Aandacht Gelieve de data van het Overleg van 2012 in uw agenda te noteren. Deze vindt u onderaan in dit document.
Overleg Thuislozenzorg Brussel Verslag van de vergadering van 25/11/2011 Aanwezigen A=Aanwezig; V=Verontschuldigd; U=Uitgenodigd ; Afw=Afwezig Birger Blancke Bico Federatie Jean-Luc Joiret AMA Annette Perdaens Observatoire Santé Social Nicole Mondelaers BWR Nathalie Pierret MRBC Betty Nicaise FBCMW Brigitte Paternostre COCOM Annick Mandane COCOF Jean Peeters Front Commun Sans-Abri Grégory Polus Chap XII/SPUS Luc Notredame Cabinet Huytebroeck Mark Vanderveken Fedasil Stephane Heymans Médecins du monde Béatrice Warnotte IBGE Silvia Bochkoltz Hope in Stations Joëlle Leurquin Croix-Rouge Evelyne Parello MIVB – dienst preventie Romain Liagre La Strada Olivia Dardenne La Strada Laurent Van Hoorebeke La Strada Edwin Van Hollebeke CAW’s Martine Motteux Kabinet Grouwels Kamiel Hofmans VGC Dominique Decoux CPAS Schaerbeek Christian Megerus CPAS Molenbeek Yvan Mayeur CPAS Bruxelles Jean Spinette CPAS St-Gilles Karim Cherradi Cabinet Kir
A A A A A A A A A A A U U U U U U U U U V V Afw Afw Afw Afw Afw Afw
Agenda : - Goedkeuring verslag vorige vergadering - Winterplan 2011-2012 - Evaluatie van het overleg - Varia 1. Goedkeuring van het verslag van de vorige vergadering van 23 september 2011 2. Winterplan 2011-2012 Luc Notredame – Kabinet Huytebroeck Met betrekking tot de financiering van het winterplan werd er in september een beslissing genomen. Een conventie werd ondertekend tussen het Verenigd College en Samusocial, die Overleg Thuislozenzorg Brussel 25/11/2011
1
een miljoen euro ontvangt om de winteropvang te organiseren en uit te voeren. Daarbuiten heeft het OCMW van 1000 Brussel een gebouw gekocht in de Koningsstraat, waarbij 400 personen kunnen opgevangen worden. Dit gebouw geeft de mogelijkheid om niet elk jaar opnieuw een plaats te moeten zoeken voor de winteropvang. Via een andere conventie werd er aan La Strada gevraagd om het dagonthaal tijdens de winter te coördineren: zij zal een stand van zaken opmaken van de beschikbare plaatsen die de mogelijkheid geven om de mensen overdag op te vangen en hen indien nodig mobiliseren. Gregory Polus – Samusocial Het gebouw van de Koningsstraat beschikt over 8 verdiepingen en 2 refters (waarvan er 1 voorlopig werd omgebouwd tot slaapzaal tot de werken zullen beëindigd zijn op de verdiepingen), en zal maximum 400 personen kunnen opvangen. Onderhoudswerken zijn bezig. De opening zal per verdieping gebeuren, volgens de criteria van kwetsbaarheid van het publiek. Vanaf 15 november werden 80 mensen, die gekend zijn als “kwetsbaar” bij Samu opgevangen. Op 28 november zullen nog eens 80 mensen opgevangen worden. De derde opening is gepland voor 12 december (tenzij de weersomstandigheden verergeren). De honden kunnen ondergebracht worden in de kelder. Een bezoek aan het gebouw werd voorzien na het overleg. Voor informatie is er Nicole Dermine, de verantwoordelijke van de winteropvang. Koppels kunnen niet samen opgevangen worden. De vrouwen of de personen met mobiliteitsproblemen of gezondheidsproblemen worden opgevangen in Vestje, waar 15 extra plaatsen voorzien zijn. Het onthaal wordt niet voorzien voor mensen die niet werden doorverwezen. Twee gebouwen voor asielzoekers te Elsene worden beheerd door Samusocial, op vraag van Fedasil. Wat de mensen zonder papieren betreft, sommigen zijn gekend op straat, worden medisch of psychologisch opgevolgd. Hun administratieve situatie wordt onderzocht, sommigen hebben papieren, maar ze hebben deze niet bij zich. Er worden misschien mensen zonder papieren opgevangen, zelfs als ze geen deel uitmaken van het voorziene publiek van de winteropvang. Ter herinnering, Samu werkt op basis van wat de mensen hen vertellen, vaak geven de mensen hun echte naam, waarbij de administratieve situatie overeenkomt, maar de anonimiteit blijft behouden. Samu krijgt geen richtlijnen van de Overheid om de identiteit van de personen vast te leggen. Er wordt gevreesd voor de personen die geen plaats hebben of die geen recht hebben en hun eventuele frustratie. Hoeksteeen moet al 80 personen per nacht weigeren. Romain Liagre – La Strada Het informatieplatform op de website van La Strada is functioneel: er wordt regelmatig informatie op gezet door de partners. Iedereen wordt uitgenodigd om deze te raadplegen. Als een partner regelmatig informatie op de PILS wil zetten, dan kan hij een login aanvragen. Voor meer precieze informatie kan je terecht bij Romain Liagre. La Strada werd gemandateerd om een stand van zaken op te maken rond alle diensten die dagonthaal aanbieden. Romain gaat de verschillenden betrokken actoren ontmoeten evenals de OCMW’s, de CAP en de CAGS om de mogelijke samenwerkingsvormen tussen centra na te gaan, uurregelingen, de gemeenschappelijke eisen. Er werd een ontmoeting georganiseerd op 23 november in de wijk Koning – Congres – Onze Lieve – Vrouw , om te spreken over de winteropvang. Hier waren aanwezig: Mw. Overleg Thuislozenzorg Brussel 25/11/2011
2
Swartenbroeckx en afgevaardigden van de wijk en van de handelaars en Pascale Peraita, afgevaardigde van Samu Social. Deze ontmoeting was positief: ze hebben hun zorgen en vrees kunnen uitdrukken met betrekking tot de bezetting, het aantal opgevangen personen, wat de mensen overdag doen (gewoonlijk keren ze terug naar hun gewone leventje, dagcentrum, Koninklijk Parc, Kruidtuin,…) Jean Peeters – Gemeenschappelijk Daklozen Front Hij vraagt of er een plan is voorzien voor extreme koude (-15°C). Wat kan er gedaan woren op het vlak van het Gewest, van Fedasil en de kazernes. Momenteel is er niets voorzien. Hij stelt voor een minirampenplan op te zetten, waarbij moet nagegaan worden met de verschillende actoren van het werkveld wat er gedaan wordt als er bvb. honderden nieterkende mensen zich plotseling op straat bevinden, onderdak? dagopvang? waar en hoe? In geval van grote koude moet iedereen zich betrokken voelen. Laurent Van Hoorebeke merkt op dat als het Gewest over een echt winterplan zou beschikken, het juist datgene is wat er zou moeten voorzien worden. De problemen van de mensen die op straat leven verschijnen niet plotseling op 15 november en eindigen niet op 31 maart. Anders gezegd, de specificiteit van een winterplan/grote koude rampenplan (of hoe het ook heet) is mensen veilig onder te brengen. De financiële tussenkomst is dan weer een ander probleem. Gregory Polus – Samusocial Samusocial heeft een oproep gedaan naar de sector (via de PILS) om de mensen te begeleiden in de stappen die zij zetten overdag (naar de mutualiteit gaan, naar het OCMW, hulp bij verhuis, medische afspraak,…. ). Ondanks de twee chauffeurs die beschikbaar zijn, blijkt dit niet te volstaan. AMA en Diogenes hebben geantwoord op deze oproep. Een vraag om samenwerking werd gedaan naar de CAP en CAW’s toe. Zij zijn tenslotte de uitverkozen medewerkers en steunverleners om sociale hulpverlening te verstrekken. Als er specifieke vragen zijn kunnen ze onmiddellijk gesteld worden an de CAP of CAW's of La Strada zorgt voor opvolging. Mark Vanderveken – Fedasil Voor de asielzoekers zijn de kazernen open, aan de buitenkant van Brussel. Transport werd voorzien. De laatste maanden ziijn er weinig niet-erkende maar kabinet Courard voorziet een 2000 à 5000 tal niet-erkenden de volgende maanden. Stephane Heymans – DVDW Dokters van de Wereld verzekert ook deze winter het medische luik van de winteropvang: verpleegkundige permanentie 7 dagen op 7 en medische consultatie 3 maal per week. Continuïteit wordt voorzien overdag met de wijkgezondheidscentra (er zijn consultatieblokken voorzien voor de thuislozen). In november is er een daling van het aantal niet toegewezen asielzoekers geweest (ten gevolge van een vluggere uitwijzing uit de centra?) Een soeppunt is georganiseerd op de Antwerpsesteenweg door Vluchtelingenwerk met een juridische permanentie door Ciré. Deze is voorzien voor een 40-50 personen maar er hebben zich al 160 mensen aangeboden, wat veiligheidsproblemen geeft. In juni zijn verschillende NGO’s(Dokters van de Wereld, Ciré, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Caritas, Oxfam, 11.11.11) samengekomen om na te denken over de oprichting van een Overleg Thuislozenzorg Brussel 25/11/2011
3
dagcentrum voor niet-erkende mensen, zodat de druk op een soeppunt zou afnemen. Een vestiaire, douches en medische consultaties zullen worden aangeboden. Het probleem blijft een plaats te vinden om dit dagcentrum operationeel te maken. De mensen zouden kunnen doorgestuurd worden naar de verschillende diensten, afhankelijk van hun noden. Daar bovenop is er ook een noodopvang voor gezinnen asielzoekers in ontwikkeling. Dit zal georganiseerd worden met het eigen vermogen van de organisaties (dus tamelijk beperkt), een locatie is misschien gevonden. Dit centrum kan 80 personen opvangen. De openingsdatum is nog onbekend. Dit zal vergezeld gaan van een politiek pleidooi. Joëlle Leurquin – Rode Kruis Het Rode Kruis werd geraadpleegd door Ciré om na te gaan in welke mate het Rode Kruis logistieke steun kan bieden aan een opvangstructuur binnen het netwerk van organisaties die begeleiding bieden aan “migranten” te Brussel. De bedden die werden aangeboden voor deze vraag werden uiteindelijk niet gebruikt door Ciré, die blijkbaar een andere mogelijkheid heeft gevonden. De vrijwilligers van “espace migrants”, een afdeling van vrijwilligers in Brussel-stad, zullen op dinsdag voor permanentie zorgen voor een “migranten”publiek. Ze kunnen ingeschakeld worden als er een specifieke vraag wordt gesteld. De lokale afdeling van Sint-Lambrechts-Woluwe bereidt zich, zoals elk jaar, voor op een onthaal bij een zeer strenge winter, voor de opvang van maximum 20 personen, in hun vergaderlokaal. Een pendeldienst wordt voorzien aan het Centraal Station. Er is nog geen datum vastgelegd en het gaat enkel om tijdelijke opvang van enkele nachten. Soep, sandwiches en dekens zullen verdeeld worden in de zone Oudergem/Elsene en mogelijks uitgebreid worden naar Etterbeek met georganiseerde rondgangen elke vrijdagavond. De lokale afdeling van Oudergem organiseert deze rondgang het hele jaar door en wordt hierin bijgestaan door de afdelingen van Elsene en Ganshoren in de winterperiode. Silvia Blockholtz – NMBS Een winterplan wordt opgericht, maar moet nog goedgekeurd worden door de directie. Het gaat erom 's nachts één station open te laten (indien de temperatuur lager is dan 0°C). Dit zal waarschijnlijk het Zuidstation worden. De Stichting Prins Laurent heeft 2 containers ter beschikking gestelt in de buurt van het Centraal Station. Het is Bij Ons die deze opvang beheert. Veertien tot twintig plaatsen werden voorzien voor mannen met honden. Een persconferentie zal gehouden worden op 29/11/2011 waar meer details zullen worden gegeven. Een sociaal trefpunt zal misschien geopend worden in de buurt van het Centraal Station. Er wordt gewacht op een antwoord van het directiecomité. Evelyne Parello – MIVB Gedurende het hele jaar heeft de MIVB een project in samenwerking met Bij Ons en Straatverplegers: zij zijn aanwezig in de metrostations Beurs en Anneessens en geven vorming aan het personeel. De MIVB werkt ook voor verschillende projecten met de NMBS samen. De MIVB is ook vragende partij voor een lijst met noodnummers zodat de agenten die ’s nachts werken onmiddellijk weten wie ze in geval van nood kunnen oproepen. Het is belangrijk dat de agenten van de NMBS en de MIVB ervan bewust zijn dat onmiddellijke doorverwijzing niet altijd mogelijk is. Alle actoren op het werkveld hebben hun prioriteiten. Overleg Thuislozenzorg Brussel 25/11/2011
4
Beatrice Warnotte – BIM Het BIM zoekt naar ondersteuning voor hun agenten op het werkveld, voor vormingen en het verder ontwikkelen van contacten met de organisaties. Samusocial stelt een ontmoeting voor tussen de coordinatoren van de agenten en de groepschef MIVB en BIM. La Strada heeft onlangs een werkgroep opgestart rond “ruimten toegankelijk voor het publiek” waar MIVB, NMBS, BIM en De Lijn aan deelnemen. Jean Peeters meldt dat meer dan 5000 donsdekens beschikbaar waren te Anderlecht en er blijven er minder dan 1000 over. Deze zijn fijn in glasvezel en pluimen en ze zijn warm. Betty Nicaise – FBCMW Geeft een overzicht van het gerealiseerde werk in de Adviesraad – Commissie Hulp aan personen – sectie instellingen en diensten sociale actie en binnen de werkgroep referentieadressen. De toepassing van het referentieadres is zeer uiteenlopend binnen ieder OCMW/ gemeente/ andere dienst. POD Maatschappelijke Integratie en de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken werden uitgenodigd maar hun definitie van thuisloos is niet dezelfde, net als de interpretatie van wanneer iemand geschrapt moet worden (OCMW kan of moet schrapping aanvragen). Het idee is een vragenlijst op te maken voor de OCMW’s , onthaaltehuizen en gemeentediensten om hen te vragen naar de situaties die ze tegenkomen, de weigeringen,… Opmerking van Dokters van de Wereld: heel het debat over het referentieadres laat mensen die zich illegaal op het grondgebied bevinden in de kou staan : voor hen is dit niet van toepassing. Doordat ze geen adres hebben, wil/kan het OCMW geen toegang verlenen tot hulp. Dit is wel verschillend voor dringende medische hulp. Dokters van de Wereld zal een document opsturen met een samenvatting van de problemen waarmee de werkgroep wordt geconfronteerd. Nicole Mondelaers – BWR en Birger Blancke – Bico Zij werken aan een project rond samenwerking tussen de OCMW’s en de thuislozenzorg. Voor het eerste deel werden er 3 OCMW’s bij betrokken: Brussel-stad, Molenbeek en Schaarbeek. De aangepakte thema’s zijn het recht op leefloon, de OCMW-procedures, verblijf, toegang tot zorgverlening, sociale rechten en tegemoetkomingen. Het doel is om de problemen en de goede praktijen van elk OCMW samen te brengen. Betty Nicaise – FBMD Een werkgroep buigt zich over de ordonnantie en werkt rond de definitie van de verschillende types instellingen (onthaaltehuizen, centra voor maatschappelijk werk, federaties, steunpunten,…) en stelt wijzigingen voor. Dit werk wordt gedaan in samenwerking met andere sectoren: handicap, steun aan gezinnen,… Alles zal eind december naar het kabinet gestuurd worden. Laurent Van Hoorebeke – La Strada vraag of La Strada kan gemandateerd worden door het Overleg om aan de alarmbel te trekken indien de situatie op het terrein escaleert. De vergadering stemt hiermee in.
Overleg Thuislozenzorg Brussel 25/11/2011
5
3. Evaluatie Het overleg bestaat onder zijn huidige vorm sinds twee jaar. Zij heeft om de twee maanden plaats, wat op een tiental vergaderingen neerkomt. La Strada wenst over te gaan tot een evaluatie. Er wordt voorgesteld dat elke organisatie tegen de volgende vergadering de positieve en negatieve aspecten en eventuele voorstellen doorstuurt aan La Strada. Ter herinnering: alle leden van het overleg en hun vervanger zijn gemandateerd door een besluit. De permanente leden en hun vervangers worden geacht samen te werken en hun informatie door te geven aan hun basis. 4. Varia Het verslag van het openbaar debat van 20 september (Thuisloos in Brussel) bevindt zich op de site van het Observatorium voor Welzijn en Gezondheid.
Data van de volgende vergaderingen : - vrijdag 23 maart - vrijdag 25 mei - vrijdag 6 juli - vrijdag 21 september - vrijdag 23 november Telkens van 09.30u-12.00u in de Louizalaan 183, 1050 Brussel
Overleg Thuislozenzorg Brussel 25/11/2011
6