Verslag van de pelgrimagereis naar Rome 2-7/8 mei 2015 De eerste zin van mgr. J. Punt in het extra dikke bisdomsblad Samen Kerk is: “Moe maar voldaan keerden zij huiswaarts”. Enige parochianen van onze parochie hebben aan de bisdomspelgrimage naar Rome deelgenomen. Een reis die zij met 800 pelgrims deelden heeft op hen grote indruk gemaakt. Zie hieronder háár groepsreisverslag. Zaterdag 2 mei Op zaterdagmiddag zijn de bussen en de vliegtuigen met de deelnemers in Rome aangekomen. De reisleiding stelt voor om alvast een kort moment over het St. Pietersplein te lopen om de sfeer in te ademen en onder de colonnade van 284 zuilen door te lopen. Anders zijn de indrukken morgenvroeg te overweldigend.
Zondag 3 mei Het is een bijzonder moment om in een ontwakende stad te lopen in de ochtendzon en opgehaald te worden door een stoet van priesters, diakens en acolieten uit het eigen bisdom en ze daarna aan de rij te zien aansluiten om samen in processie, de kinderen voorop, dan de tieners en de jongeren, de St. Pieter binnen te treden voor een pontificale mis. O, en dan het lied “Heel de aarde jubelt” op de drempel in een volle Sint Pieter basiliek te horen, een waar hoogtepunt in je leven. De akoestiek en de grootte van de basiliek overvallen mij en tranen schieten in mijn ogen. Om op deze manier binnen te treden en om samen te bidden en te zingen met het kathedrale koor en het projectkoor en te weten dat je op de wortels van de wereldkerk staat, is overweldigend. In de schoot van de moederkerk. Hier begon het. Hier was Petrus, de grondlegger van de kerk en het christendom. Dan moet je wel verbondenheid met elkaar voelen.
1
En als je dan om 12.00 uur samen met de paus vanuit het raam van zijn werkkamer het Regina Caeli op het St. Pietersplein bidt en een korte uitleg van het evangelie van die zondag hoort dan is dat een enorme ervaring en die moet even binnenkomen eer wij aan het programma beginnen om in de hitte van de dag naar het Colosseum te lopen. Het amfitheater werd in het jaar 80 gebouwd voor 55.000 toeschouwers. Er werden gevechten gehouden op leven en dood tussen gladiatoren of wilde dieren. Mgr. J. Hendriks is daar onze gids. Hij weet veel details over de arena, want door zijn studie in Rome bezocht hij veel Romeinse gebouwen en kerken. We steken de straat over naar de San Clemente kerk met vloermozaïeken in Cosmaten-stijl en lopen de trappen af in die kerk naar de catacombe met de Mithrastempel. De titelheilige van deze kerk is paus Clemens I. Hij kwam als met een soort encycliek, een soort rondzendbrief aan de christenen van Corinthe. Dan naar het Forum Romanum. Veel resten van zuilen, beelden, vloeren en tegels. Het is moeilijk omhoog te lopen over het ongelijke plaveisel. Het is er heet en we zoeken de schaduw van de bomen en kijken uit over het oude Rome. Je wordt er zo moe van. Terug naar het hotel. Maandag 4 mei Een nieuwe dag. We gebruiken onze OV- Rome kaart en gaan naar de Basiliek van Ignatius van Loyola. Dat is de eerste kerk van de Jezuïeten in barokstijl met een lange kerkzaal. Duidelijk ingericht voor grote groepen gelovigen. Er zijn veel decoraties die trompe l’oeil geschilderd zijn. Het evangelie is genomen uit Johannes 14: 21-26. Verdere kerkzang is gekozen uit de Missa Brevis B, KV 275 van Mozart. Op de trappen van deze basiliek gaan wij allen op de foto. Een hoge ladder is voor het politiebureau opgesteld. Na wat geschuif van rijen met pelgrims en veel keren cheese roepen is het fotomoment klaar. Het resultaat staat in de middenpagina van het extra nummer van het bisdomsblad Samen Kerk nr. 4/5. (schrijver van dit reisverslag staat als tweede persoon –met arm en horlogebandje- op de voorzijde van het bisdomsblad!). Daarna gaan we op weg voor een stadswandeling. We steken de Tiber over en lopen door het oude Trastevere. Het schilderachtige wijkje heeft iets weg van Montmartre met veel bijzondere boetiekjes. Onze reisleider weet een klein restaurantje net achter het Pantheon waar wij een voortreffelijke lasagne geserveerd krijgen. We bekijken verder de hoekige zuilengang van het Pantheon en de bolvormige koepel met een gat van ruim 8 meter waar het licht doorheen valt. En slenteren door naar het Piazza Navona . De vorm van de Romeinse renbaan is nog te
2
herkennen en wij zien veel terrasjes. Een paar kunstenaars beginnen hun schilderijen al uit te stallen voor de avond. Daarna lopen we terug naar de St. Maria Trastevere en wachten totdat de deuren van de kerk waar de Sint Egidio gemeenschap woont open gaan. Een jarige trakteert ons op ijs en wij zingen zachtjes een feestlied. Nog even tijd om rond te kijken en te horen van de gids dat hier het eerste getto van de joden was in de eerste eeuw vóór Christus. Hier woedde ooit de strijd tussen joden en het opkomend christendom. Na de verwelkoming in deze kerk spreekt Z.M. Ambassadeur bij de H. Stoel, prins Jaime de Bourbon Parme over vrede. Daarna wordt het stiltemoment van twee minuten in acht genomen en zingt het kathedrale koor het “Requiem van Fauré “. Na dit schitterende concert gaan velen richting hotel. Wij blijven echter en bidden de vespers mee. Opvallend is dat veel buitenlandse jongeren zo devoot meebidden. Als wij buiten staan is het donker en wordt de fontein voor de kerk verlicht. Op de treden zitten groepjes mensen. Wij nemen de stadsbus terug naar het hotel. Dinsdag 5 Het is snikheet. Wij informeren elkaar over het slechte weer in Nederland en horen dat de pontonbrug over het IJ niet doorgaat vanwege de te verwachten bliksem en onweersbuien. De organisatie durft het in Amsterdam niet aan. Niet voor te stellen, want wij lopen hier puffend rond. Na een lange metrorit stappen wij uit in de omgeving van het Forum Romanum, het hart van het klassieke Rome. We bekijken het nu van boven af en zien neer op resten van triomfbogen, obelisken, tempels, straatkeien, een podium en meer. De opgravingen gaan nog steeds door. In een smal straatje wenkt de reisleider ons om het lieve kerkje basilica di Santa Prassede te betreden. In dat kerkje is weer een kapelletje van S. Zenone met mozaïeken die gelijken op de mozaïeken van Ravenna. Helaas is het voor een kort moment. Een uitvaartmis gaat beginnen en uit piëteit verlaten we snel het kerkje. Dit geeft ons gelegenheid om extra lang van ons kopje Americano te genieten. Opgewekt vervolgen wij onze tour naar de basiliek van S. M. Maggiore. Achter de imposante barokgevel zit een overdadig interieur. Er ligt een Cosmaten-vloer in en het plafond is verguld. Het lijkt wel echt goud!. De gids wijst het balkon aan waar ieder jaar op 5 augustus dahlia
3
bloemblaadjes naar beneden dwarrelen, want de H.Maria zou in een droom bij een paus gevraagd hebben een kerk te bouwen op de plek waar hij sneeuw zou vinden . We vervolgen onze sightseeing en gaan als toerist verder naar het monument voor Victor Emmanuel. Hij laat ons achterom kijken naar het balkon van het Palazzo Venezia waar Mussolini zijn redevoeringen hield en naar parades keek. Hier komen alle grote invalswegen van Rome samen. Het is een grote verkeersdrukte en veel getoeter. Het monument van de koning met een verguld paard op het dak doet suikerzoet aan. Het is van wit marmer en op veel plaatsen niet meer wit. De vlam voor de onbekende soldaar brandt. Binnen in het monument zijn veel kamertjes en optrekjes met stoepjes en hoge drempels. Onze gids weet de weg en laat ons via een wirwar van trappen naar beneden gaan, totdat je langs een souvenir winkeltje loopt en weet dat je snel weer buiten staat in de hitte. We vullen onze flesjes water weer en stappen op lijn 64 op weg naar de Sint Jan van Lateranen. Op de trappen voor de kathedraal van de bisschop van Rome, de paus, zit een groep die gefilmd wordt door een cameraploeg van de RKK- KRO. Zij volgen ons dezer dagen en maken van deze pelgrimage een filmverslag. In de St.Jan is een gebedsviering verzorgd door het jongerenpastoraat. De overweging gaat over de goddelijke barmhartigheid, het thema wat de H. Vader steeds benadrukt. Daarna worden allen uitgenodigd een persoonlijke voorbede te schrijven voor het altaar en deze te deponeren in de rieten manden. De meegebrachte intenties van thuis worden opgehaald. Op de achtergrond wordt zacht gezongen en gitaar gespeeld. Woensdag 6 Weer een waar hoogtepunt in je leven. Vandaag aanwezig zijn bij de audiëntie bij de paus. Het is even over half tien als de paus in zijn pausmobiel nadert. De pelgrims gaan luid juichen. De t.v. schermen springen aan om de paus tijdens zijn rit tussen de gangpaden door te volgen. Alle pelgrims uit het bisdom staan op de eerste tot de derde rij. Iedereen klapt, juicht, gilt, zwaait en roept naar de paus. Fototoestellen worden omhoog gehouden. Na drie keer een ronde gemaakt te hebben begint de audiëntie. Er worden enige gebeden uitgesproken en die worden steeds in vele talen vertaald. Dat neemt tijd. Na de zegen lopen de Nederlandse bisschoppen de treden op om de paus de hand te schudden. De kado’s in de mand zijn dan al overhandigd. De wensen van de parochianen van de Pius X
4
zitten met de andere wensen in een dikke crème enveloppe van het bisdom. Verder twee boeken speciaal samengesteld over de werkgroepen van de Diaconie in het bisdom en uiteraard mag een vaatje zuurkool van Kramer niet ontbreken. Het kathedrale koor zet zijn zang weer in en de H. Vader komt voor de groep staan. De bisschoppen sluiten aan. Foto’s worden genomen en handen geschud. In euforie lopen wij naar de Friezenkerk. Daar begint om 12.00 uur een stille mis. Ik zit wat na te soezen in de bank en luister nauwelijks naar de uitleg van Johannes 15: de wijnstok en de ranken.
Daarna zijn we vrij voor de invulling van ons eigen programma. Op weg naar metro Ottoviani gaan wij eerst winkelen. Even binnenlopen in een paar modezaken. Daar was tot nu toe geen tijd voor. Snel door naar de Spaanse trappen. Het is er ontzettend druk met jongeren en groepen die tussen de licht paarse azalea’s op de traptreden zitten. Het is ook zo heet en we vullen ons flesje met water uit de fontein van het zinkend schip. De barsten in het marmeren scheepsmodel zijn nauwelijks nog te zien na de vernielingen door Feynoord supporters in februari dit jaar. In de schaduwzijde van modestraat Via Condotti ben ik op zoek naar de haute couture winkel van Valentino, maar vind hem niet. Door naar de Trevi fonteinen. Die staan uit en het bassin is leeg. Er ligt een loopbrug over het bassin heen om de renovatiewerkzaamheden van dichtbij te volgen. Een foto is het bijna niet waard. Het Neptunusbeeld is nauwelijks te zien door de witte cementwolk. Desondanks lopen er veel toeristen die ijverig foto’s maken. We lopen door naar een McDonald’s vlakbij de Spaanse trappen. Dit restaurant had vroeger een fontein langs de muren om verkoeling in de zaak te brengen. Dat was altijd een spectaculair gezicht. We bestellen een porti mini frietjes en gaan weer na een korte tijd. Bij de uitgang zie ik plotseling het bord van Valentino. Voor de shop staat een portier om deftige clientèle te begroeten. Ik spreek de jonge man, strak in het pak, aan en zeg de winkel mooi ingericht te vinden. “Heeft u belangstelling, kom dan maar binnen”.
5
Hij leidt ons van de bovenste verdieping naar de dames- en herenafdeling, langs de schoenen en tassen naar zonnebrillen, ceintures en de eigen cosmeticalijn naar de kelder. Intussen vertelt hij dat hij van Holland houdt en vooral van Amsterdam en dat tramlijn 1 over de Overtoom rijdt. Daar wonen zijn vrienden en hij komt regelmatig in Amsterdam. Snel terug naar metro en station Termini dan kunnen we nog net de Engelenburcht bezichtigen. Op de ronde burcht staat een beeld van de H. Michael met een zwaaiend een zwaard. Helaas zijn we net te laat. De kassa is al dicht. Teleurgesteld lopen we langs de oevers van de Tiber richting bus. En zo kunnen we gelukkig precies op tijd weer aan schuiven voor het diner. Tijdens het avondeten heeft ieder zijn eigen verhaal. Zo bezochten enkele pelgrims de Sixtijnse kapel. Weer anderen wandelden in een rozentuin bij een klooster. Vanavond de koffers inpakken en morgen vroeg neerzetten bij de receptie. Donderdag 7 Voor de laatste eucharistieviering tijdens deze bedevaart maken we een lange rit met de bus naar de basiliek van Paulus buiten de muren. Een kerk met een triomfboog aan de voorzijde met mozaïeken uit de 5e eeuw. De kerk heeft door zijn rechthoekige vorm veel weg van de St. Pieter. In de kerk ligt het graf van Paulus. Tijdens deze eucharistieviering worden weer gebeds- en misintenties afgegeven. Zij liggen tijdens de offerande op het altaar waar delen hout in zitten waar Petrus ook de gedachtenis des Heren vierde. Na de viering krijgt ieder van bisschop Punt een rozenkrans overhandigd en hij zegent deze. Ook de gekochte devotie- artikelen uit Rome. Bij de Mededelingen komt de directeur van de VNB achter de ambo. Hij vertelt dat er een calamiteit is op het vliegveld van Rome. Daar is gisteravond in een terminal brand uitgebroken. Het vliegveld is gesloten en gaat om 14.00 uur open. De vluchten hebben een grote vertraging opgelopen en ieder moet zich op het hele uur bij de reisleider in het voorhof van de basiliek melden. Om 12.00 uur kunnen we toch naar het vliegveld rijden. Terminal 1 wordt de incheckplaats. De chauffeur van de bus zet ons echter af bij terminal 5. En daarmee begint de moeizame terugtocht naar huis. De hitte wordt ons bijna ondragelijk. We staan wel in een wachtlokaal maar de temperatuur blijft oplopen. Veiligheidsmensen delen flesjeswater uit en ons eten raakt op. Terminal 5 gaat toch terminal 1 worden. In de hitte trekken we onze koffers over de stoep op weg terug naar terminal 1. Onderweg puft de groep luid. Bij binnenkomst schrik je van de mensenmassa. Schouder aan schouder staan vochtige lichamen tegen elkaar. Een zweetgeur hangt. We wringen ons door de rij naar de incheckbalie. Reisleider kapl. Jeroen wenkt. We mogen onze koffers op de band zetten. De wachtende rij wordt boos en begint te schreeuwen. “Ik mail naar het bisdom”, roept een boze reiziger. “We wachten hier al 21 uur en nu dit”.
6
De groep checkt vliegensvlug in en holt zigzaggend naar de gate. “Net te laat”zegt het grondpersoneel. We kijken ontzet. Wat nu? Transfer nemen? De reisleider en de gidsen bellen naar het VNB en zij gaan direct aan de slag. De rustig uitziende reisleider stelt voor bij McDonald’s eerst een kopje koffie te drinken om bij te komen. Kapl. Jeroen en de reisleider gaan bij de info balie staan. Het is dan 16.00 uur. Aanvankelijk denken wij het met een rondje langs de winkels te lopen, de tijd te kunnen overbruggen. Uiteindelijk worden we weggestuurd uit de zithoek van McDonald’s. We nemen onze boeken en tijdschriften mee. Het is 20.00 uur als ze terugkomen met een etensbon en met de mededeling dat wij niet naar Amsterdam vliegen, maar met een bus naar Florence rijden om daar drie uur later te kunnen arriveren. Snel eten kiezen bij het drukke buffet. Onze afhalers op Schiphol zijn dan al weer naar huis. Vervolgens lopen wij naar de kofferband in een benedenhal. Het is lang wachten, de band gaat niet rollen. Bij een andere band misschien? Dat blijken echter koffers voor de VNB Parijs te zijn. Hier? Die groep is toch al lang vertrokken? Moesten zij naar Parijs uitwijken? Eindelijk horen wij dat onze koffers in Amsterdam staan. Wij hebben niets bij ons, enkel een rugzakje. Om 22.00 uur gaan we aan de busreis beginnen op weg naar Florence. In de bus wordt gevraagd hoe laat wij de volgende vlucht willen. Er is te kiezen uit vertrek 6.30 uur, 12.00 uur en 13.30 uur. Er wordt beslist dat de jongeren het vroegst gaan. Als na een uur de lijst ingevuld is, velen slapen al in de nachtelijke bus, krijgt de chauffeur een telefoontje om terug te keren naar het vliegveld in Rome. Daar staat de groep weer. Wij zijn terug bij af. Na ruim een uur wachten vernemen wij dat we ondergebracht worden in een hotel in het centrum van de oude stad. De bus rijdt weer en er worden flesjes water uitgedeeld. In dit hotel weet de receptionist van niets. Hij kijkt stomverbaasd als er plotseling zo ’n grote groep in de hall staat, want zo veel kamers zijn niet vrij. Hij wijst met zijn vinger naar de klok: 0.45 uur. De reisleider neemt een ferm besluit en deelt jongeren in een tweepersoons kamer met zijn drieën in. Dat geeft even gelach op de gangen, maar al snel is het stil. Wijzelf krijgen een tweepersoons kamer. Ik zet de schuifpui open en zie bij het sluiten van het gordijn Rome als een verlichte stad by night.
Vrijdag 8 Het ontbijt is in dit hotel royaler en uitgebreider. We zitten weer in een bus en kapl. Jeroen vraagt wie een getuigenis voor de microfoon wil doen? Pastor v.d Plas spreekt over de eucharistieviering in de St. Pieter, Bert Glorie zingt het Ave Maria van Gounod en een derde spreekt over de gebedsviering van de jongeren.
7
Dan gaat het snel. Op het vliegveld wordt ons een etensbon uitgereikt. Nu kunnen we rustig een diner kiezen en van onze maaltijd genieten. De vlucht gaat tenslotte om 15.20 uur. Een wachttijd breekt weer aan. Een muziekstudent uit onze groep speelt op een vleugel in de hall en wij zingen er om heen. Veel wachtende reizigers blijven staande luisteren. De boarding schuift op naar 15.50 uur. Intussen ga ik met de pet rond om kapl. Jeroen de Wit voor zijn grote inzet te bedanken. Hij krijgt een mand met streekproducten en ik zal het bij hem thuis bezorgen. Langzaam lopen we naar de gate. Plotseling wordt het een gate verder. De spanning bij het personeel van Alitalia stijgt. Ze praten snel en met veel gebaren. We wachten weer af wat het oplevert. Dan rinkelt een telefoon bij de gate. De boarding mag beginnen, we mogen instappen. Als het vliegtuig opstijgt is het 16.30 uur. De piloot heet ons welkom aan boord. Het is al avond als we op Schiphol landen. Voor de koffers moeten we ver naar een hall lopen. We nemen moeilijk afscheid van elkaar. Het was een indringende reis. Zondag 31 mei “Verbondenheid met elkaar en de wereldkerk ervaren” dat zijn de woorden van mgr. J. Punt deze middag in zijn gebedsviering. En hij gaat verder: “De tocht naar Rome te maken was een feest en een ontmoeting met God en om de eenheid van de wereldkerk over de grenzen heen te ervaren”. Verder zegt hij: “Er gaan steeds meer mensen met de militaire bedevaart naar Lourdes. Ook vanuit de PKN”. Het projectkoor zingt. Dan komen er drie jonge pelgrims naar voren om te getuigen hoe zij Rome ervaren hebben. Het hoogtepunt voor hen was op het graf van Petrus te bidden, het kathedrale koor en het pelgrimskoor te horen. Dat vonden zij geweldig in hun uitvoeringen en om te bidden in een kapel van Maltezer Ridders Orde. Daar ervoeren zij een deken van liefde. Na de viering is er een American party in een evenemententent op het gazon achter het Diocesane Centrum van O.L.Vrouw ter Nood in Heiloo. Veel pelgrimgangers zijn gekomen en er wordt flink bijgepraat. Ondertussen kunnen we langs de tafels lopen en kiezen uit de zelf meegebrachte etenswaren. Er ligt van alles: bergen broodjes, bakken vol met salades, schalen met Quiches. Voor drinken wordt gezorgd en later wordt er saté geserveerd en een croquet. De groepsfoto wordt uitgereikt en op de dvd kan ingetekend worden. Het regent Hollands. Dat is heel anders dan de hitte in Rome. Tijd om je te realiseren dat de maand mei voorbij is en de ervaringen van de pelgrimsreis in ons geheugen opgeslagen moeten worden. Het was fijn om zo’n reis met mijn man naar Rome te maken. – EHR
8
9
