Nummer 2014/1 – 1ste semester 2014
Verslag Forum en Discovery Day 2014 ■ Interviews met Hilde De Geest (Coca-Cola Ent.) - Xavier Ury (Delhaize) - Ivan Gallemaert (Continental Foods) Benjamin Thym (Barcoo) en Marcel Corstjens (Insead)
LINK 2014/1
Colofon In dit nummer GS1 Belgium & Luxembourg Koningsstraat 76 bus 1, 1000 Brussel Tel: 02 229 18 80, Fax: 02 217 43 47 E-mail:
[email protected] Website: www.gs1belu.org Semestrieel ledentijdschrift: 1ste semester 2014 Verantwoordelijke uitgever: Jan Somers, Koningsstraat 76 bus 1, 1000 Brussel Hoofdredactie: Dominique vertroost Redactie: Stafleden GS1 Belgium & Luxembourg Werkten ook mee aan dit nummer: Jan Verbanck, Stefan Van Rompaey Grafische vormgeving: www.ramdesign.be Foto’s: David Plas & GS1 Lees deze LINK ook digitaal
Ce magazine existe également en français et est disponible sur demande à notre secrétariat.
Verslag Forum en Discovery Day 2014 Een verslag van FORUM 2014, een bijzonder sterke editie van ons jaarlijkse informatie- en netwerkevent waar datakwaliteit en samenwerking centraal stonden. ........................................................
6
Interview Xavier Ury en Ivan Gallemaert De Coupon Data Pool betekent een win-win voor retailer en merkfabrikant. Bovendien biedt m-couponing een waaier aan nieuwe perspectieven. Hoe kijken Xavier Ury (Delhaize) en Ivan Gallemaert (Continental Foods) aan tegen de nieuwe ontwikkelingen? ....................................................................... 9
Interview Marcel Corstjens Door de hevige prijsconcurrentie tussen retailers gaat veel waarde in de sector verloren. Efficiëntere samenwerkingsvormen dringen zich op. Big data kan daarbij helpen. Een boeiend gesprek met professor Marcel Corstjens, INSEAD Business School. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Verder nog: Interview met Hilde De Geest – Voorzitter GS1 Belgilux . . . . . . . . . . . . . . . . . Interview met Benjamin Thym – CEO Barcoo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verslag Discovery Day 24/3/2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Volg een GS1 opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . In het spoor van de vis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nieuw in GS1 Healthcare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 12 18 20 21 22
Hoe omgaan met productvarianten in het licht van EU Verordening 1169/2011? In het kader van EU Verordening 1169/2011, betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten, wil GS1 bedrijven een aanbeveling meegeven hoe om te gaan met productvarianten. De bestaande GTIN Allocation Rules wijzigen niet, maar moeten voortaan in het licht van EU 1169/2011 geïnterpreteerd worden. Cruciaal is dat indien een productwijziging enige invloed kan hebben op de gezondheid van de consument, of
2
diens aankoopbeslissing, er best een nieuw GTIN wordt toegekend aan de productvariant. Het is evenwel de expliciete beslissing en verantwoordelijkheid van de exploitant van het levensmiddelenbedrijf om te bepalen of het GTIN van een product al dan niet gewijzigd wordt. GS1 in Europe heeft een aantal documenten uitgewerkt om u hierbij te helpen. Ontdek ze via www.gs1belu.org/nl/omgaan-met-productvarianten
Editie maart 2014 van het handboek barcodes Wist u dat het handboek ‘Barcodes’ het meest geraadpleegde document is? In de loop van 2013 werd het niet minder dan 2.000 maal in het Nederlands en 1.375 maal in het Frans van onze website gedownload. In maart werd een gloednieuwe en bijgewerkte editie van het handboek op onze website gepost.
Specifications zijn het internationale referentiedocument voor alle GS1 standaarden op het vlak van barcodes en identificatie. Dit document is veel meer gedetailleerd dan het handboek barcodes en is nuttig voor éénieder die zich verder wil verdiepen in bepaalde aspecten van de standaarden.
Nieuw is ook dat de General Specifications voortaan publiek staan op onze website. De GS1 General
Beide documenten zijn te vinden op www.gs1belu.org > publicaties > handleidingen.
GS1 lid van W3C voor een betere productidentificatie en zichtbaarheid op het web GS1 heeft beslist om samen te werken met The World Wide Web Consortium (W3C) rond de toekomstige standaarden voor identificatie en beschrijving van producten en ‘dingen’ op het Web. Hiermee beoogt GS1 om - daar waar mogelijk - zijn standaarden te aligneren en te integreren in de webstandaarden. Dit partnership komt op
het juiste moment aangezien GS1 wil focussen op een hogere zichtbaarheid van de productinformatie in zoekmachines en webpagina’s. Voor meer informatie over de acties van GS1 op het web, ga naar www.gs1.org/digital.
4 nieuwe video’s! Tijdens FORUM 2014 en de Discovery Day die eraan voorafging werden niet minder dan 4 nieuwe video’s getoond: • 40 jaar GS1 • Wij zijn GS1 Belgilux • GS1 Coupon Data Pool • Order to Cash in een notendop Alle video’s zijn te vinden op ons YouTube kanaal: www.youtube.com/user/GS1Belgilux
3
Interview: Hilde De Geest (Coca-Cola Enterprises)
GS1
is een sterk merk geworden.
Op 24 maart heeft GS1 Belgilux een Discovery Day georganiseerd en de dag erna, op 25 maart, vond het jaarlijkse GS1 Forum plaats. Sinds kort is Hilde De Geest, customer logistics director bij Coca-Cola Enterprises, de nieuwe voorzitter van GS1 Belgium & Luxembourg. Als kersvers GS1 beleidsdrager blikt zij terug op beide succesvolle evenementen en vooruit op de toekomst die GS1 Belgilux wacht.
Discovery Day + Forum "De tweedaagse was uniek, omdat voor de GS1 community nooit eerder met een tweedaagse formule was gewerkt," zegt Hilde De Geest, voorzitter van GS1 Belgilux. Zij is alvast in de wolken. "Het is zeker een succes geweest. We hebben veel positieve feedback gekregen, onder meer over de nieuwe locatie, Tour & Taxis. Afhankelijk van de functie in hun bedrijf hebben veel mensen een keuze gemaakt tussen
Hoe ziet uw professioneel parcours eruit? Dit jaar werk ik precies 25 jaar bij CocaCola Enterprises. Ik heb uiteenlopende functies bekleed: van accountmanagement, via purchasing manager, over budgetcontrole, merchandising & packaging portfoliomanagement, tot salescenter director. In 2010 ben ik toegetreden tot de raad van bestuur bij GS1, omdat die materie nauw aansluit bij mijn huidige functie: customer logistics director. Vanaf dit jaar ben ik vervolgens verkozen tot voorzitter van de raad van bestuur van GS1 Belgilux.
4
de beide dagen, waardoor er op het Forum iets minder deelnemers waren dan vorig jaar, maar over de twee dagen samen hebben we dan toch weer een pak meer mensen ontmoet. Vooral opvallend waren de ellenlange rijen vragenstellers die aan de infostands op de Discovery Day praktijkgerichte uitleg vroegen. We gaan de formule nu evalueren en eventueel in een gelijkaardige vorm verderzetten."
Hecht team, één stem Welke ambities koestert u als voorzitter? GS1 standaarden zijn de meest succesvolle wereldwijd. Als voorzitter hoop ik het harde werk dat we de voorbij jaren geleverd hebben, te valoriseren en er uitgebreid over te communiceren. Als ik als voorzitter van GS1 spreek, is het uiterst belangrijk om een neutrale stem te hebben. Dat is immers de kracht van GS1: enkel een neutrale stem kan ervoor zorgen dat alle neuzen in dezelfde richting staan. GS1
moet dat proces faciliteren en inhoudelijk ondersteunen. Het zijn uiteindelijk de bedrijven die knopen moeten doorhakken, de geschiktste oplossing moeten kiezen en moeten implementeren. Zonder de actieve steun van alle leden kan GS1 zijn werk niet doen. Tevens moeten we ernaar streven dat de GS1 standaarden niet enkel in België en Luxemburg, maar ook in zoveel mogelijk landen, niet alleen in Europa maar wereldwijd, geïmplementeerd worden.
"Eerst en vooral moet de datakwaliteit beter." Wat zou u graag willen helpen realiseren? GS1 is onmiskenbaar een sterke merknaam geworden, die geassocieerd wordt met hoogstaande kwaliteit, inhoudelijk en technisch, en met professionaliteit. In de voorbije twee jaar heb ik als ondervoorzitter al kunnen meelopen met voorzitter Walter Goossens (Makro) in de contacten met Jan Somers en in de voorbereiding van het meerjarenplan. Graag wil ik dat meerjarenplan in de komende tijd met gerichte acties helpen opvolgen en implementeren. Daarvoor is een hecht team nodig en dat hebben we bij GS1:
"Trustbox is zonder meer een historische mijlpaal."
ons denken over hoe we voor de GS1 community meer efficiëntie kunnen genereren, zit op één lijn.
De online shopper informeren Wat beoogt het meerjarenplan 2014-2016? Voor een wereldwijde standaardenorganisatie is het cruciaal dat ze haar lokale strategie afstemt op die van GS1 Global. De focus van GS1 Belgilux ligt traditioneel op de sector van de fast moving consumer goods (FMCG). We willen de bestaande standaarden beter, breder en dieper gaan implementeren, en KPI's zetten voor ons allen. De grootste uitdaging voor 2014 is het voorzien van juiste etiket-informatie voor de online shopper. Alle producten zijn te koop in de webshops van de retailers, maar de productinformatie laat vaak te wensen over en is tussen de webshops onderling niet consistent. Trustbox biedt een antwoord en laat toe te voldoen aan de EU Verordening 1169/2011. Hoe hanteren de bedrijven die uitdaging? GS1 voorziet in de technische ondersteuning, met het uitbouwen van een platform. Nu is het zaak om er gericht
Datakwaliteit Hoe wordt trustbox in uw bedrijf voorbereid? Er is zeker extra aandacht en arbeid vereist om de strategische benadering rond de productdata richting consument optimaal te ondersteunen. Dat is voor elk bedrijf zo, want de druk die van de Europese wetgeving uitgaat, met eind 2014 als deadline, is dwingend. Dat we één gemeenschappelijke datapool opzetten, waar we onze informatie één keer kunnen ingeven en waar alle stakeholders ze kunnen betrekken, is een troef.
over te communiceren. Het kost bedrijven veel tijd en moeite om de informatie in orde te hebben; dit is het uitgelezen moment om andere productinformatie eveneens centraal te gaan beheren. Vervolgens is de overgang naar het elektronisch uitwisselen van bestellingen, levernota's en facturen snel gemaakt. Er is nog werk aan de winkel om EDI verder uit te breiden naar kleinere handelaren en de foodservice. Welke impact verwacht u van trustbox? Trustbox is zonder meer een historische mijlpaal. Voor het eerst zijn organisaties als BABM, Fevia, Comeos en GS1 bijeengekomen om één platform af te spreken om met elkaar consumenteninformatie te delen. Ook de foodservice zal er gebruik van maken. Dat is toch immens! We kijken dan ook vol verwachting uit naar het einde van het jaar, want dan treedt de verordening in voege. Trustbox is simpel en gratis voor leden én niet-leden. Het nationale en internationale platform laat toe data op een eenvoudige manier en via GS1 standaarden uit te wisselen. Als men de data ingeeft, zal men ze met zijn klant kunnen uitwisselen en tegelijk 100% de EU Verordening respecteren.
EDI is cruciaal in FMCG. Wat kan nog beter? Eerst en vooral moet de datakwaliteit beter, wil men vlot en foutloos via EDI bestellingen, levernota's en facturen kunnen uitwisselen. De handelspartners dienen daartoe over dezelfde artikel- en locatiecodes te beschikken. Dat is mogelijk, als productgegevens wereldwijd centraal beheerd worden via de GS1 standaarden, met name het Global Data Synchronisation Network (GDSN). Verder is er nog veel groei- en verbeterpotentieel in de implementatie van EDI projecten. Samen met een team van experts werkt GS1 Belgilux aan geharmoniseerde EDI richtlijnen voor de factuur, de levernota en de bestelling. Dat zal voordelen bieden voor iedereen, in het bijzonder de kmo's. Komt de KMO in de GS1 oplossingen aan bod? Met name voor kleinere leveranciers is het een hele opdracht om hun productgegevens in de centrale database te stoppen. Ze moeten de financiële en tijdsinvestering die ermee gepaard gaat, afwegen tegen de eenvoud van trustbox, dat met name in het kostenaspect een serieuze toegevoegde waarde voor hen kan hebben. De trustbox oplossing kan bovendien een breed publiek aanspreken en sensibiliseren om verder gebruik te maken van de GS1 standaarden. J.H. Verbanck
5
Verslag GS1 Forum 2014
Cleaner data, smarter business Op dinsdag 25 maart vond FORUM 2014 plaats, het jaarlijkse informatie- en netwerkevent van GS1 Belgium & Luxembourg. Rode draad doorheen de presentaties was datakwaliteit en samenwerking. De meeste presentaties waren dan ook duo-voorstellingen. Een verslag.
Als kersverse voorzitter van GS1 Belgilux was Hilde De Geest de geknipte persoon om de dag te openen. Zij zette het meerjarenplan 2014-2016 in de kijker en legde verder de nadruk op de intentie om de GS1 standaarden verder te verdiepen. Daarbij haalde zij de ambitie van GS1 aan om de datakwaliteit te verhogen en de uitwisseling tussen de partners te verbeteren, onder meer dankzij trustbox, het platform voor B2C datasharing. Ook de verdere uitbreiding van EDI, met name richting KMO's, vond ze een cruciaal aandachtspunt. Ter afsluiting definieerde zij GS1 als ondersteuner van doeltreffendheid en efficiëntie, zodat bedrijven sneller en beter kunnen werken in een data driven maatschappij.
sen, en vormen ze een vereiste voor rapportering en beslissingsneming. Ook de consument correct informeren is steeds meer een topprioriteit. Maximale standaardisering biedt uitkomst. De grote moeilijkheid bij het correct houden van de data zijn de voortdurende wijzigingen die in de dataflow optreden. Vandaag gebeuren de aanpassingen nog te vaak manueel, mét alle risico's op foutenlast. Eén bron die continu beschikbaar is en de correcte data bevat, moet uitkomst bieden: de GS1 Central Data Bank. De keuze voor GDSN en EDI lijkt voor de hand te liggen, zodat leveranciers en retailers onderling dezelfde taal spreken.
De Europese Verordening Eenzelfde taal spreken Leveranciers en retailers moeten correcte productgegevens kunnen uitwisselen om samen betere resultaten te boeken. Volgens Martine Pauwels, directeur logistiek bij Colruyt, en Georgette Simonet, data management coördinator bij Ter Beke, liggen correcte data aan de basis van efficiënte en succesrijke bedrijfsproces-
Volgende hamvraag op het bordje van de deelnemers aan het Forum: kan de consument de productinformatie die hij online vindt, ook vertrouwen? De Europese Verordening 1169/2011, die eist dat de consument uiterlijk op 13 december 2014 alle verplichte etiketinformatie online kan raadplegen, hangt als een zwaard van Damocles boven de sector. Bruno Claes, directeur commerciële adminisJoost Busschaert en Bruno Claes
6
tratie bij Carrefour, en Joost Busschaert van het IT-departement van koekjesfabrikant Jules Destrooper, belichtten de gezamenlijke uitdaging. Zorgt de deadline voor stress? Niet als je de wetgeving als een opportuniteit ziet om een stap te zetten in de richting van een andere dimensie in het informeren van de consument. Het gaat immers niet om een momentopname, maar om een continue opvolging, waarbij de rol van de brand owner in het verschaffen van correcte informatie niet te onderschatten valt. Gelukkig is er met de GS1 trustbox – dankzij een historisch akkoord tussen GS1, Fevia, Comeos, Nubel en BABM – een tool voorhanden om die taak te vergemakkelijken.
Over m-coupons en apps We staan voor een ontwikkelingsfase waarin de consument met zijn smartphone on the go wil kunnen beschikken over informatie en tools om zijn aankoopgedrag te verrijken. Xavier Ury, vice-president procurement planning & supply chain bij Delhaize, en Ivan Gallemaert, sales director bij Continental Foods, schetsten een niet zo veraf liggende toe-
komst waarin mobiele coupons (mcoupons) zowel de consument als de retailer én de merkfabrikant nieuwe mogelijkheden bieden. De GS1 Coupon Data Pool is de spin in het web. Met beide heren hadden we een uitgebreider gesprek, dat u elders in dit nummer vindt. Een andere tool met de smartphone als drager is de app. Benjamin Thym, medeoprichter en ceo van Barcoo, stelde met de Barcoo app een tool voor die volop Europa aan het veroveren is. In het Duitstalige gebied is hij al meer dan dertien miljoen keer gedownload. Hij stelt de consument in staat om producten te beoordelen en de ervaringen onderling uit te wisselen. De beoordeling kan betrekking hebben op de prijs, productkenmerken, kwaliteit, ingrediënten (bijvoorbeeld vanuit gezondheidsoogpunt) en zo meer, en maakt gebruik van een traffic light systeem. Ook met Benjamin Thym vindt u een uitvoeriger gesprek in dit nummer.
Bieke Illegems
7
Van Speed Docking tot Store Wars GS1 medewerkster Lisa Van den Bossche stelde vervolgens de speed docking wedstrijd aan het publiek voor. De competitie maakt het mogelijk de doeltreffendheid in de supply chain op een ludieke manier te meten en ze met de GS1 standaarden zoals Electronic Data Interchange (EDI) tegelijk ook op te krikken. Tot slot werd professor Marcel Corstjens aangekondigd. De titel van zijn boek, Store Wars, liet al vermoeden dat zijn presentatie allerminst onopgemerkt voorbij zou gaan. Hij loste de verwachtingen ruimschoots in. Met uitdagende stellingen, verrassende grafieken en tot nadenken stemmende inzichten wist deze Nederlander het publiek moeiteloos in zijn ban te houden. Ook met hem hadden we na afloop nog een uitvoerig gesprek, waarvan u de neerslag eveneens elders in dit nummer kunt vinden. Als uitsmijter geven we u in een apart kaderstuk graag nog enkele opgemerkte citaten mee, die we van hem tijdens zijn presentatie konden optekenen. Foto’s
J.H. Verbanck
David Plas
8
Opmerkelijke uitspraken Opgetekend tijdens de presentatie van professor Marcel Corstjens op het GS1 Forum 2014: • "Door samen te werken kunnen retailers en leveranciers allebei beter doen." • "Big Data zijn beangstigend, als je op privacy en manipulatiemogelijkheden focust, maar ze zijn een beloftevolle zegen, als je kijkt naar de waarde die ze de consument kunnen bieden." • "Data zijn de nieuwe natuurlijke resources voor competitief voordeel." • "Maak er alsjeblieft geen promotieoorlog van, maar creëer meerwaarde!" • "Retailers en leveranciers, creëer waarde door samen te werken: ga op zoek naar wat je bindt, niet naar wat je van elkaar scheidt, en werk aan gezamenlijke groei."
Google Glass op Forum 2014 Met dank aan de Gentse firma Augnition, kon GS1 Belgilux tijdens Forum 2014 een korte demonstratie houden over Google Glass. Tijdens zijn slotpresentatie simuleerde Jan Somers een mogelijke toepassing
ervan, nl. het opvragen van productinformatie (zoals allergenen en nutriënten) na het scannen van de productbarcode door de bril. Nadien konden deelnemers aan de stand van Augnition zelf de Google Glass testen.
Interview: Xavier Ury (Delhaize)
GS1 Coupon Data Pool opent mooie perspectieven Een van de sprekers op FORUM 2014 was Xavier Ury, vice-president procurement planning & supply chain bij Delhaize. Hij gaf zijn visie op de toekomst van de couponmarkt. Hij noemde de GS1 Coupon Data Pool en de GS1 DataBar de ideale tools voor een efficiënte en correcte verwerking van de kortingsbon. In het stijgende gebruik van de smartphone ziet hij opportuniteiten om de consument op nieuwe manieren te bereiken.
distributeurs vlot toegankelijk is, of de trustbox, die toelaat correcte productinformatie (ingrediënten, allergenen enz.) online voor de consument beschikbaar te stellen. De verschillende GS1-systemen zijn op standaardisatie gebaseerd en zijn gericht op een vereenvoudiging van de communicatieprocessen, met een betere datakwaliteit als gevolg. Een en ander zorgt voor aanzienlijke tijdwinst en meer performantie in de samenwerking tussen distributie en leverancier.
Waarom is Delhaize in het GS1 Coupon Data Pool-project gestapt? Delhaize neemt als grootdistributeur actief deel aan tal van GS1-projecten. Naast de GS1 Coupon Data Pool denk ik dan onder meer aan de GDSN Data Pool, waar leveranciers hun productinformatie en logistieke data één keer correct ingeven, waarna die voor alle
Hoe beïnvloedt de GS1 Coupon Data Pool uw dagelijkse werking als retailer? De processen van informatie-uitwisseling met onze leveranciers worden er een stuk eenvoudiger door. Dankzij de GS1 Coupon Data Pool heb je continu toegang tot correcte data, die aan het juiste product gelinkt zijn. Het product is op zijn beurt aan de coupon gelinkt, zodat aan de kassa's automatisch de juiste korting wordt toegekend. Een volgende fase is de stap van fysieke coupons naar mobiele coupons, de zogenaamde m-coupon. De hele flow wordt gaandeweg gedematerialiseerd en dat opent aantrekkelijke perspectieven. Er is de gecodeerde informatie van de leverancier, die bij ons intern heel wat tijdswinst oplevert; de automatische link met het juiste product, wat de
controle aan de kassa sterk vergemakkelijkt; de vereenvoudigde terugbetaling via HighCo en de mogelijkheid om de coupon in de toekomst te personaliseren. Merkt de consument daar iets van bij het inkopen doen of aan de kassa? Voorlopig nog niet veel. Zijn coupon wordt gewoon gescand. De dematerialisatie van de coupon, in de vorm van de m-coupon op zijn smartphone, en de gepersonaliseerde couponing via de GS1 DataBar zullen in de toekomst wel voor een ander type van interactie met de consument zorgen. Zo kan een mcoupon tijdens het boodschappen doen op de smartphone van de consument worden geactiveerd. Cruciaal daarbij is de correcte afstemming van korting en product op elkaar, uitgaande van een 100% perfecte datakwaliteit. Welke zijn de grootste uitdagingen die Delhaize inzake couponing ziet? Zonder meer de datakwaliteit! De productassortimenten evolueren constant. Bepaalde producten worden stopgezet, maar komen nog een tijdlang op de winkelvloer voor. Voorts zijn er de financiële flow en de controle. Alles hangt af van hoe goed de data-input is gebeurd, en de 100% dekking van de gegevens. België is en blijft een land
9
Foto’s David Plas
van coupongebruikers. Coupons zijn ontzettend belangrijk voor de consument, die ervan houdt om ze uit te knippen en te verzilveren, en dus ook voor de leverancier, voor wie het een sterk communicatiemedium is. Steeds voortschrijdende efficiëntie is doorslaggevend. In dat licht is de GS1 Coupon Data Pool, waarin alle informatie voor de hele distributie beschikbaar is, een ontzettend sterke troef. Welke rol is weggelegd voor de leveranciers, die de coupons uitgeven? Het grote voordeel is dat zij hun informatie in één beweging correct en gecentraliseerd voor de hele distributie
beschikbaar kunnen stellen. Ze moeten de gegevens dus niet drie, vier, vijf keer voor de verschillende distributeurs apart aanleveren, en de link tussen de coupon en het correcte product wordt automatisch gelegd. Ook op het niveau van de leveranciers zullen er in de toekomst trouwens interessante personaliseringsmogelijkheden ontstaan, als zij de opvolging van het gebruik dat de consument van de coupon maakt, linken aan hun eigen marketingtools. De onderlinge samenwerking tussen distributie en leveranciers rond loyalty is uiteraard gebaat bij een vlotte uitwisseling van betrouwbare en correcte gegevens.
Wat in het systeem is volgens u nog voor enige verbetering vatbaar? Ik kan niet genoeg hameren op het belang van 100% datakwaliteit! Elke distributeur voert op dit moment tests uit met het oog op de roll-out en we bouwen aan nieuwe manieren om in samenwerking met de leveranciers analyses te maken van de verzamelde gegevens. Een efficiënter systeem moet ons samen toelaten om onze salesresultaten te verbeteren en meer zakencijfer te realiseren door de consument die niet vaak koopt, toch te activeren middels targetted couponing.
J.H. Verbanck
Interview: Ivan Gallemaert (Continental Foods)
De troeven van m-couponing: veiligheid, flexibiliteit en snelheid! Ivan Gallemaert, sales director bij Continental Foods (het voormalige Campbell's), gaf een presentatie over de toekomst van de couponmarkt op het GS1 Forum 2014. Het toenemende gebruik van de smartphone geeft de merkfabrikanten nieuwe mogelijkheden om de consument te benaderen.
Wat is de waarde van de GS1 Coupon Data Pool? De belangrijkste meerwaarde van de GS1 Coupon Data Pool is dat we met die tool de levensduur van de miljoenen coupons die wij uitschrijven, beter onder controle kunnen houden. Eens de einddatum of de geldigheidsdatum van de coupon is overschreden, wordt de campagne afgesloten. Bovendien wordt de coupon enkel uitbetaald bij aankoop van het desbetreffende product. Met een papieren coupon is dat laatste allerminst gegarandeerd: ook als iedereen zijn job
10
doet, is de link met de aankoop van het product of de vervaldag volatiel, aangezien er enkel menselijke controle gebeurt, wat aanleiding kan geven tot (on)bewuste fraude. Met mobiele couponing of m-couponing kan de rapportering aanzienlijk sneller volgen, zodat je sneller kunt reageren. Met papieren coupons komen de redempties soms pas maanden later, nadat de actie al lang afgelopen is. Is het einde van papieren coupons in zicht? Vandaag is de papieren coupon zeker
nog de norm. De evolutie naar mcouponing zal tijd vergen, maar de nadelen van de papieren coupon zijn dermate evident dat de evolutie onomkeerbaar is. De belasting van het traject van de papieren coupon (grafische vormgeving, drukken, distributie, controle) is groot, omdat het zowel tijdrovend als duur is. De e-coupon is al aanzienlijk minder duur, maar er is een drempel, omdat de consument zich online op een site moet aanmelden en de coupon zelf moet afdrukken. Voordeel is dat je printen en distribueren uitschakelt, maar het blijft toch
een nadeel dat enige discipline van de kant van de consument vereist is. Kan de m-coupon die nadelen wegwerken? De nieuwe generaties consumenten zullen via hun smartphone volledig vertrouwd zijn met mobiel internet en app's. Bovendien heeft de consument via coupons die naar zijn mobile device gepusht worden, meer mogelijkheden om aan te geven welke producten en acties hem interesseren. We zitten nog in een prille fase, maar de mogelijkheden die eraan komen, zijn quasi onbeperkt. De interactie met de shopper wordt veel groter. In functie van zijn profiel kun je specifieke bons al of niet in zijn richting duwen. Iemand die nooit Devos-Lemmens koopt bijvoorbeeld, kun je een straffe bon op één bepaald product aanbieden, terwijl je geneigd bent een grotere gebruiker eerder een bon voor drie of vier producten te bieden. Naast die mogelijkheid tot personificatie is er ook de reactietijd die veel korter wordt. Tijdens het WK voetbal of bij mooi weer kun je binnen de achtenveertig of zelfs vierentwintig uur beslissen om een m-coupon uit te reiken voor een barbecueproduct bijvoorbeeld, die enkel dat bepaalde weekend geldig is. De benadering van de consument kan
rechtstreeks via internet gebeuren; je hoeft niet meer via de retailkanalen te passeren. Biedt m-couponing kansen voor de merken? Samen met de retailers kunnen de merkenfabrikanten programma's opstellen voor tailor made promotiecampagnes. Als in de huidige werkwijze een couponboekje op een display niet wordt aangebracht of ontvreemd wordt, heb je eenvoudigweg geen promotiecampagne! De m-coupon is sowieso in het bezit van de consument, ongeacht waar hij zijn boodschappen gaat doen. Bovendien heeft hij zijn smartphone in principe altijd bij zich, waardoor hij de coupon ook niet kan vergeten. Kortom, de reductie werkt altijd, de effectiviteit is maximaal en de analysesnelheid is zo groot, dat bijsturing in geen tijd mogelijk is. Straks wordt de smartphone trouwens ook een betaalmiddel en dan kan alles aan elkaar gekoppeld worden. Kortom, de troeven zijn legio: veiligheid, flexibiliteit en snelheid! Ontstaan zo nieuwe marketingmogelijkheden? We zullen niet meer alle consumenten op een uniforme manier benaderen, zoals nu met de papieren coupons,
maar met aangepaste promotietypes op maat van de retailer en van het profiel van de consument. Als merk kom je dichter te staan bij de verschillende manieren van shoppen en de uiteenlopende consumentengedragingen. Wellicht krijg je daardoor ook andere types marketingmensen in onze organisaties. Door de behoefte aan kennis over shopperprofielen ontstaat een nieuw terrein voor samenwerking in de commerciële relatie met de retailers. Welke timing acht u voor dat alles realistisch? Het zal ongetwijfeld allemaal gefaseerd gaan gebeuren, maar over twee à drie jaar zullen we toch al wel een enorme vooruitgang zien, vermoed ik. Merken die dichter bij jongeren aanleunen, zullen wellicht wat sneller opschieten dan andere. Zal m-couponing sneller standaard worden, omdat men er impulsaankopen mee zal stimuleren? We mogen het alleszins niet te complex maken: de actie moet onmiddellijk goed begrijpbaar zijn, of er ontstaat een rem om aan te kopen.
J.H. Verbanck Foto’s David Plas
11
Interview: Benjamin Thym (Barcoo)
Consumenten zijn vragende partij voor productinformatie Weten wat je koopt: dat is de baseline van de Duitse mobiele app Barcoo. De toepassing stelt shoppers in staat om in de winkel producten te scannen en zo meer informatie te krijgen. En het is een doorslaand succes, met nu al meer dan 13 miljoen downloads. Dat succes roept echter ook vragen op: waar komen de data vandaan en hoe betrouwbaar zijn ze? Link sprak met medeoprichter Benjamin Thym.
Vult Barcoo een gat in de markt? “Eigenlijk begon het allemaal met een discussie onder vrienden over de verschillende biolabels die er op de markt bestaan. We vonden het jammer dat je daarover geen informatie kunt raadplegen wanneer je aan het shoppen bent. En dus hebben we besloten om ze zelf beschikbaar te maken op de smartphone. Dat was in 2008. We realiseerden ons snel dat we veel meer informatie konden toevoegen. Intussen is de app uitgegroeid tot een complete productgids met gegevens over prijzen, gezondheid, kwaliteit en duurzaamheid. We zijn nu de op één na succesvolste app in de Duitssprekende regio.” Waar komt de informatie vandaan? “Aanvankelijk gingen we zelf data opzoeken, online. Prijsvergelijkingen, bijvoorbeeld. Maar erg veel productinformatie kun je online niet vinden. Daarom is het accent verschoven naar ‘user generated content’. Onze gebruikers geven zelf informatie in over de producten die ze kopen. Ze noteren lokale prijzen, ze nemen foto’s van de verpakking, ze geven beoordelingen… Zo dragen ze bij tot de transparantie in de markt. Dat doen ze belangeloos en ik ben zelf verbaasd hoe goed het werkt! We hebben ook een eigen content team van tien mensen. Zij produceren wekelijks zo’n 250 korte artikels over de producten. Die
12
artikels krijgen evenveel lezers als een artikel op Der Spiegel Online.” Ontvangt u geen data van de fabrikanten? “Eerst wilden de meeste fabrikanten niet met ons praten. Enkele grote merken hebben intussen hun houding gewijzigd. Consumenten hebben je producten in hun handen en zijn vragende partij voor meer informatie, dat biedt toch een opportuniteit. Coca-Cola heeft het wel begrepen: wanneer mensen een blikje of fles scannen, dan kunnen ze zien welke inspanningen Coke levert op het vlak van verpakkingen. Goed bekeken, want alle bedrijven geven tegenwoordig wel een duurzaamheidsrapport uit, maar niemand leest dat… Zelf nemen we een afwachtende houding aan: we wachten tot de merken contact nemen en informatie delen. Het probleem is dat we hun data zelden krijgen in de vorm die we nodig hebben. Ze willen vaak teveel complexiteit toevoegen.” Hoe betrouwbaar zijn de data dan? “We kunnen geen 100% accurate gegevens garanderen. Daarom zijn we voorzichtig en vermelden we onze bronnen. We hebben een controlesysteem om de data te checken die onze gebruikers ingeven. Allergie-informatie geven we enkel voor niet-kritieke allergieën. En dus niet voor notenallergie, bijvoor-
beeld. Het heeft me enorm verbaasd dat er gewoon geen database bestaat met nutritionele informatie. Slechts voor zo’n 2% van de producten zijn die gegevens beschikbaar. Het is voor hen makkelijker dan zelf de data op te zoeken en in te geven. We laten het toe in ruil voor bronvermelding. Maar eigenlijk is het een gemiste kans voor sommige organisaties…” Ontvangen jullie soms klachten over foute data? “Vanzelfsprekend, en dan passen we die meteen aan. Het is een logisch onderdeel van ons proces.” Hoe gebruiken consumenten de app? “We zien dat gebruikers elke maand gemiddeld 12 producten scannen, vooral voeding, dranken en drogisterijproducten. Ze zijn geïnteresseerd in eenvoudige vragen. Is Nutella gezond? Is het milieuvriendelijk? Ook prijsvergelijkingen zijn geliefd. En productbeoordelingen. Voor restaurants of vakantiebestemmingen zijn ‘ratings’ al heel sterk ingeburgerd. Wij brengen dit type beoordelingen naar de fmcg-sector. We hebben een heel actieve community. Verder bieden we een portie fun. Hitlijsten zijn populair. We stellen enkele eenvoudige vragen over deodorants, bijvoorbeeld, en op basis van
"We ondervinden nu dat andere bedrijven onze data opvragen, omdat ze die zelf niet hebben. Zelfs sommige Duitse retailers doen dat!"
Foto David Plas
de antwoorden stellen we een top tien samen. We organiseren ook wedstrijden en quizzen waarbij deelnemers hun productkennis kunnen testen.” Barcoo hanteert zogenaamde ‘verkeerslichten’: groen voor gezonde producten, rood voor ongezonde. Dat is controversieel… “We streven naar eenvoud. Daarom houden we zoveel van ‘traffic lights’. Ze vormen altijd een versimpeling, dat is waar, maar ze zijn handig en overzichtelijk. Gebruikers willen ze, dus wij geven ze. We hebben zo’n verkeerslichtensysteem voor gezondheid bijvoorbeeld, en voor duurzaamheid. Gebruikers die meer nuance wensen, kunnen dieper in de informatie duiken. We introduceren nu ook traffic lights voor cosmetica, en voor wijnen, met beoordelingen van professionele sommeliers én van gebruikers. Wanneer je een fles scant, zie je dus wat de professionals en de leken ervan vinden en krijg je een prijsindicatie.” Welke maatschappelijke rol kan een app als Barcoo spelen? “We dragen bij tot transparantie en traceerbaarheid. Recent was er een schandaal met dioxine in Duitse eieren. Toen hebben wij informatie over de betrokken codes toegevoegd. Hetzelfde deden we met het paarden-
vleesschandaal in diepvrieslasagne. Zo helpen we waar dat nodig is. Wanneer je de code van een pak eieren scant, dan kun je al doorklikken tot in het kippenhok. Maar toen ik dit aan mijn jongere neefje toonde, was hij teleurgesteld dat hij slechts een foto van het kippenbedrijf te zien kreeg, en geen live beelden… Dus je ziet wat de volgende generaties verwachten.” Werken de retailers mee? “Dat verschilt. In Duitsland zijn de retailers niet zo’n voorvechters van transparantie, hebben we gemerkt. Maar in Oostenrijk betalen ze ons om aanwezig te zijn met hun lokale prijzen. Het is in hun voordeel om vindbaar te zijn voor onze gebruikers. Als een gebruiker zich afvraagt waar hij blauwe sneakers kan vinden in Berlijn, dan geeft Barcoo daarop een antwoord.” Waar haalt Barcoo zijn inkomsten? “We leven vooral van wat ik ‘clever advertising’ noem. Gerichte advertenties die inspelen op de producten die je scant. Soms gaat het om ‘guerilla advertising’: je scant bijvoorbeeld een product van Pantène en je krijgt een advertentie van Nivea te zien… Recent zijn we gestart met cashback coupons. Een wat vreemde combinatie van online en offline, maar het werkt wel
goed: de redemptie bedraagt 9%, wat erg hoog is. We onderzoeken de mogelijkheden van gepersonaliseerde prijspromoties. Dat is de heilige graal van de marketing…” Wat brengt de toekomst verder? “Een actueel thema in retail zijn beacons, communicatiebakens die werken via Bluetooth. Die bieden enorme mogelijkheden voor lokale advertenties. Onze gebruikers krijgen dan bijvoorbeeld een gerichte aanbieding te zien wanneer ze voorbij een winkel lopen, wanneer ze in een winkel komen of wanneer ze voor een bepaald rayon staan. We testen dit onder andere in München, bij MyMuesli, een gespecialiseerde retailer. Gebruikers die ontbijtgranen gescand hebben, krijgen een invitatie om de winkel te bezoeken, wanneer ze in de buurt zijn. En met Deutsche Bank in Berlijn testen we een getrouwheidsactie: na een derde bezoek aan het filiaal krijgen gebruikers een gratis kop koffie. We letten er wel op dat we relevant blijven, we willen niet spammen.” Heeft Barcoo internationale ambities? “Ik ben nog jong en zit dus vol plannen. Maar nu is het daarvoor nog wat te vroeg…” Stefan Van Rompaey
13
Meer weten? De app is voorlopig niet beschikbaar in ons land, maar een verhelderend overzicht van de werking vind je op de website www.barcoo.com.
Interview: Marcel Corstjens, (INSEAD Business School)
Data zorgen voor meer transparantie Door de hevige prijsconcurrentie tussen retailers gaat veel waarde in de sector verloren. Efficiëntere samenwerkingsvormen dringen zich op. Big data kan daarbij helpen. De opkomst van online en de obesitasproblematiek vormen grote uitdagingen.
Je hoort merkfabrikanten wel eens klagen dat retailers de macht hebben, maar paradoxaal genoeg zijn het de merkfabrikanten die met de grootste winsten gaan lopen. Zij presteren op alle financiële parameters beter dan de retailers. Hoe kan dat eigenlijk, als die retailers dan toch zo machtig zijn? Dat is de vraag die professor Marcel Corstjens zich stelt, een man met een helikoptervisie. Zijn onderzoeksterrein is precies de moeilijke relatie tussen retailers en hun leveranciers. Meer dan voldoende stof voor een boeiend gesprek. U wijst op de enorme waardevernietiging in de sector… “De pers zou toch wat vaker vragen mogen stellen bij de zwakke rentabiliteit van retailers, vind ik. Hun omzet stijgt minder snel dan hun kosten. Hoe lang kan een prijzenslag duren? In het VK kent de markt geen groei meer. Toch blijven retailers er nieuwe winkels openen, vooral convenience stores. Bovendien investeren ze volop in hun online activiteiten. Je
“Retailers hebben wel macht, maar ze hebben het moeilijk om die macht te behouden. “ 14
moet geen Nobelprijswinnaar zijn om te begrijpen dat dit niet kan blijven duren.” Wat is het probleem van de retailers eigenlijk? “Als je voordelen afdwingt van je leveranciers, maar je geeft vervolgens de hele besparing weg, wat hou je dan over? Ik vond daar een term voor uit: ‘Retailer Value Incontinence.’ Retailers hebben een incontinentieprobleem. De horizontale competitie tussen retailers vernietigt hun verticale waarde. Alles wat ze van de fabrikanten afdwingen, geven ze door aan de consument. Ze onderhandelen voor de consument. Retailers zijn dus filantropisch, kun je zeggen. Als ze niet zouden bestaan, zou de regering hen moeten uitvinden.” Maar waarom doen ze dat? “Retailers hebben te maken met een moeilijke realiteit. Ze hebben hoge vaste kosten en lage marges. Of je nu veel of weinig volk in de winkels hebt, de ‘store operating costs’ blijven even hoog. Daarom hebben retailers er alle belang bij om zoveel mogelijk klanten aan te trekken. Maar als ze zich willen differentiëren, neemt dat tijd in beslag, en intussen speelt de concurrentie op prijs. Zo worden retailers de gevangenen van hun eigen zakenmodel. Ze moeten een zo breed mogelijk publiek aanspreken
en hun concurrenten snel counteren. Dan zijn prijzen en promoties de enige variabelen. Retailers werken natuurlijk wel aan aspecten als convenience en service. Maar die initiatieven zijn makkelijk te kopiëren. Stel dat een retailer zou beslissen om te investeren in hulp bij het inpakken aan de kassa’s. Dan zijn er twee mogelijkheden: ofwel werkt het niet, en dan verliest de retailer een pak geld en tijd; ofwel werkt het wél, en dan kopieert de concurrentie het meteen… Retailers die er het best in slagen om zich te onderscheiden, zoals Waitrose, Mercadona, Jumbo, Aldi en Lidl, zijn niet toevallig privébedrijven. Zij ondervinden minder druk van korte termijn objectieven. Grote, beursgenoteerde retailers worden gedreven door de parameters van de financiële analisten, zoals de vergelijkbare omzetgroei…”
Buffetformule Kunnen retailers zich niet onderscheiden met hun assortiment? “Veel retailers hebben een te groot assortiment. Het aantal sku's verkocht per week per winkel is daardoor veel te laag. Dat komt doordat retailers teveel worden gedreven vanuit inkoop. De winkels moeten verkopen wat de inkopers ingekocht hebben, in plaats van wat de
consument verlangt. Om prijscompetitief te zijn, zetten inkopers veel druk op de negotiaties met de merkfabrikanten. Ze halen dan wel fantastische deals binnen, maar die deals zijn vaak niet gedreven door wat de shopper wil kopen, wel door wat de fabrikant wil verkopen. Daardoor staan er dus teveel producten in de rekken. Zelfs de kleinere convenience stores zitten propvol! En wanneer een retailer teveel keuze biedt, krijg je een indigestie bij de shopper. Bovendien stijgen de logistieke kosten.”
“Een belangrijke reden van het succes van Aldi en Lidl is dat ze maar 800 à 1.000 sku’s verkopen.” Ligt de oplossing in een efficiëntere samenwerking tussen retailers en leveranciers? “In theorie klinkt het mooi. Men zoekt een gemeenschappelijke basis om de categorie te vergroten. Men spreekt bijvoorbeeld over ‘jointly agreed growth’, om samen ‘de cake groter te maken’, zoals het dan heet. Kan dat werken? Ja, soms. Maar meestal niet. Want hoe kun je vandaag in mature markten als de VS of West-Europa de markt nog vergroten? Hoe kun je succesvol innoveren? En de winsten eerlijk verdelen? Ik ben niet zeker... Volgens mij moet je het anders aanpakken. Je moet uitgaan van de asymmetrie die er bestaat tussen fabrikanten en retailers. Het punt is namelijk dat beide partijen niet hetzelfde willen. Dus moet je niet op zoek naar een gemeenschappelijke basis, maar wel naar de verschillen. En dan kun je afwegingen maken. Een productintroductie bijvoorbeeld, betekent voor de retailer een groter risico dan voor de fabrikant. Dus moet de fabrikant de retailer iets in de plaats bieden. Het is belangrijk om vertrouwen op te bouwen in de samenwerking. Ik geloof in transparantie. Ik ben een voorstander van een ‘buffetformule’, waarbij je als fabrikant dezelfde opties aanbiedt aan iedereen. En de retailers beslissen dan zelf welke opties ze nemen en welke niet. Dat is productiever dan het huidige spel van afdingen.
Verder kunnen promotieacties en getrouwheidsprogramma’s zeker efficiënter. Voorraadonderbrekingen moeten retailers en fabrikanten samen aanpakken. Je kunt gemeenschappelijke platforms opzetten voor productinformatie.”
Data brengen transparantie Kan datatechnologie hierbij een uitweg bieden? “Big data boezemt ons angst in, want iedereen vreest voor z’n privacy. Toch is het een veelbelovend concept. Er zijn voldoende voorbeelden die dit aantonen. In de VS kwam Target in het nieuws na de klacht van een vader die zag dat zijn zestienjarige dochter gerichte promoties kreeg van babyproducten. Tot bleek dat de dochter wel degelijk zwanger was… Het systeem van Target wist dat dus eerder dan de vader. Ook in de VS ontdekten retailers op basis van gegevens van Huggies dat ze meer bier verkochten wanneer dat bier vlakbij de luiers stond in de winkel. De verklaring? Met een kleine baby in huis doen vaders vaker de boodschappen... Big data is ook één van de sterktes van Amazon en Netflix. Maar big data kan ook tot foute conclusies leiden. Walmart ontdekte dat Strawberry Pop-Tarts beter verkochten als er storm op komst was. Wat kon dat betekenen? Er is een verschil tussen correlatie en causaliteit… en daarvoor heb je dus goede analysetools nodig.” Wat kunnen data precies opleveren? “Eigenlijk moet big data de lokale winkelier van vroeger vervangen, die z'n klanten persoonlijk kende. Dat is de richting om in te slaan. Dan kun je klanten individuele voorstellen doen. Daar zijn we nog ver vandaan, maar we gaan er geraken, met behulp van gemeenschappelijke standaarden. De sterke evolutie van computertechnologie speelt hier mee. We komen in een nieuwe fase, waarin computers kunnen leren. Dan wordt big data een nieuwe vitale grondstof, na olie of elektriciteit. Ik ben enthousiast over deze evolutie. Data zorgen voor meer transparantie. Data zullen waarde creëren in de bevoorradingsketen, in het verkooppunt, bij de shopper. Denk aan productinfor-
matie, traceerbaarheid, duurzaamheid…” Big data maakt gepersonaliseerde aanbiedingen mogelijk. Van daar is het maar een kleine stap richting individuele prijszetting? “Daar gaat marketing over: legale en winstgevende manieren vinden om onderscheid te maken tussen verschillende consumenten met een verschillende prijselasticiteit. Vandaag krijgen alle shoppers, met al hun verschillende noden, allemaal dezelfde prijs te zien in de winkel. Terwijl je op een vliegtuig naar New York niet veel reizigers zult vinden die exact dezelfde prijs hebben betaald. Maar kan dit ook in retail? Het is niet evident. Hoe meet je de individuele prijselasticiteit? Zal de wetgever het toelaten? De prijzen zullen immers minder transparant worden. Als iedere shopper een verschillende prijselasticiteit heeft, en als gevolg daarvan een verschillende prijs krijgt voorgesteld, hoe kan de shopper zich dan een beeld vormen van het prijspeil bij een retailer? Als moeder en dochter of twee buren samen gaan winkelen en ze krijgen verschillende prijzen voorgesteld, hoe gaan die shoppers dan daarop reageren? Het gemiddelde prijspeil zal wellicht stijgen. De vraag is ook hoe je dan omgaat met EDLP (EveryDay Low Prices) spelers zoals Aldi en Lidl. In food kun je dit volgens mij niet laten gebeuren.”
Herpositionering Beter samenwerken moet niet alleen leiden tot een meer efficiënte, maar ook tot een meer verantwoordelijke business, stelt u. “Er zijn thema’s genoeg: fairtrade, de ecologische voetafdruk, overbevissing, natuurbescherming… Maar volgens mij de belangrijkste voor foodproducenten en retailers is obesitas. Een fundamentele uitdaging voor de sector! Wat moet de industrie dan doen? “Wat je vooral niet moet doen, is het probleem ontkennen. Zeggen dat het een persoonlijke beslissing is, bijvoorbeeld, dat mensen vrije keuzes maken. Want dat doen ze niet. Sommige voeding is ronduit verslavend! Je moet ook niet gaan vertel-
15
zouden gaan, maar hun marktwaarde is intussen verviervoudigd. Ook het businessmodel van Tesco lijkt me in de goede richting te gaan. Ze starten met home delivery of afhalen en instore picking, en zodra de volumes groot genoeg zijn, schakelen ze over op zogenaamde ‘dark stores’ voor de ordervoorbereiding. Je moet mee in die evolutie, maar je moet je wel conservatief opstellen, denk ik. Het juiste model moet zich nog uitkristalliseren. Het brengt toch een hoop vrachtverkeer met zich mee. Leveren kan volgens mij efficiënter. Het zorgt voor een belangrijke collectieve kost: de CO2-uitstoot, de verkeersproblemen… Dat kan niet blijven duren. Een gespecialiseerde logistieke speler zou hier voordeel kunnen bieden.”
"Big data boezemt ons angst in, want iedereen vreest voor z'n privacy".
Wie is Marcel Corstjens? Marcel Corstjens is Unilever Chaired Professor of Marketing aan de INSEAD Business School. Hij is de co-auteur samen met Judy Corstjens van het veel geprezen boek “Store Wars, The battle for mindspace and shelfspace”. Na zijn studies in België behaalde Marcel Corstjens een PhD aan de University of California, Berkley. Hij doceerde een aantal jaren in Berkeley en trok daarna naar de INSEAD Business School. Hij is tevens Visiting Professor in Cornell en Stanford. Aan INSEAD concentreert hij zijn research en consulting op marketingstrategie met de nadruk op innovatie, distributiekanalen en de interactie tussen retailers en fabrikanten. Vandaag focust hij zich vooral op de relatie tussen fabrikanten en retailers in FMCG en in de farmaceutische sector.
Foto’s David Plas
len dat de impact van één sku op obesitas slechts marginaal is. Want het gaat om de impact van alle sku’s bij elkaar opgeteld. Zeg evenmin dat het de schuld is van een gebrek aan beweging. Daar gaat het immers niet om. Wat kunnen retailers en fabrikanten dan wél doen? Investeer in onderzoek en ontwikkeling. Positioneer je producten in termen van gezondheid en welzijn. Breng kleinere porties. Een goed voorbeeld vind ik de Texaanse supermarktketen H.E. Butt. Dat bedrijf is begonnen met het sensibiliseren van de eigen medewerkers inzake gezondheid en obesitas. Vervolgens brachten ze de boodschap naar de klanten. Zo hebben ze een voorsprong opgebouwd in de markt.”
“De vraag is, wie betaalt de kost van afhalen of thuisleveren? “ Iedereen kijkt naar Nespresso Welke impact van online verwacht u voor fmcg? “Het VK is een voorloper inzake online. Dat is interessant om volgen. Kijk naar Ocado, een pure player. Er werd al verschillende keren voorspeld dat ze failliet
Moeten merkfabrikanten zelf online gaan verkopen? “Ik denk dat fabrikanten door online te gaan een aantal dingen willen leren. Het directe contact met de consument is voor hen zeker interessant. Ze kijken hoe ze hun merk online verder kunnen uitbouwen. Ze leren de kenmerken van online shoppen kennen in termen van kosten en koopgedrag. Of het ook een belangrijk nieuw distributiekanaal kan worden, valt af te wachten. Het hangt ook af van de productcategorie. Iedereen kijkt met grote ogen naar wat Nespresso heeft gedaan. Ze hebben online een sterk merk opgebouwd en ze hebben geen retailers nodig. De returns zijn fantastisch. Waarom denk je dat Procter & Gamble een belang van 1% heeft genomen in Ocado?” Welke uitdagingen ziet u voor GS1? “Ik denk dat het belangrijk is om meer testmarkten op te zetten, om de tastbare voordelen van nieuwe standaarden en technologie aan te tonen. Waarom breekt RFID maar niet door? Die technologie biedt toch veel voordelen? Een probleem is dat de technologie zo snel evolueert. Je krijgt daardoor een zekere inertie in de markt. Men is huiverig om te investeren in een nieuwe technologie, omdat die al snel weer voorbijgestreefd kan zijn. Het komt er dus op aan om de reële voordelen in de praktijk hard te maken.”
Stefan Van Rompaey 16
ADVERTENTIE
Verslag Discovery Day
De datachallenge van retailers en foodservice Op de Discovery Day van 24 maart stond het logistiek etiket en de elektronische levernota centraal in de voormiddag, terwijl de namiddag in het teken stond van trustbox. Na een reeks informatiesessies over de trustbox tool vond ook nog een panelgesprek plaats, waaraan naast de grotere spelers uit de retail ook enkele foodservicebedrijven deelnamen. Een verslag.
Retailers moeten aan de verplichting voldoen van de Europese Verordening inzake het online beschikbaar stellen van productinformatie (deadline: 13 december 2014!). In een bredere context is het een gelegenheid om werk te maken van een betere B2C én B2B datakwaliteit. Wat zijn de concrete plannen van de retailers en de foodservicebedrijven?
De gespreksdeelnemers Namen aan het panelgesprek deel, namens de retailers: Bruno Claes (Carrefour – directeur commerciële administratie), Annick Mievis (Colruyt – purchasing department lead), Isabelle Strube (Delhaize – data projects coordinator); Namens de foodservice: Gerrit Geens (Solucious – head of purchase), Wim Heylen (Java – IT-manager), Nico Janssens (Metro – head of delivery) en Thiery Legat (Deli XL – managing director).
18
De retailers Annick Mievis: "Trustbox moet ons helpen om de deadline van 13 december 2014 te halen. Dat is immers de eerste uitdaging: tijdig klaar zijn voor de Europese Verordening. Vervolgens willen we doorgaan via de GDSN database voor het binnenhalen van B2B gegevens, zodat we onze eigen portal voor productspecificaties en logistieke informatie zouden kunnen afschaffen. Onze ambitie is om dat tegen eind 2015 te realiseren. De technologie is er, de wet verplicht ons om de stap te zetten! De producent blijft wel inhoudelijk verantwoordelijk voor de datakwaliteit. Wij kunnen niet elk veld gaan controleren..." Isabelle Strube: "Wij zouden de B2B gegevens graag al vanaf oktober 2014 via GDSN willen binnenhalen. B2C kan via trustbox, eveneens tegen oktober 2014. De beste manier om foutieve data te vermijden, is interactieve communicatie en optimale datasynchronisatie. De deadline is scherp; vandaar dat we GDSN als langertermijnoptie zien." Bruno Claes: "Op korte termijn gaan we resoluut voor trustbox; richting GDSN gaan we dan gefaseerd in 20152016. Alles tegen augustus 2014 in
trustbox invoeren, verwerken en online krijgen, is al een hele inspanning. Tot december 2014 kunnen we dan nog finetunen en vervolledigen. Voor onze eigen merken moeten we de inspanning zelf trouwens ook doen. De data correct en volledig houden wordt vervolgens dé grote uitdaging."
De foodservicebedrijven Nico Janssens: "De strakke deadline zou vooral kleine lokale spelers wel eens parten kunnen spelen. Vandaar onze keuze om op korte termijn voor trustbox te kiezen en later pas GDSN. We zullen iedereen achter de veren moeten zitten, eerstens al om de registratie te stimuleren. Het wordt een geleidelijke opbouw, waarbij de GS1 opleidingen kunnen helpen overtuigen. Weinig consumenten bekijken de nutritionele informatie, terwijl ingrediënten als suiker steeds belangrijker worden. Dit is een kans om er met de consument over te communiceren." Gerrit Geens: "Ook wij realiseren ons dat het een enorme inspanning is om alle informatie ter beschikking te stellen. Toch houden we vast aan 31 mei als deadline. Trustbox is immers een handige tool om het vele werk snel en
Foto’s David Plas Vlnr: Annick Mievis, Bruno Claes, Isabelle Strube, Nico Janssens, Gerrit Geens, Thierry Legat en Wim Heylen
efficiënt uit te voeren. Wie de inspanning nu doet, plukt er later zeker de vruchten van. We zullen wel in onze interne processen moeten voorzien om de gegevens up-to-date te houden en elke wijziging qua samenstelling door te geven." Thierry Legat: "Het einddoel is om alle informatie via de centrale database te verwerken. Wij zien trustbox als over-
gangsfase, met eveneens 31 mei als deadline. Tegen de zomer willen we weten welke de goede leerlingen in de klas zijn. Producten die niet correct zijn, zullen we niet online plaatsen, en wie op 13 december niet alle informatie verstrekt heeft, evenmin. Er is een echte mentaliteitswijziging nodig, waar de Europese Verordening de motor toe is." Wim Heylen: "Voor de hele foodservi-
cesector is 31 mei de deadline, ook voor ons. Trustbox zal de snelle invoer vergemakkelijken. Na de zomer willen we graag de eerste leveranciers op GDSN zien. Datakwaliteit is ontzettend belangrijk, evenals volledigheid en de juiste foto's: de verkoop kan er alleen maar bij gebaat zijn. Toch is tijdigheid eveneens van groot belang!" J.H. Verbanck
Take-away • GS1 voorziet met trustbox de tool, maar staat niet garant voor de datakwaliteit. • De producent is verantwoordelijk voor de productinformatie; de retailer moet ze online plaatsen, indien het product online verkocht wordt. • Volg een GS1-opleiding, zodat je bij de toepassing niet in de problemen komt. Zie: www.gs1belu.org/nl/opleidingen
19
Volg een GS1 opleiding! Hoe garandeert u een correcte toepassing van de GS1 standaarden in uw bedrijf? De handleidingen vormen hierbij de belangrijkste steun maar ook bij het volgen van een halve dag opleiding kan een medewerker heel wat opsteken en een aantal misverstanden uit de weg helpen.
GS1 Belgium & Luxembourg heeft zijn aanbod aan opleidingen aanzienlijk uitgebreid en de frequentie van de opleidingen opgedreven. Bovendien zijn alle groepsopleidingen gratis! De thema’s zijn: Barcodes: • Barcodes voor beginners: Hoe zet ik een correcte barcode op mijn producten? • Logistiek etiket (SSCC) en elektronische verzendnota (DESADV) EDI: • EDI voor beginners: hoe EDI toepassen in uw bedrijf? • EANCOM berichten correct interpreteren. Datamanagement: • Gegevenssynchronisatie met GDSN/CDB • Voldoen aan EU 1169/2011 via trustbox • Voldoen aan EU 1169/2011 via CDB • Hoe werken met de Coupon Data Pool Doe-Het-Zelf en Tuin: • Gegevenssynchronisatie 23 deelnemers volgden met • Return Merchandise Management grote belangstelling de Gezondheidszorg: recente trustbox opleiding • GS1 standaarden in de gezondheidszorg in de provincie Luxemburg
Wat kan u verwachten van een GS1 opleiding? GS1 opleidingen richten zich tot de functies die de projecten concreet zullen implementeren in de bedrijven. Er wordt steeds aangevangen met de theorie om vervolgens over te stappen naar praktijkoefeningen en –toepassingen. Neem bijvoorbeeld de nu bijzonder populaire trustbox opleiding. Na een korte situatieschets omtrent de EU Verordening 1169/2011 ‘Food Information to Consumer’ gaat de opleiding dieper in op trustbox: hoe werkt het systeem, hoe kan trustbox gebruikt worden om te voldoen aan de Verordening en welke zijn de praktische tips & tricks om efficiënt van start te gaan. De opleiding wordt afgesloten met een praktische oefening, waarbij de deelnemers een eigen product bij wijze van test kunnen inbrengen in trustbox, onder begeleiding van de leden van het GS1 Belgilux datateam. Wenst u in te schrijven voor een opleiding? Raadpleeg onze kalender op www.gs1belu.org/nl/opleidingen en registreer online.
20
In het spoor van de vis … Sinds de recente problemen rond paardenvlees, staat traceerbaarheid van voedingsmiddelen volop in de aandacht en is de consument alsmaar alerter over hetgeen op zijn bord belandt. Inmiddels werd menig onderzoek verricht omtrent voedselveiligheid, meer bepaald naar de traceerbaarheid van vis. Wat doet GS1 in dit verband?
Fraude Volgens een studie uitgevoerd door Oceana in de Verenigde Staten, was meer dan een derde van de geanalyseerde stalen tijdens het onderzoek fout geïdentificeerd. Maar dit is geen exclusief Amerikaans verhaal! Gelijkaardige onderzoeken in Europa tonen aan dat fraude met vis soms enorme proporties kan aannemen: in Italië loopt de fraude op tot 32%, in Spanje is 30% van de schelvis eigenlijk geen schelvis en in Ierland is 19% van de stokvis fout geëtiketteerd. Daar tegenover staat dat Frankrijk en Engeland eerder goed scoren met respectievelijk 3,5% et 6% vastgestelde fraude in de vissector.
Wat doet de overheid? Talrijke organisaties vaardigen gedragsregels uit voor een betere traceerbaarheid van visproducten en bijgevolg ook van een verhoogde voedselveiligheid. Jammer genoeg bestaat er geen overkoepelend internationaal organisme. Zelfs op nationaal niveau worden verschillende traceersystemen aangeboden. ‘Welk systeem moet ik kiezen? Welke
regels moet ik volgen? Moet ik ze überhaupt volgen?’ – zoveel vragen waarmee de actoren binnen de vissector en de aquacultuur worden geconfronteerd. Op Europees niveau, buigt de Commissie zich al meerdere jaren over de opstelling van richtlijnen die van toepassing zijn op alle lidstaten met de bedoeling de handel binnen de Europese grenzen te stimuleren. De meest populaire en tevens meest gebruikte inzake vistraceerbaarheid is de EC 1124/2009, die een communautair controlesysteem inzet dat toeziet op de eerbiediging van de reglementering van het gemeenschappelijk visbeleid. In december 2013 werd evenwel een nieuw reglement (EU 1379/2013) inzake visproducten en aquacultuur uitgevaardigd. Dit document brengt enkele wijzigingen aan de vorige richtlijn, met name wat betreft etikettering en het verschaffen van informatie aan de consument. De retailers zullen hun etiketten dus moeten wijzigen vanaf december 2014.
Wat is de rol van GS1 hierbij? Gezien het totaal gebrek aan een duidelijke richtlijn voor de volledige Europese Gemeenschap, hebben de verschillende Europese GS1 organisaties de handen in elkaar geslagen om gezamenljke standaarden voor alle lidstaten te ontwikkelen. Hun doelstelling: een gemeenschappelijke aanpak en een interoperabele oplossing ontwikkelen en promoten ten behoeve van de vistraceerbaarheid binnen de voedingsketen. Het resultaat van deze samenwerking zal vertaald worden in een document waarin alle aanbevelingen worden opgenomen om de Europese wetgeving te kunnen toepassen aan de hand van de GS1 standaarden. Enig geduld en inzet zijn dus nog vereist. Maar wees gerust ! Alle actoren binnen de voedseltraceerbaarheid ondernemen de nodige actie om tot een uitgewerkte oplossing te komen tegen eind 2014. Delphine Verhaegen
21
Nieuw in GS1 Healthcare Na een lange periode van relatieve inertie, komt GS1 in Healthcare ontegensprekelijk in beweging. De grote belangstelling voor het pas opgerichte GS1 Belgilux Healthcare Committee is hiervan het bewijs. Nieuwe Europese wetgevingen leiden bedrijven ook richting GS1.
GS1 Belgium & Luxembourg Healthcare Committee Op 24 februari 2014 vond de eerste vergadering van het gloednieuwe ‘GS1 Belgilux Healtcare Committee’ plaats, in aanwezigheid van meer dan 30 actoren uit de Belgische gezondheidssector. Dit committee heeft tot doel, de globale GS1 standaarden lokaal zo breed mogelijk te implementeren. Tijdens de vergadering werd de nadruk gelegd op de verschillende wetgevingen waaraan fabrikanten en distributeurs moeten voldoen en hoe de GS1 standaarden daarbij kunnen helpen. De nieuwe Amerikaanse FDA regulering voor UDI (Unique Device Identification – unieke identificatie van medische hulpmiddelen) en de toekomstige Europese Falsified Medicine Directive (FMD), die weldra ook in België van kracht wordt voor farmaceutische producten, werden voorgesteld in het licht van hetgeen GS1 Belgilux en de globale GS1 standaarden kunnen bieden. De volgende vergadering zal doorgaan op donderdag 13 november 2014 in de kantoren van GS1 Belgilux.
22
Wil u meer weten over GS1 Healthcare ? Wil u deelnemen aan de globale GS1 Healthcare werkgroep of aan de GS1 Belgilux Healthcare Committee? Contacteer Séverine Dewerpe, onze projectverantwoordelijke voor GS1 Healthcare (
[email protected] of 02/290.57.73).
Bent u klaar voor de nieuwe UDI regulering?
GS1 Global Healthcare Conferentie in Seoul
Op 24 september 2013 publiceerde de Amerikaanse FDA zijn finale regelgeving omtrent UDI. Deze stipuleert dat elk medisch hulpmiddel dat in de VS verkocht wordt, een unieke identificatie moet krijgen. Deze identificatie moet zorgen voor een beter beheer van de recalls, een betere traceerbaarheid en een efficiëntere processtroom binnen de gezondheidszorg. De regulering omvat o.a. het verplichte gebruik van een identificatienummer en van verschillende traceerbaarheidsattributen die zowel in barcode als in mensleesbare vorm moeten weergegeven worden. Sinds begin 2014 is GS1 als UDI afgifte instantie geaccrediteerd door de FDA, hetgeen betekent dat u met de GS1 standaarden kan voldoen aan de nieuwe regelgeving.
In april jl. vond de 25ste GS1 Global Healthcare Conferentie plaats in ZuidKorea. Tweemaal per jaar is de Global Healthcare Conferentie het belangrijkste event om ervaring en informatie te delen met de wereldwijde GS1 Healthcare gemeenschap. Leiders uit de privésector en organisaties stellen hun voortgang en de wereldwijde implementatie van de GS1 standaarden voor die patiëntveiligheid, beveiliging van de toeleveringsketen en efficiëntie bevorderen.
Samen zorgen wij dat u er klaar voor bent! GS1 Belgium & Luxembourg biedt u de mogelijkheid om uw eigen UDI’s te creëren, geeft opleidingen en stelt zijn kennis van de Amerikaanse en Europese wetgevingen ter uwer beschikking.
De driedaagse conferentie in Seoul combineerde plenaire sessies, praktische toepassingen, werkgroepen, werklunches en netwerking, en gaf ook de mogelijkheid om een bezoek te brengen aan de Zuid-Koreaanse organisaties van de gezondheidsindustrie. Bekijk de presentaties op www.gs1.org/ healthcare/news_events/01042014
Word lid van GS1 Healthcare GS1 Healthcare is een vrijwillige, globale gebruikersgroep in de gezondheidszorg die alle belanghebbenden samenbrengt:
fabrikanten van farmaceutische en medische hulpmiddelen, groothandelaars en distributeurs, Group Purchasing Organizations (GPO), ziekenhuizen, apotheken, logistieke dienstverleners, overheden, regelgevende instanties en verenigingen. De missie van GS1 Healthcare is om de gezondheidssector te leiden naar een succesvolle ontwikkeling en implementatie van globale standaarden door deskundigen samen te brengen om de patiëntveiligheid te verhogen en de supply chain efficiënter te maken. Het doel van de Global Healthcare werkgroep is om een erkende, open en neutrale bron te zijn voor regelgevende agentschappen, brancheorganisaties en andere belanghebbenden die op zoek zijn naar input en richting voor wereldwijde standaarden in de gezondheidszorg. Deelnemen aan GS1 Healthcare geeft u toegang tot één van de populairste groepen, de Public Policy groep, en geeft u de kans om deel te nemen aan het opstellen van implementatiedocumenten en calls. Meer informatie vindt u via www.gs1.org/healthcare/about.
Séverine Dewerpe
23
f o s r e n n i w e h t r e v o c s i D 4 1 0 2 g n i k c o D d S p ee 4 1 0 2 e n u J 24
.30pm 5pm until 7
ctors oard of Dire king B e th d n a oc am Docking Te ite you to the Speed D ation. The Speed v pon registr x kindly in u u e il e lg fr e B is 1 n S o of G cipati mony. Parti re e C rd a w A ocking-award
l/speed-d /n rg .o lu e b 1 s .g www
PROGRAM
ders 1753) ilux) er, GS1 Belg Master Blen tion g p .E a e D n c , a e O R M E R (C C 0 s roz) 17.0 he (E olsiu in Expert, Ca a n den Bossc h e by Chris B a C V m a o ly is p lc L p e u y W b (S 17.30 d Docking Clermonts Geest by Wouter uction Spee d s o lt tr su y Hilde De In re b 4 5 st 1 ir 0 F 2 ? 17.4 g re in su k a Speed Doc did we me ilux) winners of e 18.00 How th f o t O, GS1 Belg n E e (C m e rs c e n m u o o S and Jan 18.20 Ann S1 Belgilux) (President, G
VENUE
rimbergen 53 - 1850 G 7 1 rs e d n le B D.E Master rpselaan e GPS: Antw