B&W.nr. 06.1256 d.d. 7 november 2006
B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp
Uitgangspunten voor een Adviesraad WMO Leiden
BESLUITEN Behoudens advies van de commissie OWZ 1.a. voor inspraak vast te stellen volgens artikel12 van de inspraakverordening de bijgevoegde notitie en daarmee de in dit besluit gestelde uitgangspunten; • aan het gestelde in artikel 12 van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning zal uitvoering gegeven worden door de instelling van een Adviesraad WMO Leiden; • de Adviesraad WMO Leiden zal ons college gevraagd en ongevraagd advies geven over het gemeentelijk beleid met betrekking tot de belangen van mensen met lichamelijke en/of verstandelijke functiebeperkingen, chronisch zieken, ouderen, mantelzorgers en GGZ- en OGGZ cliënten; • de leden zullen benoemd worden door ons college op voordracht van groepen van belanghebbende vragers, georganiseerd in verenigingen waarvan belanghebbenden direct lid kunnen zijn; • met een samenstelling als volgt: 1 lid op voordracht van de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden Leiden e.o. 1 lid op voordracht van de Reuma Patiënten Vereniging Leiden e.o. 1 lid op voordracht van de VOGG (Vereniging van ouders van geestelijk gehandicapten) 3 leden op voordracht van de ouderenbonden KBO, PCOB en ANBO 1 lid op voordracht van de Leidse Vereniging van Mantelzorgers 1 lid op voordracht van de Gehandicaptensportvereniging ‘De Sleutels’ 2 leden op voordracht van ZOZ (Zorgvragersoverleg (O) GGZ) 1 onafhankelijkE voorzitter • als gevolg van de oprichting van een Adviesraad WMO Leiden, verliest de Adviesraad Ouderenbeleid Leiden (AOL) haar functie als adviesorgaan van de gemeente; • met het expireren van de WVG per 1 januari 2007 is de wettelijke grondslag aan de Adviesraad Gehandicaptenbeleid Leiden ontvallen en zal deze adviesraad ophouden te bestaan; • dit zal geëffectueerd worden op het moment dat de Adviesraad WMO Leiden daadwerkelijk is geïnstalleerd; tot die tijd behouden de beide Adviesraden hun adviestaak; • de Adviesraad WMO Leiden zal ten behoeve van hun werkzaamheden een budget ontvangen dat gelijk is aan het huidige budget van de Adviesraad Gehandicaptenbeleid Leiden, te weten € 68.400,--; • met ingang van 1 januari 2008 zal geen subsidie meer verleend worden aan de LWO ter ondersteuning van het Platform Gehandicapten Leiden (voorheen OGL), de Adviesraad Ouderenbeleid Leiden (AOL) en de Cosbo (Centraal orgaan samenwerkende bonden van ouderen); • het Platform Gehandicapten Leiden zal ten behoeve van hun werkzaamheden het huidige budget, te weten € 27.000,-- vanaf 1 januari 2008 rechtstreeks ontvangen;
•
de huidige subsidies voor de AOL en de Cosbo zullen per 1 januari 2008 komen te vervallen; in 2008 zal een nieuwe subsidie tot stand komen voor de activiteiten van ouderenbelangenorganisaties; 1.b de inspraakperiode te bepalen op 6 weken; 2. bijgaande notitie ’Uitgangspunten voor een Adviesraad WMO Leiden’, alsmede bovenstaande besluiten ter kennis te brengen aan de raad. - Samenvatting Volgens de Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( WMO)moet het college van burgemeester en wethouders de ontwerp-beleidsplannen voorleggen aan de ‘gezamenlijke vertegenwoordigers van representatieve organisaties van de kant van vragers op het gebied van maatschappelijke ondersteuning’. De gemeenten zijn vrij om vast te stellen wie die representatieve organisaties zijn en vorm te geven aan de wijze waarop dit georganiseerd wordt. Gezien de reeds bestaande adviesstructuur ligt het in de rede dat de gemeente dit vorm wil geven door een Adviesraad WMO Leiden in te richten. Momenteel kent Leiden 2 adviesraden: de Adviesraad Gehandicaptenbeleid Leiden, opgericht in 2005 (op basis van de Wet Voorzieningen gehandicapten (WVG) en de Ouderen Adviesraad Leiden. Deze Adviesraad is als stichting opgericht door de Cosbo en is in 1991 door de gemeente erkend als adviesraad. Het voornemen om als gevolg van de WMO de adviesstructuur te wijzigen en te verbreden naar meer doelgroepen heeft gevolgen voor de huidige adviesstructuur en de subsidiering hiervan. De huidige adviesraden verliezen hiermee hun functie en worden derhalve niet langer als zodanig gesubsidieerd. De door het college van B&W vastgestelde uitgangspunten zullen na inspraak (artikel 12 betreft een inspraak voor een beperkte kring van belanghebbenden) worden verwerkt in een reglement en een voorstel tot oprichting van een Adviesraad WMO Leiden.
Raadsaanbiedingsformulier Rv nr. Opsteller Naam: Dienst: Telefoon:
Passchier C&E 5224
Verantwoordelijk portef.houder: vd Berg Meningsvormend
Besluitvormend
Naam Programma + onderdeel: Zorg en Welzijn Onderwerp: Uitgangspunten voor Adviesraad WMO Leiden Voorgenomen besluit:
INHOUD Aanleiding: Doel: Kader: Overwegingen: Procedure: Financiën: Bijgevoegde informatie:
OVERIGEN
B&W-besluit d.d: 07-11-2006 x
Informatief (t.k.n.)
Communicatie: Evaluatie: In te vullen door de griffie:
Raadsbesluit
Raadsvoorstelnr.
Onderwerp: De raad van de gemeente Leiden, Besluit: 1. 2. 3. 4. Gedaan in de openbare raadsvergadering van ……
Voorzitter raad, griffier,
Advies van de commissie …… Het besluit van de raad is: is: Ongewijzigd aanvaard Hamerstuk Gewijzigd aanvaard Hamerstuk met stemVerworpen verklaring van de fracties van Kort bespreekpunt Uitgebreide discussie
Aanvaarde moties/amendementen:
Notitie “Uitgangspunten voor een Adviesraad WMO Leiden” Aanleiding Volgens artikel 12 van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) moet “ het College van burgemeester en wethouders over het concept- beleidsplan WMO advies vragen aan de gezamenlijke vertegenwoordigers van representatieve organisaties van de kant van vragers op het gebied van maatschappelijke ondersteuning”. De gemeenten zijn vrij om vast te stellen wie die representatieve organisaties zijn en om vorm te geven aan de wijze waarop dit georganiseerd wordt. Artikel 11 geeft aan dat gemeenten alle ingezetenen dienen te betrekken bij de voorbereiding van het beleid en hen daartoe vroegtijdig in de gelegenheid te stellen. In deze notitie wordt beschreven op welke wijze we willen voldoen aan artikel 12 en aan een belangrijk aspect van cliëntenparticipatie door middel van de inrichting van een Adviesraad WMO Leiden. 1. Cliëntenparticipatie onder de WMO De WMO kenmerkt zich door de nadruk op de participatie van de burgers. We spreken dan van de WMO in brede zin waarbij alle prestatievelden aan de orde zijn. Zoals bijvoorbeeld prestatieveld 1 waarin de bevordering van sociale cohesie en leefbaarheid in de wijken centraal staat. Op deze bredere participatiegedachte zal later worden ingegaan in het nog te ontwikkelen Beleidsplan WMO 2008 -2011. Vooralsnog is er ook voor gekozen om prestatieveld 2 ‘Jeugd’ niet mee te nemen in dit voorstel voor een Adviesraad WMO Leiden. Op jeugd, participatie en advisering zal in het beleidsplan 2008-2011 worden terugkomen. In deze notitie beperken we ons tot de cliëntenparticipatie en de wijze waarop die tot stand komt. De WMO maakt gemeenten verantwoordelijk voor een samenhangend stelsel van ondersteuning voor hun inwoners. In dit ondersteuningsaanbod gaan de voorzieningen op die geregeld zijn in de Wet voorzieningen gehandicapten, de Welzijnswet en delen van de AWBZ. Vooral de positie van sociaal kwetsbare burgers wordt, nog meer dan voorheen, een belangrijke verantwoordelijkheid van de gemeente. Men denke aan ouderen, verstandelijk en lichamelijk gehandicapten, cliënten van de psychiatrie, dak en thuislozen en verslaafden. In de lijn van de WMO verwacht de wetgever onder meer dat cliënten actief participeren in de beleidsvoorbereiding en de uitvoering. De cliënten moeten als gevolg daarvan meer invloed krijgen op het beleid. Nu is dat voor het gemeentelijk beleid niet iets nieuws. Ook nu ondersteunen we cliënten rechtstreeks (WVG) of via derden met tal van diensten om zelfredzaam te kunnen zijn en te kunnen participeren. Ook nu zijn er vormen van cliëntenparticipatie, voorgeschreven of vanuit gemeentelijk beleid ontstaan. Zoals de verplichting in de WVG die heeft geleid tot de Adviesraad gehandicaptenbeleid Leiden (AGB 2005). Ook bestaat er in Leiden een Adviesraad Ouderen Leiden (AOL 1991). Daarnaast is er de inspraakverordening (artikel 150 van de gemeentewet) waarin regels zijn vastgesteld over de manier waarop inwoners bij de voorbereiding van gemeentelijk beleid worden betrokken. Wel vraagt de komst van de WMO om een herijking van de bestaande vormen van participatie en advisering. Het verliezen van de wettelijke grondslag van de Adviesraad gehandicapten Leiden als gevolg van de intrekking van de WVG is daar tevens een directe aanleiding toe en maakt aanpassingen noodzakelijk. Naast de geformaliseerde cliëntenparticipatie bestaan er ook andere vormen van participatie. We denken dan aan de vele contacten die er zijn tussen cliënten/ belangengroepen en de ambtelijke en politieke organisaties; een gebruikerspanel, deelname van cliënten aan een klankbordgroep of aan gemeentelijke ronde tafelgesprekken etc. Ook op deze wijze participeren cliënten in de beleidsvorming en adviseren hierbij. Dit soort flexibele vormen van participatie die niet in verordeningen zijn vastgelegd zullen vanzelfsprekend ook in de toekomst gestimuleerd worden en plaatsvinden.
2.Voorstel voor een Adviesraad WMO Leiden Binnen de vele manieren om invloed uit te oefenen op het gemeentelijk beleid is het ook wenselijk en noodzakelijk om onder de WMO een wijze van advisering te formaliseren. De wet legt dit niet dwingend op, die spreekt van ‘gezamenlijke vertegenwoordigers van representatieve organisaties’. Maar in de lijn van het huidige gemeentelijke beleid ligt het voor de hand dat we voor de vormgeving van de formele advisering voorstellen om een Adviesraad WMO in het leven te roepen. Een WMO raad die gevraagd en ongevraagd advies geeft aan het gemeentebestuur over gemeentelijk beleid dat raakt aan de belangen van betrokken doelgroepen. Een raad die breed is samengesteld met vertegenwoordigers uit geledingen van lichamelijk en geestelijk gehandicapten,chronisch zieken, ouderen, mantelzorgers, GGZ en OGGZ doelgroepen. Een raad die de gemeente kan voeden met adviezen die tot stand zijn gekomen in nauw overleg met en gevoed vanuit de wensen, ideeën en belangen van de diverse achterbannen. Als belangrijke randvoorwaarde voor de raad stellen we • dat de raad in staat moet zijn om kwalitatief goede adviezen te geven. Deze kwaliteit zal mede bepaald worden door de directe betrokkenheid en inbreng vanuit de verschillende achterbannen. De raad zal in staat moeten zijn zich bij hen van draagvlak te verzekeren en met hen goede relaties te onderhouden. We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten • de leden zullen benoemd worden op voordracht van groepen van belanghebbende vragers georganiseerd in verenigingen waarvan belanghebbenden direct lid kunnen zijn; • voor de samenstelling denken we aan: 1 lid op voordracht van de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden Leiden e.o. 1 lid op voordracht van de Reuma Patiënten Vereniging Leiden e.o. 1 lid op voordracht van de VOGG (Vereniging van ouders van geestelijk gehandicapten) 3 leden op voordracht van de ouderenbonden KBO, PCOB en ANBO 1 lid op voordracht van de Leidse Vereniging van Mantelzorgers 1 lid op voordracht van de Gehandicaptensportvereniging ‘De Sleutels’ 2 leden op voordracht van ZOZ (Zorgvragersoverleg (O) GGZ) 1 onafhankelijk voorzitter Het college meent dat de hierboven genoemde organisaties op voldoende draagvlak en achterban kunnen rekenen om langs deze weg te kunnen waarborgen dat de verschillende doelgroepen naar behoren kunnen worden vertegenwoordigd. 3. Huidige cliënten advies- en overlegstructuur en de consequenties bij de oprichting van een WMO raad Het is goed om op deze plaats aan te geven hoe verschillende partijen nu bij de WMO betrokken zijn en hoe zij denken over de ontwikkeling naar een WMO raad. De 2 bestaande Adviesraden, AGB en AOL, zijn vanaf de start van de werkzaamheden voor de invoering van de WMO hierbij betrokken. In de vorm van een uitnodiging voor de startconferentie WMO, in de besprekingen die zij hebben met ambtenaren en de wethouder en via formele adviesaanvragen en de inspraak. Zoals bijvoorbeeld bij de uitgangspunten voor het Zorgloket of de Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning 2007. De raden en de diverse achterbannen van belangengroeperingen/ cliënten- en patiënten organisaties worden niet alleen actief betrokken, ze zijn zelf (pro-)actief, erg goed geïnformeerd (landelijke koepels,
RPCP= Regionaal patiënten consumenten platform) en beschikken over checklists en criteria ten aanzien van tal van producten waarmee ze de gemeentelijke organisatie voeden. Hun betrokkenheid en (ervarings-)deskundigheid komt de kwaliteit van het WMO beleid zeer zeker ten goede. De AGB is onder het vorige college gestimuleerd om na te denken over hun rol onder de WMO en zich voor te bereiden op een bredere functie. Dit doen zij momenteel met verve. De AGB ziet zichzelf gaarne opgaan in een bredere raad en voert daarover reeds tal van achterbangesprekken met de diverse belangengroeperingen. Binnen de AOL en in hun samenwerkingsverband met de Cosbo, is het denken hierover minder uitgesproken, maar ook daar wordt nagedacht en gesproken over de WMO en de mogelijke consequenties daarvan. De consequentie van de oprichting van een WMO raad is dat de AGB, met het expireren van de WVG per 1 januari 2007, haar wettelijke grondslag verliest en dat de AOL eveneens haar functie als adviesorgaan voor het college verliest. Ook zal het als consequentie hebben dat het Platform Gehandicapten Leiden (voorheen de OGL -Overleg Gehandicaptenbeleid Leiden) geen apart geïnstitutionaliseerd overleg meer zal voeren met het gemeentebestuur. Tevens dat het geformaliseerde overleg met de wethouder dat de Cosbo altijd samen met de AOL voert niet langer zal plaatsvinden. De OGL heeft zich zelf inmiddels omgevormd tot een Platform gehandicapten Leiden en ziet zichzelf als een platform van en voor de belangenbehartiging van tal van cliënten- en patiëntenorganisaties. Deze voorgestelde adviesstructuur in de vorm van een WMO raad Leiden laat overigens onverlet dat iedere cliënten- of patiëntenorganisatie haar belangen bij de gemeente kan behartigen via de gebruikelijke wegen zoals de reguliere inspraak, het bijwonen van gemeentelijke bijeenkomsten en conferenties en het benaderen van het gemeentebestuur. 4. Financieel kader Momenteel is er voor de professionele ondersteuning van de huidige advies- overleg en belangenbehartigingsstructuur van ouderen en gehandicapten, een bedrag beschikbaar van € 118.000,-- . Daarvan wordt 64.000 ingezet via de UVOK LWO. Daarnaast ontvangen deze organisaties zelf in totaal € 32.400,- voor activiteiten. De Leidse Vereniging voor Mantelzorgers (LVM) ontvangt € 11.500. Het Zorgvragersoverleg (ZOZ), belangenbehartiging en ondersteuning (O)GGZ cliënten in de regio ZHN, ontvangt een subsidie van € 19.500. In totaal gaat het om € 181.400 Voorgesteld wordt om de volgende uitgangspunten voor het toekomstig financieel kader te hanteren: • de Adviesraad WMO Leiden ten behoeve van zijn werkzaamheden een budget te verstrekken dat minimaal gelijk is aan het huidige budget van de Adviesraad gehandicaptenbeleid Leiden, te weten € 68.400,-; • met ingang van 1 januari 2008 geen subsidie meer te verlenen aan de LWO ter ondersteuning van het Platform Gehandicapten Leiden (voorheen OGL), de AOL en de Cosbo (samenwerkende ouderenbonden); • het Platform gehandicapten Leiden ten behoeve van hun werkzaamheden het huidige budget, te weten € 27.000,- vanaf 1 januari 2008 rechtstreeks te subsidiëren; • de huidige subsidies voor de AOL en de Cosbo per 1 januari 2008 te laten vervallen; in overleg zal in 2008 een nieuwe subsidie tot stand komen voor de activiteiten van ouderen belangen organisaties.
In schema ziet het er als volgt uit. Organisatie
Ten behoeve van
Voorstel 2008
€ 14.400
Tbv beleidsondersteuning en organisatie Tbv presentiegelden, deskundigheidsbevordering en bijzondere reiskosten
Budget handhaven tbv Adviesraad WMO
€ 18.000
Ondersteuning door LWO
€ 9.000
Activiteitensubsidie
€ 23.000
Ondersteuning door LWO
€ 4.500
Activiteitensubsidie
€ 23.000
Ondersteuning door LWO
Budget handhaven als directe subsidie aan het Platform GL Subsidies per 1 -12008 intrekken en in 2007 komen tot gewijzigde inzet van middelen
€ 4.500
Activiteitensubsidie
LVM
€ 11.500
Activiteitensubsidie
Handhaven
ZOZ ZHN
€ 19.500
Activiteiten in regio ZHN uit doeluitkering maatschappelijke opvang
Handhaven
Totaal
€ 181.400
AGB
Platform gehandicapten Leiden (voorheen OGL) AOL
Cosbo
Subsidiebedrag 2007 € 54.000
Afkortingen: WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning AGB Adviesraad Gehandicaptenbeleid Leiden AOL Adviesraad Ouderenbeleid Leiden OGL Overleg Gehandicaptenbeleid Leiden COSBO Centraal orgaan samenwerkende bonden van ouderen RPCP Regionaal patiënten consumenten platform ZHN VOGG Vereniging van ouders en verwanten van mensen met een verstandelijke handicap LWO Leidse Welzijns Organisatie LVM Leidse Vereniging van Mantelzorgers ZOZ Zorgvragersoverleg regio ZHN- GGZ Oktober 2006
