150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Inhoudsopgave
Toelichting
5
Hoofdstuk1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding Aanleiding Ligging plangebied Planologisch-juridische regeling De bij het bestemmingsplan behorende stukken Opbouw toelichting
5 5 5 6 7 7
Hoofdstuk2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Voorgenomen ontwikkeling Nut en noodzaak TenneT, Stedin, Joulz Tracékeuze Tracé 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis Materiaal en legmethode
8 8 8 9 9 11
Hoofdstuk3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Beleidskader Algemeen Nationaal beleid Provinciaal beleid Regionaal beleid Gemeentelijk beleid
14 14 14 15 16 16
Hoofdstuk4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10
Ruimtelijke en milieuaspecten Algemeen M.e.r.-beoordeling Bodem Watertoets Archeologie Flora en fauna Voortoets Natuurbeschermingswet Electromagnetische zone Geluid Verkeer en parkeren
20 20 21 21 23 27 35 38 39 41 41
Hoofdstuk5 5.1 5.2 5.3
Plansystematiek Algemeen Planopzet Toelichting op de planregels
42 42 42 42
Hoofdstuk6 6.1 6.2
Uitvoerbaarheid Economische uitvoerbaarheid Maatschappelijke uitvoerbaarheid
43 43 43
Bijlagen Bijlage 1
Tracéafweging
Bijlage 2
Aanmeldingsnotitie
Bijlage 3
Historischbodemonderzoek
Bijlage 4
Werkwijzer in het kader van bodemverontreiniging
ARCADIS
2
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Bijlage 5
Watertoets
Bijlage 6
Bureauonderzoek Archeologie
Bijlage 7
Bureauonderzoek Archeologie tracéwijziging (alternatief 3)
Bijlage 8
Booronderzoek archeologie
Bijlage 7
Onderzoek Flora- en Faunawet
Bijlage 8
Voortoets Natuurbeschermingswet
Bijlage 9
Studie kabelsysteem 150 kV, 300MVA
Bijlage 10
Memo geluidscontouren aanlegwerkzaamheden
ARCADIS
3
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
ARCADIS
4
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Toelichting Hoofdstuk 1 1.1
Inleiding
Aanleiding Op Goeree-Overflakkee is een groot potentieel voor duurzame elektriciteitsopwekking in de vorm van wind, zon, biobrandstoffen en getijdenenergie aanwezig. Deze bronnen leveren duurzame energie terug aan het net. In het gebied Goerree-Overflakkee wordt de grens van de bestaade infrastructuur bereikt voor wat betreft duurzaam opgesteld terugleververmogen. Voorzien wordt dat op korte termijn de bestaande 50 kV-netten niet meer toereikend zijn om nieuwe projecten uit te kunnen voeren. Om die reden is een nieuw 150 kV-kabeltracé voorzien tussen de stations Geervliet en Middelharnis. Het tracé past niet binnen de vigerende bestemmingsplannen. Gelet daarop is de ontwikkeling planologisch mogelijk gemaakt door het verlenen van een omgevingsvergunning. Deze omgevingsvergunning biedt nog geen planologische bescherming van de kabelverbinding voor eventuele ontwikkelingen die in de toekomst gaan plaatsvinden. Om deze reden is het onderhavige bestemmingsplan gemaakt.
1.2
Ligging plangebied Het plangebied bevindt zich voor het grootste gedeelte op het (voormalige) eiland Voorne-Putten en voor een klein deel op het eiland Goeree-Overflakkee. Beiden zijn gelegen in de Provincie Zuid-Holland. Het plangebied ligt binnen de grenzen van twee gemeenten, namelijk de gemeente Bernisse (per 1 januari 2015 de gemeente Nissewaard) en de gemeente Goeree-Overflakkee.
ARCADIS
5
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Afbeelding 1: Ligging plangebied Het plangebied is gelegen tussen de stations Geervliet (ter hoogte van het Voedingskanaal) en Middelharnis (op Goeree-Overflakkee ten westen van Stad aan 't Haringvliet). De gronden hiertussen zijn grotendeels agrarisch in gebruik. Er ligt een aantal agrarische bedrijven en woningen in het plangebied. Er liggen een aantal wegen, waterkeringen en watergangen in het plangebied, waaronder de rivier de Bernisse. Daarnaast lopen er door het plangebied diverse kabels en leidingen. Het Haringvliet dient gekruist te worden om de verbinding te maken met het station Middelharnis op Goeree-Overflakkee. Het Haringvliet vormt van oudsher de belangrijkste afvoerweg van rivierwater van Rijn, Maas en Waal. Het Haringvliet is geen hoofdvaarweg (voor vervoer van goederen), maar is wel zeer belangrijk voor de recreatievaart; in het bijzonder voor de zeilvaart. Het Haringvliet betreft een Natura 2000-gebied. In hoofdstuk 5 is door middel van de diverse ruimtelijke en milieuaspecten de effecten op de bestaande situatie in beeld gebracht. Hierin is tevens dieper ingegaan op de aanwezige waarden en elementen.
1.3
Planologisch-juridische regeling De huidige juridische regeling van de betreffende gronden is neergelegd in de bestemmingsplannen: Buitengebied, gemeente Bernisse, vastgesteld op 26 november 2008, goedgekeurd op 7 juli 2009; Recreatiegebied Bernisseland, gemeente Bernisse, vastgesteld op 20 november 1974; Buitengebied, gemeente Middelharnis, vastgesteld op 1 maart 2012 .
ARCADIS
6
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Er is een nieuw bestemmingsplan in voorbereiding voor het Recreatiegebied Bernisse. Naar verwachting wordt dit plan na de zomer vastgesteld. De voorgenomen ontwikkeling is in strijd met de vigerende bestemmingsplannen en met het nieuwe bestemmingsplan Recreatiegebied Bernisse. Door middel van een omgevingsvergunning (uitvoeren van werk of werkzaamheden) is de aanleg van het kabeltracé reeds mogelijk gemaakt. Voorliggend bestemmingsplan zorgt voor planologische verankering van de kabelverbinding.
1.4
De bij het bestemmingsplan behorende stukken Een bestemmingsplan bestaat uit een verbeelding, regels en een toelichting. De verbeelding en de regels vormen samen het juridisch bindende gedeelte van het bestemmingsplan. Op de verbeelding zijn de bestemmingen van de in het plangebied gelegen gronden aangegeven. Aan deze bestemmingen zijn regels en bepalingen gekoppeld teneinde de uitgangspunten van het plan zeker te stellen. Het plan gaat vergezeld van deze toelichting. De toelichting heeft geen rechtkracht. In de toelichting zijn de aan het plan ten grondslag liggende onderzoeken en een planbeschrijving opgenomen.
1.5
Opbouw toelichting In deze toelichting wordt in hoofdstuk 2 ingegaan op de voorgenomen ontwikkeling. In hoofdstuk 3 wordt aandacht besteed aan het geldende beleidskader in het plangebied. In hoofdstuk 4 zijn de ruimtelijke- en milieuaspecten opgenomen. In hoofdstuk 5 is de plansystematiek weergegeven. Hoofdstuk 6 sluit deze toelichting af door middel van een beschouwing over de uitvoerbaarheid.
ARCADIS
7
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Hoofdstuk 2 2.1
Voorgenomen ontwikkeling
Nut en noodzaak Het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee is de afgelopen jaren regelmatig getroffen door een uitval van het elektriciteitsnet. Graafwerkzaamheden, blikseminslag, verzakkende grond brengen het net snel van slag. Na een grote stroomstoring in augustus 2006 is Stedin begonnen met het robuust maken van het net. Er loopt momenteel een investeringsprogramma, waarmee de capaciteit wordt vergroot en het net wordt versterkt. De netbeheerder (Stedin) heeft de afgelopen jaren diverse vernieuwingen gerealiseerd zoals het verzwaren van zogenoemde middenspanningskabels, het ontkoppelen van lokale netten en het verhogen van de capaciteit van de bestaande hoogspanningslijn van Klaaswaal naar Goeree-Overflakkee. Op Goeree-Overflakkee is tevens een groot potentieel voor duurzame elektriciteitsopwekking in de vorm van wind, zon, biobrandstoffen en getijdenenergie aanwezig. Deze bronnen leveren duurzame energie terug aan het net. In het gebied Goerree-Overflakkee wordt de grens van de bestaande infrastructuur bereikt voor wat betreft duurzaam opgesteld terugleververmogen. Voorzien wordt dat op korte termijn de bestaande 50 kV-netten niet meer toereikend zijn om nieuwe projecten uit te kunnen voeren. Met een verdrievoudiging van de capaciteit tussen Klaaswaal en Middelharnis en het nieuw te bouwen tracé tussen Geervliet en Middelharnis is er altijd voldoende ruimte voor klanten om energie af te nemen én terug te leveren. Daarnaast wordt het kabeltracé zo aangelegd dat er zo min mogelijk kans is op storingen. Om die reden is een nieuw ondergronds 150 kV-kabeltracé voorzien tussen de stations Geervliet en Middelharnis. De duurzame stroom kan getransporteerd worden naar andere delen van Nederland via de nieuwe verbindingen.
2.2
TenneT, Stedin, Joulz Bij de aanleg van de kabelverbinding tussen Geervliet en Middelharnis spelen zowel TenneT, Stedin als Joulz een rol. In deze paragraaf wordt kort beschreven wat de rol van deze verschillende partijen is. TenneT TenneT TSO B.V. is de netbeheerder voor het Nederlandse hoogspanningsnet voor elektriciteit (110kV en hoger). Het bedrijf heeft kortgezegd drie taken: 1. Het verzorgen van transportdiensten door het aanleggen en onderhouden van een robuust hoogspanningsnet; 2. Het verzorgen van systeemdiensten door het evenwicht tussen vraag naar en aanbod van elektriciteit 24 uur per dag en 7 dagen per week te handhaven; 3. Het faciliteren van een efficiënt functionerende, liquide en stabiele elektriciteitsmarkt.
ARCADIS
8
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
De kabel tussen Geervliet en Middelharnis is een hoogspanningskabel (150kV), en wordt dus onderdeel van het transportnetwerk van TenneT. Stedin Stedin is netbeheerder voor het middel- en laagspanningsnet voor elektriciteit (lager dan 110kV). Het verzorgingsgebied van Stedin beslaat Utrecht en een groot deel van Zuid-Holland. Het plangebied valt dus binnen dit verzorgingsgebied. Stedin is opdrachtgever voor de aanleg van de kabel. Joulz Joulz is gespecialiseerd in de aanleg en onderhoud van energie-infrastructuren. Het bedrijf heeft onder andere kennis en kunde van hoogspanningstransportnetten en complexe middenspanning. Het verzorgt nieuwbouw, uitbreiding, renovatie en dimensionering van dit type transportnetten. Joulz verzorgt de aanleg van de kabelverbinding tussen Geervliet en Middelharnis.
2.3
Tracékeuze In opdracht van Stedin is in april 2011 een tracéstudie uitgevoerd door het bureau RPS BCC, waaruit een ontwerptracé naar voren is gekomen. Na een verdiepende analyse bleek dat er nog enkele belangrijke knelpunten zijn. Dit betrof de aanwezigheid van een gebied met (zeer) hoge archeologische waarde (een AMK-terrein), de vele watergangen in het gebied en de kruising van het Haringvliet, en de aanliggende Natura 2000-gebieden. In samenwerking met Tennet, RPS BCC en ARCADIS is in een drietal tracésessies gewerkt naar een voorkeursvariant. Het rapport van de tracéafweging staat in Bijlage 1.
2.4
Tracé 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis Een groot deel van het tracé wordt aangelegd door middel van open ontgravingen. Op een aantal plaatsen wordt het tracé aangelegd door middel van gestuurde boringen. In onderstaande afbeelding is het tracé weergegeven. In onderstaande omschrijving wordt van noord naar zuid het tracé beschreven:
ARCADIS
9
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Afbeelding 2: Ligging van het tracé, zoals opgenomen in onderhavig bestemmingsplan Gemeente Bernisse Het tracé begint ter plaatse van het hoogspanningsstation Geervliet, gelegen aan de Noorddijk te Geervliet; Vanaf het hoogspanningsstation Geervliet loopt het tracé richting het zuidwesten en volgt hierbij het bestaande tracé van de bovengrondse hoogspanningsverbinding tot aan de Sportlaan. De gedeeltes van het tracé vanaf het hoogspanningsstation tot aan de overzijde van de Groene Kruisweg en vanaf deze zijde van de Groene Kruisweg tot aan de overzijde van Polderweg worden aangelegd door middel van gestuurde boringen. Deze boringen zijn nodig om verstoring van het aanwezige AMK-terrein te minimaliseren; Vanaf de Sportlaan loopt het tracé richting het zuiden parallel aan de Ringdijk. Bij de kruising van de ringdijk en de Oud Hoenderhoekseweg buigt het tracé naar het zuidwesten af richting de rivier de Bernisse. Om de Oud Hoenderhoeksedijk en de rivier de Bernisse te kruisen wordt gebruik gemaakt van een gestuurde boring. Dit is een langere boring om ook het naastgelegen natuurgebied te kruisen. Vanaf de westzijde van de Oude Kadesedijk zal het tracé weer worden aangelegd door middel van een open ontgraving. Het tracé loopt hierna verder richting het zuiden, parallel aan de Oude Kadesedijk. Het tracé loopt vanaf de Oude kadesedijk in westelijke richting naar de Gemeenlandsedijk Zuid. Deze weg wordt gekruist door middel van een gestuurde boring. Vanaf de westzijde van de Gemeenlandsedijk Zuid loopt het tracé parallel
ARCADIS
10
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
aan de Haasdijk. De Haasdijk wordt gekruist door middel van een gestuurde boring. Na de kruising met de Kerkweg maakt het tracé een haakse bocht richting het oosten, parallel aan de Kerkweg. De Lageweg Wetering wordt gekruist door middel van een gestuurde boring. Het tracé loopt verder in oostelijke richting, parallel aan de Ramschilseweg. Het provinciale fietspad wordt gekruist door een gestuurde boring. De Lageweg wetering wordt nogmaals gekruist met een gestuurde boring. Hierna wordt ook de Dwarsweg gekruist met een gestuurde boring. Het tracé loopt verder parallel aan de Koeneweg. De Zeedijk wordt gekruist door middel van een boring. Een lange gestuurde boring is nodig om de Zeedijk, het naastgelegen Natura 2000-gebied, het Haringvliet, de Buitendijk en Van Pallandtweg te kruisen. Er wordt gekozen om het Natura 2000-gebied de Beninger slikken te doorkruisen over een zo kort mogelijk traject. De nieuwe kabels worden met de “Horizontaal Gestuurde Boringen (HDD)” methode geïnstalleerd. Omdat het Haringvliet echter te breed is om met één horizontaal gestuurde boring te kruisen wordt in het midden van de kruising een werkeiland aangelegd. Gemeente Goeree-Overflakkee Ter hoogte van de Kadeweg gaat de boring over in en open ontgraving. Het tracé loopt hierbij parallel aan de Kadeweg. Er zal een boring worden gebruikt om de Brienensweg en de waterloop De Vlieger te kruisen. Hierna loopt het tracé parallel aan de waterloop in de richting van het hoogspanningsstation Middelharnis. Het laatste deel van het tracé wordt aangelegd door middel van een open ontgraving. Alleen de Zeedijk zal nog gekruist worden door middel van een gestuurde boring. Het tracé sluit uiteindelijk aan op het hoogspanningsstation Middelharnis.
2.5
Materiaal en legmethode Er wordt een dubbele 150-kV kabelverbinding aangelegd met een vermogenstransport van 300 MVA. Daarnaast worden er 2 glasvezelkabels aangelegd ten behoeve van het transport van data. Deze verbinding is schematisch weergegeven in onderstaande afbeelding.
Afbeelding 3: Schematische weergave van aanleg kabelverbinding Zoals in paragraaf 2.4 beschreven is, wordt een deel van het traject aangelegd door
ARCADIS
11
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
middel van een open ontgraving en een deel door middel van gestuurde boringen. De boringen vinden onder andere plaats om natuur- en landschapswaarden te ontzien en wegen en waterlopen te kruisen. De open ontgravingen vinden plaats binnen een werkstrook van ongeveer 15 meter breed. Er wordt een sleuf gegraven van circa 3 tot 6 meter breed en ongeveer 2 meter diep. De kabel zal op een diepte van 1,20 meter onder maaiveld worden aangelegd. Bij agrarisch gebruik zal de kabel op een diepte van 1,80 komen te liggen in verband met de veiligheid van de kabels. De kabels worden beschermd door een afdekplaat op 1 meter onder maaiveld. De teelaarde die wordt verwijderd vanwege de open ontgraving wordt in een depot gestort en gescheiden van andere aarde. In de sleuf wordt back-fill zand geplaatst waarna de kabel met een lengte van 1000 tot 1200 meter in de sleuven worden aangebracht. Daarnaast worden er 2 glasvezelkabels op een diepte van 1 meter onder maaiveld aangelegd voor het transporten van data. Waar nodig wordt de sleuf bemalen. Vervolgens wordt de sleuf aangevuld met de uitgegraven grond en wordt deze goed verdicht. De grond welke niet in de sleuf kan worden verwerkt wordt elders in het tracé verwerkt ter opheffing van mogelijk tekorten, of anders afgevoerd. Als laatste wordt de teelaarde laag weer terug op haar plaats gebracht en wordt het tracé afgewerkt en ingezaaid volgens de wens van de grondgebruiker of grondbeheerder. De boringen betreffen horizontaal gestuurde boringen (HDD). Het kenmerk van een gestuurde boring is dat de boring vanaf het maaiveld plaatsvindt en dat een zodanige gronddekking wordt gekozen dat er geen invloed optreedt naar de bovengrond. Hiermee worden directe werkzaamheden aan watergangen en wegen voorkomen. Bij deze techniek zijn alleen bouwkuipen en bemalingen nodig voor het verbinden van de gestuurde boring/persing met de leidingdelen die op het landdeel zijn gelegd. Voor het uitvoeren van een horizontaal gestuurde boring wordt eerst de boorstelling opgebouwd. Volgens een ontworpen langsprofiel wordt de boorpijp ingebracht. De diepte van dit boortracé ligt op minimaal 5 meter onder maaiveld. Haringvliet De nieuwe kabels worden met de “Horizontaal Gestuurde Boringen (HDD)” methode geïnstalleerd. Omdat het Haringvliet te breed is om met één horizontaal gestuurde boring te kruisen wordt in het midden van de kruising een werkeiland aangelegd. Vanuit dit werkeiland worden beide boringen uitgevoerd. De lengten van beide HDD kruisingen zijn ongeveer 2400 meter. Beide boringen bevinden zich hierdoor onder de Beninger Slikken en het Natura 2000-gebied Haringvliet. Het werkeiland wordt gesitueerd ongeveer in het midden van het Haringvliet en heeft een afmeting welke niet groter is dan 130 bij 30 meter (dit is de buitenkant van de stalen damwandkuip). Het werkeiland is nodig om de aansluiting tussen de twee boringen in droge omstandigheden te kunnen maken. Na het installeren van de boringen worden vervolgens de 150kV kabels aangebracht via de damwandkuip. De kabels worden vervolgens met elkaar verbonden door middel van een verbindingsmof. Vervolgens wordt de buis dichtgezet c.q. afgekapt. Na deze werkzaamheden, die plaatsvinden op 4 meter onder het vaste bodemniveau, wordt de damwandkuip weer aangevuld met de oorspronkelijke bodemgesteldheid en kan het geheel weer vollopen met water. De verwachting is dat het werkeiland ongeveer 4 tot 5 maanden aanwezig zal zijn (inclusief bouw en afbraak).
ARCADIS
12
bestemmingsplan 150kV-verbinding Geervliet-Middelharnis
Verkeersbewegingen De kabels over het hele tracé worden aangelegd in circa 50 weken. Hierbij wordt er telkens een deel van het tracé aangelegd. Een deel van het materieel (boorrig, graafmachines, keten e.d.) wordt één keer aangevoerd en blijft dan gedurende de aanleg van het tracé op locatie. Gedurende de aanleg worden deze telkens verplaatst. Gedurende de 50 weken vindt er wekelijks aan- en afvoer van materiaal plaats. De aan en afvoer van de materialen geschiedt voor 60% via de A15, voor 20% via de A29 en 20% over het water. Elke week vindt er transport (dieplader transporten) plaats waarbij er 3 stuks kabel aangevoerd worden en transport (kieper transporten) waarbij er 12 stuks back-fill aangevoerd worden en grond wordt afgevoerd. Tevens worden er mantelbuizen, keten en materiaal aangevoerd. Daarnaast vinden verkeersbewegingen plaats van werklui. Hier gaat hier elke dag om circa 12 bedrijfsbusjes met werklui voor het vervoer van en naar het werk. De transporten welke te maken hebben met de kruising van het haringvliet vinden voor 80% via het water plaats. Dit betreft met name de aanvoer van haspels en de mantelbuizen. Er zijn circa 2 dieplader transporten per week via de weg. Hierbij worden er onder andere mantelbuizen, keten en materiaal aangevoerd. Voor de werkzaamheden bij de kruising met het Haringvliet vinden tevens verkeersbewegingen plaats van werklui. Het gaat hierbij om 8 bedrijfsbusjes met werklui voor het vervoer van en naar het werk.
ARCADIS
13