieuwe led lampen en tl-buizen; nieuwe armaturen; inzet bewegingsschakelaars; bewust lichtgebruik. Vaststellen reductiedoelstelling 5%
MT
01-10-2013
5.
Realisatie aanpassingen verlichting
Directie Chef werkplaats
01-11-2013
6.
Instructie gebruikers (toolbox) Werken met licht
Directie KAM coördinator
01-10-2013
7.
Evaluatie verlichting en elektriciteitgebruik 2013
Financieel manager Directie KAM coördinator
01-01-2014
8.
Communicatie en marketing specifiek over MVO/CO2
Directie Commercieel manager
01-01-2014
9.
Eindevaluatie elektriciteitgebruik 2014
Financieel manager Directie KAM coördinator
01-01-2015
De belangrijkste meetgegevens mbt deze reductiedoelstelling zijn in de volgende tabel samengevat. Reductie elektriciteit verlichting bedrijfspand
2012 2013 2014
Aantal lichtbronnen (armaturen)
Verbruiksvermogen (kWh)
CO2-uitstoot (ton)
Elektriciteit totaal (kWh)
Toolbox instructie
Realisatie
180
15.45
12,07
53777
-
-
Werken met licht
% 5%
10
CO2-rapportage 2012 B. Reductie van CO2 emissies Energiemanagementplan Met betrekking tot het verbeteren van de CO2 prestaties worden diverse acties ondernomen om de CO2-emissie in de hand te houden en waar mogelijk te reduceren. Onder andere door middel van de volgende maatregelen: o o o o o o o o o o o o o o o
Aankoop van bedrijfswagens met schonere Euro 5 respectievelijk Euro 6 motoren Aankoop van personenauto’s met energielabel A, dan wel minimaal een groen label Gebruik minder schadelijke Aspen brandstof voor apparatuur Stimuleren inzet accuheggenschaar in plaats van motorheggenschaar Inkoop groene stroom windenergie Doelstelling van 5% brandstofreductie in de jaren 2012-2013 Aanpassingsplan zuiniger verlichting bedrijfspand met 5% elektriciteitsreductie in 2014 Registratie en evaluatie van de verschillende energiestromen Uitvoeren van de CO2-emissie inventaris en het opstellen van de CO2- footprint Invoeren van het Nieuwe Rijden Verstrekking mobiele applicatie (ArcGIS) aan medewerkers t.b.v. een efficiënte routeplanning Gebruik van FCS hout Afvalscheiding ten behoeve van afvoer naar erkende recyclingbedrijven Levering groenafval voor productie van biomassa (certificaat CO2 reductie) Abonnement Milieubarometer Stimular (energiemanagement tool)
Dit energiemanagementplan is opgesteld conform de energienorm NEN-ISO 50001 en wordt door de directie onderschreven. Bewaking van de realisatie van dit plan is geborgd door de opneming ervan in de Monitor verbeteringen (F10) van het KAM-systeem.
11
CO2-rapportage 2012 C. Transparantie Communicatieplan Met betrekking tot de CO2 prestaties wordt structureel in- en extern gecommuniceerd over het directiebeleid, de CO2-footprint en de reductiemaatregelen. Intern met eigen medewerkers en inleenkrachten door middel van : o o o o o o o o
Publicatie van de beleidsverklaring op het mededelingenbord en de website Presentatie beleid en reductiedoelstellingen In de toolboxmeetings Overlegvergaderingen van het managementteam en de projectleiders Directiebeoordelingen m.b.t. de CO2 prestaties Publicaties in het personeelsblad Het Groene Blaadje Nieuwsberichten via het eigen intranet De jaarlijkse Managementrapportage i.c. evaluatie van energiestromen en CO2 emissie Kwartaalevaluaties aan de hand van prestatie-indicatoren
Extern met opdrachtgevers, leveranciers, onderaannemers en combinanten e.a. door middel van: o o o o o o
De beleidsverklaring op de website Verheij Integrale groenzorg Specifieke aandacht voor CO2 emissie op de website onder MVO beleid. Publicatie Carbon footprint op de website van Bouwend Nederland Deelnemerschap aan de SKAO prestatieladder Lidmaatschap duurzame bedrijvennetwerk MVO Drechtsteden Adverteerder op het portaal AllesDuurzaam.nl
12
CO2-rapportage 2012 D. Participatie in CO2 initiatieven Sector en keteninitiatieven Verheij Integrale groenzorg investeert in actieve deelname aan initiatieven van de keten. De inzet is om op termijn tot aantoonbare reductie van CO2 in de projectenportefeuille te komen. Het bedrijf heeft budget beschikbaar gesteld om te participeren in het in 2012 opgerichte MVO bedrijvennetwerk Drechtsteden. In dit netwerk komen besparingen op CO2-emissies en andere duurzaamheidaspecten aan de orde. De inzet van Verheij Integrale groenzorg is om kennis en inzicht met betrekking tot realiseerbare CO2 reducties te vergroten en toe te passen in de praktijk. Met belangrijke opdrachtgevers, combinanten en andere netwerkorganisaties worden contacten onderhouden (o.a. in bouwvergaderingen) waarin ad hoc wordt gecommuniceerd over het energie reductiebeleid van Verheij Integrale groenzorg. Gezocht wordt naar mogelijkheden om met een of meer partner(s) samen te werken in een project waarbij het terugdringen van de CO2-emissie tot één van de doelstellingen behoort. Groenafval (snoeihout)wordt afgezet naar een erkend groenrecyclingsbedrijf die het groenafval omzet in biomassa. Door dit bedrijf worden periodiek certificaten aan Verheij Integrale groenzorg verstrekt, waarop de gerealiseerde CO2-besparing wordt gekwantificeerd en halfjaarlijks een certificaat wordt afgegeven waarop de CO2 reductie vermeld staat welke is gerealiseerd met de inneming en verwerking van het groenafval. Overzicht sector en keteninitiatieven 2013 initiatief Ministerie van Defensie
deelnemingsvorm bouwvergadering
frequentie 1 x per maand
documentatie notulen
1 x per maand
CO2 agenda Prestatieladder afvalstromen Prestatieladder
Alliander NV
bouwvergadering
NUON Energy Den Ouden Groenrecycling B.V.
kwartaaloverleg leveringscontract
1 x per kwartaal 2 x per maand
Prestatieladder Reductie CO2/ton
notulen certificaat
Bedrijvennetwerk MVO Drechtsteden
werkgroep
5 x per jaar
Reductie mogelijkheden
verslag
notulen
Genoemde initiatieven worden ook regelmatig op de website van Verheij Integrale groenzorg gepubliceerd in de rubriek Actueel.
13
CO2-rapportage 2012 Het aangaan van de dialoog met de onderaannemers en toeleveranciers ten aanzien van het energieverbruik, en de CO2-emissies als gevolg daarvan, voortvloeiend uit de producten en diensten die zij leveren aan Verheij Integrale groenzorg, bevindt zich in het beginstadium. Van de zogenaamde A-aanbieders, de belangrijkste onderaannemers en toeleveranciers, zullen er circa 33 worden verzocht om hun CO2-footprints te overleggen. Met een aantal toeleveranciers zal met ingang van 2014 een ketenproject worden gestart om de gezamenlijke CO2 uitstoot op projectniveau in kaart te brengen en waar mogelijk te reduceren . De reductiedoelstelling zal in overleg worden vastgesteld. De voortgang hiervan wordt vanaf 2013 halfjaarlijks gerapporteerd.
14
CO2-rapportage 2012 Kengetallen De totale CO2 emissie van Verheij Integrale groenzorg wordt omgeslagen per fte respectievelijk per € 100.000 omzet. Het gemiddelde hiervan wordt gehanteerd als factor voor de CO2 toerekening aan projecten met gunningsvoordeel. Kengetallen CO2 emissie Per fte Per € 100.000 omzet
ton CO2 8,4 9,1
15