Burgemeester en wethouders
gemeente Schiedam
Aan de gemeenteraad van Schiedam
UW KENMERK
OMS KENMERK
UW BRIEF VAN
BÜÖRKJESMÜMMER
09UIT01973 010-2191814 ONDERWERP
Postbus 1501 3100 EA Schiedam Stadskantoor Stadserf 1 3112 DZ Schiedam T0102191! 11 F 010 246 53 51 W www.schiedam.nl
DATUM
19 februari 2009
[email protected]
Subsidie aanvraag wijkeconomie in samenhang met het pompstation Rotterdamsedijk
Geachte dames, heren»
Met genoegen informeren wij u over de subsidieaanvraag wijkeconomie die bij het Ministerie van Economische zaken is neergelegd. Met deze subsidieaanvraag wil de gemeente Schiedam aanspraak maken op een deel van het resterende G5B3-geld. Het onderhavige projectvoorstel betreft een mogelijke invulling van het pompstation aan de Rotterdamsedijk, Het Ministerie van Economische Zaken heeft, in overleg met de G27 en de G4, besloten dat het resterende GSB3-geld besteed kan gaan worden aan projecten op het gebied van wijkeconomie. M overleg met de steden is een aantal thema's binnen het onderwerp wijkeeonomie benoemd, waaraan de projecten moeten voldoen. Eén van deze thema's is het stimuleren van de zogenaamde onzichtbare economie, In de praktijk gaat het dan vaak om zelfstandigen zonder personeel, de zzp'ers. De onzichtbare economie in Schiedam Oost / Oud Mathenesse willen we stimuleren door : Het vergroten van de zichtbaarheid, in samenwerking met de Zakenkring (bijvoorbeeld door netwerkvorming); De samenwerking met het Lentiz Schieveste college, door onderwijs te koppelen aan ondernemerschap; De inzet van vastgoed om een ondernemers- onderwijshuis te realiseren, in samenwerking met woningcorporaties Woonbron (Rotterdam) en Woonplus (Schiedam). Door in het projectplan het pompstation als herbestemmingslocatie mee te nemen is het onderzoek naar herbestemming actueel en concreet geworden.
Naar bestemmingsmogeiijkheden van het pompstation is in 2ÖÖ6 een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd door Stoom Architectuur, waarbij drie varianten zijn uitgewerkt. Een sober casco herstel en twee herbestemmingsvarianten. Om een goede beoordeling van de herbestemmingsmogelijkheden van het gebouw mogelijk te maken is hieropvolgend door advies- en ingenieursbureau Tauw een rapportage opgesteld met betrekking tot de waardestelling van de technische apparatuur in het drinkwaterpompstation. Het doel van deze waardestelling was om aan de hand hiervan te kunnen vaststellen wat bewaard moet blijven van de inventaris, waaronder ook de machines vallen, en op welke wijze deze moet worden bewaard, öok is bij de waardestelling de reden aangegeven waarom bepaalde onderdelen moeten worden bewaard en welke kosten hiermee gemoeid zijn. De projectaanvraag wordt door de gemeenten Rotterdam en Schiedam gezamenlijk ingediend. De uitvoering zal plaatsvinden in de deelgemeente Delfshaven en de gemeente Schiedam. Het projectvoorstel richt zich op het stimuleren van de onzichtbare economie, voor het Schiedamse gebiedsdeel zal het project in Schiedam Oost plaatsvinden, voor Rotterdam Delfshaven in Oud Mathenesse. De wijk Oost en Oud Mathenesse kennen dezelfde problematiek, veel bewoners en ondemermers ervaren het ook als één wijk. Gezien de prominente plek die het pompstation in de wijk inneemt, de ligging op de grens van Schiedam en Rotterdam en het gegeven dat dit gebouw leegstand gemeentelijk vastgoed is, maakt dat het zich uitstekend leent om in te passen in het project, Te denken valt aan het inzetten van leerwerkplaatsen bij de restauratie van het pand, het vestigen van een bedrijfsverzamelgebouw in het kader van de creatieve economie (ontwerpers / vormgevers, architecten, reclamebureaus., creatieve zzp'ers) en het vestigen van een (deels) museale functie. Hierbij kan de werking van het pompstation worden gedemonstreerd en kan het onderhoud van de machines door leerlingen van techniek en bouw worden uitgevoerd, onder de leiding van een deskundige. In dit kader hebben Stoom Architectuur en ingenieursbureau Tauw hun haalbaarheidsonderzoek en de waardestelling van de machines op elkaar afgestemd, waarbij in hoofdlijnen inzichtelijk is gemaakt wat de mogelijkheden met het gebouw zijn. Vooruitlopend op de uitkomsten van de diverse haalbaarheidsonderzoeken en het opstellen van een realistisch en haalbaar plan is het pompstation vrij gemaakt van graffiti en zijn er schilderwerkzaamheden aan het gebouw uitgevoerd. Hierdoor is de uitstraling van het gebouw op de omgeving sterk verbeterd en wordt verpaupering tegengegaan. Het projectvoorstel zal uiterlijk op 1 maart 2009 moeten worden ingediend. Voor 1 mei 2ÖÖ9 zal duidelijk worden aan welke projectvoorstellen subsidie zal worden verstrekt. Naast de al genoemde (externe) partijen zijn er meerdere partijen betrokken bij het opstellen van dit projectplan. Onder meer de Bewonersvereniging Schiedam Oost, de Kamer van Koophandel en de bedrijfscontactfiwctionaris die sinds eind 2008 werkzaam is in Oost hebben hulp geboden. Het projectplan, nog in concept, zenden wij als bijlage aan u toe. Op basis van de subsidietoezegging wordt er een definitief projectplan aan het college ter besluitvorming voorgelegd, hierbij wordt de optie om meerdere budgetten en fondsen te benutten meegenomen, öok zullen dan de mogelijkheden met betrekking tot het pompstation verder worden uitgewerkt. Wij vertrouwen ejop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, f
Maarten/Groen^
Yoriek Haan
v-U.^ t l
i 1 - l • or
Pilot Fa eili teren vanuit de gemeente van de ZZP-ers in de wijk. Schiedam- Oost en Oud Mathenesse, 2 gemeentes, 1 wijk, ondernemers....... Samen op naar een ondern emers wijk
Inleiding Dit projectvoorstel wordt ingediend met het thema: Faciliteren vanuit de gemeente van de onzichtbare ZZP-ers in de wijk. Steeds meer initiatieven en bedrijvigheid worden uitgevoerd door ZZP-ers1. We willen In deze pilot de onzichtbare economie in de wijk zichtbaar maken en faciliteren. Hierdoor zal ondernemerschap worden uitgedragen en worden nieuwe ondernemers aangetrokken. Tevens zullen werk en ondernemers elkaar makkelijker vinden, met ais resultaat dat het geld door de wijk stroomt in plaats var» weg te vloeien (gebaseerd op het wPIuggin the leaks" principe2). Het principe van deze pilot is daarmee: Zichtbaar maken en faciliteren van bestaande en nieuwe ZZP activiteiten om zo het ondernemerskiimaat te verbeteren en de werkgelegenheid te bevorderen.
Deze pilot richt zich op de wijk in het gebied Schiedam Oost/ Oud Mathenesse. Deze wijk ligt op het grensgebied van de gemeenten Schiedam en Rotterdam en heeft een goede ontsluiting naar beide steden. De wijk voelt voor de bewoners als een wijk en de ZZP-ers in deze wijk wonen hier veelal bewust; ze hebben een band met beide steden. De uitgangspunten van deze pilot zijn gemaakt op basis van een onderzoek naar de behoeften van de ZZP-ers uit de wijk en een aantal bijeenkomsten met partijen en instanties uit beide gemeentes. De grote lijnen van de pilot zijn: • Het gebied wordt opgepakt als 1 wijk, in samenwerking tussen de 2 gemeentes • De kracht van de wijk is het feit dat er ondernemersactiviteit plaatsvindt • De bestaande onzichtbare economie wordt gefaciliteerd • In de wijk moet de zichtbaarheid van de ondernemersactiviteiten sterk worden vergroot In het volgende onderdeel wordt een korte beschrijving gegeven van het project. Bijlage i toont een uitgebreidere projectbeschrijving met een samenvatting.
1 2
Zelfstandigen Zonder Personeel Een Engels concept, waarin de wijk als economische eenheid wordt beschouwt en de bewoners als (potentiële) ondernemers die hun eigen wijkeconomie kunnen aanjagen.
Korte beschrijwing van het project Het principe van deze pilot is het "zichtbaar maken en facillteren van bestaande en nieuwe ZZP activiteiten om zo het ondernemersklimaat te verbeteren en de werkgelegenheid te bevorderen" in de wijk in het gebied Schiedam Oost/ Oud Mathenesse . Dit wordt uitgewerkt in de vorm van: 1. Initiatieven om de ondernemersactivitelten zichtbaarheid te maken in de wijk, hierbij worden de volgende onderwerpen opgepakt: A. Netwerk. In samenwerking tussen de gemeenten en De Zakenkring zal een ZZP-netwerk worden opgericht dat bijdraagt aan de verbinding en de zichtbaarheid van de ZZP-ers in de wijk. B. Verschillende kleine, creatieve, initiatieven op straat C Potentiële- ondernemers ir» de wijk opzoeken en behouden 2. Bedrijfsfaciliteitengebouwen, die bijdragen bij aan de zichtbaarheid van ondernemerschap in de wijk. Deze bieden faciliteiten aar» voor bestaande- en nieuwe ZZP-ers en mogelijkheden tot samenwerken. 3. Een leerwerkbureau dat flexibele leerwerktrajecten verzorgt waarin jongeren worden opgeleid In de praktijk. De begeleiding in het Ieren- werken ligt bij een coördinator die tevens de inhoud van de stages bewaakt. De ZZP-ers verzorgen gezamenlijk de praktijkbegeleiding in . ruil voor goedkope, flexibele arbeidskracht, zonder de verantwoordelijkheid voor een langdurige begeleiding op zich te hoeven nemen en ZZP-ers beschikken over goedkope, flexibele arbeidskrachten. Stimuleqt n|ejw_ondernemerschap
V
J
2. Outputdoeisteiling Zichtbaarheid Nieuwe ZZP-ers die zich inschrijven bfj de KvK (ten minste 20 in het aankomende jaar) • 10 bijeenkomsten per jaar waar ZZP-ers elkaar ontmoeten, netwerken en advies uitwisselen • 2 bijeenkomsten per jaar van ZZP-ers met banken» KvK, corporatie • 10 opgeknapte leegstaande panden (opgeknapt door de ZZP-ers in de wijk evt. In samenwerking met de leerwerktraject deelnemers) • Verminderde overlast/ drugs omdat er meer stimulans is om te gaan Ieren, werken of ondernemen, resultaat uit de leefbaarheidsmortitor wijken, Bedrijfsfacillteitengebouwen Gebruik van de bedrijfsfaciliteitengebouwen, • Aantal ondernemers dat hiervan gebruik (ten minste 20 in het eerste jaar, in de jaren daarna minstens 40) • Toename van m 2 bedrijfshuisvesting voor ZZP-ers, zowel in de satellietgebouwen als in het pompstation (streven is 18 kleine satellieten te creëren en 360 m 2 in het pompstation) • 40 ZZP-ers per jaar die genieten van de kostenreductie door gezamenlijk gebruik van faciliteiten • Beoordeling van de ZZP-ers van de aangeboden werklocaties • Herbestemmen van een leegstaand gemeentelijke pand (rijksmonument: oud waterpompstation) Leerwerkbureau • 40 bemiddelingen per jaar tussen leerlingen en ondernemers • 30 ZZP-ers dat van de leerwerktrajecten profiteert • Beoordeling van de ZZP-ers van de samenwerking met de leerwerkjongeren, • In samenwerking tussen Lentiz college en ondernemers wordt een nieuwe opleiding 'handel in the city* ontwikkeld en in 2010 in de markt gezet.
3 . Vernieuwende/innovatieve • • •
•
•
elementen
De pilot wordt uitgevoerd in een wijk die de gemeentegrenzen overstijgt. Er wordt vanuit de wijk gekeken, de versterking van de wijkeconomie en werkgelegenheid wordt vanuit de 2 gemeentes gezamenlijk opgepakt. De grote focus -op ondernemerschap en het creëren van wïn-win situaties voor diverse partijen: o Ondernemers zijn expliciet betrokken in de ontwerp van het project o Ondernemers worden veelvuldig ingezet in de uitvoering en het beheer van diverse onderdelen in dit project. Er is veel aandacht voor win-win situaties waarmee we de kosten van het project kunnen drukken en werk yoor de ZZPers creëren; Er wordt vanuit de kracht van ondernemersactiviteit geredeneerd. De zichtbaarheid van de ondernemersactiviteiten wordt vergroot, met het idee om zo de verbindingen te versterken waarmee de economie en werkgelegenheid binnen de wijk kan groeien (in plaats dat geld wegvloeit uit de wijk) De 2 concepten die zijn ontwikkeld en die bijdragen bij aan het faciliteren, verbinden en zichtbaar maken van de ZZP-ers; o Bedrijfsfaciliteitengebouwen, waarin faciliteiten en mogelijkheden tot samenwerken worden aangeboden o Een leerwerkbureau dat flexibele leerwerktrajecten verzorgt, waarin jongeren (en wellicht in een later stadium ook ouderen) worden opgeleid. Door een scheiding tussen begeleiding (school) in het Ieren-werk en de praktijkbegeieiding (ondernemer) kunnen we de ZZP-ers inzetten voor de leerwerktrajecten en beschikken ZZP-ers over goedkope, flexibele arbeidskrachten, o In samenwerking tussen Lentiz college en ondernemers wordt een nieuwe opleiding 'handel in the city' ontwikkeld en in 2010 in de markt gezet.
4, Samenwerkende partijen • • • • • « • •
Gemeente Schiedam, afdelingen Wijkzaken, Economische Zaken, Vastgoed, Educatie, Cultuur en Monumenten, initiator en uitvoerder van het project Gemeente Rotterdam, deelgemeente öelfshaven, Wijkregiseur, OBR, CöïD initiator en uitvoerder van het project Kamer van Koophandel Rotterdam, planvorming en intentie tot samenwerking in het project Ondernemersvereniging De Zakenkring, planvorming en belast met het onderwerp zichtbaar maken binnen dit project Woningbouwcorporatie Woonplus Schiedam, planvorming , intentie tot bijdragen aan ruimtes voor de bedrijfsfaciiiteitengebouwen en werk voor het flexibele leerwerkbureau Woningbouwcorporatie Woonbron Rotterdam, planvorming» intentie tot bijdragen aan ruimtes voor de bedrijfsfaciiiteitengebouwen en werk voor het flexibele leerwerkbureau BVSO, bewonerszaken Schiedam Oost, planvorming en intentie tot samenwerking in het project Lentiz Schïevestecoiiege, planvorming en Intentie tot samenwerking in het project
5 . Wat kunnen andere steden leren van het project? • • • • • •
Het combineren van diverse initiatieven in 2 aangrenzende wijken van 2 steden De opzet van deze pilot in samenwerking rnet verschillende partijen vanuit 2 verschillende steden. Hierdoor worden verschillende initiatieven en kennis en kunde gekoppeld (zie o.m. de opzet van het ZZPnetwerk en de ontwikkeling van opleiding 'handel in the city*). Hoe omzet in de wijk wordt gehouden door zoveel mogelijk de ondernemers en bewoners elkaar te laten kennen en zo allemaal te laten profiteren van de activiteiten in de wijk De focus in verschillende onderdelen van het opzetten voor ondernemersfaciiiteiten te richten op win-wïn situaties voor ondernemers en bewoners in de wijk De concrete inrichting van zowel de bedrijfsfaciiiteitengebouwen als het flexibele leerwerkbureau door samenwerking met o.m. woningcorporaties en de herbestemming van een leegstaand gemeentelijk pand. Bij iedere invulling van uitwerking van de onderdelen is rekening gehouden met de volgende uitgangspunten: Waar ligt de win- win situatie? Hoe kunnen we de onderdelen die het ondernemerschap moeten stimuleren ook eigendom laten worden van de ondernemers? Flexibel inzetten van lusten en lasten.
6» Financiering van het project In de exploitatiebegroting zijn zoveel mogelijk zaken bij de ZZP-ers in de wijk ondergebracht, waar dit past binnen hun eigen werkzaamheden. Zoals: * Het beheer van de gebouwen wordt verzorgd door gebruikers die in ruil hiervoor minder betalen voor de faciliteiten * Begeleiding van deelnemers aan de leerwerktrajecten levert extra arbeidskracht op, voor minder geld * Na twee jaar moeten de investeringen en subsidies ervoor zorgen dat de exploitatie positief is. De inschatting van de kosten en inkomsten wordt hier gegeven. Het pompstation is in een aparte rekening gegeven:
Uit Profeet (zonder pompstation) Structureel Huur bedrijfsruimten Vanuit de corporaties aangeboden voor 650
Gebruik ondernemerswerkplekken (flexibele huurprijzen» gemiddeld leveren 36,000 Verhuur vergaderruimten etc i3JDOOjerjTiaandJ
Beheer ruimte _L200
36.000 5,000 ITCwebsite»teteftoj_etc)
Opbrengst van huur van faciliteiten £telefqondienrtljiuu£ njateriaal/ materieel).
.
JL20Ö
2,000. Beheer faciliteiten Bij iemand van de gebruikers tegen
o Diverse initiatieven ten behoeve van de JMEL zichtbaarheid Bedrijfscontactfunctionarissen Rotterdam 48,000
Woon+ / Woonbron Jbrf|ngJn_djyTO^ Bedrijfscontactfunctionarissen Rotterdam P r o j e c t v e i l i g h e i d ._• • • • •
._•
^2.500 48.000
:'/ I';
j
! . - . • .
,..-
Eenmalig om op *c strtr'Oï--
• .)L.--!:'..-tl.K7 o n : o n ie s t a r t e n
Cofinanciering Gemeente Schiedam, Wijkactiepian Oost IJncL^JiikelstraatrrjajiagerJ Lentiz college (tijdsinvestennfljjiontwikkeliri^ 1 fte) Startsubsidie aan de Zakenkring om het ZZP Oftw§!jkjOBjjej1chten Gevel financiering vanuit het project bedrïjfsverbetergebïeden (gemeente Rotterdam)
Opknappen panden 50.000 Jljnchtmfljantoreri Proceskosten (projectleider) 52.000 2009: |6h/wk en 2010^Jh/wk 5.000 j^arkeön3_en_PR 25.000 Opzetten site Lentiz college (tijdstnvjsterinaJnjM^^ Diverse initiatieven ten behoeve van de zichtbaarheid StartsuteidJe_De_Zate}kn[jg
1 pi. 7fir.
•
50.000 72.000 2.000 LflOO. 104.000 7.500 5.000
• Irage aan de Zakenkring om het ZZP Su!)--.i1:v V V i j k o c o n o r r - i r v-.v.v-A
Totaal eenmalig
7.500
{'.'
24S.0©© Totaal eenmalif
249.000
Structureel
Structureel
r -i
Ruimte verhuur J36J3ÖCL
Huur voor extra faciliteiten
Schoonmaak (sociaal programma, 2.000 herintreders inzetten! Admmistratje_|KVKjtc]
.1-200
JJML fj
internet. Website en IT
2.500
Beheerder. Bij iemand van de gebruikers
Eenmalig on1. oj.« te riü'-i :•: Monumentenfondsen
'• ••••.•.•:>hc i Zi'.'-i ttt: U ' « t a r t e n
•
- ISV - Nederlands restauratie Fond - Fonds Schiedam Vlaardinaen Subsidie Wiikeconomie vanuit EZ 647.000 minus 2 x 14,300 Totaal eenmaüg
Herbestemmen en renoveren pompstation
647.000
618.400 647,000 JJT2i˧l_ËË!lffiËi!S_________—________-Ê^ZsÊÊÊ-
Totaal aan te vragen subsidie: Project (zonder Pompstation): € 109.400 plus € 117.000 Pompstation;
€ 226.400,€ 618,400,-
Totaal:
€ 844.800,-
7* Waarborging effecten •
De onderdelen uit de piiot zijn ontwikkeld vanuit de behoefte van de ondernemers uit de wijk, gecombineerd met de expertise van verschillende partijen met verschillende achtergronden en komende uit 2 verschillende gemeenten. Hierin zit al een groot onderdeel van de bewaking, we ontwikkelen zaken waar behoefte aan is
•
Door het commitment van 2 gemeenten is er de mogelijkheid om eikaars kennis en kunde in te zetten
•
De exploitatie van het bedrljfsfaciliteitengebouw zou kostendekkend moeten worden na 2 jaar
•
De exploitatie van de bedrijfsfaciliteitengebouw(en) worden bij derde partijen (bijvoorbeeld ondernemers) gelegd, die de verantwoordelijkheid en ook de winst hieruit zullen krijgen na een aantal jaar. Zij kijken met een ondememersblik naar de ontwikkelingen en zullen automatisch zorgen voor een deel van de waarborging
•
Door de goede relatie met de diverse partijen die in deze piiot worden beschreven, krijgt de pilot steun van deze partijen. Diverse partijen uit de wijken (gemeenten, bedrijfsfunctionaris, BVSO, lentiz Schievestecollege) zullen in de eerste 2 jaar hun expertise inzetten om deze piiot te laten ontstaan. Tevens is een aantal partijen geïnteresseerd in structurele samenwerking, los van dit project:
•
het Lentiz college ontwikkelt de opleiding 'handel in the city'. Deze wordt in 2010 in de markt gezet,
•
De Zakenkring gaat een ZZP netwerk oprichten, ook voor Schiedam en omgeving. Voor deze pilot focussen zij zich op Schiedam Oost en Oud Mathenesse.
•
De bewonersvereniging is uit op structurele verbetering van sociaal - economische perspectieven in de wijk en is daarom gericht op samenwerking.
•
Er zal voor de uitvoering van dit project een projectleider worden aangesteld en een stuurgroep zal worden opgericht met de betrokken partijen waar de belangrijkste besluitvorming kan plaatsvinden.
Bijlagen
Bijlage 1, sameiwatting wan de 3 onderdelen 1 Zichtbaarheid Het zichtbaar maken van de ondernemersactiviteiten in de wijk vindt plaats door aandacht te besteden aan de volgende onderwerpen: A Netwerk In samenwerking tussen de gemeenten en ondernemersvereniging De Zakenkring zal een ZZPrtetwerk worden opgericht dat bijdraagt aan de verbinding en de zichtbaarheid van de ZZP-ers in deze wijk. De Zakenkring zai de behoeften van de ZZP -ers inventariseren, wat als input zal dienen bij de oprichting van de bedrijfsfaciliteitengebouwen. Dit netwerk zal bestaan uit een netwerk dat bij elkaar komt bij sociale- netwerkactïviteiten en een digitaal netwerk van de ZZP-ers uit de wijk. Met het digitale netwerk kunnen ZZP- ers elkaar vinden, maar kunnen ook de bewoners, dienstverleners en overheden de ZZPers uit de wijk vinden. De inspanningen ten behoeve van het creëren van zichtbaarheid worden verricht vanuit een van de bedrijfsfaciliteitengebouwen, in samenwerking met de ZZP-ers die daar werkzaam zijn. B Verschillende kleine initiatieven op straat om de ZZP activiteiten op straat te tonen, zoals bijvoorbeeld creatief vormgegeven foto's of andere aanwijzingen van werkplekken van de ZZP-ers. Deze initiatieven worden ontwikkeld in samenwerking met de ZZP-ers uit de wijk. Enkele ideeën die hiervoor zijn te vinden in het werkdocument. C (Potentiële) Ondernemers in de wijk opzoeken en behouden In samenwerking kunnen diverse partijen, zoals de werkmakelaar, bedrijvencontactpefsoon» politie en jongerenmentoren mensen op straat opzoeken die geen werk hebben en hen stimuleren te gaan ondernemen. In deze pilot wordt deze samenwerking gestimuleerd. Uiteindelijk zal deze samenwerking plaatsvinden doordat deze partijen samenkomen in de bedrijfsfaciliteitengebouwen. 2 BedriffsfaciliteitenmÉoum.eM Een bedrijfsfaciliteitengebouw draagt bij aan de zichtbaarheid van ondernemerschap in de wijk en biedt faciliteiten aan voor bestaande- en nieuwe ZZP-ers. Alle faciliteiten worden flexibel en naar rato van gebruik aangeboden. Doordat ondernemers elkaar tegenkomen is de verbinding sterk er» kunnen zaken gedeeld en opgepakt worden (ziewerkdocument). De faciliteiten die worden aangeboden zijn ruimten zoals werkruimte, vergaderruimtes, maar ook digitale faciliteiten als software, gezamenlijke server etc. Vanuit het bedrijfsfaciliteitengebouw bieden ZZP-ers ondersteunende diensten als administratie en telefoondiensten aan ZZP-ers in hetzelfde gebouw en in de wijk. Sociale activiteiten zullen een grote rol krijgen in het bedrijfsfaciliteitengebouw; de netwerkactiviteiten, borrels en lunches etc. vinden hier plaats. De functie van een bedrijfsfaciliteitengebouw zal vanuit een centraal, inspirerend pand worden vervuld met een aantal kleinere satellietvestigingen in de wijk. Het centrale pand zal de grotere onderdelen huisvesten en de verbinding in de wijk versterken. Hiervoor moet het qua opzet en inrichting ondernemerschap uitstralen en uitdragen; zowel fysieke als ook in het gebruik» Dit kan door bijvoorbeeld het beheer van de panden bij de ZZP-ers te leggen. We beginnen dit project kleinschalig en met een onderzoek naar de behoefte van faciliteiten (zie netwerk). De pilot start in een aantal (kleinere) kantoor- en woon- werkpanden verspreid over de wijk3. We streven ernaar om binnen 2 jaar het oude pompstation te gebruiken als centraal bedrijfsfaciliteitengebouw in de wijk. Het pand ligt praktisch op de grens tussen de gemeentes en heeft als bijzonder rijksmonument veel uitstraling. Doordat het eigendom is van gemeente Schiedam wordt leegstaand, gemeentelijk vastgoed benut en de kosten van de exploitatie gedrukt. Zowel de gebouwen alsook alle aangeboden faciliteiten moeten zichzelf na 2 jaar kunnen bedruipen. Op termijn kunnen ondernemers mogelijkerwijs het pand overnemen.
!
Twee woningbouwcorporaties uit belde gemeenten hebben hun steuntoegezegdhiervoor 10
3£lexïbele: leerwerkbureaij Het leerwerkbureau biedt flexibele leerwerktrajecten aan waarin jongeren (en eventueel ook ouderen) kunnen leren in de praktijk. De begeleiding in het Ieren- werken wordt uitgevoerd door een vaste coördinator die is gehuisvest in het bedrijfsfaciliteitengebouw. Deze zal tevens de inhoud van de stages bewaken en de contacten met de scholen onderhouden. Er is een groot tekort aan praktijkbegeleiders. De ZZP-ers verzorgen gezamenlijk de praktïjkbegeleiding in ruil voor goedkope, flexibele arbeidskracht, zonder de verantwoordelijkheid voor een langdurige begeleiding op zich te hoeven nemen. Het flexibele leerwerkbureau creëert een win-win situatie voor alle partijen en sluit aan bij de bestaande plannen van diverse partijen in de wijk4 die zich bezighouden met opleidingen en leerwerktrajecten. Het concept is samen met hen ontwikkeld en sluit aan bij het uitgangspunt om vanuit het bedrijfsleven een drijfveer te creëren om te Ieren, Tevens is er grote aansluiting bij de ontwikkelingen van het Lentiz Schievestecollege om meer leerwerktrajecten aan te bieden die op ondernemerschap zijn georiënteerd.
4
Scholen, welzijnsorganisaties, gemeente, zie samenwerkende partijen ü
Bijlage 2 uitgebreide projectbeschrijwing Dit projectvoorstel wordt Ingediend met het thema: Fadliteren vanuit de gemeente van de onzichtbare ZZP-ers In de wijk. Er vindt een verschuiving plaats in arbeid, waarbij steeds meer initiatieven en bedrijvigheden worden uitgevoerd door ZZP-ers (Zelfstandigen Zonder Personeel). ZZP- initiatieven ontstaan o.a. door jongeren met ambitie, vrouwen die een baan erbij willen, of door mensen die een herstart willen maken. Het ZZP-schap sluit veelal aan bij de voorkeur van allochtonen onder wie het ZZPschap sterk vertegenwoordigd is, zo ook onder de laatste arbeidsmigratie vanuit het Oostblok. Het ZZP-schap geeft in toenemende mate kleur aan het gebied om hen heen door hun producten, dienstverlening en dagelijkse aanwezigheid in de wijk. Hierbij hoort ook de invulling en gebruik van de woningvoorraad en bedrijfsruimten. Zij hebben eer» groot effect op het inkomstenniveau van de wijk en zij hebben een sociaal-maatschappelijke- en educatieve voorbeeldfunctie. In deze pilot richten we ons op de bestaande onzichtbare economie (ZZP-ers). Gebaseerd op het "Pluggin the leaks" principe5, willen we de onzichtbare economie in de wijk zichtbaar maken en fadliteren. Op deze manier wordt ondernemerschap uitgedragen en worden nieuwe ondernemers aangetrokken. Tevens vindt werk binnen de wijk makkelijker de weg naar de ZZP-ers in de eigen wijk en zo stroomt het geld door de wijk in plaats van weg te vloeien. Hiermee zorgt het stimuleren en zichtbaar maken van de ZZP-ers uit de wijk voor versterking van de wijkeconomie. Principe: Zichtbaar maken en fadliteren van bestaande en nieuwe ZZP activiteiten om zo het ondernemersklimaat te verbeteren en de werkgelegenheid te bevorderen. Deze Pilot richt zich op de wijk in het gebied Schiedam Oost/ Oud Mathenesse, Deze wijk ligt op het grensgebied van de gemeentes Schiedam en Rotterdam en heeft een goede ontsluiting naar beide steden. De wijk voelt voor de bewoners als een wijk: de wijken dezelfde problematiek en Rotterdamse kinderen gaan naar Sehiedamse scholen en Schiedammers winkelen in Rotterdam. De ZZP-ers in deze wijk wonen hier veelal bewust; ze hebben een band met beide steden6. Opzet van de pilot De uitgangspunten van deze pilot zijn gemaakt op basis van een onderzoek naar de ondernemersbehoefter» van de ZZP-ers uit de wijk en een aantal bijeenkomsten met partijen en instanties uit beide gemeentes. Resultaat zijn de volgende hoofdonderwerpen: 1. Ruimtegebruik: de bestaande ruimtes zijn te duur voor de ZZP-ers 2. Verbinding: ZZP-ers willen elkaar kennen om faciliteiten en opdrachten te delen, en voor sociaal contact. Daarnaast moeten de ZZP-ers ook verbonden worden aan de MKB-ers, de bewoners van de wijk en (lokale) overheden en diensten 3. Zichtbaar maken: zien werken doet werken. Tevens is zichtbaarheid nodig voor verbinding 4. Administratieve lastenverlichting; ZZP-ers moeten veel administratieve zaken regelen, terwijl een ondernemer juist met zijn vakgebied bezig wil zijn. De grote lijnen van de pilot zijn: • Het gebied wordt opgepakt als i wijk, in samenwerking tussen de 2 gemeentes • De kracht van de wijk is het feit dat er veel ondernemersactiviteit plaatsvindt • De bestaande onzichtbare economie wordt gefaciliteerd • In de wijk wordt de zichtbaarheid van de ondernemersactiviteiten sterk vergroot; de wijk wordt gepresenteerd als ZZP- wijk • Concreet wordt in deze pilot dit alles uitgewerkt in Initiatieven om de zichtbaarheid te vergroten & 2 concepten die bijdragen aan het fadliteren, verbinden en zichtbaar maken van de ZZP-ers: 5
Een Engels concept, waarin de wijk als economische eenheid wordt beschouwt en de bewoners als (potentiële) ondernemers die hun eigen wijkeconomie kunnen aanjagen. Een aantal doelstellingen staan centraal: • versterken van de bekendheid en verbindingen met ondernemingen in de wijk er» hun bewoners; • beter en slimmer gebruik maken van de bestaande krachten en talenten in de wijk; • bewoners en ondernemers uitnodigen en Ieren om meer strategisch te beslissen over het besteden van (investerings-)gëld in de lokale economie van de wijk. 6 In deze wijk kan tevens gebruik worden gemaakt van de aanpalend bedrijventerreinen van Schiedam en Rotterdam, Deze kunnen opdrachten en werkgelegenheid bieden aan de ZZP-ers uit de wijk.
12
Een bedrijfsfaciliteiien-gebouw, waarin faciliteiten en mogelijkheden tot samenwerken worden aangeboden. Tevens werken ir» dit gebouw dienstverlenende ZZP-ers Een leerwerkbureau dat flexibele leerwerktrajecten verzorgt waarin deelnemers worden opgeleid en de ZZP-ers beschikken over goedkope, flexibele arbeidskrachten. Stimulpert nieuw ondernemerschap
1 Zichtbaarheid Het zichtbaar maken van de ondernemersactiviteiten in de wijk vindt plaats door aandacht te besteden aan'de volgende onderwerpen op het gebied van: 1 Netwerk Ir» samenwerking tussen de gemeenten en ondernemervereniging De Zakenkring zaf er een ZZPnetwerk worden opgericht dat bijdraagt aan de verbinding en de zichtbaarheid van de ZZP-ers in deze wijk. De Zakenkring onderzoekt waar in Schiedam en omstreken ZZP-ers werken en zal tevens de behoeften inventariseren van deze ZZP-ers Ook zal onderzocht worden aan welke faciliteiten behoefte bestaat, waarmee in de oprichting van de bedrijfsfaciliteiten-gebouwen rekening gehouden kan worden.. Naast het verbinden van ZZP-ers ir» een netwerk dat bij elkaar komt» zal er ook veel aandacht zijn aan het digitaal faciliteren van een netwerk var» de ZZP-ers uit de wijk. Hier kunnen ook de bewoners en andere ondernemers, dienstverleners en overheden de ZZPer en elkaar vinden. Waarschijnlijk zullen de inspanningen hiervoor worden verricht in een van de bedrijfsfaciliteitengebouwen door een van de ZZP-ers die daar werkzaam zijn. 2 Verschillende kleine Initiatiewen op straat om de ZZP activiteiten op straat te laten zien. Deze worden ontwikkeld in samenwerking met de ZZP-ers uit de wijk. Enkele ideeën die hiervoor reeds zijn ontwikkeld zijn: * Creatief vormgegeven foto's of andere aanwijzingen var» ZZP-ers op de woning/ werkplek van de ZZP-ers (uitvoering door een culturele ZZPer uit de wijk) * Grote borden op straat {aanplakbiljetten, uithangborden) • Zoveel mogelijk op straat werken (ook bij werkzaamheden die vaak op kantoor gedaan worden, bijv. tekenaars aan tafels buiten in de wijk neerzetten of een mobiele bouwwinkel In de straat zetten met aanbod van bouwers en bijv. ook de ontwikkelingen rondom • Nieuw concept van reclameborden ontwikkelen • Werketalages: als deze opgebouwd worden dit goed etaleren * Werketalages; als ze in gebruik zijn de activiteiten goed etaleren * Werketalages met leerwerktraject, daar waar gebouwd wordt dit duidelijk etaleren naar de straat/ wijkdeelnemers 1) bouwen en daarna 2) hierin werken • Open dag in de wijk waarin alle ZZP-ers hun deuren (letterlijk) openstellen en hun activiteiten laten zien {ZZP netwerk wil hieraan graag bijdragen) 3 (Potentiële) Ondernemers In de wijk opzoeken en behouden • Door het stimuleren van de samenwerking tussen onder andere de werkmakelaar, bedrijvencontactpersoon, de politie, jongerenmentoren en de Bewonersvereniging SchiedamOost (BVSO) kunnen zij samen mensen op straat opzoeken die geen werk hebben en hen stimuleren te gaan ondernemen. In eerste instantie wordt deze samenwerking vanuit de pilot ondersteund; in een later stadium is het de bedoeling dat deze samenwerking ontstaat doordat deze partijen elkaar tegenkomen in een van de bedrijfsfadliteitertgebouwen. * Door de vernieuwde leerwerktrajecten worden meer mensen aan het werk en een opleiding geholpen; meer specifiek worden potentiële ondernemers gestimuleerd.
13
2 Bedrtffsfaclliteitenaebouwen Een bedrijfsfaciliteitengebouw draagt bij aan de zichtbaarheid van ondernemerschap in de wijk. Het gebouw biedt faciliteiten waarmee het bestaande ZZP-ers ondersteunt en nieuwe ZZP-ers faciliteert, en versterkt de zichtbaarheid van de ZZP activiteiten in de wijk. Alle faciliteiten worden flexibele aangeboden, aangezien ZZP-ers de faciliteiten niet continue gebruiken. De ondernemers betalen naar rato van gebruik, bijvoorbeeld met een strippenkaart. De functie van een bedrijfsfaciliteitengebouw zal vanuit een centraal pand vervuld worden met een aantal satellietvestigingen in de wijk. In de wijk functioneren diverse kantoor- en winkelpanden op diverse locaties als bedrijfsfaciliteitengebouw, wellicht gecombineerd met leerwerktrajecten. Tevens zal er een centraal pand komen om de grotere onderdelen te huisvesten, de verbinding tussen de verschillende onderdelen te versterken en de zichtbaarheid in de wijk te versterken. Het centrale pand moet qua opzet en inrichting ondernemerschap uitstralen en uitdragen. Dit komt tot uiting in de fysieke uitstraling» maar ook kan bijvoorbeeld het beheer van het gebouw bij een van de ZZP-ers ondergebracht worden, die daarvoor een korting krijgt op zijn gebruikskosten. Op termijn zullen mogelijkerwijs de ZZP-ers dit gebouw overnemen, en moeten zowel het gebouw als de faciliteiten zichzelf bedruipen. Om het gebouw optimaal te benutten, wordt het gebouw ook 's avonds opengesteld voor ZZP-ers. De pilot zal starten met (kleinere) leegstaande kantoorpanden en woon- werkpanden aan de Lorentzlaan (Schiedam), Franselaan en het Pinasplein (beiden Rotterdam). Twee woningbouwcorporaties uit beide gemeenten hebben hier veel panden in bezit en willen graag een bijdrage leveren aan deze pilot. We beginnen kleinschalig en kunnen ondertussen de specifieke behoeften van de ondernemers onderzoeken. Uitgaande van een groeimodel is er binnen een jaar meer duidelijk over de behoeften en is de behoefte aan bedrijfsfaciliteiten vergroot. We streven ernaar om het oude pompstation in te zetten als centraal punt in de wijk dat ondernemerschap uitstraalt. Het pand ligt praktisch op de grens tussen de 2 gemeentes. Het is een bijzonder rijksmonument dat al lang leeg staat. Het heeft veel potentie in uitstraling en in gebruik na een verbouwing (zie Bijlage 1, Overzicht ingrepen en kosten pompstation). Tevens is het pand in handen van gemeente Schiedam; hiermee wordt gemeentelijk vastgoed benut en worden de kosten van de exploitatie gedrukt7. De bedrijfsfaciliteitengebouwen bieden de volgende faciliteiten aan: * Ruimte om bezoek te kunnen ontvangen * Vergaderruimtes, * •
Spreekkamers Materiaatopslag
•
Ruimte voor ondersteunende ZZP-ers om te werken
•
Werketalages voor de ZZP-ers er» de leerwerktrajecten
•
Indien gewenst zullen ook ruimtes voor ZZP-ers het dezelfde werkveld gefacïliteerd worden, bv scooterruimte, lasrulmte, schoonheidsspecialisten, fysiotherapeuten
*
Indien gewenst kunnen zaken als kinderopvang etc ook in het BFG komen. Dit echter zal pas in een later stadium als onderdeel bekeken.
Digitale onderdelen: software» gezamenlijke server en website, vanuit hier kan ook het digitale netwerk gefaciiiteerd worden In het gebouw worden diensten aangeboden door ZZP-ers die hiermee andere ZZP-ers en MKB uit de wijk ondersteunen in hun werkzaamheden en zorgen voor administratieve lastenverlichting. * Administratie * Secretariaat
* Telefoondienst * Tekenaars
* Leerwerkbureau waaruit flexibele arbeidskrachten worden aangeboden (zie verder). Tevens is het bedrijfsfaciliteitengebouw eer» uitgelezen plek om sociale activiteiten onder te brengen. Naast de netwerkactivitelten van de Zakenkring en themabijeenkomsten, zullen ook initiatieven vanuit de ondernemers zoals als lunch, borrels etc, hier kunnen plaatsvinden. 7
Het gebruik van het pompstation kan in 3 bouwlagen uiting geven aar» de diverse mogelijkheden van ondernemerschap. De keider kan worden ingericht met leerwerkpiekken; de tweede als flexibele werkplekken voor startende ZZP-ers; en de bovenste laag voor bedrijven die verder zijn en hun eigen werkplek willen en • kunnen veroorloven. Tevens zal het pompstation creatieve ondernemers aantrekken. 14
Doordat ondernemers elkaar tegenkomen is de verbinding sterk en kunnen zaken gedeeld en gezamenlijk opgepakt worden8. Delen • Inkoop: materialen en materieel kan samen worden ingekocht, waarmee de prijs daalt. • Materieel: materieel dat door meerdere ZZP-ers te gebruiken is kan worden gehuurd door het BFG» of tussen de ZZP-ers onderling. • Opdrachten uitwisselen • Vaardigheden en ervaring deler» en uitwisselen Samen sta je sterk: • Een grote groep ZZP-ers kan gezamenlijke afspraken maken over opdrachten (voornamelijk met ZZP-ers hetzelfde vakgebied. Bijvoorbeeld bouw; seizoensgebonden werk: een grote groep kan (grotere) afspraken maken over binnenschiideren in de winter met bijv. een corporatie) • Gezamenlijk kunnen de ZZP-ers de omwonenden bediener» met diensten (er is altijd wel iemand beschikbaar van alle ZZP-ers) (met knip en kortingskaart) • Een sterke link met de BVSO kan dit alles versterken
Het teerwerkbureau biedt flexibele leerwerktrajecter» aan, waarin jongeren (en eventueel ook ouderen) kunnen leren in de praktijk. Er worden leerwerktrajecten gecreëerd waarin de begeleiding in het Ieren- werken en de contacten met de scholen bij een coördinator liggen en de ZZP-ers gezamenlijk het praktijkonderwijs verzorgen. De deelnemers werken voor en met de ZZP-ers, op deze manier wordt een win-win situatie gecreëerd voor alle partijen. Op dit moment is er een groot tekort aan stageplaatsen en praktïjkbegeleiders. Voor een deel kan dit worden opgelost door ZZP-ers als praktijkbegeleiders in te zetten, Echter, ZZP-ers hebben maar af en toe behoefte aan stagairs en kunnen zich niet committeren aan de praktijkbegeleiding voor langere periode. In het flexibele leerwerkbureau verzorgen de ZZP-ers de praktijklessen in ruil voor goedkope arbeidskracht; de deelnemers doen ervaring op in verschillende projecten. Tevens kunnen ZZP-ers wellicht financiering ontvangen voor hun inspanningen9. De begeleiding in het Ieren werken wordt door een vaste coördinator gedaan die is gehuisvest in het bedrijfsfaciliteitengebouw. Deze coördinator bewaakt de inhoud van de stage en onderhoudt het contact met de scholen. Hierdoor brengt de coördinator de deelnemers, ZZP-ers, scholen en opdrachtgevers samen. Bij voorkeur kent deze coördinator de ZZP-ers uit de wijk, de wijk en de scholen goed. Een leerwerkbureau sluit aan bij de bestaande plannen van de partijen die zich bezighouden met leerwerktrajecten vanuit scholen, welzijnsorganisaties, gemeente etc. Het concept is samen met hen ontwikkeld en sluit aan bij het uitgangspunt om leerlingen vanuit het bedrijfsleven een drijfveer te geven om te leren. Tevens is er grote aansluiting bij de ontwikkelingen van het Lentiz Schievestecollege om meer leerwerktrajecten aan te bieden die op ondernemerschap zijn georiënteerd. In het Big Picture project wordt bijvoorbeeld onderwijs aangeboden dat voor een belangrijk deel in bedrijvencontext plaatsvindt. Er worden in dit verband nieuwe opleidingen ontwikkeld die vooral gericht zijn op (allochtone) jongeren in een groot stedelijke omgeving. Een van die opleidingen heeft als werktitel 'Handel in the City', een vmbo en mbo opleidingstraject dat zich onder meer sterk richt op de ontwikkeling van het (allochtone) ondernemerschap. Het Lentiz Schievestecollege geeft aan op zoek te zijn naar (allochtone) ondernemers die bijdragen aan de ontwikkeling van deze nieuwe onderwijstrajecten inclusief de daarbij passende stageplaatsen. De woningbouwcorporaties hebben aangegeven dat zij de VVE's die zij in vele getale aan het oprichten zijn, willen wijzen op de aanwezigheid van de ZZP-ers in de wijk en eventueel ook te koppelen aan de leerwerktrajecten van het leerwerkbureau. Dit idee zou verder uitgebouwd kunnen worden met de volgende ideeën • Panden kunnen worden opgeknapt en onderhouden door de ZZP-ers en de leerlingen samen * Opgeknapte panden kunnen dienen als werkplek voor ZZP-ers en/of andere leerwerktrajecten 8
9
Gebaseerd op de principes van Pluggin the Leaks.
Buiten deze financieel gunstige voorwaarden, blijkt dat veel ZZP-ers het leuk vinden om jongeren/ herintreders te stimuleren een eigen onderneming op te richten. 15
Jongerencoaches helpen, veelal Oost Europese, ZZP-ers die niet bekend zijn in Nederland met taal en administratie (sluit goed aan bij MBO opleidingen) Leerwerktrajecten in etalages plaatsen, hiermee wordt de zichtbaarheid vergroot Daar waar het kan het werk op straat laten uitvoeren. Hiermee wordt de herkenbaarheid vergroot en worden mensen op straat zonder werk wellicht gestimuleerd te gaan werken.
16
Bijlage 3 Zie overzicht Ingrepen en kosten pompstation (bureay Stoom)
17
