Branchewijzer Restauratiekwaliteit

Branchewijzer Restauratiekwaliteit Informatie kwaliteitsborging uitvoerende restauratiesector (gebouwde onroerende zaken) Inhoudsopgave Overkoepelende organisaties - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Stichting ERM Certificerende Instellingen - Hobéon - Kiwa - SKH - IKOB-BKB Adviesbureaus - Archiq / A. Reitsma - K. Boeder - E.J. Nusselder - Van Alphen Secretariaten Opleidingsinstellingen - Nationaal Restauratie Centrum - Restauratie Opleidings Projecten - Stichting Ribo - ROC Twente - ROC Graafschap College - ROC Koning Willem I College - Hogeschool Utrecht - Fundeon - Bouwradius Training en Advies - BGA Nederland Regionale initiatieven - Vereniging Restauratie Noord - Gelders Restauratie Centrum - Regeling “De Gelderse Voet” Brancheorganisaties - Vakgroep Restauratie - Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie - Vereniging Timmerwerk Restauratie - Vereniging Restauratie Steenhouwers - Het Neerlandsch Stucgilde - Nederlands Gilde van Kunstsmeden - Nederlandse Vereniging van Leidekkers - Nederlandse Vereniging van Molenmakers - Stichting Restauratieschildersbedrijven Nederland - Vakfederatie Rietdekkers - Vereniging Nederlandse Voegbedrijven - Zinkmeesters - Vakgroep Metalen Dakdekkers (koper, zink en lood) - Vereniging Adviesbureaus Monumentenzorg - Ondernemers Vereniging van Glazeniers

2 3 4 5 5 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 13 13 14 15 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

(versie nov. 2010)

1

OVERKOEPELENDE ORGANISATIES Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) Contactpersonen: Jos Bazelmans, Michiel van Hunen Kantoorgegevens:

Smallepad 5, 3811 MG Amersfoort Postbus 1600, 3800 BP Amersfoort T 033 – 421 7 421 F 033 - 42 17 799 I: www.cultureelerfgoed.nl E: [email protected] Omschrijving: Kennisinstituut Cultureel erfgoed is kwetsbaar. Goede zorg ontstaat niet vanzelf. Zeker niet als terreinen op de schop gaan, of historische gebouwen een nieuwe functie krijgen. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed onderzoekt welke aspecten van het erfgoed het beste zijn om te bewaren. En hoe die cultuurhistorische waarden het beste onderhouden kunnen worden. Op basis van dat onderzoek adviseert de dienst anderen over het behoud van de waardevolle elementen. En denkt mee bij het ontwikkelen van plannen. Daarom werken er bij de Rijksdienst velerlei deskundigen. Specialisten die alles weten over scheepswrakken, over natuursteen of over hoe de Romeinen wegen aanlegden. Die kennis zetten we gericht in om waardevol erfgoed voor Nederland te behouden. Ook internationaal levert de dienst een belangrijke bijdrage door de uitwisseling van kennis.

Wetten en regels De Rijksdienst is onderdeel van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en treedt op namens de minister. De dienst voert de Monumentenwet uit en verleent subsidies op het gebied van monumenten, archeologie en cultuurlandschap. Waar dit erfgoed bedreigd wordt, onderneemt de dienst actie. Bovendien beheert de Rijksdienst het Monumentenregister, het Nationaal Scheepsarcheologisch Depot en Archis, het centrale archeologische informatiesysteem. Als rijksoverheid bieden we het overzicht van de cultuurhistorische waarden in ons gehele land. Van het eerste begin, 350.000 jaar geleden, tot en met de naoorlogse periode van de wederopbouw.

(versie nov. 2010)

2

Stichting Erkenningsregelingen Restauratie en Monumentenbehoud (Stichting ERM) Bestuur: - Michiel de Bruin (voorzitter) - Harry Klunder (bestuurslid uit kringen van de Vereniging Timmerwerk Restauratie – VTR) - Evert-Jan Nusselder (bestuurslid uit kringen van de Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie – VAWR) - Marc van Roosmalen (bestuurslid uit kringen van de architectuur en RGD) - Peter Pieters (bestuurslid uit kringen van de Vakgroep Restauratie) - Dré van Dinther (bestuurslid uit kringen van de Vakgroep Restauratie) -

Michiel van Hunen (toehoorder namens de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed)

Ambtelijk secretaris: Agnes van Alphen Kantoorgegevens: Postbus 2079 (Utrechtseweg 3F) 3800 CB Amersfoort T: 033-465 9 465 F: 033-479 07 69 I: www.stichtingerm.nl E: [email protected] Omschrijving: De Stichting ERM heeft ten doel; kwaliteitsbevordering van de uitvoerende restauratiebranche en de daarin werkzame bedrijven. Dit doel wordt onder meer bereikt door het beheer van certificeringsregelingen die door de betreffende branche bij haar worden ondergebracht. Bestuursleden spreken zonder last of ruggespraak. De Stichting ERM opereert onafhankelijk. Regelingen: De Stichting ERM beheert per september 2009 de volgende regelingen: - Nationale Beoordelingsrichtlijn Erkend Restauratie Bouwbedrijf 2009 (BRL-ERB 2009) - Gezamenlijke Erkenningsregeling van Architecten werkzaam in de Restauratie (GEAR) - Nationale Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO procescertificaat Instandhoudingstechnologie (BRL 5020) + Uitvoeringsrichtlijn Instandhoudingstechnologie Hout in het Buitenklimaat. - Erkenningsregeling Restauratie Steenhouwerijen (ERS)

(versie nov. 2010)

3

CERTIFICERENDE INSTELLINGEN Hobéon Groep / Hobéon Certificering Contactpersonen: Wienke Blomen (directeur), Hanneke Bleijs, Miranda Maring Kantoorgegevens: Lange Voorhout 14 2514 ED Den HaagT: 070-30 66 800 F: 070-30 66 870 I: www.hobeon.nl E: [email protected] - [email protected] Omschrijving: Hobéon Groep is een adviesbureau voor het hoger en middelbaar (beroeps) onderwijs, de BVE-sector en het bedrijfsleven. Hobéon Groep vindt zijn oorsprong in het hoger onderwijs. Sinds begin jaren 90 is de groep actief als organisatieadviesbureau in het H(B)O en de BVE-sector. In de loop van de jaren heeft Hobéon zijn werkterrein verbreed. Sinds halverwege jaren ‘90 is certificering en beoordeling van kwaliteit een steeds belangrijkere loot aan de stam geworden. Certificering in de monumentenzorg vormde de start en is geleidelijk breder uitgezet naar andere spelers onder andere in de bouw, de sector kunst en cultuur en het (hoger) onderwijs. Regelingen: Hobéon Certificering heeft de volgende regelingen m.b.t. restauratie en monumentenzorg in ontwikkeling en/of uitvoer: -

Gezamenlijke Erkenningsregeling Architecten werkzaam in de Restauratie (GEAR) Erkenningsregeling/Beoordelingskader Integraal Werkend Architectenbureau (IWA) Erkenningsregeling Restauratie Schilderbedrijven Erkenningsregeling De Erkende Molenmakers Erkenningsregeling Restauratie Steenhouwerijen Erkenningsregeling Monumentenadviesbureaus (in ontwikkeling) Erkenningsregeling Orgeladviseurs (in ontwikkeling) Productcertificaat leien voor monumenten

(versie nov. 2010)

4

Kiwa N.V. / Kiwa Nederland Contactpersonen: Arjen van der Drift, Jan Keijzer, Annemieke Hol Kantoorgegevens: Postbus 70 (Sir W. Churchill-laan 273) 2280 AB Rijswijk T: 070-414 44 00 F: 070-414 44 20 I: www.kiwa.nl E: [email protected] - [email protected] Omschrijving: Kiwa Nederland is een internationaal opererend kwaliteitszorgbedrijf dat organisaties terzijde staat bij complete certificatietrajecten. Een Partner for Progress die betrokken is bij het voortdurend verbeteren van processen, producten, personeel en organisaties als geheel. De ruim 400 professionals die werkzaam zijn bij Kiwa in Nederland leggen zich toe op certificerings-, inspectie-, research-, consultancy- en opleidingsactiviteiten in een groot aantal marktsectoren. Regelingen: Kiwa Nederland heeft de volgende regeling m.b.t. restauratie en monumentenzorg in uitvoer: -

Nationale Beoordelingsrichtlijn Erkend Restauratie Bouwbedrijf 2009 (BRL-ERB 2009) Naast de uitvoering van de BRL-ERB 2009 worden in samenhang hiermee aanvullende audits voor ISO- en VCA (Veiligheid Checklist Aannemers) uitgevoerd bij de bouwbedrijven.

__________________________________________________________________________________ Stichting Keuringsbureau Hout (SKH) Contactpersonen: Oscar van Doorn (directeur), Jan Komdeur Kantoorgegevens: Postbus 159 (Nieuwe Kanaal 9c “Het Cambium”) 6709 PA Wageningen T: 0317-45 34 25 F: 0317-41 26 10 I: www.skh.org E: [email protected] Omschrijving: SKH stelt zich ten doel de kwaliteitszorg in het bouwsegment en dié sectoren waar hout en houtproducten worden toegepast en het gebruik van hout uit duurzaam beheerde bossen te vergroten. SKH is met name actief in hout, houtproducten, houtconstructies en hout gerelateerde producten. De verbetering/vergroting probeert SKH te bereiken door o.a. het gebruik van certificatiesystemen die onder nationaal en internationaal toezicht staan. Regelingen: SKH heeft de volgende regeling m.b.t. restauratie en monumentenzorg in uitvoer: - Nationale Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO procescertificaat Instandhoudingstechnologie (BRL 5020) + Uitvoeringsrichtlijn Instandhoudingstechnologie Hout in het Buitenklimaat. (versie nov. 2010)

5

IKOB - BKB Contactpersonen: Leendert Iseger Kantoorgegevens: Ringveste 1 3992 DD Houten Postbus 298 3990 GB Houten T: 030-635 80 60 F:030-635 06 86 I: www.ikobbkb.nl E [email protected] Omschrijving:. IKOB-BKB is gespecialiseerd in systeemcertificatie voor "ISO, VCA, Arbo en Milieu. Bovendien is het bureau - als licentiehouder - actief op het gebied van product- en procescertificatie op basis van het KOMO-keurmerk, het nationale keurmerk voor de bouwsector. IKOB-BKB is door de Raad voor Accreditatie erkend voor een breed scala aan werkterreinen. Hierdoor is het bureau gerechtigd kwaliteitsverklaringen af te geven met het KOMO-keurmerk. Regelingen: IKOB-BKB heeft de volgende regeling m.b.t. restauratie en monumentenzorg in uitvoer: - BRL 1513 (betonpannen en keramische pannen en leien van natuursteen (Maasdekking) (incl. historische gebouwen) - URL Maasdekking, aanhangsel A Monumenten

(versie nov. 2010)

6

ADVIESBUREAUS ArchiQ Contactpersoon: Abele Reitsma Kantoorgegevens: Doarpsstrjitte 36 9283 TG Surhuizum T: 0512-35 20 80 F: 0512-35 21 26 I: www.archiq.nl E: [email protected] Omschrijving: ArchiQ begeleidt partijen voor, tijdens en na het bouwproces; om eisen en oplossingen concreet te krijgen, onduidelijkheden weg te nemen en geschillen te beslechten. ArchiQ werkt onafhankelijk, deskundig en vertrouwelijk. ArchiQ legt zich onder meer toe op het beoordelen, actualiseren en opstellen van bouwkundige kwaliteitsdocumenten en adviseert bedrijven bij het behalen en behouden van de volgende regelingen: • •

Nationale Beoordelingsrichtlijn Erkend Restauratie Bouwbedrijf 2009 (BRL-ERB 2009) Nationale Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO procescertificaat Instandhoudingstechnologie (BRL 5020) + Uitvoeringsrichtlijn Instandhoudingstechnologie Hout in het Buitenklimaat.

Adviseur Instandhouding Monumenten K. Boeder Contactpersoon: Klaas Boeder Kantoorgegevens: Weerdestein 36 6714 CS Ede T: (0318) 635720 F: -I: www.klaasboeder.nl E: [email protected] Omschrijving: K. Boeder is onder meer actief in het adviseren van (monumenten) eigenaren over de aanpak van onderhoud en restauraties. Verder adviseert hij gemeenten bij diverse werkzaamheden op het gebied van vergunningverlening, toezicht en afhandeling van subsidiebeschikkingen en is hij actief als docent bij diverse opleidingen in de restauratie en monumentenzorg. Daarnaast is hij betrokken bij het schrijven van Uitvoerings Richtlijnen o.a. voor leibedekking en restauratievoegwerk. Verder treedt hij op als auditor bij verschillende erkenningsregelingen zoals de BRL-ERB en De Gelderse Voet.

(versie nov. 2010)

7

Monumentenzorg – E.J. Nusselder Contactpersoon: Evert-Jan Nusselder Kantoorgegevens: Laan van Meerdervoort 375 2563 AP Den Haag T: 06-224 74 924 F: I: E: [email protected] Omschrijving: E.J. Nusselder is bouwkundig ingenieur met specialisatie Restauratie. Hij was werkzaam bij het bureau Rijksbouwmeester als architect en bouwhistoricus en adviseerde als senior architect adviseurmonumenten de Rijksgebouwendienst bij restauratieprojecten. Bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (nu Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) vervulde hij de functie van hoofd van de afdeling Instandhoudingstechnologie. Als zelfstandig adviseur monumentenzorg is hij momenteel in samenwerking met Hobéon Certificering betrokken als auditor bij diverse erkenningsregelingen in de restauratie waaronder de Gezamenlijke Erkenningsregeling van Architecten Werkzaam in de Restauratie (GEAR) en de Erkenningsregeling voor Restauratie Steenhouwerijen. Voorts verricht hij projecten op het gebied van kwaliteitszorg en certificering. E.J. Nusselder is voorzitter van de Vereniging van Architecten werkzaam in de Restauratie (VAWR).

Van Alphen Secretariaten Contactpersonen: Agnes van Alphen, Jeannette Boonstra, Kantoorgegevens: Treekerbergje 4 3817 KK Amersfoort T: 033-456 07 08 F: 033-453 10 39 I: www.vanalphensecretariaten.nl E: [email protected] Omschrijving: Van Alphen Secretariaten legt zich toe op freelance verenigingsmanagement van organisaties in de uitvoerende restauratiebouw en monumentenzorg, en daarmee samenhangende projecten. Van Alphen Secretariaten voert het secretariaat voor de navolgende organisaties: • • • •

Vakgroep Restauratie Stichting Erkenningsregelingen Restauratie en Monumentenbehoud Vereniging Timmerwerk Restauratie Vereniging van Restauratie Steenhouwers

(versie nov. 2010)

8

OPLEIDINGSINSTELLINGEN Nationaal Restauratie Centrum Contactpersoon: Imelda Kneppers Kantoorgegevens: Postbus 2739 (Oostelijke Handelskade 12) 1000 CS Amsterdam T: 020-623 77 91 / F: 020-620 83 44 I: www.restauratiecentrum.nl E: [email protected] Omschrijving: Het NRC stelt zich ten doel om de kennis van restauratietechnieken, restauratieambachten en monumentenzorg te bevorderen. Het NRC verzorgt diverse bouw- en restauratiecursussen, studiedagen en lezingen. De doelgroep van het NRC bestaat uit al degenen die betrokken zijn bij de uitvoering van restauratieprojecten: ambachtslieden, uitvoerders, aannemers, architecten, ambtenaren van monumentenzorg en bouwtoezicht, adviseurs, schilders, glazeniers, stukadoors, studenten en bouwkundigen. Docenten van het NRC zijn specialist in hun vakgebied en hebben ervaring op het gebied van scholing en onderwijs.

Restauratie Opleidings Projecten (ROP’s) Contactpersoon: Martin Bellers Kantoorgegevens: ROP Landelijk Secretariaat: Postbus 531 (Aan de Stadsmuur 79-83) 8000 AM Zwolle T: 038-421 32 57 / F: 038-4218184 I: www.rop-nederland.nl E: [email protected] Omschrijving: Het Restauratie Opleidings Project biedt leerlingen de kans zich te specialiseren in het restauratietimmeren of het restauratiemetselen. Het ROP omvat een brede praktijkgerichte allround opleiding. ROP’s zijn actief in de regio’s Oost, Middenwest, Zuidwest en Zuid. Als een leerling kiest voor de restauratieopleiding timmerkracht of metselaar, volgt deze een landelijk erkende beroepsopleiding op niveau 3 van Fundeon. Na de primaire opleiding (de basisopleiding) wordt begonnen aan de voortgezette opleiding (beroepsopleiding) met als specialisatie restauratietimmerkracht of restauratiemetselaar. Deze opleiding wordt met een wettelijk diploma en een bedrijfstakcertificaat afgesloten. Daarna bestaat er nog de mogelijkheid een extra jaar in de restauratie te volgen. Voor de beroepspraktijkvorming worden de leerlingen meestal op meerdere restauratieobjecten en soms bij verschillende erkende restauratieopleidingsbedrijven geplaatst. Tijdens de opleiding zijn de leerlingen in dienst van een samenwerkingsverband van bouwbedrijven in de regio. De theorie (één dag in de week) wordt gegeven op het ROC dat de restauratieopleiding verzorgt. (versie nov. 2010)

9

Stichting RIBO Contactpersoon: Martin Bellers Kantoorgegevens: Postbus 531 (Aan de Stadsmuur 79-83) 8000 AM Zwolle T: 038-421 32 57 F: 038-4218184 I: www.ribo.nl

E [email protected] De trainingen en cursussen worden gehouden op Erve Woldhuis: Haarweg 3 7555 PC Hengelo T: 074 – 2919555 - Mobiel 06-55793787 F: 074 - 2507713 Omschrijving: De doelstellingen van de Stichting RIBO zijn: · het organiseren van praktijkopleidingsplaatsen op restauratieprojecten · het stimuleren van leerlingen om zich in de restauratie te bekwamen en daarmee de instroom in en doorstroom naar restauratie opleidingen te vergroten · het stimuleren van monumenteneigenaren om restauratieprojecten als opleidingsproject uit te voeren · het op peil houden van vakmanschap middels het aanbieden van specifieke restauratietrainingen (1 tot 5-daagse trainingen). Anders gezegd: RIBO brengt werk en opleiding bij elkaar. Daarnaast kent RIBO een tweede doelstelling: het versterken van de toeristisch-recreatieve infrastructuur door objecten te restaureren die na de restauratie een toeristische bestemming krijgen. ROC Twente Contactpersoon: Jolande Sprooten Kantoorgegevens: ROC van Twente, MBO College voor Bouw, Infra & Interieur, Team Kader Bouw / Infra Almelo De Sumpel 6 7606 JJ Almelo T: 0546-809757 F: 0546-809710 E: jsprooten@rocvantwente I: www.rocvantwente.nl Omschrijving: Verzorgt de opleidingen: - Niveau 3 allround timmeren en metselen, uitstroomprofiel restauratie (in samenwerking met samenwerkingsverbanden en RIBO) - Niveau 4 middenkaderfunctionaris, uitstroomprofiel restauratie (restauratiemedewerker), (in samenwerking met ROC KWI in ’s-Hertogenbosch) (versie nov. 2010)

10

ROC Graafschap College Contactpersoon: Mevr. A. Vos Kantoorgegevens: Kennedylaan 51 7001 EA Doetinchem T: 0314-353500 F: 0314-353529 I: www. graafschapcollege.nl E: [email protected] Omschrijving: Verzorgt de opleiding Niveau 3 allround timmeren en metselen, uitstroomprofiel restauratie (in samenwerking met samenwerkingsverbanden en aannemers in Oost-Gelderland). Verder betrokken bij het opzetten en uitwerken van aanvullende opleiding restauratiemetselen in samenwerking met het Gelders Restauratiecentrum

ROC Koning Willem I College

Contactpersoon: Cor Ariëns Kantoorgegevens: Postbus 122 5201 AC ’s-Hertogenbosch Vlijmenseweg 2 5223 GW ‘s-Hertogenbosch T: 073-624 96 24 F: 073-624 96 29 E: c.arrië[email protected] I: www.kw1c.nl Omschrijving: Verzorgt de opleidingen: - Niveau 3 allround timmeren en metselen, uitstroomprofiel restauratie (in samenwerking met ROP-Zuid). - Niveau 4 middenkaderfunctionaris, uitstroomprofiel restauratie (restauratiemedewerker), (in samenwerking met ROC van Twente in Almelo)

(versie nov. 2010)

11

Hogeschool Utrecht Contactpersoon: Chris van Eunen, Toos Kruiswijk Kantoorgegevens: Postbus 182 (Nijenoord 1) 3500 AD Utrecht T: 030-238 88 88 F: 030-2388889 E: [email protected] I: www.hu.nl Omschrijving: De Hogeschool Utrecht is een onderwijsinstelling die zich tevens bezig houdt met het geven van opleidingen en cursussen gericht op de restauratiebranche.

Restauratieopleidingen: - Monumentenzorg, theorie en praktijk, cursus die bestaat uit 15 woensdagen - Post-HBO Bouwhistorie, Restauratie en Monumentenzorg, 2 jarige opleiding (2 avonden per week)

(versie nov. 2010)

12

Fundeon Contactpersoon: Gert Meijer, Henk Janssen, Harry v.d. Veen Kantoorgegevens: Postbus 440 3840 AK Harderwijk Ceintuurbaan 2 3847 LG Harderwijk T 0341-499 499 F 0341-499 999 E: [email protected] [email protected] I: www.fundeon.nl Omschrijving: Fundeon is het Kenniscentrum Beroepsonderwijs voor de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij. Fundeon vormt daardoor de schakel tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Naast de wettelijke taken die zij heeft vanuit de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB), voert Fundeon in opdracht van werkgevers- en werknemersorganisaties diverse taken en diensten uit om de bedrijfstak te versterken. Fundeon adviseert bedrijven en werknemers in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij op het gebied van scholing en loopbaanbeleid, stemt het beroepsonderwijs af op de wensen van de bedrijfstak en promoot het werken en leren in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij. Ook is Fundeon actief bij EVC-trajecten, o.a. in samenwerking met BGA-Boxtel.

Bouwradius Training & Advies Contactpersoon: W.C. Slob Kantoorgegevens: Baron de Coubertinlaan 33 2719 EN Zoetermeer Postbus 3011 2700 KG Zoetermeer T: 079-3685816 F: 0793685890 E: www.bouwradius.nl I: [email protected] Omschrijving: Restauratie opleidingen: - Bijzondere uitvoeringstechnieken bij restauratievoegwerk (cursus van 5 dagen) - Restauratievoegwerk: knip- en snijwerk (cursus) - Werken in de restauratie (cursus van 1 dag) - Werken in de restauratie (cursus van 2 dagen)

(versie nov. 2010)

13

BGA Nederland

Contactpersoon: Bert van de Pol Kantoorgegevens: De Tijvert 2 5282 RL Boxtel Postbus 57 5280 AB Boxtel T: 0411-652140 F: 0411-652141 E: [email protected] I: www.bga-nederland.nl Omschrijving: Verzorgt voor de diverse gespecialiseerde aannemers opleidingen en cursussen, waaronder; - Restauratievoeger (opleiding/cursus in ontwikkeling) - Leidekkersopleiding niveau 2 en 3 - Leidekkerspaspoort voor EVC-traject (betrokken bij initiatief, najaar 2009) - Pannendekkingen en metalen dakbedekkingen (in ontwikkeling samen met Stichting opleiding Hellende Daken en Gilde Metalen Dakdekkers.)

14

REGIONALE INITIATIEVEN Provincies Groningen, Friesland en Drenthe: Vereniging Restauratie Noord (ROP noord) Contactpersoon: Paulien Homan, Henk Lohrengel Kantoorgegevens: Bouwend Nederland Regio Noord Leonard Springerlaan 31-4 9727 KB Groningen T: 050-5240414 F: 050-5240418 I: www.bouwendnederland.nl E: [email protected] / [email protected] Omschrijving: De Vereniging Restauratie Nederland i.o. stelt zich ten doel een duurzame opleidingsstructuur voor de restauratieopleiding in Noord-Nederland te creëren, waarbij de kwalitatieve en kwantitatieve instroom van leerlingen wordt gegarandeerd. De vereniging dient tevens als platform voor kennisuitwisseling. Hiermee kan het bestaande Restauratie Opleidings Project (ROP) in Noord-Nederland een extra impuls krijgen.

Gelders Restauratie Centrum Contactpersoon: Jos Nij Bijvank (ad interim) Schijfstraat 24 5061 KB Oisterwerk T: 013-456.68.40 / mobiel 06-20.407.317, E: [email protected] I: www.jnb-palo.nl Kantoorgegevens: Provincie Gelderland Markt 11 6811 CG ARNHEM T: 026-359 9111 F: 026-359 9480 I: www.gelderland.nl E: [email protected] Omschrijving: Er is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd voor het opzetten van een Gelders Restauratie Centrum voor cursussen en opleidingen niveau 3 en 4. Inmiddels is door de Provincie Gelderland een subsidie toegekend. Het initiatief wordt nu verder uitgewerkt. In eerste instantie is er aandachto voor een opleiding restauratietimmerkracht en –metselaar op een regionale locatie. In het voorjaar 2011 wil men met de activiteiten daadwerkelijk gaan starten. (versie nov. 2010)

15

Provincie Gelderland : Regeling Kennis en Kunde / De Gelderse Voet Contactpersoon: Ernst van der Grijp (Monumentenwacht Gelderland) Kantoorgegevens: Richtersweg 21 6865 GD Doorwerth Postbus 13 6865 ZG Doorwerth T: 026-3391707 F: 026 3397211 E: [email protected] I: www.monumentenwacht-gld.nl Omschrijving regeling: De regeling Kennis en Kunde wil bedrijven die werkzaamheden uitvoeren aan monumenten in Gelderland kwalificeren. De regeling heeft voor 17 disciplines die bij de uitvoering een belangrijke rol spelen, kwaliteitseisen geformuleerd. Speerpunten in de kwaliteitsregeling zijn het op peil brengen en houden van kennis en kunde door structureel opleiden. Op basis van een intake krijgen potentiële aanvragers een audit. Hiervoor zijn een vijftal auditoren aangetrokken die hun sporen in de monumentenzorg hebben verdiend. De bevindingen van de audit worden voorgelegd aan een onafhankelijk adviescommissie die hierover een beslissing neemt. Aantal aangesloten bedrijven: Geen. Er is in 2007 een pilot uitgevoerd onder 8 onderaannemers en in 2008 onder 14 gespecialiseerde ambachten en bedrijven. De bedoeling is dat begin 2011 de eerste bedrijven op basis van deze kwaliteits regeling worden erkend. In het najaar 2010 is gestart met de intake en toetsing van bedrijven die hiervoor in aanmerking willen komen.

(versie nov. 2010)

16

BRANCHEORGANISATIES

Vakgroep Restauratie (vereniging) Bestuur: -

Boudewijn de Bont (voorzitter) Dré van Dinther Peter Pieters Marco San Giorgi Wim Rohaan Flip van de Burgt Gert Klein Ikkink

Ambtelijk secretaris: Agnes van Alphen Kantoorgegevens: Postbus 2079 3800 CB Amersfoort T: 033-465 9 465 F: 033-479 07 69 I: www.vakgroeprestauratie.nl E: [email protected] Omschrijving: De leden van de Vakgroep Restauratie nemen samen ongeveer 2/3 van de restauratiebouwproductie in ons land voor hun rekening. De Vakgroep zet zich al bijna 30 jaar in voor kwaliteitswaarborging, innovatie, het behoud van ambachtelijk restauratievakmanschap en treedt op als belangenbehartiger en gesprekspartner binnen de restauratie- en monumentenwereld. De leden van de Vakgroep Restauratie voldoen aan strenge kwaliteitsnormen en zijn allen "erkend restauratie bouwbedrijf". Een restauratiebouwbedrijf kan eerst toetreden tot de branchevereniging nadat het certificaat BRL-ERB is behaald. Verlies van het certificaat betekent dan ook het einde van het lidmaatschap. De vereniging is betrokken bij diverse opleidingsinstanties en cursusorganisaties in de monumentenzorg. Regeling: Nationale Beoordelingsrichtlijn Erkend Restauratie Bouwbedrijf 2009 (BRL-ERB 2009). (tekst beschikbaar) Aantal leden (allen erkend): 37 (per 1-11-2010) Certificerende instelling: Kiwa

(versie nov. 2010)

17

Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie (VAWR) Bestuur: -

Evert-Jan Nusselder (voorzitter) Maarten Fritz Jan-Willem Walraad Krijn van den Ende Frans Sturm

Secretaris: Adriënne Mazzola Kantoorgegevens: Zwarte Kamp 1 4191 KR GELDERMALSEN T: 0345-581643 F: 0345 - 581815 I: www.vawr.nl E: [email protected] Omschrijving: De Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie is een actieve branchevereniging die zich ten doel stelt om kwalitatief hoogwaardig behoud, herstel en restauratie van monumenten in ons land te bevorderen en te bewerkstelligen. De vereniging is opgericht in juni 2006. Leden van de VAWR zijn in het bezit van een GEAR-certificaat. GEAR staat voor: Gezamenlijke Erkenningsregeling van Architecten werkzaam in de Restauratie. Een regeling die waarborgt dat aangesloten bureaus aan specifieke eisen voldoen die de verantwoorde omgang met monumenten vraagt Regeling: Gezamenlijke Erkenningsregeling van Architecten werkzaam in de Restauratie (GEAR) (Tekst beschikbaar) Aantal leden: 14 (allen erkend) (per 1-12-2010) Certificerende instelling: Hobéon

(versie nov. 2010)

18

Vereniging Timmerwerk Restauratie (VTR) Bestuur: -

Harry Klunder (voorzitter) Kees van Essen Kasper Burgy Rolf van de Plas

Ambtelijk secretaris: Agnes van Alphen Kantoorgegevens: Postbus 2079 3800 CB Amersfoort T: 033-465 9 465 F: 033-479 07 69 I: www.timmerwerkrestauratie.nl E: [email protected] Omschrijving: Het doel van de vereniging is de belangen te behartigen van aangesloten restauratiebouwbedrijven en timmerfabrieken voor restauratie timmerwerk en alles wat daarmee verband houdt in de ruimste zin. De leden van de Vereniging Timmerwerk Restauratie (VTR) leveren hout en houtproducten als kozijnen, deuren en ramen, interieurs, trappen en constructies van hoge kwaliteit. Hun werkwijze is gecertificeerd volgens de KOMO beoordelingsrichtlijn BRL 5020 en vastgelegd in een procescertificaat. Het werk voldoet aan de hoogste ethische en technische eisen. Na aanvang lidmaatschap dient een restauratie-timmerbedrijf binnen 2 jaar het KOMOprocescertificaat BRL 5020 te behalen. Tot het behalen van dit certificaat is het bedrijf “aspirant-lid”. Regeling: Nationale Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO procescertificaat Instandhoudingstechnologie (BRL 5020) + Uitvoeringsrichtlijn Instandhoudingstechnologie Hout in het Buitenklimaat. (tekst beschikbaar) Aantal leden: 7 (erkend), 9 (aspirant) (per 1-11-10)

Certificerende instelling: SKH

(versie nov. 2010)

19

Vereniging Restauratie Steenhouwers (VRS) Bestuur: -

William Slotboom (voorzitter) Anne Krikke Frits Woudenberg Bart Woudenberg

Ambtelijk secretaris: Agnes van Alphen Kantoorgegevens: Postbus 2079 3800 CB Amersfoort T: 033-465 9 465 F: 033-479 07 69 I: www.restauratiesteenhouwers.nl E: [email protected] Omschrijving: De vereniging stelt zich ten doel de belangen te behartigen van aangesloten restauratiesteenhouwers en alles wat daarmee verband houdt in de ruimste zin. Alleen restauratiesteenhouwerijen die voldoen aan de Erkenningsregeling Restauratie Steenhouwers (ERS), hetgeen blijkt uit een geldig ERS-certificaat, kunnen lid worden. Regeling: Erkenningsregeling Restauratie Steenhouwerijen (tekst beschikbaar) Aantal leden: 4 (allen erkend) Certificerende instelling: Hobéon

(versie nov. 2010)

20

Het Neerlandsch Stucgilde (vereniging) Bestuur: -

Jaap Poortvliet (voorzitter) Monty Linssen (secretaris) Marcel Vlasblom Anton van Delden

Ambtelijk secretaris: Hans Geerken (NOA) Kantoorgegevens: Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA) Nieuweweg 226 3905 LT Veenendaal. T: 0318-527290 F: 0318-522357 I: www.stucgilde.nl E: [email protected] Omschrijving: Het Neerlandsch Stucgilde bestaat uit een groep van zelfstandige en op grond van hun bewezen vakmanschap, gerespecteerde ondernemingen. Deze gespecialiseerde bedrijven hebben zich nu verenigd in een aan de nieuwe tijd aangepaste vorm van het oude gilde. Want het gaat tegenwoordig uitsluitend en vooral om de bevordering en de bewaking van de kwaliteit van het product. Als algemene doelstelling geldt: het bevorderen van de kwaliteit van restauratief en decoratief stukadoorswerk en het onderling uitwisselen van bij de Gildeleden aanwezige expertise en vak- en materiaalkennis. Aspirant leden van het Gilde moeten zich, alvorens als lid te worden toegelaten, met goed gevolg aan het accreditatieproces onderwerpen en op verschillende gebieden hun kennis en ervaring bewijzen en aantonen. Regeling: Toelatingscriteria: - Diploma meesterstukadoor (Opleiding Savantis) ofwel - Toetsing op basis van interne regeling door onafhankelijke accreditatiecommissie bestaande uit 3 oud-stukadoors Aantal leden: 24 Certificerende instelling: --

21

Nederlands Gilde van Kunst, Sier en Restauratiesmeden (NGK) Bestuur: -

Hennie van der Paauw (voorzitter) Sjaak van de Geijn Paulûs van der Jagt Addy Kon Johanna Long

Ambtelijk secretaris: Miko Wijnands (Metaalunie) Kantoorgegevens: Koninklijke Metaalunie Einsteinbaan 1 3439 NJ Nieuwegein Postbus 2600 3430 GA Nieuwegein T: 030-605 33 44 F: 030- 605 31 22 I: www.smeden.nl E: [email protected] Omschrijving: Het Nederlands Gilde van Kunst,- Sier- en Restauratiesmeden (NGK) is de branchevereniging voor professionele, ambachtelijke smederijen in Nederland. Het NGK organiseert cursussen en leidt nieuwe smeden op. Hoe machtig en mooi smeden is, laat het NGK aan het publiek zien tijdens manifestaties. En bij een “NGK Erkende Smederij” weet een opdrachtgever dat hij met een vakbekwame smid van doen heeft. Daar staat het NGK voor; waarborgen van kwaliteit en behoud van het ambacht. Regeling: Certificeringsregeling NGK Erkende (tekst beschikbaar, gïntroduceerd per 1-1-2010) Aantal leden: 71 (waarvan 13 bedrijven erkend) Certificerende instelling: Stichting Keurmerk Branches (SKB) te Nieuwegein

(versie nov. 2010)

22

Nederlandse Vereniging van Leidekkers Bestuur: -

P. Brand (voorzitter) D. Zijlstra (secretaris) C. Verkoelen

Ambtelijk secretaris: Kantoorgegevens: Postbus 151 8440 AD Heerenveen T: 0513-624058 F: 0513-633446 I: www.leidekkersvereniging.nl E: [email protected] Omschrijving: De Vereniging van Leidekkers in Nederland is er alles aan gelegen het ambachtelijke vakmanschap te behouden en de onderscheidende kracht verder te vergroten. Certificering en opleidingen zijn daarbij belangrijke middelen. Zo is het de bedoeling dat elk lid in de toekomst de VCA-certificering dient te bezitten. Daarnaast zal het merk 'De Leisteenmeesters' nog meer inhoud krijgen. In samenwerking met de Rijksdienst voor Gebouwen en Monumentenzorg wordt daartoe een certificeringstraject opgesteld, dat zal uitmonden in nog scherpere criteria en beoordeling door een externe toetsingscommissie. In het verlengde van dit certificeringstraject ligt het opzetten van een opleiding voor het veelzijdige vak van leisteenmeester. In het reguliere onderwijs zijn daarvoor geen geschikte opleidingstrajecten voorhanden. Het realiseren van een eigen opleiding betekent dat het unieke leidekkersambacht ook in de toekomst kan blijven bestaan. Op dit moment volgen ca. 8 leerlingen de leidekkersopleiding bij BGA voor niveua 2 en 3. De leden van de vereniging nemen ca. 70% van het restauratie - leidekkerswerk in ons land voor hun rekening. Regeling: -

BRL 1513 (betonpannen en keramische pannen en leien van natuursteen (Maasdekking) (incl. historische gebouwen) URL Maasdekking

Aantal leden:

17 (waarvan erkend op onderdeel historische gebouwen 15) 1 bedrijf niet lid doch wel erkend, tevens op onderdeel historische gebouwen

Certificerende instelling: Ikob-Bkb

23

Nederlandse Vereniging van Molenmakers Bestuur: -

Wim Herrewijnen (voorzitter) Vacature (penningmeester) Lucas Verbij (secretaris)

Secretaris:

Kantoorgegevens: Van Klaverweijdeweg 25 2355 AA Hoogmade T: 071-5018478 / 06-515 848 38 (mobiel Lucas Verbij) F: 071-5018054 I: www.nvvm.nl (nog niet online) E: [email protected] Omschrijving: De leden van de vereniging onderhouden, restaureren en bouwen nieuwe wind- en watermolens binnen en buiten Nederland. De erkenningsregeling is ontwikkeld binnen de vereniging en wordt uitgevoerd door Hobéon. Regeling: Normen voor de Erkende Molenmaker Aantal leden: 20 (waarvan 6 erkend)

Certificerende instelling: Hobéon (versie nov. 2010)

24

Stichting Restauratieschildersbedrijven Nederland Bestuur: -

Gert van Zetten (voorzitter) Ludwig Smits (penningmeester) Friso Hagen (secretaris) Vacature Vacature

Ambtelijk secretaris: Fulco de Vente (Fosag) Kantoorgegevens: Coenecoop 5, 2741 PG Waddinxveen Postbus 30, 2740 AA Waddinxveen T: 0182-571444 F: 0182-572083 I: www.fosag.nl E: [email protected] Omschrijving: De stichting stelt zich ten doel om de kwaliteit van restauratieschilderwerk te waarborgen, om kennis en kunde van deze vakdiscipline te verbeteren en om de opleiding tot restauratieschilder te verbeteren. De stichting streeft ernaar de Erkenningsregeling Restauratie Schildersbedrijven met ingang van 2010 in te voeren. Regeling: Erkenningsregeling Restauratie Schilderbedrijven

Aantal leden: 9 (waarvan geen erkend) 1 erkend bedrijf (geen lid)

Certificerende instelling: Hobéon (nog niet definitief) (versie nov. 2010)

25

Vakfederatie Rietdekkers (vereniging) Bestuur: - H. (Harry) Straver (voorzitter) - A. de Laat (secretaris) - C. Kooijman - H. van den Bos - G. Kleinjan - H.J. de Wolde - D. Stuut - A. Veldwachter Ambtelijk secretaris: Joost Kreuger, van facilitair bureau Riet Advies Bouwbegeleiding en Consultancy BV (Riet ABC B.V.) Kantoorgegevens: Koperslager 8a Nijkerk Postbus 1011 3860 BA Nijkerk T: 033-2454900 F: 033-2453966 I: www.riet.com E: [email protected] Omschrijving: De Vakfederatie Rietdekkers is de brancheorganisatie van rietdekkers in Nederland. De Vakfederatie Rietdekkers is aangesloten bij de Aannemersfederatie Bouw & Infra. De Vakfederatie Rietdekkers behartigt de belangen van de zelfstandige rietdekkers en rietdekbedrijven, zowel op economisch als op sociaal gebied. Het secretariaat is uitbesteed aan facilitair bureau Riet ABC B.V. Regeling: Bij uitvoering van werkzaamheden wordt in voorkomende gevallen gewerkt volgens uitvoeringseisen die door de RCE worden verstrekt. Voor de uitvoering van de opdracht wordt de “Code van de rietdekker” gehanteerd, uitgegeven door het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA), versie januari 2005. Aantal leden: 260 Het lidmaatschap staat open voor rietdekkers die beschikken over het diploma Rietdekker. De opleiding daartoe wordt gegeven door Bureau Dak Advies (Gorinchem) in samenwerking met de Vakfederatie Rietdekkers (Riet ABC B.V.). Verder wordt door het Deltion College Zwolle met een samenwerkingsverband in Genemuiden, een opleiding rietdekker niveau 2 verzorgd.Alle leden werken geregeld op geregistreerde monumenten. Er is geen specifiek beleid of afzonderlijke kwaliteitsnormering opgesteld voor restauratiewerkzaamheden. In het najaar 2010 zijn initiatieven ontplooid om te komen tot een groep gespecialiseerde rietdekkers in de restauratie met een eigen URL. Certificerende instelling: -(versie nov. 2010)

26

Vereniging Nederlandse Voegbedrijven (VNV) Bestuur: - Gerlach Takkenkamp, voorzitter - Gerrit Danneberg, secretaris - Jo Bogers - Berry Endevoets - Sander Kemper (penningmeester) - Marco Koedooder Ambtelijk secretaris: Robert Frank Houbaer Kantoorgegevens: Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein T: 030-638 19 38 F: 030 - 634 20 40 I: www.vnv-voeg.nl E: [email protected] / [email protected] Omschrijving: De VNV is een landelijk opererende branchevereniging voor voegers en is aangesloten bij de Aannemersfederatie Bouw & Infra. De VNV behartigt de belangen van haar leden. Hierbij heeft de VNV aandacht voor het behartigen van sociaal economische belangen en voor de technische aspecten van het voegen. De belangenbehartiging is verdeel in de aandachtsgebieden; Techniek en Innovatie, Arbeidsmarkt en Scholing en Positionering en Netwerkvorming. De VNV is aangesloten bij de Aannemersfederatie Nederland Bouw & Infra. Regeling: In 2010 is een Beoordelingsrichtlijn uitgewerkt: Erkend Restauratie Voegwerk (ERV) met een hieraan gekoppelde uitvoeringsrichtlijn (URL). De verwachting is dat in het voorjaar 2011 de eerste bedrijven gecertificeerd zullen worden Aantal leden: 130 VNV-leden De VNV kent als lidmaatschapscriterium dat in hoofdzaak het voegbedrijf moet worden uitgevoerd. Naar verwachting zullen ca. 15 tot 30 leden gaan deelnemen aan de ERV. De tekst van de Erkenningsregeling wordt beschikbaar gesteld zodra deze voldoende is uitontwikkeld. Certificerende instelling: wordt momenteel gezocht (versie nov. 2010)

27

Zinkmeesters Bestuur: -

Henk Ruitenberg (voorzitter) Mark Schreuder (secretaris) Piet Brand (penningmeester) Hans Kwekel Hendri Otte Lerau Crombach Erwin Smeets

Ambtelijk secretaris: Kantoorgegevens: Postbus 2322 5500 BH Veldhoven T: 040 - 842 81 10 F: I: www.zinkmeesters.nl E: [email protected] Omschrijving: De Zinkmeesters zijn aangesloten bij de Aannemersfederatie Bouw & Infra. De Zinkmeesters vormen een modern gilde waarbij alleen de beste zinkdakdekkers van Nederland zijn aangesloten. Iedere Zinkmeester voldoet aan de strengste kwaliteitseisen. Zinkmeesters zijn in het bezit van het KOMO-procescertificaat conform de Nationale beoordelingsrichtlijn Dak, Gevel en Gootconstructies (BRL 5212) Regeling: Beoordelingsrichtlijn 5212 Aantal leden: 31 Certificerende instelling: IKOB-BKB

(versie nov. 2010)

28

Vakgroep Metalen Dakdekkers (koper, zink en lood) Bestuur: -

Jan Janssen (voorzitter) (0545-292018 / 06-54208297) Johan de Rechter Martijn van Sonsbeek Olivier bij de Vaate Jurgen van Keulen

Ambtelijk secretaris: Remco Klaassen (vakgroepmanager) Kantoorgegevens: Uneto-VNI Bredewater 20 2715 AD Zoetermeer Postbus 188 2700 AD Zoetermeer T: 079-325 06 50 F: 079-325 06 66 I: www.uneto-vni.nl E: [email protected] Omschrijving: De Vakgroep Metalen Dakdekkers is één van de vakgroepen binnen Uneto-VNI. Het gilde wordt ondersteund door een vakgroepmanager van Uneto-VNI en is geen zelfstandige vereniging. In 2008 is men gestart met de opleiding non-ferro (lood-koper-zink) niveau 2 in samenwerking met ROC Arnhem. Met de ontwikkeling van de opleidingen niveau 2 en 3 is de MBO-opleiding compleet. Vervolgens wordt gestreefd naar een patroonsopleiding op HBO niveau alsmede een restauratieopleiding op HBO-niveau. Voor deze laatste opleiding wordt samengewerkt met T. Hermans en M. van Hunen van de RCE. Daarnaast is er een erkenningsregeling en EVC-traject in samenwerking met opleidingsinstituut Kenteq. De financiering van de ontwikkeling van de diverse opleidingen en trajecten is nog niet rond en vormt momenteel een groot punt van aandacht. Regeling: Stichting Erkenning Installatiebedrijven (SEI). Assessoren vanuit de vereniging beoordelen enerzijds diploma’s, EVC en aanwezig vakmanschap en anderzijds aanwezige specifieke machines en gereedschappen bij de bedrijven waarna een erkenning kan worden behaald. Het Gilde streeft ernaardat alle leden eind 2013 gecertificeerd zijn. Aantal leden: 75 (naar schatting zijn ca. 40 bedrijven actief in de monumentenzorg) Certificerende instelling: -- (SEI-beoordelingen wordt uitgevoerd door interne assessoren)

(versie nov. 2010)

29

Vereniging Adviesbureaus Monumentenzorg (VAM) Bestuur: -

Jörg Franken (voorzitter) Martijn van de Steen (secretaris en penningmeester) Willard van Reenen Klaas Boeder

Ambtelijk secretaris: --

Kantoorgegevens: Telderskade 2M 2321 TD Leiden T: 071-5725328 F: 071- 5725642 I: www.verenigingadviesbureausmonumentenzorg.nl E: [email protected] Omschrijving: De vereniging is opgericht (voorjaar 2010). Er wordt in het najaar van 2010 een erkenningsregeling ontwikkeld waarin bedrijfsorganisatorische en vakinhoudelijke eisen zullen worden opgenomen. Met een klein groep van geïnteresseerde toekomstige deelnemers is in september 2010 een “toogdag” georganiseerd over de inhoud en reikwijdte van een erkenningsregeling. Inmiddels is een website opgezet. Er is samenwerking gezocht met certificerende instelling Hobéon. Regeling: Erkenningsregeling Monumenten Adviesbureaus (EMA) (tekst is nog niet beschikbaar) Aantal leden: vereniging opgericht, nog geen aangesloten leden Certificerende instelling: Hobéon (contactpersoon: Miranda Maring)

(versie nov. 2010)

30

Ondernemers Vereniging van Glazeniers Bestuur: -

Rob Crèvecoeur (voorzitter) Marije Wolfswinkel Lisa di Campli Joop Berendsen Irene Taal adviseur Peter Heijman (oud-voorzitter) adviseur Georg Jilleba

Ambtelijk secretaris: Ben van Dorssen (van de Glas Branche Organisatie) Kantoorgegevens: OVG Gentseweg 13 Postbus 2075 2800 BE Gouda T: 0182 - 55 84 59 F: 0182 - 53 12 39 I: www.ovgonline.nl E: [email protected] Omschrijving: Ruim 53 serieuze glazeniersbedrijven hebben zich sinds de oprichting in 1997 inmiddels verenigd in de OVG (Ondernemers Vereniging van Glazeniers). De OVG behartigt zowel de belangen van eenmanszaken, bedrijven met enkele personeelsleden als wel de grotere glazeniersbedrijven. De samenstelling van de aangesloten glazeniers is divers, zowel traditionele glazeniers als glazeniers die zich bezig houden met andere technieken zoals tiffany, fusen, slumpen, zandstralen, appliqué, etsen, glaskunst, e.d. zijn lid van de OVG. De OVG werkt samen met opleidingscentrum SVGB te Nieuwegein, de vakopleiding te Schoonhoven en het HBA Regeling: Glazeniersbestekstermen voor monumenten, opgesteld in samenspraak met de RCE (tekst beschikbaar via website RCE). 29 leden in EVC – traject (Erkenning van verworven competenties = persoonsgebonden), na het behalen van het EVC diploma kan het algemene keurmerk van het HBA worden verkregen. Het EVC traject is ook te volgen door niet-leden. OVG-leden krijgen subsidie vanuit de vereniging. Aantal leden: 53 Certificerende instelling: --

(versie nov. 2010)

31