Jaarverslag 2014
1. Inleiding De stichting Stedenband Maastricht-Rama (stichting RaMa) onderhoudt sinds 1987 een band met de stad El Rama in Nicaragua. Tot 2016 nemen stichting RaMa en de gemeente Maastricht deel aan de tweede fase van het programma Caminando Juntos (CamJun II). Dit is een medefinancieringsprogramma van de ontwikkelingsorganisatie HIVOS, dat wordt uitgevoerd onder coördinatie van het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland-Nicaragua (LBSNN). In Nicaragua ondersteunt dit programma lokale duurzame ontwikkeling, waarbij onderwijsactiviteiten, middels ontwikkeling van beroepsonderwijs en realisatie van ‘VN-Millenniumdoel 2’, instrumenteel zijn aan lokaal economische ontwikkeling. Waar mogelijk wordt versterking van de economische en sociale positie van vrouwen nagestreefd en bestrijding van kinderarbeid. Binnen de campagne 'Stedenband & Millenniumdoelen' heeft stichting RaMa in 2014 weer een succesvol activiteitenprogramma en vruchtbare fondswerving gerealiseerd in Maastricht. De activiteiten in het Jaarverslag 2014 zijn gerealiseerd kunnen worden dankzij de inzet van vele vrijwilligers en medewerking van diverse (onderwijs)instellingen in Maastricht en El Rama.
Leeswijzer pag.
2:
pag. pag.
3: 5:
pag. 6: pag. 8: pag. 9: pag. 10: pag. 11:
1. Inleiding Leeswijzer 2. Samenwerking en partners 3. Investeringsprogramma El Rama 2014 3a. Millenniumdoel 2: Alle kinderen naar school 3b. Beroepsonderwijs 3c. Lokale economische ontwikkeling 3d. Investeringen buiten CamJun II 4. Millenniumdoelencampagne 2014 Maastricht 5. Financieel overzicht 2014 Bestuur 2014
pagina 2
2. Samenwerking en partners In CamJun II werkt stichting RaMa samen met de gemeente Maastricht en het LBSNN. Het investeringsprogramma in El Rama wordt mede onder coördinatie van het LBSNN uitgevoerd. De Millenniumdoelencampagne in Maastricht wordt samen met de gemeente Maastricht en stichting Mondiaal Centrum uitgevoerd. Sedert het bestaan van het Mondiaal Centrum heeft stichting RaMa een nauwe relatie met de stichting Mondiaal Centrum, als onderhuurder in de Cortenstraat 4 en in de samenwerking voor de mondiale bewustwording in Maastricht, zoals in de MDcampagne en het jaarlijkse mondiale festival El Dunya. In het kader van de actualisatie van de gemeentelijke nota Internationalisering onderzoeken de besturen van stichting Mondiaal Centrum en stichting RaMa mogelijkheden voor een nauwere samenwerking. Hierbij wordt dankbaar gebruik gemaakt van de deskundigheden in de stad Maastricht, zoals in de samenwerking met de Think Tank van het University College Maastricht (UCM). Een tiental internationale studenten van UCM heeft een studie uitgevoerd naar een actieve participatie van studenten / jongeren binnen de stedenband. De aanbevelingen uit deze studie worden meegenomen in de uitwerking van een toekomstvisie voor de stedenband binnen het Internationaliseringsbeleid van de gemeente Maastricht. Ook de samenwerking met Zuyd Hogeschool heeft geresulteerd in een grotere betrokkenheid en inzet van studenten bij de stedenband. Mede door de realisatie van stage-onderzoeken voor studenten van Zuyd Hogeschool in El Rama is Nicaragua in 2014 opgenomen in het programma Young Professionals Overseas (YPO). Dit programma faciliteert al enkele jaren internationale stage's in India, Zuid Afrika en Zambia.
pagina 3
In aansluiting op enkele werkbezoeken in El Rama in 2013 heeft een groep studenten van de Technische Universiteit Delft en de Universiteit Utrecht (www.shortsightedarchitecture.com/) in 2014 in El Rama het project Bambu Social gerealiseerd. In samenwerking met particulieren, de lokale universiteit BICU, gemeente El Rama en andere partners van de stedenband is in El Rama een modelwoning gebouwd met lokale materialen, zoals bamboe, en zijn cursussen verzorgd over thema's als duurzaam bouwen, wateropvang en -zuivering. Het project wordt ondersteund en begeleid door de TU Delft, Universiteit Utrecht en Zuyd Hogeschool. De samenwerking met de Stichting Werkgroep Limburg Nicaragua (SWLN) is in 2014 voortgezet met een gezamenlijk investeringsprogramma in CamJun II met kredietfaciliteiten voor vrouwelijke producenten, non-financiële investeringen voor een betere vermarkting van producten en uitwisselingen tussen partners in Chontales en El Rama. Tevens heeft SWLN in 2014 met diverse activiteiten in de campagne 'Stedenbanden en Millenniumdoelen' geparticipeerd, o.a. de muurschildertournee en (regionale) infobijeenkomsten. In El Rama werkt stichting RaMa sinds 1987 samen met diverse instellingen en organisaties. Deze contacten worden vooral onderhouden door de lokale vertegenwoordigers van de stichting RaMa. Eind 2013 is de particuliere partnerorganisatie van de stedenband in El Rama geïnstitutionaliseerd tot de Fundación Hermanamiento Rama. Deze NGO vertegenwoordigt stichting RaMa in El Rama. De NGO treedt op als werkgever voor (project)medewerkers, coördineert projecten en programma's, initieert nieuwe projecten en aanvullende fondswerving. Men beschikt over een eigen kantoor in El Rama, waarin ook projectmedewerkers zijn ondergebracht, zoals het team van 'promotoras' voor risicoleerlingen en MD2.
pagina 4
3. Investeringsprogramma El Rama 2014 De projecten in El Rama worden tot 2016 overwegend gerealiseerd binnen en onder voorwaarden van het medefinancieringsprogramma CamJun II van HIVOS. Hierin worden meerjarige programma's uitgevoerd op de thema's basisonderwijs, beroepsopleidingen en lokaal economische ontwikkeling.
3a. Millenniumdoel 2:
Alle kinderen naar school
Door het MD2-onderwijsprogramma in El Rama hebben 8.786 kinderen sinds 2008 toegang tot het basisonderwijs gekregen. In het programma wordt speciale aandacht besteed aan het bestrijden van kinderarbeid en het sensibiliseren van ouders om kinderen naar school te krijgen én te houden. De projectactiviteiten in El Rama worden gecoördineerd door de Fundación Hermanamiento Rama, in samenwerking met MINED-Rama en Alcaldia Rama. Gedurende het schooljaar wordt nauw samengewerkt met MINSA (Ministerie voor Gezondheidszorg), MIFAMILIA (Ministerie voor Gezin) en de Politie. De Fundación beheert de fondsen en verzorgt de inhoudelijke en financiële verantwoording. In het stedelijk gebied wordt steeds meer aandacht besteed aan het schoolbehoud en de begeleiding van risicoleerlingen en hun families. Voor de 160 kleine gemeenschappen op het uitgestrekte platteland van de gemeente El Rama zijn geen betrouwbare cijfers bekend van het aantal kinderen dat (nog) geen onderwijs volgt. De schattingen lopen uiteen van 20 tot 40%. Met Maastrichtse steun zijn inmiddels meer dan dertig nieuwe schoolgebouwen op het platteland gerealiseerd. In 2014 is in het programma samengewerkt met 13 urbane en 25 rurale scholen ('nucleos') met een totaal van 8.176 leerlingen. Door het programma zijn 271 nieuwe kinderen (137 meisjes en 134 jongens) naar school gegaan. Deze groep had zonder het project geen onderwijs gevolgd. Onder coördinatie van de Fundación Hermanamiento RaMa zijn op het platteland 40 rurale 'promotores' begeleid, die gedurende het schooljaar verschillende activiteiten hebben georganiseerd en uitgevoerd in rurale scholen. In 2014 heeft 42% van de kinderen die in 2009 naar de eerste klas zijn gegaan (binnen 6 leerjaren) een diploma behaald. Dit percentage is aanzienlijk hoger dan 2013 (30%) en net iets hoger dan de doelstelling voor 2014 (41%).
pagina 5
resultaten 2014 ³ 4 nieuwe scholen en 8 schoolrenovaties ³ 5 trainingen & begeleiding voor 173 docenten ³ 40 pupitres zijn gerepareerd voor 7 schooltjes (5 urbaan & 2 ruraal) ³ 950 schoolpakketten voor 500 urbane leerlingen (253 meisjes & 247 jongens)
en 450 rurale kinderen (218 meisjes & 232 jongens) ³ 5 cursussen voor 388 ouders van risicoleerlingen ³ beroepsoriëntatie voor 697 kinderen (342 jongens & 355 meisjes) ³ voor 563 werkende kinderen en risicoleerlingen recreatieve, culturele, gezondheidsactiviteiten, e.a. met een actieve deelname van overige partners, zoals MINED, politie, etc. ³ een lokale promotiecampagne voor het onderwijsprogramma en om fondsen in te zamelen (promotie, beurzen, etc.).
3b. Beroepsonderwijs Sinds 2008 wordt binnen de middelbare school Instituto Nacional Berardo Ceragui (INBC) een agrarische beroepsopleiding aangeboden. Deze Bachillerato Tecnico is mede gerealiseerd in het kader van de vriendschapsband van het Maastrichtse Bonnefanten College met de partnerschool in El Rama. Het betreft een aanvullende agrarische beroepsopleiding van drie jaar voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. In 2014 zijn aanvullende investeringen gerealiseerd in de proefboerderij, een praktijkleercentrum voor de studenten. Jaarlijks starten 20 – 30 jongeren deze opleiding. Begin 2014 had 80% van de afgestudeerden een baan, die aansluit bij de opleiding. Daarnaast worden concrete vakopleidingen ondersteund die jongeren voorbereiden op de lokale en regionale arbeidsmarkt. In 2014 zijn, in overleg met de private sector, meerdere vakopleidingen meegefinancierd die aansluiten op het economisch ontwikkelingsprogramma voor El Rama. De curricula worden ingevuld door INATEC-Nicaragua en in samenwerking met INATEC-Rama aangeboden. INATEC is het nationale instituut voor vakopleidingen en -cursussen, waarvan INATECRama een lokale afdeling is .
pagina 6
In aansluiting op investeringen voor de boerencoöperaties COAGRO en COMPOR zijn 2 agrarische opleidingen ondersteund voor 33 jongeren. Gedurende 3 jaar volgen deze jongeren 1 dagdeel per week een opleiding die gericht is op veeteelt en cacaoproductie. De jongeren voeren hun praktijkonderwijs uit op de boerderijen van de producenten van COMPOR en COAGRO. Na een aanpassing van de selectievoorwaarden voor de aannemerscursus van INATEC is in 2014 een groep van 28 werknemers uit de bouwsector met deze cursus kunnen starten. Het betreft een éénjarige opleiding in het weekend. Een aantal onderdelen van het cursusprogramma worden door INATEC in Boaco aangeboden. Hiervoor garandeert de gemeente El Rama het transport van de deelnemers. In samenwerking met de vakbonden en de gemeente El Rama zijn drie agrarische opleidingen gestart voor 85 werknemers van drie grote (internationale) bedrijven in de regio van El Rama. In het programma 'Escuela de Oficio' wordt de gemeente El Rama ondersteund bij 13 kortdurende cursussen (2 tot 6 maanden) voor jongeren en volwassen. In 2014 hebben 236 personen (58 mannen & 178 vrouwen) diverse cursussen succesvol afgerond. Het cursusprogramma wordt in 2015 gecontinueerd en uitgebreid tot 16 cursussen.
resultaten 2014 ³ investeringen in praktijkleercentrum Bachillerato Tecnico ³ 2 agrarische opleidingen voor 33 jongeren (24 jongens & 9 meisjes) ³ aannemerscursus voor 28 werknemers uit de bouwsector ³ 3 agrarische cursussen voor 85 medewerkers van Palma Africana (palmolie), Ritter Sport (cacao) en Nica Bambú (bamboe) ³ 13 kortdurende cursussen voor 236 personen (58 mannen & 178 vrouwen)
pagina 7
3c. Lokale economische ontwikkeling Binnen CamJun II wordt in El Rama een meerjarig integraal economisch ontwikkelingsprogramma (PIDEL) uitgevoerd, waarin lokale doelgroepen samenwerken met nationale organisaties, zoals APEN (vereniging van Nicaraguaanse producenten) en Centro Pellas (particuliere Nicaraguaanse ontwikkelingsorganisatie). De investeringen uit CamJun II worden aangevuld door bijdragen van Nicaraguaanse partners. Het investeringsprogramma is gericht op de sectoren landbouw, veeteelt, MKB, horeca en toerisme. De activiteiten zijn gericht op inkomstenverhoging door verbetering van productie en afzetmogelijkheden. De economische investeringen zijn in 2009 gestart met een krediet voor de boerencoöperatie COMPOR (31 producenten) ter verbetering van cacaoproductie. In 2012 is een vergelijkbaar project gestart voor 66 kleine en middelgrote boeren van de zuivelcoöperatie COAGRO. In samenwerking met de gemeente El Rama zijn non-financiële investeringen gerealiseerd, zoals verbetering van de boerenmarkt en infrastructurele verbeteringen in de stad. In 2014 hebben ruim tachtig ondernemers en producenten gebruik gemaakt van de kredietfaciliteiten binnen PIDEL voor het MKB. In 2015 wordt een verdere uitbreiding van de kredietverlening verwacht, vooral voor producenten op het platteland. Met Fundación Prodesa is in 2014 een kredietprogramma uitgewerkt voor 200 rurale producenten voor productieverbetering en technische assistentie, o.a. bij de cacaoproductie. In aansluiting op de samenwerking met COMPOR is in 2014 met diverse actoren een programma uitgewerkt voor een verbeterde ketenontwikkeling van de cacaoproductie in El Rama. In 2015 wordt een groei van het aantal producenten verwacht door de participatie van een tweede boerencoöperatie, COPROCAR. Door de samenwerking met APEN en Ritter Sport wordt tevens op korte termijn een verdere kwaliteitsontwikkeling verwacht in de cacaoproductie in El Rama. In de regio Chontales is met SWLN en in samenwerking met de UNAG een programma met kredietfaciliteiten en productieverbeteringen gerealiseerd voor 27 rurale (vrouwelijke) producenten. In 2015 wordt dit programma vervolgd met een aanvullende investering. Tevens zijn uitwisselingen tussen en samenwerking met rurale producenten in El Rama gerealiseerd. Op het gebied van de lokale boerenmarkten en zuivelproductie wordt die samenwerking in 2015 verder uitgewerkt.
pagina 8
Onder coördinatie van de gemeente El Rama en met medewerking van Centro Pellas is een verdere samenwerking met en versterking gerealiseerd van diverse actoren binnen de toeristische sector. Eind 2014 hebben vier studenten van Zuyd Hogeschool met partners in El Rama een eerste toeristisch product ‘El Recreo’ ontwikkeld. In 2015 wordt dit door de gemeente El Rama en Centro Pellas uitgewerkt. Tevens wil de gemeente El Rama het toerisme versterken in het stadscentrum. Naar verwachting wordt toerisme in 2015 een belangrijk thema in de samenwerking met de gemeente El Rama!
resultaten 2014 ³ integraal economisch ontwikkelingsprogramma voor diverse sectoren ³ 80 kredieten voor het MKB ³ 27 kredieten voor vrouwelijke rurale producenten ³ infrastructurele investeringen, o.a. voor boerenmarkt en stedelijke (toeristische) voorzieningen
3d. Investeringen buiten CamJun II In de samenwerking tussen Maastricht en El Rama spelen uitwisseling en overdracht van kennis, vaardigheden en cultuur een belangrijke rol. Ook in 2014 hebben diverse werkbezoeken bij kunnen dragen aan een persoonlijke en inhoudelijke uitwisseling tussen El Rama en Maastricht. Het investeringsprogramma in El Rama is gebaseerd op samenwerking tussen lokale actoren, die niet alleen inzet van kennis en middelen coördineert, maar die ook na beëindiging van de projecten op eigen kracht een continuïteit mogelijk maakt. De Fundación Hermanamiento Rama is tot een professionele NGO ontwikkeld, die voor lokale overheden en instellingen een belangrijke projectpartner is voor het ontwikkelingsprogramma in El Rama. Een belangrijk voorbeeld hiervan is de gezamenlijke continuering van het onderwijsproject voor risicokinderen door de gemeente El Rama, het Ministerie van Onderwijs en de NGO.
pagina 9
4. Millenniumdoelencampagne 2014 Maastricht De Maastrichtse Millenniumdoelencampagne is gecoördineerd door stichting RaMa, in samenwerking met de gemeente Maastricht en lokale partners. Zij sluit aan bij de campagne ‘Stedenband en Millenniumdoelen’ in het programma Caminando Juntos II van LBSNN en HIVOS. activiteit doelgroep partner bereik Publieksmanifestaties Café Rama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breed publiek primair onderwijs . . . . . . . stichting Kom Leren. . . . . . 3.500 Festival El Dunya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breed publiek . . . . . . . . Mondiaal Centrum . . . . . . 3.000 Rama-Sponsordiner . . . . . . . . . . . . . . . . . breed publiek . . . . . . . . . Café Ipanema CATO Catering . . . . . . . . 75 Werkbezoek Maastricht PIDEL-coach El Rama . . . . projectpartners . . . . . . . . Gemeente M’tricht hoger onderwijs Zuid Hogeschool LIOF & Centrummanagement. . . . . 15 Onderwijsactiviteiten Muurschildertournee 2 basisscholen . . . . . . . . primair onderwijs . . . . . Motessorischool Binnenstad & Nicaraguaans Inleefatelier 3 basisscholen ouders BS Sint Martinus & 2 publieksactiviteiten OBS De Regenboog SWLN & Natuurtuinen Jekerdal . . . 1.770 Verhalenverteller 1 basisschool . . . . . . . . . . . primair onderwijs . . . . . . . . BS Sint Martinus Rama-natuurproject . . . . . . . . . . . . . . . . primair onderwijs . . . . . . Natuurtuinen Jekerdal . . . . . . 150 Gastlessen scholenband . . . . . . . . . . . . . voortgezet onderwijs . . . . . . Bonnefanten College . . . . . . 750 Jongeren & internationale stages . . . . . . . . . . hoger onderwijs . . . . . . Zuyd Hogeschool & YPO . . . . . . 75 PR & Voorlichting Campagne- & infomaterialen . . . . . . . . . . . Regionale infobijeenkomsten & campagnematerialen SWLN . . . . . . . . . . Voorbereiding TV-documentaire ’L1mburg Helpt’ . Informeren gemeentelijke organisatie . . . . . .
pagina 10
. . breed publiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80.000 . . breed publiek . . . . . . . . . . . SWLN . . . . . . . . . 6.400 . . breed publiek . . . . . . . . L1 & COS Limburg . . . gemeente . . . . . . . . . afd. Communicatie . . . . . . . 75 totaal 95.810
5. Financieel overzicht 2014 uitgaven Diversen Maastricht Huisvesting & kantoorkosten Coördinatie Werkbezoek El Rama MD-voorlichtingscampagne Publieksactiviteiten Onderwijs- en info-activiteiten PR, fondsenwerving & infomaterialen subtotaal Investeringsprogramma El Rama Programma Caminando Juntos II Fundación Hermanamiento RaMa subtotaal TOTAAL
begroting
realisatie
5.158 19.600 1.800
4.722 19.600 1.466
7.500 5.500 2.000 41.558
4.158 5.410 1.880 37.236
160.000 9.500 169.500 211.058
180.000 7.500 187.500 224.736
begroting
inkomsten Gemeente Maastricht subsidie Bijdrage Maastricht 2014 Caminando Juntos II Fondsenwerving Caminando Juntos II verdubbelingssubsidie Caminando Juntos II voorlichtingssubsidie TOTAAL
22.000 80.000 14.058 80.000 15.000 211.058
realisatie 22.000 90.000 11.288 90.000 11.448 224.736
014 Bestuur 2 Jeanette Oostijen 2014) ( tot april r
zel 2014) Hans Helt anaf april v ( r le d e Roland W unissen John The r te s e e eberigs penningm Babet Ho rends an Rijn-A v e ll ie lid n a D en Ger Houb
voorzitte secretaris
pagina 11
foto’s: Ger Houben ©
www.rama.nl
stichting Stedenband MaastrichtRama Cortenstraat 4 6211 HT Maastricht
www. facebook. com/ Stedenband. RaMa
contact: rama@rama. nl
