GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES SITUATION AU 31/12/2011
HANDELSINFORMATIE
bron van zekerheid
Van beknopte tot zeer gedetailleerde handelsrapporten over Belgische en buitenlandse ondernemingen. De gegevens worden geëvalueerd met betrekking tot kredietwaardigheid en zijn op diverse manieren raadpleegbaar.
DATABASE MARKETING
bron van succes
Creatie, verrijking en optimalisatie van uw business-to-businessbestanden, gebaseerd op de gigantische Graydon-databank en een jarenlange knowhow in gegevensbeheer.
CALL CENTER
bron van contact
Lead generation & qualification, telefonische opvolging van uw facturen in uw naam, verrijking van uw bestanden, opvolging van uw mailings, ... kortom, u kan zich toespitsen op uw kernactiviteit. Onze specialisten van het Call Center vullen u hierbij aan.
INCASSO
bron van inkomsten
Curatieve maatregelen zorgen ervoor dat uw geld op uw rekening staat: van rappelbrieven, telefonische contacten tot juridische opvolging.
OPLEIDINGEN
bron van deskundigheid
De Graydon Business Academy (voorheen Academy for Credit Management) verzorgt hoogstaande opleidingen en lunchcauserieën over creditmanagement en debiteurenbeheer, met medewerking van docenten uit de academische wereld en de praktijk.
INFOS COMMERCIALES
source de sécurité
Pour des rapports commerciaux résumés ou détaillés concernant des entreprises belges ou étrangères. Evaluation de données. Informations consultables de diverses manières.
DATABASE MARKETING
source de succès
Création, enrichissement et optimalisation des fichiers « business-to-business » à l’aide de la gigantesque base de données Graydon Belgium et d’un savoir-faire accumulé depuis de nombreuses années en matière de gestion des données.
CALL CENTER
source de contact
Lead generation & qualification, suivi téléphonique de vos factures en votre nom, enrichissement téléphonique de vos fichiers, suivi téléphonique de vos publipostages,.... En conclusion, vous pouvez vous concentrer sur votre activité essentielle. Nos spécialistes du Call Center vous y assisteront.
RECOUVREMENT
source de revenus
Grâce à des mesures curatives votre argent se trouve sur votre compte: de lettres de rappel, contacts téléphoniques jusqu’au suivi juridique.
FORMATIONS
source de compétences
La Graydon Business Academy (appelée auparavant Academy for Credit Management) offre des formations de haut niveau et des déjeuners-causeries en gestion du crédit et des débiteurs, en collaboration avec des enseignants du monde académique et des spécialistes travaillant sur le terrain.
INHOUD
CONTENU
1. Inleiding
1.1. 1.2. 1.3. 1.4.
Graydon Belgium en de modellen voor faillissement en succes Afbakening en omschrijving van het onderzoeksveld Algemene waarnemingen inzake knipperlichten bij gefailleerden in 2011 Alarmwaarde van het knipperlicht
2. Analyse van de knipperlichten
4
1. Introduction
6 7
1.1. Graydon Belgium et les modèles de faillite et de succès 1.2. Balisage et description du champ d’investigation 1.3. Observations générales concernant les clignotants des entreprises en faillite en 2011 1.4. Valeur d’alarme du clignotant
8
2. Analyse des clignotants
4 5
4 4 5 6 7
8
2.1. Knipperlicht 1: Eigen vermogen kleiner dan 50% van het kapitaal 2.2. Knipperlicht 2: Algemene schuldgraad meer dan 100% 2.3. Knipperlicht 3: Protesten op wisselbrieven 2.4. Knipperlicht 4: Vervallen schulden naar fiscus of RSZ 2.5. Knipperlicht 5: Dagvaardingen van de RSZ 2.6. Knipperlicht 6: Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief 2.7. Knipperlicht 7: Geen publicatie van de jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren 2.8. Knipperlicht 8: Bestuurder is in dezelfde functie gesignaleerd in een failliete onderneming 2.9. Knipperlicht 9: FiTo®-meter sterk negatief 2.10. Knipperlicht 10: Voorlopig bewindvoerder aangesteld 2.11. Knipperlicht 11: Liquiditeit kleiner dan 0,5 2.12. Knipperlicht 12: Graydon Sociale Score (GSS) negatief 2.13. Knipperlicht 13: Basislimietbedrag negatief
19 20
2.1. Clignotant 1: Fonds propres inférieurs à 50% du capital 8 2.2. Clignotant 2: Taux d’endettement général supérieur à 100% 9 2.3. Clignotant 3: Protêts 10 2.4. Clignotant 4: Dettes vis-à-vis du fisc ou de l’ONSS venues à échéance 11 2.5. Clignotant 5: Citations par l’ONSS 12 2.6. Clignotant 6: Rentabilité négative pendant deux années successives 13 2..7. Clignotant 7: Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années 14 2.8. Clignotant 8: Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite 15 2.9. Clignotant 9: FiTo®-mètre fortement négatif 16 2.10. Clignotant 10: Désignation d’un administrateur provisoire 17 2.11. Clignotant 11: Liquidités inférieures à 0,5 18 2.12. Clignotant 12: Score Social Graydon (GSS) négatif 19 2.13. Clignotant 13: Montant limite de base négatif 20
3. Belang voor het handelsonderzoek van het aantal knipperlichten per bedrijf
21
3. Importance du nombre de clignotants par entreprise pour l’enquête commerciale
21
4. Besluit
22
4. Conclusion
22
Graydon Belgium nv /sa Uitbreidingstraat 84 b1 | BE-2600 Berchem T: 00 32 (0)3 280 88 00 | F: 00 32 (0)3 280 88 99
[email protected] | www.graydon.be
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Tekst: Eric Van den Broele Lay-out: Nicky Sterck
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
1. Inleiding
1. Introduction
1.1.
1.1. Graydon Belgium et les modèles de faillite et de succès
Graydon Belgium en de modellen voor faillissement en succes
Graydon Belgium nv onderhoudt en voedt een databank waarin elke in België gevestigde economische entiteit, drager van een ondernemingsnummer, wordt teruggevonden. De belangrijke diversiteit aan bronnen zorgt ervoor dat eender welke onderneming - van de allergrootste firma tot het kleinste zelfstandige bedrijf - van bij het ontstaan wordt geregistreerd. Zodoende profileert de Graydon-databank zich als een reusachtige en gemakkelijk hanteerbare bibliotheek waar op evidente wijze alle officiële stukken met betrekking tot een onderneming, zoals jaarrekeningen, oprichtingsaktes en diverse publicaties in het Staatsblad, worden teruggevonden.
Graydon Belgium sa alimente et entretient une base de données reprenant toutes les entités économiques sises en Belgique, et porteuses d’un numéro d’entreprise. Grâce à la grande diversité de sources, n’importe quelle entreprise, de la plus grande société à la plus petite entreprise indépendante, y est enregistrée dès sa création. Eric Van den Broele Deputy Senior Manager Research, Graydon Belgium
Naast de bundeling van ‘officiële’ bronnen worden vele andere (zoals enquêtes, lectuur van kranten, gegevensverzameling rechtstreeks bij de bedrijven, rechtstreeks contact met diverse instanties, ...) nauwkeurig up-todate gehouden.
La base de données Graydon se profile comme une bibliothèque géante et facile, dans laquelle sont classés de manière synoptique tous les documents officiels concernant les entreprises, comme les comptes annuels, les actes de constitution et les diverses publications au Moniteur belge. Outre les compilations des sources ‘officielles’, bien d’autres informations encore (enquêtes, lecture des journaux, données collectées auprès des entreprises, contact direct avec diverses instances, ...) y sont conservées et actualisées.
Inderdaad sporen de 140 Graydon-medewerkers, zich scrupuleus houdend aan regelgeving ter zake, met de grootst mogelijke systematiek elk bijkomend gegeven op dat een beter inzicht verschaft in de actuele toestand van de individuele vennootschap of eenmanszaak.
Les 140 collaborateurs Graydon passent au crible, en respectant strictement la législation en la matière, avec la plus grande systématique, toute nouvelle donnée offrant une meilleure vue de la situation actuelle des entreprises individuelles ou unipersonnelles.
De verwerking van de informatiestroom genereert meer dan tachtig knipperlichten waarvan er, in overleg met de U.R.H.B., slechts dertien in deze studie worden besproken. Die signalen vormen op hun beurt, via diverse statistische analyses en wegingen, de voedingsbodem voor de hieronder geciteerde beoordelingssystemen.
Le traitement du flux d’information génère plus de quatre-vingts clignotants dont, en concertation avec l’U.J.C.B., seulement treize sont présentés dans cette étude. Ces signaux forment à leur tour, via diverses analyses statistiques et pondérations, la base nourricière pour les systèmes d’évaluation évoqués ci-après.
Op basis van het volledige gegevenspalet worden actief eigen scoresystemen toegepast die zowel de faillissementskans als de groeimogelijk-heden van een bedrijf inschatten. Hiertoe is van bij Graydon’s ontstaan een traditie opgebouwd van diepgaand onderzoek, zowel intern als in nauwe samenwerking met de diverse universitaire onderzoekscentra die ons land rijk is.
Sur base de la palette complète des données, des systèmes de scoring propres sont également activement exploités pour évaluer les risques de faillite et les possibilités de croissance d’une entreprise. À cet effet, dès la constitution de l’entreprise, on a instauré une tradition d’enquête approfondie, tant au niveau interne qu’en étroite collaboration avec les différents centres de recherche universitaires présents dans notre pays.
Volledigheidshalve wijzen we op het feit dat in deze studie een aantal knipperlichten individueel worden geëvalueerd op hun alarmwaarde. Onderhavige studie is dan ook bedoeld als aanvullende documentatie ten behoeve van de lezers-handelsrechters van dit tijdschrift. Het is echter geenszins de weergave van de analysemethodiek die Graydon in haar eigen modellen en toepassingen hanteert. Ook zal de lezer begrijpen dat de “alarmwaarde” van het individuele knipperlicht haar beperkingen kent. Het zijn de op basis van jarenlang onderzoek ontwikkelde - slechts ten dele in deze studie betrokken- Graydon-modellen, die de verschillende knipperlichten en andere gegevens via doorgedreven analyse en weging benaderen, die Graydon in staat stellen accurate uitspraken te doen over kansen op faillissement en succes.
Pour être complets, nous signalons que dans cette étude, certains clignotants sont évalués individuellement quant à leur valeur d’alarme. La présente étude est donc conçue comme une documentation complémentaire pour les lecteurs-juges des tribunaux de commerce de ce magazine. Elle ne reflète en aucune façon la méthode d’analyse que Graydon applique dans ses propres modèles et applications. Le lecteur comprendra également que la « valeur d’alarme » de chaque clignotant a ses limites. Ce sont les modèles Graydon, conçus sur la base d’une longue enquête et seulement abordés partiellement dans cette étude, qui révèlent les différents clignotants et d’autres données issus d’une analyse et d’une pondération minutieuses et qui permettent à Graydon de formuler des prévisions précises en matière d’échec et de succès.
Graydon Belgium is fier op de intense samenwerking met de verschillende rechtbanken van koophandel en met het vertrouwen dat de rechtbanken in het bedrijf stellen. Op de handelsrechtbanken bestaat de uitdrukkelijke wil de kamers voor handelsonderzoek de nodige instrumenten in handen te geven, opdat de werkzaamheden efficiënt kunnen verlopen. Op de meeste handelsrechtbanken wordt op systematische wijze het handelsonderzoek gedocumenteerd met de objectieve gegevens en interpretatiesystemen die Graydon ter beschikking stelt. Omgekeerd engageert Graydon zich, en dit van in den beginne, om op geen enkele wijze gebruik te maken van kennis die mogelijkerwijs kan afgeleid worden uit de bevragingen door diezelfde rechtbanken. We blijven hopen dat deze samenwerking de rechtbanken ondersteunt in hun streven bedrijven in moeilijkheden ruim tijdig op te sporen, zodat de rechtbanken daadwerkelijk kunnen bijdragen tot hun herstel.
Graydon Belgium est fière de la collaboration intense avec les différents tribunaux de commerce et de la confiance que ceux-ci portent à notre entreprise. Les tribunaux manifestent leur volonté de donner aux chambres d’enquête commerciale les instruments nécessaires pour mener efficacement leur tâche à bien. Dans la plupart des tribunaux de commerce, il apparaît que les enquêtes commerciales sont systématiquement documentées par les données objectives et les systèmes d’interprétation mis à disposition par Graydon. D’autre part, Graydon s’engage, et ceci depuis le début, à ne pas utiliser la connaissance qui peut être déduite des questions posées par ces mêmes tribunaux. Nous espérons que cette collaboration soutiendra les tribunaux dans leur effort de détecter à temps les entreprises en difficulté, afin de pouvoir contribuer véritablement à leur sauvetage.
4
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
1.2. Afbakening en omschrijving van het onderzoeksveld
1.2. Balisage et description du champ d’investigation
Het onderhavige onderzoek is volledig toegespitst op de rechtspersonen of structuren die rechtstreeks in verband kunnen worden gebracht met het uitoefenen van een handelsactiviteit. Hierdoor worden enkel constructies bestudeerd die effectief faillissementsgevoelig zijn. Vervuiling van statistieken én van projecties ten opzichte van een totale populatie wordt zodoende vermeden. Inderdaad zou het weinig kies zijn de faillissementskansen van bijvoorbeeld handelsvennootschappen af te wegen ten opzichte van een totale populatie van geregistreerde entiteiten waaronder ministeries, OCMW’s, vzw’s en dergelijke.
La présente enquête est entièrement consacrée aux personnes morales ou aux structures qui peuvent être directement liées à l’exercice d’une activité commerciale. À cet effet, on analyse uniquement les structures qui courent un risque réel de faillite. Ce faisant, on évite ainsi la pollution des statistiques et des projections par rapport à une population totale. En effet, il serait peu judicieux de pondérer les risques de faillite des entreprises commerciales, par exemple, par rapport à une population totale d’entités enregistrées comprenant notamment des ministères, des CPAS, des ASBL et autres.
In totaal werden binnen de op 31 december 2011 actieve populatie 463.424 vennootschapsvormen geselecteerd voor verder onderzoek. Dezelfde criteria toegepast op de faillissementen uitgesproken in de loop van het jaar 2011 leverden 8.326 cases op.
Au total, 463.424 entreprises ont été sélectionnées pour l’étude parmi la population active au 31 décembre 2011. Les mêmes critères appliqués aux faillites prononcées dans le courant de l’année 2011 ont produit 8.326 cas.
Praktisch betekent dit dat het jaar 2011 een aanwas kende van het aantal vennootschappen van +4,67% (einde 2011 was dat +3,63%, einde 2010 was er nauwelijks groei ten opzichte van 2009, einde 2009 waren er 1,4% meer bedrijven actief dan einde 2008, terwijl de groei het jaar voordien was er nog een van 4,8%), terwijl het aantal faillissementen binnen diezelfde selectie beduidend sterker steeg: 526 cases meer dan het jaar voordien of een toename met 6,74%.
Dans la pratique, cela signifie pour l’année 2011 une hausse du nombre de sociétés de +4,67% (fin 2011, elle était de +3,63%, fin 2010 l’on ne comptait guère de croissance par rapport à 2009, fin 2009 l’on comptait une augmentation de 1,4% de plus d’entreprises en activité qu’à la fin 2008, mais la croissance de l’année précédente était de 4,8%), tandis que le nombre de faillites dans la même sélection a considérablement augmenté : 526 cas de plus que l’année précédente, soit une croissance de 6,74%.
Wegens de terecht door de rechtbank vereiste objectieve grond der knipperlichten opteren we ervoor om, binnen het kader van deze studie, enkel die signalen te gebruiken die objectief en onweerlegbaar vaststelbaar zijn. Dit betekent dat het ofwel gaat om signalen die uit de jaarrekening worden gehaald (ratio’s), ofwel om signalen die een duidelijke rechtsgrond hebben (dagvaardingen RSZ, protesten op wissels, ...). Daarnaast worden drie beoordelingssystemen (de FiTo®-meter, de Graydon Sociale Score en het basislimietbedrag) gebruikt die Graydon weliswaar als onderdeel van haar modellen aanwendt, maar die volgens een vaste formule worden berekend op basis van de hierboven vernoemde “objectieve signalen”. Er moet worden opgemerkt dat de bevoegde rechters de signalen, in combinatie met andere factoren én op basis van de eigen ruime ervaring en knowhow, beoordelen. Voor elk knipperlicht wordt geprojecteerd in welke mate het wordt waargenomen, zowel binnen de actieve populatie als binnen de populatie bedrijven die in de loop van 2011 failliet werd verklaard. Door deze benadering wordt uitdrukkelijk getoond in welke verhouding een welbepaald knipperlicht staat ten opzichte van zowel in 2011 actieve als in 2011 gefailleerde ondernemingen. De alarmwaarde van het knipperlicht wordt hiermee statistisch onderbouwd. Voor elk knipperlicht wordt rekening gehouden met de gerechtelijke territoria (de arrondissementen). Bij eerdere publicaties werd ook een tweede tabel geprojecteerd die telkens rekening hield met de staatkundige structuren. Gezien er voor de uitgave van dit tijdschrift werd gekozen ook een overzicht te geven met betrekking tot de evolutie van de Wet op de Continuïteit van Ondernemingen, werd er ook ditmaal voor geopteerd deze tabellenreeks niet te publiceren. De volledige tabellenreeksen worden, samen met een benadering van de knipperlichten die van toepassing zijn op eenmanszaken, gelijktijdig met deze studie gepubliceerd op de webstek www.graydon.be. Al het cijfermateriaal heeft betrekking tot het jaar 2011. Feiten zijn ofwel dat jaar vastgesteld, ofwel is de continuïteit van een eerder geregistreerd gegeven aangetoond.
Graydon Belgium
En raison du fondement objectif des clignotants exigé à juste titre par le tribunal, dans le cadre de cette étude, nous avons décidé d’utiliser uniquement les signaux pouvant être établis de manière objective et incontestable. Cela signifie qu’il s’agit soit de signaux obtenus à partir de comptes annuels (ratios), soit de signaux présentant un fondement juridique clair (citations ONSS, protêts, etc.). En outre, on utilise trois systèmes d’évaluation (le « FiTo®-mètre », le Score Social Graydon et le montant limite de base) sans doute exploités par Graydon dans ses modèles, mais qui sont calculés à l’aide d’une formule fixe sur la base des « signaux objectifs » précités. Il convient de remarquer que le tribunal utilise uniquement les clignotants comme instrument de base. Ce sont les juges compétents qui évaluent les signaux sur la base de leur savoir-faire et de leur propre expérience. Pour chaque clignotant, on a également projeté la fréquence, aussi bien sur la population active que sur les entreprises qui ont été déclarées en faillite en 2011. Cette approche permet de montrer clairement la position d’un clignotant déterminé par rapport aux entreprises actives ou faillies en 2011. La valeur d’alarme du clignotant est ainsi étayée de manière statistique. Pour chaque clignotant, on a tenu compte des territoires judiciaires (les arrondissements). Lors de publications précédentes, un deuxième tableau fut projeté qui à chaque fois tenait compte des structures politiques. Vu que pour l’édition de ce magazine on a opté pour y ajouter un aperçu relatif à l’évolution de la Loi sur la Continuité des Entreprises, on a également préféré ne pas publier ces statistiques cette fois-ci. Les séries de tableaux, ainsi que l’approche applicable aux sociétés unipersonnelles pour les clignotants, ont été publiées en même temps que cette étude sur le site web www.graydon.be. Tous les chiffres concernent l’année 2011. Les faits ont été constatés au cours de cette année ou marquent la continuité de données déjà enregistrées.
5
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
1.3. Algemene waarnemingen inzake knipperlichten bij gefailleerden in 2011
2011
1.3. Observations générales concernant les clignotants des entreprises en faillite en 2011
OVERZICHT VAN VENNOOTSCHAPPEN Situatie per 31 december 2011 - APERCU DES SOCIÉTÉS Situation au 31 décembre 2011 A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement
Aantal ondernemingen Nombre d’entreprises Aantal % vert. analyse vennootschappen % analyse vert. Nombre de sociétés
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
20,18% 3,53% 0,94% 4,76% 1,45% 1,03% 5,55% 6,12% 1,64% 12,16% 3,15% 4,36% 4,30% 4,60% 3,18% 2,23% 2,99% 1,97% 1,03% 1,95% 0,43% 0,47% 0,55% 0,47% 3,98% 0,93% 1,39% 4,63% 100,00%
Aantal ondernemingen met knipperlicht Nombre d’entreprises avec clignotant Aantal % t.o.v. regio hor. analyse % vert. analyse vennootschappen % par rapport à la région % analyse vert. Nombre de sociétés analyse horizontale
36.459 5.423 1.179 6.615 2.218 1.635 7.505 8.607 2.319 20.490 4.656 6.257 6.312 6.492 4.588 3.834 5.271 3.325 1.606 3.304 734 771 869 656 6.426 1.414 2.137 8.429 159.531
38,98% 33,18% 27,10% 29,97% 32,93% 34,28% 29,18% 30,33% 30,55% 36,35% 31,87% 30,95% 31,64% 30,46% 31,09% 37,06% 38,08% 36,44% 33,51% 36,49% 36,79% 35,66% 33,87% 30,23% 34,84% 32,79% 33,09% 39,28% 34,42%
22,85% 3,40% 0,74% 4,15% 1,39% 1,02% 4,70% 5,40% 1,45% 12,84% 2,92% 3,92% 3,96% 4,07% 2,88% 2,40% 3,30% 2,08% 1,01% 2,07% 0,46% 0,48% 0,54% 0,41% 4,03% 0,89% 1,34% 5,28% 100,00%
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Faillissementen 2011 Faillites 2011 % t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
2,58% 0,95% 0,62% 0,90% 1,42% 0,91% 1,44% 1,03% 1,00% 1,97% 0,99% 1,50% 1,00% 1,55% 1,67% 2,30% 2,75% 2,24% 2,04% 1,99% 2,01% 1,50% 1,57% 1,05% 2,35% 1,89% 1,55% 1,40% 1,76%
% vert. analyse % analyse vert.
29,75% 1,89% 0,32% 2,40% 1,17% 0,53% 4,53% 3,56% 0,92% 13,63% 1,75% 3,69% 2,41% 4,04% 3,00% 2,92% 4,71% 2,51% 1,20% 2,21% 0,49% 0,40% 0,49% 0,28% 5,32% 1,00% 1,23% 3,66% 100,00%
1.3.1. Commentaar
1.3.1. Commentaire
Eerste niet onbelangrijke vaststelling: ondanks het feit dat zeker tegen het einde van 2010 sprake was van een economische revival, bleken in de praktijk de gevolgen van de crisisperiode verder na te zinderen. Bovendien werkte de tweede crisisgolf die doorbrak in september 2011 sneller op de gezondheidsgraad van de bedrijfswereld in. We noteren voor 2011 een stijging van het aantal ondernemingen dat minstens één van de dertien knipperlichten vertoont van 149.302 cases in 2009 (34,95% van de totale populatie) over 147.862 cases in 2010 (33,4% van de totale populatie) naar 159.531 cases in 2011 (34,42% van de totale populatie). Ook vinden we bij verdere analyse (op de volgende bladzijden) dat binnen de groep bedrijven mét knipperlichten we een verder stijging waarnemen van vooral financiële knipperlichten. Deze cijfers bevestigen opnieuw uitdrukkelijk dat de crisisgolven in eerste instantie die bedrijven die reeds voordien problemen kenden verder hebben aangetast.
Première observation non négligeable : malgré une certaine reprise économique, surtout fin 2010, les conséquences de la crise ont continué à se faire ressentir. La seconde vague de crise, qui a débuté en septembre 2011, a produit ses effets plus rapidement sur la santé des entreprises. On observe en 2011 une augmentation de nombre d’entreprises présentant au moins un des treize clignotants, de 149.302 cas en 2009 (34,95% de la population totale) à 147.862 cas en 2010 (33,4% de la population totale), et 159.531 cas en 2011 (34,42% de la population totale). L’analyse (en pages suivantes) révèle que dans le groupe des entreprises avec des clignotants, on observe une nouvelle hausse des clignotants financiers surtout. Ces chiffres confirment à nouveau explicitement que les vagues de crise ont touché principalement les entreprises qui étaient déjà en difficulté.
Verschillende internationale studies tonen aan dat bedrijven die naar het faillissement toeglijden een vrij gelijklopend stramien volgen, waarbij vaak jaren voor het faillissement die bedrijven eerst welbepaalde (soms extern waarneembare) defecten vertonen die naderhand worden bevestigd door voor de buitenwereld duidelijk waarneembare fouten.
Gesteld dat het relatieve aantal bedrijven mét knipperlichten in een welbepaald arrondissement mag gelden als graadmeter voor de “gezondheidssituatie” van de bedrijven in dat arrondissement, zijn er over het land opmerkelijke verschillen te noteren. Inderdaad mag desgevallend opnieuw het arrondissement Ieper met slechts 27,1% (verleden jaar nog 25,69%) ondernemingen met knipperlichten gelden als dat arrondissement met relatief het grootste aantal gezonde ondernemingen. Ook de arrondissementen Dendermonde (29,18% met knipperlichten) en Kortrijk (29,97% met knipperlichten) scoren bijzonder goed. Oudenaarde (30,55% met knipperlichten) evolueerde sterker neerwaarts dan enkele omliggende arrondissementen en werd, in vergelijking met de toestand verleden jaar, ingehaald zowel door de arrondissementen Kortrijk en Gent (30,33% met knipperlichten). Ook Hasselt scoort nu beter (30,46% met knipperlichten). Het arrondissement Nijvel piekt negatief met 39,28% (verleden jaar 37,65% ondernemingen met knipperlichtensignaletiek), en scoort hiermee voor het eerst nog slechter dan het Brusselse, dat een betere score laat noteren dan in 2010 (nu 38,98% ondernemingen, verleden jaar nog 40,2%). De gerechtelijk arrondissementen Charleroi (38,08% ondernemingen) en Bergen (37,06% ondernemingen) evolueerden eveneens ongunstig en halen zo een gunstig evoluerend Aarlen (36,79% ondernemingen, verleden jaar 37,15%) weg van een derde plaats.
6
Plusieurs études internationales indiquent que les entreprises qui se rapprochent de la faillite ont des parcours relativement similaires selon lesquels, souvent plusieurs années avant la faillite, les entreprises connaissent déjà des problèmes évidents (parfois évaluables de l’extérieur) qui seront ensuite confirmés par des erreurs parfaitement claires aux yeux des observateurs externes.
En admettant que le nombre relatif d’entreprises avec clignotants dans un arrondissement donné peut faire office de Baromètre pour la santé des entreprises dans cet arrondissement, on remarque des différences notables à l’échelle nationale. En effet, l’arrondissement d’Ypres, avec seulement 27,1% d’entreprises avec clignotants (alors que l’année passée il s’agissait encore de 25,69%), peut à nouveau être considéré comme l’arrondissement ayant le plus grand nombre - relatif - d’entreprises sans clignotants. Autrement dit, l’arrondissement d’Ypres comporte donc le plus grand nombre d’entreprises saines. Aussi les arrondissements de Termonde (29,18% avec clignotants) et de Courtrai (29,97% avec des clignotants) présentent un score favorable. Audenarde (30,55% avec clignotants) a davantage régressé que quelques arrondissements environnants et a été, en comparaison avec la situation de l’année dernière, rattrapé par les arrondissements de Courtrai et Gand (30,33% avec des clignotants). Hasselt remporte un meilleur score à présent (30,46% avec des clignotants). L’arrondissement de Nivelles atteint un pic négatif, avec 39,28% (l’année dernière, 37,65% d’entreprises avec une signalétique de clignotant), et remporte ainsi un score inférieur à celui de la région de Bruxelles, qui fait pourtant mieux qu’en 2010 (à présent 38,98% d’entreprises, l’année dernière 40,2%). Les arrondissements judiciaires de Charleroi (38,08% d’entreprises) et de Mons (37,06% d’entreprises) ont également évolué négativement et évincent ainsi de la troisième place Arlon, qui évolue tranquillement (36,79% des entreprises, l’année dernière 37,15%).
Graydon Belgium
2011
1.4.
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
Alarmwaarde van het knipperlicht
1.4.
Valeur d’alarme du clignotant
Hoe sterk weegt een welbepaald knipperlicht? Dit kan eenvoudig worden berekend door te bepalen hoe vaak een faillissement werd uitgesproken nadat het knipperlicht werd vastgesteld. Hiervoor gaan we na bij hoeveel bedrijven die in 2011 failliet werden verklaard het signaal vroegtijdig voorkwam. Dit wordt in verhouding geplaatst tot het totaal aantal keren dat we datzelfde signaal vaststellen bij ondernemingen die per 31 december 2011 nog actief waren.
Quel est le poids d’un clignotant donné ? Cela peut être calculé de manière simple en déterminant la fréquence des jugements de faillite après la constatation du clignotant. Pour ce faire, on a déterminé le nombre de sociétés qui ont été déclarées en faillite en 2011 et pour lesquelles ce signal est apparu. Cela a été comparé au nombre total de reprises auquel ce même signal a été constaté dans les entreprises qui étaient encore actives au 31 décembre 2011.
Inderdaad werden in 2011 binnen de wereld der vennootschappen meer dan één bedrijf per groep van 56,8 failliet verklaard: de zwaarste score ooit. Einde 2010 was dat één per 57,8, in 2009 één per 57,5 maar in 2007 was dat nog één per 65. Anders gesteld: na een positieve trendbreuk in 2010 evolueert 2011 terug negatief: naar verhouding zijn zelfs nooit eerder zo veel bedrijven die de samen met de U.R.H.B. gedefinieerde ziektesymptomen vertonen, bovendien worden naar verhouding meer faillissementen uitgesproken.
Dans le monde des sociétés, plus d’une entreprise sur 56,8 a été déclarée en faillite en 2011 : le plus mauvais score de tous les temps (fin 2010 une sur 57,8, en 2009 une sur 57,5 et seulement une sur 65 en 2007). Autrement dit : après une inversion de tendance positive en 2010, 2011 évolue à nouveau dans le sens négatif. Proportionnellement, il n’y a jamais eu autant d’entreprises présentant les symptômes de maladie définis en collaboration avec l’U.J.C.B., et autant de faillites prononcées.
Enerzijds blijkt hieruit dat de rechtbanken die in 2010 vaak wegens van de naweeën van de eerste crisisigolf uit 2008 een soepelere houding aannamen, die houding naderhand opnieuw verstrengden. Anderzijds bleek de beperkte groei van de bedrijven die gebruik - maken van de Wet op de Continuïteit van Ondernemingen een onvoldoende vangnet om de vele bedrijven in moeilijkheden, die er in 2011 bijkwamen, op te vangen.
D’une part il s’avère que les tribunaux qui avaient adopté une position plus souple en 2010, souvent à cause des séquelles de la première vague de crise en 2008, ont à nouveau durci le ton. D’autre part, la croissance limitée des entreprises ayant fait usage de la Loi sur la Continuité des Entreprises s’est avérée un filet de sécurité insuffisant pour les nombreuses entreprises s’étant retrouvées en difficulté en 2011. Le tableau ci-dessous indique le nombre de cas dans lesquels le clignotant a été effectivement suivi en 2011 d’un jugement de faillite, ainsi que le pourcentage des sociétés actives au 31 décembre 2011 et déclarées en faillite en 2011 et dans lesquelles un clignotant spécifique est apparu.
Onderstaande tabel geeft weer in hoeveel gevallen het knipperlicht in 2011 effectief gevolgd werd door een faillissementsuitspraak alsook het procent van de per 31/12/2011 actieve en het procent van de in 2011 failliet verklaarde bedrijven waar een specifiek knipperlicht voorkomt.
2011
onderzoek april 2012 -étude avril 2012 Rentabiliteit 2 jaar negatief Rentabilité négative pendant 2 années successives Liquiditeit < 0,5 Liquidité < 0,5 Algemene schuldgraad > 100% Degré d’endettement général supérieur à 100% Eigen vermogen < 50% kapitaal Fonds propres inférieurs à 50% du capital Basislimietbedrag negatief Montant limite de base négatif Vervallen schuld Fiscus RSZ Dettes échues envers le fisc ou l’ONSS Dagvaardingen RSZ Citations par l’ONSS FiTo®-meter sterk negatief FiTo®-mètre fortement négatif Bestuurder in ander faillissement Administrateur signalé dans une autre entreprise en faillite Geen publicatie jaarrekening 24 maand Pas de publication des C.A. pendant les 24 derniers mois Protesten op wisselbrieven Protêts GSS sterk negatief Score social Graydon fortement négatif
2006
Eén fal.per ... ondernemingen Une faillite par ... entreprises
2007
Eén fal.per ... ondernemingen Une faillite par ... entreprises
2008
Eén fal.per ... ondernemingen Une faillite par ... entreprises
2009
Eén fal.per ... ondernemingen Une faillite par ... entreprises
2010
Eén fal.per ... ondernemingen Une faillite par ... entreprises
2011
Eén fal.per ... ondernemingen Une faillite par ... entreprises
2011
% bij faillerende ondernemingen % auprès des entreprises faillies
% bij actieve ondernemingen % auprès des entreprises actives
27,5
28,7 ↓
42,2 ↓
59,5 ↓
72,1 ↓
41,4 ↑
11,8%
8,5%
40,9
44,1 ↓
42,8 ↑
71,9 ↓
90,2 ↓
40,4 ↑
23,0%
16,3%
30,1
34,1 ↓ 28,1 ↓
31,9 ↑ 26,8 ↑
50,1 ↓ 25,8 ↑
63,9 ↓ 41,8 ↓
30,6 ↑
22,6%
12,0%
25 ↑
41,9%
18,1%
11,5 ↓
17,5 ↓
20,6 ↓
11,7 ↑
0,3%
0,1%
15,7
8,2 ↓ 12,6 ↑
12 ↑
19,6 ↓
25,3 ↓
10,9 ↑
16,1%
3,1%
13,4
11,7 ↑
10,6 ↑
11,1 ↓
17,3 ↓
9,2 ↑
12,1%
1,8%
8,6
9,5 ↓
10,6 ↓
17,3 ↓
11,2%
1,6%
8↑
7,5 ↑
7,8 ↓
19,1 ↓ 10,5 ↓
8,9 ↑
8,3
5,9 ↑
24,3%
2,1%
9,3
9↑
8,5 ↑
7,7 ↑
7,8 ↓
5↑
43,7%
3,2%
4,0
3,9 ↑
5,7 ↓
3,7 ↑
5,3%
0,3%
3,1 ↓
4↓ 2,7 ↑
3,8 ↑
2,8
2,7 =
3,4 ↓
2,2 ↑
17,7%
0,4%
25,9 7,8
Niet elk knipperlicht is even sterk. Bovendien blijken net de financiële ratio’s, die in de dagdagelijkse praktijk het vaakst gebruikt worden, nog steeds beduidend zwakker dan criteria als daar zijn scores die berekend worden op basis van waarnemingen inzake sociale verplichtingen, het feit dat bestuurders eerder betrokken zijn in een ander faillissement of de vaststelling dat een jaarrekening met beduidende vertraging wordt gepubliceerd. Wie probeert onderscheid te maken tussen een bedrijf dat in moeilijkheden verkeert en een bedrijf dat normaal loopt, aan de hand van bijvoorbeeld het ook in veel actieve ondernemingen voorkomend knipperlicht van de zwakke liquiditeit (type 11) zal absoluut niet het verschil kunnen maken: een bedrijf op 40,4 gevallen met zwakke liquiditeit gaat over de kop. Andere traditionele knipperlichten zoals een hoge schuldgraad of een zwak eigen vermogen discrimineren slechts zwak. Het sterkste signaal, bovendien duidelijk versterkt in 2011, blijft zonder enige twijfel de GSS (Graydon Sociale Score). In 2011 gingen inderdaad één op 2,2 gevallen met dit kenmerk naderhand over de kop. Het knipperlicht is des te meer belangwekkend, omdat het effectief vaak voorkomt bij falende ondernemingen (17,7% van alle gefailleerden had dit kenmerk), terwijl het knipperlicht uiterst zelden voorkomt bij actieve ondernemingen (slechts in 0,4% van de gevallen). Beschouwen we de evolutie van de signaalwaarde, dan stellen we vast dat de signalen op basis van klassieke jaarrekeninganalyse beperkte kracht hebben, terwijl het feitenmateriaal beduidend beter de evolutie aanduidt.
Graydon Belgium
Tous les clignotants n’ont pas la même valeur. En outre, ce sont les ratios financiers, qui sont utilisés le plus fréquemment dans la pratique quotidienne, qui ne cessent de s’affaiblir par rapport à d’autres critères comme les scores calculés sur base d’observations au niveau des obligations sociales, le fait que les administrateurs aient déjà été impliqués précédemment dans une faillite ou que les comptes soient publiés très tardivement. Si on tente de faire la distinction entre une société en difficultés et une société en situation normale sur la base, par exemple, du clignotant de faibles liquidités (code 11) également présent dans de nombreuses sociétés actives, il sera difficile de distinguer les différences: une société sur 40,4 cas de faibles liquidités est déclarée en faillite. D’autres clignotants traditionnels comme un taux d’endettement élevé ou des fonds propres réduits font peu de différence. Le signal le plus fort, qui s’est d’ailleurs nettement renforcé en 2011 reste sans aucun doute le GSS (Social Score Graydon). En effet, en 2011 une société sur 2,2 présentant cette caractéristique a été déclarée en faillite. Ce clignotant est d’autant plus important parce qu’il apparaît effectivement souvent dans les entreprises en difficulté (17,7% de toutes les sociétés en faillite présentaient cette caractéristique), tandis qu’il apparaît rarement dans les entreprises actives (uniquement dans 0,4% des cas). En observant l’évolution de la valeur d’alarme du clignotant, nous constatons que sur la base de l’analyse classique des comptes annuels, ces signaux n’ont qu’une valeur limitée, tandis que les faits reflètent l’évolution d’une manière beaucoup plus efficace.
7
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
Algemeen stelden we in 2010 een duidelijke verzwakking van een aantal alarmsignalen vast. Met betrekking tot 2011 geldt de omgekeerde beweging: de alarmwaarde van alle knipperlichten steeg opnieuw gevoelig. Sommige knipperlichten, de niet-jaarrekeninggevoelige in het bijzonder, scoren opnieuw alarmwaarden die vergelijkbaar en zelfs sterker zijn dan de metingen voor de crisis.
En général, on observe en 2010 un net affaiblissement des signaux d’alarme. La tendance est inverse en 2011 : la valeur d’alarme de tous les clignotants a de nouveau augmenté sensiblement. Certains clignotants, ceux qui ne sont pas sensibles aux comptes annuels en particulier, ont à nouveau une valeur d’alerte comparable, voire sont même plus forts, que les mesures avant la crise.
2.
2.
Analyse van de knipperlichten
Analyse des clignotants
2.1. Knipperlicht 1: Eigen vermogen kleiner dan 50% van het kapitaal
2.1. Clignotant 1: Fonds propres inférieurs à 50% du capital
Rubriek 10/15 uit de jaarrekening - het nettoactief (eigen vermogen) is gedaald tot minder dan de helft van het kapitaal (artikel 332-431-633 Vennootschapswet) en/of beneden het wettelijk minimumkapitaal.
Rubrique 10/15 des comptes annuels - actif net (fonds propres) tombé sous la moitié du capital (art. 332-431-633 du code des sociétés) et/ou sous le capital minimum légal.
Voor 18,07% (in 2009 nog 18,1% en 2010 18,48%) van de 463.424 ondernemingen is per 31/12/2011 de alarmbelprocedure van toepassing: het nettoactief is dus gedaald tot minder dan de helft van het kapitaal. Belangrijk hierbij is de vaststelling dat 41,89% (in 2009 nog 41,28% en in 2010 gedaald naar slechts 25,69%) van alle vennootschappen tegen wie in 2011 het faillissement werd uitgesproken dit kenmerk vertoonde. Het gerechtelijk arrondissement Nijvel telt naar verhouding het grootste aantal onder-gekapitaliseerde ondernemingen met 22,75% (in 2010 nog 22,88%), terwijl Kortrijk en Ieper ter zake het beste scoren. Nochtans is het knipperlicht het sterkst als alarmsignaal binnen de arrondissementen Charleroi en Luik.
Au 31/12/2011, la procédure de sonnette d’alarme à été déclenchée pour 18,07% (l’année 2009 encore 18,1% et 2010 18,48%) des 463.424 entreprises : le niveau de l’actif net est donc inférieur à la moitié du capital. Fait important, 41,89% (41,28% en 2009 et seulement 25,69% en 2010) de toutes les entreprises déclarées en faillite en 2011 présentaient cette caractéristique. L’arrondissement judiciaire de Nivelles compte, proportionnellement, le plus grand nombre d’entreprises sous-capitalisées, 22,75% (en 2010 encore 22,88%), tandis que Courtrai et Ypres remportent les meilleurs scores en la matière. Le clignotant revêt la plus grande valeur d’alarme dans les arrondissements de Charleroi et de Liège.
In de loop van 2010 is er in België één bedrijf per groep van 25 (in 2009 nog één per 25,8, in 2010 één per 41,8) ondernemingen die dit knipperlicht vertoonde over de kop gegaan.
Dans le courant de 2010, en Belgique, une entreprise par groupe de 25 (une sur 25,8 en 2009 et une sur 41,8 en 2010) présentait le clignotant indicateur de faillite a fait la culbute.
KNIPPERLICHT TYPE 1 - CLIGNOTANT TYPE 1
Eigen vermogen kleiner dan 50% van het kapitaal - Fonds propres inférieurs à 50% du capital
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 1 Entreprises avec clignotant type 1
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T1 op faillissementen 2011 Clignotant T1 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
20.149 2.622 572 2.895 1.147 770 3.589 4.285 1.141 11.229 2.467 3.235 3.375 3.085 2.162 2.019 2.799 1.727 851 1.809 421 411 461 330 3.437 766 1.112 4.885 83.751
21,54% 16,04% 13,15% 13,11% 17,03% 16,14% 13,96% 15,10% 15,03% 19,92% 16,89% 16,00% 16,92% 14,47% 14,65% 19,52% 20,22% 18,93% 17,76% 19,98% 21,10% 19,01% 17,97% 15,21% 18,64% 17,76% 17,22% 22,76% 18,07%
24,06% 3,13% 0,68% 3,46% 1,37% 0,92% 4,29% 5,12% 1,36% 13,41% 2,95% 3,86% 4,03% 3,68% 2,58% 2,41% 3,34% 2,06% 1,02% 2,16% 0,50% 0,49% 0,55% 0,39% 4,10% 0,91% 1,33% 5,83% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
914 84 9 94 47 21 161 116 41 482 62 128 105 124 91 114 169 87 46 92 21 22 17 13 195 39 42 152 3.488
36,90% 53,50% 33,33% 47,00% 48,45% 47,73% 42,71% 39,19% 53,25% 42,47% 42,47% 41,69% 52,24% 36,90% 36,40% 46,91% 43,11% 41,63% 46,00% 50,00% 51,22% 66,67% 41,46% 56,52% 44,02% 46,99% 41,18% 49,84% 41,89%
23,0 32,2 64,6 31,8 25,4 37,7 23,3 37,9 28,8 24,3 40,8 26,3 33,1 25,9 24,8 18,7 17,6 20,9 19,5 20,7 21,0 19,7 28,1 26,4 18,6 20,6 27,5 33,1 25,0
35,58% 43,25% 50,22% 48,57% 42,40% 42,32% 36,69% 45,88% 49,84% 43,84% 48,59% 52,17% 44,39% 41,89%
23,1 27,8 27,4 32,4 29,3 26,2 25,4 21,8 33,1 18,7 20,3 22,6 20,5 25,0
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
8
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
17.537 45.186 5.987 8.006 9.015 16.931 5.247 21.028 4.885 6.545 2.660 1.293 5.645 83.751
24,04% 15,93% 14,77% 14,75% 14,61% 18,57% 14,55% 19,70% 22,76% 19,65% 19,21% 19,23% 17,99% 18,07%
20,94% 53,95% 7,15% 9,56% 10,76% 20,22% 6,26% 25,11% 5,83% 7,81% 3,18% 1,54% 6,74% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
792 1.687 227 255 318 672 215 1.009 152 370 138 60 289 3.488
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
2.2. Knipperlicht 2: Algemene schuldgraad meer dan 100%
2.2. Clignotant 2: Taux d’endettement général supérieur à 100%
De solvabiliteit is kleiner dan 0, of de algemene schuldgraad is groter dan 100%.
La solvabilité est inférieure à 0 ou le taux d’endettement général est supérieur à 100%.
KNIPPERLICHT TYPE 2 - CLIGNOTANT TYPE 2
Algemene schuldgraad groter dan 100% - Degré d’endettement général supérieur à 100%
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 2 Entreprises avec clignotant type 2
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T2 op faillissementen 2011 Clignotant T2 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
13.340 1.780 362 1.893 769 510 2.375 2.819 749 7.777 1.710 2.245 2.325 1.865 1.295 1.328 1.786 1.153 573 1.218 287 257 286 212 2.237 511 735 3.336 55.733
14,26% 10,89% 8,32% 8,58% 11,42% 10,69% 9,24% 9,93% 9,87% 13,80% 11,70% 11,11% 11,66% 8,75% 8,78% 12,84% 12,90% 12,64% 11,95% 13,45% 14,39% 11,89% 11,15% 9,77% 12,13% 11,85% 11,38% 15,55% 12,03%
15,93% 2,13% 0,43% 2,26% 0,92% 0,61% 2,84% 3,37% 0,89% 9,29% 2,04% 2,68% 2,78% 2,23% 1,55% 1,59% 2,13% 1,38% 0,68% 1,45% 0,34% 0,31% 0,34% 0,25% 2,67% 0,61% 0,88% 3,98% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
407 47 3 53 26 9 96 73 20 269 37 73 74 69 57 64 78 45 28 53 11 10 10 8 117 24 26 97 1.884
16,43% 29,94% 11,11% 26,50% 26,80% 20,45% 25,46% 24,66% 25,97% 23,70% 25,34% 23,78% 36,82% 20,54% 22,80% 26,34% 19,90% 21,53% 28,00% 28,80% 26,83% 30,30% 24,39% 34,78% 26,41% 28,92% 25,49% 31,80% 22,63%
33,8 38,9 121,7 36,7 30,6 57,7 25,7 39,6 38,5 29,9 47,2 31,8 32,4 28,0 23,7 21,8 23,9 26,6 21,5 24,0 27,1 26,7 29,6 27,5 20,1 22,3 29,3 35,4 30,6
15,54% 24,79% 29,87% 26,29% 25,20% 23,87% 21,50% 25,97% 31,80% 22,16% 28,52% 26,96% 26,88% 22,63%
33,6 32,6 33,5 39,5 32,4 32,0 26,1 25,4 35,4 23,8 23,1 27,8 22,1 30,6
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
11.280 30.534 4.385 5.314 5.943 11.732 3.160 13.919 3.336 4.267 1.791 830 3.695 55.733
15,46% 10,76% 10,82% 9,79% 9,63% 12,87% 8,76% 13,04% 15,55% 12,81% 12,93% 12,35% 11,77% 12,03%
20,24% 54,79% 7,87% 9,53% 10,66% 21,05% 5,67% 24,97% 5,99% 7,66% 3,21% 1,49% 6,63% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
346 967 135 138 189 379 126 571 97 187 81 31 175 1.884
Het knipperlicht benadrukt een tekort aan nettobedrijfskapitaal. Het eigen vermogen is dus negatief. De bij de vennootschapswet voorziene alarmbelprocedure is veelal reeds geruime tijd ingetreden. Deze vennootschappen dienen nieuwe rentabiliteit te creëren en hebben bovenal nood aan vers kapitaal.
Ce clignotant souligne un capital d’exploitation net insuffisant. L’actif net est donc négatif. Souvent la procédure de sonnette d’alarme prévue par la loi sur les sociétés est donc déclenchée depuis longtemps déjà. Ces sociétés doivent créer une nouvelle rentabilité et ont besoin par-dessus tout de capitaux frais.
Over het volledige Belgische territorium ging er in 2011 één bedrijf per 30,6 (in 2009 nog een per 50,1, in 2010 zelfs slechts één per 63,9) dat het kenmerk op hun laatste gepubliceerde jaarrekening vertoonde over de kop. Het is binnen arrondissement Luik (verleden jaar nog Tongeren) dat knipperlicht type 2 het sterkst geldt als alarmsignaal, terwijl het in Ieper nauwelijks relevant blijkt.
Sur l’ensemble du territoire belge, en 2011, une société sur 30,6 (en 2009 encore une sur 50,1 et en 2010 même une sur 63,9) qui présentait cette caractéristique dans ses derniers comptes annuels publiés a été déclarée en faillite. C’est dans l’arrondissement de Liège (l’année passée c’était Tongres) que le clignotant de code 2 est le plus pertinent en matière de signal d’alarme, tandis qu’il intervient le moins à Ypres.
Na twee jaar gestage achteruitgang wint het signaal terug aan belang. Nu stellen we het probleem vast voor 12,03% der vennootschappen, terwijl de alarmwaarde is gestegen naar een bedrijf per 30,6. Op arrondissementsniveau wordt Nijvel, dat voordien vijf jaar opeenvolgend het hoogste aantal bedrijven telde met een moeilijk verdedigbare schuldgraad voorbijgestoken door verschillende andere arrondissementen, waaronder die van Luik, Dinant en Bergen.
Après deux ans de régression progressive, le signal regagne en importance. A présent, nous observons le problème chez 12,03% des entreprises, alors que le signal d’alarme a augmenté à une entreprise sur 30,6. Au niveau de l’arrondissement, Nivelles, qui avait compté cinq années successives le plus grand nombre d’entreprises ayant un taux d’endettement difficilement défendable, a été dépassé par différents autres arrondissements, dont ceux de Liège, Dinant et Mons .
Relatief zijn de bedrijven uit Ieper, Kortrijk en Hasselt het minst in aantal met een netto-passief.
Proportionnellement, les sociétés des régions d’Ypres, de Courtrai et de Hasselt sont les moins nombreuses à présenter un passif net.
Graydon Belgium
9
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
2.3. Knipperlicht 3: Protesten op wisselbrieven
2.3. Clignotant 3: Protêts
Wanneer een onderneming haar engagement van betaling niet kan hardmaken na het onderschrijven van een wisselbrief en er bijgevolg een verschijnsel “geprotesteerde wissel” wordt waargenomen, dan is er een sterk vermoeden dat de onderneming naar een situatie van discontinuïteit evolueert. Hoewel in sommige sectoren terug meer in zwang, stellen we algemeen vast dat het gebruik van de wissel, en dus ook het protest erop, jaar na jaar vermindert.
Lorsqu’une entreprise ne peut pas remplir son engagement de payer après avoir souscrit une lettre de change et que l’on enregistre dès lors un phénomène de protêt, la présomption est forte que l’entreprise évolue vers une situation de discontinuité. Quoique certains secteurs adoptent à nouveau la lettre de change, nous constatons que son utilisation, et donc celle du protêt, diminue chaque année.
KNIPPERLICHT TYPE 3 - CLIGNOTANT TYPE 3 Protesten op wisselbrieven - Protêts
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 3 Entreprises avec clignotant type 3
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T3 op faillissementen 2011 Clignotant T3 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
365 22 7 27 20 8 40 41 10 107 21 34 34 31 27 50 67 26 25 39 11 13 8 3 73 19 21 55 1.204
0,39% 0,13% 0,16% 0,12% 0,30% 0,17% 0,16% 0,14% 0,13% 0,19% 0,14% 0,17% 0,17% 0,15% 0,18% 0,48% 0,48% 0,28% 0,52% 0,43% 0,55% 0,60% 0,31% 0,14% 0,40% 0,44% 0,33% 0,26% 0,26%
30,32% 1,83% 0,58% 2,24% 1,66% 0,66% 3,32% 3,41% 0,83% 8,89% 1,74% 2,82% 2,82% 2,57% 2,24% 4,15% 5,56% 2,16% 2,08% 3,24% 0,91% 1,08% 0,66% 0,25% 6,06% 1,58% 1,74% 4,57% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
131 7 0 12 4 8 17 13 5 36 5 7 11 13 15 23 32 17 6 14 5 3 7 0 26 5 7 15 444
5,29% 4,46% 0,00% 6,00% 4,12% 18,18% 4,51% 4,39% 6,49% 3,17% 3,42% 2,28% 5,47% 3,87% 6,00% 9,47% 8,16% 8,13% 6,00% 7,61% 12,20% 9,09% 17,07% 0,00% 5,87% 6,02% 6,86% 4,92% 5,33%
3,8 4,1
3,8 4,8 4,0 4,7 3,7
5,17% 4,33% 5,97% 5,90% 4,67% 3,02% 4,78% 7,28% 4,92% 8,53% 7,04% 13,04% 5,84% 5,33%
3,2 4,2 6,2 3,7 3,6 4,4 3,1 3,6 4,7 3,0 4,2 3,1 4,1 3,7
3,3 6,0 2,0 3,4 4,2 3,0 4,0 5,2 5,9 4,1 3,4 2,8 3,2 3,1 2,5 5,2 3,8 3,2 5,3 2,1
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
258 536 141 84 91 162 58 410 55 143 64 32 116 1.204
0,35% 0,19% 0,35% 0,15% 0,15% 0,18% 0,16% 0,38% 0,26% 0,43% 0,46% 0,48% 0,37% 0,26%
Bleken in 2003 nog 0,60% van de ondernemingen te kampen met geprotesteerde wissels dan werden er in 2011 nog 0,26% geteld. Protesten blijken echter duidelijke graadmeters te zijn voor mogelijke discontinuïteit. Van de 1.204 bedrijven met protesten tegen zich gingen er in 2011 maar liefst 444, of één geval per 3,7 waarnemingen, failliet. Het protest wordt waargenomen in 5,33% van de in 2011 genoteerde faillissementen. De alarmfunctie blijkt het grootst binnen het arrondissement Veurne, waar in 2011 één bedrijf op 2 dat drager was van het knipperlicht over de kop ging, onmiddellijk gevolgd door het arrondissement Neufchâteau.
10
21,43% 44,52% 11,71% 6,98% 7,56% 13,46% 4,82% 34,05% 4,57% 11,88% 5,32% 2,66% 9,63% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
115 169 27 31 35 48 28 160 15 72 20 15 38 444
Si en 2003, 0,60% des entreprises étaient encore confrontées à des protêts protestés, en 2011, elles n’étaient plus que 0,26%. Toutefois, les protêts restent des baromètres clairs d’une discontinuité éventuelle. Sur les 1.204 sociétés confrontées à des protêts, 444, ou une sur 3,7, ont été déclarées en faillite en 2011. Le protêt a été signalé dans 5,33% des faillites enregistrées en 2011. La fonction d’alarme semble être la plus importante dans l’arrondissement de Furnes où en 2011, 1 société sur 2 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite, suivi de près par Neufchâteau.
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
2.4. Knipperlicht 4: Vervallen schulden naar fiscus of RSZ (Achterstallige) vervallen schuld aan RSZ, fiscus of btw. Meestal worden schulden die ouder zijn dan drie maanden vermeld op de jaarrekening. In vele gevallen wordt de vermelde vervallen schuld naderhand gevolgd door een dagvaarding vanwege de RSZ-administratie.
2.4. Clignotant 4: Dettes vis-à-vis du fisc ou de l’ONSS venues à échéance Dettes (en souffrance) vis-à-vis du fisc ou de l’ONSS venues à échéance. Généralement, les dettes échues depuis plus de trois mois sont mentionnées dans les comptes annuels. Dans de nombreux cas, les dettes échues sont suivies d’une citation de la part de l’administration de l’ONSS.
KNIPPERLICHT TYPE 4 - CLIGNOTANT TYPE 4
Vervallen schuld fiscus of RSZ - Dettes échues envers le fisc ou l’ ONSS
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 4 Entreprises avec clignotant type 4
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T4 op faillissementen 2011 Clignotant T4 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
43 5 0 11 4 4 12 17 7 24 9 4 3 5 5 5 13 8 5 10 2 2 4 1 24 7 2 21 257
0,05% 0,03% 0,00% 0,05% 0,06% 0,08% 0,05% 0,06% 0,09% 0,04% 0,06% 0,02% 0,02% 0,02% 0,03% 0,05% 0,09% 0,09% 0,10% 0,11% 0,10% 0,09% 0,16% 0,05% 0,13% 0,16% 0,03% 0,10% 0,06%
16,73% 1,95% 0,00% 4,28% 1,56% 1,56% 4,67% 6,61% 2,72% 9,34% 3,50% 1,56% 1,17% 1,95% 1,95% 1,95% 5,06% 3,11% 1,95% 3,89% 0,78% 0,78% 1,56% 0,39% 9,34% 2,72% 0,78% 8,17% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
4 0 0 0 0 0 1 2 0 1 1 2 0 2 2 0 2 3 0 0 0 0 0 0 4 1 0 1 26
0,16% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,27% 0,68% 0,00% 0,09% 0,68% 0,65% 0,00% 0,60% 0,80% 0,00% 0,51% 1,44% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,90% 1,20% 0,00% 0,33% 0,31%
11,8
13,0 9,5 25,0 10,0 3,0 3,5 3,5 7,5 3,7
7,0 8,0 22,0 10,9
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
30 123 16 24 36 37 10 104 21 26 15 8 34 257
0,04% 0,04% 0,04% 0,04% 0,06% 0,04% 0,03% 0,10% 0,10% 0,08% 0,11% 0,12% 0,11% 0,06%
11,67% 47,86% 6,23% 9,34% 14,01% 14,40% 3,89% 40,47% 8,17% 10,12% 5,84% 3,11% 13,23% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
4 11 0 0 3 4 4 11 1 5 0 0 5 26
0,18% 0,28% 0,00% 0,00% 0,40% 0,25% 0,68% 0,50% 0,33% 0,59% 0,00% 0,00% 0,77% 0,31%
8,5 12,2 13,0 10,3 3,5 10,5 22,0 6,2 7,8 10,9
Hoewel we ze steeds minder waarnemen betekenen de op de jaarrekening ingeschreven achterstallen RSZ en bedrijfsvoorheffing de voorbode van ernstige moeilijkheden inzake de sociale verplichtingen en de te betalen fiscale en parafiscale lasten. Wel moet er rekening mee gehouden worden dat deze posten soms ten onrechte op de jaarrekening worden vermeld. Graydon beschikt over systemen om de ten onrechte geboekte vervallen schulden te herrekenen.
Bien qu’on les observe de moins en moins, les arriérés d’ONSS et de précompte professionnel inscrits aux comptes annuels restent des signes avant-coureurs de graves difficultés en matière d’obligations sociales et de charges fiscales et parafiscales à payer. Il convient cependant de tenir compte du fait que ces postes sont parfois repris à tort dans les comptes annuels. Graydon dispose de systèmes permettant de recalculer les dettes échues encodées à tort.
Dit knipperlicht is het enige signaal dat rechtstreeks uit de jaarrekening wordt gehaald én zelfs meer dan ooit pertinent relevant blijkt: één op 10,9 bedrijven (in 2008 nog één op 12, maar in 2010 slechts één per 25,3) met dit knipperlicht ging in 2011 over de kop. Daartegenover staat dat het signaal an sich slechts zelden voorkomt: slechts 257 (in 2009 272, maar in 2006 nog 560) bedrijven is drager van dit signaal. Van alle failliete ondernemingen van 2011 zijn er slechts 26 drager van knipperlicht type 4.
Ce clignotant est le seul signal qui est issu directement des comptes annuels et qui, quoiqu’il ait affaibli, semble plus que jamais pertinent : une entreprise sur 10,9 (en 2008 encore une par 12 mais en 2010, seulement une sur 25,3) présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en 2011. En revanche, ce signal intervient rarement en tant que tel : seulement 257 (en 2009 il s’agissait de 272 alors que l’étude 2006 en signale 560) entreprises présentent ce signal. De toutes les entreprises déclarées en faillite en 2011, seulement 26 d’entre elles présentaient le clignotant code 4.
Graydon Belgium
11
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
2.5. Knipperlicht 5: Dagvaardingen van de RSZ
2.5. Clignotant 5: Citations par l’ONSS
De dagvaardingen vanwege de RSZ, het Fonds voor Bestaanszekerheid en het Sociaal Verzekeringsfonds voor Zelfstandigen hebben in het algemeen betrekking op schulden van meer dan 6 maanden. In het kader van deze studie wordt enkel rekening gehouden met de dagvaarding an sich. Inhoud noch volume worden hier beoordeeld. Tevens wordt naar de actieve populatie toe enkel rekening gehouden met bedrijven waarvan de dagvaarding jonger is dan zes maanden. Oudere dagvaardingen worden meegenomen in de berekening van de GSS (zie knipperlicht type 12), waardoor er geen versterkend of cumulerend effect bestaat tussen beide parameters.
Les citations par l’ONSS, le Fonds de Sécurité d’Existence et la Caisse d’Assurances sociales pour Travailleurs indépendants portent généralement sur les dettes de plus de 6 mois. Dans le cadre de cette étude, on a uniquement tenu compte des citations proprement dites. Le contenu et le volume n’ont pas été évalués. En ce qui concerne la population active, on a uniquement tenu compte des entreprises dont la citation remonte à moins de six mois. Les citations plus anciennes sont reprises dans le calcul du GSS (voir le clignotant de code 12). Il n’y a donc aucun effet multiplicateur ou cumulatif entre les deux paramètres.
KNIPPERLICHT TYPE 5 - CLIGNOTANT TYPE 5 Dagvaardingen vanwege de RSZ - Citations par l’ ONSS
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 5 Entreprises avec clignotant type 5
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T5 op faillissementen 2011 Clignotant T5 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
2.114 212 43 241 131 43 293 348 91 845 247 237 270 301 232 333 413 184 128 243 47 50 51 42 544 88 116 385 8.272
2,26% 1,30% 0,99% 1,09% 1,95% 0,90% 1,14% 1,23% 1,20% 1,50% 1,69% 1,17% 1,35% 1,41% 1,57% 3,22% 2,98% 2,02% 2,67% 2,68% 2,36% 2,31% 1,99% 1,94% 2,95% 2,04% 1,80% 1,79% 1,78%
25,56% 2,56% 0,52% 2,91% 1,58% 0,52% 3,54% 4,21% 1,10% 10,22% 2,99% 2,87% 3,26% 3,64% 2,80% 4,03% 4,99% 2,22% 1,55% 2,94% 0,57% 0,60% 0,62% 0,51% 6,58% 1,06% 1,40% 4,65% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
313 20 2 25 14 4 40 35 11 105 10 37 21 39 23 38 67 21 14 27 5 6 8 3 70 7 10 32 1.007
12,64% 12,74% 7,41% 12,50% 14,43% 9,09% 10,61% 11,82% 14,29% 9,25% 6,85% 12,05% 10,45% 11,61% 9,20% 15,64% 17,09% 10,05% 14,00% 14,67% 12,20% 18,18% 19,51% 13,04% 15,80% 8,43% 9,80% 10,49% 12,09%
7,8 11,6 22,5 10,6 10,4 11,8 8,3 10,9 9,3 9,0 25,7 7,4 13,9 8,7 11,1 9,8 7,2 9,8 10,1 10,0 10,4 9,3 7,4 15,0 8,8 13,6 12,6 13,0 9,2
12,85% 10,59% 10,62% 12,38% 11,47% 9,57% 10,58% 14,01% 10,49% 14,93% 14,44% 16,52% 13,82% 12,09%
6,4 10,9 18,6 11,3 9,5 9,7 9,6 9,5 13,0 8,4 10,0 8,8 9,8 9,2
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
1.541 4.107 843 670 732 1.329 533 2.624 385 930 371 148 790 8.272
2,11% 1,45% 2,08% 1,23% 1,19% 1,46% 1,48% 2,46% 1,79% 2,79% 2,68% 2,20% 2,52% 1,78%
18,63% 49,65% 10,19% 8,10% 8,85% 16,07% 6,44% 31,72% 4,65% 11,24% 4,49% 1,79% 9,55% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
286 413 48 65 86 152 62 308 32 126 41 19 90 1.007
Hoewel de RSZ-administratie regelmatig blijkt te dagvaarden voor relatief kleine bedragen, verjaarde feiten, betwistingen allerhande, blijkt de dagvaarding an sich een interessante “risicometer”. Toch noteerden we in 2010 en dit ten opzichte van 2009 minder dagvaardingen RSZ, zoals geweten een gevolg van een gewijzigde aanpak vanwege de desbetreffende administratie. Ook in 2011 zagen we een gelijkaardige trend. Toch waren er beduidend meer failliete ondernemingen die drager waren van dit kenmerk.
Bien que l’ONSS semble adresser régulièrement des citations pour des montants relativement limités, des faits échus ou toutes sortes de contestations, la citation en tant que telle est un « indicateur de risque » intéressant. On note pourtant en 2010 moins d’assignations ONSS par rapport à 2009, une conséquence de la modification d’approche de l’administration concernée. Une tendance similaire était observable en 2011. Mais il y a eu nettement plus d’entreprises faillies porteuses de cette caractéristique.
Over het jaar 2011 ging één bedrijf over de kop per populatie van 9,2 die drager waren van dit signaal.
Pour l’année 2011, une entreprise sur 9,2 porteuses de ce signal a fait faillite.
Naar verhouding komt het probleem het vaakst voor bij vennootschappen die gevestigd zijn binnen het arrondissement Bergen, gevolgd door die in Charleroi en Luik. Het alarmsignaal van dit knipperlicht blijkt het sterkst binnen het arrondissement Charleroi, gevolgd door dat van Turnhout en Neufchâteau.
Proportionnellement, le problème est le plus fréquent chez les entreprises fixées dans l’arrondissement de Mons, suivi par celui de Charleroi et Liège. Le signal d’alarme de ce clignotant semble le plus fort dans l’arrondissement de Charleroi, puis celui de Turnhout et Neufchâteau.
12
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
2.6. Knipperlicht 6: Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief
2.6. Clignotant 6: Rentabilité négative pendant deux années successives
Het signaal waarbij sprake is van een negatief rendement over twee opeenvolgende boekjaren wordt bij 8,51% (verleden jaar 8,74%) der bedrijven vastgesteld.
Le signal qui indique une rentabilité négative pendant deux années consécutives est présent dans 8,51% (l’année passée 8,74%) des entreprises.
Ten opzichte van 2010 zijn er in 2011 iets meer (+1,9%) bedrijven die niet rendabel werkten en dus geen natuurlijke bron voor verdere uitbouw of groei konden ontwikkelen.
Par rapport à 2010, on observe un peu plus (+1,9%) d’entreprises qui présentent un problème de rentabilité et qui sont donc dans l’impossibilité de nourrir des perspectives de croissance en 2011.
De beperkte alarmwaarde van het knipperlicht wint terug aan belang: één bedrijf per groep van 41,1 (in 2007 één per 28,7, in 2008 één per 42,2, in 2009 één per 59,5 en in 2010 één bedrijf per 72,1) dat drager is van het signaal, ging in 2011 over de kop.
La valeur d’alarme déjà limitée du clignotant regagne en importance : une entreprise par groupe de 41,1 (en 2007 une sur 28,7, une sur 42,2 en 2008, en 2009 une sur 59,5 et en 2010 une entreprise sur 72,1) porteuse du signal a fait faillite en 2011.
KNIPPERLICHT TYPE 6 - CLIGNOTANT TYPE 6
Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief - Rentabilité négative pendant deux années successives
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 6 Entreprises avec clignotant type 6
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T6 op faillissementen 2011 Clignotant T6 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
9.514 1.342 308 1.666 548 391 1.649 2.108 539 5.258 1.139 1.521 1.630 1.530 1.144 867 1.229 777 386 743 199 176 196 179 1.419 317 525 2.117 39.417
10,17% 8,21% 7,08% 7,55% 8,14% 8,20% 6,41% 7,43% 7,10% 9,33% 7,80% 7,52% 8,17% 7,18% 7,75% 8,38% 8,88% 8,52% 8,05% 8,21% 9,97% 8,14% 7,64% 8,25% 7,69% 7,35% 8,13% 9,86% 8,51%
24,14% 3,40% 0,78% 4,23% 1,39% 0,99% 4,18% 5,35% 1,37% 13,34% 2,89% 3,86% 4,14% 3,88% 2,90% 2,20% 3,12% 1,97% 0,98% 1,88% 0,50% 0,45% 0,50% 0,45% 3,60% 0,80% 1,33% 5,37% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
216 21 1 28 17 8 34 37 11 137 23 49 31 43 33 32 39 26 13 31 7 3 6 4 58 14 14 46 982
8,72% 13,38% 3,70% 14,00% 17,53% 18,18% 9,02% 12,50% 14,29% 12,07% 15,75% 15,96% 15,42% 12,80% 13,20% 13,17% 9,95% 12,44% 13,00% 16,85% 17,07% 9,09% 14,63% 17,39% 13,09% 16,87% 13,73% 15,08% 11,79%
45,0 64,9 309,0 60,5 33,2 49,9 49,5 58,0 50,0 39,4 50,5 32,0 53,6 36,6 35,7 28,1 32,5 30,9 30,7 25,0 29,4 59,7 33,7 45,8 25,5 23,6 38,5 47,0 41,1
8,81% 12,64% 11,28% 14,29% 10,93% 13,16% 12,97% 13,32% 15,08% 11,49% 15,49% 13,91% 13,82% 11,79%
38,3 47,6 76,1 57,7 53,4 38,9 36,2 32,2 47,0 30,6 26,7 36,7 28,1 41,1
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
7.316 22.971 3.828 4.255 4.296 7.918 2.674 9.130 2.117 2.873 1.129 571 2.440 39.417
10,03% 8,10% 9,45% 7,84% 6,96% 8,68% 7,41% 8,55% 9,86% 8,62% 8,15% 8,49% 7,77% 8,51%
Graydon Belgium
18,56% 58,28% 9,71% 10,79% 10,90% 20,09% 6,78% 23,16% 5,37% 7,29% 2,86% 1,45% 6,19% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
196 493 51 75 82 209 76 293 46 97 44 16 90 982
13
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
2.7. Knipperlicht 7: Geen publicatie van de jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren
2..7. Clignotant 7: Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années
De laatst beschikbare en gepubliceerde jaarrekening is ouder dan 24 maanden. De wetgever ziet een niet-publicatie gedurende 36 maanden als voldoende reden om een publicatieplichtige vennootschap via gerechtelijke weg te ontbinden.
Les derniers comptes annuels disponibles et publiés remontent à plus de 24 mois. Le législateur considère qu’un défaut de publication pendant 36 mois est une raison suffisante pour dissoudre par voie judiciaire une société soumise à l’obligation de publication.
Bij de faillissementsanalyses wordt geen drie, maar twee jaar terug geteld. Bij de actieve ondernemingen wordt vertrokken van de vaststelling dat er per 31/12/2011 geen cijfers beschikbaar zijn die jonger zijn dan 24 maanden.
Pour les analyses des faillites, on ne remonte pas trois mais deux ans en arrière. Pour les entreprises actives, on se base sur la constatation selon laquelle au 31/12/2011, aucun chiffre datant de moins de 24 mois n’était disponible.
KNIPPERLICHT TYPE 7 - CLIGNOTANT TYPE 7
Geen publicatie jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren - Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 7 Entreprises avec clignotant type 7
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T7 op faillissementen 2011 Clignotant T7 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
4.360 351 58 428 170 134 506 685 175 1.799 335 383 455 514 332 456 634 378 121 297 80 94 93 53 716 135 188 793 14.723
4,66% 2,15% 1,33% 1,94% 2,52% 2,81% 1,97% 2,41% 2,31% 3,19% 2,29% 1,89% 2,28% 2,41% 2,25% 4,41% 4,58% 4,14% 2,52% 3,28% 4,01% 4,35% 3,62% 2,44% 3,88% 3,13% 2,91% 3,70% 3,18%
29,61% 2,38% 0,39% 2,91% 1,15% 0,91% 3,44% 4,65% 1,19% 12,22% 2,28% 2,60% 3,09% 3,49% 2,25% 3,10% 4,31% 2,57% 0,82% 2,02% 0,54% 0,64% 0,63% 0,36% 4,86% 0,92% 1,28% 5,39% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
1392 56 9 76 34 21 115 107 25 504 58 91 64 104 89 117 161 84 36 75 22 15 19 7 169 34 42 116 3.642
56,20% 35,67% 33,33% 38,00% 35,05% 47,73% 30,50% 36,15% 32,47% 44,41% 39,73% 29,64% 31,84% 30,95% 35,60% 48,15% 41,07% 40,19% 36,00% 40,76% 53,66% 45,45% 46,34% 30,43% 38,15% 40,96% 41,18% 38,03% 43,74%
4,1 7,3 7,4 6,6 6,0 7,4 5,4 7,4 8,0 4,6 6,8 5,2 8,1 5,9 4,7 4,9 4,9 5,5 4,4 5,0 4,6 7,3 5,9 8,6 5,2 5,0 5,5 7,8 5,0
57,73% 37,43% 37,83% 37,33% 32,93% 41,12% 32,94% 40,79% 38,03% 42,89% 39,08% 48,70% 38,71% 43,74%
3,8 5,8 8,0 6,8 6,5 4,9 5,4 5,5 7,8 5,1 4,8 5,8 5,3 5,0
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
3.619 7.066 1.196 1.141 1.366 2.517 846 4.038 793 1.468 418 267 1.092 14.723
4,96% 2,49% 2,95% 2,10% 2,21% 2,76% 2,35% 3,78% 3,70% 4,41% 3,02% 3,97% 3,48% 3,18%
Een onderneming in discontinuïteit heeft meestal problemen bij het voeren van de boekhouding, of is - tegen alle wettelijke bepalingen in - niet bereid haar moeilijke situatie openbaar te maken. Knipperlicht type 7 geeft een sterk signaal en werd ook in 2011 bijzonder vaak waargenomen bij faillerende bedrijven. Daarenboven blijken, bijvoorbeeld in vergelijking met knipperlicht 1, heel wat minder lopende ondernemingen drager te zijn van het niet-publicatiesymptoom. Bovendien zien we ook hier dat het aantal faillissementen van bedrijven met dit knipperlicht zowel in absolute als in relatieve cijfers sterk stijgt. 43,74% (verleden jaar nog 25,06%) (of 3.642 op de 8.362 in deze studie betrokken gevallen) van de in 2011 gefailleerden kon geen gepubliceerde jaarrekening voorleggen die jonger was dan 24 maanden. Anderzijds: het aantal actieve ondernemingen met dit knipperlicht stijgt in verhouding beduidend minder. Eén op 5 dragers van dit knipperlicht werd in de loop van 2011 failliet verklaard. De alarmwaarde van het knipperlicht is dus nauwelijks afgenomen en blijft uitermate pertinent.
14
24,58% 47,99% 8,12% 7,75% 9,28% 17,10% 5,75% 27,43% 5,39% 9,97% 2,84% 1,81% 7,42% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
1.285 1.460 171 196 247 653 193 897 116 362 111 56 252 3.642
Une entreprise en discontinuité est généralement confrontée à des problèmes liés à la comptabilité ou, contrairement à toutes les dispositions légales en la matière, elle n’est pas disposée à rendre ses problèmes publics. Le clignotant 7 donne un signal fort et s’observe aussi en 2011 particulièrement souvent chez les entreprises qui font faillite. De plus, et ceci par exemple en comparaison avec le clignotant 1, moins nombreuses sont les entreprises actives porteuses du symptôme de non-publication. On voit en outre aussi que le nombre de faillites d’entreprises présentant ce clignotant augmente fortement, tant en chiffres absolus que relatifs. 43,74% (25,06% l’année dernière) (ou 3.642 sur les 8.362 cas impliqués dans cette étude) des entreprises ayant fait faillite en 2011 n’ont pas pu présenter de comptes annuels publiés de moins de 24 mois. D’autre part, le nombre d’entreprises actives présentant ce clignotant augmente nettement moins en proportion. Une entreprise sur 5 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite dans le courant de 2011. La valeur d’alarme de ce clignotant a donc très peu baissé et reste extrêmement significative.
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
2.8. Knipperlicht 8: Bestuurder is in dezelfde functie gesignaleerd in een failliete onderneming
2.8. Clignotant 8: Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite
De bedrijfsleider van het onderzochte bedrijf blijkt in dezelfde functie gemandateerd als lid van een bestuursorgaan van een andere onderneming dat reeds eerder (met een maximum van vijf jaren) failliet werd verklaard. In het kader van dit onderzoek wordt voor de analyse van faillissementen uit 2011 nagegaan of een dergelijk mandaat werd bekleed gedurende de vijf jaren voor het faillissement. Ook omgekeerd wordt naar de actieve ondernemingen rekening gehouden met een maximale anciënniteit van vijf jaar.
Le chef d’entreprise d’une société faisant l’objet de l’étude semble être mandaté dans les mêmes fonctions en tant que membre d’un organe de gestion d’une autre entreprise qui a déjà été déclarée en faillite (avec un maximum de cinq ans). Dans le cadre de cette enquête, pour l’analyse des faillites de 2011 on vérifie si un tel mandat a été assumé au cours des cinq années précédant la faillite. Inversement, en ce qui concerne les entreprises actives, on tient compte d’une ancienneté maximale de cinq ans.
KNIPPERLICHT TYPE 8 - CLIGNOTANT TYPE 8
Bestuurder gesignaleerd in dezelfde functie in een failliete onderneming - Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 8 Entreprises avec clignotant type 8
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T8 op faillissementen 2011 Clignotant T8 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
2.422 276 35 337 117 69 451 482 116 1.374 292 345 274 416 254 300 433 210 119 199 17 28 30 26 496 83 143 485 9.829
2,59% 1,69% 0,80% 1,53% 1,74% 1,45% 1,75% 1,70% 1,53% 2,44% 2,00% 1,71% 1,37% 1,95% 1,72% 2,90% 3,13% 2,30% 2,48% 2,20% 0,85% 1,30% 1,17% 1,20% 2,69% 1,92% 2,21% 2,26% 2,12%
24,64% 2,81% 0,36% 3,43% 1,19% 0,70% 4,59% 4,90% 1,18% 13,98% 2,97% 3,51% 2,79% 4,23% 2,58% 3,05% 4,41% 2,14% 1,21% 2,02% 0,17% 0,28% 0,31% 0,26% 5,05% 0,84% 1,45% 4,93% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
554 41 6 59 33 11 111 88 17 316 47 92 49 94 57 54 80 43 25 36 5 5 11 5 91 17 19 53 2.019
22,37% 26,11% 22,22% 29,50% 34,02% 25,00% 29,44% 29,73% 22,08% 27,84% 32,19% 29,97% 24,38% 27,98% 22,80% 22,22% 20,41% 20,57% 25,00% 19,57% 12,20% 15,15% 26,83% 21,74% 20,54% 20,48% 18,63% 17,38% 24,25%
5,4 7,7 6,8 6,7 4,5 7,3 5,1 6,5 7,8 5,3 7,2 4,8 6,6 5,4 5,5 6,6 6,4 5,9 5,8 6,5 4,4 6,6 3,7 6,2 6,5 5,9 8,5 10,2 5,9
22,42% 27,58% 23,01% 28,57% 28,80% 28,65% 25,77% 20,19% 17,38% 20,97% 21,48% 18,26% 20,28% 24,25%
4,3 6,2 11,2 6,6 5,9 5,4 5,4 6,8 10,2 6,3 6,2 4,6 6,7 5,9
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
1.634 5.627 1.063 834 1.049 2.011 670 2.569 485 943 318 75 748 9.830
2,24% 1,98% 2,62% 1,54% 1,70% 2,21% 1,86% 2,41% 2,26% 2,83% 2,30% 1,12% 2,38% 2,12%
16,62% 57,24% 10,81% 8,48% 10,67% 20,46% 6,82% 26,13% 4,93% 9,59% 3,23% 0,76% 7,61% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
499 1.076 104 150 216 455 151 444 53 177 61 21 132 2.019
Indien een bedrijfsleider van een lopende onderneming een bestuurdersmandaat vervulde in een reeds failliete onderneming, vergt het lopende bedrijf speciale aandacht. Inderdaad blijkt dat door het faillissement van het ene bedrijf soms een sneeuwbaleffect ontstaat naar de andere bedrijven waar de (rechts)persoon mandaten heeft. Dit is vooral interessant in een preventief kader.
Si un dirigeant d’une entreprise active détenait aussi un mandat dans une entreprise déjà déclarée en faillite, l’entreprise encore active requiert une attention particulière. En effet, il semble que suite à la faillite d’une entreprise, on voit apparaître un effet boule de neige qui se propage dans les autres sociétés administrées par la même personne. Cet aspect est surtout intéressant dans un cadre préventif.
Ook hier blijkt de alarmwaarde groot: in Belgische context zijn er 2,12% bedrijven met dit signaal. In 2011 komt dit voor in 24,25% (verleden jaar 12,13%, in 2005 waren dat er 18,94%) van alle faillissementen. Een bedrijf per groep van 5,9 dat drager is van knipperlicht type 8 is in 2011 over de kop gegaan. In Neufchâteau, (waar het signaal an sich minder voorkomt) en Aarlen blijkt het knipperlicht bijzonder sterk als alarmsignaal: één per 4 bedrijven met dit kenmerk gaat er over de kop.
Dans ce cas, la valeur d’alarme est également élevée : en Belgique, on trouve 2,12% des entreprises présentant ce signal. En 2011, elles sont 24,25% (l’année passée 12,13%, en 2005 18,94%) de toutes les faillites. Une entreprise sur 5,9 présentant le clignotant du type 8 a été déclarée en faillite en 2011. A Neufchâteau, (où le signal en tant que tel se manifeste moins) et à Arlon, le clignotant joue un rôle de signal d’alarme très fort : une entreprise sur 4 avec cette caractéristique fait faillite.
Graydon Belgium
15
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
2.9. Knipperlicht 9: FiTo®-meter sterk negatief
2.9. Clignotant 9: FiTo®-mètre fortement négatif
De FiTo®-meter werd ontwikkeld door Prof. Hubert Ooghe, in nauwe samenwerking met Graydon Belgium nv. Het model doet op basis van een reeks financiële ratio’s uitspraak over de kans op faillissement en succes van een onderneming.
Le FiTo®-mètre a été conçu par le professeur Hubert Ooghe, en étroite collaboration avec Graydon Belgium sa. Le modèle évalue, sur base d’une série de ratios financiers, le risque de faillite et de succès d’une entreprise.
Het spreekt vanzelf dat hiervoor verschillende parameters worden gebruikt die reeds hiervoor werden toegelicht. Indien verschillende financiële knipperlichten samen voorkomen, zal dit het negatieve effect op de score versterken. In die zin is een FiTo®-score eerder een conclusie en interpretatie van feiten dan een vaststelling. Toch worden daarnaast een aantal andere - complexere - benaderingen aangewend. Om dubbeltelling te vermijden, worden binnen het kader van deze studie enkel die bedrijven geteld die een duidelijk zwakke (negatieve) score halen, zonder dat de andere knipperlichten iets signaleren.
Il va de soi qu’il utilise différents paramètres qui ont déjà été expliqués. Si plusieurs clignotants financiers apparaissent ensemble, cela renforcera l’effet négatif sur le score. Dans ce contexte, le score FiTo® constitue plus une conclusion et une interprétation des faits qu’une constatation. Toutefois, on utilise également un certain nombre d’autres approches plus complexes. Pour éviter un dédoublement du comptage, dans le cadre de cette étude, on a tenu compte uniquement des entreprises qui avaient obtenu un score nettement inférieur (négatif) sans que les autres clignotants n’envoient d’autres signaux.
KNIPPERLICHT TYPE 9 - CLIGNOTANT TYPE 9 FiTo®-meter sterk negatief - FiTo®-mètre fortement négatif
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 9 Entreprises avec clignotant type 9
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T9 op faillissementen 2011 Clignotant T9 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
1.795 226 40 271 85 66 361 383 95 958 224 298 283 334 236 140 226 133 60 160 23 31 28 33 291 70 108 441 7.399
1,92% 1,38% 0,92% 1,23% 1,26% 1,38% 1,40% 1,35% 1,25% 1,70% 1,53% 1,47% 1,42% 1,57% 1,60% 1,35% 1,63% 1,46% 1,25% 1,77% 1,15% 1,43% 1,09% 1,52% 1,58% 1,62% 1,67% 2,05% 1,60%
24,26% 3,05% 0,54% 3,66% 1,15% 0,89% 4,88% 5,18% 1,28% 12,95% 3,03% 4,03% 3,82% 4,51% 3,19% 1,89% 3,05% 1,80% 0,81% 2,16% 0,31% 0,42% 0,38% 0,45% 3,93% 0,95% 1,46% 5,96% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
185 20 2 29 16 9 51 45 12 124 12 56 37 40 30 30 42 25 16 21 6 8 2 6 40 15 8 47 934
7,47% 12,74% 7,41% 14,50% 16,49% 20,45% 13,53% 15,20% 15,58% 10,93% 8,22% 18,24% 18,41% 11,90% 12,00% 12,35% 10,71% 11,96% 16,00% 11,41% 14,63% 24,24% 4,88% 26,09% 9,03% 18,07% 7,84% 15,41% 11,22%
10,7 12,3 21,0 10,3 6,3 8,3 8,1 9,5 8,9 8,7 19,7 6,3 8,6 9,4 8,9 5,7 6,4 6,3 4,8 8,6 4,8 4,9 15,0 6,5 8,3 5,7 14,5 10,4 8,9
7,14% 13,05% 13,94% 14,48% 14,40% 12,09% 11,95% 12,10% 15,41% 11,49% 13,03% 13,91% 10,60% 11,22%
10,3 9,2 10,4 10,1 8,8 8,7 9,1 7,6 10,4 6,1 6,9 6,1 8,3 8,9
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
1.486 4.169 592 688 839 1.480 570 1.744 441 499 220 82 502 7.399
2,04% 1,47% 1,46% 1,27% 1,36% 1,62% 1,58% 1,63% 2,05% 1,50% 1,59% 1,22% 1,60% 1,60%
Op de 463.424 actieve ondernemingen per 31/12/2011 bleken er 7.399 bedrijven dit signaal als enige kenmerk te vertonen: een daling met 247 eenheden. Deze daling is het gevolg van de vaststelling dat meer andere signalen opduiken terwijl we, zoals hierboven beschreven enkel rekening houden met dit knipperlicht indien er geen andere signalen opduiken. Anderzijds: bij de gefailleerden van 2011 bleken 934 (in 2010 422) bedrijven (11,22% van de gefailleerden) drager te zijn van het knipperlicht type 9. Per groep van 8,9 dragers werd in 2011 één faillissement uitgesproken. De FiTo®-meter is dus het op één na sterkste alarmsignaal die op een jaarrekening is gebaseerd, en wint opnieuw als unieke indicator - aan kracht. Anderzijds is de FiTo®-meter vooral geconcipieerd als signaal op middellange termijn. De stijging van het aantal ondernemingen met dit signaal duidt op een probleem dat zich - zonder actie vanwege de rechtbanken - pas op middellange termijn in
16
20,08% 56,35% 8,00% 9,30% 11,34% 20,00% 7,70% 23,57% 5,96% 6,74% 2,97% 1,11% 6,78% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
159 509 63 76 108 192 70 266 47 97 37 16 69 934
Sur les 463.424 entreprises actives au 31/12/2011, 7.399 semblaient présenter ce signal comme seul clignotant : une diminution de 247 unités. Cette diminution est consécutive au fait que davantage d’autres signaux font surface alors que, comme décrit ci-dessus, nous ne tenons compte de ce clignotant qu’en l’absence d’autres signaux. D’autre part, parmi les faillies de 2011, 934 entreprises (422 en 2010) (11,22% des faillies) étaient porteuses du clignotant de type 9. Sur 8,9 entreprises avec ce clignotant en 2011, une était déclarée en faillite. Le FiTo®-mètre est donc à un près le clignotant le plus fort qui se calcule sur base d’un bilan, et regagne en importance, en tant qu’indicateur unique. Néanmoins, le FiTo®-mètre est avant tout conçu comme indicateur à moyen terme. Une augmentation du nombre d’entreprises porteuses de cette signalétique désigne donc une problématique qui - sans action préventive de la part des tribunaux - ne se traduira qu’à moyen terme
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
een verhoogd aantal faillissementen kan vertalen. Anders gesteld: dit signaal toont aan dat ook op langere termijn we met een groot aantal bedrijven in moeilijkheden blijven geconfronteerd.
par une hausse des faillites. Autrement dit : ce signal démontre qu’à long terme, nous allons rester confrontés à un grand nombre d’entreprises en difficulté.
Het arrondissement Nijvel heeft het meeste aantal bedrijven (2,05%) waar de FiTo®-meter als enige signaal een financieel zwakke structuur aanduidt en steekt ten vijfde male dat van Brussel, dat minder bedrijven met dit knipperlicht dan verleden jaar, voorbij (1,92%). De alarmwaarde van het knipperlicht blijkt het grootst voor de arrondissementen Aarlen, Dinant en Marche-en-Famenne waar telkens meer dan één op vijf waarnemingen zich lieten volgen door faillissement en waarvan de zwakke FiTo®-meter het enige knipperlicht bleek.
L’arrondissement de Nivelles compte le plus grand nombre d’entreprises (2,05%) dans lesquelles le FiTo®-mètre, en tant que signal unique, indique une structure financière affaiblie, et dépasse donc pour la cinquième fois de suite l’arrondissement de Bruxelles, qui compte moins d’entreprises avec ce clignotant que l’année dernière (1,92%). La valeur d’alarme de ce clignotant est la plus élevée pour les arrondissements d’Arlon, Dinant et Marche-en-Famenne où chaque fois plus d’une observation sur cinq était suivie par une faillite, et où la faiblesse du FiTo®-mètre s’avérait le seul clignotant.
2.10. Knipperlicht 10: Voorlopig bewindvoerder aangesteld
2.10. Clignotant 10: Désignation d’un administrateur provisoire
Ondanks het bijna status-quo van het aantal gevallen (van 77 gevallen in 2008 naar 80 gevallen in 2009, 70 cases in 2010 en nu 79 in 2011) blijft dit signaal uitzonderlijk. Anderzijds is het aantal gevallen waar dan ook het faillissement wordt uitgesproken beduidend gestegen (van 8 in 2010 naar 27 in 2011). De gevallen waar het fenomeen wordt waargenomen, leidt in één op de 3,9 cases tot faillissement.
Malgré le presque statu quo du nombre de cas (de 77 en 2008 à 80 en 2009 et à 70 en 2010 et 79 en 2011)), ce signal demeure exceptionnel. D’autre part, le nombre de cas où la faillite a été prononcée a considérablement augmenté (de 8 en 2010 à 27 en 2011). Dans les cas où le phénomène est observé, un cas sur 3,9 mène à une faillite.
KNIPPERLICHT TYPE 10 - CLIGNOTANT TYPE 10
Voorlopig bewindvoerder aangesteld - Désignation d’un administrateur provisoire
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 10 Entreprises avec clignotant type 10
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T10 op faillissementen 2011 Clignotant T10 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
15 4 2 3 0 6 5 1 1 7 1 2 3 3 1 1 2 2 0 3 0 0 1 0 5 1 0 10 79
0,02% 0,02% 0,05% 0,01% 0,00% 0,13% 0,02% 0,00% 0,01% 0,01% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,01% 0,01% 0,01% 0,02% 0,00% 0,03% 0,00% 0,00% 0,04% 0,00% 0,03% 0,02% 0,00% 0,05% 0,02%
18,99% 5,06% 2,53% 3,80% 0,00% 7,59% 6,33% 1,27% 1,27% 8,86% 1,27% 2,53% 3,80% 3,80% 1,27% 1,27% 2,53% 2,53% 0,00% 3,80% 0,00% 0,00% 1,27% 0,00% 6,33% 1,27% 0,00% 12,66% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
5 0 1 0 0 1 1 0 0 1 0 0 2 0 2 3 1 0 0 1 0 0 0 0 7 0 1 1 27
0,20% 0,00% 3,70% 0,00% 0,00% 2,27% 0,27% 0,00% 0,00% 0,09% 0,00% 0,00% 1,00% 0,00% 0,80% 1,23% 0,26% 0,00% 0,00% 0,54% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 1,58% 0,00% 0,98% 0,33% 0,32%
4,0 3,0 7,0 6,0 8,0 2,5 1,5 1,3 3,0 4,0
1,7 1,0 11,0 3,9
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
14 40 4 15 7 10 4 25 10 5 3 1 6 79
0,02% 0,01% 0,01% 0,03% 0,01% 0,01% 0,01% 0,02% 0,05% 0,02% 0,02% 0,01% 0,02% 0,02%
Graydon Belgium
17,72% 50,63% 5,06% 18,99% 8,86% 12,66% 5,06% 31,65% 12,66% 6,33% 3,80% 1,27% 7,59% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
5 8 2 2 1 1 2 14 1 4 1 0 8 27
0,22% 0,21% 0,44% 0,38% 0,13% 0,06% 0,34% 0,64% 0,33% 0,47% 0,35% 0,00% 1,23% 0,32%
3,8 6,0 3,0 8,5 8,0 11,0 3,0 2,8 11,0 2,3 4,0 1,8 3,9
17
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
2.11. Knipperlicht 11: Liquiditeit kleiner dan 0,5
2.11. Clignotant 11: Liquidités inférieures à 0,5
De liquiditeitspositie van de onderneming is minder dan de helft van de kortlopende schulden.
La situation de l’entreprise en matière de liquidités est inférieure à la moitié des dettes à court terme.
Het bedrag aan schulden op korte termijn wordt niet gedekt door de bezittingen en inkomsten die op korte termijn te gelde kunnen worden gemaakt. Hoewel deze ratio traditioneel door veel analisten wordt bekeken als signaal dat het niet kunnen betalen van de facturen op korte termijn voorziet, bleek de afgelopen jaren in de praktijk de ratio nauwelijks relevant om onderscheid te maken tussen lopende bedrijven en falende. De alarmwaarde van het knipperlicht daalde zelfs fundamenteel en lag in 2010 op het niveau van één faillissement per 90,2. In 2011 echter veerde de alarmwaarde op naar een faillissement per 40,4 ondernemingen.
Le montant des dettes à court terme n’est pas couvert par les biens et les revenus pouvant être réalisés à court terme. Bien que ce ratio soit traditionnellement considéré par de nombreux analystes comme un signal annonçant l’impossibilité de payer les factures à court terme, la pratique a démontré ces dernières années que le ratio n’est pas vraiment pertinent pour établir la distinction entre les entreprises prospères et les autres. La valeur d’alarme du clignotant a même baissé fondamentalement et se situait en 2010 au niveau d’une faillite par 90,2 cas observés. En 2011, la valeur d’alarme est passée à une faillite par 40,4 entreprises.
Toch blijft het knipperlicht geen relevante kortetermijngraadmeter voor het faillissement.
Le clignotant ne peut pourtant pas être considéré comme un baromètre pertinent à court terme pour la faillite.
KNIPPERLICHT TYPE 11 - CLIGNOTANT TYPE 11 Liquiditeit is kleiner dan 0,5 - Liquidités inférieures à 0,5
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 11 Entreprises avec clignotant type 11
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T11 op faillissementen 2011 Clignotant T11 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
16.257 2.963 635 3.429 1.097 871 3.862 4.237 1.156 9.693 2.206 3.106 3.157 2.994 2.060 1.741 2.182 1.695 732 1.493 352 376 436 313 2.755 629 982 3.886 75.295
17,38% 18,13% 14,60% 15,53% 16,29% 18,26% 15,02% 14,93% 15,23% 17,20% 15,10% 15,36% 15,83% 14,05% 13,96% 16,83% 15,76% 18,58% 15,27% 16,49% 17,64% 17,39% 16,99% 14,42% 14,94% 14,59% 15,20% 18,11% 16,25%
21,59% 3,94% 0,84% 4,55% 1,46% 1,16% 5,13% 5,63% 1,54% 12,87% 2,93% 4,13% 4,19% 3,98% 2,74% 2,31% 2,90% 2,25% 0,97% 1,98% 0,47% 0,50% 0,58% 0,42% 3,66% 0,84% 1,30% 5,16% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
515 50 5 44 32 14 89 52 22 265 33 84 70 72 53 58 74 49 27 54 14 10 13 6 101 17 19 71 1.913
20,79% 31,85% 18,52% 22,00% 32,99% 31,82% 23,61% 17,57% 28,57% 23,35% 22,60% 27,36% 34,83% 21,43% 21,20% 23,87% 18,88% 23,44% 27,00% 29,35% 34,15% 30,30% 31,71% 26,09% 22,80% 20,48% 18,63% 23,28% 22,98%
32,6 60,3 128,0 78,9 35,3 63,2 44,4 82,5 53,5 37,6 67,8 38,0 46,1 42,6 39,9 31,0 30,5 35,6 28,1 28,6 26,1 38,6 34,5 53,2 28,3 38,0 52,7 55,7 40,4
20,31% 24,30% 29,42% 27,62% 21,73% 24,06% 21,33% 23,33% 23,28% 21,45% 28,52% 32,17% 21,97% 22,98%
30,1 48,0 48,0 63,0 57,8 40,3 41,4 35,3 55,7 32,0 28,5 32,5 33,7 40,4
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
18
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
13.162 44.561 6.252 8.995 9.255 15.005 5.054 17.572 3.886 5.618 2.225 1.164 4.679 75.295
18,04% 15,70% 15,43% 16,57% 15,00% 16,46% 14,01% 16,46% 18,11% 16,86% 16,07% 17,31% 14,91% 16,25%
17,48% 59,18% 8,30% 11,95% 12,29% 19,93% 6,71% 23,34% 5,16% 7,46% 2,96% 1,55% 6,21% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
452 948 133 145 163 382 125 513 71 181 81 37 143 1.913
Graydon Belgium
2011
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
2.12. Knipperlicht 12: Graydon Sociale Score (GSS) negatief
2.12. Clignotant 12: Score Social Graydon (GSS) négatif
De Graydon Sociale Score beoordeelt vooral een historische evolutie van gegevens inzake RSZ-dagvaardingen, dagvaardingen vanwege het Fonds voor Bestaanszekerheid en het Sociaal Verzekeringsfonds van Zelfstandigen gecombineerd met elementen uit de sociale balans.
Le Score Social Graydon illustre principalement une évolution historique des données en matière de citations par l’ONSS, de citations par le Fonds de sécurité d’existence et par la Caisse d’Assurances sociales des Travailleurs indépendants, combinées à des éléments du bilan social.
Belangrijk hierbij is te wijzen op het onderscheid tussen het knipperlicht type 5 en de GSS. Inderdaad neemt de GSS uitsluitend die gegevens in conto die minstens zes maanden oud zijn, terwijl het knipperlicht type 5 enkel rekening houdt met dagvaardingen RSZ die jonger zijn dan zes maanden (zie ook onze opmerking bij knipperlicht type 5). De beide knipperlichten kunnen dus samen of apart voorkomen, zijn complementair maar geenszins overlappend.
Il est important de signaler la différence entre le clignotant 5 et le GSS. En effet, le GSS tient compte exclusivement des données qui remontent à plus de six mois, tandis que le clignotant 5 tient compte uniquement des citations par l’ONSS inférieures à six mois. (voir également notre remarque relative au clignotant 5). Ces deux clignotants peuvent donc apparaître ensemble ou séparément, ils sont complémentaires mais certainement pas cumulatifs.
KNIPPERLICHT TYPE 12 - CLIGNOTANT TYPE 12
Graydon Sociale Score is sterk negatief - Score Social Graydon fortement négatif
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 12 Entreprises avec clignotant type 12
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T12 op faillissementen 2011 Clignotant T12 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v. regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
462 45 9 46 28 20 54 81 24 190 37 62 52 87 40 55 98 30 25 67 17 13 11 5 141 15 26 97 1.837
0,49% 0,28% 0,21% 0,21% 0,42% 0,42% 0,21% 0,29% 0,32% 0,34% 0,25% 0,31% 0,26% 0,41% 0,27% 0,53% 0,71% 0,33% 0,52% 0,74% 0,85% 0,60% 0,43% 0,23% 0,76% 0,35% 0,40% 0,45% 0,40%
25,15% 2,45% 0,49% 2,50% 1,52% 1,09% 2,94% 4,41% 1,31% 10,34% 2,01% 3,38% 2,83% 4,74% 2,18% 2,99% 5,33% 1,63% 1,36% 3,65% 0,93% 0,71% 0,60% 0,27% 7,68% 0,82% 1,42% 5,28% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
420 26 4 35 21 12 61 46 10 145 21 48 25 51 51 53 98 42 29 37 16 5 15 4 94 23 21 59 1.472
16,96% 16,56% 14,81% 17,50% 21,65% 27,27% 16,18% 15,54% 12,99% 12,78% 14,38% 15,64% 12,44% 15,18% 20,40% 21,81% 25,00% 20,10% 29,00% 20,11% 39,02% 15,15% 36,59% 17,39% 21,22% 27,71% 20,59% 19,34% 17,68%
2,1 2,7 3,3 2,3 2,3 2,7 1,9 2,8 3,4 2,3 2,8 2,3 3,1 2,7 1,8 2,0 2,0 1,7 1,9 2,8 2,1 3,6 1,7 2,3 2,5 1,7 2,2 2,6 2,2
16,62% 15,53% 16,59% 18,67% 15,60% 13,48% 17,41% 22,56% 19,34% 22,87% 23,24% 31,30% 21,81% 17,68%
1,9 2,5 3,6 2,5 2,4 2,4 2,2 2,2 2,6 1,9 2,4 2,1 2,3 2,2
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
322 915 192 148 159 289 127 600 97 183 92 41 187 1.837
0,44% 0,32% 0,47% 0,27% 0,26% 0,32% 0,35% 0,56% 0,45% 0,55% 0,66% 0,61% 0,60% 0,40%
17,53% 49,81% 10,45% 8,06% 8,66% 15,73% 6,91% 32,66% 5,28% 9,96% 5,01% 2,23% 10,18% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
370 606 75 98 117 214 102 496 59 193 66 36 142 1.472
Binnen de groep van actieve ondernemingen komt deze score uiterst zelden voor (1.837 gevallen of 0,4%), terwijl het in 17,68% van alle bedrijven (1.472 gevallen, een bijna verdubbeling ten opzichte van verleden jaar) die in 2011 failliet zijn gegaan, voorkomt. De alarmwaarde van dit knipperlicht is dan ook het meest significante van alle signalen die binnen het kader van deze studie aan bod komen: maar liefst één op 2,2 dragers van dit knipperlicht ging in 2011 over de kop.
Au sein du groupe des entreprises actives, ce score intervient très rarement (1.837 cas ou 0,4%), tandis qu’il est pertinent pour 17,68% de toutes les entreprises (1.472 cas, soit près du double par rapport à l’année dernière) déclarées en faillite en 2011. La valeur d’alarme de ce clignotant est donc la plus significative de tous les signaux disponibles dans le cadre de cette étude : pas moins d’une société sur 2,2 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en 2011.
Het arrondissement Ieper kent het minst aantal bedrijven met dit knipperlicht, terwijl de arrondissementen Aarlen en Luik koploper zijn. De alarmwaarde van het knipperlicht komt het sterkst in Hoei en Neufchâteau tot uiting: terwijl er in Hoei slechts 15 op 31/12/2011 nog actieve bedrijven drager waren van dit signaal gingen er in 2011 maar liefst 23 signaaldragers over de kop (één faillissement per 1,7 waarnemingen). Ook in Tongeren met één faillissement per 1,8 gevallen blijkt het signaal bijzonder sterk.
L’arrondissement d’Ypres compte le moins d’entreprises présentant ce clignotant, tandis que les arrondissements d’Arlon et de Liège occupent la position de leader en la matière. Il convient de remarquer que la valeur d’alarme de ce clignotant est la plus forte à Huy et Neufchâteau : alors qu’à Huy seules 15 entreprises actives sont porteuses du clignotant au 31/12/2011, en 2011, pas moins de 23 entreprises présentant la même signalétique ont fait faillite (une faillite sur 1,7 observations). A Tongres aussi pour une faillite sur 1,8 le clignotant s’avère très fort.
Graydon Belgium
19
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
2.13. Knipperlicht 13: Basislimietbedrag negatief
2.13. Clignotant 13: Montant limite de base négatif
Vertrekkend van objectief feitenmateriaal berekent Graydon op basis van een door het bedrijf openbaar gemaakte formule een kredietadvies. Dit kan best omschreven worden als de mate waarin een bedrijf op korte termijn kan voldoen aan de schulden ten opzichte van haar leveranciers.
Partant de faits objectifs, Graydon calcule des conseils en matière de crédit sur la base d’une formule rendue publique par la société. Il s’agit en fait de la mesure dans laquelle une société peut honorer ses dettes à court terme à l’égard de ses fournisseurs.
Meestal zijn er gelukkig geen actieve signalen die een mogelijk debacle aantonen. Het advies raadt dus geen contante transacties aan, maar een welbepaald bedrag. Indien dat bedrag echter dusdanig klein is (minder dan 1.250 euro om ALLE leveranciers te betalen) wordt gesproken van een ‘basislimietbedrag negatief’. Deze melding komt dus voor daar waar géén negatieve kenmerken worden waargenomen. Toch toont onderhavige studie aan dat het verschijnsel wel degelijk een duidelijke alarmwaarde heeft.
Généralement, il n’y a heureusement aucun signal actif qui annonce une débâcle possible. Les conseils ne portent donc pas sur des transactions constantes, mais sur un montant donné. Si ce montant est toutefois limité (moins de 1.250 euros à payer à TOUS les fournisseurs), on parle d’un « montant limite de base négatif ». Cette mention est donc utilisée lorsqu’il n’y a aucune caractéristique négative. Toutefois, la présente étude indique que ce principe présente effectivement une valeur d’alarme claire.
KNIPPERLICHT TYPE 13 - CLIGNOTANT TYPE 13 Basislimietbedrag negatief - Montant limite de base négatif
A. Opdeling naar arrondissement - Répartition selon l’arrondissement Ondernemingen met knipperlicht type 13 Entreprises avec clignotant type 13
Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE - BELGIQUE
Failliet: 2011 Faillites 2011
Knipperlicht T13 op faillissementen 2011 Clignotant T13 sur faillites 2011
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% t.o.v regio hor. analyse % par rapport à la région analyse horizontale
% vert. analyse % analyse vert.
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
Aantal vennootschappen Nombre de sociétés
% tov regio % par rapport à la région
1 fallissement per ... bedrijven 1 faillite par ... entreprises
93.533 16.346 4.350 22.075 6.735 4.770 25.716 28.381 7.590 56.362 14.610 20.215 19.947 21.313 14.755 10.345 13.842 9.125 4.793 9.055 1.995 2.162 2.566 2.170 18.442 4.312 6.459 21.460 463.424
3.030 476 113 584 212 133 645 754 210 1.801 419 587 534 613 436 359 473 282 167 351 59 71 96 65 665 140 221 771 14.267
3,24% 2,91% 2,60% 2,65% 3,15% 2,79% 2,51% 2,66% 2,77% 3,20% 2,87% 2,90% 2,68% 2,88% 2,95% 3,47% 3,42% 3,09% 3,48% 3,88% 2,96% 3,28% 3,74% 3,00% 3,61% 3,25% 3,42% 3,59% 3,08%
21,24% 3,34% 0,79% 4,09% 1,49% 0,93% 4,52% 5,28% 1,47% 12,62% 2,94% 4,11% 3,74% 4,30% 3,06% 2,52% 3,32% 1,98% 1,17% 2,46% 0,41% 0,50% 0,67% 0,46% 4,66% 0,98% 1,55% 5,40% 100,00%
2.477 157 27 200 97 44 377 296 77 1.135 146 307 201 336 250 243 392 209 100 184 41 33 41 23 443 83 102 305 8.326
340 33 4 29 18 4 58 39 10 185 27 39 46 60 34 48 58 30 19 33 7 6 8 4 98 12 16 73 1.338
13,73% 21,02% 14,81% 14,50% 18,56% 9,09% 15,38% 13,18% 12,99% 16,30% 18,49% 12,70% 22,89% 17,86% 13,60% 19,75% 14,80% 14,35% 19,00% 17,93% 17,07% 18,18% 19,51% 17,39% 22,12% 14,46% 15,69% 23,93% 16,07%
9,9 15,4 29,3 21,1 12,8 34,3 12,1 20,3 22,0 10,7 16,5 16,1 12,6 11,2 13,8 8,5 9,2 10,4 9,8 11,6 9,4 12,8 13,0 17,3 7,8 12,7 14,8 11,6 11,7
13,03% 16,30% 21,24% 16,76% 14,27% 15,81% 16,04% 18,74% 23,93% 16,11% 18,31% 18,26% 19,97% 16,07%
9,2 13,8 13,4 18,3 16,0 12,2 12,2 10,0 11,6 9,2 11,0 11,8 9,4 11,7
B. Opdeling naar provincies en gewesten - Répartition selon les provinces et les régions GEWEST BRU. - REGION BXL. GEWEST VLAANDEREN Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg REGION DE LA WALLONIE Brabant wallon Hainaut Namur Luxembourg Liège BELGIE-BELGIQUE
72.956 283.742 40.524 54.276 61.687 91.187 36.068 106.726 21.460 33.312 13.848 6.723 31.383 463.424
2.375 8.172 1.189 1.518 1.609 2.807 1.049 3.720 771 1.114 518 226 1.091 14.267
3,26% 2,88% 2,93% 2,80% 2,61% 3,08% 2,91% 3,49% 3,59% 3,34% 3,74% 3,36% 3,48% 3,08%
16,65% 57,28% 8,33% 10,64% 11,28% 19,67% 7,35% 26,07% 5,40% 7,81% 3,63% 1,58% 7,65% 100,00%
2.226 3.901 452 525 750 1.588 586 2.199 305 844 284 115 651 8.326
290 636 96 88 107 251 94 412 73 136 52 21 130 1.338
De score blijkt in de praktijk een interessante alarmfunctie te hebben: per 11,7 dragers van dit knipperlicht ging er over 2011 één vennootschap over de kop.
Dans la pratique, le score semble avoir une fonction d’alarme intéressante : sur 11,7 entreprises présentant ce clignotant, une a été déclarée en faillite en 2011.
Daarenboven blijkt ook dit signaal, met 1.338 gevallen op een totaal van 8.326 of 16,07% (in 2010 was dat 668 gevallen op een totaal van 7.800 of 8,56%), veel voor te komen bij de in 2011 failliet verklaarde ondernemingen. Slechts 3,08% van de actieve ondernemingen vertoont dit signaal.
En outre, met 1.338 cas sur un total de 8.326 ou 16,07% (en 2010, il y avait 668 cas sur un total de 7.800 ou 8,56%), ce signal se présente fréquemment dans les entreprises déclarées en faillite en 2011. Seulement 3,08% des entreprises actives présentent ce signal.
Het arrondissement Namen telt relatief het grootst aantal bedrijven met deze problematiek, terwijl het fenomeen zich relatief het minst voordoet bij de bedrijven uit het arrondissement Dendermonde. De alarmwaarde bleek in 2011 het grootst in het arrondissement Luik met één faillissement per 7,8 bedrijven met dit kenmerk.
20
L’arrondissement de Namur compte le plus grand nombre relatif d’entreprises confrontées à ce problème, tandis que ce phénomène est le moins présent dans les entreprises de l’arrondissement de Termonde. En 2011, la valeur d’alarme était la plus élevée dans l’arrondissement de Liège avec une faillite sur 7,8 entreprises présentant cette caractéristique.
Graydon Belgium
2011
3.
BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES
Belang voor het handelsonderzoek van het aantal knipperlichten per bedrijf
3.
Importance du nombre de clignotants par entreprise pour l’enquête commerciale
Zeker de afgelopen jaren is in vele rechtbanken het belang van het handelsonderzoek in een preventief kader duidelijk toegenomen. Ook binnen het kader van de opvolging van de Wet op de Continuïteit van Ondernemingen wordt steeds meer aandacht gegeven aan het handelsonderzoek. Het intensieve gebruik van de Graydon-informatiestromen in combinatie met andere gegevens zorgt voor sneller ingrijpen bij de zwaarste gevallen. Tevens nemen we in verschillende rechtbanken duidelijke verschuivingen waar in aandachtspunten.
Au cours des dernières années, l’importance de l’enquête commerciale à titre préventif s’est assurément largement accrue auprès de nombreux tribunaux. Dans le cadre du suivi de la Loi relative à la Continuité des Entreprises, l’enquête commerciale devient de plus en plus importante. L’usage intensif des flux d’informations Graydon en association avec d’autres données permet d’intervenir plus vite dans les cas les plus graves. Nous y observons également des glissements distincts au niveau des points d’attention.
Het lijkt ons evident dat “drager zijn van een knipperlicht” niet automatisch het faillissement inluidt. Wel mag men ervan uitgaan dat bedrijven met signaletiek wel degelijk ernstige moeilijkheden ondervinden, wat bijvoorbeeld op korte tot middellange termijn kan leiden tot het vertraagd betalen van facturen.
Il nous semble évident que le fait de ‘présenter un clignotant’ ne conduit pas automatiquement à la faillite. Il est toutefois possible d’en déduire que les entreprises caractérisées par ces signaux connaissent clairement des difficultés graves, ce qui peut, à court ou à moyen terme, mener à un retard de paiement des factures.
Een eenvoudige toepassing waarbij uitsluitend wordt gebruik gemaakt van de ongewogen cumul van het aantal knipperlichten geeft al relevante resultaten. Zo bijvoorbeeld waren er in 2011 5 bedrijven (in 2010 waren dat er acht) waar acht of meer knipperlichten werden genoteerd. Alle gingen over de kop.
Une application simple, où seul le cumul non pondéré du nombre de clignotants est compté, donne déjà des résultats pertinents. En 2011, il y avait par exemple 5 entreprises (huit en 2010) avec huit clignotants ou plus. Toutes ont fait faillite.
Van de 80 bedrijven met 7 knipperlichten (verleden jaar nog 40) gingen er 78 failliet. Van de 384 bedrijven met 6 knipperlichten gingen er 291 failliet. De 1.939 bedrijven met vijf knipperlichten vertoonden 34,19% kans op faillissement (in 2010 19,18%, in 2009 24,1%, in 2008 31,24%, het jaar voordien 26,14%). We telden 16.206 (in 2010 slechts 10.668) bedrijven met vier van de dertien in deze studie opgenomen alarmsignalen. Hiervan gingen er in 2011 één per 18 (in 2009 één per 32) over de kop. 31.774 bedrijven werden genoteerd met drie knipperlichten. Hiervan ging één per 24 over de kop. De in vergelijking met voorgaande jaren in hausse evoluerende cijfers tonen duidelijk aan dat de stijging van het aantal faillissementen zich vooral situeert binnen de groep ondernemingen die reeds verschillende alarmsignalen lieten noteren. Het staat buiten kijf dat een nauwkeurige benadering waarbij en de verschillende knipperlichten in alarmwaarde worden gewogen en andere performante knipperlichten worden toegevoegd, de hierboven geschetste ‘basic’-benadering verregaand kunnen corrigeren.
Graydon Belgium
Sur les 80 entreprises avec 7 clignotants (l’année dernière, elles étaient encore 40), 78 ont fait faillite. Parmi les 384 entreprises avec 6 clignotants, 291 ont fait faillite. Les 1.939 entreprises avec cinq clignotants présentaient 34,19% de risque de faillite (en 2010, 19,18%, en 2009, 24,1%, en 2008, 31,24%, l’année d’avant 26,14%). Nous avons compté 16.206 (en 2010 seulement 10.668) entreprises avec quatre des treize signaux d’alarme repris dans cette étude. Parmi elles, une sur 18 a fait faillite en 2011 (en 2009 une sur 32). 31.774 entreprises ont été notées avec trois clignotants. Parmi elles, une sur 24 a fait faillite. Les chiffres qui, en comparaison avec les années précédentes, sont clairement en hausse, démontrent d’autant plus que l’afflux des faillites se situe avant tout au sein du groupe de ces entreprises qui font déjà noter plusieurs signaux d’alarme. Il est évident que par une approche précise, par une pondération de la valeur d’alarme des divers clignotants et par l’ajout d’autres clignotants performants, il est possible de corriger largement l’approche ‘de base’ esquissée ci-dessus.
21
GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN
2011
4. Besluit
4. Conclusion
In 2011 stellen we een scherpe stijging vast van het aantal ondernemingen dat één of meerdere van de dertien door de U.R.H.B. geselecteerde knipperlichten vertoont. Niet alleen blijkt hieruit dat na de ondanks de economische revival van 2010 heel wat bedrijven op hun tandvlees bleven zitten. Pre-crisis productieniveaus werden niet gehaald terwijl de kostenstructuren zelden in verhouding werden aangepast. Reeds in het tweede kwartaal 2011 noteerden we hierom alleen al opnieuw beduidend vertraagde betalingen binnen de B2B (zie ter zake de trimestriële studies die op de Graydon-webstek www.graydon.be worden gepubliceerd). Bovendien beukte de bankencrisis van midden 2011 ongemeen hard op het ondernemersvertrouwen in.
On observe en 2011 une forte augmentation du nombre d’entreprises présentant un ou plusieurs des treize clignotants sélectionnés par l’U.J.C.B. Ce phénomène révèle que malgré la reprise économique de 2010, de nombreuses entreprises sont restées en difficulté. Les niveaux de production d’avant la crise n’ont pas pu être atteints et les structures des coûts ont rarement été adaptées en fonction. Au second trimestre 2011, on observe déjà un net ralentissement des paiements dans B2B (voir à ce sujet les études trimestrielles publiées sur le site Graydon www.graydon.be). La crise bancaire du milieu de l’année 2011 a eu des effets très négatifs sur la confiance des entrepreneurs.
Na een zekere gematigde aanpak - en dit wegens de crisis - vanwege de overheden, de sociale zekerheidsfondsen en last but not least de rechtbanken, werd teruggegrepen naar de orde van de dag. Binnen de groeiende populatie ‘bedrijven met knipperlichten’ noteren we systematisch meer gevallen waar de financiële cijfers wijzen op structurele problemen. Dit was reeds zo in 2010. Een en ander blijkt dan ook te leiden naar een hoger aantal faillissementen. Het aantal faillissementen bereikte in 2011 absolute records en steeg naar verhouding sneller dan de nettogroei van de ondernemingen. In elk geval tonen de cijfers die voortkomen uit de waarnemingen met betrekking tot de WCO dat nogal wat gevallen die eerder voor een ‘faillissementskamer’ verschenen, nu vallen onder een procedure van gerechtelijke reorganisatie. Te veel bedrijven die in deze procedure stappen vinden uiteindelijk het faillissement. Ongetwijfeld zullen deze vergelijkingen opnieuw resulteren in boeiende en hopelijk vruchtbare discussies. Zo blijven we vaststellen dat de ene rechtbank strenger of flexibeler werkt dan de andere, belangrijke evoluties ondergaat, of dat niet noodzakelijk dezelfde criteria de besluitvorming beïnvloeden. We zijn ons er ten volle van bewust dat de kamers voor handelsonderzoek zich niet uitsluitend kunnen, noch mogen richten op de hierboven geciteerde knipperlichten. Deze studie gaat uitsluitend in op kwalitatieve criteria, niet op kwantitatieve. Daarom kan dit enkel een beperkte bijdrage leveren aan een goed gestructureerde en arrondissementsomvattende aanpak van het handelsonderzoek. Ongetwijfeld en terecht zal de handelsrechter zich eveneens en vooral laten leiden door andere overwegingen: het gesprek met de betrokkene, de impact op de werkgelegenheid, de mogelijke schade aan het economisch weefsel, ... Daarenboven blijken vooral de niet-financiële geciteerde knipperlichten robuust en crisisbestendig: ondanks de waargenomen evoluties per knipperlicht wordt duidelijk aangetoond dat de faillissementen in eerste instantie stijgen binnen die groep bedrijven die reeds knipperlichten vertonen. Eens te meer wordt aangetoond dat de instrumenten voorhanden zijn om niet alleen faillissementsuitspraken te motiveren, maar bovenal instrumenten die een degelijk preventief bedrijfsbeleid kunnen onderbouwen, en zo ook de kamers voor handelsonderzoek kunnen helpen bij het tijdig opsporen van bedrijven in moeilijkheden, opdat ze kunnen begeleid worden en waarschijnlijk ook gered.
Berchem, 30 april 2012
22
Après une approche relativement modérée de la part des autorités, en raison de la crise, des fonds de sécurité sociale et last but not least, des tribunaux, le ton a de nouveau été durci. Dans la population croissante d’entreprises avec des clignotants, on trouve systématiquement plus de cas où les chiffres financiers révèlent des problèmes structurels. C’était déjà le cas en 2010. La situation semble entraîner un plus grand nombre de faillites. Le nombre de faillites a atteint un record absolu en 2011 et a augmenté proportionnellement plus vite que la croissance nette des entreprises. En tout cas, les chiffres des observations concernant la LCE montrent que bien des cas traités en chambre des faillites précédemment tombent à présent sous une procédure de réorganisation judiciaire. Trop d’entreprises dans cette procédure aboutissent finalement à une faillite. Il ne fait aucun doute que ces comparaisons à nouveau engendreront des discussions passionnantes et, espérons-le, fructueuses. On continue à constater ainsi qu’un tribunal se montre plus flexible ou plus strict qu’un autre, que certains tribunaux connaissent une évolution importante, ou que les mêmes critères ne sont pas nécessairement utilisés pour arriver à un jugement. Nous sommes pleinement conscients que les chambres d’enquête commerciale ne peuvent pas se baser exclusivement sur les clignotants susmentionnés. Cette étude ne repose que sur des critères qualitatifs, et non quantitatifs. Voilà pourquoi elle ne peut apporter qu’une contribution limitée à une bonne approche structurée des arrondissements pour l’enquête commerciale. Incontestablement et à juste titre, le juge du tribunal de commerce va se laisser guider aussi et surtout par d’autres considérations : la discussion avec l’entreprise concernée, l’impact sur l’emploi, les dommages possibles au tissu économique, ... En outre, la majorité des clignotants - surtout les non financiers - cités dans cette étude se montrent robustes et résistants à la crise : malgré les évolutions observées par clignotant individuel, il est clairement démontré que la hausse du nombre de faillites se manifeste en première instance dans le groupe d’entreprises présentant déjà des clignotants. Une fois de plus, il est démontré que des instruments sont à disposition, non seulement permettant de motiver les jugements de faillite, mais sont surtout des instruments qui permettent d’étayer une bonne politique préventive et qui peuvent aider les chambres d’enquête commerciale à déceler à temps les entreprises en difficulté. Parce que souvent elles peuvent être encadrées et sauvées.
Berchem, le 30 avril 2012
Graydon Belgium
HANDELSINFORMATIE INFOS COMMERCIALES DATABASE MARKETING DATABASE MARKETING CALL CENTER CALL CENTER INCASSO RECOUVREMENT OPLEIDINGEN FORMATIONS
bron van zekerheid source de sécurité
bron van succes source de succès
bron van contact source de contact
bron van inkomsten source de revenus
bron van deskundigheid source de compétences
Graydon Belgium nv /sa Uitbreidingstraat 84 b1 | BE-2600 Berchem T: 00 32 (0)3 280 88 00 | F: 00 32 (0)3 280 88 99
[email protected] | www.graydon.be