}

}<(l(tp$=adbcb <

Een échte Haagse krant

Vrijdag 22 augustus 2014

jaargang 8 nummer 380

Bezuidenhout: kom van dat dak af! 3

‘Fred’ verdeeld over nieuwe AH 5 Voor de tiende keer: Jazz in de Gracht UIT 2

Hop & Stork, bonbons met een Haags strikje UIT9

Foto: Jurriaan Brobbel

VVD staat op tegen de meeuw Als het aan de VVD ligt, krijgen gemeenten de mogelijkheid meeuwen te bestrijden. Het liberale Tweede Kamerlid Heerema wil dat de meeuw van de lijst met beschermde diersoorten wordt gehaald, zodat gemeenten op dezelfde wijze tegen meeuwen kunnen optreden als nu al bij ganzen gebeurt. Vooral langs de kust is de overlast groot. Meeuwen hebben het met name gemunt op vuilniszakken, maar ook komen veel klachten over geluidsoverlast bij gemeenten binnen. Ook de terrassen van Scheveningen horen tot het jachtgebied van de meeuw. Den Haag heeft honderden ondergrondse vuilcontainers geplaatst om deze zeevogels op afstand te houden. Heerema wil dat meeuwen kunnen worden afgeschoten of vergast.

€ 2,50

2> snoek onder ons

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

>Apple Store Het enige boek dat Verwijs bij zijn vertrek uit de Passage heeft achtergelaten, moet de biografie van Steve Jobs zijn geweest. Deze nieuwe Apple Store oogt ook voor pc-gebruikers als een tempel. Leeftijdsverschillen worden er beslecht zodra men hier ‘connected’ raakt. De binnenruimte is zo minutieus onder handen genomen dat dit filiaal niet zou misstaan op Fifth Avenue in New York. Te midden van het fenomenale licht verlangde ik plots voor het eerst dit jaar naar Kerstmis. Wat zal traditiegetrouw Nederlands stijlvolste kerstboom mooi samengaan met al die glanzende appletjes. Otto Snoek

Otto Snoek (1963) is een internationaal werkend fotograaf uit Rotterdam. Sinds hij voor Den Haag Centraal werkt is hij gefascineerd geraakt door het leven in Den Haag. Alsof hij naar een ander werelddeel reist.

Koken op zonne-energie volgens uitvinder Romijn

Haags irrigatiesysteem voor rijstvelden De Haagse uitvinder ir. Maarten Romijn mag dan al 81 zijn, zijn creatieve geest haalt nog voldoende energie uit de zon om voort te borduren op zijn Fortune Cooker, bedoeld om schoon, veilig, duurzaam en betaalbaar te koken op zonne-energie. “Ik heb kortgeleden een patent aangevraagd voor een nieuw irrigatiesysteem op zonlicht, onder meer voor de irrigatie van rijstgroei in de sunbelt-landen. En ik ben ook nog bezig met een nieuw type solar cooker dat ook als oven is te gebruiken. Daarin kun je brood en zo bakken”. Koken op zonne-energie zette al eerder mensen aan het ontwerpen. Romijn koos zijn eigen weg. “Ik was de eerste die een solar cooker de vorm gaf van een oesterschelp met een holle onderspiegel en een kantelende, vlakke bovenspiegel. Hiermee bereikte ik een optimale zonvang en kon de Fortune Cooker tevens dienen als hooikist die de gekookte/gebakken gerechten urenlang warm kan houden. Ook was ik de eerste die dubbelwandige glas/rvs-pannen en -pandeksels gebruikte van het broeikastype waardoor ik veel sneller veel hogere temperaturen kon bereiken, ook in zwak zonlicht”. Ambachtelijk De Fortune Cookers worden in kleine aantallen ambachtelijk geproduceerd in Nederland, Ethiopie, de Filipijnen, India en de VS. “Elke dag dat je op zonne-energie kunt koken, ben je gezond bezig. Elke dag dat je op houtvuur kookt, ben je ongezond bezig”, is Romijn’s overtuiging. Jaarlijks overlijden wereldwijd meer dan vier miljoen moeders door koken op houtvuur, of worden blind en ziek, net als de kinderen op hun rug. “En elk jaar gaat door houtkap voor het

koken een bos zo groot als Portugal verloren. En denk eens hoe gevaarlijk het is voor meisjes in bijvoorbeeld Soedan om een vluchtelingenkamp te verlaten, alleen om ergens hout te halen”. In zijn werkzame leven draaide voor Maarten Romijn alles om olie, gas en kernenergie. “Het idee voor koken op zonne-energie deed ik in 2003 op in India. Ik zag hoe de mensen daar kookten. Ze hadden geen hout of moesten uren zoeken naar hout, dus stookten ze rotzooi, afval, van alles. Het stonk afschuwelijk!”. En de gepensioneerde ingenieur begon te experimenteren met dozen, kantelbare spiegels en pannen. Stak er eigen geld in, bleef jarenlang verbeteren en nu kost zo’n Fortune Cooker geen paar honderd euro’s meer maar circa 50 euro. “De spiegels komen uit China, de pannen koop ik goedkoop bij IKEA en Sligro. De geheime coating zorgt ervoor dat alle zonne-energie wordt opgenomen en volledig wordt uitgestraald naar het voedsel”.

Sneeuw De Hagenaar toont drie maten cookers in de tuin. De spiegels draaien het zonlicht tweemaal om waardoor het ook ónder de kookpot komt. In de hitte die daarin ontstaat kook je water, maar ook hele maaltijden. Een paar duizend Fortune Cookers bevinden zich al in tropische landen en Amerika. Commercieel zou het pas succesvol kunnen worden als meer landen het koken op open vuur gaan verbieden. Romijn: “Ik maak types die het twintig jaar uithouden en voldoen aan het Kyoto-protocol. Het is de goedkoopste manier om de opwarming van de aarde te voorkomen. Ter plaatse kunnen mensen met de speciale spiegels en pannen zelf zo’n

Ir. Maarten Romijn kookt zelf ook vaak op zonne-energie in zijn achtertuin en heeft daardoor nooit buren die klagen over nare barbecueluchtjes. >Foto: DHC

cooker bouwen, met bijvoorbeeld hout van pallets voor de bekisting”. Hoeveel warmte de zon in Nederland

ook ’s winters kan opleveren, bewijst een filmpje op YouTube (‘Solar cooking in the snow’) waarop is te

zien hoe Maarten Romijn zijn Fortune Cooker gebruikt in Den Haag op zijn hoogste balkon. In de sneeuw.

3

actueel<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

een politieofficier, die via Van Aartsen bij zijn woordvoerder terechtkwam en zo de krant haalde.

commentaar

Vuurtje stoken in de Schilderswijk HET ZAL NIEMAND zijn ontgaan, het was de afgelopen weken hommeles in de Schilderswijk. Nu was dat in het naoorlogse verleden vaker het geval, maar deze keer was er meer aan de hand. Tijdens twee demonstraties werd over de hoofden van de bewoners door ISIS-aanhangers en extreem-rechts een ideologische strijd uitgevochten waarbij gebruik werd gemaakt van antisemitische leuzen en wapperende hakenkruisen. En burgemeester Jozias van Aartsen scheen er geen enkele moeite mee te hebben. ‘Er zijn geen grenzen overschreden’, was het gewraakte citaat dat de meeste kranten, ook serieuze, aan hem toeschreven. Zo zat het, bleek later, niet in elkaar. In werkelijkheid was gezegd dat geen ‘strafrechtelijke’ grenzen waren overschreden. Het was een conclusie van

EEN TE SNEL oordeel, maar niet een rel van deze omvang waard. Jaarlijks trekken honderden demonstraties door de stad terwijl de meeste Hagenaars geen vermoeden hebben in welke taal de teksten op de spandoeken zijn geschreven, laat staan dat ze de inhoud ervan begrijpen. Reken maar dat sommige van die leuzen zeer haatdragend zijn, en ongetwijfeld wensen demonstranten leiders van regimes hel en verdoemenis toe, toch laat Den Haag het in de regel koud. Waarom is Van Aartsen dan opeens de klos als hij niet van vakantie wil terugkeren vanwege een handvol IS-sympathisanten dat in de Schilderswijk abjecte leuzen roept en een daaropvolgende betoging van extreem-rechts die uitloopt op kortstondig geweld? OMDAT DE ENE verontwaardigde criticaster nog een appeltje te schillen had met de burgemeester en anderen in de rellen een uitgelezen gelegenheid zagen om goedkoop te scoren. Neem PVV-leider Wilders en zijn geestverwanten in de gemeenteraad. Als het spannend wordt, kookt het gemoed bij hen al snel over: ‘wegwezen’, ‘opstappen’, ‘aftreden’, veel dieper gaat het betoog meestal niet. In deze affaire is het opvallend dat Wilders zich zo laat gelden, want als hij een woordje had willen meepraten in de gemeentepolitiek, en dus ook in de Schilderswijk, had hij daar vier jaar lang de kans voor. Maar in plaats van mee te doen aan het ingewikkelde en tijdrovende borduurwerk dat het democratische proces nu eenmaal is,

verliet hij de gemeenteraad in 2010 na een paar maanden en staat hij nu al jaren langs te kant te schreeuwen. Je zou het kunnen samenvatten als een luidruchtige afgang. MAAR ALS HET om Van Aartsen gaat, balkt Wilders het hardst, want die was er volgens hem verantwoordelijk voor dat hij in 2004 de VVD-fractie in de Tweede Kamer moest verlaten. Sindsdien laat hij geen mogelijkheid onbenut om Van Aartsen te pesten. Daarom ging hij in de Haagse gemeenteraad zitten, daarom is zijn toon nu nog schriller dan anders. Daarnaast waren de rellen in de Schilderswijk voor de PVV en de Groep de Mos een cadeau dat in komkommertijd uit de hemel kwam vallen. Dat het in de Schilderswijk om al lang bestaande sociale problemen gaat waarbij werkloosheid een grote rol speelt, zal daar ook wel bekend zijn, maar toch, daar kwam de hele riedel weer: ‘anarchie in de Schilderswijk’, ‘de sharia-driehoek, ‘een Haags kalifaat’. Taal voor de bühne, die zeker niet bijdraagt aan een beter woon- en leefklimaat in het geplaagde stadsdeel. ER WAS NOG een partij die zich gretig in de Van Aartsen-rel mengde: dagblad De Telegraaf. Fel en gedreven stookten de wakkere verslaggevers het vuurtje op. Dat gebeurde ook niet zomaar. Onder hoofdredacteur Sjuul Paradijs wil De Telegraaf weer een strijdvaardige ‘campagnekrant’ worden, laten we zeggen de opgewonden stem van de natie. Het lijkt me een misvatting, die rol heeft internet geheel overgenomen, maar De Telegraaf hoopt er meer kranten door te verkopen. Wie in dat koor wil meedoen,

Bestemmingsplannen Bezuidenhout en Regentessekwartier deels onderuit

Ondanks een creatieve reparatiepoging is de gemeente Den Haag er niet in geslaagd om het nieuwe bestemmingsplan voor Bezuidenhout op te lappen. De Raad van State heeft maandag het plan deels vernietigd. Woensdag volgde ook een gedeeltelijke vernietiging van het bestemmingsplan Regentessekwartier/Valkenbos. Dit plan ging bij de Raad onderuit omdat de gemeente niet tijdig gebruik heeft gemaakt van een mogelijkheid om het te repareren. Breekpunt bij het plan-Bezuidenhout is het gemeentelijke beleid om overal in de stad dakopbouwen toe te laten. Dat heeft gevolgen voor de parkeervoorzieningen. Met dakopbouwen worden woningen namelijk groter en ontstaat er meer ruimte voor extra bewoners die ook parkeerruimte vragen. Het parkeerbeleid van de gemeente koppelt ook vierkante meters woonruimte aan de parkeerbehoefte. Maar blijkbaar wil de gemeente wel meer woonruimte creëren zonder de gevolgen daarvan voor de parkeerruimte te willen inzien. De Raad van State constateerde dit gebrek al in een ander bestemmingsplan van de gemeente. En nu dus ook in het plan

voor Bezuidenhout. In februari van dit jaar gaf de Raad de gemeente de opdracht om de gevolgen van het toelaten van dakopbouwen voor de parkeerbehoefte in de wijk in kaart te brengen. In de wijk is namelijk al een fors parkeerprobleem. De gemeente paste het plan op onderdelen iets aan, maar stelde ook dat het voorgaande bestemmingsplan voor de wijk eigenlijk al meer dakopbouwen mogelijk maakte dan het nieuwe plan. Het nieuwe plan zorgt in theorie dus voor een verbetering, aldus de gemeente. De Raad van State heeft dit creatief redeneren vlot onderuit gehaald. Volgens de Raad zijn het oude en het nieuwe bestemmingsplan niet vergelijkbaar. Zo bestond in het voorgaande plan nog geen koppeling tussen de oppervlakte van een woning en de parkeerbehoefte. Daarnaast moest de gemeente in opdracht van de Raad ook gewoon kijken naar de gevolgen van nieuwe dakopbouwen voor de bestaande parkeersituatie in de wijk. Dat is nog steeds niet gebeurd, vindt de Raad. Volgens het Wijkberaad Bezuidenhout, die het bestemmingsplan aanvocht, maakte de gemeente met het reparatieplan zelfs nog extra dakopbouwen mogelijk aan de Juliana van Stolberglaan en

DEZE EN ANDERE miskleunen kunnen niet verhullen, dat de gemeente wel het een en ander heeft uit te leggen. Werd de roep om Van Aartsen niet aangewakkerd omdat de andere wethouders zich stilhielden? Waarom was eerste locoburgemeester Ingrid van Engelshoven in diezelfde periode ook op vakantie? In welke situaties dient de burgemeester wel terug te keren? Wat gaat de gemeente doen om de positie van werkloze, kansarme jongeren in de Schilderswijk te verbeteren? Want de probleemwijk verdient nog steeds alle aandacht van onze bestuurders, er is nog altijd sprake van sociale ontwrichting, en inderdaad, sommige jongeren radicaliseren. Waakzaamheid blijft daarom geboden, maar de Schilderswijk heeft geen sharia-driehoek, het is geen kalifaat en er heerst geen anarchie. Het is wel een complexe wijk waar de vlam snel in de pan kan slaan. Je moet dus vooral niet incidenten als die van de afgelopen weken tot enorme proporties opblazen, omdat het goed is voor krant of partij. CASPER POSTMAA

Van Aartsen heeft geen zin in hete herfst Burgemeester Van Aartsen heeft alle risicovolle demonstraties in Haagse woonwijken voor de komende twee maanden verboden. Het risico op wanordelijkheden acht hij te groot. De burgemeester schrijft dat in een brief aan de gemeenteraad. Betogers die toch in Den Haag willen demonstreren, moeten dat doen op locaties die daarvoor geschikt zijn. De brief lijkt een reactie op het voornemen van zeven organisaties om op 20 september in Den Haag te demonstreren. Het gaat om groeperingen die qua opvattingen loodrecht tegen-

Dakopbouw zorgt voor parkeerproblemen. > Foto: PR

Door Adrie van der Wel

raakt onvermijdelijk een keer een valse noot. Vorige week gebeurde dat op groteske wijze toen De Telegraaf de voorpagina opende met de kop ‘DEN HAAG RADELOOS’, ‘burgemeester nog steeds op vakantie’. Wat ongetwijfeld als een ferme terechtwijzing was bedoeld, wekte vooral de lachlust op. Den Haag radeloos? Kom nou. Er was zoveel lucht in de campagne gepompt dat de ballon knapte. Opeens zagen de meeste betrokkenen weer de werkelijke proporties van de kwestie.

de Carel Reinierszkade. De Raad vindt dat op zich geen probleem. Zolang er maar voldoende parkeerruimte tegenoverstaat. Woningsplitsing Het Regentessekwartier-plan strandde in februari van dit jaar bij de Raad op min of meer hetzelfde probleem. Voor het Regentessekwartier en Valkenbos besliste de gemeenteraad dat eigenaren hun woningen mogen splitsen. Een buurtbewoner wees de Raad van State op de gevolgen hiervan voor onder meer de parkeerdruk in de wijk. Net als bij dakopbouwen wordt er bij woningsplitsing ook ruimte gerealiseerd voor meer bewoners. Volgens de Raad heeft de gemeente de gevolgen van woningsplitsing voor de parkeerdruk en de leefbaarheid niet onderzocht. De gemeente kreeg een halfjaar de tijd om dit alsnog te doen. De gemeente vroeg de Raad eind juni om verlenging van die termijn. Maar de Raad heeft dat verzoek afgewezen. De hersteltermijn is nu verstreken en de gemeente heeft geen reparatieplan gemaakt. Daarom is het bestemmingsplan op het onderdeel van de woningsplitsing vernietigd.

over elkaar staan, zoals de rechts-extremistische Nederlandse VolksUnie, de Anti-Fascistische Aktie en de Muslim Defence League. Al die organisaties willen op 20 september in Transvaal of de Schilderwijk demonstreren. Recent waren er twee veelbesproken demonstraties in de Schilderswijk waarbij de ME moest optreden. Ook werden er antisemitische leuzen geroepen en droegen demonstranten vlaggen met hakenkruisen mee. Zie ook het commentaar op deze pagina.

advertentie

Exclusieve brilmode

Hoogstraat 37 2513 AP Den Haag www.hofstede-optiek.nl

4>

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

stadsmens

‘Balkan’s Finest’: een kookboek in de vorm van een documentaire Tomaten, komkommer, geroosterde pepers, ui, een feta-achtige kaas, zout, peper, azijn, olie. Ziehier de ingrediënten voor de in de Balkan alom bekende Shopska-salade. Niet direct een spectaculaire maaltijd. Toch was het dit gerecht dat Gudrun Seijsener en Iris Uffen aanspoorde op zoek te gaan naar de identiteit binnen de eetcultuur in de Balkan. In 24 dagen bezochten ze in 6 landen 12 steden en aten ze 85 maaltijden. In het onlangs verschenen ‘Balkan’s Finest’ doen ze in woord en beeld verslag. “Het is een documentaire in de vorm van een kookboek”, zeggen ze. “Het boek vertelt ook een verhaal”. De trip dateert al van enige jaren geleden en de aanleiding was een uitzending van de VPRO-serie ‘De slag om Brussel’. “In een aflevering ging het om Bulgarije dat toen net in de Europese Unie zat. Bulgarije wilde de Shopska salade als een Bulgaarse maaltijd patenteren, terwijl die al decennialang in de hele Balkan bekend is. Wij vonden dat zo bizar, dat we meer wilden weten. Voordat we vertrokken, hebben we onderzoek gedaan. Iedereen kent de roerige geschiedenis van het voormalige Joegoslavië. Wij kwamen erachter dat de conflicten zelfs in de eetcultuur

Iris Uffen (links) en Gudrun Seijsener achter de rakija, een typische Balkan-drank. >Foto: PR

zijn doorgedrongen”. Ze noemen zichzelf ‘bon vivants’, houden van eten en koken. Fotografe Iris Uffen is hobbykok, grafisch ontwerper Gudrun Seijsener heeft er haar vak van gemaakt. Zij is chef in het restaurant Pan in Bezuidenhout. In hun boek staan foto’s van gerechten (plus de recepten) uit Bosnië, Servië, Kosovo, Bulgarije, Montenegro en Macedonië afgebeeld: van een smakelijk prutje en

stevige maaltijden tot compleet geroosterde speenvarkens. Geslachte koeien en varkens brengen ze aanschouwelijk in beeld. Inwoners uit de landen die ze bezochten geven commentaar op de gerechten die zij aten. De mannen en vrouwen staan fraai geportretteerd in het boek. De twee omschrijven de Balkan-keuken als ‘eerlijk en puur’. “Eten is daar een soort nationale trots. De mensen zijn levensgenieters. Ze vertel-

den ons dat zij werken om te kunnen eten en drinken en om muziek te kunnen maken”. Het doel van hun reis was op zoek te gaan naar gerechten die alle landen gemeen hebben. In elk bezocht land werd gevraagd wat de herkomst was van een bepaald gerecht. De oorsprong van de Shopska-salade werd door vrijwel alle landen opgeëist. “Vooral Bulgarije en Servië voeren een grote strijd”. En: “We aten soms vier keer per dag om alles in die korte tijd te kunnen halen. De opzet was om steeds dezelfde recepten uit te proberen. Wat zijn de onderlinge verschillen en wat de overeenkomsten? In het boek zeggen mensen uit de verschillende landen iets over een bepaald gerecht. Uit de tekst blijkt dat zij elkaar tegenspreken”. Ook al verbleven beiden slechts kort in de zes landen, de foto’s geven weer dat er een klik was met degenen die de kafana’s (eethuizen) dreven. Met ‘Balkan’s Finest’ hopen ze vooroordelen weg te nemen en daarmee bij te dragen tot meer begrip voor de mensen uit de Balkan. In november werken ze daarom in het Filmhuis en het Nutshuis mee aan het Eastern Neighbours Film Festival. Dat gebeurt met een expositie

en (waarschijnlijk) met het samenstellen van een Balkan-menu. Dat het in het Engels geschreven boek nu pas is gepresenteerd, heeft een aantal oorzaken. De vele interviews werden door hen stuk voor stuk beluisterd en uitgeschreven. Ook moest worden gekozen uit duizenden foto’s. Daarnaast moesten ze op zoek naar geld om het boek te kunnen laten verschijnen. Dankzij crowdfunding via ‘Voor de Kunst’ kon ‘Balkan’s Finest’ in eigen beheer worden uitgegeven. “Voor de Kunst is een platform voor creatieve mensen die een plan aanbieden dat de samenleving aanspreekt. Het gaat daarbij om kunst in de breedste zin van het woord”. En kunstig is ‘Balkan’s finest’. Foto’s, vormgeving en tekst maken het tot een bijzonder kookboek. De mensen die eraan meewerkten, krijgen het te zijner tijd overhandigd. “We gaan nog een keer terug om het boek bij al die restaurantjes af te geven”. Joke Korving ‘Balkan’s Finest’, € 35, ISBN 978.94.90944.100. Informatie: [email protected]

advertentie

F A M I L IE B ERI C H TEN

We zijn geschokt door het plotselinge overlijden van

Frits Erkens

Afscheid nemen en samen komen zo vaak u wilt. Dit kan bij Begraafplaats Oud Eik en Duinen en uitvaartcentrum Monuta Innemee. Monuta Innemee Telefoon: 070 - 360 39 05 Begraafplaats Oud Eik en Duinen Telefoon: 070 - 447 00 00 We zijn 24 uur per dag bereikbaar. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons op afspraak bezoeken aan de Laan van Eik en Duinen 38 - 40 te Den Haag. Kijk ook op www.monuta.nl.

Mooi mens, sympathiek, hulpvaardig, bescheiden en altijd op de achtergrond heeft hij veel voor ons en vele anderen betekend. Cultureel Den Haag zal hem ontzettend missen. We wensen zijn familie en intieme vrienden alle sterkte toe.

Stroom Den Haag Theater De Nieuwe Regentes Paard van Troje Boekids Theater aan het Spui

5

actueel<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

Komst tweede Albert Heijn op de ‘Fred’ verdeelt buurt Door Saskia Herberghs

De plannen om een Albert Heijn-vestiging te openen op de hoek Frederik Hendriklaan/Willem de Zwijgerlaan, in en bij boekhandel Paagman, verdeelt de buurt. Tegenstanders in het Statenkwartier zamelen handtekeningen in op Petitie.nl. De petitie is bedoeld voor de gemeente Den Haag, waarvan ambtenaren zich nu buigen over de aanvraag voor een omgevingsvergunning. De petitie is ruim 250 maal ondertekend. Albert Heijn zelf hoopt samen met de familie Paagman bezwaren te kunnen wegnemen. Een woordvoerder: “Door gewoon te vertellen wat we gaan doen”. Fabian Paagman, mede-eigenaar van de boekhandel van waaruit de nieuwe supermarkt straks eveneens direct is te betreden, onthoudt zich van commentaar: “Omdat Paagman altijd uitsluitend communiceert over plannen en nieuwe ideeën die definitief zijn”. Dat de kwestie gevoelig ligt, blijkt uit alles. Buurtbewoonster Jolanda Maas, een van de initiatiefnemers van de petitie, benadrukt meerdere malen dat de buurtbewoners niets tegen boekhandel Paagman hebben. Integendeel, ze willen meewerken aan een steviger fundament van de boekhandel. “We willen graag meedenken”. Het verbaast haar dat Fabian Paagman, die volgens haar doorgaans innovatieve en leuke ideeën heeft, nu op het punt staat met Albert Heijn in zee te gaan en ook vanuit de boekhandel doorgang wil verlenen naar de supermarkt. Bezwaren tegen de komst van een tweede supermarkt van Albert Heijn in de straat richten zich op het karakter van de winkelstraat die in de volksmond ‘Fred’ wordt genoemd en wordt gekenmerkt door het diverse aanbod van kleine ondernemers. Maas: “Dat maakt de straat juist leuk. Bovendien is er voldoende aanbod aan levensmiddelen. Als er een Albert Heijn van 500 vierkante meter bij komt, heeft die een aanzuigende werking waardoor de parkeeroverlast toeneemt. Bovendien voorzien we laad- en losproblemen”. Eveneneens zou het woongenot worden aangetast. Buurtbewoner Jean-Paul Drabbe, die boven de eerste Albert Heijn-vestiging op nog geen vijfhonderd meter verderop in de straat woont, kan dat beamen. “Toen ik hier kwam wonen was Al-

Eetfestijn in het Westbroekpark Na een succesvolle eerste editie in het Zocherpark in Utrecht doet het rondreizende Food Truck Festival TREK! Den Haag aan. Het Westbroekpark wordt van vrijdag 12 tot en met zondag 14 september omgetoverd tot een groot openluchtrestaurant waarbij eten, drinken, theater, livemuziek en kleinkunst worden gecombineerd. Bij tientallen mobiele keukens zijn diverse hapjes verkrijgbaar. Van oesters tot worst en van biologische frites tot vegetarisch eten. De ‘BurgeRmeester van Trek’ heet bezoekers tijdens het festival persoonlijk welkom in zijn exclusieve BurgeRmeesterkamer waarin een diversiteit aan theater en muziek geprogrammeerd staat. Het festival is gratis toegankelijk en is voor alle leeftijden. Voor meer informatie zie: www.festival-trek.nl

Pathé Buitenhof vernieuwt zaal 1 Pathé Buitenhof is deze week begonnen met de renovatie van zaal 1. Er komen 410 nieuwe stoelen, de verlichting wordt verbeterd en invaliden met een rolstoel krijgen betere plekken. Volgende week neemt Pathé de nieuwe zaal weer in gebruik, de komende jaren renoveert het bedrijf ook de andere zalen van het bioscooptheater (1352 stoelen) aan het Buitenhof. Boekhandel Paagman verbouwt en hoopt op de komst van een Albert Heijn-vestiging. >Foto: DHC/Liza Letsch

bert Heijn er al, dus ik weet niet beter. Maar ik moest wel wennen. Vanaf half zeven ’s ochtends, ook op zondag, komen hier vrachtwagens voorrijden. Overigens heb ik in de buurt nog niemand gesproken die blij is met de komst van een tweede Albert Heijn. Eén is wel genoeg. Het vervelende is dat de supermarkt wel goed gaat lopen, want het is toch een gemakswinkel”. Kosmopolitischer Een buurtbewoner die de komst om die reden wél ziet zitten, is ambtenaar Patrick den Dekker, die hoopt dat hij straks voor een kopje koffie, broodje, zijn poststukken, boeken én de dagelijkse boodschappen op de hoek Frederik Hendriklaan/Willem de Zwijgerlaan in één keer zijn slag kan slaan. “Ik vind het een mooie formule. De straat wordt er kosmopolitischer door”. Ook overbuurman Peter Kalkman van Kalkman Kaas

Ad Dekkers nieuwe directeur Stichting Binnenstad Den Haag Ad Dekkers is de nieuwe directeur van Stichting Binnenstad Den Haag. Over zijn functie wordt op 29 augustus in bijzijn van de wethouders Karsten Klein (stedelijke economie) en Boudewijn Revis (binnenstad) nog wel vergaderd, maar volgens het bestuur van de stichting is het slechts een kwestie van formaliteit. Met zijn aanstelling zal Dekkers zich inzetten voor een aantrekkelijke, schone, veilige en goed bereikbare binnenstad. Volgens Anja Overhoff, de huidige interim-directeur van Stichting Binnenstad Den Haag, is Dekkers de ideale opvolger. “Hij heeft een enorme staat van dienst opgebouwd, is een goede luisteraar en staat open voor veranderingen. Bovendien is het een uiterst aimabele en representatieve man”. Dekkers was meer dan twintig jaar directeur van Maison de Bonneterie en is nu bedrijfsleider van de Amsterdamse vestiging. De aanstaande directeur is geen onbekende van Stichting Binnenstad Den Haag; van 2003 tot 2010 was hij er voorzitter. Ook de huidige voorzitter, Matthé van Tour, is blij met de aanstelling van Dekkers: “Hij zal voor een goede impuls zorgen in de binnenstad”. Tijdens de Binnenstadsborrel op woensdag 8 oktober zal de benoeming officieel bekend worden gemaakt in restaurant Corona aan het Buitenhof. > Foto: PR

hoopt dat de komst van de supermarkt in zijn voordeel werkt. “Er komt meer traffic, dus daar kan ik van profiteren”. Collega-ondernemer Gilian Koot van groentezaak Koot vindt dat winkels groter dan 250 vierkante meter uit de straat moeten wegblijven. “Er moeten dringende redenen zijn om daar overheen te gaan, maar Albert Heijn is hier geen toegevoegde waarde”. Buurman Van Aken van de Van Slingelandtstraat die begin juli een door Paagman belegde informatiebijeenkomst heeft bijgewoond, zegt dat de winkel in deze omgeving niet past. “We moeten de status van de aanvraag bekijken en wellicht deskundigen inschakelen”. Volgens de gemeente hebben betrokkenen later in het proces volop de mogelijkheid om zienswijzen in te dienen. “Ambtenaren bekijken nu zorgvuldig de plannen”. De opening van de supermarkt wordt voorzien

voor het volgend voorjaar, maar Indonesisch restaurant Poetri Ajou op de Willem de Zwijgerlaan, naast Paagman, informeert zijn klanten al over een komende verhuizing, vanaf februari 2015. Ook de nevenliggende modezaak moet plaatsmaken voor de supermarkt. Albert Heijn zelf ziet ernaar uit om samen te gaan met boekhandel Paagman. “Het is de eerste keer dat we een dergelijke formule hanteren. We gaan daarop ons assortiment aanpassen. Als Paagman al kranten en tijdschriften verkoopt, gaan wij dat niet ook doen. We willen elkaar niet in de weg zitten”. In Den Haag zijn nu ongeveer dertig Albert Heijn-winkels. De tweede vestiging op de Frederik Hendrikstraat van 500 vierkante meter noemt de woordvoerder ‘een kleine stadswinkel’. “We voeren er wel een compleet assortiment dat we optimaal aanpassen aan de buurt”.

Rusland weert Topp & Dubio De uitvoering van een Nederlands kunstwerk in een park in het Russische Kaliningrad gaat niet door. Het Haagse kunstenaarsduo Topp & Dubio heeft het project deze week afgeblazen. Topp & Dubio zouden naar Kaliningrad afreizen om een groot tijdelijk kunstwerk in de openbare ruimte te realiseren in opdracht van het Russische festival voor de korte film ‘Koroche’. De installatie was bedoeld als titelbeeld voor het jaarlijkse festival. Na de eerste weigering van de visumaanvraag onderhielden de kunstenaars via Facebook contact met de organisatie in Kaliningrad om tot een oplossing te komen. Het mocht echter niet baten, Topp & Dubio willen het project volgend jaar alsnog realiseren, als het politieke klimaat het toelaat.

Kunstprijs voor Struktuur68 In het keramiekmuseum Princessehof te Leeuwarden wordt vrijdag de nieuw ingestelde Van Achterberghprijs, groot vijftienduizend euro, uitgereikt aan Struktuur68. De keramische werkplaats aan de Haagse Oude Molstraat werd in 1968 opgericht door Henk Trumpie en Jacques van Gaalen. Verschillende generaties kunstenaars hebben in het atelier hun vaak monumentale keramische beelden gemaakt of laten uitvoeren, van Karel Appel tot Gijs Assmann. In het juryrapport wordt het belang van Struktuur68 juist voor kunst in de openbare ruimte benadrukt. Ook wordt gewezen op de bescheiden houding van Henk Trumpie, die ook lange tijd aan het hoofd stond van de keramiekafdeling van de Rietveld Academie.

6> terugblik

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

foto’s uit het haags gemeentearchief

Ravel was here! Op 29 oktober 1923 was in Diligentia een Ravel-festival dat een dag duurde en de foto herinnert eraan. De vier strijkers op de foto, Sam Swaap, Jean Devert, Charles Van Isterdael en Adolphe Poth, vormden samen het Haagsch Strijkkwartet. Peter van Anrooy was sinds 1917 dirigent van het Residentie Orkest. Het was natuurlijk geweldig dat Maurice Ravel in dat jaar zelf naar Den Haag kwam. In 1922 was hij in Am-

In ‘Introduction et Allegro’ voor harp, blazers en strijkers leidde hij als dirigent het ensemble ‘nogal gewoontjes en onhandig’ sterdam geweest en had hij het bijna een week durende Frans Muziekfeest bezocht. Dirigent Willem Mengelberg, de initiator van dit festival, bedoelde er een staalkaart van de Franse muziek uit die dagen te geven. Daar was ook muziek van Ravel uitgevoerd, naast die van Nadia Boulanger, Florent Schmitt, Darius Milhaud, Albert Roussel en anderen. Ravel zelf trad tijdens het festival ook als begeleider aan de piano op.

Aanvankelijk zou het concert in Den Haag eerder in 1923 plaatsvinden, maar het werd uitgesteld tot 29 oktober. De bekende impresario dr. Geza de Koos had het programma voor Nederland aangekocht. Eerst zou het Ravel-programma op 18 oktober in Londen worden gegeven en daarna in Den Haag. Behalve Ravel zelf werkten de Canadese bariton Victor Brault en de pianist Leo Pol-Morin mee. Verder werd het concert aangevuld met voornamelijk musici van het Residentie Orkest: de strijkers die als Haagsch Strijkkwartet optraden, de fluitisten Bram Best en Jan Prins jr., de klarinettisten A. Witt en Fr. Welter en ten slotte de harpiste Rosa Spier. Niettemin was een festival met maar één concert wel wat mager. De muziek van Ravel werd goed ontvangen. De kranten waren voor het merendeel enthousiast over deze nieuwe muziek. Het leidde zelfs tot een ‘ovationeering’. Wel vond recensent A. de Wal dat het Haagsch Strijkkwartet de werken een volgende keer ‘on-Hollandscher, lichter virtuoser’ zou moeten uitvoeren en ‘in den glans meer parelmoer, in den spirit meer verfijning en élan’ moest leggen. Van Isterdaël, de cellist van het kwartet, schreef later in zijn memoires dat ze het strijkkwartet van Ravel in totaal tachtig keer tot klinken hadden gebracht. Met de virtuositeit en het elan zal het dus wel zijn goed gekomen. De bariton viel erg tegen. Hij had gezongen ‘zooals ’t geen

Maurice Ravel trad op 29 oktober 1923 tijdens het Festival Ravel in Diligentia op. Van links naar rechts violist Sam Swaap, dirigent Peter van Anrooy, componist Maurice Ravel, altviolist Jean Devert, cellist Charles Van Isterdael, violist Adolphe Poth en impresario dr. Geza de Koos. >Foto: Collectie Haags Gemeentearchief

enkele Hollandsche zanger zou durven doen’. De pianist was wel in orde, maar Nederlandse pianisten als Dirk Schäfer en Willem Andriessen zouden de muziek van Ravel toch met meer verfijning hebben gebracht, meende Sem Dresden in De Telegraaf. Het concert zou eigenlijk nog eens moeten worden overgedaan, vond hij, maar dan met uitsluitend Hollandse musici. Ook over Ravel was hij kritisch. In ‘Introduction et Allegro’ voor harp, blazers en strijkers leidde hij als dirigent het ensemble ‘nogal gewoontjes en onhandig’. De harpiste Rosa Spier speelde mooi, maar ‘had aanvankelijk pech met springende snaren’, waardoor Ravel had moeten aftikken.

dirigeerde had hij bij het Concertgebouworkest zijn dirigeerdebuut gemaakt. Een ervaren dirigent was hij dus allerminst. In Den Haag leidde Van Anrooy voor de pauze het Residentie Orkest in Mahlers ‘Vijfde Symfonie’ en na de pauze trad Ravel op. De chroniqueur van het Residentie Orkest, Joop Weyand, noemt in zijn boek ‘De Roman van een Orkest’ ook het concert met Ravel en typeerde dit begrijpelijkerwijs als ‘De gebeurtenis van het seizoen’.

Door een wonderlijk toeval, dus buiten de oorspronkelijke planning, dirigeerde Ravel enkele van zijn orkestwerken twee dagen later, op 31 oktober, opnieuw in Den Haag bij het Residentie Orkest. Dat kwam doordat Jacques Thibaud, de vioolsolist voor het oorspronkelijke concert op deze dag, vanwege ziekte moest afzeggen. Het was natuurlijk een buitenkansje voor Van Anrooy en het bestuur om zo’n belangrijk componist als Ravel voor het orkest te krijgen. Dat lukte en Ravel dirigeerde tijdens het concert zijn ‘Suite Ma Mère l’ Oye’ en ‘La Valse’. Ravel als dirigent was bijzonder en moet werkelijk op het laatste moment zijn afgesproken. Voordat Ravel bij het Residentie Orkest

Frits Zwart www.denhaag.nl/haagsgemeentearchief www.nederlandsmuziekinstituut.nl

advertentie

Den Haag viert Prinsjesdag Na ‘Den Haag viert het Koninkrijk’ en ‘Den Haag viert de Grondwet’, komt TV West nu met de nieuwe driedelige televisieserie: ‘Den Haag viert Prinsjesdag’.

DOWNLOAD DE WEST APP!

Omroep West maakt rond het 200-jarig bestaan van Prinsjesdag een nieuwe TV serie. Vanaf donderdag 28 augustus blikt presentatrice Tialda Bottema vooruit op het grote feest, en laat zij met experts en politici zien wat Prinsjesdag betekent voor ons allemaal. Kalfskop in gelei en politieke humor met Jan Jaap van der Wal In de driedelige serie ‘Den Haag viert Prinsjesdag’ bezoekt Tialda hoedenontwerpster Berry Rutjes in haar atelier en gaat zij op de fiets op zoek naar bijzondere verhalen langs de route van de Gouden Koets. Sterrenkok Henk Savelberg laat zien hoe hij een traditioneel gerecht met een kalfskop bereidt voor het Prinsjesdiner en cabaretier Jan Jaap van der Wal neemt politieke hoogtepunten van het afgelopen jaar met ons door. Gasten Frits Wester en de dames van de Red Hat society vertellen wat elk jaar weer hun hoogtepunt is op die derde dinsdag van september. Vanaf donderdag 28 augustus, vanaf 17.00 uur ieder uur op TV West. Prinsjesdagconcert Op 16 september speelt het Residentieorkest het Prinsjesdagconcert in de Dr Anton Philipszaal. Op 89.3 Radio West zijn kaarten te winnen voor dit concert met onder meer Frans van Deursen, Ntjam Rosie, Krystl en het Haags Matrozenkoor. Luister naar Klassiek op West op zondag 31 augustus van 7.00-9.00 uur (herhaling 19.00-21.00 uur) en win!

met daarin onder meer de volgende functies: • • • • • • • • • •

alle nieuwsberichten met video + audio alle sportnieuws en -video’s het laatste nieuws in 90 seconden uitgebreide regionale weersinformatie en buienradar live televisie kijken actuele verkeersinformatie alle programma’s van TV West (live en uitzending gemist) live radio luisteren berichten delen mogelijkheid om nieuwstip te sturen met locatie, foto of video

Blijf altijd op de hoogte van nieuwe programma’s, uitzendingen van evenementen en acties via de programmanieuwsbrief van Omroep West. Schrijf je snel in via: www.omroepwest.nl/nieuwsbrief, ontvang elke maand alle informatie én maak kans op mooie prijzen en bijzondere uitnodigingen!

Ziggo digitaal

30

7

opinie<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

Zorgen over programma van eisen

Strijd om Spuikwartier gaat weer beginnen De zomer is voorbij. Volgende maand komt de gemeenteraad in actie. De strijd om het Spuikwartier gaat weer beginnen. Het verzet van de bevolking tegen de kostbare bouw van een nieuw theater aan het Spui bepaalde in hoge mate het resultaat van de Haagse gemeenteraadsverkiezingen: de PvdA van wethouder Norder, de man van het Spuiforumtheatercomplex, verloor veertig procent van zijn raadszetels en hield er van de drie wethouders slechts één over. De Haagse Stadspartij, tegenstander van de theatrale ambities, groeide van twee naar vijf zetels en levert nu de wethouder ruimtelijke ordening: Joris Wijsmuller. Maar D66, voorstander, werd met 8 van de 45 gemeenteraadsleden de grootste partij. Na de verkiezingen was de volgende stap in de theaterstrijd de vorming van het college van B&W plus het opstellen van een gemeenschappelijk programma voor de volgende vier jaar (het coalitieakkoord). Hoofdrolspelers waren D66, zoals gezegd voorstander van het Spuiforum, en de Haagse Stadspartij, van de oppositiepartijen (en tegenstanders van het Spuiforum) de grootste winnaar. Resultaat is een coalitieakkoord waarin de kool en de geit lijken te worden gespaard: het Spuiforum is van de baan maar er komt wel nieuwbouw. Hergebruik van (delen van) het Lucent Danstheater wordt niet uitgesloten, maar handhaving van beide theaters is geen eis. Nieuwbouw voor het Koninklijk Conservatorium, een rijksinstelling, wil de gemeente nog steeds voor haar rekening nemen. En het bestaande financiële kader (maximaal 181,1 miljoen euro waarvan 5 miljoen voor het Zuiderstrandtheater) blijft uitgangspunt en zal gelden als absoluut maximum. De nieuwe aanpak is, dat de gemeente ditmaal niet zelf, samen met een architect, een plan ontwikkelt. De hoop is er nu op gevestigd dat door middel van aanbesteding een buitenstaander (Joop van de Ende, de BAM, het Bouwfonds?) met een goed plan op de proppen komt. ‘Basis voor het ontwerp is het programma van eisen van de vier instellingen d.d. 4 juli 2013 …’, schrijft de wethouder op 15 juli aan de algemene raadscommissie. Dat is alvast een ver-

Luchtfoto uit 1995, rechts van het stadhuis het plangebied voor het nieuwe Spuikwartier, dat onder leiding van wethouder Joris Wijsmuller (Stadspartij, bouwen) gestalte moet krijgen. De locatie loopt van het Spui tot en met de oude ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken.>Foto: Haags Gemeentearchief

keerde start. Op 8 november 2012 besloot de gemeenteraad om een bedrag 181,1 miljoen beschikbaar te stellen voor een schetsplan met een programma van 25.473 m2. Dit programma is het resultaat van bezuinigingen ten opzichte van eerdere, te dure, varianten. Neutelings Riedijk Architecten presenteerde op 11 juni 2013 een voorlopig ontwerp met een fno van 26.948 m2, bijna 6 % te veel. Een maand later, op 4 juli 2013, dus min of meer als mosterd na de maaltijd, presenteert de Dienst Stedelijke Ontwikkeling een programma van eisen waarbij het fno verder is gegroeid, tot 27.095 m2. En nog altijd voor dezelfde realisatiekosten van 181,1 miljoen. Dit programma

is nooit door de gemeenteraad vastgesteld: het is slechts als ‘nadere informatie’ op 9 juli door de wethouders Norder en De Jong aangeboden aan de voorzitter van de commissies ruimte en samenleving. Het is een bijlage bij de huurovereenkomsten met het Residentie Orkest, het Nederlands Danstheater en het Koninklijk Conservatorium. Maar wat is de waarde van een huurovereenkomst voor een gebouw dat er nooit zal komen? Wie betaalt, bepaalt. Als de gemeente de realisatie van de bouwplannen voor haar rekening neemt, moet het ook de gemeenteraad zijn die bepaalt wat er gebouwd wordt. Daarom vinden wij dat het programma van eisen voor de nieuwe aanpak niet het resultaat mag

zijn van een onderonsje tussen ambtenaren, architecten en belanghebbende instellingen, maar dat het door de nieuwe gemeenteraad weloverwogen moet worden vastgesteld. En als de raad wil vasthouden aan het credo uit het collegeprogram ‘Het bestaande programma van eisen … blijft uit-

gangspunt’, dan moet dat het programma uit 2012 zijn, 25.473 m2 fno. Het enige programma dat formeel door de raad is vastgesteld. Peter Drijver Joop ten Velden leden van werkgroep Doievaar+

Wie inzicht wil krijgen in de werkelijke behoefte van de theaters, moet maar eens kijken naar de video met de rondleiding van Henk Scholten: geen klachten over de zalen, slechts over te weinig inspeelruimtes, garderobes, foyers, invoer van decors, te weinig stroom, allemaal zaken die eenvoudig aangepast kunnen worden maar waar je de theaters niet voor hoeft te slopen. https://www.youtube.com/watch?v=3drT-zX2Mbo

uw mening

Gemeente ernstig in gebreke

Blij?

De Scheveningse boulevard is onlangs prachtig gerenoveerd. Is er nu echt geen geld meer om een stevig hekwerk te plaatsen op het noordelijk havenhoofd? Fietsers, voetgangers en kinderen rijden, lopen en spelen hier zonder enige vorm van beveiliging tientallen meters langs een afgrond van zeven meter diep; met als enige bescherming een opstaand randje van vijf centimeter. Eén moment van onoplettendheid en je stort naar beneden op de aan het water liggende   betonblokken. Het feit dat hier donderdag 7 augustus een klein meisje met haar fietsje naar beneden viel en zwaargewond raak-

De wethouder van ‘buitenruimte’ is zijn nieuwe ambtsperiode goed begonnen wat de pr betreft. In de Haagse media geen breed glimlachende Boudewijn Revis zelf deze keer, maar blije omwonenden van het rosarium aan het Jozef Israëlsplein. Na de alom betreurde kaalslag lijkt ineens alles weer koek en ei. Is dat wel zo? De gemeente heeft nu aangekondigd enkele heesters te gaan herplanten, maar heeft hierbij geen aantallen genoemd. Dit kunnen er veel zijn, maar ook maar enkele. Er is verder niets toegezegd over de manier van beplanting, terwijl hier wel met de omwonenden over gesproken is.

te, maakt hopelijk de verantwoordelijken bij de gemeente Den Haag wakker. Zij zijn tot dusver ernstig in gebreke gebleven. Zorg voor een veilig wandelgebied met duidelijke markering, waarschuwingsborden en vooral een goede afrastering.  Nu is de situatie echt levensgevaarlijk! J. Leget, Zoetermeer

De nieuwe verharding van de paden is (hoewel bij aanbrengen wit) na een paar maanden net zo grijs als asfalt en ongeveer even hard. Na een vondst uit het archief van het originele beplantingsplan van Westbroek toont de dienst ‘buitenruimte’ van de gemeente nauwelijks interesse of begrip voor de speelse subtiliteit van dit ontwerp. En de blije omwonenden dan? Er zijn nu eenmaal altijd mensen die snel blij zijn. Dit handjevol mensen was ook blij met de kaalslag van het rosarium, en is dat ook nu weer met een nieuw initiatief van de gemeente, al weten ze evenmin als ik wat dit precies inhoudt. Ik hoop dat de gemeente de rest van de

omwonenden ook blij kan maken, maar de verwachtingen zijn vooralsnog niet bijster hoog gespannen. Enny Kleikamp van Leeuwen voorzitter Stichting Werkgroep Nassaubuurt

Den Haag Centraal verwelkomt ingezonden brieven van maximaal 200 woorden. De redactie behoudt zich het recht voor deze te redigeren. Vermeld altijd uw adres (en liefst ook uw telefoonnummer), ook wanneer u e-mailt.

8>zomerserie

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

‘Eerst het lichaam schoonmaken, dan de balans herstellen’

Den Haag heeft een Chinatown en onderhoudt steeds nauwere banden met de economische grootmacht China. Tijd voor een onderzoek naar het stadse leven. Deze zomerserie neemt u mee naar alle lagen van ‘China in Den Haag’. Deze week: Ziekte bestrijden op zijn oosters.

Qian Wang zegde zijn baan in een toko in Utrecht op om zich in de winkel Ton Ren Tang van zijn vrouw in de Wagenstraat te vervoegen. ‘Niet om zakelijke redenen maar om mensen te genezen’. >Foto's: Jurriaan Brobbel

N

Door Saskia Herberghs

u gaat het nog goed, maar ik heb droog bloed. Vandaar dat ik jeuk heb, zegt Hong Liang (49), die een paar bloeddruppels die ze uit mijn pink heeft geprikt onder een microscoop analyseert. Op een beeldscherm wijst ze op afwijkingen in mijn bloedcellen. Liang voorziet dat ik op den duur ook andere klachten krijg. Ze is geen arts, maar uit certificaten aan de wand blijkt dat zij en haar man wel allerlei cursussen hebben afgerond. Ze doet aan acupunctuur, kan volgens eigen zeggen genezende mengsels van kruiden samenstellen, tatoeëert desgewenst wenkbrauwen en is visagiste. “Schrijfster Lulu Wang is een van mijn vaste klanten”. Haar man Qian Wang voegde zich vanuit zijn werk in een toko in Utrecht in 2010 bij haar in Ton Ren Tang aan de Wagenstraat. “Niet om zakelijke redenen maar om mensen te genezen”, zegt een vrouw, die toevallig ook Wang heet, die in allerijl is opgeroepen om te tolken. De winkel waarin glazen potten met kruiden een volle wand sieren, ging in 2009 open. Het is soms druk, soms niet,

zegt Liang die opgroeide in Shen Yang. Maar wíé ook een beroep op hen doet: “Het begint altijd met schoonmaken”. Zoals bij de Surinaamse man die twee weken eerder binnenkwam met pijnklachten en slecht sliep. “Hij had dik bloed”. Kruiden en speciaal voedsel hebben ervoor gezorgd dat hij zich nu beter voelt. Ook de autochtone man, type ambtenaar, die rugklachten heeft, zegt erg tevreden te zijn over de behandelingen die hij achter in de zaak van Qian Wang krijgt en voorin aan de kassa afrekent. “Behandelingen met acupunctuur worden vaak vergoed”, zegt Hong Liang, die in de toekomst graag cursussen wil verzorgen over hoe gezond te blijven met ‘natuurlijke’ Chinese geneeswijzen. “Ik wil anderen over mijn ervaringen vertellen”. Huisartsenpraktijk Anders dan in de westerse geneeskunde richten oosterse genezers zich in eerste instantie op het behoud van een goede balans, zegt de zowel in China als in Nederland opgeleide arts W. Lin (53), die een stukje verderop aan de Stationsweg samen met gynaecoloog en acupuncturist Yan Lin (50) een landelijk gecertificeerde huisartsenpraktijk heeft. “Als je niet in balans bent, ben je al ziek”, zegt ze. De combinatie van een huisartsenpraktijk en een oosterse praktijk is

uniek, zeggen de collega’s. Yan Lin: “Wat is ziek zijn? De definities zijn niet hetzelfde. In het Westen moeten onderzoeken iets aantonen. Zolang er niets is te zien, ben je niet ziek. Wij zoeken naar een verstoring van de balans en herstellen die. Zo kun je nog veel voorkomen. Maar soms is genezen niet mogelijk. Dan maken we het leven wel beter. Dat is het doel dat wij ons hebben gesteld”. W. Lin studeerde in Guang Zhou en in Rotterdam, werkte in Chinese ziekenhuizen, eerst op chirurgie en daarna op inwendige geneeskunde, trouwde met een Nederlander en bestiert nu, samen met Yan Lin, Medisch Centrum Balans. Ook Yan Lin deed ruime ervaring op in Chinese ziekenhuizen. “Wij beschouwen de hele mens. Als een patiënt klaagt over hoesten, dan kijken, ruiken en voelen we en stellen we vragen. Dat is héél belangrijk. Het gaat niet alleen om de balans van yin en yang, maar ook om de organenleer, ook wel benoemd als de vijf elementen hout, vuur, aarde, goud (metaal) en water. Elke verkoudheid behandel je al naar gelang je observaties anders”. Kruiden Er bestaan veel praktijken voor acupunctuur in Den Haag, maar omdat de beide dames Lin kennis hebben van twee geneeskundes, onderscheidt Me-

disch Centrum Balans zich. “Het aanbod aan acupuncturisten in deze wijk is groot en voor buitenstaanders wellicht onoverzichtelijk, maar wij zijn artsen. Wij hebben jarenlang ervaring in de praktijk opgedaan. Soms raden we acupunctuur aan, maar een andere keer moet iemand onmiddellijk naar het ziekenhuis. En omdat we ook een huisartsenpraktijk hebben, kunnen we onderzoeken aanvragen of verwijsbrieven schrijven”. Vaak overleggen de twee en kan een afgewogen advies worden gegeven. De ene keer resulteert dat in een recept voor medicijnen, maar een kruidenmengsel behoort ook tot de mogelijkheden. “We hebben hier 280 soorten kruiden”.

‘Wij beschouwen de hele mens. Als een patiënt klaagt over hoesten, dan kijken, ruiken en voelen we en stellen we vragen’

Een schamele verzameling eigenlijk, want er zijn duizenden soorten kruiden. “Kruiden van beschermde planten of insecten komen er hier niet in”. Net zoals bij het werken met acupunctuur gaat het erom dat het eigen herstelvermogen wordt gestimuleerd en de eigen weerstand wordt aangesproken om de balans te herstellen. De dames Lin: “Voor sommige complexe problemen is de combinatie van de Chinese en de westerse geneeskunde doeltreffender. Omdat we met z’n tweeën werken, krijgen patiënten hier al meteen een second opinion en kunnen we dieper ingaan op de ziekte van de patiënt. De westerse geneeskunde alleen is daarvoor te smal”.

9

sport<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

Edgar Schiferli (Quick) over het aanvoerderschap

Motivator, strateeg, leider en mentor in één

captain over heel veel eigenschappen beschikken. “Een aanvoerder bij voetbal is vaak een motivator, maar niet iemand die in de rust een speech gaat houden. Daarvoor is een coach. Ik ben ook een motivator, maar daarnaast strateeg, leider en mentor om mijn medespelers te helpen. Of je autoritair moet zijn? Ja absoluut. Jij maakt de beslissingen dus alle ogen zijn op jou gericht. Of anderen aandringen iets te veranderen als ik zelf slecht speel? Ook al zouden ze dat vinden, ze durven het niet te zeggen. Maar ik weet meestal zelf snel genoeg of ik een slechte wedstrijd speel”. Het bedenken van het strijdplan, het nauwgezet volgen van het spel, ingrijpen als het nodig is en ook nog de concentratie opbrengen om zelf goed te spelen. Cricket is voor een captain vooral een mentaal spel. “Ja, dat klopt wel. Naast een technisch spel is het absoluut een tactisch spel. Je bent zo geconcentreerd bezig, dat ik na afloop soms helemaal kapot ben. Ik kan je zeggen dat ik ’s avonds thuis dan weinig moeite heb om in slaap te vallen”.

Quick is hard op weg naar prolongatie van de nationale crickettitel. De ploeg van Nieuw Hanenburg heeft zich al geplaatst voor de finale, waarbij na maximaal drie wedstrijden de kampioen bekend wordt. Een cruciale rol zal zijn weggelegd voor captain Edgar Schiferli. “Het verschil tussen een coach en een captain? Hij wordt betaald, ik betaal contributie”. Door Klaas-Jan Droppert

Schiferli twijfelt er niet aan wie zich begin september tot de beste van Nederland mag kronen. Zelfs de bizarre wending in het duel tegen ACC, toen de Deense umpire het duel beëindigde toen Quick in winnende positie lag omdat hij het vliegtuig moest halen, zal daarop geen invloed hebben. “Vervelend is het wel, want nu moet dat duel worden ingehaald en missen we in ieder geval twee spelers. En zelf heb ik daarvoor een trouwerij, dus dat is ook niet ideaal. Maar normaal gesproken moeten we de kampioenscompetitie winnend kunnen afsluiten. Dan hebben we het voordeel dat we de laatste twee finalewedstrijden op eigen terrein mogen spelen. Dat is een ideaal scenario”. Vorig seizoen werd Quick enigszins verrassend kampioen, maar nu is het de uitgesproken favoriet. “Tegenstander Dosti is eigenlijk een bij elkaar geraapt zooitje van Afrikanen en Pakistanen met een verdwaalde Nederlander. Wij spelen met eigen jongens, met een team dat al zeven jaar bij elkaar is. Dat begint zijn vruchten af te werpen, want we hebben met de Twenty20-wedstrijden meegerekend zestien keer op rij gewonnen”. Meer dan ooit zijn de Hagenaars afhankelijk van de eigen leden, want de gehaalde buitenlanders speelden een veel minder belangrijke rol dan in andere jaren. Coach Daniel Flynn keerde vanwege een blessure al vroeg terug naar Nieuw-Zeeland en de Namibiër Gerhard Erasmus is ook

Edgar Schiferli: ‘Of je als captain autoritair moet zijn? Ja, absoluut’.>Foto: Ton Martens

al vertrokken, omdat zijn toeristenvisum is verlopen. Quick heeft inmiddels wel de Nieuw-Zeelander Kieran Noema-Barnett als nieuwe coach aangetrokken. Bijschaven Maar coach zijn in cricket klinkt belangrijker dan het is. Niet hij maar de captain zet de lijnen uit. “Dat is het grote verschil met voetbal. Daar is de captain veel meer afhankelijk van de coach. In cricket niet. Wij hebben niet voor niets zes duels zonder coach gewonnen, in voetbal is dat ondenkbaar. Een gehaalde cricketcoach is iemand die zo veel mogelijk ballen

moet slaan en runs moet lopen. Daarmee helpt hij, naast het bijschaven van onze techniek in trainingen, het team het meest. Het tactische plan verzinnen en het nemen van de beslissingen, dat doet de captain. Eigenlijk is de captain de coach. Met dit verschil dat ik gewoon contributie betaal en een cricketcoach door de club wordt betaald”. Geen salaris maar in plaats daarvan veel verantwoordelijkheid. De 38-jarige ex-international weet wat dat betekent. “Als goede spelers presteren heb je geen coach nodig. Je moet er zijn als er iets gebeurt. Ingrijpen als iemand twee overs slecht

bowlt en hem geen tien overs laten gooien. Ik maak het strijdplan, maar vraag wel of mijn teamgenoten zich er goed bij voelen. In zo’n strijdplan bepaal ik welk soort bowler op welke batsman bowlt zodat we de meeste kans op gevallen wickets hebben. Het voordeel is dat ik aan mijn 22ste seizoen bezig ben, ik ken alle spelers in deze competitie inmiddels wel. En is er een voor mij onbekende jongeling bij de tegenstander, dan krijg ik informatie van onze jonge spelers”. Autoritair Naast daadkracht moet een cricket-

HBS-VCC om plek Topklasse Het Haagse HBS en het Voorburgse VCC gaan zondag uitmaken wie volgend seizoen in de Topklasse van het cricket uitkomt. Na het verrassende verlies van HBS bij Rood&Wit en de winst van VCC bij Bloemendaal staan beide ploegen in punten gelijk. De beslissing valt zondag in een onderling duel op Craeyenhout, de thuishaven van HBS. De winnaar promoveert naar de Topklasse. Daarmee heeft de regio naar alle waarschijnlijkheid volgend seizoen drie ploegen op het hoogste niveau. Naast Quick is de kans groot dat HCC, hoewel nog niet helemaal veilig, zich handhaaft in de Topklasse.

Het fenomeen Gianni Kamperveen:

‘Ik ben ijdel en ik geef het toe ook’ Wat je ziet, is wat je krijgt bij Gianni Kamperveen (26). Alles wat de spectaculaire doelman van HBS doet, is intens. Introspectie aan de vooravond van een nieuw seizoen in de Topklasse. Over de dunne lijn tussen flair en kapsones, katachtige reacties en de noodzaak van witte voetbalschoenen. Door Martin van Zaanen

Gianni Kamperveen: “Als ik in de afgelopen jaren iets heb geleerd, is het wel dat prestaties allesbepalend voor de beeldvorming zijn. Laat ik een bal door mijn handen glippen, hoor je: ‘Je hebt kapsones’. Speel ik een topwedstrijd, klinkt het ‘Je hebt flair.’ Zo werkt het in de sport, je balanceert altijd op een dunne lijn. Daar moet je mee kunnen omgaan. Wel je eigen koers blijven varen, anders gaat het mis. Ik zal mijn gedrag nooit veranderen om wat andere mensen zeggen. Zijn ze positief over me? Mooi! Zijn ze negatief over me? Ook best”. “Toen ik vier jaar geleden van TONEGIDO naar HBS ging, was daar oppositie tegen. De ‘vijfde kolonne’ roerde

'Als keeper heb ik de mogelijkheid mijn eigen tenue te kiezen'. >Foto: Bert Tielemans

zich. Ze vonden het maar niks dat zo’n opvallende gozer naar Craeyenhout kwam. Nee, daar zat ik niet mee. Wel heeft het bijgedragen aan mijn drang hier te slagen. Ik ben er trots op dat dit is gelukt. Inmiddels behoor ik hier tot het meubilair en moet er heel wat gebeuren wil ik nog vertrekken. Ik heb zelfs een vriendin die op Craeyenhout hockeyt!”

“Als keeper heb ik de mogelijkheid mijn eigen tenue te kiezen, dus denk ik daar goed over na. Graag een opvallende kleur, en het moet wel strak zitten – als je goed getraind bent mag je dat laten zien, ja toch? Nee, niet met korte mouwen, wel stroop ik ze op. Mijn voetbalschoenen: wit. Noodzakelijk! Ziet er flitsend uit, vooral met mijn frivole voetenwerk. Ik ben een

ijdele jongen en ik geef het toe ook. Op geen andere plek in het veld kun je zo de held van de dag zijn en de blunder van de eeuw maken. Ik hou van die extremen. Ik ben een geboren doelman”. “Al spelen we tegen een club uit de andere kant van het land, blijk ik er altijd wel een paar jongens van te kennen. Ik ben extravert, streetwise, sociaal en praat zeventig minuten in een uur. Ik sta graag in het centrum van de belangstelling, maar mijn intenties zijn positief. Het zou kunnen dat mijn ijdelheid de reden was dat ik me in het verleden verloor in gekke acties. Of één van de redenen. Het had ook met agressie te maken. En compensatiedrang, vanwege mijn lengte”. “Soms wilde ik gewoon dat de vlam in de pan zou slaan omdat het in het veld wat te doods was. Even een stoot adrenaline. Nu snap ik dat de tegenstander daar ook een adrenalinestoot van krijgt, ben je nog niets opgeschoten. Nu snap ik dat het belangrijker is dat mijn verdediging blindelings op me kan vertrouwen. Rust uitstralen, daar gaat het bij een keeper om. Wat dat betreft komt de wijsheid met de jaren.

En dan ben ik nog maar 26 jaar...” Onverwoestbaar “Toch zal ik nooit een sobere doelman worden. Kan ook niet. Ik heb de bouw niet om rustig naar die bovenhoek te zweven. Het zal altijd met een katachtige reactie moeten. Natuurlijk, het gaat om de punten en op Topklasse-niveau helemaal, maar de toeschouwers willen ook wat. Als de mensen na afloop in het clubhuis tegen me zeggen: ‘Je was weer lekker bezig, Gianni’, voel ik me de koning te rijk”. “Klopt, ik kan moeilijk stilzitten. Komt goed uit, want ik zal altijd hard moeten werken voor mijn geld. Ik was geen studiehoofd, ik ben blij dat ik de HAVO heb afgemaakt. Vanaf dat ik werk, heb ik meerdere banen gecombineerd. Ik werk onder meer bij de sportwinkel Sport2000 in Voorburg, als keeperstrainer bij ADO Den Haag en bij de Keeperschool van Hans Suiker. Soms is het moeilijk alle ballen in de lucht te houden, maar op de een of andere manier komt bij mij alles altijd op zijn pootjes terecht. Mijn zelfvertrouwen is onverwoestbaar. Niemand krijgt mij klein”.

10>cultuur

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

Fez de sacred De Marokkaanse fotograaf Omar Chennafi (1984), wiens reportage van zijn geboortestad Fez al eens door Time Magazine werd geportretteerd, exposeert vanaf 28 augustus in het Koorenhuis. ‘Fez de Sacred’ heet de tentoonstelling, naar zijn geboortedorp Fez, volgens Chennafi de intellectuele en culturele hoofdstad van Marokko. ‘Sacred’, oftewel heilig, staat in zijn belevenis niet direct in verbinding met iets religieus. Het is eerder een connectie tussen mensen, plaatsen of dingen leidend naar een derde element, zoals God, maar ook natuur of liefde. Hij vindt deze heilige momenten vrijwel altijd spontaan. In aanwezigheid van de Marokkaanse ambassadeur en van Chennafi zelf wordt de tentoonstelling officieel op 28 augustus geopend. Zijn werk is tot en met 5 september te zien, toegang is gratis.>Foto: Omar Chennafi

Internationaal festival in Grote Kerk

Er zit eindelijk ook een Rus op het orgel Door Aad van der Ven

Organisten doen er verstandig aan niet te vaak ruzie te maken met collega’s. Buiten de eigen standplaats een concert geven kan gewoonlijk alleen op uitnodiging van een collega van een andere kerk. Maar er is natuurlijk een selecte groep die er, met of zonder goodwill, toch wel komt. Tot de goudhaantjes behoort de Hagenaar Ben van Oosten, hier verbonden aan de Grote Kerk en artistiek leider van het jaarlijkse Internationaal Orgelfestival Den Haag. Hij nodigt uit en wordt uitgenodigd. Dit jaar zit er voor het eerst een Rus in zijn festival. Eén week per jaar hebben de organisten en orgelliefhebbers in de Grote Kerk het rijk alleen. Van 23 tot en met 30 augustus wordt daar het Internationaal Orgelfestival gehouden. Organisten uit Nederland, Rusland en Frankrijk verlenen hun me-

advertentie

dewerking. Ben van Oosten (1955), sinds 1990 organist van de Grote Kerk, is artistiek leider. Hij kiest de organisten uit, die in overleg met hem hun programma’s samenstellen. Hij kent die wereld als geen ander. Behalve een bekend concertorganist is hij een ervaren docent en een veelgevraagd jurylid bij concoursen. Spreiding “Iedereen die ik uitnodig ken ik persoonlijk”, zegt hij. “Het uitgangspunt is al jarenlang dat ik twee Nederlandse organisten vraag en twee buitenlandse, terwijl ik zelf het vijfde concert verzorg. Daarnaast streef ik naar een spreiding van het repertoire, van barok tot modern. Verder vraag ik aan mijn buitenlandse collega’s zo mogelijk één of meer stukken uit hun eigen land mee te nemen”. De Nederlandse organisten, naast Van Oosten, zijn dit jaar Dirk Out en Kees van Eersel, musici met een lan-

ge staat van dienst, die ook als koordirigent actief zijn. Dirk Out (1949) is een Haarlemmer, verbonden aan kerken in Bloemendaal en IJmuiden. Hij is voorzitter van de werkgroep Internationaal César Franck Concours in Haarlem. Maar het programma van het Haagse openingsconcert is aan andere componisten gewijd. Opmerkelijk is dat hij onder meer arrangementen uitvoert van orkestwerken van Mendelssohn, waaronder het Scherzo uit ‘Een midzomernachtsdroom’. Ben van Oosten: “Ik ben er niet op tegen. Alles hangt af van de kwaliteit van de bewerking en van de manier waarop die gespeeld wordt”. Na zijn opleiding in Rotterdam specialiseerde Kees van Eersel (1944) zich, zoals veel jonge Nederlandse collega’s, bij een Franse meester-organist. Hij nam les bij Jean Langlais aan de Schola Cantorum in Parijs. Al sinds 1974 is hij verbonden aan de Grote of Maria Magdalenakerk in het Zeeuwse Goes. Naast Bach,

Brahms en Reger staan Franse barokcomponisten op zijn programma. Jury Dat er pas nu voor het eerst een Russische organist optreedt, is opmerkelijk. Want Ben van Oosten treedt al sinds het begin van de jaren tachtig met een zekere regelmatig in Rusland op of hij wordt uitgenodigd deel uit te maken van een jury van een concours aldaar. De Rus Daniel Zaretsky (1964) kent hij dan ook al geruime tijd. Deze, in het toenmalige Leningrad geboren musicus heeft gestudeerd bij zo uiteenlopende organisten als Marie-Claire-Alain, Harald Vogel en Jean Guillou. Tegenwoordig is Zaretsky organist van de Philharmonie van Sint-Petersburg en professor aan de universiteit en het conservatorium aldaar. Op het programma van Van Oosten zelf prijken deze keer niet de Franse romantische componisten met wie zijn reputatie sterk verbonden is, mede dankzij cd’s

met werken van Widor, Vierne en Guilmant en zijn Widor-monografie. Deze keer koos hij een aantal Franse barokcomponisten, die hij plaatst tegenover enkele Engelse namen (Wesley, Elgar, Hollins, Parry). Die treft men zelden aan op een Nederlands orgelprogramma. De Fransman Thierry Escaich, die het slotconcert geeft, is met zijn 49 jaar de jongste van de vijf organisten. Escaich treedt ook op de voorgrond als componist en doceert compositie aan het Parijse Conservatoire. Hij staat bekend als een briljant improvisator en zal iets daarvan op het Metzler-orgel van de Grote Kerk laten horen. Maar hij kan ook niet om Bach en César Franck heen. Internationaal Orgelfestival in de Grote Kerk. Organisten: Dirk Out (23/08), Kees van Eersel (26/08), Daniel Zaretsky (27/08), Ben van Oosten (28/08) en Thierry Escaich (30/08). Begintijd 20.15 uur. Meer informatie: www.haagsorgelkontakt.nl

11

cultuur<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

Dirigent-coach brengt klassieke muziek aan de man

Bij Ben Zander is iedereen muzikaal eerst (niet officieel) als concertzaal wordt gebruikt. Kaartjes zijn gratis, maar reserveren wordt aanbevolen. Ben Zander werd in 1939 in het Engelse Buckinghamshire geboren als zoon van voor de nazi’s gevluchte Joodse ouders. Negen jaar was hij toen hij zijn eerste stukjes componeerde. Benjamin Britten, op hem opmerkzaam gemaakt, ontfermde zich over de talentvolle jongeling en gaf hem les. Later wierp Zander zich op de cello. Hij kreeg zelfs les van de beroemde cellovirtuoos Gaspar Cassado en gaf her en der recitals. Hij verhuisde naar het Amerikaanse Massachusetts en ging lesgeven aan het gerenommeerde New Engeland Conservatory. Hij richtte daar het Boston Philharmonic Youth Orchestra op, waarmee hij vorig jaar een grote Europese tournee maakte en ook optrad in het Amsterdamse Concertgebouw. Tevens formeerde hij het Boston Philharmonic Orchestra, een semi-professioneel ensemble dat alleen al om die reden altijd in de schaduw is gebleven van het beroemde Boston Symphony Orchestra.

Door Aad van der Ven

“Iedereen houdt van klassieke muziek, maar de meesten weten dat nog niet”, is een van de favoriete uitspraken van Benjamin Zander. Als een gedreven evangelist trekt hij door de wereld, zo veel mogelijk mensen warm makend voor de tijdloze schoonheid van de toonkunst. Ook mag hij graag optreden als coach – veel vraag naar ‒ waarbij hij via de muziek groepen managers door positieve impulsen in goede banen leidt. Hij gebruikt het orkest als metafoor wanneer hij over het leiden van een omvangrijke organisatie spreekt. Zijn loopbaan als dirigent dreigt op de achtergrond te raken door het grote aantal workshops, lezingen, seminars et cetera dat hij geeft. Hij strijkt nu neer in Den Haag om een muzikale driedaagse te leiden, georganiseerd door het Koninklijk Conservatorium en het Residentie Orkest. Hij geeft lezingen, leidt een masterclass en bereidt een programma voor met een speciaal hiervoor samengesteld orkest, bestaand uit overwegend jonge musici. Tijdens het afsluitende concert aanstaande maandag worden Beethovens ouverture ‘Coriolanus’

Benjamin Zander.>Foto: Koren Reyes

en Brahms’ ‘Tweede symfonie’ gespeeld. ‘Classical Fever’, heet het pro-

ject in het Scheveningse Zuiderstrandtheater, dat hiermee voor het

Maestro Hij had ook nog tijd om in Londen met

het Philharmonia Orchestra voor het Amerikaanse label Telarc een aantal symfonieën van Mahler en Bruckner op cd te zetten. Het begeleidende fotomateriaal toont een maestro die oogt als Mozes in het Oude Testament die met de Tien Geboden de berg Sinaï afdaalt. Met zijn vrouw Rosamund Stone, psychotherapeute, schreef hij het in vijftien talen verschenen boek ‘The Art of Possibility’. Dit vormt het uitgangspunt voor veel van zijn lezingen waarmee hij de aanwezigen leert ‘het leven opnieuw te definiëren’. Zander is een bevlogen spreker, die af en toe de zaal in rent, schreeuwend en jubelend, om zijn publiek te overtuigen. “Wetenschappers”, zegt hij “hebben op de een of andere manier vastgesteld dat drie procent van de mensheid van klassieke muziek houdt. Wanneer het vier procent wordt zouden zij heel tevreden zijn, is daarbij de gedachte. Tevreden met vier procent? Wat een waanzin”.

‘Classical Fever’. Muziekproject onder leiding van Benjamin Zander. Vrijdag 22/8, zaterdag 23/8 en maandag 25/8, 20.00 uur, Zuiderstrandtheater, Scheveningen (gratis toegankelijk). Meer informatie: www.koncon.nl/benjaminzander

Erg mooi, maar hoezo?

Glasheldere kunst van Partenheimer Dromerige kunst doordacht gepresenteerd in vier musea, ook in het Gemeentemuseum: kijken als denken is thema in ‘Het Archief’.

Kalliope I, II, III, 2011/2012. Vazen naar ontwerp van Partenheimer, geproduceerd door de Nymphenburg, München (rechts). >Foto: Alice de Groot

Door Egbert van Faassen

Tekenachtig en tastend is het werk van Jürgen Partenheimer (München, 1947) of het nu om tekeningen of schilderijen gaat, om boeken of keramiek. Zijn werk is al heel lang zichtbaar geweest in Nederland. Hij had hier verschillende tentoonstellingen, ook eerder in het Gemeentemuseum. Nu is het kennelijk tijd voor een grotere presentatie. De tentoonstelling maakt deel uit van een reeks van vier exposities. Alle tentoonstellingen zijn anders. Het pas verschenen dikke boek ‘Das Archive/The archive’ bevat weer een andere keuze. Met teksten van kunsthistorici en dichters vormt het een soort grabbelton vol achtergrondinformatie. Daaruit blijkt in elk geval hoe enorm veel Jürgen Partenheimer heeft gemaakt. Ook blijkt zijn werk niet eenvoudig te duiden. ‘Deze tekst begint niet bij het begin’, luidt de eerste zin van een tekst die de betrekkingen binnen het ‘Archief’ uit de doeken doet. En een tekst over een publicatie van tekeningen bij fragmenten van Joyce vangt aan met: ‘Om aan het eind te beginnen …’. Elke hapering in een lijn en iedere vlek lijkt precies op zijn plaats bij Partenheimer. Zijn handschrift is heel precies. Titels en teksten zetten wat hij laat zien op een ander plan. Zoals de van zichzelf al mooie verzameling met vlekkerig blauwe waterverf beschilderde dozen, met smaak uitgestald op een tafel, de titel ‘As van de wereld’ kreeg. Hoezo?, kan je je afvragen. Dat een monumentale versie in, toen nog, de binnentuin van het Gemeentemuseum

Jürgen Partenheimer, La Fortune, 2012, 140 x 115 cm, Courtesy Galerie Onrust Amsterdam (links). >Foto: PR

stond opgesteld en een jaar later in 2000 in de Verboden Stad in Peking, dat het ding heeft gereisd kan toch niet de aanleiding voor de titel zijn geweest? De kunstenaar heeft filosofie gestudeerd. Ik denk dat Partenheimer, wiens werk aan de oppervlakte ontegenzeglijk prachtig is, heeft willen laten merken dat hij wel degelijk uit diepere lagen put. Taal Taal speelt bij Partenheimer een niet te onderschatten rol. Deze is evocatief en hooguit in dichterlijke zin precies. Dat

maakt dat de beschouwer er al snel het zwijgen toe doet. Het is niet voor niets, dat enkele auteurs in het boek ervoor kozen niet bij het begin te beginnen. Het begin, namelijk dat wat te zien is, wordt enigszins aan het oog onttrokken door de poëtische taal. Titels gaan van vrij eenvoudig tot een verwijzing naar wat de kunstenaar wil bereiken. Er zijn ook obscure titels. Die zullen heus zorgvuldig zijn gekozen, maar komen uit het persoonlijk universum van de kunstenaar. Een audio-tour door deze tentoonstelling zou werkelijk absurd zijn.

In de tentoonstelling zijn onder veel meer tekeningen te zien, waarin Partenheimer toont hoe hij bochtige vormen in een rechthoekig vlak plaatst. In andere reeksen met dezelfde titel probeert hij rechte lijnen uit. ‘Wegen en open plekken’ – die titel, ‘Caminos y lugares’ eigenlijk, maar het museum vertaalt niet, verwijst nog naar een zichtbaar soort kaart. Een kaart van de weg die de kunstenaar aflegt. De hand van de kunstenaar, beter gezegd. Een schilderij met verwante tekst vermeldt dat het gaat om de ruimte tussen oog en hand. Een verlangen naar hoger wordt uitgedrukt door de titel van enkele vazen: Kalliope, genoemd naar de muze van de verhalende poëzie. Partenheimer heeft drie vaasvormen ontworpen en op verschillende wijzen gedecoreerd. Ze werden alle ‘Kalliope’genoemd. Het soort decoratie valt nauwkeurig samen met elementen uit zijn tekeningen. Dat is in de tentoonstelling, waar overigens maar twee vazen staan, goed te zien. Calliope wordt in de klassieke kunst ook wel met een schrijfstift voorgesteld. Een vaas is een tamelijk alledaags ding, met alle variaties die mogelijk zijn. Dat vraagt om een plaats in het werkelijke leven voor het poëtische lijnenspel van Partenheimer.

Overigens zijn van iedere vaas slechts zeven exemplaren gemaakt, dus je vindt ze niet in de museumwinkel. Het is een mooie tentoonstelling met glasheldere kunst, die toch weer raadselachtig blijft, ondanks of juist dankzij de taal. Zoals een mooi gedicht kan blijven boeien, juist doordat de betekenis steeds ongrijpbaar blijft. Jürgen Partenheimer – Het archief. Gemeentemuseum, Stadhouderslaan 41 www.gemeentemuseum.nl Tot en met 9 november. Jürgen Partenheimer: Das Archiv / The archive ISBN 978 95476 046 6, € 39,90

advertentie

ZIN IN ITALIAANS? Leer de taal bij DANTE ALIGHIERI! OPEN AVOND 5 september Cursusjaar begint 22 september a.s. Italiaanse docenten, Europese erkenning overdag of ’s avonds. LAGE PRIJZEN! info en inschrijven: www.dante-alighieri.nl contact: [email protected], T 06-12413173

Lees voortaan overal en altijd Den Haag Centraal digitaal

iPad

Macbook Air

illustration by kristen n. brown 2011

Bent u abonnee?

Ontvang dan Den Haag Centraal gratis op uw smartphone, tablet of pc in combinatie met de papieren krant.

Ga naar www.denhaagcentraal.net en vul uw gegevens in voor uw inlogcode.

<13

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

stadsgroen

Lasagna met bollen

De trend voor 2015 is bekend gemaakt. De rage die ons zal gaan overspoelen heet ‘gathering’, dat samenkomen betekent. Volgens trendwatchers is het individuele tijdperk in zicht, en zullen wij vanaf volgend jaar veel meer samen gaan doen. Voor de mode betekent deze trend dat er veel geplooide en gerimpelde of op een andere manier samengebonden stoffen op de markt komen, maar wat moet je daar nu in de tuin mee? De millefleurtrend van dit jaar was makkelijk – want letterlijk – te vertalen in vele duizenden kleine bloemetjes, zowel

in de border als in de kussenhoezen en tafelkleden, maar hoe vertaal je ‘samenkomen’ in de tuin? Mijns inziens kan deze trend maar één ding betekenen: we gaan bloembollen planten! Wat is er nu meer ‘gathering’ dan zo’n heerlijke ouderwetse steenrode bloempot vol fleurig goed? Die heel grote potten zijn nog altijd volop verkrijgbaar, er hoeft alleen maar een afwateringsgaatje in de bodem te worden geboord. Over dat gaatje heen leg je dan een potscherf, maar bij eventu-

eel gebrek aan dat soort restmateriaal kun je ook hippe hydrokorrels gebruiken. Daar bovenop komt een laag aarde van zo’n 20 centimeter, leg daar de eerste bollen op. Kies voor de forse keizerskronen, bedek ze met 15 centimeter aarde en leg hierop een tweede laag bollen, maar dan wel van een andere soort. Tulpen zijn heel geschikt, maar je kunt ook irissen, blauwe druifjes of boshyacinthen kiezen. Gebruik 35 tot 50 bolletjes. Dan volgt nog een laag aarde en daar strooi je de laatste laag bolletjes over uit: heel veel kleine anemoontjes, sneeuwklokjes, krokusjes of mininarcisjes. Wil je de bollen liever rechtstreeks in de tuin planten? Ook dan is deze laagop-laag lasagna-methode geschikt. Het ultieme gereedschap daarbij is een pleistertroffel. Vergeet de bollenpoter, vergeet het obligate schepje. Dit metselgereedschap is wat een chirurgisch mes voor de specialist is. Vlijmscherp en licht in gewicht, een

must voor het werken in de harde novemberbodem. Ga net zo te werk als bij het planten in de pot: woel de grond tot 40 centimeter diep opzij en plaats zachtjes, nooit duwen, de eerste grote bollensoort, bijvoorbeeld Allium of Camassia. Bedek de bollen met grond en zet dan de tweede laag, bijvoorbeeld frittelaria, ornithogalium, scilla, corydalis of puschkina en kies voor de laatste, bovenste laag voor honderden sneeuwklokjes, krokusjes of mini-narcisjes. Deze bovenste laag met de kleinste bolletjes bloeit het eerst, de laatste laag zal eind mei, begin juni 2015 haar bloemen tonen. En tegen die tijd weten we wat de trendvoorspelling ‘gathering’ nou eigenlijk waard was. Persoonlijk denk ik dat zo’n fleurige bollenboel kan helpen. Bij trends en allerlei andere wensen. Wendy Hendriksen

Vilan

Door de wijk

Op een gewone dinsdagmiddag ben ik een keer verdwaald in de Schilderswijk. Eigen schuld. Ik had een afspraak voor een interview en zat zó krap in de tijd dat ik dacht, weet je wat, ik snij even een paar straten af. Zoiets werkt uitstekend, als je de weg kent. Die kende ik niet. Het werd wat men noemt een vreemd avontuur. Met het ene oog op mijn horloge en het andere oog zoekend naar straatnaambordjes, draafde ik door de wijk. Het zag er steeds onbekender uit. Een geestelijke (zo zag hij er tenminste uit) die ik de weg vroeg, wees me een andere richting aan, die me in nóg onbekendere straten bracht. Daar keek zowat iedereen me gek aan. Die witte Hollandse juffrouw, wat moest zij hier? En niemand van alle mensen die ik naar het juiste adres vroeg, wist er ook maar iets van. De een sprak geen Nederlands, de ander keek door me heen en een derde lachte en wees naar de straat waar ik net uit was gekomen. Hierdoor won mijn praktisch inzicht het van mijn trots. Ik belde mijn afspraak op en vroeg om opgehaald te worden. Uit mijn telefoon klonk een luid gelach.

>Foto: hetbloembollenhuis.nl

onderwijs

Zomergasten

Dit verhaal gaat over de kloof tussen alfa’s en bèta’s. Tussen nerds en musici. Tussen jongens en meisjes. Maar het begint op het terras van ons vakantiehuisje. De lucht is Hollands, blauwwit, met wolken en zon. We hebben gasten. Zomergasten, zo je wilt. Mijn zoons zijn er en mijn schoonvader is er… allemaal bèta’s. We hebben het over het tv-programma ‘Zomergasten’. Over Reinbert de Leeuw. Hoe bevlogen hij vertelde over componeren, over conventies, over muziekschema’s en over het mysterie dat de ene melodie je raakt en de andere niet. We hebben het over mooie en lelijke

klanken. En dan neemt het gesprek een wending. Op een viool klinkt een toon warmer door het vibrato, weet mijn schoonvader. Maar waarom? Is daar een fysische verklaring voor? Mijn zoons grijpen naar hun smartphone en vinden een uitleg over twee tonen met golflengtes die weinig verschillen en samen een nieuwe toon vormen die de muziek laat zweven. Is dat misschien het vibrato-verschijnsel? Ik zit erbij en hoor de discussie aan. Wat een merkwaardig zomerochtendgesprek, denk ik, maar in ons gezin komt dat wel vaker voor. In gedachten noteer ik de vraag. Twee dagen later luister ik op een

feestje naar een verhaal van Bert, een goede vriend. Bert is wiskundige, maar speelt ook viool in diverse bandjes. Hij vertelt over zijn vakantie in Cuba. Hij heeft een vioolfabriek bezocht, maar violen werden er sinds 1958 niet meer gebouwd of verkocht. Gebrek aan materiaal. “Maar”, sprak de vioolbouwer, “thuis heb ik nog wel drie violen liggen…”. Bert mee naar zijn huis. Drie prachtige violen: een driekwart, een altviool, maar de derde, de mooiste, is nog niet af. De snaren en de kam ontbreken. Bert koopt de viool voor 150 euro. Thuisgekomen duikt hij meteen in een wetenschappelijk artikel over hoe je een kam op een viool zet voor het mooiste geluid… Bert vertelt over de plaats van de voetjes, de dikte van het hout, de vollere klank bij een grotere amplitude van de kam… Ik luister net zo geboeid als naar Reinbert de Leeuw en stel dan de vraag over het vibrato-effect. Het verhaal van de dicht bij elkaar gelegen golflengtes en frequenties klopt. De warme toon natuurwetenschappelijk verklaard.

Zondagavond is Ionica Smeets te gast bij ‘Zomergasten’. Ionica is wiskundige en journalist, en een van de wiskundemeisjes. Ze houdt een pleidooi voor het dichten van de kloof tussen alfa’s en bèta’s. Ze pleit voor meer begrip van de intellectuele elite voor nerds. Ze wijst op de onsterfelijkheid van een wiskundig bewijs. Ze laat getallen uit de rij van Fibonacci zien op een ananas. Ze toont een filmpje over een zwarte sterrenkundige en maatschappelijke tegenkrachten, ook herkenbaar voor wiskundemeisjes. En ze houdt van intelligent cabaret. De kloof dichten. Het kan. Met muziek en schema’s. Vibrato en golflengtes. Journalistiek en wiskunde. Humor en breinbrekers. Ik neem me voor om straks, als de school weer begint, Ionica’s pleidooi mee te nemen in mijn lessen. Voor alfa’s en bèta’s en jongens en meisjes. Emmy van der Woude Docente wiskunde Maerlant Lyceum

Aan dat wanhopige gedraaf door de wijk denk ik deze dagen terug, nu het ene na het andere onrustige bericht over de Schilderswijk in de kranten staat. Extremisten zus, demonstraties zo, en dan die foto’s van alle verbeten gezichten er nog bij. Van het basisidee dat het een leuke multiculturele wijk kan zijn, daar is niks meer van over. Soms vermoed ik dat dit basisidee alleen in mijn hoofd heeft bestaan. Maar toch, die worstelclub in de Rubensstraat was wel erg leuk, vooral dankzij de Iraanse mannen die aan de Duitse competitie meededen en me daar alles over onthulden. En dan was er de keer dat ik ondanks mijn verlegenheid naar de hammam durfde, waar ik dankzij een stevige Turkse vrouw aan den lijve leerde wat scrubben betekent. Het paarse waterbakje dat ik daar kocht, bewaar ik als souvenir. Ik wil nog altijd heel graag geloven in vrede op aarde, en ook in de Schilderswijk, alleen is dat steeds lastiger. Over de wereld zwijg ik maar en wat de wijk betreft, die vrede moet iets meer inhouden dan gesprekjes met Iraanse worstelaars en de stevige handen van een Turkse vrouw, alleen ben ik niet meer in de stemming om op onderzoek uit te gaan. Chinatown is ook leuk, eigenlijk. Vilan van de Loo

14>

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

Wat voor weer zou het zijn in Den Haag? In deze rubriek komen Hagenaars aan het woord, die in het buitenland wonen, werken of dat hebben gedaan. Wat missen ze en hoe kijken ze naar hun stad nu ze geruime tijd elders wonen of lang in vreemde oorden hebben vertoefd?

Deze week: Monique de Ruijter in België, die ook de volgende keer op plaatsing in het buitenland hoopt.

Door Saskia Herberghs Monique de Ruijter (39) werkt als eerste ambassadesecretaris in Brussel. Ze vertegenwoordigt Nederland in een raadswerkgroep van de Europese Unie. In die hoedanigheid houdt ze zich vooral bezig met het sanctiebeleid van de EU. Ze woont met haar man en kind (2) in Tervuren, op zo’n vijftien kilometer van Brussel.

smog-alarm. Verder valt me op dat in Brussel veel Roma met vaak gedrogeerde kinderen aan het bedelen zijn. Ook in de Europese wijk’’. En de Belgen? “Ik vind het aardige, zachtmoedige mensen. Voor kinderen zijn ze echt heel aardig, in het algemeen’’. Met of zonder kinderen, waar moeten Hagenaars naartoe als ze Brussel bezoeken? “Ik ken op dit moment alleen nog de Europese wijk goed. Daar is een Italiaanse boekhandel waar je ook kunt eten, Piola Libri in de Franklinstraat. Dat vind ik een heel leuk en bijzonder plekje. Verder tip ik de provinciedomeinen buiten de stad, maar ook het Jubelpark in Brussel is mooi”.

Tervuren, dat is wel wat anders dan Den Haag. “Het is heerlijk rustig wonen. Hier kan ik ontsnappen aan de Brusselse hectiek. Het is fijn om met een klein kind zo landelijk te wonen, in het groen, midden tussen de velden. Aanvankelijk moest ik wel wennen aan de stilte toen ik vorig jaar vanuit Den Haag hier kwam. Daar maak je niet mee dat een vleermuis je slaapkamer binnenvliegt of zie je geen roofvogels in je tuin’’. Hectisch werk dus? “Mijn werk is uitdagend, afwisselend en zit boven op de politieke actualiteit. Maar de werktijden zijn onregelmatig en ik maak soms lange weken. Onlangs beleefde ik mijn langste werkdag ooit. Toen was ik 21 uur aan één stuk door in touw om de sancties tegen Rusland voor te bereiden’’. Hoe ontspan je je na zo’n inspannende klus? “Hardlopen door de velden vind ik het allerlekkerste. Dat had ik een paar jaar geleden niet vermoed, maar het is heerlijk om zo stoom af te blazen. Je krijgt veel adrenaline van dit werk’’.

Triomfboog in het Jubelpark in Brussel. >Foto's: Arno Lips

Wat mis je van Den Haag? “Het strand, de zee. Om daar te komen, moet ik minstens twee uur rijden. Mijn buren uit de Bloemenbuurt. Vrienden komen gelukkig hier langs. Zo ver is het niet. Ik mis de zondagkoopdagen, en de Jumbo, die geen wachtrijen kent. De bloemenkiosk op het Goudenregenplein. De kwaliteit van de bloemen hier is echt anders’’. Waarin onderscheidt België zich in

PLAATS

Er is zelfs een strand in het recreatiedomein Hofstade.

positieve zin? “Friet en de chocolade. Ik kom ook graag bij de bakkers, die heerlijke producten maken. De bourgondische levensstijl van de Belgen spreekt me aan. Nu geniet ik ervan om met mijn zoon David naar provinciedomeinen te gaan, zoals Kessel-Lo of Hofstaede. Parken met faciliteiten voor gezinnen’’. Wat is minder? “Als ik erg veel pech heb, doe ik er met

de auto anderhalf uur over om op mijn werk te komen. In de spits duurt het drie kwartier. Dat is onberekenbaar. Ik kan natuurlijk een tram nemen die een mooie tocht maakt door het bos, maar daar komt het meestal niet van. Ik heb collega’s die de fiets pakken vanuit Tervuren, maar dat durf ik niet. Er zijn hier weinig fietspaden en Belgen zijn minder dan Nederlanders gericht op fietsers. Die zijn verknocht aan dure auto’s. In mei was er in Brussel zelfs een

De olifant van Côte d’Or voor het Afrikamuseum in Tervuren: product placing avant la lettre.

Velden bij Tervuren.

ten allang weg moeten zijn. Laten we trouwens ook meteen de hele Schilderswijk weg doen. Zijn we gelijk van sharia-driehoek, stenigings-vierkant en boerka-parallellepipedum af. Alles weg! Net als Zwarte Piet, zijn baas Sinterklaas en alle mensen die het instituut Sint en Piet bedreigen. Gewoon weg! Louis van Gaal. Ik zeg: weg! Heeft na de schandalige prestatie op het WK (een derde plaats, hoe durf je er mee thuis te komen?!) nu Manchester United onder zijn hoede. Dús verloren ze meteen de eerste wedstrijd tegen het nietige Swansea uit Wales, dat door een paar behangerscenten van Hagenees John van Zweden op de been gehouden wordt. Foei! Van Gaal exit, uiteraard!

Net als de weermannen, die moeten ook wég! Wat is dat voor weer? En maar praatjes blijven houden. Weg ermee! Dave Roelvink. Ik had er nog nooit van gehoord, maar het is de zoon van Dries Roelvink, die natuurlijk allang weg zou moeten zijn. Iedereen die er tot nu toe niet in geslaagd is om die man weg te krijgen, zou weg moeten. En nu heeft zoon Roelvink een filmpje doen uitlekken waarin te zien is hoe een meisje aan zijn roelvinkje sabbelt. Weg ermee! In ieder geval van het internet. Maar dat gaat niet meer lukken. Van dat internet moeten we trouwens ook af. Het heeft voordelen, maar belangrijker zijn de mindere puntjes, dus weg ermee. Net als Van Aartsen. Als ik alles zo een beetje overzie, dan is

En als ze Tervuren aandoen? “Eten op de markt is leuk. Een bezoek aan het park van Tervuren is een aanrader. Dat is groots, ruimtelijk en er heerst een ontspannen sfeer. Het daarin gelegen Afrikamuseum kan pas over een paar jaar worden bezocht, nu het wordt gerenoveerd. Verder is er het Zoniënwoud, een prachtig uitgestrekt wandelgebied met een arboretum’’. En waar ga je zelf over een paar jaar naartoe? “In principe hebben we bij Buitenlandse Zaken standplaats ‘wereld’. Ik kan wel een voorkeur voor een werkplek aangeven maar het organisatiebelang is uiteraard doorslaggevend. Ik hoop wel dat mijn volgende plaatsing weer in het buitenland is, want dat is uitdagend werk met veel internationale contacten. Dat vind ik echt heel leuk’‘.

Oude Middenweg Marcel Verreck bespreekt heden en verleden van een bijzondere Haagse plek.

N

atuurlijk moet Jozias van Aartsen weg! Opzouten! Zat daar een beetje wijn te drinken op vakantie terwijl Den Haag brandde. Een handvol halfgare idioten met van het internet geleende antisemitische teksten terroriseerde de o zo kwetsbare Schilderswijk. Zogenaamde aanhangers van ISIS, de geweldsorganisatie die inmiddels in ieder geval qua naam gehalveerd is. Dat is nog maar het begin, die hele ISIS moet natuurlijk weg. De PVV riep op tot het vertrek van de inerte burgervader, maar dat clubje had met zijn weerzinwekkende standpun-

er weinig dat mag blijven. Alleen ik eigenlijk. Er is alleen één probleem. Waar moeten al die opgezoutenen heen? Die vormen met z’n allen een nieuwe parallelle werkelijkheid en gaan gewoon door. Opsodemieteren helpt niet. Dus misschien toch maar de gouden oude middenweg omhelzen? En af en toe schreeuwen. Dan gaan die permanente scalpeerzucht en die licht ontvlambare woede hopelijk even…weg.

Marcel Verreck

UIT

agenda

> www.denhaagcentraal.net > Uitgave van Den Haag Centraal >vrijdag 22 augustus 2014

Sherry Dyanne treedt 30 augustus op tijdens Jazz in de gracht.>Foto: PR

2>UITAGENDA

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

Tiende editie v Door Bert Jansma

Het gratis toegankelijke festival is inmiddels tot de folklore van de Haagse binnenstad gaan behoren. >Foto: PR

Theater, Muziek & Evenementen

langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 19:00

Den Haag - Proeverij | [Boottocht, Culinair] Een varende wijnproeverij vanuit Den Haag langs de oude landhuizen aan de Vliet, waaronder het Huygensmuseum Hofwijck. € 34,95 www.salonbootdenhaag.nl

Gegevens voor de UITagenda De brongegevens voor deze weekagenda zijn afkomstig van Den Haag Marketing. Tips voor de agenda kunt u (uiterlijk een maand van tevoren) uitsluitend mailen naar Arja Kalhorn en Rob Hogeslag: [email protected]. Voor de meest actuele culturele informatie kunt u kijken op www.haagsuitburo.nl

vrijdag 22 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 17:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Beleef politiek Den Haag

van dichtbij | [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar Ridderzaal en Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoektijden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00

FAST (Free Architecture Surf

Terrain) > Mutesounds | [Festival, Dance] Muziekevenement voor doven, slechthorenden en horenden. DJ's, VJ's, een band, muziekgebarentolk, interactieve media, expressieve dansgroep en een verlichte trilvloer. Gratis www.mutesounds.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de zomertentoonstelling op het Lange Voorhout, in het historische centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids kun je de hedendaagse Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Kinderrondleiding

Binnenhof (6+) | [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel

Historische Haven aan het Zieken (verlengde Spui) > Salonboot Rondvaart

19:00

Historische Haven aan het Zieken (verlengde Spui) > Salonboot Rondvaart

Den Haag - Prosecco proeverij | [Boottocht] Een varende prosecco proeverij vanuit Den Haag langs de oude landhuizen aan de Vliet, waaronder het Huygensmuseum Hofwijck. € 34,95 www.salonbootdenhaag.nl 19:30 VVV Uitburo Den Haag > Dark The Hague | [Wandeling] Tijdens deze Engelstalige Duister Den Haag wandeling loopt u onder de 'veilige' begeleiding van een gids langs de spannendste en bloederigste plekken in het Haagse Hofkwartier. Ontdek waar moordenaars hebben gelopen, executies hebben plaatsgevonden en zélfs waar het spookt... Wat gaat er in het Hofkwartier verborgen, waardoor het bloed van politici, edelen en ‘gewone’ Hagenezen nog steeds aan de muren kleeft? € 12,50 www.darkthehague.com 19:30 De Warenar > Zwanenmeer | Vladislav Kuramshin Academie voor Klassiek Ballet uit Sint-Petersburg | [Ballet] Jonge sterren van 9 tot 18 jaar van de Vladislav Kuramshin Academie voor Klassiek Ballet uit Sint-Petersburg dansen het klassieke ballet Zwanenmeer. € 12,- www.facebook. com/pages/Vladislav-Kuramshin-Russianballet-summer-Master-Class-in-Hague 20:00 Zuiderstrandtheater > Lezing Benjamin Zander – The Art of Possibility (Engels) | [Lezing] Benjamin Zander biedt met The Art of Possibility nieuwe benaderingen om huidige levenssituaties te veranderen met de klassieke muziek als leidraad. Gratis, aanmelden via [email protected] Gratis www.koncon.nl 21:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Vuurwerkvaart | [Boottocht] Op een bijzondere manier het Vuurwerk-

Voor het eerst gaat ‘Jazz in de Gracht’ op het water tussen Dunne Bierkade en Groenewegje drie dagen duren: van 28 tot en met 30 augustus. “Maar we bestaan dan ook tien jaar”, zegt Menno Doorschodt, directeur van stichting Jazz in de Gracht, “en dat wilden we met een dag extra vieren”. Tien jaar Jazz in de Gracht. Het gratis toegankelijke festival is inmiddels tot de folklore van de Haagse binnenstad gaan behoren. Met zijn mêlee van platboomde schuiten op het water en daarop bands en bandjes van sterk uiteenlopend kaliber. Waarbij het woord jazz op allerlei manieren wordt geïnterpreteerd: swingende gezelligheidsmuziek, rauwe blues, moderne grooves, soul en verfijndere benaderingen. Een kleinschalig festival zonder muzikale pretentie, waarbij de boten van de Ooievaart zorgen voor de trait d’union tussen muziek en het publiek op de wallenkanten. Als speelse podia die met muzikale proeverijen van de ene speelplek naar de andere varen. Terwijl de Avenue Culinaire aan de Bierkade (een nog altijd te weidse naam voor een handvol, overigens zeer aan te bevelen, eet- en drinkgelegenheden) ruimte biedt voor ander proefwerk.

festival in Scheveningen beleven neem de boot, de Willemsvaart brengt u er naar toe en haalt u ook weer op. Voor alle vaarten geldt : a.u.b. vooraf reserveren. € 12,50 www.willemsvaart.nl 21:30 Nutshuis > Open Air Cinema | [Speelfilm] Openlucht cinema in de tuin van het Nutshuis. Shortterm 12. € 7,50 www.nutshuis.nl 21:45 Scheveningen Strand > Internationaal Vuurwerkfestival Scheveningen | [Festival] Spectaculair vuurwerkfestival met twee shows per avond. Verschillende landen strijden om de Vuurwerktrofee Scheveningen. Gratis www.vuurwerkfestivalscheveningen.com 22:00 SuperMarkt > 70's & 80's (18+) | [Popmuziek] Glitterbrillen, plateauzolen en jumpsuits met soulpijpen; Poppodium SuperMarkt biedt onderdak voor een nieuw feest. Gratis www.supermarktdenhaag.nl 23:00 Havana > Thank God it's Friday (18+) | [Dance] Elke vrijdag Thank God it's Friday bij Havana. Geniet van dance, latin, R&B, classics, house en top 40-muziek. Gratis www.havanadenhaag.nl 23:00 Danzig > @ Friday (21+) | [Dance] De beste start van je weekend begint bij Danzig! Gratis www.danzig.nl 23:00 Club Danielz > Sunset (18+) | [Dance] Iedere vrijdagavond opent Club Danielz de deuren. Deze avonden staan natuurlijk in het teken van uitbundig genieten! € 6,- www.danielz.eu 23:00 Club Seven > Zomersessies (18+) | [Dance] De zomer is in volle gang maar op ons geliefde Zwarte Pad is het akelig stil. Maar no worries, District25, Kollektiv en INTO our house pakken dat probleem samen op. www.clubseven.nl

zaterdag 23 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:00 Scheveningen Strand > Beach Volleyball Circuit Scheveningen | [Sport] Beach Volleyball-tour door Nederland voor beachvolleyballers van elk niveau. € 10,www.beachvolley.nl/scheveningen 09:30

ProDemos - Huis voor democratie

Suzanne Alt.>Foto: PR

Het volledige programma van Jazz in de Gracht is te vinden op www.jazzindegracht.nl. Ik licht er hier per dag enkele optredens uit: op donderdag 28 augustus een sterke Braziliaanse invloed. Met de band van Marco Santos, die zich steeds meer laat horen in de Haagse binnenstad. En met zangeres Simone Pormes die zich laat begeleiden

en rechtsstaat > Beleef politiek Den Haag van dichtbij | [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar Ridderzaal en Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoektijden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 11:00 Bierkade > Vlietvaart - Delft | [Boottocht] Vertrek vanaf de historische haven in Den Haag (Zieken) voor een onvergetelijke boottocht naar de stad van de Oranjes, Vermeer en Delfts Blauw. Bij de Middeleeuwse Oostpoort meert de boot aan. Thema 200 jaar Koninkrijk. € 7,50 € 11,- www.vlietvaart.nl 12:00

FAST (Free Architecture Surf Terrain) > Mutesounds | [Festival, Dance]

Muziekevenement voor doven, slechthorenden en horenden. DJ's, VJ's, een band, muziekgebarentolk, interactieve media, expressieve dansgroep en een verlichte trilvloer. Gratis www.mutesounds.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de zomertentoonstelling op het Lange Voorhout, in het historische centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids kun je de hedendaagse Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 12:00 Strandtent de Fuut > Reaktor | Mimegroep Optie Z | [Mime, Wandeling] Een aantal overlevenden van een nucleaire ramp is in de duinen ontdekt. O.l.v. een gids ga je op expeditie door hun leefgebied. Optie Z maakt beeldend, fysiek theater. € 12,50 www.optiez.nl 12:00 De Warenar > Zwanenmeer | Vladislav

UITAGENDA<3

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

van Jazz in de Gracht door percussionist Ferdinand van Buuren – wie herinnert zich niet zijn onvermoeibare ritmes op de latin sessies in wijlen café De Pater? – en pianist Karel Boehlee. En die heeft een tijd lang de grote Toots Thielemans mogen begeleiden en dan ben je beslist geen kleine jongen. Op de vrijdag onder meer Susanne Alt en haar band. Susanne komt uit de buurt van Würzburg, kreeg haar opleiding in Amsterdam, woont daar en speelt alt (what’s in a name?). Ze schrijft goed in het gehoor liggende stukken en neigt naar een groovy-achtige kant van spelen, met een tikje Maceo Parker, zonder er een vette pot van te maken. Twee jaar geleden voer ze al eens spelend langs de Dunne Bierkade; haar laatste cd heeft de uitdagende titel ‘How to kiss’. Knipoog Eerder die vrijdag het trio van pianist Pieter van Santen. Van Santen was jarenlang begeleider van de cabaretgroep Crème Fraiche, is van huis uit jazzpianist, maar heeft nóg een kwaliteit die hem zonder meer ánders maakt. Hij schrijft en zingt eigen teksten-met-een knipoog op geheide jazzstandards als ‘Giant steps’ (‘Grote stappen’), neemt de bebop soms licht-

Kuramshin Academie voor Klassiek Ballet uit Sint-Petersburg | [Ballet] Jonge sterren van 9 tot 18 jaar van de Vladislav Kuramshin Academie voor Klassiek Ballet uit Sint-Petersburg dansen het klassieke ballet Zwanenmeer. € 12,www.facebook.com/pages/VladislavKuramshin-Russian-ballet-summer-Master-Class-in-Hague-Fouett 13:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Kinderrondleiding

Binnenhof (6+) | [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Binnenhof > Gouden koetsjes | [Rondrit] Maak op koninklijke wijze kennis met Den Haag en ervaar de sfeer en ambiance vanuit een 'Gouden Koets'. Een ervaren koetsier en palfrenier, beiden stijlvol gekleed, die je zal vertellen over de bezienswaardigheden van de route die ieder jaar door de Gouden Koets wordt gereden. Start ieder half uur bij haringkraam voor het Binnenhof. € 10,jeugd € 5,- www.stadskoetsiers.com 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:30 VVV Uitburo Den Haag > Centrumtour / City Center Tour Archiguides | [Wandeling] Met een ArchiGuide ontdek je het moderne grootstedelijke Den Haag, maar ook de verborgen architectonische pareltjes in de oude binnenstad. € 15,www.denhaag-archiguides.nl 14:00 VVV Uitburo Den Haag > Langs huizen en paleizen van Oranje | [Wandeling] Tijdens deze wandeling maak je kennis maken met het Huis van Oranje en de huizen waarin de Oranjes, vanaf Willem van Oranje en Louise de Coligny tot Koning Willem-Alexander en Koningin Màxima, hun sporen hebben achtergelaten. € 9,95 www.twitter.com/vvvdenhaag 14:00 Kloosterkerk > Rondleiding Kloosterkerk en

Veel animo voor Jazz in de Gracht.>Foto: Rob Schippers

Savoy Room.>Foto: PR

jes in de maling en ontloopt ook het sentiment niet. Ik heb hem op de hoes van zijn cd – ook al omdat hij uit Leiden komt – omschreven als ‘een moderne François Haverschmidt die een cursus pianospelen bij Bud Powell heeft gevolgd’. Hopelijk laat hij iets van dat werk horen. Op zaterdag het moderne, akoestische

St. Jacobuskerk | [Rondleiding] Bezoek twee prachtige kerken op één middag. Eerst een rondleiding in de Kloosterkerk daarna in de om de hoek gelegen St. Jacobuskerk. € 5,- www.kloosterkerk.nl 14:00 Strandtent de Fuut > Reaktor | Mimegroep Optie Z | [Mime, Wandeling] Een aantal overlevenden van een nucleaire ramp is in de duinen ontdekt. O.l.v. een gids ga je op expeditie door hun leefgebied. Optie Z maakt beeldend, fysiek theater. € 12,50 www.optiez.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 16:00 Beach Resort Kijkduin > Boulevard of Golden Oldies | [Popmuziek] Oude tijden herleven! De weekenden in juli en augustus komt de muziekliefhebber volop aan zijn trekken in Kijkduin. In het muziekpaviljoen op het Deltaplein treden artiesten op als Levy Joe, Moefit en That's Cool. Optreden Just4Fun. Gratis www.kijkduin.nl 19:00 Club PIP > The Crave (18+) | [Dance] Tijd om de alledaagse mind-set opzij te zetten en een surrealistische droomwereld binnen te stappen, waarin techno, harmonie en verbroedering centraal staan en waar het oer gevoel in je boven komt. www.pipdenhaag.nl 19:30 VVV Uitburo Den Haag > Duister Den Haag - Huiveringwekkend Hofkwartier | [Wandeling] Tijdens een Duister Den Haag wandeling loopt u onder de 'veilige' begeleiding van een gids langs de spannendste en bloederigste plekken in het Haagse Hofkwartier. Ontdek waar moordenaars hebben gelopen, executies hebben plaatsgevonden en zélfs waar het spookt... Wat gaat er in het Hofkwartier verborgen, waardoor het bloed van politici, edelen en ‘gewone’ Hagenezen nog steeds aan de muren kleeft? € 12,50 www. duisterdenhaag.com 20:00 Kasteel Duivenvoorde > Pianoduo Scholtes & Janssens | [Klassieke muziek] Scholtes en Janssens worden erkend als één van de meest belovende pianoduo's van hun generatie. € 25,www.scholtesjanssens.com 20:00 Zuiderstrandtheater > Classical Fever | [Klassieke muziek] Classical Fever is voor iedereen, ook voor degene die nog niet weet dat hij van klassieke muziek houdt! Gratis, aanmelden via nieuworkest@

jazzkwartet van Genzo Okabe, ‘The Okabe Family’. Saxofonist Okabe studeerde in Italië en in Den Haag, waar hij dit jaar zijn ’master’ haalde. Met zijn band was hij eerder te horen in café De Kikker en Murphy’s Law. Bijzonder is het optreden van de Italiaanse pianiste/zangeres Francesca Tandoi met de Franse gitarist Alban Claret. Beiden

koncon.nl Gratis www.koncon.nl 21:00

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht >

Willemsvaart - Vuurwerkvaart | [Boottocht] Op een bijzondere manier het Vuurwerkfestival in Scheveningen beleven neem de boot, de Willemsvaart brengt u er naar toe en haalt u ook weer op. Voor alle vaarten geldt : a.u.b. vooraf reserveren. € 12,50 www.willemsvaart.nl 21:00 Musicon > The Royal Spuds + Bunch of Bastards | [Popmuziek] Een lekker avondje folkrock en folkpunk! Deze avond is mede mogelijk gemaakt door Bazart Den Haag € 4,- www.facebook.com/ events/1475823409331449 21:45 Scheveningen Strand > Internationaal Vuurwerkfestival Scheveningen | [Festival] Spectaculair vuurwerkfestival met twee shows per avond. Verschillende landen strijden om de Vuurwerktrofee Scheveningen. Gratis www.vuurwerkfestivalscheveningen.com 22:00 Club Danielz > Danielz Saturday Night | [Dance] Elke zaterdagavond clubnight at Danielz op Scheveningen! € 0,00 t/m € 6,- www.danielz.eu 23:59 Club Lustig > Sexy Saturday (18+) | [Dance] Op Sexy Saturday staan de vaste huis-dj's op het programma. € 10,www.clublustig.nl

zondag 24 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:00 Scheveningen Strand > Beach Volleyball Circuit Scheveningen | [Sport] Beach Volleyball-tour door Nederland voor beachvolleyballers van elk niveau. € 10,www.beachvolley.nl/scheveningen 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:00 Lange Voorhout > Antiek-, curiosa- en boekenmarkt | [Markt] Sfeervolle markt met antiek, boeken en curiosa met gezellige terrasjes, rondom de markt. Op zoek naar een eerste druk van een lievelingsboek, oude prenten, schilderijen of spullen uit

studeerden hier en beiden zijn inmiddels aan de grotere podia toe. Percussionist Ferdinand van Duuren is er ook op de zaterdag, nu als begeleider van zangeres Monique Bakker die eerder optrad bij de band van Candy Dulfer. Jazz in de Gracht wordt afgesloten door de Basily Boys, de jongste generatie van de Basily-familie , met de jonge stergitarist Zonzo die namens de Basily’s de gypsy-traditie van Django Reinhardt en Stochelo Rosenberg (een oom van hem) hoog houdt. Achtertuin “Zij zijn, met daarvóór soulzangeres Sherry Dyanne, echt de uitsmijters van deze tiende editie van Jazz in de Gracht”, vindt Menno Doorschodt. En hij geeft een pluim aan de organisatie

grootmoederstijd het is hier te vinden. Gratis www.denhaag.com 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 11:00 Keizerstraat Scheveningen > Proef de Keizerstraat | [Markt] Geniet elke zondag van de zomermarkt in de Keizerstraat. Meer dan 100 speciale winkels van mode tot food en alles wat daar tussen zit! Gratis www.keizerstraatscheveningen.nl 12:00

FAST (Free Architecture Surf Terrain) > Mutesounds | [Festival, Dance]

Muziekevenement voor doven, slechthorenden en horenden. DJ's, VJ's, een band, muziekgebarentolk, interactieve media, expressieve dansgroep en een verlichte trilvloer. Gratis www.mutesounds.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de zomertentoonstelling op het Lange Voorhout, in het historische centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids kun je de hedendaagse Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Kinderrondleiding

Binnenhof (6+) | [Jeugd, Rondleiding] Speciale kinderrondleiding. Tijdens deze rondleiding is er een korte wandeling over het Binnenhof en een bezoek aan de Ridderzaal. De gids houdt in zijn verhaal extra rekening met kinderen. € 5,www.prodemos.nl/bezoekerscentrum 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en

die dit jaar de programmering verzorgde, TheJazzDream Foundation. “Zij programmeerden eerder het jazzfestival in Delft en dat in Haarlem, en ze zijn erg goed in het vinden van jonge talenten”. TheJazzDream heeft z’n wortels in Den Haag, volgens eigen zeggen opgegroeid ‘in de achtertuin van het North Sea Jazz Festival’. “We hebben volop medewerking van alle zaken hier in de Stationsbuurt”, vervolgt Doorschodt. “Zonder dat kon het allemaal niet. En er werken zestig tot zeventig vrijwilligers, inclusief alle schippers, mee aan Jazz in de Gracht”. We hebben het er liever niet te lang over, maar de enige waarvan de medewerking nooit zeker is, is het weer. Maar zelfs dat kan Jazz in de Gracht nummer tien niet in het water laten vallen.

oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 15:00 Bierkade > Vlietvaart - High Tea op de Vliet | [Boottocht] Geniet van een ontspannen vaartocht tussen Delft, Den Haag en Leidschendam-Voorburg. En, genieten is nog leuker als er een uitgebreide high tea aan boord geserveerd wordt! € 25,- jeugd € 15,- www.vlietvaart.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 15:00 VVV Uitburo Den Haag > Duister Den Haag - Huiveringwekkend Hofkwartier | [Wandeling] Tijdens een Duister Den Haag wandeling loopt u onder de 'veilige' begeleiding van een gids langs de spannendste en bloederigste plekken in het Haagse Hofkwartier. Ontdek waar moordenaars hebben gelopen, executies hebben plaatsgevonden en zélfs waar het spookt... Wat gaat er in het Hofkwartier verborgen, waardoor het bloed van politici, edelen en ‘gewone’ Hagenezen nog steeds aan de muren kleeft? € 12,50 www.duisterdenhaag.com 15:30 Abdijkerk > Concert Abdijkerk | [Klassieke muziek] Geniet van klanken in de fraaie ambiance van de Abdijkerk. Orgelbespeling door Arjan de Vos. Vanaf 14.30 bezichtiging kerk. Gratis www.abdijkerk.info 16:00 Beach Resort Kijkduin > Boulevard of Golden Oldies | [Popmuziek] Oude tijden herleven! De weekenden in juli en augustus komt de muziekliefhebber volop aan zijn trekken in Kijkduin. In het muziekpaviljoen op het Deltaplein treden artiesten op als Levy Joe, Moefit en That's Cool. Optreden That's Cool. Gratis www.kijkduin.nl 17:00 Strandtent de Fuut > Jazz in De Fuut | [Jazz] Gratis liveoptredens in de ontspannen sfeer van de opvallende kanariegele strandtent de Fuut. Vrije Hand voor Zangeres Carmen Gomes. Gratis www.defuut.nl 17:00 Boomerang Beach > Brak op zondag | [Dance] Je brak voelen op zondag... Na een mooi weekend vol festivals en feesten moet de batterij weer opgeladen worden. Daar gaat Boomerang je een beetje bij helpen met de muziek en een sfeer waarin niets moet. Gratis www.facebook.com/BrakopZondag 19:30 VVV Uitburo Den Haag > Duister Den

4>UITAGENDA

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

Odysseus Het nieuwe locatieproject ‘Oh Die Zee’ is een audiowandeling door de haven en de duinen en over het strand. Terwijl de zeeverhalen van de Griekse held Odysseus weerklinken, zorgt het Scheveningse strandlandschap voor de juiste omlijsting. Door Anneke Ruys

Weidse stranden, imposante duinen, wisselende luchten en ontelbare kleuren. En niet te vergeten de schuimende golven van de zee die verhalen verbergen uit lang vervlogen tijden. Wij Hagenaars zijn bevoorrecht met ons eindeloze strandlandschap. Een uitzicht dat nooit lijkt te vervelen en ook generaties van nu blijft bekoren. Uit een ver verleden, maar nog steeds actueel zijn ook de zee-avonturen van de Griekse held Odysseus. Verhalen over stoere mannen die op volle zee de strijd aangaan met het water nadat er plotseling een verschrikkelijke storm losbreekt. Trotse baardheren die tussen orkanen heen en weer geslingerd worden en op volle zee de ergste stormen trotseren. Regisseur Ingrid van Frankenhuyzen van Stichting Zeeproducties Den Haag raakte al jaren geleden in de ban van de spannende Odysseus-verhalen. In 1994 maakte zij er een succesvolle radiobewerking van met Ton

Langs de Sahara-achtige zeeduinen horen deelnemers de avonturen van Odysseus.>Foto: Rob Kints

Vervolg>Theater, Muziek & Evenementen Haag - Haagse gruwel | [Wandeling] Rond het Zieken, het Huygenspark en de Nieuwe Kerk hangt nog steeds de zondige stank van dood, verderf en bloedvergieten. Wandel onder de 'veilige' begeleiding van een Duister Den Haag gids langs plekken waar zich zondige taferelen hebben afgespeeld, waar moordenaars u voor gingen en zélfs waar het spookt... Uw zaligheid zal worden beproefd als u deze bebloede voetstappen uit het verleden volgt! € 12,50 www.duisterdenhaag.com

maandag 25 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Beleef politiek Den Haag

van dichtbij | [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar Ridderzaal en Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoektijden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse

Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:00 NH Atlantic Hotel > Taxatiedag van oude boeken, bijbels en ansichtkaarten | [Open dag, Overigen] Een taxatiedag van oude- en antieke boeken, maar ook bijbels, handschriften, prenten en ansichtkaarten door Arie Molendijk. € 5,www.molendijkboeken.nl 15:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 20:00 Zuiderstrandtheater > Concert Nieuw Orkest | [Klassieke muziek] De musici en Benjamin Zander sluiten hun muzikale reis af met een concert in het Zuiderstrandtheater. Hierin komt alles samen wat ze gedurende vier dagen hebben meegemaakt. Beleef het mee! Gratis, aanmelden via [email protected] Gratis www.koncon.nl

dinsdag 26 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Beleef politiek Den Haag

van dichtbij | [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar Ridderzaal en Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoektijden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit

Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) | [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. € 6,- Alleen na vooraf reserveren (070 3500830), begeleiding verplicht. www.muzee.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de nieuwe zomertentoonstelling op het Lange Voorhout midden in het historische centrum van Den Haag. Onder deskundige leiding van een gids van rondleidingen.net hedendaagse de Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles en meer over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) | [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. € 6,- Alleen na vooraf reserveren (070 3500830), begeleiding verplicht. www.muzee.nl 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun

kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:00

13:30

15:00

20:00

23:30

Museum Meermanno I Huis van het Boek > Kinderworkshop - Weggegooid geld scheppen | [Jeugd] Wat kan je doen met poen? Eh... kapot scheuren! In Museum Meermanno maken ze van echte versnipperde bankbiljetten nieuw papier. € 7,50 www.meermanno.nl VVV Uitburo Den Haag > Jugenstilwandeling 't Gilde | [Wandeling] Een gids van het Gilde Den Haag voert je langs de bekendste en mooiste jugenstil panden in de Haagse binnenstad. € 4,- Reserveren via VVV Den Haag 0900-340 35 05 (€0,45 per minuut). www.gildedenhaag.nl Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl BorderKitchen Salon > BorderKitchen met Daniel Galera | [Literatuur] Daniel Galera (São Paulo, 1979) werd eind 2012 opgenomen in 'The Best of Young Brazilian Novelists' van het tijdschrift Granta. € 5,www.borderkitchen.nl Club Seven > Secret Tuesday (18+) | [Dance] Secret Tuesdays zijn avonden om te socialiseren met vrienden en jezelf even lekker los te laten gaan. Gewoon doordeweeks! Gratis www.clubseven.nl

woensdag 27 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie van

jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Beleef politiek Den Haag

van dichtbij | [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar Ridderzaal en Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoektijden. € 5,- t/m € 10,www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm.

Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,- www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de zomertentoonstelling op het Lange Voorhout, in het historische centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids kun je de hedendaagse Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00 Dr. Kuyperdam Koninginnegracht > Willemsvaart - Varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 14:00 VVV Uitburo Den Haag > Ontdek Chinatown en de verdwenen Joodse buurt | [Wandeling] Tijdens de rondleiding maak je kennis met het huidig Chinatown, met z'n restaurants, winkeltjes en supermarkten. Deze wijk was tot in de Tweede Wereldoorlog de op één na grootste joodse buurt van Nederland. Langs de kades staan nog woningen van enkele beroemde 17de-eeuwse Hollandse schilders. € 9,95 www.residentieontdekkingen.nl 14:00 Het Zeeheldentheater > Hoe Willem Koning werd | Muziektheater Briza (4+) | [Jeugd, Muziektheater] Zappend tussen vandaag en 200 jaar geleden presenteert de kersverse 'koningin Maxima' met veel passie en fantasie de vier Koning Willems van Oranje. € 10,-

UITAGENDA<5

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

komt tot leven op het Scheveningse strand Lutz als steracteur en de muzikale omlijsting van de soundscape van Christoph Martin. Toch lag een adoratie van het zeelandschap voor de Haagse niet voor de hand. Hoewel ze werd geboren op de Scheveningseweg, raakte Van Frankenhuyzen pas op latere leeftijd gefascineerd door de zee. “Ik ging vroeger vaak met mijn ouders naar het strand. Met de grijze Noordzee en de drukbezette Scheveningse stranden had ik eigenlijk weinig. Gaf mij maar een turquoise zee in Griekenland of Curaçao. Toen ik later een keer in Bretagne was, veranderde ik van mening. Al struinend over verlaten stranden daar begreep ik opeens de grote fascinatie die veel mensen voor de zee koesteren. Toen kreeg ik opeens dat gevoel van een bijzonder landschap dat zich voor je ontvouwt”. Magie Terug in Nederland ging Van Frankenhuyzen ook in de eigen omgeving van het Scheveningse strand op zoek naar dat gevoel. Dat vond ze uiteindelijk in het Westduinpark met zijn zandduinen en het Zuiderstrand. “Ik dacht toen ook aan de mogelijke combinatie van strand en kunst. Hoe de magie van het strand nog meer tot leven brengen? De radiobewerking die ik twintig jaar terug van de Odysseia van Homerus maakte leent zich nu

www.zeeheldentheater.nl 15:00

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht >

Willemsvaart - varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 22:00 Paard van Troje > Paardcafé | [Dance, Popmuziek] Live-optredens in het café. Regelmatig staan er weer nieuwe acts op het podium van het Paardcafé. Kom kennismaken met aanstormende bands, lekker dansen op de muziek van één van de dj's of gewoon gezellig een drankje drinken. Vodka woensdag. Gratis www.paard.nl 22:00 De Boterwaag > Salsa in de Boterwaag (18+) | [Dance] Elke woensdagavond is het salsa dansen in de Boterwaag aan de Grote Markt! De muziek wordt verzorgd door verschillende vaste dj's. Gratis www.gmdh.nl

donderdag 28 augustus 09:00 Madurodam > Fantasitron - 3D kopie

van jezelf | [Jeugd] Stap binnen in de Fantasitron en laat je gratis 3D kopiëren. Na afloop kun je jezelf 3D bekijken op computer of Smartphone. In juli en augustus selecteert de Fantasitron willekeurig honderden winnaars die een 1:25 poppetje van zichzelf winnen. € 13,50 t/m € 15,50 www.madurodam.nl 09:30

de werkende Scheveningse haven, de Sahara-achtige zandduinen in het Westduinpark en het stille Zuiderstrand. Deze zorgen voor een steeds wisselend decor en uitzicht op zee. Om de beleving compleet te maken zetten de mensen een MP3/koptelefoon op en laten zich inspireren door de spannende Odysseus-avonturen. Met op de achtergrond de klanken van zingende Sirenen en het gebrul van de zeemonsters Scylla en Charibdis. Het ongerepte strandgedeelte waar deelnemers doorheen lopen, maken de beleving compleet. “Wat denk ik het leukste is aan de audiowandeling, is de vormgeving van de locaties (Pink Steenvoorden) met die schommelbanken en zo en dat je dan de zee voor je ziet als een soort filmdoek waarop je de verhalen die je in je oor hoort, projecteert op die zee. Je maakt als het ware je eigen film. Maar dan op zee”.

Tijdens de wandeling kun je ook Schotse Hooglanders tegenkomen.>Foto: PR

goed als basis voor mijn eerste locatieproject ‘Oh Die Zee’ (Oh The Sea)”. Het project van Stichting Zeeproducties Den Haag is een gezamenlijk ini-

tiatief van Ingrid van Frankenhuyzen en zakelijk leider Gemma Jelier. Projecten van de stichting combineren de fascinatie voor de zee met alle

Classic | [Sport] Regelmatigheids rally naar Luxemburg voor klassieke auto's met start en finish in Scheveningen. Gratis www.slsclassic.nl 10:30 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) | [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. € 6,- Alleen na vooraf reserveren (070 3500830), begeleiding verplicht. www.muzee.nl 10:30 Den Haag Centraal Station > Willemsvaart - De StrandRelax | [Boottocht] Boottocht van de Haagse binnenstad naar Scheveningen. De Willemsvaart neemt je in één uur bijna 400 jaar terug in de tijd. € 5,- jeugd € 10,www.willemsvaart.nl 11:00 Bierkade > Ooievaart - Den Haag vanaf het water | [Boottocht] Geniet van een anderhalf uur durende boottocht door de Haagse grachten in een historische Kagenaar van De Ooievaart. Afvaart ieder uur. € 11,- jeugd € 7,50 www.ooievaart.nl 12:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de zomertentoonstelling op het Lange Voorhout, in het historische centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids kun je de hedendaagse Franse sculpturen bewonderen. De gids

laat je anders kijken en vertelt alles over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 13:00 Muzee Scheveningen > Kinderworkshop Muzee Scheveningen (4+) | [Workshop, Jeugd] Kinderen kunnen in Muzee Scheveningen weer komen knutselen. Tijdens een gezellige workshop kun je een Mandala maken op een tegel van piepschuim. € 6,- Alleen na vooraf reserveren (070 3500830), begeleiding verplicht. www.muzee.nl 13:00

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht

> Willemsvaart - Varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 13:00 Duinrell > Summer Parade 3.0 | [Show, Jeugd] Zomershow in Duinrell. Op twee podia vertonen dansers en acrobaten hun kunsten. De bezoekers, die voor een deel langs een passerelle zitten, komen ogen en oren tekort. Shows om 13:00, 14:30 en 16:00 uur. www.duinrell.nl 13:30 VVV Uitburo Den Haag > Hofjeswandeling 't Gilde | [Wandeling, Rondleiding] Een gids van het Gilde Den Haag voert je langs de bekendste en mooiste hofjes van de stad. Verborgen plekjes, vanaf de straat moeilijk te zien. € 4,- Reserveren via VVV Den Haag 0900-340 35 05 (€0,45 per minuut).

vormen van kunst die weer die fascinatie tot uitdrukking brengen. ‘Oh Die Zee’ is een wandeling langs drie geheel verschillende strandlocaties:

www.gildedenhaag.nl 14:00

Het Zeeheldentheater > Hoe Willem

Koning werd | Muziektheater Briza (4+) | [Jeugd, Muziektheater] Zappend tussen vandaag en 200 jaar geleden presenteert de kersverse 'koningin Màxima' met veel passie en fantasie de vier Koning Willems van Oranje. € 10,www.zeeheldentheater.nl 14:00 Pulchri Studio > Het verschil tussen kijken en zien - Hedendaagse Franse beeldhouwkunst | Rondleidingen.net | [Wandeling, Rondleiding] Ontdek de zomertentoonstelling op het Lange Voorhout, in het historische centrum van Den Haag. Onder leiding van een gids kun je de hedendaagse Franse sculpturen bewonderen. De gids laat je anders kijken en vertelt alles over de achtergrond van de beelden en de installaties. € 4,- www.rondleidingen.net 15:00

Dr. Kuyperdam Koninginnegracht

> Willemsvaart - Varen tussen stad en strand | [Boottocht] Twee uur varen tussen Haagse Binnenstad en de kust over enkele Haagse Singelsgrachten en de Koninginnegracht. € 14,50 jeugd € 6,50 www.willemsvaart.nl 17:00 Bierkade > Jazz in de gracht | [Jazz, Festival, Wereldmuziek] Swingende jazz vanaf boten die door de Haagse grachten varen.Gratis www.jazzindegracht.nl 19:30 Strandtent de Fuut > Reaktor | Mimegroep Optie Z | [Mime, Wandeling] Een aantal overlevenden van een nucleaire

De wandeling start bij strandpaviljoen La Cantina op het Zuiderstrand no. 1 van Scheveningen waar ook weer het eindpunt is. Deelnemers kunnen van 21 tot en met 24 en 28 tot en met 31 augustus de wandeling van ‘Oh Die Zee’ op ieder moment beginnen (tussen 10.00 en 18.00 uur). Kosten zijn 5 euro per deelnemer. Duur van de audiowandeling is ongeveer anderhalf uur en is beschikbaar in het Nederlands, Engels en Duits. www.ohdiezee.nl

ramp is in de duinen ontdekt. O.l.v. een gids ga je op expeditie door hun leefgebied. Optie Z maakt beeldend, fysiek theater. € 12,50 www.optiez.nl 21:00 Humanity House > Bios in de buitenlucht | [Speelfilm] Wat is er mooier dan op een zwoele zomeravond de beste films in de openlucht te bekijken. Dat kan deze zomer op het sfeervolle terras van het Humanity House. The Kite Runner (2007). € 7,50 www.humanityhouse.org 21:00 Musicon > Salsadansen in Musicon | [Dance] Deze gezellige en voor iedereen gratis toegankelijke Salsadansavond is inmiddels al meer dan tien jaar een begrip in Den Haag. Gratis www.musicon.nl 23:00 Paard van Troje > Paardcafé | [Dance, Popmuziek] Live-optredens in het café. Regelmatig nieuwe acts op het podium. Kom kennismaken met bands, dansen op muziek van één van de dj's of gezellig een drankje drinken. Wohnzimmer (dance). Gratis www.paard.nl 23:00 Club Seven > DAGHAP! (18+) | [Dance] Kinderen van Den Haag presenteert DAGHAP!! Gratis www.facebook.com/ daghap 23:59 Club Lustig > Ladies Night (18+) | [Dance] Elke donderdag is het ladies night in Club Lustig. € 5,- www.clublustig.nl

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat > Beleef politiek Den

Haag van dichtbij | [Rondleiding] ProDemos Binnenhof neemt je mee naar Ridderzaal en Eerste en Tweede Kamer. Variabele prijzen en bezoektijden. € 5,- t/m € 10,- www.prodemos.nl/binnenhof 10:00 Omniversum > Omniversum! Ronduit Spectaculair | [Speelfilm, Jeugd] Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Beeld en geluid in Omniversum zijn zo groot dat het theater op zijn grondvesten trilt. www.omniversum.nl 10:00 Lange Voorhout > Antiek-, curiosa- en boekenmarkt | [Markt] Sfeervolle markt met antiek, boeken en curiosa met gezellige terrasjes, rondom de markt. Op zoek naar een eerste druk van een lievelingsboek, oude prenten, schilderijen of spullen uit grootmoederstijd het is hier te vinden. Gratis www.denhaag.com 10:00 Boulevard Scheveningen > SLS

Ingezonden mededeling

>Informatie THEATERS Appeltheater/ Appelstudio Duinstraat 6-8, 070-3502200 AFAS Circustheater Circusstraat 4 070-4167600 Branoul Maliestraat 12 070-3657285 Diligentia Lange Voorhout 5 070-3610540 Het Veur Theater Damlaan 44 Leidschendam 070-3000013 Koninklijke Schouwburg Korte Voorhout 3

0900-3456789 Kooman’s Poppentheater Frankenstraat 66 070-3559305 Korzo Theater Prinsestraat 42 070-3637540 Lucent Danstheater Spui, 070-8800333 Nationale Toneel Gebouw Schouwburgstraat 8 0900-3456789 Nutshuis Riviervismarkt 5 070-3459090 Rijswijkse Schouwburg Gen. Spoorln. 10 Rijswijk, 070-3360336

Theater Dakota Zuidlarenstraat 57 070-3265509 Theater Merlijn Bilderdijkstraat 33 070-3450996 Theater Pepijn Nwe Schoolstr. 21-23 070-3610540 Laaktheater Ferrandweg 4 070-3933348 Theater De Vaillant Hobbemastraat 120 070-4452808 Theater in de Steeg Westeinde 165a 070-3648408 Theater Ludens burg. Feithplein 95 Voorburg 070-3871168

Theater aan het Spui Spui 187, 070-3465272 Theater Zeebelt De Constant Rebequeplein 20a 070-3656546 Theater De Nieuwe Regentes Weimarstraat 63 070-2119988 World Forum Convention Center Churchillplein 10 070-3066228 Zeeheldentheater Trompstraat 342 070-3992222

MUZIEKCENTRA Dr. Anton Philipszaal Spui, 070-8800333 Haags Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 070-4400086 Lokaal Vredebreuk Papestraat 38 070-3656046 Koorenhuis Prinsegracht 27 070-3422722 Musicon Soestdijksekade 345 070-3686800 Muziekcafé De Paap Papestraat 32 070-3652002 Paard van Troje Prinsegracht 12 070-3601838

Podium Vocale Ln v. Meerdervoort 32 070-3451423 Regentenkamer Noordwest Buitensingel 20, 070-3658612 SuperMarkt Grote Markt 25 070-3649549 ’t Syndicaat Nieuwe Molstraat 10 070-3600053

6>uitagenda

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

Exposities

44 presenteert Mojgan onder de titel ’Mijn Oma’ haar installatie ‘4 seizoenen’, geïnspireerd door de herinnering aan haar grootmoeder.

Escher in het Paleis

Nationaal Archief Prins Willem-Alexanderhof 20, 070 3314126, di 10-21, wo t/m vr 10-17, za en zo 11-17 uur, www.gahetna.nl > t/m 4 januari: Het geheugenpaleis - met je hoofd in de archieven, Presentatie van de omvangrijke archiefcollectie op verrassende, vernieuwende en unieke wijze. Elf grote en kleine verhalen nemen de bezoeker mee op een reis door meer dan duizend jaar Nederlandse geschiedenis.

Winkelcentrum Leyenburg Volendamlaan 716, www.winkelcentrumleyenburg.nl > t/m 1 september: Kracht van Dromen, De afgelopen twee jaar heeft fotograaf Chris de Bode in samenwerking met Save the Children in diverse landen de dromen van kinderen in beeld gebracht: Liberia, India, Jordanië, Mexico, Turkije, Uganda en Haïti. De mooiste foto’s zijn geselecteerd en zullen de komende maanden in de publieke ruimte te zien zijn op verschillende plekken in Den Haag.

ter. De afstand tussen de kiosken onderling is 500 meter.

Museum Bredius Lange Vijverberg 14, 070 3620729, di t/m zo 11-17 uur, www.museumbredius.nl > t/m 1 januari: Museum Bredius - Vaste collectie, Verzameling van kunsthistoricus Bredius. Een collectie van schilderijen, zilver en porselein in een 18de eeuws herenhuis.

Museum voor Communicatie Zeestraat 82, 070 3307500, di t/m vr 1017, za en zo 12-17 uur., www.muscom.nl > t/m 31 december: Alles werkt! Contact in de jaren 50 en 60, Contact in de jaren 50 en 60. > t/m 31 december: Briefgeheimen, Selectie van honderden kaarten waarop Nederlanders en Vlamingen hun geheim anoniem opbiechten. > t/m 31 december: Star/Ring, Wat hebben

Lange Voorhout 74, 070 4277730, di t/m zo 11-17 uur, www.escherinhetpaleis.nl > t /m 31 december: Escher in Het Paleis Permanente tentoonstelling, Museum en virtuele attractie gewijd aan het werk en leven van Nederlands' beroemdste graficus M.C. Escher, gevestigd in het voormalige werkpaleis van Wilhelmina, Juliana en Beatrix. > t /m 31 december: Kijken als Escher, Combinatie Escher prenten met optische en kinetische kunst.

Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, 070 3381144, di t/m zo 12-18 uur, www.fotomuseumdenhaag.nl > t /m 7 september: Johan Nieuwenhuize IMG_, Gratis tentoonstelling in de lounge van restaurant Gember. > t /m 12 oktober: De stad, de stilte en het gedruis, De meer dan honderd vintage foto’s van de Duitse wederopbouwfotograaf Karl Hugo Schmölz (1917-1986), die in de jaren 50 met ijselijke precisie – en zonder mensen erop – de nieuwe architectuur en industriële vernieuwing in Duitsland portretteerde,

van minder, meer, of heel anders waarnemen en gewaarworden. > t/m 31 augustus: Fragments of a Personality, GEMAKstore Project van Lenny Waasdorp.

Gemeentemuseum Den Haag Stadhouderslaan 41, 070 3381111, di t/m zo 11-17 uur, www.gemeentemuseum.nl > t /m 31 december: Mondriaan en De Stijl, Mondriaan en De Stijl hebben een definitieve plek gekregen in Nederland. In het Gemeentemuseum Den Haag is een complete vleugel ingericht met werk van de groep rond Mondriaan en Van Doesburg. > t /m 31 december: Wonderkamers, Wonderkamers laat bezoekers op een verrassende, speelse en interactieve wijze kennismaken met beeldende kunst, kunstnijverheid, architectuur en mode. Dankzij de meest moderne tentoonstellingstechnieken komt kunst tot leven door middel van een game waarin je als bezoeker de hoofdrol speelt. Een fantastisch uitje voor gezinnen en grootouders met kleinkinderen! > t /m 7 september: Roodkapje - een sprookjeswereld vol kunst, Roodkapje, wie kent het sprookje niet? Generaties zijn ermee opgegroeid en tot op de dag van vandaag kennen kleuters én volwassenen het verhaal over het meisje met dat schattige rode manteltje met bijbehorend kapje en… de grote, boze wolf. Deze zomer komt dit

Atrium Den Haag

Haagse Kunstkring Denneweg 64, 070 3647585, wo t/m za 11-17, zo 13-17 uur, www.haagsekunstkring.nl > t/m 31 augustus: Vitrine van vertoon 25, Recent werk van Ad van Riel. > t/m 31 augustus: Kees speelt door, Werk van Kees Wattjes (Albert Vogelzaal). > t/m 31 augustus: New Steps 2014, Eindexamenstudenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag 2014 (galerie en Hoge zaal).

Harteveltstraat 1, 070 3585857, di t/m zo 10-17 uur, www.beeldenaanzee.nl > t/m 26 oktober: Den Haag Sculptuur Grandeur. Franse beeldhouwkunst van Laurens tot heden, In de zomer van 2014 is in Beelden aan Zee een solotentoonstelling van Henri Laurens en op het Lange Voorhout een expositie met hedendaagse Franse beeldhouwkunst. > t/m 26 oktober: Gijs Assman. Brengen|Halen, Gijs Assmann is schilder, tekenaar, maar vooral beeldhouwer.

Bibliotheek Leidschenveen Emmy Belinfantedreef 7, ma 13-18, di tm do 10-18, vr 10-20, za 10-16 uur, www.bibliotheekdenhaag.nl > t/m 28 augustus: Peter Aartsen, Foto's van Peter Aartsen: een kijkje in de natuur rond Ypenburg. > t/m 30 augustus: Parken - de longen van de stad, Fototentoonstelling van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging over de rol van parken in ons leefgebied.

Boulevard Scheveningen Strandweg, www.scheveningendenhaag.com > t/m 30 april: Zeespiegel, Op de nieuwe boulevard komen 5 kiosken. Kiosk 3, 4 en 5 zijn voorjaar 2012 geopend. Voorjaar 2013 volgen Kiosk 1 en 2. Samen vormen de 14 verlichte fotopanelen op de kiosken een openbare tentoonstelling van ca 22 x 3 me-

Buitenhof 33, 070 3460861, di t/m vr 1017, za en zo 12-17 uur (laatste rondleiding start om 15.45 uur), www.gevangenpoort.nl > t/m 31 december: Museum de Gevangenpoort - Vaste collectie, Bezoek de gevangenis, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de Middeleeuwen. Rondleiding door de Gajolen, Ridderkamer, Stockzolder, Pijnkelder, Examineerkamer en Treurkamer. Collectie o.a. schandborden, boeien, brandijzers, beulszwaarden en beenblokken.

Korte Vijverberg 7, 070 3646940, di t/m vr 10-17, za en zo 12-17 uur, www.haagshistorischmuseum.nl > t/m 12 oktober: Nederland Golft!, De basis van het moderne golf werd in 1890 in Den Haag gelegd, toen baron van Brienen vijf holes op zijn landgoed liet aanleggen. Tentoonstelling georganiseerd t.g.v. het 100-jarig bestaan van de Nederlandse Golf Federatie (NGF).

Museum Beelden aan Zee

Spui 68, 070 3534455, www.bibliotheekdenhaag.nl > t/m 1 september: Een kunstwerk lenen, Presentatie van een selectie uit de kunstcollectie van 'Heden - kunst van nu'. Heden laat graag zien dat kunst meer is dan een mooi plaatje boven de bank.

Museum de Gevangenpoort

Haags Historisch Museum

Spui 70, ma t/m vr 07-19, do tot 21.30, za 9.30-17 uur, www.atriumcityhall.nl, www.atriumdenhaag.nl > t/m 30 augustus: Het nieuwe gezicht van de euro, Tentoonstelling van de Europese Centrale Bank en De Nederlandse Bank. Het doel van de tentoonstelling is interessante informatie te geven over de eurobankbiljetten en de euromunten. > t/m 30 augustus: Kust & Zee met Ku(n) stenaar Willem Boer, Na het succes tijdens international festival voor de jeugd De Betovering in oktober 2013 in het Atrium Den Haag, bouwt Haagse 'ku(n)stenaar' Willem Boer opnieuw een object in het Atrium Den Haag. Ditmaal wordt een reuze krab van zwerfvuil.

Centrale Bibliotheek Den Haag

verscheidenheid zien. > t/m 31 augustus: ZomerExpo 2014 - Licht, In de zomer van 2014 vindt de vierde editie plaats van de ZomerExpo, een initiatief van het Gemeentemuseum Den Haag en de Stichting ArtWorlds. In 2014 is gekozen voor het thema LICHT. > t/m 9 november: Jürgen Partenheimer - Het Archief, Het Archief is de derde presentatie van Jurgen Partenheimer (1947) in het Gemeentemuseum Den Haag. Het werk van de bekende Duitse kunstenaar staat bekend om zijn eenvoudige, maar tegelijkertijd sterk poëtische beeldtaal. > t/m 30 november: Memento mori – Damien Hirst, Damien Hirst (1965) heeft niet alleen een fascinatie voor de dood, hij put voor zijn werken ook graag inspiratie uit klassieke thema’s en voorbeelden uit de kunstgeschiedenis. > 23 augustus t/m 23 november: De Ateliers Serie II - Alex Dordoy, Britse kunstenaar Alex Dordoy (1985).

Heden Denneweg 14a, 070 3465337, wo t/m za 12-17 uur, www.heden.nl > t/m 30 augustus: Lots of Zeloot, 10 years of printmaking, Zeloot toont werk uit de afgelopen tien jaar.

Het Louwman Museum herbergt 's werelds oudste privécollectie automobielen, bijeengebracht door twee generaties van de familie. De basis werd in 1934 gelegd en inmiddels omvat de collectie ruim tweehonderdvijftig antieke en klassieke automobielen. Kenners beschouwen de collectie als één van de mooiste ter wereld. Omdat de auto’s regulier onderhoud behoeven, zijn ze niet altijd te bezichtigen. Hierover kunt u vooraf informatie inwinnen.>Foto: PR

'The Matrix', 'Harry Potter' en 'Mary Poppins' met elkaar gemeen? Tentoonstelling die je telefonisch meesleurt in de wereld van de speelfilm. Ontdek welke rol is weggelegd voor jezelf... en voor jouw mobieltje. > t/m 31 december: Het Rijk van Heen en Weer, Knetterend spannende ontdekkingstocht voor avonturiers van 4 t/m 12 jaar, op zoek naar contact.

CORPUS 'reis door de mens' Willem Einthovenstraat 1, 071 7510200, di t/m zo 9-19 uur, www.corpusexperience.nl/ > t/m 31 december: Reis door de mens, De bezoeker kan op spectaculaire wijze zien, voelen en horen hoe het menselijk lichaam werkt en welke rol gezond eten, gezond leven en veel bewegen daarbij spelen.

Den Haag Spui 68, 070 3618860, www.denhaag.com > 25 t/m 27 augustus: Mijn Oma, In Galerie

vormen de basis van deze tentoonstelling.

GEM Stadhouderslaan 43, 070 3381133, di t/m zo 12-18 uur, www.gem-online.nl > t /m 24 augustus: Machiel Botman, In de internationale fotografiewereld neemt de Nederlandse fotograaf Machiel Botman (1955) al decennialang een unieke, ietwat ongrijpbare positie in. > t /m 24 augustus: Marcel van Eeden, In deze tentoonstelling zijn de meest recente tekeningenseries van Marcel van Eeden (Den Haag, 1965) te zien, waaronder een die gebaseerd op historische gebeurtenissen die zich dichtbij het museum hebben afgespeeld.

Gemak Paviljoensgracht 20, 070 3638968, ma t/m zo 12-18 uur, www.gemak.org > t /m 27 september: Off Senses - Future Senses, Tentoonstelling die inzoomt op de sensitieve focus in kunst en de meerwaarde

wereldberoemde sprookje in de kindermuseumzaal van het Gemeentemuseum Den Haag. > t /m 26 oktober: Aziatische kunst en de Nederlandse smaak, In de afgelopen vierhonderd jaar hebben vele Nederlanders zich in het Verre Oosten gevestigd, vier eeuwen handel met Azië. > t /m 21 september: Fotoverhalen 1895-2014, Iedere foto heeft een verhaal. Waarom fotografeert iemand zijn leven lang alleen maar vrouwenbenen? Aan de hand van meer dan honderdvijftig bijzondere foto’s uit de collectie van het Gemeentemuseum Den Haag worden deze vragen beantwoord. > t/m 31 augustus: De Grote Oorlog in beeld, Kunstenaars en tekenaars die de oorlog proberen weer te geven, nemen allen een heel eigen positie in. De presentatie laat aan de hand van werk van Duitse en Nederlandse kunstenaars als Otto Dix, Ludwig Meidner, Käthe Kollwitz, Jan Toorop, Leo Gestel, Jan Sluijters, Piet van de Hem en Willy Sluiter iets van deze

Humanity House Prinsegracht 8, 070 3100050, ma t/m za 10-17 uur en zo 12-17 uur, www.humanityhouse.org > t/m 31 december: Humanity House experience, Zien, voelen en beleven wat het is om een ramp mee te maken. In het Humanity House maakt de bezoeker precies datgene mee waarvan hij hoopt dat het hem nooit ècht zal overkomen. > t/m 31 december: Fair Fashion Lab, Fair Fashion Lab zoekt, samen met modeontwerpers, kunstenaars, wetenschappers en consumenten, vanuit meerdere invalshoeken naar verrassende oplossingen voor de problemen in de kledingindustrie.

Huygensmuseum Hofwijck Westeinde 2a, di t/m do, za/zo 12-17 uur, www.hofwijck.nl > t/m 31 december: Huygensmuseum Hofwijck - Vaste collectie, Bezoek de prachtige museale tuin en het huis met de verdiepingen De Gouden Eeuw van Constantijn, Christiaan onder de Sterren, de Pronkzaal en de Oud-Hollandse keuken. Met een audioguide kunt u tijdens uw rondgang door huis én tuin het verhaal van Hofwijck beluisteren. > t/m 25 oktober: Heerlijk & Adellijk Groen, Hofwijck en Duivenvoorde presenteren een

7

uitagenda<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

bijzondere tuintentoonstelling.

was, geen probleem, nu kan het alsnog!

Kasteel Duivenvoorde

Galerie Nouvelles Images

Laan van Duivenvoorde 4, di t/m za 14 en 15.30 uur (rondleiding alleen onder begeleiding van een gids). Expositie do tm zo 12-18 uur, www.kasteelduivenvoorde.nl > t/m 25 oktober: Heerlijk & Adellijk Groen, Hofwijck en Duivenvoorde presenteren een bijzondere tuintentoonstelling.

Westeinde 22, di t/m za 11-17 uur, www.nouvellesimages.nl > t /m 23 augustus: Beauty is for Free, Traditiegetrouw organiseert Galerie Nouvelles Images gedurende de zomermaanden een speciale thematentoonstelling. Dit jaar heeft Jan van der Pol de tentoonstelling ‘Beauty is for Free’ samengesteld.

Kinderboekenmuseum

Panorama Mesdag

Prins Willem-Alexanderhof 5, 070 3339666, di, do en v 14-17 uur, wo, za, zo en feestdagen 12-17 uur, www.kinderboekenmuseum.nl > t/m 31 december: Kikker, Geïnspireerd op de werken van Max Velthuijs, heeft Kikker en zijn vriendjes een vast onderkomen in het Kinderboekenmuseum. Kikker nodigt de allerkleinsten uit tot spel en prikkelt hun fantasie. > t/m 31 december: Papiria, Een avontuurlijke ontdekkingstocht door de wereld van het kinderboek en de eigen verbeelding. Kinderen strijden tegen Inktvraat die dit literaire luilekkerland bedreigt. > t/m 1 september: Een vijver vol inkt - Sieb Posthuma, Familietentoonstelling over het leven en werk van Sieb Posthuma; een inspirerend avontuur over het kijken naar en zelf maken van kunst!

Zeestraat 65, 070 3106665, ma t/m za 10-17, zo 12-17 uur, alle dagen geopend! Behalve 25 december en 1 januari, www.panorama-mesdag.nl > t /m 31 december: Panorama Mesdag - Vaste opstelling, Zinsbegoochelend panorama van Scheveningen in 1881 en museum gewijd aan overige werken van Hendrik Willem Mesdag. > t /m 7 september: Patrick Hughes - Bewegende ruimte, Overzichtstentoonstelling van het werk van de Britse kunstenaar Patrick Hughes (Birmingham, 1939). Optische illusie staat centraal in de schilderijen en 3-dimensionale multiples van Hughes; de werken lijken mee te bewegen met de blik van de toeschouwer. > t /m 31 augustus: Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet, De jonge grafische kunstenaar Lisa Dröes heeft als eindexamenwerk van haar opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht, een kleurrijk panorama gemaakt, waarop zij in aansprekende tekeningen de toekomstvisies van kinderen heeft verbeeld.

Koninklijke Bibliotheek Prins Willem-Alexanderhof 5, ma en vr 10-18, di t/m do 10-20, za en zo 10-16 uur, www.kb.nl > t/m 1 november: Expositie Topstukken KB, Onder de stukken zijn een handschrift (ca. 1450) met een bijzondere miniatuur en een tekening van het Colosseum te zien. Deze en nog veel meer topstukken van de middeleeuwen tot nu zijn tot en met 1 november 2014 te bekijken.

Koorenhuis Prinsengracht 27, 070 7071722, ma t/m vr 09-21, za 09-16 uur, www.koorenhuis.nl > 28 augustus t/m 5 september: Omar Chenaffi, Expositie van de talentvolle Marokkaanse fotograaf Omar Chenafii. De foto's zijn geselecteerd en uitgebracht door Time Magazine.

Elk kind droomt ervan om een eigen plek te verwerven op deze wereld, waar ze zichzelf kunnen zijn zonder de restrictie van hun leefomstandigheden. Save the Children zet zich elke dag in om het verwezenlijken van deze dromen een stap dichterbij te brengen. Fotograaf Chris de Bode reisde de wereld over en vereeuwigde deze kinderen. De expositie is te zien in winkelcentrum Leyenburg, voor meer informatie kijkt u op: www.savethechildren.nl of www.winkelcentrumleyenburg.nl >Foto: Chris de Bode Psyche (1898) van Louis Couperus, in pen en Oostindische inkt. Het jaar daarop maakte Reith ook illustraties voor Fidessa (1899).

Louwman Museum Nationaal Automobiel Museum Leidsestraatweg 57, 070 3047373, di t/m zo 10-17 uur, www.louwmanmuseum.nl > t/m 31 december: Louwman Museum Vaste collectie, Ruim 200 auto's uit de periode 1886 tot heden, en een collectie automobiele kunst die bestaat uit schilderijen, sculpturen en affiches.

Madurodam

Lange Voorhout > t/m 31 augustus: Den Haag Sculptuur Grandeur. Franse beeldhouwkunst van laurens tot heden, In de zomer van 2014 is in Beelden aan Zee een solotentoonstelling van Henri Laurens en op het Lange Voorhout een expositie met hedendaagse Franse beeldhouwkunst.

George Maduroplein 1, jan-feb 11-17 uur,mrt-19 mrt 9-18 uur, 20 mrt-juni 9-20 uur, juli/aug 9-21 uur; sept-okt 9-19 uur, nov-dec 11-17 uur. De kassa's sluiten 1 uur eerder, www.madurodam.nl > t/m 31 december: Madurodam, In Madurodam ontdek je met elkaar wat Nederland zo bijzonder maakt. > t/m 31 december: Zo Groot Is Oranje, Interactieve voetbalattractie. In deze overdekte attractie van 800m2 beleven bezoekers het fantastische verhaal van het Nederlands Voetbalelftal.

Letterkundig Museum

Mauritshuis

Prins Wilem-Alexanderhof 5, 070 3339666, di t/m vr 10-17, za en zo 12-17 uur, www.letterkundigmuseum.nl > t/m 31 december: Het Pantheon - 100 schrijvers - 1000 jaar literatuur, Nederlandse en Vlaamse schrijvers vanaf de middeleeuwen tot heden. Het Pantheon brengt alle hoogtepunten uit de Nederlandse literatuur in de meest brede zin bijeen. > t/m 1 januari: De Nationale Schrijversgalerij, Van Kader Abdolah tot Joost Zwagerman, van Louis Couperus tot Anna Enquist, van De Schoolmeester tot Toon Tellegen; sta oog in oog met schrijvers van toen en nu. > t/m 31 december: Het stenen bruidsbed, Als voorproefje op het Harry Mulisch Huis in oprichting wijdt het Letterkundig Museum een tijdelijke tentoonstelling aan het boek en de schrijver. De bezoeker ondergaat in een filmische ervaring het raadselachtige en bedwelmende verhaal van 'Het stenen bruidsbed'. > t/m 6 september: Heleen van Royen: Selfmade, 200 fotografische zelfportretten van Heleen van Royen.

Plein 29, vanaf 27 juni 2014 di t/m zo 1018, op do tot 20 uur (tot 1 november 2014 ook op maandag open), > t/m 4 januari: Mauritshuis - Het Gebouw, Deze openingstentoonstelling vertelt het verhaal van de historie van het gebouw en zijn bewoners. Deze tentoonstelling komt in de nieuwe expositieruimte in de nieuwe vleugel en wordt een passende hommage aan de rijke geschiedenis van het 17deeeuwse huis. > t/m 31 december: Het Mauritshuis: de vaste collectie in volle glorie, Het beste van de Hollandse schilderkunst uit de Gouden Eeuw. En een prachtig 17de-eeuws stadspaleis aan de Haagse Hofvijver. Deze combinatie maakt het Mauritshuis tot een uniek museum.

Lange Voorhout

Louis Couperus Museum Javastraat 17, 070 3640653, wo t/m zo 12-17 uur, www.louiscouperusmuseum.nl > t/m 2 november: Psyche en Fidessa. De sprookjes van Couperus., In 1917 heeft de tekenleraar Bernard Reith (1894-1974) een serie tekeningen gemaakt voor het sprookje

Museum Meermanno I Huis van het Boek Prinsessegracht 30, 070 3462700, di t/m zo 11-17 uur, www.meermanno.nl > t/m 24 augustus: Pep. Striptijdschrift uit de jaren 60 en 70, De tentoonstelling toont een groot aantal nummers van 'Pep' en tevens originele tekeningen van enkele belangrijke Pep-tekenaars: Grote Pyr van Dick Matena, De Generaal van Peter de Smet e.a. > 26 augustus 2014 - 4 januari 2015: Donald Duck. Al 80 jaar een beroemde eend, Aandacht voor de strips van de Amerikaanse tekenaar Barks en tevens voor verschillende Nederlandse striptekenaars, onder wie Ben

Verhagen en Daan Jippes, die Donald Duck tekenden voor de Nederlandse uitgave.

De Mesdag Collectie

Galerij Prins Willem V

Laan van Meerdervoort 7f, 070 3621434, wo t/m zo 12-17 uur, www.demesdagcollectie.nl > t /m 1 januari: De Mesdag Collectie, De Mesdag Collectie, voorheen Museum Mesdag, herbergt een uitzonderlijke verzameling 19de-eeuwse kunst. De collectie behoort, met haar vele schilderijen van de Haagse School en de Franse School van Barbizon, tot de belangrijkste in haar soort.

Buitenhof 35, 070 3023435, di t/m zo 1217 uur, www.mauritshuis.nl > t /m 31 december: Galerij Prins Willem V Vaste collectie, Verzameling voornamelijk 17de-eeuwse schilderijen, een weerspiegeling van de smaak van Prins Willem V.

Museon Stadhouderslaan 37, 070 3381338, di t/m zo 11-17 uur, www.museon.nl > t /m 31 december: De eerste kustbewoners: ontdek het geheim onder een vinexwijk, VINEX locatie Ypenburg was gedurende een aantal eeuwen het woongebied van de prehistorisch mens. > t /m 31 december: De Poolzaal, overleven tussen ijs en smeltwater, De tentoonstelling biedt inzicht in de veranderingen die zowel natuur als cultuur in het polaire gebied doormaken en gaan doormaken. > t /m 31 december: Geologie en Techniek, Deze educatieve tentoonstelling maakt, aan de hand van interactieve presentaties, moderne mediatoepassingen en museumvoorwerpen, de belangrijkste geologische processen in de aarde en de aardkorst inzichtelijk. > t /m 31 december: Satellieten, ver weg - toch dichtbij, Leer door middel van interactieve opstellingen de techniek van satellieten en raketten kennen! > t /m 7 september: Imitatie, nadoen is een kunst, De tentoonstelling neemt allerlei soorten imitatie en namaak onder de loep, zowel in de natuur, in de wereld van de technologie als bij mensen. > t /m 16 november: Werken aan Vrede, give peace a chance, Tentoonstelling over grote vredeshelden als Martin Luther King en Nelson Mandela, waarin de bezoekers kunnen debatteren met externe deskundigen en hun mening kwijt kunnen via de opinion interactive. > t /m 31 december: Kind in Oorlog, Hoe is het om kind te zijn in oorlogstijd? > t /m 31 december: Hoogland/Laagland, Geologische processen die zich aan het aardoppervlak afspelen, staan centraal in deze tentoonstelling.

Muzee Scheveningen Neptunusstraat 92, 070 3500830, di t/m za 10-17, zo 12-17 uur, www.muzee.nl > t /m 7 september: The Rolling Stones terug in Scheveningen – 50 jaar Kurhausconcert 1964 - 2014, (Her)beleef The Rolling Stones in Scheveningen. Als je er in 1964 niet bij

ProDemos - Huis voor democratie en rechtsstaat Hofweg 1H, www.ProDemos.nl > t /m 30 november: DemocratieLAB, Een interactieve tentoonstelling waarin leerlingen met verrassende proefjes de dilemma’s van onze democratie onderzoeken.

Pulchri Studio Lange Voorhout 15, di t/m zo 11-17 uur, www.pulchri.nl > t /m 31 augustus: Simon Koene, Schilderijen en tekeningen. > t /m 31 augustus: Verse aanwas, Werk van nieuwe Pulchri leden. > t /m 31 augustus: Jos van den Berg, Schilderijen. > t /m 31 augustus: Gebouwen, capsules voor emoties, Jos van den Berg schildert essentiële bouwvormen. Geen perspectief, geen perfect realisme. Het is de contour die hem raakt.

Museum Rijswijk Herenstraat 67, 070 3903617, di t/m vr en zo 14-17, za 11-17 uur (25, 31 dec en 1 jan gesloten), www.museumryswyk.nl > t /m 26 oktober: Internationale Papier Biën-

advertentie

nale, Kunstenaars uit de hele wereld tonen de meest spectaculaire kunstwerken van papier.

SEA LIFE Scheveningen Strandweg (Boulevard) 13, 070 3542100, ma t/m zo 10-18 uur. (25 december gesloten), www.sealife.nl > t/m 11 januari: Kwallenplaag, Met totaal 6 nieuwe aquaria met tropische kwallen en kwallen uit de Noordzee is dit een kleurrijke tentoonstelling met prachtige, mysterieuze dieren.

Sesamstraat in Kijkduin Deltaplein 530, Di t/m zo 10-17 uur, www.sesamstraatinkijkduin.nl/ > t/m 30 april: Sesamstraat in Kijkduin, In de doe- en beleeftentoonstelling van sesamstraat kom je alles te weten over de tv-serie. Eén groot feest van herkenning: je kunt o.a. in de auto van Tommie, spelen met Ieniemienie, boekjes lezen in de voorleeshoek of een kijkje nemen in de slaapkamer van Bert en Ernie.

Galerie De Twee Pauwen Oranjestraat/ Noordeinde 1, wo t/m za 11-17, zo 13-17 uur, www.detweepauwen.nl > t/m 31 augustus: Boven - Bij - In - Onder 'WATER', Zoals ieder zomer weer een Thema expositie waarbij kunstenaars gevraagd wordt iets te doen met het thema. Het resultaat van de ingestuurde werken laat zien dat water voor velen een belangrijk element vormt in hun oeuvre.

Vitrine Weimarstraat 48, Continu te bezichtigen, www.vitrineonline.nl > t/m 3 september: Vitrine 46, Initiatiefnemer en curator kunstenaar Annemieke Louwerens nodigt meestal kunstenaars uit om te exposeren. Dit keer presenteert zij haar eigen vondsten.

Vonkel Assendelftstraat 17-19, 070 4278084, di t/m za 12-18 uur, www.vonkel.nl > t/m 30 augustus: Select 2014, Werk van Peter Meijer, Greet Steenland, Hans Keuls, Yvonne Zomerdijk, Myra de Vries, Anke van Hout, Josien de Geus, Anne Meijer, Eline Peek, Inge Aanstoot, Jim Impelmans, Maarten van Aken en Arewik Avakian.

Galerie West Groenewegje 136, 070 3925359, wo t/m za 12-18 uur en op afspraak, www.galeriewest.nl > t/m 30 augustus: New Territory, Met de solotentoonstelling New Territory introduceert West de in New York gevestigde Deense kunstenaar Kasper Sonne in Nederland.

Yi Jun Peace Museum Wagenstraat 124A, ma t/m vr 10-17, zo 10-16 uur, www.yijunpeacemuseum.com > t/m 31 december: Yi Jun Peace Museum Vaste collectie, Eerbetoon aan de Koreaanse onafhankelijkheidsstrijder en diplomaat Yi Jun en herinnering aan het bredere doel van wereldvrede.

Scheveningen

‘Scheveningen blijft verrassen met een roofvogelshow (31/8), Woodstock Festival (30/8) en grote vuurwerken in augustus, een obstacle run (urbanhero.nl) en een culinair visfestival in september (vissch.nl) en veel surfsportiviteit op het sportstrand. Kijk voor meer info over Scheveningen op www.denhaag.com Download ook de Scheveningen app via stappingstone.nl Stic hting

n Marketing Scheveninge

8>Uitagenda

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

Magic in the Moonlight do 21:00

VOORPREMIÈRE

zo 17:10, 21:15 wo 19:30

VOORPREMIÈRE

Chef

9at

Maps to the stars

4gt

dagelijks 16:45 vr/za/zo/ma/di/wo ook om 19:25, 21:00 vr/za/zo/ma/wo ook om 14:30 di ook om 11:15 do ook om 21:30

Buitenhof

PREMIÈRE

MagiC in the Moonlight di 21:00

sneak preview

1 voorPrEMIÈrE

4gdhat

www.pathe.nl/buitenhof

dagelijks 16:15, 19:00, 21:45 do/vr/za/ma/di/wo ook om 13:45 vr/za/zo/ma/wo ook om 11:50 do ook om 11:15

Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm)

vr/za/zo 21:40 ma/wo 17:00, 22:00 di 18:55 do 19:25

Buitenhof 20

Kassa open: Dagelijks 10:45 uur Zo 10:00 uur Voor alle 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

2E WEEK

guardians of the galaxy 3d

3g 3E WEEK

sex tape

3sht

do/vr/za/ma/di/wo 18:30 di ook om 16:50 zo 18:45

3E WEEK

and so it goes

2gt

Boyhood

2gt

dagelijks 15:15, 18:00, 20:45 ma/di/wo ook om 11:55

4E WEEK

ma/di/wo 21:15

6E WEEK

do/vr/za 21:15 ma/di/wo 21:35

7E WEEK

dawn of the planet of the apes

3g

the fault in our stars

3a

do/vr/za/ma/di/wo 10:55, 17:15, 18:45 zo 15:45, 18:30

9E WEEK

Bon dieu!

2gt

do/vr/za/ma/di/wo 15:45

13E WEEK

MalefiCent 3d zo 11:00

3a

oPErA ENCorE

la BohÈMe (2014) op de hoogte van de ware Weinigen zijn do/di 13:30 ma 19:15

1

50+BIoS

persoonlijkheid die achter de wereldbe- 4gt 12 years a slave

roemde Chinese illusionist Wei Ling Soo PREMIÈRE 2gt PREMIÈRE schuilgaat; het is namelijk niemand the daMned 4gat minder dan arrogante, enPREMIÈRE dagelijks 11:10, 13:20, 17:00de do/zo/ma/di/wo ook om 19:20,chagrijnige 22:00 vr/za ook om 14:50, 19:15, 21:30, 23:45 nuchtere ninja turtles Brit 3d genaamd Colin Firth. Een 3g di 21:30 voorPrEMIÈrE vriend vraagt hem te helpen bij het 4gdhat sneak preview dagelijks 15:40, 18:20, 21:00 vr/za ook omhet 23:40 medium Emma 2E WEEK ontmaskeren van the expendaBles 3 3gat Stone als omdat de erfge- 2E WEEK do/zo/ma/di/wo 16:55,oplichtster, 19:30, 21:40 vr/za 15:10, 17:45, 20:20, 23:00 guardians of the galaxy 3d 3g naam van een welgestelde Amerikaanse 2E WEEK do/zo/ma/di/wo 15:50 do/zo/ma/wo ook om 19:00, 21:30 vr/za 12:20, 18:50, 21:10, 23:30 di ook om 18:45 familie voor haar gevallen is. Maar als hij let’s Be Cops 3gt dagelijks 18:40, 20:45 3E WEEK oog 16:30, in oog komt te staan met Stone, sex tape 3sht heeft hij het 18:00 meteen te pakken. De do/zo/ma/wo 17:50 vr/za/di 4E WEEK herCules 3d romantische komedie van 3gat nieuwste do/zo/ma/di/wo 13:00, 22:10 do/zo/ma/wo ook om 20:00 vr/za/di ook om 20:10 4E WEEK vr/za ook om 00:15, 22:15 Woody Allen, ‘Magic in the Moonlight’, 4gt luCy vr/za 23:15 speelt zich af in de jaren 20 van de vorige5E WEEK the purge: anarChy 4at eeuw aan de12:40 Côte d’Azur. De film is vanaf5E WEEK do/zo/ma/di/wo 17:15 vr/za Blended 2gt 21 augustus te zien bij Pathé Buitenhof. dagelijks 20:30 6E WEEK dawn of the planet of the apes 3d 3g >Foto: PR dagelijks 12:30 do/zo/ma/di/wo ook om 19:50 vr/za ook om 19:40, 22:50

CuBan fury

do/zo/ma/di/wo 22:00 vr/za 21:50, 23:50

sCheveningen pathe.nl/scheveningen Kurhausweg 2

Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm) Kassa open: Dagelijks v.a. 11:00 uur Voor alle 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

dagelijks 16:10

7E WEEK

do/zo/ma/di/wo 11:30

7E WEEK

the fault in our stars

3a

step up 5 all in 3d

2gt

do/zo/ma/wo 12:10 vr/za 14:40

8E WEEK

transforMers: age of extinCtion 3d

3gat

do/zo/ma/di/wo 18:15 vr/za 18:20

8E WEEK

how to train your dragon 2 3d

2ga

di 13:30

D E N H A A G DO 21 AUG T/M WO 27 AUG 2014

FILM A

G

E

N

The hiTchcock Touch Tour

D



Dag. 16:45; ook Do. t/m Zo. 19:00 The Birds (VS, 119’)



gaY & LesBiaN suMMer FiLM FesTiVaL

ADRES: Spui 191 2511 BN Den Haag



070 - 365 60 30

Koop kaarten online: www.filmhuisdenhaag.nl

Openingstijden: KASSA Dagelijks: 10:00 - 22:00 uur CAFÉ Ma. t/m Vr. vanaf 09:00 uur Za. en Zo. vanaf 10:00 uur

A

www.pathe.nl/buitenhof Buitenhof 20

Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm) Kassa open: Dagelijks 10:45 uur Zo 10:00 uur Voor alle 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

dagelijks 11:15, 22:10

di 21:00

sneak preview

3sht

do/vr/za/ma/di/wo 18:30 di ook om 16:50 zo 18:45

3E WEEK

and so it goes

2gt

Boyhood

2gt

dagelijks 15:15, 18:00, 20:45 ma/di/wo ook om 11:55

4E WEEK

ma/di/wo 21:15

6E WEEK

dawn of the planet of the apes

3g

do/vr/za 21:15 ma/di/wo 21:35

zo 11:00

la BohÈMe (2014)

7E WEEK

1

4gt

Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm)

2gt

guardians of the galaxy 3d

L’hoMMe qu’oN aiMaiT TroP

Kassa open: Dagelijks v.a. 11:00 uur

BoYhood

Voor alle 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

let’s Be Cops

dagelijks 16:30, 18:40, 20:45

sex tape

herCules 3d

6E WEEK

dagelijks 16:10

7E WEEK

de belevenissen twee vrienden. Dag. 15:00 (FR, 106’)

kLeiNe NicoLaas gaaT oP VakaNTie

Speelfilm naar een stripalbum van Sempé en Goscinny (Asterix). Dag. 14:30 (NO, 77’) Fantasierijke en hartverwarmende film voor de jongste kijkers. Di. 14:30 (NL, 88’) Gloednieuw avontuur van Nederlands´ favoriete psychiatrische patiënten.

casPer & eMMa (NL) LoeNaTik, Te gek!

2

2

the daMned

Destin Cretton (USA, 2013, 96 min.) English spoken with English subtitles SHORT TERM 12 is een intelligent en romantisch portret van een prille relatie en van hoe trauma’s uit de jeugd kunnen doorwerken in het volwassen leven. Een buitengewoon lieve en leerzame coming-of-age-film. De crisisfaciliteit Short Term 12 biedt een plek aan pubers die worstelen met zichzelf en de buitenwereld. Dat de scheidslijn tussen patiënt en verzorger soms flinterdun is, blijkt gaandeweg uit het gedrag van groepsleidster Grace.

spuiMarkt www.pathe.nl/spuimarkt Spuimarkt 65 Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm) Kassa open: Dagelijks v.a. 10:00 uur Voor alle 3D, IMAX en IMAX 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

ninja turtles 3d di 21:00

sneak preview

4gdhat 4

3gt 2E WEEK

the expendaBles 3

3gat

sex tape

3sht

herCules 3d

3gat

3E WEEK 4E WEEK 4E WEEK

luCy

4gt

the purge: anarChy

4at

do/vr/za 22:40

2ga

9E WEEK

do/zo/ma/di/wo 11:15, 13:50 vr/za 12:00, 14:00 di ook om 16:15

4E WEEK

do/zo/ma/di/wo 13:10 vr/za 13:00

6E WEEK

dagelijks 15:15 do/zo/ma/di/wo ook om 11:00 vr/za ook om 10:50

6E WEEK

1 1 1

8E WEEK

2gat

8E WEEK

how to train your dragon 2 3d

2ga

how to train your dragon 2

2ga

do/zo/ma/di/wo 15:00 vr/za 11:00

dagelijks 14:45 do/zo/ma/di/wo ook om 10:45 vr/za ook om 10:50

8E WEEK

9E WEEK

SPUIMARKT

5E WEEK

10E WEEK

dagelijks 14:20

4E WEEK

dagelijks 10:50, 12:40

6E WEEK

de dolle tweeling 3

PREMIÈRE

2E WEEK

dagelijks 17:50, 20:00

2ga

koeMBa: de ZeBra die Zijn strepen kwijt is

oorlogsgeheiMen

dagelijks 15:30, 18:20, 20:45 zo/ma/di/wo ook om 23:00 do/vr/za ook om 23:10

dagelijks 14:45, 21:50

8E WEEK

8E WEEK

how to train your dragon 2

PREMIÈRE

2E WEEK

dagelijks 19:20 zo/ma/di/wo ook om 22:40 do/vr/za ook om 22:15

1 7E WEEK

2gat

planes: fire & resCue 3d

dagelijks 16:20, 21:30

let’s Be Cops

6E WEEK

2ga

3g

dagelijks 20:10 zo/ma/di/wo ook om 11:15, 14:30, 17:15 do/vr/za ook om 11:10, 14:40, 17:20, 23:00 zo/ma/wo ook om 22:15

3g

50+BIoS

voorPrEMIÈrE

singhaM returns

2E WEEK

2ga

4gat

do/vr/za/zo/ma/wo 11:20, 13:40, 16:15, 18:45, 21:15 zo/ma/di/wo ook om 22:50 do/vr/za ook om 23:30 di ook om 11:00, 13:30, 16:00, 18:30, 19:30, 21:50

OPEN AIR CINEMA - IN DE NUTSTUIN

3ght

heksen Bestaan niet

2gt

dagelijks 11:15, 22:10

I.v.m. zomerstop geen film & theater in Dakota van ma 4 aug t/m zo 31 aug

12E WEEK

koeMBa: de ZeBra die Zijn strepen kwijt is 3d

PREMIÈRE

CuBan fury

8E WEEK

2ga

8E WEEK

3aht

dagelijks 13:15, 20:30

8E WEEK

3gat

oorlogsgeheiMen

dagelijks 11:35, 13:45

2ga

jayne Mansfield’s Car

3a

7E WEEK

2gt

2gat

dagelijks 12:50 do/zo/ma/di/wo ook om 10:50, 14:50 vr/za ook om 10:45, 16:00

8E WEEK

di 13:30

1

3g

loenatik, te gek!

oorlogsgeheiMen

3gat

how to train your dragon 2 3d

planes: fire & resCue

do/zo/ma/wo 15:30 vr/za 17:15 di 11:20

3a

do/zo/ma/di/wo 18:15 vr/za 18:20

do/vr/za/ma/di/wo 13:05 vr/za/ma/di/wo ook om 11:45 ma/di/wo ook om 14:55 zo 11:00, 12:55 do ook om 11:30

planes: fire & resCue

7E WEEK

transforMers: age of extinCtion 3d

7E WEEK

planes: fire & resCue 3d

2gt

do/zo/ma/wo 12:10 vr/za 14:40

6E WEEK

SCHEVENINGEN de dolle tweeling 3

3g

step up 5 all in 3d

5E WEEK

dagelijks 12:05

dagelijks 13:45

2gt

do/zo/ma/di/wo 11:30

1

2gt

5E WEEK

dagelijks 16:50 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 19:30

4E WEEK

dagelijks 20:30

the fault in our stars

kLeiNe aNNa & LaNge ooM Vrolijke, frisse tekenfilm over

Blended

dagelijks 10:50

5E WEEK

dawn of the planet of the apes 3d

4at

dagelijks 11:30, 15:00

5E WEEK

Blended

the purge: anarChy

dagelijks 12:50

4at

4E WEEK

4gt

4E WEEK

the purge: anarChy

4E WEEK

luCy

3E WEEK

4gt

do/zo/ma/di/wo 17:15 vr/za 12:40

deux Jours, uNe NuiT

BUITENHOF

3gt

luCy

vr/za 23:15

uNa Via a PaLerMo

3gat

dagelijks 17:50, 20:00

3E WEEK

KINDERvooRstEllINgEN

3gat

do/zo/ma/di/wo 13:00, 22:10 do/zo/ma/wo ook om 20:00 vr/za/di ook om 20:10 vr/za ook om 00:15, 22:15

herCules 3d

guardians of the galaxy

3sht

do/zo/ma/wo 17:50 vr/za/di 18:00

3sht

dagelijks 14:45, 21:50

dagelijks 11:15, 14:00, 16:45, 19:45 zo/ma/di/wo ook om 22:30 do/vr/za ook om 22:45

3gat 3g

sex tape

dagelijks 19:20 zo/ma/di/wo ook om 22:40 do/vr/za ook om 22:15

22 juMp street

2E WEEK

2E WEEK

3gat

dagelijks 15:30

3g

4

3gt

the expendaBles 3

how to train your dragon 2 3d

voorPrEMIÈrE

2E WEEK

dagelijks 20:10 zo/ma/di/wo ook om 11:15, 14:30, 17:15 do/vr/za ook om 11:10, 14:40, 17:20, 23:00 zo/ma/wo ook om 22:15

zo/ma/di/wo 11:00 do/vr/za 11:15

4gdhat 2E WEEK

let’s Be Cops

transforMers: age of extinCtion 3d

PREMIÈRE

do/zo/ma/di/wo 15:50 do/zo/ma/wo ook om 19:00, 21:30 vr/za 12:20, 18:50, 21:10, 23:30 di ook om 18:45

2E WEEK

dagelijks 18:30

PREMIÈRE

do/zo/ma/di/wo 16:55, 19:30, 21:40 vr/za 15:10, 17:45, 20:20, 23:00

2E WEEK

dagelijks 15:30, 18:20, 20:45 zo/ma/di/wo ook om 23:00 do/vr/za ook om 23:10

singhaM returns

step up 5 all in 3d

4gat

dagelijks 15:40, 18:20, 21:00 vr/za ook om 23:40

dagelijks 16:20, 21:30

zo/ma/di/wo 16:10 do/vr/za 16:00

PREMIÈRE

ninja turtles 3d

3g voorPrEMIÈrE

4gdhat

the fault in our stars

50+BIoS

dagelijks 11:10, 13:20, 17:00 do/zo/ma/di/wo ook om 19:20, 22:00 vr/za ook om 14:50, 19:15, 21:30, 23:45

sneak preview

dawn of the planet of the apes 3d

oPErA ENCorE

the daMned

di 21:00

dagelijks 18:00

3a

do/zo/ma/di/wo 22:00 vr/za 21:50, 23:50

PREMIÈRE

ninja turtles 3d

do/vr/za 22:40

13E WEEK

CuBan fury

pathe.nl/scheveningen

Voor alle 3D, IMAX en IMAX 3D voorstellingen gelden andere tarief voorwaarden.

9E WEEK

dagelijks 12:30 do/zo/ma/di/wo ook om 19:50 vr/za ook om 19:40, 22:50

di 21:30

Kassa open: Dagelijks v.a. 10:00 uur

2gt

12 years a slave

sCheveningen sneak preview

Spuimarkt 65 Filminfo en reserveringen 0900-1458 (€ 0,80 cpm)

3a

do/di 13:30 ma 19:15

Bird PeoPLe

OPEN AIR CINEMA: SHORT TERM 12

3E WEEK

sex tape

the expendaBles 3

vr 21:30

3g

vr/za/zo 21:40 ma/wo 17:00, 22:00 di 18:55 do 19:25

Kurhausweg 2

Dag. (beh Di.) 14:30 (SWE, 47’)

www.pathe.nl/spuimarkt

guardians of the galaxy 3d

MalefiCent 3d

NeVer a duLL MoMeNT



2E WEEK

dagelijks 16:15, 19:00, 21:45 do/vr/za/ma/di/wo ook om 13:45 vr/za/zo/ma/wo ook om 11:50 do ook om 11:15

do/vr/za/ma/di/wo 15:45

cLuB saNdWich



spuiMarkt

Bon dieu!

de PoeL

hoTeLL kiNderVoorsTeLLiNgeN

voorPrEMIÈrE

4gdhat

2gt

PREMIÈRE

4gat

do/vr/za/zo/ma/wo 11:20, 13:40, 16:15, 18:45, 21:15 zo/ma/di/wo ook om 22:50 do/vr/za ook om 23:30 di ook om 11:00, 13:30, 16:00, 18:30, 19:30, 21:50

PREMIÈRE

1

PREMIÈRE

the daMned

4gt

MagiC in the Moonlight

3aht

CuBan fury

9at

do/vr/za/ma/di/wo 10:55, 17:15, 18:45 zo 15:45, 18:30

aTTiLa MarceL

Riviervismarkt 5

VOORPREMIÈRE

the fault in our stars

3

ZWei LeBeN

Reserveren: 070 - 326 55 09 www.theaterdakota.nl Zuidlarenstraat 57 2545 VP Den Haag

zo 17:10, 21:15 wo 19:30

dagelijks 16:45 vr/za/zo/ma/di/wo ook om 19:25, 21:00 vr/za/zo/ma/wo ook om 14:30 di ook om 11:15 do ook om 21:30

SPECIAL

JiMMY’s haLL



dagelijks 13:15, 20:30

Maps to the stars

SPECIAL

Vr. 11:00 LaNd oF sTorMs (HONG, 105’) Gay 3 Zo. 16:30 sarah PreFers To ruN (CA, 97’) Lesbian 3 Ma. 19:30 The WaY he Looks (BR, 100’) Gay 3 Ma. t/m Wo. 21:30; Zo. 19:00 (NL, 80’) SPECIAL Gezellige vakantie verandert in een helse ervaring. 4 Zo. Q&A na afloop met regisseur Chris W. Mitchell en acteur Bart Klever! Dag. 10:15 19:00; Dag. (beh Do.) 14:00; Do. 12:00 17:00 (MX, 82’) PREMIÈRE Heerlijke zomerfilm over de relatie van een 1 moeder en een puberende zoon. PREMIÈRE Do. Ma. 19:15; Za. Wo. 16:45 (NL, 88’) Docu over fotograaf Sam 2 Waagenaar (1908-1997), in zijn eigen woorden, foto´s en archiefbeelden. 2E WEEK Dag. 12:45; Dag. (beh Ma.) 19:30; Ma. 18:45 (SWI, 89’) sagrada - eL MisTeri de La creació Over Gaudi´s meesterwerk. 1 Dag. 17:15; ook Do. t/m Zo. 21:30; Ma. t/m Wo. 21:15 (GB, 109’) 2E WEEK Ontroerend en fraai drama van Ken Loach. 3 Dag. 21:00; Dag. (beh Vr.) 10:45; Dag. (beh Zo.) 16:15 (FR, 127’) 2E WEEK Contemplatief en hoogst origineel. 1 Dag. 13:45; Dag. (beh Zo. Ma.) 18:45; Zo. Ma. 21:15 (FR, 116’) 3E WEEK Drama met C. Deneuve. 2 Dag. 20:45; Dag. (beh Do.) 11:00 16:00; Do. 14:00 (VS, 163’) 4E WEEK Richard Linklater’s bejubelde film. ‘Magnifiek’ (VK) 2 Dag. (beh Zo. Ma.) 21:15; Zo. Ma. 16:45; ook Vr. Di. 16:45 (DE, 97’) 6E WEEK Scandinavische thriller met o.a. Liv Ullmann. 3 Dag. 10:30 (FR, 106’) 7E WEEK Speelfilm vol kleurrijke fantasiescènes. 9 Dag. 12:15; ook Do. t/m Zo. 21:15; Ma. t/m Wo. 19:00 (IT, 92’) 9E WEEK Verrassende Italiaanse debuutfilm. 3 Dag. (beh Do.) 10:15; Do. 16:45; Dag. (beh Do. Ma.) 19:15 (BE, 95’) 10E WEEK Bejubelde film met M. Cotillard. 9 Dag. 12:15 (SWE, 97’) LAATSTE WEEK Humorvol drama over ontvluchten van harde realiteit. 3

VOORPREMIÈRE

Chef

Buitenhof

50+BIoS

jayne Mansfield’s Car

do 21:00

dagelijks 14:00

dagelijks 11:40, 13:50, 16:00

1 1

8E WEEK

2gat 8E WEEK

hoe teM je een draak 2 3d

2ga

koeMBa: de ZeBra die Zijn strepen kwijt is 3d

2ga

dagelijks 10:15, 13:30

zo/ma/di/wo 10:20, 12:20 do/vr/za 10:30, 12:30

heksen Bestaan niet

9E WEEK

10E WEEK

2ga

9

Eten&drinken<

Vrijdag 22 augustus 2014 > Den Haag Centraal

koken met niven

Venkel, munt, couscous, hummus en griet De recepten in deze rubriek hebben het formaat van een tussengerecht. Het is aan de lezer om te bepalen wat je als voor- of hoofdgerecht op tafel zet. Het recept is voor vier personen. De maat van de gerechten is dezelfde als in mijn restaurant: hier serveer ik een proeverij van tien gangen. Bovendien vind ik kleine porties zelf veel lekkerder. Natuurlijk ben je vrij om meer te maken.


Phuket Thai

7+ + hoofdgerechten + uitzicht op de haven - nagerechten

De Hagenaar die van Thais houdt, zal Phuket toch zeker wel eenmaal in zijn leven hebben aangedaan. Het restaurant aan de Schokkerweg zit er per slot van rekening al zestien jaar. Maar weinig collega’s aan de Tweede Haven die hetzelfde kunnen zeggen. Zelf had ik wisselende culinaire ervaringen door de jaren heen, doch nooit beneden de maat. De kracht van Phuket zit ’m niet alleen in het de bereiding van het eten of de verzorging – met linnen gedekte tafels en bediening in authentieke kledij, maar ook in de locatie: uitkijkend over schepen en

‘Om nog wat extra vitamine binnen te krijgen, bestellen we de roergebakken Thaise seizoensgroenten. Het blijkt kai-lan oftewel Chinese broccoli’ plezierbootjes. Romantiek ten top. We starten dan ook buiten op het ruime terras waar de zon tot zeker een uur of acht schijnt. Beneden ons rijden vanavond opvallend veel old timers en Ferrari’s die een plekje zoeken. Het is warm en vol op de terrassen. Tijd voor een drankje. Over de huiswijnen was ik nooit zo enthousiast, dus proberen we een Pouilly-Fumé (€ 22,00) die Phuket ook in een halve flesjes aanbiedt. Niet goedkoop, maar wel een klassewijn. Mineralig, rond met citrustonen, nergens te zuur, eerder fris. Mijn tafelgenoot weet al snel wat ze wil: viskoekjes (€ 7,50). Goede keuze: sappig, met wat citroengras, kousenband. Geen verse vis in deze koekjes, maar de in Vietnam gekweekte pangafilet, zo vertelt één van de gastdames. Jammer dat het geen verse vis betreft. We richten ons op de gebakken krabbenpoten (€ 9,75) waar een loempiavel omheen zit. Daarin weer wat glasverAdres Schokkerweg 35 Telefoon 070 306 38 88 Info www. restaurant-phuket.nl Geopend Ma t/m vrijdag, van 12.00 - 14.30 uur en van 17.00 -

micelli en wortel. De buitenkant is mooi krokant, binnenin wat weinig vis. De lijst met hoofdgerechten is enorm. Roerbakgerechten, kerriegerechten, vegetarische gerechten. Toch zijn we er redelijk snel uit: een gegrilde eendenborst met zoete tamarindesaus (€ 19,00) voor mijn tafelgenoot en voor mij de gestoomde zeebaars. Mooi vet randje om de eend, dat maakt ’m goed sappig. Lekker sausje. De op een bananenblad gepresenteerde zeebaars (€ 25,50) ruikt heerlijk met de combinatie van koriander, limoen, gemberreepjes, peper en lente-ui. Flink stuk, en nog lekker stevig ook. Om nog wat extra vitamine binnen te krijgen, bestellen we de roergebakken Thaise seizoensgroenten. Het blijkt kai-lan oftewel Chinese broccoli. Ja, Chinees, maar in Thailand kennen ze ‘m ook als phak khana. De smaak lijkt op broccoli, maar dan net iets zoeter en met een klein bittertje. Bijzonder knapperig deze kai-lan en heel lekker met de shii take, knoflook en de bonensaus, beetje umami. Wel aan de prijs (€12, 50). So far so good. Als de wind opsteekt, verplaatsen we ons naar binnen waar nog twee tafels beschikbaar zijn. Als ik me buig over de dessertkaart zie ik kleefrijst met kokosmelk en mango staan. Klinkt goed, maar ook zwaar. Ik zwicht daarom voor de waterkastanjes. Misschien had ik toch bij mijn eerste plan moeten blijven. Ooit at ik bij Wang Kee in Chinatown heerlijke knapperige waterkastanjes in warme kokosmelk, maar deze zijn koud. Ja, ze zijn nog wel knapperig, maar hebben een chemisch roze kleur. In de melk liggen hompjes aan elkaar geklonterd schaafijs. Al met al vind ik het niet zo’n geslaagd nagerecht. Mijn tafelgenoot kiest voor een coupe macademia-ijs (€ 7,50), die zo te proeven, net als de slagroom niet in eigen keuken is vervaardigd. Maar ja, als ijsliefhebber eet ze toch haar hele schaaltje leeg. De koffie tenslotte is prima (€ 5,50). Samen met een fles Bru (€ 6,50) komt de rekening op € 121,75. Er zaten wat haken en ogen aan deze avond, maar Phuket scoort als vanouds. Nooit beneden de maat.

Annerieke Simeone 23.00 uur. Za/zo 12.00 - 23.00 uur Voorgerechten vanaf € 6,50 Hoofdgerechten vanaf € 16,00 Nagerechten vanaf € 6,50 Alle creditcards

In de Noord-Afrikaanse keuken weten ze als geen ander hoe ze groenten en kruiden moeten combineren, daar kunnen wij nog wat van leren. Ik gebruik voor dit gerecht griet, maar je kunt ook een andere platvis gebruiken die in het seizoen is. Ingrediënten: >1 venkel >2 radijzen >½ citroen, geraspt >2 tenen knoflook, fijngehakt >2 takjes munt, fijngehakt >1 takje koriander, fijngehakt >1 takje tijm, gerist >koriander cress >120 gr grietfilet >1 el yoghurt >boter >200 gr couscous >100 gr kikkererwten >300 ml groentebouillon >1 tl ras el hanout >1 tl kerriepoeder >1 tl sesamzaadjes >olijfolie >sushi-azijn >zout en peper, naar smaak

>Foto: Jeroen van der Spek.

de eetrubriek

Nodig:

Alle recepten komen uit NIVEN 80/20. Het nieuwe kookboek van Niven Kunz. www.niven8020.com

>spuitzak / spuitfles >staafmixer / blender

Bereiding:

Week de kikkererwten 24 uur in water. Giet af. Kook gaar in 100 milliliter groentebouillon met sesamzaadjes, knoflook, ras el hanout en tijm. Giet af. Voeg yoghurt en 1 eetlepel olijfolie toe. Pureer met de staafmixer of blender. Breng op smaak met zout en peper. Vul er een spuitzak of spuitfles mee. Couscous

Breng 200 milliliter groentebouillon aan de kook. Giet dit op de couscous en dek af. Laat 5 minuten garen. Roer de couscous door. Voeg munt en koriander toe en meng met de rasp van de citroen, wat olijfolie en zout en peper naar smaak.

Radijs

Schaaf flinterdunne plakjes op de mandoline. Marineer met olijfolie, sushiazijn, zout en peper naar smaak. Venkel

Snij hapklare stukjes van de venkel. Marineer met wat olijfolie, sushi-azijn, zout en peper naar smaak. Griet

Snij de griet in 4 gelijke stukken en bestrooi met zout en peper. Verhit een pan met een laagje zonnebloemolie en bak de griet. Draai de vis na 1 minuut om. Voeg boter en kerriepoeder toe.

Zet het vuur laag en laat de boter uitbruisen. Schep met een lepel de boter een aantal malen over de vis. Presentatie:

Schep 1 lepel couscous net naast het midden van het bord. Plaats de griet ertegenaan. Spuit stipjes van de hummus op en naast de couscous. Steek de venkelstukjes en radijsplakjes in de couscous en garneer met koriander cress. Wijntip:

Zuid-Franse picpoul de pinet, ZuidItaliaanse grillo of zelfs gekoelde rode wijn, zoals de pinot noir van Corette.

Hop & Stork, meer dan een chocoladewinkel Door Annerieke Simeone

Wie de afgelopen weken een bezoek bracht aan de binnenstad, kan het bijna niet zijn ontgaan: banners van Hop & Stork sieren het hoekpand van de Passage/Hofweg, met als ondertitel: ‘chocolate and coffee’. Het is het nieuwe concept van Remco Groenewold (38) en Anil Soekhoe (40), die hun droom, een koffiewinkel en patisserie in één, eindelijk zien uitkomen. Eindelijk, want de heren waren al geruime tijd op zoek naar een geschikte locatie. Dat ze zo’n A-locatie zouden betrekken, hadden ze nooit verwacht. Soekhoe: “Dit pand is eigenlijk te groot voor wat we voor ogen hadden”. Toch maakten ze op aanraden van de makelaar een afspraak bij de verhuurder ASR. En die ging meteen overstag. Soekhoe: “Ze werden op slag verliefd op ons idee”. En zo kan het dat sinds deze week twee voormalig salesmanagers bij ING een eigen luxueuze chocolade- en koffiewinkel runnen. “Ja, het is wel een overgang, we hebben het altijd naar ons zin gehad bij de bank”, aldus Groenewold, “maar op een gegeven moment ga je toch nadenken of je nog iets anders wilt in je leven”. De heren, die een passie delen voor eten en

> Foto: DHC/Liza Letsch

gastvrijheid, gingen op zoek naar een groeimarkt en kwamen uit bij chocolade. Soekhoe: “In Zwitserland en België eet de consument zo’n tien kilo chocolade per jaar, in Nederland slechts vier kilo”. Niet voor niets kozen ze juist voor een combinatie met koffie. Soekhoe: “Nederlanders zijn ontzettende koffieleuters”. Ze noemden de zaak Hop & Stork, een verwijzing naar Baron Hop, uitvinder van de Haagsche Hopjes, en Stork, de Engelse vertaling van ooievaar. Architect Sjanmarie van Tricht van Beside Art bedacht een strak ontwerp. Grote koepellampen sieren het plafond aan de voorkant, waar ook de open chocolade-atelier zit. Langs de

op maat gemaakte toonbank lopen de zwarte natuursteentegels over in een houten visgraatvloer, waar bezoekers aan een lange tafel hun kopje koffie drinken. Onder in de ruimte zijn toiletten en workshopruimte. Soekhoe en een patissier staan aan de voorkant, in het chocolade-atelier waar uit kranen warme chocolade stroomt en de twee ter plekke de zoete massa tableren op een grote, marmeren plaat. Bij tableren wordt twee derde van de chocolade afgekoeld tot circa 26 graden en wordt het gemengd met de resterende chocolade die circa 40 graden is. Hierdoor krijgt de chocolade een mooie glans. De twee deden een cursus bij chocolaterie Boon in Hasselt die net als zij chocolade van het befaamde Belgische merk Callebaut gebruiken. Naast eigen chocolade verkopen de twee producten van meesterpatissier Hidde de Brabander, waaronder zijn geliefde nougat. Voor de thee lieten ze zich adviseren door theesommelier Kiona Malinka. Met hulp van al deze culinaire zwaargewichten moet Hop & Stork wel bijna een succes worden. Maar de mannen blijven alert. “We mogen qua kwaliteit nooit concessies. We moeten altijd op zijn minst een acht scoren, liever hoger”.

10>

Den Haag Centraal > Vrijdag 22 augustus 2014

oplossingen van vorige week 2 5 8 7 6 1 9 3 4

6 9 3 2 4 8 1 5 7

4 1 7 5 3 9 2 8 6

D E S T Y P I S U N C P R O E O S Z O Z M E H O D T M F L E V A R O K V Y F B Y E R N O E L E K L U N G

3 7 5 4 9 6 8 2 1 D S A R V L T O R O O T S P I L L E E L

9 2 6 1 8 5 4 7 3

8 4 1 3 7 2 5 6 9

O N T D A A N

L A M S P K I C H M O K D E N A M A D O

1 3 2 6 5 4 7 9 8

5 6 9 8 1 7 3 4 2

kruiswoordpuzzel

sudoku

7 8 4 9 2 3 6 1 5

2 6

F A A R D A A N A I T N M R P I P S E C O L A D E P R O R O A S N E G N C U T E R A U R T S R O L H O F

2 4

7 6 3 4 3 7

1

8 4 7 5 3 2 7 4 9 8 6 3 9 8 haagse harry

2

11

3

4

5

12

16

6

7

19

22

23

26

27

31

48

38

33

39

44 51

47

52 56

59

60

62

Horizontaal: 1 bult 6 geruime tijd 11 slee 12 verstandelijk 14 boom 16 ooievaar 18 insect 19 heerser 21 houtsoort 22 forsgebouwd 24 Zuid-amerikaanse thee 25 grootmoeder 26 riv. in Schotland 27 eikenschors 29 deel v.h. hoofd 30 vogel 32 seniel 34 als boven 35 als onder 36 laster 39 spectrum 42 mager 44 insect 45 wenk 46 nagerecht 48 ongespannen

41 46

55

54 58

40

45 50

49

57

29

35 37

53

24

32

36 43

15

20

28

34

42

10 14

18

21

30

9

13

17

25

8

61

63

50 mannelijk dier 52 zangstuk 53 brilslang 55 Chinese deegwaar 56 bodem 57 kwik 58 aanvallend 61 Verenigde Staten 62 wederkerig vnw. 63 muziekstuk. Verticaal: 1 werktuig 2 precies 3 voertuig 4 voor de vuist 5 vrucht 6 ouderwets 7 Frans lidwoord 8 vreemde munt 9 overal 10 gebaar 11 als vanzelf 13 wilde haver 15 vis 17 pot 20 sterk

smakend 22 via 23 scheepstouw 26 discussie 28 jongen 31 mak 33 roeipen 36 morsdoek 37 pensioenuitkering (afk.) 38 fantast 39 spanning 40 Criminele Inlichtingendienst 41 Ned. omroep 43 lofspraak 47 koosnaam 49 etensrest 51 vordering 52 Griekse letter 54 Turks bevelhebber 56 heidemeertje 59 rondhout 60 in opdracht.

colofon Den Haag Centraal B.V. Juffrouw Idastraat 11 2513 BE Den Haag 070-3644040

www.denhaagcentraal.net Hoofdredactie Casper Postmaa Coos Versteeg Coördinatie redactie Jasper Gramsma Annerieke Simeone Redactie-assistent Liza Letsch Eindredactie Dick Toet Wouter Storm (corrector)

© Marnix Rueb

Stadsredactie Saskia Herberghs Vera de Jonckheere Marc Konijn Alexander Münninghoff Adrie van der Wel Renate van der Zee

spoedgevallen

Alarmcentrale Politie Haaglanden SMASH (Stichting Mobiele Artsen Service Haaglanden)  070 - 346 96 69 SMASH is een samenwerkings­verband van alle huisartsen in Den Haag, Leidschendam, Rijswijk, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar. SMASH regelt spoedeisende huisartsenhulp buiten kantoortijden. Iedere dag tussen 17.00 uur ‘s avonds en 8.00 uur ’s morgens; gedurende het hele weekend en op alle erkende feestdagen. www.smashaaglanden.nl

112

0900 - 8844

Informatie dienstdoende apotheken 070 - 345 10 00

Meldnummer dierenbescherming 0900 - 20 21 210 (10ct./min.)

Tandartsendienst avond- en weekenddienst alleen spoed 070 - 311 03 05

Dierenartsen weekenddienst

Stichting Dierenambulance Den Haag 070 - 328 28 28 (dag en nacht bereikbaar) www.dierenambulancedenhaag.nl

www.dierenbescherming.nl (Spoedgevallen nacht en weekend)

0900 - 2226 333 en 0900 - 2222 456 www.dierenartsenkring-denhaag.nl

Cultuurredactie Jan Paul Bresser Egbert van Faassen Sjoerd van Faassen Bert Jansma Babeth Knol Eric Korsten Thijs Kramer Astrid van Leeuwen Olivier van Nooten Anneke Ruys Jill Stolk Aad van der Ven Sportredactie Klaas-Jan Droppert (coördinator) Theo Bollerman (historie) Joey Gardien Alex ’t Lam Bert Tielemans Arnout Verzijl Hans Willink Martin van Zaanen Gemeentepolitiek Jan van der Ven

Rubrieken Michaël van Basten Batenburg (juridisch) Emilie Bolsius (medisch) Daphne Browne (culinair) Mira Feticu Wendy Hendriksen (tuin) Joke Korving Caroline Ludwig Willem Post (internationaal) Marc Putto (weerbericht) Marnix Rueb (cartoon) Otto Snoek Niven Kunz (culinair) Jimmy Tigges Emmy van der Woude (onderwijs) Terugblik: redactie Haags Gemeentearchief Vormgeving Anneke de Zwaan Hans Fresen Fotografie Jurriaan Brobbel DHC Creative Images Eveline van Egdom Piet Gispen Mylène Siegers Thomas Vahé en fotopersbureaus WFA en Hollandse Hoogte Columnisten Vilan van de Loo Marcel Verreck André Wetzel Chris Willemsen

Uitgever René Wagemaker Advertentieverkoop Rogier Panis [email protected] mobiel: 06 24 62 65 01 Jordy Bode [email protected] mobiel: 06 51 87 04 46 Familieberichten Dit betreffen geboorte-, huwelijks-, overlijdensberichten, in memoriams of dankbetuigingen. Informeer naar onze tarieven bij de advertentieafdeling. Correspondentie • Advertentie [email protected] • Redactie [email protected] • Algemeen [email protected] Abonnementsprijzen 2014 Kwartaal € 27,50 / Halfjaar € 49,50 / Jaar € 84,50 Digitaal abonnement per jaar € 65,-

*Bij betaling met acceptgiro worden € 2,50 administratiekosten in rekening gebracht. Verzendkosten buitenland zijn voor rekening van de abonnee.

>Abonnementenservice< Voor opgave abonnementen, verhuizingen, bezorging en wijzigingen:

Bel 0172-476085 (ma t/m vr: 9 – 17 u),

of per e-mail:[email protected]. Voor opzeggingen (uitsluitend schriftelijk, uiterlijk 4 weken voor einde abonnementsperiode).