!!!
!
©!tekst!en!foto’s:!Johan!van!der!Perk! Kwekerij!bamboes,!siergrassen!en!exoten! Buro!voor!Tuin!+!Landschapsarchitectuur! www.PerkGroen.nl!
Gedurende'het'afgelopen'twin2g'jaar'zijn'siergrassen'goed'op'de'kaart'gezet'door' vooraanstaande' tuinarchitecten' en' kwekers.' In' die' 2jd' is' er' ervaringskennis' opgedaan' en' is' er' veel' veranderd' in' het' assor2ment.' We' kunnen' daar' nu' de' vruchten'van'plukken'met'een'bijzonder'rijk'soortkeuze'grassen'en'grasach2gen.' De' belangrijkste' toevoegende' waarde' van' siergrassen' aan' een' tuin,' park' of' landschappelijke' beplan2ng' is' de' ongedwongen' natuurlijke' sfeer,' de' vaak' late' bloei' in' het' tuinseizoen,' het' dansen' op' de' wind,' de' structuurversterking' in' een' beplan2ngsplan' en' de' bijzondere' charme' van' pluimen' en' loof' in' de' winter.' Bovendien'zijn'de'meeste'siergrassen'goed'windbestendig'en'zijn'er'soorten'voor' de' volle' zon' en' schaduw.' Dit' ar2kel' geeA' een' overzicht' van' de' toepassingsmogelijkheden'en'doet'een'aantal'sugges2es'voor'soortkeuze.' Botanisch! gezien! is! de! groep! (sier)grassen! onderdeel! van! de! familie! Poacaea.! PrakIsch! gezien,! vanuit! het! oogpunt! van! de! tuinarchitectuur! en! beplanIngsleer,! kies! ik! voor! een! bredere! definiIe! waarbij! ook! andere! grasachIgen! en! gras! look(a(likes! meegenomen! worden! in! dit! arIkel! zoals! Acorus! (kalmoes),! Carex0 (zegge),! Equisitum! ( p a a r d e n s t a a r t ) ,! L u z u l a! ( v e l d b i e s ) ,! Ophiopogon! (slangenbaard),! Liriope! (monkey! puzzle! grass),! ! Juncus0 etc.! Hoewel! bamboe,! zoals! Fargesia! en! Phyllostachys! strikt! genomen! wel! tot! de! botanische! definiIe! behoort!laat!ik!deze!groep!weg!uit!dit!arIkel! omdat! het! voor! het! overzicht! en! toepassing! beter! is! hier! afzonderlijk! aandacht! aan! te! besteden.!
Keuze Siergrassen!en!grasachIgen!laten!zich!op!verschillende! manieren! indelen! naar! gebruik! in! de! tuinN! en! landschapsarchitectuur,! aOankelijk! van! het! selecIecriterium! dat! gebruikt! wordt.! AOankelijk! van! de!situaIe!kunnen!dat!de!volgende!criteria!zijn: ! 1. Laag,' middel' en' hoog! in! het! plantschema.! PlanthoogteNinformaIe! uit! vakliteratuur! is! echter! vaak! indicaIef.! De! werkelijke! hoogte! is! namelijk! mede! aOankelijk! van! de! bodemslag,! vochtbeschikbaarheid! en! het! microklimaat! van! de! plantlocaIe.! Het! aantal! zonuren! en! temperatuurverloop! in! een! groeiseizoen! beïnvloedt! ook! het! resultaat! per! jaar.! Hierdoor! kunnen!in!de!prakIjk!grote!verschillen!ontstaan! in! hoogte! en! volume! van! de! aanplant.! Ook! speelt!de!leeTijd!van!de!plant!een!rol.!Sommige! siergrassen! hebben! hun! opImum! tussen! 2! –! 5! jaar,!daarna!beginnen!ze!hun!compacte!vorm!te! verliezen! en! is! verjonging! raadzaam.! Anderen! kunnen! meer! dan! 10! jaar! op! hun! plek! blijven! staan!zonder!aan!kwaliteit!te!verliezen. 2. ’s! Winters! groenblijvende' of' bladverliezende! soorten.! Soms! is! de! wens! om! alleen! wintergroene!siergrassen!toe!te!passen.!Hoewel! ongeveer! slechts! een! kwart! van! de! soorten! groenblijvend! is! en! relaIef! laag! zijn! kunnen! we! toch! prachIg! gevarieerde! tuinen! hiermee! aanleggen.! Bij! de! bladverliezende! soorten! blijven!vaak!de!halmen!en!pluimen!in!de!winter! overstaan! en! kunnen! een! fraai! silhouet! vertonen.! 3. Het! moment' van' bloei! dat! kan! variëren! in! het! seizoen!van!vroeg,!middel,!laat.!Vroeg!bloeiende! soorten!zijn!o.a.!Carex,0Luzula,0Milium!(meiNjuni).! Vanaf! juli! zijn! er! al! meer! soorten! die! bloeien! (Miscanthus! ‘Juli’,! ‘Kleine! Fontaine’,! SBpa0 gigantea!etc).!Het!zwaartepunt!van!bloei!ligt!bij! het!overgrote!deel!van!de!soorten!in!de!periode! augustus,! september! en! oktober! (Panicum,0 Miscanthus,0 SBpa,0 Pennisetum,0 Cortederia! etc! etc).! In! november! zijn! er! nog! maar! enkele! bloeiende!soorten!en!selecIes!zoals!Miscanthus! ‘November!Sunset’. 4. Een! ander! prakIsch! criterium! is! de! standplaats! in!de!tuin,!waarbij!vooral!de!mate!van!bezonning! van!belang!is.!De!aard!van!de!bodem!(mate!van! vochthoudendheid! en! voedingswaarde)! is! vaak! wel! naar! eigen! hand! te! zeden,! maar! de! hoeveelheid! licht! is! moeilijker.! Bij! schaduw! wordt!gedacht!aan!tuinen!op!het!noorden!waar! prakIsch! geen! zon! komt.! Aangezien! de! meeste! siergrassen! zonminnende! soorten! zijn! is! de! keuze!beperkt,!maar!niet!onbetekend;!geschikte! soorten! zijn! te! vinden! bij! Luzula,0 Carex,0 Liriope,0 Millium,0Hackenochloa.!
Ook! meer! lichtbehoeTige! soorten! als! Miscanthus! en! Cortaderia!kunnen!in!een!schaduwrijke!groeien,!al!is!er! dan!geen!bloei!te!verwachten!en!is!de!groeivorm!vaak! uithangend.!In!de!halfschaduw!(groeiplaatsen!met!een! gedeelte!van!de!dag!zon!en!onder!open!boomkronen)! is!al!meer!mogelijk,!waarbij!naast!de!schaduwsoorten! ook! Ophiopogon,0 Panicum,0 SBpa! en! Pennisetum! meestal! lukt.! In! de! volle' zon! doen! bijna! alle! soorten! het!goed,!zelfs!de!schaduwverdragende!soorten,!mits! de!bodem!voldoende!vochthoudend!is. 5. Tot! slot! valt! er! nog! onderscheid! te! maken! tussen! soorten! die! alIjd! op! hun! plantplek! blijven,! de! polvormende' soorten! en! soorten! die! in! meer! of! mindere! mate! worteluitlopers! maken,! de!! woekerende' soorten.! Het! overgrote! deel! van! de! siergrassen!en!grasachIgen!is!polvormend!en!kan! dus! zonder! extra! maatregelen! in! de! meeste! situaIes! toegepast! worden.! Een! beperkt! aantal! soorten! maakt! worteluitlopers.! Soms! is! dat! w e n s e l i j k , ! b i j v o o r b e e l d ! b i j ! l a g e ,! bodembedekkende!soorten.!
Hoge'groenblijvers! Als!u!op!zoek!bent!naar!manshoge!groenblijvende! siergrassen! dan! is! de! keuze! zeer! beperkt.! Het! hoogste! groenblijvende! siergras! is! Cortaderia! (Pampasgras).!Er!bestaan!verschillende!soorten!en! culIvars! van! dit! Zuid! Amerikaanse! gras.! Gezamenlijke! kenmerken! zijn! het! lange,! blauwgroene! tot! grijsgroene! loof! met! scherpe! randen,! dat! een! grote! ronde! bladhorst! vormt,! en! de! grote! crèmewide,! tot! grijswide! grote,! dichte! pluimen! die! ruim! boven! de! plant! uitsteken.! Bedenk! wel! dat! na! strenge! winters! Cortaderia! teruggesnoeid! zal! moeten! worden! omdat! het! groenblijvende! loof! niet! bestand! is! tegen! langdurige!strenge!vorst.!Een!betere!keuze!is!dan! bamboe,! waarbij! de! polvormende,! niet! woekerende! Fargesia’s! geschikt! zijn! voor! de! meeste!situaIes!van!schaduw!tot!zon.! !! Lage'groenblijvers! In! de! groep! lagere! groenblijvende! grasachIgen! van! 5! tot! 50! cm! is! veel! keuze,! vooral! bij! de! soortgroepen! Carex,! Luzula,0 Liriope! en! Ophiopogon.! Enkele! van! de! kleinste! soorten! die! zich! lenen! als! lage! zode! van! 5! –! 15! cm! als! bodembedekking! zijn! Ophiogopon0 japonicus! ‘Kyoto!Dwarf’!(tempelgras),!Luzula0pillosa!,!Acorus0 gramineus! ‘Hakiro! Nishiki’! (Japanse! kalmoes)! en! o.a.! Festuca0 scoparia.0 In! de! veel! gevraagde! hoogtemaat! 15! –! 45! cm! is! Carex! goed! v e r t e g e n w o o r d i g d! m e t! e e n! k e u r! a a n! groenblijvende! soorten! en! selecIes.! Er! valt! onderscheid! te! maken! tussen! polvormende! soorten! en! uitlopervormende! soorten.! Enkele! goede!polvormers!zijn!Carex0morrowii!‘Variegata’,! Carex0 conica! ‘Snowline’,! Carex! ! hachijoensis! met! zijn! culIvars.! Liriope! groeit! ook! op! dichte! pollen! waarvan! de! soort! muscari0 enkele! goede! culIvars! kent,! zoals! ‘Royal! Purple’! met! diep! paarse! bloeiaren!en!‘Gold!Banded’!breed!geelgerand!blad! heeT! en! blauwpaarse! bloeiaren! in! het! najaar.! ! In! h e t! g e v a l! d e! v o o r k e u r! u i t g a a t! n a a r! u i t l o p e r v o r m e n d e! s o o r t e n! d i e! e e n! bodembedekkende! funcIe! hebben! valt! onder! andere!te!denken!aan!Carex0‘Gilt!Edge’,!Carex!‘Ice! Dance’! (beide! bontbladig),! Luzula0 sylvaBca! en! Ophiopogon! in! soorten! waarvan! Ophiopogon0 planiscapis! ‘Nigrescens’! met! diep! zwart! blad! de! meest!opvallende!is.! Groenblijvende! soorten! tussen! 40! –! 80! cm! zijn! onder! andere! Carex0 grayii! ‘Morning! Star’,! Carex0 pendula0 (inclusief! bloeiwijze! meer! dan! 150! cm! hoog)! en! de! EquisitumNsoorten.! Voor! de! drogere! gronden! zijn! de! lage! groenblijvende! Festuca’s! (Festuca0glauca,!F.0scoparia)!en!diverse!SBpa’s!een! goede!keuze.!Festuca!is!meer!gevoelig!voor!uitval;! en!beter!alternaIef!is!Sesleria.! !
Wintersilhouet Hoewel! de! meeste! soorten! niet! groenblijvend! zijn,! zijn! ze! toch! zeer! de! moeite! waard! in! de! wintertuin.! Het!wintersilhouet!van!bijvoorbeeld!Miscanthus!heeT! de! vorm! van! een! stevige! bundel! strogele! halmen,! getooid!met!zilvergrijze!pluimen!dat!doet!denken!aan! de! sfeer! van! het! ! oud! Hollands! rietlandschap.! De! verIcale! belijning! van! de! halmen! en! rijp! op! de! pluimen!geeT!een!bijzondere!sfeer.!Daarnaast!bieden! grassen! beschulng! en! leefgebied! aan! diverse! soorten!vogels!en!zoogdieren.
NietGwintergroene'siergrassen Het!meest!toegepast!zijn!siergrassen!en!grasachIgen! met!een!hoogte!van!0,5!tot!2!meter.!Denk!hierbij!aan! het! borstelveergras,! Pennisetum,! met! een! reeks! van! culIvars.! Helaas! zijn! veel! Pennisetum’s! minder! geschikt! voor! vochthoudende! bodems! (klei,! veen)! waarbij! teveel! nalgheid! in! de! winter! tot! uitval! kan! leiden.! Pennisetum0 alpecuroides! ‘Viridescens’! en! ‘Japonicum’! doen! het! duidelijk! beter! onder! deze! omstandigheden.! Panicum! (parelgierst)! heeT! blauwgrijsNbladige!typen!(‘Heavy!metal’,!‘Cloud!Nine’,! ‘Northwind’)! en! groenbladige! vormen! met! rode! bladpunten! in! de! zomer! (‘Rehbraun,! Rotstrahlbush).! Kernmerkend! zijn! de! open! pluimen! met! zeer! fijne! dansende! ‘pareltjes’! op! een! ragfijne! vertakking.! Panicum! heeT! geen! mooi! winterbeeld;! meestal! breken! de! halmen! af! bij! zware! regenval,! wind! en! sneeuw! in! de! winter.! CalamagrosBs! kent! een! grote! vormdiversiteit.! Het! diamantgras,! CalamagrosBs0 brachytricha! (synoniem! SBpa0 calamagrosBs)! heeT! een! rijke! bloei! met! tamelijk! grote,! spits! toelopende! pluimen! terwijl! CalamagrosBs0 x0 acuBflora! ‘Karl! Foester’!en!‘Overdam’!ijl!rechtopgaand!zijn!met!lange,! aarvormige!bloeiwijzen.!In!het!najaar!vangen!de!fijne! pluimen! dauwdruppels! die! een! prachIge! schidering! in! de! najaarszon! vertonen.! Molinia! (pijpestrootje)! wordt! gekenmerkt! door! een! lage! toef! zacht! groen! blad! waaruit! later! in! de! zomer! tot! najaar! in! een! fontein! strogele! halmen! verschijnen! die! aan! te! top! getooid! zijn! met! smalle! aren.! ! De! hoogte! van! de! fontein! wisselt! per! culIvar! (‘Karl! Foester’,! ‘Windsaule’).! Een! mooi! winterbeeld! mist! helaas! bij! deze! soort.! Andere! goede! soorten! zijn! Spodiopogon0 sibericus,!Uniolia0laBfolia!met!zeer!mooie,!plade!aren! en! natuurlijk! de! rijke! diversiteit! aan! vormen! van! Miscanthus,! variërend! van! de! kleine! vormen! ‘Yakushima! Dwarf’,! ‘Kleine! Silberspinne’! tot! de! grotere!vormen!‘Malepartus’,!‘Poseidon’,!‘Goliath’!en! ‘Gewiderwolke’.
Kleuren'met'grassen Rood.! Binnen! de! groep! siergrassen! en! grasachIgen!zijn!veel!verschillende!bladkleuren! en!kleurpatronen!te!vinden!waarmee!zelfs!een! tuin!opgebouwd!uit!alleen!siergrassen!het!hele! jaar! een! fraai! kleurenpalet! laat! zien.! Planten! met! rood,! roodbruin! of! purper! blad! geven! visuele! diepte! aan! een! beplanIng.! Het! is! daarom! alIjd! fraai! om! met! groepen! rode! of! naar!rood!verkleurende!grassen!te!werken.!Een! van! de! beste! roodbladige! grassen! is! het! bloedgras!(Imperata0cylindrica!‘Red!Baron’)!met! vanaf!mei!tot!laat!in!de!herfst!donkerrood!loof.! Het! verwante! Japans! rijstgras! (Imperata0 cylindrica! ‘Koenigii’)! kleurt! in! de! herfst! van! zachtgroen!naar!roodNpaars!Inten,!evenals!veel! PanicumNselecIes.! De! maIg! winterharde! donkerrode! Nieuwzeelandse! zegge,! Uncinia0 rubra! is! op! beschude! plekken! een! prachIge! aandachtstrekker.! Er! zijn! ook! een! aantal! mooi! naar! roodNpurper! verkleurende! Miscanthussen! waarvan! de! vorm! ‘Ghana’! een! goed! voorbeeld! is.! In! de! kleur! donkerpurper! tot! zwart! komen! we! uit! bij! Ophiopogon0 planiscapis0 ‘Black! Smaragd’! en! ‘Nigrescens’.! Het! zwaardvormige! Nieuwzeelands! vlas! (Phormium0 tenax0 ‘Atropurpureum’! past! ook! in! dit! rijtje.! Roodkoperen! en! purperen! pluimen! vinden! we! vooral!bij!Miscanthus!en!Pennisetum. ' Geelbont.! Dit! is! een! heldere! kleurstelling! voor! een! opvallend! accent! in! een! beplanIng.! SiergrasselecIes! met! okergele! tot! roomgele! banden! of! strepen! in! het! blad! zijn! bij! veel! soorten! bekend! zoals! Carex0 morrowii! ‘Gold! Band’,! Carex0 oshimensis! ‘Evergold’,! Arundo0 donax!‘Aureovariegata’,!goudbandgras!SparBna0 pecBnata! ‘Aureomarginata’,! Liriope0 muscari! ‘Gold! Banded’,! Miscanthus! ‘Cabaret’! en! ‘Gotemba! Gold’.! Binnen! Miscanthus! zijn! ten! slode! nog! een! aantal! selecIes! te! vinden! met! een!gele!dwarsbandering!vanaf!juni!in!het!blad,! variërend! van! de! kleinste! vorm! ‘Gold! Bar’,! de! hogere! ‘Punktchen’,! ‘Zebrinus! Strictus’! tot! de! grootste! vorm! ‘Giraffe’.! Hackenochloa0 macra! ‘Aureola’!is!een!veelzijdig!laag!siergras!met!een! zeer! sterke! geelbonte! tekening! in! het! blad,! evenals.! ! Een! opvallende! kleur! in! een! beplanIngsplan! is! limegroen! of! geelgroen,! een! oplichtende! goudgele!kleur!met!een!sterk!visueel!effect.!We! vinden! deze! kleur! onder! andere! bij! Acorus0 gramineus!‘Harkiro!Nishiki’,!Carex0elata!‘Bowles! Golden’,! Hackenochloa0 macra! ‘All! Gold’! en! Millium0effusum!‘Aureum’. '
' Witbont.! Ook! witbonte! selecIes! zijn! goed! vertegenwoordigd!in!het!grassenrijk.!Het!is!een! kleurstelling! die! visueel! naar! voren! komt! en! bruikbaar! kan! zijn! voor! een! oplichten! van! een! donkere! of! donkerbladige! omgeving.! Enkele! voorbeelden! zijn! de! smalbladige,! zilverwide! Miscanthus! ‘Morning! Light’,! de! breedbladige! selecIes! ‘Cosmopolitan’,! ‘Variegatus’.! Arundo0 donax! ‘Variegata’,! diverse! soorten! Carex! zoals! de!soort!morrowii!‘Ice!Dance’,!‘Variegata’!en!de! nieuwe! Carex0 oshimensis! ‘Everest’! met! een! helderwide! middennerf,! CalamagrosBs! ‘Overdam’! met! witbont! loof! en! stroogele! halmen!en!Luzula0sylvaBca!‘Marginata’. ! Tot! slot! is! zilvergrijs! tot! blauwgrijs! nog! een! opvallende! bladkleur! die! voorkomt! bij! grassen! e n! g r a s a c h I g e n! u i t! d r o g e ,! w a r m e! klimaatgebieden.! Enkele! goede! soorten! zijn! Sesleria,! Festuca0 glaucaNselecIes,! Leymus0 arenarius,!en!een!aantal!selecIes!van!Panicum,! zoals!‘Dallas!Blue’!en!‘North!Wind’.!Dit!zijn!allen! soorten! voor! een! goed! gedraineerde! standplaats! in! de! volle! zon.! Een! slechte! afwatering!in!de!winter!kan!uitval!veroorzaken.
S2lis2sch'en'minimalisme! In! ontwerpen! waarin! een! sterke! belijning! met! een! minimalisIsche! inrichIng! het! basisconcept! vormt! kunnen! grassen! een! belangrijke! rol! spelen! voor! de! juiste! sfeer.! Ik! werk! hierbij! regelmaIg! met! de! kaarsrechte! lijnenspel! van! een! rij! Equisetum0 en0 CalamagrosBs0x0acBflora,!de!losse!fijnbladige!vormen! van! Miscanthus,! zoals! het! zilverachIge! loof! van! culIvar! ‘Morning! Light’,! het! groene! loof! van! ‘Gracillimus’.! Opvallende! kleuren! zoals! het! zwarte! loof!van!Ophiopogon0planiscapis!‘Nigrescens’!(zwarte! slangenbaard),!het!rode!blad!van!Imperata0cylindrica! ‘Red! Baron’! (bloedgras)! en! de! blauwe! stekels! van! Festuca0glauca!‘Elijah!Blue’!geven!in!groepen!of!lijnen! opvallende! accenten.! Aangevuld! met! andere! architectonische! planten! zoals! diverse! soorten! bamboe,! palmachIgen,! Yucca! en! bladplanten! is! een! sIjlvolle!inrichIng!te!maken.! !! ! Combina2es! Grassen!combineren!met!vaste!planten!is!intussen!al! common0 pracBce,! bijvoorbeeld! in! de! sfeer! van! een! prairievegetaIe.! Als! textuurcontrast! in! een! beplanIngsplan! is! de! combinaIe! met! bladplanten! zoals! Brunnera,0 Darmera,0 AsBlboides,0 Typhonium! en! Rodgersia! in! de! omgeving! ook! zeer! doeltreffend.! CombinaIes!met!bolgewassen!zoals!Eremurus,0Allium! zijn!ook!zeer!de!moeite!waard,!vooral!ook!om!in!het! voorjaar! al! iets! aantrekkelijks! te! kunnen! zien! op! de! plaats! waar! de! siergrassen! het! nieuwe! loof! ontwikkelen.!Zeer!fraai!is!ook!de!plantcombinaIe!van! siergrassen! met! rozetvormen! zoals! Yucca,! palmen! (Trachycarpus0fortunei0en0T.0wagnerianus)!en!andere! exoten! zoals! Phormium,! Astelia,0 Erynchium.! Grassen! laten! zich! verder! goed! combineren! met! andere! lintN! en! zwaadvormige! planten! zoals! Crosocmia,! Iris,! Hemerocallis!en!Sisirynchium.! !! !! Markante'soorten! Bij!siergrassen!kun!je!ook!denken!aan!grote,!solitaire! soorten! die! meer! dan! manshoog! tot! metershoog! worden.! Enkele! selecIes! van! het! oosters! prachtriet! hebben!deze!status,!bijvoorbeeld!Miscanthus0sinensis! ‘Onyx’! !met!een!hoogte!van!3,5!m!inclusief!de!pluim.! Het! zelden! bloeiende! olifantsgras! (Miscanthus0 giganteus! ‘Aksel! Olsen’)! wordt! tussen! 3! –! 4! meter! hoog.! Ook! een! aantal! vormen! van! Cortederia0 (pampasgras)! en! Saccharum! (Erianthus)! kunnen! tot! zeer! forse! afmeIngen! uitgroeien! waarbij! de! pluimen! 3!m!of!hoger!worden.!De!hoogste!siergrassen!zijn!de! in! ons! klimaat! nietNbloeiende! Phragmites0 karka! (4! a! 5m)! en! Arundo0 donax! (pijlriet! of! mammoetgras)! met! een! hoogte! van! 4! tot! 6! meter! en! de! recente! introducIe! uit! China,! Triarrhena0 lutarioriparia! met! een!respectabele!hoogte!van!5!tot!7!meter.!!
Grassen'in'poLen'en'beplan2ngsbakken! Een! opvallende! trend! is! het! gebruik! van! grote! beplanIngsbakken,! poden! en! kuipen! in! tuinen! waarin! permanente! buitenbeplanIng! wordt! toegepast.! Dit! kunnen!daktuinen,!balkontuinen!of!verharde!paIotuinen! zijn.!Ondanks!dat!het!voor!veel!planten!moeilijker!is!zich! goed! in! beplanIngsbakken! te! ontwikkelen,! zijn! veel! siergrassen! tolerant! ten! aanzien! van! gebruik! in! bakken.! Belangrijk! is! wel! dat! de! watervoorziening! op! orde! is! en! dat! de! bodemkwaliteit! goed! is,! met! name! de! structuur! en! voedingswaarde.! Met! onder! andere! Miscanthus,! diverse! soorten! Carex,0 Liriope,0 Ophiopogon! en! sterke! soorten! Pennisetum,0 Panicum0 en0 CalamagrosBs! zijn! goede!resultaten!te!bereiken.!! !! Onderhoud! Wat! betreT! onderhoud! zijn! grassen! weinig! eisend.! Jaarlijks!is!het!bij!bladverliezende!soorten!nodig!om!het! dode! loof! in! het! vroege! voorjaar! kort! bij! de! grond! af! te! snijden! of! knippen.! Een! oud! broodmes,! stevige! snoeischaar! of! iets! dergelijks! is! daarbij! handig.! In! de! natuur!is!er!geen!tuinman!voorhanden!om!het!oude!loof! af! te! snijden.! Daar! gebeurt! dat! regelmaIg! door! begrazing! door! wilde! dieren! of! door! een! veldbrand! als! gevolg!van!blikseminslag.!De!as!die!achterblijT!zorgt!voor! een! vitale! hergroei.! Op! experimentele! basis! heb! ik! ook! terugsnoei! door! branden! geprobeerd! bij! droog! weer! eind!februari!tot!begin!maart.!De!verjonging!van!de!met! vuur!behandelde!planten!is!vitaler,!vermoedelijk!doordat! alle!oude!delen!en!dood!organische!materiaal!in!het!hart! volledig!wegbrandt.!De!achtergebleven!as!bevat!genoeg! voedingsstoffen! voor! een! vitale! hergroei.! Op! de! lange! termijn! (na! circa! 5! tot! 7! jaar)! kunnen! sommige! polvormige! siergrassen! (o.a.! Cortaderia,0 Miscanthus)! in! het! hart! van! de! plant! dusdanig! verouderen! dat! dit! afsterT! en! er! een! gat! ontstaat.! De! nieuwe! groei! concentreert!zich!dan!in!een!ring!rondom!de!oude!kluit.! Dit!kan!nadelig!zijn!voor!de!groeivorm.!De!remedie!is!om! dan! de! plant! te! rooien,! de! verouderde! kern! te! verwijderen!en!een!vitaal!buitendeel!van!de!plant!te!
herplanten!met!extra!plantgatverbetering.!! Na! een! strenge! winter! kunnen! de! bladpunten! van! groenblijvende!grasachIgen!bruin!worden.!Deze!kunnen! het! beste! in! het! voorjaar! iets! teruggeknipt! worden! waarna!in!de!loop!van!het!seizoen!de!vorming!van!nieuw! loof!het!beplanIngsbeeld!herstelt.!! ' ' Beplan2ngsadvies'en'kwekerijbezoek! Het! is! een! vak! om! een! evenwichIge! beplanIng! te! ontwerpen!met!daarin!de!toepassing!van!grasachIgen!in! combinaIe!met!andere!planten.!Mogelijk!kunt!u!aan!de! hand! van! de! geschetste! voorbeelden! hier! mee! aan! de! slag.!Professionele!ondersteuning!kan!ik!ook!bieden!in!de! vorm! van! het! op! maat! maken! van! een! beplanIngsplan! en/of!tuinontwerp.!Mocht!u!hier!meer!over!willen!weten! neem!dan!contact!op.! !! Het! grassenNassorIment! is! nog! steeds! in! ontwikkeling.! RegelmaIg! kom! ik! nieuwe! soorten! tegen! die! een! toevoegende! waarde! hebben! aan! het! bestaande! assorIment.! ! Via! collegaNkwekers,! verzamelaars! en! uit! import! worden! jaarlijks! soorten! uitgeplant! en! geobserveerd! in! de! assorImentstuin.! Geschikte! soorten! zullen!aan!het!assorIment!worden!toegevoegd.! De! in! dit! arIkel! genoemde! soorten! en! culIvars! zijn! alleen!bedoeld!ter!illustraIe!van!de!mogelijkheden,!en!is! geen!uitpudende!lijst.!In!de!prakIjk!kan!men!tot!andere! keuze!komen.!Uiteraard!zijn!er!meer!soorten!en!vormen! te! vinden! op! de! kwekerij! en! kunnen! we! bezoekers! ter! plekke!vrijblijvend!advies!geven.!! De! kwekerij! is! geopend! vanaf! half! maart! tot! half! november,! iedere! vrijdag! en! zaterdag! van! 10! –! 17! uur.! Het! adres! is:! ‘De! Groene! Toko’,! Meinte! 10,! 4153! XE! Beesd!(NL).!Voor!meer!informaIe!zie!de!website:!! ! www.PerkGroen.nl!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!Johan!van!der!Perk! !
