Waste Value Engineering
Biobased inkopen: geen output zonder input Jan IJzerman CoP-meeting 1 oktober 2015
Waste Value Engineering
Wie ben ik? Jaren ’80
: Ministerie LNV duurzame landbouw Jaren ’90 : Provincies Groningen & Fryslân plattelandsvernieuwing Vanaf 2002 : Consultancy energietransitie & afval Vanaf 2014 : Zelfstandig adviseur valorisatie van rest- en afvalstromen
Waste Value Engineering
Wat doe ik? • Aanbestedingsbegeleiding decentrale overheden & nutsbedrijven bij inkopen van afvaldiensten: - Provincies Flevoland & Utrecht: bermgras - Regio West-Brabant: alle biomassastromen - Waterschap Rivierenland: alle maaisel - Waterschap Vallei & Veluwe: rwzi-slib - Reststoffenunie drinkwaterbedrijven: waterijzer • Valorisatiestudies groene grond- en brandstoffen: - STOWA: rwzi-slib, cellulose uit afvalwater e.d.
Waste Value Engineering
… en dat lukt aardig
Waste Value Engineering
Overige activiteiten • 2012: aanbestedingsonderzoek decentrale overheden (i.s.m. MVO Nederland & PIANOo) • 2013: Handreiking Duurzaam Aanbesteden Groenafval (i.o.v. Min. EZ) [= Marktdossier PIANOo] • 2015: Workshops decentrale overheden (innovatief aanbesteden groene grondstoffen, i.o.v. RVO)
Waste Value Engineering
deelnames •
NEN 310 031 – Biobased products
•
Beg.Cie Duurzaam Biobased Inkopen I&M
•
Werkgroep Luierrecycling I&M/NVRD
•
European Procurement Forum: - PPI4Waste Interest Group - Water Innovation Procurement Discussion Group (WIP) - GPP AG Monitoring Group (resource efficiency roadmap)
Waste Value Engineering
Kortom… •
Inputkant
: zorgen dat groene grondstoffen beschikbaar komen.
•
Throughput
: zorgen dat groene grondstoffen beschikbaar worden gemaakt.
•
Outputkant
: zorgen voor biobased/circulaire benutting van groene grondstoffen.
NB: >75% van de binnenlandse groene grondstoffen is in eigendom van decentrale overheden!
Waste Value Engineering
Mijn ervaringen I INPUTKANT • Koudwatervrees inkopers: risicomijdend gedrag. • Kopieergedrag aanbestedende diensten. • Ontbreken van beleidsankers voor biobased/circulair gunningsmodel. • Ontbreken van een aanbestedingsstrategie. • Verschil tussen innovatief bestek en innovatief aanbesteden nagenoeg onbekend. • Beperkte kennis van de markt.
Waste Value Engineering
Mijn ervaringen II THROUGHPUT • Marktconsultaties zijn uitzondering. • De materialentransitie gaat langzaam; concurrerende BbE-technologieën nog in kinderschoenen. • Groothandel kan push & pull uitoefenen, maar focust op prijs.
Waste Value Engineering
Mijn ervaringen III OUTPUTKANT • Aanbod BbE-materialen is gering & smal. • Aanbod BbE-materialen is verspreid (ontbreken van schaalgrootte). • Voldoende (goed) binnenlands vezelaanbod, maar gebrek aan grondstoffen voor bioplastics e.a. kunststofvervangende grondstoffen. • Hoop is gevestigd op biocomposieten.
Waste Value Engineering
Geen output zonder input Samenvattend: Indien we niet investeren in het structureel betrekken van decentrale overheden bij het PvA Maatschappelijk verantwoord inkopen overheden (MVI), zal de materialentransitie van fossiel naar biobased – bij een aanhoudend lage olieprijs – in een traag tempo blijven voorthobbelen.
Waste Value Engineering
Suggesties: 1. Stel een eenvoudig factsheet op met voorbeelden van biobased toepassingen van publieke biomassastromen (GFT, hout, gras, catering). 2. Toon aan dat het begin van circulariteit in het gemeente-, provincie- en waterschapshuis zélf ligt. 3. Reik eenvoudige beleidsankers aan, die gunning op groene herkomst van materialen mogelijk maken.
Waste Value Engineering
Als circulariteit aan de inputkant gemeengoed wordt (omdat erop bespaard of eraan verdiend kan worden!), dan zal biobased inkopen aan de outputkant vanzelf tot de inkoper doordringen.
Waste Value Engineering
Waste Value Engineering
Vraag Kan mijn deelname aan de CoP een zinvolle bijdrage leveren aan het objectief om biobased inkopen o.b.v. kennis & ervaring verder te brengen?