Achilles 29. Audit 0-meting december Auditteam Voetbal en Veiligheid

Achilles‘29 Audit 0-meting december 2014 Auditteam Voetbal en Veiligheid

In opdracht van Het Auditteam Voetbal en Veiligheid Met dank aan Achilles’29 Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme (CIV) Gemeente Groesbeek Openbaar Ministerie Oost-Nederland Regiopolitie Oost-Nederland

Opmaak Marcel Grotens (Bureau Beke) Onderzoeksteam en rapportage Henk Ferwerda Tom van Ham Bo Bremmers Henk de Man Siert Vos © Arnhem, december 2014

Inhoudsopgave 1. Inleiding

4

2. Club, supporters en incidenten

5

3. Samenwerking rondom voetbalveiligheid

6

4. Inzet rondom voetbal per organisatie getypeerd

9

5. De club onder de loep

11

6. Hoofdlijnen veiligheidsbeleid

15

7. Aandachtspunten veiligheidsbeleid vanuit de veiligheidspartners

16

8. Club- en gemeentespecifiek

17

9. Samenvatting en conclusies

18

Bijlage 1 – Verantwoording 0-meting

20

Bijlage 2 – Dispensaties ‘Infrastructuur en veiligheid’

22

1.

Inleiding

1.1 Over het Auditteam Voetbal en Veiligheid Het Auditteam Voetbal en Veiligheid bestaat sinds 2003. De hoofddoelstelling van het Auditteam is om concreet advies en aanbevelingen te geven over de aanpak van voetbalvandalisme en voetbalgeweld. Het Auditteam richt zich op de lokale ‘voetbalvierhoek’, bestaande uit gemeente, politie, Openbaar Ministerie (OM) en de betaald voetbalorganisatie (BVO). In de afgelopen jaren heeft het Auditteam in 0-metingen, samen met de betrokken partijen, de (tussen)balans opgemaakt. Hierbij bracht het Auditteam in kaart hoe de veiligheidsorganisatie en de fysieke infrastructuur zijn afgestemd op het profiel van de supporters en op het risiconiveau van de wedstrijden. Elke 0-meting mondde uit in conclusies en schetste, in de vorm van aandachtspunten of aanbevelingen, een opdracht voor de toekomst. Bij Achilles’29, dat sinds seizoen 2013/2014 als enige amateurclub actief is in het betaald voetbal, is in eerste instantie geen 0-meting uitgevoerd. Het Auditteam Voetbal en Veiligheid is in seizoen 2013/2014 namelijk begonnen met het uitvoeren van vervolgmetingen bij de BVO’s waar een 0-meting heeft plaatsgevonden. Desalniettemin is besloten bij Achilles’29 (alsnog) een 0-meting uit te voeren. De unieke status van deze club binnen het betaald voetbal en de recentelijk door de KNVB aangekondigde aanpassingen in de competitiestructuur, waarbij amateurverenigingen uiteindelijk kunnen instromen in het betaald voetbal, vormden hiervoor de belangrijkste aanleidingen.

1.2 Visie op voetbalveiligheid Sinds de ontwikkeling van het Beleidskader Voetbal en Veiligheid (mei 2011) is normalisatie de belangrijkste doelstelling van het voetbalveiligheidsbeleid. De veiligheidspartners, zowel lokaal als nationaal, streven ernaar van het voetbal weer een feest te maken. Dit doen zij enerzijds door vertrouwen te geven aan goedwillende supporters en anderzijds door hard op te treden tegen ordeverstoorders (high trust, high penalty). In de visie van het Auditteam betekent normaliseren dat de veiligheidspartners veiligheidsbeleid dienen te verbinden aan een meer op service gericht supportersbeleid. Dat vergt het opbouwen van vertrouwen tussen de vier geijkte partners en de supporters(verenigingen). Relatiebeheer, overleg met supporters en het honoreren van redelijke supporterswensen dienen te worden

1.3 Werkwijze bij de 0‐meting Het onderzoeksteam heeft tweemaal een wedstrijdbezoek afgelegd. Hierbij is met een observatielijst gewerkt. De wedstrijden zijn vanuit de cluben de politielijn bekeken. Daarnaast zijn (groeps)interviews gehouden met vertegenwoordigers van partijen uit de lokale vierhoek. Tot slot is relevante documentatie bestudeerd. In de bijlage is een uitgebreide onderzoeksverantwoording opgenomen.

Audit - Achilles’29– 0-meting

gecombineerd met streng optreden bij overtreding van gemaakte afspraken.

4

2.

Club, supporters en incidenten

2.1 Achilles’29 is in 1929 opgericht en speelt sinds 2013 (als amateurvereniging) betaald voetbal in de Jupiler League. Om dit mogelijk te maken, heeft de KNVB versoepelde licentie-eisen gehanteerd (zie hoofdstuk 3). De jaren voorafgaand aan toetreding tot het betaald voetbal is de vereniging meermaals kampioen geworden in de Topklasse. De club speelt zijn thuiswedstrijden op sportpark De Heikant, dat een capaciteit van ruim 3.700 toeschouwers heeft. 2.2 Naast seizoenskaarthouders kunnen ook bezoekers zonder seizoenskaart (de meeste) wedstrijden van Achilles’29 bezoeken. Doorgaans is het mogelijk om ter plekke of online kaarten te kopen voor de thuiswedstrijden van Achilles’29. Tijdens thuiswedstrijden van Achilles’29 varieert het aantal bezoekers van enkele honderden tot iets meer dan 1.000. De meeste uitwedstrijden worden door enkele tientallen supporters van Achilles’29 bezocht. Bezoekers van thuiswedstrijden van Achilles’29 zijn met name gezinnen en ouderen. Daarnaast worden de thuiswedstrijden bezocht door een groep jongere supporters. Zij zijn goed aanspreekbaar op hun gedrag en veroorzaken vrijwel geen overlast. 2.3. Om een overzicht te krijgen van het gedrag van supporters van Achilles'29 is het VoetbalVolgSysteem (VVS) bekeken. Hieruit blijkt dat supporters van Achilles’29 geen lokale stadionverboden en twee landelijke stadionverboden hebben (peildatum december 2014). Wangedrag en incidenten door de eigen supporters komen het afgelopen jaar tijdens wedstrijden van Achilles’29 niet voor (periode december 2013 – december 2014). 2.4 Achilles’29 is een vereniging met leden en heeft geen supportersvereniging. Er is dan ook geen supportershome. Wel hebben de supporters de beschikking over een kantine in het hoofdgebouw met een in- en uitgang op het terrein. Hier gaat het er gemoedelijk aan toe. 2.5 Thuiswedstrijden van Achilles’29 worden geclassificeerd als een A-, B- of C-wedstrijd. Op basis van de risicoanalyse voorafgaand aan het huidige seizoen kent de club in het seizoen 2014/2015 zestien A-wedstrijden, drie wedstrijden in de B-categorie (FC Den Bosch, RKC en Roda JC), en geen C-wedstrijden. Tijdens A-wedstrijden is er sprake van vrij vervoer voor bezoekende supporters. Bij B-wedstrijden wordt een auto/buscombi opgelegd. 2.6 Tijdens A-wedstrijden mogen bezoekende supporters zich mengen onder het thuispuzetten. Ook kan op basis van actuele informatie worden besloten dat uitsupporters verplicht zijn gebruik te maken van het uitvak, zoals bij B-wedstrijden het geval is. 2.7 Rondom de wedstrijden van Achilles’29 zijn partijen alert op de eventuele komst van supporters van N.E.C. Daarnaast wordt rekening gehouden met de thuiswedstrijden van N.E.C. en het profiel van uitsupporters die deze wedstrijden bezoeken.


bliek. In het geval van grotere groepen uitsupporters wordt getracht deze bij elkaar te

5

3.

Samenwerking rondom voetbalveiligheid

In dit hoofdstuk gaan we nader in op de samenwerking tussen de lokale partijen op het gebied van voetbalveiligheid. Gezien het unieke karakter van Achilles’29, dat pas recentelijk in het betaald voetbal speelt, is het hoofdstuk in twee delen opgedeeld. Dit zijn: 1) voorafgaand aan en tijdens het seizoen 2013/2014 en 2) actuele situatie.

Voorafgaand aan en tijdens het seizoen 2013/2014 3.1 Enkele maanden voor aanvang van het seizoen 2013/2014 wordt bekend dat Achilles’29 als eerste amateurvereniging in Nederland wil en mag gaan deelnemen aan het betaald voetbal (in de Jupiler League). Versoepelde licentie-eisen van de KNVB ten aanzien van het aantal zitplaatsen, cameratoezicht en calamiteitenroutes spelen hierbij een belangrijke rol.1 3.2 De lokale partijen (gemeente, Openbaar Ministerie (OM) en politie) formuleren – los van de versoepelde licentie-eisen van de KNVB – een aantal aanvullende voorwaarden voor het spelen van betaald voetbal. Ervaringen met bekerwedstrijden, wedstrijden in de Topklasse en een incident voorafgaande aan een geplande vriendschappelijke wedstrijd tussen N.E.C. en het Belgische Germinal Beerschot in de zomer van 2011, vormen hiervoor de basis. Om aan deze veiligheidseisen tegemoet te kunnen komen, investeert Achilles’29 derhalve toch in onder andere camera’s en een aantal noodzakelijke hekwerken. 3.3 Hoewel Achilles’29 in de Topklasse ook reeds gebruikmaakte van een veiligheidscoördinator, is veiligheidsbeleid rond het betaald voetbal bij de club (en ook de gemeente) op dat moment grotendeels onbekend terrein. De advisering op het gebied van veiligheidsbeleid – waaronder de risicoclassificatie van wedstrijden – is in eerste instantie dan ook overwegend het terrein van de politie. Medewerkers van de lokale politie (waaronder de voetbalcoördinator) hebben in het verleden onder andere rondom wedstrijden van N.E.C. ervaring opgedaan op het gebied van voetbal en veiligheid. Daarnaast zoeken en krijgen zij ook binnen hun (voetbal)netwerk advies op dit gebied. 3.4 In het eerste seizoen bezoeken vertegenwoordigers van bezoekende BVO’s (vanuit de cluben politielijn) het stadioncomplex in Groesbeek, op nadrukkelijk aandringen van Achilles’29 en de lokale politie. Op deze wijze zien bezoekende BVO’s vanuit de cluben politielijn de faciliteiten en kwetsbaarheden die het stadioncomplex van Achilles’29 uitsupporters.

1. Er zijn ook andere dispensaties verleend, deze zijn echter niet van belang vanuit het oogpunt van veiligheid (bijvoorbeeld het aantal verplichte selectiespelers).


kent, en kunnen zij eventueel ook tips geven en meedenken over de ontvangst van

6

3.5 Aanvankelijk besluiten de lokale partijen om – vanuit onbekendheid met de bezoekende BVO’s en hun supporters – een groot deel van de wedstrijden in het seizoen 2013/2014 als een B-wedstrijd te classificeren. Al snel leert de ervaring dat dit lang niet altijd nodig is. Al vrij vroeg in het seizoen wordt dan ook besloten om voor de meeste nog te spelen wedstrijden een A-regime te hanteren en op basis van concrete informatie op te schalen indien nodig. Het verloop van wedstrijden wordt direct na de wedstrijd geëvalueerd. De conclusie van deze evaluaties is vrijwel altijd dat geen noemenswaardige gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. Daarom wordt gaandeweg het seizoen besloten een directe evaluatie na afloop van de wedstrijd achterwege te laten, tenzij gebeurtenissen hier concrete aanleiding toe geven.

Actuele situatie (seizoen 2014/2015) 3.6 De samenwerking tussen Achilles’29, gemeente en politie is goed. Tussen de betrokken partijen wordt op bestuurlijk en operationeel niveau periodiek overleg gevoerd. De gemeente heeft hierin de regie. Er is sprake van korte onderlinge lijnen en respect voor elkaars standpunten en belangen. Hierna geven we de overleggen die periodiek gevoerd worden weer. 

Twee- tot viermaal per jaar vindt onder regie van de gemeente een bestuurlijk overleg plaats. Binnen dit overleg worden beleidsmatige zaken, zoals bijvoorbeeld het voetbalconvenant, besproken en wordt teruggeblikt op gespeelde wedstrijden en vooruitgeblikt op te spelen wedstrijden. Bij dit overleg sluiten de voorzitter en veiligheidscoördinator (Achilles’29), de burgemeester en de adviseur openbare orde & veiligheid (gemeente) en de teamchef en voetbalcoördinator (politie) aan en zo mogelijk de voetbalofficier.



Voor elke thuiswedstrijd van Achilles’29 is er overleg tussen de club en de politie; tevens wordt enkele weken voorafgaand aan de wedstrijd overlegd met de bezoekende partij. Daarnaast vindt tussen de verschillende partijen – vooral tussen de VC’s van Achilles en de politie – geregeld telefonisch (bilateraal) overleg plaats. Afspraken worden in draaiboeken vastgelegd en door de lokale partijen gedeeld. Indien nodig, kunnen beslispunten voorzien van een advies aan de burgemeester worden voorgelegd.



Binnen de politie is er intern tactisch overleg.



Op de wedstrijddag is er intern operationeel overleg bij de politie.

afloop evalueerden, gebeurt dit nu alleen nog wanneer daartoe een concrete aanleiding (bijvoorbeeld een incident) bestaat. De praktijk leert dat dit vrijwel nooit het geval is. Tijdens het overleg tussen Achilles’29 en de politie voorafgaand aan een wedstrijd, worden onder andere de volgende zaken besproken:


3.7 Waar Achilles’29 en de politie het verloop van wedstrijden aanvankelijk nog direct na

7



Informatie over supporters van de tegenstanders (op basis van informatie uit het VVS);



Bespreking (bestuurlijke) maatregelen rondom wedstrijden;



Vooruitblik op te spelen wedstrijden

3.8 Een aandachtspunt binnen het overleg tussen partijen is het mandaat van de veiligheidscoördinator van Achilles’29. Dit is onvoldoende om namens de club duidelijke afspraken te kunnen maken. Zaken moeten intern telkens teruggekoppeld worden, waardoor wordt ingeboet aan slagkracht. Een gemis is dat buiten de politie geen van de partijen het VVS kan raadplegen. 3.9 Achilles’29 zal ook volgend seizoen actief zijn in het betaald voetbal en andere amateurclubs kunnen vanaf het seizoen 2016/2017 instromen in het betaald voetbal. De lokale partijen zullen aan het eind van het huidige seizoen bekijken op welke aspecten de veiligheid bij Achilles’29 verder kan worden verhoogd. De door de KNVB verleende dispensaties verlopen aan het einde van het huidige seizoen. Welke concrete punten de lokale partijen uiteindelijk naar voren zullen brengen, is mede afhankelijk van de nieuwe licentie-eisen van de KNVB. 3.10 Tot op heden is geen integrale multidisciplinaire oefening georganiseerd en hebben ook andere oefeningen beperkt plaatsgevonden. De regie voor het laten plaatsvinden van een multidisciplinaire oefening ligt bij de gemeente. Afstemming met de Veiligheidsregio op dit punt is aan te raden.


8

4.

Inzet rondom voetbal per organisatie getypeerd

4.1

De veiligheidsorganisatie van Achilles’29 is momenteel als volgt: 

Het bestuur van Achilles’29 bestaat op dit moment uit drie personen. Door persoonlijke omstandigheden van een voormalig bestuurslid heeft de voorzitter het taakaccent veiligheid moeten overnemen. De voorzitter stuurt vanuit deze hoedanigheid de veiligheidscoördinator aan. Dit is een betaalde kracht (0,3 fte).



Onder de bovenkant van de veiligheidsorganisatie werken tijdens een wedstrijd 16 tot 21 stewards en beveiligers. Het precieze aantal is afhankelijk van de risicoclassificatie van de wedstrijd. Achilles’29 maakt gebruik van vier eigen stewards en huurt daarnaast stewards in bij N.E.C. en FC Oss. Zes beveiligers worden standaard ingehuurd. Achilles’29 streeft hierbij naar een gastvrije en servicegerichte uitstraling.



Op het stadioncomplex heeft Achilles’29 de regie, maar wordt doorgaans geen actie ondernomen zonder dat dit met de politie is overlegd en/of de politie advies heeft gegeven. Afspraken daarover zijn voor de betrokken partijen voldoende helder, werkbaar en duidelijk.

4.2.

De twee hoofdstewards ontvangen op de wedstrijddag een briefing van de veiligheidscoördinator. Deze briefing was ten tijde van het wedstrijdbezoek oppervlakkig en kort. Er zou meer aandacht geschonken kunnen worden aan scenario’s en actuele informatie rondom de wedstrijd. De stewardcoördinator verzorgt vervolgens de briefing aan de stewards en beveiligers. Hierbij ligt de nadruk op het fouilleren en dienstbaar en gastvrij optreden.

4.3

Bij de politie is een voetbalcoördinator (VC) drie dagen vrijgemaakt voor het taakaccent voetbal. Daarnaast worden twee supportersbegeleiders wisselend bij Achilles’29 en N.E.C. ingezet. Andere personen binnen de politie zijn niet specifiek vrijgemaakt voor het voetbal. De politie-inzet tijdens wedstrijden is wisselend en afhankelijk van de risicoinschatting van en actuele situatie rondom een wedstrijd. Op basis van informatie uit de interviews en draaiboeken blijkt dat qua politie-inzet een onderscheid kan worden gemaakt tussen A-wedstrijden, B-min-wedstrijden en B+-wedstrijden. Tijdens Awedstrijden wordt acht man politiepersoneel ingezet. Tijdens B-wedstrijden worden minimaal twaalf man politiepersoneel ingezet (B-). Dit aantal kan worden aangevuld met honden (B+). De Mobiele Eenheid (ME) is tijdens B+-wedstrijden op achterhand wezig zijn.

4.4

Wedstrijden verlopen vanuit het oogpunt van veiligheid goed met een

minimale

politie-inzet, waarbij wel moet worden opgemerkt dat het scoreverloop tot op heden niet dusdanig is dat dit tot frustraties onder

bezoekende supporters heeft geleid.

Het bejegeningsprofiel van de politie richting supporters is laagdrempelig en vriendelijk.


beschikbaar. Bij een eventuele C-wedstrijd zal de ME in beginsel wel standaard aan-

9

4.5

De briefing van de politie wordt op een professionele wijze gegeven door de algemeen commandant (AC), die hierin wordt ondersteund door de voetbalcoördinator. De briefing behandelt de taken en inzet, scenario’s komen echter niet aan bod. Wanneer de bezoekende BVO stadionverboden heeft, worden deze verstrekt ten behoeve van de herkenning. Verder is de afspraak gemaakt dat supportersbegeleiders van de bezoekende club zich specifiek richten op het signaleren van uitsupporters met een stadionverbod.

4.6

Achilles’29 zelf heeft (nog) geen lastige doelgroep binnen de eigen supporters. Informatie van de Regionale Inlichtingendienst (RID) wordt derhalve niet altijd besproken tijdens de briefing. Wel komt deze informatie aan bod wanneer er bijvoorbeeld informatie bestaat over een treffen tussen supporters van N.E.C. en bezoekende supporters van de tegenstander van Achilles’29. De relatie tussen supporters van Achilles’29 en N.E.C. is tot op heden goed te noemen.

4.7

Het Openbaar Ministerie (OM) speelt – omdat in Groesbeek geen C- en nauwelijks Bwedstrijden worden gespeeld en het aantal incidenten en stadionverboden laag is – een beperkte rol rondom het voetbal. De voetbalofficier heeft naast Achilles’29 ook N.E.C. in portefeuille.

4.8

Binnen de gemeente is – naast de burgemeester als eindverantwoordelijke voor de openbare orde en veiligheid – een beleidsadviseur Openbare Orde & Veiligheid betrokken bij het uitzetten van het beleid rondom voetbal.


10

5.

De club onder de loep

5.1

De club heeft vrijwel geen beschikking over eigen stewards (vier) en huurt daarom standaard stewards in bij andere clubs, zoals N.E.C. en soms FC Oss. Alle voor Achilles’29 werkzame stewards ontvangen een vrijwilligersvergoeding en zijn in het bezit van de blauwe pas van de KNVB. Aanvullend op de stewards maakt de club gebruik van de diensten van een beveiligingsbedrijf, dat in totaal zes beveiligers levert. In de praktijk verloopt de samenwerking tussen de VC van de club en de medewerkers van het beveiligingsbedrijf op dit moment niet optimaal. Dit is voor de veiligheidssituatie rondom en tijdens de wedstrijden onwenselijk.

5.2

Hoewel een deel van de stewards reeds langer ervaring heeft binnen het voetbal, is de kwaliteit van de stewarding een aandachtspunt. Punten die zich lenen voor verbetering zijn met name het fouilleren van supporters en het daadkrachtig optreden tijdens een incident. Voor de werving van nieuwe stewards en beveiligers worden verschillende initiatieven overwogen. Bij de selectie van nieuwe stewards dient erop gelet te worden dat zij voldoende in staat geacht kunnen worden om daadkrachtig op te treden tegen supporters die zich misdragen.

5.3

Personen die zich op het stadionterrein misdragen, worden overgedragen aan de politie en overgebracht naar het politiebureau in Nijmegen. Wanneer er sprake is van risico’s rondom een wedstrijd, is hiervoor een arrestantenbus beschikbaar. Het OM wordt van voetbalgerelateerde aanhoudingen op de hoogte gesteld.

5.4

Het stadioncomplex van Achilles’29 biedt plaats aan ruim 3.700 personen en kent meerdere staanplaatsen (dispensatie licentie-eis). De circa 1.000 seizoenskaarthouders zijn in de gelegenheid om – afhankelijk van de risicocategorie van de wedstrijd – extra toegangsbewijzen te kopen. De meeste thuiswedstrijden van Achilles ‘29 zijn als A-wedstrijd geclassificeerd. Dit betekent dat toegangsbewijzen voor deze wedstrijden voor iedereen beschikbaar zijn. De kaarten worden onder andere online aangeboden, maar zijn ook bij het stadion zelf te verkrijgen. Leden van de vereniging krijgen korting op de aanschafprijs van een seizoenskaart en/of losse kaartjes.

5.5

Ondanks dat een aantal aanpassingen op het gebied van veiligheid gedaan is, verkeert het sportcomplex in een onvoldoende veilige staat. Over de fysieke infrastructuur rondom en in het stadion is het volgende op te merken: 

De bewegwijzering om het stadion te kunnen bereiken, is slecht. Tot in de directe nabijheid van het sportcomplex zijn er geen borden waargenomen die aangeven



Er is één toegangsweg naar het sportcomplex, waardoor er geen aparte route is om bezoekende supporters te kunnen laten aan- en afrijden. Er is een route voor hulpdiensten aan de voorzijde van het stadioncomplex.



Op een aantal locaties is parkeerruimte gecreëerd met vakaanduiding. De parkeerfaciliteiten rond het uitvak zijn qua capaciteit ruim voldoende.


waar het sportcomplex ligt.

11



Momenteel vinden bouwwerkzaamheden plaats op het sportcomplex. Met het oog op de veiligheid van supporters, stewards, beveiligers en politiemedewerkers is het van belang dat het terrein tijdens de wedstrijden opgeruimd is.



De hekken die dienen ter supportersafscheiding zijn van onvoldoende kwaliteit en bovendien niet voorzien van doeken voor een eventuele visuele scheiding tussen thuis- en uitsupporters.



Hoewel segmentering aanwezig is, is het mogelijk voor (uit)supporters om zich vrij gemakkelijk om het gehele speelveld te begeven en het uitvak via de achterzijde te verlaten. Bouwhekken die geplaatst zijn, voldoen niet in het geval van hectische situaties.



Bezoekende supporters kunnen via slechts één route worden afgevoerd. De mogelijkheden voor de afvoer van uitsupporters in geval van spanningen of een incident tussen supportersgroepen, zijn daarmee onvoldoende.



De Eggside, waar de (iets) fanatiekere aanhang vertoeft, is naast het bezoekersvak gelegen. Met een stalen hekwerk is een buffervak gecreëerd. Er zijn geen netten geplaatst, daar Achilles’29 geen echte doelgroepsupporters heeft c.q. hier geen concrete aanleiding voor bestaat.



Vanuit de bussluis kunnen bezoekende supporters na fouillering het uitvak betreden. Het uitvak heeft een capaciteit van 350 personen. De faciliteiten binnen het uitvak zijn matig. Supporters kunnen gebruikmaken van een dixi’s en een toiletzuil. De catering binnen het uitvak is voldoende. Alcohol wordt in het uitvak niet verkocht.



Het is in theorie mogelijk om na aanvang van de wedstrijd ongecontroleerd het stadionterrein te betreden via een van de omliggende weilanden. Stewards zijn hier alert op en tot op heden is dit niet voorgekomen.

5.6

Vanuit de commandoruimte vindt de aansturing van de veiligheidsorganisatie plaats. De commandoruimte is aan de lange zijde tegenover het uitvak gesitueerd en geeft een goed overzicht over het stadion: 

De commandoruimte bestaat uit één grote ruimte. Tijdens de wedstrijdbezoeken bleken in de commandoruimte de volgende personen aanwezig: de veiligheidscoördinatoren van beide clubs, een beveiligingsmedewerker, de voetbalcoördinator en meerdere andere politiemedewerkers, en een persoon die de camerabeelden uitkijkt. Verder liepen er tijdens een wedstrijd relatief veel mensen binnen. Uit de observaties en de interviews blijkt dat het hiermee voor een goede operationele



Het stadion beschikt over acht (digitale) camera’s. De camera’s geven een goed overzicht over het stadion en de stadionomgeving. Bij het uitvak wordt bij B- en C-wedstrijden een extra mobiele camera geplaatst.


aansturing te druk is.

12



De beeldkwaliteit van de camera’s en zoommogelijkheden zijn voldoende. Supporters zijn redelijk tot goed herkenbaar in beeld te brengen bij daglicht. In geval van duisternis is de kwaliteit van de beelden slecht. Hierdoor kan bij een calamiteit een onoverzichtelijke situatie ontstaan. De beelden worden opgeslagen en op een enkel scherm uitgekeken.

5.7

Het stadion verkeert, zoals aangegeven, vanuit veiligheidsoogpunt in een onvoldoende veilige staat. We benoemen de belangrijkste aandachtspunten: 

Het ontbreekt aan een doek dat voorkomt dat supporters visueel contact met elkaar kunnen maken. Daarnaast is het hekwerk (vooral vanaf de parkeerplaats richting het uitvak) van onvoldoende stevige kwaliteit in geval van hectische situaties, bijvoorbeeld wanneer uitsupporters reageren op een verliespartij van hun club. Derhalve kan de scheiding van supportersgroepen op een dergelijk moment niet worden gegarandeerd zonder de inzet van (veel) menskracht.



De calamiteitenroute loopt onder andere over een van de speelvelden van Achilles’29. Het is daarom de vraag of het stadioncomplex te allen tijde door de hulpdiensten bereikt kan worden in de herfst en winter (drassig veld).



Het ontbreken van een calamiteitenroute voor bezoekende supporters en indien noodzakelijk hulpdiensten is een punt dat echt aandacht verdient.



Uitsupporters betreden het stadioncomplex via dezelfde route als de thuissupporters. Bij rivaliteit tussen supportersgroepen of een incident kan dit – zeker in combinatie met de matige supportersscheiding op de parkeerplaats – tot problemen leiden. Met het oog op de afvoer van uitsupporters in geval van een incident is het verder noodzakelijk om een tweede afvoerroute te realiseren.

5.8

Er zijn verschillende maatregelen ter beheersing van ongewenst supportersgedrag getroffen. Hieronder worden zij puntsgewijs benoemd: 

Supporters kunnen voor, tijdens en na de wedstrijd terecht in de kantine. Tijdens wedstrijden van Achilles’29 is de consumptie van alcohol tijdens A-wedstrijden toegestaan.



Middelengebruik binnen de supportersschare is voor de lokale partijen geen punt van zorg. Tegen eventueel gebruik van soft- en harddrugs zal worden opgetreden door de stewards en/of beveiligers.



Achilles’29 heeft tot op heden geen lokale stadionverboden uitgereikt. Het streven is om lokale stadionverboden op te laten leggen door een nog op te richten stadionverbodencommissie. Een dergelijke commissie bestaat op dit moment nog niet;


eveneens is (nog) niet duidelijk welke personen hierin een rol kunnen vervullen.

13

5.9

Fouillering en kaartverkoop: 

De uitsupporters worden bij het uitvak gefouilleerd. Dit gebeurt op een correcte wijze, hoewel de kwaliteit van de fouillering nog wel verbeterd kan worden. Er is een vrouwelijke steward aanwezig om eventuele vrouwelijke supporters van de bezoekende club te fouilleren. Het fouilleren van thuissupporters gebeurt selectief en vindt plaats bij de hoofdingang.



Supporters zijn doorgaans in de gelegenheid om toegangskaarten online aan te schaffen of dit bij de kassa te doen. Dit geldt voor thuis- en uitsupporters. Het stadioncomplex kent geen tourniquets; kaarten worden derhalve handmatig gescand.


14

6.

Hoofdlijnen veiligheidsbeleid

6.1

De gemeente verleent een vergunning aan Achilles’29 voor het spelen van wedstrijden in het betaald voetbal voor een heel seizoen. De gemeente kan extra voorwaarden aan het spelen van een wedstrijd verbinden en bij ongeregeldheden terugvallen op noodbevoegdheden zoals deze zijn vastgelegd in de Gemeentewet.

6.2

In onderling overleg tussen Achilles’29, gemeente en politie wordt het Competitie Informatie Formulier (CIF) voor aanvang van het seizoen ingevuld. Uitgangspunt hierbij is dat N.E.C. en Achilles’29 niet in hetzelfde weekend – of op zijn minst op dezelfde dag – een thuiswedstrijd spelen.

6.3

Bij het bepalen van de risicoclassificatie wordt het uitgangspunt gehanteerd dat voor supporters zo min mogelijk beperkingen moeten gelden. In de praktijk betekent dit dat wedstrijden in principe als A-wedstrijd worden ingeschaald en op basis van historische en actuele informatie tot opschaling kan worden besloten.

6.4

De politie kijkt bij het vaststellen van de politie-inzet – vanwege het afwezig zijn van een eigen doelgroep – naar het gedrag van bezoekende supporters. Daarnaast maakt de politie gebruik van RID-informatie. Dit spitst zich met name toe op (het gedrag van) N.E.C.-supporters die eventueel de confrontatie willen zoeken met supporters van de club die door Achilles’29 ontvangen wordt. Partijen geven aan dat de informatiepositie van de RID goed is.

6.5

Het voetbalconvenant heeft tot doel te bewerkstelligen dat supporters wedstrijden in een veilige en plezierige sfeer kunnen bezoeken. Het convenant heeft een geldigheidsduur van één jaar.

6.6

Tijdens de wedstrijd zelf is er sprake van meerdere veiligheidsmaatregelen (zie ook hoofdstuk 5) en afspraken: 

Achilles’29 heeft de eindverantwoordelijkheid en bepaalt wat er in het stadion gebeurt. Hierbij wordt op dit moment intensief samengewerkt tussen Achilles’29 en politie (coproductie). De politie is verantwoordelijk voor het publieke domein buiten het stadioncomplex. De politie is niet zichtbaar aanwezig in het stadion en legt de eindverantwoordelijkheid steeds nadrukkelijker bij Achilles’29.



Eventuele arrestanten worden overgebracht naar Nijmegen. De voetbalcoördinator muteert relevante informatie over het wedstrijdverloop in VVS. Audit - Achilles’29– 0-meting

15

7.

7.1

Aandachtspunten veiligheidsbeleid vanuit de veiligheidspartners De aanpak van veiligheidsvraagstukken rondom voetbalwedstrijden vraagt om samenwerking en afstemming tussen private (Achilles’29) en publieke partijen (gemeente, OM en politie). In algemene zin zijn de veiligheidspartners tevreden over de samenwerking. We benoemen hieronder een aantal aandachtspunten: 

Tot op heden hebben geen (multidisciplinaire) oefeningen plaatsgevonden. Het is de vraag of de beschikbare calamiteitenroute voor hulpdiensten altijd benut kan worden en hoe veiligheidspersoneel van de club op een incident of calamiteit reageert.



De kwantiteit en kwaliteit van de stewarding zijn niet voldoende en de samenwerking tussen het beveiligingsbedrijf dat wordt ingehuurd en de veiligheidscoördinator verloopt niet optimaal. Duidelijkheid over taken en verantwoordelijkheden alsmede het geven van aanvullende trainingen aan (te werven) stewards zijn van belang.



Er is op dit moment geen stadionverbodencommissie en onduidelijk is wie welke rol hierbinnen kan en wil gaan vervullen. Hoewel de directe noodzaak hiertoe op dit moment ontbreekt, is het belangrijk om op dit punt een gezamenlijk plan op te stellen.



De lokale partijen missen een aanspreekpunt op het gebied van veiligheid binnen de club dat doorzettingsmacht heeft en voldoende prioriteit kan schenken aan het onderwerp. Hoewel dit gezien de personele bezetting binnen het bestuur van de club (drie man) verklaarbaar is, is de huidige situatie wel ongewenst.



De veiligheidssituatie is voldoende voor het spelen van A-wedstrijden waarbij supporters van de bezoekende club een laag risicoprofiel hebben. Tegelijkertijd moet geconstateerd worden dat de veiligheid bij wedstrijden met een hogere risicoclassificatie onvoldoende kan worden gegarandeerd. De fysieke infrastructuur van het stadioncomplex (scheiding thuis- en uitsupporters, hekwerk, uitvak) alsmede de beschikbaarheid en kwaliteit van de veiligheidsorganisatie van de club vormen hiervoor de belangrijkste redenen.



Contact met het OM vindt op het gebied van voetbalveiligheidsbeleid sporadisch plaats vanwege de afwezigheid van incidenten. De meerwaarde van enkele perioen politie) wordt door alle betrokken partijen niettemin onderschreven.


dieke contactmomenten tussen in ieder geval de publieke partijen (gemeente, OM

16

8.

Club- en gemeentespecifiek

8.1

Recentelijk is besloten dat de competitiestructuur van het Nederlands (betaald) voetbal zal worden aangepast. Binnen deze structuur wordt doorstroming richting het betaald voetbal gestimuleerd. Derhalve is de kans groot dat in de toekomst ook andere verenigingen – net als Achilles’29 anderhalf seizoen geleden gedaan heeft – instromen in het betaald voetbal.

8.2

Tijdens de ledenvergadering van Achilles’29 is besloten dat de club ook volgend jaar zal uitkomen in de Jupiler League. Welke licentie-eisen zullen gelden, óf en op welke vlakken dispensatie aan Achilles’29 zal worden verleend door de KNVB, is ten tijde van het schrijven van de 0-meting onbekend. Wel is duidelijk dat het proces dat de lokale partijen de afgelopen jaren samen hebben doorlopen en de lessen die hieruit te trekken zijn, niet alleen lokaal maar ook voor andere partijen van nut kunnen zijn. In het bijzonder gaat het hierbij om good practices bij het opzetten van de lokale samenwerking op het gebied van voetbalveiligheid en het inrichten van een adequate veiligheidsstructuur binnen de club.

8.3

Enkele good practices die gezien het voorgaande noemenswaardig zijn, zijn onder andere: 

Het uitnodigen van vertegenwoordigers van bezoekende BVO’s vanuit de cluben politielijn om deze een goed beeld te geven van de faciliteiten en kwetsbaarheden van het stadion;



De inzet van een ervaren voetbalcoördinator bij de politie en het inwinnen van advies bij andere voetbalcoördinatoren die zich bezighouden met voetbalveiligheid in de Jupiler League;



Het vervullen van een coachende en adviserende rol van de politie richting de club en het nemen van een voortrekkersrol door de politie op basis van haar eigen ervaring en netwerk op het gebied van voetbalveiligheid.


17

9.

Samenvatting en conclusies

9.1

Achilles’29 is ten tijde van de 0-meting anderhalf seizoen actief in het betaald voetbal. De club doet dit als amateurvereniging en heeft op verschillende punten dispensatie gekregen van de KNVB om dit mogelijk te maken. Achilles’29 voetbalt op stadioncomplex De Heikant en heeft gastvrijheid hoog in het vaandel staan. In vergelijking met BVO’s zijn de fysieke veiligheidsmaatregelen beperkt, wat door bezoekende supporters doorgaans als gastvrij (en nostalgisch) wordt ervaren. Binnen deze context is het bezoeken van een wedstrijd bij Achilles’29 een aangename gelegenheid, waarbij moet worden geconstateerd dat de faciliteiten in het bezoekersvak (catering en sanitair) beperkt zijn. Ook is er vanuit het oogpunt van veiligheid sprake van risico’s wanneer doelgroepsupporters van bezoekende clubs meereizen en de uitslag van de wedstrijd in het voordeel van Achilles’29 is. De samenwerking en communicatie tussen de club, gemeente en politie zijn goed, waarin verschillende periodieke en bilaterale overleggen plaatsvinden. Het OM neemt in het geheel een bescheiden rol in vanwege de vrijwel volledige afwezigheid van voetbalgerelateerde incidenten rondom de wedstrijden van Achilles’29.

9.2

Op basis van de uitgevoerde 0-meting is een aantal aandachtpunten te benoemen, die achtereenvolgens met een verwijzing naar de betreffende paragraaf in het rapport worden aangegeven: 

De VC van de club heeft onvoldoende mandaat om zelfstandig beslissingen te kunnen nemen. Hierdoor verloopt het nemen van gezamenlijke besluiten langzamer dan strikt gezien noodzakelijk is (3.7, 7.1).



Het bestuur dient te worden uitgebreid zodat ook aan veiligheid voldoende prioriteit kan worden gegeven. Door de uitbreiding van het bestuur, kunnen de huidige bestuursleden worden ontlast (4.1, 7.1).



De kwaliteit van het hekwerk is onvoldoende om de scheiding van supportersgroepen te kunnen garanderen in het geval van hectische situaties. Met name dient daarbij ook aandacht te zijn voor de reactie van groepen uitsupporters in het geval van een voor hun club nadelige uitslag van de wedstrijd (5.7, 7.1, 9.1).



Het ontbreekt aan een calamiteitenroute vanaf het bezoekersvak. Het realiseren daarvan is een punt dat absolute aandacht verdient (5.5, 5.7, 7.1).



Tot op heden heeft er geen grootschalige oefening plaatsgevonden. De Veiligheidsregio kan een rol spelen bij het organiseren van een dergelijke oefening



De calamiteitenroute van de hulpdiensten loopt over een van de velden van de club. Er zijn nog geen oefeningen uitgevoerd om deze calamiteitenroute te testen, daarnaast bestaan twijfels of deze route wel altijd bruikbaar zal zijn, met name wanneer het veld nat en drassig is (5.5, 5.7 en 7.1).


(3.9, 7.1).

18



Op dit moment bestaat er geen stadionverbodencommissie. Hoewel het aantal incidenten bij Achilles’29 er op dit moment ook geen aanleiding toe geeft, dient te worden nagedacht over de wijze waarop hieraan in de praktijk vorm zal worden gegeven (5.8, 7.1).



Het is op dit moment de vraag aan welke licentie-eisen de club zal moeten voldoen na het aflopen van de pilot. Het is van belang dat hierover zo snel mogelijk duidelijkheid komt, zodat lokale partijen ook een inschatting kunnen maken van hetgeen zij nog extra van de club verlangen. Voldoende voorbereidingstijd is daarbij van belang (3.1, 3.2).


19

Bijlage 1 – verantwoording 0-meting Geïnterviewde personen Harrie Derks

Achilles’29

Edwin Klaassen

Politie

Alrik Nettenbreijers

Openbaar Ministerie

Jaimie Schoonenberg

Achilles’29

Fred Thijssen

Gemeente

Anja Willemssen

Politie

Geraadpleegde documenten 

Algemeen draaiboek Achilles’29 seizoen 2014-2015



Briefing stewardorganisatie (wedstrijd Achilles’29 – FC Volendam)



Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme (CIV): uit- en thuisgedrag van supporters van Achilles’29 in het afgelopen jaar en stadionverboden.



Competitie Informatie Formulier (CIF)



Draaiboek club en politie (wedstrijd Achilles’29 – Roda JC)



Draaiboek club en politie (wedstrijd Achilles’29 – FC Volendam)



Veiligheidsverklaring licentieperiode seizoen 2014-2015;



Verslagen van verschillende overleggen;



Voetbalveiligheidsconvenant Jupiler League Seizoen 2014-2015.

Observaties en activiteiten Wedstrijdbezoek Achilles’29 – Roda JC (2 november 2014)



Briefing politie



Commandovoering politie vanuit politiebureau



Commandoruimte



Vak harde kern



Bezoekersvak



Fouillering supporters



Aankomst en vertrek bezoekende supporters


met als aandachtspunten:

20

Wedstrijdbezoek Achilles’29 – FC Volendam (1 december 2014) met als aandachtspunten: Wedstrijdvoorbespreking met de scheidsrechter



Briefing stewards



Commandoruimte



Vak harde kern



Bezoekersvak



Fouillering supporters



Supportershomes



Aankomst en vertrek bezoekende supporters




21

Bijlage 2 – verantwoording 0-meting Voor het spelen van wedstrijden in de Jupiler League heeft de KNVB Achilles’29 op verschillende punten dispensatie van de licentie-eisen verleend. Hierna staan puntsgewijs de dispensaties aangegeven die Achilles’29 heeft ontvangen op het gebied van infrastructuur en veiligheid. 

De vereiste minimumcapaciteit van het stadion bedraagt 2.000 zit- en staanplaatsen in plaats van minimaal 2.000 zitplaatsen;



Het is in tegenstelling tot de licentie-eisen toegestaan om staanplaatsen te hebben;



De minimumbedrijfswaarde van de lichtinstallatie behoeft geen 800 lux te bedragen, mits deugdelijke tv-opnamen mogelijk zijn;



Eisen ten aanzien van de sectorindeling in het stadion gelden niet volledig, waarbij wel bezien moet worden of een afgescheiden gedeelte voor uitsupporters kan worden gerealiseerd;



De aanwezigheid van een video-installatie (cameratoezicht) is niet verplicht;



De accommodatie hoeft niet gecertificeerd te zijn overeenkomstig de door de UEFA gehanteerde richtlijnen.

Daarnaast wordt in onderling overleg bepaald op welke wijze: Een commandoruimte kan worden gerealiseerd;



Concreet invulling gegeven wordt aan de aanwezigheid van een bezoekersvak;



Invulling kan worden gegeven aan een dopingcontrolestation;



Voorzieningen voor mindervalide toeschouwers kunnen worden gerealiseerd;



Er faciliteiten ter beschikking kunnen worden gesteld aan media en pers;




22

Admiraliteitskade 62 l 3063 ED Rotterdam l T 010 448 83 00

Achilles 29. Audit 0-meting december Auditteam Voetbal en Veiligheid

Recommend Documents