Bedrijfstofvoorschrift

Bedrijfstofvoorschrift Alle commerciële MTU-series (behalve serie 1000 - 1600, 1800), DDC S60 Off-Highway en tweetaktmotoren

A001061/36NL

© 2015 Copyright MTU Friedrichshafen GmbH Deze publicatie inclusief al haar delen is auteursrechtelijk beschermd. Voor elk gebruik is voorafgaande schriftelijke toestemming van MTU Friedrichshafen GmbH vereist. Dit geldt in het bijzonder voor vermenigvuldiging, verspreiding, bewerking, vertaling, microverfilmingen en de opslag en/of verwerking in elektronische systemen, inclusief databanken en online diensten. Alle informatie van deze publicatie beschrijft de op het tijdstip van het verschijnen steeds nieuwste stand. MTU Friedrichshafen GmbH behoudt zich het recht voor indien nodig veranderingen, weglatingen of aanvullingen van de klaarstaande informatie of gegevens door te voeren.

Inhoudsopgave 1 Voorwoord 1.1 Algemeen

5

7 NOx-reductiemiddel AUS 32 voor SCRuitlaatgasnabehandelingssystemen 7.1 Algemeen

83

2 Smeermiddelen voor viertaktmotoren 2.1 Motorolie 2.2 Fluorescerende kleurstoffen voor de detectie van lekkages in het smeeroliesysteem 2.3 Smeervetten

7

8.1 Motoroliën voor viertaktmotoren 16 17

3 Smeermiddelen voor gasmotoren 3.1 Motoroliën

18

4 Smeermiddelen voor tweetaktmotoren 4.1 Motoroliën

20

5 Koelvloeistof 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9

Algemeen Ongeschikte materialen in de koelcircuit Eisen aan vers water Emulgeerbare corrosiewerende oliën Anticorrosie-/antivriesmiddel Wateroplosbare anticorrosiemiddelen Bedrijfscontrole Grenswaarden voor koelvloeistoffen Opslagstabiliteit van de koelvloeistofconcentraten 5.10 Kleurstoffen voor waterige anticorrosie-/ antivriesmiddelen voor de detectie van lekkages in het koelcircuit

23 25 26 27 29 31 32 36 37

DCL-ID: 0000005353 - 003

8.1.1 Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 1 8.1.2 Singlegrade-oliën - categorie 1 van de SAEklassen 30 en 40 voor dieselmotoren 8.1.3 Multigrade-oliën - categorie 1 van de SAEklassen 10W-40 en 15W-40 voor dieselmotoren 8.1.4 Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 2 en 2.1 (Low Saps) 8.1.5 Singlegrade-oliën – categorie 2 van de SAEklassen 30 en 40 voor dieselmotoren 8.1.6 Multigrade-olie - categorie 2 van de SAEklassen 10W-40, 15W-40 en 20W-40 voor dieselmotoren 8.1.7 Multigrade-oliën - categorie 2.1 (Low SAPSoliën) 8.1.8 Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 3 en 3.1 (Low Saps) 8.1.9 Multigrade-olie – categorie 3 van de SAEklassen 5W-30, 5W-40 en 10W-40 voor dieselmotoren 8.1.10 Multigrade-oliën - categorie 3.1 (Low SAPSoliën)

8.2 Motorolie voor gasmotoren 8.2.1 Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van de SAE-klasse 40

38

6 Brandstoffen 6.1 Dieselbrandstoffen - algemeen 6.2 Serieafhankelijke dieselbrandstofgoedkeuringen voor MTUmotoren 6.3 Dieselbrandstoffen voor motoren met uitlaatgasnabehandeling (AGN) 6.4 Biodiesel - biodieselmengsel 6.5 Stookolie EL 6.6 Brandstofadditieven 6.7 Ongeschikte materialen in het dieselbrandstofcircuit 6.8 Brandstoffen voor gasmotoren

8 Goedgekeurde motorolie en smeervetten

39

8.3 Motoroliën voor tweetaktmotoren 8.3.1 Serie-afhankelijke bruikbaarheid van tweetaktmotorolie 8.3.2 Motoroliën voor tweetaktmotoren

8.4 Smeervetten 8.4.1 Smeervetten voor algemene toepassingen

85 85 87 89

91 93

97 104

106

108 112

115 115

116 116 117

118 118

44 65 67 70 71 73 74

9 Goedgekeurde koelvloeistof 9.1 Serie- en toepassingsafhankelijke bruikbaarheid van koelvloeistofadditieven 9.2 Emulgeerbare corrosiewerende olie 9.3 Wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 9.3.1 Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor lichtmetaalhoudende koelsystemen

119 125 126 126

A001061/36NL 01/2015 | Inhoudsopgave | 3

9.3.2 Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen

9.4 Wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen 9.4.1 Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor lichtmetaalvrije koelsystemen 9.4.2 Wateroplosbare kant-en-klare mengsels van anticorrosiemiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen

9.5 Anticorrosie- en antivriesmiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 9.5.1 Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 9.5.2 Concentraten anticorrosie-/antivriesmiddel voor bijzondere toepassingen 9.5.3 Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/ antivriesmiddel voor lichtmetaalhoudende koelsystemen

9.6 Anticorrosie- en antivriesmiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen 9.6.1 Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor lichtmetaalvrije koelsystemen 9.6.2 Concentraten anticorrosie-/antivriesmiddel voor bijzondere toepassingen 9.6.3 Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/ antivriesmiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen

9.7 Koelvloeistofadditieven voor motoren van serie 60

9.8.1 Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor tweetaktmotoren 9.8.2 Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/ antivriesmiddel voor tweetaktmotoren 9.8.3 Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor tweetaktmotoren 9.8.4 Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor tweetaktmotoren

128 128

130

131

9.9 Koelvloeistofadditieven met beperkte seriegoedkeuring 9.9.1 Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten op basis van ethyleenglycol voor lichtmetaalhoudende en lichtmetaalvrije series 9.9.2 Kant-en-klaar mengsel van anticorrosie-/ antivriesmiddel op basis van propyleenglycol voor lichtmetaalvrije series

131 133

149 149 151

153 154

155 155

156

134

136 136 139

140

10 Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6

Algemeen Goedgekeurde reinigingsmiddelen Motorkoelcircuits spoelen Motorkoelcircuits reinigen Componenten reinigen Koelcircuits met bacterie-, gistzwamaantasting, schimmelvorming

157 158 159 160 161 162

143 143 145

147 148

11 Wijzigingsoverzicht 11.1 Wijzigingsoverzicht van versie A001061/35 naar A001061/36

163

12 Bijlage A 12.1 Index

166

DCL-ID: 0000005353 - 003

9.7.1 Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor serie 60-motoren 9.7.2 Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/ antivriesmiddel voor serie 60-motoren 9.7.3 Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor serie 60motoren 9.7.4 Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor serie 60-motoren

127

9.8 Koelvloeistofadditieven voor tweetaktmotoren

4 | Inhoudsopgave | A001061/36NL 01/2015

1 Voorwoord 1.1 Algemeen Gebruikte symbolen en afbeeldingen De volgende in de tekst geaccentueerde aanwijzingen dienen te worden nageleefd: Dit symbool verwijst naar aanwijzingen, werkzaamheden en handelingen die in acht moeten worden genomen om gevaar voor personen en beschadiging of vernieling van materiaal te voorkomen.

Opmerking: Een aanwijzing geeft aan, als bij het uitvoeren van een werkzaamheid ergens op moet worden gelet.

Bedrijfsstoffen De levensduur, de bedrijfsveiligheid en de werking van de aandrijfsystemen zijn in belangrijke mate afhankelijk van de toegepaste bedrijfsstoffen. De juiste keuze en de juiste verzorging van bedrijfsstoffen is daarom buitengewoon belangrijk. Deze zijn in de voorschriften inzake bedrijfsstoffen vastgelegd. Testnorm

Aanduiding

DIN

Deutsches Institut für Normung

EN

Europese norm

ISO

Internationale norm

ASTM

American Society for Testing and Materials

IP

Institute of Petroleum

DVGW

Deutscher Verein des Gas- und Wasserfaches e.V.

Tabel 1: Testnormen voor bedrijfsstoffen

Actualiteit van het onderhavige document De bedrijfsstoffenvoorschriften worden zo nodig gewijzigd en aangevuld. Zorg er voor het gebruik voor dat u over de actuele versie beschikt. De meest actuele versie vindt u onder: http://www.mtu-online.com/mtu/technische-info/betriebsstoffvorschriften/index.de.html Onder deze link vindt u ook de bedrijfsstoffenvoorschriften voor de hierna vermelde MTU-series: • MTU-serie 1600 • MTU-serie 1600 PowerPack® • MTU-serie 1800 PowerPack® TIM-ID: 0000018549 - 003

Voor de serie 1000 - 1500 vindt u de bedrijfsstoffenvoorschriften onder de volgende link: https://bevo.mercedes-benz.com/ Bij vragen kunt u contact opnemen met uw MTU-contactpersoon die u graag verder helpt.

Garantie Het gebruik van goedgekeurde bedrijfsstoffen, ofwel overeenkomstig de aanduiding of de vermelde specificatie, maakt deel uit van de garantievoorwaarden. De leverancier van de bedrijfsstoffen is verantwoordelijk voor de wereldwijd gelijkblijvende kwaliteit van de genoemde producten. A001061/36NL 01/2015 | Voorwoord | 5

Bedrijfsstoffen voor aandrijfsystemen kunnen gevaarlijke stoffen zijn. Bij de omgang met deze stoffen alsmede bij de opslag en verwijdering dienen bepaalde regels in acht te worden genomen.

Deze regels vindt u in de gegevens van de fabrikant, de wettelijke bepalingen en technische beschrijvingen die in het betreffende land van toepassing zijn. Aangezien van land tot land grote verschillen kunnen bestaan, is een algemeen geldende uitlating over de na te leven regels in het kader van deze bedrijfsstoffenvoorschriften niet mogelijk. De gebruiker van de hier genoemde producten is daarom verplicht zichzelf te informeren over de van toepassing zijnde bepalingen. MTU kan op generlei wijze aansprakelijk worden gesteld voor ondeskundig of onwettig gebruik van de door haar goedgekeurde bedrijfsstoffen.

Conservering Alle informatie over conservering, na- en deconservering inclusief de toegelaten conserveringsstoffen is te vinden in de MTU-conserverings- en naconserveringsvoorschriften (publicatienummer A001070/...). De meest actuele versie vindt u onder:

TIM-ID: 0000018549 - 003

http://www.mtu-online.com/mtu/technische-info/konservierungs-und-nachkonservierungsvorschrift/ index.de.html

6 | Voorwoord | A001061/36NL 01/2015

2 Smeermiddelen voor viertaktmotoren 2.1 Motorolie Afgewerkte bedrijfsstoffen volgens de lokaal geldende voorschriften afvoeren! Afgewerkte olie mag over het algemeen niet via de verbrandingsmotor worden afgevoerd!

Eisen aan de motoroliën voor MTU-goedkeuring De voorwaarden van MTU voor de goedkeuring van motorolie voor dieselmotoren zijn in de MTU-norm MTL 5044, MTL 5051 voor olie voor het eerste gebruik en corrosiewerende olie en voor gasmotoren in de MTU-norm MTL 5074 en voor tweetaktmotorolie in de MTU-norm 5111 vastgelegd en onder deze nummers verkrijgbaar. De goedkeuring van een motorolie wordt schriftelijk bevestigd aan de producent. De goedgekeurde dieselmotoroliën zijn onderverdeeld in de volgende MTU-kwaliteitsgroepen • Oliecategorie 1: normaal kwaliteitsniveau / single- en multigrade-oliën • Oliecategorie 2: hoger kwaliteitsniveau / single- en multigrade-oliën • Oliecategorie 2.1: multigrade-oliën met een laag gehalte aan asvormende dopes (low SAPS-oliën) • Oliecategorie 3: hoogste kwaliteitsniveau / multigrade-oliën • Oliecategorie 3.1: multigrade-oliën met een laag gehalte aan asvormende dopes (low SAPS-oliën) Low Saps-oliën zijn oliën met lage hoeveelheden zwavel en fosfor en ≤1% asvormende additieven. Ze zijn alleen toegestaan wanneer het zwavelgehalte in de brandstof niet hoger is dan 50 mg/kg. Bij gebruik van een dieselroetfilter is het zinvol deze oliën toe te passen om snel volraken van het filter door asdeeltjes te voorkomen. De keuze van een geschikte motorolie is afhankelijk van de brandstofkwaliteit, de beoogde gebruiksduur van de olie en de klimatologische omstandigheden op de plaats van toepassing. Op dit moment bestaat er geen internationale industriestandaard waarin met al deze criteria rekening wordt gehouden. Het gebruik van motorolie die niet door MTU is goedgekeurd, kan ertoe leiden dat de wettelijke emissiegrenswaarden worden overschreden. Dit kan strafbaar zijn.

TIM-ID: 0000018560 - 002

Het mengen van motoroliën is principieel niet toegestaan! In het kader van een motorolieverversing is het overschakelen op een andere goedgekeurde olie mogelijk. De resterende olie die daarbij in het motorcircuit blijft, kan geen kwaad. Deze procedure geldt ook voor de MTU-karakteristieke motoroliën in de regio's Europe, Middle East, Africa, America en Asia. Bij het overschakelen op een motorolie van categorie 3 moer er op worden gelet dat er door de sterkere reinigende werking van deze motorolie motorverontreinigingen (bijv. koolafzettingen) kunnen loslaten. Daarom kunnen het olieverversingsinterval en de oliefiltervervangingstermijn worden gereduceerd (bij het verversen eenmalig).

A001061/36NL 01/2015 | Smeermiddelen voor viertaktmotoren | 7

Bijzonderheden MTU/MTU-Detroit Diesel-motorolie Bij MTU/MTU-Detroit Diesel is de volgende single- en multigrade-olie in de afzonderlijke regio's verkrijgbaar: Producent & verkoopregio

Naam product

SAE-klasse

Olieca- Materiaalnummer tegorie

MTU Friedrichshafen Europe Middle East Africa

Power Guard® DEO SAE 15W-40

15W-40

2

20 l jerrycan: X00062818 210 l vat: X00062819 IBC: X00064836

Power Guard® DEO SAE 40

40

2

20 l jerrycan: X00062816 210 l vat: X00062817 IBC: X00064829

MTU America Americas

Power Guard® SAE 15W-40 15W-40 Off Highway Heavy Duty

2.1

5 gallon: 800133 55 gallon: 800134 IBC: 800135

Power Guard® SAE 40 Off Highway Heavy Duty

40

2

5 gallon: 23532941 55 gallon: 23532942

Fascination of Power DEO SAE 40 Diesel Engine Oil Cat.1

40

1

18 l jerrycan: 80808/P 200 l vat: 81717/D

Fascination of Power DEO SAE 15W-40 Diesel Engine Oil - Cat.2

15W-40

2


Fascination of Power DEO SAE 40 Diesel Engine Oil Cat.2

40

2


Fascination of Power DEO SAE 10W-40 Diesel Engine Oil - Cat.2

10W-40

2


Diesel Engine Oil - DEO 15W-40

15W-40

2


10W-40

2


5W-30

3

MTU Asia Indonesia


15W-40

2

MTU Detroit Diesel Australia

MTU Premium Plus 15-W40 15W-40

2

MTU Premium SAE 40 - off highway

40

2

MTU Premium SAE 30

30

2


15W-40

2

20 l jerrycan: 63333/P 205 l vat:

Diesel Engine Oil - DEO 40

40

2


MTU Asia China

MTU India Pvt. Ltd. India

Tabel 2:

8 | Smeermiddelen voor viertaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

20 l jerrycan: 64242/P 205 l vat:

TIM-ID: 0000018560 - 002

MTU Asia Asia

Beperkingen bij toepassingen van de series 2000 en 4000 BR 2000: Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, M84, M94, Sx6 BR 4000: M73-M93L, N43 en N83 en 4000-03 Genset (toepassingsgroep 3F, 3G, 3H) Er mag geen olie van oliecategorie 1 worden gebruikt!

Beperkingen bij toepassingen van de serie 2000 M72 Mobil Delvac 1630/1640 en Power Guard® SAE 40 Off-Highway Heavy Duty mogen niet worden gebruikt!

Beperkingen bij toepassingen van de serie 4000 C, R, T In de motoren van serie 4000 C64, T94,T94L mag alleen motorolie van oliecategorie 3 resp. 3.1 van de SAE-klasse 5W-40 of 10W-40 worden gebruikt! Uitzonderingen: • Bij serie 4000 T mag ook Chevron Delo 400 LE SAE 15W-40 (oliecategorie 2.1) worden gebruikt. • Bij serie 4000 C mag ook Fleet Supreme EC SAE 15W-40 (oliecategorie 2.1) worden gebruikt. In de motoren van serie 4000 R64, R74 en R84 mag alleen motorolie van oliecategorie 3.1 van de SAE-klasse 5W-40 of 10W-40 worden gebruikt! De maximale oliefiltervervangingstermijn bedraagt 1000 bedrijfsuren als de analytische grenswaarden voor gebruikte olie niet worden overschreden!

Beperkingen bij toepassingen van de serie 8000 Alleen de hierna vermelde motoroliën mogen worden gebruikt: • Castrol HLX SAE 30 / SAE 40 • Chevron Delo 400 SAE 30 / SAE 40 • Exxon Mobil Delvac 1630 SAE 30 • Exxon Mobil Delvac 1640 SAE 40 • PowerGuard® SAE 40 Off-Highway Heavy Duty (materiaalnummer: 5 gallon 23532941; 55 gallon 23532942) • Shell Sirius X SAE 30 / SAE 40 Motorolie van de SAE-klasse 40 mag alleen in combinatie met voorverwarming en voorsmering (Tolie >30 °C) worden gebruikt!

TIM-ID: 0000018560 - 002

Beperkingen bij toepassingen van de serie S60 Er mag alleen multigrade-olie van SAE-klasse 15W-40 worden gebruikt die met index 2) is gemarkeerd. De maximale oliefiltervervangingstermijn bedraagt 250 bedrijfsuren of 1 jaar.

Beperkingen bij toepassingen van Low Saps-oliën Oliecategorie 2.1 en 3.1 mogen worden gebruikt als het zwavelgehalte in de brandstof niet hoger is dan 50 mg/kg!


Beperkingen bij toepassingen van de serie 595 en 1163 Voor snelle commerciële veerboten met motoren van de series 595 en 1163 wordt meestal olie van categorie 2 of 3 voorgeschreven!

Beperkingen bij toepassingen van de series 956 TB31/TB32/TB33/TB34 en 1163 TB32 Motoroliën van de oliecategorie 1, 2.1 en 3.1 zijn algemeen niet goedgekeurd!

Momenteel zijn voor de motoren uit de serie 956 TB 31, TB 32, TB 33, TB 34 voor kerncentraletoepassingen en voor de serie 1163-02 TB32 uitsluitend volgende motoroliën goedgekeurd. Oliecategorie 3

Serie

Oliecategorie 2, singlegrade-olie

Oliecategorie 2, multigrade-olie

956 TB 31

Power Guard® SAE 40 Off-Highway Heavy Duty Mobil Delvac 1630 Mobil Delvac 1640

Shell Rimula R3X 15W-40 Geen goedkeuring

956 TB 32

Power Guard® SAE 40 Off-Highway Heavy Duty Mobil Delvac 1640

Shell Rimula R3X 15W-40 Geen goedkeuring

956 TB 33 Ɛ=9

Power Guard® SAE 40 Off-Highway Heavy Duty Mobil Delvac 1640 Q8 T750 SAE 30

Geen goedkeuring

956 TB 33 Ɛ = 12

Shell Sirius X 30

Fascination of Power Shell Rimula R6 M SAE DEO SAE 15W40 Diesel 10W-40 Engine Oil - Cat. 2 Shell Rimula R3X 15W-40 Lukoil Avantgarde Ultra 15W40

956 TB 34

Shell Sirius X 30

Fascination of Power Shell Rimula R6 M SAE DEO SAE 15W40 Diesel 10W-40 Engine Oil - Cat. 2 Shell Rimula R3X 15W-40

1163-02 TB 32 Noodstroom, Genset

Shell Sirius X 30

Fascination of Power DEO SAE 15W40 Diesel Engine Oil - Cat. 2

Geen goedkeuring

Tabel 3:

De motorolie moet een geldige MTU-goedkeuring conform MTL 5044 hebben en een kwaliteitsniveau van de oliecategorie 2 of 3. Voor klantgoedkeuring is een motortest met de volgende voorwaarden vereist: • Motorlooptijd met specifieke olie: min. 50 uur (daarvan 30 uur met min. 100% vermogen) • Daarna een endoscopiebeoordeling van de verbrandingskamers. • Demontage van 4 zuigers (2 op motor A-zijde en 2 op motor B-zijde) voor gedetailleerde beoordeling.

Motorolie voor motoren met uitlaatgasnabehandeling (AGN) Motoren met uitlaatgasnabehandeling stellen speciale eisen aan de gebruikte oliesoorten om de bedrijfszekerheid en de standtijd van het uitlaatsysteem en van de motor te waarborgen. 10 | Smeermiddelen voor viertaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018560 - 002

Goedkeuring van motorolie op verzoek van de klant voor gebruik in de serie 956 TB 31, TB32, TB33, TB34

Afhankelijk van de toegepaste technologie voor de uitlaatgasnabehandeling mag de volgende olie worden gebruikt. Uitlaatgastechnologie

Goedgekeurd voor oliecategorie 1

2

2.1

3

3.1

Oxidatiekatalysator zonder roetfilter

nee

nee

ja

nee

ja

SCR-systeem met vanadium-katalysatoren (geen roetfilter)

nee1)

nee1)

ja

nee1)

ja

SCR-systeem met Zeolith-katalysatoren (geen roetfilter)

nee1)

nee1)

ja

nee1)

ja

Gesloten roetfilter

nee1)

nee1)

ja

nee1)

ja

1)

1)

ja

1)

ja

Combinatiesysteem SCR+ roetfilter

1)

nee

nee

1)

nee

1)

Tabel 4: 1)

= Onderzoek naar de individuele situatie voor optionele en achteraf ingebouwde AGN-systemen mogelijk Het gebruik van motorolie van categorie 1, 2 en 3 (met asgehalte > 1%) bij systemen met AGN leidt tot een duidelijk kortere vervangingstermijn van de AGN en roetfilters tot een hogere tegendruk. Voor EPA Tier 4i resp. Tier 4 en EU IIIb gecertificeerde motoren met uitlaatgasnabehandeling is alleen asarme motorolie van categorie 2.1 resp. 3.1 toegestaan.

Er moet ook rekening worden gehouden met eventueel aanwezige beperkingen vanwege de eisen aan de motor.

Keuze van de viscositeitsklassen De keuze van de viscositeitsklassen is primair afhankelijk van de omgevingstemperatuur waarbij de motor wordt gestart en gebruikt. Wanneer de vermogenscriteria worden nageleefd, kunnen de motoren, afhankelijk van de toepassing, zowel lopen op singlegrade- als op multigrade-motoroliën. Richtwaarden voor de temperatuurgrenzen van de afzonderlijke viscositeitsklassen vindt u in (→ Afbeelding 1).

TIM-ID: 0000018560 - 002

Bij te lage temperaturen moet de motorolie worden voorverwarmd.


Afbeelding 1: Afbeelding viscositeitsklassen

Gebruiksduur van dieselmotoroliën De gebruiksduur van de olie wordt beïnvloed door de kwaliteit van de motorolie, het onderhoud van de motorolie, de bedrijfsomstandigheden en de gebruikte brandstof. De op basis van gebruikservaringen vastgelegde tijden zijn richtwaarden en gelden voor toepassingen met een standaardlastprofiel.

Vloeistofverversingstermijnen Oliecategorie

zonder oliecentrifuge

met oliecentrifuge of bypassoliefilter

1

250 bedrijfsuren

500 bedrijfsuren

500 bedrijfsuren

1000 bedrijfsuren

500 bedrijfsuren

1000 bedrijfsuren

3

750 bedrijfsuren

1500 bedrijfsuren

3.11)

750 bedrijfsuren

1500 bedrijfsuren

2 2.1

1)

Tabel 5: = gebruik alleen in combinatie met brandstof met een zwavelgehalte van max. 50 mg/kg

De in de tabel genoemde olieverversingsintervallen zijn aanbevolen richtwaarden als er dieselbrandstoffen met zwavelgehaltes van < 0,5% gebruikt worden. De vastgelegde grenswaarden voor de afgewerkte olie (→ Tabel 6) mogen niet worden overschreden. De gebruiksduur van de olie moet worden bevestigd door olie-analyses. Wanneer een of meerdere van de volgende zwaardere bedrijfsomstandigheden aanwezig zijn, moet de gebruiksduur van de olie worden bepaald door middel van olie-analyses: • extreme klimatologische toepassingsomstandigheden • hoge startfrequentie • veelvuldige en langdurig aanhoudende nullast en lage belasting bij het gebruik van de motor • hoog zwavelgehalte in de brandstof van 0,5 tot 1,5 gew.-% (zie gebruik van dieselbrandstof met hoog zwavelgehalte) Bij toepassingen met lage motorlooptijden dienen de motoroliën ongeacht de categorie uiterlijk na 2 jaar te worden ververst. 12 | Smeermiddelen voor viertaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018560 - 002

1)

Wanneer motorolie met hogere corrosiewerende eigenschappen wordt gebruikt, (→ Pagina 85) moet de olie na uiterlijk 3 jaar worden ververst. Per geval kan de gebruiksduur van de motorolie ook door regelmatige laboratoriumonderzoeken en een passende motordiagnose in overleg met het betreffende MTU-servicepunt geoptimaliseerd worden: Het eerste oliemonster dient als “basismonster” na een motorlooptijd van ca. 1 uur na het ingieten van de nieuwe olie te worden genomen. Overige oliemonsters moeten na vast te leggen motorlooptijden worden onderzocht (zie laboratoriumonderzoek). Voor aanvang en na afloop van de olie-onderzoeken dienen passende motordiagnoses te worden uitgevoerd. Nadat alle onderzoeken zijn afgerond, kunnen voor het betreffende geval afhankelijk van het resultaat van de diagnoses speciale afspraken worden gemaakt. De oliemonsters moeten altijd onder dezelfde omstandigheden op de hiervoor bedoelde plaats genomen worden (zie handleiding).

Speciale additieven De voor gebruik goedgekeurde motoroliën zijn speciaal ontwikkeld voor dieselmotoren. Ze beschikken over alle benodigde eigenschappen. Andere additieven zijn daarom overbodig en soms zelfs schadelijk.

Laboratoriumonderzoeken Spectrometrische olie-analyse Bij MTU wordt het metaalgehalte in de motorolie bepaald om het oliemerk aan de hand van de additiefmetalen te identificeren. De metaalgehaltes ter beoordeling van de slijtage van de motor worden doorgaans niet vastgesteld door MTU. Deze gehaltes zijn o.a. zeer sterk afhankelijk van de volgende factoren: • uitrusting van de motor • verspreiding van het exemplaar • toepassingsvoorwaarden • vaarprofiel • bedrijfsstoffen • montagehulpstoffen Er kan daarom geen uitsluitsel over de slijtage van relevante motoronderdelen worden gegeven. Om deze reden kunnen er geen grenswaarden voor metaalgehaltes ter beoordeling van de slijtage vermeld worden. Analyse van afgewerkte olie

TIM-ID: 0000018560 - 002

Ter controle van de afgewerkte olie wordt aanbevolen regelmatig olie-analyses uit te voeren. Oliemonsters moeten minimaal eenmaal per jaar of bij iedere olieverversing genomen en onderzocht worden, afhankelijk van de toepassing of bedrijfsomstandigheden van de motor soms ook vaker. Uit de aangegeven testmethoden en grenswaarden (analytische grenswaarden voor afgewerkte dieselmotorolie (→ Tabel 6) blijkt wanneer het resultaat van een oliemonsteranalyse als abnormaal kan worden beschouwd. Zo'n resultaat betekent dat de vastgestelde irreguliere bedrijfstoestand onmiddellijk onderzocht en verholpen moet worden. De grenswaarden hebben betrekking op afzonderlijke oliemonsters. Bij het bereiken of overschrijden van deze grenswaarden moet de olie onmiddellijk ververst worden. De resultaten van de olie-analyse geven niet altijd uitsluitsel over de slijtage van bepaalde onderdelen. Behalve de analytische grenswaarden zijn ook de toestand, bedrijfstoestand en eventuele bedrijfsstoringen van de motor van doorslaggevend belang voor een olieverversing.


Tekenen die erop wijzen dat de olie volledig verbruikt is, kunnen ook zijn: • buitengewoon sterke afzettingen of afscheidingen in de motor en in aangebouwde motoronderdelen, zoals filters, centrifuges of afscheiders, met name in vergelijking met het laatste onderzoek. • ongebruikelijke verkleuring van onderdelen. Analytische grenswaarden voor afgewerkte dieselmotorolie Viscositeit bij 100 °C max. mm²/s

Keuringsmethode

Grenswaarden

ASTM D445 DIN 51562

SAE 30 SAE 5W-30 SAE 10W-30 SAE 40 SAE 5W-40 SAE 10W-40 SAE 15W-40 SAE 20W-40

min. mm²/s

SAE 30 SAE 5W-30 SAE 10W-30 SAE 40 SAE 5W-40 SAE 10W-40 SAE 15W-40 SAE 20W-40

15.0

19.0

9.0

10.5

Vlampunt °C (COC)

ASTM D92 ISO 2592

min. 190

Vlampunt °C (PM)

ASTM D93 DIN EN ISO 2219

min. 140

Roetgehalte (gew.-%)

DIN 51452 CEC-L-82-A-97

max. 3,0 (oliecategorie 1) max. 3,5 (oliecategorie 2, 2.1, 3 en 3.1)

Totaal basegetal (mg KOH/g)

ASTM D2896 ISO 3771 DIN 51639

min. 50% van de waarde van de nieuwe olie

Watergehalte (vol.-%)

ASTM D6304 EN 12937 ISO 6296

max. 0,2

Oxidatie (A/cm)1)

DIN 514531)

max. 25

Ethyleenglycol (mg/kg)

ASTM D2982

max. 100

Tabel 6: = alleen mogelijk als er geen esterverbindingen aanwezig zijn

Gebruik van dieselbrandstof met een hoog zwavelgehalte Bij dieselbrandstoffen met een zwavelgehalte van meer dan 0,5% dienen de volgende maatregelen te worden getroffen: • Gebruik van een motorolie met een totaal basegetal (TBN) van meer dan 8 mgKOH/g • Verkorting van de gebruiksduur van de olie (zie olieverversingsintervallen) In (→ Afbeelding 2) totaal basegetal (motorolie in relatie tot het zwavelgehalte in de dieselbrandstof) staan de aanbevolen minimumwaarden voor de totale basegetallen voor nieuwe en afgewerkte olie in relatie tot het zwavelgehalte van de dieselbrandstof. De totale basegetallen van de goedgekeurde motorolie zijn te vinden in het hoofdstuk Goedgekeurde motorolie (→ Pagina 85). 14 | Smeermiddelen voor viertaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018560 - 002

1)

Afbeelding 2: Totaal basegetal motorolie in relatie tot het zwavelgehalte in de dieselbrandstof A Totaal basegetal in C Minimum totaal basegetal voor afgewerkte olie mgKOH/g, ISO 3771 D Zwavelgehalte van de B Geadviseerd minimum tobrandstof in gew.-% taal basegetal voor nieuwe olie

Gebruik van dieselbrandstof met een laag zwavelgehalte Het gebruik van dieselbrandstoffen met een laag zwavelgehalte (< 0,5 %) heeft geen invloed op de gebruiksduur van de olie.

Minimale eisen voor bedrijfsbewaking Olie-onderzoeken kunnen worden uitgevoerd met de MTU-testkoffer. De testkoffer bevat alle hiervoor benodigde apparatuur en een gebruiksaanwijzing.

TIM-ID: 0000018560 - 002

De volgende onderzoeken kunnen worden uitgevoerd: • bepaling van het dispergerend vermogen van de olie (druppeltest) • bepaling van het dieselbrandstofgehalte in de olie • bepaling van de hoeveelheid water in de olie


2.2 Fluorescerende kleurstoffen voor de detectie van lekkages in het smeeroliesysteem De hierna vermelde fluorescerende kleurstoffen zijn goedgekeurd voor de detectie van lekkages in het smeeroliesysteem. Producent

Productaandui- Toepassingsding concentratie

Chromatech Eu- D51000A Chro- 0,04 % - 0,07 % rope B.V. matint Fluorescent Yellow 175 Cimcool, Cincin- Producto nati YFD-100

Materiaalnummer

Verpakkingsgrootte

Opslagstabiliteit1)

X00067084

16 kg

2 jaar

5 gallon (jerrycan) 55 gallon (vat)

6 maanden

0,5% - 1,0 %

Tabel 7: 1)

= af fabriek, met betrekking tot originele en luchtdicht afgesloten verpakkingen bij een vorstvrije opslag (> 5°C).

TIM-ID: 0000055616 - 001

De fluorescentie (helgele kleur) van beide kleurstoffen wordt met een UV-lamp (365 nm) zichtbaar.

16 | Smeermiddelen voor viertaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

2.3 Smeervetten Eisen De MTU-voorwaarden voor de goedkeuring van smeervetten zijn vastgelegd in de MTU-norm MTL 5050 en onder dit nummer verkrijgbaar. De goedkeuring van een smeervet wordt schriftelijk bevestigd aan de producent. Smeervetten voor algemene toepassingen Voor alle vetsmeerpunten dienen vetten op lithiumbasis te worden gebruikt. Dit geldt echter niet voor: • Snelsluitkleppen, ingebouwd tussen uitlaatgasturbo en intercooler (zie Smeermiddelen voor speciale toepassingen) • binnencentreringen van koppelingen Smeervetten voor toepassingen bij hogere temperaturen Voor snelsluitkleppen die tussen de uitlaatgasturbo en intercooler ingebouwd zijn, moet een vet worden gebruikt dat bestand is tegen hoge temperaturen (tot 250 °C): • Aero Shell Grease 15 • Optimol Inertox Medium Voor snelsluitkleppen die vóór de uitlaatgasturbo of achter de intercooler geplaatst zijn, volstaan de smeervetten voor algemene toepassingen. Smeervetten voor binnencentreringen van koppelingen Smeervetten voor de binnencentreringen: • Esso Unirex N3 (temperatuurbestendig tot ca. 160 °C)

Smeermiddelen voor speciale toepassingen Oliën voor uitlaatgasturbo's Over het algemeen zijn uitlaatgasturbo's met geïntegreerde olietoevoer aangesloten op het motoroliecircuit. Voor ABB-uitlaatgasturbo's die niet op het motoroliecircuit zijn aangesloten, dienen turbine-oliën op basis van minerale olie uit de viscositeitsklasse ISO-VG 68 te worden gebruikt. Smeermiddelen voor koppelingen met gebogen tanden Voor koppelingen met gebogen tanden zijn voor de smering afhankelijk van de toepassing de volgende smeermiddelen goedgekeurd: • firma Klüber: Structovis BHD MF (structuurviscose smeerolie) • firma Klüber: Klüberplex GE11–680 (versnellingsbak-kleefsmeermiddel)

TIM-ID: 0000018561 - 001

De toepassing van het betreffende smeermiddel of diens gebruiksduur is vastgelegd in de bijbehorende handleidingen of onderhoudsschema's.


3 Smeermiddelen voor gasmotoren 3.1 Motoroliën Afgewerkte bedrijfsstoffen volgens de lokaal geldende voorschriften afvoeren!

Het mengen van motoroliën is principieel niet toegestaan! In het kader van een motorolieverversing is het overschakelen op een andere goedgekeurde olie mogelijk. De resterende olie die daarbij in het motorcircuit blijft, kan geen kwaad.

Eisen aan motoroliën voor gasmotoren Voor gasmotoren is de viscositeitsklasse SAE 40 voorgeschreven! Multigrade-olie is niet toegestaan!

Bij het kiezen van een motorolie voor gasmotoren is de samenstelling van de brandstof waarop de motor loopt van doorslaggevend belang. De gasmotor mag alleen met goedgekeurde smeerolie worden gebruikt. De te gebruiken motoroliën staan in de (→ Pagina 115) vermeld. Een andere belangrijke factor is de kwaliteit van het gas met betrekking tot diens zuiverheid. Dit betekent dat de exploitant het gas regelmatig moet controleren. De te gebruiken gasmotoroliën worden gekenmerkt door een laag asgehalte. Hierdoor worden verhoogde asafzettingen voorkomen, die tot vermogensreductie van de katalysator kunnen leiden of tot een kloppende verbranding.

Gebruiksduur van de motorolie voor gasmotoren BR 4000 De gebruiksduur van de motorolie wordt beïnvloed door de kwaliteit van de motorolie, het onderhoud van de motorolie, de bedrijfsomstandigheden en de gebruikte brandstof. Om deze reden moet om de 250 bedrijfsuren een oliemonster worden genomen en moet de olieanalyse met de grenswaarden (→ Tabel 8) worden vergeleken. De oliemonsters moeten altijd onder dezelfde omstandigheden (bedrijfswarme motor) en op de hiervoor bedoelde plaats genomen worden (aftappunt op de oliefilterbehuizing). Bij het bereiken of overschrijden van de grenswaarden (→ Tabel 8) moet de olie direct worden ververst. Bij gebruik van een vergroot olievolume moeten de grenswaarden voor slijtage-elementen omgekeerd proportioneel tot de volumevergroting worden gereduceerd (zie volgend voorbeeld). Dubbel olievolume = gehalveerde grenswaarde van het slijtage-element (bijv. ijzer (Fe) --> 15 mg/kg) De maximaal toegestane reductie van de grenswaarden voor de slijtage-elementen bedraagt 50% van de grenswaarde. (→ Tabel 8)

Voor het geval dat de grenswaarden niet worden bereikt, moet de olie uiterlijk na één jaar worden ververst.

Speciaal gas Bij gebruik met siliciumhoudende gassen moet expliciet op de stijging van het siliciumgehalte in de olie worden gelet. Hiervoor moet de siliciumgebruikswaarde SiB met behulp van de vermelde formule (→ Afbeelding 3) worden berekend. De grenswaarde voor de siliciumgebruikswaarde bedraagt 0,01. Wordt deze waarde overschreden, dan wordt de motor afwijkend van de brandstofvoorschriften gebruikt waardoor de garantie komt te vervallen. Meer informatie hierover staat in het hoofdstuk "Bedrijfsstoffen voor gasmotoren" (→ Pagina 74). De naleving van de SiB moet door de exploitant met behulp van olieanalyses Si(n) volledig worden aangetoond. 18 | Smeermiddelen voor gasmotoren | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000034889 - 002

De resultaten van de olieanalyses moeten worden gearchiveerd, en het meest recente oliemonster moet voor eventueel naonderzoek worden bewaard.

Afbeelding 3: Overschrijding van de toegestane grenswaarden voor chloor-, fluor-, zwavel- en siliciumverbindingen in de brandstof kan tot een corrosieve slijtage, verbrandingskamerafzettingen en een versnelde afbreking van de alkalische smeeroliereserve leiden. In dit geval is een gasbehandeling dringend noodzakelijk.

Gebruiksduur van de motorolie voor gasmotoren BR 4000 Zie onderhoudsschema

Analytische grenswaarden voor afgewerkte gasmotorolie SAE 40 Keuringsmethode

Grenswaarden

Viscositeit bij 100 °C (mm²/s)

ASTM D445 DIN 51562

max. 17,5 min. 11,5

Totaal basegetal TBN (mg KOH/g)

ASTM D2896 ISO 3771

min. 3 en TBN > TAN

Zuurgetal, TAN (mg KOH/g)

ASTM D664

waarde nieuwe olie + 2,5

iph-waarde

min. 4,5

Water (vol.-%)

ASTM D6304 EN 12937 ISO 6296

max. 0,2

Glycol (mg/kg)

ASTM D2982

max. 100

Oxidatie (A/cm)

DIN 51453

max. 20

Nitratie (A/cm)

IR-procedure

max. 20

Slijtage-elementen (mg/kg) IJzer (Fe) Lood (Pb) Aluminium (Al) Koper (Cu) Tin (Sn) Silicium (Si)

RFA, ICP max. 30 max. 20 max. 10 max. 20 max. 5 max. 15 *

Tabel 8:

TIM-ID: 0000034889 - 002

• * De grenswaarde voor het slijtage-element Si heeft alleen betrekking op het aardgasgebruik

A001061/36NL 01/2015 | Smeermiddelen voor gasmotoren | 19

4 Smeermiddelen voor tweetaktmotoren 4.1 Motoroliën Afgewerkte bedrijfsstoffen volgens de lokaal geldende voorschriften afvoeren! Afgewerkte olie mag over het algemeen niet via de brandstoftank worden afgevoerd!

Eisen voor motorolie voor tweetaktmotoren van serie 53/71/92 en 149 Specificatie

SAE-klasse Keuringsmethode

API CF-2 Viscositeit bij 100 °C (mm2/s)

ASTM

ISO

40

50

Grenswaarden

Grenswaarden

D445

EN 3104

12,5 - 16,3

16,3 - 21,9

Viscositeit bij 40 °C D445 (mm2/s)

EN 3104

130 - 150

200 - 300

Vloeipunt (°C)

D97

3016

max. -15

max. -10

Vlampunt (°C)

D92

2592

min. 225

min. 230

Sulfaatas (gew.-%)

D874

DIN 51575

max. 1,0

max. 0,8

totaal basegetal (mgKOH/g)

D2896

3771

7,0 - 10,0

min. 7,0

Calcium (mg/kg)

14596

geen grenswaarde

max. 500

Fosfor (mg/kg)

DIN 51363-2/3

min. 700

max. 100

Zink (mg/kg)

DIN 51391-3

min. 700

max. 100

Tabel 9:

Bijzonderheden Bij MTU-Amerika zijn de hierna vermelde tweetaktmotoroliën verkrijgbaar:

Specificatie

Opmerkingen / materiaalnummer

PowerGuard® Hea- 40 vy Duty Engine Oil for Detroit Diesel 2Cycle (4x1G) SAE 40

API CF-2

4x1 Gallone: 23512701

PowerGuard® Hea- 40 vy Duty Engine Oil for Detroit Diesel 2Cycle SAE 40

API CF-2


Producent & verkoopregio

Naam product

MTU America Americas

SAE-klasse

Tabel 10:

20 | Smeermiddelen voor tweetaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018567 - 002

MTU - motoroliën voor tweetaktmotoren

Beperkingen bij gebruik van serie 53/71/92 - alle toepassingen behalve marine Bij omgevingstemperaturen van < 0 °C kan de motor bij gebruik van oliën van SAE-klasse 40 eventueel niet meer gestart worden. Indien geen starthulp beschikbaar is, kan ook op korte termijn olie van SAE-klasse 30 worden gebruikt. Bij zeer lage temperaturen (-18 tot -32 °C) kunnen ook oliën van SAEklasse 15W-40 worden toegepast. De oliën moeten echter voldoen aan de specificatie API CF-2 en een hogetemperatuurviscositeit van minstens 3,7 cP bij 150 °C hebben. Zodra de temperaturen het toestaan, moet weer olie van SAE-klasse 40 worden gebruikt.

Beperkingen bij toepassingen van de serie 53/71/92 Marine Er mag geen multigrade-olie en singlegrade-olie van SAE-klasse 30 worden gebruikt!

Beperkingen bij toepassingen van de serie 53/71/92 Bij toepassingen met koelvloeistofuitlaattemperaturen > 94 °C moet olie van de SAEklasse 50 worden gebruikt! Worden brandstoffen met een zwavelgehalte van 0,5 tot 1,0 % gebruikt, dan wordt de olievervangingstermijn korter.

Beperkingen bij toepassingen van de serie 149 Bij omgevingstemperaturen > 35 °C moet olie van de SAE-klasse 50 worden gebruikt! Olie van SAE-klasse 50 kan bij omgevingstemperaturen < 7 °C niet meer worden aanbevolen. Wordt het starttoerental bij toepassing van olie van SAE-klasse 50 niet meer bereikt, dan kan ook olie van SAE-klasse 40 worden gebruikt. Er mag geen singlegrade-olie van SAE-klasse 30 of multigrade-olie worden gebruikt! Wordt brandstof met een zwavelgehalte tussen 0,5 en 1 % gebruikt, dan moet olie met een basegetal van min. 10 mg/KOH/g en met een zinken fosforgehalte van max. 100 mg/kg worden gebruikt!

Analytische grenswaarden voor afgewerkte tweetaktmotorolie

Viscositeit bij 100 °C (mm2/s)

ASTM

ISO

Grenswaarden SAE 40

Grenswaarden SAE 50

D445

EN 3104

min. 12,5 max. 16,3

min. 16,0 max. 22,0

DIN 51452

max. 0,8

max. 0,8

TIM-ID: 0000018567 - 002

Roetgehalte (gew.%) Water (vol.-%)

D1744

EN 12937

max. 0,3

max. 0,3

Ethyleenglycol

D2982

DIN 51375

negatief

negatief

IJzer (mg/kg)

ASTM D5185

max. 150

max. 35

Aluminium, silicium, ASTM D5185 koper (mg/kg)

max. 25

max. 25

Lood (mg/kg)

max. 10

max. 10

ASTM D5185

Tabel 11:

A001061/36NL 01/2015 | Smeermiddelen voor tweetaktmotoren | 21

Olieverversingsintervallen bij gebruik van brandstof met zwavelgehalte < 0,5 % Toepassing

Serie

Olieverversingsinterval

C&I, Marine

S 53/71/92

150 h of 1 jaar

C&I, Marine

S 149

300 h of 1 jaar

Generator - noodstroom

S 53/71/92/149

150 h of 6 maanden

Generator - continubedrijf

S 53/71/92/149

150 h of 3 maanden

TIM-ID: 0000018567 - 002

Tabel 12:

22 | Smeermiddelen voor tweetaktmotoren | A001061/36NL 01/2015

5 Koelvloeistof 5.1 Algemeen Definitie koelvloeistof Koelvloeistof

= koelvloeistofadditief (concentraat) + vers water in aangegeven mengverhouding klaar voor gebruik in de motor

Een anticorrosieve werking van de koelvloeistof wordt alleen gewaarborgd door een volledig gevuld koelcircuit. Uitzondering: Oil 9156, beschermt door oliefilmvorming ook in afgetapte toestand tegen corrosie. Verder bieden alleen de goedgekeurde anticorrosiemiddelen voor inwendige conservering van het koelcircuit ook bij een afgetapt medium voldoende corrosiebescherming. Dit betekent dat na het aftappen van de koelvloeistof een conservering van het koelcircuit moet worden uitgevoerd als er geen nieuwe koelvloeistof wordt toegevoegd. De werkwijze staat in het MTU-conserveringsvoorschrift A001070/.. beschreven. De koelvloeistofvulling dient te worden samengesteld uit geschikt vers water en een door MTU goedgekeurd koelvloeistofadditief. De koelvloeistof moet buiten de motor worden gemengd! Het mengen van verschillende koelvloeistoftoevoegingen en additieven is niet toegestaan!

De goedkeuringsvoorwaarden voor koelvloeistofadditieven zijn in de volgende MTU-levernormen (MTL) vastgelegd: • MTL 5047 emulgeerbare anticorrosie-olie • MTL 5048 anticorrosie-antivriesmiddel • MTL 5049 in water oplosbaar anticorrosiemiddel De goedkeuring van een koelvloeistofadditief wordt schriftelijk bevestigd aan de producent.

TIM-ID: 0000018568 - 002

Om schade in het koelsysteem te vermijden: • Bij het bijvullen (na koelvloeistofverlies) dient erop te worden gelet dat niet alleen met water, maar ook met concentraat wordt bijgevuld. De voorgeschreven vorst- resp. corrosiebescherming moet bereikt zijn. • Niet meer dan 55 vol.-% (max. antivries) anticorrosiemiddel gebruiken. De antivrieseigenschappen worden anders verminderd en de warmteafvoer wordt nadelig beïnvloed. Enige uitzondering: BASF G206 (speciale toepassing) • De koelvloeistof mag geen olie- of koperresten (in vaste of opgeloste vorm) bevatten. • Thans goedgekeurde anticorrosiemiddelen voor inwendige conservering van het koelcircuit zijn voornamelijk op waterige basis en gelden niet als antivriesmiddel. Aangezien na het aftappen van het medium nog een resthoeveelheid in de motor blijft, dient erop te worden gelet dat geconserveerde motoren vorstvrij worden opgeslagen. • Een koelcircuit kan meestal niet volledig worden leeggemaakt, d.w.z. er blijven resthoeveelheden gebruikte koelvloeistof of vers water van een spoeling in de motor achter. Deze resthoeveelheden kunnen bij een te vullen koelvloeistof (vermengd uit een concentraat of bij gebruik van een kant-en-klaar mengsel) een verdunningseffect veroorzaken. Dit verdunningseffect zal des te groter zijn naarmate zich meer aanbouwonderdelen op de motor bevinden. Er moet op een controle en eventuele aanpassing van de koelvloeistofconcentratie in het koelcricuit worden gelet. Alle in dit bedrijfsstoffenvoorschrift goedgekeurde koelvloeistoffen zijn bedoeld voor het koelcircuit van MTU-motoren. Bij complete aandrijfsystemen moet tevens rekening worden gehouden met de bedrijfsstoffengoedkeuring van de onderdelenfabrikant!

A001061/36NL 01/2015 | Koelvloeistof | 23

Om anticorrosieredenen is het niet toegestaan om een motor met puur water zonder toevoeging van een goedgekeurd anticorrosiemiddel in bedrijf te nemen!

Bijzonderheden MTU/MTU-Detroit Diesel-koelvloeistof Bij MTU/MTU-Detroit Diesel zijn de volgende koelvloeistofadditieven verkrijgbaar. Producent & verkoopregio

Naam product

Type

MTU Friedrichshafen, MTU Asia Europe Middle East Africa Asia

Coolant AH 100 Antifreeze Concentrate Coolant AH 35/65 Antifreeze Premix Coolant CS 100 Corrosion Inhibitor Concentrate Coolant CS 10/90 Corrosion Inhibitor Premix

Anticorrosie-/antivriesmiddel, concentraat Anticorrosie-/antivriesmiddel, kant-en-klaar mengsel Wateroplosbare anticorrosiemiddelen, concentraat Wateroplosbare anticorrosiemiddelen, kant-en-klaar mengsel

MTU-America Americas

Power Cool® Off-Highway Coolant Concentrate Power Cool® Off-Highway Coolant 50/50 Premix Power Cool®Universal 50/50 mix

MTU Detroit Diesel Australia Australia

Power Cool HB 800

Anticorrosie-/antivriesmiddel, concentraat Anticorrosie-/antivriesmiddel, kant-en-klaar mengsel Anticorrosie-/antivriesmiddel, kant-en-klaar mengsel Power Cool®Universal 35/65 mix Anticorrosie-/antivriesmiddel, kant-en-klaar mengsel Anticorrosie-/antivriesmiddel, Power Cool®3149 concentraat, tweetaktmotoren Power Cool®Plus 6000 Concentra- Wateroplosbaar anticorrosiemiddel, concentraat te Anticorrosie-/antivriesmiddel, concentraat Power Cool HB 800 Premix 50/50 Anticorrosie-/antivriesmiddel, kant-en-klaar mengsel Power Cool HB 500 Anticorrosie-/antivriesmiddel, concentraat Power Cool HB 500 Premix 50/50 Anticorrosie-/antivriesmiddel, kant-en-klaar mengsel

Tabel 13: Opmerking:

Voorbeeld: Coolant AH 40/60 Antifreeze Premix = 40 vol% koelvloeistofadditief / 60 vol% vers water

24 | Koelvloeistof | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018568 - 002

Bij kant-en-klare mengsels wordt het aandeel aan koelvloeistofadditief (concentraat) altijd eerst genoemd.

5.2 Ongeschikte materialen in de koelcircuit Onderdelen uit koperen, zinken en messingmaterialen Onderdelen uit koperen, zinken en messingmaterialen in het koelcricuit kunnen indien diverse voorwaarden niet in acht worden genomen, in combinatie met onedele metalen (bijv. aluminium), een elektrochemische reactie veroorzaken. Als gevolg worden componenten uit onedelere metalen door corrosie of zelfs putcorrosie aangetast. Het koelcircuit wordt op deze plaatsen ondicht.

Eisen De volgende materialen en coatings mogen, volgens de huidige stand van kennis, niet in een motorkoelvloeistofcircuit worden toegepast, omdat ook met goedgekeurde koelvloeistofadditieven negatieve wisselwerkingen kunnen optreden.

Metaalhoudende materialen • geen verzinkte oppervlakken Het complete koelsysteem moet zinkvrij zijn. Inbegrepen zijn koelvloeistoftoevoer- en afvoerleidingen alsmede tankreservoirs. • geen koper-basislegeringen als materiaal bij gebruik van nitriethoudende koelvloeistoffen, met uitzondering van de volgende beide legeringen: – CuNi10Fe1Mn komt overeen met CW-352-H – CuNi30Mn1Fe komt overeen met CW-354-H • geen messinghoudende componenten in het koelcricuit (bijv. koelers uit CuZn30) gebruiken bij inwerking van ammoniakale oplossingen (bijv. amine, ammonium, ...) en nitriet- of sulfidehoudende oplossingen. Bij optreden van trekspanningen en de aanwezigheid van een kritisch potentiaalbereik kan een spanningscorrosiebreuk ontstaan. Onder oplossingen worden reinigingsmiddelen, koelvloeistoffen en dergelijke verstaan.

Niet-metaalhoudende materialen • geen EPDM- en geen siliconen elastomeren gebruiken bij toepassing van emulgeerbare corrosiewerende olie in het koelcricuit.

Informatie:

TIM-ID: 0000052845 - 001

Bij onduidelijkheden over materiaalgebruik voor de motor en aanbouwcomponenten/onderdelen in koelcircuits moet overleg worden gepleegd met de gespecialiseerde afdeling van MTU.


5.3 Eisen aan vers water Voor de bereiding van de koelvloeistof mag alleen schoon en helder water met waarden uit onderstaande tabellen worden gebruikt. Wanneer de grenswaarden van het water worden overschreden, kan door het bijmengen van ontzilt water de hardheid of het zoutgehalte verminderd zijn.

Voor de bereiding van waterige anticorrosiemiddelen en anticorrosie-/ antivriesmiddelen: Item

Minimum

Maximum

Totaal van de aardalkaliën *) (waterhardheid)

0 mmol/l 0°d

2,7 mmol/l 15°d

pH-waarde bij 20°C

6,5

8,0

Chloride-ionen

100 mg/l

Sulfaat-ionen

100 mg/l

Totaal anionen

200 mg/l

Bacteriën

103KBE (kolonievormende eenheid)

Schimmels, gistcellen

zijn niet toegestaan!

Tabel 14: *) Gebruikelijke aanduidingen voor de waterhardheid in verschillende landen: 1mmol/l = 5,6°d = 100 mg/kg CaCO³ • 1°d = 17,9 mg/kg CaCO³, VS-hardheid • 1°d = 1,79° Franse hardheid • 1°d = 1,25° Engelse hardheid

Voor bereiding van emulgeerbare anticorrosiemiddelen: Item

Minimum

Maximum

Totaal van de aardalkaliën *) (waterhardheid)

0,36 mmol/l 2°d

1,8 mmol/l 10°d

pH-waarde bij 20°C

7,0

8,0

Chloride-ionen

100 mg/l

Sulfaat-ionen

100 mg/l

Totaal anionen

200 mg/l

Bacteriën

103KBE (kolonievormende eenheid)

Schimmels, gistcellen

zijn niet toegestaan!

*) Gebruikelijke aanduidingen voor de waterhardheid in verschillende landen: 1mmol/l = 5,6°d = 100 mg/kg CaCO³ • 1°d = 17,9 mg/kg CaCO³, VS-hardheid • 1°d = 1,79° Franse hardheid • 1°d = 1,25° Engelse hardheid Te zacht water leidt tot schuimvorming en moet voor het gebruik verhard worden door toevoeging van hard water. Te hard water beïnvloedt de emulsiestabiliteit met als gevolg een verhoogde olieafscheiding en de vorming van afzettingen in het systeem. Te hard water moet daarom door versnijding met zacht water worden onthard. 26 | Koelvloeistof | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018571 - 005

Tabel 15:

5.4 Emulgeerbare corrosiewerende oliën Emulgeerbare corrosiewerende oliën Emulsies met goedgekeurde emulgeerbare corrosiewerende oliën van 1 - 2 volume-% en geschikt vers water(→ Pagina 26) bieden een uitgebreide en goede bescherming tegen corrosie. De aanslagconcentratie voor nieuwe vullingen bedraagt 2 volume-%. De benodigde hoeveelheid corrosiewerende olie moet als vooroplossing met 4 à 5 keer zoveel vers water in een vat gemengd en bij een draaiende bedrijfswarme motor aan het koelwater toegevoegd worden. In onderhoudsstations of bij het bedrijf van meerdere motoren wordt aanbevolen de totale hoeveelheid koelvloeistof in een installatie buiten de motor te conditioneren. Hiermee kan zowel de nieuwe vulling als de benodigde bijvulhoeveelheid gedekt worden. Bij ongunstige omstandigheden kunnen bacteriën de emulgeerbare corrosiewerende oliën aantasten. In dit geval dient de koelvloeistofemulsie met biocide te worden behandeld! Zie hoofdstuk "Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits" (→ Pagina 157).

Opmerking: Bij gebruik van koelvloeistofemulsies kunnen tijdens het bedrijf de emulsies licht "ontromen". Hierbij wordt in het expansiereservoir een laag op de koelvloeistof gevormd. Dit heeft geen betekenis, zolang de emulsieconcentratie binnen de voorgeschreven grenswaarden blijft. Bij een sterke concentratiedaling of wanneer het koelvloeistofadditief niet meer aangenomen wordt, moet de koelvloeistof worden vervangen. Indien nodig moeten de koelvloeistofruimtes van de motor worden gereinigd (zie hoofdstuk "Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits" (→ Pagina 157).

Bij de hierna vermelde series mogen emulgeerbare corrosiewerende oliën niet worden gebruikt: • • • • • • •

Serie 099 Serie 183 Serie 2000 Serie 396 Serie 4000 Serie S60 Tweetaktmotoren De series met toepassingsgoedkeuring voor emulgeerbare corrosiewerende oliën vindt u in het hoofdstuk "Goedgekeurde koelvloeistoffen"(→ Pagina 119).

TIM-ID: 0000018572 - 002

Voor de volgende vermelde serienummers van de serie 20V 956 TB33 tot bouwjaar einde 2008 (volgens typeplaatje) mag alleen emulgeerbare corrosiewerende olie worden gebruikt: Serienummer

Serienummer

Serienummer

Serienummer

Serienummer

5870001

5870002

5870003

5870004

5870005

5870006

5870007

5870008

5870009

5870010

5870011

5870012

5870013

5870014

5870015

5870016

5870017

5870018

5870019

Tabel 16: Bestaande speciale goedkeuringen blijven van toepassing. De emulgeerbare corrosiewerende olie is niet toegestaan voor koelvloeistoftemperaturen > 90 °C!


TIM-ID: 0000018572 - 002

Bij elke koelvloeistofvervanging door een ander product moet worden gespoeld. Bij geconserveerde motoren (nieuwe motoren, veldmotoren, lagermotoren, etc.) moet vóór de vulling met motorkoelvloeistof een spoeling worden uitgevoerd. De noodzakelijke werkzaamheden worden in het hoofdstuk "Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits" (→ Pagina 157) beschreven.


5.5 Anticorrosie-/antivriesmiddel Anticorrosie-/antivriesmiddelen zijn noodzakelijk bij motoren zonder warmhoudinrichting in toepassingsgebieden waarin temperaturen onder het vriespunt kunnen voorkomen. De meeste van de bij MTU goedgekeurde anticorrosie-/antivriesmiddelen zijn op basis van ethyleenglycol. Uitzonderingen: • Kant-en-klaar mengel Fleetguard PG XL op basis van propyleenglycol (→ Pagina 156) • Concentraat BASF G206 als mengsel van ethyleenglycol en propyleenglycol Door MTU goedgekeurde anticorrosie-/antivriesmiddelen hebben een goede corrosiebeschermende werking, mits deze in de goedgekeurde concentratie worden gebruikt, zie bedrijfsbewaking (→ Pagina 32). De concentratie van het anticorrosie-/antivriesmiddel mag niet alleen volgens de te verwachten minimumtemperaturen worden toegepast, maar moet ook zijn afgestemd op de vereisten van de corrosiebescherming. De voor de afzonderlijke series goedgekeurde koelvloeistofadditieven vindt u in het hoofdstuk "Goedgekeurde koelvloeistof" (→ Pagina 119).

Bestaande speciale goedkeuringen blijven van toepassing. In combinatie met messinghoudende koelers mogen geen nitraathoudende koelvloeistofadditieven worden gebruikt!

Bij scheepsmotoren gelden voor het gebruik van anticorrosie-/antivriesmiddelen de volgende beperkingen:

TIM-ID: 0000018573 - 002

• Serie 956-01, 956-02, 1163-02, 1163-03, 1163-04: Deze motoren zijn uitgerust met een warmhoudinrichting. Anticorrosie-/antivriesmiddelen mogen op grond van hun koelvermogen niet gebruikt worden. • Serie 099, 183, 396: Bij deze motoren is het gebruik van anticorrosie-/antivriesmiddelen alleen toegestaan bij zeewatertemperaturen van maximaal 20 °C. • Serie 2000 en 4000: Bij deze motoren is bij een aangebouwde warmtewisselaar het gebruik van anticorrosie-/antivriesmiddelen bij zeewatertemperaturen tot maximaal 25 °C toegestaan.Bij motoren met niet op de motor aangebouwde warmtewisselaar is het gebruik van anticorrosie-/antivriesmiddelen niet toegestaan.De niet op de motor aangebouwde warmtewisselaar moet een adequate dimensionering hebben. • Serie 538, 595 en 8000: Bij deze motoren is het gebruik van anticorrosie-/antivriesmiddelen niet toegestaan. De gebruiksmogelijkheid van anticorrosie-/antivriesmiddelen voor de genoemde series bij andere toepassingen (bijv. genset, rail) staat vermeld in het overzicht in het hoofdstuk "Goedgekeurde koelvloeistoffen"(→ Pagina 119).

Opmerking: In sommige toepassingsgebieden is het gebruik van anticorrosie-/antivriesmiddelen op basis van propyleenglycol voorgeschreven. Deze producten beschikken over een lager warmtegeleidingsvermogen dan de gebruikelijke ethyleenglycolproducten. Hierdoor ontstaat een hogere temperatuur in de motor. Voor het gebruik bij zeer lage temperaturen (< -40°C) is het product BASF G206 beschikbaar.


TIM-ID: 0000018573 - 002

Bij elke koelvloeistofvervanging door een ander product moet met water worden gespoeld. Bij geconserveerde motoren (nieuwe motoren, veldmotoren, lagermotoren, etc.) moet vóór de vulling met motorkoelvloeistof een spoeling worden uitgevoerd als de motoren met een emulgeerbaar anticorrosiemiddel werden geconserveerd.De noodzakelijke werkzaamheden worden in het hoofdstuk "Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits" (→ Pagina 157) beschreven.


5.6 Wateroplosbare anticorrosiemiddelen Wateroplosbare anticorrosiemiddelen zijn noodzakelijk bij hogere koelwatertemperaturen of grotere temperatuurdalingen in warmtewisselaars, bijvoorbeeld in TB- (met platenwarmtewisselaar) en TE-circuits in motoren uit de serie 099, 183, 2000, 396 en 4000. Door MTU goedgekeurde wateroplosbare anticorrosiemiddelen hebben een goede corrosiebeschermende werking, mits ze in voldoende concentratie worden toegepast. Het betreffende toe te passen concentratiebereik is in de paragraaf Bedrijfsbewaking aangegeven. De voor de afzonderlijke series goedgekeurde koelvloeistofadditieven vindt u in het hoofdstuk "Goedgekeurde koelvloeistof" (→ Pagina 119).

Bestaande afspraken blijven geldig. In combinatie met messinghoudende koelers mogen geen nitraathoudende koelvloeistofadditieven worden gebruikt!

TIM-ID: 0000018574 - 002

Bij elke koelvloeistofvervanging door een ander product moet met water worden gespoeld. Bij geconserveerde motoren (nieuwe motoren, veldmotoren, lagermotoren, etc.) moet vóór de vulling met motorkoelvloeistof een spoeling worden uitgevoerd als de motoren met een emulgeerbaar anticorrosiemiddel werden geconserveerd.De noodzakelijke werkzaamheden worden in het hoofdstuk "Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits" (→ Pagina 157) beschreven.


5.7 Bedrijfscontrole De controle van het verse water en de voortdurende bewaking van de koelvloeistof zijn zeer belangrijk voor een storingsvrij bedrijf van de motor. De controle van het verse water en de koelvloeistof moet minimaal eenmaal per jaar of bij iedere vulling plaatsvinden en kan met behulp van de MTU-testkoffer uitgevoerd worden. De testkoffer bevat alle hiervoor benodigde apparatuur, chemicaliën en een gebruiksaanwijzing. De volgende onderzoeken kunnen met behulp van de MTU-testkoffer worden uitgevoerd: • bepaling van totale hardheid (°d) • bepaling van de pH-waarde • bepaling van het chloridegehalte bij vers water • bepaling van de corrosiebescherming in de olieconcentratie • bepaling van de anticorrosie-/antivriesmiddelconcentratie • bepaling van de concentratie van het wateroplosbare anticorrosiemiddel U kunt het verse water en de koelvloeistof ook bij MTU laten onderzoeken. Minstens dient 0,25 l te worden geleverd. Omdat bij de serie 4000-04 een extra uitlaatgaskoeler is ingebouwd en het koelsysteem gevoeliger reageert, is een regelmatige controle van de koelvloeistof zeer belangrijk voor een storingvrije werking van de motor. Deze controle moet jaarlijks resp. na 3000 bedrijfsuren alsmede bij het vullen met koelvloeistof worden uitgevoerd. Concentratie, pH-waarde en siliciumgehalte (alleen Si-houdende koelvloeistoffen) moeten binnen de aangegeven waarden van de MTU-bedrijfsstoffenvoorschriften liggen.

Goedgekeurde concentraties min. vol.-% Emulgeerbare corrosiewerende oli- 1,0 en

max. vol.-% 2,0

35 antivries tot ca. -25 °C


Propyleenglycol anticorrosie-/anti- 35 vriesmiddel antivries tot ca. -18 °C


BASF G206


Ethyleenglycol anticorrosie-/antivriesmiddel1)


Tabel 17: 1)

TIM-ID: 0000018575 - 002

= Afwijkende toepassingsgoedkeuringen zijn vermeld in het opmerkingsveld van de in hoofdstuk 9 (→ Pagina 119) vermelde koelvloeistofmerken.


Bedrijfsbewaking toegestane concentraties, wateroplosbare anticorrosiemiddelen ToegeProducent staan concentratiebereik

Merknaam

Afleeswaarde op de handrefractometer 1 bij 20 °C (=brixwaarde)

Vol.-% 9 - 11 vol.-%

7 - 11 vol.-%

7

8

9

10

11

12

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

Coolant CS 10/90 Corrosion Inhibitor Premix

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

MTU America

Power Cool® Plus 6000

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

Arteco

Freecor NBI

BASF SE

Glysacorr G93-94

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

BP Lubricants

Castrol Extended Life Corrosion Inhibitor

4,9

5,6

6,3

7,0

7,7

8,4

CCI Corporation A 216

4,9

5,6

6,3

7,0

7,7

8,4

CCI Manufactu- A 216 ring IL Corporation

4,9

5,6

6,3

7,0

7,7

8,4

MTU Friedrichs- Coolant CS 100 Corrosihafen on Inhibitor Concentrate

Chevron

Texcool A -200

Detroit Diesel Corporation

Power Cool Plus 6000

Drew Marine

TIM-ID: 0000018575 - 002

Gebruik de testkit van de producent 4,9

5,6

6,3

7,0

7,7

8,4

Drewgard XTA

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

ExxonMobil

Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhibitor

4,9

5,6

6,3

7,0

7,7

8,4

Ginouves

York 719

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

Old World Indu- Final Charge Extended stries Inc. Life Corrosion Inhibitor (A 216)

4,9

5,6

6,3

7,0

7,7

8,4

Valvoline

Zerex G-93

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

Arteco

Havoline Extended Life Corrosion Inhibitor XLI [EU 32765]

2,6

3,0

3,4

3,7

4,1

4,4

Alfloc (Maxitreat) 3443

1,75

2,0

2,25

2,5

2,75

3,0


1,75

2,0

2,25

2,5

2,75

3,0

Total

WT Supra

2,6

3,0

3,4

3,7

4,1

4,4

Fleetguard

DCA-4L


Power Cool 3000

Penray

Pencool 3000

Nalco

56 vol.-%

Gebruik de testkit van de producent



ToegeProducent staan concentratiebereik

Merknaam

Afleeswaarde op de handrefractometer 1 bij 20 °C (=brixwaarde)

Vol.-% 34 vol.-%


Power Cool 2000

Nalco

Alfloc 2000 Nalco 2000

7

8

9

10

11

12


Nalcool 2000 Trac 102 Penray

Pencool 2000

Tabel 18: 1)

= Concentratiebepaling door middel van een geschikte handrefractometer

De handrefractometer dient met helder water bij koelvloeistoftemperatuur te worden geijkt. De koelvloeistoftemperatuur moet 20°C bedragen. De gegevens van de producent moeten in acht worden genomen.

Bedrijfsbewaking toegestane concentraties, anticorrosie-/antivriesmiddel op ethyleenglycolbasis De concentratiebepaling gebeurt met een geschikte glycolrefractometer en rechtstreekse aflezing van de schaalwaarde in vol.-%.

Ijktabel voor anticorrosie-/antivriesmiddel voor bijzondere toepassingen

I. Propyleenglycol anticorrosie-/antivriesmiddel

II. BASF G206

Komt overeen met een concentratie van

26,3

24,8

35 vol.-%

26,9

25,5

36 vol.-%

27,5

26,1

37 vol.-%

28,2

26,7

38 vol.-%

28,8

27,4

39 vol.-%

29,5

28,0

40 vol.-%

30,1

28,6

41 vol.-%

30,8

29,2

42 vol.-%

31,3

29,8

43 vol.-%

31,9

30,4

44 vol.-%

32,5

30,9

45 vol.-%

33,1

31,5

46 vol.-%

33,7

32,1

47 vol.-%

34,2

32,6

48 vol.-%

34,8

33,2

49 vol.-%

35,3

33,8

50 vol.-%


TIM-ID: 0000018575 - 002

Afleeswaarde op de handrefractometer bij 20 °C (=brixwaarde)

Afleeswaarde op de handrefractometer bij 20 °C (=brixwaarde) I. Propyleenglycol anticorrosie-/antivriesmiddel

II. BASF G206

Komt overeen met een concentratie van

34,4

51 vol.-%

34,9

52 vol.-%

35,5

53 vol.-%

36,1

54 vol.-%

36,7

55 vol.-%

37,2

56 vol.-%

37,8

57 vol.-%

38,3

58 vol.-%

38,9

59 vol.-%

39,4

60 vol.-%

39,9

61 vol.-%

40,5

62 vol.-%

41,0

63 vol.-%

41,5

64 vol.-%

42,0

65 vol.-%

TIM-ID: 0000018575 - 002

Tabel 19:


5.8 Grenswaarden voor koelvloeistoffen pH-waarde bij gebruik van – emulgeerbare corrosiewerende olie

min. 7,5

max. 9,5

– anticorrosie-/antivriesmiddel

min. 7,0

max. 9,0

– wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor motoren met aandelen lichtmetaal

min. 7,0

max. 9,0

– wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor motoren zonder aandelen lichtmetaal

min. 7,0

max. 11,0

Silicium (geldig voor Si-houdende koelvloeistoffen)

min. 25 mg/l

Tabel 20: Bij niet-naleving dient de koelvloeistof te worden vervangen. Opmerking:

TIM-ID: 0000018576 - 002

Voor een algehele beoordeling van een koelvloeistoffunctionaliteit moet naast de boven genoemde grenswaarden ook steeds rekening worden gehouden met de koelvloeistofspecifieke karakteristieken en de gebruikte kwaliteit van het verse water.


5.9 Opslagstabiliteit van de koelvloeistofconcentraten De opgave van de opslagstabiliteit geldt voor origineel afgesloten en luchtdichte verpakkingen bij een opslagtemperatuur van max. 30 °C. Koelvloeistofconcentraat

Grenswaarde

Merknaam / opmerkingen

Emulgeerbare corrosiewerende olie

6 maanden

Anticorrosie-/antivriesmiddel

ca. 3 jaar

Gegevens van de fabrikant in acht nemen

Propyleenglycolhoudende producten

3 jaar

BASF G206

Wateroplosbare anticorrosiemiddelen

6 maanden Nalco Trac 102 1 jaar

Detroit Diesel Corp. Power Cool 3000 Penray Pencool 3000

2 jaar

Arteco Freecor NBI Chevron Texcool A-200 Nalco Alfloc 2000 Nalco Nalcool 2000 Nalco Nalco 2000 Detroit Diesel Corp. Power Cool 2000 Penray Pencool 2000

3 jaar

BASF Glysacorr G93–94 Drew Marine Drewgard XTA Ginouves York 719 MTU Friedrichshafen Coolant CS100 MTU America Power Cool® Plus 6000 Nalco Alfloc (Maxitreat) 3477 Valvoline ZEREX G-93

5 jaar

Arteco Havoline Extended Life Corrosion Inhibitor XLI [EU 032765] BP Castrol Extended Life Corrosion Inhibitor CCI Corporation A216 CCI Manufacturing IL A216 Chevron Texaco Extended Life Corrosion Inhibitor Nitrite Free [US 236514] Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 6000 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhibitor Fleetguard DCA-4L Old World Industries Final Charge Extended Life Corrosion Inhibitor (A216) Total WT Supra

TIM-ID: 0000018577 - 002

Tabel 21:

Opmerking: Om anticorrosieredenen mag niet in verzinkte tanks worden opgeslagen. Daarmee dient bij het overgieten rekening te worden gehouden. De verpakkingen moeten goed afgesloten op een koele en droge plaats worden bewaard. In de winter moet op bescherming tegen bevriezing worden gelet. Meer informatie is te vinden in de producten veiligheidsinformatiebladen van de betreffende koelvloeistof.


5.10 Kleurstoffen voor waterige anticorrosie-/antivriesmiddelen voor de detectie van lekkages in het koelcircuit De hierna vermelde fluorescerende kleurstof is goedgekeurd als additief voor waterige anticorrosie-/ antivriesmiddelen voor de detectie van lekkages. Producent

Productaanduiding

Materiaalnummer

Chromatech Inc. D11014 Chromatint X00066947 Chromatech Europe Uranine Conc B.V.

Verpakkingsgroot- Opslagstabiliteit1) te 20 kg

2 jaar

Tabel 22: 1)

= met betrekking tot originele en luchtdicht afgesloten verpakkingen bij een vorstvrije opslag (> 5°C)

Toepassing: Er moet ca. 40 g kleurstof op 180 l koelvloeistof worden toegevoegd. Deze kleurstofhoeveelheid is ruim genomen en mag niet worden overschreden.

TIM-ID: 0000053354 - 001

De fluorescentie (gele kleur) is bij daglicht goed herkenbaar. In donkere ruimtes kan UV-licht met een golflengte van 365 nm worden gebruikt.


6 Brandstoffen 6.1 Dieselbrandstoffen - algemeen Afgewerkte bedrijfsstoffen volgens de lokaal geldende voorschriften afvoeren! Afgewerkte olie mag over het algemeen niet via de verbrandingsmotor worden afgevoerd!

Een geschikte dieselbrandstof kiezen De kwaliteit van de brandstof is van doorslaggevend belang voor een optimaal motorvermogen, een lange levensduur van de motor en voor het naleven van verantwoorde uitlaatgaswaarden. Dieselbrandstoffen staan niet wereldwijd in de conform (→ Tabel 23) vereiste kwaliteit ter beschikking. De brandstofeigenschappen zijn afhankelijk van vele factoren, vooral van de regio, de tijd van het jaar en de opslag.

Ongeschikte brandstof leidt doorgaans tot een verkorting van de levensduur van de motorcomponenten en kan bovendien schade aan de motor veroorzaken. Nadere gegevens over brandstofkwaliteiten, tankonderhoud en filtratie vindt u in het document "Wetenswaardigheden over brandstoffen, tankinstallaties en filtratie" (publicatienummer A060631/..).

In acht te nemen brandstofwaarden Keuringsmethoden

Grenswaarden

ASTM Samenstelling

De dieselbrandstof moet vrij zijn van anorganische zuren, zichtbaar water, vaste verontreinigingen en chloorhoudende verbindingen

Totale verontreiniging (= niet in max. brandstof oplosbare bestanddelen)

D6217

EN 12662

24 mg/kg

Dichtheid bij 15 °C

EN ISO 3675 EN ISO 12185

0,820 g/ml

max.

D1298 D4052

min.

D287

API-graad bij 60°F

min.

41

max. Viscositeit bij 40 °C

min.

33 D445

EN ISO 3104

TIM-ID: 0000018622 - 002

max. Vlampunt (gesloten pan)

min.

Kooktraject:

0,860 g/ml

1,5 mm²/s 4,5 mm²/s

D93

EN ISO 2719

D86

EN ISO 3405

- Kookbegin

55 °C (60 °C voor SOLAS)1) 160 - 220 °C

- Volume-aandeel bij 250 °C

max.

65 vol.-%

- Volume-aandeel bij 350 °C

min.

85 vol.-%

- Residu en verlies

max.

3 vol.-%

Vetzuurmethylestergehalte (FAME) max. ("Biodiesel")

EN 14078 interne MTUprocedure

7,0 vol.-%

A001061/36NL 01/2015 | Brandstoffen | 39

Keuringsmethoden

Grenswaarden

ASTM Watergehalte: (absoluut, niet-gebonden water)

max.

D6304

EN ISO 12937

200 mg/kg

Cokesresidu van 10% destillatieresidu

max.

D189

EN ISO 10370

0,30 gew.-%

D482

EN ISO 6245

Oxide-as – Motoren zonder uitlaatgasnabehandeling en DOC-/SCR-systeem

max.

0,01 gew.-% (100 mg/kg)

– Motoren met uitlaatgasnabehan- max. deling

0,001 gew.-% (10 mg/kg)

zwavelgehalte:

D5453, D2622

EN ISO 20846, EN ISO 20884

– Motoren zonder uitlaatgasnabe- max. handeling – Motoren met uitlaatgasnabehan- max. deling

0,5 gew.-% (5000 mg/kg) 0,0015 gew.-% (15 mg/kg)

Cetaangetal

min.

D613

EN ISO 5165, EN ISO 15195

45

Cetaanindex

min.

D976

EN ISO 4264

42

Corroderende werking op koper 3 uur bij 50 °C

CorroD130 siegraad max.

EN ISO 2160

1a

Oxidatiestabiliteit (Rancimat)

min.

EN 15751

20 uur

Oxidatiestabiliteit

max.

D2274

EN ISO 12205

25 g/m³

Smeervermogen bij 60 °C (HFRR-waarde)

max.

D6079

EN ISO 12156-1 520 µm

Grenswaarde van de filtreerbaarheid (CFPP)

D6371

DIN EN 116

zie opmerking 2)

Cloud Point

D2500

DIN EN 23015

Zie opmerking 3)

Neutralisatiegetal

max.

D974

0,2 mgKOH/g

Tabel 23: 1)

Voor marine-toepassingen geldt een min. vlampunt van 60 °C (Solas = Safety of life at sea).

2)

3)

De Cloud Point is de temperatuur waarop zich door uitvlokking van paraffine in het testglas de eerste vertroebeling zichtbaar wordt. Deze mag niet hoger zijn dan de omgevingstemperatuur. De brandstofleverancier moet ervoor zorgen dat de brandstof bij de onder de gegeven geografische en overige plaatselijke omstandigheden te verwachten minimumtemperaturen nog een goede werking van de motor waarborgt. De exploitant moet ervoor zorgen dat steeds een brandstof wordt gebruikt die aangepast is aan de klimatologische eisen. Opmerking: 1 gew.-% = 10.000 mg/kg = 10.000 ppm

40 | Brandstoffen | A001061/36NL 01/2015

TIM-ID: 0000018622 - 002

Grenswaarde van de filtreerbaarheid of Cold Filter Plugging Point (CFPP) geeft de temperatuur aan waarop een testfilter onder gedefinieerde condities door uitgevlokte paraffine verstopt raakt. Bij dieselbrandstoffen volgens DIN EN 590 worden met deze parameter de klimatologische eisen (bijv. zomer- en winterdiesel) beschreven.

Opmerking: Voor een veilige en efficiënte werking van de motor moeten bij alle goedgekeurde brandstofkwaliteiten de in (→ Tabel 23) genoemde grenswaarden, met name voor water, totale vervuiling uiterlijk tot aan het in afbeelding 4 punt 6 gekenmerkte aansluitpunt worden aangehouden. Naast de in (→ Tabel 23) genoemde grenswaarden moet een deeltjesverdeling in de brandstof conform ISO 4406 in acht worden genomen: Deeltjesverdeling

Keuringsmethode ASTM

Deeltjesverdeling D7619 voor brandstof tussen laatste tank voor motor en voorfilter (zie afb. 4 punt 5)

Grenswaarden Common Rail Codering van het Max. ISO-code aantal deeltjes con- 18/17/14 voor form ISO 4406 4/6/14 µm deeltjesgrootte

Conventionele inspuiting Max. ISO-code 21/20/17 voor 4/6/14 µm deeltjesgrootte

Tabel 24: De in (→ Tabel 24) genoemde grenswaarden moeten al in de toevoerleiding tussen de laatste tank voor de motor en het voorfilter (eventueel met waterafscheider) in acht worden genomen.

Bij installaties zonder voorfilter is de toevoerleiding tussen de laatste tank en de MTU-leveringsomvang bedoeld. Voor de analyse van de brandstofkwaliteit moet in een aansluitpunt (monsternemingskraan) voor de monsterneming in bedrijf worden voorzien.

TIM-ID: 0000018622 - 002

Bij voorraadinstallaties zonder toegankelijke toevoerleiding is een monsterneming in de laatste tank voor de MTU-leveringsomvang toegestaan.


Afbeelding 4: 1 Brandstoftank 2 Brandstofvoorbereiding (optie) 3 Laatste tank voor motor 4 Tankbeluchtingsfilter 5 Monsterneming

6 Aansluitpunt voor brandstofspecificatie 7 Brandstofvoorfilter met waterafscheider (optie) 8 Lagedrukpomp voor brandstof 9 Tussenfilter (optie) 10 Hoofdfilter

11 Inspuitsysteem 12 Motorfilter 13 Motoromvang

Opmerking: Bij een slechte deeltjesverdeling is het nodig om verdere/geoptimaliseerde filterniveaus in het brandstofsysteem te integreren om de levensduur van brandstoffilters en componenten van het inspuitsysteem te realiseren. Voor de op het aansluitpunt genoemde grenswaarden is bij gebruik van door MTU goedgekeurde voorfilters een adequate filtratie gegarandeerd.

Serieafhankelijke inspuit- en uitlaatgasnabehandelingssystemen Serie

Common rail-inspuitsysteem (Common Rail)

Conventionele inspuitsystemen

Uitlaatgasnabehandelingssysteem

Uitlaatgasrecirculatie

S 60

ja

nee

099

ja

nee

nee

183

ja

nee

nee


TIM-ID: 0000018622 - 002

Schade en defecten aan motoren die door het gebruik van niet door MTU goedgekeurde brandstofkwaliteiten conform (→ Tabel 23) en (→ Tabel 24) alsmede hoofdstuk 6.2 (→ Pagina 44) of voorfilters ontstaan, zijn geen gebreken waarvoor MTU-Friedrichshafen GmbH aansprakelijk kan worden gesteld.

Serie

Common rail-inspuitsysteem (Common Rail)

Conventionele inspuitsystemen

Uitlaatgasnabehandelingssysteem

Uitlaatgasrecirculatie

396 C&I, genset, marine, rail, onderzeeboot

ja

nee

nee

538 Marine

ja

nee

nee

595 Marine

ja

nee

nee

956-01, -02, -03, -04

ja

nee

nee

1163-01, -02, -03

ja

nee

nee

nee

nee

nee

nee

alleen BR 2000 Cx6 / Sx6

1163-04

ja

2000 Cx0, Cx1, Cx2, Gx3, Gx5, Mx0, Mx1, Px2, Sx0, Sx1, Sx2

ja

2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx2, Mx3, Mx4, Mx6, Sx6

ja

alleen BR 2000 Gx7 / Mx6

4000-00, -01, -02, -03, -04

ja

alleen BR 4000 Rx4 alleen BR 4000 Cx4 / Cx5 / Rx4 / T94 / T95

8000

ja

nee

nee

nee

nee

Tweetaktmotoren

ja

Tabel 25:

Emissiecertificering Voor EPA Tier4i resp. Tier4 en EU IIIb gecertificeerde motoren met uitlaatgasnabehandeling zijn brandstoffen volgens DIN EN 590:2014-04 en ASTM D 975-14 Grade1-D S15 en Grade 2-D S15 toegestaan.

Laboratoriumonderzoeken U kunt de brandstof ook bij MTU laten onderzoeken.

TIM-ID: 0000018622 - 002

Het volgende moet worden vermeld: • Brandstofspecificatie • Aftappunt • Serienummer van de motor waaruit het brandstofmonster is genomen Het volgende moet worden geleverd: • 0,5 liter brandstof • 1,5 liter brandstof (bij aanvullende bepaling van het cetaangetal)


6.2 Serieafhankelijke dieselbrandstofgoedkeuringen voor MTUmotoren Voor het bedrijf zijn gangbare dieselbrandstoffen met de volgende specificaties toegestaan:

Distillaatbrandstoffen DIN EN 590 en ASTM D975 Nieuwe series ASTM D975-14a Grade 2-D S 15, S 500, S 5000

Brandstofspecificatie

DIN EN 590: 2014-4 Zomer- en winterkwaliteit

ASTM D975-14a Grade 1-D S 15, S 500, S 5000

Beperkingen

- SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

- SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Watergehalte max. 200 mg/kg - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

S 60

Goedkeuring verleend



2000 CR


2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6


2000 PLD


Goedkeuring verleend als: - viscositeit min. 1,5 mm2/s - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 15 mg/kg (CR, Mx6 met SCR) - zwavelgehalte max. 500 mg/kg (PLD, MX6 zonder SCR)

Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 15 mg/kg (CR, Mx6 met SCR) - zwavelgehalte max. 500 mg/kg (PLD, Mx6 zonder SCR)

4000-00


4000-01


4000-02


Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42

4000-03 C, G, P, R, S


4000 M23F, M23S


Goedkeuring verleend als: - viscositeit min. 1,5 mm2/s - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42

4000 M33F, M33S


4000 M53, M53R


4000 M63, M63L


4000 M53B, M73 M93L, N43S, N83


4000-04 M



TIM-ID: 0000057587 - 002

Series





Beperkingen



4000 T94, T94L


4000 R54, R64, R74, R84


4000 C64


Goedkeuring verleend als: - viscositeit min. 1,5 mm2/s - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 15 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 15 mg/kg

8000


Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 50 mg/kg - viscositeit min. 1,5 mm2/s

Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 50 mg/kg





Beperkingen



099




183






Series

Tabel 26: Classic-series

TIM-ID: 0000057587 - 002

Series

396 C&I, Genset, marine, Goedkeuring verleend rail, onderzeeboot






Beperkingen



595 Marine

Goedkeuring verleend Slijtagewerende additieven vereist

Goedkeuring verleend als: - viscositeit min. 1,5 mm2/s - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

956 TB31, TB32, TB33 956 TB34 KKW, noodstroom


Goedkeuring verleend Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg


956-01 Marine / Rail



Goedkeuring verleend als: - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

1163 TB32 Genset




1163-02 Marine 1163-03 Marine




1163-04 Marine




538 Marine

956-02 Marine

Tabel 27:


TIM-ID: 0000057587 - 002

Series

Tweetaktmotoren ASTM D975-14a Grade 2-D S 15, S 500, S 5000




Beperkingen




Goedkeuring verleend als: - smeervermogen max. 460 µm

Series S53, S71, S92, S149


Tabel 28:

British Standard 2869 Nieuwe series Brandstofspecificatie Beperkingen

BS 2869:2010 Part 1 Class A2

BS 2869:2010 Part 2 Class D

- SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Dichtheid: max. 860 kg/m3 - Viscositeit: max. 4,5 mm2/s. Indien viscositeit min. 4,5 mm2/s: voorverwarming vereist - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte: max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Serie S 60



2000 CR

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring



2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6 2000 PLD 4000-00 4000-01 4000-02 4000 C, G, P, R, S TIM-ID: 0000057587 - 002

4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L 4000 M53B, M73 - 93L, N43S, N83 4000-04 M


Brandstofspecificatie Beperkingen




Serie 4000 T94, T94L 4000 R54, R64, R74, R84

Goedkeuring verleend als: - zwavelgehalte max. 15 mg/kg




4000 C64 8000

Tabel 29: Classic-series Brandstofspecificatie Beperkingen




Serie 099



183



396 C&I, Genset, marine, rail, onderzeeboot



538 Marine

Goedkeuring verleend Goedkeuring verleend als: Slijtagewerende additieven vereist - zwavelgehalte min. 500 mg/kg


Geen goedkeuring

956-01 Marine / Rail 956-02 Marine


1163-02 TB32 Genset

Geen goedkeuring



1163-04 Marine


Tabel 30:


Geen goedkeuring

Geen goedkeuring


TIM-ID: 0000057587 - 002

595 Marine

Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie Beperkingen




Serie S53, S71, S92, S149



Tabel 31:

Stookolie Nieuwe series Brandstofspecificatie

DIN 51603-1:2011-09 Stookolie EL standaard

Beperkingen

Stookolie EL zwavelarm

DIN 51603-6:2011-09 Stookolie EL alternatief

- Solas: vlampunt min. 60 °C - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - smeervermogen max. 520 µm - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Serie S60



Geen goedkeuring

2000 CR

Geen goedkeuring


Geen goedkeuring

TIM-ID: 0000057587 - 002

2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6 2000 PLD

Goedkeuring Goedkeuring verleend als: verleend - dichtheid bij 15 °C min. 0,820 g/ml - zwavelgehalte max. 50 mg/kg

Geen goedkeuring

4000-00



Geen goedkeuring

4000-01



Geen goedkeuring

4000-02



Geen goedkeuring




Beperkingen




Serie 4000-03 C, G, P, R, S



Geen goedkeuring

4000 M23F, M23S



Geen goedkeuring

4000 M53B, M73 - 93L, N43S, N83



Geen goedkeuring

4000-04 M



Geen goedkeuring

4000 T94, T94L

Geen goedkeuring


Geen goedkeuring



Geen goedkeuring

4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L

4000 R54, R64, R74, R84 4000 C64 8000

Tabel 32: Classic-series DIN 51603-1:2011-09 Stookolie EL standaard Beperkingen




TIM-ID: 0000057587 - 002


Serie 099



Geen goedkeuring

183



Geen goedkeuring




Beperkingen




Serie 396 C&I, Genset, marine, rail, onderzeeboot



538 Marine


Goedkeuring Geen goedkeuring verleend Slijtagewerende additieven vereist

595 Marine


Geen goedkeuring Goedkeuring verleend als: Stookolie EL standaard en zwavelarm volgens DIN 51603-1 mogen alleen worden toegepast als aan alle eisen volgens stookolie EL (→ Pagina 70) is voldaan.



956-02 Marine

TIM-ID: 0000057587 - 002

Geen goedkeuring


1163-02 TB32 Genset

Geen goedkeuring Goedkeuring verleend als: Stookolie EL standaard en zwavelarm volgens DIN 51603-1 mogen alleen worden toegepast als aan alle eisen volgens stookolie EL (→ Pagina 70) is voldaan.

1163-02 Marine





1163-03 Marine

1163-04 Marine

Geen goedkeuring

Tabel 33:


Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie

DIN 51603-6:2011-09


Beperkingen


Stookolie EL alternatief


Serie S53, S71, S92, S149

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Tabel 34:

Marinedestillaatbrandstoffen volgens ISO 8217:2013-12 Nieuwe series Brandstofspecificatie Beperkingen

Marinedestillaatbrandstof volgens DIN ISO 8217:2013-12 DMX

DMA

DMZ

DMB

Bij Solas moet het vlampunt ten minste 60 °C bedragen - Watergehalte 200 mg/kg - Totale vervuiling max. 24 mg/kg Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Serie S60


Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

2000 CR

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Goedkeuring verleend als: viscositeit > 4,5 mm2/s is: • voorverwarming vereist

Goedkeuring verleend als: viscositeit > 4,5 mm2/s is: • voorverwarming vereist - dichtheid 0,820 tot 0,870 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42

Geen goedkeuring


Goedkeuring verleend als: viscositeit > 4,5 mm2/s is: • voorverwarming vereist - geschikt filtersysteem wordt gebruikt Behalve geldigheidsgebied EPA Tier 2

Geen goedkeuring

2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6 4000-01 4000-02 4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L


TIM-ID: 0000057587 - 002

2000 PLD



DMA

DMZ

DMB


Serie 4000 M53B, M73M93L, N43S, N83


Goedkeuring verleend als: viscositeit > 4,5 mm2/s is: • voorverwarming vereist - geschikt filtersysteem wordt gebruikt - dichtheid 0,820 tot 0,870 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 Behalve geldigheidsgebied EPA Tier 2

Geen goedkeuring

4000-04 M

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

4000 T94, T94L

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Goedkeuring verleend als: - viscositeit > 4,5 mm2/s is: • voorverwarming vereist - zwavelgehalte max. 50 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - viscositeit 1,5 tot 4,5 mm2/s - viscositeit > 4,5 mm2/s is: • voorverwarming vereist - dichtheid 0,820 tot 0,870 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42

4000 R54, R64, R74, R84 4000 C64 8000

Geen goedkeuring

Tabel 35: Classic-series Brandstofspecificatie Beperkingen


DMA

DMZ

DMB

Bij Solas moet het vlampunt ten minste 60 °C bedragen

TIM-ID: 0000057587 - 002

- Watergehalte 200 mg/kg - Totale vervuiling max. 24 mg/kg Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39) Serie 099


Op aanvraag

Op aanvraag

Geen goedkeuring

183


Op aanvraag

Op aanvraag

Geen goedkeuring




DMA

DMZ

DMB



Goedkeuring verleend als: - zwavelgehalte max. 0,5% (5000 mg/kg)

Op aanvraag

Op aanvraag

Geen goedkeuring

538 Marine


Op aanvraag

Op aanvraag

Geen goedkeuring

595 Marine


Goedkeuring verleend als: - viscositeit 1,5 tot 4,5 mm2/s - dichtheid 0,820 tot 0,870 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 0,5%

Geen goedkeuring


Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring




Geen goedkeuring

1163-02 TB32 Genset

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

1163-02 Marine



Geen goedkeuring


Goedkeuring verleend als: - viscositeit 1,5 tot 4,5 mm2/s - dichtheid 0,820 tot 0,870 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - geschikt filtersysteem wordt gebruikt - zwavelgehalte max. 0,5%

Geen goedkeuring

956-02 Marine

1163-03 Marine

1163-04 Marine

Tabel 36: 54 | Brandstoffen | A001061/36NL 01/2015

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

TIM-ID: 0000057587 - 002

Serie

Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie


DMA

DMZ

DMB

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Serie S53, S71, S92, S149

Tabel 37:

Vliegtuigturbinebrandstoffen Nieuwe series Brandstofspecificatie

F-34 / F-35 JP-8

F-44 JP-5

F-63 volgens DCSEA 108/A

Beperkingen Serie S60

Niet algemeen goedgekeurd, goedkeuring op aanvraag

2000 CR


2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6 2000 PLD 4000-01 4000-02


4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S

Goedkeuring verleend voor: 4000-03 G


4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L 4000 M53B, M73 - M93L


4000-04 M


4000 T94, T94L


4000 R54, R64, R74, R84 4000 C64


8000

algemeen niet goedgekeurd

TIM-ID: 0000057587 - 002

Tabel 38: Classic-series Brandstofspecificatie

F-34 / F-35 JP-8

F-44 JP-5


Beperkingen Serie 099


183


396 C&I, Genset, marine, rail, on- Niet algemeen goedgekeurd, goedkeuring op aanvraag derzeeboot



F-34 / F-35 JP-8

F-44 JP-5


Beperkingen Serie 538 Marine


595 Marine 956 TB31, TB32, TB33 956TB34 KKW, noodstroom




956-02 Marine 1163-02 TB32 Genset


1163-02 Marine






Tabel 39: Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie

F-34 / F-35 JP-8

F-44 JP-5


Serie S53, S71, S92, S149


Tabel 40:

NATO-dieselbrandstoffen

TIM-ID: 0000057587 - 002

Dieselbrandstof NATO-code F-54


Nieuwe series Brandstofspecificatie Beperkingen

NATO-code F-54 volgens TL 9140-0001 uitgave 8

NATO-code F-54 volgens STANAG 7090 uitgave 4

Goedkeuring als brandstof voldoet aan DIN EN 590:2014-04 voor dieselbrandstof - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Smeervermogen: max. 520 µm Bovendien: - SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Goedkeuring als brandstof voldoet aan DIN EN 590:2014-04 voor dieselbrandstof - Dichtheid: min. 0,820 g/ml - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Smeervermogen: max. 520 µm Bovendien: - SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

S60



2000 CR 2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6



2000 PLD



4000-00





4000 M53B, M73 - 93L, N43S, N83



4000-04 M



4000 T94, T94L





Serie

4000-01 4000-02 4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L

4000 R54, R64, R74, R84 4000 C64

TIM-ID: 0000057587 - 002

8000

Tabel 41:


Dieselbrandstof NATO-code F-75 Nieuwe series Brandstofspecificatie

Nato-code F 75 TL 9140-0003

Nato-code F 75 STANAG 1385

Opmerkingen

- Evt. minder vermogen als gevolg van min. dichtheid van 0,815 g/ml

- Evt. minder en meer vermogen als gevolg van dichtheidsgebied van 0,815 tot 0,880 g/ml - max. zwavelgehalte 1,0% → Olie en olieverversingsinterval aanpassen

Beperkingen

- Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

- Watergehalte max. 200 mg/kg - Totale vervuiling max. 24 mg/kg Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

S60

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

2000 CR

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring





4000 M 53B, M73 - 93L, N43S, N83



4000-04 M



4000 T94, T94L

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring


Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 50 mg/kg

Serie

2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6 2000 PLD 4000-00 4000-01 4000-02 4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R

4000 R54, R64, R74, R84 4000 C64 8000

Tabel 42:


TIM-ID: 0000057587 - 002

4000 M63, M63L

Dieselbrandstof Nato-code F-76 Nieuwe series Brandstofspecificatie

Beperkingen

Nato-code F 76 STANAG 1385 Edition 6

Nato-code F 76 DEF-STAN 91-4 Issue 8

Nato-code F 76 MIL-DTL-16884N

- Watergehalte max. 200 mg/kg - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Serie S60


Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml


2000 CR

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring


4000-03 C, G, P, R, S



4000 M23F, M23S




4000 M53B, M73 - M93L, N43S, N83




4000-04 M




4000 T94, T94L

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring




2000 Cx6, Gx6, Gx7, Mx6, Sx6 2000 PLD 4000-00 4000-01 4000-02

4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L

TIM-ID: 0000057587 - 002

4000 R54, R64, R74, R84 4000 C64 8000

Tabel 43: A001061/36NL 01/2015 | Brandstoffen | 59

NATO-dieselbrandstoffen Dieselbrandstoffen Nato-code F-54 Classic-series Brandstofspecificatie Beperkingen

NATO-code F-54 volgens TL 9140-0001 uitgave 8

NATO-code F-54 volgens STANAG 7090 uitgave 4

Goedkeuring als brandstof voldoet aan DIN EN 590:2014-04 voor dieselbrandstof - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Smeervermogen: max. 520 µm Bovendien: - SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Goedkeuring als brandstof voldoet aan DIN EN 590:2014-04 voor dieselbrandstof - Dichtheid: min. 0,820 g/ml - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Smeervermogen: max. 520 µm Bovendien: - SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

099



183






538 Marine

Goedkeuring verleend Goedkeuring verleend Slijtagewerende additieven vereist Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 50 mg/kg

595 Marine 956 TB 31, TB32, TB33 956 TB34 KKW, noodstroom




956-02 Marine 1163-02 TB32 Genset




1163-04 Marine


Tabel 44: Dieselbrandstof NATO-code F-75 60 | Brandstoffen | A001061/36NL 01/2015


TIM-ID: 0000057587 - 002

Serie

Classic-series Brandstofspecificatie



Opmerkingen



Beperkingen



099


Op aanvraag

183


Op aanvraag



Op aanvraag

538 Marine


Op aanvraag

595 Marine


Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 0,5% en min. 0,05%


Geen goedkeuring

Geen goedkeuring




1163-02 TB32 Genset

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

1163-02 Marine




Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 0,5%

Serie

956-02 Marine

TIM-ID: 0000057587 - 002

1163-03 Marine

1163-04 Marine

Tabel 45: A001061/36NL 01/2015 | Brandstoffen | 61

Dieselbrandstof Nato-code F-76 Classic-series Brandstofspecificatie

Beperkingen





099




183





Op aanvraag


Op aanvraag

538 Marine

Op aanvraag


Op aanvraag

595 Marine

Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 0,5% Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg


Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring


Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 - zwavelgehalte max. 0,5% Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42 Slijtagewerende additieven vereist indien zwavelgehalte max. 500 mg/kg

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

956-02 Marine

1163-02 TB32 Genset


TIM-ID: 0000057587 - 002

Serie


Beperkingen





Serie 1163-02 Marine 1163-03 Marine

1163-04 Marine






Goedkeuring verleend als: - dichtheid 0,820 tot 0,860 g/ml - cetaangetal min. 45 of - cetaanindex min. 42

Tabel 46: – Andere kwaliteiten op aanvraag

Dieselbrandstof NATO-code F-54 Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie

TIM-ID: 0000057587 - 002

Beperkingen

NATO-code F-54 volgens TL 9140-0001 uitgave 8 Goedkeuring als brandstof voldoet aan DIN EN 590:2014-04 voor dieselbrandstof - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Smeervermogen: max. 520 µm Bovendien: - SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

NATO-code F-54 volgens STANAG 7090 uitgave 4 Goedkeuring als brandstof voldoet aan DIN EN 590:2014-04 voor dieselbrandstof - Dichtheid: min. 0,820 g/ml - Totale vervuiling max. 24 mg/kg - Smeervermogen: max. 520 µm Bovendien: - SOLAS: vlampunt min. 60 °C - Bij uitlaatgasnabehandeling: zwavelgehalte max. 15 mg/kg - Deeltjesverdeling voor brandstof volgens tabel 24 (→ Pagina 39)

Serie S53, S71, S92, S149

Goedkeuring verleend indien smeervermogen max. 460 µm

Tabel 47:


Dieselbrandstof NATO-code F-75 Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie



Opmerkingen



Beperkingen



Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Serie S53, S71, S92, S149

Tabel 48: Dieselbrandstof Nato-code F-76 Tweetaktmotoren Brandstofspecificatie

Beperkingen





Serie S53, S71, S92, S149

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Tabel 49:

TIM-ID: 0000057587 - 002

– Andere kwaliteiten op aanvraag


6.3 Dieselbrandstoffen voor motoren met uitlaatgasnabehandeling (AGN) Motoren met uitlaatgasnabehandeling stellen speciale eisen aan de gebruikte brandstoffen om de bedrijfszekerheid en de standtijd van het uitlaatsysteem en van de motor te waarborgen. Afhankelijk van de toegepaste technologie voor de uitlaatgasnabehandeling mogen de volgende brandstoffen worden gebruikt: Technische goedkeuring voor Uitlaatgastechnologie

DIN EN 590:2014-04

ASTM D975-14a Grade 1-D

ASTM D975-14a Grade 2-D

DMX volDMA volStookolie gens DIN ISO gens DIN ISO volgens DIN 8217:2013-12 8217:2013-12 51603-6:2011 -09 EL zwavelarm

Oxidatiekata- Geen beperlysator DOC king (zonder roetfilter)

S15

S15

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Oxidatiekata- As < 10 lysator met mg/kg roetfilter (POC)

S15 As < 10 mg/kg

S15 As < 10 mg/kg

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

SCR-systeem Geen bepermet vanadiking um-katalysatoren (geen roetfilter)

S15 S < 500 mg/kg met goedkeuring voor enkel geval

S15 S < 500 mg/kg met goedkeuring voor enkel geval

Goedkeuring voor enkel geval

SCR-systeem Geen bepermet Zeolith- king katalysatoren (geen roetfilter)

S15

S15

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Geen goedkeuring

Gesloten roetfilter (DPF)

As < 10 mg/kg

S15 As < 10 mg/kg

S15 As < 10 mg/kg


Geen goedkeuring

Combinatie- As < 10 systeem SCR mg/kg + roetfilter

S15 As < 10 mg/kg

S15 As < 10 mg/kg


Geen goedkeuring

Beperkingen:

TIM-ID: 0000057608 - 001

Tabel 50: Als de specificaties in de tabellen niet worden aangehouden, dan kan de voorgeschreven TBO niet worden gegarandeerd. Garantieclaims die toe te schrijven zijn aan een niet-toegestane brandstofkwaliteit worden afgewezen. Indien sprake is van een brandstof die niet aan de specificaties voldoet, kan MTU onder bepaalde omstandigheden behulpzaam zijn bij de keuze van passende verbeteringsmaatregelen. Er moet ook rekening worden gehouden met eventueel aanwezige beperkingen vanwege de eisen aan de motor.


Het gebruik van dieselbrandstof met een biodiesel-aandeel (FAME, vetzuurmethylester) van max. 7% volgens DIN EN 590:2014-04 kan geen kwaad. Het gebruik van brandstoffen met een hoger biodiesel-aandeel is voor systemen met uitlaatgasnabehandeling niet toegestaan, omdat de hierin mogelijk aanwezige sporenelementen als katalysatorgif werken en tot een verstopping van filters kunnen leiden. Voor EPA Tier4i resp. Tier4 en EU IIIb gecertificeerde motoren met uitlaatgasnabehandeling zijn brandstoffen volgens DIN EN 590:2014-04 en ASTM D 975-14 Grade1-D S15 en Grade 2-D S15 toegestaan. Gangbare dieselbrandstoffen bevatten normaliter aanzienlijk minder asvormende bestanddelen dan door de relevante normen toegestaan (typische asgehalte max. 0,001 % = 10 mg/kg). De roetfilters zijn ontworpen voor deze geringe vrachten, omdat het uitlaatsysteem anders nogal overgeproportioneerd zou zijn. Het door MTU aan te geven maximale asgehalte in de brandstof is zodanig gespecificeerd dat het roetfilter de gegarandeerde vervangingstermijn bereikt zonder dat de tegendruk van het filter voor de motor te hoog wordt. Brandstofadditieven voor het terugdringen van slijtage zijn bij systemen met uitlaatgasnabehandeling niet toegestaan!

Brandstofadditieven voor het verlagen van de roetregeneratietemperatuur bij systemen met roetfilter

TIM-ID: 0000057608 - 001

Brandstofadditieven voor het verlagen van de roetregeneratietemperatuur (FBC, Fuel Born Catalyst) zijn niet algemeen goedgekeurd. De uitlaatgasnabehandelingssystemen van MTU zijn zodanig uitgevoerd dat de roetregeneratie zonder additieven plaatsvindt.


6.4 Biodiesel - biodieselmengsel Voor de beschrijving van biodieselbrandstoffen wordt hierna het in de standaardisatie gebruikte overkoepelende begrip “FAME” (methylesters van vetzuren, Fatty Acid Metyl Esters) gebruikt.

Algemene aanwijzingen • Over de FAME-bestendigheid van het brandstofsysteem dat niet behoort tot onze leveringsomvang, kan door ons geen oordeel worden afgegeven. • FAME is een zeer effectief oplosmiddel. Daarom dient contact, bijv. met lak, te worden vermeden. • De typische reuk van FAME-uitlaatgassen, met name bij lang stationair draaien, wordt soms als onaangenaam ervaren. Door het gebruik van een oxidatiekatalysator op eigen verantwoordelijkheid van de voertuig-/apparaatfabrikant kan de stankoverlast worden verminderd. Onze firma is niet verantwoordelijk voor schade die in oorzakelijk verband staat met het gebruik van FAME van mindere kwaliteit of door het niet-naleven van onze voorschriften voor het gebruik van FAME. Ook daaruit voortvloeiende onregelmatigheden en gevolgschade vallen niet onder onze verantwoordelijkheid.

Gebruik van B20 - brandstoffen Informatie over het gebruik van B20-brandstoffen vindt u in het document A060632/.. .

Voor de werking met 100% FAME volgens DIN EN 14214:2014-06 zijn de volgende motoren goedgekeurd/niet goedgekeurd.

Goedgekeurde/niet-goedgekeurde motoren bij gebruik van 100% FAME

TIM-ID: 0000057609 - 001

Serie

Ombouw noodzakelijk

Vrijgave

SUN

Geen goedkeuring

700

Geen goedkeuring

750

Geen goedkeuring

OM 457 LA

vanaf serietoepassing

nee

460


nee

900


nee

500


nee

S 40

Geen goedkeuring

S 50

Geen goedkeuring

S 60

Geen goedkeuring

183

Geen goedkeuring

2000

Geen goedkeuring

396

Geen goedkeuring

4000

Geen goedkeuring

538

Geen goedkeuring

595

Geen goedkeuring

956

Geen goedkeuring


Serie

Vrijgave

Ombouw noodzakelijk

1163

Geen goedkeuring

8000

Geen goedkeuring

Tabel 51: Tegen het gebruik van dieselbrandstof met een FAME-gehalte van max. 7% volgens DIN EN 590:2014-04 bestaat geen bezwaar. Deze brandstof kan ook in motoren worden toegepast die voor het bedrijf van FAME niet zijn goedgekeurd en heeft ook geen invloed op de olieverversingsintervallen.

Brandstof • De brandstof moet voldoen aan DIN EN 14214:2014-06. Het gebruik van brandstof van mindere kwaliteit kan leiden tot schade en functionele storingen. • Er kan naar keuze FAME of diesel worden gebruikt. Het mengen van FAME en normale diesel in de brandstof is onbedenkelijk. Motorolie en onderhoud • Voor het gebruik van 100% FAME moeten bij voorkeur motoroliën worden gebruikt volgens de MBbedrijfsstoffenvoorschriften blad 228.5 resp. oliecategorie 3 volgens de MTU-bedrijfsstoffenvoorschriften. Motoroliën volgens blad 228.3 of oliecategorie 2 volgens MTU-bedrijfsstoffenvoorschriften kunnen bij kortere olieverversingsintervallen eveneens worden toegepast. • Via zuigers en cilinders komt altijd een zekere hoeveelheid brandstof in de motorolie terecht. Vanwege het hoge kookpunt verdampt FAME niet en blijft volledig in de motorolie. Onder bepaalde voorwaarden kan het komen tot chemische reacties tussen FAME en de motorolie. Dit kan leiden tot beschadiging van de motor. • Daarom dienen zowel in het FAME- als ook in het FAME-diesel-mengbedrijf de verversingsintervallen voor motorolie en oliefilter te worden verkort. • (→ Tabel 52)Een verlenging van de motorolieverversingsintervallen bij gebruik van 100% FAME is bij speciale uitvoeringen van de series 457, 460, 900 en 500 mogelijk. De motoren moeten dan zijn voorzien van de speciale uitvoeringscode MK21 (speciale pomp) en de code MK04 (brandstofvoorfilter met verwarmde waterafscheider). Effecten op het motorolieverversingsinterval bij gebruik van 100% FAME Motoruitvoering

Motorolieverversingsinterval

Motoren zonder speciale uitvoering voor gebruik met FAME

Verkorting van het motorolieverversingsinterval tot 30% van het standaard-verversingsinterval bij gebruik van fossiele dieselbrandstof

Motoren met speciale uitvoering code MK21 en code MK04

Verkorting van het motorolieverversingsinterval tot 50% van het standaard-verversingsinterval bij gebruik van fossiele dieselbrandstof

De van toepassing zijnde motorolieverversingsintervallen dienen beslist te worden nageleefd! Het overschrijden van de verversingsintervallen kan leiden tot beschadiging van de motor!


TIM-ID: 0000057609 - 001

Tabel 52:

• Het gebruik van 100% FAME vereist kortere vervangingsintervallen van het brandstoffilter. Het brandstoffilter moet bij elke motorolieverversing worden vervangen. • Ongeveer 25 bedrijfsuren na het overschakelen op FAME moet vanwege de kans op verstopping door losgekomen afzettingen (FAME heeft een hoge reinigende werking) een brandstof- en motorolieverversing worden uitgevoerd. • Bij brandstoffilters is een lagere filterstandtijd over een langere periode mogelijk, wanneer oude afzettingen uit het brandstofsysteem in het filter worden gespoeld. Als verbeterende maatregel moet een speciaal goedgekeurd brandstofvoorfilter worden gemonteerd. Motoren met de speciale uitvoeringscode MK04 zijn reeds voorzien van dit brandstofvoorfilter met verwarmde waterafscheider. Motorvermogen en motorstilstand • Afhankelijk van de energetische waarde daalt het motorvermogen bij gebruik van 100% FAME met ca. 8-10%. Dit leidt tot een dienovereenkomstig hoger brandstofverbruik in vergelijking met diesel. Het motorvermogen mag niet worden gecorrigeerd. • Voor langere stilstandtijden van de motor moet het brandstofsysteem worden doorgespoeld om "vastplakken" te vermijden. Hiertoe moet de motor ten minste 30 minuten met FAME-vrije diesel draaien.

Plantaardige oliën als alternatief voor diesel Het gebruik van zuivere plantaardige oliën als alternatief voor FAME is vanwege ontbrekende normen en negatieve ervaringen (beschadiging van de motor door cokesvorming, afzettingen in de verbrandingsruimte en oliedichtslibbing) principieel niet toegestaan!

Winterbedrijf met dieselbrandstoffen Bij lage buitentemperaturen kan de viscositeit van de dieselbrandstof als gevolg van parrafine-afscheiding ontoereikend worden.

TIM-ID: 0000057609 - 001

Om bedrijfsstoringen (bijvoorbeeld verstopte filters) te voorkomen, zijn in de wintermaanden dieselbrandstoffen met een passende visco-elasticiteit verkrijgbaar. In de overgangstijd en in afzonderlijke landen zijn afwijkingen mogelijk.


6.5 Stookolie EL Stookolie onderscheidt zich van dieselbrandstof door de volgende niet-gespecificeerde eigenschappen: – cetaangetal – zwavelgehalte – oxidatiestabiliteit – corroderende werking op koper – smeervermogen – koudebestendigheid

TIM-ID: 0000018623 - 002

Als de stookolie voldoet aan de specificatie voor dieselbrandstof DIN EN 590:2014-04 (zomer- en winterkwaliteit), kan deze in technisch opzicht in de dieselmotor worden gebruikt.


6.6 Brandstofadditieven Brandstofadditieven De motoren zijn zodanig uitgevoerd dat een optimaal bedrijf met gangbare dieselbrandstoffen is gegarandeerd. Veel van deze brandstoffen bevatten reeds additieven die voor een stijging van het vermogen zorgen. Deze additieven worden door de leverancier als verantwoordelijke voor de productkwaliteit toegevoegd. Een uitzondering vormen de slijtagewerende additieven en biociden(→ Pagina 71). De exploitant is in principe zelf verantwoordelijk voor het gebruik van andere dan in de MTUvoorschriften inzake bedrijfsstoffen vermelde dieselbrandstoffen of additieven!

Dieselbrandstoffen met zwavelgehaltes < 500 mg/kg Bij de series 362, 396, 538, 652, 595, 956, 1163-02, -03 met cilinderkoppen zonder klepzittingringen ontstaat bij het gebruik van zwavelarme brandstof (zwavelgehalte < 500 mg/kg) een hogere klepzittingslijtage. Deze slijtage kan worden verminderd door bijmenging van slijtagewerende additieven. De goedgekeurde additieven moeten in de opgegeven concentratie aan de brandstof worden toegevoegd. Het additief moet vóór elke tankbeurt worden bijgevuld.

Micro-organismen in brandstof In ongunstige omstandigheden kunnen in brandstof bacteriën en sludgevorming voorkomen. In dit geval moet de brandstof met biociden overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant worden behandeld. Te hoge concentraties dienen te worden vermeden. De bij MTU goedgekeurde biociden staan in de tabel vermeld.

Goedgekeurde slijtagewerende additieven Producent

Merknaam

Toepassingsconcentratie

The Lubrizol Corporation 29400 Lakeland Boulevard Wickliffe, Ohio 44092 VS Tel. 01 440-943-4200

ADX 766 M

250-350 mg/kg

Tunap Industrie GmbH Bürgermeister-Seidl-Str. 2 82515 Wolfratshausen Tel. +49 (0)8171 1600-0 Fax. +49 (0)8171 1600-91

Tunadd PS

250-350 mg/kg

TIM-ID: 0000018624 - 002

Tabel 53: Het gebruik van slijtagewerende additieven is bij motoren/installaties met uitlaatgasnabehandeling niet toegestaan!


Goedgekeurde biociden Producent

Merknaam


ISP Biochema Schwaben GmbH Ashland Specialty Ingredients Luitpoldstrasse 32 87700 Memmingen Tel. +49 (0)8331 9580 0 Fax. +49 (0)8331 9580 51

Bakzid

100 ml / 100 l

Maintenance Technologies Paddy´s Pad 1056 CC t/a Maintenance Technologies Tel. +27 21 786 4980 Cell +27 82 598 6830

Dieselcure Fuel Decontainment

1 : 1200 (833 mg/kg)

Adolf Würth GmbH & Co. KG Reinhold Würth-Straße 12-17 74653 Künzelsau Tel. +49 (0)7940 15-2248

Dieselcure Fuel Decontainment

1 : 1200 (833 mg/kg)

Schülke und Mayr D-22840 Norderstedt Tel. +49 (0)40 52100-00 Fax. +49 (0)40 52100-244

grotamar 71 grotamar 82 StabiCor 71

0,5 l / ton 1,0 l / 1000 l 0,5 l / ton

Supafuel Marketing CC PO Box 1167 Allens Nek 1737 Johannesburg Zuid-Afrika Tel. +27 83 6010 846 Fax. +27 86 6357 577

Dieselfix / Supafuel

1:1200 (833 mg/kg)

Wilhelmsen Ships Service AS Willem Barentszstraat 50 3165 AB Rotterdam-Albrandswaard Tel. +31 10 487 7777 Fax. +31 10 487 7888 Nederland

Biocontrol MAR 71

333 ml / ton

Tabel 54:

Vloeibaarheidsverhogende dopes Vloeibaarheidsverhogende dopes kunnen het afscheiden van paraffine niet voorkomen. Ze beïnvloeden echter de grootte van de kristallen en hierdoor kan de dieselbrandstof het filter passeren. Alleen laboratoriumonderzoeken naar de filtreerbaarheid kunnen duidelijkheid verschaffen. De aanbevolen doseringen en bijmengingen door de producent moeten in acht worden genomen.


TIM-ID: 0000018624 - 002

De goede werking van de vloeibaarheidsverhogende dopes is niet bij iedere brandstof gegarandeerd.

6.7 Ongeschikte materialen in het dieselbrandstofcircuit Componenten uit koperen en zinken materialen Het gebruik van componenten uit koperen en zinken materialen in het brandstofcircuit is verboden. Deze kunnen tot chemische reacties in de brandstof en daardoor tot afzetting in het brandstofsysteem leiden.

Eisen De volgende materialen en coatings mogen, volgens de huidige stand van kennis, in een dieselbrandstofcircuit, speciaal bij het gebruik van brandstoffen met bioaandeel, niet worden toegepast, omdat ook met goedgekeurde brandstoffen negatieve wisselwerkingen kunnen optreden.

Metaalhoudende materialen • • • • • •

Zink, ook als oppervlaktebescherming Zinkbasislegeringen Koper Koperbasislegeringen met uitzondering van CuNi10 en CuNi30 (zeewaterkoelers) Tin, ook als oppervlaktebescherming Magnesium-aluminiumlegeringen

Niet-metaalhoudende materialen • • • • •

Elastomeren: Nitrilrubber, natuurlijk rubber, chloropreenrubber, butylrubber, EPDM Siliconen elastomeer Fluorsiliconen elastomeer Polyurethaan Polyvinyl

Informatie:

TIM-ID: 0000052849 - 001

Bij onduidelijkheden over materiaalgebruik voor de motor en aanbouwcomponenten/onderdelen in brandstofcircuits moet overleg worden gepleegd met de gespecialiseerde afdeling van MTU.


6.8 Brandstoffen voor gasmotoren Gasmotoren mogen uitsluitend op de voor het betreffende gasmotortype goedgekeurde gassen lopen. De gebruiksmogelijkheid van de goedgekeurde gassoorten moet regelmatig, echter minstens elk half jaar door middel van gasanalyses gecontroleerd worden om veranderingen in de gassamenstelling en veranderingen in de aanwezigheid van schadelijke bestanddelen in het gas te herkennen en passende maatregelen te kunnen nemen. Voor het gehele toepassings- en gebruiksgebied van de motor is alleen het gebruik van zuiver gasvormige brandstoffen toegestaan. Vloeibare brandstoffen zijn niet voorzien en niet toegestaan. De voor gasmotoren betreffende onderdelen worden in de volgende tabellen genoemd. Algemeen geldende grenzen voor de hoofdbestanddelen zijn in (→ Tabel 55) en (→ Tabel 56) aangegeven. Voorbeelden voor typische aardgassamenstellingen staan in (→ Tabel 57) en(→ Tabel 58). De typische hoedanigheid van stookgassen van biogene oorsprong is in (→ Tabel 59)weergegeven. De vermelde componenten zijn voor gasmotoren van toepassing. Andere bestanddelen dan de hieronder genoemde zijn niet toegestaan voor gasmotoren. Deze vormen een richtlijn voor de momenteel gebruikelijke gassamenstellingen. Grenswaarden voor afzonderlijke componenten, voor zover deze niet expliciet beperkt zijn, resulteren uit de algemene eisen van vrijheid van vloeibare bestanddelen, de uitsluiting van condensatie van koolwaterstoffen en de globale parameters van de gasmenging (→ Tabel 60).

Hoofdbestanddelen van aardgassen Naam

Bestanddelen

Eenheid

Waardebereik

Aardgas

CO CO2 CH4 C2H6 C3H8 C4H10 N2 O2

Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-%

<2 <10 80-100 <12 <9 <1 <20 <3

Tabel 55:

Naam

Bestanddelen

Eenheid

Waardebereik

Stookgassen van biogene oorsprong

CO CO2 CH4 C2H6 C3H8 C4H10 N2 O2

Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-% Vol.-%

niet genoemd 15 - 50 40 - 85 niet genoemd niet genoemd niet genoemd rest rest

Tabel 56:


TIM-ID: 0000018625 - 002

Hoofdbestanddelen van stookgassen van biogene oorsprong, voornamelijk uit fermentatieprocessen

Voorbeelden voor aardgassen Typische aardgassamenstellingen aardgas H (volgens DVGW-werkblad G260) Rusland

Noordzee I

Noordzee II

Gecombineerd gas

CO

Vol.-%

0.0000

0.0000

0,0000

0,0000

CO2

Vol.-%

0,1000

0.0000

0,3000

1,4000

CH4

Vol.-%

98,3000

88,6000

83,0000

88,6000

C2H4

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

C2H6

Vol.-%

0,5000

8,4000

11,6000

5,3000

C3H6

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

C3H8

Vol.-%

0,2000

1,7000

3,1000

1,4000

C4H6

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

C4H8

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

C4H10

Vol.-%

0,1000

0,7000

0,5000

0,6000

C5H12

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

CXHY

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

N2

Vol.-%

0,8000

0,6000

1,5000

2,7000

O2

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

H2

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

H 2O

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

H 2S

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

SO2

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

Ar

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

0,0000

Σ

Vol.-%

100,000

100,000

100,000

100,000

Ho

kWh/m3 N

11,1

12,2

12,5

11,5

Hu

kWh/m3 N

10,0

11,0

11,3

10,3

Dichtheid

kg/m3 N

0,731

0,810

0,853

0,814

Rel. dichtheid

––

0,56

0,62

0,66

0,63

Ws,n

kWh/m3 N

14,7

15,4

15,4

14,5

Methaangetal

MZ (±2)

89

72

68

78

TIM-ID: 0000018625 - 002

Tabel 57:

Typische aardgassamenstelling aardgas L (volgens DVGW-werkblad G260) Holland I

Holland II

Osthannover

CO

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

CO2

Vol.-%

1,0000

1,3000

0,7000

CH4

Vol.-%

81,3000

82,9000

79,5000

C2H4

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

C2H6

Vol.-%

2,8000

3,7000

1,1000


Holland I

Holland II

Osthannover

C3H6

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

C3H8

Vol.-%

0,4000

0,7000

0,1000

C4H6

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

C4H8

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

C4H10

Vol.-%

0,3000

0,3000

0,0000

C5H12

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

CXHY

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

N2

Vol.-%

14,2000

11,1000

18,6000

O2

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

H2

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

H 2O

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

H 2S

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

SO2

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

Ar

Vol.-%

0,0000

0,0000

0,0000

Σ

Vol.-%

100,000

100,000

100,000

Ho

kWh/m

N

9,76

10,20

9,04

Hu

kWh/m3 N

8,81

9,21

8,15

Dichtheid

kg/m3 N

0,836

0,832

0,835

Rel. dichtheid

––

0,64

0,64

0,64

12,2

12,7

11,3

90

86

101

3

Ws,n

kWh/m

Methaangetal

MZ (±2)

3

N

Tabel 58:

Typische hoedanigheid van stookgassen van biogene oorsprong uit fermentatieprocessen (volgens DVGW-werkblad G262) Referentie-bio- Gistingsinstalgasinstallatie latie in Noord-Duitsland

Stortgasinstallatie

CO

Vol.-%

0

0

0

0

CO2

Vol.-%

15 - 50 (50*)

45*

20 - 35 (35*)

20 - 40 (40*)

CH4

Vol.-%

50 - 85 (50*)

52*

65 - 70 (65*)

65 - 70 (40*)

C2H4

Vol.-%

0

0

0

0

C2H6

Vol.-%

0

0

0

0

C3H6

Vol.-%

0

0

0

0

C3H8

Vol.-%

0

0

0

0

C4H6

Vol.-%

0

0

0

0

C4H8

Vol.-%

0

0

0

0

C4H10

Vol.-%

0

0

0

0


TIM-ID: 0000018625 - 002

Biogasinstallaties

Biogasinstallaties

Referentie-bio- Gistingsinstalgasinstallatie latie in Noord-Duitsland

Stortgasinstallatie

C5H12

Vol.-%

0

0

0

0

CXHY

Vol.-%

0

0

0

0

N2

Vol.-%

5 - 10 (0*)

2,4*

5 - 10 (0*)

10 - 20 (20*)

O2

Vol.-%

0 - 2,5 (0*)

0,6*

0 - 0,6 (0*)

0 - 2,7 (0*)

H2

Vol.-%

0

0

0

0

H 2O

Vol.-%

*, **

*

*

*

H 2S

Vol.-%

≤ 0,66 (0*)

≤ 0,005*

≤ 0,66 (0*)

≤ 0,66 (0*)

SO2

Vol.-%

0

0

0

0

Ar

Vol.-%

0

0

0

0

Σ

Vol.-%

100,000

100,000

100,000

100,000

De met * gemarkeerde waarden zijn gebruikt voor de berekening van de volgende gaseigenschappen. Ho

kWh/m3 N

5,53

5,75

7,19

4,42

Hu

kWh/m3 N

4,98

5,18

6,48

3,99

Dichtheid

kg/m3 N

1,347

1,301

1,158

1,323

Rel. dichtheid

––

1,042

1,006

0,896

1,027

Ws,n kWh/m3 N n = 0°C, 101,32 kPa

5,42

5,73

7,6

4,37

Methaangetal

> 140

146

133,8

> 150

MZ (±2)

Tabel 59: ** = Waterdampverzadiging overeenkomstig gastemperatuur

Eisen aan het stookgas Eisen en randvoorwaarden voor de brandstof aardgas en de betreffende brandstofvoorziening

TIM-ID: 0000018625 - 002

Aanduiding

Eenheid

Grenswaarde

Opmerking

Gassoort

Aardgas

Geldig voor aardgas H en L, andere gassen zijn momenteel nog niet goedgekeurd

Minimum methaan- -getal MZ min.

≥ 70

Afhankelijk van de serie kunnen aanpassingen in prestaties en brandstofverbruik noodzakelijk worden. Handleiding (techn. gegevens) raadplegen Voor lagere waarden zijn een gasanalyse en een aanvraag bij de fabriek noodzakelijk


Eenheid

Nominaal methaangetal ------Methaangetalwijziging

-/min

Grenswaarde

Opmerking

70 80 80 80 80 80

Motortype/ontwerptype Serie 4000L62 Serie 4000L62 Epsilon gereduceerd Serie 4000L63 Serie 4000L32 Serie 4000L33 Serie 4000L64

5

Lineaire continue wijziging met een frequentie van maximaal 1/h

Energetische waar- kWh/m³N de Hu

8,0 < Hu < 11,0

Voor lagere en hogere waarden is een aanvraag bij de fabriek noodzakelijk

Variatie van de % energetische waarde bij instelwaarde

±5

Voor hogere waarden is een aanvraag bij de fabriek noodzakelijk

Toegestane wijzigingssnelheid van de energetische waarde bij instelwaarde

%/min.

1,0

Lineaire continue wijziging vereist met een maximale frequentie van 1/h

Dichtheid van het gas

kg/m³N

0,73-0,84

De dichtheid van het gas kan overeenkomstig de samenstelling variëren, voor een bepaalde gassoort is deze constant. Bij gebruik van gassen uit verschillende gasgebieden kan de dichtheid variëren. Bij verandering van gasleverancier is een gasanalyse en zo nodig een aanpassing van de mengselregeling noodzakelijk.

Instelwaarde gasmbar druk intrede gasdoseerklep

80-200

Specificatie van de gasregeling overeenkomstig het project moet in acht worden genomen

Gasdrukvariaties bij instelwaarde

%

±5

Toegestane wijzigingssnelheid van de gasdruk

mbar/min.

1

Permanente wijziging noodzakelijk

Gastemperatuur °C aardgas uit openbare gasnetvoorziening

5 < T < 45

Bij gevaar van dauwpuntonderschrijding moet de gastemperatuur worden verhoogd. Bij afwijkende temperaturen bestaat het gevaar van thermische veroudering van NBR-materiaal (afdichtingen, membranen) en beïnvloeding van de elasticiteit.

Aardgas uit plaatselijke LNG-verdampingsinstallaties

15 < T < 45

Bij installaties met LNG-gebruik moet het toegestane temperatuurbereik projectspecifiek worden afgestemd. De uitvoering van de gasverdamping moet hiervoor door MTU worden beoordeeld.

°C

Gastemperatuurva- °C riatie bij instelwaarde


±9

TIM-ID: 0000018625 - 002

Aanduiding

TIM-ID: 0000018625 - 002

Aanduiding

Eenheid

Grenswaarde

Opmerking

Toegestane wijziK/min. gingssnelheid van de gastemperatuur

0,3

Relatieve gasvoch- % tigheid in het gas in g/kg het toegestane temperatuur- en drukbereik, echter maximaal

< 80 20

Geen waterdampcondensatie in het druk- en temperatuurgebied.Geen condensatie in brandgas en brandgas-luchtmengsel transporterende leidingen en tanks toegestaan.Bij hogere waarden of gevaar van condensatie in het gebruiksgebied van druk en temperatuur moet een gasdroger worden gebruikt.

Oliedampen (HC met koolstofgetal >5)

mg/m³N

<0,4

Geen condensatie in brandgas en brandgas-luchtmengsel transporterende leidingen, en vorming van condenserende olienevel

HC-oplosmiddeldampen

mg/m³N

0

Aanvraag aan fabriek en analyse noodzakelijk

Organisch gebonmg/m³N den silicium (bv. silianen, siloxanen, siliconen)

<1,0

Aanvraag aan fabriek en analyse noodzakelijk

Anorganisch gebonden silicium

mg/m³NCH4

<5

Bij Si >5 mg/m³N m.b.t. 100% CH4 stookgasgehalte dienen slijtageproducten in de olieanalyse in acht te worden genomen

Stof 3-10 µm

mg/m³N

5

Stof moet zodanig worden verwijderd dat het gebruik van gasapparaten en gastechnische voorzieningen met een genormeerde of gebruikelijke constructie storingsvrij gegarandeerd is.

Stof <3 µm

mg/m³N

technisch vrij

Stof <3 µm moet door middel van een technische analyse worden beoordeeld. Eventueel moet een speciaal filter worden toegepast.

Totaal zwavel

mg/m³N

30

DVGW-werkblad G260

Mercapto-zwavel

mg/m³N

6

DVGW-werkblad G260

Waterstofsulfide H2S

mg/m³N

5

DVGW-werkblad G260

Chloor

mg/m³N

10*

Bij hogere waarden zijn een aanvraag bij de fabriek en analyse noodzakelijk

Fluor

mg/m³N

5*


Chloor + fluor

mg/m³N

10*


NH3

ppm

70*


Tabel 60: * = Voor motoren met uitlaatgasnabehandeling en/of uitlaatgaswarmtebenutting kunnen lagere grenswaarden gelden. A001061/36NL 01/2015 | Brandstoffen | 79

De grenswaarden hebben betrekking op een energetische waarde van 10 kWh/m3 N. Dit komt overeen met een brandstof bestaande uit 100 vol.-% methaan, resp. bij aanwezigheid van andere brandbare bestanddelen in de brandstof een gelijkwaardige energie-equivalent en daarmee een gelijkwaardige normering voor de schadelijke stoffen. Voorbeeld: Er wordt Russisch aardgas met een energetische waarde van 10 kWh/m 3 N (→ Tabel 57) gebruikt. Hiermee komt de toelaatbare waarde voor het totale zwavelgehalte in het gas exact overeen met de in (→ Tabel 60) aangegeven grenswaarde. Bij gebruik van een gas, bv. Osthannover met Hu = 8,15 kWh/m3 N (→ Tabel 58), wordt de toelaatbare maximumwaarde voor het totale zwavelgehalte als volgt berekend: toegestane maximumwaarde voor het totale zwavelgehalte = 30 mg/m³N ∗ (8,15 kWh/m3 N : 10,0 kWh/m 3 N ) = 24,5 mg/m³N Bij beschadigingen (corrosie, verontreinigingen etc.) die zijn ontstaan door gassen of stoffen waarvan de aanwezigheid bij het afsluiten van het contract niet bekend en overeengekomen was, wordt geen garantie verleend!

Eisen en randvoorwaarden voor de brandstof biogene gassen uit fermentatieprocessen en de betreffende brandstofvoorziening Eenheid

Gassoort Methaangetal MZ

Grenswaarde

Opmerking

Biogene gassen uit fermentatieprocessen --

≥115

Bij onderschrijding bestaat gevaar van kloppende verbranding; gasanalyse en aanvraag bij de fabriek vereist

Energetische waar- kWh/m3N de Hu

4,5 < Hu < 8,0

Voor lagere en hogere waarden is een aanvraag bij de fabriek noodzakelijk

Variatie van de % energetische waarde bij instelwaarde

±20

Voor hogere waarden is een aanvraag bij de fabriek noodzakelijk

maximale wijzigingssnelheid van de energetische waarde bij instelwaarde

%/min.

1,0

Bij starts en wegrijden zijn veranderingen van de energetische waarde <10%/min. met een frequentie van 1/h toegestaan.

Dichtheid van het gas

kg/m3 N

0,93 - 1,40

De dichtheid van het gas kan variëren, afhankelijk van de samenstelling. Bij verandering van het hoofdsubstraat en/of een significante verandering van de mengverhouding van de substraten is een gasanalyse, zo nodig een aanpassing van de mengselregeling, vereist.

Instelwaarde gasdruk voor gasdoseerklep

mbar

30 - 60

Bij de uitvoering van de gasregeling moet rekening worden gehouden met de projectspecifieke bijzonderheden.

Gasdrukschomme- % lingen bij de instelwaarde

±10

Geldt voor de gastoevoer van de gasdoseerklep aan motorzijde

Toelaatbare wijzigingssnelheid voor de gasdruk

1


mbar/min.


TIM-ID: 0000018625 - 002

Aanduiding

TIM-ID: 0000018625 - 002

Aanduiding

Eenheid

Grenswaarde

Opmerking

Gastemperatuur bij °C de gastoevoer van de gasdoseerklep aan motorzijde

5 < t < 45

Faseovergangen in het brandgasluchtmengsel tijdens het draaien van de motor zijn niet toegestaan.Bij dauwpuntonderschrijding moet de gastemperatuur worden verhoogd. Bij afwijkende temperaturen bestaat het gevaar van thermische veroudering van NBR-materiaal (afdichtingen, membranen) en beïnvloeding van de elasticiteit.

Gastemperatuur°C schommeling bij de instelwaarde

±15


Toelaatbare wijziK/min. gingssnelheid van de gastemperatuur

0,3


Relatieve gasvoch- % tigheid in het gas in g/kg het toegestane temperatuur- en drukbereik, echter maximaal

< 80 28

Geen waterdampcondensatie in het temperatuur- en drukgebied.Geen condensatie in brandgas en brandgas-luchtmengsel transporterende leidingen en tanks toegestaan.Bij hogere waarden of gevaar van condensatie in het gebruiksgebied van temperatuur en druk moet een gasdroger worden gebruikt.

Oliedampen (HC met koolstofgetal >5)

mg/m3 N

<0,4

Geen condensatie in brandgas en brandgas-luchtmengsel transporterende leidingen, en vorming van condenserende olienevels.

HC-oplosmiddeldampen

mg/m3 N

0

Organisch gebonmg/m3 N den silicium (bv. silianen, siloxanen, siliconen)

< 4*

Bij Si > 5 mg/m3 Nm.b.t. 100% CH4 stookgasgehalte moet rekening worden gehouden met slijtageproducten in de olieanalyse.

Anorganisch gebonden silicium

mg/m3 N

< 2*

Bij Si > 5 mg/m3 Nm.b.t. 100% CH4 stookgasgehalte moet rekening worden gehouden met slijtageproducten in de olieanalyse.

Stof 3-10 µm

mg/ m3<subscrpt />N

5

Stof moet zodanig worden verwijderd dat het gebruik van gasapparaten en gastechnische voorzieningen met een genormeerde of gebruikelijke constructie storingsvrij gegarandeerd is.

Stof <3 µm

mg/ m3<subscrpt />N

technisch vrij

Stof <3 µm moet door middel van een technische analyse worden beoordeeld. Eventueel moet een speciaal filter worden toegepast.


Aanduiding

Eenheid

Grenswaarde

Opmerking

Silicium uit organische (bijv. siliconen) en anorganische verbindingen (bijv. silianen, siloxanen)

mg/m N

6*

Totaal zwavel

mg/m3N

800*

Mercapto-zwavel

mg/ m3<subscrpt />N

4*

Waterstofsulfide H 2S

mg/m3N

850*

Totaal van alle mg/m3N chloor- en fluorverbindingen

≤ 40*

Chloor

≤ 40*


≤ 20*


70*


3

mg/m3N

Fluor NH3

ppm

Tabel 61: * = Voor motoren met uitlaatgasnabehandeling en/of uitlaatgaswarmtebenutting kunnen lagere grenswaarden gelden. De grenswaarden hebben betrekking op een energetische waarde van 10 kWh/m3 N. Dit komt overeen met een brandstof bestaande uit 100 vol.-% methaan, resp. bij aanwezigheid van andere brandbare bestanddelen in de brandstof een gelijkwaardige energie-equivalent en daarmee een gelijkwaardige normering voor de schadelijke stoffen.

TIM-ID: 0000018625 - 002

Bij beschadigingen (corrosie, verontreinigingen etc.) die zijn ontstaan door gassen of stoffen waarvan de aanwezigheid bij het afsluiten van het contract niet bekend en overeengekomen was, wordt geen garantie verleend!


7 NOx-reductiemiddel AUS 32 voor SCRuitlaatgasnabehandelingssystemen 7.1 Algemeen Ter reductie van de NOx-emissie kunnen SCR-katalysatoren (Selective Catalytic Reduction) worden toegepast. Deze reduceren met behulp van een reductiemiddel (ureumoplossing met 32,5% ureumaandeel) de stikstofoxide-emissie. Om de effectiviteit van het uitlaatgasnabehandelingssysteem te waarborgen, is het absoluut noodzakelijk dat het reductiemiddel voldoet aan de kwaliteitseisen conform DIN 70070 / ISO 222 41-1. In Europa wordt dit reductiemiddel vaak met de merknaam “AdBlue” aangeduid. De testprocedure om de kwaliteit en de karakteristieken van het reductiemiddel te bepalen worden in de normen DIN 70071 / ISO 222 41-2 beschreven. De volgende tabel (→ Tabel 62)vermeldt de kwaliteitskarakteristieken en de bijbehorende testprocedures van het reductiemiddel (uittreksel uit de norm ISO 222 41-1). SCR-systemen van MTU zijn doorgaans geschikt voor een concentratie van 32,5% ureum. Voor het gebruik van NOx-reductiemiddelen met andere concentraties ureum (AUS 40, AUS 48) moeten de doseersystemen anders worden uitgevoerd. Systemen die anders zijn uitgevoerd, moeten met de overeenkomstig aangepaste concentratie worden gebruikt. De zuiverheidseisen aan het reductiemiddel voldoen dan aan de normen voor AUS 32 Het gebruik van antivriesadditieven voor AUS 32 of zogenaamde winterureum is niet goedgekeurd.

Kwaliteitskenmerken en testprocedures van het reductiemiddel Eenheid

Testprocedure ISO

Grenswaarden

Ureumgehalte

Gew.-%

22241–2 Annex B

31,8 - 33,2

Dichtheid bij 20 °C

kg/m3

3675 12185

1087,0 - 1092,0

22241–2 Annex C

1,3817 - 1,3840

TIM-ID: 0000018626 - 001

Brekingsindex bij 20 °C Alcaliteit als NH3

Gew.-%

22241–2 Annex D

max. 0,2

Biureetgehalte

Gew.-%

22241–2 Annex E

max. 0,3

Aldehydegehalte

mg/kg

22241–2 Annex F

max. 5

Niet oplosbare bestanddelen

mg/kg

22241–2 Annex G

max. 20

Fosfaatgehalte als P04

mg/kg

22241–2 Annex B

max. 0,5

Metaalgehalte

22241–2 Annex I

Calcium

mg/kg

max. 0,5

IJzer

mg/kg

max. 0,5

A001061/36NL 01/2015 | NOx-reductiemiddel AUS 32 voor SCR-uitlaatgasnabehandelingssystemen | 83

Eenheid

Testprocedure ISO

Grenswaarden

Koper

mg/kg

max. 0,2

Zink

mg/kg

max. 0,2

Chroom

mg/kg

max. 0,2

Nikkel

mg/kg

max. 0,2

Aluminium

mg/kg

max. 0,5

Magnesium

mg/kg

max. 0,5

Natrium

mg/kg

max. 0,5

Kalium

mg/kg

max. 0,5

Identiteit

identiek met vergelijkbaar monster

Tabel 62:

Opslag van reductiemiddelen Aanwijzingen voor de opslag/de verpakking/het transport vindt u in de norm ISO 222 41-3. De gegevens van de fabrikant dienen te worden nageleefd. Bij -11 °C kristalliseert het reductiemiddel.

TIM-ID: 0000018626 - 001

Direct invallende zonnestralen dienen te worden vermeden, omdat daardoor het ontstaan van microorganismen en de ontbinding van het reductiemiddel wordt begunstigd.

84 | NOx-reductiemiddel AUS 32 voor SCR-uitlaatgasnabehandelingssystemen | A001061/36NL 01/2015

8 Goedgekeurde motorolie en smeervetten 8.1 Motoroliën voor viertaktmotoren 8.1.1

Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 1

TIM-ID: 0000034371 - 002

Serie

Oliecategorie 1

Oliecategorie 1

Singlegrade-olie SAE30/40

Multigrade-olie

S60

nee

nee

099

ja

ja

183

ja

ja

396

ja

ja

538

ja

ja

595

ja

ja

niet voor snelle commerciële schepen

956

nee

nee

alle toepassingen

1163-01 Marine

ja

ja


1163-02 Marine

nee

nee


1163-02 TB32 noodstroom, Genset

nee

nee

1163-03 Marine

ja

ja

1163-04 Marine

nee

nee

2000 CR

ja

ja

2000 M84 / M94

nee

nee

2000 M72

ja

ja

2000 Cx6 / Gx6 / Gx7 / Mx6 / Sx6

nee

nee

2000 PLD

ja

ja

4000-00

ja

ja

4000-01

ja

ja

4000-02

ja

ja

4000-03 G/S/P/C/R

ja

ja

4000-03 Gx3F / Gx3G / Gx3H

nee

nee

4000 M23F - M63L ja

ja

4000-03 M53B / M73-M93L / N43 / N83

nee

nee

4000-04 C

nee

nee

4000-04 M

nee

nee

4000-04 R

nee

nee

Opmerkingen

A001061/36NL 01/2015 | Goedgekeurde motorolie en smeervetten | 85

Serie

Oliecategorie 1

Oliecategorie 1

4000-04 T

nee

nee

8000

nee

nee

Opmerkingen

Tabel 63: ja = goedkeuring verleend

TIM-ID: 0000034371 - 002

nee = geen goedkeuring

86 | Goedgekeurde motorolie en smeervetten | A001061/36NL 01/2015

8.1.2

Singlegrade-oliën - categorie 1 van de SAE-klassen 30 en 40 voor dieselmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren”(→ Pagina 7)

MTU/MTU-Detroit Diesel singlegrade-motorolie Merknaam

SAE viscositeitsklasse

MTU Asia

Fascination of Power DEO SAE 40 Diesel 40 Engine Oil - Cat. 1

TBN

Opmerkingen

8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g > 12 mgKOH/g

Producent

X


Tabel 64:

TIM-ID: 0000018628 - 002

Overige singlegrade-motoroliën Merknaam


Addinol Lube Oil

Addinol Marine MS4011

40

Addinol Turbo Diesel MD305

30

X

Addinol Turbo Diesel MD405

40

X

Aegean Oil SA

Vigor Super D

40

X

Avia

Avia Special HDC

30, 40

X

Castrol Ltd.

Castrol MLC

30, 40

Cepsa Lubricantes

Cepsa Rodaje Y Proteccion

30

X

Cyclon Hellas

Cyclon D Prime

30, 40

X

ENI S.p.A

Agip Cladium 120

30, 40

Gulf Oil International

Gulf Superfleet

40

X

Misr Petroleum Company

Misr Super DEO CG-4

40

X

Motor Oil (Hellas)

EMO Turbo Champion Plus

30, 40

X

OMV AG

OMV truck

30, 40

X

Pertamina Indonesië

Meditran SMX

40

X

Petrobras Distribuidora S.A.

Marbrax CCD-310

30

X

Marbrax CCD-410

40

X

PTT Navita MTU Type 1

40

PTT Public Comp.

Repsol Lubricantes y Especialida- Repsol Serie 3 des, S.A. Repsol Marino 3 Repsol Marino 3 SAE 40

TBN

X

X extra corrosiebescherming niet voor serie 2000, 4000

X

30, 40

X

30

X

40

Opmerkingen


Producent

X


Merknaam


TBN

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Rekord

30, 40

X

Shell International Petroleum Company

Shell Gadinia

30, 40

X

Shell Rimula R3

30, 40

X

Shell Rimula R3+

30, 40

X

Shell Sirius Monograde

30, 40

X

SK Lubricants

SD 5000 4 X 0

Fina Delta Super

30, 40

X

Total Caprano TD 30

30

X

Total Caprano TD 40

40

X

Total Rubia S

30, 40

X

XD 7000 Extra Duty-3U

30

X

XD 7000 Extra Duty-4U

40

X

Total

United Oil

Opmerkingen


Producent

TIM-ID: 0000018628 - 002

Tabel 65:


8.1.3

Multigrade-oliën - categorie 1 van de SAE-klassen 10W-40 en 15W-40 voor dieselmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren”(→ Pagina 7) 1)

= Deze multigrade-olie kan alleen worden gebruikt als de carterontluchting naar de open lucht loopt.

TIM-ID: 0000018950 - 002

2)

= Motorolie met de index 2) is ook toegestaan voor de „serie 60 ” Merknaam


TBN

Opmerkingen

Addinol Lube Oil

Addinol Super Star MX 1547

15W-40

X

Advanced Lubrication Specialties Translub 15W40 CI-4

15W-40

X

BP plc

BP Vanellus Multi

15W-40

X

Claas

Claas Agrimot SDM

15W-40

X

ENI S.p.A

Agip Superdiesel Multigrade

15W-40

X

2)

Exxon Mobil Corporation

Mobil Delvac MX

15W-40

X

1)

Mobil Delvac MX Extra

10W-40

Mobil Delvac Super 1400A

15W-40

X

en olieverversings-interval 500 bedrijfsuren

Essolube XT 5

15W-40

X

1)


Gulf Superfleet

15W-40

X

OMV AG

OMV Truck M plus

15W-40

X

OOO “LLK-International”

Lukoil-Avantgarde Extra

15W-40

X

Lukoil-Avantgarde

15W-40

X

Teboil Power Plus

15W-40

X

OPET Petrolcülük

Omega Turbo Power SHPD

15W-40

Petróleos de Portugal, Petrogal S.A.

Galp Galaxia Super 15W-40

15W-40

X

Singapore Petroleum Company Limited

SPC SDM 801

15W-40

X

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Primalub

15W-40

X

Sinopec

Great wall centurysupremacy

15W-40

SK Lubricants

SD 5000 Gold

15W-40

X

Total

Fina Kappa Turbo DI

15W-40

X

Total Caprano TD

15W-40

X


Producent

en olieverversings-interval 500 bedrijfsuren X

1)

en olieverversings-interval 500 bedrijfsuren 1)


X


X

2)

1)

2)


Merknaam


TBN

Unil Opal

Intercooler 400

15W-40

X

United Oil

XD 9000 Ultra Diesel-U

15W-40

X

Opmerkingen


Producent

TIM-ID: 0000018950 - 002

Tabel 66:


8.1.4

Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 2 en 2.1 (Low Saps)

TIM-ID: 0000034394 - 002

Serie

Oliecategorie 2

Oliecategorie 2

Oliecategorie 2.1 (Low Saps)

Singlegrade-olie

Multigrade-olie

Multigrade-olie

S60

nee

beperkt

099

ja

ja

ja

183

ja

ja

ja

396

ja

ja

ja

538

ja

ja

ja

595 met cokesschraapveer

ja

ja

ja

595 zoner cokesschraapveer

ja

ja

ja

956

ja

ja

ja

956-01 Marine, Rail

ja

ja

nee

956-02 Marine, Rail

ja

ja

nee

956 TB31 KKW, noodstroom

Mobil Delvac 1630 Shell Rimula R3X Mobil Delvac 1640 15W-40 Power Guard® SAE 40 Off Highway Heavy Duty

nee


Mobil Delvac 1640 Shell Rimula R3X Power Guard® SAE 15W-40 40 Off Highway Heavy Duty

nee

956 TB33 KKW, noodstroom Ɛ = 9

Mobil Delvac 1640 nee Power Guard® SAE 40 Off Highway Heavy Duty Q8 T 750 SAE 30 (Kuwait Petroleum)

nee

956 TB33 KKW, noodstroom Ɛ = 12

Sirius X 30

Fascination of Power DEO SAE 15W-40 Diesel Engine Oil Cat. 2 Shell Rimula R3X 15W-40

nee


Sirius X 30


nee

1163-01 Marine

ja

ja

ja

1163-02 Marine

ja

ja

ja

1)

beperkt2)

Opmerkingen

1)

= alleen 15W-40 en min. API CH-4 2) = alleen 15W-40 en API CJ-4


Oliecategorie 2

Oliecategorie 2


Singlegrade-olie

Multigrade-olie

Multigrade-olie

1163-02 TB 32 Sirius X 30 noodstroom, Genset


nee

1163-03 Marine

ja

ja

nee

1163-04 Marine

ja

ja

ja

2000 CR

ja

ja

ja

2000 M84 / M94

ja

ja

ja

2000 M72

ja3)

ja

ja

2000 Cx6 / Gx6 / Gx7 / Mx6 / Sx6

ja

ja

ja

2000 PLD

ja

ja

ja

4000-00

ja

ja

ja

4000-01

ja

ja

ja

4000-02

ja

ja

ja

4000-03 G/S/P/C/R

ja

ja

ja

4000-03 Gx3F / Gx3G / Gx3H

ja

ja

ja

4000 M23F - M63L

ja

ja

ja

4000 M53 / M73M93L / N43 / N83

ja

ja

ja

4000-04 C

nee

nee

alleen Fleet Supreme EC 15W-40

4000-04 M

ja

ja

ja

4000-04 R

nee

nee

nee

4000-04 T

nee

nee

alleen Chevron Delo 400 LE 15W-40

8000

beperkt 4)

nee

nee

Tabel 67: ja = goedkeuring verleend nee = geen goedkeuring


Opmerkingen

3)

= behalve Mobil Delvac 1630/1640 & Power Guard® SAE 40 Heavy Duty

4)

= alleen met naam genoemde motorolie Nieuwe goedkeuring alleen na motortest in serie 8000

TIM-ID: 0000034394 - 002

Serie

8.1.5

Singlegrade-oliën – categorie 2 van de SAE-klassen 30 en 40 voor dieselmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren”(→ Pagina 7)

MTU - singlegrade-motorolie SAE viscositeitsklasse

MTU Friedrichshafen GmbH

Power Guard® DEO SAE 40

40

MTU America

Power Guard® SAE 40 Off-Highway Hea- 40 vy Duty

X

5 gallon: 23532941 55 gallon: 23532942 goedgekeurd voor BR 8000(→ Tabel 68) verkrijgbaar via MTU America Niet goedgekeurd voor BR 2000 M72

MTU Asia

Fascination of Power DEO SAE 40 Diesel 40 Engine Oil - Cat. 2

X

18 l verpakking: 93636/P) 200 l verpakking 94545/D) verkrijgbaar via MTU Asia


MTU Premium SAE 30

30

X

MTU Premium SAE 40 - Off Highway

40

X

Diesel Engine Oil DEO SAE 40

40

MTU India Pvt Ltd.

TBN 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g > 12 mgKOH/g

Merknaam

X


20 l verpakking: X00062816 210 l verpakking:X00062817 IBC: X00064829

extra corrosiebescherming X

20 l verpakking: 73333/P 205 l verpakking: 75151/D Verkoop van de Indiase olie alleen op de Indiase markt.

Tabel 68:

TIM-ID: 0000018996 - 002

Opmerking: Bij de serie 8000 mogen de goedgekeurde motoroliën van de SAE-klasse 40 alleen in combinatie met een voorverwarmingsinrichting en motorvoorsmering (Tolie> 30 °C) worden toegepast.


Overige singlegrade-motoroliën Merknaam


Addinol

Addinol Turbo Diesel MD 407

40

X

Adnoc Distribution

ADNOC Voyager Plus 40 CF/SL

40

X

Atak Madeni Yag Lubricants

Protector MX 30

30

X

Protector MX 40

40

X

Tectrol HD 30

30

X

Tectrol HD 40

40

X

Lubex Marine M

30

X

Lubex Marine M

40

X

Lubex Marine LTM-30

30

X

Lubex Marine LTM-40

40

X

Castrol Ltd.

Castrol HLX

30, 40

X

Cepsa Lubricants

Cepsa Petrel HDL 40

40

Chevron Lubricants

Texaco Ursa Super TD

30, 40

X

Texaco Ursa Premium TDX

40

X

Caltex Delo Gold [ISOSYN]

30, 40

X

Chevron Delo 400

30, 40

X

Dolo Gold

40

X

Chevron – Lyteca –


40

X

Cyclon Hellas

Cyclon D Super

40

X

Delek

Delkol Super Diesel

40

X

Delkol Super Diesel MT Mono

40

ENI S.p.A.

Agip Sigma GDF

40

X


Mobil Delvac 1630

30

X

Niet goedgekeurd voor BR 2000 M72

Mobil Delvac 1640

40

X

Niet goedgekeurd voor BR 2000 M72

Fuchs Europe Schmierstoffe GmbH

Titan Universal HD

30, 40

X

Titan Universal HD 30 MTU

30

X


Gulf Superfleet Plus

40

X

Gulf Western Oil, Australia

Turboil

40

GS Caltex Corporation

Kixx D1 40

40

X

Hyrax Oil Sdn Bhd

Hyrax top deo

40

X

Belgin Madeni Yaglar


Opmerkingen

toegestaan bij snelle commerciële schepen tot 1500h X

X

extra corrosiebescherming X

TIM-ID: 0000018996 - 002

BayWa AG


Producent

Merknaam


Koçak Petrol Ürünleri San

Speedol Ultra HDX 30 TBN 12

30

X

Speedol Ultra HDX 40 TBN 12

40

X

Koçak Petrol Ürünleri

Speedol Ultra HDX

30,40

X

Kuwait Petroleum

Q8 T 750

30, 40

X

Motor Oil, Hellas

EMO SHPD Plus

30, 40

OMV Petrol Ofisi A.S.

PO Turbosarj Extra 30 A

30

X

PO Turbosarj Extra 40 A

40

X

PO Turbosarj Extra 30 L

30

X

PO Turbosarj Extra 40 L

40

X

OOO Lukoil International

Lukoil Avantgarde M 40

40

Oryx Energies

Supreme RR

40

Panolin AG

Panolin Extra Diesel

40

X

Paz Lubricants & Chemicals

Pazl Marine S 40

40

X

Petrobras Distribuidora S.A.

Marbrax CCD-310-AP

30

X

Marbrax CCD-410-AP

40

X

Petroleos de Potugal, Petrogal S.A.

Galp Galaxia 40

40

X

PTT Public Comp.

PTT Navita MTU Type 2

40

X

Navita Plus, SAE 40

40

X

Opmerkingen

X

X X

Repsol Lubricantes y Especialida- Repsol Diesel Serie 3 MT des, S.A.

40

X


Shell Sirius X

30

X

Shell Sirius X

40

X

SPC SDM 40

40

X

SDM 900

30, 40

X

SPC SDM 900, SAE30

30

X

SPC SDM 900, SAE40

40

X

Sonol, Israel

Sonol 2340

40

Sonol

Seamaster 40

40

SRS Schmierstoff Vertriebs GmbH

SRS Rekord plus 30

30

X

SRS Rekord plus 40

40

X

SRS Antikorrol M plus

30

X

Triton STX 3016

30

X

Triton STX 4016

40

X

PowerWay 30

30

X

PowerWay 40

40

X


TIM-ID: 0000018996 - 002


Producent

Staroil Petrolcülük A.Ş Statoil Lubricants

X X

extra corrosiebescherming


Merknaam


Total

Total Caprano MT 30

30

X

Total Caprano MT 40

40

X

Total Disola MT 30

30

X

Total Disola MT 40

40

X

Total Rubia MT 30

30

X

Total Rubia MT 40

40

X

M-14D2CE

40

X

ZAO Zavod imeni Shaumyana

TBN

Opmerkingen


Producent

TIM-ID: 0000018996 - 002

Tabel 69:


8.1.6

Multigrade-olie - categorie 2 van de SAE-klassen 10W-40, 15W-40 en 20W-40 voor dieselmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren” (→ Pagina 7) 2)

Motorolie met de index 2) zijn ook toegestaan voor de “serie 60 “

MTU - multigrade-motorolie Merknaam



Power Guard® DEO SAE 15W-40

15W-40

MTU Asia

Fascination of Power DEO SAE 15W-40 Diesel Engine Oil - Cat. 2

15W-40

Fascination of Power DEO SAE 10W-40 Diesel Engine Oil - Cat. 2

10W-40


15W-40

X

20 l verpakking: 64242/P2) 200 l verpakking: 2) erhältlich über MTU Indonesia


15W-40

X

verkrijgbaar via MTU Suzhou 2)

Diesel Engine Oil - DEO SAE 10W-40

10W-40

X

verkrijgbaar via MTU Suzhou


MTU Premium Plus 15W-40

15W-40

X

2)

MTU India Pvt. Ltd.


15W-40

X

20 l verpakking: 63333/P2) Verkoop alleen op de Indiase markt

TIM-ID: 0000019001 - 002

MTU Asia China

TBN

Opmerkingen


Producent

X

20 l verpakking: X000628182) 210 l verpakking: X000628192) IBC: X000648362) 18 l verpakking: 91818P2) 200 l verpakking 92727/D2) verkrijgbaar via MTU Asia

X

X

18 l verpakking: 82626/P2) 200 l verpakking 83535/D2) verkrijgbaar via MTU Asia

Tabel 70:


Overige multigrade-motoroliën Merknaam


Adnoc Distribution

Adnoc Voyager Plus

15W-40

Aegean Oil S.A.

Vigor Turbo SD 15W-40

15W-40 X

Addinol Lube Oil

Addinol Super Longlife MD1047

10W-40

X

2)

Addinol Diesel Longlife MD1548

15W-40

X

2)

IP Tarus

15W-40

X

IP Tarus Turbo

15W-40

X

IP Tarus Turbo Plus

15W-40

X

API

D Multi Diesel Turbo

15W-40

X

2)

Arabi Enertech KSC

Burgan Ultra Diesel CH-4

15W-40

X

2)

Aral AG

Aral Turboral

10W-40

X

Atak Madeni Yag Lubricants

Alpet Turbot Fleetmax 1540

15W-40

X

2)

BayWa AG

Tectrol Super Truck 1540

15W-40

X

2)

Tectrol Super Truck Plus 1540

15W-40

Tectrol Turbo 4000 A

10W-40

X

Belgin Madeni Yaglar

Lubex Marine M

15W-40

X

Bharat Petroleum

MAK MB SHPD 15W-40

15W-40

X

Bölünmez Petrocülük A-S

MOIL Dizel 15W-40

15W-40

X

BP p.l.c.

BP Vanellus C6 Global Plus

10W-40

X

BP Vanellus Multi-Fleet

15W-40

X

2)

BP Multi Mine

15W-40

X

2)

BP Vanellus Longdrain

15W-40

X

2)

BP Vanellus Multi A

10W-40

X

2)

BP Vanellus Agri

10W-40

X

2)

BP Vanellus Multi A

15W-40

X

2)

BP Vanellus Agri

15W-40

X

2)

BP Vanellus Max Extra

15W-40

X

2)

Castrol Ltd.

Castrol Vecton 15W-40 DH-1

15W-40

X

2)

Cepsa

Cepsa Euromax SHPD

15W-40


Opmerkingen

X

2) 2)

2)

X

2)

X

2)

TIM-ID: 0000019001 - 002

Anomina Petroli Italiana


Producent

TIM-ID: 0000019001 - 002

Merknaam


Chevron Lubricants

Caltex Delo SHP Multigrade

15W-40

Caltex Delo Gold Multigrade

15W-40

Caltex Delo Gold [ISOSYN] Multigrade

15W-40

X

Caltex Delo Gold Ultra

15W-40

X

Caltex Delo 400 Multigrade

15W-40

X

Chevron Delo 400 Multigrade

15W-40

X

Chevron Delo Gold Multigrade

15W-40

Chevron Ursa Premium TDX Plus

15W-40

X

2)

Chevron Ursa Super Plus

15W-40

X

2)

Delo Gold Multigrade

15W-40

OEC SAE 15W-40

15W-40

X

Texaco Ursa Super Plus

15W-40

X

2)

Texaco Ursa Super TD

15W-40

X

2)

Texaco Ursa Super TDS

10W-40

X

2)

Texaco Ursa Premium TD

10W-40

Texaco Ursa Premium TD

15W-40

X


15W-40

X

2)

Texaco Ursa Premium TDX Plus

15W-40

X

2)

Texaco Ursa Ultra MG

15W-40

X

2)

Ursa Premium TD 10W-40

10W-40

X

Ursa Premium TD

15W-40

X

Ursa Premium TDX

15W-40

X

Chinese Petroleum Company

CPC Superfleet CG-4 Motor Oil

15W-40

X

Cubalub

Cubalub Extra Diesel MX

15W-40

Cubalub Extra Diesel

15W-40

X

Cyclon Hellas

Cyclon D Super

15W-40

X

Delek

Delkol Super Diesel

15W-40

X

EKO

Eko Forza Extra

15W-40

X

Engen Petroleum Ltd.

Dieselube 700 Super

15W-40

eni S.p.A.

Agip Blitum T

15W-40

eni i-Sigma super fleet

15W-40

Taurus Extreme M

15W-40

Taurus Extreme HST

15W-40

Exol Lubricants Ltd.

TBN

Opmerkingen


Producent

X X 2)

2)

X

X

X

2)

X

2)

2)

X

2)

X X X

2)

X

2)


Merknaam



Mobilgard 1 SHC

20W-40

Mobil Delvac Super 1400 E

15W-40

X

2)

Mobil Delvac Super 1400

15W-40

X

2)

Mobil Delvac XHP

15W-40

X

Fuchs Titan Truck Plus

15W-40

X

Titan Unimax Ultra MC

10W-40

X

Titan Formel Plus

15W-40

X

Fuchs Titan Truck

15W-40

X

Titan Unimax Plus MC

10W-40

X

Fuchs Titan Universal HD

15W-40

G-Profi MSI 10W-40

10W-40

X

G-Profi MSI 15W-40

15W-40

X

G-Profi MSH 15W-40

15W-40


Gazpromneft Lubricants Ltd.

TBN

Opmerkingen


Producent

X toegestaan bij snelle commerciële schepen tot 1500h

2)

2)

X

X G-Profi MSI Plus

15W-40

Gazpromneft Diesel Premium

15W-40

Mirr Turbo Plus Diesel Engine Oil API CI-4 SAE 10W-40

10W-40

Mirr Turbo Plus Diesel Engine Oil API CI-4 SAE 15W-40

15W-40

X

Mirr Turbo Diesel Engine Oil API CI-4 SAE 15W-40

15W-40

X

GS Caltex India Private Limited

Kixx Dynamic Gold

15W-40


Gulf Super Duty VLE

15W-40

Gulf Superfleet LE

10W-40

Gulf Superfleet LE

15W-40

Gulf Superfleet Supreme

10W-40

X


15W-40

X

Gulf Superfleet Plus

15W-40

X

Gulf Western Oil, Australia

Gulf Western TOP DOG XDO

10W-40

X

Hessol Lubrication GmbH

Hessol Turbo Diesel

15W-40

Hitachi Construction Machinery CO., Ltd.

Hitachi Premium Orange

15-W40

X

Huiles Berliet S.A.

RTO Maxima RD

15W-40

X

RTO Maxima RLD

15W-40

Hyrax Admiral 15W-40

15W-40

Hyrax Oil Sdn Bhd


2)

X X

X

2)

X X X

2)

2)

X

2)

2)

X X

2)

2) 2)

TIM-ID: 0000019001 - 002

German Mirror Lubricants and Greases Co. FZE

X

Merknaam


Igol, France

Protruck 100X

15W-40

Kuwait National Lube Oil MfgCo (KNLOC)

Burgan Ultra Diesel CH-4

15W-40

Kuwait Petroleum

Q8 T 720

10W-40

X

2)

Q8 T 750

15W-40

X

2)

Q8 T 800

10W-40

X

2)

Kocak Petrol Ürünleri San

Speedol SHPD Tirot 15W-40

15W-40

Liqui Moly

Liqui Moly Touring High Tech SHPD

15W-40

X

LLK Finland Oy

Teboil Power Plus

15W-40

X

Teboil Super HPD

10W-40

X

Teboil Super HPD

15W-40

X

Lotos Oil

Turdus Powertec CI-4 15W-40

15W-40

X

2)

Lubrisa


15W-40

X

2)

Mega Lube Marketers cc.

Megalube Diesel Engine Oil

15W-40

X

Meguin GmbH

megol motorolie SHPD

15W-40

MOL-LUB Kft..

MOLDynamic MK9

15W-40

X

MOL Mk-9

15W-40

X

Mol Dynamic Super Diesel

15W-40

Mol Dynamic Transit

10W-40

Morris Lubricants

Ring Free V.S. plus

15W-40

Motor Oil, Hellas

EMO SHPD Plus

15W-40

Orlen

Platinum Ultor

15W-40

Platinum Ultor Plus

15W-40

OMV Refining & Marketing GmbH OMV eco truck extra

TBN

Opmerkingen


Producent

X

2)

X

2)

X

X

X X

2)

X

2)

X X

10W-40

2)

X

2)

X

2)

X

15W-40

OMV Petrol Ofisi

PO Maximus Turbo Diesel Extra

15W-40

OOO “LLK-International”

BELAZ CI-4

15W-40

X

Lukoil Avantgarde Extra

15W-40

X

Lukoil Avantgarde Ultra

15W-40

X

Teboil Super HPD

15W-40

X

2)

Avantgarde Ultra

15W-40

X

2)

Panolin Universal SFE

10W-40

X

Panolin Diesel Synth

10W-40

X

Meditran SMX

15W-40

X

2)

Meditran SX Plus

15W-40

X

2)

Lubrax Nautica Diesel

15W-40

X

2)

TIM-ID: 0000019001 - 002

OMV truck LD

Panolin AG Pertamina Petrobras Distribuidora S.A.

X

2)


Merknaam


Petro-Canada Lubricants

Duron

15W-40

X

2)

Duron XL Synthetic Blend

15W-40

X

2)

Petroleos de Portugal, Petrogal S.A.

Galp Galaxia LD star

15W-40

X

Petrolimex Petrochmical JointStock Company

PLC Diesel SHPD 15W-40

15W-40

X

15W-40

X

Opmerkingen

2)

Petronas Urania ID 7

10W-40

X

Petronas Urania Supremo CI-4

15W-40

X

Petromin Corporation

Petromin Turbo Master XD

15W-40

Phillips 66 Lubricants

Conoco Hydroclear Power D

15W-40

Prista Oil AD

Prista SHPD

15W-40

X

Prista Turbo Diesel

15W-40

X

PTT Public Limited

Navita Plus SAE 15W-40

15W-40

X

Qatar Lubricants Company Ltd.

QALCO Topaz HMF

15W-40

X

Ravensberger Schmierstoffvertrieb GmbH

RAVENOL Expert SHPD

10W-40

RAVENOL Mineralöl Turbo Plus SHPD

15W-40

X

2)

Raj Petro Specialities P Ltd.

Zoomol Rforce 3100 RF 1

15W-40

X

2)

Repsol Lubricantes y Especialida- Repsol Extra Vida MT des, S.A. Repsol Neptuno S-Turbomar

15W-40

X

15W-40

X

ROWE Mineralölwerk GmbH

ROWE Hightec Formula GT SAE 10W-40 HC

10W-40

S.A.E.L.

Gulf Gulfleet Long Road

15W-40

X


Shell Rimula MV

15W-40

X

Shell Rimula R3 MV

15W-40

X

Shell Rimula R3 X

15W-40

X

Shell Rimula R4

15W-40

X

2)

Shell Rimula R4 X

15W-40

X

2)

Shell Rimula RT4

15W-40

X

2)

Shell Rimula RT4 X

15W-40

X

2)

Shell Rimula X

15W-40

X

Shell Rotella T2

15W-40

X

Shell Rotella T Multigrade

15W-40

X

2)

Shell Sirius

15W-40

X

2)

SPC SDM 900 SAE 15W40

15W-40

X



2)

X X 2)

X

X

2)

2)

TIM-ID: 0000019001 - 002

Petronas Lubricants International Urania LD7


Producent


TBN

Opmerkingen

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS motorolie O-236

15W-40

SRS Multi-Rekord top

15W-40

SRS Multi Rekord plus

15W-40

X

SRS Turbo Rekord

15W-40

X

SRS Turbo Diesel Plus

15W-40

X

SRS Cargolub TFX

10W-40

X

MaxWay

10W-40

X

MaxWay 15-40

15W-40

Tesla Technoproducts FZE

Denebola Saheli Ultra XS 1120

15W-40

Total

Antar Milantar PH

15W-40

X

2)

Antar Milantar PX

15W-40

X

2)

Elf Performance Trophy DX

15W-40

X

2)

Fina Kappa Optima

15W-40

Fina Kappa Extra Plus

15W-40

Total Caprano Energy FE

15W-30

X

Total Caprano TDH

15W-40

X

2)

Total Caprano TDI

15W-40

X

2)

Total Disola SGS

15W-30

X

Total Disola W

15W-40

X

Total Genlub TDX

15W-40

Total Rubia TIR 7200 FE

15W-30

X

Total Rubia Works 1000

15W-40

X

Unil Opal

Medos 700

15W-40

X

2)

Valvoline

All Fleet Extra SAE 15W-40

15W-40

X

2)

All Fleet Plus

15W-40

X

2)

Wunsch Rekord TLM-TU 10W-40

10W-40

Statoil Lubricants

Wunsch Öle GmbH TIM-ID: 0000019001 - 002

Merknaam


Producent

X

2)

extra corrosiebescherming

X

2)

2)

X

2)

2) 2)

X

X X

2)

2) 2)

X 2)

X

Tabel 71:


8.1.7

Multigrade-oliën - categorie 2.1 (Low SAPS-oliën) Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren”(→ Pagina 7) 2)

Motorolie met de index 2) zijn ook toegestaan voor de “serie 60 “

MTU - multigrade-olie categorie 2.1 Merknaam


MTU America

Power Guard® SAE 15W-40 Off-Highway 15W-40 Heavy Duty

TBN

Opmerkingen


Producent

X

5 gallon: 800133 55 gallon: 800134 IBC: 800135 verkrijgbaar via MTU America 2)

Tabel 72:

Overige multigrade-oliën categorie 2.1 Merknaam


Bucher AG Langenthal

Motorex Focus CF

15W-40

X

2)

Castrol Ltd.

Castrol CRB Mining 15W-40

15W-40

X

2)

Castrol CRB Turbo G4 15W-40

15W-40

X

2)

Castrol Hypuron

10W-30

Castrol Rivermax RX+ 15W-40

15W-40

X

2)

Caltex Delo 400 LE

15W-40

X

2)

Chevron Delo 400 LE

15W-40

X

2)

Opmerkingen

X

ook goedgekeurd voor BR 4000-04 T Texaco Ursa Ultra LE

15W-40

Mobil Delvac 1 ESP

5W-40

Mobil Fleet

15W-40

X

2)

Fuchs Europe

Fuchs Titan Cargo

15W-40

X

2)


Gulf Supreme Duty XLE

15W-40

X

2)

Kuwait Petroleum

Q8 T 760

10W-30

X

Lotos Oil

Turdus Powertec 1100

15W-40

X

ExxonMobil Corporation


X

2)

X

2)

TIM-ID: 0000019003 - 002

Chevron Lubricants


Producent

Merknaam


TBN

Opmerkingen

Morris Lubricants

Ring Free Ultra Plus

15W-40

X

OMV Refining & Marketing GmbH OMV truck blue GS

10W-30

X

OMV truck blue GS

10W-40

X

Panolin AG

Panolin Universal LA-X

15W-40

X

Pennzoil Products

Pennzoil Long-Life Gold

15W-40

Petro-Canada

Duron -E

15W-40

X

2)

Phillips 66 Lubricants

Fleet Supreme EC

15W-40

X

2)


Producent

2)

2)

X

2)

ook goedgekeurd voor BR 4000-04 C Guardol ECT

15W-40

X

2)

Kenndall Super-D XA

15W-40

X

2)

Repsol Lubricantes Y Especialida- Repsol Diesel Turbo THPD Mid Saps des, S.A.

15W-40

X

2)


Shell Rimula Super

15W-40

X

2)

Shell Rimula RT4L

15W-40

X

2)

Shell Rotella T

15W-40

X

2)

Shell Rotella T3

15W-40

X

2)

Shell Rotella T5

10W-30

X

Shell Rotella T5

10W-40

X

Shell Rimula R5LE

10W-30

X

Shell Rimula R5LE

10W-40

X

Shell Rotella T Triple Protection

15W-40

ZIC XQ 5000

15W-40

X

2)

15W-40

X

2)

SRS Turbo Rekord plus FE

10W-40

X

Statoil Lubricants

MaxWay E9 15W-40

15W-40

X

Total

Total Rubia TIR 7900

15W-40

X

Total Rubia Works 2000 FE 10W-30

10W-30

X

2)

Trinidad & Tobago National PeUltra Duty 15W-40 Engine Oil troleum Marketing Company Ltd. (NPMC)

15W-40

X

2)

Valvoline

15W-40

X

2)

SK energy

TIM-ID: 0000019003 - 002

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Turbo Rekord plus

Valvoline All Fleet Extra LE SAE 15W-40

2)

X

2)

Tabel 73:


Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 3 en 3.1 (Low Saps) Serie S60

Oliecategorie 3


Multigrade-olie

Multigrade-olie

beperkt

1)

beperkt2)

Opmerkingen 1) 2)

099

ja

ja

183

ja

ja

396

ja

ja

538

ja

ja

595

ja

ja

956

ja

ja

956 TB31/ 32/ 33 nee

nee

1163-01 Marine

ja

ja

1163-02 Marine

ja

ja

1163-02 TB32 Noodstroom, Genset

nee

nee

1163-03 Marine

ja

ja

1163-04 Marine

ja

ja

2000 CR

ja

ja

2000 M84 / M94

ja

ja

2000 M72

ja

ja

2000 Cx6 / Gx6 / Gx7 / Mx6 / Sx6

ja

ja

2000 PLD

ja

ja

4000-00

ja

ja

4000-01

ja

ja

4000-02

ja

ja

4000-03 G/S/P/C/R

ja

ja

4000-03 Gx3F / Gx3G / Gx3H

ja

ja

4000 M23F - M63L ja

ja

4000-03 M53B / M73-M93L / N43S / N83

ja

ja

4000-04 C

ja

ja

4000-04 M

ja

ja

4000-04 R

nee

ja

4000-04 T

ja

8000

beperkt

alleen 5W-40, 10W-40 alleen 5W-40, 10W-40

ja 5)

beperkt

= alleen 15W-40 en min. API CH-4 = alleen 15W-40 en API CJ-4

alleen 5W-40, 10W-40 6)

Tabel 74: 106 | Goedgekeurde motorolie en smeervetten | A001061/36NL 01/2015

6)

= alleen met naam genoemde motorolie

TIM-ID: 0000034414 - 002

8.1.8

ja = goedkeuring verleend

TIM-ID: 0000034414 - 002

nee = geen goedkeuring


8.1.9

Multigrade-olie – categorie 3 van de SAE-klassen 5W-30, 5W-40 en 10W-40 voor dieselmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren” (→ Pagina 7)

MTU - multigrade-olie categorie 3 Merknaam


MTU Asia China


5W-30

TBN

Opmerkingen


Producent

X verkrijgbaar via MTU Suzhou

Tabel 75:

Overige multigrade-oliën categorie 3 Merknaam


Addinol Lube Oil

Addinol Ultra Truck MD 0538

5W-30

X

Addinol Super Truck MD 1049

10W-40

X

Aral Mega Turboral

10W-40

X

Aral Super Turboral

5W-30

X

Avia Turbosynth HT-E

10W-40

X

Avia Turbosynth HT-U

5W-30

X


5W-30

X


10W-40

BP Energol IC-MT 10W-40

10W-40

X

BP Vanellus Max

5W-30

X


Motorex MC Power Plus

10W-40

X

Castrol Ltd.

Castrol Enduron MT

10W-40

X

Castrol Enduron Plus

5W-30

X

Castrol Elixion HD

5W-30

X

Castrol Vectron Long Drain

10W-40

X

Castrol Vectron Long Drain E7 10W-40

10W-40

X

Castrol Vectron 5W-30 Arctic

5W-30

X

Castrol Vectron Fuel Saver 5W-30

5W-30

X

Cepsa Eurotrans SHPD

5W-30

X

Cepsa Eurotrans SHPD

10W-40

Avia Mineralöl AG BayWa AG BP p.l.c.

Cepsa


Opmerkingen

X

X

TIM-ID: 0000019006 - 002

Aral AG


Producent

Merknaam


Chevron Lubricants

Caltex Delo XLD Multigrade

10W-40

X

Chevron Delo XLD Multigrade

10W-40

X

Texaco Ursa HD

10W-40

X

Texaco Ursa Premium FE

5W-30

X

Texaco Ursa Super

10W-40

Texaco Ursa Super TDX

10W-40

X

Ursa TDX

10W-40

X

Agip Sigma Trucksint TFE

5W-40

X

Agip Sigma Super TFE

10W-40

X

Enoc

Enoc Vulcan 770 SLD

10W-40


Mobil Delvac XHP Extra

10W-40

X

Mobil Delvac XHP Ultra 5W-30

5W-30

X

Mobil Delvac 1 SHC 5W-40

5W-40

X

Exol Lubricants Ltd.

Taurus Extreme M3

10W-40

X


Titan Cargo SL

5W-30

X

Titan Cargo MC

10W-40

X


Gulf Fleet Force synth.

5W-30

X

Gulf Superfleet ELD

10W-40

X

Gulf Superfleet XLD

10W-40

X

Huiles Berliet S.A.

RTO Extensia RXD ECO

5W-30

X

Iranol Oil Co.

Iranol D - 40000

10W-40

X

Kuwait Petroleum

Q8 T 860

10W-40

X

Q8 T 905

10W-40

LLK Finland Oy

Teboil Super XLD-2

5W-30

Lotos Oil

Turdus Semisynthetic XHPDO

10W-40

Turdus Powertec 3000

10W-40

X

Meguin

Megol Motorenöl Super LL Dimo Premium

10W-40

X

MOL-LUB Kft

MOL Synt Diesel

10W-40

MOL Dynamic Synt Diesel E4

10W-40

X

5W-30

X

OMV super truck

10W-40

X

Orlen Oil Sp.o.o.

Platinum Ultor Max

5W-30

X

OOO LLK International

Lukoil Avantgarde Professional M5

10W-40

X

Panolin

Panolin Diesel HTE

10W-40

X

TIM-ID: 0000019006 - 002

ENI S.p.A.

OMV Refining & Marketing GmbH OMV super truck

TBN

Opmerkingen


Producent

X

X

X X X

X


Merknaam


Petroleos de Portugal, Petrogal S.A.

Galp Galaxia Extreme

5W-30

Galp Galaxia Ultra XHP

10W-40

X

10W-40

X

Arexons HD-Truck E7

10W-40

X

Urania Maximo

10W-40

X

Petronas Urania Optimo

10W-40

X

Urania 100 K

10W-40

X

Urania FE

5W-30

X

Petronas Urania Maximo

5W-30

X

PHI OIL GmbH

Motordor Silver 10W40

10W-40

X

Raj Petro Specialities P Ltd.

Zoomol Rforce 8200 RF1

10W-40

X

Ravensberger Schmierstoff Vertrieb GmbH

RAVENOL Super Performance Truck

5W-30

X

RAVENOL Performance Truck

10W-40

X

10W-40

X

5W-30

X

Repsol Diesel Turbo UHPD Urban

10W-40

X


ROWE Hightec Formula GT SAE 10W-40 HC

10W-40

X


Shell Normina Extra

10W-40

X

Shell Rimula R5 M

10W-40

X

Shell Rimula R6 M

10W-40

X

Shell Rimula R6 ME

5W-30

X

Shell Rimula R6 MS

10W-40

X

JB German Oil Hightech Truck

10W-40

X

10W-40

X

SRS Cargolub TFL

5W-30

X

SRS Cargolub TFG

10W-40

X

SRS Cargolub TFG plus

10W-40

X

MaxWay Ultra 5W-30

5W-30

X

MaxWay Ultra E4 10W-40

10W-40

X

Antar Maxolia

10W-40

Fina Kappa Syn FE

5W-30

X

Gulf Gulfleet Highway 10W-40

10W-40

X


10W-40

X

Total Rubia TIR 9200 FE

5W-30

X

Engine Oil Super EHPD

10W-40

X

Repsol Lubricantes y Especialida- Repsol Turbo UHPD des S.A. Repsol Diesel Turbo VHPD

SMV GmbH JB German Oil

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Cargolub TFF

Statoil Lubricants Total

Transnational Blenders B. V.


Opmerkingen

X

X

TIM-ID: 0000019006 - 002

Petronas Lubricants International Petronas Akros Synt Gold


Producent

Merknaam


Unil Opal

LCM 800

10W-40

X

Valvoline EMEA

All Fleet Superior

10W-40

X

Profleet

10W-40

X

Yacco Transpro 45

10W-40

X

Yacco SAS

TBN

Opmerkingen


Producent

TIM-ID: 0000019006 - 002

Tabel 76:


8.1.10

Multigrade-oliën - categorie 3.1 (Low SAPS-oliën) Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Smeermiddelen voor viertaktmotoren”(→ Pagina 7) Motorolie met de index 2) zijn ook toegestaan voor de “serie 60 “

Merknaam


Addinol Lube Oil

Addinol Extra Truck MD 1049 LE

10W-40

Aral AG

Aral Mega Turboral LA

10W-40

X

BayWa AG

Tectrol Super Truck Plus 1040

10W-40

X


Motorex Focus QTM

10W-40

X

Motorex Nexus FE SAE 5W-30

5W-30

X

BP Vanellus Max Drain Eco

10W-40

X

BP Vanellus Max Eco 10W-40

10W-40

X

BVG Vertriebsgesellschaft AG

Alpha Advanced Eco-Efficiency low SAPS

10W-40

X

Castrol Ltd.

Castrol Vecton Long Drain10W-30 E6/E9

10W-30

X

Castrol Vecton Long Drain10W-40 E6/E9

10W-40

X

BP p.l.c.

Castrol Vecton Fuel Saver 5W-30 E6/E9 5W-30


Producent

X

X

Cepsa Comercial Petroleo, SA

Cepsa Eurotech LS 10W40 Plus

10W-40

Chevron Lubricants

Caltex Delo XLE Multigrade

10W-40

X

Delo 400 LE Synthetic

5W-30

X

Delo 400 XLE Synthetic

5W-30

X

Texaco Ursa Premium TDX (E4)

10W-40

Texaco Ursa Ultra

10W-40

Texaco Ursa Ultra X

10W-30

Texaco Ursa Ultra X

10W-40

X

Ursa Ultra XLE

5W-30

X

De Oliebron B.V.

Tor turbosynth LSP Plus 10W40

10W-40

eni S.p.A.

eni i-Sigma top MS

10W-40

X

ENOC International Sales L.L.C.

Vulkan green

10W-40

X

Exxon Mobil

Mobil Delvac 1 LE

5W-30

X

Mobil Delvac XHP LE

10W-40

Mobil Delvac XHP Ultra LE 5W-30

5W-30

Titan Cargo Maxx

5W-30

Titan Cargo Maxx

10W-40

Fuchs



X

X X X

X

X 55 gallon: 800141 X X X

TIM-ID: 0000019019 - 002

2)

Merknaam



Gulf Superfleet ULE

5W-30

X

Gulf Superfleet XLE

10W-40

X

Gulf Superfleet Synth XLE

10W-30

X

Gulf Superfleet Synth XLE

10W-40

X

Helios Lubeoil

Helios Premium KMXX 10W-40

10W-40

X

Huiles Berliet S.A.

RTO Extensia FP

10W-40

X

Igol

Protruck 200 X

10W-40

X

INA Maziva d.o.o.

INA Super 2009 5W-30

5W-30

X

INA Rfinerija nafte Rjeka

INA Super 9000

10W-40

JB German Oil GmbH & Co. KG

JB German Oil Truckstar

10W-40

Kuwait Petroleum R&T

Q T 900

10W-40

X

Q8 905

10W-40

X

Q8 T 904

10W-40

Q8 T 905

10W-40

X

Q8 T 910

5W-30

X

LLK Finland Oy

Teboil Super XLD-2

5W-30

Morris Lubricants

Ring Free Ultra

10W-40

X

Oel-Brack AG

Midland maxtra

10W-40

X

OMV Petrol Ofisi A.Ş

Maximus HD-E

5W-30

X

5W-30

X

OMV truck blue ET

10W-40

X

OOO LLK International

Lukoil Avantgarde Professional LS

10W-40

Orlen Oil

Platinum Ultor Progress

10W-40

Panolin

Panolin Diesel Synth EU-4

10W-40

Panolin Ecomot

5W-30

Petro-Canada Lubricants Inc.

Duron-E UHP 5W30

5W-30

X

Petróleos de Portugal

Galp Galaxia Ultra LS

10W-40

X

10W-40

X

OMV Refining & Marketing GmbH OMV truck blue ET

TIM-ID: 0000019019 - 002

Petronas Lubricants International Duron UHP 10W-40


Producent

X X

X

X

X X X X

Petronas Urania FE LS

5W-30

X

Petronas Urania Ecotech

10W-40

X

PHI OIL GmbH

Motodor LSP Gold 5W30

5W-30

X

Prista Oil AD

Prista UHPD

10W-40

X

10W-40

X

Repsol Lubricantes Y Especialida- Repsol Diesel Turbo UHPD Mid Saps des, S.A. Repsol DieselTurbo VHPD Mid Saps

5W-30

X


10W-40

X

Rowe Hightec Truckstar SAE 10W-40 HC-LA



Merknaam



Shell Rimula R6 LM

10W-40

X

Shell Rimula R6 LME

5W-30

X

SK energy

ZIC XQ 5000

10W-40

X

10W-40

X

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Cargolub TLA


Producent

SRS Cargolub TLS

5W-30

SRS Cargolub TLS plus

5W-30

SRS Turbo Diesel LA

10W-40

SRS Cargolub Leichtlauf- Motorenöl LA

10W-40

Statoil Lubricants

MaxWay Ultra E6 10W-40

10W-40

Total

Elf Performance Experty LSX

10W-40

X


10W-40

X

Total Rubia Works 2500

10W-40

X

Engine Oil Synthetic UHPD E6

10W-30

X

Engine Oil Synthetic UHPD E6

10W-40

X

Motor oil SCR

10W-40

Valvoline ProFleet LS

5W-30

Valvoline ProFleet LS

10W-40

Wibo Schmierstoffe GmbH

Wibokraft Ultra AF 10W40

10W-40

Yacco SAS

Yacco Transpo 65

10W-40

Transnational Blenders B. V.

Valvoline EMEA


X X X X X

X X X X X

TIM-ID: 0000019019 - 002

Tabel 77:


8.2 Motorolie voor gasmotoren 8.2.1

Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van de SAE-klasse 40 Details en bijzonderheden zie “Smeermiddelen”(→ Pagina 7)

Addinol

MG 40 Extra LA

40

ja

MG 40 Extra Plus

40

ja

Castrol Ltd.

Castrol Duratec L

40

ja

ja1)

Chevron

Texaco Geotex LA 40

40

ja

ja1)

HDAX 7200

40

ja

ja

Mobil Pegasus 705

40

ja

ja

Mobil Pegasus 805 55 gallon: 23538056

40

ja

ja1)

Mobil Pegasus 1005

40

ja

ja

Fuchs Europe Schmierstoffe Titan Ganymet Ultra GmbH Titan Ganymet LA

40 40

ja


Shell Mysella S3 N 40

40

ja

Shell Mysella S5 N 40

40

ja

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH

SRS Mihagrun LA 40

40

ja

ja1)

Total

Nateria MH 40

40

ja

ja1)

Nateria MJ 40

40

Nateria MP 40

40

Sentron CG 40

40

Sentron LD 8000

40


Pedro-Canada

Vrijgave ontwerptype

4000 L64

4000 L32 / L33


4000 L32FB / L62 FB

Merknaam

4000L61 / L62 / L63

Producent

ja

1)

ja

ja ja1)

ja ja

ja

ja

ja

ja

ja

ja ja

Tabel 78: = Bij het gebruik van deze motoroliën wordt de standtijd verminderd!

TIM-ID: 0000018947 - 002

1)


8.3 Motoroliën voor tweetaktmotoren 8.3.1

Serie-afhankelijke bruikbaarheid van tweetaktmotorolie Serie

Opmerkingen

Tweetaktmotorolie API CF-2 Singlegrade-olie SAE 40

Singlegrade-olie SAE 50

Multigrade-olie 15W-40

S 53

ja

beperkt1

beperkt1

S 71

ja

beperkt

1

beperkt

2

S 92

ja

beperkt1

beperkt2

S 149

ja2

ja

nee

1

slechts kortstondig bij lage temperaturen 2 bij koelvloeistofuitstroomtemp. > 94 °C

TIM-ID: 0000034422 - 001

Tabel 79:


8.3.2

Motoroliën voor tweetaktmotoren Als de vermelde motorolie niet beschikbaar is, kan ook tweetaktmotorolie worden gebruikt die voldoet aan de in de tabel (eisen aan motorolie voor tweetaktmotoren(→ Pagina 20)) vermelde eisen.

MTU -tweetaktmotorolie Producent & verkoopre- Naam product gio

SAE-klasse & oliecatego- Opmerkingen / materiaalnummer rie

MTU America America

Power Guard® Heavy-duty Diesel Engine Oil for Detroit Diesel 2-Cycle (4X1G) SAE 40

40, API CF-2

4X1Gallone: 23512701

Power Guard® Heavy-duty Diesel Engine Oil for Detroit Diesel 2-Cycle SAE 40

40, API CF-2


Tabel 80:

Andere tweetaktmotoroliën Producent

Naam product

SAE-klasse & oliecatego- Opmerkingen / materiaalnummer rie


Motorex Extra SAE 40

40

Chevron

Ursa Extra Duty SAE 40

40

Ursa Extra Duty SAE 50

50

Exxon XD-3 Monogrades SAE 40

40

Mobile Delvac 1240

40

Mobile Delvac 1250

50

Extra Diesel DD SAE 40

40

ExxonMobil

Panolin

Shell International Petro- Shell Rotella DD+40 leum Company

40

TIM-ID: 0000018566 - 002

Tabel 81:


8.4 Smeervetten 8.4.1

Smeervetten voor algemene toepassingen Details en bijzonderheden zie “Smeermiddelen”(→ Pagina 17) Producent

Merknaam

Aral AG

Mehrzweckfett Arallub HL2

BP p.l.c.

Energrease LS2

Castrol Ltd.

Spheerol AP2

Chevron

Multifak EP2

SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH

SRS Wiolub LFK2

Shell Deutschland GmbH

Shell Gadus S2 V220 2

Total

Total Multis EP2

Veedol International

Multipurpose

Opmerkingen

TIM-ID: 0000019094 - 002

Tabel 82:


9 Goedgekeurde koelvloeistof 9.1 Serie- en toepassingsafhankelijke bruikbaarheid van koelvloeistofadditieven Alle gegevens hebben betrekking op het koelcricuit aan de motorzijde, externe aanbouwcomponenten blijven buiten beschouwing. Bij een lichtmetaalvrij motorkoelcircuit, maar met lichtmetaalhoudende aanbouwcomponenten (bijv. externe koelinstallatie) gelden de koelvloeistofgoedkeuringen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen. Bij onduidelijkheden ten aanzien van het koelvloeistofgebruik moet met MTU worden overlegd..

Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof” (→ Pagina 23) Eventueel afwijkende speciale afspraken tussen de klant en MTU-Friedrichshafen GmbH blijven intact.

MTU-viertaktmotoren X = toepassingsgoedkeuring – = geen toepassingsgoedkeuring Serie

Toepassing

Koelsysteem lichtmetaalhoudend

Emul- Wateroplosba- Anticorrosie-/antivriesmiddel Opmerkingen sies re anticorroZie hoofdstuk Zie siemiddelen hoofd- Zie hoofdstuk stuk 9.2

9.3

9.4

9.5

9.6

9.9.1

9.9.2

099

Marine

ja

–

X

–

X

–

–

–

Niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 20 °C !

183

Marine

ja

–

X

–

X2)

–

–

–

2)

183

Rail

–

X

–

X

–

–

–

396

Marine

ja

–

X

–

X3)

–

–

–

396 TB

Marine

ja

–

X

–

X

–

–

–

Genset

ja

–

X

–

X

–

–

–

Rail

ja

–

X

–

X

–

–

–

TIM-ID: 0000034439 - 002

1)

1)

Niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 20 °C ! 3)


A001061/36NL 01/2015 | Goedgekeurde koelvloeistof | 119

Toepassing



396 TC

9.3

9.4

9.5

9.6

9.9.1

9.9.2

Marine

ja

–

X

–

X4)

–

–

–

Genset

ja

–

X

–

X

–

–

–

C&I

ja

–

X

–

X

–

–

–

Rail

ja

–

X

–

X

–

–

–

Marine

ja

–

X

–

X5)

–

–

–

Genset

ja

–

X

–

X

–

–

–

C&I

ja

–

X

–

X

–

–

–

Rail

ja

–

X

–

X

–

–

–

538

Marine

ja

X

–

–

–

–

–

–

595

Marine

ja

X

–

–

–

–

–

–

956-01/ 956-02

Marine

ja

X

X

–

–

–

–

–

Genset

ja

X

X

–

X

–

–

–

Genset6)

ja

X

–

–

–

–

–

–

T/m bouwjaar eind 2008, conform typeplaatje

Genset7)

ja

X

X

–

X

–

–

–

7)

12V/16V Genset 956 TB33

ja

X

X

–

X

–

–

–

956 TB34 Genset

ja

X

X

–

X

–

–

–

1163-02

Marine

ja

X

X

–

–

–

–

–

Genset

ja

X

X

–

X

–

–

–

1163-03/ Marine 1163-04

ja

X

–

–

–

–

–

–

396 TE

20V956 TB33

120 | Goedgekeurde koelvloeistof | A001061/36NL 01/2015

4) Niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 20 °C !

5)


Warmhoudvoorziening 6)

Vanaf bouwjaar 2009, conform typeplaatje TIM-ID: 0000034439 - 002

Serie

Serie

Toepassing



2000 (incl. ontwerptype 06)

9.3

9.4

9.5

9.6

9.9.1

9.9.2

Marine

ja

–

X

–

X8)

–

X8)

–

Genset

ja

–

X

–

X

–

X

–

C&I

nee

–

–

X

–

X

X

X

Oil&Gas (S-motoren)

nee

–

–

X

–

X

X

–

Oil&Gas (P-motoren)

ja

–

X

–

X

–

X

–

Genset

ja

–

X

–

X

–

X

–

4000-00/ Marine 4000-01

ja

–

X

–

–

–

–

9)

X

niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 25°C als een warmtewisselaar op de motor is aangebouwd

9)

niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 25°C als een warmtewisselaar op de motor is aangebouwd

TIM-ID: 0000034439 - 002

2000-07

8)


Toepassing



9.3

9.4

9.5

9.6

9.9.1

9.9.2

4000-01/ Genset 4000-02/ C&I 4000-03 Rail

nee

–

–

X

–

X

–

X

nee

–

–

X

–

X

–

X

nee

–

–

X

–

X

–

X

4000-01

ja: P11, – P61, P81, P91

X

–

X

–

–

–

4000-02/ Oil&Gas 4000-03

nee

–

–

X

–

X

–

X

4000-00

Rail

ja

–

X

–

X

–

–

–

4000-03

Marine

nee

–

–

X

–

X10)

–

X

Oil&Gas


Bij een lichtmetaalvrije motor, maar aanwezige lichtmetaalhoudende externe koelinstallatie gelden de koelvloeistofgoedkeuringen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen.

10)

niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 25°C als een warmtewisselaar op de motor is gemonteerd

TIM-ID: 0000034439 - 002

Serie

Serie

Toepassing



TIM-ID: 0000034439 - 002

4000-04

9.3

9.4

9.5

9.6

9.9.1

9.9.2

Marine

nee

–

–

X

–

X11,12)

–

–

niet toegestaan bij zeewatertemperatuur > 25°C als een warmtewisselaar op de motor is gemonteerd 12) Producten, zie aanwijzing in hoofdstuk 9.6

Rail

nee

–

–

–

–

X13)

–

–

Bij een lichtmetaalvrije motor, maar aanwezige lichtmetaalhoudende externe koelinstallatie gelden de koelvloeistofgoedkeuringen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen. 13) Producten, zie aanwijzing in hoofdstuk 9.6

Oil & Gas

nee

–

–

–

–

X14)

–

–

14)

C&I

nee

–

–

–

–

X15)

–

–

15)

11)

Producten, zie aanwijzing in hoofdstuk 9.6

Producten, zie aanwijzing in hoofdstuk 9.6


Serie

Toepassing



9.3

9.4

9.5

9.6

9.9.1

9.9.2

4000

Gasmotor ja

–

X

–

X

–

X

–

8000

Marine

X

X

–

–

–

–

–

ja

Tabel 83:

Detroit Diesel viertakt- en tweetaktmotoren X = toepassingsgoedkeuring – = geen toepassingsgoedkeuring Serie

Toepassing


Emulsies Wateroplosbare antiZie hoofd- corrosiemiddelen stuk Zie hoofdstuk

9.2 S 60

Marine

S 53 S 71 S 92 S 149

Marine C&I Genset

9.7.3/ 9.7.4

Anticorrosie-/antivriesmiddel Zie hoofdstuk

9.8.3/ 9.8.4

9.7.1/ 9.7.2

Opmerkingen

9.8.1/ 9.8.2

–

X

–

X

–

Viertaktmotoren

nee

–

–

X

–

X

Tweetaktmotoren

nee

–

–

X

–

X

Tweetaktmotoren

nee

–

–

X

–

X

Tweetaktmotoren

nee

–

–

X

–

X

Tweetaktmotoren

TIM-ID: 0000034439 - 002

Tabel 84:


9.2 Emulgeerbare corrosiewerende olie Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Emulgeerbare corrosiewerende olie Fabrikant

Merknaam

Bedrijfstijd uur / jaar


Houghton Deutschland GmbH

Oil 9156

6000 / 1

X00056748 (vat) X00056749 (jerrycan)

TIM-ID: 0000019095 - 001

Tabel 85:


9.3 Wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 9.3.1

Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor lichtmetaalhoudende koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten Merknaam


Coolant CS100 Corrosion Inhibitor Concentrate

X

6000 / 2

X00057233 (20 l) X00057232 (210 l) ook verkrijgbaar via MTU Asia

MTU America Inc.

Power Cool® Plus 6000 Concentrate

X

6000 / 2

groen gekleurd 23533526 (1 gallon) 23533527 (5 gallon) verkrijgbaar via MTU America

Arteco NV

Freecor NBI

X

6000 / 2

BASF SE

Glysacorr G93-94

X

6000 / 2

BP Lubricants


X

X 6000 / 2

CCI Corporation

A 216

X

X 6000 / 2

CCI Manufacturing IL Corporation

A 216

X

X 6000 / 2

Chevron Corp.

Texcool A - 200

Detroit Diesel Corp.


Drew Marine

Drewgard XTA

ExxonMobil


Ginouves

York 719

Old World Industries Inc.

Final Charge Extended Li- X fe Corrosion Inhibitor (A 216)

Valvoline

ZEREX G-93

Organisch Silicium Nitriet Fosfaat Molybdaat

Inhibitoren Bedrijfstijd uren/jaar


Producent

X X X


rood gekleurd

6000 / 2 X 6000 / 2

X

6000 / 2 X 6000 / 2

X

6000 / 2

TIM-ID: 0000019105 - 002

Tabel 86:

X00051509 (208 l)

6000 / 2 X 6000 / 2

X

X00054105 (vat) X00058062 (jerrycan)

9.3.2

Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen Merknaam



Coolant CS10/90 Corrosion Inhibitor Premix


Producent

X


6000 / 2

TIM-ID: 0000054558 - 001

Tabel 87:


9.4 Wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen 9.4.1

Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor lichtmetaalvrije koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor lichtmetaalvrije koelsystemen Merknaam



X

6000 / 2


MTU America Inc.


X

6000 / 2


Arteco NV

Freecor NBI

X

6000 / 2




Producent

X

6000 / 2

BASF SE

Glysacorr G93-94

BP Lubricants


X

X 6000 / 2

CCI Corporation

A 216

X

X 6000 / 2


A 216

X

X 6000 / 2

Chevron Corp.

Texcool A - 200

X

6000 / 2



X X

6000 / 2


X

X

6000 / 2

X 6000 / 2

Drew Marine

Drewgard XTA

X

ExxonMobil


Fleetguard

DCA-4L

X X X

2000 / 1

Ginouves

York 719

X

6000 / 2

X


6000 / 2 X 6000 / 2

X00054105 (vat) X00058062 (jerrycan)

X00051509 (208 l)

rood gekleurd TIM-ID: 0000019146 - 002

Havoline Extended Life Corrosion Inhibitor [EU Code 32765] (XLI)

Merknaam


Nalco



Producent

X

6000 / 2

Alfloc 2000

X X

6000 / 2

Nalco 2000

X X

6000 / 2

Nalcool 2000

X X

6000 / 2

Trac 102

X X

6000 / 2



Penray

Pencool 2000

Total

Total WT Supra

Valvoline

Zerex G-93


X 6000 / 2

X X X

6000 / 2 6000 / 2

X

6000 / 2

TIM-ID: 0000019146 - 002

Tabel 88:


9.4.2

Wateroplosbare kant-en-klare mengsels van anticorrosiemiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Wateroplosbare kant-en-klare mengsels van anticorrosiemiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen Merknaam



Nalco

Alfloc (Maxitreat) 3443 (7%)



Producent

X X


6000 / 2 6000 / 2

TIM-ID: 0000019147 - 002

Tabel 89:


9.5 Anticorrosie- en antivriesmiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 9.5.1

Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor lichtmetaalhoudende koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Anticorrosie-/vriesmiddelconcentraat Inhibitoren Bedrijfstijd uren/jaar


X X

9000 / 5


9000 / 5

23533522 (1 gallon) 23533523 (5 gallon) 23533524 (55 gallon) verkrijgbaar via MTU America

Merknaam


Coolant AH100 Antifreeze Concentrate

MTU America Inc.

Power Cool® Off Highway Coolant Concentrate


Power Cool - HB500 Coo- X X lant Concentrate

9000 / 3

Avia Mineralöl AG

Antifreeze APN

9000 / 5

BASF SE

Glysantin G05

TIM-ID: 0000019149 - 002


Producent

X X

X X X X

9000 / 5

Glysantin G48

X X

9000 / 5

X00058054 (25 l) X00058053 (210 l)

Glysantin G30

X

9000 / 3

X00058072 (jerrycan) X00058071 (vat)

BayWa AG

Tectrol Coolprotect

X X

9000 / 5

BP Lubricants

ARAL Antifreeze Extra

X X

9000 / 5

Castrol Heavy Duty Extended Life Coolant

X

X 9000 / 3

Bucher AG Langenthal Motorex Coolant G48

X X

9000 / 5

Castrol

Castrol Antifreeze NF

X X

9000 / 5

Castrol Radicool NF

X X

9000 / 5

Clariant

Genantin Super

X X

9000 / 5

Classic Schmierstoff GmbH + Co KG

Classic Kolda UE G48

X X

CCI Corporation

L 415

X

X 9000 / 3


C 521

X

X 9000 / 3

Comma Oil & Chemicals Ltd.

Comma Xstream G30

X

9000 / 3

Comma Xstream G48

X X

9000 / 5

9000 / 5



Power Cool Antifreeze


ExxonMobil

X X

9000 / 3

Power Cool Plus Coolant

X

X 9000 / 3

Mobil Delvac Extended Life Coolant

X

X 9000 / 3

Mobil Antifreeze Advanced

X

9000 / 3

Mobil Antifreeze Extra

X X

9000 / 5

Mobil Antifreeze Special

X X

9000 / 5

Esso Antifreeze Advanced

X

9000 / 3

Esso Antifreeze Extra

X X

9000 / 5

Maintain Fricofin

X X

9000 / 5

Maintain Fricofin G12 Plus

X

9000 / 3

Ginouves

York 716

X X

9000 / 5

Krafft S.L.U.

Refrigerante ACU 2300

INA Maziva Ltd.

INA Antifriz Al Super

X X

9000 / 5

MOL-LUB Kft

EVOX Extra G48 Antifree- X X ze concentrate

9000 / 5

Nalco

Nalcool 5990

X X

9000 / 3

Nalco Australia

Nalcool NF 48

X X

9000 / 5


Blue Mountain Heavy Du- X ty Extended Life Coolant

Fuchs Petrolub SE

X X

Fleetcharge SCA Precharged Heavy Duty Coolant/ Antifreeze

9000 / 3

X X

X 9000 / 3

X X

9000 / 5

OMV Coolant SF

X

9000 / 3

R542

X X

9000 / 3

SMB - Sotagal / Mont Antigel Power Cooling Blanc Concentrate

X X

9000 / 5

Total

Glacelf MDX

X X

9000 / 5

Valvoline

Zerex G-05

X X

9000 / 5

Zerex G-48

X X

9000 / 5

Zerex G-30

X

9000 / 3

Tabel 90:


X00058075 (vat)

9000 / 3

OMV Coolant Plus

Recochem Inc.

X00058074 (jerrycan) X00058073 (vat)

X 9000 / 3

Final Charge Global ExX tended Life Coolant Antifreeze OMV


TIM-ID: 0000019149 - 002

Merknaam


Producent

9.5.2

Concentraten anticorrosie-/antivriesmiddel voor bijzondere toepassingen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Concentraten voor speciale toepassingen Merknaam

BASF SE

G206



Producent

X X

9000 / 3


Voor gebruik in zeer koude gebieden (< -40 °C)

TIM-ID: 0000019151 - 002

Tabel 91:


9.5.3

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor lichtmetaalhoudende koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Kant-en klare mengsels voor lichtmetaalhoudende koelsystemen Merknaam


Coolant AH 35/65 Antifreeze Premix

X X

9000 / 5

MTU America Inc.

Power Cool ®Universal 35/65 mix

X X

9000 / 5

800085 (5 gallon) 800086 (55 gallon)

Power Cool ® Universal 50/50 mix

X X

9000 / 5

800069 (1 gallon) 800071 (5 gallon) 800084 (55 gallon)

9000 / 5





Producent


Power Cool - HB500 Pre- X X mix 50/50

9000 / 3

Bantleon

Avilub Antifreeze Mix (50%)

X X

9000 / 5

BP Lubricants

Castrol Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50)

X

X 9000 / 3

Bucher AG Langenthal Motorex Coolant G48 re- X X ady to use (50/50)

9000 / 5

Castrol

Castrol Antifreeze NF Premix (45%)

X X

9000 / 5

Castrol Radicool NF Premix (45%)

X X

9000 / 5

CCI Corporation

L 415 (50%)

X

X 9000 / 3


C 521 (50%)

X

X 9000 / 3


Power Cool Plus Prediluted Coolant (50/50)

X

X 9000 / 3

Exxon Mobil

Mobil Delvac Extended Life Prediluted Coolant (50/50)

X

X 9000 / 3


Blue Mountain Heavy Du- X ty Extended Life Prediluted Coolant (50/50)

X 9000 / 3

Final Charge Global Extended Life Prediluted Coolant/Antifreeze (50/50)

X 9000 / 3

X


X00049213 (210 l)

TIM-ID: 0000019156 - 002

X X

Power Cool ® Off-Highway Coolant 50/50 Premix

Merknaam


SMB - Sotragal / Mont Blanc

L.R.-30 Power Cooling (44%)

X X

9000 / 5


X X

9000 / 5

Total

Coolelf MDX (40%)

X X

9000 / 5

Tosol-Sintez

Glysantin Alu Protect G30 Ready Mix

X

9000 / 3

Glysantin Alu Protect Plus G48 Ready Mix

X X

9000 / 5


Producent

Valvoline

Zerex G-05 50/50 Mix

X X


9000 / 5

TIM-ID: 0000019156 - 002

Tabel 92:


9.6 Anticorrosie- en antivriesmiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen 9.6.1

Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor lichtmetaalvrije koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23) Voor de serie 4000-04 mogen alleen de met * gemarkeerde koelvloeistoffen worden gebruikt!

Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten Inhibitoren Bedrijfstijd uren/jaar


X X

9000 / 5


9000 / 5


Merknaam


Coolant AH100* Antifreeze Concentrate

MTU America Inc.

Power Cool® Off-Highway Coolant Concentrate


Power Cool - HB500

X X

9000 / 3

Power Cool - HB800

X X X

9000 / 3

Arteco NV

Havoline Extended Life Coolant XLC [EU-code 30379]

X

9000 / 3

Avia Mineralöl AG

Antifreeze APN*

X X

9000 / 5

BASF SE

Glysantin G05


Producent

X X

9000 / 5

Glysantin G48*

X X

9000 / 5

X00058054 (25 l) X00058053 (210 l)

Glysantin G30*

X

9000 / 3

X00058072 (jerrycan) X00058071 (vat)

BayWa AG

Tectrol Coolprotect*

X X

9000 / 5

BP Lubricants

ARAL Antifreeze Extra*

X X

9000 / 5

Castrol Heavy Duty Extended Life Coolant*

X

X 9000 / 3

Bucher AG Langenthal Motorex Coolant G48*

X X

9000 / 5

Caltex

Caltex Extended Life Coolant [AP Code 510614] (XLC)

X

9000 / 3

Castrol

Castrol Antifreeze NF*

X X

9000 / 5

Castrol Radicool NF*

X X

9000 / 5

L415*

X

CCI Corporation


X 9000 / 3

TIM-ID: 0000019158 - 002

X X

Merknaam



C521*

X

X 9000 / 3

Chevron Corp.

Havoline Dexcool Extended Life Antifreeze [US Code 227994]

X

9000 / 3

Clariant

Genantin Super

Classic Schmierstoff GmbH + Co. KG

Classic Kolda UE G48*

X X

9000 / 5


Comma Xstream G30*

X

9000 / 3

Comma Xstream G48*

X X

9000 / 5


Power Cool Antifreeze


Producent

ExxonMobil

X X

X X

Fuchs Petrolub SE

9000 / 3

X

X 9000 / 3

Mobil Delvac Extended Life Coolant*

X

X 9000 / 3

Mobil Antifreeze Advanced*

X

9000 / 3

Mobil Antifreeze Extra*

X X

9000 / 5

X X

9000 / 5

Esso Antifreeze Advanced*

X

9000 / 3

Esso Antifreeze Extra*

X X

9000 / 5

Maintain Fricofin*

X X

9000 / 5

Maintain Fricofin G12 Plus*

X

9000 / 3

Maintain Fricofin HDD [Oilcode T-AF3-1]

TIM-ID: 0000019158 - 002

9000 / 3

Power Cool Plus Coolant*


X X

G - Energy Antifreeze SNF

X

9000 / 3

Ginouves

York 716*

X X

9000 / 5

Krafft S.L.U

Refrigerante ACU 2300

INA Maziva Ltd.

INA Antifriz Al Super*

X X

9000 / 5

MOL-Lub Kft.


9000 / 5

EVOX Premium concentrate

X

9000 / 3

Nalcool 4070

X X X

9000 / 3

Nalcool 5990

X X

9000 / 3

Nalco Australia

Nalcool NF 48*

X X

9000 / 5

OAO Technoform

Cool Stream Premium C

X

9000 / 3

Nalco

X00058074 (jerrycan) X00058073 (vat)

X 9000 / 3

Gazpromneft - Lubricants Ltd.

X X


9000 / 3

X00058075 (vat)


Merknaam



Blue Mountain Heavy Du- X ty Extended Life Coolant*


Producent

Fleetcharge SCA Precharged Heavy Duty Coolant/ Antifreeze

X 9000 / 3

X X

Final Charge Global ExX tended Life Coolant Antifreeze* OMV Recochem Inc.

9000 / 3

X 9000 / 3

OMV Coolant Plus*

X X

9000 / 5

OMV Coolant SF*

X

9000 / 3

R542

X X

9000 / 3

R824M

X X X

9000 / 3

X X

9000 / 3

Shell

Shell HD Premium N


Antigel Power Cooling Concentrate*

X X

9000 / 5

Total

Glacelf Auto Supra

X

9000 / 3

Glacelf MDX*

X X

9000 / 5

Glacelf Supra

X

9000 / 3

Valvoline

Zerex G-05


X X

9000 / 5

Zerex G-48*

X X

9000 / 3

Zerex G-30*

X

9000 / 5

TIM-ID: 0000019158 - 002

Tabel 93:


9.6.2

Concentraten anticorrosie-/antivriesmiddel voor bijzondere toepassingen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)

Concentraten voor speciale toepassingen Merknaam

BASF SE

G206



Producent

X X

9000 / 3


Voor gebruik in zeer koude gebieden (< -40 °C) Geen goedkeuring voor serie 4000-04

TIM-ID: 0000019157 - 002

Tabel 94:


9.6.3

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23) Voor de serie 4000-04 mogen alleen de met * gemarkeerde koelvloeistoffen worden gebruikt!

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel


Coolant AH 35/65 Antifreeze Premix*

X X

9000 / 5

MTU America Inc.

Power Cool® Universal 35/65 mix*

X X

9000 / 5

800085 (5 gallon) 800086 (55 gallon)

Power Cool® Universal 50/50 mix*

X X

9000 / 5


9000 / 5


X X

Power Cool® Off-Highway Coolant 50/50 Premix MTU Detroit Diesel Australia


9000 / 3

Power Cool - HB800 Pre- X X X mix 50/50

9000 / 3

Halvoline Extended Life Coolant + B2 50/50 OF01 [EU-code 33073] (50%)

X

9000 / 3


X

9000 / 3


X

9000 / 3

Bantleon

Avilub Antifreeze Mix (50%)*

X X

9000 / 5

BP Lubricants

Castrol Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50)*

X

Arteco NV

Bucher AG Langenthal Motorex Coolant G48 re- X X ady to use (50/50)*


X 9000 / 3

9000 / 5

X00049213 (210 l)

TIM-ID: 0000019159 - 002

Merknaam




Producent

Merknaam


Caltex

Caltex Extended Life X Coolant Pre-Mixed 50/50 [AP-code 510609] (50%)

9000 / 3

Castrol

Castrol Antifreeze NF Premix (45%)*

X X

9000 / 5

Castrol Radicool NF Premix (45%)*

X X

9000 / 5

CCI Corporation

L 415 (50%)*

X

X 9000 / 3


C 521 (50%)*

X

X 9000 / 3

Chevron Corp.

Havoline Dexcool Exten- X ded Life Predilluted 50/50 Antifeeze Coolant [US-code 227995]

9000 / 3


Power Cool Plus Prediluted Coolant (50/50)*

X

X 9000 / 3

ExxonMobil

Mobil Delvac Extended Life Prediluted Coolant (50/50)*

X

X 9000 / 3

Fuchs Petrolub SE

Maintain Fricofin HDD Premix 50/50 [Oilcode TAF3-2]

Nalco

Nalcool 4100 (50%)


Blue Mountain Heavy Du- X ty Extended Life Prediluted Coolant (50/50)*

X 9000 / 3

Final Charge Global Extended Life Predilluted Coolant / Antifreeze (50/50)*

X

X 9000 / 3

L.R.-30 Power Cooling (44%)*

X X

9000 / 5

L.R.-38 Power Cooling (52%)*

X X

9000 / 5

Coolelf MDX (40%)*

X X

9000 / 5

Coolelf Supra (40%)

X

9000 / 3

Coolelf GF NP (50%)

X

9000 / 3

Glysantin Alu X Protect/G30 Ready Mix*

9000 / 3

Glysantin Protect Plus/G48 Ready Mix*

9000 / 5


Producent

TIM-ID: 0000019159 - 002


Total

Tosol-Sinzez

Valvoline


X X

X 9000 / 3

X X X

9000 / 3

X X X X


9000 / 5

Tabel 95: A001061/36NL 01/2015 | Goedgekeurde koelvloeistof | 141

TIM-ID: 0000019159 - 002


9.7 Koelvloeistofadditieven voor motoren van serie 60 9.7.1

Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor serie 60-motoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)



X X

9000 / 5


9000 / 5


Merknaam



MTU America Inc.

Power Cool® Off-Highway Coolant Concentrate


Power Cool - HB500

X X

9000 / 3

Avia Mineralöl AG

Antifreeze APN

X X

9000 / 5

BASF SE

Glysantin G05

TIM-ID: 0000019160 - 002


Producent

X X

X X

9000 / 5

Glysantin G30

X

9000 / 3

X00058072 (jerrycan) X00058071 (vat)

Glysantin G48

X X

9000 / 5

X00058054 X00058053

BayWa AG

Tectrol Coolprotect

X X

9000 / 5

BP Lubricants


X X

9000 / 5


X

X 9000 / 3


X X

9000 / 5

Castrol


X X

9000 / 5

Castrol Radicool NF

X X

9000 / 5

Classic Schmierstoff GmbH + Co KG


X X

9000 / 5


Comma Xstream G30

X

9000 / 3

Comma Xstream G48

X X

9000 / 5


Power Cool Antifreeze Power Cool Plus Coolant

X X X

9000 / 3 X 9000 / 3


Merknaam


ExxonMobil


X

X 9000 / 3


X

9000 / 3


X X

9000 / 5


Producent

X X

9000 / 5


X

9000 / 3


X X

9000 / 5

Maintain Fricofin

X X

9000 / 5

Maintain Fricofin G 12 Plus

X

9000 / 3

INA Maziva Ltd.


X X

9000 / 5

Mol-Lub Kft

Evox Extra G48 Anrifreeze concentrate

X X

9000 / 5

Nalco

Nalcool 5990

X X

9000 / 3

Nalco Australia

Nalcool NF 48

X X

9000 / 5



Fuchs Petrolub SE

Fleet Charge SCA precharged heavy duty coolant / Antifreeze

X 9000 / 3 X X

9000 / 3

Final Charge Global Extended Life Coolant/ Antifreeze

X

OMV Cooland Plus

X X

9000/5

OMV Coolant SF

X

9000 / 3

R 542

X X

9000 / 3

SMB - Sotagal / Mont Antigel Power Cooling Blanc Concentrate

X X

9000 / 5

Total

Glacelf MDX

X X

9000 / 5

Valvoline

Zerex G 05

OMV Recochem Inc.

X 9000 / 3

X X

9000 / 5

Zerex G-48

X X

9000 / 5

Zerex G 30

X

9000 / 3

Tabel 96:


X00058074 (jerrycan) X00058073 (vat)

TIM-ID: 0000019160 - 002



9.7.2

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor serie 60-motoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof” (→ Pagina 23)

Organisch Inhibitoren Silicium Nitriet Fosfaat Molybdaat

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel Merknaam



X X

9000 / 5

MTU America Inc.

Power Cool® Universal (35/65)

X X

9000 / 5

800085 (5 gallon) 800086 (55 gallon)

Power Cool® Universal (50/50)

X X

9000 / 5


9000 / 5


X X

Power Cool® Off Highway 50/50

TIM-ID: 0000034533 - 002


Producent

Bedrijfstijd uren/jaar



9000 / 3

Bantleon


X X

9000 / 5

BP Lubricants

Castrol Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50

X

X 9000 / 3


9000 / 5

Castrol


X X

9000 / 5


X X

9000 / 5



X

X 9000 / 3

ExxonMobil


X

X 9000 / 3



X 9000 / 3


X 9000 / 3

X

X00049213 (210 l)


Organisch Inhibitoren Silicium Nitriet Fosfaat Molybdaat

Bedrijfstijd uren/jaar

Producent

Merknaam



X X

9000 / 5


X X

9000 / 5

Total

Coolelf MDX (40%)

X X

9000 / 5

Tosol-Sintez


X

9000 / 3


X X

9000 /5

Valvoline


X X


9000 / 5

TIM-ID: 0000034533 - 002

Tabel 97:


9.7.3

Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor serie 60-motoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof” (→ Pagina 23)




X

6000 / 2


MTU America Inc.


X

6000 / 2


BASF SE

Glysacorr G93-94

X

6000 / 2

X00054105 (vat) X00058062 (jerrycan)

Drew Marine

Drewgard XTA

X

6000 / 2

Ginouves

York 719

X

6000 / 2

Valvoline

ZEREX G-93

X

6000 / 2




Producent

TIM-ID: 0000034532 - 002

Tabel 98:


9.7.4

Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor serie 60motoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)






Producent

X


6000 / 2

TIM-ID: 0000054560 - 001

Tabel 99:


9.8 Koelvloeistofadditieven voor tweetaktmotoren 9.8.1

Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor tweetaktmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof” (→ Pagina 23)




X X

9000 / 5


MTU America Inc.

Power Cool® 3149

X

9000 / 5

23528572 23528571


Power Cool - HB500

X X

9000 / 3

Avia Mineralöl AG

Antifreeze APN

X X

9000 / 5

BASF SE

Glysantin G30

X

9000 / 3

X00058072 (jerrycan) X00058071 (vat)

Glysantin G48

X X

9000 / 5

X00058054 (25 l) X00058053 (210 l)

BayWa AG

Tectrol Coolprotect

X X

9000 / 5

BP Lubricants


X X

9000 / 5


X

Merknaam


TIM-ID: 0000034540 - 002


Producent

X

X 9000 / 3


X X

9000 / 5

Castrol


X X

9000 / 5

Castrol Radicool NF

X X

9000 / 5

CCI Corpration

L 415

X

X 9000 / 3


C 521

X

X 9000 / 3

Classic Schmierstoff GmbH + Co. KG


X X

9000 / 5


Comma Xstream G30

X

9000 / 3

Comma Xstream G48

X X

9000 / 5


Power Cool Antifreeze Power Cool Plus Coolant

X X X

9000 / 3 X 9000 / 3


Merknaam


ExxonMobil


X

X 9000 / 3


X

9000 / 3


X X

9000 / 5


X

9000 / 3


X X

9000 / 5

Maintain Fricofin

X X

9000 / 5

Maintain Fricofin G12 Plus

X

9000 / 3

Ginouves

York 716

X X

9000 / 5

INA Maziva Ltd.


X X

9000 / 5

MOL-Lub Kft.


9000 / 5

Nalco

Nalcool 5990

X X

9000 / 3

Nalco Australia

Nalcool NF 48

X X

9000 / 5




Producent

Fleet Charge SCA precharged heavy duty coolant / Antifreeze

X 9000 / 3 X X

9000 / 3

Final Charge Global Extended Life Coolant/ Antifreeze

X

OMV Coolant Plus

X X

9000 / 5

OMV Coolant SF

X

9000 / 3

Recochem Inc.

R 542

X X

9000 / 3


Antigel Power Cooling Concentrate

X X

9000 / 5

Total

Glacelf MDX

X X

9000 / 5

Valvoline

Zerex G-30

X

9000 / 3

Zerex G-48

X X

9000 / 5

OMV

Tabel 100:


X00058074 (jerrycan) X00058073 (vat)

X 9000 / 3

TIM-ID: 0000034540 - 002

Fuchs Petrolub SE


9.8.2

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor tweetaktmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof” (→ Pagina 23)

Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel Merknaam

MTU Friedrichshafen


X X

9000 / 5

MTU America Inc.

Power Cool® Universal 35/65 mix

X X

9000 / 5

800085 (5 gallon) 800086 (55 gallon)

Power Cool® Universal 50/50 mix

X X

9000 / 5




9000 / 3

Bantleon


X X

9000 / 5

BP Lubricants

Castrol Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50)

X

TIM-ID: 0000034556 - 002




Producent

X00049213 (210 l)

X 9000 / 3


9000 / 5

Castrol


X X

9000 / 5


X X

9000 / 5

CCI Corporation

L 415 (50%)

X

X 9000 / 3


C 521 (50%)

X

X 9000 / 3


Power Cool Antifreeze premix 50/50

X X

9000 / 3


X

X 9000 / 3

ExxonMobil


X

X 9000 / 3



X X

9000 / 5


X X

9000 / 5


Merknaam




X 9000 / 3


X

X 9000 / 3

Glysantin Alu Protect/G30 Ready Mix

X

9000 / 3

Glysantin Protect Plus/G48 Ready Mix

X X

9000 / 5

Coolelf MDX (40%)

X X

9000 / 5


Producent

Tosol-Sintez

Total


TIM-ID: 0000034556 - 002

Tabel 101:


9.8.3

Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor tweetaktmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof” (→ Pagina 23)




X

6000 / 2


MTU America Inc.


X

6000 / 2

groen gekleurd 23533527 (1 gallon) 23533526 (5 gallon)

Arteco NV

Freeco NBI

X

6000 / 2

BASF SE

Glysacorr G93-94

X

6000 / 2

BP Lubricants


X

X 9000 / 2

CCI Corporation

A 216

X

X 6000 / 2


A 216

X

X 6000 / 2

Chevron Corp.

Texcool A - 200



TIM-ID: 0000019161 - 002




Producent

X X

Power Cool 2000

X X

6000 / 2

Power Cool 3000

X X X

4000 / 2

Drew Marine

Drewgard XTA

X

6000 / 2

ExxonMobil


Ginouves

York 719



Penray

Pencool 2000

X X

6000 / 2

Pencool 3000

X X X

4000 / 2

ZEREX G-93

X

6000 / 2

Valvoline

X00051509 (208 l)

6000 / 2 X 6000 / 2

X

X00058062 (jerrycan) X00054105 (vat)

rood gekleurd

X 6000 / 2 X

6000 / 2 X 6000 / 2

Tabel 102:


9.8.4

Kant-en-klare mengsels van wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor tweetaktmotoren Details en bijzonderheden, zie hoofdstuk “Koelvloeistof”(→ Pagina 23)






Producent

X


6000 / 2

TIM-ID: 0000054559 - 001

Tabel 103:


9.9 Koelvloeistofadditieven met beperkte seriegoedkeuring 9.9.1

Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten op basis van ethyleenglycol voor lichtmetaalhoudende en lichtmetaalvrije series Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten Inhibitoren Bedrijfstijd uren/jaar


X X

9000 / 3

X00066724 (20 l) X00066725 (210 l) Toepassingsconcentratie: 40-50 vol.-%

ZEREX G40 (concentraat) X X

9000 / 3

Toepassingsconcentratie: 40-50 vol.-%

Merknaam

BASF SE

Glysantin®G40 (concentraat)

Valvoline


Producent

TIM-ID: 0000053736 - 001

Tabel 104:


9.9.2

Kant-en-klaar mengsel van anticorrosie-/antivriesmiddel op basis van propyleenglycol voor lichtmetaalvrije series Kant-en-klaar mengsel van anticorrosie-/antivriesmiddel Merknaam

Fleetguard

PG XL (40%) kant-enklaar mengsel



Producent

X X X


9000 / 3

TIM-ID: 0000053738 - 001

Tabel 105:


10 Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits 10.1 Algemeen Dit reinigingsvoorschrift geldt voor de motorkoelcircuits van de MTU-diesel- en gasmotoren. In de koelcircuits kunnen na verloop van tijd door veroudering van het koelvloeistofadditief slibafzettingen ontstaan. De gevolgen daarvan kunnen een gereduceerd koelvermogen, verstopte ontluchtingsleidingen en wateraftappunten alsmede vervuilde vloeistofpeilinspectieglazen zijn. Wanneer de kwaliteit van de koelvloeistof of de conditionering onvoldoende is, kan het koelcircuit eveneens sterk verontreinigd zijn. Indien zulke storingen optreden, moet het koelcircuit eventueel meerdere malen met vers water worden gespoeld. Wanneer deze spoelingen te weinig resultaat opleveren of het koelcircuit te sterk verontreinigd is, moeten het koelcircuit en de betreffende componenten worden gereinigd. Voor het spoelen mag uitsluitend schoon en vers water gebruikt worden (geen rivier- of zeewater). Om te reinigen mogen alleen de door MTU-Friedrichshafen GmbH goedgekeurde of dienovereenkomstige producten in de voorgeschreven concentratie worden toegepast. De voorgeschreven handelwijze dient in acht te worden genomen. Koelcircuits altijd direct na het spoelen resp. reinigen met geconditioneerde koelvloeistof volgens de actuele MTU-bedrijfsstoffenvoorschriften A001061/.. (→ Pagina 119) vullen. Anders bestaat er gevaar voor corrosie! Bedrijfsstoffen (geconditioneerd motorkoelmiddel), gebruikt spoelwater, reinigingsmiddelen en reinigingsoplossingen kunnen gevaarlijk zijn. Bij de omgang met deze stoffen alsmede bij de opslag en verwijdering moeten bepaalde regels in acht worden genomen. Deze regels vloeien voort uit informatie van de fabrikant, wettelijke bepalingen en technische reglementen die in het land van kracht zijn. Aangezien er per land grote verschillen kunnen bestaan, kan er geen algemene uitspraak worden gedaan over de op te volgen regels in het kader van deze spoelen reinigingsvoorschriften. De gebruiker van de hier genoemde producten is daarom verplicht zichzelf te informeren over de van toepassing zijnde bepalingen. MTU kan op generlei wijze aansprakelijk worden gesteld voor ondeskundig of onwettig gebruik van de door haar goedgekeurde bedrijfsstoffen en reinigingsmiddelen. Olieradiatoren van motoren met vastlopende lagers, vretende zuigers of zuigers die dreigen vast te lopen, moeten tot schroot verwerkt worden!

TIM-ID: 0000019196 - 001

Testapparatuur, hulpmiddelen en bedrijfsstoffen MTU-testkoffer of elektrische pH-waarde-meter • vers water • geconditioneerd motorkoelvloeistof • oververhitte stoom • perslucht

A001061/36NL 01/2015 | Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits | 157

10.2 Goedgekeurde reinigingsmiddelen Producent

Productaanduiding


Bestelnummer

Hakutex 111 1, 8)

2 vol.-%

vloeistof

X00065751

Hakupur 50-706-3 8)

2 vol.-%

vloeistof

X00055629

2 vol.-%

vloeistof

7)

P3-FD 2)

3 - 5 gew.-%

poeder

7)

Porodox 3)

5 - 10 gew.-%

poeder

7)

Hakutex 60

100 vol.-%

vloeistof

X00056750 (25 kg)

Voor koelvloeistofcircuits: Kluthe Nalco

Maxi Clean 2

1, 8)

Voor componenten: Henkel Kluthe

Voor koelcircuits met bacterie-, gistzwam-, schimmelvorming (zogenaamde systeemreinigers): Schülke & Mayr GmbH

Grotan WS Plus 5)

0,15 vol.-%

vloeistof

X00065326 (10 kg)

Grotanol SR1 6)

1 vol.-%

vloeistof

X00057297 (10 kg) X00057298 (200 kg)

1 vol.-%

vloeistof

7)

Troy Chemical Company Troyshield SC1 6) 1)

bij lichte kalkaanslag, lichte corrosie

5)

bacterievorming tot 10 4

2)

bij vette kalkaanslag

bacterievorming > 10 4, schimmel- en gistzwamvorming

3)

bij sterke kalkaanslag, bij voorkeur

7)

4)

8)

is bij MTU niet op voorraad niet geschikt voor verzinkte oppervlakken

TIM-ID: 0000019197 - 007

bij sterke kalkaanslag

6)

158 | Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits | A001061/36NL 01/2015

10.3 Motorkoelcircuits spoelen 1. 2.

Motorkoelvloeistof aftappen. pH-waarde van het verse water meten met behulp van de MTU-testkoffer of de elektrische pH-waardemeter.

3.

Vers water in het koelcircuit gieten. Nooit koud water in een hete motor gieten!

4. 5. 6. 7. 8. 9.

Motor voorverwarmen, starten en laten warmdraaien. Motor ca. 30 minuten met verhoogd toerental laten draaien. Monster van spoelwater nemen bij de plaats voor het nemen van een motorkoelvloeistofmonster. Motor afzetten. Spoelwater aftappen. pH-waarde van het spoelwatermonster met behulp van een MTU-testkoffer of een elektrische pH-waarde-meter meten en vergelijken met de ph-waarde van het verse water. a) pH-waarde-verschil < 1: geconditioneerd motorkoelmiddel ingieten en motor in bedrijf stellen. b) pH-waarde-verschil > 1: vers spoelwater ingieten en nogmaals spoelen. c) Is het ph-waarde-verschil ook na 4 tot 5 keer spoelen nog steeds > 1: moet het koelcircuit gereinigd worden, zie (→ Pagina 160). De componenten moet eventueel ook gereinigd worden, zie (→ Pagina 161).

TIM-ID: 0000037747 - 003

Voor aanvullende aanwijzingen zie handleiding van motor.


10.4 Motorkoelcircuits reinigen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Reinigingsmiddel voor koelcircuits in warm vers water als geconcentreerde vooroplossing mengen, zie (→ Pagina 158). Bij poederproducten net zolang roeren totdat het reinigingsmiddel volledig is opgelost en er geen bezinksel meer aanwezig is. Vooroplossing samen met vers water in het koelcircuit gieten. Motor starten en laten warmdraaien. Motor ca. 2 uur met verhoogd toerental laten draaien. Motor afzetten. Reinigingsmiddel aflaten en motorkoelcircuit met vers water spoelen. Monster van spoelwater nemen bij de plaats voor het nemen van een motorkoelvloeistofmonster. pH-waarde van het spoelwatermonster met behulp van een MTU-testkoffer of een elektrische pH-waarde-meter meten en vergelijken met de ph-waarde van het verse water. a) pH-waarde-verschil < 1: geconditioneerd motorkoelmiddel ingieten en motor in bedrijf stellen. b) pH-waarde-verschil > 1: Componenten reinigen, zie (→ Pagina 161).

TIM-ID: 0000037713 - 003

Voor aanvullende aanwijzingen zie handleiding van motor.


10.5 Componenten reinigen 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Componenten die aan sterkere aanslag zijn blootgesteld, b v. expansiereservoirs, voorverwarmingsaggregaten, warmtewisselaars (koeltoren, oliewarmtewisselaar, intercooler, inlaatluchtvoorverwarmer, brandstofvoorverwarmer, enz.) en diepliggende pijpleidingen, demonteren en reinigen Vóór het reinigen onderzoeken of de waterzijdes verontreinigd zijn. Bij vette kalkaanslag eerst de waterzijde ontvetten. Vastzittende, door olienevel veroorzaakte afzettingen in inlaatluchtkoelers kunnen met Kluthe Hakutex 60 verwijderd worden. Harde kalkaanslag met een kalkoplosmiddel verwijderen. Bij hardnekkige kalkaanslag moet eventueel een geïnhibeerde zoutzuuroplossing van 10% worden gebruikt Aanslag op en in warmtewisselaarelementen oplossen in een opgewarmd reinigingsbad. Informatie van de fabrikant in acht nemen en uitsluitend goedgekeurde reinigingsmiddelen in de juiste concentratie gebruiken, zie (→ Pagina 158) Aanslag aan de oliezijde kan ook in een petroleumbad worden opgelost. De verblijfsduur in het reinigingsbad is afhankelijk van soort en mate van verontreiniging alsmede temperatuur en werking van het bad.

7.

Losse onderdelen zoals behuizingen, deksels, leidingen, kijkglazen en warmtewisselaarelementen reinigen met oververhitte stoom, een nylonborstel (zachte borstel) en een krachtige waterstraal. Om beschadigingen te voorkomen: Geen harde en scherpe gereedschappen (staalborstel, schraper en dergelijke) gebruiken (beschermende oxidelaag). Druk van de waterstraal niet te hoog instellen (beschadiging, b v. van de lamellen van de radiateur).

8. 9. 10. 11. 12.

Warmtewisselaarelementen na het reinigen tegen de stromingsrichting in met lagedrukstoom doorblazen, met helder water spoelen (tot verschil pH-waarde < 1) en met perslucht uitblazen of drogen met warme lucht. Alle onderdelen op onberispelijke staat controleren, eventueel repareren of vervangen. Warmtewisselaar aan de olie- en koelmiddelzijde spoelen met corrosiewerende olie. Deze stap kan komen te vervallen, als de radiator direct na het reinigen gemonteerd en in bedrijf gesteld wordt. Na inbouw van alle componenten het motorkoelcircuit eenmaal spoelen, zie (→ Pagina 159). Het koelcircuit bij de inbedrijfstelling van de motor controleren op lekkages.

TIM-ID: 0000037714 - 003

Voor aanvullende informatie zie het handboek voor onderhoud en instandhouding van de motor.


10.6 Koelcircuits met bacterie-, gistzwamaantasting, schimmelvorming Systeemreiniging Uitgangspunt voor een effectieve reiniging en desinfectie van het koelsysteem is dat het complete koelsysteem voldoende lang wordt doorstroomd door de systeemreiniger. Voor het aftappen wordt aan de verontreinigde koelvloeistof de voorgeschreven hoeveelheid goedgekeurde systeemreiniger toegevoegd, zie (→ Pagina 158). Er dient voor te worden gezorgd dat het mengsel minstens 24 uur wordt overgepompt.

Spoeling Na het aftappen van de koelvloeistof en van de systeemreiniger wordt zo lang met vers water gespoeld tot geen zichtbare verontreinigingen meer aanwezig zijn en het spoelwater overeenkomt met de pHwaarde van het gebruikte vers water (max. pH-waarde-verschil < 1).

Opnieuw vullen Voor het opnieuw vullen dient ervoor te worden gezorgd dat het koelsysteem vrij is van verontreinigingen.

TIM-ID: 0000019202 - 004

Direct na het spoelen moet er opnieuw worden gevuld, omdat er anders gevaar voor corrosie bestaat!


11 Wijzigingsoverzicht

TIM-ID: 0000009956 - 003

11.1 Wijzigingsoverzicht van versie A001061/35 naar A001061/36 Actie

Aanvulling/ opmerkingen

Voorwoord

bewerkt

Internetadres, verwijzing naar meer bedrijfsstoffenvoorschriften

Smeermiddelen Motoroliën voor viertaktmotoren

bewerkt

hele subhoofdstuk

Nr.

Pagina

Hoofdstuk

1

5

2

7

3

16

4

18

5

Subhoofdstuk

Fluorescerende toegevoegd kleurstoffen voor de detectie van lekkages in het smeeroliesysteem

hele subhoofdstuk

Smeermiddelen voor gasmotoren

Motoroliën

bewerkt

hele hoofdstuk

20

Smeerstoffen voor tweetaktmotoren

Motoroliën

bewerkt

hele hoofdstuk

6

23

Koelvloeistof

Algemeen

bewerkt

7

25

Ongeschikte materialen in het koelcircuit

toegevoegd

hele subhoofdstuk

8

26

Eisen aan vers water

bewerkt

hele subhoofdstuk

9

27

Emulgeerbare corrosiewerende oliën

bewerkt

hele subhoofdstuk

10

29

Anticorrosie-/ antivriesmiddel

bewerkt

hele subhoofdstuk

11

31

Wateroplosbare bewerkt anticorrosiemiddelen

hele subhoofdstuk

12

32

Bedrijfscontrole bewerkt

hele subhoofdstuk

13

36

Grenswaarden voor koelvloeistoffen

opmerking

14

37

Opslagstabiliteit bewerkt van de koelvloeistofconcentraten

toegevoegd

tabel

A001061/36NL 01/2015 | Wijzigingsoverzicht | 163

Pagina

15

38

16

39

17

Hoofdstuk

Subhoofdstuk

Actie


Kleurstoffen toegevoegd voor waterige anticorrosie-/ antivriesmiddelen voor de detectie van lekkage in het koelcircuit

hele subhoofdstuk

Dieselbrandstof- bewerkt fen

hele subhoofdstuk

44

Serieafhankelijke dieselbrandstofgoedkeuringen voor MTUmotoren

toegevoegd

hele subhoofdstuk

18

65

Dieselbrandstof- toegevoegd fen voor motoren met uitlaatgasnabehandeling (AGN)

hele subhoofdstuk

19

67

Biodiesel - biodieselmengsel

toegevoegd

hele subhoofdstuk

20

70

Stookolie EL

bewerkt

actualisering geldigheid norm

21

71

Brandstofadditieven

bewerkt

hele subhoofdstuk

22

73

Ongeschikte materialen in het brandstofcircuit

toegevoegd

hele subhoofdstuk

23

74

Brandstoffen voor gasmotoren

bewerkt

hele subhoofdstuk

24

85

Motoroliën voor bewerkt viertaktmotoren

hele subhoofdstuk (8.1.1 8.1.10)

25

114

Motoroliën voor bewerkt gasmotoren

alleen nog 1 subhoofdstuk (8.2.1)

26

115

Motoroliën voor bewerkt tweetaktmotoren

hele subhoofdstuk (8.3.2)

27

117

Smeervetten

producentnaam

28

118

Brandstoffen

Goedgekeurde motorolie en smeervetten

Goedgekeurde koelvloeistof

164 | Wijzigingsoverzicht | A001061/36NL 01/2015

bewerkt

Serie- en toebewerkt passingsafhankelijke bruikbaarheid van koelvloeistofadditieven

hele subhoofdstuk (9.1 - 9.2)

TIM-ID: 0000009956 - 003

Nr.

TIM-ID: 0000009956 - 003

Hoofdstuk

Pagina

29

125

Wateroplosbare bewerkt anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen


30

127

Wateroplosbare bewerkt anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen


31

130

Anticorrosie- en bewerkt antivriesmiddelen voor lichtmetaalhoudende koelsystemen


32

135

Anticorrosie- en bewerkt antivriesmiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen


33

141

Koelvloeistofad- bewerkt ditieven voor motoren uit de series 60


34

147

Koelvloeistofad- bewerkt ditieven voor tweetaktmotoren


35

153

Koelvloeistofad- toegevoegd ditieven met beperkte seriegoedkeuring


36

155

Spoel- en reini- bewerkt gingsvoorschrift voor motorkoelcircuits

subhoofdstuk (10.2 - 10.6)

37

161

Wijzigingsoverzicht van versie A001061/35 naar A001061/36

hele hoofdstuk

Wijzigingsoverzicht

Subhoofdstuk

Actie


Nr.

bewerkt

A001061/36NL 01/2015 | Wijzigingsoverzicht | 165

12 Bijlage A A

G

Aanwijzingen voor het gebruik 5 Actualiteit van het document 5

Goedgekeurde bedrijfsstoffen – Kant-en-klare wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor serie 60-motoren – Kant-en-klare mengsels 148 – Koelvloeistof – Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 131 – Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor lichtmetaalvrije koelsystemen 136 – Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor serie 60-motoren 143 – Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor speciale toepassingen 133 – Anticorrosie-/antivriesmiddelconcentraten voor tweetaktmotoren 149 – Kant-en-klare mengsels 154 – Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen 140 – Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor serie 60-motoren 145 – Kant-en-klare mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor tweetaktmotoren 151 – Koelvloeistofadditieven voor serie 2000 en 4000 Marine (zeewatertemperatuur > 25 °C) 139 – Mengsels van anticorrosie-/antivriesmiddel voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 134 – Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor lichtmetaalhoudende koelsystemen 126, 127 – Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor serie 60-motoren 147 – Wateroplosbare anticorrosiemiddelconcentraten voor tweetaktmotoren 153 – Wateroplosbare anticorrosiemiddelen voor lichtmetaalvrije koelsystemen 128 – Koelvloeistoffen – Basis ethyleenglycol 155 – Basis propyleenglycol 156 – Motorolie voor tweetaktmotoren 117 – Motorolie voor viertaktmotoren – Multigrade-olie - categorie 1 van de SAE-klassen 10W-40 en 15W-40 voor dieselmotoren 89 – Multigrade-olie - categorie 2 van de SAE-klassen 10W-40, 15W-40 en 20W-40 voor dieselmotoren 97 – Multigrade-olie - categorie 2.1 (Low SAPS-olie) 104 – Multigrade-olie - categorie 3 van de SAE-klassen 5W-30, 5W-40 en 10W-40 voor dieselmotoren 108

B Brandstoffen – Biodiesel 67 – Brandstofadditieven 71 – Brandstoffen voor gasmotoren 74 – Dieselbrandstoffen 39, 65 – Dieselbrandstofgoedkeuringen 44 – Stookolie EL 70 C Componenten reinigen 161 Conservering van de motor 5 E Eisen – Brandstofcircuit 73 – Koelcircuit 25 Emulgeerbare corrosiewerende olie 125 F Fluorescerende kleurstoffen – Lekkages 16

166 | Bijlage A | A001061/36NL 01/2015

DCL-ID: 0000005353 - 003

12.1 Index

– Multigrade-olie - categorie 3.1 (Low SAPS-olie) 112 – Serie-afhankelijke beperkingen van motorolie van MTU-oliecategorie 1 85 – Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 2 en 2.1 (Low Saps) 91 – Serie-afhankelijke bruikbaarheid van motorolie van MTU-oliecategorie 3 en 3.1 (Low Saps) 106 – Singlegrade-olie - categorie 1 van de SAE-klassen 30 en 40 voor dieselmotoren 87 – Singlegrade-olie – categorie 2 van de SAE-klassen 30 en 40 voor dieselmotoren 93 – Motoroliën voor viertaktmotoren – Bruikbaarheid voor motoroliën van de SAE-klasse 40 115 – Smeervetten voor algemene toepassingen 118 – Wateroplosbare kant-en-klare mengsels van anticorrosiemiddel voor lichtmetaalvrije koelsystemen – Kant-en-klare mengsels 130 Goedgekeurde bedrijfsstoffen – Motorolie voor tweetaktmotoren – Serie-afhankelijke bruikbaarheid van tweetaktmotorolie 116 Goedgekeurde reinigingsmiddelen 158

Spoel- en reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits – Compenenten reinigen 161 – Goedgekeurde reinigingsmiddelen 158 – Koelcircuits met bacterie-, gistzwam-, schimmelvorming 162 – Motorkoelcircuits – spoelen 159 – motorkoelcircuits – reinigen 160 Spoel-, reinigingsvoorschrift voor motorkoelcircuits – Algemeen 157 W Wijzigingsoverzicht van versie A001061/35 naar A001061/36 163

K Kleurstoffen – Lekkages 38 Koelvloeistof – Algemeen 23 – Anticorrosie-/antivriesmiddel 29 – Bedrijfsbewaking 32 – Bereiding 26 – Eisen aan vers water 26 – Emulgeerbare corrosiewerende olie 27 – Grenswaarden voor koelvloeistoffen 36 – Opslagstabiliteit van koelvloeistofconcentraten tot max. 30 °C (in origineel gesloten en luchtdichte verpakkingen) 37 – Wateroplosbare anticorrosiemiddelen 31 N NOx-reductiemiddel AUS 32 voor SCR-installaties – Algemeen 83

DCL-ID: 0000005353 - 003

S Serie- en toepassingsafhankelijke bruikbaarheid van koelvloeistofadditieven 119 Smeermiddelen voor gasmotoren – Motorolie 18 Smeermiddelen voor tweetaktmotoren – Motorolie 20 Smeermiddelen voor viertaktmotoren – Motorolie 7 – Smeervetten 17

A001061/36NL 01/2015 | Bijlage A | 167

Bedrijfstofvoorschrift

Recommend Documents