‘Dit doen we’ 1e trimesterrapportage 2015 Gemeente Gennep
Vastgesteld door het college van B&W d.d. 26 mei 2015 (2015/177656)
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 1 van 18
INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING
3
2. PROGRAMMAPLAN
4
PROGRAMMA 1: VEILIGHEID
4
PROGRAMMA 2: OPENBARE RUIMTE
4
PROGRAMMA 3: ECONOMISCHE STRUCTUUR, TOERISME EN RECREATIE
4
PROGRAMMA 4: ONDERWIJS EN KINDEROPVANG
5
PROGRAMMA 5: CULTUUR EN SPORT
5
PROGRAMMA 6 SOCIALE VOORZIENINGEN EN MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING
5
PROGRAMMA 7 MILIEU EN VOLKSGEZONDHEID
8
PROGRAMMA 8 RUIMTELIJKE ORDENING EN VOLKSHUISVESTING
8
PROGRAMMA 9 ‘DIENSTVERLENING’
8
PROGRAMMA 10 BESTUUR EN ORGANISATIE
8
PROGRAMMA 11 GEMEENTEFINANCIËN
9
3. PARAGRAFEN
11
4. FINANCIËLE EFFECTEN
13
5. VERWACHTINGEN EN RISICO’S
17
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 2 van 18
1. INLEIDING Algemeen In de Financiële verordening gemeente Gennep heeft de gemeenteraad een aantal uitgangspunten neergelegd voor het financiële beleid van de gemeente Gennep. In artikel 6 van de verordening is bepaald dat het college de raad door middel van tussentijdse rapportages informeert over de realisatie van de begroting van de gemeente over de eerste vier maanden en de eerste acht maanden. Het derde rapportagemoment is de jaarrekening. Deze momenten sluiten aan bij de opzet van onze Planning & Control-cyclus. Voor u ligt de 1e trimesterrapportage 2015 van de gemeente Gennep. Doelstelling is een actueel inzicht te geven in de afwijkingen ten opzichte van de begroting 2015 en een financiële bijstelling van de meerjarenbegroting 2016-2018, dit om te voorkomen dat we bij de jaarrekening 2015 geconfronteerd worden met een grote afwijking van het saldo ten opzichte van de begroting. De 1e trimesterrapportage heeft een doel vanuit financial control. De basis voor de 1e trimesterrapportage 2015 wordt gevormd door de werkelijke uitgaven en inkomsten tot en met maart, en waar mogelijk nog ontwikkelingen van april. Aan de (sub-) budgethouders is hiertoe verzocht om aan te geven hoe de stand van zaken is van de realisatie van de begroting 2015 en de toereikendheid van de beschikbare budgetten. Hierbij zijn extrapolaties gemaakt van de te verwachten uitgaven en inkomsten tot en met 31 december 2015. De afdelingshoofden hebben samen met de financieel consulenten de rapportages met de programma verantwoordelijken doorgesproken. Daarnaast is aan de sub-budgethouders gevraagd om een uitspraak doen over het al dan niet behalen van beleidsdoelstellingen zoals opgenomen in de programmabegroting 2015, met het oog op de beleidscontrol. In artikel 5 van de Financiële verordening gemeente Gennep is bepaald dat het college de raad in ieder geval informeert over verplichtingen groter dan € 10.000. Voor een helder beeld is allereerst een samenvatting gemaakt van de bijstellingen op hoofdlijnen, ofwel > € 10.000. Vervolgens wordt, conform de verordening, volstaan met het geven van een toelichting op deze bijstellingen. Het totaal overzicht van alle bijstellingen is opgenomen in de bijlagen 1a en 1b. De bijbehorende toelichtingen liggen voor uw raad ter inzage. Leeswijzer In het hoofdstuk 2 Programmaplan zijn per Programma de bijstellingen groter dan € 10.000 toegelicht en is aangegeven of we het voorgenomen beleid gaan realiseren. Voor de paragrafen is dit opgenomen in hoofdstuk 3 Paragrafen. In hoofdstuk 4 vindt u een samenvatting van de financiële bijstellingen, stand van de begrotingssaldi en algemene vrije reserve. Verwachtingen en risico’s zijn opgenomen in hoofdstuk 5.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 3 van 18
2. PROGRAMMAPLAN Overzicht realisatie beleid en nadere toelichting afwijkingen > € 10.000 in de exploitatie. Per programma is een toelichting gegeven. Een deel van de toelichtingen wijst op kostenneutrale wijzigingen, die om die reden in hoofdstuk 4 een aparte tabel zijn opgenomen.
Programma 1: Veiligheid Realisatie beleid De Veiligheidsregio bevindt zich in een harmonisatietraject. Dit verloopt conform planning. Vooruitzicht is besluitvorming in de2e helft van 2015, waarna implementatie plaatsvindt in 2016. Het integraal veiligheidsbeleid voor de periode 2015-2018 is vastgesteld en de bijbehorende actiepunten zijn in uitwerking. Daarbij is extra aandacht voor de aanpak van drugsgebruik en drugsdealen. Dit wordt meegenomen bij de actiepunten.
Programma 2: Openbare ruimte Wegen, straten, pleinen en verlichting Regulier onderhoud wegen € 33.000 hogere lasten Om de aangelegde recreatieve fiets- en wandelpaden (o.a. Genneperhuis, Duits Lijntje) op te knappen is incidenteel € 33.000 benodigd (in v erband met dichtgroeien met onkruid, gaten). In de primaire begroting was hiervoor geen budget opgenomen omdat dit diverse relatief kleine individuele posten (paden) betrof die nu in totaliteit gevolg hebben voor ons areaalbeheer. Voor jaarlijks onderhoud van deze recreatieve fiets- en wandelpaden is een budget nodig van € 6.000. In het op te stellen wegenbeleidsplan zal expliciet gekeken worden naar de investeringen versus exploitatie. Verkeersmaatsregelen Verkeers- en vervoersplannen € 20.000 hogere lasten Dit betreft een financiële correctie. In de Voorjaarsnota 2013 zijn budgetten toegekend voor de jaarschijf 2015 van de meerjarenbegroting 2014-2018. Dit budget is abusievelijk niet overgenomen in de primitieve begroting 2015. Realisatie beleid De vijf projecten uit het Uitvoeringsprogramma GVVP zijn voor het einde van het jaar opgestart en grotendeels uitgevoerd. Het parkeeronderzoek centrumgebied Gennep is uitgevoerd. Het actualiseren van het Parkeerbeleidsplan Gennep wordt opgestart, direct na de zomervakantie.
Programma 3: Economische structuur, toerisme en recreatie Realisatie beleid De kermissen zullen, inclusief de Nostalgische Kinderkermis op De Markt dit jaar, conform planning worden georganiseerd. Met Leisure Port worden afspraken gemaakt over hoe de toeristische belangen van Gennep beter kunnen worden behartigd en benut.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 4 van 18
Programma 4: Onderwijs en kinderopvang Kinderopvang Peuterspeelzalen € 20.000 lagere lasten Kinderopvang Spring heeft te maken met een terugloop van het aantal kinderen. Hierdoor is een aantal vestigingen minder dagdelen open en is de vestiging in Ven-Zelderheide geheel gesloten. De subsidie 2013 wordt gebaseerd op het aantal kinderen en gerealiseerde dagdelen. Spring heeft een deel van de ontvangen subsidie 2013 ad € 20.000 moeten terugbetalen. Realisatie beleid Integraal Kindcentrum: De gemeenteraad, het college en het onderwijs hebben de intentie uitgesproken het onderwijs in het gebied Picardie te herhuisvesten. We zijn bezig met een onderzoek naar de benodigde omvang van het huisvestingsvraagstuk en naar de locatie binnen het gebied Picardie, waar deze het beste gerealiseerd kan worden. Dit onderzoek wordt naar verwachting in juli afgerond.
Programma 5: Cultuur en sport Kunst en cultuur Subsidie Roepaen, € 27.000 hogere lasten Op 23 februari 2015 heeft de raad de motie “Cultureel Podium Roepaen” aangenomen. Deze motie heeft het college overgenomen en een bedrag van € 27.000 beschikbaar gesteld aan Cultureel Podium Roepaen. Zie voor de pendant (baten, alleen voor 2015): programma 10. Monumenten, advieskosten € 15.000 hogere lasten Roepaen is van mening dat het monument alleen behouden kan worden door het realiseren van een omvangrijke woonfunctie in Roepaen. Dit is gezien de scheefgroei tussen de woonbehoefte en plancapaciteit binnen de gemeente Gennep onwenselijk. Zowel de gemeente als de provincie streven naar behoud van het monument. Samen met de provincie willen we daarom een onafhankelijke studie naar een alternatieve exploitatie ter behoud van het monument laten uitvoeren. De kosten hiervan worden gedeeld met de provincie (50-50). Realisatie beleid Geen beleidsmatige toelichting of afwijkingen in dit programma.
Programma 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Realisatie beleid Algemeen: Programma 6 staat in 2015 volledig in het teken van de nieuwe taken en hierbij horende budgetten in het kader van 3 decentralisaties. We hebben middelen gekregen om deze nieuwe taken uit te kunnen voeren maar hebben nog geen beeld of deze voldoende zijn. Daarom heeft de raad vanaf 2015 ook een reserve ingesteld, om eventuele tekorten op de budgetten bedoeld voor de inkoop van zorg en welzijn op te kunnen vangen. We hadden gehoopt dat de 1e trimesterrapportage ons een eerste blik zou gunnen op de ontwikkeling van de budgetten. Dit is helaas niet het geval. Hier is een aantal redenen voor: 1. Tot op heden blijven aanbieders achter met het toesturen van facturen. Cliënten zijn verzekerd van continuïteit van zorg. Dit is door de rijksoverheid in transitiearrangementen vastgelegd. Dit betekent dat een groot deel van de zorg die vorig jaar (onder het oude regime) is geleverd, ook dit jaar (onder gemeentelijke verantwoordelijkheid) ingezet zal worden. De aanbieders geven echter nog steeds nauwelijks inzicht in de zorg die zij op basis van de transitiearrangementen
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 5 van 18
2.
3.
leveren, zodat het op dit moment nog niet mogelijk is een reële inschatting te maken van de feitelijke kosten. Op de betreffende posten is dan ook nog nauwelijks geld uitgegeven. Dit leidt tot een vertekend beeld. Zowel lokaal als regionaal wordt er druk uitgevoerd op de aanbieders om deze zaken zo snel mogelijk op orde te brengen. Het kost de aanbieders echter veel tijd om het gewenste inzicht te bieden. Het Rijk is voortdurend bezig losse eindjes van de decentralisaties weg te werken. Zo blijkt er bijvoorbeeld op budgetten 2014 geld over te zijn gebleven. Het Rijk is voornemens om dientengevolge de budgetten voor 2015 alsnog met terugwerkende kracht lager vast te stellen. Dergelijke maatregelen komen onverwacht en de financiële effecten zijn – hoewel vaak niet helder - onontkoombaar. Een ander risico op met name de uitgaven van de jeugdzorg is dat het Rijk voornemens is per 2016 een nieuw verdeelmodel op de jeugdzorg in te voeren. Eerste indicaties geven aan dat Gennep vanuit dat nieuwe verdeelmodel in 2016 € 1,2 miljoen meer krijgt. Dat lijkt positief, maar onduidelijk is wat dit betekent voor dit budgetjaar. Het zou immers kunnen betekenen dat we in 2015 te weinig geld beschikbaar hebben (gekregen).
Dit alles maakt dat er veel onzekerheid bestaat over de ontwikkeling van programma 6 in 2015. Middels de jaarrekening 2014 is een deel van het overschot op programma 6 bestemd voor extra investeringen in het uitvoeringsapparaat. Deze uitgaven worden uiteraard strak gemonitord. Op basis van de eerste bevindingen verwachten we met deze middelen uit te kunnen komen. Verder is het van belang aan te geven dat ondanks deze aanloopproblemen de zorg voor de inwoners van Gennep gegarandeerd is en gewoon geleverd wordt. Daar ligt onze primaire zorg. OMO: Vanuit het beleidsprogramma OMO bieden we een dekkend participatieaanbod voor alle personen die een uitkering ontvangen van de gemeente. Dit is begeleiding bij het vinden van werk of participatie indien betaald werk (nog) niet mogelijk is. De financiering vanuit rijksmiddelen is krap maar vooralsnog toereikend. WMO: In het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning moet het college er zorg voor dragen dat maatwerkvoorzieningen worden verstrekt aan personen die daarvoor in aanmerking komen. Een dergelijke maatwerkvoorziening kan worden verstrekt in de vorm van een hulpmiddel. In 2015 vindt regionaal een nieuwe aanbesteding hulpmiddelen plaats, waarbij de nadruk ligt op de kanteling en de gevolgen van de decentralisaties. Start nieuw contract is 1 oktober 2015. Bijstandsverlening en inkomensvoorziening Algemene bijstand participatiewet, sociale uitkering in geld € 275.000 lagere lasten Algemene bijstand participatiewet, inkomensdeel WWB € 275.000 lagere baten De aantallen bijstandsuitkeringen (247) en ook de kosten zijn op dit moment redelijk stabiel. Deze zijn echter begroot op landelijke prognoses voor het macrobudget die rekening hielden met een forse toename. De kosten zijn daardoor hoog geraamd en kunnen, op basis van feitelijke cijfers, deels afgeraamd worden. Ook de bijdrage van het rijk zal lager zijn. Per saldo is er voor de gemeente geen financieel effect. Er is wel een risico. De aantallen WW-aanvragen die de UWV nu binnenkrijgt voor inwoners van Gennep zijn relatief hoog. Dit kan mogelijk vanaf medio 2015 tot een toename van de kosten van algemene bijstand leiden, als meerdere mensen de maximale uitkeringsduur van hun WW gaan bereiken. Voor een deel is dit het risico van de gemeenten. We volgen de ontwikkelingen op maandelijkse basis.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 6 van 18
Algemene bijstand participatiewet, applicatiebeheer GWS, € 21.000 lagere lasten Kosten uitbesteding applicatiebeheer GWS Sociaal Domein overhevelen naar ICT budgetten (kostenplaats automatisering). Dit levert geen besparing op. De reden voor het overhevelen is dat het gaat over ICT voor het totale sociale domein, niet alleen voor algemene bijstand (zie ook “kostenplaatsen”). IOAW, sociale uitkeringen in geld € 45.000 hogere lasten Dit betreft uitkeringen voor oudere werklozen. Ouderen hoeven niet op hun vermogen in te teren, zoals bij de algemene bijstand. Gennep heeft het beroep op deze regeling de afgelopen jaren laag kunnen houden door ook deze mensen te ondersteunen bij het vinden van werk en bij participatie. Veel andere gemeenten ondersteunen oudere werklozen niet. Eind 2014 lijkt er een kentering te zijn gekomen en gaan ook in Gennep de aantallen IOAWuitkeringen sterk stijgen (vanaf november 2014 van 14 naar 22). Sociale werkvoorziening WSW, bonus begeleid werken, € 19.951 hogere lasten De bonus begeleid-werk blijkt juridisch te moeten worden doorbetaald aan de SW-bedrijven (als onderdeel van de Rijksfinanciering van de sociale werkvoorziening). Deze werd in het verleden niet daadwerkelijk geclaimd door ons SW-bedrijf, zodat deze uitgave niet is begroot (zie ook programma 11). WSW, co-financiering herstructurering SW bedrijven, 2015 € 40.000 hogere lasten, 2016 € 60.000 De tweede kamer heeft via de motie Kerstens geld beschikbaar gesteld voor de herstructurering van SW-bedrijven. Het geld wordt via centrumgemeenten verdeeld en toegekend op basis van de omvang van de bedrijven (SE-aantallen). Voor INTOS zou hieruit in 2015 een bedrag van € 40.000 beschikbaar komen en voor 2016 een bedrag van € 60.000. Voorwaarden zijn dat niet de lopende tekorten worden afgedekt, maar dat er uitgaven voor herstructurering worden gedaan én dat de gemeente in gelijke omvang co-financiert. INTOS geeft de herstructurering vorm via het Aanvalsplan 2015 - 2018. De investeringen zullen ertoe leiden dat het exploitatie-tekort ondanks bezuinigingen op de rijksbijdrage in eerste intantie nauwelijks zal stijgen. Participatiebudget Participatiebudget, educatie € 50.940 hogere lasten; Participatiebudget, bijdrage andere gemeente € 50.940 hogere baten Geregionaliseerd budget wordt door de centrumgemeente alsnog aan individuele gemeenten ter beschikking gesteld. Dit zal met ingang van het schooljaar 2015-2016 in samenhang met inburgering en re-integratie / participatie worden georganiseerd. Sociaal cultureel werk, inclusief accommodaties Algemene gemeenschapsvoorzieningen, diensten derden € 20.000 hogere lasten Werkbudget voor het opstellen van de voorzieningenplannen in kernen. Budget wordt ingezet voor kosten van incidentele inhuur specifieke expertise, organiseren bijeenkomsten en communicatie. Openbare gezondheidszorg GGD bijdrage per inwoner, advieskosten en diensten derden € 45.000 hogere lasten Voor een periode van 3 jaar wordt vanuit de algemene uitkering € 45.000 beschikbaar gesteld voor “Gezond in de stad”. Gemeente met kwetsbare wijken krijgen extra middelen om de gezondheid te verbeteren van mensen in een lage sociaal economische positie. Wijkverpleegkundigen en sociale wijkteams kunnen hierbij een belangrijke rol spelen door in te zetten op preventie en vroegsignalering en het leggen van verbindingen tussen gemeentelijke voorzieningen en de 1e lijns zorg. Zie voor de pendant (baten): programma 11.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 7 van 18
Programma 7 Milieu en Volksgezondheid Realisatie beleid Geen beleidsmatige toelichting of afwijkingen in dit programma.
Programma 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Stads- en dorpsvernieuwing Ontwikkeling Genneperhuisweg, investeringen tlv resultaat € 210.332 hogere lasten; Ontwikkeling Genneperhuisweg, subsidie provincie € 210.332 hogere baten. Het ontvangen subsidiebedrag wordt ingezet voor de aanleg van het openbaar gebied rondom de Keramiekexperience. Project De Heikant, ontvangen bijdragen derden € 15.000 lagere baten Door uitblijven vaststellen structuurvisie ontvangen we geen rente over het volledige restant van de nog te ontvangen exploitatiebijdrage. Realisatie beleid Op regionaal niveau wordt gewerkt aan een structuurvisie Wonen. Deze structuurvisie zal gevolgen hebben voor de wijze waarop we omgaan met woningvoorraad en plancapaciteit. In maart 2015 is de aannnemer gestart met de civieltechnische inrichting van de twee pleisterplaatsen. De natuurstenen elementen worden in het 3e kwartaal van 2015 geplaatst. De afronding van het project is in 2015 voorzien. In 2015 worden in het Hart van Gennep de volgende werkzaamheden uitgevoerd: aanleg stadsmuur, aanleg Zandpoort, aanleg drempels, aanplant Groene Gracht. Het project is eind 2015 afgerond. Het project centrumplan Heijen (betreft louter de civieltechnische werkzaamheden) is begin 2015 opgepakt en wordt, in overleg met de bewoners, verder uitgewerkt. Dit jaar voorbereiding en mogelijk start uitvoering.
Programma 9 ‘DIENSTVERLENING’ Website, advieskosten en diensten derden € 30.000 hogere lasten Na de realisatie van de toptakenwebsite, vormt de website 'de spil' in de dienstverlening. De website krijgt een prominente rol in de dienstverlening van de gemeente. De website wordt beperkt tot de meest gevraagde producten, actuele meest gestelde vragen. Daarnaast komt er een selectie eformulieren en op de langere termijn ook zaakgerichte informatie voor de klant. Voor al het klantcontact wordt de website de eerste ingang. Dit levert een efficiencyvoordeel op. Vanwege de doorontwikkeling van het KCC dient de website zo spoedig mogelijk te worden aangepast. Daarom wordt in deze trimesterrapportage budget gevraagd voor de ontwikkeling van een toptakenwebsite bij de gemeente Gennep. € 1.931 is daarvoor beschikbaar als restant van het klantvolgsysteem. Dit kan ingezet worden voor de totale kosten van het ontwikkelen van de gewenste toptakenwebsite. Realisatie beleid Geen beleidsmatige toelichting of afwijkingen in dit programma.
Programma 10 Bestuur en organisatie Bestuursondersteuning B&W: Uitwerking strategische regiovisie, advieskosten € 27.000 lagere lasten. In de raad is besloten om geen structurele middelen beschikbaar te stellen voor het regiobureau vanaf 2015. Deze middelen worden in 2015 ingezet voor een subsidie aan Roepaen, zie programma 5 'Subsidie Roepaen'.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 8 van 18
Realisatie beleid Geen beleidsmatige toelichting of afwijkingen in dit programma.
Programma 11 Gemeentefinanciën Algemene uitkering Algemene uitkering uit het Gemeentefonds, € 45.000 hogere baten Voor de jaren 2015,2016 en 2017 zijn middelen ad € 45.000 toegevoegd aan de algemene uitkering voor het project gezond in de stad. Deze middelen worden beschikbaar gesteld in programma 6 'Openbare gezondheidszorg'. Dividend Nutsbedrijven, dividend € 58.648 hogere baten; Overige financiële middelen, dividend € 7.371 lagere baten Vastgesteld dividend Enexis over 2014 is € 0,8872 per aandeel. Begroot was € 0,67 per aandeel. Hoger dividend 270.000 aandelen x € 0,2172 = € 58.648. Vastgesteld dividend BNG over 2014 is € 0,57 per aandeel. Begroot was € 1,27 per aandeel. Lager dividend 10.530 aandelen x € 0,70 = € 7.371. Rente Bespaarde rente, € 43.031 hogere baten Toevoeging algemene vrije reserve € 43.031 hogere lasten. Onze investeringen worden gefinancierd met aangetrokken vaste geldleningen en met eigen middelen, reserves en voorzieningen. Bij het opstellen van de begroting was een tekort aan financieringsmiddelen berekend, aan rente voor kortlopende leningen was hiervoor € 93.246 opgenomen. In werkelijkheid hebben we een financieringsoverschot. Onze reserves en voorzieningen zijn hoger door o.a. later uitvoeren investeringen ten laste van de algemene vrije reserve, vorming hogere voorzieningen voor risico’s grondexploitaties en lagere uitgaven ten laste van de voorzieningen. Het berekende tekort financieren we met eigen middelen. Onze overtollige liquide middelen moeten we verplicht onderbrengen in de rijksschatkist. Het rendement hierover is nagenoeg nihil. Voor de berekening van de bespaarde rente gaan we uit van onze rekenrente van 4,5%. Doordat we over onze overtollige liquide financieringsmiddelen geen rendement halen is het niet reëel om over alle reserves en voorzieningen een bespaarde rente van 4,5% te berekenen. De berekening van de bespaarde rente is daarom gemaximeerd tot het totaal van onze reserves en voorzieningen wat ingezet is voor financiering van onze activa. De hogere bespaarde rente wordt toegevoegd aan de algemene vrije reserve. WSW-rijksbijdrage begeleid werken WSW rijksbijdrage begeleid werken, € 10.000 lagere baten. De bonus begeleid werken 2014 bedraagt € 19.951. In de jaarrekening is een bedrag als nog te ontvangen opgenomen van € 30.000. De bonus begeleid werken wordt doorbetaald aan INTOS. Algemene baten en lasten Algemene baten en lasten, incidenteel € 50.000 hogere baten. Aan de Prins Bernardlaan is een perceel grond verkocht voor de bouw van een Moskee. Realisatie beleid Geen beleidsmatige toelichting of afwijkingen in dit programma.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 9 van 18
KOSTENPLAATSEN Bureaukosten binnendienst, vakliteratuur, 2015 € 25.000 lagere lasten, 2016 € 16.000 en vanaf 2017 structureel € 18.000 lagere lasten. Door het opzeggen van diverse abonnementen kan er een incidentele bijstelling plaatsvinden van € 25.000. Momenteel ligt er een offerte om ‘Grip op Jeugd’ aan te schaffen vanaf 2016. De kosten hiervan zijn het 1e jaar € 9.000 en daarna structureel op circa € 7.000 per jaar. Automatiseringskosten, applicatiebeheer GWS € 35.000 hogere lasten Kosten uitbesteding applicatiebeheer GWS-Sociaal Domein worden overgeheveld naar ICT budgetten € 21.000 (kostenplaats automatisering). De reden voor het overzetten is dat het gaat over ICT voor het totale sociale domein, niet alleen voor algemene bijstand (zie ook programma 6). Het applicatiebeheer GWS is uitbesteed aan de gemeente Bergen. Hiervoor brengt de gemeente Bergen € 21.000 in rekening. Jaarlijks vinden er upgrades GWS plaats. Hiervoor worden extra kosten door Centric in rekening gebracht. Deze upgrades zijn door de uitbreiding van GWS veel complexer en vergen meer tijd. Dit wordt door gemeente Bergen apart bij ons in rekening gebracht. Automatiseringskosten, kapitaallasten onderuitputting € 50.219 lagere lasten Voor ICT-investeringen zijn al in 2012 en 2013 diverse kredieten beschikbaar gesteld waaronder de aanschaf van een nieuw document managementsysteem, implementatie BAG en BGT, papierloos vergaderen en telefooncentrale en mobiele telefoons. Van deze kredieten was per 1 januari nog niet alles (telefooncentrale nog niets) uitgegeven waardoor de kapitaallasten voor 2015 lager zijn. Personeelskosten, kosten leerwerk- en stageplekken € 10.000 hogere lasten, structureel € 22.500 hogere lasten De vacature leerwerkplek van de Buitendienst wordt deels ingezet bij INTOS voor een werkmeester en doorstroming van een leerwerkplek naar een reguliere volwaardige arbeidspositie. Structureel bedragen de hogere lasten € 22.500, voor dit jaar € 10.000, omdat de vacature van de werkmeester medio 2015 wordt ingevuld. Buitendienst c.a., financiële vertaling uitbesteding € 9.607 hogere lasten Per 1 januari 2015 is de Buitendienst samengegaan met INTOS. Binnen INTOS is hiervoor een afzonderlijke entiteit opgericht, Buitenwerk. Het samengaan is een ingrijpende operatie geweest. Naast het detacheren van onze medewerkers is de tractie overgegaan naar INTOS en wordt de werf verhuurd. De gebruikerslasten zijn overgegaan naar INTOS, voor de eigenaarslasten wordt een huur in rekening gebracht. De doorbelasting aan interne uren van onze medewerkers Buitendienst is vervallen, hier staan tegenover de kosten van het contract met Buitenwerk. Voor het samengaan was een taakstellende bezuiniging opgenomen, 2015 € 100.000. Deze bezuiniging is nagenoeg volledig gehaald, verschil € 7.000. De bijstellingen zijn structureel. Het budgettaire effect van de bijstellingen is meerjarig negatief (€ 27.739 in 2016, € 37.932 in 2017 en € 43.999 in 2018), doordat materieel de komende jaren volledig was afgeschreven, lagere kapitaallasten, maar geen bedrag voor vervangingsinvesteringen meer was geraamd.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 10 van 18
3. PARAGRAFEN In deze trimesterrapportage wordt niet op alle paragrafen uit de begroting ingegaan. In relatie tot het doel van de trimesterrapportage gaan we nu alleen in op de paragraaf bedrijfsvoering.
Paragraaf Bedrijfsvoering De kosten van de organisatie, personeel, huisvesting, ICT e.d. worden verdeeld op basis van de ureninzet van de medewerkers. In december 2014 zijn de afdelingsplannen opgesteld waarin (bijgestelde) ramingen zijn opgenomen van de ureninzet van de medewerkers voor 2015. Op basis van de afdelingsplannen is de ureninzet en daarmee de kostenverdeling op functie- en programmaniveau opnieuw berekend. Dit leidt tot een verschuiving van de organisatiekosten tussen de diverse programma’s, waardoor een begrotingswijziging noodzakelijk is. In onderstaande tabel zijn de wijzigingen per programma opgenomen.
Urenoverzicht wijzigingen per programma, in bedragen Nr. Programma 01 Veiligheid 02 Openbare ruimte 03 Economie, toerisme en recreatie 04 Onderwijs en kinderopvang 05 Cultuur en sport 06 Sociaal domein 07 Milieu en volksgezondheid 08 RO en volkshuisvesting 09 Dienstverlening 10 Bestuur en organisatie 11 Gemeentefinanciën Totaal bijstellingen uren 2015
Begroting 2015 247.658 1.282.418 661.147 226.693 246.084 1.981.652 739.833 1.995.585 731.437 1.435.853 81.114 9.629.476
1e trimester 2015 255.165 594.670 561.400 207.708 261.008 2.151.648 713.973 1.913.576 468.049 1.465.544 86.698 8.679.439
Bijstelling 7.507 -687.748 -99.748 -18.984 14.923 169.996 -25.860 -82.010 -263.388 29.691 5.584 -950.036
Tabel wijzigen doorbelasting uren.
De forse bijstelling wordt voornamelijk veroorzaakt door de uitbesteding van de buitendienst (€ 944.088) naar ‘Buitenwerk’. De medewerkers verantwoorden geen uren meer op de gemeentelijke organisatie, maar staan nog wel op de loonlijst van de gemeente Gennep. De loonkosten worden in rekening gebracht bij INTOS. Het resterende deel (€ 5.948) van de door te belasten uren is nagenoeg gelijk gebleven. Door het verwerken van de afdelingsplannen in de begroting hebben we een meer realistische begroting van de kostenverdeling waardoor een betere analyse in de jaarrekening mogelijk is.
PARAGRAAF FINANCIERING Het treasury-management is vanaf 2013 zoals aangekondigd verder geprofessionaliseerd. Ook in 2015 is op basis van de reguliere begroting een liquiditeitsbegroting opgesteld, deze wordt periodiek geactualiseerd. Het betreft een overzicht van alle verwachte ontvangsten en betalingen, oftewel de kasstromen van de gemeente Gennep. De timing van de diverse transacties speelt een cruciale rol bij het inschatten van de maandelijkse kasstromen. Het doel van de liquiditeitsbegroting is om de kasstromen en daarmee het verloop van het banksaldo zo goed mogelijk in te schatten en hier op een juiste wijze te anticiperen. Op deze manier wordt getracht om mogelijke renterisico’s en liquiditeitsrisico’s zoveel mogelijk te beperken.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 11 van 18
In 2014 verkeerde de gemeente Gennep in de situatie dat het uitsluitend te maken had met een positief (credit) banksaldo op de betaalrekening van de BNG (zie onderstaande grafiek). Het relatief hoge saldo werd mede veroorzaakt door de ontvangst van een aantal incidentele provinciale subsidies. Door het credit saldo was er in 2014 geen behoefte om kort (kas) geld aan te trekken. Deze situatie zet zich ook in de eerste maanden van 2015 voort.
Op basis van de liquiditeitsbegroting (stippellijn) is het geprognotiseerde saldo weergegeven. Richting juni 2015 wordt een afname van het saldo verwacht, dit wordt met name veroorzaakt door de reguliere aflossing en rentelasten van langlopende leningen en door de uitbetaling van vakantiegeld in mei 2015. De prognose is dat het saldo vanaf juli 2015 weer zal stijgen door de ontvangst van gelden uit het BTW-compensatiefonds. Sinds 15 december 2013 is op nationaal niveau het schatkistbankieren (SKB) ingevoerd. Gemeenten en andere decentrale overheden zijn hierbij verplicht om overtollige liquide middelen te stallen op een rekening bij het Rijk. Om aan deze wet te voldoen worden binnen de gemeente Gennep liquide middelen boven een saldo van € 250.000 automatisch afgeroomd. Dagelijks bestaat de mogelijkheid om liquide middelen tot een maximum van € 1.000.000 van het saldo bij het Rijk op te nemen (mits saldo toereikend) om in de dagelijkse liquiditeitsbehoefte te kunnen voorzien. EMU-saldo. Het EMU saldo geeft aan het verschil tussen de werkelijke betalingen en ontvangsten, kasstelsel. Het EMU saldo over de periode 1 januari 2015 tot en met 30 april 2015 is € 300.000 positief. In totaliteit hebben we dus € 300.000 meet ontvangen dan uitgegeven.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 12 van 18
4. FINANCIËLE EFFECTEN Financiële effecten 1e trimesterrapportage 2015 In onderstaand overzicht is een samenvatting opgenomen van van de financiële effecten van de eerste trimesterrapportage.
Bijstellingen 1e trimesterrapportage 2015,
samenvatting op hoofdlijnen
Pr. Cat. Omschrijving 2 N Regulier onderhoud wegen, fiets- en wandelpaden 2 A Verkeers- en vervoersplannen, diensten derden 4 A Peuterspeelzalen, subsidie 5 N Monumenten, advieskosten en diensten derden 6 O Algemene bijstand participatiewet, appl.beheer GWS 6 O IOAW, sociale uitkering in geld 6 O WSW, doorbetaling bonus begeleid werk 6 O WSW, co-financiering herstructurering SW bedrijven 6 N Algemene gemeenschapsvoorzieningen, advieskosten 8 N Heikant, ontvangen bijdragen derden 9 N Website dienstverlening, diensten derden 10 N Strategische regiovisie, diensten derden 11 A Nutsbedrijven, dividend 11 A Overige financiële middelen, dividend 11 O Deelfonds sociaal domein, bijdrage begeleid werken 11 A Algemene baten en lasten, incidentele baten Kpl A Bureaukosten binnendienst, vakliteratuur Kpl O Automatiseringskosten, applicatiebeheer GWS Kpl A Automatiseringskosten, kapitaallasten onderuitputting Kpl A Personeelkosten, kosten leerwerk- en stageplekken Kpl A Buitendienst, financiële vertaling uitbesteding
2015 33.000 20.000 -20.000 15.000 -21.000 45.000 19.951 40.000 20.000 15.000 30.000 -58.648 7.371 10.000 -50.000 -25.000 35.000 -50.219 10.000 9.607
Totaal "materiële" bijstellingen A Totaal "kleinere" bijstellingen Totaal bijstellingen 1e trimesterrapportage
85.062 16.061 101.123
2016 6.000
2017 6.000
2018 6.000
-21.000 45.000
-21.000 45.000
-21.000 45.000
-27.000
-27.000
-27.000
-16.000
-18.000
-18.000
22.500 27.739
22.500 37.932
22.500 43.999
97.239 55.312 152.551
45.432 55.312 100.744
51.499 55.312 106.811
60.000
Overzicht samenvatting bijstellingen op hoofdlijnen
De bijstellingen zijn onder teverdelen in drie categorieën: A: Autonome ontwikkelingen Door verloop van tijd tussen het opstellen van de begroting en de aanvang van het boekjaar 2015 zijn er ontwikkelingen geweest die effect € 128.951 -€ 140.828 hebben op onze begroting. Het totaal van deze bijstellingen heeft een positief effect op onze begroting met name € 113.000 door de hogere opbrengst dividend Enexis en verkoop van een restperceel.
1e trimesterrapportage 2015
Autonome ontwikkelingen Nieuwe middelen Onvermijdelijk
Pagina 13 van 18
O: Onvermijdelijke uitgaven Door wijzigingen van rijksbeleid en het sociaal domein hebben we aanvullende kosten, totaal € 129.000. N: Nieuwe middelen Voor de uitvoering van onze taken zijn extra middelen nodig voor deskundigenadvies en onderhoud, totaal € 113.000. Deze middelen zijn nog niet uitgegeven. Naast bovengenoemde bijstellingen die invloed hebben op het begrotingssaldo zijn er een aantal bijstellingen die budgettair neutraal zijn, hogere lasten versus hogere baten. Voor het budgetrecht van de raad en daarmee de begrotingsrechtmatigheid is nemen we deze begrotinsgwijzigingen op in de trimesterrapportage.
Bijstellingen 1e trimesterrapportage 2015, budgettair neutraal Pr. Cat. Omschrijving 5 A Amateuristische kunst (Roepaen), subsidie 6 A Algemene bijstand participatiewet, sociale uitkeringen 6 A Algemene bijstand participatiewet, inkomensdeel WWB 6 A Participatiebudget, onderdeel educatie 6 A Participatiebudget, bijdrage andere gemeenten 6 A GGD, advieskosten en diensten derden 8 A Ontwikkeling Genneperhuisweg, investering tlv resultaat 8 A Ontwikkeling Genneperhuisweg, subsidie provincie 10 A Strategische regiovisie, advieskosten en diensten derden 11 A Gemeentefonds, rijksbijdrage 11 A Geldleningen bespaarde rente toevoeging AVR Kpl A Kapitaallasten, bespaarde rente
2015 27.000 -275.000 275.000 50.940 -50.940 45.000 210.332 -210.332 -27.000 -45.000 43.031 -43.031
Totaal "budgettair neutrale" bijstellingen
2016
2017
2018
-275.000 275.000 50.940 -50.940 45.000
-275.000 275.000 50.940 -50.940 45.000
-45.000
-45.000
0
0
0
-275.000 275.000 50.940 -50.940
0
Overzicht samenvatting budgettair neutrale bijstellingen
Saldo begroting De 1e trimesterrapportage 2015 leidt tot een negatieve bijstelling van onze begroting. Het saldo in het jaar 2015 blijft negatief. De positieve saldi in de meerjarenbegroting 2016-2018 worden nu negatieve saldi. 2015 Primitieve begroting 2e trimesterrapportage 2014 Renovatie Elzendaal College
-132.417 1.635 Stand begroting april 2015
Bijstellingen 1e trimesterrapportage 2015
Stand saldo incl 1e trimesterrapportage
2016
2017
2018
-130.782
81.090 1.635 -35.625 47.100
102.721 1.635 -34.781 69.575
782 1.635 -33.937 -31.520
-101.123
-152.551
-100.744
-106.811
-231.905
-105.451
-31.169
-138.331
Tabel stand begroting inclusief effecten trimesterrapportage.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 14 van 18
Onderhandelingen zijn gaande over de verkoop van een groot restperceel, verwachtte totale opbrengst € 490.000. Bij verkoop in 2015 geeft dit een incidenteel voordeel. Bij de verkoop van Essent zijn diverse escrows gevormd. Op 1 juni 2015 valt de Cross Border Leases escrow vrij en per 30 september 2015 het restant van de General Escrow. De onderhandeling over deze escrows starten in juni. De verwachting is dat we in 2015 hiervan ook nog een incidentele uitkering krijgen. Het saldo wordt nader bekeken bij de voorjaarsnota. Afhankelijk van de beleidsvoornemens in de voorjaarsnota zal blijken of weer aanvullende bezuinigingen nodig zijn om te komen tot een sluitende begroting. Belangrijk is het resultaat van de doorrekening van meicirculaire vande algemene uitkering uit het gemeentefonds.
Ontwikkelingen algemene vrije reserve Het boekjaar 2014 hebben we afgesloten met een positief saldo dat toegevoegd wordt aan de bestemmingsreserve Sociaal Domein en de Algemene reserve bouwgrondexploitaties. In 2014 zijn niet alle investeringen die ten laste kwamen van de Algemene vrije reserve uitgevoerd. De investeringen die in 2014 niet uitgevoerd zijn komen ten laste van de Algemene vrije reserve in 2015. De stand van de algemene vrije reserve per 1 januari 2015 (€ 4.836.101) is hoger dan de stand zoals opgenomen in de begroting 2015 (€ 3.795.389).
Verloop algemene vrije reserve Prog Stand 1-1 Toevoeging bespaarde rente reserves en voorz. AD Onttrekking uit reserve verkoop Essent
2015
2016
2017
2018
4.836.101 715.785 1.000.000
4.737.616 581.208
5.189.373 596.374
5.730.578 569.766
-24.000
-24.000
-24.000
2 2 2 2 2 2
Realisatie bromfietspad N271 Heijen-Bergen Kwaliteitsverbetering in combinatie met rioolvervangingen Uitvoeringsprogramma GVVP VJN 2013 Uitvoeringsprogramma GVVP VJN 2014 Rotondes N271, reconstructie Rotondes N271, subsidie provincie
-10.000 -134.160 -9.383 -40.000
8 8
Gennep Centraal, Hart van Gennep Masterplan Heijen Regiovisie investeringen: Pleisterplaatsen, overheveling restantbudget 2014 Loswal, herinrichting restantbudget 2014 Martinustoren, overheveling restantbudget 2014 Keramiek experience Regiovisie programmaorganisatie
-249.261 -275.000
9 9 9 9 10
subtotaal Saldo begrotingsjaar Stand per 31-12
-650.000 300.000
-100.073 -163.742 -20.897 -500.000 -79.849 4.969.521 -231.905 4.737.616
5.294.824 -105.451 5.189.373
5.761.747 -31.169 5.730.578
5.926.344 -138.331 5.788.013
Tabel stand algemene vrije reserve.
In alle jaren hebben we een positieve Algemene vrije reserve. De algemene vrije reserve stijgt nog door toevoeging van de bespaarde rente, met uitzondering van de rente over de reserves die zijn ontstaan bij verkoop Essent, Vordering op Verkoop Vennootschap en de algemene reserve weerstandsvermogen.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 15 van 18
Lopende kredieten/post onvoorzien Met de raad is afgesproken dat de raad ten aanzien van de gevoteerde kredieten regelmatig op de hoogte wordt gehouden. In de ter inzage liggende rapportages zijn naast de exploitatie budgetten ook stand van zaken van uitvoering van de kredieten aangegeven. Uit de rapportages komt een bijstelling naar voren: ICT investeringen klantvolgsysteem, advieskosten en diensten derden, afsluiten krediet € 1.931 Dit krediet kan afgesloten worden, het restant budget wordt overgezet voor de ontwikkeling van een toptaken website. Stelpost onvoorzien In de begroting is een post onvoorzien opgenomen van € 25.000. De inzet van deze post is voorbehouden aan de raad, en zij hebben hier in 2015 inmiddels twee keer gebruik van gemaakt. 1. € 10.000 ingezet voor motie D66 inrichting bestaande 30 km/ uur zones, raadsbesluit d.d. 23-022015 nr. 2014-1918 (166335); 2. € 10.000 ingezet voor motie D66 reconstructie N271 Gennep-Heijen, raadsbesluit d.d. 20-042015 nr. 2014-1908 (165620). De stand van de post onvoorzien is nog € 5.000.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 16 van 18
5. VERWACHTINGEN EN RISICO’S De 1e trimesterrapportage geeft een zo actueel mogelijk overzicht van de financiële stand van zaken over 2015. Een aantal ontwikkelingen en risico’s willen we aangeven, die het saldo over het gehele jaar nog kunnen beïnvloeden. Zaken die dit jaar spelen en doorwerken in de begroting 2016, zijn daarnaast separaat beschreven in de Voorjaarsnota voor komend jaar jaar.
Open einde-regelingen De gemeente heeft een aantal open einde regelingen: de Wet Werk en Bijstand, Leerlingenvervoer, Minimabeleid, Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Wet Sociale Werkvoorziening en Jeugdzorg.
Huishoudelijke hulp In 2014 is aangekondigd dat het rijk zowel in 2015 als in 2016 een bezuiniging doorvoert op het budget voor de inkoop van huishoudelijke hulp. Deze bezuiniging is verwerkt in de begroting. In 2015 worden de herindicaties huishoudelijke hulp afgerond die moeten leiden tot een afname van het aantal uren huishoudelijke hulp dat wordt ingekocht en daarmee het behalen van de bezuiniging in 2015 en 2016. In een aantal keukentafelgesprekken is naar voren gekomen dat situaties verslechterd zijn ten opzichte van de situatie waarop eerdere inzet huishoudelijke hulp toegekend is. Herindicatie kan in die gevallen leiden tot een toename van het aantal uren huishoudelijke hulp. Risico is dat hiermee de bezuiniging mogelijk niet gehaald wordt.
Algemene bijstand, participatiewet De aantallen WW-aanvragen die de UWV nu binnenkrijgt voor inwoners van Gennep zijn relatief hoog. Dit kan mogelijk vanaf medio 2015 tot een toename van de kosten van algemene bijstand leiden, indien mensen de maximale uitkeringsduur van hun WW gaan bereiken. We volgen de ontwikkelingen maandelijks.
Gemeentelijk minimabeleid Dit bestaat uit de landelijke bijzondere bijstandsregeling, de gemeentelijke tegemoetkomingen voor minima, de schulddienstverlening en de kwijtschelding van gemeentelijke heffingen. Dit zijn openeinde regelingen. In de loop van 2015 nemen we beheersmaatregelen en werken we aan kanteling en toepassing van het OMO-beleid op dit taakveld. De financiële effecten zijn niet 100% voorspelbaar. Op dit moment verloopt de uitvoering conform de financiële planning. We zien wel een risico bij de wettelijke bewindvoering. De kosten daarvan stijgen en zijn door beheersmaatregelen niet te beïnvloeden omdat ze door een rechter worden vastgesteld.
WSW Gennep heeft een relatief grote SW-populatie bij INTOS, dat geen sluitende begroting heeft. In de afgelopen jaren zijn de exploitatietekorten sterk ingeperkt. In die jaren ving INTOS ook bezuinigingsronden van het rijk op. Per 1 januari 2015 komen er echter nieuwe jaarlijkse bezuinigingsrondes vanuit het rijk en lopen exploitatietekorten weer op. INTOS heeft een plan gemaakt om de bezuinigingsrondes zoveel mogelijk op te vangen, maar het is onzeker of dit voor de volle 100% zal lukken.
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 17 van 18
Belastingen Naar aanleiding van onderzoek ter plaatse door de Waarderingskamer zijn herstelkosten gemaakt. Deze meerkosten ad € 30.000 willen we proberen te verhalen op 4Value. Dit is echter nog een onzekerheid. Taakstellende bezuinigingen De aanvullende maatregelen voor het sluitend maken van de begroting 2015 zijn verwerkt in de beheersbegroting. De opbrengst versnelde verkoop gronden € 240.000 is nog niet gerealiseerd maar de verwachting is dat dit in 2015 wel gehaald wordt. Vanuit de begroting 2014 zijn voor 2015 nog taakstellende bezuinigingen opgenomen die nog niet volledig zijn gerealiseerd. Bijdrage veiligheidsregio € 30.000, gerealiseerd tot een bedrag van € 21.000. Accommodatiebeleid € 25.000. Samenwerking € 25.000.
Overige In de begroting zijn al risico’s en onzekerheden genoemd die eveneens van invloed blijven (zoals de grondexploitaties). Verder is organisatiebreed een groot aantal risico’s inclusief beheersmaatregelen in beeld gebracht; op hoofdlijnen (zijn en) worden deze in het Auditcomité besproken waarna een vertaling in de P&C-cyclus zal worden ingebed.
--------
1e trimesterrapportage 2015
Pagina 18 van 18