bijschildklieroperatie U heeft een bijschildklier die te snel werkt. Een andere naam hiervoor is parathyreoïdectomie. Daarom heeft u met uw arts afgesproken dat u een operatie aan de bijschildklier krijgt. Wat doen de bijschildklieren? Hoe gaat de operatie? Dat en meer leest u in deze folder.
Wat zijn de bijschildklieren? De bijschildklieren maken het parathyroïd hormoon (PTH). Dit hormoon regelt dat er steeds voldoende kalk (calcium) in het bloed komt. Calcium is een belangrijk mineraal, botten en tanden worden ervan gemaakt. Als er te weinig calcium in het bloed is, gaat de bijschildklier meer bijschildklierhormoon PTH maken. Hierdoor wordt calcium uit de botten gehaald. Ook heeft het hormoon invloed op het maken van vitamine D. Dit vitamine D is weer belangrijk voor de opname van calcium uit de darm.
Te snel werkende bijschildklier
Onderzoek en diagnose
Een te snel werkende bijschildklier veroorzaakt de ziekte hyperparathyreoïdie. De bijschildklier maakt dan te veel bijschildklierhormoon PTH. Hierdoor komt te veel calcium in het bloed. Dit kan de volgende klachten geven: • pijn in de botten • vermoeidheid • psychische klachten • buikklachten • nierstenen. De oorzaak is meestal een bijschildklier die groter wordt door een goedaardige aandoening (adenoom). Bij sommige mensen is de oorzaak dat zij meer dan vier bijschildklieren hebben. Hoe meer klieren men heeft, hoe meer PTH er wordt gemaakt.
Op basis van uw klachten en aanvullend onderzoek kan de arts een diagnose stellen. Aanvullend onderzoek bestaat uit bloedonderzoek (calcium-, fosfaat- en PTH- gehalte), radiologisch onderzoek (een echo of CT-scan), en nucleair onderzoek (schildklierscintigrafie).
Waar liggen de bijschildklieren?
Het verwijderen van de bijschildklieren kan op twee manieren: 1. Klassieke parathyreoïdectomie. De arts doet een gewone operatie als de bijschildklieren op de echografie niet duidelijk zichtbaar zijn. 2. Minimaal-invasieve parathyreoïdectomie. Als de bijschildklieren wel goed zichtbaar zijn, kan de arts een kijkoperatie doen. Hij kan dan een kleinere snee maken. Uw arts bespreekt met u wat bij u het beste is. Een bijschildklieroperatie wordt gedaan onder algehele anesthesie (narcose).
De bijschildklieren liggen in de hals, achter de schildklier. Het zijn kleine kliertjes, zo groot als een rijstkorrel. Ze worden ook wel parathyreoïden genoemd. Meestal zijn er vier bijschildklieren die bij de vier hoeken van de schildklier liggen. De bijschildklieren liggen niet bij iedereen op dezelfde plaats.
2
De behandeling Meestal adviseert de arts een operatie om een of meer bijschildklieren te verwijderen. Het besluit tot een operatie hangt af van: • de hoeveelheid calcium in uw bloed • uw klachten • de mate van botontkalking • de functie van uw nieren • uw leeftijd.
De operatie • De klassieke parathyreoïdectomie: de arts maakt een horizontale snee laag in de hals. Via deze snee kan hij de bijschildklier of -klieren bereiken en ze verwijderen. • De minimaal-invasieve parathyreoïdectomie: de arts kan op de schildklierscan of de echografie zien waar de zieke bijschildklier ligt. Hij maakt op die plek een snee van ongeveer twee centimeter. Hierna zoekt hij de bijschildklier op en verwijdert deze. • Soms laten we een klein slangetje (drain) in het operatiegebied achter. Via de drain kan het wondvocht wegstromen. Meestal kan deze drain de volgende dag worden verwijderd. • Het verwijderde weefsel wordt altijd naar het laboratorium gestuurd voor onderzoek. U krijgt de uitslag bij uw bezoek aan de polikliniek. Als uit het onderzoek van het weefsel blijkt dat het een kwaadaardig gezwel is, bespreekt de arts met u hoe u verder behandeld kunt worden.
Na de operatie • Meestal heeft u weinig pijn na de operatie. Het lijkt op een lichte keelontsteking. • Soms laat de arts na de operatie uw stembandfunctie door de KNO-arts controleren.
• De arts onderzoekt een aantal keer het calciumgehalte in uw bloed en hij controleert de bijschildklierfunctie.
Complicaties Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo bestaat ook bij de operatie van de bijschildklier een heel kleine kans op complicaties, zoals trombose, blaasontsteking, longontsteking, nabloeding en wondinfectie. Bij de bijschildklieroperatie bestaat nog een kleine kans op de complicaties: • Letsel van de stembandzenuw: dit gaat meestal over. Wanneer een stemband blijvend slecht functioneert, is soms spraakles nodig. Hard spreken of roepen is dan echter niet meer mogelijk. • Stemveranderingen: dit kan het gevolg zijn van beschadigingen van de halsspieren of van andere zenuwtakjes. • Tekort aan bijschildklierhormoon: dit komt slechts zelden voor en ontstaat meestal doordat er bij de operatie te veel bijschildklierweefsel verwijderd moest worden. Dit tekort kan worden behandeld met kalktabletten en vitamine D-preparaten. • Te weinig bijschildklierweefsel weggehaald: een nieuwe operatie kan noodzakelijk zijn. Als er complicaties zijn, neem dan contact op met de polikliniek Chirurgie, via (020) 599 30 58. Buiten kantooruren kunt u bellen met de afdeling Spoedeisende Hulp via (020) 599 30 16.
3
Naar huis
Vragen?
• Als het calciumgehalte in het bloed goed blijft, kunt u binnen een paar dagen weer naar huis. • Meestal is het na de operatie niet nodig medicijnen te gebruiken om de bijschildklierfunctie te regelen. • U kunt na ongeveer één week weer uw normale werkzaamheden doen. • U krijgt afspraken bij de chirurg en de internist voor controle op de polikliniek.
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek Chirurgie. Deze is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 16.00 uur via (020) 599 30 58 of via
[email protected]. U kunt ook de website www.olvg.nl/chirurgie raadplegen.
Uitstel operatie/ingreep Houd er rekening mee dat het altijd mogelijk is dat een operatie uitgesteld wordt door onvoorziene omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan een patiënt die spoedeisende hulp nodig heeft. Deze patiënten krijgen om medische redenen altijd voorrang. Wij doen er alles aan om u zo snel mogelijk te opereren/te behandelen.
4
Meer informatie • De informatie is bedoeld als aanvulling op het gesprek dat u met de chirurg heeft gehad. Voor u de situatie anders kan zijn dan hier is beschreven. • Meer informatie over de opname op Chirurgie en de opnamedatum kunt u lezen in de folder ‘Opname Chirurgie’. • Informatie over de anesthesie en pijnbestrijding staat in de folder ‘Anesthesie en pijnbestrijding voor volwassenen’. • Informatie over de verschillende onderzoeken kunt u vinden op onze website • Er is een patiëntenorganisatie voor ziekten van de schildklier: Stichting Schildklier Organisaties Nederland (SON)
Ruimte voor aantekeningen
5
6
7
onze lieve vrouwe gasthuis amsterdam • locatie oosterpark oosterpark 9 • locatie prinsengracht prinsengracht 769 • locatie ijburg ijburglaan 727 postadres postbus 95500 1090 hm amsterdam telefoonnummer (020) 599 91 11 website www.olvg.nl
Redactie en uitgave Communicatie en Patiëntenvoorlichting mei 2012/chirurgie/301-543
algemene voorwaarden op behandelingen in het olvg zijn de algemene voorwaarden van het olvg van toepassing zie www.olvg.nl
