}

Vrijdag 9 oktober 2015

jaargang 9 nummer 438 € 2,50

}<(l(tp$=adbcb <

Horecaman Evert-Jan van der Gun:

Verzet tegen sloop en nieuwbouw

‘Ik heb mijn lammetjes op het droge’ 10/11

5

Geen oorlog op verjaardag parlement

13

8

Eetbare tuin in het Westbroekpark Liefde uit een kistje 12

2|

Den Haag Centraal | Vrijdag 9 oktober 2015

snoek onder ons Internet is een oord waarin informatie oneindig kan resoneren. De kans bij een volgende link meer te weten te komen, is klein. Zo wilde ik vinden wie de hoed had ontworpen waarmee in 1977 Erika Terpstra de Ridderzaal binnenwandelde om van het Binnenhof op Prinsjesdagen een Hollands Royal Ascot te maken. Als stroop voor vliegen zijn hoofddeksels onweerstaanbaar voor fotografen. Hoedenontwerpster Herma de Jong weet dat het dragen van een hoed weer helemaal terug is. Op haar website schrijft zij dat de hoed tussen mode en kunst hangt. Het deed mij denken aan deze foto die ik maakte bij een opening in Pulchri, zeg maar het Binnenhof van de kunst. Otto Snoek

Otto Snoek (1963) is een internationaal werkende fotograaf uit Rotterdam. Sinds hij voor Den Haag Centraal werkt, is hij gefascineerd geraakt door het leven in Den Haag. Alsof hij naar een ander werelddeel reist.

advertentie

Eén naam voor de grote merken in elektronica en witgoed.

actueel |

Vrijdag 9 oktober 2015 | Den Haag Centraal

3

Zes vragen over de metropoolregio en dure econoom Rifkin Door Mieke van Dixhoorn

| Foto: Pixel Addict/Flickr

Wethouder De Bruijn over fietsplannen:

Er kan geen tandje meer bij Door Jan van der Ven

Wethouder Tom de Bruijn zou zijn fietsplannen graag in een hogere versnelling uitvoeren. Zoals met de beloofde sterroutes door de stad waarop het straks snel en veilig fietsen moet zijn. Aan geld is geen gebrek, maar de werkelijkheid is vaak erg taai. Want een fietspad omtoveren tot een aantrekkelijke sterroute is een kwestie van lange adem. “Er zitten overal kabels en leidingen onder de grond. Daar moet je dus rekening mee houden. En je hebt te maken met verschillende eigenaren van stukjes grond die je ervoor nodig hebt. Variërend van protesterende burgers tot woningbouwverenigingen. Zo loop je tegen tal van concrete problemen aan”. De wethouder zei dit woensdag tijdens een raadsdebat over zijn Meerjarenplan Fiets. De gemeenteraad pleitte bij de wethouder voor meer ambitie, het gaat allemaal te traag, er mag best wel een tandje bij, oordeelde de raad. De wethouder suste. Sneller dan nu is niet mogelijk als gevolg van alle procedurele en juridische hindernissen die genomen moeten worden. Papier blijkt echter geduldig, zoals de plannen voor de tien sterroutes la-

ten zien. De meeste ervan zijn al beloofd tijdens de vorige collegeperiode, maar zijn nooit uitgevoerd. De wethouder stelde de raad woensdag gerust. Aan het eind van deze collegeperiode zullen er zeven zijn gerealiseerd, beloofde hij. Bij het realiseren van plannen gaat de wethouder de Fietsersbond nadrukkelijker dan voorheen betrekken. Hiermee vervult hij een andere wens van de gemeenteraad. Dat geldt ook voor het gratis maken van de stallingen bij de Haagse markt aan de Leyweg. Daar moet nu nog betaald worden, terwijl het stallen van de fiets rond bijvoorbeeld de Grote Marktstraat gratis is. Chaos De fietsbewegingen op de Grote Marktstraat blijven de gemoederen bezighouden. De gemeenteraad vindt dat er een einde moet komen aan de chaos daar, die vooral wordt veroorzaakt doordat er geen zichtbaar onderscheid meer is tussen het fietspad en de voetgangersgebieden. De wethouder van D66 hield de boot echter af. Hij wil eerst de effecten bezien van de nieuwe stallingen die worden geopend en de effecten daarvan op het

fietsgedrag. Volgende week vrijdag opent De Bruijn de nieuwe fietsenstalling onder de bibliotheek (1100 plaatsen). Hij wil mede op verzoek van GroenLinks wel kijken naar de knellende situatie voor de fietsers op de Gedempte Gracht, achter de Bijenkorf. “Het is nog een wonder dat daar nooit ongelukken gebeuren”, stelde Inge Vianen van GroenLinks vast. Probleem rond met name de Grote Marktstraat blijft het verleiden van fietsers om daadwerkelijk gebruik te maken van een van de vele gratis stallingen. Vooral de fietser die snel een boodschap wil doen, heeft de neiging de stallingen te mijden. De wethouder gaat nu bekijken of aan de stallingbewijzen een prijsvraag verbonden kan worden. Eerder opperde hij dat zo’n bewijs goed is voor een gratis kopje koffie. Een ander knelpunt dat de wethouder met voorrang wil aanpakken, is de fietstunnel onder het Schenkviaduct, dat als gevaarlijk wordt gezien en als een moeizaam te nemen hobbel. De Bruijn gaat op verzoek van de fractie van de VVD met scholen bezien hoe verkeerssituaties rond scholen veiliger kunnen worden. De VVD kwam met een lange lijst van onveilige situaties bij onderwijsinstellingen.

Shell eert docenten op Maerlant-Lyceum Dick Benschop, president-directeur Shell Nederland, heeft maandag op de Dag van de Leraar een bezoek gebracht aan het Maerlant-Lyceum in het Benoordenhout. In de pauze ontmoette hij de docenten tijdens een door Shell aangeboden lunch. Benschop sprak de leraren aan op de belangrijke rol die zij vervullen bij het aanwakkeren van de interesse voor techniek en bij het maken van de keuze voor een vervolgopleiding in die richting. “Om als Nederland een van de koplopers te blijven op het gebied van onderzoek en innovatie hebben we mensen nodig vol passie, drive en kennis om nieuwe technologieën – ook op het gebied van energie – te ontwikkelen”, aldus Benschop. “Een inspirerende leraar kan een blijvende indruk achterlaten op leerlingen

Dick Benschop (links), president-directeur Shell Nederland, tijdens de Dag van de Leraar op het Maerlant-Lyceum. Rechts rector Remco Vogel. | Foto: Koos Vlieger

en zo voor hen de weg openen naar een toekomst vol mogelijkheden”. Om techniek in het onderwijs te sti-

muleren geeft Shell ook masterclasses voor bètadocenten van havo- en vwo-scholen.

De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) kwam afgelopen week in het nieuws, doordat deze de Amerikaanse econoom Jeremy Rifkin heeft aangetrokken om een economisch plan te schrijven, de ‘Roadmap Next Economy’. Volgens het AD gaat dat 775.000 euro kosten. De PVV stelde schriftelijke vragen aan het Haagse college over het volgens hen ‘stuitergekke plan’ van deze ‘bestuurlijke black box’. Dat laatste is misschien wel terecht. Dus: zes vragen over de metropoolregio en zijn dure econoom van buiten. Wat is de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) nou precies? Een nieuw regionaal samenwerkingsverband, kortgezegd. Sinds begin dit jaar werken 23 gemeenten in de regio tussen Den Haag en Rotterdam met elkaar samen, dat noemen ze de MRDH. Annet Bertram, gemeentesecretaris van Den Haag, leidt deze verandering. Het voordeel van de MRDH: als je in het buitenland vertelt dat je uit een stedelijk gebied komt met 2,2 miljoen inwoners, maakt dat meer indruk dan een stad van ruim een half miljoen. Betekent de MRDH niet gewoon veel extra bureaucratie? De bedoeling is van niet. In principe worden er niet veel extra ambtenaren aangenomen, zo voeren vertegenwoordigers van de gemeentes bijvoorbeeld ook het woord voor de metropoolregio. Wethouders hebben ook dubbelfuncties. Op dit moment huist de organisatie in een pand aan de Grote Marktstraat met zo'n negentig eigen mensen. Zij gaan reizen tussen de verschillende gemeentehuizen in de regio. Wat moet er uiteindelijk uitkomen? Samen willen de gemeentes hun internationale concurrentiepositie verbeteren. Speerpunten zijn de economie, met name het investeringsklimaat, en de bereikbaarheid, waaronder dus het openbaar ver-

voer. Denk aan de verbindingen met het vliegveld. “Op dit moment lopen we qua werkgelegenheid achter op andere regio’s in Europa. Dat moet veranderen”, zegt een woordvoerder van de MRDH. Voorbeelden van projecten zijn het gebruiken van de restwarmte van de Rotterdamse Haven en investeringen in de Westlandse glastuinbouw (door een proeftuin voor nieuwe technologieën), en er bestaat het idee om geothermie te gebruiken voor het verwarmen van woningen. “Dit alles moet ook werkgelegenheid opleveren”. Er was veel ophef over het aantrekken van Jeremy Rifkin voor het schrijven van een economisch plan. Hoe zit dat? “De berichten waren overtrokken. Het genoemde bedrag is niet puur zijn salaris, bijvoorbeeld. Het hele team van rond de tien internationale experts valt daaronder, inclusief de projectkosten. Ze houden zich bezig met ingewikkelde vragen, dat kost tijd en geld”, aldus de woordvoerder. Waarom is hij aangetrokken? “Jeremy Rifkin heeft al eerder dit soort projecten gedaan voor metropoolregio’s, bijvoorbeeld in Calais en Kopenhagen. Hij heeft veel geschreven over de zogenaamde ‘derde industriële revolutie’, waarmee hij doelt op de toenemende digitalisering. Ingewikkeld, daar heb je wel iemand van zijn kaliber voor nodig. Dat zijn vragen als: wat moeten de havenwerkers doen als ze niet meer achter de kranen hoeven te zitten? In Calais heeft hij scholen ervan overtuigd om hun aanbod van opleidingen aan de veranderingen aan te passen en zorgde hij ook meteen voor financiering vanuit een Europees fonds”. Wat merkt de gewone Hagenaar nu van de metropoolregio? “De Randstadrail is een concreet resultaat. Verder kunnen inwoners van de stad nu al de nieuwe tram (Rnet) zien proefrijden”.

Advertentie

Exclusieve brilmode

Hoogstraat 37 2513 AP Den Haag www.hofstede-optiek.nl

4|


stadsmens

Sophie koppelt met haar bureau senioren aan medisch studenten Een medisch student meldde zich onlangs bij Zorg & Zo Buro. Hij wilde zich wel inzetten voor een thuiswonende oudere. Over zijn drijfveer was hij duidelijk: hij vond dat hij zijn oma een beetje had verwaarloosd en wilde dat op deze manier enigszins goedmaken. “Dat is zo lief”, zegt Sophie Blaauw met een brede glimlach. Zij leidt sinds afgelopen mei het bureau dat medisch studenten koppelt aan ouderen. De opzet van Zorg & Zo Buro: jongeren bieden passende hulp en ondersteuning waardoor senioren zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Sophie richt zich trouwens niet uitsluitend op medisch studenten. “Als een cliënt bijvoorbeeld wil wandelen of samen de krant wil doornemen, kan het net zo goed een student internationale betrekkingen zijn”. Inmiddels staan zo’n 25 studenten ingeschreven. De meesten studeren geneeskunde, psychologie of verpleegkunde. Daarnaast hebben zich ongeveer 20 ouderen – via onder meer flyers – gemeld. Sophie: “Dat zijn veelal vrouwen tussen de 75 en 85 jaar. Zij hebben vooral behoefte aan aandacht. Hun kinderen wonen meestal niet in

Sophie Blaauw: ‘Ik streef naar de perfecte aansluiting tussen student en senior’. | Foto: Thomas Vahé

de buurt, soms zelfs niet in Den Haag, of de kinderen zijn tweeverdieners en hebben weinig tijd. Voor hen is het belangrijk dat er goed voor hun ouders wordt gezorgd en dat er eventueel klusjes worden gedaan. Als zij dan in het weekend komen, kunnen zij alle tijd en aandacht geven”. Studenten komen bij haar op sollicitatiegesprek. Sophie, die is afgestudeerd in rechten, heeft dan al hun

cv gezien en weet dat er een verklaring omtrent gedrag is. De taak van een student omvat onder meer een bezoek aan de huisarts, medicijnen ophalen of spelletjes doen. “Maar misschien is er bijvoorbeeld een keukenkastje dat net iets te hoog is voor een cliënt. Dat kan dan even worden uitgesopt”. Het bureau biedt ook medische verzorging, zoals het helpen met douchen of aankleden. Hoewel

heb ik toch voor een student kunnen zorgen”. Sophie kwam op het idee voor het bureau via een start-upproject rond sociaal-maatschappelijke thema’s, zoals langdurige zorg, dat de Universiteit van Amsterdam oud-studenten aanbood. Sophie begon een onlinedagboek waarop hulpvragenden en mantelzorgers afspraken met elkaar konden maken. “Op die manier ben ik in de langdurige zorg terechtgekomen. De vraag zal steeds groter worden. Men spreekt nu al van een dubbele vergrijzing. Maar ik heb me niet in het digitale vastgebeten. Bij deze generatie werkt dat nog niet. Ik wilde wel in de zorg blijven om bij ouderen thuis het verschil te gaan maken. Dat zit vaak in heel kleine dingen”. Sophie Blaauw streeft ‘naar de perfecte aansluiting tussen student en senior’. “Het is belangrijk dat zij dezelfde achtergrond en interesses hebben. Dat maakt het leven leuker, makkelijker en zinvoller”.

daar nog geen vraag naar is, is Sophie daar wel op voorbereid. Zo heeft zij ‘YouTube-achtig cursusmateriaal’, dat bijvoorbeeld laat zien hoe een steunkous moet worden aangetrokken. Mocht er een verzoek komen voor hulp aan een licht dementerende cliënt, dan is dat ook mogelijk. “We hebben er cursussen voor. Ik zet daar het liefst een student psychologie op of iemand die er in de familie ervaring mee heeft; er wordt specifiek op geselecteerd”. Volgens haar verrijkt de koppeling het leven van zowel senioren als dat van jongeren. “De studenten kunnen veel leren van ouderen, zeker als het om geduld opbrengen gaat. Maar ook wat betreft geschiedenis, kunst en cultuur. En andersom werkt het evengoed. Met de jongeren komt er enthousiasme over de vloer. Bovendien kunnen zij helpen met tablets, telefoons en internet bankieren”. De zorgstudent, die 17,50 euro per uur kost, moet zich zeker voor een halfjaar vastleggen. Sophie concentreert zich vooralsnog op Den Haag, maar wil ook landelijk gaan werken. “Laatst meldde zich een mevrouw van wie de moeder in Haarlem woont. Via mijn netwerk

Joke Korving Informatie: www.zorgenzoburo.nl of (070) 2210566

advertentie

“Kon ik maar iets heel anders zijn dan ik moet zijn!”

De gouden draak nu in Theater aan het Spui

met

Antoinette Jelgersma Werner Kolf Paul R. Kooij Anniek Pheifer Pieter van der Sman

nationaletoneel.nl/degoudendraak

actueel |


5

Annie M.G. Schmidtschool

Ouders tegen sloop en nieuwbouw De voorgenomen sloop van de twee gebouwen van de Annie M.G. Schmidtschool stuit op verzet. Het bestuur wil ruimte maken voor één nieuw complex dat plaats biedt aan twee keer zoveel leerlingen als nu. Maar de ouders zijn voor behoud van de schoolgebouwen en vrezen verlies van kleinschaligheid. Door Jasper Gramsma

Ouders van leerlingen op de Annie M.G. Schmidtschool in Zorgvliet voelen zich buitenspel gezet. Ondanks het gebrek aan draagvlak stemde de medezeggenschapsraad (MR) in met het plan om in 2017 beide schoolgebouwen aan de Jacob de Graefflaan te slopen en te vervangen door nieuwbouw voor niet 240, maar 480 leerlingen. Uit een enquête blijkt dat het merendeel van de ouders zowel tegen verdubbeling van het leerlingenaantal op dezelfde oppervlakte is als tegen het verdwijnen van de karakteristieke gebouwen. “De school is onderdeel van een beschermd stadsgezicht, daarmee moet rekening gehouden worden”, zegt oud-raadslid voor de PvdA Rob van Putten. Hij stuurde namens zo’n twintig ouders een brief naar de gemeenteraad waarin hij de noodzaak van het plan in twijfel trekt. “Maar feitelijk namens een meerderheid van de ouders”, vult hij aan. In de brief stellen de ouders dat de nieuwbouw vooral zou zijn ingegeven door het feit dat de gemeente die wel financiert en renovatie niet. Daarnaast achten zij verdubbeling van de capaciteit niet nodig, gezien de extra plekken op de nabijgelegen Galvanischool en de verwachte terugloop van het bevolkingsaantal na 2020. Als er dan toch wordt uitgebreid stellen de ouders een groter kavel voor om speelruimte en kleinschaligheid van de school te behouden. Een alternatief zou wat hen betreft zijn het gebouw De

Volgens het schoolbestuur kosten de oude gebouwen te veel geld qua onderhoud en energie. | Foto: DHC

Stadhouder aan de Stadhouderslaan erbij te betrekken, dat eigendom is van de gemeente. “Voor een duurzame oplossing doen wij een beroep op de raadsleden om behoud en renovatie van de school mogelijk te maken vanuit het nieuwbouwbudget, zodat de school geen financieel nadeel ondervindt”, aldus Van Putten. Raadslid Kim Waanders van D66 reageert terughoudend op de brief. “Als aan alle regels is voldaan en de MR heeft het plan goedgekeurd, dan zie ik geen reden om er als raadslid tussen te gaan zitten. Bovendien vloeit het

nieuwbouwbudget voort uit een landelijke regeling”. Bart van Kent van de SP spreekt zich wel uit: “Als er geen geld is voor renovatie maar wel voor nieuwbouw, dan deugt het beleid niet. De school heeft ook een wijkfunctie, daarmee moet je rekening houden bij ingrijpende besluiten. Het lijkt of de directie het standpunt van de ouders onvoldoende heeft meegewogen”. Stijging Wiely Hendricks, voorzitter van stichting De Haagse Scholen, bestrijdt dat de ouders niet zijn be-

trokken bij het besluit. “In de MR is overeenstemming bereikt over het plan, dat is ook het aangewezen orgaan om de ouders te vertegenwoordigen”. Voor het schoolbestuur zijn de bestaande gebouwen niet meer acceptabel. “De oude gebouwen kosten veel geld qua onderhoud en energie. Daarnaast is het in zo’n klassieke school moeilijk individuele lessen te geven”. Over verdubbeling van het aantal leerlingen zegt Hendricks: “We gaan af op de demografische ontwikkeling in het verzorgingsgebied en verwachten een lichte stijging. Maar de relatieve

stijging is groter, vanwege de populariteit van de school”. De voorzitter erkent dat de financiering een factor was in de beslissing voor nieuwbouw. “Maar wat vooral belangrijk is, is dat de exploitatie door de groei beter in evenwicht komt. Door groter te worden neemt het tekort af”. Van Putten is inmiddels zelf toegetreden tot de MR, die nog niet heeft ingestemd met het programma van eisen voor de nieuwbouw. Hij hoopt dat voordien de ouders alsnog worden geraadpleegd. Het conceptantwoord op de brief wordt binnenkort in de raad besproken.

Studentikoze stad of vrij spel ICMP brengt banen en voor huisjesmelkers? expertise naar Den Haag Door Mieke van Dixhoorn

Het doel was om het voor drie mensen die geen traditioneel gezin vormen, mogelijk te maken om in Den Haag een huis te delen. In principe waren alle collegepartijen het daarover eens. Kamerverhuur aan bijvoorbeeld studenten moet mogelijk zijn. Struikelblok was de vraag of er een vergunning voor nodig is. Vooral de PvdA vindt van wel. Anders zouden huisjesmelkers ‘vrij spel krijgen’. Het zorgde voor spanning in de wandelgangen tijdens de raadsvergadering van vorige week. Rajesh Ramnewash (PvdA) is bang voor uitbuiting van bijvoorbeeld arbeidsmigranten ‘nu er geen controle meer zal plaatsvinden’. De nieuwe regeling zal voor meer overlast zorgen, denkt de partij. Handhaven aan de voorkant met een vergunning zorgt er volgens Ramnewash voor dat de pandbrigade niet ‘achteraf hoeft te dweilen met de kraan open’. VVD-voorvrouw Ingrid Michon diende in haar bijdrage in het debat over de huisvestingsverordening mede namens D66 en het CDA het bewuste amendement in. In een moderne maatschappij, vinden de drie partijen, mag je geen onderscheid maken tussen verschillende samenwoonvormen. Belangrijk is ook vooral om ruimte te maken voor studenten. Een vergunning? “Dat is

een wassen neus”, zegt D66-raadslid Anne Toeters. “Je moet je als huurders nog steeds aan dezelfde regels houden. En qua handhaving verandert er eigenlijk niets. Mensen schrijven zich nog steeds in, dus je hebt zicht op de situatie. Trouwens, als iemand zich niet aan de regels wil houden, vraagt hij toch geen vergunning aan”. Toeters is van mening dat particuliere verhuurders met twee huizen ook geen vergunning moeten hoeven aan te vragen: “Als je een huis erft van je oma, moet je niet worden lastiggevallen als je dat wil verhuren”. In eerste instantie schaarde coalitiepartij HSP zich aan de kant van de PvdA en pleitte ook voor een vergunningsplicht. Maar nadat het amendement was aangenomen, stemde de partij toch voor de gehele huisvestingsverordening, ook al vindt zij dat er ‘risico’s kleven aan de liberalisering’. Ramnewash en zijn collega’s trokken zich even terug voor overleg, maar stemden uiteindelijk niet mee met het college. Door het voorstemmen van GroenLinks, Groep van der Helm, CU/SGP en Partij van de Eenheid werd de verordening wel aangenomen. Zowel de HSP als D66 hecht veel waarde aan de aangekondigde huisvestingsmonitor die moet aantonen wat de veranderende regels op de woningmarkt tot gevolg hebben. Ook de oorzaak van wachttijden voor sociale woningbouw zal worden onderzocht.

Door Mieke van Dixhoorn

De Internationale Commissie voor Vermiste Personen (ICMP) verhuist haar hoofdkantoor naar Den Haag. Dat is deze week definitief vastgelegd door minister Koenders van Buitenlandse Zaken en de directeur-generaal van de ICMP, Kathryne Bomberger. “Een aanwinst voor de juridische hoofdstad”, aldus Koenders. Het werk van de commissie is erop gericht om mensen die vermist zijn geraakt door bijvoorbeeld conflicten, migratie, natuurrampen of mensenrechtenschendingen, terug te vinden en te identificeren. Zo speelde de ICMP (opgericht in 1996 door de VS, maar pas vorig jaar erkend als intergouvernementele organisatie) een belangrijke rol in de nasleep van het conflict in Joegoslavië en heeft deze onder meer veel vermiste personen in Srebrenica opgespoord. Nederland steunt de organisatie al jaren, zowel politiek als financieel. Naast het hoofdkantoor wil de organisatie ook een hightech laboratorium bouwen in de stad. Niet raar met het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) om de hoek. De twee werken al jaren samen en zullen dat ook doen in het nieuwe expertisecentrum. Al met al brengt de komst van de organisatie volgens wethouder Van Engelshoven zo’n honderd fulltimebanen met zich mee, ‘waarvan een deel lokaal geworven zal worden’. De wethouder vindt dat de stad de ICMP ‘past als een jas’. “De internatio-

Kathryne Bomberger (ICMP) en minister Koenders ondertekenen het zetelverdrag waarmee de verhuizing naar Den Haag officieel is. | Foto: BZ/Aad Meijer

nale tribunalen zullen profiteren van de bewijsvoering die zij kunnen aandragen en vergeet niet dat onze universiteit er straks bovenop zit”. Over ongeveer vijf jaar moet de organisatie helemaal over zijn vanuit de Bosnische hoofdstad Sarajevo. Tot die tijd opereert de directie vanuit een tijdelijke kantoorruimte. Waar het nieuwe hoofdkantoor komt, is nog niet bekend.

6| terugblik


foto’s uit het haags gemeentearchief

De gelukkige kat Hij is alweer een tijdje niet meer op de Nederlandse tv, de ondeugende zwart-witte kat met de naam Felix. In de reclamespotjes haalde hij net zolang kattenkwaad uit tot hij weer een portie kattenbrood in zijn bakje had. De bijzonder populaire Felix was eigenlijk een verwijzing naar de Amerikaanse Felix the Cat. Deze zwarte kat had vanaf 1919 de hoofdrol in een Amerikaanse tekenfilmserie. Deze creatie van de Amerikaan Otto Messmer was lange tijd een geliefde internationale beroemdheid. In 1922 kreeg deze Felix zelfs zijn eigen papieren stripreeks. In 1928, toen de films met geluid in opkomst waren, verloor Felix aan populariteit, maar de kat probeerde zijn fans terug te winnen. In 1954 trok de oorspronkelijke ontwerper Messmer zich terug. Zijn assistent Joe Oriolo blies de stripfiguur in 1958 nieuw leven in met een televisieserie. Tot op heden promoot Don Oriolo, de zoon van Joe, de Amerikaanse Felix. De naam Felix is overigens afgeleid van het Latijnse woord voor ‘gelukkig’ en dat is iets wat de Amerikaanse Felix the Cat gemeen had met ‘onze’ reclame-Felix. Beide katten zagen er gelukkig uit. In de tv-reclame speelde Felix overigens weer een ‘stomme’ kat, die niet sprak, maar alleen miauwde en snorde. Het katje bedacht overigens altijd een slim idee om

aan zijn favoriete eten te komen. De Nederlandse slogan ‘Felix, wat ben je toch slim’ had ook bij Felix the Cat goed gepast. Bij de Amerikaanse kat ging het evenwel niet alleen om het verkrijgen van eten, hij richtte zich vooral op het oplossen van problemen. Bovendien was hij gevat en had menselijke trekken. Rond 1925 kwam in Nederland kattenbrood op de markt. Dit bestond uit een mengsel van bouillon met gemalen vlees en deeg. Het werd gebakken om een langere houdbaarheid te garanderen. Ook Pieter Herbert Verseveldt, eigenaar van de dierenwinkel aan de Frederik Hendriklaan 204, ontwikkelde naast het al veel langer bestaande hondenbrood, kattenbrood. Toen dit aansloeg, zocht Verseveldt naar een aansprekende naam en het toeval wilde dat één van de klanten, die de Amerikaanse Felix the Cat kende, het kattenbeeldje dat op de toonbank stond steevast begroette met: ‘Hallo, Felix the Cat’. De naam was geboren. Tot in de jaren zeventig domineerde Felix Kattenbrood de Nederlandse kattenbroodmarkt. Het kattenvoer was verpakt in papieren zakjes met als opdruk een vermelding van de smaak van het product en een afbeelding van de Haagse Felix, een zwarte kat met een ronde rug en opstaande staart. Het beeldmerk werd wereldwijd gedeponeerd.

Residentieweek juni 1936: een reclamewagen van de Haagse firma Felix Kattenbrood neemt deel aan de Haagsche bedrijvenoptocht. | Foto: Gompers

Al snel was het kattenbrood erg gewild. Verseveldt besloot uit te breiden. Begin jaren dertig bouwde hij de Felix Kattenbroodfabriek aan de 1e van der Kunstraat. Zijn collegadierenhandelaren waren afgunstig op de belangstelling voor het nieuwe kattenvoer en bleken niet bereid Felix Kattenbrood af te nemen. Daarom zocht Verseveldt naar andere wegen. Als eerste in Nederland wist hij diervoeding via kruideniers te verkopen. Dit werd een groot succes. Op deze

foto is te zien dat een wagen van Felix Kattenbrood deelnam aan de Haagsche bedrijvenoptocht die in het kader van de Residentieweek van 6 tot 15 juni 1936 werd georganiseerd. Op de auto zijn niet alleen de zwarte kat, maar ook twee witte katten afgebeeld. De reclamewagen reed al eerder mee in een Rotterdamse feestrit tijdens de Koninginnedagviering in 1928, waarbij de katten boven op het dak met elkaar vochten. Dit tot groot vermaak van het publiek. In Den

Haag stonden de katten in de auto. In 1951 bestond het Haagse bedrijf van Verseveldt 25 jaar. Negen jaar later verruilde de fabriek Den Haag voor Etten-Leur. De naam van de fabriek was toen al veranderd in Felix Bonzo. Verseveldt was echter nog steeds eigenaar-directeur en dat was hij ook nog bij het veertigjarig jubileum in 1966. Felix Kattenbrood, inmiddels onder de naam Spillers Petfood en onderdeel van de Britse firma Dalgety, kwam in mei 1996 slecht in het nieuws. Door besmette kattenbrokken raakten 56 katten verlamd. Felix werd op dat moment door zeventien procent van de kattenbezitters aan hun dieren gevoerd. Hoewel het kattenvoer direct uit de schappen werd gehaald, draaide de fabriek dat jaar een verlies van dertig procent. Twee jaar later moest de fabriek in EttenLeur de deuren sluiten en stonden de 86 medewerkers op straat. Het merk Felix werd door het Amerikaanse bedrijf Nestlé Purina PetCare, ‘Your Pet, Our passion’, overgenomen. Hun fabriek in IJmuiden was de grootste katten- en hondenvoerfabriek van Nederland en produceerde vooral voor de Europese markt. In juni 2010 vond de verkoop van deze fabriek aan het Ierse C&D Foods plaats. Felix bleef van Nestlé. De productie, marketing en verkoop van Felix en andere diervoerders gebeuren nu vanuit Amsterdam. Nicolette Faber-Wittenberg www.denhaag.nl/haagsgemeentearchief

advertentie

voor snelle beslissers Doe nu nog mee met onze vloerisolatieactie Ga naar www.duurzaamdenhaaG.nl/najaarsactie

De gemeentelijke subsidie voor vloerisolatie stopt per 15 november aanstaande. Mét subsidie kunt u tot 50% besparen op het aanbrengen van vloerisolatie. Vraag nu vóór 31 oktober een offerte aan via www.duurzaamdenhaag.nl/najaarsactie voor TONZON vloerisolatie en krijg ook nog €50 retour. De voordelen van vloerisolatie: - De vloer is minder koud en je houdt lekker warme voeten - Lagere energierekening (en verbetering energielabel eigen huis) - Minder schimmels en huisstofmijt.

Maxim is heel blij met zijn vloerisolatie! Maxim Segeren liet onlangs vloerisolatie plaatsen door een TONZON installateur.

Waarom heb je vloerisolatie genomen? ‘We wilden al 2 jaar vloerisolatie nemen. In de winter wordt het in de woonkamer namelijk snel koud. Ik had al het nodige uitgezocht over de mogelijkheden en voordelen van TONZON vloerisolatie en zelfs al een globale berekening gemaakt. Niettemin is de klus altijd blijven liggen.’

ceptabel en kwam overeen met wat ik zelf eerder had berekend. Aan de slag dus!’

Wat was de reden om het dit najaar wel te doen? ‘Via Duurzaam Den Haag heb ik een gratis energiescan van mijn huis laten maken. Dan kom je er snel achter waar je thuis eenvoudig op kunt besparen. Het plaatsen van vloerisolatie was een van de adviezen. Er is een aannemer langs geweest om alles op te meten. Zijn offerte was ac-

Het is nog te kort om al iets over het effect te zeggen, bovendien moet de winter nog beginnen. Maar Maxim ziet de koude maanden met vertrouwen tegemoet: ‘We doen het met name om het comfort in huis te verhogen. Door de geïsoleerde vloer zal het deze winter aangenamer zijn in de woonkamer. De vloerisolatie zal ook een pluspunt zijn als we het huis gaan verkopen.’

Hoe ging het plaatsen van vloerisolatie in zijn werk? ‘Een installateur heeft TONZON folie in de kruipruimte van mijn woning geplaatst. Het was maar een halve dag werk!’

actueel |


7

Bodega in de knel door bouw garage

De Posthoorn blaast nog slechts halve tonen

Door Casper Postmaa

Henk Schouten ’s Morgens scroll ik door het nieuws. Het knettert flink in de wereld en wie niet bij de les blijft, is te laat om te emigreren. Ik wilde tien jaar terug al weg, maar niemand in de familie gaf sjoege. Allemaal een koophuis. Deze week toch nog een keer hoog beraad gehouden. Toevallig net iedereen weer nieuwe plavuizen. Ook de kleinkinderen in opstand, want die krijgen al heimwee als ze Delft passeren. Ik heb een heel nest en de oudsten zijn snuffelstagiairs in de liefde. Zie die maar eens naar Nieuw-Zeeland te krijgen. Ik kijk nu maar hoe ’t hier afloopt. Deze week daarom begonnen met scrollen naar nepnieuws. Ik las dat de voetballer Alfonso Alvez bij Heerenveen geen contract meer krijgt. Geen idee wie dat is, maar volgens De Volkskrant heeft hij een uniek record op zijn naam: zeven doelpunten in één wedstrijd. Jonge onlineverslaggevers winnen het van mij glansrijk, want ze kennen al die kinderen van naam en tatoeage. Tien jaar terug van ketting en oorbel. Zodra ze aan de stip van de horizon een crimibolide ontwaren, weten ze het merk, de chauffeur en de poes die ernaast zit. Ik ken alleen Tommy Beugelsdijk en verder natuurlijk Henk Schouten, die ooit met een prachtige choreografie Houtrust in de ban van betovering bracht in een elftal van kreeft en kaviaar. Bovendien met een flyer waar de zeevarende wonderbeleggers uit Scheveningen helemaal geil van werden: Flamingo’s. Totdat bleek dat de KNVB die naam in Rijswijk al had weggegeven. Toen werd het Holland Sport. Ik ken mijn klassiekers. Maar de kunstvorm bleef even mooi. Mick Clavan, Bertus de Harder en Henk Schouten waren bloemschikkers. Hun shirts, met die V, hadden een corsage. Honderd jaar na dato was men aan de Sportlaan terug in de biedermeiertijd. Aanvallend vlindervoetbal met trainer Franz Fuchs, die er zelf geen moer van kon. Henk Schouten had altijd voor complimenten en consumpties gespeeld. Maar in 1954 waren er bij Mees & Hope bankierende mannen naar hem toegekomen en hij kon 90 gulden per gewonnen wedstrijd verdienen. Zelfs een tientje om te trainen. Pen en blocnote erbij en hij rekenen. Maar hij had nog wel de brutaliteit om een handgeldje te vragen. Twee dagen later kwamen ze terug met het voorstel van 500 gulden. In één keer. Hij zat te janken toen ze de straat uitliepen, want hij had het afgeslagen. Op de bluf. Maar na een week werd het 2000. De levenslange schorsing omdat hij illegaal ging voetballen, nam hij op de koop toe. Ik moest bij het scrollen aan Henk Schouten denken. Hij heeft namelijk een uniek record op zijn naam staan: negen doelpunten in één wedstrijd. Hij is 83 jaar en heeft nog steeds de smoor in dat het tiende werd afgekeurd. 2 april 1956: FeyenoordDe Volewijckers (11-4). Jan D. Swart

De premier is er een graag geziene gast, grote acteurs kwamen en komen er, journalisten lopen er nog steeds de deur plat en schrijver Heere Heeresma gooide er ooit zijn in mosterd gedoopte bitterballen op het grote, en eerste abstracte, schilderij van schilder/dichter Willem Hussem. En voor de sterken onder ons stond er een rubriek ‘Ochtenddranken’ op de kaart. Bodega De Posthoorn aan het Lange Voorhout is een instituut, is de huiskamer van artistiek Den Haag en iedereen die daar bij wil horen, maar het voortbestaan is onzeker. Want De Posthoorn blaast nog slechts halve tonen. Sinds het Tournooiveld een bouwput is ten behoeve van een nieuwe parkeergarage, is vijftig procent van de klandizie naar elders uitgeweken. Neem deze mooie herfstdag, de temperatuur is mild, zelfs zonder elektrische terraskachel zou je nog buiten aan een bockbiertje kunnen nippen, ware het niet dat daverende drilboren van het Tournooiveld een slagveld hebben gemaakt. “Kijk, ik weet best dat als ze gaan bouwen je daar als ondernemer last van hebt, maar ergens is een grens. Je hebt het lawaai, we zijn onbereikbaar en nu zijn we ook nog onzichtbaar. Dat gaat echt te ver”. Michael Meeuwisse (45), uitbater van De Posthoorn, wijst op de steen des aanstoots, een gesloten wand van containers die op het middenpad van het Lange Voorhout staat opgesteld. Gezien vanaf de schouwburg en de ministeries is de bodega nu geheel verdwenen achter hekken, rood-witte obstakels, de containers en een tijdelijke rijbaan over het voetgangersgebied. “Die project-

Michael Meeuwisse vecht voor behoud van Bodega De Posthoorn. | Foto: DHC

ontwikkelaar mag daar flink geld verdienen en ik moet de rekening betalen”, constateert Meeuwisse. “Om te beginnen zouden ze die containers kunnen verplaatsen”. Zijn hele leven bracht hij al in De Posthoorn door. Van 1971 tot 2001 runden zijn inmiddels overleden ouders de zaak, sindsdien doet hij het alleen. Hoelang nog? “Kijk, ik ga er vanuit dat we blijven bestaan. Florencia en De Posthoorn, dat zijn

toch dé Haagse zaken. Die mogen nooit ten onder gaan, maar je kunt zelf wel uitrekenen dat als het zo zestien maanden – of misschien wel langer – doorgaat, het verkeerd kan aflopen”. Om dat te voorkomen is hij in zijn eentje de strijd aangegaan. Alle raadsleden heeft hij aangeschreven en de reacties zijn bemoedigend, maar concreet is er nog niets. Ook met de bouwers is hij in overleg

over financiële compensatie, maar toch met het gevoel dat hij aan het lijntje wordt gehouden. “Wat er ook gebeurt, ik zal tot mijn laatste snik voor de zaak blijven vechten”, zegt Meeuwisse vastberaden. En anders zijn vaste klanten wel, de vijftig procent die nog wel komt. Het Voorhout zonder De Posthoorn is ondenkbaar, dus in het uiterste geval beschaafd de barricaden op, bitterballen in de aanslag.

Bien fait! Maar liefst 66 derde- en vierdeklassers van Gymnasium Haganum haalden vorige week hun DELF (Diplôme d’études en langue française), de Franse taaltoets voor middelbare scholieren van 12 tot 17 jaar. De examens bestaan uit de oplopende niveaus A1, A2, B1 en B2. Met een B2-diploma mag je studeren aan een Franse universiteit. Kortom, een belangrijk papiertje. En voor zo’n recordaantal geslaagden wilde de Franse ambassadeur Laurent Pic wel even langskomen. “Mijn Nederlands is heel slecht”, verontschuldigde hij zich, om vervolgens meteen in het Frans over te gaan. Voor Winter (15) geen probleem: hij behaalde een score van 94,5 op A2-niveau. “Ik heb aanleg voor talen”. Maar het Frans leerde hij niet op vakantie. “Ik ben maar één keer in Frankrijk geweest. Toen ik zeven was en we Disneyland bezochten”. Jurren (15) bezocht de Fransen wel geregeld. Het viel hem mee dat hij zo makkelijk zijn A2-diploma haalde. “Ik ben eigenlijk een bèta-kind, ik heb niks met talen”. En grinnikend: “Mijn leraar Frans was ook best verbaasd dat ik het heb gehaald”. | Foto: DHC/Liza Letsch

8 | actueel


Nieuwe H&M op Eerste en Tweede Kamer vieren 200-jarig bestaan 5 november open Na een grondige renovatie opent de nieuwe flagshipwinkel van H&M op donderdag 5 november in het monumentale Maison de Bonneterie-pand aan de Gravenstraat. De Zweedse keten wil ‘fun of fashion’ combineren met de grandeur van weleer. In de zes verdiepingen tellende winkel zijn straks alle collecties verkrijgbaar, inclusief H&M Home en H&M Beauty en alle ‘limited edition’-collecties. Wie behoefte heeft aan stijladvies en de service van een personal shopper, kan een afspraak maken met een ‘personal stylist’ voor een privé-shoppingsessie. Volgens Susan Krau, country manager van H&M Nederland, is het pand in Den Haag absoluut een van de mooiste H&M-winkels wereldwijd. “H&M heeft het monumentale pand omarmd en met respect voor de historische elementen voorzien van het allernieuwste en meest luxueuze interieur”. Op 5 november krijgen de eerste 100 klanten een exclusieve goodiebag.

Gerbrands volgt De Jong (PVV) op Het PVV-raadslid Karen Gerbrands wordt de nieuwe fractievoorzitter van de PVV in de Haagse gemeenteraad. Ze volgt de plotseling vertrokken leider Léon de Jong op. Die maakte vorige week bekend de PVV-fractie in het Europees Parlement te gaan ondersteunen. Gerbrands (1967) is thuis in zowel de fractie van de Tweede Kamer voor haar partij als in die van de Haagse gemeenteraad. Ze was twee keer lid van de Tweede Kamer, de laatste keer (van januari dit jaar tot begin mei) als vervanger van de zwangere Fleur Agema. Die verwachtte een baby van haar partner Léon de Jong. Gerbrand was voordat ze de politiek instapte gedurende vijftien jaar werkzaam in de gezondheidszorg. Ze heeft er veel ervaring opgedaan. Ze werkte in ziekenhuizen, in de thuiszorg, in de ziekenboeg van een gevangenis en in meerdere verpleeghuizen. De fractie wees haar maandag aan tot voorzitter. Tweede man van de fractie wordt Elias van Hees.

Vluchtelingen in rijksgebouwen Het kabinet heeft besloten om rijksgebouwen ter beschikking te stellen voor de opvang van vluchtelingen. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Blok (Wonen en Rijksdienst) dat de Rijksgebouwendienst bezig is te onderzoeken welk vastgoed geschikt is voor (onzelfstandige) huisvesting of snel kan worden ‘getransformeerd’. Bij wijze van uitzondering kunnen corporaties of marktpartijen leegstaand rijksvastgoed dan tijdelijk huren in plaats van dat de gebouwen worden verkocht. Zowel de PvdA als de PVV heeft schriftelijke vragen gesteld over de gevolgen van deze brief voor Den Haag. Waar de PVV bang is dat er vluchtelingen worden gehuisvest in een leegstaande villa aan het Plein 1813, wil de PvdA juist dat het college haast maakt en ‘maximale opvang’ biedt. Minister Blok schrijft verder dat hij bezig is met een nieuwe verdeelsleutel om te bepalen hoeveel statushouders elke gemeente moet huisvesten. Nu wordt dat bepaald aan de hand van inwonersaantallen. Blok wil daar ook de arbeidsmarktsituatie en het aantal beschikbare woningen bij betrekken om tot een ‘logischere’ verdeling te komen. Hij benadrukt in de brief ook dat gemeentes ‘tegen een vast bedrag per vergunninghouder’ een deel van hun taakstelling kunnen overhevelen naar buurgemeentes.

Parlementaire verjaardag met koning en een stuiterende fietskampioen

H Door Danny Verbaan

et verschil kan niet groter zijn. In 1815 ging het om een uiterst formele bijeenkomst voor uitsluitend de elite en in aanwezigheid van koning Willem I. Deze keer komt opnieuw de koning, maar zal bovendien wereldkampioen Dez Maarssen met zijn BMX – dat is een uiterst wendbare crossfiets – ‘breakdancend’ door de Ridderzaal stuiteren en kunnen de genodigden ook rekenen op optredens van de 22-jarige zanger Douwe Bob en de vier jaar oudere harpvirtuoos Remy van Kesteren. Destijds was het op 16 oktober de eerste reguliere vergadering van de Staten-Generaal die in de Ridderzaal plaatshad, volgende week vrijdag komen de Eerste en de Tweede Kamer op dezelfde datum én op dezelfde plek bijeen om hun tweehonderdste verjaardag te vieren. Dat dit zo’n hip karakter krijgt, is omdat ‘beide Kamers vooral de toekomst centraal willen stellen’; daarom hebben ze ‘vooral voor jonge mensen gekozen voor de artistieke inbreng in de Verenigde Vergadering’. Ook alle anderen komen overigens volop aan hun trekken. Vrijdag 9 oktober van 14.00 tot 20.00 uur en zaterdag 10 oktober van 10.00 tot 17.00 uur vormen het Plein en de Hofplaats het decor van een gratis toegankelijk festival met muziek, films, lezingen, een speurtocht en zelfs een ‘meet and greet’ met historische Kamerleden. Het is dan eveneens mogelijk de Kamergebouwen te bezoeken; de toegangskaarten hiervoor zijn op het Plein en via internet verkrijgbaar. Die kaarten zijn niet nodig om de deze week geopende tentoonstelling in de nieuwbouw van de Tweede Kamer te gaan bekijken. Tot en met april volgend jaar is die te zien. “We vinden het belangrijk om aan te stippen dat tweehonderd jaar geleden ons parlementair systeem is ontstaan”, noemt voorlichter Hester Oomes als aanleiding voor al deze feestelijkheden. “Het moet de mensen ook aan het denken zetten: je weet dat we een democratie hebben, maar waarom is dat belangrijk? Het is goed om daarbij stil te staan”. 1796 Al in 1796, in de periode dat de Fransen het huidige Nederland hadden bezet, trad een eerste, democratisch gekozen parlement aan, maar dat lijkt bij alle activiteiten over het hoofd te zijn gezien. Zowel de speciaal ontwikkelde internetsite als de expositie dateert de geboorte gemakshalve in 1815. De Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden waren dat jaar samengevoegd tot het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en dit kreeg op 24 augustus een nieuwe grondwet. Deze bepaalde onder meer dat het parlement voortaan een Eerste en een Tweede Kamer omvat, die tezamen de Staten-Generaal vormen. Totdat de Zuidelijke Nederlanden in 1830 in opstand kwamen en zo de basis legden voor het ontstaan van België, vergaderden de StatenGeneraal zowel in Brussel als in Den Haag. In Brussel had op 21 september ook hun allereerste bijeenkomst plaats, maar deze diende uitsluitend voor de inhuldiging als koning van Willem I, het beëdigen van de leden van de Eerste en de Tweede Kamer, het kiezen van een griffier en het vaststellen van het huishoudelijk reglement. “Daarna zijn ze allemaal weer uiteengegaan en ze kwamen op 16 oktober weer samen in Den Haag”, zegt Gerard van Roon, de eindredacteur van de tentoonstelling en de site. Natuurlijk is er sindsdien veel veranderd, maakt ook de expositie duidelijk. Het parlementaire handwerk wordt allang niet meer verricht door een select gedeelte van de bevolking. In 1885 trad bijvoorbeeld voor het eerst een arbeider toe tot de Tweede Kamer. Dat was een meubelmaker. Omdat ‘Kamerwerk mensenwerk is’,

De Staten-Generaal worden op 21 september 1815 geïnstalleerd in Brussel. De eerste reguliere vergadering is een maand later, in Den Haag. | Illustratie: Archief Tweede Kamer

het zeer formele taalgebruik naar het inmiddels uiterst alledaagse taalgebruik. Het werk van de pers als waakhond van de democratie komt eveneens aan bod. Zo was het Erick Salomon, een Joodse, uit Berlijn afkomstige fotograaf, die vanaf 1936 als eerste foto’s leverde van de parlementariërs ‘in actie’ – dus vol geestdrift of met andere emoties. Vóór die tijd waren hun afbeeldingen geposeerd. Dat Salomon met zijn echtgenote en hun zoon Dirk in 1944 in Auschwitz is vermoord, wordt niet genoemd.

Kamerlid Harm Smeenge (1852-1935). Hij was tweeëndertig jaar lid van de Tweede Kamer en daarna nog eens vijftien jaar van de Eerste Kamer. | Foto: uit Het Leven, 1920. Spaarnestad Photo

wordt volgens projectleider Desirée Schreurs op de tentoonstelling juist aan dit soort aspecten aandacht besteed. Daarom krijgt de bezoeker ook informatie over de achtergrond van Kamerleden, het werk van de griffiers en zelfs de evolutie van

Geen WOII Sowieso valt op dat de Tweede Wereldoorlog (WOII) buiten beschouwing is gelaten. Ergens wordt slechts gemeld dat ‘tijdens de bezetting door nazi-Duitsland de Kamers niet bijeenkwamen’. Dat is het. Terwijl deze periode, nog los van alle verschrikkingen, het enige tijdvak was waarin de democratie werd uitgeschakeld en alleen al daarom niet zou mogen ontbreken. “Het is een bewuste keuze”, verzekert Van Roon. “Er zijn meer gebeurtenissen die niet expliciet aan de orde komen. Maar we hebben ervoor gekozen de hóófdlijn van tweehonderd jaar Staten-Generaal te laten zien”. Dit gebeurt niet met authentieke voorwerpen en documenten die een tentoonstelling juist zo interessant kunnen maken, maar met een serie tekstpanelen. Die staan, dat dan weer wel, in de gang bij de grote vergaderzaal, in het hart van onze democratie. Dat geeft de expositie alsnog een spannende meerwaarde. Dit geldt ook voor de wand vol prikkelende stellingen op de begane grond. Op uitnodiging van instituut ProDemos mochten scholieren met stickers aangeven in hoeverre ze het met die uitspraken eens zijn. De jongeren toonden zich opmerkelijk kritisch en onverbiddelijk over de huidige samenstelling van de Staten-Generaal: vrijwel iedereen was het erover eens dat de Eerste en de Tweede Kamer ‘een betere afspiegeling van de bevolking moeten vormen’, blijkt uit de wolk van groene stickers. Het geeft op z’n minst te denken en maakt duidelijk dat de Kamers er niet zijn met het uitnodigen van een BMX-fietskampioen en een popzanger op hun aanstaande jubileumfeest. Voor meer informatie: www.200jaarstaten-generaal.nl

actueel |


9

REPORTAGE Deel I Op het bureau

Vrijwillig blauw op straat; burgersamenwerking vanuit Politiebureau Hoefkade

‘Inlevingsvermogen is de sleutel tot verbinding met je wijk’ Den Haag kent vele nationaliteiten en culturen en dat is een rijkdom voor een internationale stad van vrede en recht. De Schilderswijk, met de grootste variëteit, is evenwel als kracht- of prachtwijk bestempeld. Vroeger heette dat een achterstandswijk. Tijd voor een blik verruimend bezoek. Een gesprek op Politiebureau Hoefkade en een wandeling door de wijk met operationeel specialist Maarten van Mierlo en politievrijwilliger Bart Dijkstra.

M

Door Vera de Jonckheere

aarten van Mierlo (33), operationeel specialist (nieuwe benaming voor wijkagent B), trad in 2001 in dienst bij de politie. “Net het havodiploma op zak trok nog vier jaar studeren mij niet direct aan. Als uitgesproken doener die graag onder de mensen is, wilde ik mijn steentje bijdragen aan de publieke sector. Mijn omgeving adviseerde me de selectieprocedure van de politie te volgen”. Tijdens de anderhalf jaar in opleiding raakte hij steeds enthousiaster, het werk kwam tegemoet aan zijn rechtvaardigheidsgevoel, zijn behoefte om bij te dragen aan maatschappelijke leefbaarheid en aan nuance. “Ik houd niet van zwart-wit denken”. Uiteindelijk belandde hij met zijn neus toch weer in de studieboeken om coördinerend wijkagent te kunnen worden. “Aan de Haagse Hogeschool rondde ik de hbo-opleiding Integrale Veiligheidskunde af met een scriptie over het in de Stationsbuurt gelegen studentencomplex Het Rode Dorp. Een interessante, pittige periode van vier jaar studie naast het werk”. Als wijkagent A trad hij in 2009 bij bureau Hoefkade in dienst. Hij had om een zogeheten ‘krachtwijk’ gevraagd en kreeg direct de bekendste. Lachend: “Zo, dacht ik, dat is niet de minste in de reeks. Maar vergis je niet: bureau Hoefkade is ook onder vrijwilligers zeer in trek”. Van Mierlo had het er meteen naar zijn zin. “Het verkeren tussen mensen in een volkswijk vind ik buitengewoon plezierig. Van de anonimiteit die je in veel andere Haagse wijken aantreft, is hier geen sprake”. Na zijn promotie tot wijkagent B werd zijn baan procesmatiger, met meer binnenwerk. “Voor mij is het echter uitermate belangrijk dat de combinatie met buiten blijft bestaan”. Hij zit dus op de goede plek in de ‘veelzijdige wijk vol uitdagingen’. Jargon, maar zijn betrokken uitstraling en interesse voor de mensen die we later bezoeken en tegenkomen, zijn echt. Hij kent iedereen, iedereen kent hem en hij is tot in detail op de hoogte van levensverhalen. “Ik coördineer de werkzaamheden van ons team voor vier wijken: de Rivierenbuurt, de Stationsbuurt, Schilderswijk-Oost en Schilderswijk-Noord”. Van Mierlo stuurt tevens het handhavingsteam en het vrijwilligersteam aan, en heeft onder meer de portefeuilles burgerparticipatie en eergerelateerd geweld. De poster Fier! hangt prominent aan zijn kantoormuur. Vrijwilligers “Vier jaar geleden besloot ik het vrijwilligerssysteem nieuw leven in te blazen door ze niet langer te behandelen als externen, maar ze er daadwerkelijk bij te laten horen. Fan-

Bart Dijkstra loopt tijdens zijn dienst zo’n zeven kilometer door de Stationsbuurt, Vaillantlaan, Hoefkade en Koningstraat. | Foto: Thomas Vahé

tastisch dat mensen hun diensten aanbieden om ingeschakeld te worden waar wij handen tekortkomen. Denk aan inzet bij buurtonderzoeken, zichtbare aanwezigheid in de wijk, preventief flyeren en controleren op veiligheid”. Naast vier vaste vrijwilligers die een opleiding volgen en een wapen dragen zijn er volontairs voor flexibele inzet, zoals Bart Dijkstra, Ed Dijkstra en Helma van Uffelen. Het uniform van de vrijwilligers toont ‘vrijwilliger’ op de rug. “Maar het is wel blauw op straat. Burgers zien gewoon een politieman of -vrouw”. Van Mierlo gebaart naar vrijwilliger Bart Dijkstra, die in uniform inderdaad een andere uitstraling heeft dan in de kleding waarmee hij zojuist het pand aan de Hoefkade 350 binnenstapte. Háágs Bart Dijkstra (67) werkte na zijn vut als vrijwilliger bij TAS (Tourist Assistance Service), de dienst die toeristen, nadat zij beroofd zijn, extra bijstand verleende. “Als frequent reiziger weet ik uit ervaring hoezeer je behoefte hebt aan opvang en een luisterend oor na het opmaken van het proces-verbaal door de politie”. TAS werd opgeheven, maar de politie wilde Dijkstra graag behouden als vrijwilliger en de behoefte bleek wederzijds. Samen met collega Helma loopt hij op maandag en/ of dinsdag door de wijk. “Zo’n zeven kilometer per dag door de Stationsbuurt, Vaillantlaan, Hoefkade, Koningstraat. Een levendige buurt met veel ondernemers die allen trots

zijn op hun nering en gebaat zijn bij rust. Groentewinkels, slagerijen, bakkers, kruideniers, autohandelaren, bandenbedrijven, dierenwinkels en veel koffie- en theehuizen”. De contacten met de buurt komen makkelijker tot stand dan in niet-volkse wijken. En het moet de in Amsterdam geboren en getogen Dijkstra – intussen al ruim dertig jaar Hagenaar – van het hart. “De Amsterdammer op straat is veel brutaler. In de Kinkerstraat gaat het anders, daar zouden we meer in de maling genomen worden. Ook de Schilderswijk ervaar ik als weldadig Háágs”. Heterogeen Van Mierlo: “In deze heterogene wijk weten mensen elkaar makkelijk te vinden, terwijl ieder pleintje, ieder deel van de wijk, toch zijn eigen cultuur heeft. Turks, Marokkaans, Surinaams of één van de andere specifieke werelden. Dat leidt tot positieve ontwikkelingen, maar helaas botst het ook wel eens en dan is het zaak om als wijkagent razendsnel te acteren”. Afgelopen zomer na de dood van de Zuiderparkbezoeker en vorig jaar met de heftige demonstraties waarbij met IS-vlaggen werd gezwaaid, bleek eens te meer dat een imago sneller is af te breken dan op te bouwen. “We liggen onder een politiek vergrootglas. Ik vind het belangrijk te benadrukken dat de wijk sterk is gebleken, ondanks alle ellende die ze van buitenaf te incasseren kreeg. Het grootste deel van de mensen staat erboven en is zoals Bart zegt, gebaat bij rust

in hun buurt. Men zet zich actief in voor burgerinitiatieven om de vrede te bewaren”. Bart en zijn collega-vrijwilligers zijn nog nooit op agressie gestuit: “In onverhoopte gevallen kunnen we per portofoon direct assistentie van het bureau inroepen, maar ik heb me zelfs nog nooit oncomfortabel gevoeld”. Mensen op een rustige manier aanspreken op hun gedrag leidt al gauw tot inkeer. De voorbeelden die hij geeft komen inderdaad niet als wildwest over: de-escalatietechnieken heeft hij nog niet nodig gehad. “Een jongen die onnodig hard toeterend voorbijreed toen ik iemand door het raampje van zijn stilstaande auto informatie gaf, vroeg ik of het nodig was om zoveel lawaai te maken. Uitleg over de reden waarom die auto daar even stond deed de rest. Mensen aanspreken die hun grote vechthonden in het Huygenspark lieten poepen zonder de troep op te ruimen leidde alsnog tot plastic zakjes en een ruiterlijk: U hebt gelijk”. Van Mierlo en Dijkstra zijn het roerend met elkaar eens: je in iemand anders verplaatsen is de crux van het werk. “Natuurlijk bereik je met inlevingsvermogen niet altijd je doel, maar het is wel de sleutel tot verbinding”. Volgende week deel 2: inwoners ontmoeten tijdens 7 kilometer wandelen door de kleurrijke Schilderswijk met Maarten van Mierlo en Bart Dijkstra

Plaats

10 | interview

Elke week bespreekt Marcel Verreck heden en verleden van een bijzondere (nagenoeg) Haagse plek.

Schouwkade

Ze staan in het groene hart van Delfland, aan de Vlaardingsevaart, een met de hand te bedienen voetveertje verwijderd van een polderweg met de zeer toepasselijke naam Schouwkade. Je passeert ze wanneer je van de rand van Vlaardingen naar Schipluiden fietst. Doorrijden is geen optie. Het zijn vier ladderachtige stoelen, die je kan beklimmen en van waaruit je, eenmaal gezeten, de prairies en slootjes van Midden-Delfland kan overschouwen. Zo is ons land, je hoeft maar drie of vier meter te klimmen en je kan alles tot aan de horizon overzien. Aan die einder liggen de kartelranden van de grote steden, verkruimelde flats, de torentjes van Delft en de grijparmen van de Europoort. Afgelopen vrijdag was een zeldzaam mooie dag. Overal rook je het najaar al, maar de zon scheen mild en er waaide een voor de amateurcyclist goed te doen windje. Ik ging mijn Monnickendamse vriend Peter de mooie hoekjes en groene corridors van onze provincie laten zien, nu het eeuwige geruis van de bijna voltooide A4 nog niet klinkt. Van ’t Woudt naar Schipluiden reden we, we staken bij De Zweth de Delftse Schie over en pauzeerden bij het achter bosschages verscholen natuurschoon van de Ackerdijkse plassen. Die ik, hoewel niet ver van de A13, als automobilist nooit had leren kennen. Bij de Rottemeren werd er geluncht, waarna we via de rand van Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen terugkeerden en op ‘De Stoelen’ stuitten. De zon neigde al naar de kim, de weilanden waren sappig groen, en de vaart, die in zijn aarden kom hoog boven het maaiveld stroomt, glinsterde. In mij ontwaakte een badmeester, die vanuit zijn superieure positie het gewriemel kon gadeslaan. Fluit in de hand, en dan niet zoals ooit Benno L., maar het snerpende correctie-instrument. ‘Hé jongetje Wilders, en nou ophouden met klieren, geef die arme kindertjes hun zwemband terug’. ‘Meneertje Rutte, wat heb ik nou gezegd, niet telkens onder water duiken als ik je wat vraag’. ‘Knulletjes van de PvdA, zullen we eerst samen een stukje gaan zwemmen in plaats van elkaar voortdurend kopje-onder te duwen’. ‘Danny Blind! Danny Blind! Probeer nou om te beginnen gewoon eens te blijven drijven’. ‘Jongetje Wilders, wat heb ik nou gezegd?! Moet ik naar beneden komen? Wat? Brutaal? Ga je maar omkleden!’ Vanaf mijn schouwplek in de Delflandse zon leek alles even heel eenvoudig. Marcel Verreck


Evert-Jan van der Gun, horecaondernemer

‘Ik heb een goedlopende zaak en een probeerseltje’ Ooit was Evert-Jan van der Gun de markantste horecaondernemer van Nederland. Hij stampte het ene na het andere etablissement uit de grond. Nu heeft hij ‘een probeerseltje’: De Eetclub aan de Hellingweg. Zijn voorgangers wisten van deze plek geen succes te maken. Lukt hem het wel? “ We hadden gister veertig man, vandaag zestig, dus we gaan ras de goede kant op”.

B

Door Annerieke Simeone

‘Ik begon daar als glazenhaler, drie maanden later was ik bedrijfsleider’

ij Hellingweg 138, achter de Tweede Haven, staat EvertJan van der Gun (1963) te wachten in de deuropening van zijn restaurant. “Welkom bij De Eetclub”, zegt de horecaondernemer in ruitjesblouse. Het is blijkbaar niet de bedoeling dat we meteen doorlopen, want Van der Gun blijft bij de voordeur staan. “We beginnen hier”, zegt hij, wijzend op het enorme geprinte gordijn dat de helft van zijn pand beslaat. “Kijk, dit is een van mijn paradepaardjes, het panorama van Scheveningen. Heb ik zelf bedacht. Hier het Kurhaus, Museum Beelden aan Zee, de lus waar de trams keren”. Hij loopt verder naar de voorkant van de zaak en houdt stil bij de haven. Met een ruk trekt hij de gordijnen open. “Tada, de haven”. Achter in de zaak heeft hij een opstelling gemaakt à la The Supper Club, het bekende restaurant waar je liggend kunt dineren. “Mijn oorspronkelijke idee was om er hier één groot bed van te maken. Zoals ze dat doen in Amsterdam. Passé, zeg je? Nee joh, ze zijn net verhuisd naar Odeon, een grotere en duurdere locatie. Ik bedoel maar. Als je ligt, ben je relaxter. Als je zit, blijf je twee uur, als je ligt nog een uur langer. Ja, het is wel een beetje kinky. Je moet ervan houden. Ik vind het heel leuk, mijn vriendin vindt er niks aan. Nou ja, daarom hebben we daarnaast ook gewoon stoelen en tafels hier staan”. Van der Gun werd door Koninklijke Horeca Nederland in 2000 uitgeroe-

pen tot Meest Markante Horecaondernemer van Nederland. Dat predicaat kreeg hij onder meer vanwege het indrukwekkende imperium dat hij in een paar jaar had weten op te bouwen. Hij somt de zaken voor het gemak op: “Saur, Het Feest van Sinterklaas, ’t Maliehuisje, Binnenhof, Keuken van Waarde, Lof der Zotheid in het Benoordenhout en Voorburg en nog een zaak in Leiden”. De meeste zijn inmiddels verkocht. Op het moment heeft hij er nog twee over: Lof der Zotheid aan de Breitnerlaan en zijn nieuwste aanwinst,

brigade die complexe borden verzint, dan heb je stress in de keuken. Ik zei: ‘We starten met schappelijke menuprijzen, en als het vol zit, kan de prijs wat omhoog’. Maar het zat nooit vol. Ik gaf een openingsborrel, startte met een pop-uprestaurant, deed aan social media. Het hielp geen pepernoot. Een goede ondernemer weet wanneer-ie moet ophouden”. Toch gooide hij de boel onlangs weer open. Reden: de opening van het Zuiderstrandtheater. “Straks, als

‘Zes jaar lang werd ik verrot wakker, alsof ik net een uur geleden uit de Westwood was gekomen’ De Eetclub. Grappend: “Ik heb een goedlopende zaak en een probeerseltje”. De Eetclub moet hij nog draaiende zien te krijgen. In mei trok hij erin, in juli eruit. “Op deze plek lijkt wel een vloek te rusten. Paul van Waarden, die in het verleden mijn compagnon is geweest, heeft hier vijf jaar gezeten. Het was een mooie, maar kille zaak. Er kwam te weinig publiek op af. Daarna hebben nog wat ondernemers hetzelfde concept uitgeprobeerd. Die hebben een zooitje achtergelaten. Toen ik hier kwam, stond Stefan Nijst in de keuken. Een vreselijk aardige kok, die net als Paul graag ingewikkelde gerechten maakt. Ja, dan zeg je niet meteen: ‘ik wil het anders’. Maar ja, als je dertig eters hebt en een kleine

La Cantina aan het strand dichtgaat, zijn wij het dichtstbijzijnde restaurant. Je kunt hier gratis voor de deur parkeren en we bieden een speciaal theatermenu. De kaart zelf is ook aangepast. Mensen willen meer keuze en eenvoudiger eten”. Nijst was inmiddels vertrokken naar Hilton Rotterdam en Van der Gun strikte Raymond Meere, van strandpaviljoen Barbarossa. Die blijkt niet te beroerd om elke avond een hamburgertje te bakken. Het nieuwe concept lijkt aan te slaan. “We hadden gister veertig man, vandaag zestig, dus we gaan ras de goede kant op. Er is een positive vibe”. The Scorer Kinderen Veerle en Volkert lijken net als papa voor een carrière in

interview |


11

| Foto: Piet Gispen

de horeca te kiezen. Veerle werkt bij Café 2005, Volkert wil naar de Hotelschool. “Jammer dat-ie dit jaar is uitgeloot. Hij zit nu met een vriendje in Brazilië. Eén groot feest daar natuurlijk. Ik hoop maar dat-ie zich op tijd weer inschrijft voor de volgende ronde”. Vakantie vieren na zijn eigen schooltijd zat er voor de Haagse ondernemer niet in. Sterker nog, Van der Gun moest noodgedwongen op 17-jarige leeftijd al aan de slag. “Mijn ouders waren gescheiden. Ik was een nakomeling en woonde bij mijn moeder. Ze kon me niet aan, dus deden mijn ouders me in Engeland op een kostschool, want daar deden ze veel aan sport en ik hield van tennis en cricket”. Maar toen zijn vader, een Simca-dealer, failliet ging, kon hij deze de school niet meer betalen. Van der Gun jr. moest een baantje zoeken. “Zo kwam ik in de horeca terecht, eerst bij Taat & De Regt en achter de bar bij HVV, daarna bij The Scorer in de Zeestraat, op de plek waar nu Tanta Roba zit. Het was een kleine winkel, maar druk. Voor iedereen van mijn leeftijd een begrip. Ik begon daar als glazenhaler, drie maanden later was ik bedrijfsleider”. Op de vraag hoe hij dat zo snel voor elkaar kreeg, laat hij een lange pauze volgen. “Tja, wat zal ik zeggen, ik werkte heel hard en er waren mensen die die ambitie niet hadden. Als het personeel binnenkwam om half vijf, had ik alles al gedaan.

De eigenaar, Rene van Melsen (nu Brasserie Meys), zag dat. Ik heb er tien jaar gewerkt, daarna hebben Rene en ik de Hathor gekocht, een ouwelullencafé, ja, dat is het nog steeds. Toen ik daar stond, ging het niet meer zo goed met The Scorer. De synergie was weg. In de Hathor bleef het ook rustig, op sommige dagen zat er niemand. En daar ben ik veel te druk voor. Na een halfjaar zei Rene: ‘Kom maar weer terug naar The Scorer’. Ja, wel een beetje raar: mijn eigen zaak ging naar de klote en ik stond braaf in loondienst zijn winkel vol te houden. Maar ja, plezier is belangrijker dan geld”. Op den duur wilde Van der Gun wel eens wat voor zichzelf starten. De Hathor werd verkocht en in 1994 betrok de ondernemer zijn eerste eigen pand: Lof der Zotheid in het Benoordenhout. “Vanaf dag één zat het ramvol”. Plotseling gaat de telefoon. Het is midden op de middag en Van der Gun is de enige in het pand. “Mag ik even?” Hij pakt het toestel op. “Met Evert-Jan, goedemiddag. Ja, dat moet nog wel lukken. Ik loop even naar de agenda”. Tevreden komt hij terug: “Zo, weer even een tweetje gescoord voor vanavond. We blijven nog maar even zitten”. Burn-out Lange tijd ging het financieel alleen maar bergopwaarts met Van der Gun, goedlopende bedrijven, een villa in Wassenaar, het kon niet op.

Maar het rijke leven zorgde ook voor de nodige stress. “In 2006 kreeg ik opeens overal last van. Knipperende ogen, suizende oren, veel verkouden, pijn in mijn ballen. Dus ik naar de huisarts”. Hij zet een stemmetje op. “Ja meneer Van der Gun, het zijn toch wel de symptomen van een burn-out”. De arts adviseerde hem eens met een psycholoog te gaan praten. “Ik dacht: ik neem twee slokken water, vertel het probleem en dan ben ik weer weg. Pilletje, misschien iets eerder naar bed, klaar. Maar zo makkelijk ging het niet. Sterker nog, ik werd op een ochtend wakker en kreeg mijn ogen niet meer open. Ik kon gewoon niet wakker worden. Mijn psych zei later: ‘Normale mensen leven op zeventig

Vind jij het leuk om niets te doen? Ikke niet”. En hij moest ook iets doen, want de crisis stond voor de deur. Van der Gun besloot gaandeweg de zaken die hij uit de grond had gestampt, af te bouwen. Dat hielp. “Nu heb ik nog een uur nodig om wakker te worden. Dat vind ik redelijk normaal. Er zijn zat mensen die een uur nodig hebben”. Ook vond hij een nieuwe liefde: Susan. “Ze werkte in een modewinkel die ik wel eens bezocht. Ik vond haar wel een lekker ding. Maar ja, ik was getrouwd, dus verder niks. Drie maanden later ben ik nog een keer langsgegaan. Ze vertelde dat ze was gescheiden. Nadat ik bij mijn vrouw was weggaan, reed ik op een ochtend van mijn mooie villa uit Wassenaar naar de Van Hoytemastraat

‘Mijn oorspronkelijke idee was om er hier één groot bed van te maken’ procent van hun kunnen, jij op honderdtachtig procent’. Ik had uren nodig om op gang te komen. Zes jaar lang werd ik verrot wakker. Alsof ik net een uur geleden uit de Westwood was gekomen, zo voelde ik me”. Maar Van der Gun bleef welgeteld maar één dag thuiszitten. “Niets doen genereert niets.

waar Susan achter de counter stond. Ik gaf haar een bos bloemen. ‘Wil je met me uit eten?’, vroeg ik haar. ‘Je mag de bloemen ook teruggeven, dan weet ik genoeg’. ‘Nee hoor’, zei ze, ‘ik houd de bloemen gewoon’. Susan doet nu de lunch in Lof der Zotheid”. Sinds een jaar woont het stel samen

in een vrijstaand huis aan de Wassenaarseweg, midden in het groen, naast een boswachterswoning van een hervormde stichting. Volgens Van der Gun het leukste huis van Den Haag. Voordat hij erin mocht, moest hij eerst nog op ballotage bij de kerk. ‘Hoe lang wilt u er blijven wonen?’, vroegen ze hem. Van der Gun: ‘Nou, als er niks raars gebeurt, wil ik hier graag in zes planken uit worden gedragen’. Grinnikend: “Dat hoor je natuurlijk graag als huisbaas”. Daarna vroegen ze aan me: ‘Wat vindt u van verbouwen?’ ‘Daar ben ik gek op’, zei ik. Ze hadden er vijftig jaar niks aan gedaan, dus ik mocht alles bedenken en zij hebben alles betaald. Goede deal, toch?” “Toen het huis klaar was, zeiden zijn vrienden: ‘Zo Eef, wat wordt nu je volgende project? En toen kwam De Eetclub voorbij”. Hij kijkt even rond. “Ik ben best wel trots op deze zaak. Nou nog zien dat het loopt. Verder heb ik niet zoveel meer te wensen. Ik heb mijn lammetjes op het droge. Als ik morgen op vakantie wil, ga ik morgen op vakantie. Maar ik kan natuurlijk niet alles. Daarom heb ik het over lammetjes, niet over schapen, die zijn te groot. Lammetjes zijn trouwens ook lekkerder dan schapen. Heb je wel eens schapenvlees gegeten? Nou goed, doet er niet toe. Ik ben dit niet begonnen om snel te cashen. Ik vind het vooral leuk om te creëren. De Eetclub wil ik tot een goed einde brengen”.

12 | boeken


Reinildis van Ditzhuijzen bezorgt Liebesbriefe aus Lemberg Door Casper Postmaa

Prentbriefkaart van de Emmastraat uit het archief van Ruud Poortier.

Geschiedenis Emmastraat staat op papier

‘Het was geen elitestraat ondanks de dominee en de arts’ Hij dacht dat het ’een paar A4’tjes zouden worden’, maar in werkelijkheid rolde er een boek van 108 pagina’s uit. Ruud Poortier (64) beschreef de geschiedenis van zijn straat, de Emmastraat in Rijswijk. Op 11 oktober wordt het eerste exemplaar in Museum Rijswijk uitgereikt. Door Klaas-Jan Droppert

Op een straatbarbecue vorig jaar juli is het idee geboren. Bewoners vroegen zich af wat de geschiedenis van de meer dan honderd jaar oude Emmastraat was. Ruud Poortier, oud-leraar Nederlands en -conrector op het Christelijk Lyceum Delft en archivaris van de Oude Kerk in Rijswijk, beloofde het uit te zoeken. “Dat heeft me uiteindelijk meer dan een jaar gekost. En ik ben veel interessante dingen tegengekomen. Maar of de straat heel bijzonder is, weet ik niet. Dan zou ik ook de geschiedenis van de Willemstraat of de Julianastraat moeten onderzoeken”. Voor het boek ‘Emmastraat, Rijswijk. Ongeveer honderd jaar straatgeschiedenis’ deed hij niet alleen onderzoek in de archieven. “Ik heb ook veel bewoners en voormalige bewoners gesproken. Sommige huizen zijn al generaties in bezit van één familie en er wonen nog steeds mensen die hier zeventig jaar geleden ook woonden. Dan is het vrij gemakkelijk om aan de informatie van zeventig of tachtig jaar geleden te komen”. In zijn onderzoek naar de straat, waarvan in 1904 de eerste woningen tussen de Haagweg en de Willemstraat werden gebouwd en tien jaar later de rest volgde, richt Poortier zich vooral op zijn bewoners. “Ik had het ook over de bouwstijl kunnen hebben, maar daarvan heb ik weinig verstand. Het is in ieder geval een mix van jugendstil en art nouveau. De Emmastraat was geen elitestraat, hoewel de dominee, de dokter en gezagvoerders op de grote vaart er woonden. Maar tijdens (vanwege de ontruiming voor de Atlantikwall) en na de Tweede Wereldoorlog (woningnood in Nederland) zijn er ook gezinnen vanuit Den Haag in de Emmastraat ondergebracht. Nu is dat nauwelijks voor te stellen, maar toen zaten er drie gezinnen in een woning”. Verraden Op nummer 3 werd ooit de PvdA in Rijswijk opgericht, maar dat is niet de meest ingrijpende gebeurtenis geweest. Dat was het verraad van een Joods gezin. “Er woonden ook NSB’ers in de straat, maar de familie Van Praagh is ‘van buitenaf ’ verraden. In 1943 zijn vader en moeder weggevoerd naar Auschwitz en daar om-

Het is de droom van iedere schrijver of journalist om een archief te ontdekken dat een groot verhaal vertelt. Het overkwam de Haagse publiciste en historica Reinildis van Ditzhuijzen toen zij drie jaar geleden de opdracht aannam om aan de hand van een ongeordend archief het verhaal te vertellen over de Oostenrijkse tak van de familie Enschedé, in Nederland bekend van de drukkerij waar tot 2011 onze bankbiljetten van de persen rolden. Op zich was dat al een aantrekkelijke klus, maar het werd nog mooier. In de kluis trof Van Ditzhuijzen een afgesloten kistje aan met een ook voor de eigenaren onbekende liefdesgeschiedenis. Een stapeltje brieven uit 1915 geschreven door Mimi Rainer (de moeder van de inmiddels overleden opdrachtgever Frederik Enschedé) en Hermann Lilienfeld. De 34 brieven vertellen meer dan het verhaal van twee mensen, het is de geschiedenis van een eeuw, die begint met de Eerste Wereldoorlog. Wenen is dan nog de hoofdstad van het Habsburgse Rijk, waar de heersers nog geen vermoeden hebben dat voor hen het einde der tijden nadert. Midden-Europa raakt na het vertrek van de keizer op drift en voor de Joodse officier Lilienfeld breekt een lange odyssee aan, die eindigt in Argentinië. Reinildis van Ditzhuijzen volgde hem tot in de buitengewesten van het oude Habsburgse Rijk. Zij legde haar zoektocht vast in een Duitstalig boek dat deze week in de Nederlandse ambassade in Wenen is gepresenteerd: ‘Liebesbriefe aus Lemberg. Eine Spurensuche um die halbe Welt’. De naam Lemberg, het huidige Lviv in Oekraïne, is in de titel opgenomen omdat daarvandaan de meeste brieven door Lilienfeld (hij schreef er 29, zij 5) zijn verstuurd. Lemberg is emblematisch voor de verwarring waaraan Midden-Europa na 1918 ten prooi viel: vier keer is de stad van naam veranderd, even zovele malen nam deze een nieuwe

nationaliteit aan. Van Oostenrijks, naar Duits, Russisch en Oekraïens. Een 250 jaar geleden was het ook al Pools. Zeker als Jood, zoals Lilienfeld, was je nooit ergens thuis. Het spoor “Ik heb ongelooflijk veel van hun levens teruggevonden”, vertelt Van Ditzhuijzen. “Moet je je voorstellen, dat ik het boek heb geschreven in hetzelfde appartement waar Mimi heeft gewoond, waar nog hetzelfde meubilair staat én de vleugel waar Hermann en Mimi quatremains hebben gespeeld. Ik heb het spoor van Hermann helemaal kunnen volgen en ben overal geweest. Het enige wat ontbreekt, is een ooggetuige in Argentinië, maar de kans dat we iemand zouden vinden was klein”. Bovendien diende zich onverwacht een prachtige getuigenis aan. In een archief in Saarburg vond Van Ditzhuijzen het Wiedergutmachungs-document van Lilienfeld. Een verzoek om schadevergoeding voor het leed hem aangedaan door de Duitsers. “Dan moet je opgeven wat er allemaal met je is gebeurd en wat je hebt gedaan. Dat had ik dus uit eerste hand. Een fantastische ontdekking!” Frits en Reina Enschedé, kleinkinderen van briefschrijfster Mimi Rainer, ontvingen maandag in de ambassade de eerste exemplaren van het boek. Van Ditzhuijzen blijft voorlopig in Wenen, ze stort zich opnieuw op het archief van de familie Enschedé, haar oorspronkelijke opdracht, en overweegt een biografie over Gottfried van Swieten, zoon van Gerard van Swieten, de lijfarts van de Oostenrijkse keizerin Maria Theresia. Gottfried ontpopte zich als de mecenas van Mozart. “Je ziet, ik heb hier nog jaren werk te doen”, concludeert Van Ditzhuijzen. Of er een Nederlandse vertaling komt van de ‘Liebesbriefe’, is nog onzeker. ‘Liebesbriefe aus Lemberg’. Auteur: Reinildis van Ditzhuijzen. Uitgever: Berger Verlag. www.verlag-berger.at. ISBN 978-385028-707-4. Prijs: € 19,90.

gekomen. De zoon, die nota bene verkering met een verzetsstrijdster had, is naar Frankrijk gevlucht, daar opgepakt en eveneens in Auschwitz omgekomen. De dochter, die in Bergen-Belsen heeft gezeten, heeft het overleefd. Met haar dochter heb ik contact gehad. Zij had nog veel foto’s van het gezin. Dat is toch tamelijk uniek”. Maar niet alleen de schaduwzijde van de straat, die in kinderboekenschrijver Dolf Verroen zijn bekendste bewoner heeft gehad, wordt besproken. “Nee hoor, het gaat ook over een man die de ballen van kinderen lek prikte. Was in de jaren vijftig. Bleek een heel aardige man te zijn. Maar hij was alleen bang dat zijn auto, als een van de eerste in de straat, beschadigd zou raken. En ook weinigen weten dat in het pand van De Vries Elektro vroeger de uitgeverij V.A. Kramers heeft gezeten. De ‘Tarzan’-serie en de ‘Rode Pimpernel’ zijn bijvoorbeeld van hun hand. In het licht van de wereldgeschiedenis stelt het natuurlijk niets voor, maar het is wel aardig om dat te vermelden”. Op zondag 11 oktober wordt het boek, deel 29 in de reeks van Stichting Historische Projecten Rijswijk, in Museum Rijswijk gepresenteerd. En dan ligt de geschiedenis van de Willemstraat of de Julianastraat natuurlijk te wachten. “Nou, voorlopig even niet”, zegt Poortier. “Ik heb vorige week de teksten van mijn nieuwe boek over het cartularium van de Oude Kerk doorgestuurd. Dat boek verschijnt in januari. En vorig jaar ben ik gepromoveerd op de bekende Rijswijkse dichter Hendrik Tollens. Het is nu wel even mooi geweest”. ’Emmastraat, Rijswijk. Ongeveer honderd jaar straatgeschiedenis’. ISBN: 978-90-78689-27-0. Stichting Historische Projecten Rijswijk. Oplage: 500. Prijs: € 17,50.

Reinildis van Ditzhuyzen. | Foto: Bart Homburg

Citylight | Vrijdag 9 oktober 2015 | Den Haag Centraal

13

Het andere nieuws over de stad

Horeca | vis | sieraden | en meer....

Blossom in the Park. | Artist’s impression: DGJ Architects & Landscapes

Blossom in the Park wint tender Westbroekpark

‘Koks gebruiken eigen groenten, fruit en kruiden’ Café Blossom, Groene Helden en DGJ Architects & Landscapes wonnen de door de gemeente uitgeschreven tender voor het overwoekerde midgetgolfterrein in het Westbroekpark. Hun plan: een eetbare tuin plus een restaurant in een kas. “Onze producten vind je terug op de menukaart”.

Door Annerieke Simeone

H

oog boven zijn hoofd, alsof hij taartjes op een dienblad serveert, loopt Roelof Toering met zijn maquette door café Blossom. Als de eigenaar het ontwerp langzaam op de tafel laat glijden, zie je boompjes, een ovaalvormig stuk gras, een kas met terras en een plek met gekleurde strookjes. “Daar komt groente en fruit”, verduidelijkt Toering. Hij is zichtbaar blij dat hij zijn maquette eindelijk kan tonen. Sinds deze week weet de horecaondernemer dat hij, samen met Groene Helden en DGJ Architects & Landscapes, de tender heeft gewonnen voor het terrein waar nu de midgetgolfbaan in het Westbroekpark zit. Alhoewel, het terrein was al een tijd dicht. Dat was ook Toering opgevallen. Hij had de gemeente, die eigenaar is van het terrein, al een paar keer gebeld en ook contact gezocht met de eigenaar van de midgetgolfbaan. Maar zonder succes. Met lede ogen zag hij aan hoe het gedeelte tegenover het rosarium steeds meer verloederde. “Ik denk dat meer mensen de gemeente hebben benaderd, want op een dag schreef die een prijsvraag uit”. Dit voorjaar konden mensen hun projecten indienen. Toering: “Van de dertig ideeën bleven er drie over. Die teams mochten pitchen. Ik weet dat Studio Kustlijn Architecten iets heeft ingeleverd en er was nog een concept met trampolines”. Het plan van Toering en consorten sprong eruit. Niet zo gek, want de eigenaar van café Blossom droomde al jaren van een eetbare tuin met daarbij een restaurant. “Villa Augustus in Dordrecht is mijn voorbeeld. Een grote moestuin waar je doorheen kunt lopen, alsof het een park is. En die producten belanden daarna direct op je bord. Zoiets moest toch ook hier in Den Haag kunnen”. Door toeval kwam hij in aanraking met Wessel Tiessens van Groene Helden, gebiedsontwikkelaar en voorzitter van de Zeeheldentuin. Voor dat laatste project werkte Tiessens samen met DGJ Architects

& Landscapes. Toering: “We bleken met hetzelfde idee voor het Westbroekpark rond te lopen. Alleen: zij hadden de kennis, maar geen exploitant, en ik had het plan, maar wist niet hoe ik het moest ontwerpen”. IJsbaan Blossom in the Park, zoals de werktitel luidt, wordt een groene oase van 3400 vierkante meter. “In de kas gebruiken koks eigen groenten, fruit en kruiden uit de natuurtuin. Onze producten vind je terug op de menukaart. We gaan met de seizoenen mee. De nadruk ligt op gezond. Frituren doen we niet, maar we willen ook niet doorslaan hè. Er komt wel een pizza-oven”. Op de grasruimte even verderop wil Toering boerenmarkten organiseren. “Maar je kunt daar natuurlijk van alles doen. Yoga in de zomer, een ijsbaan in de winter”. Ook wil hij scholen uitnodigen. “Mijn eigen kinderen weten soms niet hoe en wanneer groenten groeien. Ze krijgen daar informatie over en mogen zelf schoffelen en oogsten. In de keuken zien ze hoe het voedsel wordt bereid en daarna: lekker alles opeten”. Moestuinen lenen zich volgens de eigenaar van café Blossom ook goed voor sociaal ondernemen. “Mensen met lichamelijke beperkingen die niet een hele dag kunnen werken, kunnen hier terecht. Maar ik heb ook Stichting Vluchtelingenwerk gebeld, die toonde veel interesse”. Alles is ecoproof aan Blossom in the Park. De kas draait op zonne-energie, er is een koude-warmteopslag en met het opgevangen regenwater worden gewassen besproeid en toiletten doorgespoeld. Volgend jaar zomer wil Toering operationeel zijn. “Natuurlijk is het dan nog niet helemaal klaar, maar we schenken dan wel al koffie en serveren taart”. In het voorjaar 2017 gaat Blossom in the Park definitief open. Van de gemeente mag Toering elke dag tot acht uur ’s avonds openblijven. Toering: “Ik vind het wel prima. Eerst maar ’s aan de slag”.

14


Column: onderwijs

Dag van de Leraar (m/v) Gek is dat. Nooit zo geëmancipeerd geweest. Vind het wel heerlijk om vrouw te zijn. Mét alle nadelen als glazen plafonds, en ‘haal jij even koffie’, maar ook met de voordelen: je mág een keer zeggen dat je iets niet durft, je mág een keer de weg kwijt zijn, en je mág een keertje huilen. Hoewel, huilen, dat mogen mannen ook. Afgelopen vrijdag nog. Toen mijn collega bedankte, bij zijn jubileumfeestje. “Ik hoopte vandaag één ding… dat ik niet emotioneel zou worden…”. Wel dus. Maar vandaag, maandag, is het de ‘Dag van de Leraar’, en spontaan zet ik er (m/v) achter. Miste ik toch. Interessanter vind ik wie zo’n dag bedenkt. Ik heb nog nooit gehoord van de ‘Dag van de Administratief medewerker’, of de ‘Dag van de Buschauffeur’. Verdienen wij het meer? Ik hoor toch ook vaak over lange vakanties, of ‘Oei, wat saai, om ieder jaar weer precies hetzelfde uit te leggen’. Nee, niet iedereen begrijpt de ‘Dag van de Leraar’, of de baan… De baan. Het is maandag, twee weken geleden. Mijn vrije dag. Ik heb speeches te schrijven, voor de ouderavond van klas twee en klas drie. Daar ga je even voor zitten. Je schrijft een verhaal, je zoekt er leuke plaatjes bij en ’s avonds rijd je naar school. Je hoeft nog niet, het is de avond van de brugklas, maar je neemt de techniek vast even door met Koos, de altijd behulpzame technisch onderwijsassistent. Waar ook geen dag voor bestaat, trouwens. Alles werkt, en dinsdag wordt een gezellige, ontspannen avond. Woensdag is hectisch. Ik wil een filmpje, maar het draadje naar de speaker is zoek. Improviseren. Naar huis. Verkleden, je zwarte jurkje aan. Een oud-collega wordt gecremeerd. Eenenzestig. Dat is te jong. Ik heb voor emoties nog bijna geen tijd gehad. De eerste tonen van de muziek van Dotan komen hard binnen. Condoleren lukt niet meer, ik moet terug naar school, om zeven uur zijn de eerste ouders er al, en ik moet ook nog iets eten. “Wat ben je netjes”, zegt iemand, over mijn jurk. En dan sta je er weer, je maakt een grapje en toont een filmpje. Het geluid doet het, gelukkig. Donderdag een ‘rustig lesdagje’, met alleen een vergadering over het 100-jarig lustrum van de school, volgend jaar. Veel plannen, wat wordt het leuk. Vrijdag. Om drie uur naar huis. Om half acht weer present, bij het Theater aan het Spui, met dertien derdeklasmeisjes, samen kijken naar een voorstelling over meisjes van dertien. Het is indrukwekkend. Het dreunt nog een tijdje na in mijn hoofd. Weekend. Maandag vrij. Vrij? Nee, toch niet, ’s middags een havo-didactiektraining, ook boeiend. Dinsdag niets bijzonders. Woensdag weer ouderavond, voor 5V, om de Italiëreis te presenteren, en onszelf. Vrijdag het jubileum. En koken voor de tweedeklasmentoren, omdat we ’s avonds weer verwacht worden op een discofeest. Lesgeven saai? Luizenbaantje? Veel vakantie en altijd vroeg vrij? Nee. Allemaal nee. Maar wat een topbaan. Ik weet niet of we die ‘dag’ meer verdienen dan anderen. Eigenlijk verdient iedereen zo’n dag. Man én vrouw. Omdat we allemaal wel eens huilen. Emmy van der Woude Docente wiskunde Maerlant-Lyceum

Tijdens ‘Beleef het Sieraad’ taxeert David Aardewerk horloges, edelstenen, zilver en sieraden op hun waarde. | Foto: Thoma

Sieraden.

Taxaties om mooie stu behoeden voor smel

H

et gaat een aantal mensen financieel beter, dus ziet de Federatie Goud en Zilver, brancheorganisatie van klokkenmakers, juweliers, zilveren goudsmeden, kans oude én nieuwe klanten aan zich te binden. Hiervoor wordt komende zaterdag ‘Beleef het Sieraad’ gehouden, een open dag waaraan in de Haagse regio zo’n zeven juweliers meedoen, ieder op geheel eigen wijze. Antiquair-juwelier David Aardewerk van Rocks and Clocks taxeert antieke sieraden, horloges en zilver. “Zoals in Tussen Kunst en Kitsch”. Of de aanloop in de zaak aan het begin van de Molenstraat net zo groot zal zijn als bij het populaire televisieprogramma, is afwachten, maar voor de zekerheid heeft Aardewerk zich verzekerd van de extra medewerking van Anjo Querido, nu gepensioneerd maar bekend van

Door Saskia Herberghs haar taxaties voor juwelier-taxateur Simons. Ook Berna van der Voort, vaste medewerker van Aardewerk, bepaalt de waarde van gouden en zilveren voorwerpen. De juwelier zelf: “Wij hebben kennis in huis van antieke en gesigneerde juwelen. Die kennis stellen we ter beschikking”. Fouten Taxatierapporten worden zaterdag niet gemaakt, maar Aardewerk denkt wel mensen voor fouten te kunnen behoeden. Bijvoorbeeld mensen die hun ‘oude goud’ aanbieden aan opkopers. “Omdat de goudprijs hoog is en er ook nog recessie is, wordt veel goud verkocht. Oók mooie antieke stukken’’. Vaak met één enkele blik kan Querido vaststellen dat deze stukken niet versmolten moeten worden tot sloopgoud. En anders zijn referentiestenen, refractometer, microscoop en loep bij de hand om nader onderzoek te doen. Aardewerk: “Bovenal moet je kijken naar wat je mooi vindt. Het slijpsel, de kleur en de zuiverheid van een diamant van de ene ring kunnen je meer aanspreken dan die van een briljant van een andere ring”. Dat hoeft met de prijs bijvoorbeeld niets te maken te hebben. Maar hij weet ook dat de populariteit van het ‘Tussen Kunst en Kitsch’-programma eveneens

wordt bepaald door de ‘schatten’ die af en toe tussen de spullen van minder allooi worden gevonden. “Mensen rekenen zich rijk’’, bevestigt Querido. Zouden dan straks niet veel klanten teleurgesteld kunnen afdruipen? Ze denkt van niet. “Je kunt heel goed uitleggen waarom iets niet zo bijzonder waardevol is’’. Door te vertellen over het materiaalgebruik en het tijdsbestek waarin iets is gemaakt, is goed te motiveren waarom het minder fortuinlijk uitpakt dan de eigenaar mogelijk heeft gedacht. Querido: “Je kunt dat eventueel via een omweg uitleggen, want een sieraad of zilveren voorwerp kan wel een grote emotionele waarde hebben’’. Maar het andere gebeurt ook wel eens. “Soms zeggen mensen: ‘Ik heb ook nog iets heel lelijks bij me’. Ik wil dat altijd graag zien, want daar komt dan vaak toch nog iets heel moois uit’’. Architect Dat ook Aardewerk inmiddels met een vakkundig oog kan taxeren, lag vroeger niet per se voor de hand. Want al waren zijn grootouders antiquairs/juweliers aan de Lange Poten en zijn inmiddels vijf van hun zes kleinkinderen juwelier, aanvankelijk had Aardewerk toch echt voor het vak van architect gekozen. Twintig jaar lang werkte hij voor architectenbureau Aardewerk & Partners,

15


Eten.

Stadsgroen.

Culinair festival VISSCH

‘Noordzeevis is het mooiste streekproduct van Nederland’

Voor het festival VISSCH wordt Visafslag Scheveningen omgetoverd tot een plek waar visliefhebbers hun hart kunnen ophalen en waar proeven, bereiden en beleven centraal staan.

Door Daphne Browne

N

as Vahé

ukken te ltoven onder andere aan de oude huisstijl van Randstad Uitzendbureau. Hij realiseerde sociale woningbouw, restaureerde twee woningen van Berlage en ontwierp een penthouse op Seinpost. “Maar ik zat altijd maar achter de computer’’. Achter diezelfde computer begon hij te handelen in oude polshorloges en de website die hij later opzette, is nog steeds de ruggengraat van zijn bedrijf. Na alsnog een vakopleiding te hebben gevolgd, opende hij twee jaar geleden deze zaak in de Molenstraat. “Het was vol in de crisis maar voor de etalage van het kleine winkeltje staat men zich vanaf het begin te verdringen, zoals Hagenaars die zich bijvoorbeeld gaan verloven, dagjesmensen uit de rest van Nederland en buitenlanders die hier werken. “Soms hebben ze al iets gezien op de website en nemen ze de gelegenheid waar’’. Of de open dag hem veel extra klandizie gaat opleveren, is dus de vraag. Aardewerk: “Ik heb geen idee of er veel mensen op afkomen. Als veel mensen zich per e-mail aanmelden, kan ik extra taxateurs vragen te komen’’. Aanmelden voor een taxatie is gewenst: [email protected] Meer info: www.beleefhetsieraad.nl

a Urk en IJmuiden heeft Scheveningen de grootste visafslag van Nederland. Dagelijks brengen Nederlandse vissers hier zo’n 35 soorten vis uit de Noordzee binnen. Ruim 85% van deze vis wordt vervolgens naar Zuid-Europa geëxporteerd. En dat is eigenlijk doodzonde. “Onze Noordzeevis is het mooiste streekproduct van Nederland en van Den Haag”, aldus Heino Walbroek, medeorganisator van VISSCH. Tijdens dit culinaire visfestival in de haven van Scheveningen is er weer ruime aandacht voor het beste uit onze Noordzee en laten diverse horecaondernemers zien wat je allemaal met deze vissoorten kunt doen. Als je beseft dat prachtige vissoorten als schol, kabeljauw, tong, makreel, rode poon en pieterman allemaal gewoon uit de Noordzee komen, krijg je al snel een idee van wat je tijdens VISSCH kunt verwachten. Foodtrucks, maar ook restaurants als It rains fishes, Savarin en Café de Bayonne presenteren zich tijdens het festival en bereiden voor de bezoekers hun mooiste en lekkerste visgerechten. Café de Bayonne, dat bekendstaat als typisch Baskisch restaurant, serveert bijvoorbeeld een paella, maar dan wel met vis uit de Noordzee. De foodtruck van Stach brengt naast een kabeljauwburger ook een mosselburger en bij weer een andere truck proeven bezoekers prachtige ceviche (rauwe vis gegaard in limoen- of citroensap) en gegrilde scheermessen. “Het festival is echt voor visliefhebbers maar is ook erg leuk om bijvoorbeeld kinderen wegwijs in de zee te maken”. Naast de verschillende foodtrucks is er genoeg te zien in de bijna 6000 m2 grote visafslag. “De sorteermachines zullen bijvoorbeeld gewoon blijven staan. Ook blijven de roldeuren open, zodat bezoekers een mooi uitzicht hebben over de haven en de kotters die hier aangemeerd liggen. In de hal zal ook een grote visshowtafel geplaatst worden waarbij uitleg gegeven wordt over iedere soort vis; er zullen filmpjes vertoond worden over de haven van Scheveningen, en de mijnzaal, de zaal waar iedere ochtend de visveiling plaatsvindt, wordt opengesteld voor bezoekers”. In het midden van de hal is een groot terras en is ruimte voor een podium waarop een dj Haagse bands afwisselt. Brouwerij Scheveningen is aanwezig met regionaal bier en uiteraard is er een wijnbar die mooie wijn schenkt bij het diverse visaanbod. Bezoekers kunnen op de vismarkt ook verse vis voor thuis aanschaffen. Organisator Heino heeft er duidelijk zin in. “De visserij is echt fantastisch, je eet hier de vis die ’s ochtends aankomt. Vis uit de Noordzee is het grootste streekproduct van Nederland, vis is gezond en mager en is een clean product met een verhaal. Als je beseft dat slechts 10% van de Haagse bevolking ‘regelmatig’ vis eet, dat is maar één keer in de twee weken, dan kan er voor een heleboel mensen nog een wereld opengaan.”

Het festival bezoeken is gratis. Bezoekers kunnen ‘parels’ à € 1,25 per stuk kopen om in te zetten als munten bij de verschillende restaurants. VISSCH, Visafslag Scheveningen. Vrijdag 9 tot en met zondag 11 oktober, vrijdag en zaterdag van 16.00 tot 23.00 uur, zondag van 12.00 tot 19.00 uur. www.vissch.nl

Gezelligheid bij VISSCH. | Foto: PR

Bollen werpen

Een onverdroten romanticus, dat ben ik. Want wat hou ik toch van het alom bekende nederlandse koekhappen, ringsteken, spijkerpoepen, zaklopen, ezeltje prik en sjoelen! Ik wil er voor de gelegenheid graag nog een variant aan toevoegen: het ouderwetse bollen werpen. Nee, gekheid, eigenlijk gaat deze column hierom: het is bloembollenplanttijd. En wij Hollanders zetten zo graag onze bloembollen op een keurig rijtje... alsof ze met een meetlint zijn geplaatst. Door een pietlut, een bedilal, een haarklover of een muggenzifter. Wie hier ooit mee begonnen is, is een raadsel, hoewel ik mijn hoed opeet als het die Carolus Clusius weer niet is geweest. Deze bollenliefhebber uit de zestiende eeuw studeerde rechten, medicijnen én plantkunde en kwam in 1593 via vage kennissen van de sultan aan enkele toen nog zeer exclusieve Ottomaanse tulpenbollen. Hij plantte ze in zijn hortus – netjes op een rij!- om ze te onderzoeken op medicinale werkingen. Zo’n veertig jaar later – Clusius was toen allang overleden – trok de nog steeds exclusieve tulp eindelijk de aandacht van rijke stedelingen. Zij kochten

de bollen om in de tuinen van hun grachtenhuizen te planten. Netjes op een rijtje, uiteraard. Langs het grindpad en goed in het zicht van de buren. Het bemachtigen van tulpenbollen werd binnen de kortste keren een enorme rage. De prijzen stegen: de gestreepte ‘Semper Augustus’ kostte omgerekend 1.155.000 euro, maar gelukkig vermeerderden de bollen zich jaarlijks vanzelf, anders dan kostbare schilderijen of Chinees porselein. Die tijden liggen achter ons. Voor een zakje tulpenbollen betaal je vandaag de dag nog geen 3 euro. Mijns inziens kunnen we daarom best stoppen met het suf op een rijtje planten van de bloemetjes. Ik pleit voor bollen werpen. Handenvol! Het werkt zo: bloembollen moeten uiterlijk half oktober de grond in. Kies een goeie plek: blauwe druif, anemoon, daslook, holwortel, knikkende vogelmelk, lenteklokje, wilde of boshyacinth, sneeuwklokje en kievitseitje mogen in diepe schaduw staan; krokussen en tulpen hebben een voorkeur voor een zonnige plek. Ga nu als volgt te werk: graaf een stukje border uit, een stuk grasveld desnoods, en werp vervolgens met een royaal gebaar handenvol bollen over de rulle aarde. Schep de uitgegraven grond weer vrolijk terug, hark de boel netjes aan en klaar is Clusius. Had de man maar geweten van deze bollenwerptruc. Had hem een hoop tijd gescheeld... Wendy Hendriksen

Belastingadvies in het hart van Den Haag Smit en de Wolf is hèt accountants- en belastingadvies-

de Wolf de kwaliteitsslag kunnen maken die heden ten

kantoor in Den Haag. Van starter tot middelgroot

dage van een accountantskantoor mag worden verwacht.

MKB-ondernemer bent u voor accountancydiensten, administratieve werkzaamheden of gedegen belasting-

Bent u benieuwd hoe Smit en de Wolf ook u of uw

advies bij Smit en de Wolf aan het juiste adres.

onderneming kan bijstaan in uitdagende tijden? Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.

Smit en de Wolf is door haar meer dan 35-jarige historie een betrouwbare en deskundige partner van ondernemend

Met een gerust hart ondernemen begint hier.

Den Haag en omstreken gebleken. Door investeringen in jonge en ondernemende specialisten met ervaring bij verscheidene grotere accountantskantoren, heeft Smit en

www.smitwolf.nl

Scheveningseweg 10 • 2517 KT Den Haag 070 356 07 95 • [email protected]

ZOVEEL BEGINT BIJ EEN KIND ALS WIJ HET KANSEN GEVEN

Welke kansen heb jij gekregen waardoor je verder bent gekomen in het leven? Waar heb jij je talenten ontdekt? UNICEF vindt dat elk kind, kind moet kunnen zijn, want dan kan het later bergen verzetten. En daarom steunt Den Haag -de stad van vrede en recht- in 2015 UNICEF.

HOEVEEL BEGINT BIJ JOU? DEN HAAGVOORUNICEF.NL

17


Koken met ...

Paul van Waarden

-

Paul van Waarden is één van de bekendste Haagse chef-koks. Jarenlang zwaaide hij de scepter in zijn gelijknamige sterrenrestaurant in Rijswijk, restaura nt At Sea in Scheveningen en De Keuken Van Waarden-Azië. Momenteel is hij culinair adviseur en geeft hij les op de Horeca Academie aan het Esperantoplein 5. Voor DHC schrijft hij wekelijks eenvoudig te bereiden recepten.

Adres Galileistraat 160, Den Haag Telefoon 070 888 55 55 Info www.restaurantsymbiose.nl Geopend woensdag tot en met zondag van 17.00 tot 23.00 uur Voorgerechten vanaf € 5,50 Hoofdgerechten vanaf € 16,50 Nagerechten vanaf € 6,50

Dragon marshmallows Nodig voor 4 personen: ◯ 1 bos dragon ◯ 125 gram poedersuiker ◯ 400 gram kristalsuiker ◯ 1 eetlepel golden syrup (te koop in de Chinese super) ◯ 6 blaadjes gelatine ◯ 4 eiwitten

Ik las gisteren op een site dat je eiwitschuimpjes kunt maken van het vocht uit een blik kikkererwten. Ik dacht eerst: waarom zouden we dit willen? Maar de uitleg was heel duidelijk: voor mensen die niets van een dier willen eten en toch eiwitschuimpjes willen maken. Ik heb het nog niet geprobeerd, maar mijn nieuwsgierigheid was wel gewekt. Het is heel simpel. Giet een blik kikkererwten af en vang het vocht op. Daar doe je wat suiker bij en dan moet je dat goed opkloppen. Ik moet eerlijk bekennen dat ik de smaak van het vocht uit een blik bonen, kikkererwten of kapucijners altijd erg lekker vind, sorry. Dus is dit goed nieuws. Normaal gooi ik het vocht na het opwarmen weg. Nu kunnen we eens proberen om er wat lekkers van te maken. Ik ga het snel eens proberen, tot die tijd een recept voor u van dragon marshmallows.

Contant & pin

Eetrubriek

Bereidingswijze: Doe de kristalsuiker met wat water in een pannetje. Snij de dragon mooi fijn en doe die bij de suiker (veel dragon). Doe de golden syrup erbij en laat dit zachtjes trekken op een laag vuurtje met een deksel erop. Laat dit liefst een dag er intrekken, zet dan wel het vuur uit! Week de blaadjes gelatine in koud water. Zeef daarna alle dragon eruit en vang de suikerstroop op in een pannetje, nu terug op het vuur en zachtjes inkoken. Als het dikker aan het worden is en de bellen groter, zo rond de 121 graden Celsius, zet dan het vuur laag. Klop de eiwitten op met een klein beetje poedersuiker. Giet dan de warme suikerstroop in het opgeklopte eiwit, voorzichtig, in een klein straaltje. Nu doe je de gelatineblaadjes erbij (zonder water, dus eerst goed uitknijpen). Dan gaan we de massa koud kloppen. Dit duurt een lange tijd. Klop de eiwitmassa koud op een lage stand, dus niet zo’n snelle stand. Bestrooi een ruime platte bak met poedersuiker en giet daar de koud geklopte eiwitmassa in. Bestrooi de bovenkant met poedersuiker en zet hem koud. Laat hem opstijven. Als hij goed koud is, kunnen we hem snijden. Proef maar hoe verrassend lekker dit is.

advertentie

Een kwestie van smaak met ...

Marius van der Vliet Sinds Marius van der Vliet in oktober 2005 zijn zaak Marius, Jouw Wijnvriend! opende aan de Piet Heinstraat, weten buurtbewoners en horecazaken hem te vinden. Hij werkt het liefst met ambachtelijk werkende wijnboeren. En dat die meestal beperkt produceren, vindt Marius juist prima. Die kleine oplagen treft u aan in zijn wijnwinkel.

Tierras de Murillo Rioja Crianza 2012

B

odegas San Esteban is de eerste coöperatie van wijnbouwers van de Rioja, in 1953 opgericht door zestien vooruitstrevende druiventelers. Sindsdien blijft deze bodega de concurrentie voor, dankzij een voortdurende vernieuwing van wijnkelder en wijngaarden. De belangrijkste rode wijn van Bodegas San Esteban is de op eikenhout gerijpte crianza. Deze wijn wordt uitsluitend gemaakt van perfect rijpe tempranillo, afkomstig van wijnstokken die gemiddeld meer dan dertig jaar oud zijn. De crianza rijpt een jaar op het voor rioja traditionele Amerikaanse eikenhout, maar ook gedeeltelijk op Frans eiken. Deze verfijnde en elegante rode wijn is een voorbeeld voor deze beroemde Spaanse wijnstreek. Proefnotitie: Volrode wijn met een rijp, fruitig aroma van bessen, kruiden en een fijne eikenhoutnuance. Vol en rond van smaak, met zachte tannine en een geurige afdronk. Heerlijk bij: vele gekruide gerechten, zowel met gevogelte als met vlees, maar ook bij pittige voorgerechten. Prijs: normaal € 8,95, in de maand oktober € 7,95 per fles Bestellen bij: Marius, Jouw Wijnvriend! Piet Heinstraat 93, 2518 CD Den Haag. [email protected] of 070 3633100

+ gebruik van kruiden en smaken + verrassend - snoepjes bij de koffie

Symbiose Vegetarisch

A

ls twee verschillende organismen samenleven en dit voor ten minste één van beide voordelig of zelfs noodzakelijk is, spreekt men over symbiose. Bij Restaurant Symbiose aan de Galileistraat kan de mens zich te goed doen aan tal van smakelijke organismen, behalve aan dode dieren. In dit kleine en sfeervolle huiskamerrestaurant wordt gewerkt met een menu met louter vegetarische gerechten. Een groot gedeelte van het aanbod is ook glutenvrij of zelfs veganistisch. Over het algemeen word ik nooit bijzonder warm van deze termen, ik ben een rasechte carnivoor, maar ook ik weet dat de verrassingsfactor bij vegetarische gerechten vaak een stuk groter is dan bij de gemiddelde rotisseriekip of plak dry aged Angus beef. Dat die verrassingsfactor eraan zit te komen, merken we al bij het kiezen van de voorgerechten, we willen eigenlijk alles wel proberen. De beignets van wortel en koriander met gegrilde panir (een Indiase kaassoort), soep van bataat (zoete aardappel) met kokos en citroengras of mungbonen met een zwarte linzensalade, citroentijm en tofu. Allemaal klinkt het interessant en de keur aan ingrediënten en kruiden maakt meer dan nieuwsgierig. Uiteindelijk starten we met een omelet met gekarameliseerde venkel en balsamicoazijn en de veganistische miniburger (beide € 6,50). We bestellen er een glas Pays d’Oc, een Terre des Olivettes, bij (€ 3,60), een prima wijn, een allemansvriend. De omelet is aangekleed met een mengsel van zoetige venkel en afgetopt met rucola en twee plakken geitenbrie. Een fijne combinatie van smaken en structuren. De miniburger is gemaakt van zwarte bonen en maïs en heeft hierdoor een soort vleesstructuur. In de bijgeserveerde saus proeven we augurk en de aardse smaak van kerrie; we zijn aangenaam verrast. We vervolgen onze vleesloze trip met een glutenvrije lasagne (€ 17,50) bestaande uit gegrilde plakken courgette en linzen in een rijke tomatensaus waarin we onder meer kappertjes en bleekselderij ontdekken. De gegratineerde kaas bovenop zorgt voor wat pit, de dilleroom zorgt voor de frisheid en de huisgemaakte chips zorgen voor een bite, kortom, een gerecht dat aan alle eisen voldoet. Ook de bijgeserveerde salade is helemaal in orde, plakjes komkommer in een frisse dillesaus vergezellen de kraakverse notensla. In mijn glas heb ik inmiddels opnieuw een Pays d’Oc laten inschenken, ditmaal een aardige rode Bondeville (€ 3,60). Ondertussen prikt de overkant in een punt kruidige polenta met erbij hartige shiitake in een puike saus van tuinbonen, doperwten en witte wijn (€ 17,50). Het bord gaat bijna schoon terug de keuken in. Ten slotte proberen we nog een veganistische crumble (€ 6,50) met in Van Kleef-likeur ingemaakte perziken en een bol steranijs-ijs. De kruimels hadden van mij wel iets grover en krokanter kunnen zijn, maar ook deze fijne crumble combineert goed met de zoete, kleverige perziken en de hinten steranijs uit het ijs zorgen voor de nodige diepgang. Mijn gast heb ik al een tijdje niet gehoord, die is verloren in zijn brownie (€ 6,50) en het satijnachtige frambozenijs dat erbij geserveerd wordt. We sluiten af met een espresso (€ 2,20) en een bakje snoepjes. Deze laatste zijn niet huisgemaakt ‘maar wél biologisch, vegetarisch, suiker- én glutenvrij!’, lacht de gastvrouw. Ik lach vriendelijk terug, maar ben intussen haastig op zoek naar een servet of maar iets om deze gorigheid in uit te spugen. Dit zijn letterlijk de smerigste snoepjes die ik ooit geproefd heb en dat is een onaangename afsluiting van een verder prima avond. Ondanks dat hebben we genoten van de huiselijke, smaakvolle gerechten van Symbiose. De handgeschreven bon bedraagt € 79,80. Daphne Browne

18 | sport


Chris

Meer Hagenaars graag De website van ADO Den Haag is een dankbare bron voor journalisten en columnisten. Ze kunnen daar bijvoorbeeld op vinden waar de spelers zijn geboren. Van de elf ADO’ers die afgelopen zaterdag tegen NEC in de basis stonden, komen er tien uit Brondby, Haarlem, Leersum, Rotterdam, Delft, Paramaribo, Virum, Amsterdam, Hiroshima en AthisMons. Slechts één speler, Danny Bakker, is Hagenaar. Je kunt op ADO’s website ook beleidsmatige informatie vinden. Zo is er bij ‘Missie’ onder meer te lezen: ‘ADO Den Haag is een voetbalclub die met het product voetbal en de daaraan gekoppelde kernwaarden, zijnde strijd, passie en Haagse bluf, mensen aan zich verbindt’. Bij ‘Visie’ staat dat men ‘extra aandacht voor de jeugdopleiding’ heeft en dat de kernactiviteit van de club is: ‘het winnen van wedstrijden en plezieren van bezoekers’. Het formuleren van missie en visie is bij elke onderneming altijd een enorme klus. Over de teksten wordt soms weken gedaan. Dat is bij ADO Den Haag ongetwijfeld ook gebeurd. Er is dan ook niets mis met missie en visie van de club. Het vervelende is evenwel dat er op dit moment onvoldoende van terug te vinden is op het veld. Voor strijd, passie en Haagse bluf heb je namelijk Hagenaars nodig. Daar heeft de club er dus te weinig van. Zijn ze er dan niet? O zeker, in Den Haag lopen talloze talenten rond die voldoen aan de eisen zoals in de missie omschreven. Je moet ze alleen zien. Daarom vanaf deze plek een goedbedoeld advies aan algemeen directeur Jan Willem Wigt: geef prioriteit aan hervorming van het scoutingapparaat, of liever, de beoordelingscriteria waarmee scouts op pad worden gestuurd. Leg meer nadruk op de elementen zoals ze in de missie zijn omschreven. Een balletje hooghouden kan iedereen, en als je het niet kunt, kun je het leren. Maar strijd, passie en Haagse bluf moet je in je hebben. Daar moet dus vanaf nu primair op worden gescout en geselecteerd. En wel zo intensief dat er straks in elke wedstrijd minimaal zes Hagenaars in de basis staan van ADO 1. Hoe dat aan de voetbaltechnische leiding moet worden verkocht, weet ik even niet. De hoofdtrainer komt uit Paramaribo, de technisch manager uit Amsterdam. Gelukkig telt de Raad van Commissarissen sinds kort een wereldtopper met een Haags hart. Chris Willemsen

In de catacomben de seconden aftellend tot de opkomst voor het duel tegen Turnhout.| Foto: Bert Tielemans.

Wat Chris Eimers met Hijs Hokij wil:

‘Iedere dag weer een stukje beter worden’ In Groep A van de nieuwe BeNeLeague maakte Hijs Hokij een vliegende start. Dat gebeurde onder leiding van de nieuwe trainer Chris Eimers (43), tevens bondscoach. Hoog tijd voor een introductie: “Er was al langer sprake van geflirt”. Door Martin van Zaanen

‘M

eneer, meneer, doet u mee aan het puckspel?’, klonk het vrijdagavond 2 oktober vertrouwd vanachter het kraampje van de fanclub van Hijs in de ontvangsthal. Gelukkig, dat was alvast één ding dat er tussen eind vorig seizoen en begin deze jaargang niet was veranderd. Ook vond bij de eerste thuiswedstrijd in de rust van de eerste periode weer het ritueel van het Fly-Over Puckspel plaats. Hierbij gooien de deelnemers na het signaal van de omroeper hun puck richting middenstip. Wie er het dichtst bij komt, wint dertig euro, de runnerup ontvangt er tien, en die prijzen zijn direct te incasseren. Typisch gevalletje van tel-uit-je-winst. Winnaars mogen ook meedoen aan het finalespel op vrijdag 26 februari 2016, de laatste thuiswedstrijd, tegen rivaal Hotwing Panters uit Zoetermeer. Dan te winnen: een complete bromfietsopleiding. Overige vertrouwde elementen: voor de wedstrijd uit de speakers het opzwepende ‘Don’t you worry ’bout a thing’. Ook rapte er weer ouderwets een boze rapper dat ‘To be the best you gotta beat the best’. Toen de Haagse ijshockeytrots voor het duel tegen Turnhout Tigers het ijs op spurtte, gebeurde dat net als altijd op de tonen van ‘The boys are back in town’ van Thin Lizzy. Hijs was de week ervoor met een 5-9 zege uit tegen Heist op de Berg aan de competitie begonnen. Afgelopen vrijdag volgde daarop, voor 1150 toeschouwers, een nipte 4-3 overwinning. Voor aanwinst Marcel Kars (Heerenveen) was een goal plus een assist te noteren, terwijl ook Joey Verreijen, Mitchel van Bentem en Marco Bommezijn tot scoren kwamen. Voor Tigers belandden Jared Henderson, Brad Devereaux en Stef Coolen op het scoreformulier. Na afloop werd trainer Chris Eimers door Peet Solleveld voor het clubka-

naal geïnterviewd. Nee, hij was niet tevreden over hoe ze het tweede duel hadden gespeeld. “Oké, we hebben de punten. Maar we hebben niet in ons eigen hoge tempo gespeeld; we stonden meer stil dan dat we schaatsten. Met minimale inzet hebben we maximaal resultaat behaald. Als je stilstaat, is dat heel makkelijk te verdedigen. Het moet effectiever”. Terug naar de avond ervoor, eveneens in De Uithof. In een lege kleedkamer, een uur voordat de laatste training van de week zou plaatsvinden. De selectie traint drie keer per week. Toen Eimers de schema’s schetste, maakte hij de indruk het aantal oefensessies liever hoger te zien. Maar dat klopte niet helemaal: “In eerste instantie eerder liever langer dan meer. Ja, ik redeneer zo: als je toch op het ijs staat, kun je net zo goed even doorgaan. Na een uur, een uur en een kwartier, moeten we eraf. Heeft met ijshuur en dus geld te maken. Daarbij moeten we de fysieke belasting niet te ver doorvoeren, want de jongens hebben er allemaal een baan naast of gaan naar school of een combinatie daarvan. Maar dat is nu eenmaal de huidige situatie. De club heeft zich na de financiële problemen van twee jaar geleden weer fantastisch opgericht, maar zal eerst weer vlees op de botten moeten krijgen. Veel ruimte in het budget is er nog niet”. In hoeverre zet dat een rem op uw ambities? Is het voor u zo niet werken met beperkingen? “Dat heeft als voordeel dat er nog veel progressie is te boeken. En dan ook nog op meerdere, uiteenlopende vlakken. Zo zouden de kleedkamers wat moderner kunnen. Hebben we geen fysiotherapeut die volledig tot onze beschikking staat. Ook is hier geen videoanalysesysteem voorhanden. Zouden zulke dingen er volgend seizoen wel zijn, ben je ineens een stuk verder”. Dat er geen videoanalysesysteem is, verandert dat veel aan de manier van voorbereiden? “Nou ja, in feite blijft de essentie hetzelfde. Qua analyseren is het kijken naar de sterke punten van de tegenstander, maar vooral wat hun zwakke punten zijn en dan zien waar en hoe wij ze pijn kunnen doen. In eerste instantie

gaat het om ons eigen spel, dat wij de dingen doen waar wij goed in zijn”. Wat kunnen we zeggen over de huidige selectie? “Over de spelersgroep geen klachten. Erg leergierig, veel toewijding en passie. Ze doen het op amateurbasis en ondanks altijd wel een paar afwezigen vanwege school of werk, zijn er altijd rond de twintig man op de training. Aan de puck heel talentvol, de uitdaging ligt grotendeels in het spel zonder de puck. Onze gezamenlijke insteek: iedere dag weer een stukje beter worden”.

Restant programma 2015 Zaterdag 10 oktober IJ.V. Amstel Tijgers vs Hijs Hokij Vrijdag 16 oktober Ahoud Devils Nijmegen vs Hijs Hokij Vrijdag 23 oktober Hijs Hokij vs Laco Eaters Geleen Vrijdag 30 oktober Hijs Hokij vs Tilburg Trappers Zaterdag 14 november Panters Zoetermeer vs Hijs Hokij Vrijdag 20 november Hijs Hokij vs IHCL Leuven Zondag 22 november Phantoms Deurne vs Hijs Hokij Vrijdag 27 november Hijs Hokij vs Unis Flyers Heerenveen Vrijdag 04 december Hijs Hokij vs Dordrecht Lions Zondag 13 december HYC Herentals vs Hijs Hokij Zaterdag 19 december Dolphin Kemphanen vs Hijs Hokij

Vaste waarde Toen de 43-jarige Eimers in Den Haag tekende, kwam niet zomaar iemand binnenlopen. Hij begon als speler in geboorteplaats Groningen. Via Heerenveen, Rotterdam en Geleen belandde hij in Hull en Swindon, waar hij bijna honderd duels speelde. In 1997 keerde hij terug naar Nederland. Eerst Heerenveen, toen Amsterdam, en daar stopte hij na seizoen 2005-2006, na ruim vierhonderd wedstrijden in de eredivisie. Ook op vertegenwoordigend niveau heeft hij veel ervaring. Zo doorliep Eimers de nationale jeugdselecties en werd hij op zijn twintigste voor Oranje geselecteerd. Met uitzondering van editie 2000 was hij elk jaar present bij het WK en was hij

met ruim zeventig interlands een vaste waarde voor de diverse bondscoaches. Inmiddels is hij na dienstverbanden als trainer bij Heerenveen, Nijmegen (2010 landskampioen), Geleen (landskampioen 2012 ) en de afgelopen drie jaar Heerenveen zelf drie jaar bondscoach, waarvan het eerste jaar als assistent. Wat voor speler was u? “Een aanvaller. Niet echt een natuurlijke scorer, daar moest ik altijd wel hard voor werken. Wel was ik tactisch sterk. Ik was het beste in de belangrijke wedstrijden”. Wat zegt dat over u? “Hm, misschien dat ik goed met druk kon omgaan. Wellicht ook dat dan mijn talent pas echt werd uitgedaagd. En waarschijnlijk een combinatie van beide”. Waarom bent u in Den Haag aan de slag gegaan? “Ja, de mogelijkheid deed zich voor. Ik moet toegeven: ik heb dat eerder ook al gewild. Mooie club. Wat dat betreft was er al langer sprake van wat geflirt. In de komende tijd moeten we kijken of het tot een mooie sportromance kan uitgroeien”. Vooralsnog kunnen we zeggen: vliegende start. “Toch is er nog een hoop werk aan de winkel. Maar zoals gezegd: inzet en bevlogenheid, daarop is in ieder geval niets aan te merken. Kunnen we zeker wat mee”. Waarom moeten de lezers van Den Haag Centraal vrijdagavond ook eens een kijkje komen nemen aan de Jaap Edenweg 10? “Ten eerste vanwege de sfeer. Die is altijd goed. Maar vooral voor de sport zelf. Tip voor nieuwkomers: probeer naast iemand te gaan zitten die je de regels een beetje kan uitleggen. Anders zie je door de bomen het bos niet. Zodra de essentie wordt uitgelegd, ga je al meer zien: de patronen, de lijnen, de verrassingen. En de volgende keer en de keer erop wéér meer. Er zit zoveel in dat ijshockey, daar kan ik uren over praten”. Helaas begint de training zo. “Inderdaad. Op naar het ijs. Daar ben ik sowieso het liefst”.

sport |


19

Ambitieus Haaglandia in stapjes hogerop In de schaduw van de topklasseclubs SVV Scheveningen en HBS bouwt hoofdklasser Haaglandia/ Sir Winston rustig aan een solide voetbalorganisatie. De Rijswijkers willen op termijn een rol van betekenis in het zaterdagvoetbal spelen, maar haast is er niet. Trainer Maurizio Ceccucci wil dit seizoen voorlopig gewoon punten pakken. Door Bert Tielemans

Het is wel eens anders geweest. Maar het is rustig aan de Rijswijkse Schaapweg. Als altijd ligt het Haaglandia Stadion er als om door een ringetje te halen bij. Vlaggen van de trouwe sponsor Sir Winston in top en ook de Engels aandoende hoofdtribune uit 1969 verkeert in goede staat. “Aan de accommodatie zal het niet liggen”, zegt John van Kuijeren. De technisch directeur is sinds jaar en dag de architect van het project Haaglandia. Na de fusie tussen RVC/Rijswijk en het Haagse FC Kranenburg bouwde Van Kuijeren gestaag aan een topklasser van formaat in het zondagvoetbal. Vijf seizoenen kwamen de Rijswijkers in de hoogste amateurdivisie van Nederland uit. Een tweede plek achter Achilles’29 in 2013, onder leiding van trainer Edwin Grünholz, was het hoogtepunt. Toch mislukte het zondagproject. Gebrekkige publieke belangstelling, hoge kosten en financiële problemen stonden in de weg. Haaglandia koos ‘voor de zaterdag’ en liet de topklasse voor wat het was. Ondanks dat het zaterdag-

team ‘slechts’ in de eerste klasse uitkwam, twee treetjes lager op de competitieladder. “Voor ons een logische keuze. Een stapje terug om er straks twee vooruit te zetten, want we willen wel het hoogst haalbare halen”, zegt Van Kuijeren. De technisch directeur is overtuigd van de aantrekkingskracht van het zaterdagvoetbal. “Na de promotie vorig seizoen is nu de hoofdklasse onze uitdaging. Een prachtige competitie met mooie tegenstanders. We trekken ook gelijk meer toeschouwers en de ploegen uit de Bollenstreek als Quick Boys moeten nog komen”. Quick Boys “Daar verheug ik me nu al op”, glundert secretaris Caroline Verstraate. “14 november staat met vette letters in mijn agenda, ik reken op minstens acht bussen met Katwijkse Quick Boys-supporters”. Verstraate is de spil van Haaglandia. Secretaris in het bestuur, jeugdcoördinator, kantinezaken en bovenal teammanager van de selectie. Lachend: “Vandaag heb ik alleen de wc’s niet schoongemaakt”. Dat haar ‘draakjes’, zoals ze de spelers liefkozend noemt, dit jaar nog maar weinig punten pakken, doet haar pijn, maar bij de pakken neerzitten zit niet in de aard van het beestje. “We hebben te veel ellende meegemaakt de laatste jaren, dit overleven we ook wel weer. Het zijn ook niet de minste ploegen waartegen we spelen”. “Met de zaterdag zijn we vijf jaar op rij gepromoveerd”, rekent John van Kuijeren voor. “In de hoofd-

klasse spelen we nu met misschien wel het kleinste budget. Natuurlijk willen we hogerop, in de toekomst, maar laten we nu vooral rustig blijven. Handhaven dit seizoen, dat zou al geweldig zijn”. Andere wetten Trainer Maurizio Ceccucci, sinds drie jaar hoofdtrainer van Haaglandia, deelt die mening. “Vijf jaar geleden leek het me prachtig om tegen Quick Boys te spelen voor misschien wel 2500 man publiek. Nu staan we er straks, nog steeds leuk, maar alleen als je er ook punten pakt”. De trainer realiseert zich dat in de hoofdklasse andere wetten gelden: “Je wordt de eerste weken met de neus op de feiten gedrukt tegen top-vierploegen. Een fout wordt direct afgestraft en als je er dan net een paar te veel maakt, dan wordt het lastig”. Toch is Ceccucci positief gestemd. “Dat het nu even niet lukt is teleurstellend voor iedereen, maar geen ramp. We hebben nog zoveel wedstrijden voor de boeg waar we gewoon punten kunnen pakken. De ambitie is blijven knokken voor de punten en vier ploegen onder ons houden. Een reële ambitie voor Haaglandia”. Haaglandia won overigens zaterdag voor het eerst, met 5-0 van Sportlust’46. Caroline Verstraate: “Het komt goed. Weet jij trouwens nog een goede videocameraman? We willen beelden gebruiken bij wedstrijdanalyses. Daar leren we van. En, volgende keer is er ook weer een zangertje in de kantine! Het komt allemaal goed met Haaglandia”.

Simeon Catharina: ‘Ik had ADHD met vier hoofdletters! Daarom ben ik op judo gegaan’. | Foto: Bert Tielemans

Judoka Simeon Catharina wordt met wereldtitel senior

‘Ze zien me nog steeds als een klein gozertje’ Simeon Catharina is hard op weg om de beste Haagse judoka aller tijden te worden. De pas 17-jarige Catharina maakte dit jaar op de mat een groeispurt door. Met als hoogtepunt de wereldtitel onder 18 jaar in augustus. Zijn ultieme doel: olympisch kampioen worden. “Maar Rio komt nog te vroeg”. Door Klaas-Jan Droppert

Z

Maurizio Ceccucci: ‘Leuk, Quick Boys voor 2500 man, maar alleen als je er ook punten pakt’. | Foto: Frans de Best

ijn in Serajevo behaalde wereldtitel in de klasse tot 90 kilogram is zo vers, dat niet eens alle leden van zijn club Lu Gia Jen de mogelijkheid hebben gehad om hem te feliciteren. Van die gelegenheid maken ze gebruik tijdens het interview in de kantine van de budoclub. “Helemaal onverwacht was die titel niet. Dit was het laatste jaar dat ik kon meedoen. Ik was ouder en sterker dan sommige deelnemers”, constateert Simeon Catharina nuchter. Die titel mag dan niet helemaal een verrassing zijn, het past wel in het plaatje dat hij dit jaar als een komeet omhoog geschoten is. Naast zijn wereldtitel won hij in drie Europa Cups, werd hij derde op het Europees kampioenschap voor junioren en behaalde hij brons op de Europese Jeugd Olympische Spelen. “En ik won een medaille op een heel sterk toernooi in Bremen. Dat was geen Hagenaar in veertig jaar gelukt. Ja, dit is het jaar van mijn doorbraak geweest. Ik heb echt grote stappen gezet”. Die resultaten zijn het werk van twaalf jaar hard trainen bij Lu Gia Jen in de Baambruggestraat. “Ik woon drie straten verder”, zegt de zoon van een Nederlandse moeder en een vader uit Curacao. “En had ADHD met vier hoofdletters! Mijn moeder werd gek van me. Daarom ben ik op mijn vijfde naar judo gegaan. Om mijn energie kwijt te kun-

nen. Sindsdien heb ik nooit een andere sport willen doen”. Allround Catharina, die binnenkort zijn studie voor elektromonteur aan het ROC Mondriaan hoopt af te ronden, omschrijft zichzelf als een allround judoka. “Mijn sterkste punt is mijn kracht. Ik kan aanvallen maar ook afwachten. Elke partij is anders en zo benader ik het ook. Pas op de mat voel je aan wat je moet doen”. Met deze wereldtitel op zak kan hij zich gaan richten op zijn toekomst. Die ligt in een andere gewichtsklasse. “Eigenlijk begin ik weer op nul. Ik moest me maar zien te kwalificeren voor het Nederlands kampioenschap”. Dat lukte Catharina, maar hij werd in de eerste ronde van het NK uitgeschakeld. “Ik judo binnenkort niet meer in de klasse tot 90 kilogram maar in die tot 100 kilogram. Daarom wil ik nog sterker worden, 103 kilogram wegen en dan voor een wedstrijd afvallen tot 100”. En dan is er nog de overstap naar de senioren. “Die is niet nieuw, want ik train al twee jaar mee met de senioren omdat ik veel te sterk ben voor mijn leeftijdsgenoten. Hoe dat is? Ik moet me gewoon weer bewijzen tegen mannen als Henk Grol. Zij zien me nog steeds als een klein gozertje”. Met Grol is de voornaamste kandidaat genoemd om in zijn nieuwe gewichtsklasse Nederland volgend jaar op de Olympische Spelen te vertegenwoordigen. Voor Catharina is het grootste sporttoernooi ter wereld nog ver weg. “Rio komt te vroeg voor mij. Als alles meezit haal ik de Olympische Spelen van 2020 maar die van 2024 is realistischer. Of dat niet te ver weg is? Nee, ik heb er alles voor over om olympisch goud te halen. Ik ben iemand die doelen stelt en die vervolgens ook gaat halen. Eerder stop ik niet”.

20 | de achterpagina


| Foto: Eveline van Egdom

1

Ferry Mingelen Buurt “Het Huijgenspark en alles eromheen vind ik tegenwoordig erg leuk. Ik ben gek op boten en er is daar een mooi haventje met oude schepen en de Ooievaart. Ook houd ik van gemengde buurten, daar zit veel leven in”. Koffie “Iedere keer na het sporten bij Knetemann drink ik cappuccino bij Walter Benedict op de Denneweg”. Kledingwinkel “Uit de tijd dat ik door de stylistes van de NOS werd gekleed, heb ik nog zoveel pakken over dat ik sindsdien niets meer heb aangeschaft. Ja, wel eens een over-

2

| Foto: Sasha Maksymenko

hemd bij Suitsupply op de Plaats. Wandelkleding koop ik bij Bever Sport”. Politicus m “Kees van der Staaij van de SGP is natuurlijk zwaar gereformeerd, maar erg geestig. Een uitstekend politicus, die zijn positie gebruikt om invloed uit te oefenen. Vroeger stond zijn partij buiten de macht, nu bereikt hij veel met zijn kleine fractie. Als hij iets zegt, luistert iedereen”. Politicus v “Jolande Sap, oud-fractievoorzitter van GroenLinks, vond ik een

verstandige en moedige vrouw. Jammer dat ze weg moest door gebrek aan politieke antenne”. Lunchroom “Gesprekken met bronnen voer ik meestal bij Barlow <2> op het Plein. Ze hebben goede broodjes, een attente bediening en een open haard in de winter”. Gebouw “De Electriciteitsfabriek aan de De Constant Rebecquestraat vind ik een stoer industrieel gebouw. Met die buizen straalt het pand kracht uit”. Afbreken “Alles buiten de Archipel, nee dat is onzin. De oude raadzaal naast de Grote Kerk was al lelijk, maar met die winkels eraan vastgeplakt is het er niet beter op geworden”. Uitgaan “Het leukste avondje uit is voor mij een première van een mooie toneelvoorstelling in de Koninklijke Schouwburg <3>. Mijn vrouw is actrice, ik kom dus veel in het theater. Na afloop is er meestal een leuke borrel met allerlei bekenden. De komende periode zal ik veel zien, want ik ben voorzitter van de jury van de Nederlandse toneelprijzen 2016”. Festival “Je ziet in Den Haag door de festi-

3

| Foto: Facebook/Koninklijke Schouwburg

Ter plekke Door Caroline Ludwig

vals het bos niet meer. Theater op locatie vind ik altijd leuk. Vroeger gingen we met de jongens naar de Parade. De laatste jaren waren we steeds met vakantie”. Auteur “Alexander Münninghoff heeft met ‘De Stamhouder’ een prachtig boek geschreven over zijn jeugd en zijn familie, die zich uiteindelijk in Voorburg vestigde. De vertelling reikt tot ver buiten deze kleine stad, zo niet-Haags”.

4

| Foto: Wim de Bie

Typisch “Bekende politici kunnen hier zonder lastiggevallen te worden over straat of op een terras zitten”. Gebeurtenis “De belangrijkste politieke gebeurtenis is de moord op Pim Fortuyn en de rellen daarna op het Binnenhof. De eerste keer in lange tijd dat iemand in Nederland werd vermoord om zijn ideeën. Het zorgde voor een verregaande verandering in de politieke cultuur”. Lekkernij “Een broodje pikante makreel bij de vistent op het Buitenhof en op zaterdag huisgemaakte citroentaart bij Limoncello in de Bankastraat”. Hagenaar m “Wim de Bie <4> vind ik een originele denker. Ik heb respect voor

mensen die lang scherp blijven en doorgaan met waar ze goed in zijn”. Hagenaar v “Ik zou hier een actrice willen noemen, maar dat mag niet vanwege die Toneelprijzen. Het wordt nu Annelies <5>, het kaasmeisje van de Bankastraat. Ze ziet er uit als Frau Antje en weet ontzettend veel van de producten”. Café “De Kleine Witte is een van de weinige cafés waar ik kom. Een ouderwetse bruine kroeg, met een heel gemêleerd publiek: jong, oud, één grote drukke massa”. Ondergewaardeerd “Er is veel kritiek geweest op het Zuiderstrandtheater. Scheveningers riepen dat het voordeel van de Duitsers was dat zij hun bunkers tenminste onder de grond bouwden. Ik ben enthousiast over het mooie toneel en de brede gangen”.

5

| Foto: Twitter/AnneliesvdEnde

Geheime tip “Bij vishandel Hollands Spoor aan de Stationsweg eet ik regelmatig een gebakken visje met salade. Heerlijk en betaalbaar”. Omrijden “Op zaterdag- of zondagochtend fiets ik veel door de stad, iedere keer door een ander deel. Ik rijd dus constant om”.

Ferry Mingelen <1> (1947) was vele jaren de man die de vaderlandse politiek vertaalde voor het gewone volk. Hij groeide op in Rijswijk en woonde lang in Voorburg. Sinds 1969 is hij actief in de media. Eerst voor het Vrije Volk, later voor Trouw en van 1984-2014 bij de NOS. Tussendoor was hij vier jaar correspondent in Brussel. Hij geeft nu politiek commentaar bij ‘Pauw’, zit congressen voor en schrijft wandelverhalen. Zijn eerste Haagse huis stond in 1990 aan de Molenstraat. Met vrouw Marike en hun twee zoons (18 en 13) woont hij in de Archipelbuurt.

advertentie

Proeverij “Verhalen

van Zuivere Wijn”

31 oktober, 15.00 tot 17.30 uur Idazaal, Prinsestraat 37, Den Haag

Tjitske Brouwer

De belangstelling voor biologische wijnen groeit. Maar wat valt er te zeggen over de kwaliteit van deze wijnen? En wat zijn biodynamische wijnen eigenlijk? Iets met de maanstanden en de bodem? Hype of oude wijsheid? Zweverig of juist bijzonder aards?

Mme Bouquet wijnselecties www.mmebouquet.com

Nederlands’ bio-wijn expert Tjitske Brouwer opent de najaarsproeverij “Verhalen van Zuivere Wijn” van Mme Bouquet Wijnselecties op 31 oktober van 15.00 tot 17.30 uur in de Idazaal (Prinsestraat 37). Aansluitend kunt u een fraaie selectie biologische en biodynamische wijnen proeven.

LEZERSAANBIEDING

Toegang: € 12,50 (Mon Bouquet abonnees gratis) Lezers van deze krant ontvangen twee kaarten voor de prijs van een. Kaarten aan de zaal of via ww.mmebouquet.com o.v.v. “DHC-lezersaanbieding”

}

Recommend Documents