W E L K O M
#aanvullendefinanciering
Successierechten en schenkingen op maat van de Vlaamse cultuursector Jan Rachels – Testament.be Lucie Lambrecht – Lambrecht Law Office Till-Holger Borchert – Directeur Musea Brugge
Woensdag 24 februari 2016
Jan Rachels Testament.be
Woensdag 24 februari 2016
Testament voor cultuur (en misschien ook een schenking…………)
Testament.be heet u welkom
Ain't singin' for Pepsi Ain't singin' for Coke I don't sing for nobody Makes me look like a joke Geen probleem, maar is er een alternatief? Kan een legatenwerking dat alternatief zijn? De groepscampagne ‘testament.be’ in de praktijk: ook iets voor de culturele wereld? Een gift voor cultuur via testament: mogelijkheden en valstrikken. Het duo-legaat: een win-win. Hoe werkt het? Vragen – discussie
Soorten legaten? 1. Algemeen Legaat Vermogen aan één persoon of goed doel Betekent niet dat Algemeen Legataris ook effectief alles ontvangt -> bijzondere legatarissen
2. Legaat onder algemene titel Een legaat onder algemene titel is dat waarbij de erflater een gedeelte vermaakt van de goederen waarover hij volgens de wet mag beschikken, zoals de helft, een derde, of al zijn onroerende goederen, of al zijn roerende goederen, of een bepaald gedeelte van al zijn onroerende goederen of van al zijn roerende goederen (art. 1010, lid 1 B.W.).
3. Bijzonder Legaat Elk legaat dat noch een algemeen legaat, noch een legaat ten algemene titel is, is een bijzonder legaat (art. 1010, lid 2 B.W.) (restcategorie).
Duo-legaat Interessant voor erflaters zonder kinderen Ook voor nalatenschappen > €250.000 met
reservataire erfgenamen U geeft meer aan diegenen die u dierbaar zijn en tezelfdertijd geeft u ook aan een goed doel Het goede doel betaalt de volledige erfbelasting De Staat ontvangt minder erfbelasting Goede formulering is zeer belangrijk
Voorbeeld algemeen legaat 250.000 euro (tvv neef)
Voorbeeld duo-legaat 130.000 euro (tvv neef) en 120.000 euro (tvv goed doel) Berekening erfbelasting Erfbelasting neef voor nalatenschap van € 130.000 Schijf 1
€ 75.000
45%
€ 33.750
Schijf 2
€ 50.000
55%
€ 27.500
Schijf 3
€ 5.000
65%
€ 3.250
Totaal neef
€ 64.500
Erfbelasting GD voor nalatenschap € 120.000 Totaal GD
€ 120.000
8,5%
TOTAAL ERFBELASTING Bruto Neef
€ 130.000
GD
€ 120.000
Erfbelasting neef
€ 10.200 € 74.700
Erfbelasting GD
Netto € 130.000
€ 64.500
€ 10.200
€ 45.300
Vergelijking zonder en met duo-legaat
Duo-legaat: opgelet! Netto saldo goede doel moet voldoende groot zijn
indien niet = eventueel weigering nalatenschap gevolgen: het deel GD wordt toegewezen aan:
Of algemeen legataris
Of wettige erfgenamen (ook deze niet vernoemd!!!) Of staat + volle pot erfbelasting voor andere erfgenamen
belangrijk
om vooraf simulatie te laten maken
Tarief broers/zussen Vlaanderen 30%
Schijf € 0 - € 75.000
55%
Schijf van € 75.000 – € 125.000
65%
Schijf boven € 125.000
toegepast op netto-erfdeel geen opsplitsing tussen roerende en onroerende goederen erfbelasting berekend per hoofd
Voorbeeld 1: algemeen legaat Jan overlijdt, geen kinderen, geen echtgenote, ouders
overleden Carine enige zus Woning waarde €200.000 wordt verkocht
Berekening erfbelasting – omgekeerd duo-legaat Erfbelasting Carine Schijf 1 Schijf 2 Schijf 3
€ 75.000 € 50.000 € 75.000
30% 55% 65%
Totaal Carine
Carine
Bruto € 200.000
€ 22.500 € 27.500 € 48.750 € 98.750
Erfbelasting Carine € 98.750
Netto € 101.250
Voorbeeld 2: omgekeerd duo-legaat Jan overlijdt, geen kinderen, geen echtgenote, ouders
overleden Carine enige zus in leven, woning €200.000 verkocht Carine = Algemeen legataris Goede doel = Bijzonder legataris – €80.000, mits betaling erfbelasting
Berekening erfbelasting Erfbelasting Carine voor nalatenschap van € 120.000
Schijf 1
€ 75.000
30%
€ 22.500
Schijf 2
€ 45.000
55%
€ 24.750
Totaal Carine
€ 47.250
Erfbelasting GD voor nalatenschap € 80.000 Totaal GD
€ 80.000
8,5%
€ 6.800
TOTAAL ERFBELASTING
Bruto
€ 54.050
Erfbelasting Carine
Erfbelasting GD
Carine € 120.000 GD
€ 80.000
Netto € 120.000
€ 47.250
€ 6.800
€ 25.950
Vergelijking met en zonder duo-legaat Een WIN-WIN voor de Liefde en voor Cultuur Zonder duolegaat
Carine € 101.250
Goed Doel €0
Staat € 98.750
Met duolegaat
€ 120.000 € 25.950
€ 54.050
Verschil
+ € 18.750 + € 25.950
- € 44.700
Tarief neven, nichten, tantes, enz Vlaanderen 45% Schijf € 0 - € 75.000 55% Schijf van € 75.000 – € 125.000 65% Schijf boven € 125.000 Geen opsplitsing tussen roerend en onroerend Rechten berekend op ‘totaal’ van wat alle erfopvolgers krijgen, en daarna verdeeld door het aantal personen
Schenkingen voor Cultuur Andere mogelijkheid Een erflater kan ook een Major-
Donor zijn of worden Schenkingen aan Culturele VZW’s of Stichtingen altijd tegen 5,5%, ook vr onroerende goederen in Vlaanderen Schenking roerende goederen
Via Handgift – termijn van drie jaar Via notariële akte tussen fysische personen 5,5% GD Vlaanderen
Bedankt! Nog vragen?
Lucie Lambrecht Lambrecht Law Office
Woensdag 24 februari 2016
Successierechten en cultuurgoederen 1. Regime van inbetalinggeving van kunstwerken ter
vergoeding van erfbelasting aan verbetering toe? 2. Vrijstelling van erfbelasting voor topstukken in de maak
1. Inbetalinggeving van kunstwerken Artikelen 3.4.3.0.2 §§ 1 en 2 van de Vlaamse Codex Fiscaliteit Artikelen 3.4.3.0.3 t.e.m. 3.4.3.0.8 van het Besluit Vlaamse Codex
Fiscaliteit
Wetgevingskader Aanleiding : de nalatenschap van de weduwe Magritte
Ingevoerd in 1985 (art. 83/ en 83/4 Wetboek Successierechten), uitgebreid in
2001 en en 2005 en van nationaal federaal gewestelijk niveau Sinds 1 januari 2015: Vlaamse Codex Fiscaliteit (artikelen 3.4.3.0.2 §§ 1 en 2)
De afgifte… Impliceert volle eigendomsoverdracht ten voordele van het Vlaams Gewest
… van kunstwerken… Geen wettelijke definitie van de notie 'kunstwerken'
Moet ruim worden geïnterpreteerd : schilderijen, beeldhouwwerken, tekeningen,
prenten, wandtapijten, boeken, manuscripten, archieven, films, muziekinstrumenten, porselein, juwelen, glaswerk, meubilair, enz. (Doc. Parl., Senaat, zitting 1999-2000, n° 2 – 75/1)
... ter betaling van successierechten Uitzondering op het rechtsbeginsel dat alle belastingen in geld moeten worden vereffend
... ter betaling van successierechten Ratio legis : vermijden dat erfgenamen, legatarissen of begiftigden hun
kunstcollectie 'in bulk' zouden moeten verkopen tegen een vaak lagere dan de marktwaarde verarming van het cultureel erfgoed van België door de verkoop van belangrijke kunstwerken in het buitenland
Voorbeelden De collectie Janssen (precolumbiaanse kunst) De collectie Gillion-Crowet (art nouveau en symbolisme)
De procedure: schattingscommissie De bijzondere commissie heeft o.m. tot taak de Vlaamse Regering te adviseren over: •
de vraag of de aangeboden kunstwerken (i) tot het roerend cultureel erfgoed van het Vlaams Gewest behoren of (ii) internationaal befaamd zijn
•
de meest geschikte bestemming van de aangeboden kunstwerken
De procedure: schattingscommissie Behoren de aangeboden kunstwerken tot het roerend cultureel erfgoed van het Vlaams Gewest ? Mogelijke toetsingcriteria:
voor wat de hedendaagse kunstproductie betreft (kunst van na ’45) : in het geval het niet om kunstwerken gaat met een duidelijke internationale faam, komen enkel werken van kunstenaars in aanmerking van wie het oeuvre mee de ontwikkeling van de beeldende kunst in Vlaanderen bepaalt/heeft bepaald
Heeft het kunstwerk een museale relevantie? Past het werk binnen de ratio van de collectievorming, binnen de collectieprofielen van de Vlaamse musea ? Enz. => doel: verantwoorde collectieopbouw van de Vlaamse musea en erfgoedinstellingen nastreven
De procedure: nadelen Aanvraagprocedure is omslachtig en complex + weinig zekerheid over
(succesvolle) afloop Geen mogelijkheid tot voorafgaande (informele) toetsing of formele 'ruling' m.b.t.
(i) de vraag of de kunstwerken aan de kwalitatieve vereisten voldoen, of (ii) de erfgoedinstelling(en) waaraan de in betaling aanvaarde kunstwerken moeten worden afgegeven Geen recht op uitkering van het saldo indien de geschatte waarde van de
kunstwerken de te betalen erfbelasting overschrijdt
Voorstellen tot optimalisering van de regeling Cf. Behoefteanalyse archieven en collecties hedendaagse beeldende kunsten in het kader van het TRACKS project (deel 2, aanbevelingen overheid, aanbeveling 7) Cf. Onderzoeksrapport successierechten en roerend cultureel erfgoed Voorstellen met budgettaire impact:
Uitbreiding type belastingen waarvoor de regeling kan gelden
Waardeschatting: stimulans inbouwen (cf. douceur)?
Mogelijkheid tot uitkering saldo (t.o.v.
voorwaarden)
top-up schenking onder
Voorstellen tot optimalisering van de regeling Voorstellen zonder budgettaire impact:
Uitbreiding begrip 'kunstwerk' (maar zie administratieve praktijk)
Invoering 'ruling'praktijk waardoor toekomstige erflaters de mogelijkheid van inbetalinggeving in hun sucessieplanning kunnen inbouwen
Vereenvoudigen procedure ?
Opportuniteiten voor Vlaamse musea en erfgoedinstellingen Ondergewaardeerd instrument om museumcollecties te verrijken Betere en ruimere informatieverstrekking aan het publiek over het
bestaan van de regeling: quid handleiding? Nauwer overleg tussen de Vlaamse culturele, budgettaire en fiscale
overheden?
2. Vrijstelling van successierechten Ontwerp Decreet van de Vlaamse Regering tot invoering van een vrijstelling van successierechten voor het roerend cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang
Doelstellingen Bijkomend beleidsinstrument ten gunste van de bescherming van het roerend
cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang
=> vandaar beperkt tot 'topstukken' vlg criteria 'zeldzaam' en 'onmisbaar' Erkenning van positieve rol van privéverzamelaars - compensatie voor de
eigendomsbeperkingen die voortvloeien uit het Topstukkendecreet
Financiële druk op het Topstukkenfonds beperken (cf. aankoopverplichting bij
weigering uitvoervergunning)
Krachtlijnen Vrijstelling voorbehouden voor voorwerpen en verzamelingen ingeschreven in
de Topstukkenlijst
Vrijstelling is voorwaardelijk: genieters moeten verbintenissen aangaan (10 jaar binnen Vlaanderen behouden; niet overdragen tenzij mits overname verbintenissen)
Vrijstelling is gedeeltelijk (50%) of volledig (100% - afhankelijk van bijkomende voorwaarden inzake ontsluiting voor onderzoek en publiek) Vrijstellingstechnisch: het fiscaal voordeel wordt door een juridische fictie
omgezet in een intrekbare subsidie
Bedankt! Nog vragen?
