Plan van aanpak Aan:
Gemeente Dordrecht
Van:
Mariëlle Hoff, Marco Hommel
Onderwerp:
Plan van Aanpak Thematraject participatie Noordflank/Bleyenhoek
Datum:
28-03-2013
Kenmerk:
2013254
Thematraject participatie RWS Leefomgeving (voorheen Agentschap NL) ondersteunt gemeenten al een aantal jaren om zwerfvuil aan te pakken. Er is inmiddels veel kennis en ervaring opgedaan. De zogeheten ‘thematrajecten’ zijn er op gericht om die kennis en ervaring breed in te zetten bij gemeenten en met de gemeenten ook innovatie te plegen op specifieke aspecten van zwerfafvalbestrijding. Het thematraject ‘Participatie’ doet dat door ondersteuning te bieden bij het opstarten of opschalen van participatieprojecten en promotiecampagnes om participatie te bevorderen. Adviesbureau PLAN terra BV voert het traject namens RWS Leefomgeving uit in de gemeente Dordrecht. Het Thematraject in Dordrecht bestaat uit 3 delen: een algemeen deel, de aanpak van de buurten Noordflank/Bleyenhoek en het opnieuw vorm geven aan de wijkschouwen. Dit plan gaat in op de aanpak van de Noordflank en Bleyenhoek.
Noordflank/ Bleyenhoek De Noordflank/Bleyenhoek zijn buurten in Dordrecht met twee gezichten. Enerzijds gaat het in vergelijking met een aantal jaren beter. De actie Dordrecht Schoon/ Gewoon doen kent een redelijk succes; de wijk is niet zeer rommelig meer (al is zeker nog verbetering mogelijk). Ook is een aantal probleemsituaties/- locaties met jongeren aangepakt; op die plekken is het nu veel rustiger. En er is een aantal leuke stukken nieuwbouw gerealiseerd, op diverse plekken in de buurt. Aan de andere kant is ook keer op keer de ervaring dat participatie van bewoners op het vlak van schoon en groen niet vanzelf gaat. Er is al veel uitgeprobeerd: van elk jaar een groenactie (i.s.m. de woningcorporatie) tot het vernieuwen en opfleuren van speelplekken (met o.a. social sofa’s) en van het aanleggen van geveltuintjes tot extra inzet op verwijdering van hondenpoep. Veel van deze initiatieven zijn in redelijke mate succesvol, maar ook geldt: -
de continuïteit is gering en het beheer problematisch; veel komt neer op de inzet van professionals; het imago van de wijk verbetert er nauwelijks door ; de initiatieven komen bewoners ‘aanwaaien’, ze hoeven er niet zelf iets voor te doen (“etterbakjes die het de rest van het jaar verstieren, staan voor in de rij om prijsjes in ontvangst te nemen”).
1 van 5
De buurten hebben verder een aantal lastige karakteristieken: de Noordflank en Bleyenhoek zijn dichtbebouwd, het karakter is erg stenig. Er is weinig groen, en er zijn weinig voorzieningen. Ook kenmerkt de wijk zich door een relatief gering aantal actieve bewonersgroepen, en weinig andere dynamiek door bijvoorbeeld bedrijvigheid.
Andere aanpak Er is voor deze buurten een andere aanpak nodig, die én meer aansluit bij de bewoners én meer van de bewoners verlangt. Willen we bewoners in beweging krijgen, dan moeten we zoeken naar een ingang die het interessant voor ze maakt om bij te dragen aan een schone en groene buurt. Ook zouden participatie initiatieven moeten bijdragen aan meer positieve energie in de wijk, het gevoel iets gedaan en iets voor elkaar te krijgen. Ingewikkeld moet het niet zijn; er mag vanuit worden gegaan dat bewoners in deze wijk graag direct resultaat zien. In eerste instantie dus geen langlopende projecten, maar korte, kleine, overzichtelijke acties. De uitgangspunten zijn:
de resultaten op het schoonhouden van de wijk vasthouden en uitbreiden; het groener maken van de wijk (het is bekend dat bewoners ook graag vergroening zien); uitgaan van ‘voor wat, hoort wat’ op een frisse manier, waarbij ook wat van bewoners verwacht mag worden; aansluiten bij het type bewoners van de wijk; zoeken naar vorm die qua beleving wat oplevert voor de bewoners. Dit deel van het Thematraject participatie wordt gebruikt om op grond van deze uitgangspunten een nieuwe manier van participatie in de wijk te stimuleren. Deals voor de Noordflank/ Bleyenhoek Het idee is om met ‘deals’ te gaan werken. De deals betreffen kleine schoon- en groenverbeteringen waaraan bewoners actief bijdragen, met daar tegenover een vorm van beloning. Die beloning zoeken we niet in ‘mooie woorden’ of schouderklopjes, maar in kleine kortingen op voor de bewoners aantrekkelijke producten of diensten, die een relatie hebben met de buurt. De deals moeten zo in elkaar zitten dat het mes aan twee kanten snijdt. Een aantal voorbeelden van deals is hieronder beschreven. Dit zijn niet de definitieve deals, noch zijn ze tot in detail uitgewerkt, maar zijn voorbeelden om op door te praten en te komen tot een definitief aanbod.
5 april 2013
2 van 5
VOORBEELDDEALS Deal 1 Samen de buurt in, samen de buurt….uit! Inzet bewoners
Deal
1 / 2 / 3 volle vuilniszakken zwerfvuil (of 1,5 uur prikken) / nader te bepalen
Kaartje voor de waterbus
Voortuin opruimen, grofvuil allemaal weg, plantjes geplant Geveltuin of boomspiegel opnieuw inplanten; plantjes met korting te koop
Bij elk van de acties gelden spelregels: zo worden bijvoorbeeld doorzichtige vuilniszakken uitgereikt om ‘fraude’ te voorkomen, moeten plantjes direct worden ingeplant en vragen we foto’s van voor-na voor de voortuinen (nader uitwerken) Deal 2 Samen de buurt….WOEF! Inzet bewoners
Deal
Met scheppen en vuilniszakken aan de slag om de boomspiegels en de boulevard langs het water hondenpoepvrij maken.
Korting (van 10-15%) op diervoer bij dierenzaak Papegaaienhuis aan de Voorstraat
Deal 3 Samen de buurt…winnen! Inzet bewoners
Deal
Kinderen van de Mariaschool maken met zwerfafvalpakkers en vuilniszakken de buurt schoon
De klas die het meeste zwerfafval verzamelt, krijgt een workshop theater/ dans in het Energiehuis
5 april 2013
3 van 5
Het maken van deals met professionals en bewoners Het voorstel is om de deals in aanzet vorm te geven met professionals in de wijk, maar al snel in de uitwerking verder gestalte te geven in samenspraak met de bewoners. De professionals die in de buurten actief zijn, zijn: - afdeling toezicht, gemeente - afdeling stadsbeheer, gemeente - afdeling stadsontwikkeling, gemeente - politie - Trivire en Woonbron - NMC Weizigt - Mariaschool/ basisschool - Jongerenwerk - Stichting mee Bewoners zijn te betrekken via de twee bewonerscommissies, via de club ‘de Bijdehandjes’ (actiefin Bleyenhoek), maar wellicht ook door het houden van straatinterviews.
Stappenplan en uurverdeling We stellen voor 96 uur te investeren in de aanpak van de Noordflank/Bleyenhoek. Dit is een derde van het totaal aantal beschikbare uren voor de Thematrajecten. De uren zetten we in voor een aantal opvolgende stappen zoals hieronder beschreven. Onderdeel/ stap
Uren PLAN terra
1. Intake, schouw, plan van aanpak
12
2. Bijeenkomst met professionals in de buurt - de bovenstaande aanpak voorstellen en er draagvlak voor zoeken - het bedenken van mogelijke deals (voorbeelden)
8
3. Het toetsen van mogelijke deals bij de bewoners en het ophalen van hun ideeën m.b.t. aanvullende deals
16
4. het definitief vormgeven van de deals a. vaststellen wat de mogelijkheden zijn aan de kant van de professionals (wat kan worden toegezegd, wat is haalbaar, waar beginnen we)
16 16
b. afspraken maken met derden/ partijen die nodig zijn voor de deals (bv Papegaaienhuis/ Energiehuis) 5. Uitvoeren van de deals
5 april 2013
28
4 van 5
De uren worden allemaal gemaakt in de periode tot en met 31 augustus. Ten slotte Reflectie (en op grond daarvan aanpassingen) op de gekozen aanpak vindt gedeeltelijk (vanzelfsprekend) plaats binnen het project zelf. Daarnaast is hier echter ook gelegenheid toe binnen het algemene deel van het Thematraject. In dit deel willen we inspireren op de vraag hoe participatie in de openbare ruimte binnen de gemeente Dordrecht valt te versnellen (wat is hiervoor nodig, wat gaat goed, wat niet).
5 april 2013
5 van 5
