Erkenningsnummer P 802006
België-Belgique P.B. 3190 Boortmeerbeek 2/3954
Alpaidis Tijdschrift voor Heemkunde Folklore en Oudheidkunde Nieuwsblad van de Hoegaardse Biergilde ‘Die Edele Orde van den Moutstock’
Anno XIL nr. 190 1/2013 driemaandelijks maart, april, mei 2013 Afgiftekantoor 3190 Boortmeerbeek
Inhoud De slag van Hoegaarden, 1013 (Rik Cipers) De magistraten van Antwerpen vragen garanties aan de Hoegaardse brouwers (Dr G. Vandenbempt) De Hoegaardiers gesneuveld voor het vaderland (1914-1918) (M. Dodion en W. Pedjko) De familie Finoulst duikt ook op in het archief van de Confrérie der V Geslachten van Hoegaarden (M. Dodion en W. Pedjko) Nieuwe publicaties waarin Hoegaarden een plaats heeft Heemkundig nieuws: 48ste Nationaal Congres Familiekunde Vlaanderen op zaterdag 4 mei 2013, met voorstelling van ons archief Alle eigenaars, met hun woonplaats en beroep, van de bebouwde en onbebouwde percelen te Meldert (Kadastrale legger Popp, ca 1860) (bewerking M. Dodion en W. Pedjko) Inhoud Familieschoon, jaargang 2012 Inhoud Alpaidis, jaargang 2012
Ver. Uitg. M. DODION, Lelielaan, 34, 3191 Hever
Editoriaal bij de 49ste jaargang van ons tijdschrift De herdenking van de veldslag van Hoegaarden maakt het voorwerp uit van een diepgaand regionaal onderzoek, de resultaten daarvan wachten wij af; ondertussen een inleidend artikel van Rik Cipers om ons er aan te herinneren dat duizend jaar geleden deze slag heel wat stof zware leemgrond heeft doen rondvliegen en grote gevolgen heeft gehad. Hoegaarden heeft dus geen versterkte burcht noch stadsmuur verworven en bleef een open gemeente, Tienen werd een belangrijke stad in streek en hertogdom Brabant. Hoegaarden consolideerde wel het restant van het vroegere Bruningerode1 als Luikse enclave. Dat heeft geen windeieren gelegd voor onze brouwers! De prins-bisschop verloor zoveel ridders dat prompt in Luik een abdij met kapittelkerk werd opgericht als eeuwigdurende herinnering. De graaf van Leuven zag zijn prestige navenant toenemen en schopte het tot hertog, maar ondertussen had men toch nog een goede eeuw gebakkeleid over de machtsverdeling in onze regio. Met het oog op het congres te Dilbeek in mei, geven wij twee voorbeelden i.v.m. de bruikbaarheid van ons archief: één voor de familie Finoulst (uittreksels uit brieven van Coleta en akten betreffende de palmprocessie) en twee voor Meldert (de bewerking van de kadastrale legger van Meldert, ca 1860); omdat de eeuwenoude palmprocessie deze maand uitgaat tonen wij de betrokkenheid van dezelfde familie met deze vermaarde ommegang. Een nieuw artikel over de eerste wereldoorlog heeft het over de gesneuvelde Hoegaardiers en kan tot nadenken stemmen over de manier waarop er met het verleden wordt omgegaan (krijgt een vervolg in het volgende nummer). En wat zou ons Hoegaarden zijn zonder een artikel over het Hoegaardse bier? Geniet mee van de na-ijver; niet alleen nu wordt er ijverig gekopieerd, op dat vlak moesten onze voorouders niet onderdoen. Wij hopen oprecht dat deze Alpaidis voldoet en wijzen er toch op, in de hoop dat het beloont wordt met een aangroei van ons ledental, dat in de plaats van de 24 pagina’s (al een paar nummers geleden), dit nummer er 40 telt.
1013 De veldslag van Hoegaarden 1013 Rik Cipers Deze vond plaats in 1013, vermoedelijk ten zuiden van het Sint-Lambertus kerkje, in de uitgestrekte vlakte, met als getuige ‘De Gete’. 1000 jaar geleden, in 987 was keizer Otto, bisschop van Luik aangesteld als territoriaal vorst van het graafschap Brunengeruuz2. Dit gebied lag tussen de Dijle: Beauvechain, Geldenaken, Orp le Grand, Grimde, Tienen, Glabbeek, Kiezegem en Tienen. Alpaidis stichtte het Kapittel in Hoegaarden. Voor dit Kapittel moest een nieuwe kerk gebouwd worden in een omheining van haar Castrum. Het was een prachtige kerk, SintGorgonius was de patroonheilige. Door deze feiten was Hoegaarden de uitgelezen plaats om het centrum van Brunengeruz te worden. 1
Etymologisch betekent het ‘gerooid bos van Bruno; dit graafschap lag tussen de Kleine Gete, de Dijle en de Velp en werd in 987 Luiks bezit; Alpaidis was de laatste gravin en had haar castrum te Hoegaarden, op de plaats waar nu de St-Gorgoniuskerk staat 2 Is de Franse vertaling van Bruningerode
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 2
Het graafschap reikte tot aan de poorten van Leuven. In Leuven had Lambertus zich gevestigd in zijn burcht (versterkt kasteel omringd door water). Lambertus was een afstammeling van het Karolingisch vorstenhuis. Hij droomde van roem en heerschappij. Hij had het aan de stok met de Duitse heersers en trok als banneling naar Frankrijk. Hij mocht terug naar zijn land komen, maar de aanstelling van een bisschop in het graafschap Brunengeruuz, dat aan het zijne grensde, zinde hem niet. Hierdoor verloor hij alle kans om Brunengeruuz te verwerven. Er bleef maar één middel; wapengeweld. En dit deed zich in 1013 voor. Balderik II De opvolger van Notker was prins-bisschop Balderik II, deze vreesde Lambertus. Balderik heeft getracht om in vriendschap en goede nabuurschap met hem te leven. Later op aandringen van de Duitse keizer wilde Balderik een burcht bouwen in Hoegaarden en begon met graafwerk van diepe grachten. We vermoeden dat het huidig klooster, Mariadal, kan aangewezen worden als zijnde het oude allodium, waar de bisschop zijn burcht wou bouwen. Lambertus wou dit niet laten gebeuren. Er kwam hevig protest, woeste aanvallen, moorden en plunderingen in het graafschap Brunengeruuz. Balderik stuurde een gezantschap om de kwestie in der minne te regelen, maar het baatte niet. Daarna probeerde de bisschop van Luik met dreigementen maar tevergeefs. Lambertus vreesde noch de mensen noch God. Het zal oorlog worden De veldslag had plaats tussen Tienen en Hoegaarden, tussen Klein Overlaar en Groot Overlaar, ten zuiden van het Romaans kerkje. Er waren woeste aanvallen en man tot man gevechten. Wij hebben er het raden naar welke wapens er toen werden gebruikt. Er vielen meer dan honderd doden en gewonden. Lambertus moest het onderspit delven en slaat met zijn gehavend leger op de vlucht. Het leger van Balderik, de overwinnaars, vierden in de regio van het klooster Mariadal. De overwinnaars aten, dronken en sliepen aldaar hun roes uit. Maar ondertussen liep Robertus, graaf van Namen ’s nachts naar de tegenpartij, hij pleegde verraad. Lambertus kwam terug naar Klein Overlaar en hakte de nog slapende ridders en soldaten in de pan. Herman van Eename, een bondgenoot van bisschop Balderik wou zich niet overgeven en verstopte zich, samen met een groepje soldaten in de toenmalige Sint-Gorgoniuskerk. Zij werden evenwel overmeesterd en door Lambertus gevangen genomen. Resultaat van de slag Er werden tijdens de gevechten ongeveer 300 soldaten en edele ridders vermoord. Hoegaarden werd het recht ontnomen om een burcht 3 te bouwen en verloor het recht om een stad te worden. Ondertussen had bisschop Gerardus verschillende bemiddelingspogingen ondernomen om Herman Eename uit de gevangenis te krijgen. Er kwam een vredesverdrag en daar werd aan toegevoegd waardoor het bisschop van Luik mogelijk was om het graafschap terug te kopen. Hetgeen gebeurde in 1099.
3
De burcht zou waarschijnlijk zijn ingeplant waar thans het huidige klooster zich bevind. Strategisch gezien zeer goed gelegen en de burcht was gemakkelijk te omwallen door de waterrijke omgeving. Het waarschijnlijk ook daar dat het leger van Lambertus de soldaten en ridders van Balderik ’s nachts overvallen heeft.
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 3
“ In de 18e eeuw was Hoegaards bier zo gevraagd en gekend, dat er namaak Hoegaardse op de markt verscheen…” De magistraten van Antwerpen vragen garanties aan de Hoegaardse brouwers. ------------------------------------------------------------------------------------------------In Alpaidis verschenen reeds 2 persoonlijke en lovende getuigenissen uit de 18 e eeuw over de uitmuntende kwaliteit van het Hoegaards bier.4, 5 Hoegaards bier was zeer gekend en werd uitgevoerd naar talrijke steden. Maar wat goed is, wordt ook al eens nagemaakt… en zo verscheen er ook “namaak” Hoegaarden op de markt. In het rijksarchief vonden we een akte uit 1721 terug waarin dit probleem aangekaart werd door de magistraten van Antwerpen. Transcriptie van de tekst. 6 Eerweirdige eersaeme seer discrete. De Heeren van het magistraet van Gendt hebben ons in den jaere 1721 te kennen gegeven hoe dat binnen hunne stadt van tijde tot tijde veele slechte bieren wirden gebrocht met aengeven al ofte alhier binnen Antwerpen waeren gebrouwen, om het welck te verhoeden alsdoen tusschen de twee steden vast is gestelt geene bieren van hier naer Gendt te verseijnden dan versien wesende met behoorlijcke certificatie behelsende den naem van de Brouwerije ende Brouwer, door wie de selfde sijn gebrouwen, te teeckenen door eenen secretaris ofte eenen gecommitteerden, t welck alsoo tot hier toe … … wordt geobserveert , sijnde ter deije eijnde alhier aengestelt eenen persoon den welcken sijne signe ende cachet naer de voorsijde stadt Gendt heeft afgesonden, omme aldaer te connen worden gekent alles naer luijdt de missive (zie verder) alhier bij copije gevoegt; doch het selfde geschiedt oock ten regarde van
eenige brouwers op het platt landt de welcke hunne bieren alhier voor Hoegaersche aengeven ende neyt binnen uwer stadt en sijn geweest waerdoren uwer neiringe wordende vercort ende onse Borgers bedroghen, soo achten wij insgelijckx seer noodigh te wesen dat uwen hunne bieren doen versien door dusdaenighe certificat inhoudende als voorsijdt is den naem van de Brouwerije, ende Brouwer, het getal van de tonnen op eene voiture ofte in een schip wesende, designerende het merck van de tonnen, naem ende dach van den afseijnder in de gevallen het eenen anderen persoon
4
ALPAIDIS, Anno XLVIII 3/2012 :” Sinds mensenheugenis werd er geen betere Hoegaarden gedronken.” ALPAIDIS, Anno XLVIII 4/2012 :” Het Hoegaards bier was zo goed, dat mijn vrouw de smaak ervan te pakken gekregen heeft.” 6 Rijksarchief Leuven, S.A.L., Hoegaarden, Processen, n° 4196, losse akte van 2 blz. 5
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 4
is als den Brouwer, die deselfde afseijndt : Het welck wij verhopen uwer seer aengenaem moet wesen; waer naer wij op sekere pene sullen verbieden eenighe Diestersche bieren alhier te brengen ofte aenveerden dan voorsien sijnde met de selfde Certificatie, verwachtende hier oppe der selfder Antwoordt blijven met veele Achtinghe Eerweidige Eersaeme seer Discrete Edele Goede Vrienden Borgem(eeste)ren schepenen ende Raedt der stad Antwerpen. “ De missive waarnaar verwezen wordt in bovenstaande brief, was ook bijgevoegd: Transcriptie van deze tekst. 7 Missive van de heeren Schepenen van de keure en Raedt der stadt Gendt de dato 18 april 1721 Edele Weerde Wijse ende seer voorsinnighe heeren.
Alsoo wij daegelijckx meer en meer worden onderricht van dat op den naeme van Antwerpsche bieren veele slechte ende vremde bieren in dese stadt comen die wij gelooven van op het platte landt comen ende den naem emprinteren in prejudicie van uw ingesetenen soo bidden wij U soo goedt te willen sijn van niet qualijck te nemen dat wij geene bieren en sullen admitteren dan de geene hebbende behoorlijck certificaet van Uw greffiers ofte sulckx daenigen persoon als U daertoe sullen gelieven te committeren dan sullen sulcks niet beginnen als vorens wij U sentiment daer over gehoort hebben…. leeger stont U E oodmoedige schepenen can de keure ende Raedt der stadt Gent
7
Rijksarchief Leuven, S.A.L., Hoegaarden, Processen, n° 4196, losse akte van 1 blz.
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 5
Bespreking van de akten: De magistraten van Gent kloegen bij hun collega’s van Antwerpen dat er veel slechte bieren verkocht werden in hun stad. Een aantal van deze bieren zouden in Antwerpen gebrouwen zijn. Zij vroegen aan de magistraten van Antwerpen om de bieren, gebrouwen in hun stad, te voorzien van een behoorlijk certificaat. Dit certificaat diende te vermelden : - de naam van de brouwerij - de brouwer - en getekend te zijn door een secretaris of gemachtigde. De magistraten van Antwerpen stuurden nadien een brief naar de regentie van Hoegaarden. “ doch het selfde geschiedt oock ten regarde van eenige brouwers op het platt landt de welcke hunne bieren alhier voor Hoegaersche aengeven ende neyt binnen uwer stadt en sijn geweest waerdoren uwer neiringe wordende vercort ende onse Borgers bedroghen “ Hoegaards bier werd ook nagemaakt op het platteland en als Hoegaardse verkocht in de stad Antwerpen. Dit was in het nadeel van de Hoegaardse brouwers, die daardoor inkomsten misten. Maar dit was ook in het nadeel van de Antwerpse consument, die een minderwaardig bier te drinken kreeg ! Er werd gevraagd aan de Hoegaardse brouwers om hun bieren te voorzien van de nodige certficaten met vermelding van : - de naam van de brouwerij - de naam van de brouwer - het getal van de tonnen op het voertuig of het schip - het merk van de tonnen en eventueel de naam en dag van de afzender, zo dit niet de brouwer zelf was.
naer wij op sekere pene sullen verbieden eenighe Diestersche bieren alhier te brengen ofte aenveerden dan voorsien sijnde met de selfde Certificatie, verwachtende hier oppe der selfder Antwoordt blijven met veele Achtinghe Wat de Hoegaardse regentie hierop antwoordde, blijft een open vraag… Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode.
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 6
De gesneuvelde Hoegaardiers van WO 1 (M. Dodion en W. Pedjko) Einde van de oorlog op 11 november 1918, geen einde aan de troepenbewegingen en veel onrust bij de families over het lot van hun dierbaren. Duitse soldaten trokken weg, geallieerden namen hun plaats in. Ook te Hoegaarden waren er nog troepenbewegingen van Fransen, Canadezen,… en het was half 1919 vooraleer de gemeente eindelijk vrij was van militairen allerhande. Ondertussen kwamen ook dienstplichtigen thuis. 120 Hoegaardiers hebben gestreden in de Grote Oorlog, zoals hij door de tijdgenoten werd genoemd. Uiteindelijk zijn er op die vier jaren 15 Hoegaardiers gesneuveld, waarvan 14 uit de parochie Hoegaarden en één uit de parochie Hoksem. In de parochie Overlaar waren er 18 mannen onder de wapens geroepen, maar niemand is gesneuveld.8 Families kwamen ook terug uit Nederland, uit Engeland,…Weggevoerden en krijgsgevangenen, gelukkiglijk weinig in aantal, begonnen terug te keren en zelfs vermisten, verschenen, als bij wonder’ terug in de gemeente. En tot slot waren er ook nog de vrijwilligers, waarover meer ook in ons volgend nummer. Deze ramp mag nooit in de vergetelheid geraken. De grote held bij ons en in de ogen van de hele wereld, de man waar iedereen die begaan was geweest met de oorlog naar opkeek, was ongetwijfeld de aartsbisschop van Mechelen, kardinaal Mercier. Al in zijn vastenbrief van februari 1919 9 riep hij de gelovigen op om zeker de gesneuvelden en de helden, de militairen die gevochten hadden in de oorlog, nooit te vergeten. Daarom moesten er drie besluiten genomen worden in elke parochie. De kerkvorst drukte het zo uit: ‘Drie voorname gedachtenissen verdienen ten eeuwigen dage bewaard, het uitbreken van de oorlog, de heldenmoed onzer soldaten, de bescherming uit de Hemel die ons de zege schonk.’ 1. Het uitbreken van de oorlog zal elk jaar in herinnering worden gebracht door het luiden van de stormklok op 2 augustus op het uur van het angelus (middaguur). 2. Jaarlijks zal er in de eerste helft van november een plechtige dienst gehouden worden voor de zielenrust van allen die in de oorlog, de gevangenis, de concentratiekampen hun leven gaven voor het vaderland. In de kerken zullen de namen van de parochianen die ten dienste van het vaderland zijn gesneuveld worden ten toon gehangen of, beter nog, in een stenen of marmeren plaat gebeiteld. 3. Op elke 8ste december, feestdag van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria, dag waarop België voor de eerste maal in 1868, en andermaal in 1918, aan het H. Hart werd toegewijd door het Belgische episcopaat, zal door een plechtig lof de gedachtenis worden gevierd van de bescherming die wij bekennen aan het H. hart van Jezus en aan Maria Onbevlekt verschuldigd te zijn. Hoe zit dat met de jaarlijkse herdenking in november en het lof in december? En het luiden van de grote klok op 2 augustus? De namen van de parochianen voor altijd in koper vereeuwigd in de kerk Dit onderdeel van het tweede punt van de kardinaal werd door de Hoegaardse parochiegeestelijkheid en de kerkfabriek mooi uitgevoerd, in duurzaam materiaal en in 8
Uit het verslag van de pastoor van de parochie Overlaar; wel zijn er drie verminkt uit de oorlog gekomen. Collectio epistolarum Pastoralium, uigeverij H. Dessain, 1922, p. 943-944, Herderlijke brief voor de vasten, 11.02.1919 9
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 7
overeenstemming met de rococostijl van de kerk. En blijkbaar zonder dralen, want zelfs de gemeentelijke overheid was niet op de hoogte; althans niet officieel. Op 4 maart 1920 richt de provinciegouverneur van Brabant een schrijven tot de Mechelse aartsbisschop in verband met het plaatsen van een herdenkingsmonument voor de gesneuvelde soldaten in de kerk van Hoegaarden. Hij betoogt dat de gedenkplaat er is geplaatst zonder toelating.10 Begin april stuurt het aartsbisdom als antwoord dat het project goedgekeurd is geweest door het ‘Comité diocésain des monuments’, en dat het bisdom zich dus niet verzet tegen de plaatsing van dit monument. Maar, zo voegt men er aan toe, de kerkfabriek moest wel de administratieve formaliteiten in orde brengen. 11 Op de gemeenteraad van 29 augustus 1920 wordt besloten de discussie over het al of niet goedkeuren van de gemeenteraad in verband met het monument dat ter ere van de gesneuvelden in de kerk is opgehangen, te verwijzen naar een latere datum. 12 De volgende gemeenteraad, die van 18 september 1920, zal het monument voor de gesneuvelden, goedkeuren.13
Wie waren onze gesneuvelde Hoegaardse militairen en waar zijn ze begraven? 1. Belen Emile (Hoeg. 20.05.1886), zoon van Belen Jules (Hoeg. 08.07.1855), wagenmaker en getrouwd met Vanex Victoire (Hoeg. 19.04.1855) op 27.11.1880; hij had twee jongere zussen: Melanie (Hoeg. 28.06.1891) en Marie-Louise (Hoeg. 30.09.1897); Hij overleed in het militair hospitaal te Calais op 06.01.1915 ‘des suites de ses blessures, mort pour la Belgique’14. Hij ligt begraven te Calais, stedelijke begraafplaats Nord, Bvd du 8 mai, Belgische militaire begraafplaats (soldaat 2 kl. Mil. 1907; 1 (21) Linie ¼ (4 Cie) 2. De Welde Alexander (Hoeg. 29.08.1891), die te Hoegaarden getrouwd was op 21.02.1914 met Depus Aline (Hoeg. 24.09.1889) en soldaat was; hun dochter Elisa werd geboren te Hoegaarden op 7 januari 1915. Alexander sneuvelde op 2315 oktober 1914 aan de IJzer als Grenadier. De slag aan de IJzer was definitief begonnen op 18 oktober. Het Regiment Grenadiers werd in 1837 opgericht en bleef tot het einde van de 20 ste eeuw bestaan. De Grenadiers moesten groot en sterk zijn omdat ze granaten moesten werpen. Omdat die projectielen juist gericht moesten gegooid werden ze ook uit de besten geselecteerd, zodat ze de status kregen van elite soldaten, met speciale kledij (een berenmuts) en meer soldij. Elk infanteriebataljon had een compagnie Grenadiers. Hij was soldaat 2 kl. BV 1911; 1 Grenadiers 2/3 (7 Cie). Waar werd hij begraven?
10
AAM, Parochie Hoegaarden Sint-Gorgonius, schrijven van 4 maart 1920 Idem, schrijven van 6 april 1920 aan de provincie 12 Régistre au Délibérations du Conseil Communal d’Hougaerde, 1920-1930, p. 28, (29.08.1920) : 4. Avis à émettre au sujet d’un souvenir de la guerre placé dans l’église Saint-Gorgon 13 Idem, p. 32, (18.09.1920), wordt dezelfde vraag hernomen als derde punt van de agenda en nu geeft de raad een gunstig advies om het monument te behouden 14 Bevolkingsregisters Hoegaarden, 1911, dl 2/71, Stoopkensstraat 3 15 Volgens het dodenregister in Flanders Field overleed hij op 22 oktober 11
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 8
Het monument in de Sint-Gorgonuiskerk, met de 14 gesneuvelde Hoegaardse militairen De naam van Louis Devos van Hoksem ontbreekt
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 9
3. D’Helft Georges (Snaaskerke 13.08.1894), zoon van stationschef D’Helft Thomas (Liège 28.02.1863) en getrouwd te Liège op 28.09.1886 met Germay M. Françoise (Liège 19.01.1861); Hij had twee oudere zussen: Marie (Liège 14.08.1887) en Gabrielle (Liège 12.05.1891); hij was sergeant (BV 1912 instructeur; 10 Linie (4/1) en sneuvelde 27.05.1916 aan het IJzerfront te Beverdijk – Diksmuide. Hij ligt op de militaire begraafplaats van Adinkerke, Heldenweg, graf nr 1300. Voor half juni 1913 was Thomas stationschef te Diksmuide en begin 1920 werd hij overgeplaatst naar Verviers; van vader D’Helft hebben we ook het verhaal over de aanval op het station op 18 augustus 1914 en het gedurende enkele dagen gevankelijk meevoeren van o.a. Thomas door de Duitsers. 4.Doyen Emile (Hoeg. 20.09.1887), zoon van Doyen Antoine (Hoeg. 10.05.1849), herbegier te Klein Overlaar nr 3 en van Dotremont Henriette (Oorbeek 01.02.1850-Hoeg. 06.12.1915); hij was de vijfde in de rij van zeven kinderen: Emilienne (Châtelineau 11.03.1875), Louis (Hoeg. 17.09.1878), Emerence (Hoeg. 24.02.1881), Edouard (Hoeg. 09.07.1885), dan Emile en vervolgens nog Aline (23.04.1890) en Theophile (Hoeg. 28.09.1893); ‘Gesneuveld voor België te Wolverthem (Westrode) 29. September 1914, sergent (sic) fourier 3e d. ligne, n° matricule 53632.’16 Op het monument in de kerk staat 01.10.1914. hij ligt op de gemeentelijke begraafplaats Willebroek, ereperk graf nr 159 (1924/11/17) 5. Drossart Theophile (Hoeg. 20.03.1897) was samen met zijn twee oudere zussen Bertha (Hoeg. 03.12.1894) en Melanie (Hoeg. 06.04.1896) opgebracht in het wezenhuis op de Stoopkensstraat; de toenmalige directeur van het gesticht was Lochie François (Hoeg. 12.12.1863-07.11.1921), getrouwd met Drossart Melanie (Hoeg. 31.03.1861). Melanie was de zus van de vader van de kinderen Drossart. In die periode verbleven in het Hoegaardse wezenhuis ook nog Troost Leopold (Charleroi 08.05.1895), Vanderwaren Theophile (Hoeg. 20.10.1900) en Finoulst Henri Joseph (Hoeg. 22.05.1904)17 Bij zijn naam staat vermeld ‘Mort pour la Belgique, 28.05.1918’18. Hij sneuvelde te Westouter (soldaat 2 kl. OV; 20 Linie 2/5) en is begraven op de militaire begraafplaats van Wastvleteren, St-Maartensstraat, graf nr 890 6. Giroulle Arthur (Hoeg. 13.05.1881), kuiper en herbergier op de Grote Plaats, op 9 augustus 1908 getrouwd met Giroulle Thérèse; zij hadden twee kinderen: Joseph Arthur (Hoeg. 22.08.1909) en Josephine (Hoeg. 05.07.1913). Arthur was zoon van Giroulle Alexander. Hij was bij de Grenadiers (sold. 2 kl. Mil. 1902; 1 Vestingsgrenadiers 4/6) en overleed op 29.09.1915 in het interneringskamp te Harderwijk (Nederland) waar 15.000 Belgische militairen werden vastgehouden. Het neutraliteitsverdrag legde aan Nederland de verplichting op de buitenlandse militairen te interneren. Waarschijnlijk was hij na de val van Antwerpen (10 oktober 1914) met zijn eenheid in Nederland terechtgekomen. Hij ligt begraven te
16
Bevolkingsregisters Hoegaarden, 1911, dl 4/29; een andere bron vermeldt hem als soldaat van het 23 ste linieregiment (?) 17 Finoulst Henri Joseph had zijn wettige woonplaats bij kolenhandelaar, landbouwer en herbergier Delmotte Louis, zijn grootvader, na de dood van zijn moeder Delmotte Thérèse Palmire in 1906; Gasthuisstraat 13 toendertijd ‘In den Plezanten Hof’ 18 Bevolkingsregisters Hoegaarden, 1911, dl 2/71, Stupkensstraat 61 (sic)
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 10
Harderwijk (Gelderland) op de algemene begraafplaats in het Belgisch erepark, vak A, rij 5, graf nr 10. 7. Peten Alphonse Vital (Kumtich 24.03.1891), zoon van Peten Egide (Kumtich 09.04.1850), landbouwer te Hauthem en gehuwd op 13.10.1888 met Richard Eugénie (Oplinter 16.06.1864); hij had een zus en een broer: Marie Henriette (Kumtich 20.09.1889) en Alfred (Kumtich 02.09.1893) In het bevolkingsregister staat vermeld ‘Mort pour la Belgique’19; hij was bij de Grenadiers (sold. 2 kl. Mil. 1911, 1 Grenaders 3/1). Hij overleed te Caen, hoofdplaats van het departement Calvados, in een Frans militair ziekenhuis dus op 04.08.191520. hij is (her)begraven op ons oud kerkhof op 2 maart 1924 (als enige van onze gesneuvelden?) 8. Serin Theophile (Meldert 02.11.1887), werkman aan de spoorwegen, getrouwd te Destelbergen op 28.08.1913 met Roets Marie Josephine en zij woonden op het Smisveld (K. Astridlaan); hun dochter Ivonne Clemence was geboren te Sint-Niklaas op 25 mei 1913. Hij sneuvelde te Steenstraete op 24 april 1915. Het was aan het einde van de middag op 22 april van dat jaar, dat de Duitsers de eerste gasaanval hebben uitgevoerd. Theophile werd slachtoffer van de eerste uiting van chemische oorlogvoering, onbekend voor onze soldaten, zonder verweer; eens het gas ingeademd was men verloren! (sold. 2 kl. BV 1910; 1 Grenadiers 2/1 (5 Cie); onbekende begraafplaats! 9. Stes Ferdinand (Hoeg. 29.01.1898), zoon van dokter Denis Stes de oude (Leuven 15 03 1853), die dokter in de geneeskunde was en apotheker en op 01.02.1896 een tweede huwelijk was aangegaan met Wiket Marie Flore (Vyle Tharout-Liège 09.05.1861. Ferdinand was sergeant (sergeant BV 1911; 9 Linie 1/3 (3 Cie) en sneuvelde te Stadenberg, gehucht van Staden. Lag onder de oorlog in Duits gebied en werd bevrijd bij het geallieerde eindoffensief, waarbij Ferdinand sneuvelde, 6 weken voor het einde van de oorlog, op 29.09.1918! Is begraven te Steenbrugge, Kleine Kerkhofstraat, militaire begraafplaats, graf nr 354 10. Stockmans Arthur (Hoeg. 28.05.1890), fabrieksarbeider, zoon van Stockmans Louis (Hoeg. 27.04.1861) en op 15.04.1885 getrouwd met Godefroi Elise (Hoeg. 16.04.1866), fabrieksarbeider en herbergier op de Vroente; de jongere broer en zussen waren Melanie (Hoeg. 23.11.1892), Michel (Hoeg. 05.12.1895) en Alice (Hoeg. 28.04.1899). (soldaat 2 kl. Mil. 1910; 1 Grenadiers 1/3 (3 Cie). Hij overleed eveneens op 29.09.1918 in De Panne in het Rode Kruishospitaal L’Océan, ook hospitaal van de koningin genoemd. Hier was het centrum van de militaire gezondheidszorg en De Panne was de hoofdstad van het niet-bezette België. Medici van over heel de wereld kwamen de gebruikte technieken bestuderen, er werden 24.000 gewonden behandeld. Hier was ook het allereerste atelier voor de fabricatie van kunstledematen en werd aandacht besteed aan de ontspanning voor de patiënten. Begraven te? 11. Stockmans Guillaume Constant (Hoeg. 12.09.1890), zoon van schaliedekker Stockmans Henri (Hoeg. 26.10.1863) en Schoensetters Marie Louise (Hoeg. 29.05.1867-05.05.1905), Henri was op 04.06.1906 hertrouwt met Wuyts Barbe Mathilde; broer en zussen waren Marie Palmire, Rosalie en Corneille Emile en hij had ook een halfzus Jeanne Marie (Hoeg. 15.05.1907). Zoals Serin Theophile overleed hij ook op 24 april 1915 te Steenstraete ten gevolge van de allereerste gasaanval uit de krijgsgeschiedenis (sold. 2 kl. mil. 1910; 1 Grenadiers 3/1 (9 Cie); begraafplaats onbekend. 19 20
Bevolkingsregisters Hoegaarden, 1911, dl 5/68, Hauthem 77 Volgens Flanders Field op 24.07.1915
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 11
12. Swellen Henri Jacques (Hoeg. 10.07.1889), was spoorwegarbeider zoals zijn jongere broer Armand François (Hoeg. 03.05.1893); zij hadden een oudere zus Melanie (Meldert 05.04.1882) en een jongere zus en 2 jongere broers: Thecla 21 (Hoeg. 12.10.1896) en Ferdinand Leopold (Hoeg. 11.11.1897) en Alfred Joseph (29.03.1900): de ouders waren Swellen Pierre (Hoeg. 26.02.1859), brouwerijarbeider en herbergier, getrouwd te Meldert op 20.10.1888 met Dethiège Anne Marie (Meldert 07.03.1865) Het overlijden als gesneuvelde voor het vaderland staat niet vermeld in het bevolkingsregister. Hij was sergeant (mil. 1909) bij het 13de Linieregiment (2/1, 5 Cie). Begraven te Adinkerke, Heldenweg, militaire begraafplaats, graf nr 1274. 13. Van Stappen Jean Armand (Tienen 27.12.1887), fabrieksarbeider, was getrouwd met Vandenbergh Trinette (Hoeg. 24.07.1884) op 15.10.1910; zij hadden een zoon François (Hoeg. 15.10.1910); zijn weduwe zal hertrouwen op 11.09.1920 met Vandevijver Antoine (Sint-Niklaas 14.07.1890); hij was kanonnier en overleed te Heerlen (Nederland) op 02.11.1918. De geïnterneerde Belgische militairen konden vanaf juli 1915 in de Nederlandse mijnen gaan werken. Te Heerlen werd voor hen een barakkenkamp gebouwd en men kon er als mijnwerker verblijven met zijn gezin. Op het einde van de oorlog brak ook daar de epidemie uit van de Spaanse griep, die waarschijnlijk Jean Armand fataal is geworden. Bgraven ter plaatse? 14. Wallens Emile (Hoeg. 01.12.1890), zoon van Wallens François (Kumtich 07.12.1860) en Vandenbempt Marie Colette (Neervelp 18.02.1866-Hoeg. 17.07.1907); hij was de tweede van zeven kinderen. Begraven te Champion, rue de Fernelmont, mil. begraafpl., graf nr O 29 (10.04.1922) (sold. 2 kl. mil. 1911; 10 Linie ½) 15. Devos Louis Guillaume (Hoeg. 30.09.1887), oudste zoon van Devos Jules (Hoeg. 18.09.1856) en Huts Thérèse (Hoeg. 05.08.1861). In het bevolkingsregister is zijn overlijden wel opgetekend als ‘Mort pour la patrie’22. Hij was soldaat 2 kl. mil. 1907, 3 Jagers te Voet en sneuvelde op 24 oktober 1914, begraafplaats onbekend? 11 november 1968 50e verjaardag wapenstilstand ontvangst op het gemeentehuis Rede uitgesproken door Hettich A., burgemeester Beste Vrienden, In naam van de gemeenteraad, hartelijk welkom op ons gemeentehuis. Wij zijn hier thans verenigd om hulde te brengen aan U en aan al diegenen die vier jaar lang gewacht hebben op 11 november 1918. Vier jaar van onnoemelijk lijden in en alles vergetende opofferingsgeest. Vier jaar van een pijnlijke onwetendheid over het lot van Uw nabestaanden. Vier jaar van het schoonste van Uw leven hebt U geofferd in modder en slijk, wind, koude en ellende opdat ons land in vrede zou herrijzen uit zijn puinhoop. Het is mij onmogelijk die vier jaar te schetsen in enkele woorden: Het oorlogsgeweld met zijn vuurmonden die hun dodend schroot over de lijnen (linies) uitspuwen. Het aanbrengen van munitie gepaard gaande met vloeken en tieren. De steigerende paarden, de vastgelopen wagens. 21 22
Getrouwd te 22 Bevolkingsregisters Hoegaarden, 1911, dl 5/78 Bevolkingsregisters Hoegaarden, 1911, dl 5/78
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 12
Het afdragen van gewonden, het terzijde leggen van de doden. De angst en de kommer van al wat er rondom U gebeurt. De infanterie die ten aanval trekt de bajonet op het geweer. De ontploffende fusees (lichtpijlen) die het slachtveld verlichten. De pinnekensdraad versperringen. De verraderlijke gasaanvallen van de vijand. De gruwelijke ‘tir de barrage’ van de artillerie. De eindeloze loopgraven en de goed verscholen bunkers. Dit alles hebt U meegemaakt, doorstaan, overleefd. Vier jaar lang hebt U de wereld getoond tot welke opofferingen een klein volk in staat is en welke inspanningen kunnen gebracht worden opdat dit volk groot zou worden en zijn bestaan waardig zou zijn. U waart en blijft nodig steeds een toonbeeld voor onze jeugd en indien wij ieder jaar eraan houden een bloemenhulde te brengen aan het ereperk en de gedenkzuil op het kerkhof, samen met de schoolgaande jeugd, dan is dit omdat wij onze jeugd er willen van bewust doen worden van het offer dat u hebt gebracht en welke taak hen morgen op de schouders kan worden gelegd. Want de ONREDELIJKHEID is nog steeds niet uit het mensdom verbannen en de ware vrede kennen wij nog steeds niet. Vietnam en het Midden Oosten zijn daarvan de sprekende getuigen. En er is ook niet veel nodig om een nieuwe oorlog te ontketenen. De bezetting van Tsjecho-Slowakije door de Russen heeft ons vertrouwen in die mensen diep geschokt. En opnieuw is het spook van de oorlog, waarbij wij zouden kunnen betrokken worden, opgedoken. Maar wees ervan overtuigd beste vrienden. Uw opvolgers zijn paraat en zullen Uw voorbeeld gedenken. Sta mij nu toe even een hulde te brengen aan diegenen die gesneuveld zijn op het veld van eer: (De heer Van Bever, eerste schepen, doet het dodenappel in alfabetische orde) En hier krijgen we nu de lijst van de 15 gesneuvelde Hoegaardiers: Louis Devos, van Hoksem-Hoegaarden23, waarvan wel aangeduid is in het bevolkingsregister ‘Mort pour la Patrie’, maar die niet vermeld staat op het monument in de kerk, wordt hier in ere hersteld Belen Emile Devos Lodewijk Dewelde Alexander D’Helft Georges Doyen Emile Drossart Théophile Giroulle Arthur Peten Vital
Calais IJzer IJzer IJzer Nieuwenrode IJzer Holland Frankrijk
6 januari 1915 1914 23 oktober 1914 27 mei 1916 1 september 1914 28 mei 1918 29 september 1915 4 augustus 1915
23
AAM, verslagen over de eerste wereldoorlog, parochie Hoksem; hierin vermeldt pastoor Mast dat er van de 16 parochianen, die meegevochten hebben in de oorlog er 15 gezond en wel zijn weergekeerd; vermits sinds 1905 Hoksem een volwaardige parochie was geworden, los van de parochie Hoegaarden, werd waarschijnlijk Louis Devos niet vermeld op het monument in de Sint-Gorgoniuskerk.
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 13
Serin Théophile Stes Ferdinand Stockmans Arthur Stockmans Constant Swellen Henri Van Stappen Armand Wallens Emile
IJzer Stadenberg IJzer IJzer IJzer Holland Namen
Burgerlijke slachtoffers: Mevrouw Louis Geens-Finoulst Moyaerts Alphonse
24 april 1915 29 september 1918 29 september 1918 24 april 1915 10 juni 1916 2 november 1918 26 augustus 1914
Hoegaarden, 18 augustus 1914 Idem
Dan wil ik ook hulde brengen aan alle strijders van 14-18 die niet meer zijn. Voor hen en in het bijzonder voor Vandeplas Hubert, vaandeldrager van de Oud-strijdersbond die zaterdag ten Grave werd gedragen vraag ik dan 1 minuut ingetogenheid. (vaderlands lied) Er blijft tussen het gemeentebestuur en de bond van oud-strijders nog steeds een vraagstuk op te lossen. Indien wij voor de oorlog 1940-45 beschikten over een prachtig oorlogsmonument, dat helaas door de tweede oorlog werd vernietigd, dan is het ons, ondanks de menigvuldige projekten die werden ingediend nog niet gelukt de goedkeuring hiervoor te krijgen van de hogere overheid. Verleden maand heeft de gemeenterad opnieuw een project goedgekeurd en ik zal niet nalaten mijn invloed bij alle betrokken instanties te doen gelden zodat binnen enkele maanden een nieuw oorlogsmonument zal prijken op het gemeentelijk domein in de Tiensestraat. Namen als Diksmuide, Yperen (Ieper), Kaaskerke, Ramskapelle, Het bos van Houthulst, Oostrozebeke, Klemskerke, Het bos van Wijnendaele en ander plaatsen meer, voor ons slechts de naam van een stad of een dorp, hebben voor U een plechtige betekenis gekregen/ DAAR stond U tegenover een veel grotere krijgsmacht, DAAR werden daden van heldenmoed en zelfverloochening gesteld, DAAR zijn makkers, vrienden van U gesneuveld. Wij heben dan gemeend er goed aan te doen een herinneringsmedaille uit te reiken aan diegen die nu nog zijn, met als opschrift DAT stukje Vlaanderen, DIE ijzervlakte waar U de vijand de toegang hebt ontzegd en dat wij gesymboliseerd hebben in de stad NIEUWPOORT, daar ook werd het standbeeld van Koning Albert, bezieler van de Belgen tijdens de oorlogsjaren, geplaatst. (Hier volgt de uitreiking van de eretekens in alfabetische volgorde) Gemeente Hoegaarden Oud-strijders 1914-1918 en gelijkgestelden Ausloos Gustaaf Boingen Charles Brasseur Aurélien Brees Ferdinand Brieven Oscar Debroek Jean Bte Dehennin Camille Dehennin Felix
Tiensestraat 53 Stoopkensstraat 40 H. Dotremontstraat 17 Groot Overlaar 157 Doelstraat 33 Vroente 96 Hauthem 103 Hauthem 99 Alpaidis 49ste jaargang nr 1 14
Delaet Jean Delmel Armand Deprez Remy Devroey Henri Dhaene Honoré Fillé Théophile Fouyn Théophile Gilis Arthur Gilis Jules Hombroeckx Arthur Irtou Louis Kerryn Alfons Kestermans Hubert Mertens Frans Nicolaes Joseph Palenge Isidoor Petes Leopold Philips Charles Puttevils Jean-Pierre Rosier Charles Rosier Emile Rottie Hubert Smets Louis Stockmans Georges Sweerts Jean Bte Vandenwauwer Kamiel Vandeplas Hubert Vandermolen Felix Vanderstappen Joseph Vangeel Gustaaf Vanherwegen Emile Vanmol Leon Van Nerum Leon Vansnick Alfons Wauters Urbain
Hauthem 59 Tiensestraat 32 Vroente 46 E. Ourystraat 63 Groot Overlaar 14 K. Astridstraat 74 Hauthem 42 Altenaken 70 Hauthem 31 Valleistraat 28 Nerm Groot Overlaar 57 Tiensestraat 67 Klein Overlaar 57 Alteneken 4 Rommersom 28 Tiensestraat 32 Rommersom 25 Hoksem 32 Groot Overlaar 77 Gemeenteplaats 21 Pastorijstraat 31 Stoopkensstraat 48 Kauterhof 14 Vroente 4 Nerm 147 K. Astridstraat 68 Tiensestraat 32 Groot Overlaar 145 Vroente 23 Rommersom 10 Altenken 68 Hauthem 55 Tiensestraat 32 Kalverstraat 30 Tiensestraat 18
Beste Vrienden, In naam van de gemeenteraad en bijzonder in mijn persoonlijke naam hartelijk proficiat. Mijn collega’s en ik hebben eraan gehouden dat de hulde aan de oud-strijders hiermee nog niet voltooid was en wij hebben U in de mogelijkheid gesteld deze middag een smakelijk eetmaal te nemen als kleine vergoeding voor de vier lange jaren waarop U, staande in Uw modderige loopgrachten, uit Uw gamel de schamele soep en bevroren koffie hebt moeten drinken Ik dank U.
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 15
Zo wordt genealogie een boeiende tocht doorheen de ‘veranderende tijd’ Het archief van de Confrérie van de V geslachten van Hoegaarden en de geschiedenis van de familie Finoulst (Wasily Pedjko en Maurice Dodion) Wij willen met een paar voorbeelden duidelijk maken welke mogelijkheden ons archief, het Archief van de Confrérie der V Geslachten van Hoegaarden, dat in volle opbouw is, biedt om een gestoffeerde biografie samen te stellen over een Hoegaardse familie, of families met Hoegaardse roots. Uit de brieven van Coleta Finoulst (aan haar moeder te Hauthem, jan. 1815): ze heeft geen respons gekregen op haar nieuwjaarswensen die ze gestuurd had; ze wijst haar zusters op hun plichten van elementaire beleefdheid
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 16
Transcriptie Zeer Lieve en Beminde Moeder, Ik ben zeer verwonderd dat ik geene teijding van UE Ontfangen en hebbe want ik hebbe over 6 weken geschreven Ik en weete niet wat dit te zeggen is te meer om Dat ik antwoord gevraegd hebbe aen mijne zusters Want sij behoorden eerst te schreijven om kort te maeken Ik vernieuwe mijne wenschen van een zalig nieuwjaer En veele naervolgende vervuld met zegen en benedictie Ik wensche te weten hoe het met UE. gaet en met Het jong houwelijk met mij gaet het nog wel god lof Schrijft mij of UE den brief ontfangen hebt of niet Hebbe d’eer van te zijn met veel respect uw vrindschap UE ootmoedige en dienstwillige Dogter Coleta finoulst Loven den 18 jan. 1815 De groetenisse van onze eerweerdige moeder gelijk ik Verzoeke te willen doen aen de heel familie Laet u ook weten dat wij eene nieuwe moeder 24 hebben Als post scriptum bij haar brief van 27 april 1815 (en het was niet de eerste maal), drukt zij hier haar bekommernis uit over het gedrag van haar jongste zus Catharina
Transcriptie …… Loven den 27 april 1815 P.S. ik ben dikwils bekommert voor mijn jongste suster sij Zoude moeten leeren ’t sij naeyen, streijken oft andersints ik wille wel Dat ik met ul daer over konde sprecen welk ik hoope te doen als Ik het plaisier zal hebben van ul dezen zomer te zien. Adieu
24
Overste in haar klooster
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 17
Jouffrouw Catharina finoulst bij Den Eerw. Heere Dumont in het Berg straetjen tot thienen En voorder25 aen de wed. j finoulst Houthem
Een brief werd dichtgevouwen, verzegeld en op de voorkant aan één en zoals hier aan twee bestemmelingen geadresseerd; Catharina Finoulst in dienst bij E.H. Dumont in het Bergstraatje te Tienen en de weduwe J. Finoulst te Hauthem Op 19 november 1811 schreef zij een brief aan haar zus Catharina, nog te Hauthem bij haar ouders, om een zalige feestdag te wensen26 ; ze voegt het volgende toe als post scriptum:
Transcriptie P.S. beminden vader ende moeder ik presentere ul mijn respect Vrindschap ende dankbaerheijd ik ben in het groot colegie bij eenen prof(essor) Die koopman is ik hebbe eenen crawat voor vader gekogt en 3 neusdoeke.. …ul elk eennen en dat ter oorzaeke van den goeden koop ik geve voor vader 22 .. … stuyvers voor moeder 7 schellingen 6 stuyvers voor Catharina eene … …sche kroon voor mike (Mieke) 40 stuyvers ik geloove dat ul zal content … want zij zouden in den winkel 3 of vier schellingen meer moeten .. … zeer treffelijk gij kontse haelen als ul belieft is ’t dat ul tartes a… …mes backt brengt mij een coppel of twee mede en niet meer Complimenten aen de hele familie
25 26
En verder bestemd voor… Catharina van Alexandrië wordt kerkelijk herdacht op 25 november
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 18
Uit de notities van dokter J.B. Van Nerum en de zesde generatie Finoulst te Hoegaarden Eerst een paar woorden over de tyfus, dan een deeltje van de zesde generatie Finoulst te Hoegaarden en vervolgens de medische dagboekpassages uit de nalatenschap van dokter Van Nerum, waarin de familie Finoulst door hem verzorgd is 27. We geven de fragmenten uit de medische aantekeningen in een kleine context; zo komen ook een aantal andere families in de kijker, maar we behandelen hier niet de hele tyfusepidemie die toen de streek teisterde. Naast de cholera was tyfus de meest gevreesde besmettelijke ziekte in de negentiende eeuw, en de familie Finoulst is er niet van gespaard gebleven De benaming tyfus komt van het Giekse ‘typhos’, wat rook of waas betekent. Vandaag onderscheiden we twee ziekten onder de naaam tyfus: vlektyfus of epidemische tyfus en buiktyfus. Vlektyfus doet zich voor in onhygiënische omstandigheden en gaat gepaard met koorts en huiduitslag, gevolgd door hersenaantasting. De ziekte loopt dikwijls fataal af. Charles Nicolle (1866-1936) ontdekte dat vlektyfus door een lichaamsluis, ook kleerluis genoemd, wordt overgedragen en hij kreeg hiervoor de Nobelprijs in 1928. Buiktyfus werd pas in de negentiende eeuw goed omschreven en is een zeer besmettelijke ziekte. Rond 1880 werd de ziekte in verband gebracht met besmet voedsel en werd de oorzakelijke kiem ‘Salmonella typhi’ vastgesteld,die alleen bij de mens voorkomt. Besmetting vindt plaats via bacteriën bevattende ontlastingvan een tyfuspatiënt of een(genezen) tyfusbacteriedrager. Dit gebeurt meestal indirect door consumptie van verontreinigd water, rauwe groenten of rauw fruit. Na genezing kunnen de bacteriën soms nog jaren (in de galblaas) aanwezig blijven. In de periode voor de antibioticawas de mortaliteit 10 à 20%. De ziekte gaat gepaard met koorts en buikklachten. Soms treedt er een lichte en vluchtige huiduitslag op. Na enkele weken kunnen er ernstige buikverwikkelingen optreden die vroeger fataal afliepen. 28 In het begin van de 19de eeuw werden nog tal van behandelingsmethoden toegepast uit vroegere tijden. Heel wat medische systemen hadden zich ontwikkeld die nooit enig nut hadden bewezen. Men paste nog steeds de oude methoden toe: dieetvoorschriften, lichaamsoefeningen, rust, baden (koude, warme en/of lauwe), massages, zweetkuren, braakmiddelen, purgeermiddelen, lavementen, aderlatingen, koppenzetten (bloedzuigers). Plantaardige en minerale medicijnen waren overvloedig ter beschikking, maar hun gebruik berustte hoogstens op wat empirische waarnemingen, zoals kinine voor malaria. Maar arsenicum werd nog altijd gebruikt bij koortsen, hartziekten, rachitis, verteringsstoornissen, verzwakking,… Dokter J.B. Van Nerum, die gedurende vijftig jaar (ca 1832-1882) één van de dokters was te Hoegaarden en grote omgeving,verliet zich uiteraard op zijn universitaire scholing, de consulten met collega’s en/of oud proffen van de universiteit en de medische naslagwerken. Één van de bekendste was de ‘Dictionnaire de Médecine, de chirurgie, de pharmacie et de l’art vétérinaire’ van P.H.Nysten29. Daarnaast was dokter Van Nerum geabonneerd op
27
Een groot gedeelte van zijn boekhouding met de rekeningen van zijn patiënten is eveneens in het archief van de confrérie bewaard, zodat ook uitgaven aan dokterskosten/medicatie kan achterhaald worden voor een aantal families 28 Boelaert J R. Zes eeuwen infectie in Brugge 1200-1800, Acco – Leuven, 2011,p. 94-95 Grote Winkler Prins Encyclopedie in 26 delen, dl 23, 1993, p 147,tyfus 29 Nysten P.H., Dictionnaire de Médecine, de chirurgie, de pharmacie et de l’art vétérinaire, zesde aangevulde en herziene uitgave, uitgegeven bij H. Dumont, Libraire –Editeur, Brussel, 1834
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 19
medische tijdschriften die begonnen te verschijnen en volgde hij nauwkeurig de laatste bevindingen zoals zij gerapporteerd werden in zijn dagblad. De uitleg in dit eigentijds naslagwerk (eerste helft van de 19de eeuw), toont duidelijk aan dat de symptomen van buiktyfus veeltallig zijn en moeilijk te onderscheiden van andere besmettelijke ziekten. De behandeling wordt als volgt omschreven: ‘Le traitement doit être approprié à chaque période de la maladie : dans la première, on donne souvent des boissons rafraîchissantes acidulées ; quelquefois il convient d’employer la saignée ou un vomitif ; en général, il est utile d’appliquer des vésicatoires aux jambes, vers le quatrième jour. Dans la deuxième période, les boissons aromatiques et légèrement toniques sont ordinairement utiles. Les symptômes inflammatoires qui surviennent à cette époque doivent être combattus avec les révulsifs’ Een deeltje van de zesde Hoegaardse generatie Finoulst als voorbeeld toont overduidelijk de alomtegenwoordigheid van de dood: hoe jong men overleed en hoe machteloos men stond tegenover (besmettelijke) ziekten 30 6.4.Finoulst Pierre (Hoeg. 10.09.1798-11.08.1877), landbouwer (7) x Hoeg. 29.10.1822 Paenhuys Marie (Hoeg. 15.06.1798-08.04.1866), 6.4.1.Finoulst Lambert (Hoeg. 05.03.1823-18.03.1858), landbouwer (8) x Hoeg. 04.01.1852 Fouyn Florence (Hoeg. 12.03.1822-23.12.1905), d. van Michel en Coenen Thérèse was in een tweede huwelijk ook al weduwe van Tritsmans Henri toen ze overleed 6.4.1.1.Finoulst Eugène (Hoeg. 19.09.1852-01.11.1887) (9) x Vandermolen Constance (Hoeg. 18.08.1839-05.09.1904) 6.4.1.1.1.doodgeboren jongetje (Hoeg. 12.10.1880) (10) 6.4.1.1.2.doodgeboren jongen (Hoeg. 03.03.1885) (10) 6.4.1.2.Finoulst Marie Angeline (Hoeg. 02.03.1856) (9) x Hoeg. 13.06.1878 Vanmol Gustave (Hoeg. 01.07.1850) 6.4.2.Finoulst Barbara (Hoeg. 30.12.1824-18.03.1858), ongehuwd (8) 6.4.3.Finoulst Ursula (Hoeg. 15.01.1828-24.09.1834), 6 jaar oud (8) 6.4.4.Finoulst Anna Maria (Hoeg. 17.09.1830-09.02.1858), ongehuwd (8) 6.4.5.Finoulst Victoire (Hoeg. 05.04.1834) (8) x Hoeg. 10.06.1863 Taverniers Hubert (Hoeg. 11.09.1840), landbouwer 6.4 6.Finoulst Rosalie (Hoeg. 26.01.1837-17.03.1858), ongehuwd (8) 6.4.7.Finoulst Colette (Hoeg. 02.03.1840-22.12.1857, ongehuwd (8) 6.4.8.Finoulst Virginie (Hoeg. 25.09.1844-02.04.1858), ongehuwd (8) 6.5.Finoulst Henri (Hoeg. 22 germinal an 8-Antwerpen 23.05.1845), diensbode (7) x Cordeweener Joanna Cornelia (Breda 12.11.1803-Antw. 02.04.1883), waschter 6.5.1.Finoulst Antonia (Antwerpen 25.12.1831-11.11.1855), strijkster, 6.5.2.Finoulst Pierre (Antwerpen 25.02.1834-16.04.1892), bleker x Smout Angeline (+ voor 1892) 6.5.3.Finoulst Henricus Josephus (Antwerpen 06.01.1837-06.10.1894), smid x Bogaerts Catharina Ludovica (+ na 1894) 6.5.4.Finoulst Guilielmus (Antw. 27.09.1839-12.11.1905), bleker x Callaert Marie Catherine (+ na 1905) 6.5.5.Finoulst Jacobus Godefridus (Antw. 28.04.1843-03.12.1866), bleker 6.6.Finoulst Marie Thérèse (Hoeg. 02.01.1801 10-07.09.1879) (7) 30
De (abnormaal) jonge leeftijd van overlijden staat in vetjes
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 20
x Hoeg. 30.11.1825 Maes Hubert 6.6.1.Finoulst Emelie (Hoeg. 16.10.1841) (8) x Hoeg. 29.11.1865-Rottie Theophile (Meldert 27.09.1839), klompenmaker 6.7.Finoulst Marie Barbe (Hoeg. 13 frimaire jaar 13 of 04.12.1804) (7) x Hoeg. 03.05.1837 Dotremont Servais (Hoeg. 05.04.1809-27.07.1872), z. van Jacques Norbert en Cath. Angeline Nijs: al hun kinderen stierven ongehuwd en op jonge leeftijd, één ervan, hun zoon Dotremont Clement Jacques (Hoeg. 28.10.1842), ‘den Duc’, zal de laatste brouwer zijn van vijf generaties 6.8.Finoulst Guillaume (Hoeg. 29.11.1806) (7) x Brasseur Barbe 6.9.Finoulst Jeanne (Hoeg. 04.02.1809-26.04.1814), 5 jaar oud (7) 6.10.Finoulst Ange (Hoeg. 17.04.1811), kindje leefde maar één uur(7) In dit voorbeeld is de familie Finoulst van Hauthem vooral getroffen door de heersende tyfus epidemie, besmettelijke ziekte waar ook de tak Finoulst uit Nerm in dezelfde periode niet gespaard blijft Beide families deden beroep op dokter Jean Baptiste Van Nerum31. Omdat deze een dagboek heeft bijgehouden ‘Observations médicales’, vanaf 1845, waarin hij zijn patiënten volgt in hun ziekte en dit geschrift bewaard is, kunnen wij ons een duidelijk beeld vormen van het leed dat families trof. Wij geven eerst de Franse tekst, sporadisch voor de jaren 1857 en 1858, jaren waarin de streek van Hoegaarden geteisterd werd door de tyfus p. 243 (sic)/24432 La 1re quinzaine de mars offre une température printanière; la petite vérole continue encore (p. 244 J.B. Taverniers d'Houg. - J.B. Finoulst de Nerm dans la convalescence - Ve Van Ex 4 nouveaux malades à Hoxem Henri Rochus et Hugo Paulus - A Meldert, p.327/328 (eind 1857) Le temps sec et beau continue dans la 1re quinzaine de décembre; la fièvre typhoïde se continue à Nerm - Aelst, à Hauthem, Hoxem, (p. 328 2e enfant de Joseph Moens à Nerm mort; Aurelien et Casile Grootjans - Hoxem Jeanne Mivis, Charles Boingen; femme Paenhuys Antoine à Oirbeek. Collette Finoulst, Joseph, Lucie et J.B. Vandermolen dit Roske) La 2e quinzaine de xbre présente encore un temps sec, gelée peu intense, brouillards fréquents; la fièvre typhoïde se montre plus grave à Nerm et Hauthem, contnue à Oirbeek, cesse complètement à Hoxem. (p. 328 Dans cette quinzaine Mr Godts perd 2 malades typhoïdes à Nerm; moi, j'en perds un à Nerm le petit de Joseph Moens, 2 à Hauthem, Lucie Vandermolen et Collette Finoulst. La femme Vandermolen e(st) atteinte assez gravement, et 2 autres filles chez Finoulst, Victor (sic) et Angeline.- Pendant le cours de cette année il est mort dans Nerm - Aelst, Hauthem et Hoxem, 17 typhoïdes, dont 14 femmes, 2 hommes et 1 petit garçon. J'ai encore 2 nouveaux enfants atteints chez Pierre Peeters à Nerm;) 329/330 (1858) Dans la 1re quinzaine de janvier qq jours de gelée intense, puis dégel tranquille, brouillard; continuation de fièvre typhoïde à Nerm - Hauthem, quoiq. moins intense; accroissement dans Hougaerde - Egypte – Beek; Oirbeek 31
Er was ook nog dokter Godts en dokter Lodewijckx De paginering is die van dokter Van Nerum, waarbij hij op de linkerbladzijde in een doorlopende tekst de gezondheidssituatie noteerde in het algemeen en voor bepaalde patiënten in het bijzonder; op de rechterpagina (hier schuin weergegeven) noteerde hij meer namen, remedies die hij voorschreef, bedenkingen, … 32
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 21
(p. 330 Femme Finoulst à Hauthem, fils Peeters cabaret; Thérèse Vandenbempt à Nerm; fils Promme, Haubin, Bats dans l'Egypte; Hubert Nijs; enfant Hubert Vane x; Jacq Doyen et fille Herreloot (?) employé; servante Ferdin. Vanhaegendoren dans Hougaerde ainsi que fils Jean Paenhuys. A Oirbeek, fils Mertens Charles, fils Filette Jacq; femme Charles Boingen, fille Capellemans, Antoine Paenhuys, tous typhoïdes A Nerm fils Finoulst François, fils Moens Joseph, A Hauthem: femme Peeters cabaret, J.B. Lonneux, fille Finoulst Marie; Suzanne Depreil, Thérèse Depreil, Ve Goossens. - à Oirbeek, les divers Wilmars, les Breezen; Capellemans) …. La 1re quinzaine de février, temps beau, gelée sèche, neige peu abondante; continuation de fièvre typhoïde à Nerm - Hauthem - Hougaerde - Oirbeek - L'Ecluse. A Hougerde elle suit le cours du Beek, le Vroent, - à Hauthem elle emporte la fille Finoulst Marie, qui, comme toutes ses soeurs, eminemment lymphatiq et nerveuse, à l'occasion de l'administration de sa soeur Victoire, est prise d'une crise nerveuse, véritable accès pernicieux, qui (méconnu) revient le lendemain et l'enlève. (p. 330 à Nerm les Mertens J.B., à Hauthem Suzanne, les 2 filles Finoulst Victoire et Rosalie avec rechûte, la soeur Marie morte. - à Oirbeek, la famille Breezen J.B., fils Boingen J.B., fils Vannuffelen Louis, Enfants Wilmars Henri, fils de Ve Capellemans Leopold; la famille Nens J.B. la famille Dewaelheyns Felix.) 331/332 - La 1re quinzaine de mars est marqué par des alternatives de gelée, neige, giboulées, dégel (13 mars); la fièvre typhoïde continue encore à Nerm - Hauthem, Oirbeek – Hougaerde (p. 332 Louis Radoux, fille Pierre Peeters à Nerm. Hubert Finoulst, ses soeurs Rosalie et Barbe Les 3 fils Vandermolen, la famille Suzanne Depreil, Felix Peeters, Max Rifflard, à Hauthem - à Oirbeek, Henri Wilmars père et fils, fils de François Boingen, curé, traité d'abord par Dewilde p(ou)r pneumonie double (3 saignées), devenu ensuite typhoïde avec accès pernicieux, vu en consultation - à Hoxem Louis Paulus, Barbe Swinnen, - à Meldert Antoine Olemans, Caroline Gilis, servante Romain - à L'Ecluse, fille de Maximil. Gauthier, Henri Lurquain, Hubert Mertens, Curé avec amygdalite suppurante.) …….. Mais à Hauthem l'épidémie continue de sévir sur un grand nombre (p. 332 à Hauthem mort de Felix Peeters en adynamie hemorrhagiq complète; mort de Rosalie, Barbe et Hubert Finoulst, ces deux derniers en accès pernicieux.) 333/334 Pendant la 1re quinzaine d'avril le temps reste sec, vent est - nord et puis sud p(ou)r qq jours. L'épidémie typhoïde continue à Hauthem et Oirbeek (p. 334 La fille de Ve Goossens, 2 filles Gazia, la Ve et fils Finoulst Cato, le cu... (kuiper?) Giroulle, femme, enfants mari, 2 enfants d'Henri Steenwinkels, femme Servais Mannaerts à Hauthem; enfant Desie Fils de François Boingen Louis, filles de J.B. Wilmars menuisier, fils de Pierre Struyven, Joseph Deroost, fille Trollé Pierre, enfants de Peeters J.B., femme Dierickx J.B.) p. 243 (sic)/244 De eerste helft van maart genieten wij van een lente temperatuur; de (kinder) pokken vieren nog altijd hoogtij (J.B. Taverniers van Hoegaarden, J.B. Finoulst van Nerm is aan de beterhand, bij de weduwe Vanex, er zijn vier nieuwe zieken te Hoksem, Henri Rohus en Hugo Paulus , te Meldert, bij Vankels Kempeneer 8 zieken, allemal niet-gevaccineerden. In St-
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 22
Remy-Geest bij Henri Barrette 3 zieken waarvan er twee overlijden, de meest vervuilde woonst) p. 327/328 (eind 1857) Het is droog en mooi weer in de eerste helft van december; de tyfus blijft verder woeden te Nerm, Aalst, Hauthem en Hoksem. (het 2de kind van Joseph Moens te Nerm sterft; Aurelien en Casile Grootjans te Hoksem, Jeanne Mivis, Charles Boingen; vrouwe Paenhuys Antoine te Oorbeek; Colette Finoulst, Joseph, Lucie en J.B. Vandermolen bijgenaamd Roske) De 2de helft van december blijft droog, weinig uitgesproken vorst, veel mist; de tyfus wordt hardnekkiger te Nerm en te Hauthem en blijft verder woeden te Oorbeek; te Hoksem verdwijnt hij. (Tijdens deze twee weken sterven er 2 tyfuspatiënten van dokter Godts te nerm; de kleine van Joseph Moens, een patiëntje van mij sterft er ook, 2 overlijden er te Hauthem: Lucie Vandermolen en Collette Finoulst. De echtgenote Vandermolen is ernstig ziek en ook 2 andere meisjes bij Finoulst, Victoire en Angeline; in de loop van dit jaar zijn er te Nerm, Aalst, Hauthem en Hoksem 17 tyfuspatiënten overleden, 14 vrouwen, 2 mannen en een jongetje33. Ik heb nog twee patiëntjes bij Pierre Peeters te Nerm die aangetast zijn. 329/330 (1858) We kennen enkele dagen van intense vorst tijdens de eerste helft van januari, en dan langzame dooi en mist; nog altijd tyfus te nerm, Hauthem, maar minder intens, heviger daarentegen in Hoegaarden zelf: wijk Egypte en Beek; te Oorbeek. De echtgenote Finoulst te Hauthem, de zoon van herbergier Peeters, Thérèse Vandenbempt te Nerm; zoon Promme, Haubin, Bats in d’Egypte, Hubert Nijs, de kleine van Hubert Vanex, Jacques Doyen en de dochter Herreloot, bediende, de meid van Ferdinand Vanhagendoren te Hoegaarden evenals de zoon Jean Paenhuys. Te Oorbeek de zoon Mertens Charles, zoon Filette Jacques; de echtgenote Charles Boingen, de dochter Capellemans, Antoine Paenhuys, allen hebben ze tyfus. Te Nerm zoon Finoulst, François, zoon Moens Joseph, Te Hauthem: vrouwe Peeters, herbergier, J.B. Lonneux, dochter Finoulst Marie, Suzanne Depreil, Thérèse Depreil, de weduwe Goossens ; te Oorbeek de familie Wilmars en Breezen; Capellemans. Mooi weer in de eerste helft van februari, droge vorst, weinig sneeuw; de tyfus blijft hangen te nerm, Hauthem, Hoegaarden, Oorbeek, L’Ecluse. Te Hoegaarden volgt de tyfus de loop van de Beek, de Vroente; te Hauthem sterft dochter Finoulst Marie, die zoals haar andere zussen in hoge mate lusteloos en zenuwachtig was; bij de berechting van haar zus Victoire kreeg ze een zenuwcrisis, een pernicieuse aanval, die (miskend)de volgende dag zich herhaalt en haar fataal wordt. ( de familie Mertens J.B. te Nerm; te Hauthem Suzanne, de 2 dochters Finoulst Victoire en Rosalie, ze hervallen, zus Marie sterft; te Oorbeek de familie Breezen J.B., zoon Boingen J.B. zoon Vannuffelen Louis, de kinderen Wilmars Henri, de zoon van de weduwe Capellemans Leopold, de familie Nens J.B., de familie DeelheynsFelix) 331/332 In de eerste helft van maart kennen we afwisselend vorst, sneeuw, hagel, dooi (13 maart); er heerst nog altijd tyfus te Nerm, Hauthem, Oorbeek, Hoegaarden (Louis Radoux, dochter Pierre Peeters te Nerm Hubert Finoulst, zijn zussen Rosalie en Barbe; de 3 zonen Vandermolen, de familie Suzanne Depreil, Felix Peeters, Max Rifflard te Hauthem; te Oorbeek Henri Wilmars, vader en zoon, de zoon van François Boingen, de 33
In 1857 zijn er te Hoegaarden 88 overlijdens ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand, tegenover 74 in 1856; in 1858 werden er 91 sterfgevallen ingeschreven en in 1859 nog 84; pas in 1860 is de toestand merkelijk verbeterd met 64 overlijdens dat jaar.
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 23
pastoor, eerst behandeld door dokter Dewilde voor dubbele longontsteking (3 aderlatingen), kreeg daarna tyfus met pernicieuse aanval, ik zag hem in consult; te Hoksem Louis Paulus, Barbe Swinnen; te Meldert Antoine Olemans, Caroline Gilis, de meid Romain; te L’Ecluse de dochter van Maximilien Gauthier, Henri Lurquin, Hubert Mertens, De pastoor heeft etterende ontsteking van de amandelen … Maar te Hauthem blijft de epidemie heersen (Felix Peeters overlijdt te Hauthem door volledige verzwakking; ook Rosalie, Barbe en Hubert Finoulst overlijden, de twee laatsten ten gevolge van een pernicieuze aanval 333/334 De eerste helft van april blijft droog, noordoostenwind en dan enkele dagen zuidenwind; te Hauthem en Oorbeek blijft de tyfus heersen. (De dochter van weduwe Goossens, 2 dochters Gazia, de weduwe en zoon Finoulst Cato, kuiper Giroulle, vrouw, kinderen en echtgenoot; 2 kinderen van Henri Steenwinkels, echtgenote Servais Mannaerts te Hauthem, Kind Desie, zoon Louis van François Boingen, de dochters van J.B. Wilmars, schrijnwerker; de zoon van Pierre Struyven, Joseph Deroost, de dochter van Trollé Pierre, de kinderen van Peeters J.B., de vrouw van Dierickx J.B. Finoulst en de palmprocessie van Hoegaarden Omdat dit nummer verschijnt in de periode van de jaarlijkse palmprocessie, enkele voorbeelden van betrokkenheid (on)rechtstreeks van de familie Finoulst bij dit vermaarde evenement. Finoulst Lambertus (Hoeg. 1766-1838) was apostel Simon in 1806, bij de heropstanding van het genootschap na de troebelen van de Franse revolutie. Hij bleef de processie trouw tot aan zijn dood in1838. Daarna volgde zijn zoon op. Deze Finoulst Petrus (Hoeg. 1798-1877) was apostel van 1838 tot 1877; bij zijn overlijden was zijn zoon Lambert al overleden. Het is deze Pierre Finoulst waarvan we hierboven het tragische familielot geschetst hebben als gevolg van een tyfus epidemie. Daarna was er nog Henri Finoulst (1947-2010), als vervanger van 1992 tot 2009. De familie Finoulst van Hauthem krijgt onrechtstreeks te dooen met het genootschap van de apostelen in de jaren 1698/1699. De pastoor-deken van Hoegaarden en de schepenen met de meier (burgemeester nu), besluiten een jaarlijkse dotatie te doen aan de apostelen, genomen op de erfcijns die Goort Finoulst schuldig was op zijn hof en goed aan de armentafel van Hoegaarden (OCMW nu). Daarmee zou het genootschap twee maaltijden kunnen bekostigen per jaar. Het zijn de trditionele maaltijden die nu nog gehouden worden: die met Palmzondag en die bij het scheiden der apostelen (15 juli). ‘Op heden den 25 november 1698 comparerende den eerw. Heere Joannes Vandenputte, deecken ende pastoir der vrijheijt Hougaerden, Gilis Collaert, Meyer, Jan Leemans, Mr Jan Demoulin, Jan Taverniers, Jan Beetens ende F. Stevens, schepenen, welcke voorschreven comparanten versoeckende den dienste Godts, gelijck van outs is geplogen geweest dat men gehouden heeft processie opden palmensondach Mette twelff Appostelen gecleedt met Appostolique habijten ende henne wapenen, ende insiende datte selve sijn onversien van eenich legaet, willende dan dienst Godts vervoorderen, hebben geraeden gevonden hen te laeten volgen soo lang dije selve confrérie sal staen ende dije processie jaerlijckx sal gaen, uuijt dije Taefel goederen voor twee maeltijden, sesse halsteren terwe ende sesse halsteren Alpaidis 49ste jaargang nr 1 24
coren op de goederen Goort Finoels tot Houthem, tot meerder vastichijt deser hebben den vaeder der Appostelen geconstutueert om het selve te ontfangen, ende te doen valideren, op conditie datten voorschreven Meyer ende schepenen dese altijt connen revoceren.’ Dese getrocken uuytte originele berustende ten comptoire der vrijheijt Hougarden, is accorderende. Quod attestor. Get.Leemans (Extract uyt schepenen prothocolle der vrijheijt Hougarden)
Een tweede acte leert ons dat er een betwisting was tussen landbouwer Goort Finoulst en de armentafel (nu OCMW) van Hoegaarden; de context van dit dispuut was waarschijnlijk de slechte situatie, gevolg van voortdurend oorlogsgeweld in de streek, waardoor mensen regelmatig moesten lopen gaan en have en goed werd geplunderd en in brand gestoken. Vandaar ook dat de erfcijns mag betaald worden in speciën/natura, naargelang de situatie ‘Op heden den sevensten december 1699 comparerende voor mij greffier ende grtuygen naergenoempt den eerw. Heere Joannes Vandenputte, pastoir ende deecken alhier, met hem geassocieert meijer ende schepenen deser vrijheijt, in qualitijt als superintendenten der Taefel alhier, ter eenere, ende Goort Finoels ter andere sijden partijen, welcke …waeren in proces over een Mudde spinde terwe, ende een Mudde coren, staende op het pachthoff des voorsch. Finoels, gelegen tot Houthem, regenooten den Cappellen hoff, de straet van de Cappelle naer Hougaerden ende ’t voetpat van de hijde naer Thienen; in welck soo verre was geprocedeert datten tweeden comparant alreede stont gecondemneert te worden, soo ist dat partijen sijn gevallen in d’accoort, in vugen naervolgende, alles nochtans sonder te willen innoveren noch altereren den ouderdom ende creatie der voorschreve twee erffrenten, volgens dije bescheeden daer van sijnde, waer over expresselijck wort geprotesteert, als dese alleenlijck geschiedende om de quaede tijden, te weten soo ist datten tweeden comparant gelooft soo doet bij desen de voorschr. renthe voortaen jaerlijckx te betaelen op haren valdach, doch alsoo die tijden sijn ongestadich hebben dije ierste comparanten gelooft soo doen bij dsen den tweden comparant te laeten betaelen het Mudde terwe in specie ende het Mudde coren reducibel aen vijff stuijvers het halster, mits door den tweeden comparant instyantelijck oft veerthien daghen naer desen een jaer, ende een jaer naer den Oist toecomende , een met het jaer alsdan oyck te verschijnen ende door den tweeden comparant te betaelen alle geresene costen, ten opzichte van desen waer mede den tweeden comparant sijn quitterende van alle vorige verloopen ter cause voors. Ende clachten vanden tweeden comparant, alles welck heeft gelooft te volbrengen, tot dijen eijnde obligerende sijnen persoen ende goederen present ende toecomende mede oyck sijne toecomende erffgenaemen tam con iustim quam divisim, ider int besonder; bij faute van welck consenteert inde condemnatie volunteir te slagen voor allen gerichten sonder voorgaende dagemente, met constitutie aen den thoonder deser, soo om te realiseren als decreteren, ende met renuntiatie van allen privilegiendeser ter contrarien, super quibus stipulerende , alsoo gedaen date soo voor ter presentie van Jan Swelden ende Charle Berwaer, getuijgen,….ter greffie der vrijheijt Hougarden…’ Quod attestor Ant. Sweerts; Die voors. Copije onderteekent soo voor accordeert. Quod attestor Leemans, notaris
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 25
(Albert Lambrechts (1947-1979), schrijver schatbewaarder apostelgenootschap van 1954 af) Bedelbrief van het genootschap der apostelen 1962, waarin vermeld dat de confrérie geen enkele bron van inkomsten had; tegengesproken door bovenstaande schepenakten (er was in 1745 ook nog de acte van protectie geweest door de confrérie van de V Geslachten van Hoegaarden, met schenking van een grond, eveneens teloorgegaan met Franse revolutie) Wel is het zo dat met de heropstanding in 1806 het genootschap zonder inkomsten was gevallen, en voor de akten van 1698/1699 blijkt dat evenzo geweest te zijn, die akten bevestigen dit immers
Inhoud van Familieschoon 54ste jaargang, nr 43(NR) 1/2013 Art. 162. De familie Grootjans , zichtbare link tussen de families Van Nerum van Hoegaarden en van Waanrode en Hoegaarden kermis in het midden van de 19de eeuw (Maurice Dodion en Wasily Pedjko Art. 163. STAMBOOM - en wat geschiedenis - VAN DE FAMILIE FOX (Hoegaarden) (Tienen) (Charleroi), derde deel: de zevende generatie (Wim Rock) Art. 164. Aanvulling bij de stam Van Nerom-Quintens
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 26
Recente publicaties34 waarin Hoegaarden een plaats heeft ‘Met de oorlog zijn de katholieke scholen er in Hoegaarden niet op vooruitgegaan, wel integendeel. Bij de inval van de Duitsers zijn de Broeders gevlucht en onderwezen ze in Nederland. Hun jongensschool is een jaar gesloten geweest. Ook de zusterschool heeft er door geleden, want waar broer gaat, daar gaat ook de zuster! In de broederschool onderwijzen drie Broeders van Oostakker, bij de zusters zijn er zes zusters en één lekenonderwijzeres.’35 Dit verklaart ook waarom de Hoegaardse gemeenteraad beslist om Evrard Henriette (Hoeg. 25.11.1896), gediplomeerde onderwijzeres van Mariadal, te benoemen op een bijkomende plaats in de gemeentelijke meisjesschool (03.05.1917). En op de raad van 22 december 1917 wordt het voorstel van een 5de klas in de jongensschool, gezien de omstandigheden, niet onmisbaar geacht. Maar op 31 december, tien dagen later dus, besluiten de gemeenteraadsleden tot het oprichten van een nieuwe klas in de lagere gemeenteschool voor de jongste leerlingen van beider kunne. Duidelijk bewijs van de verschuiving vanleerlingen van de vrije scholen naar de gemeenteschool. ‘175 jaar Goede Werken’ geeft ons bovenstaand relaas niet; het is in de eerste plaats een fotoboek met een korte beschrijving van de plaatsen waar de Broeders van O.-L.Vrouw van Oostakker actief zijn geweest. Te Hoegaarden waren ze van 1900 tot 1920 en de tekst in het boek is overgenomen uit ‘Brouwers, kerk, religiositeit 1759-2009’. Zo ook neemt Heylissem… uit dezelfde publicatie over wat woij schreven over het koorgestoelte in de kerk. Eigen aan deze publicatie is de mooie verzorgde uitgave, de eerste over de gewezen abdij, nu provinciaal domein. Zeker het kijken en lezen waard, temeer dat de abten vermeld worden in onze overlijdensregisters; de abt op bezoek is geweest in de jaren 1760, samen met aartsbisschop de Franckenbergh, om onze mooie St-Gorgoniuskerk te bewonderen; omdat Hoegaardiers er monnik waren…
34
Maes A., 175jaarGoede Werken,Een fotoverhaalover de plaatsenwaar de Broeders van Goede Werken en de Broeders Van O.-L.-Vrouw van Lourdes hebben geleefd en gewerkt, Diligentia Wondelgem, 2010, 352p. Tordoir J., Heylissem, Histoire d’une abbaye de l’ordre de Prémontré, Cercle d’Histoire ; de Généalogie et d’Archéologie de Wavre et du Brabant wallon, Wavre, 2012, 222 p. 35 Commentaar van pastoor Van Gucht in verband met de oorlogsgebeurtenissen, 1919
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 27
Heemkundig nieuws 48ste Nationaal Congres Familiekunde Vlaanderen op zaterdag 4 mei 2013
de Confrérie van de V Geslachten van Hoegaarden heeft er een stand op de genealogische beurs; iedereen van harte uitgenodigd tussen 10 en 17.00 uur om er kennis te maken met de stand van ons archief over Hoegaarden in het algemeen en families in het bijzonder
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 28
Alle eigenaars, met hun woonplaats en beroep, van de bebouwde en onbebouwde percelen te Meldert (Kadastrale legger Popp, ca 1860) (bewerking M. Dodion en W. Pedjko)
Brussel Leuven Leuven Leuven Tienen Hoegaarden Tienen Aarschot Hoegaarden (Hoksem) Tienen Meldert Antwerpen Hoegaarden Hoegaarden Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden (Hauthem) Hoegaarden (Hoksem) Hoegaarden (Hoksem) L’Ecluse L’Ecluse L’Ecluse L’Ecluse L’Ecluse
Advocaat Advocaat Advocaat Advocaat Apotheker Bakker Bakker Begijnhof Bleker Brouwer Burgemeester Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Caféhouder Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner
Van Overbeke, Ludovicus, advocaat, Brussel Gilbert, Petrus-Jacobus, advocaat, Leuven Nelis, J.-J., voorzitter rechtbank, Leuven Smets, Francisca-Wilhelmina-Hersilina, vrouw Deluesemans, Carolus, advocaat, Leuven Goelens, Hubert-Joseph, apotheker, Tienen Heps, Joannes-Baptsite, bakker, Hoegaarden Maes, Petrus-Antonius, broeders en zusters, bakkers, Tienen Aarschot, het begijnhof Rottie, Franciscus, bleker, Hoegaarden (Hoksem) Barbier, Pierre-Charles-Norbert, brouwer, Tienen Deboeck, Petrus-Josephus, burgemeester, Meldert; - Deboeck, Marie-Appolina-Philippina, zonder beroep, Meldert Haccourt, Jean-Baptiste, caféhouder, Anvers Dotremont, Joannes, Caféhouder, de vrouw, Hoegaarden Swinnen, weduwe Guillelmus, caféhoudster, Hoegaarden Asseloos, Guillaume, caféhouder, Meldert Dubois, Antoine, caféhouder, Meldert Dubois, Antonius, caféhouder, de vrouw, Meldert Hacourt, Jean, caféhouder, Meldert Malcorps, Maximilianus, caféhouder, Meldert Taeleman, Henricus, caféhouder, Meldert Vandenbosch, Petrus-Josephus, caféhouder, Meldert Vermeulen, Joannes, caféhouder, de vrouw, Meldert Finoulst, Guillelmus, dagloner, de vrouw, Hoegaarden Ramet, Charles, dagloner, de kind., Hoegaarden Willems, Henricus, zoon, dagloner, Hoegaarden Larock, Pierre, dagloner, Hoegaarden (Hauthem) Tritsmans, François, dagloner, Hoegaarden (Hoksem) Tritsmans, Thérèse, dagloonster, Hoegaarden (Hoksem) Dandoy, Hubertus, dagloner, L’Ecluse Dupuis, Joseph, dagloner, L’Ecluse Malcausse, Guillaume, Dagloner, l’Ecluse Michel, Henri, dagloner, l’Ecluse Vanlaenen, weduwe Joseph, dagl., L’Ecluse
Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert
Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner
Barbier, Charles, dagloner, Meldert Barbier, Josephus, dagloner, Meldert Barbier, Maria-Christina, dagloonster, Meldert Barbier, Petrus, dagloner, de vrouw, Meldert Barbier, Petrus, dagloner, Meldert Bergans, Jean-Baptiste, dagloner, Meldert Bergans, weduwe Nicolas, dagloner, Meldert Berghans, Carolus, dagloner, Meldert Beullekens, Henricus, dagloner, Meldert Beullekens, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert;- Tits, Guillelmus, landbouwer en conssorten, Meldert Beullekens, Marie-Josephina, dagloonster, Meldert Bovie, Ludovicus, dagloner, Meldert Christiaens, Egidius, dagloner, Meldert Claes, Anna-Barbara,vrouw Vandenbosch, Guillelmus, dagloner, Meldert Cluts, Joannes-Baptiste, dagl., Meldert Cluts, vrouw Poffé, Daniel, dagloonster, Meldert Collaer, de kind.Marie-Anne, dagloner, Meldert Collaer, Jean, de jonge, dagloner, Meldert Debackker, Elisabeth, dagloner, Meldert Debauche, Jean-Joseph, dagloner, Meldert Dehennin, François, dagloner, Meldert Deltour, Petrus, dagloner, Meldert Demoité, Catharina, dagloonster, Meldert Demoitié, Jean, dagloner, Meldert Demuyser, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert Depré, Jacques, dagloner, Meldert Depré, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert Depré, Josephus, dagloner, Meldert Flabeau, Guillelmus, dagloner, Meldert Hacourt, Noé, wagenmaker, Meldert;- Vandermeulen, Joannes, dagloner, Meldert Hemelers, weduwe Jean-Baptiste, dagl., Meldert Houbanckx, weduwe Jean-Baptiste, dagl., Meldert Lefevre, kinderen Noë, dagloners, Meldert Malcausse, Pierre, dagloner, Meldert Malcorps, Clara, dagloonster, Meldert Malcorps, Daniel, zoon Petrus, dagloner, Meldert Malcorps, Jean-Baptiste, dagloner, Meldert Malcorps, Joannes, dagloner, Meldert Malcorps, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert Malcorps, Petrus, dagloner, Meldert Meebus, weduwe François, dagl., Meldert Meeuwens, Elisabeth, vrouw Mottie, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert Meldert, de gemeente;- Everards, weduwe Lambertus, dagloonster, Meldert Meunier, Jean-Pierre, dagloner, Meldert
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 30
Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert (Babelom) Meldert (Babelom) Meldert (Babelom) Meldert (Babelom) Meldert (Babelom) Oplinter
Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner Dagloner
Moens, Franciscus en kinderen, dagl., Meldert Olemans, Henri, eigenaar, Meldert;- Hemders, weduwe Jean-Baptist, dagloner, Meldert (vruchtg.) Paul, Joannes-Bapiste, dagloner, Meldert Peeters, Joannes-Baptiste, wever, Meldert;- Peeters, Noël, dagloner, Meldert Philippette, Philippe, dagloner, Meldert Philips, Henri, dagloner, Meldert Poffé, Joannes, dagloner, Meldert Raddoux, Elisabeth, vrouw Olemans, Joannes-Baptiste, dagloonster, Meldert Rouelle, Joannes-Josephus, dagloner, Meldert Rummens, Franciscus, dagloner, Meldert Saelmaekers, Godgaf, dagloner, en cons., Meldert Saelmaekers, Godgaf, dagloner, Meldert Saelmaekers, Henricus, dagloner, Meldert Saelmaekers, Petrus, dagloner, Meldert Socquet, Pierre-Joseph, dagl., Meldert Soetaers, Henri en kinderen, dagloners, Meldert Soetaers, Josephus, dagloner, Meldert Soetaers, kinderen Henricus, dagl., Meldert Soetaers, Ludovicus, dagloner, Meldert Soetaers, Maria-Catharina, vrouw Depré, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert Soquet, Herman, dagloner, Meldert Stockmans, Franciscus, dagl., Meldert Swinnen, Josephus, dagloner, Meldert Tits, Josephus, dagloner, Meldert Tits, Ludovicus en Joannes-Baptiste, dagloners, Meldert Tits, weduwe Jean, dagl., Meldert Trolin, Maria-Francisca, wed. Meeuws, Joannes-Baptiste, dagloonster, Meldert Trollin, Charles, Dagloner, Meldert Vandenbossche, Guillelmus, dagloner, Meldert Vandenplas, Franciscus, dagloner, Meldert Vandermisen, Lambert, dagloner, Meldert Vanhamme, Lambert;- Joquet, Herman, dagloners, Meldert Verbiest, François, de oude, dagloner, Meldert Verbiest, Joannes-Baptiste, dagloner, de vrouw, Meldert Verbiest, kind. Joseph, dagloner, Meldert Verbist, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert Vermeulen, wed., en kinderen Joannes, dagloners, Meldert Villers, Jacques, dagloner, Meldert Berghans, Elisabetha en Barbara, dagloners, Meldert (Babelom) Berghans, Hubertus, dagloner, Meldert (Babelom) Berghans, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert (Babelom) Vanhulst, Nicolaes, dagloner, Meldert (Babelom) Vanhulst, Nicolaes, dagloner, Meldert (Babelom) Massaert, de weduwe geborenVandenbosch, dagl., Oplinter
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 31
Opvelp Beauvechain Hoegaarden Leuven Leuven Meldert Tienen Willebringen Bierbeek Brussel Brussel Hoegaarden Leuven Leuven Leuven Leuven Leuven Meldert Meldert Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Meldert Meldert Meldert Meldert Aarschot Brussel Tienen Meldert Meldert Leuven Leuven Leuven Tienen Tienen Tienen Hoegaarden Tienen Meldert Meldert
Dagloner De armen-OCMW De armen-OCMW De armen-OCMW De armen-OCMW De armen-OCMW De armen-OCMW De armen-OCMW Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Fabrikant Gareelmaker Gareelmaker Gareelmaker Gareelmaker Gasthuis Gasthuis Gasthuis Gemeente Gemeente Groot Begijnhof Handelaar Handelaar Handelaar Handelaar Handelaar Handelaar (granen) Huidevetter huisvrouw huisvrouw
Berghans, Franciscus, dagl., Opvelp. Beauvechain, de armen Hoegaarden, de armen Leuven, de armen van St-Michiels Leuven, de Grote Tafel van de H. Geest van Sint-Pieter (de armen) Meldert, de armen Tienen, de armen Willebringen, de armen Meulemans, Marie-Philippina en Marie-Coletta, eigenaarster, Bierbeek De Liem, Adolpus, eigenaar, Brussel Vandermonde de Bunsbeek, weduwe Joannes-Josephus, eigenaarster, Brussel Coenegras, kinderen Servatius, eigenaar, Hougaerd e Abts, Gregorius, landb., Opvelp;- Everaerts, Joanna-Maria en Petronella-Maria, eigenaarster, Leuven Claes, Eugenius-Arnoldus-Maria, eigenaar, de vrouw, Leuven Herry de Cocqueau, François, eigenaar, Leuven Mertens, Carolus-Jacobus, eigenaar, Leuven Vanderschrieck, Victorius-Josephus-Maria-Ghislenus, eigenaar, Leuven Hendrickx, Petrus, eigenaar, Meldert Olemans, Henri, eigenaar, Meldert;- Hemders, weduwe Jean-Baptist, dagloner, Meldert (vruchtg.) Blyckaerts, Josephus-Hubertus-Marie, eigenaar, Tienen Blyckaerts, Julius, eigenaar, de vrouw, Tienen;- Janssen, weduwe Melchior-Henricus, eigenaarster, Tienen (vruchtgebr. ½) Blyckaerts, Julius, eigenaar, de vrouw, Tienen;- Janssen, weduwe Melchior-Henricus, eigenaarster, Tienen (vruchtgebr. ½) Dubois, Maria-Josephina-Hortensia, eigenaarster, Tienen Maes , Jacobus-Josephus, eigenaar, Tienen Pasch, Antoine, fabrikant, Tienen Nys, Carolus, gareelmaker, Meldert Nys, Jean-Baptiste, de oude, gareelmaker, Meldert Nys, Joannes-Baptiste, gareelmaker, Meldert Nys, Joseph, gareelmaker, Meldert Aarschot, het gasthuis;- Dubois, Antonius, landbouwer, Meldert; - Deproost, Joannes-Cornelis, koster, Meldert Brussel, de gasthuizen Tienen, de gasthuizen Meldert, de gemeente Meldert, de gemeente;- Everards, weduwe Lambertus, dagloonster, Meldert Leuven, het groot begijnhof Vandeput, Ludovicus, handelaar, Leuven Vangoidtshoven, Henri, handelaar, Leuven Janssens, Benoit, handelaar, Tienen Vandenbergh, Jean-Baptiste, handelaar, Tienen Vandenbosch, Carolus, handelaar, Tienen Adams, Joannes-Arnoldus, handelaar in graan, Hoegaarden Petit, Joannes-Josephus, leerlooier, Tienen Collaer, Philippina, huisvrouw, Meldert Demoitié, weduwe Petrus, huisvrouw, Meldert
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 32
Meldert L’Ecluse Leuven Meldert Meldert Opvelp Willebringen Meldert Meldert Meldert Meldert Leuven Hoegaarden Meldert Meldert Antwerpen Meldert Meldert Meldert Tienen Meldert Antwerpen Beauvechain Beauvechain Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden Hoegaarden (Hauthem) Hoegaarden (Hauthem) Hoegaarden (Hauthem) Hoegaarden (Hauthem) Hoegaarden (Hoksem) Hoegaarden (Hoksem)
huisvrouw Kerk Kerk Kerk Kerk Kerk Kerk Kleermaker Kleermaker Kleermaker Kleermaker Klein Begijnhof Knecht Knecht Knecht Koetsier (post) Koster Koster Koster Koster Kuiper Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer
Lize, Theresia, huisvrouw, Meldert L’Ecluse, de kerk Leuven, St.-Michielskerk Meldert, de kerk Meldert, de kerk Opvelp, de kerk Willebringen, de kerk Hallet, Guillelmus, kleermaker, Meldert Mertens, Joannes, kleermaker, de vrouw, Meldert Mertens, Joannes, kleermaker, Meldert; - Michiels, Veronica, zonder beroep, Meldert Meunier, Joannes-Baptiste, kleermaker, de vrouw, Meldert Leuven, het klein begijnhof Hendrickx, Joannes-Baptiste, Petrus en Guillelmus, knechten, Hoegaarden Barbier, Henricus, knecht, Meldert Vanswymelen, Adrianus, knecht, Meldert Philips, Joannes-Baptiste, conducteur postwagen, Antwerpen Aarschot, het gasthuis;- Dubois, Antonius, landbouwer, Meldert; - Deproost, Joannes-Cornelis, koster, Meldert Deproost, Joannes-Cornelis, koster, Meldert;- Tits, Guillelmus, landbouwer, Meldert (vruchtgebr.) Deproost, Joannes-Cornelius, koster, Meldert Lebegge, Petrus-Sebastianus, koster, Tienen Vandermolen, Henri, kuiper, Meldert Franckx, Felix, landb.,Kumtich; -Franckx, Ludovicus-Josephus, landb., Kumtich; Franckx, de kinderen Franciscus, landbouwers, Antw Devester, Ferdinandus-Josephus, landb., Beauvechain Vigneron, Joannes, landbouwer, Beauvechain Dewever, weduwe landb., Hoegaarden Dons, Libert-Joseph, landbouwer, Hoegaarden Falla, weduwe Henricus en kinderen, landb., Hoegaarden Geerkens, Henricus, landbouwer, Hoegaarden Geets, weduwe, landb., Hoegaarden Goossens, Jean-Baptiste, landbouwer, Hoegaarden Vandermolen, Henricus, landbouwer, Hoegaarden Vanex, Antoine, landbouwer, Hoegaarden Vanex, Hubertus, landbouwer, de vrouw, Hoegaarden Vanex, Rosalia, landbouwster, Hoegaarden Vanhaegendoren, Henri, landbouwer, Hoegaarden Vanhagendoren, Ferdinandus, landb., Hoegaarden Vanmolle, Pierre, landbouwer, Hoegaarden Vannerem, weduwe Jean-Baptiste, landbouwer, Hoegaarden Dumont, Hubert, landbouwer, Hoegaarden (Hauthem) Finoulst, Joannes, Landbouwer, de vrouw, Hoegaarden (Hauthem) Geets, Jean, de jonge, landbouwer, Hoegaarden (Hauthem) Vandermolen, Jean-Baptiste, landbouwer, Hoegaarden (Hauthem) Huts, Servais, landbouwer, Hoegaarden (Hoksem) Jacobs, Petrus, landb., Honsem
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 33
Hoegaarden (Hoksem) Hoegaarden (Hoksem) Kumtich Kumtich Kumtich (Breissem) L’Ecluse L’Ecluse L’Ecluse L’Ecluse L’Ecluse Leuven Melder Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert
Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer
Tassin, Henri, landbouwer, Hoegaarden (Hoksem) Verbist, Bartholomeus, de jonge en Barbara, landbouwers, Hoegaarden (Hoksem) Franckx, Felix, landb.,Kumtich; -Franckx, Ludovicus-Josephus, landb., Kumtich; Franckx, de kinderen Franciscus, landbouwers, Antw Huts, Henricus, landb., Kumtich Vranckx, Ludovicus-Josephus, landb., Kumtich (Breissem) Chaltin, Theresia, landbouwster, L’Ecluse Dandoy, Jean-Lambert, landbouwer, L’Ecluse Mertens, Libert, landbouwer, l’Ecluse Mommens, Antoine, landbouwer, l’Ecluse Vanmolle, kinderen Josephus, landbouwer, L’Ecluse Depré, la weduwe Jean-Baptiste, landbouwer, Leuven Beullekens, Jean-Baptiste, landbouwer, Meldert Aarschot, het gasthuis;- Dubois, Antonius, landbouwer, Meldert; - Deproost, Joannes-Cornelis, koster, Meldert Ausseloos, Josephus, landb., Meldert Barbier, Franciscus, landbouwer, Meldert Barbier, Henri, landbouwer, Meldert Bergans, Henricus, landb., Meldert Bergans, Henricus, zonder beroep, de vrouw, Meldert;- Lefevre, Paulus, landb., Meldert Bergans, Joannes-Baptiste, de vrouw, landbouwer, Meldert Beullekens, Henricus, zoon Egidius, landbouwer, Meldert Beullekens, Joannes-Baptiste, dagloner, Meldert;- Tits, Guillelmus, landbouwer en conssorten, Meldert Boets, Henricus, landbouwer, Meldert Buysmans, Petrus, landb., Meldert; - Lefevre, Paulus, landbouwer, Meldert Buysmans, Petrus, landbouwer, Meldert Caberghs, Maria, wed. Vanherberghen, Franciscus, landbouwer, Meldert Ceen, Henri, landbouwer, Meldert Chaltin, Henricus, landbouwer, Meldert Clabots, Joannes-Henricus, landbouwer, Meldert Clabots, Joannes-Henricus, landbouwer, Meldert Collaer, Joannes-B apiste, landbouwer, Meldert Collaer, Joannes-Baptiste, landbouwer, Meldert Collaert, Joannes-Hieronimus, landbouwer, Meldert Collaert, Marie-Josephina, landbouwster, Meldert Collin, Alexis, landbouwer, Meldert De Thiege, Guillelmus, landbouwer, Meldert Deboeck, Petrus-Josephus, de jonge, landb., de vrouw, Meldert Deboeck, Petrus-Josephus, zoon Franciscus-Josephus, landbouwer, Meldert Deboek, Petrus-Josephus en Bernardus, landb., Meldert Deboek, Petrus-Josephus, landbouwer, Meldert Dehennin, Bartholomeus, landbouwer, Meldert Demuyser, Petrus-Josephus, landbouwer, Meldert Deproost, Joannes-Cornelis, koster, Meldert;- Tits, Guillelmus, landbouwer, Meldert (vruchtgebr.) Deproost, Joannes-Cornelis, landb., de vrouw, Meldert;- Tits, Guillelmus, landb., Meldert,(vruchtgebruiker) Drappier, weduwe Joannes, landbouwster, Meldert
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 34
Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert
Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer
Gauthier, Joannes-Josephus, landbouwer, Meldert Gauthier, Maximilianus, landbouwer, Meldert Goossens, Antonius, landbouwer, Meldert Goossens, François, landb.Meldert Gregoire, Ludovicus, landb., Meldert Hacourt, Antonia, landbouwster, Meldert Hans, Philippus-Jacobus en kinderen, landbouwers, Meldert Hendrickx, Carolus en Petrus, landb., Meldert Hendrickx, Carolus, landb., de vrouw, Meldert Hendrickx, Carolus, landbouwer, Meldert Henskens, Antonia, landbouwster, Meldert Henskens, Ludovicus, landb., Meldert Henskens, Servaes, landbouwer, Meldert Jacobs, Franciscus en Theresia, landb., Meldert Jacobs, Franciscus, landbouwer, Meldert Jacobs, Marie-Theresia, landbouwster, Meldert Jacques, Joannes-Baptiste, landb., Meldert; Jacques, Catharina, dochter Theresia, landbouwster, Meldert Jacques, Joannes-Baptiste, landbouwer, Meldert Jennart, Joannes-Baptiste, landbouwer, Meldert Josephie, Joannes-Baptiste, landbouwer, Meldert Leclercq, kind. Jean-Martin, landbouwers, Meldert Lefevre, Guillelmus, landb., Meldert Lefevre, Paul, landb.Meldert Lize (Lire?), Carolus, landbouwer, de vrouw, Meldert Lize , Theresia, vrouw Meeus, Hironimus-Fredericus, landbouwer, Meldert Lize, Carolus, landbouwer, Meldert Malcorps, Guillelmus, landbouwer, de vrouw, Meldert Meeus, Hironimus, landbouwer, Meldert Meeus, weduwe en kinderen Hieronimus (sic), landb., Meldert Meeuvis, Josephus, landbouwer, Meldert Mertens, Romain, landbouwer, de echtg., Meldert Mertens, Romanus, landbouwer, Meldert Noé, Carolus, landb., Meldert Noé, Franciscus, landbouwer, de vrouw, Meldert Noé, Franciscus, landbouwer, Meldert Olemans, Guillaume, landbouwer, Meldert Olemans, Henri, landbouwer, Meldert Peeters, Joannes-Baptiste, landbouwer, de vrouw, Meldert Peeters, Louis en kind., landbouwer, Meldert Philips, Antonius;- Buelens, Henricus, landb., Meldert Philips, Antonius, landbouwer, Meldert Philips, Antonius, landbouwer, Meldert;- Meeuwis, Josephus, landbouwer, Meldert Philips, Maria-Catharina, wed. Claes, Michaël, landbouwster, Meldert Pierre, Maria-Theresia, landbouwster, Meldert
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 35
Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert
Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer
Poffé, Petrus, landbouwer, Meldert Schoolmeester, Henri, landb.Meldert Schueremans, Corneille, landbouwer, Meldert Schuermans, erfgenamen, Ludovicus, landbouwer, Meldert Sciane, Franciscus, landb., Meldert Siane, Antonius, landb., Meldert Siane, Franciscus en Maria-Josephina, landbouwer, Meldert Siot, weduwe Joannes-Baptiste, landb., Meldert Smeyers, Franciscus, landb., Meldert Smeyers, Henri, landbouwer, Meldert Smeyers, Joseph, landbouwer, Meldert Smeyers, Josephus, landb., Meldert,grond; - Vankiels, Guillelmus, landbouwer, Meldert(gebouw) Smeyers, Josephus, landbouwer, Meldert Smeyers, weduwe Joannes-Baptiste, landb., Meldert Socquet, Herman, de kind., landbouwer, Meldert Soetaers, Celestina en Josephus, minderjarigen, Meldert;- Noé, Carolus, landb., de vrouw, Meldert Soetaers, Emelina, landbouwster, Meldert Soetaers, Henricus, landb., Meldert Soetaers, Maria-Theresia, landbouwster, Meldert Soetaers, Maria-Theresia-Emelina-Regina en Joannes-Servatius, landbouwers, Meldert Soetaers, Regina, landbouwster, Meldert Soetaers, weduwe Joannes-Baptiste, landb., Meldert Swinnen, weduwe Jean-Baptiste, landb., Meldert Swinnen, Joannes-Baptiste, landbouwer, de vrouw, Meldert Tits, Franciscus, landbouwer, de vrouw, Meldert Tits, François, landbouwer, Meldert Tits, Guillelmus, landbouwer, Meldert Tits, Nicolas, landbouwer, Meldert Tits, Nicolaus, landbouwer, Meldert; - Tits, Guillelmus, landb., Meldert (vruchtgebr.) Vanbiesem, Jacobus-Franciscus, landb., Meldert Vandenbosch, Joannes-Baptiste, landbouwer, L’Ecluse Vandenbosch, Petrus, landbouwer, Meldert Vanherbergen, Pierre, landbouwer, Meldert Vanherberghen, kinderen Joannes-Franciscus, landbouwer, Meldert Vanherberghen, Petrus, landbouwer, de vrouw, Meldert Vanherberghen, weduwe Franciscus, landbouwster, Meldert Vanhulst, Guillelmus, landb., Meldert;- Merckx, Joannes-Baptiste, Meldert (vruchtgebruiker) Vanhulst, Guillelmus, landbouwer, Meldert Vankelst, Guillelmus, landbouwer, Meldert Vanmol, Maria-Theresia en Josephus, landbouwers, Meldert Verbist, Franciscus, de oude, landbouwer, de vrouw, Meldert Verhulst, Maria, landbouwster, Meldert Vins, Petrus, landbouwer, Meldert Winnen, Barthelemi, landb.Meldert
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 36
Meldert Meldert Meldert (Babelom) Meldert (Babelom) Meldert (Babelom) Melin Opvelp Opvelp Opvelp Tienen Willebringen Willebringen Willebringen Willebringen Willebringen Willebringen Willebringen Willebringen Zetrud-Lumay Brussel Hoegaarden Leuven Meldert Meldert Meldert Meldert (Babelom) Oorbeek Tienen Tienen Hoegaarden Hoegaarden Meldert Tienen L’Ecluse Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Fexhe-le-Haut-Clocher Hoegaarden
Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Landbouwer Meid Meid Meid Meid Meid Meid Meid Meid Meid Meid Metser Metser Metser Mijnwerker Minderjarigen Minderjarigen Minderjarigen Minderjarigen Molenaar Molenaar Naaister Notaris Notaris
Antwerpen
Onbekend
Winnen, Bartholomeus, landbouwer, Meldert; - Hacour, Maria-Catharina, meid, Meldert Winnen, Bartholomeus, landbouwer, Meldert; - Winnen, Petrus, zonder beroep, Antwerpen Beullekens, Egidius, landbouwer, Meldert (Babelom) Demothie, Joannes-Baptiste, landb., Meldert (Babelom) Henskens, Maria-Elisabeth, landbouwster, Meldert (Babelom) Van Orsmael, Hermanus, landb., en cons.;- Stas, weduwe Franciscus, landb., Melin Abts, Gregorius, landb., Opvelp;- Everaerts, Joanna-Maria en Petronella-Maria, eigenaarster, Leuven Huens, Petrus, landbouwer, de vrouw, Opvelp Lambrechts, Franciscus, landbouwer, Opvelp Olemans, Joseph, landbouwer, Meldert Cox, Franciscus, landb., Willebringen Demoitié, Joseph, landbouwer, Willebringen Jochmans, Lambert-Benedictus, landb., Willebringen Jochmans, Regina, landbouwster, Willebrengen Lavander, Anna-Maria, weduwe Verhulst, Sebastianus en kinderen, landbouwers, Willebringen Ponsaerts, Henri, landbouwer, Willebringen Vanhulst, Antonius, landbouwer, de vrouw, Willebringen Vanhulst, weduwe Sebastianus, landb., Willebringen Falla, Bernardus, zoon, landbouwer, Zetrud-Lumay Soetaers, Maria-Josepha, meid, Brussel Faisan, weduwe Josephus, meid, Hoegaarden Berghans, Catharina, meid, Leuven Barette, Francisca, meid, Oorbeek; - Barette, Servatius en Emilina, meid, Meldert Soetaers, Rosalie, meid, Meldert Winnen, Bartholomeus, landbouwer, Meldert; - Hacour, Maria-Catharina, meid, Meldert Vanhulst, Ermelina, meid, Meldert (Babelom) Barette, Francisca, meid, Oorbeek; - Barette, Servatius en Emilina, meid, Meldert Vanhulst, Maria-Christina, meid, Tienen Verswyvel, Catharina, meid, Tienen Brasseur, Henricus, metser, Hoegaarden Brasseur-Christeur, Joannes-Baptiste, metser, Hoegaarden Claes, Clara-Francisca,vrouw Vandenplas, Franciscus, metser, Meldert Bleykaerts, Julien, mijnwerker, Tienen Bergans, Alexis-Guillelmus en Joannes-Baptiste, minderjarigen, L’Ecluse Barbier, Franciscus en Ludovicus, minderjarigen, Meldert Barbier, Joannes-Henricus en Carolus, minderjarigen, Meldert Soetaers, Celestina en Josephus, minderjarigen, Meldert Chaltin, Jean-Joseph, molenaar, Meldert Chaltin, Joannes-Josephus, molenaar, en cons., Meldert Vanmolle, Theresia, naaister, Meldert Trokay, Petrus-Josephus, notaris, de vrouw, Fexhe-Le-Haut-Clocher Dumont, Rosalie, vr.Putzeys, Alexandre, notaris, Hoeg.;- Sweerts, Catharina, wed Dumont, Marie-Joseph, rente. Hoegaarden,(vruc htge) Winnen, Bartholomeus, landbouwer, Meldert; - Winnen, Petrus, zonder beroep, Antwerpen
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 37
Brussel Heverlee Hoegaarden (Hoksem) Hoegaarden (Hoksem) Leuven Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Perwez Antwerpen Jodoigne Meldert Antwerpen Audimont Brussel Brussel Brussel Brussel Brussel Brussel Brussel Brussel Duras Enghien Gent Hoegaarden Leuven Leuven Leuven Leuven Luik Luik Meldert Meldert Tienen
Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Pachter Pastoor Pastoor Plafonneerder Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier
Trolin, Emerentia, vrouw Vandiest, Eduardus-Adrianus-Josephus, Brussel Friant, Joanna-Dorothea, Heverlee Brasseur, Henricus en Barbara, Hoegaarden (Hoksem) Tassin, Jean-François, Hoegaarden (Hoksem) De Liem, erfgenamen Joannes-Henricus-Legismondus, renteniers, Leuven Barette, Servatius en Emelina, Meldert Chaltin, Joannes-Baptiste, Joanna-Antonia, Petrus-Franciscus-Josephus en Livinus, zonder beroep, Meldert Coetermans, kinderen Philippus, Meldert Collaert, Joannes, de kinderen, Meldert Hallet, Guillelmus, Coleta, Virginia, zonder beroep, Meldert Malcorps, Maximilianus, de vrouw, Meldert Moitie, Anna-Maria, zonder beroep, Meldert Noé, Marie, dochter Catharina, Meldert Teugels, weduwe Pierre, Meldert Vandenbosch, weduwe Servais, Meldert Vangoidtshoven, Rochus-Apolinus, broeder en zuster, zonder beroep, Meldert Vermeulen, kinderen, Guillelmus, Meldert Leclercq, weduwe en kinderen Joannes-Baptiste, landb., Perwez Vranckx, Josephus, onderpastoor, Antwerpen Dassis, Josephus, pastoor, Jodoigne Vanbrabant, Henricus, plafonneerder, Meldert;- Vanbrabant, Josephus, zonder beroep, Meldert Loyaerts, Carolus, rentenier, Antw.; -Janssens, weduwe Rochus-Joannes-Bapiste, rentenierster, Tienen(vruchtg.) Tot Despirlet, Alexandre-Amandus, rentenier, Audimont;- Despirlet, weduwe Alexandre-Sebastianus, rent., Luik(Vru) Tota Cornet, Graaf Ludovicus, Brussel D’Auxy de Wallon, graaf, Carolus-Eugenius-Ferdinandus, rentenier, Brussel Jacquelaer, Xaverins, rentenier, Brussel Lacroix, weduwe Antoine, rent., Brussel Lauwers, Ange, rent., Brussel Marichal, Marie, weduwe Volxem, rent., Brussel Vandevelde, weduwe, rent., Brussel Vanvolxem, Guillelmus-Hypolite, rentenier, Brussel D’Oultremont de Duras, gravin, weduwe Carolus-Ferdinandus-Josephus, rentenierster, Duras Godfroid, Carolina, weduwe Negrée, Joannes-Baptiste-Emmanuel, rentenierster, Enghien Dekerkhoven, Eduardus-Emmanuel, rentenier, Gent Dumont, weduwe Joannes-Baptiste en Dumont, Clement, renteniers, Hoegaarden Ackermans, weduwe en kinderen Bartholomeus-Josephus, renteniers, Leuven Everaerts, Petronella-Adriana, rentenierster, Leuven Marniff, Henricus-Josephus, broeders en zusters, renteniers, Leuven Vanweverenbergh, kinderen Libertus, renteniers, Leuven Despirlet, Alexandre-Amandus, rentenier, Audimont;- Despirlet, weduwe Alexandre-Sebastianus, rent., Luik(Vru) Tota Vanherberghen, Henricus, rentenier, Luik D’Oultremont de Duras, graaf Adrianus-Eugenius-Paulus, rentenier, Meldert D’Oultremont de Duras, graaf, Adrianus-Eugenius-Paulus, rent., Meldert; Cerckel Leocadia-Amelia , eige. Leuven Demiddel, Henricus-Germanus, rentenier, Tienen
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 38
Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Tienen Hoegaarden (Hauthem) Hoegaarden (Hauthem) Meldert Meldert Hoegaarden Meldert Meldert L’Ecluse Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Brussel Leuven Beauvechain Hoegaarden Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Meldert Tienen Leuven Leuven Tienen Tienen
Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Rentenier Schoenmaker Schoenmaker Schoenmaker Schoenmaker Schrijnwerker Schrijnwerker Schrijnwerker Smid Smid Smid Smid Smid Smid Smid Smid Steenkapper Tuinier Wagenmaker Wagenmaker Wagenmaker Wagenmaker Wagenmaker Wagenmaker Wagenmaker Wever Wever Wi nkelier Winkelier Winkelier Winkelier Winkelier
Dewilde, Eugenius en Justina, renteniers, Tienen Dubois, weduwe Jacobus-Alexander, rentenierster, Tienen Loyaerts, Carolus, rentenier, Antw.; -Janssens, weduwe Rochus-Joannes-Bapiste, rentenierster, Tienen(vruchtg.) Tot Loyaerts, Ludovicus-Antonius-Henricus, rentenier, Tienen Nihoul, weduwe Lambertus, en Nihoul, Carolus, reteniers, Tienen Persoens, Fanie, rent., Tienen Smets, Maria-Theresia, rentenierster, Tienen Van Orshoven, Petrus-Franciscus, rentenier, Tienen Vandenbossche, Petrus, rentenier, de vrouw, Tienen Vanhelmont, weduwe Joannes-Henricus, rentenierster, Tienen Verlat, Ludovicus, rentenier, Tienen Vouwé, Felix, rentenier, Tienen Orbaen, Josephus, schoenmaker, de vrouw, Hoegaarden (Hauthem) Orbaen, Josephus, schoenmaker, Hoegaarden (Hauthem) Roelants, Joannes-Josephus, schoenmaker, de vrouw, Meldert Roelens, Joannes-Josephus, schoenmaker, Meldert Stockmans, Petrus, schrijnwerker, Hoegaarden Vandeweyer, Henri, schrijnwerker, Meldert Vansevenberghen, Petrus, schrijnwerker, de vrouw, Meldert Beaufaux, Charles, smid, L’Ecluse Calais, Joannes-Franciscus en kinderen, smid, Meldert Dethier, Petrus-Josephus, smid, Meldert Donneux, Jean, Smid, Meldert Saelemaekers, Joannes-Baptiste en kinderen, smid, Meldert Saelmaekers, Jean-Baptiste en Charles, smeden, Meldert Saelmaekers, Joannes-Baptiste, smid, Meldert Saelmaekers, Petrus, smid, Meldert Tits, Josephus, steenkapper, de vrouw, Brussel Denaive, François, tuinier, Leuven Delgoffe, Jean-Baptiste, wagenmaker, Beauvechain Coenen, Joannes-Baptiste, wagenmaker en cons., Hoegaarden Bero, Jacques, wagenmaker, Meldert Hacour, Franciscus, wagenmaker, Meldert Hacourt, Noé, wagenmaker, Meldert;- Vandermeulen, Joannes, dagloner, Meldert Hacourt, vrouw Noël, wagenmaker, Meldert Saelmaekers, Joannes-Baptiste, wagenmaker, Meldert Peeters, Jean-Baptiste, wever, Meldert Peeters, Joannes-Baptiste, wever, Meldert;- Peeters, Noël, dagloner, Meldert Fillet, Franciscus, winkelier, de vrouw, Tienen Mertens, Joannes-Franciscus, Maria-Anna en Paulina-Helena, winkeliers, Leuven Morren, Franciscus, winkelier, Leuven Lebegge, Maria-Elisabetha, winkelierster, Tienen Rondas, weduwe Servaisen kind., winkeliers, Tienen;- Randas, weduwe Servais, winkelierster, Tienen (Vruchtg.)
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 39
Inhoud Familieschoon 53ste jaargang (2012) 39 (NR) 1/2012 Edito en jaarprogramma, met deelname aan; de grote genealogiebeurs ‘Généatica 2012’ te Wavre op za. 6 en zo 7 oktober 2012 in het stadhuis; iedereen welkom 135 De genealogie Sweerts herschreven (Dr. Gilbert Vandenbempt) 136 Merkwaardige foto’s uit het fotoalbum van Dr J.B. Van Nerum (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) De bloedverwanten van Anne Maryssael, echtgenote van J.B. Van Nerum (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 137Pastoor Charles Van Nerum van Gottechain en de emigratie naar de VS in de 19de eeuw (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 138.Aanvullingen bij de genealogie Putzeys (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 139 Het huurcontract Smeyers – Putzeys van 1842 (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 140 De genealogie Finoulst (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 141 Familienieuws: het overlijden van Rosa Van Nerum 142 Openstelling van de crypte op zondag 3 juni, een niet te missen familiegebeurtenis (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 143.De genealogie Roberti de Winghe in Vlaamse stam 40 (NR) 2/2012 144.Bij het overlijden van hoofddeken Miel Van Nerum (1922-2012) 145.De genealogie Sweerts herschreven (deel 4), (Dr. Gilbert Vandenbempt) 146.Peeters-Meldert (Brabant), voorouders van oud minister Vreven (1937-2000) (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 147.De afstamming Peeters-Gilis (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 148.De crypte van de Sint-Gorgoniuskerk (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 41(NR) 3/2012 149 Regentiedag zaterdag 20 oktober 2012 te Hoegaarden en aanstelling Victor Claes tot hoofddeken van de confrérie; en van Arthur Van Nerum tot deken van de Gulden Lelie (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 150 Afstamming van Victor Claes (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 151 Afstamming van Arthur Van Nerum (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) 152 De opvolgingsprocedure in de confrérieraden (Maurice Dodion) 153 De genealogie Sweerts herschreven. (Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode) 154 Stamboom – en wat geschiedenis – van de familie Fox (Hoegaarden) (Tienen) (Charleroi) (Wim Rock) 155 Le 7ème salon de la généalogie en Belgique francophone 42 NR (4/2012) 156 de Regentiedag en de dekenkroningen van 20 oktober 2012 (Wasily Pedjko en Willy Sweerts) 157 Vermeldingen familie Sweerts uit de 7 geslachten van Brussel in de Hoegaardse schepenakten (Dr Gilbert Vandenbempt) 158 Lodewijk Jan Baptist Sweerts de Landas 80 jaar (M. Schreurs-Janssen en Danny Beeckman) 159 Stamboom en wat geschiedenis van de familie Fox (2 de deel) (Wim Rock) 160 Aanvullingen Van Nerum (Maurice Dodion)
161 Familienieuws en rechtzetting Inhoud Alpaidis 48ste jaargang 2012/186 (48ste jaargang) Edito en dag van de open kerken met openstelling crypte op zondag 3 juni Dokter Marleen Finoulst en haar kijk op bier Uitvoer van Hoegaards bier naar Oosterhout (Breda-Nederland) in het jaar 1600 De allerlaatste getuigen, een boek vol herinneringen over de eerste wereldoorlog De vierkantshoeven te Outgaarden en hun bewoners, de hoeve Lebegge (vervolg) Zo liepen wij, Hoegaardiers, school te Tienen, juist na de tweede wereldoorlog Tentoonstelling te Luik over prinsbisschop Ernest van Beieren Henri-Joseph Paillet, de derde burgemeester van Hoegaarden sinds 1830 (vervolg) De Reensteen, een nieuw erfgoedtijdschrift tussen Hageland en Haspengouw (C. Geens) Parodie op het nieuwe tijdschrift (Rik Cipers) Canadezen te Hoegaarden in 1919 Inhoud Alpaidis; 47 ste jaargang (2011) 2012/187 Uit de verborgen geschiedenis van Hoegaarden: De preekstoel in de kerk: de vier schapen rond de ‘Goede Herder’ Het wapenschild Sweerts op het altaar van O.L.Vrouw (zijbeuk links) De brouwers in de verslagen van de gemeenteraad (1837) ‘Helden’ was het thema van de erfgoeddag 2012-06-09: De vlag van de Hoegaardse oud-strijders Het ereveld op het oude kerkhof De vaderlandse manifestatie van 4 oktober 1919 De grote oorlog op kleine schaal (Donvil Ruben, uitgave Davidsfonds) De 18de augustus 1914 te Hoegaarden in ‘le Petit Parisien’ ‘Hoegaardse Legenden, Sagen en Liederen’ nieuwe brochure van Ivan Laloup ‘Kroniek van Hoegaarden, Meldert en Outgaarden’ van de pers (auteur Christian Hennuy) Bij de manifestatie Hoegaarden schrijft –Oktober 2012: Het traktaat over kalligrafie van Gerard Mercator (1512-1594) Christian Dotremont (1922-1979), zijn Hoegaardse afkomst en zijn ‘logogrammen’ De leerlingen in de lagere scholen van de dekenij Tienen voor het schooljaar 1843-1844: Meldert Outgaarden De crypte in de Sint-Gorgoniuskerk en chronologische lijst van de overledenen die er een laatste rustplaats vonden 2012/188 “Sinds mensenheugenis werd er geen betere Hoegaarden gedronken” (Dr. G. Vandenbempt) Uit de geheime geschiedenis van Hoegaarden (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) De affiche van de eeuwfeestviering van de Belgische onafhankelijkheid (1830-1930 (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Nieuw boek over de Taalgrens bij het Davidsfonds (Maurice Dodion) Bij de tentoonstelling van 20 oktober 2012 in het Kapittelhuys over de geschriften van Dokter Jean-Baptiste Van Nerum (Hoegaarden 1808-1887) (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Fabrique de Sucre Dumont & Cie. (1865-1876) (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Alpaidis 49ste jaargang nr 1 41
2012/189 Boek: Het Vlaamse platteland in de fifties Het Hoegaards bier was zo goed dat mijn vrouw de smaak ervan te pakken gekregen heeft…” (Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode.) De gevechten te Hoegaarden op 18 augustus 1914 (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Henri Schoensetters, soldaat in het leger van Napoleon (M Dodion en W Pedjko) ‘Het bewaren der aardappels’ Uit het dagelijks leven van onze groot- en overgrootouders (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Te Hauthem gevallen voor onze vrijheid, de ‘Parramore’ stand in het gemeentehuis. (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Afbeelding van een suikerfabriek in volle activiteit rond 1850
Bestuursleden Heemkundige Kring: Yvette Kleynen (voorzitter), Rik Cipers (ondervoorzitter) Etienne Grooten (secretaris), Elise De Dobbeleer, Diane Nitelet, Bart Hendrix, Arthur Van Nerum, Caroline Geens, Wasily Pedjko, Bouthé Irène, Saelmaekers Erik, Maurice Dodion,
De Heemkundige Kring Hoegaarden geeft 2 tijdschriften uit. -
Alpaidis (verschijnt 4 x per jaar) en kost 12.5 €
-
Familieschoon, tijdschrift van de Confrérie van de V Geslachten (verschijnt 4 x per jaar) en kost 12.5 €
Men kan zich ook abonneren voor de 2 tijdschriften samen voor 20 € Ons rekeningnummer : 310-0370021-52 Onze website:
www.heemkring-hoegaarden.be
Inlichtingen: Etienne Grooten, Residentie Beatrijs 169 te 3300 Tienen 016/81 72 35 e-mail:
[email protected] Wij vragen vriendelijk het leesgeld te voldoen voor het jaar 2013, om zo zonder onderbreking onze negenenveertigste (49ste) jaargang te ontvangen
Alpaidis 49ste jaargang nr 1 42