Buurtenquête Getfert-Perik Aanleiding De gemeente Enschede wil bewoners meer zeggenschap geven over het onderhoud en de veiligheid in de eigen buurt. Daarom is besloten om voor alle buurten in Enschede een wijkbeheerplan op te stellen waarin de afspraken voor onderhoud en veiligheid worden geregeld: wat doet de gemeente en wat doen de bewoners zelf. Om te weten wat er onder bewoners leeft ten aanzien van de woon- en leefomgeving, is besloten om per buurt onderzoek te doen. Hiervoor worden drie instrumenten ingezet: een schriftelijke buurtenquête; een digitale buurtenquête; een buurtwandeling. Voor de schriftelijke buurtenquête worden huis-aan-huis vragenlijsten verspreid over het onderhoud van de buurt. Inwoners kunnen de ingevulde vragenlijsten gratis retourneren in een antwoordenvelop of de vragenlijst online invullen (de digitale buurtenquête). Inwoners die lid zijn van het EnschedePanel ontvangen ook een uitnodiging per e-mail voor de digitale buurtenquête. Naast de schriftelijke en digitale buurtenquête, organiseert de gemeente ook een buurtwandeling. Hierbij lopen buurtbewoners, samen met een medewerker van de gemeente, een ronde door de buurt om belangrijke aandachtspunten aan te wijzen. De resultaten van de schriftelijke en digitale buurtenquête en de buurtwandeling zijn het begin van het wijkbeheerplan. In de periode 2011-2015 wordt voor iedere Enschedese buurt een wijkbeheerplan opgesteld. Leeswijzer In deze nieuwsbrief staan de resultaten van de schriftelijke en digitale buurtenquête voor Getfert-Perik beschreven. De antwoorden zijn ondergebracht in een aantal onderwerpen: 1. inleiding; 2. algemeen oordeel over netheid en veiligheid in de buurt; 3. oordeel specifieke plekken in de buurt; 4. bijdrage van inwoners aan een nette en veilige buurt; 5. sociale contacten.
1
1. Inleiding De buurt Getfert-Perik is gelegen in Enschede Centrum. Figuur 1 laat zien welke straten tot deze buurt behoren. Figuur 1 Getfert-Perik.
Respons Getfert-Perik telt 1.768 huishoudens. Deze zijn allemaal benaderd. Daarnaast zijn er 206 inwoners uit de wijk lid van het EnschedePanel. In totaal hebben 226 personen deelgenomen aan de buurtenquête. Hiervan is ruim een kwart lid van het EnschedePanel. Bijna driekwart heeft deelgenomen via de huisaan-huis verspreide uitnodigingsbrief, waarvan het grootste deel de enquête schriftelijk heeft ingevuld. Tabel 1 toont een overzicht van de respons.
2
Tabel 1 Responsoverzicht. omschrijving
aantal
aantal huishoudens in de buurt
1.768
aantal leden van het EnschedePanel in de buurt
206
aantal deelnemers schriftelijke buurtenquête
148
aantal deelnemers digitale buurtenquête en lid van EnschedePanel
59
aantal deelnemers digitale buurtenquête en niet lid van EnschedePanel
19
totaal aantal deelnemers schriftelijke en digitale buurtenquête
226
Betrokkenheid Ruim driekwart van de deelnemers aan de buurtenquête wil wel verder betrokken worden bij de ontwikkeling van het wijkbeheerplan en minder dan een kwart heeft geen belangstelling (tabel 2). Ruim tweederde ontvangt graag de resultaten van het onderzoek en een kwart wil uitgenodigd worden voor een buurtbijeenkomst over de resultaten. Een op de tien wil graag uitgenodigd worden voor de buurtwandeling. Tabel 2 Wijze waarop men verder betrokken wil worden bij de ontwikkeling van het wijkbeheerplan. Meerdere antwoorden mogelijk (n=226) percentage ik ontvang graag resultaten van dit onderzoek
69%
ik word graag uitgenodigd voor het buurtgesprek of de informatieavond in mijn buurt
25%
ik word graag uitgenodigd voor de buurtwandeling
11%
geen belangstelling
22%
2. Oordeel over de buurt Deelnemers aan de buurtenquête is gevraagd naar een algemeen oordeel over de veiligheid en netheid van de buurt en naar het oordeel op een aantal aspecten hiervan. Algemeen oordeel over de buurt Ruim vier op de tien deelnemers aan de buurtenquête (44 procent) vindt de eigen buurt veilig en bijna vier op de tien (39 procent) vindt de eigen buurt schoon en netjes. Een kwart ziet de eigen buurt als niet veilig en bijna drie op de tien deelnemers, namelijk 29 procent, vindt de eigen buurt niet schoon en netjes (figuur 2).
3
Figuur 2 Algemeen oordeel over de veiligheid en de netheid van de buurt.
Ik vind mijn buurt veilig (n=214) 2%
Ik vind mijn buurt schoon en netjes (n=222)
2%
42%
31%
37%
0%
zeer eens
19%
32%
25%
eens
50%
neutraal
24%
75%
oneens
6%
5%
100%
zeer oneens
Oordeel over aantal aspecten van netheid en veiligheid in de buurt Deelnemers aan de buurtenquête zijn het meest tevreden over de hoeveelheid verlichting en het onderhoud hiervan. Respectievelijk 79 en 74 procent is hier tevreden over. Ook over de hoeveelheid groen is de meerderheid tevreden (54 procent). Precies de helft (50 procent) is tevreden over het onderhoud van het openbaar groen en iets meer dan de helft (52 procent) voelt zich veilig in de eigen buurt. Over één aspect zijn meer deelnemers aan de buurtenquête negatief dan positief. Het gaat dan om de verkeersveiligheid van de wijk. Meer dan de helft van de inwoners vindt de eigen buurt niet verkeersveilig, tegenover 30 procent die de eigen buurt wel verkeersveilig vindt. Over de hoeveelheid straatmeubilair, het onderhoud van straat en stoep en de parkeergelegenheid is verdeeldheid: over deze aspecten zijn ongeveer evenveel inwoners positief als het deel dat negatief is (figuur 3). Deelnemers aan de buurtenquête die zich over één of meerdere aspecten van de netheid en veiligheid in de buurt negatief uitgesproken hebben, konden dit toelichten. Veel toelichtingen gaan over de verkeersveiligheid en parkeren. In de wijk wordt op verschillende plekken hard gereden (onder andere Kuipersdijk), ook wordt er op verschillende plekken tegen het eenrichtingsverkeer in gereden (onder andere Beltstraat) en zijn er onveilige verkeerssituaties rondom de nieuwbouw van het ziekenhuis. Ook de busbaan vindt men onveilig om over te steken. Er zijn in de wijk te weinig parkeerplekken. Er wordt fout geparkeerd en bezoekers parkeren op plekken van vergunninghouders. Na 18.00u wordt hier niet op gecontroleerd. Ook worden plekken bezet door bedrijfsbusjes, werknemers en klanten van ondernemers. Door de bouw van het ziekenhuis zijn parkeerplekken verdwenen.
4
Figuur 3 Oordeel over aspecten van netheid en veiligheid in de eigen buurt. (nmin=210) Er is voldoende verlichting aanwezig
9%
De openbare verlichting wordt goed onderhouden
8%
70%
10% 7%
66%
Er is voldoende groen in mijn wijk
16%
51%
Ik voel mij veilig in mijn buurt 6%
18%
45%
Het groen is goed onderhouden
5%
45%
Er zijn voldoende speeltoestellen aanwezig
7%
40%
Er is voldoende parkeerruimte
4%
29%
19%
42%
22%
De speeltoestellen worden goed onderhouden
35%
25%
2%
28%
Het meubilair is schoon
30% 0%
zeer eens
30%
Mijn wijk is verkeersveilig
eens
niet eens en niet oneens
19% 9%
19%
36%
18% 23% 6%
26%
14%
8%
10% 8%
24%
Het wegdek en trottoir worden goed onderhouden
Er is voldoende meubilair aanwezig
19%
29%
25%
50%
oneens
zeer oneens
15% 13% 29%
25%
33%
20%
8% 10%
25% 18% 75%
17% 100% weet niet
Wie is verantwoordelijk? Voor vier onderdelen van de uitstraling van de openbare ruimte is deelnemers aan de buurtenquête gevraagd aan te geven of de verantwoordelijkheid hiervoor vooral bij de gemeente of vooral bij inwoners ligt. Deelnemers aan de buurtenquête zien in de meeste gevallen de gemeente als meest verantwoordelijke partij voor de uitstraling van de openbare ruimte. Vooral het onderhoud van weg, straat, stoep en lantaarnpalen vinden deelnemers aan de buurtenquête een verantwoordelijkheid van de gemeente. Maar liefst 93 procent acht de gemeente hier vooral verantwoordelijk voor. Ook het onderhoud van groen en van recreatieve voorzieningen en speeltoestellen ziet men vooral als een verantwoordelijkheid van de gemeente. Voor zwerfafval zien deelnemers ook een verantwoordelijkheid weggelegd voor bewoners. Bijna tweevijfde (38 procent) vindt dat bewoners hierbij minstens een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen met de gemeente. Een kwart (27 procent) vindt het opruimen van zwerfafval vooral een verantwoordelijkheid van bewoners (figuur 4).
5
Figuur 4
Wie, gemeente of bewoners, is het meest verantwoordelijk voor de volgende aspecten? (nmin=209) Onderhoud van de weg, straat, stoep, lantaarnpalen.
93%
6%
Onderhoud recreatieve voorzieningen en speeltoestellen.
78%
17%
Het groenonderhoud in uw buurt.
78%
17%
Zwerfafval
38% 0%
25%
vooral gemeente
36% 50%
26% 75%
gemeente en bewoners
100% vooral bewoners
3. Specifieke plekken in de buurt In de buurtenquête is inwoners gevraagd naar de plekken in de buurt die zij als fijn ervaren en de plekken die aandacht verdienen. Inwoners konden hierbij ook foto’s insturen. Hier is geen gebruik van gemaakt. Fijne plekken in de buurt Fijne plekken in de buurt zijn de Zuiderspeeltuin waar kinderen fijn kunnen spelen. Daarnaast wordt ook het (buiten de wijk gelegen) Wooldrikspark meerdere keren genoemd. Hier kan fijn gewandeld worden en het is ook een fijne plek om met de kinderen heen te gaan vanwege de kinderboerderij. Het Perikplein en het plantsoen bij de Atjehstraat zijn fijne plekken vanwege het groen. Het nabije centrum van Enschede zien inwoners als een fijne plek vanwege de winkels en gezelligheid. Plekken die aandacht behoeven Meestgenoemde plek die aandacht nodig heeft, is de Kuipersdijk. Hier wordt hard gereden en het is niet overal veilig om over te steken. Aan de Getfertweg is al enige tijd een braakliggend terrein. Verder zijn verschillende kruisingen van de Getfertweg onoverzichtelijk.
4. Bijdrage van inwoners aan nette en veilige buurt In de buurtenquête is ook een aantal vragen opgenomen over de bijdrage die inwoners zelf willen leveren aan een nette en veilige buurt. Eigen bijdrage Bijna tweederde van de deelnemers aan de buurtenquête zou wel een bijdrage willen leveren aan een nette en veilige buurt of doet dit al (63 procent in totaal). Ruim eenderde wil geen bijdrage leveren (figuur 5).
6
Figuur 5 Zou u zelf een bijdrage willen leveren aan het veilig en netjes houden van uw buurt? (n=222)
nee; 37%
ja, dat doe ik al; 43%
ja dat wil ik wel doen; 20%
Redenen om wel of geen bijdrage te leveren Deelnemers aan de buurtenquête die wel een bijdrage willen leveren aan een nette en veilige buurt, vinden vooral dat iedereen zich hoort in te zetten voor de eigen buurt (54 procent), op enige afstand gevolgd door ‘ik wil graag mijn steentje bijdragen’. Degenen die geen bijdrage aan een veilige en nette buurt willen leveren, vinden dit vooral een taak van de gemeente (30 procent), hebben geen tijd of zeggen tevreden te zijn met de huidige situatie. Ruim vier op de tien noemt een andere reden om geen bijdrage te leveren. Veelal geeft men aan vanwege hoge leeftijd en/of gezondheidsklachten geen bijdrage kunnen leveren. Sommige personen geven aan dat als iedereen zijn eigen stoepje bijhoudt dit al voldoende is en een persoon geeft aan in een studentenhuis te wonen waardoor er minder cohesie is. Tabel 3 Redenen om wel of geen bijdrage te leveren aan een nette en veilige buurt. wel een bijdrage (n=136)
geen bijdrage (n=82)
iedereen hoort zich in te zetten voor zijn buurt
54%
ik ben tevreden zoals het nu is
11%
ik wil graag mijn steentje bijdragen
26%
ik heb geen tijd
15%
mijn buren/directe omgeving verwachten dat ik meehelp
2%
ik vind het niet mijn taak, maar van de gemeente
30%
anders
18%
anders
44%
Soort bijdrage dat men wil leveren Als men een bijdrage wil leveren, zorgt men het liefst voor een sneeuwvrij trottoir (83 procent). Ruim tweederde (68 procent) wil ook opletten of er iets kapot is en dit melden bij de gemeente en een even groot deel wil ook zwerfafval opruimen (figuur 6). Minder populair zijn onder meer het schoonmaken van speeltoestellen en speelplekken en met medebewoners het onderhoud regelen.
7
Figuur 6 Wat zou u zelf willen doen om de buurt schoon en veilig te houden? (n=137) trottoir sneeuwvrij houden in de winter
83%
opletten of iets kapot is en dit melden bij de gemeente
68%
opruimen van zwerfafval
68%
meedenken over de inrichting van de woonomgeving
39%
bladruimen in de straat in het najaar
38%
buurtactiviteiten organiseren
26%
opruimen van hondenpoep
17%
onderhouden van het groen
15%
deelnemen aan buurtcommissie of wijkraad
13%
helpen met onderhoudsacties van de gemeente
9%
met medebewoners het onderhoud regelen
7%
speeltoestellen/plekken schoonmaken
3%
anders
15% 0%
25%
50%
75%
100%
Frequentie van eigen bijdrage Deelnemers die een bijdrage (willen) leveren aan een schone en nette buurt zijn hiervoor in de meeste gevallen één of meerdere keren per maand of eens per kwartaal toe bereid (figuur 7). Figuur 7 Als men bereid is om bij te dragen aan een schone en veilige buurt, hoe vaak dan? (n=126) elke week
12%
een keer of meerdere keren per maand
40%
een keer per kwartaal
28%
een keer per jaar niet
7% 13%
0%
25%
50%
75%
100%
5. Sociale contacten Tot slot zijn een aantal vragen gesteld over sociale contacten in de buurt. Frequentie van sociale buurtcontacten en behoefte hieraan Acht van de tien deelnemers aan de buurtenquête heeft regelmatig contact met de eigen buren. De meerderheid heeft geen behoefte aan meer contact met buren en vindt ook niet dat er meer georganiseerd moet worden in de buurt. Ruim een op de tien deelnemers heeft wel behoefte aan meer contact met buren (figuur 8).
8
Figuur 8 Sociale contacten in de buurt. (nmin=212) Heeft regelmatig contact met buren
80%
Vindt dat er meer georganiseerd moet worden in buurt om onderling contact te versterken Heeft behoefte aan meer contact met buren
21%
29%
71%
11%
0%
75%
25% ja
50% nee
14%
75%
100%
weet ik niet
Taakverdeling voor organiseren buurtactiviteiten Bijna drie op de tien deelnemers vindt dat er wel meer georganiseerd moet worden in de buurt om onderling contact te versterken (figuur 8). Van de 65 personen die graag meer activiteiten in de buurt zien, vindt men dit of een taak van bewoners (door 42 procent genoemd) of van bewoners en de gemeente samen (35 procent). Andere partijen die hier een taak in zouden kunnen hebben zijn volgens sommige deelnemers de bewonerscommissie, wijkopbouwwerkers, woningcorporatie en de moskee. Figuur 9 U hebt aangegeven dat er in de buurt meer georganiseerd zou moeten worden. Wie zou dat volgens u moeten doen? (n=65) De gemeente
6%
Bewoners
42%
Beiden
35%
Anders
17% 0%
25%
50%
75%
100%
Interesse buurtactiviteiten Alle deelnemers aan de buurtenquête is vervolgens voor een reeks activiteiten gevraagd of zij deze zouden bezoeken als deze in de buurt georganiseerd worden (figuur 10). Een buurtfeest, buurtbarbecue of zomerbraderie maken de meeste kans op hoge bezoekersaantallen. Activiteiten van de kinderboerderij en sportactiviteiten worden minder vaak genoemd. Een op de zeven bewoners zou aan geen enkele activiteit deelnemen.
9
Figuur 10 Bezoek van buurtactiviteiten als deze georganiseerd zouden worden. (n=226) buurtfeest of buurtbarbecue
47%
zomerbraderie/markt in de buurt
46%
inloopavond herstructurering van de wijk
34%
kerstmarkt
29%
opschoondagen
22%
activiteiten voor kinderen
18%
(boom)plantdagen
17%
wijkraadvergadering
13%
natuur educatieve activiteiten
12%
sportactiviteiten
12%
activiteiten kinderboerderij
9%
anders, namelijk
8%
geen van deze activiteiten
14% 0%
25%
50%
75%
100%
10
