Aqua Vré September

Aqua – Vré September 2010

1

september 2010

44e jaargang nummer 5

Uitnodiging ledenbijeenkomst. Datum: Plaats: Bettekamp 29 te Ede Zaal open 19.30 uur

14 september 2010 De Geurt Veenendaal Zaal Tel: 0318-615586 Aanvang 19.45 uur

AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Opening door de voorzitter Mededelingen en ingekomen stukken Lezing door de heer W.L. Postma Pauze met verloting Vervolg lezing Rondvraag Sluiting

Aankondiging De lezing “ Vissen hoe bestaat het “ zal hopelijk een aantal reacties teweeg brengen. Naar de mening van de spreker is het menselijk streven naar beter groter mooier etc. begrijpelijk, maar weet de moderne mens zijn grenzen nog. En hoe vaak worden grenzen overtreden..Commercie, zakelijke belangen, en twijfelachtige stellingen zijn de orde van de dag. Moet dat en wanneer is genoeg genoeg? Kijkend in onze hobby met al zijn prachtig gekleurde dieren, met vormen strepen en vlakken die een doel namelijk aanpassen en overleven hebben in hun biotoop worden voor alleen commerciële belangen op geofferd. De spreker neemt leden mee naar internet website waar handelaren vooral uit Zuid Oost Azië een geweldig potje maken van alles wat mens dier vriendelijk is. Het belang van de vissen zijn totaal ondergeschikt aan het geld. Willen we dit wel? Natuurlijk kan je afvragen of dieren houden in gevangenschap wel ethisch te verantwoorden is. Voor alle duidelijkheid ja, indien aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, zeker. Maar er zijn duidelijk grenzen. Aquarium vereniging voor Ede en Omstreken


2

Welke grenzen? Een ieder zal dit zelf dienen te bepalen. Mijn grenzen hoeven zeker niet bepalend te zijn voor een ieder. Toch meen ik dat een generale regel nu moet worden ingevoerd. Absoluut onaanvaardbaar is het kweken bewust van kruisingen, kleuren van dieren op chemische basis en gebruik maken van kleurstoffen die uiterlijk en gedrag wezenlijk veranderen. Ook het amputeren van delen van dieren moet zonder meer onacceptabel zijn. In voorbeelden laat de spreker zien dat dieren uit zeewater worden gehouden met zoetwater vissen. Amphiprion ocellaris met goudvissen. Waarom? Met welk doel. Antwoord is duidelijk. Geld! Niets meer niets minder. Dieren die zodanig misvormd zijn dat zij op hun rug kijken met bewust gekruist vissen die onvolledig zijn. Het laten zwemmen van dieren in de kleurstof Dye is ronduit misdadig. Deze kleurstof is voor inktjetprinters verboden omdat de stof kanker verwekt. Toch vissen mogen kanker krijgen. Terwijl na korte tijd de kleurstof verdwijnt. Ook worden vissen geïnjecteerd met kleurstof Dye, die allemaal ziek worden, en kort voortijdig sterven. Er is nog geen vraag naar deze dieren, maar wordt gekweekt door de handel. De Nederlandse wetgever is niet in staat dit tegen te gaan. In Engeland geprobeerd, over genomen door particulier initiatief. Ik meen dat de NBAT zeker open moet staan voor discussie. Onze bond kan en moet een rol spelen. Ondanks dat we een keuringdeel er bij hebben Categorie 4. Moeten wij dat willen? Begeven we ons op een hellend vlak? Uw leden zullen een antwoord moeten geven. Deze lezing is niet simpel. Welke lezing wel? Toch hij nodigt uit tot discussie. Daar is bewust rekening mee gehouden. Verslag verenigingsavond 11 mei 2010 De voorzitter heette de 18 aanwezigen welkom. De voorzitter bood zijn excuses aan voor het feit dat het boekje te laat of bij velen niet was bezorgd. In het boekje staat een opgave mogelijkheid voor de barbecue op 8 juni. Als ingekomen stuk werd het verslag van de ledenraad NBAT genoemd. Er is een nieuw bestuur bestaande uit P. Wilhelm, R. Zuijdam en E. ter Beek, de contributie gaat omhoog. Na deze mededelingen kon de heer Poelemeijer van start gaan met de lezing. Aquarium vereniging voor Ede en Omstreken


3

LICHT EN FOTOSYNTHESE De lezing begon met de dia “...zon grootste fusiereactor...” en de uitleg wat er in de kern van de zon plaatsvindt. Daarna wat er onder “licht” wordt verstaan. Ons menselijk oog (netvlies) is op een deel van het uitgestraalde licht afgestemd. Licht bestaat uit verschillende golflengten. Licht door prisma geleid vertoont spectrale kleurverdeling van de verschillende golflengten (zie regenboog). Spectrale kleuren lopen van 380 nm tot 780 nm. Ultraviolet-C (185 tot 280 nm); UV-B (280 tot 315 nm; UV-A (315 tot 380 nm). Relatieve spectrale energieverdeling; niet alle golflengten in gelijke mate aanwezig. Energieverdeling niet constant, afhankelijk van weer en tijd van dag (zonsopgang en –ondergang) licht rood (warm); overdag blauw (koel). Kleurtemperatuur Kelvin (K). Hoe „warmer‟ hoe lager K. Tropen variatie van 2500 K – 9000 K. Echter zeer korte schemering. Lichtsnelheid tropen = 500 m/sec. Reflectie en absorptie. Objecten reflecteren in kleuren van het aangeboden licht. Objecten absorberen lichtenergie; wordt meestal omgezet in warmte (zwarte auto absorbeert vrijwel alle lichtenergie). Sneeuw weerkaatst het niet geabsorbeerde licht. Denk aan Alpenglühen. Men kan ook kunstmatig witlicht maken door de drie primaire kleuren rood, groen en violet (blauw) in bepaalde verhouding te mengen. Daarna wordt aandacht besteed aan het begrip fotosynthese, alles steeds in het licht bezien van vivaria. Voorts de benodigde verlichtingsduur voor fotosynthese en het absorptie maximum. Ruim aandacht werd besteed aan oxidatie en reductie, zomede de bruto chemische reactie voor fotosynthese. Aansluitend werden de verschillende verlichtingsmogelijkheden belicht zomede de ontwikkeling van de hedendaagse TLD‟s. Dus bruikbare TLD‟s, verlichtingsduur, lumen, kleurtemperatuur (K) van de verschillende verlichtingsbronnen. Ook wordt aandacht besteed aan het meten van de verlichtingssterkte d.m.v. een „luxmeter‟, waarbij rekening dient te worden gehouden met de zogenaamde „verliesfactor‟. Vanzelfsprekend komt de “Ra-waarde” (kleurweer-gave index) ter sprake. Ten slotte de alternatieve verlichtingsmogelijkheden waaronder de LED. Alles afgewisseld met zoveel mogelijk praktijkvoorbeelden. Film:

STRIJD

VOOR

LICHT

(met

Aquarium vereniging voor Ede en Omstreken

geluid

en

ondertiteling)


4

Na de pauze werd de film over het regenwoud in Zuid-Azië vertoond. De oorspronkelijke titel is “BATTLE FOR THE LIGHT”, uit de serie Equador. Deze film sloot goed aan op het deel voor de pauze. Verslag verenigingsavond juni bbq De verenigingsbarbecue van dit jaar vond wederom plaats bij de fam. Teunissen. Het was gezellig druk met zo‟n man of 30 die zich alles heerlijk lieten smaken. Net zoals voorgaande jaren was er door Elmar Adams weer een heerlijk dessert meegenomen, wel te verstaan heerlijk ijs, gesponsord door zijn werkgever Venetia uit Beuningen. Bedankt daarvoor!! Fam Teunissen nogmaals bedankt voor de gezellige ambiance die we mochten gebruiken om te barbecueën!! Jaarprogramma 2010/ 2011 dinsdag 14 september 2010, lezing door de heer W.L. Postma zaterdag 9 oktober 2010, huiskeuring door de heer Custers dinsdag 12 oktober 2010, lezing over killievissen door de heer Briene dinsdag 9 november 2010, nog nader in te vullen dinsdag 14 december 2010, uitslag huiskeuring door de heer H. Custers dinsdag 11 januari 2011, nog nader in te vullen dinsdag 8 februari 2011, Algemene ledenvergadering Website Aqua-Vré Alle informatie die in het maandelijks in het boekje is te vinden, en meer, is te vinden op de informatieve website van Aqua-Vré, www.aquavre.nl Naast veel informatie zijn er diverse links naar hobbygerelateerde sites te vinden. Dus aan te raden voor alle leden van Aqua-Vré en niet leden. www.aquavre.nl/ Oud Papier Beste leden, Ook op de avond in september is het weer mogelijk om oud papier mee te nemen en hiermee onze vereniging te steunen. Zoals gebruikelijk zal de aanhanger aanwezig zijn. Op voorgaande verenigingsavonden was het oud papier een succes! De aanhanger zat helemaal vol. Moeite met het uitladen van het papier? Vraag even om hulp en uw auto wordt met een aantal mensen even geleegd. Aquarium vereniging voor Ede en Omstreken


5

Alle beetjes helpen! Hulp gevraagd voor ophalen oud papier Aqua Vré haalt in Ede oud papier op. De opbrengst van het oud papier is voor de vereniging erg belangrijk. Er zijn nog steeds mensen nodig die mee willen helpen met het inzamelen van het oud papier. Mensen die mee willen helpen kunnen zich opgeven bij iemand van het bestuur.

Activiteitenkalender: 19 sept. 1,2&3 okt. 12 dec. 15 mei 2011

Ter Events Houten Aquariumtentoonstelling Ons Natuurgenot Gouda(zie flyer) Ter Events Houten Aqua-vre’s aqua-terra marktdag

Verenigingskeuring op 9 oktober a.s. De verenigingskeuring vindt dit jaar plaats op zaterdag 9 oktober. Hub Custers zal de aquaria/terraria van onze leden keuren. Opgave voor de huiskeuring is mogelijk bij iemand van het bestuur. De uitslag avond is op 14 december.

Aquariumverlichting

door: Jan de Wit

Inleiding algemeen. Regelmatig worden er vragen gesteld omtrent de verlichting van aquaria. We gaan alle items nog eens op een rijtje zetten. We weten allemaal dat we licht nodig hebben om alles in deze wereld te zien, daarvoor hebben we in eerste instantie de zon die ons wit licht ver-schaft. Dit witte licht bestaat uit een mengsel van een aantal kleuren, de kleuren van de regenboog, die we bij sommige weertype kunnen waar-nemen. Dit kleurenmengsel bestaat uit de kleuren: Rood – oranje – geel – groen – blauw – indigo - violet Licht is niets anders dan een elektromagnetisch verschijnsel waarvan de golflengte ligt tussen de 0,4 (= violet) en 0,8 (= rood) micron meter.



6

A= zonlicht buiten aarde. B= zonlicht hoog. C= zonlicht laag Onbewolkte hemel. (Bron NASA) Op enkele uitzonderingen na kunnen alle mensen kleuren onderscheiden. Kleur zien. Hoe komt een voorwerp nu aan zijn kleur? Het witte licht valt op een voorwerp, we zien dat voorwerp nu b.v. rood. Deze kleur komt omdat uit dat witte spectrum alleen het rode deel van het witte licht teruggekaatst wordt en de andere kleuren worden geabsor-beerd. Zo is het met allen voorwerpen uit onze omgeving, de kleur die een voorwerp ons laat zien is dus de kleur die terug gekaatst wordt van het witte spectrum van het opvallende licht. Bij een wit voorwerp nu worden alle kleuren van het spectrum terug ge-kaatst en bij een zwart voorwerp worden alle kleuren geabsorbeerd en er wordt niets terug gekaatst. Groene planten kaatsen het groende deel van het witte spectrum terug zodat we de planten groen zien. We kunnen nu wel zeggen dat de planten dit groene licht niet kunnen gebruiken voor de groei. Om te groeien ge-bruiken de planten dus de andere kleuren van het spectrum, waarbij voor-namelijk de aandacht van de planten uitgaat naar het rode en blauwe deel van het spectrum. Populair gezegd kunnen we licht opvatten als een straling van uiterst kleine deeltjes die we fotonen noemen. De door voorwerpen geabsor-beerde fotonen worden in de stof omgezet in warmte, hier komen we verderop in ons verhaal nog eens terug. Kijklicht De aquariaan heeft licht nodig om in zijn aquarium te kijken, we noemen dit licht „kijklicht‟. Maar om goed te kunnen zien hebben we licht nodig waarvoor onze ogen gevoelig zijn. tekening laat zien dat de z.g. ooggevoeligheidskromme gele-gen is in het geel/groene deel van het spectrum. Dit wil zeggen dat onze ogen het gevoeligst zijn voor de kleuren geel/groen, andere kleuren ge-ven een minder duidelijk beeld. Uiteraard zijn de rode en blauwe kleuren ook zichtbaar voor het menselijk oog maar hiervoor zullen we een hogere lichtintensiteit nodig hebben om hetzelfde te zien als bij de kleuren geel/groen. Er is nog een Aquarium vereniging voor Ede en Omstreken


7

aspect waar we rekening mee kunnen houden en dat is de z.g. kleurtemperatuur van het geboden licht. Hierbij komt de persoonlijke smaak van de aquariaan om de hoek kijken. De ene zal roodachtig licht prefereren een ander een meer blauwe kleur. Dit is zeer persoonlijk, niet iedereen zal een kleur op dezelfde wijze prefereren. Naar de rode kant zal het licht warmer aandoen en naar de blauwe kant zal het licht een koelere indruk geven. Het is maar wat men mooi vindt. Nog even over de kleurtemperatuur, waarbij we niet ingaan op het ont-staan van deze waarden. We moten alleen weten dat een lage kleurtempe-ratuur naar het rood neigt en een hogere waarde naar het blauw. Nu ge-ven alle fabrikanten van TL-lampen aan hun producten een nummer mee. In dit nummer is veelal de kleurtemperatuur van de betreffende lamp op-genomen. De kleurtemperaturen van de normale TL-lampen lopen van zo‟n 2700 °K tot 10.000 °K., waarbij 2700 °K tot zo‟n 3000 ° K warm wit genoemd wordt en van 5400 °K tot 7000 ° K koel wit .wordt ge-noemd. Zonder reclame te maken b.v. Philips TLD 827 heeft een kleur-temperatuur van 2700 °K. en een TLD 865 een kleurtemperatuur van 6500 °K. De eerste noemen we warmwit en de tweede koelwit. Het is maar dat u dit weet. Er bestaat nog een parameter welke bij een TL-lamp genoemd wordt en dat is de kleurweergaveindex, Ra genoemd. Dit cijfer geeft aan dat de kleurweergave van een voorwerp, beschenen met een TL-lamp, overeenkomt in vergelijking met het zonlicht. Een voorwerp beschenen door zonlicht wordt hierbij op 100 gesteld. Zo is b.v. de kleurweergaveindex van de Philips 80-serie gewaardeerd op 85 en van de 90-serie op 95. Dit wil zeggen dat voorwerpen beschenen door deze TL-lampen, toch zeker van de 90-serie, de kleurweergave in vergelijking met het zonlicht rede-lijk benaderen. Groeilicht Planten hebben licht(energie) (= fotonen) nodig om te groeien. Deze energie wordt opgenomen door het chlorofyl in de bladeren van de plan-ten, deze chlorofylkorrels hebben meestal een groen kleur vandaar de groene kleuren van de planten. Nu waarderen de planten het licht op een andere wijze als de toeschouwers van een aquarium, dat blijkt ook wel uit het voorgaande. En omdat de meeste planten groen van kleur zijn, zullen zij dus het groene deel van het spectrum terug kaatsen, ze nemen deze kleur bijna niet op, wel de roodachtige en de blauwachtige kleuren. Dit wordt mooi uitgebeeld in de grafiek van de assimilatie kromme van de planten.



8

Het chlorofyl in de bladeren van de planten absorberen deze kleuren en zetten deze om in chemische energie die de plant nodig heeft om zijn functies uit te voeren, zoals wortelvorming, groeien, bloemsetting en zaadvorming. Dit is een ingewikkeld proces wat in de planten plaats-vindt.

Nu zal het de planten een worst wezen wat voor soort licht ze aangeboden krijgen, als er maar voldoende energie voor de plant inzit

Elk lichtdeeltje de z.g. fotonen bezitten nu een hoeveelheid energie en hierom is het de planten nu te doen. Nu blijkt dat de fotonen uit het rood-oranje deel van het spectrum meer energie bevatten dan het blauw-violet deel, vandaar dat plantenkwekerijen verlicht worden met voornamelijk rood-oranje lampen, omdat dit de grootste energiebron is voor de planten en zij dus op dit licht het snelst zullen groeien. Het omlijnde bovenstaan-de is dus een juiste stelling, mits er ook voldaan wordt aan de andere fac-toren die van invloed zijn voor een snelle plantengroei en dat is bemes-ting met de juiste voedingsstoffen, CO2 en sporenelementen. Uit alle soorten aangeboden licht kunnen de planten hun energie halen. Het is dus voor de planten niet belangrijk wat voor soort TL-lampen we er boven monteren, want alle licht is welkom en kunnen de planten ge-bruiken.



9

De vraag dient zich nu aan waarom er zoveel specifieke aquarium TL-lampen aangeboden worden die alleen geschikt zouden zijn voor de planten in ons aquarium. We gaan dit eens even uit de doeken doen, want dit vereist wel enige toelichting. In elke TL-lamp, van welk merk dan ook, geeft licht waarin het gehele spectrum aanwezig is, vandaar de stelling dat op elke soort TL-lamp de planten zullen groeien. Maar zoals we uit de assimilatie kromme van de planten kunnen lezen absorberen ze meer roodachtig en blauwachtig licht dan de andere kleuren van het spectrum, dat is ook verklaarbaar want de planten zijn groen. Vandaar dat de handel die specifieke aquarium TL-lampen aanbieden, meestal tegen een hogere prijs dan de normale gang-bare TLlampen die gebruik worden voor algemene verlichting. Maar om te vergelijken hebben we nog een andere parameter nodig en wel het z.g. groeirendement (uitgedrukt in mW/W) van de TL-lampen. Er zijn mooie lijsten in de diverse maandbladen te vinden waaruit we deze gegevens kunnen halen. Enkele voorbeelden.

Philips TLD827ng Ra= 85

Groeirendement 180 mW/W

Philips TLD920 Sylvania CWX183 Sylvania IF Osram 21

Ra= 95 Ra= 85 Ra= 95 Ra= 85

Groeirendement 195 mW/W Groeirendement 195 mW/W Groeirendement 130 mW/W Groeirendement 195 mW/W

Osram 10

Ra= 75

Groeirendement 140 mW/W

Sylvania Gro-lux Tru-light

Ra= ? Ra= 90

Groeirendement 100 mW/W Groeirendement 130 mW/W

Hoe hoger het groeirendement is des te meer energie kunnen de planten uit het licht halen. Het blijkt dat de specifieke aquarium TL-lampen zoals Grolux en Tru-light toch minder lichtenergie voor de planten uitstralen dan normale gangbare TL-lampen voor algemeen gebruik. B.v. Van een Gro-lux TL-lamp hebben we er twee nodig om aan dezelfde lichtenergie voor de



10

planten te komen in vergelijking met een Osram 21. Dit is nuttig om te weten in verband met het te installeren vermogen in de lichtkap van een aquarium. Nu hebben we bij lampen nog een parameter en wel de uitdrukking Lumen. Dit geeft aan hoeveel licht een lamp uitstraalt t.o.v. het opgeno-men vermogen. Het zal duidelijk zijn dat hoe meer vermogen er wordt opgenomen hoe groter de lichtopbrengst in lumen zal zijn. Voor ons is dit nu even niet zo belangrijk omdat we afhankelijk zijn van de afmetingen van het aquarium om te bepalen welk lengte van de TL-lampen we kun-nen installeren. Het is natuurlijk wel belangrijk om lampen van hetzelfde wattage maar van verschillende fabrikaten met elkaar te vergelijken. Er is uiteraard nog veel meer te vertellen over de verlichting van het aquarium, zo ook over het fenomeen wat de planten met dit licht doen.

* * *

Aqua-Terra Marktdag 15 mei 2011 Zoals de meeste leden wel zullen weten, organiseerde de NBAT ieder jaar in Veenendaal, de Aqua-terra markt. De NBAT heeft besloten deze beurs niet meer te houden .Maar het bestuur van Aqua Vre heeft besloten om deze traditie voort te zetten.Het meeste werk werd altijd al gedaan door onze leden. We hebben besloten om deze beurs volgend jaar te organiseren op zondag 15 mei in de Veenendaalhal te Veenendaal. Dat is dezelfde hal waar we onze tentoonstelling gehouden hebben in 2006.We willen op de beurs naast Aquarium -Terrarium en vijverspullen ook standhouders proberen te krijgen met tuinplanten en benodigdheden. Om dit allemaal te organiseren hebben we wat vrijwilligers nodig. Wie stelt zich beschikbaar voor om sponsorwerving,werving standhouders promotie,zaalopbouw opruimen en allerlei hand en spandiensten kassa bij ingang etc?? Het is de bedoeling dat we een commissie vormen die samen dit evenement vormgeven Heeft u interresse geef u dan op bij Jan Marchal 0650511215




11


12

Voorzitter: Secretaris: Michiel Hennink Martin Kamphuis Oudlaan 62 Tuinstraat 23 6708 RC Wageningen 3821CT Nijkerk Tel. : 0317-42 14 97 Tel.: 06-12263468 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Penningmeester: 2e voorzitter: Kees van de Peppel Cees Adams Molenstraat 111 Reehorsterweg 56 6721 WL Bennekom 6717 LG Ede Tel: (0318) 41 83 78 Tel.: (0318) 64 32 67 e-mail: [email protected] 2e Secretaris: Bestuurslid en bibliothecaris: Dico Wijma Karin Nellestijn Schoonenburg 146 Koelhorst 103 6714 GE Ede 6714 KN Ede Tel.: (0318) 63 09 77 Tel.: (0318) 63 92 40 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Bestuurslid: Redactie: Jan Marchal Marijke vd Wijngaard-Marchal Keucheniusstraat 35 Sadatstraat 37 3904 BD Veenendaal 3902 KT Veenendaal Tel.: (0318) 51 43 17 Tel.: 06-15629246 e-mail: [email protected] e-mail:[email protected] Lid van Verdienste: Erelid: G.H. Veenendaal J. de Gijt Leeuweriklaan 15 Van Galenstraat 20 6713 BN Ede 6712 DG Ede (overleden 9 december 2009) Website:http//www.aquavre.nl Bibliotheek:Op de contactavonden bij het bestuur. Moeilijkheden met uw aquarium?Bij moeilijkheden met uw aquarium kunt u contact opnemen met één van de bestuursleden. Kopij voor dit boekje:Als u kopij tijdig geplaatst wilt hebben moet dit voor het weekend na de ledenvergadering worden aangeleverd bij de redactie. Contributie:De contributie bedraagt € 50,00 per jaar. Jeugdleden (onder de 18 jaar) € 30,00 per jaar. De donateurkosten zijn minimaal € 25,00 per jaar. Gironummer: 1418605 t.n.v. Aqua-Vré te Ede. Aquarium vereniging voor Ede en Omstreken

Aqua Vré September

Recommend Documents