4376

Driemaandelijks tijdschrift voor de regio Klein-Brabant - Willebroek vu Ludo Segers, Donkstraat 90, 2870 Puurs 31e jaargang nr 4 (vierde trimester 2012) Afgiftekantoor Willebroek Erkenningsnummer P007702

België-Belgique P.B. 2830 Willebroek 8/4376

VREDES NIEUWS Onze (klein)kinderen hebben een probleem 25 november 2012. Eerstdaags sluit 11.11.11 een 2-jaar durende campagne af rond de klimaatwijziging. Ze doet dit met een videoclip, gemaakt door Nic Balthazar op basis van de inzendingen van de meer dan 180 lokale groepen. Deze lokale groepen brachten meer dan 80.000 mensen zingend samen tijdens het weekend van 22 en 23 september. Ook 700 scholen deden ondertussen hun duit in het zakje met meer dan 270.000 leerlingen die hun stem gaven aan het klimaat. Daarmee ziet 11.11.11 haar ambitie om 20.000 zangers bijeen te krijgen, ver overtroffen. Ook in Klein-Brabant was de campagne een succes zowel op 23 september als in de scholen. Van klimaatmoeheid is blijkbaar in België geen sprake. Nic Balthazar vertrekt dan met zijn clip naar Doha, hoofdstad van Qatar, waar van 26 november tot 7 december de 18e sessie van de klimaatconferentie zal plaatsvinden. De kans dat hij daar evenveel enthousiasme zal vinden voor de klimaatboodschap van 11.11.11 is echter onbestaande.

Reeds 300.000 klimaatdoden. Door de opwarming van de aarde neemt de hoeveelheid drinkbaar water af. Woestijnen rukken op, en door het smelten van gletsjers drogen rivieren geleidelijk aan op. Aan de andere kant stijgt de zeespiegel door het smelten van het ijs van de noord- en zuidpool. En door allerlei klimatologische veranderingen verandert ook ons weerpatroon volledig, met vooral meer extreem weer als gevolg: meer stormen, meer hittegolven, meer zware regenval. De impact van deze geleidelijke veranderingen ten gevolge van de klimaatopwarming is immens. Minder toegang tot drinkwater, gezondheidsproblemen, minder opbrengsten van landbouw en visserij, voedselonzekerheid, hongersnood, massamigratie, toename van infectieziekten door de verspreiding van muggen en vliegen, ... Al deze mogelijke gevolgen in acht genomen, kwamen de onderzoekers in het Human Impact Report Climate Change op een totaal van 315.000 klimaatslachtoffers, nu al. Daarbij blijkt dat de impact van de indirecte gevolgen op de mens nog veel groter

mensen die wegtrekken uit de kustgebieden en komen wonen in de hoger gelegen steden. Daar staat economisch en sociaal allemaal een hoge kostprijs tegenover.” „Wij spenderen nu al 3 tot 5 procent van het BNP aan de negatieve impact van klimaatverandering ... 30 tot 40 miljoen mensen worden bedreigd door de stijgende zeespiegel.” Op de top van Kopenhagen in 2009 was afgesproken dat een klimaatfonds voor de arme landen zou gespijzigd worden door de industrielanden voor een bedrag van 100 miljard dollar. Die belofte moet eindelijk gerealiseerd worden volgens Chowdhury. Hij wil ook dat het Kyotoprotocol, waarvan de eerste termijn eind dit jaar afloopt, wordt verlengd tot er een nieuw akkoord effectief in werking treedt tegen 2020. Voor de 48 minst ontwikkelde landen is het belangrijk dat er Het recht om te in Doha ook voor de periode overleven vanaf 2013 emissiereducties worden afgesproken voor de Quamrul Chowdhury was één van rijke landen. Er mag geen hiaat de sprekers op het klimaatdebat vallen in deze tussentijd. „Voor van 11.11.11 op 24 november. ons is het echt een kwestie Hij komt uit Bangladesh en is van overleven, het raakt direct hoofdonderhandelaar voor de aan onze ontwikkeling en onze Minst Ontwikkelde Landen (MOL) economieën” benadrukt hij. in de klimaatonderhandelingen. Het is een kwestie van Voor hem gaat het over het recht rechtvaardigheid en dat betekent om te overleven. Hij vergelijkt dat Europa het eigen huis op Bangladesh en de Ganges-delta orde stelt en ambitie toont. Als er met Ground Zero (waar de twingeen ambitie komt, is het te laat. towers stonden in New-York). Ook in de rijke landen zullen de „Orkanen die vroeger slechts economieën instorten door de om de twintig jaar voorkwamen, impact van klimaatverandering. komen nu elke drie tot vijf jaar De orkaan Sandy was al een voor. En die elk decennium langs duidelijke waarschuwing voor kwamen, dienen zich nu elk jaar de VS, die eerder op het jaar of om de twee jaar aan. Daardoor al te kampen kregen met een is de landbouw grondig verstoord rampzalige droogte zodat de en wordt de natuurlijke omgeving maïsoogst mislukte. Uitstel van de mensen kapot gemaakt. betekent dat het allemaal veel Al gedurende enkele jaren is er meer zal kosten. een beweging aan de gang van zijn dan de directe gevolgen. Meer dan 90 procent zijn het gevolg van een achteruitgang van het leefmilieu. Het hoeft niet vermeld dat het grootste deel van hen in het Zuiden vallen. Zij leven vaak in meer kwetsbare regio’s, zijn veel meer afhankelijk van hun omgeving en landbouw, en hebben niet de middelen om zich te wapenen tegen de gevolgen. Dat betekent dat 4 miljard mensen - 60% van de wereldbevolking - nu reeds te maken hebben met de socioeconomische gevolgen van onze CO2 uitstoot. Het zijn vooral de meer dan 2 miljard mensen die moeten rondkomen met minder dan 2$ per dag die het moeilijk hebben om zich te wapenen tegen een veranderend klimaat. Men schat de economische verliezen op ongeveer 125 miljard dollar per jaar. 73 % van de landen produceren jaarlijks minder.

Chowdhury vindt dat ook de armste landen het recht hebben op duurzame ontwikkeling. Dat is iets helemaal anders dan het recht om te vervuilen. Duurzame ontwikkeling betekent energie die niet vervuilt, het betekent ook menselijke ontwikkeling met respect voor de natuur. Het betekent voedselzekerheid, waterzekerheid, energie-zekerheid en gezondheidszorg.

De gevolgen van de klimaatwijziging manifesteren zich ook in Europa. Het recente rapport „Climate change, impacts and vulnerability in Europe 2012” van het European Environment Agency stelt dat de impact van de klimaatverandering in Europa nu ook al duidelijk is. Het is ook reeds duidelijk wat we nog kunnen verwachten: - vermindering van opbrengst van sommige gewassen als gevolg van hittegolven en droogtes (meestal in centraal en zuidelijk Europa); toename van vraag naar water voor irregatie (in zuidelijk en zuid-west Europa) - afname in bosaangroei als gevolg van stormen en boomziekten in sommige delen van centraal en westelijk Europa; toename van bosbranden in de Middellandse Zee regio tussen 1980 en 2000. - tienduizenden doden (vooral bij ouderen) als gevolg van de hittegolf van 2003; toename van schade aan gezondheid als gevolg van overstromingen van rivieren en in kustgebieden. In de toekomst zal er een belangrijke toename zijn van slachtoffers onder kwetsbare bevolkingsgroepen. - De wereldwijde vredesnieuws p.2 4e trimester 2012

temperatuurstijging staat op 0,77 tot 0,80°C; voor Europa is dat reeds 1,3°C. Ook de temperatuur van de Europese zeeën stijgt sneller dan de stijging op wereldschaal. - Bij ongewijzigd beleid zal de temperatuur in Europa een stijging vertonen tussen 2,5 en 4°C tusen 2071 en 2100; het noordpoolgebied warmt sneller op dan de rest van de aarde met een snellere afname van het poolijs en een snellere toename van het zeeniveau tot gevolg. - het ijs van de gletsjers in Europa verdwijnt: reeds 2/3e sinds 1850 is weg. - De zuurtegraad van oceanen steeg met 30%. Deze verzuring ging 100 keer sneller dan gedurende de laatste 55 miljoen jaren.Verdere verzuring kan reeds de volgende 20 jaar gevolgen hebben voor zeeorganismen. Het kan de zee-ecosystemen en visvangst grondig wijzigen. - Er is reeds een toename merkbaar van infectieziekten als gevolg van de verspreiding van muggen, teken en andere insecten. Dergelijke ziektes zullen nog toenemen. Ook het risico op salmonellosis zal verhogen. Ook het rapport van de Wereldbank van november 2012 trekt aan de alarmbel met een beschrijving van een wereld die 4°C warmer is.

Het begint en eindigt met energie

De broeikasgassen zorgen voor de opwarming van de aarde. Zolang de permafrost inderdaad permanent bevrozen blijft, zal ook de opgeslagen methaan niet ontsnappen en blijft CO2 het belangrijkste broeikasgas. CO2 is voornamelijk het gevolg van verbranding vredesnieuws p.3 van fossiele 4e trimester 2012

brandstoffen zoals kolen, gas, olie.Volgens de wetenschappers moeten we de klimaatopwarming tegenhouden door de verbranding van kolen, gas en olie met 90% te verminderen tegen 2050. Het Internationaal Energie Agentschap adviseert sinds de jaren 70 voornamelijk Westerse landen op gebied van energie. De laatste jaren ziet ook zij de bui hangen en heeft meer en meer oog voor de klimaatwijziging. Het laatste rapport van november ondersteunt de stelling van de intellectueel-activist Bill McKibben dat we gegijzeld worden door de energieconcerns (zie vorig vredesnieuws http://www. vredesnieuws.be/sites/default/ files/vn_sept12.pdf). Slechts één derde van de reserves van de energiemaatschappijen kunnen gebruikt worden als we de klimaatopwarming beneden de 2°C willen houden.Verbranding van steenkool (energiecentrales) is dan wel de belangrijkste CO2 bron, maar ook olie (22%) en gas (15%) zijn belangrijke emissiebronnen. Het IAE merkt op dat hernieuwbare energie in de lift zit. Dank zij belangrijke subsidies zal haar aandeel toenemen tot 33% van de electriciteitsopwekking. De subsidies voor fossiele energie zijn echter een van de oorzaken voor de rem op hernieuwbare energie. Fossiele energie krijgt nog altijd zomaar 6 keer meer subsidies dan hernieuwbare. In 2011 ging nog 523 miljard dollar overheidsgeld wereldwijd naar fossiele energie. Het agentschap roept dan ook op om het beleid drastisch om te gooien. Het moge opgemerkt dat het IAE nog altijd uitgaat van de veronderstelling dat met een CO2 concentratie van 450 ppm (parts per million) de opwarming

onder de 2°C blijft. Heel wat wetenschappers bestrijden dit en stellen de grens op 350 ppm.

Een andere economie

Groeiende ongelijkheid, economische crisis, financiële crisis, energiecrisis, klimaatwijziging, ontmanteling welvaartstaat, ecologische crisis, ... Zou het kunnen dat al deze crisissen met mekaar verbonden zijn en dat ze niet elk appart kunnen opgelost worden? Steeds meer mensen denken dat. Ook in Vlaanderen krijg je de boeken niet meer uitgelezen die hierop bevestigend antwoorden. Er zijn ook meer en meer bewegingen die (deel)antwoorden proberen te geven.Vele spelers in het middenveld zijn op een of andere manier betrokken bij transitie. Transitie betreft de overgang naar een duurzame samenleving met minder ongelijkheid en respect voor de milieugrenzen. Recent was er het Lees verder p.6

Openingsuren Wereldwinkels Breendonk: wo 14-16

do 14-15 za 10-12 zo 10-12 Bornem: (tel 889 53 92) wo 13.30-16.30 za 9.30-12 13.30-16.30 Willebroek: di 10-12 14-17 wo 10-12 14-17 vr 10-12 14-17 za 10-12 14-17 Puurs: wo 14-16 do 9.30-12 za 9.30-12 14-17 zo 9.30-12 St.Amands di 10-12 wo 14-17 za 10-12 14-17

“MO*”, mondiaal magazine Het december van MO* is een jubileumnummer. MO* is 10 jaar jong. In dit dik nummer blikken de redacteuren terug op hun mooiste momenten. Voor China blikt men vooruit: zal dit land erin slagen om een socialere en ecologischer economie te worden? De financiële crisis is aanwezig met “Duurzaam bankieren in tijden van crisis. Een goed idee?” Het artikel over Ijsland bekijkt hoe men daar de crisis aangepakt heeft. Nadia Abdelouafi en Judith Vanistendael gingen in Berlijn op zoek naar de multiculturele stad. Ook Rio De Janeiro is een interessante stad, met burgemeester Eduardo Paes wil het een duurzame stad worden. Dimitri verhulst eindigt met een column: “Indignado”. En nog veel meer, ook op www. mo.be

Vrede Tweemaandelijks tijdschrift met achtergrondinformatie rond het wereldgebeuren. In het november-decembernummer vinden we een dossier over Iran en het (civiele) nucleaire programma. Ook China staat in de kijker met artikels over voedselveiligheid en de ecologische uitdagingen. Mathias Bienstman van de Bond Beter Leefmilieu kijkt vooruit naar Doha. In een interview met Abdeljalil Bedoui wordt de Arabische revolutie geëvalueerd. Ludo De Brabander bekijkt hoe de Koerden gebruik maken van de opstand in Syrië. Hij beschrijft ook de toestand in Gaza, een onbedoelde vooruitblik op de gebeurtenissen later in november. Walden Bello, één van de belangrijkste intellectuelen uit het Zuiden, krijgt 2 bladzijden om zijn analyse te delen. En nog veel meer.

GAZA ALWEER

Gaza in de media. Volgens de meeste media begon de laatste Gaza-oorlog op 10 november toen 4 Israëlische soldaten, in de grensstreek met Gaza, gewond werden door Palestijns mortiervuur. Zoals steeds werd het voorgesteld dat de Israëlische raketten hierop een antwoord vormden en dat Israël het recht heeft zich te verdedigen. Het kwam minder in de media dat 2 dagen ervoor een ongewapende 13-jarige Palestijn gedood werd door een Israëlische patrouille en dat op 5/11 een ander ongewapende inwoner uit Gaza eveneens werd neergeschoten. Deze laatste bleek een 20-jarige mentaalzieke man te zijn die zich te dicht tegen de grens met Israël had gewaagd. Terecht kan gesteld worden dat Palestijnse raketten op Israëlische burgers een onaanvaardbaar antwoord vormen op deze Israëlische aanvallen. In de media is dat niet altijd ook andersom waar.

Tijdens het november conflict was de overwegende toon in de media dat het een conflict betrof tussen twee evenwaardige partijen. Het onevenredig karakter van deze oorlog kan misschien geïllustreerd worden met dit feit: Eén enkele Israëlische raket op Gaza maakte evenveel slachtoffers dan alle raketten vanuit Gaza gedurende de laatste 3 jaar op Israël. Een andere reden die Israël aanhaalt voor haar blokkade van Gaza en haar raketaanvallen zijn de invoer van wapens vanuit Egypte al dan niet via tunnels. Als dat de reden is, waarom wordt dan ook de export tegen gehouden? Waarom is er een beperking op invoer van cement en mag geen voedsel zoals soft drinks en fruitsap ingevoerd worden? De media volgen ook dikwijls Israël, dat samen met de VS en Europa, de wereld voorhoudt dat Hamas het probleem vormt. Nochtans was Hamas niet aan de macht tot 2006/2007. Tussen 1993 en 2006 zetelde er een meer flexibele Palestijnse autoriteit als partner voor vreedzame oplossingen. Israël maakte daarvan geen gebruik. Wel integendeel: het ging verder met bezetting van Palestijns gebied, het bouwde verder illegale nederzettingen, het beperkte verder de rechten van Palestijnen, het legde steeds meer beslag op Palestijnse hulpbronnen en natuurlijke rijkdommen. Dat Hamas via eerlijke verkiezingen aan de macht kwam, is dus eerder het gevolg van de halsstarrige weigering van Israël om tot een vergelijk te komen. vredesnieuws p.4 4e trimester 2012

Richard Falk,

speciale VN-rapporteur voor Palestina ziet het zo: „Gaza is één van de dichtst bevolkte en verarmd gemeenschap van onze planeet. Meer dan de helft van de 1,6 miljoen inwoners zijn vluchtelingen en leven op een beperkte oppervlakte (één derde van het arrondissement Brussel-HalleVilvoorde - LS).”

Israël bezet Palestina.

Falk zegt ook:„Vanuit het gezichtspunt van internationale wetgeving en meer specifiek onder de Conventie van Geneve, is Israël, als bezettende macht, verantwoordelijk voor het welzijn van de bevolking van Gaza. De voortdurende vormen van zware collectieve bestraffing van een bevolking is een misdaad tegen de mensheid en een flagrante overtreding van artikel 33 van de 4e conventie van Geneve. De manier waarop Gaza door Israël behandeld wordt, laat de Palestijnen geen andere keuze dan zich te verzetten. Israël slaagt er tot nu echter goed in om dat verzet te controleren en te beheersen. Deze situtatie komt voor Israël zelfs goed uit om haar eigen bevolking te overtuigen dat een gevaarlijke vijand klaar staat en dat de militarisering van Israël een prioriteit is.”

Vrede wordt niet gewild. Voor Falk maakt de voortdurende uitbreiding van de Israëlische nederzettingen het onrealistisch via rechtstreekse onderhandelingen te komen tot een leefbare Palestijnse staat. „Dat politieke leiders in het Westen hun mantra blijven herhalen dat vrede mogelijk is via directe onderhandelingen is

ofwel een uitdrukking van de grootste incompetentie ofwel van totale kwader trouw. Hoe is het anders te verklaren dat ze enerzijds officieel de VN-resolutie blijven steunen die uitgaat van een Palestijnse staat binnen de grenzen van 1967 en anderzijds toelaten dat 600.000 bewapende Israëlis nederzettingen bouwen in de bezette gebieden met steun van het Israëlische leger. De leiders van Hamas hebben herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat ze akkoord gaan met een permanente vrede met Israël als deze zich terugtrekt binnen de grenzen van 1967 (22% van het historische Palestina) en als deze oplossing gesteud wordt door een referendum bij alle Palestijnen in de nu bezette gebieden. Het spektakel van een éénzijdige oorlog waarin Israël beslist hoeveel geweld gebruikt wordt, en Gaza de slagen ontvangt en in een gebaar van weerstand raketten mag afvuren die militair gezien geen enkele waarde hebben, is een schaamteloze vernietiging van de waarden van een echte beschaving. Het blijft natuurlijk onaanvaardbaar Israëlische burgers met raketten bestookt worden. Maar dit moet

afgewogen worden tegenover de onaanvaardbare taktiek van Israël dat alle kaarten van het conflict in handen heeft. Dat zelfs raketten uit Gaza toekomen op Jeruzalem, de heiligste van alle steden, kan niet anders dan geïnterpretteerd worden als een schreeuw om te overleven. Om dit te begrijpen moet men slechts het recente VN-rapport lezen dat besluit dat de verslechtering van de levensvoorwaarden Gaza onleefbaar maakt tegen 2020 (http://www.unrwa.org/etemplate. php?id=1423)” Bronnen: http://www.aljazeera .com/indepth/pinion/2012/ 11/2012111874429224963.html http://www.huffingtonpost.com/ omar-baddar/5-lies-the-mediakeeps-re_b_2160239.html http://www.driesvanagt.nl http://www.mo.be/opinie/ evenwicht-gaza http://www.dewereldmorgen.be/ artikels/2012/11/20/gaza-in-degrote-media-de-standaard Ludo Segers

vervolg van p3 transitiefestival in Gent met een volgelopen Vooruit waarin heel wat deelaspecten van het transitieproces aan bod kwamen (zie elders in dit blad). Een aantal groepen in meerdere gemeenten schakelen zich in in het wereldwijde transitiontowns netwerk. Er is het transitienetwerk middenveld. Allerlei andere initiatieven ontstonden de laatste jaren: klimaatwijken, klimaatneutrale steden en gemeenten, duurzaamheidsgroepen, korte keten initiatieven, biohuizen, voedselteams, consudelen,

  

    

                      

 

      

       


          

  

   

          

     



 

  

autodelen, gemeenschapstuinen...

Hopen op Doha?

In tegenstelling met Kopenhagen (2009) is er niemand die hoopt op een fair (historische vervuilers moeten grootste inspanning leveren), ambitieus (het probleem is gigantisch, de stappen naar oplossing moeten in verhouding zijn) en bindend (de landen moeten uitvoeren wat ze beloven) akkoord. Zonder globale, bindende, rechtvaardige afspraken komen we er niet. We hoeven echter niet bij de pakken te blijven zitten. Een driesporenaanpak dringt zich op. 1. Persoonlijk Individueel kan elk zijn/haar ecologische voetafdruk min of meer berekenen. Dt geeft dan meteen een (meestal onthutsend) idee hoever we staan van een

duurzame levensstijl. Het zegt ook iets over de terreinen waar we zelf al iets kunnen doen. We weten natuurlijk al dat meer bio, veggie, openbaar vervoer, fiets en dergelijke goed zijn voor duurzaamheid en ook voor onszelf. Met een beetje meer moeite kan je ook meer fairtrade producten kopen en duurzamer consumeren. Duurzamer met water omgaan, minder energie gebruiken en zelf energie opwekken zijn ook voor de hand liggende stappen. Een low-impact man/vrouw zullen we niet vlug worden. Maar instappen in een vrijwillig traject is hoe dan ook aangenamer dan het verplichte traject dat ons binnen een aantal jaren te wachten staat. 2. De transitie voorbereiden. Onze consumptie van materiële goederen kan en moet heel wat naar beneden. Als daar tegenover staat dat ons welvoelen erop vooruitgaat - en heel wat studies bevestigen dat - dan kan dat onze samenleving zelfs heel wat aangenamer maken. Deel uitmaken van groepen en netwerken is efficiënter voor het geluksgevoel dan meer consumeren. En waarom dan niet meteen participeren in groepen die de transitie voorbereiden. Ook in onze regio vind je Letsgroepen (diensten en goederen aan mekaar leveren op basis van complementaire munt), duurzaamheidsgroepen (vb voor bio-groenten en -fruit), fairtrade, wereldwinkels, ... 3. Blijf niet marginaal. Uiteindelijk moet de maatschappelijke ordening, de economische grondslagen, de financiering en de manier waarop we in de samenleving participeren, grondig veranderen. Dat is ook en vooral een politieke

FAIRTRADE WANDELING 24 februari 2012

De fairtrade trekkersgroep van Puurs lanceert een nieuw initiatief om de noodzaak van eerlijke handel en duurzaamheid te onderstrepen. Samen met een natuurgids wandelen we langs (on)bekende wegen van Puurs. We beperken de wandeling tot 5 à 6 km. Deze familiale wandeling sluit af in een gezellige omgeving waar we kunnen nagenieten met een babbel en drankje. Enkele verenigingen en organisaties presenteren hun aanbod. Inschrijven hoeft niet. Na 13/12 is er meer informatie. Kijk dan op www. fairtradepuurs.be of www. vredesnieuws.be

Schrijfkernen van Amnesty International. Puurs Vedett (kantine evenementenhal) Elke derde woensdag van de maand Van 19 tot 21u Lippelo Café De Wandeling Elke derde donderdag van de maand Van 20.30 tot 22u Blaasveld Parochiecentrum Elke eerste donderdag van de maand Van 20 tot 21u Briefschrijfacties zijn voorradig in de wereldwinkels te Breendonk, Puurs en Bornem en kunnen daar meegenomen worden. Boom Elke tweede dinsdag van de maand behalve juli en augustus Tussen 19 en 20 u Leopoldstraat 25, Boom

vredesnieuws p.6 4e trimester 2012

Vredesnieuws vermindert haar papieren oplage. Met het nieuwe concept van de jaarlijkse barbecue zullen we daaruit geen inkomsten meer halen. Dan kunnen we ons geen 670 papieren abonnees meer veroorloven. In de loop van volgend jaar willen we het aantal papieren abonnees terugbrengen naar 400. Uiteraard zullen betalende abonnees 4 keer het Vredesnieuws in de bus blijven krijgen. Zelfs naar de abonnees die gewoon bevestigen dat het Vredesnieuws welkom is, zullen we het blad via de post laten toekomen. Uiteraard zullen ook de abonnees die opteren voor een pdf-vredesnieuws dit via email toegestuurd krijgen. Daarom vragen we vanaf nu met wat meer aandrang om betalend abonnee (rek. 401-2016201-74 ) te worden of te bevestigen dat je het Vredesnieuws graag blijft krijgen. We zouden het ook zeer op prijs stellen als een (groot) aantal abonnees overschakelen op een pdf-abonnement. Op dit moment zijn er reeds 36 abonnees overgeschakeld.. kwestie. Politieke druk is dus noodzakelijk om te komen tot een maatschappij die duurzaam (binnen ecologische grenzen) én rechtvaardig (inkomensherverdeling) is. Heel wat organisaties en bewegingen zijn op deze vlakken aktief. Meedoen dus. 11.11.11, Klimaatcoalitie, Climaxi, milieubewegingen, middenveldorganisaties, vakbonden, ... ze zien ons graag komen. Bronnen: www.singfortheclimate. com ; „climate change, impacts vredesnieuws p.7 and 4e trimester 2012 vulnerability

KMS/AMOS stelt voor De eerste grote MIGRATIEQUIZ Quizmaster Bart Van Avermaet (Waldek uit Thuis) MECHELEN - VRIJDAG 1 FEBRUARI 2013 Wie weet het meest over ‘migratie’? Over de Belgische migratiepolitiek? Over de vreemdelingenwet en de Belgische migratiepolitiek? Over de verschillende groepen immigranten en vluchtelingen? Over hun opvang en integratie? Test jezelf, je collega’s, buren, familieleden, vrienden, medeparlementairen ! Schrijf je ploeg in voor de eerste ludieke en sfeervolle migratiequiz! Hoe kan je meedoen? Er is plaats voor quizploegen van maximum zes deelnemers. Zoek een ploegje bij elkaar en stuur een eerste inschrijvingsbericht naar [email protected] om je ploegnaam en contactadres te melden. Je ontvangt van ons een inschrijvingspakket en een quizreglement. Daarmee kan je de namen van de deelnemers doorgeven. Het inschrijvingsgeld bedraagt €12 per ploeg. Attentie! Diversiteit in je ploegsamenstelling loont! Je kan inschrijven tot 24 januari 2013—24u. Schrijf snel in. Het aantal ploegen is beperkt. Van zodra volzet sluiten we de inschrijvingen af. Wat kan je winnen? Iedereen gaat met een prijs naar huis, de prijzentafel wordt eerst bezocht door de winnende ploeg, en dan in volgorde van puntenaantal van de overige ploegen. Praktisch: Datum: Vrijdag 1 februari 2013 Aanvang: 19u30 (Einduur wordt voorzien rond 23u) Plaats: De Lindepoort, Begijnenstraat 18 bus 1, 2800 Mechelen Meer informatie via Hilde Geraets, [email protected], 0475/69.05.83 Wil je sponsoren door een prijs te schenken, neem contact met ons op. Fair Trade, bio– en ecoproducten zijn zeker welkom! Deze Migratiequiz wordt georganiseerd t.g.v. de KMS/AMOS campagne ‘Vrijwillige’ terugkeer? Stuur migranten niet terug naar AF! www.kms.be AMOS | 

in Europe” van het European Environment Agency van 21/11/2012 ; Human Impact Report: Climate Change — The Anatomy of a Silent Crisis van het Global Humanitarian Forum; Achtergrondinfo Debate for the Climate van 11.11.11 ; The Emissions Gap Report 2012 van het United Nations Environment Programme (UNEP), November 2012; Turn down the heat - why a 4°C Warmer World Must be Avoided: rapport van de Wereldbank van november 2012; Interview met Quamrul

Chowdhury op www.mo.be; World Energy Outlook 2012 van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) Ludo Segers

Jan Dumolyn &

Jan Dumolyn & Tjen Mampaey [red.]

Een geschiedenis

BELGIE Een geschiedenis van onderuit

Pieter Fannes, Jelle Haemers, Thijs Lambrecht, Yves Segers, Sven Steffens, Anne-Laure Van Bruaene, Eric Vanhaute, Lies Van Rompaey en Bart Vranckx.

Met medewerking van Frank Caestecker, Hendrik Callewier, Isabelle Devos, Bart De Wilde,

Jan Dumolyn is professor middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hij publiceerde onder

Eeuwenlang schreven kroniekschrijvers en andere historiografen bijna uitslui- tend over koningen, vorsten, edellieden en andere machthebbers. Hun genie! Hun verfijnde smaak! Hun tralala! Er zijn heelder bossen voor gesneuveld. Wat een verschil met de geringe aandacht voor de kleine man. Bertolt Brecht dichtte het al: Die im Dunkeln sieht man nicht, wie in de duisternis staat, ziet men niet. Tenzij... je het perspectief van je camera verandert en de geschiede- nis van onderuit belicht. Daar sluit België. Een geschiedenis van onderuit naadloos bij aan. Beleef mee hoe de dertiendeeeuwse handwerkers uit Damme een greep naar de macht doen. Pieker mee met een zestiendeeeuwse metserdiender uit Gent die driekwart van zijn loon aan eten spendeert. Loop mee naar een school in het negentiendeeeuwse Luik waar de leerkracht ook barbier is. Dans mee met de Brusselse Zinneke Parade de 21ste eeuw binnen. Kortom: luister naar de stem van de stemlozen. Want zij maakten onze geschiedenis.

andere De Brugse opstand van 1436-1438 en was coauteur van Ya Basta! Globalisering van onderop. Tjen Mampaey studeerde politieke wetenschappen aan de VUB en was onderwijzer in de Gemeenschapsschool in Puurs. EPO publiceerde van hem De Zwarte Hand, Die van De Lamp, IJzer en vuur en Is ’t nu al tijd, meester?

vredesnieuws p.8 4e trimester 2012

Transitie = overgang Op vrijdag 26 oktober werd er in de Gentse Vooruit het eerste transitiefestival georganiseerd. Een boeiende dag met een overvloed aan interessante sessies die het begrip “transitie” wat concreter maakten. Alle respect voor de lezer die absoluut niet weet wat hij nu moet verwachten. Ik kan me nog perfect het ogenblik herinneren waarop ik – ongeveer een jaar geleden – voor het eerst in aanraking kwam met de term “transitie” en stiekem aan het woordenboek probeerde te ontfrutselen wat dit nu eigenlijk wil zeggen: tran’sitie <de ~ (v.)> 0.1 overgang. Hmm, daar werd ik niet bepaald wijzer van. Uiteindelijk ben ik in mijn zoektocht – zo heb ik o.a. Rob Hopkins’ transitiehandboek gelezen – te weten gekomen waarom men gekozen heeft voor een ruim begrip als “transitie”: de overgang naar een nieuwe (veerkrachtigere!) samenleving die men wil bereiken, heeft immers een alomvattende visie nodig. Dit bleek ook duidelijk uit het ruime aanbod aan sessies en workshops die vrijdag aangeboden werden: “Koken met restjes”, “Toegang tot betaalbare en duurzame energie”, “Consudelen: meer koopkracht en minder materialen door delen en ruilen” om er maar enkele op te noemen. De dag begon met een lezing van Andrew Simms.Voornamelijk zijn sterk pleidooi voor een “15-uren-werkweek” is me bijgebleven. Als we met zijn allen minder zouden werken, kunnen vredesnieuws p.9 4e trimester 2012

we een oplossing bieden voor de werklozenproblematiek (alsook voor diegenen die te kampen hebben met te hoge werkdruk). We zouden met zijn allen meer tijd kunnen maken voor “the art of living”. Hiermee wil Andrew zeggen dat we belangrijke (survival) skills opnieuw kunnen aanleren (bijvoorbeeld groenten kweken) en dat er meer ruimte vrijkomt voor vrijwilligerswerk. Het nut van vrijwilligerswerk in onze maatschappij is immers niet te onderschatten: je moet je maar eens inbeelden dat alle medewerkers van jeugdbewegingen, het Rode Kruis, voedselbedeling,… een loon moeten krijgen. Uit het grote aanbod van het transitiefestival heb ik volgende twee sessies gekozen: Sessie 1: Op naar een financiële sector die transitie dient. Tijdens deze eerder technische sessie zijn er verschillende aspecten van het bankwezen aan bod gekomen. Zo werd ondermeer gesproken over de “bankgarantie van 100.000 euro”: ten eerste is het een illusie dat de overheid hiervoor garant kán staan, ten tweede is het een gevaarlijke illusie omdat zowel banken als individuen niet geneigd zijn hun financieel risicovol gedrag aan te passen als een overheid garant staat voor de gevolgen. Verder besprak men het feit dat de banksector stabieler wordt als ze meer eigen kapitaal zou aanhouden: 15% i.p.v. de gebruikelijke 1,5 à 3% van reguliere banken op dit ogenblik. Conclusie was dat er te weinig kennis i.v.m. de financiële en

economische sector is bij de bevolking, waardoor de banken vrij spel hebben. In het onderwijs zou op alle niveaus (en niet enkel in economische opleidingen) meer aandacht besteed moeten worden aan dit thema. Sessie 2: Impact en belang van stadslandbouw: is een alternatief voedselproductiesysteem mogelijk? De dag dat steden in hun eigen voedsel gaan voorzien is nog ver af, maar stadlandbouw biedt alvast vele mogelijkheden. Voedsel verbouwen op daken biedt enerzijds het voordeel dat er een waterbuffer ontstaat, waardoor rioleringen minder snel overbelast geraken. Anderzijds kan het de voedselproductie zichtbaarder maken voor stadsbewoners, die gelijk hun aantal voedselkilometers zien verminderen. Naast “landbouw” op daken kan ook het openbaar groen zijn bijdrage leveren. Zo zouden we meer en meer fruitbomen en struiken kunnen plaatsen in parken, bermen,… Hopelijk ging iedereen met evenveel inspiratie en goesting om dit in de praktijk om te brengen weer huiswaarts. Lies Vissers

vredesnieuws inhoudstafel Dit blad heeft als ambitie een forum te zijn voor de talrijke verenigingen, organisaties en bewegingen van Klein-Brabant en Willebroek die actief zijn rond thema’s als milieu, mensenrechten, arbeidersbeweging, vrede, rechtvaardige wereldhandel, ontwikkelingssamenwerking, antiracisme, vluchtelingen, duurzame ontwikkeling, vredesbeweging, vierde wereld, … We denken bijvoorbeeld aan Amnesty International, Jeugdbond voor Natuur en Milieu, fairtradegroepen, AZG, Hand in Hand, Argos, Wereldwinkels, 11.11.11-comité’s, Christelijke basisbeweging, vakbonden, ATD-Vierde Wereld, Broederlijk Delen, Simmerdown, Wrak, De Schakel, Natuurpunt, … Je kan ons ook bereiken op internet (www.vredesnieuws.be) Als je nog niet geabonneerd bent en je wil zeker zijn dat je dit Vredesnieuws ook in de toekomst nog krijgt, of je vindt dat er sowieso wat tegengewicht moet zijn voor de commerciële media? Stort dan minstens 2,5 Euro op rek 401-2016201-74 van het Vredesnieuws

Onze (klein)kinderen hebben een probleem

p. 1

Gaza alweer

p. 4

De eerste migratiequiz

p. 7

België, een geschiedenis van onderuit

p. 8

Transitie = overgang?

p. 9

Agenda

p. 10

http://www.vredesnieuws.be Agenda

[email protected]

Datum

Wat en wie?

waar?

5 december CC De Steiger Boom Documentaire film 20.15u “Silent Snow” 8 december Intercultureel Studiedag “het failliet 13-18u Vrouwencentrum van de multiculturele Paleisstraat 39, A’pen samenleving” www.vredesnieuws.be/node/660 10 december Centraal Station Stop The Killings 18.30u Brussel www.vredesnieuws.be/node/661 12 december De Nieuwe Ark Bewegingstheater 14u Ruisbroek-Puurs “In armoede grijsgedraaid” www.vredesnieuws.be/node/649 14 december Atlas | Carnotstraat 110 Soirée Migrée 2060 Antwerpen Literaire avond 24 januari Kaaitheater Brussel MO*debat: De mythe van de Sainctelettesquare 19 groene economie www.vredesnieuws.be/node/663

Bericht aan de abonnees: heb je liever dit vredesnieuws in de vorm van een pdf-file in je email-postbus? Stuur een berichtje naar [email protected] met vermelding: vredesnieuws.pdf graag.