JAAROVERZICHT
MEDIA EN>>>> > > > C U LT U R E L E DIVERSITEIT>> >>>>>>>2009
Colofon Tekst: Susan Bink Eindredactie: Carmelita Serkei & Jessica Baro Vormgeving: Krijn Ontwerp, Nijmegen Foto omslag Bijlmer: Paul Keller Overige foto’s omslag: Rajab Mohamadin Dit jaaroverzicht is uitgegeven door: Mira Media Postbus 1234 3500 BE Utrecht Tel. 030 - 230 22 40 Het jaaroverzicht is als pdf-bestand te downloaden via http://www.miramedia.nl. Mira Media, januari 2010 Deze uitgave van Mira Media is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Mira Media kan echter niet instaan voor de volledige juistheid van de via derden verschafte gegevens. Deze uitgave of delen ervan mogen vrijelijk worden verspreid met bronvermelding. Bij verspreiding van de gegevens stellen wij het op prijs hiervan op de hoogte te worden gesteld.
1
INLEIDING >>>>>>>> 2009. Een jaar waarin de kredietcrisis nog in volle gang was en heel Nederland zich bezighield met de dreiging van een Mexicaanse griepgolf. Ook zullen velen zich 2009 herinneren als het jaar van de Schipholcrash en de aanslag op de koninklijke familie tijdens Koninginnedag in Apeldoorn. Maar het was ook het jaar van de hoogoplopende ruzie tussen de twee moslimomroepen en het jaar waarin het multiculturele actualiteitenmagazine Dichtbij Nederland voor het eerst op de buis verscheen. De media berichtten dit jaar weer veel, maar vaak tendentieus, over Marokkaanse Nederlanders en moslims. In de pers waren legio stigmatiserende berichten rondom Marokkanen te vinden. Zo laten koppen als ‘Marokkaantjes oefenen voor tasjesdief’, ‘Brute straatroof door Marokkanen’ en ‘Marokkaanse ruziemakers’ weinig aan de verbeelding over. De betreffende berichten bleken na nader onderzoek niet eens op waarheid gebaseerd of uit hun verband getrokken. Bovendien leiden deze koppen weer tot de vraag of en wanneer het relevant is om etniciteit te vermelden in een nieuwsbericht. Zonder uitzondering waren de media er sterren in om een vergrootglas te leggen op de onrust die in verschillende wijken de kop op stak, zoals in de Bijlmer en in de Culemborgse wijk Terweijde. In plaats van het nieuws te duiden, bevestigden ze vaak vooroordelen door te focussen op etnische verschillen, terwijl er ook veel sociaal-economische problemen (werkloosheid, lage inkomens, slechte gezondheid) in dergelijke (achterstands)wijken spelen. Mira Media vestigde tijdens haar congres Media4[ME] de aandacht op wijkjournalistiek en hoe deze verbeterd kan worden. Het gebeurt nog te vaak dat cameraploegen een wijk binnen komen denderen en bewoners een microfoon onder hun neus duwen voor een prikkelende quote. RTV Utrecht zette daarom het project ‘U in de Wijk’ op, waarin wijkbewoners hun eigen reportages maken. Dat er weinig positief nieuws over etnisch-culturele minderheidsgroepen in de media verschijnt, wil niet zeggen dat het er niet is. Ook in 2009 gebeurde het nodige. De van oorsprong Surinaamse, Antilliaanse en Afrikaanse Nederlanders eisten steeds meer ruimte in het publieke debat en de media. Zo pleitte de Afro-omroep SME voor een plek binnen het publieke bestel, werd er een maandelijkse talkshow over de zwarte identiteit georganiseerd in Amsterdam (Black Ink) en deed de Stichting Afro-Caribische Levensbeschouwing en Spiritualiteit een gooi naar de zendtijd voor omroepen op geestelijke grondslag. Ook waren er weer een aantal nieuwe multiculturele mediatalenten te bewonderen. Actrice Sanquita Akkrum schitterde in de film ‘Carmen van het Noorden’, acteur Ashwin Mohanpersad waagde de oversteek naar Hollywood, journalist Fatima Akgul won de scriptieprijs van De Journalist en de film ‘Leyla en Mecnun in den vreemde’ van regisseur Zeynep Özkaya was te zien op het Nederlands Film Festival. Mira Media laat alle gebeurtenissen rond media en culturele diversiteit in het afgelopen jaar nog eens de revue passeren. Om uw geheugen weer even op te frissen, maar ook om aandacht te vestigen op al het ‘kleine’ nieuws dat misschien aan uw aandacht is ontsnapt. Mira Media, januari 2010
JANUARI >>>>>>>>>> >
De Telegraaf suggereert op 2 januari dat als gevolg van een ‘dodelijke mensenjacht’ door - volgens ooggetuigen - ‘Marokkaanse ruziemakers’ een 19-jarige jongen op Nieuwjaarsdag is omgekomen op station Rotterdam Alexander. Naderhand blijkt dat het slachtoffer samen met een vriend naar een ruzie aan de overkant van het perron toe wilde gaan en de intercity niet aan hoorde komen. De vriend raakte zwaargewond. Verschillende andere websites nemen het nieuws over en de Belgische krant Het Laatste Nieuws brengt het bericht onder de kop ‘Marokkaanse bende jaagt feestende jongens de dood in’. Het bericht zorgt op internet voor veel scheldpartijen richting Marokkanen.
>
Ahmed Aboutaleb mag zich vanaf 5 januari officieel burgemeester van Rotterdam noemen. Hij is de eerste Nederlandse burgemeester van Marokkaanse afkomst. Voor zijn burgermeesterschap was hij staatssecretaris van Sociale Zaken.
>
De Media Academie is in 2008 begonnen met een Master Journalistiek in een Crossmediale Nieuwsomgeving. Gedurende een jaar werden zo’n twaalf studenten met een cultureel diverse achtergrond klaargestoomd voor een baan in de journalistiek. Deze maand zijn alle studenten die eind 2008 de Master hebben afgerond, geplaatst bij een publieke omroep. Vier hebben een contract gekregen bij de NOS. Verder gaan onder andere Pauw & Witteman en het televisieprogramma Dichtbij Nederland gebruikmaken van de nieuwe talenten.
>
Op donderdag 8 januari start de NPS met de tiendelige serie De School van Prem. Presentator Prem Radhakishun trekt zich het lot van enkele basisschoolleerlingen met een leerachterstand aan. Hij probeert hen binnen enkele weken klaar te stomen voor de Citotoets. Er is veel kritiek op het programma. Zo zou Prem succes willen behalen over de ruggen van kinderen. Ook minister Plasterk van OCW heeft kritiek; hij keurt de negatieve toon ten opzichte van het onderwijs op vmbo-scholen in het programma af.
>
Deze maand laait het conflict tussen Israël en Palestina in de Gazastrook weer op. Israël voelt zich bedreigd door mogelijke raketaanvallen van Hamas en start op 27 december 2008 met een grootschalig luchtoffensief op Gaza. Er vallen binnen drie weken meer dan 1.000 slachtoffers en op 18 januari is een tweezijdig staakt-het-vuren van kracht. Tijdens het conflict houdt Israël de grenzen voor buitenlandse journalisten gesloten, waardoor er zeer weinig bekend is over de precieze situatie in Gaza. De internationale pers is vooral aangewezen op de ooggetuigenverslagen van bloggende Gaza-inwoners. De weblogs van burgers in Gaza fungeren als één van de belangrijkste nieuwsbronnen tijdens het conflict. Eens te meer blijkt het belang van digitale media binnen de mondiale journalistiek. Ook in Nederland wordt online veel over het conflict gepraat, vooral door jongeren. Pauw & Witteman verzorgen daarom deze maand een extra uitzending rond het conflict in Gaza. In De Schande van Gaza spreekt Paul Witteman met betrokken deskundigen. De VARA wil met deze uitzending het conflict in Gaza in een breder perspectief plaatsen.
>
Op 30 december 2008 presenteert nieuwslezeres Noraly Beyer voor de laatste keer het NOS Journaal. Na 25 jaar is het tijd voor iets anders. Vanaf zondag 25 januari speelt ze twee maanden in het toneelstuk Medea. Medea vertelt het klassieke verhaal van Euripides over de moeder die uit wraak op de man die bij haar wegloopt, hun kinderen doodt. In deze bewerking van het Noord Nederlands Toneel onder regie van Ola Mafaalani staan niet wraakgevoelens centraal, maar moederliefde.
>
PVV-leider Geert Wilders wordt strafrechtelijk vervolgd voor uitlatingen die hij in verschillende media heeft gedaan over moslims en hun geloof. Ook de film Fitna kan volgens het gerechtshof niet door de beugel. Het hof meent dat de uitlatingen van Wilders wat betreft samenhang, inhoud en presentatie voldoende aanknopingspunten bieden voor vervolging wegens het aanzetten tot haat en discriminatie. Een voorbeeld is de omschrijving van de Koran als ‘het islamitische Mein Kampf’ in Wilders’ opiniebijdrage in de Volkskrant van 8 augustus 2007.
2
3
> JANUARI >>>>>>>> >
Deze maand staan drie nieuwe multiculturele omroepen te trappelen om toegelaten te worden tot het publieke bestel. Voor 1 april moeten ze hiervoor 50.000 leden werven. Het gaat om SME, Zenit en DOV. SME (Samenwerking Entertainment Management) richt zich vooral op de Afro-Surinaamse gemeenschap in Nederland. Vijf jaar geleden deden ze ook al een poging om een plek binnen het publieke bestel te bemachtigen. SME zendt in Nederland uit via Salto, de publieke omroep van Amsterdam. Het motto van de nieuwe multiculturele omroep Zenit is ‘Nederland is van ons allemaal’. Voorzitter Radi Suudi wil met zijn omroep tegenwicht bieden aan nieuwe rechtse omroepen als Powned en PON. De omroep heeft de steun van veertig prominente Nederlanders zoals presentatrice Dieuwertje Blok, advocaat Gerard Spong en schrijfster Lulu Wang. De derde gegadigde DOV (Diversiteits Omroep Vereniging) wil net als SME en Zenit meer diversiteit brengen in het publieke bestel. De omroep richt zich op de multiculturele samenleving als geheel. Helaas is het de drie omroepen niet gelukt om een plek binnen het publieke bestel te bemachtigen. SME bleef steken op 41.000 leden en DOV op 39.500. Zenit wilde niet aangeven hoeveel leden uiteindelijk waren geworven.
>
Hoofdredacteur van Opzij Margriet van der Linden presenteert op 20 januari in de Amsterdamse Flex Bar haar vernieuwde maandblad. Een halfjaar geleden volgde ze boegbeeld Cisca Dresselhuys op, die na dertig jaar met pensioen ging. Iedereen is nu welkom bij Opzij: “Vrouwen van alle soorten en maten, autochtoon en allochtoon. Iedereen krijgt een kamer in het huis van het feminisme. Ook de man.” Eén van de nieuwe columnisten is politicus Nora Kasrioui. Zij gaat schrijven “over alles wat een Marokkaanse met een Brabantse tongval bezighoudt en overkomt”, aldus Van der Linden in de Volkskrant van 21 januari.
>
De eerste Mira Media Scriptieprijs 2008 wordt uitgereikt tijdens een nieuwjaarsbijeenkomst op 22 januari in De Balie in Amsterdam. Tijdens deze bijeenkomst discussiëren Bart Brouwers (hoofdredacteur van de Sp!ts), Raja Felgata (presentatrice Goedemorgen Nederland) en Aicha Marghadi (presentatrice AT5) over de verruwing van het publieke debat. De gelukkige winnaar van de scriptieprijs is Danielle van Wallinga met haar scriptie ‘De vele kleuren van het nieuws’. Ze onderzocht welke factoren van belang zijn bij het kijken van actualiteitenprogramma’s door allochtone jongeren.
>
In De Journalist deze maand een artikel over het onderzoek van Margaux Tjoeng (Hogeschool Windesheim Journalistiek). Zij onderzocht of er in Nederland belangstelling was voor een platform voor nieuwsuitwisseling tussen etnische en mainstream media. Vanuit de etnische hoek is er veel interesse, maar de mainstream media laten het afweten. Zij lopen niet warm voor nieuwsuitwisseling, zeker niet als er kosten aan zijn verbonden. Etnische media hebben vooral behoefte aan ondersteuning op het gebied van distributie, acquisitie en verdere professionalisering. Een Nederlandse versie van het New American Media (NAM) model is dan ook zeer welkom bij etnische printmedia. Dit Amerikaanse platform ontsluit nieuws vanuit migrantengemeenschappen naar andere media en vergroot hiermee het financiële draagvlak voor etnische media. Voor mainstream media kan het platform fungeren als een bron voor alternatief nieuws.
>
Actualiteitenrubriek NOVA moet een aantal beweringen uit een reportage over de Nederlandse Moslimomroep (NMO) rectificeren. NOVA heeft volgens de rechtbank onrechtmatig gehandeld door in oktober 2007 te berichten dat de NMO was overgenomen door radicale moslims en dat een aantal van hen in de gaten werd gehouden door de AIVD en banden had met radicale islamitische organisaties. De rechtbank meent dat NOVA deze beweringen niet aannemelijk heeft gemaakt. NOVA besteedde op 8 februari 2008 nogmaals aandacht aan de crisis binnen de NMO. Deze uitzending acht de rechter in haar geheel rechtmatig. Ten aanzien van de tweede uitzending zijn alle vorderingen van de NMO dan ook afgewezen.
“Vrouwen van alle soorten en maten, autochtoon en allochtoon, zijn welkom bij Opzij. Iedereen krijgt een kamer in het huis van het feminisme. Ook de man.” Hoofdredacteur Margriet van der Linden over de nieuwe koers van Opzij in de Volkskrant, 21 januari 2009
> JANUARI >>>>>>>> >
Salto, de publieke omroep van Amsterdam, heeft de zendtijd van het radioprogramma Black Community Broadcasting (BCB) ingetrokken na discriminerende uitlatingen. In een programma op Stads FM beweerde presentator Wensley Burleson dat PvdA-raadslid Peter Bals “van NSB-huize” is. Ook werden Joden in de uitzending verantwoordelijk gehouden voor de slavernij. Bals diende een klacht in bij het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI). Saltodirecteur Rudolf Buurma zoekt naar manieren om herhaling te voorkomen.
FEBRUARI >>>>>>>>> >
De radio-uitzendingen waren al in september 2008 op Radio 5 gestart, maar sinds het begin van deze maand is Dichtbij Nederland ook op televisie te zien. Elke werkdag om 17.30 uur brengt de NPS onder deze titel een multicultureel magazine met nieuws en achtergronden. Nieuws uit Nederland, maar ook met bijdragen van correspondenten in Turkije, Marokko, Suriname en de Antillen. Het programma krijgt tien weken de kans om zich te bewijzen.
>
Op 10 februari vinden er in Israël verkiezingen plaats. De EO, Joodse Omroep (JO) en NMO peilen tijdens een unieke samenwerking de stemming onder de kiezers. Live vanuit Jeruzalem maken de omroepen een talkshow met aan tafel ‘gewone’ mensen die in Israël en de Palestijnse gebieden leven. De EO, JO en de NMO willen met Live uit Jeruzalem een evenwichtig beeld neerzetten van de Israëlische verkiezingen en laten zien hoe directbetrokkenen hier tegenaan kijken. De presentatoren zijn Hadassah de Boer (JO), Abdellah Dami (NMO) en Andries Knevel (EO).
>
Journaliste Samira El Kandoussi ging in opdracht van MTNL in Marokko op zoek naar taboes rond seksuele voorlichting in de islamitische cultuur. Samira ontdekte veel problemen in de Marokkaanse gemeenschap die ontstaan door een gebrek aan communicatie over seksualiteit. In de documentaire De schaamte voorbij, die ze samen met Jalal Bouzamour maakte, zijn verschillende personen aan het woord die strijden voor meer openheid op het gebied van seksualiteit. In dagblad Metro van 10 februari een interview met Samira over haar film. De Schaamte Voorbij was in januari bij MTNL te zien.
>
Op 12 februari gaat de film ‘Slumdog Millionaire’ in première in Nederland. Deze film van de Britse regisseur Danny Boyle krijgt wereldwijd veel aandacht. De film gaat over een Indiase jongen uit een sloppenwijk die miljonair wordt door het winnen van een televisiequiz. De recensies in het Westen zijn over het algemeen lovend en de film wint acht Oscars. Maar de inwoners van de sloppenwijken van Mumbai en New Delhi zijn minder enthousiast. De makers zouden zich over de ruggen van de armen verrijken, en ook zou de film de sloppen te extreem afschilderen. De Federatie van Sloppenbewoners begon een proces tegen de makers van de film. Ze eisen dat het woord ‘Slumdog’ uit de titel verdwijnt, omdat ‘hond’ een van de ergste scheldwoorden in het Hindi is.
>
Het gratis blad Pleasure viert deze maand zijn 25e verjaardag. Dit magazine over de Caraïbische muziek en cultuur begon een kwart eeuw geleden als uitgaansagenda voor Surinaamse, Antilliaanse en Arubaanse evenementen. Inmiddels is het blad uitgegroeid tot een full colour magazine met een oplage van 39.500 exemplaren. Het blad bevat naast de uitgaansagenda ook interviews en reportages over Caraïbische en Latin muziek, dans, boeken en films. De hoofdredactrice vanaf het prille begin, Lilian van Dam, geeft het stokje dit jaar over aan haar opvolgster Jickey Traxel.
>
Er is deze maand nóg een multicultureel medium dat een kwart eeuw bestaat: MTNL. MTNL begon onder de naam Migranten TV Amsterdam met het maken van doelgroeptelevisie voor etnische groepen in Amsterdam. In 2001 ging het bedrijf samen met produc-
4
5
> FEBRUARI >>>>>>> tiebedrijf SOM Media verder onder de naam Multiculturele Televisie Nederland (MTNL). Inmiddels werken er ruim 40 mensen in vaste dienst bij MTNL en maakt het bedrijf televisieprogramma’s vanuit een intercultureel perspectief voor de vier grote steden.
"De lezer wordt meegezogen in de uitzichtloze zwerftocht van mensen wiens lot als illegalen in Nederland schrikbarend lijkt op dat van kanslozen in de Derde Wereld. Een uitmuntend journalistiek verhaal dat niets te maken heeft met clichés over allochtonen maar de marges van ónze samenleving verkent." De jury van de ASN Bank Mediaprijs over het winnende artikel ‘De Illegalencarroussel’ van Robert van de Griend
>
Het artikel ‘De Illegalencarrousel’ van Robert van de Griend wint de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra) in de categorie gedrukte media. Het artikel over het lot van illegalen in Nederland schreef Van de Griend voor Vrij Nederland. Het oordeel van de jury over ‘De Illegalencarrousel’: "De lezer wordt meegezogen in de uitzichtloze zwerftocht van mensen wiens lot als illegalen in Nederland schrikbarend lijkt op dat van kanslozen in de Derde Wereld. Een uitmuntend journalistiek verhaal dat niets te maken heeft met clichés over allochtonen, maar de marges van ónze samenleving verkent." In de categorie radio, tv en nieuwe media valt de documentaire Kruispost van Maria Mok en Meral Uslu in de prijzen. De documentaire over de dagelijkse beslommeringen op een medische hulppost in Amsterdam werd uitgezonden door de NCRV.
>
Kosmopolis organiseert in Den Haag vier maandelijkse film- en discussieavonden in Filmhuis Den Haag waar een begin wordt gemaakt met het vaststellen van een WereldFilmCanon: een lijst van films die een indringende kijk geven op uiteenlopende culturen. Tijdens deze avond promoten drie filmliefhebbers - met wortels in de centraal staande cultuur en werkzaam in de culturele, politieke, journalistieke of wetenschappelijke sector een speelfilm of documentaire die volgens hen iedereen in Nederland gezien moet hebben om de grondwaarden van die cultuur te begrijpen. Daarna mag het publiek zijn stem uitbrengen. De winnende film verovert een plek in de WereldFilmCanon. De volgende films zijn inmiddels uitverkoren: ‘Bollywood Blues’ van Rishi Chamman (Hindoestaans), ‘Leyla & Mecnum’ van Zenep Özkaya (Turks), ‘In Casablanca Angels don’t fly’ van Mohamed Asli (Marokkaans) en ‘De Noorderlingen’ van Alex van Warmerdam (Nederlands).
>
Nederland verliest deze maand een belangrijke radioman. Op 24 februari overlijdt Dave van Dijk, oud-programmamaker van de VPRO radio. Hij was gezichtsbepalend voor de opkomst van wereldmuziek in Nederland. Zijn eerste eigen programma bij de VPRO was Black Star Liner, een programma ”voor en door Surinamers, landgenoten, minderheden en de blanke medemens”. Het programma volgde de ontwikkelingen in Suriname op de voet. Dave van Dijk is 68 jaar geworden.
>
Op woensdag 25 februari wordt Nederland opgeschrikt door een vliegtuigcrash vlakbij Schiphol. Een Boeing 737 van Turkish Airlines stort vanwege een defecte hoogtemeter neer nabij de Polderbaan. Er vallen negen doden. De eerste berichten over de crash zijn door ooggetuigen verspreid via Twitter. Twitter is het eerste uur een van de belangrijkste nieuwsbronnen over de crash, totdat er journalisten ter plaatse zijn. De drie omgekomen Turkse piloten worden in Turkije als helden vereerd vanwege hun adequate handelen gezien de gegeven omstandigheden. Maar in Nederland is men kritischer over het handelen van de piloten. Ze zouden vanwege de automatische piloot te laat hebben gesignaleerd dat het vliegtuig te snel hoogte verloor.
>
De klacht van Stichting Samenwerkingsverband van Marokkanen in Nederland (SMN) tegen Sp!tsNieuws.nl wordt deze maand door de Raad van de Journalistiek gegrond verklaard. De klacht betrof een artikel van de hand van Sp!ts-journalist B. Lenssen met als kop ‘Brute straatroof door Marokkanen’, gepubliceerd op 7 november 2008. Later bleek deze straatroof door het vermeende slachtoffer te zijn verzonnen. Volgens het SMN is het zeer onterecht dat in de kop over ‘Marokkanen’ wordt gesproken, terwijl het in het artikel over ‘vermoedelijke’ daders gaat. Ook is het hier niet van belang om de etniciteit van de vermoedelijke daders te vermelden. Daar komt nog bij dat het bericht klakkeloos is overgenomen uit een andere krant, De Stentor, en dat de feiten niet op waarheid berustten. Door deze vorm van berichtgeving zijn de belangen van Marokkanen in Nederland geschaad, aldus het SMN. De Raad van de Journalistiek oordeelde dat de Sp!ts de grenzen heeft overschreden van wat binnen de journalistiek maatschappelijk aanvaardbaar is.
MAART >>>>>>>>>>> >
Deze maand bij de Wereldomroep aandacht voor acteur Ashwin Mohanpersad. Deze in Suriname geboren Nederlandse acteur maakt een sprong naar Hollywood. Hij is producent van de film ‘4th and Goal’ waarin hij ook meespeelt. De film gaat over de eerste blinde footballspeler Lennon Prince. Mohanpersad speelt de rol van Jack Parker, de beste vriend van Prince.
>
Naar aanleiding van de Diversity Show, een conferentie van de Nederlandse Publieke Omroep over diversiteit, organiseert de NPO een competitie voor het beste programmavoorstel rond diversiteit. De NPS heeft deze competitie gewonnen met een programma over voetbal in Afrika. In dit programma gaan Jan Mulder en Abdelkader Benali op reportagereis door zes Afrikaanse landen. De twee proberen het Afrikaanse continent te duiden aan de hand van voetbal. De NPS zal de serie in 2010 aan de vooravond van het WK Voetbal in Zuid-Afrika uitzenden. De werktitel luidt Wereldkampioen van Afrika.
>
Mixs Magazine maakt deze maand een doorstart. Het blad richtte zich in eerste instantie op de gehele Marokkaanse gemeenschap met speciale aandacht voor business en lifestyle. Inmiddels heeft de Novador Media Groep Mixs overgenomen en zal het blad zich specifiek gaan richten op de moderne Marokkaanse vrouw.
>
Begin deze maand veel aandacht voor de Poldermoslima Hoofddoekbrigade. Initiatiefnemer Nora El Jebli ondervond tijdens het zoeken naar een baan veel weerstand van werkgevers tegen haar hoofddoek. Ze richtte de Poldermoslima Hoofddoekbrigade op om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan. De hoofddoekbrigade organiseerde op 21 februari een conferentie in de Al Kabir Moskee in Amsterdam getiteld ‘Eerlijke kansen op de arbeidsmarkt’, ondersteund door de FNV en Stichting Art 1.
>
Ook deze maand weer aandacht voor de strubbelingen binnen de Nederlandse Moslim Omroep (NMO). Er loopt een strafrechtelijk onderzoek naar oud-NMO directeur Frank William. Hij zou gesjoemeld hebben met omroepgeld. William zelf zegt blij te zijn met het onderzoek, omdat na jaren van beschuldigingen eindelijk de waarheid boven tafel komt. Daarnaast woedt er al enige tijd een ruzie tussen enkele bestuursleden van de NMO en de voorzitter van de koepelorganisatie Stichting Verzorging Islamitische Zendtijd (SVIZ), Mohamed Sini. De SVIZ coördineert de zendtijd van de moslimomroepen NMO en NIO en verdeelt de beschikbare middelen tussen deze twee omroepbedrijven. Volgens NMObestuurslid Abderrahman Farsi is Sini niet onafhankelijk en onderhoudt hij banden met William. Het conflict leidde tot het stopzetten van de geldkraan naar de NMO door SVIZ. De NMO spande een kort geding aan, maar verloor de rechtszaak deze maand. De NMO moet nu van de rechtbank in Amsterdam de zakelijk directeur van SVIZ inzage bieden in de financiën van de omroep.
>
Op 12 maart worden de Ikea en winkels aan de Arenaboulevard ontruimd en zeven verdachten van Marokkaanse afkomst opgepakt. Dit naar aanleiding van een telefoontje dat de politie ontving waarin werd gewaarschuwd voor een terroristische aanslag. De pers duikt erop en De Telegraaf kopt groot met ‘Ontsnapt aan bomaanslag’ en de Volkskrant met ‘Amsterdam ontsnapt aan aanslag’. Volgens velen een storm in een glas water door sensatiebeluste journalistiek. Uiteindelijk blijken de verdachten niks met de vermeende aanslag te maken te hebben en worden twee dagen later weer vrijgelaten. De Marokkaanse gemeenschap reageert opgelucht maar ook verslagen en zet grote vraagtekens bij de manier van verslaggeving.
>
Deze maand haalt de Afro-omroep SME regelmatig de kranten. In Trouw op 18 maart een artikel waarin mediamaker Fred Fitz James, Carmelita Serkei van Mira Media en Forumdirecteur Sadik Harchaoui aan het woord komen over de omroep. Zij zijn alledrie positief over de omroep en vinden dat Hilversum de multiculturele samenleving slecht bedient. In nrc.next van 30 maart ook een artikel over SME en het gebrek aan diversiteit in Hilversum.
6
Foto: Stig Nygaard
7
> MAART >>>>>>>>> Volgens directeur Ed Klute van Mira Media is onder de Antillianen en Surinamers behoefte aan een eigen zwart geluid. Ruurd Bierman, bestuurslid van de NPO, geeft toe dat slechts 3 tot 4 procent van de programmamakers in Hilversum een allochtone achtergrond heeft. Zijn streven is om dit percentage op te krikken tot 10 procent.
"We willen ook een actualiteitenprogramma maken, met donkere deskundigen. Dat donkere mensen goed zijn voor comedy en gezellige feestjes weten mensen inmiddels wel." SME-voorzitter Patricia Keeldar in Trouw op 18 maart 2009
>
Eind februari melden diverse media dat jongens van Marokkaanse komaf in Gouda worden opgeleid tot tasjesdief. Met koppen als ‘Jonge Marokkanen leren voor tasjesdief’ (De Telegraaf), ‘Marokkanen worden opgeleid tot tasjesdief’ (Omroep West) en ‘Marokkaantjes in Gouda oefenen voor tasjesdief’ (Gouds Nieuwsblad) is de toon al snel gezet. Ook persbureau ANP pikt het nieuws op en produceert een bericht dat naast De Telegraaf ook door het Algemeen Dagblad, Nu.nl en de Volkskrant wordt overgenomen. De Leidse nieuwscheckers (een groep studenten journalistiek die de feiten in nieuwsberichten checkt) wilden er meer van weten en kwamen erachter dat het verhaal blijkt te zijn gebaseerd op aannames van de politie in Gouda. Agenten hebben op een parkeerplaats een incident waargenomen dat leek op een spel, maar op basis waarvan ze de conclusie hebben getrokken dat jongens aan het oefenen waren voor het bestelen van fietsers. De agenten hebben de jongens niet gesproken; de politie vermoedde op basis van hun uiterlijk dat het om jongens van Marokkaanse afkomst ging. Conclusie: de media hebben de opmerkelijke beweringen al te gemakkelijk overgenomen. Er zijn geen kritische vragen gesteld over het waarheidsgehalte van het verhaal van de Goudse politie.
>
De Nieuwscheckers brengen deze maand nog meer interessante feiten boven tafel. RTL Nieuws meldt op vrijdag 13 maart dat allochtone ouders die hun kinderen in Marokko of Turkije naar school sturen, op grote schaal frauderen met kinderbijslag. Van de Marokkaanse gezinnen zou het om 54 procent gaan, bij de Turkse gezinnen om 31 procent. Ook andere media berichten over deze ‘massale’ fraude. Deze gegevens zouden blijken uit een steekproef van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Na onderzoek van de Nieuwscheckers blijkt het te gaan om het ontvangen van dubbele kinderbijslag bij respectievelijk 3,5 procent van het totaal aantal Marokkaanse kinderen en 7,9 procent van het totaal aantal Turkse kinderen van wie de ouders Nederlandse kinderbijslag ontvangen.
>
Tijdens de behandeling van een wetswijziging van de Mediawet in de Tweede Kamer over de omroepverenigingen verzochten VVD, PvdA en D66 de regering om een onderzoek naar de positie van de zogenaamde art. 2.42-omroepen (voorheen 39f-omroepen). De partijen willen graag weten of deze omroepen op religieuze of humanitaire grondslag (onder andere de Nederlandse Moslim Omroep, Boeddhistische Omroep, Joodse Omroep, Hindoe Omroep) kunnen worden geïntegreerd bij omroepverenigingen en taakorganisaties (NOS, NPO, RVU, Teleac, e.d.).
APRIL >>>>>>>>>>> >
Op 6 april komt de 20-jarige soldaat Azdin Chadli om bij een raketaanval op Kamp Holland in Uruzgan. Chadli is van Marokkaanse afkomst maar in de berichtgeving wordt dit keer voornamelijk gesproken over de ‘Nederlandse’ soldaat Azdin Chadli (De Telegraaf: ‘Nederlandse militair omgekomen’). Martijn de Koning vergelijkt op zijn weblog Closer de berichtgeving over de dood van Chadli met de berichtgeving over het aantreden van de imams Ali Eddaoudi en Souad Aydin binnen de Nederlandse krijgsmacht. Conclusie: bij de imams wordt wel duidelijk vermeld dat het hier om mannen van respectievelijk Marokkaanse en Turkse herkomst gaat.
>
Op 12 april wordt op Nederland 2 de telefilm Coach uitgezonden. Deze film van Joram Lürsen gaat over de welgestelde Suzanne die zich schuldig voelt over haar luxe leven en zich opgeeft voor het project Coach.
> APRIL >>>>>>>>>>
8
Ze gaat de van oorsprong Marokkaanse Soukri begeleiden met zijn huiswerk en de weg in de maatschappij. Soukri blijkt goed te kunnen acteren en ze doet er alles aan om hem op de toneelschool te krijgen. Soukri verzwijgt dit voor zijn ouders die liever zien dat hij de garage van zijn vader overneemt. Als de dochter des huizes dan ook nog verliefd wordt op Soukri, slaat de twijfel bij Suzanne toe. NRC-recensent Hans Beerekamp is lovend over de film en noemt het een ontwapende en verrassende ‘screwball comedy’ (een genre uit de jaren ‘30 en ‘40 van de 20e eeuw over klasseverschillen en met scherpe dialogen en excentrieke charme).
>
>
In een nieuwe Feiten & Cijfers schetst Mira Media een beeld van het marktpotentieel van etnische groepen voor print- en online media in Nederland. Demografische gegevens, gegevens rond mediagebruik en de marktpotentie van etnisch-culturele minderheden zijn op een rijtje gezet. Hoe groot zijn deze groepen, waar wonen ze, wat is hun opleiding en van welke (online) kranten en tijdschriften maken ze voornamelijk gebruik? En hoe zit het eigenlijk met de advertentiemarkt van cultuurgebonden en multiculturele media? Aan de hand van deze gegevens krijgen mediabureaus, adverteerders en mediadistributeurs een beeld van de etnisch-culturele doelgroepen die ze nu nog vaak, onder meer door gebrek aan kennis, links laten liggen. Het Afrikaanse land Somalië is vaak in het nieuws vanwege piraterij. Somalische piraten kapen in de Golf van Aden regelmatig een westers schip en eisen losgeld. Wereldjournalisten.nl laat enkele Somalische jongeren aan het woord. Deze jongeren vinden dat er te weinig aandacht wordt geschonken aan de politieke, sociale en economische achtergronden van piraterij. Volgens de jongeren zijn er twee factoren die onderbelicht zijn in de media: de plundering van Somalische visgronden door westerse landen en de slechte economie, onder meer door de jarenlange oorlog die mensen weinig perspectief op werk en inkomen biedt.
>
De meiden van Haram zijn weer terug. Op zondag 19 april is de eerste aflevering van een nieuwe serie van vier te zien. In De meiden van Haram onderzoeken twee Hollandse meiden van Marokkaanse komaf, Soundos el Ahmadi en Khadija Massaoudi, alle issues die haram zijn. Hoe staat multicultureel Nederland tegenover alles wat onrein, verboden en taboe is?
>
Youssef Eddini is met ingang van 15 april bij de NOS in dienst als hoofd marketing & communicatie. Eddini volgt interim-manager Marc van Hal op. Daarnaast is Eddini sinds april 2008 bestuurslid van Logeion, de landelijke beroepsvereniging voor communicatie, en treedt hij sinds 2009 op als docent en communicatietrainer bij opleidingsinstituut SRM.
>
In het Haagse filmhuis vindt op 15 april een debat plaats met de makers van de documentaire ‘CRIPS Strapped ’n Strong’. De documentaire belicht het leven van een Haagse bende die voornamelijk uit Surinamers en Antillianen bestaat. De twee regisseurs, Joost van der Valk en Mags Cavan, slaagden erin om het leven van de gangleden op indringende wijze in beeld te brengen. De Crips hebben meegewerkt aan de documentaire omdat ze willen laten zien wie ze zijn. Ook zien ze de film als promotie voor hun muziek. Met de documentaire willen de makers de verschillende kanten van het gangleven laten zien en het ‘diepere wezen’ van de groep in beeld brengen. De problemen van de leden hebben allerlei oorzaken, waaronder de migratieproblematiek. De film draaide in verschillende Nederlandse bioscopen en werd op 9 september door BNN op Nederland 3 uitgezonden.
>
Deze maand verschijnt het rapport van de visitatiecommissie landelijke publieke omroep 2004-2008 onder de titel ´De publieke omroep: het spel, de spelers, het doel’. De visitatiecommissie onder leiding van de voormalige Utrechtse burgemeester Annie Brouwer-Korf heeft de prestaties van de Publieke Omroep en de afzonderlijke omroepen over de afgelopen vijf jaar onderzocht. Volgens de visitatiecommissie moet de publieke omroep een
"Je moet onderscheidend zijn. Daarvoor is een overkoepelend beleid nodig. Dat ontbreekt nu nog, dat zien de omroepen zelf ook. Er moeten gezamenlijke doelstellingen komen voor belangrijke genres, innovatie en diversiteit" Voorzitter van de visitatiecommisie Annie Brouwer-Korf in Spreek’buis, 24 april 2009
Bron: NOS
9
"De jury van de Gouden Uil mag dan vinden dat Robert Vuijsjes boek ‘swingt als een zwarte tiet’, ik ben er minder blij mee. Zijn seksistische roman ontkent mijn bestaan."
> APRIL >>>>>>>>>> kwaliteitsslag maken, met speciale aandacht voor culturele diversiteit. Er moet een overkoepelend beleid worden geformuleerd met concrete doelstellingen voor kwaliteit, innovatie en diversiteit. De commissie vindt dat de verschillende omroepen sommige bevolkingsgroepen en stromingen niet of te weinig bedient. Dat komt doordat de omroepen veelal hetzelfde doen en er dus blinde vlekken blijven. Het huidige systeem garandeert onvoldoende dat die pluriformiteit en diversiteit er wel komen, aldus de visitatiecommissie. Als dat niet verandert, moet de Raad van Bestuur meer geld en bevoegdheden krijgen ten koste van de omroepen.
>
Journalisten hebben de indruk dat tegen hen gericht geweld op straat toeneemt. Dat blijkt uit onderzoek van criminoloog Frank Bovenkerk, die in opdracht van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) onderzoek deed naar agressie tegen journalisten. Uit een enquête met 691 journalisten blijkt dat 54% wel eens fysieke agressie heeft ondervonden of ermee is bedreigd. Voor 134 journalisten zijn zulke incidenten aanleiding geweest om bepaalde wijken liever te mijden. Bovenkerk benadrukt wel dat we het gevaar niet moeten overdrijven omdat het fysieke geweld in de meeste gevallen alleen duw- en trekwerk betreft. Ook laten twee Marokkaanse jongens en een jongerenwerker uit Gouda aan de Journalist weten dat journalisten niet altijd even netjes te werk gaan in een wijk. De NVJ organiseerde een training voor journalisten om hen te leren omgaan met agressie op straat.
>
Op Koninginnedag wordt Nederland opgeschrikt door een aanslag op het Koninklijk huis. Karst Tates rijdt in zijn zwarte Suzuki Swift dwars door de mensenmenigte heen richting de Koninklijke familie die op dat moment in een bus langsrijdt. De auto komt tegen monument De Naald tot stilstand. Zeven mensen komen om het leven, waaronder de dader en een lid van de Antilliaanse dansgroep Ekspreshon Kultural uit Almere.
Anousha Nzume in de Volkskrant, 11 mei 2009
MEI >>>>>>>>>>>>> >
Het boek ‘Alleen maar nette mensen’ van Robert Vuijsje doet veel stof opwaaien. De roman over een Joodse jongen die in Amsterdam-Zuidoost op zoek gaat naar zwarte vrouwen ontvangt naast lovende recensies ook veel kritiek. Zo schrijft theatermaker Anousha Nzume in een ingezonden stuk in de Volkskrant op 11 mei dat Vuijsje met zijn roman koloniaal seksisme uitlokt. Het boek bevestigt volgens Nzume de heersende stereotypen over zwarte vrouwen. Ook schrijver Clark Accord vindt dat er in de media nog te veel stereotype beelden van zwarte Nederlanders te zien zijn. Als er al zwarte Nederlanders op televisie te zien zijn, gaat het vooral over voetbal en urban, aldus Accord in de Volkskrant van 18 mei. Succesvolle zwarte Nederlanders met een hoog intellectueel niveau zijn onzichtbaar. Daarom hebben Anousha Nzume en Clark Accord Black Ink opgericht. Black Ink is een maandelijkse talkshow vanuit Pakhuis de Zwijger in Amsterdam met als centraal thema de zwarte identiteit, gepresenteerd door Accord.
>
Vanuit de gedachte dat een brede samenwerking tussen crossmediale redacties kansen biedt om slagvaardiger te zijn in het Nederlandse medialandschap werken de redacties van het tijdschrift IS (Internationale Samenwerking, uitgegeven door NCDO), Vice Versa, Join (uitgever lokaalmondiaal) en de videoredacties van lokaalmondiaal en Mambapoint (NCRV) sinds deze maand samen in het Wereldmediahuis. De verschillende redacties blijven (juridisch) onafhankelijk van elkaar functioneren, maar verbinden elkaars journalistieke kracht en hopen zo nog betere journalistieke producties over globalisering en ontwikkelingslanden te maken. Daarnaast laat het Wereldmediahuis de betrokkenheid zien van Nederlanders, bijvoorbeeld via eigen ontwikkelingsprojecten.
> MEI >>>>>>>>>>>> >
De documentaire ‘Jack, the Balkans and I’ van Sergej Kreso ontvangt deze maand een speciale onderscheiding op het Gdnsk Doc Filmfestival in Polen. ‘Jack, the Balkans & I’ vertelt het verhaal van de Congolees-Belgische muzikant Jack Roskam die in de jaren ’70 in Joegoslavië gaat wonen. Daar speelt hij in een populaire lokale band, totdat de beruchte oorlog uitbreekt. Jack, pacifist, moet noodgedwongen zijn gitaar omruilen voor een Kalashnikov. Nu, jaren later, reflecteert hij op die periode samen met de Bosnische regisseur. Sergej Kreso is naast regisseur ook journalist en levert onder andere bijdragen aan Wereldjournalisten.nl.
>
Tjitske Lingsma heeft de Dick Scherpenzeel Prijs gewonnen met het boek ‘Het verdriet van Ambon – Een geschiedenis van de Molukken’. Lingsma biedt een unieke kijk op de geschiedenis vanuit het Moluks perspectief. Volgens de jury is vanaf de eerste bladzijde al duidelijk dat hier iemand aan het woord is die kan schrijven. De prijs bedraagt tienduizend euro. De aanmoedigingsprijs van duizend euro is gewonnen door Cas van Kleef, met zijn boek 'Cas redt de wereld'.
>
Op 21 mei gaat de Marokkaanse speelfilm ‘Casanegra’ in première in Nederland. ‘Casanegra’ gaat over de vriendschap tussen jongeren en de dromen die zij koesteren, maar laat ook een gitzwarte kant zien van Marokko: criminaliteit, armoede, prostitutie en drankmisbruik. De film zorgde in Marokko voor veel ophef onder orthodoxe bezoekers. Deze hadden vooral kritiek op het vulgaire taalgebruik van de acteurs en het negatieve beeld van Marokko. Maar volgens veel jongeren laat de film voor het eerst een beeld zien van de werkelijkheid in Marokko.
>
Op 26 mei overlijdt op 57-jarige leeftijd de Surinaamse journaliste Ingrid de Vlugt na een lang ziekbed. De Vlugt werkte vele jaren bij de Surinaamse Televisie Stichting, de STVS, later als persvoorlichter bij Suralco en de laatste jaren ook bij Tien Minuten, het Surinaamse Jeugdjournaal. Ook voor de Nederlandse media was ze actief, zoals voor het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), het NPS-programma Zorg & Hoop en voor de Wereldomroep.
>
In Trouw op 28 mei een artikel over het moeilijk te meten kijk- en luistergedrag van etnisch-culturele minderheden. Verschillende media-onderzoekers laten weten dat deze groepen vanwege cultuurverschillen minder bereid zijn om mee te werken aan metingen. Zo willen ze bijvoorbeeld niet dat er “aan hun tv wordt geknutseld”, aldus Yolanda Schothorst van Bureau Veldkamp. Of allochtone vrouwen willen geen mannelijke onderzoekers over de vloer. Verder zijn metingen lastig omdat allochtone Nederlanders vaak veel mensen op bezoek hebben, die allemaal aangemeld moeten worden voor de meting, zegt Bas de Vos van Stichting Kijk- en Luisteronderzoek. Volgens De Vos kijken niet-westerse allochtonen ook liever naar zenders uit het thuisland. De onderzoeksbureaus zoeken naar een geschikte methode om continu het kijk- en luistergedrag van etnisch-culturele groepen te meten. Nu gaat het nog voornamelijk om adhoc onderzoek. Mira Media laat in een reactie met de titel De allochtoon bestaat niet weten dat er niet zonder meer van uit moet worden gegaan dat Nederlanders met een cultureel diverse achtergrond voornamelijk van media uit het land van herkomst gebruik maken. Deze groepen zijn onderling én intern erg verschillend en daarbij ook hun mediagedrag. Mira Media heeft geen pasklare oplossing voor de problemen rond het meten van het kijk- en luistergedrag van etnisch-culturele minderheidsgroepen. Wellicht moeten onderzoeksbureaus meer gebruik maken van beschikbare expertise. Alleen door het delen van kennis en inzichten kan een goede vorm voor mediagebruiksonderzoek onder etnisch-culturele groepen worden gevonden.
10
11
"Omroepen zouden elkaar veel meer kunnen inspireren en van elkaar kunnen overnemen."
JUNI >>>>>>>>>>>> >
Naast Marokkaanse films in Nederland (zoals bijvoorbeeld ‘Casanegra’) zijn er ook Nederlandse films in Marokko te zien. Films als Alibi, Alles is Liefde en Dunya & Desie worden in theaters in vier steden (Azemmour, Al Hoceima, Nador en Oujda) vertoond om een beeld te geven van de Nederlandse cultuur en een dialoog met het Marokkaanse publiek aan te gaan. Alle films zijn Arabisch ondertiteld. Het is de derde keer dat de Nederlandse ambassade in Marokko de Nederlandse filmweken organiseert in samenwerking met het Centre Cinematographique Marocain (CCM) en het Marokkaanse ministerie van Cultuur.
>
In Trouw op 10 juni een artikel over het fotograferen van moslima’s. Sommige moslima’s weigeren vanuit geloofsovertuiging om zich door een mannelijke fotograaf te laten fotograferen. Volgens orthodoxe moslims zijn niet-erotisch geladen contacten tussen man en vrouw namelijk niet mogelijk, als zij geen familie zijn van elkaar. Persbureau GDP handelt hier al naar door bij voorbaat een vrouwelijke fotograaf te sturen naar een fotoshoot met moslima’s. Ook fotograaf Joost van den Broek van de Volkskrant houdt er rekening mee. Van den Broek weegt af of een foto persoonlijke gevolgen heeft voor een vrouw. Levert het haar problemen op, dan moet het beeld een groter doel dienen, zoals het willen veranderen van de beeldvorming van moslima’s.
>
Meer dan de helft van het aantal gemelde discriminerende uitingen op internet was vorig jaar gericht tegen moslims, Marokkanen en Turken. Dat stelt het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) in zijn jaarverslag. In totaal kwamen er 899 meldingen bij de organisatie binnen. Hiervan waren er 524 gericht op moslims, Marokkanen en Turken. Ook antisemitisme blijft volgens de organisatie een probleem. Vroeger werden anti-Joodse uitlatingen vooral gevonden op extreemrechtse sites, maar tegenwoordig zijn ze ook veel op normale interactieve pagina’s te vinden. Discriminerende teksten komen vooral voor op nieuwssites waar lezers kunnen reageren. Nieuwsberichten waarin nationaliteiten van betrokkenen worden vermeld, leiden tot veel beledigende reacties. Het percentage uitlatingen dat op verzoek van het MDI is verwijderd, is dit jaar licht gestegen naar 92 procent. Het MDI spoort moderators aan om zelf actief te zijn in het verwijderen van discriminerende teksten.
>
Omroepen kunnen door intensievere samenwerking op het gebied van innovaties meer (allochtone) jongeren bereiken. Dit zegt Mohammed El Aissati deze maand in Spreekbuis. El Aissati is projectleider nieuwe media bij de IKON en voorzitter van de site Maroc.nl. Zo heeft de IKON-jongerensite Krux.nl in samenwerking met Maroc.nl een unieke voice- en videochat bedacht. Ook stond El Aissati aan de basis van het project Raprace.nl. Via hun eigen webcam kunnen jongeren hier raps opnemen, online zetten en met elkaar in discussie gaan. Volgens El Aissati zouden de omroepen veel van elkaar kunnen leren en overnemen. De IKON wil dan ook graag zijn kennis en ideeën met andere publieke omroepen delen.
>
Deze maand verschijnt het boek ‘V.V. Barça’ van Cyril Rosman. Het is een journalistiek verslag met verhalen en interviews van deze voetbalclub uit Breda met voornamelijk Marokkaanse spelers. Als nieuwkomer in het Brabantse clubvoetbal werd V.V. Barça niet met open armen ontvangen. Voetbalwedstrijden liepen vaak uit op geweld tussen fans en speler. Cyril Rosman sloot zich aan bij de club om meer over het bestuur en de spelers te weten te komen. Hij ondervond dat de spelers veel te maken krijgen met vooroordelen, maar zelf ook een kort lontje hebben.
>
Het conflict bij de moslimomroepen kosten tonnen aan publiek geld, zonder dat er één programma van is gemaakt. Alleen al de advocaten in twee rechtszaken hebben sinds november 2007 bijna twee ton gekost. Vier van de negen bestuursleden van de Stichting Verzorging Islamitische Zendtijd (SVIZ) zijn al het geruzie binnen het bestuur van SVIZ zat en zeggen het vertrouwen in voorzitter Mohamed Sini op. De onafhankelijke koepelorganisatie SVIZ werd opgericht om de twee ruziënde moslimomroepen Nederlandse Moslim
Mohammed El Aissati in Spreekbuis’, 17 juni 2009
> JUNI >>>>>>>>>>>
12
Omroep (NMO) en de Nederlandse Islamitische Omroep (NIO) nader tot elkaar te brengen, maar is inmiddels zelf ten prooi gevallen aan ruzie. De SVIZ kreeg van de Commissie Integriteit Publieke Omroep een waarschuwing omdat sommige bestuursleden ongeoorloofde dubbelfuncties bekleden.
>
>
Etnisch-culturele minderheden nemen de laatste jaren steeds vaker deel aan cultuuruitingen, al blijft het verschil met autochtone Nederlanders groot. In de periode 19952007 gingen vooral meer Surinamers en Antillianen dan voorheen naar musea (van 21% naar 26%), ballet (van 3% naar 6%) en de bioscoop (van 57% naar 65%). Dit blijkt uit een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau, getiteld Cultuurbewonderaars & cultuurbeoefenaars, dat op 7 juni verschijnt. In het rapport geven de onderzoekers Andries van den Broek, Jos de Haan en Frank Huysmans een beeld van de ontwikkelingen in de cultuurdeelname sinds het midden van de jaren '90. Het onderzoek omvat zowel de actieve deelname (het maken van kunst) als de passieve deelname (het bezoeken van cultuur). Opvallend is dat het bioscoopbezoek onder etnisch-culturele minderheden groter is dan onder autochtone Nederlanders, vooral onder Surinamers en Antillianen. Turken en Marokkanen gaan de laatste jaren vaker naar de bioscoop, mogelijk door het succes van films als Shouf Shouf Habibi en het Schnitzelparadijs waarin culturele verschillen op de korrel werden genomen. Op 26 juni schrikt de wereld op door het plotselinge overlijden van de ‘king of pop’ Michael Jackson. Zijn grote schare trouwe fans rouwt massaal om hun idool. Tijdens de soulvolle herdenkingsdienst in het Staples Center in Los Angeles zijn Brooke Shields en gitarist John Mayer de enige blanken die optreden. Dit ondanks het feit dat het werk van Jackson gedurende de avond door velen werd geroemd vanwege het samenbrengen van verschillende culturen, religies en afkomsten. Het was alsof Jackson tijdelijk was uitgeleend aan de wereld en weer ingelijfd werd in de zwarte gemeenschap waar zijn culturele wortels uiteindelijk toch lagen. De wereld van gospel en soul.
>
Op zaterdag 27 juni organiseert Mira Media weer een netwerktraining voor etnische mediaprofessionals in de Plantage in Amsterdam. Onder de noemer diVERS TALENT kunnen deelnemers kiezen uit drie workshops: ‘De kracht van netwerken’ door Patricia Zebeda, ‘Creeër je eigen kansen’ door Anousha Nzume & Clark Accord en ‘Van idee naar synopsis’ door Eveline Verwoerd. Na de workshop kan er weer volop genetwerkt worden tijdens de mediaborrel.
>
MTNL geeft haar werknemers de kans om Keti Koti (1 juli) te vieren zonder dat zij daarvoor een aparte vrije dag moeten opnemen. Werknemers mogen in de toekomst ook feesten herdenkingsdagen als Divali, Suikerfeest en Jom Kipoer omruilen met een christelijke feestdag. MTNL heeft voor het overgrote deel werknemers in dienst met een etnisch-culturele achtergrond. Keti Koti is een begrip onder Surinamers en Antillianen in Nederland. Letterlijk betekent het ‘Het verbreken van de ketenen’. Het symboliseert de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863 in de toenmalige koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen.
JULI >>>>>>>>>>>>> >
Kamerfracties van CDA en PVV zijn het oneens met het plan van staatssecretaris Heemskerk (Economische Zaken) om het bereik van radiozender FunX per 2011 uit te breiden van vier naar dertig grotere steden in Nederland. Volgens de partijen moet daar geen kostbare frequentie voor benut worden, omdat anders lokale en regionale zenders tekortkomen. Joop Atsma (CDA) voegt toe dat FunX zich toch meer wil richten op internet.
"Westerse media zijn geneigd om populistisch, stereotiep en zwart-wit over de islam te berichten. Een ernstig probleem is een gebrek aan kennis over de islam. Mensen die die kennis wél hebben worden niet serieus genomen en te weinig aan het woord gelaten." CIDT-directeur Jielis van Baalen in Trouw, 13 juli 2009
13
"Bij Sp!ts vinden we dat onze lezers zo breed mogelijk geïnformeerd moeten worden. Dus ook als het om een Turkse man gaat."
> JULI >>>>>>>>>>> >
Mediashakers viert deze maand zijn eerste verjaardag. Dit bemiddelingsbureau voor de media onderscheidt zich van andere media-intermediairs vanwege zijn specifieke netwerk en expertise op het gebied van diversiteitsmanagement binnen mediaorganisaties.
>
NPS en NPO (Nederlandse Publieke Omroep) streven naar een doorstart van het tv-actualiteitenprogramma Dichtbij Nederland. Dat hebben beide partijen afgesproken. Het programma werd tussen 2 februari en 10 april 2009 op weekdagen uitgezonden op Nederland 1. Welke vorm het nieuwe programma krijgt, is nog niet bekend. Ook de titel, lengte en frequentie liggen open, maar zeker is dat het programma niet meer op dagelijkse basis terugkeert. De NPS gaat een voorstel uitwerken voor het nieuwe programma. Uitgangspunt blijft, volgens eindredacteur Frans Jennekens, dat het een nieuwsprogramma moet zijn met aandacht voor ontwikkelingen in Nederland, de Antillen, Suriname, Turkije en Marokko. Het streven is om vanaf begin 2010 te starten. Het radioprogramma Dichtbij Nederland (Radio 5) en de bijhorende website behouden voorlopig hun titel en blijven onveranderd in de lucht.
>
De NPO schort de samenwerking op voor wat betreft de masteropleiding Journalistiek in een Crossmediale Nieuwsomgeving aan de Media Academie. In 2008 en 2009 kocht de NPO 28 arbeidsplaatsen in die bedoeld waren voor mensen met een bi-culturele achtergrond. De opzet was de afgestudeerden een plek te geven op de redactie bij een publieke omroep. De NPO wilde meer diversiteit in de redacties brengen. Het wordt nu aan de afzonderlijke omroepen overgelaten om opleidingsplaatsen in te kopen. Reden voor het opschorten zijn de bezuinigingsmaatregelen bij de omroep. De NPS denkt er nu over om autochtone journalisten op de redacties een training in interculturele competenties te geven. Later deze maand wordt bekend gemaakt dat de Media Academie failliet is en de 26 medewerkers moeten vertrekken. In augustus wordt de Media Academie overgenomen door het commerciële opleidingsinstituut Twice. Ook Bureau Mediastages maakt een doorstart.
>
Volgens intercultureel theoloog Jielis van Baalen missen westerse media kennis van de islam. Daarom berichten ze veel te rellerig over deze religie. Als directeur van het Center for Intercultural Dialogue and Translation (CIDT) in Caïro wil hij de beeldvorming verbeteren. Het centrum is opgericht om het Westen meer inzicht te geven in de Arabische wereld, om vooroordelen tussen moslims en christenen te verminderen en de beeldvorming tussen beiden te verbeteren. Het CIDT houdt een databank bij met naar het Engels vertaalde artikelen uit Egyptische en Arabische kranten. Van Baalen wil een journalistiek trainingscentrum opzetten waar westerse journalisten zich kunnen verdiepen in de Arabische wereld en de islam.
Online hoofdredacteur van Sp!ts, R. den Outer op nieuws.mtnl.nl
AUGUSTUS >>>>>>>> >
'Turken boos om belletje trek', kopt de Sp!ts op maandag 2 augustus. De krant had het bericht overgenomen van BN/DeStem die eerder schreef over een Turkse man die door een buurtbewoner was mishandeld nadat hij had geklaagd over diens belletje trekkende kinderen. Henk den Ridder, schrijver van het oorspronkelijke artikel in BN/DeStem, legt aan MTNL uit dat in zijn stuk het accent lag op het voorval dat een 73-jarige Turkse man uit Zevenberger in elkaar is geslagen. Sp!ts doelt op iets heel anders, namelijk dat de Turken in Zevenberger boos zijn om belletje trek. ”We hebben het artikel van BN/De Stem inderdaad overgenomen. Zoiets gebeurt wel vaker”, zegt online hoofdredacteur van de Sp!ts R. den Outer tegen MTNL Nieuws. Of vermelding van de afkomst van de man achterwege had moeten blijven omdat het niets toevoegt aan het artikel, betwijfelt Outer. Ook al heeft hij maandag meerdere racistisch getinte reacties van de Sp!tswebsite moeten verwijderen. “Bij Sp!ts vinden we dat onze lezers zo breed mogelijk geïnformeerd moeten worden. Dus ook als het om een Turkse man gaat.'”
> AUGUSTUS >>>>>>> >
Op 6 augustus wordt bekend dat MTNL-directeur Bart Römer per 1 november de functie van netmanager van Nederland 2 gaat bekleden. Daarnaast wordt hij verantwoordelijk voor de coördindatie van het kunst- en cultuurbeleid bij de drie publieke televisienetten. Römer startte in 2006 als hoofdredacteur en algemeen directeur bij MTNL.
>
Dinsdag 11 augustus start de derde reeks van het succesvolle zomerprogramma Tante in Marokko (RVU/MTNL). Voor het eerst trekken presentatoren Maxim Hartman en Lamia Abbassi Marokko in. Het eerste jaar verbleven Hartman en Abbassi nog uitsluitend op een Spaanse parkeerplaats waar veel Marokkanen een tussenstop maakten tijdens hun reis naar Marokko. In het tweede jaar gingen ze een stapje verder door mee te reizen op de ferry van Algeciras naar Tanger. Dit jaar gaan ze nóg een stap verder: ze reizen met sommige vakantiegangers mee naar hun vakantiebestemming in Marokko. In de steden Tanger en Tetouan, waar veel Marokkaanse Nederlanders in de zomer vertoeven, maken ze kennis met zowel modern als authentiek Marokko.
>
De NCRV lanceert op 25 augustus een nieuwe huisstijl en de campagne ‘Samen op de wereld’. “Samen op de wereld is een pleidooi voor een tolerantere samenleving, waarin verschillen tussen mensen worden erkend en geaccepteerd”, aldus de NCRV. “Onze nieuwe koers sluit aan bij de traditie die onze omroep al 85 jaar kenmerkt en waarin ‘respect’ de kern blijft. Wij zien dat veel mensen iets voor elkaar willen betekenen en betrokken zijn bij de wereld waarin we leven. Wij willen als NCRV staan voor een maatschappelijk betrokken organisatie, die dichtbij mensen staat en burgers een stem geeft”, zo zegt de omroep. De nieuwe huisstijl en campagne van de NCRV zijn een vervolg op de eerder ingezette verjonging in de programma's, waarbij diverse oude presentatoren zoals Aart Zeeman uit beeld verdwenen.
>
Schrijver Abdelkader Benali gaat volgend voorjaar een nieuw boekenprogramma presenteren. De voorlopige titel van de zesdelige serie is De schrijver en de stad. Aan de hand van beschrijvingen en ontmoetingen met levende en dode schrijvers geeft De schrijver en de stad een uniek beeld van zes Nederlandse en Vlaamse steden die een belangrijke rol speelden in de literatuur.
>
Het Rotterdamse stadsbestuur ontslaat op 18 augustus moslimfilosoof Tariq Ramadan. Ramadan heeft volgens het college zijn geloofwaardigheid als integratieadviseur verloren. De reden is dat Ramadan wekelijks een discussieprogramma presenteert op de Iraanse zender Press TV, die wordt gefinancierd door het omstreden regime in Teheran. Ramadan is sinds twee jaar als integratieadviseur verbonden aan de gemeente Rotterdam. Drie oppositiepartijen (Leefbaar, VVD en SP) drongen vorige week al aan op het ontslag van Ramadan. Het aanblijven van de Zwitsers-Egyptische islamoloog was voor de VVD in april reden het college te verlaten. Ook in de Tweede Kamer drong het CDA aan op zijn vertrek. Coalitiepartij PvdA stelde dat zijn geloofwaardigheid “zeer ter discussie” staat.
SEPTEMBER >>>>>>> >
Op dinsdag 1 september houdt prof. dr. Meindert Fennema in De Rode Hoed in Amsterdam de eerste H.J. Schoo-lezing, getiteld ‘Geldt de vrijheid van meningsuiting ook voor racisten?’ De lezing is ingesteld door het weekblad Elsevier, ter nagedachtenis aan voormalig hoofdredacteur H.J. Schoo (1945-2007). Fennema is sinds 2002 hoogleraar migratie en etnische studies aan de Universiteit van Amsterdam. Hij gaat tijdens de lezing uitvoerig in op de geschiedenis van de vrije meningsuiting en de vraag of die aan zekere (juridische) regels moet zijn gebonden en zo ja, welke. Elsevier schrijft in een verslag op haar website dat Fennema constateert dat de bestaande wetgeving en de begrippen waar die om draait – ‘racisme’, ‘haat zaaien’, ‘groepsbelediging’ – failliet is. Zij leidt tot willekeur en ook tot een onaanvaardbare inperking van het politieke debat. Maar zonder regels kan de menings-
14
Bron: NCRV
15
> SEPTEMBER >>>>>> uiting ook weer niet, stelt Fennema. Aan het slot van zijn betoog formuleert hij drie ‘toegangsregels’ voor het publieke debat. Deze toegangsregels zijn: 1) Niet aanzetten tot geweld. 2) Niet oproepen tot uitsluiting van burgers van het debat en de besluitvorming. 3) Het erkennen van de tegenstander als mens.
"Verhalen over het dagelijks leven en gebeurtenissen in de buurt kunnen ook heel goed door bewoners zelf in beeld gebracht worden. Soms gaan de verhalen over problemen, maar veel vaker gaat het over positieve dingen."
>
Op zondag 6 september ontvangt de Amsterdamse wethouder Lodewijk Asscher het kinderboek ‘Hier woon ik – Marokko’ uit handen van actrice, stand-up comedian en presentatrice Soundos el Ahmadi. ‘Hier woon ik- Marokko’ is een lees- en doeboek waarbij de NederlandsMarokkaanse Sara op vakantie gaat bij de Marokkaanse Omar. Onderweg leert Sara alles over eten, wonen, school en spelletjes in Marokko. ‘Hier woon ik-Marokko’ is onderdeel van een kinderboekenserie. De speelse boeken zijn bedoeld om kinderen in andere landen op geheel eigen wijze over hun leven te laten vertellen. De boeken bieden westerse kinderen een onbevangen blik op het leven van leeftijdgenootjes op andere plekken op aarde.
>
Het Surinaamse 10 Minuten Jeugdjournaal heeft de Unicef 2009 ICDB prijs gewonnen voor de regio Amerika en het Caraïbisch gebied. Het speciale kinderjeugdjournaal maakt het nieuws van alledag toegankelijk voor kinderen. De onderwerpen zijn licht verteerbaar en ingewikkelde zaken worden helder uitgelegd. Het 10 Minuten Jeugdjournaal bestaat in oktober vijf jaar. Sinds het begin zijn de uitzendingen te zien op de Surinaamse zenders STVS en ABC. In Nederland is het jeugdprogramma te zien op AT5. Het 10 Minuten Jeugdjournaal is onderdeel van het Kids News Network; een samenwerking van jeugdjournaals over de hele wereld die opgezet zijn door stichting Free Voice in Nederland. Momenteel coördineert '10 Minuten' samen met Free Voice een nieuw jeugdjournaal op de Nederlandse Antillen en Aruba, met de naam 'Caribbean Kids News'. De eerste uitzending vindt plaats op 14 september op Tele Curaçao.
>
Droomland is een serie over de reis van een groep jonge Marokkanen uit Den Bosch naar Marokko. Ze gingen op zoek naar hun roots en zichzelf. Omroep Brabant reisde met hen mee en maakte de zevendelige serie Droomland, tussen Den Bosch en Casablanca. Droomland is vanaf zondagavond 13 september zeven zondagavonden te zien op Omroep Brabant TV.
>
Mitros, gemeente Utrecht en RTV Utrecht hebben het initiatief genomen om in Utrecht wijktelevisie te realiseren. Vanaf woensdag 16 september start U in de Wijk in Kanaleneiland en Overvecht. De redacties, bestaande uit wijkbewoners, trekken er iedere week op uit om verhalen uit de eigen wijk vast te leggen. Gewapend met camera en microfoon gaan de groepen bewoners uit Overvecht en Kanaleneiland op pad. “Dit levert een verrassend ander beeld op dan wat we normaal horen, zien en lezen in de landelijke media. Het maken van televisie is niet langer alleen iets voor professionals met dure apparatuur”, stellen de initiatiefnemers. “Verhalen over het dagelijks leven en gebeurtenissen in de buurt kunnen ook heel goed door bewoners zelf in beeld gebracht worden. Soms gaan de verhalen over problemen, maar veel vaker gaat het over positieve dingen. In eigenzinnige programma’s laten zij het echte gezicht van hun wijk zien. Een wijk waar hard gewerkt wordt om van binnenuit het tij te keren.”
>
De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) presenteert deze maand haar nieuwe programmering. Mira Media scande het nieuwe televisieseizoen op multiculturaliteit. Wat blijkt? Er zijn negen nieuwe multiculturele programma’s of films te zien op de publieke zender het komende seizoen. Afscheid wordt er genomen van onder meer Shouf Shouf de Serie en Het Schnitzelparadijs, maar er is wel plek voor het nieuwe satirisch programma Harirah. Van de negen nieuwe programma’s of films zijn er vijf wekelijks te zien, de andere vier zijn eenmalige uitzendingen. Het aantal wekelijkse multiculturele programma’s dat de NPO uitzendt, is sterk verminderd in vergelijking met het vorige seizoen. Toen werden er tien nieuwe programma’s gemaakt, waarvan negen wekelijks op de buis verschenen. Opvallend is wel het doorzetten van de toename van het aantal presentatoren met een etnisch-culturele achtergrond, overigens vooral in jongerenprogramma's.
Initiatiefnemers van ‘U in de Wijk' in een persbericht van RTV Utrecht
> SEPTEMBER >>>>>> >
Op 24 september gaat de Nederlandse film Carmen van het Noorden in première op het Nederlandse Film Festival. De van oorsprong Surinaamse Sanguita Akkrum schittert als de mooie Carmen die een Nederlandse politieman (Tygo Gernandt) het hoofd op hol brengt. In de film speelt hiphopmuziek een grote rol.
>
De documentaire Leyla en Mecnun in den vreemde van Zeynep Özkaya doet mee aan de Filmprijs van de Stad Utrecht van het Nederlands Film Festival (NFF), de prijs voor beste debuutfilm. De film gaat over de impact van migratie op de relatie van haar ouders. Het idee voor Leyla en Mecnun in den vreemde ontstond toen ze rondslingerende cassettebandjes in Turkije vond. Het bleken de cassettebandjes te zijn uit de jaren tachtig die haar ouders elkaar hadden gestuurd. Haar vader werkte toen in Nederland als gastarbeider en het gezin bleef aanvankelijk achter in Turkije. Op de cassettebandjes zongen ze liedjes voor elkaar en spraken liefdevolle teksten uit. Op 23 september werd bekend dat niet Özkaya maar Bas Berkhout de prijs heeft gewonnen voor zijn film Weet ik niet zo goed, over zangeres Roos Rebergen.
>
Fatima Akgul heeft met haar scriptie 'Hoe bericht het NOS Journaal over de multiculturele samenleving?' de Scriptieprijs van De Journalist gewonnen. Fatima, voormalig studente journalistiek aan de Fontys Hogeschool Tilburg, moet haar prijs op het gebied van HBOscripties delen met Karin de Geest (Christelijke Hogeschool Ede) die een scriptie schreef over de verantwoordelijkheid van de parlementaire pers. De scriptie van Fatima Akgul is volgens de jury “boeiend, goed gepresenteerd, één van de beter geschreven scripties.” Het geeft “stof tot nadenken” en “behandelt een moeilijk vraagstuk, waarmee iedereen worstelt.” De Scriptieprijzen worden zaterdag 26 september uitgereikt tijdens de Nacht van de Journalistiek in Utrecht.
>
>
Communicatie is over het algemeen een weinig doordacht aspect van campagnes tegen racisme of voor multiculturele tolerantie en dialoog, constateert promovendus Floris Müller. Müller deed onderzoek naar verschillende communicatiecampagnes tegen racisme van de Gemeente Amsterdam. Hij promoveert op 24 september aan de Universiteit van Amsterdam. Müller onderzocht twee dingen: wat mensen van verschillende achtergronden onder racisme verstaan, en de werking van communicatiecampagnes tegen racisme en voor multiculturele tolerantie en dialoog. Hij is positief over de inzet van soaps in het stimuleren van tolerantie tussen verschillende etnische groepen. Als voorbeeld noemt hij de AT5-soap Westside. De karakters worden op een persoonlijke manier neergezet en omdat bijna de helft moslim is, wordt het voor de kijker makkelijker om zich met een moslim te identificeren. Een opmerkelijke bevinding is dat witte Nederlandse kijkers van Westside zich hierdoor minder bedreigd gaan voelen door etnische minderheden.
16
Bron: NVJ
"Communicatie tussen personen wordt pas echt interessant wanneer geijkte multiculti-discussies overstegen worden en mensen gaan praten over wat ze persoonlijk in hun eigen leven voor dilemma’s ervaren." Floris Müller, promovendus Universiteit van Amsterdam
De NVJ en Mira Media organiseren op woensdag 30 september in de Utrechtse Hogeschool voor Journalistiek het debat Kleurrijk Hilversum. De discussie ging over de vraag waarom er zo weinig journalisten met een multiculturele achtergrond werkzaam zijn in Hilversum. Dat redacties weinig divers zijn was niet te merken aan de kleurrijke opkomst: een zaal vol gedreven studenten en journalisten die graag wilden praten over het diversiteitsbeleid bij omroepen. Journalisten met een allochtone achtergrond kunnen de witte bolwerken die veel redacties nog zijn, enorm verrijken. Maar, vinden sommigen, ze willen geen Bijlmer- of Slotervaart-spokesman zijn. Deze tweestrijd is voelbaar bij iedere gekleurde journalist in de zaal. Enerzijds zijn ze trots op de kennis die ze hebben door hun afkomst, anderzijds willen ze in de eerste plaats worden gezien als een goede journalist.
17
O K TO B E R > > > > > > > > > >
Omroepen die in hun bestaande programma’s of personeelsbestand een betere afspiegeling van de Nederlandse samenleving willen bereiken, kunnen hiervoor budget aanvragen bij de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Dit staat beschreven in het zogenaamde Stimuleringsplan Representatie Programmering. De NPO wil op deze manier concrete acties voor een betere representatie stimuleren. Het plan kent een competitie-element, waarbij alleen de beste ideeën worden gehonoreerd. Van de omroepen wordt verwacht dat ze zelf ook een financiële bijdrage leveren. De NPO vindt het belangrijk dat omroepen niet alleen de redactie van het betreffende programma bij het plan betrekken, maar ook sleutelfiguren binnen hun organisatie, zoals directieleden en hoofdredacteuren. In totaal is voor de gezamenlijke plannen 1 miljoen euro beschikbaar gesteld. Omroepen kunnen tot en met 15 november 2009 aanvragen indienen.
>
Het Commissariaat voor de Media heeft dertien aanvragen ontvangen van kerkgenootschappen en genootschappen op geestelijke grondslag voor het verzorgen van mediaaanbod op kerkelijk of geestelijk terrein voor de periode van september 2010 tot december 2015. Bij zes van de dertien aanvragen gaat het om de huidige zendgemachtigden die hun activiteiten willen voortzetten. Er zijn vijf aanvragen van moslimomroepen binnengekomen waaronder van de Moslim Omroep Nederland (van Radi Suudi) en Stichting Academica Islamica/OUMA (van Mohamed Cheppih). Hiervan wordt er slechts één toegelaten. Verder doen twee nieuwe stromingen een poging om een plekje binnen het publieke bestel te bemachtigen: de Stichting Afro-Caribische Levensbeschouwing & Spiritualiteit en De Enige en Universele Rokerskerk van God. Het Commissariaat neemt voor 1 januari 2010 een besluit over de toewijzing van de zendtijd.
>
De Nederlandse Moslim Omroep (NMO) en de Nederlandse Islamitische Omroep (NIO) vragen niet opnieuw zendtijd aan voor de periode 2010-2015 als gevolg van de interne conflicten. Daarmee heffen ze zichzelf op. Mustafa Arab van de NIO kijkt met gemengde gevoelens terug op de ontknoping van de bestuurlijke onmin tussen de twee moslimomroepbesturen. Het samenzetten in één bestuur van bestuursleden uit twee rivaliserende koepelorganisaties was indirect de bijl aan de wortel leggen, vertelt hij aan Wereldjournalisten.nl. “De splitsing was geen punt”, zegt Arab, “maar op bestuurlijk niveau was de splitsing niet te beheren. In 2007 wist men al dat de twee koepels niet door één deur konden. Maar ze moesten samenwerken, terwijl er bij de christelijke omroepen ook verschillende zendgemachtigden bestaan. Het werd een gedwongen huwelijk.”
>
Op 8 oktober zendt de NPS op Nederland 2 de documentaire De Nieuwe Elite uit, over ‘het zwartste gymnasium van Nederland’. Regisseur en NOVA-verslaggever Mirjam Bartelsman volgt samen met cameravrouw Meral Uslu een schooljaar van zes leerlingen op het Erasmiaans Gymnasium in Rotterdam. Op het ‘Erasmiaans’ heeft ruim 20 procent van de leerlingen een niet-westerse achtergrond. De documentaire laat zien wat deze school uniek maakt.
>
Hoe zou Nederland eruit zien zonder Marokkanen? In de korte film Kop of Munt die op 20 oktober via www.munt.nu wordt gelanceerd, geeft MUNT op ludieke wijze antwoord op deze vraag. De film laat zien dat de vuilnis niet meer wordt opgehaald, de kranten niet meer bezorgd en de kapper om de hoek is er ook niet meer. MUNT is een initiatief van een groep Marokkaans-Nederlandse jongeren en wil de negatieve commotie omtrent Marokkaanse Nederlanders eens vanuit een andere kant belichten. Ze willen met de film laten zien dat Marokkaanse Nederlanders een integraal onderdeel van onze samenleving vormen en dat een groot gedeelte van Nederland zich niet herkent in de hysterie rondom ‘Marokkanen’.
>
Dit najaar stelt PVV-kamerlid Martin Bosma meerdere kamervragen aan minister Plasterk over de naar zijn mening “islampropaganda” van de publieke omroep. Hij heeft kritiek op een uitzending van de peuterserie Het Zandkasteel waarin het Suikerfeest aan bod komt. Bosma vindt het kinderprogramma ''Islampropaganda van de staatsomroep gericht op peuters.'' Daarnaast wil de PVV van minister Plasterk weten waarom in het liedje ‘Baklava
> O K TO B E R > > > > > > > >
18
of rijstevla’ van Kinderen voor Kinderen 27 keer “Allah Akbar” (Allah is groot) wordt gezongen. Het liedje uit 1993 was te zien in een compilatie van Z@pp ter ere van het 30-jarig jubileum van het populaire kinderkoor.
>
De kamervragen over Kinderen voor Kinderen gaven Arnout Boer, kandidaat-raadslid van GroenLinks in Den Haag, het laatste zetje voor het opzetten van een online cursus tegen moslimangst. Op Moslimangst.nl komen zaken als gedragstherapie, angstinzicht, ontspanningsoefeningen, informatie over specifieke moslimsituaties aan de orde. Het gaat om een ludieke actie, maar de ondertoon is serieus. Volgens Boer gaat het hier om een irrationele angst die net als vliegangst gewoon te overwinnen is. “Het heeft meer zin om mensen kennis te laten maken met elkaars cultuur dan angst voor elkaar te kweken. Je hoeft het daarna niet met elkaar eens te zijn, maar je kent elkaar in ieder geval zodat een gesprek mogelijk is”, aldus Boer op Wereldjournalisten.nl.
>
Op 29 en 30 oktober organiseren Mira Media en partners het tweedaagse event Media4[ME] in het WTC in Amsterdam. Twee dagen met presentaties, debatten, workshops, adviesgesprekken en netwerkmogelijkheden. Op donderdag 29 oktober staan de positie en carrièremogelijkheden van etnische mediaprofesionals en talenten centraal. Er vinden adviesgesprekken plaats, een omgekeerde pitch van de NPS en RTV Utrecht en diverse andere workshops. 's Avonds organiseert Mira Media in samenwerking met het Samenwerkingsverband van Marokkaanse Nederlanders (SMN) een publiek debat in Felix Meritis over de wijze waarop de media aandacht besteden aan problemen in multiculturele wijken. Op de tweede dag is de eigen verantwoordelijkheid van de burger in relatie tot het gebruik van media onderwerp van gesprek. Deze dag staat in het teken van de mogelijkheden om zelf activiteiten in de media te ondernemen en de ondersteuning die daarbij mogelijk is. Er vinden workshops plaats over o.a. participatie in programmaraden, blogging, mediawijsheid en mogelijkheden om te reageren op het nieuws.
>
De verhouding tussen media en multiculturele wijken is een moeizame. Zo is de Bijlmer de laatste maanden weer veelvuldig in het nieuws vanwege diverse schietincidenten. Hoe berichten de media over multiculturele wijken en hoe kan het beter? Dit was de inzet van het Media4[ME]-debat Verbinden of polariseren op 29 oktober in Felix Meritis in Amsterdam, georganiseerd door Mira Media en het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN). In een volle zaal gevuld met vooral Nederlanders van Surinaamse en Marokkaanse afkomst werd er onder leiding van Felix Meurders intensief gediscussieerd tussen publiek en panelleden over de vraag hoe de berichtgeving over multiculturele wijken plaatsvindt en verbeterd zou kunnen worden. Haci Karacaer (publicist en voormalig Milli Görüs-woordvoerder), Yassin El Forkani (imam in Slotervaart) en Glenn Codfried (mArt-radio) weten uit eigen ervaring wat er mis kan gaan tussen journalist en wijkbewoner. Er wordt ongevraagd een microfoon onder wijkbewoners hun neus geduwd of er komt ondanks allerlei beloftes en twee maanden filmen in de wijk toch vooral net dat ene negatieve aspect uit de wijk op tv. Saskia Dekkers, correspondent in Frankrijk voor het NOSjournaal, deed verslag over de rellen in de banlieues van Frankrijk. Dekkers gaat met haar cameraman nooit zo maar een wijk in. Ze legt eerst contacten en wanneer vertrouwen is ontstaan en er toestemming wordt gegeven, dan pas haalt de cameraman de camera erbij. Farid Azarkan van SMN vindt berichtgeving over wijken vaak te eenzijdig. Azarkan vertelt aan Wereldjournalisten.nl: “De berichtgeving over bijvoorbeeld criminaliteit in de wijk doet voorkomen alsof alleen autochtonen daar last hebben. Maar allochtonen vormen meestal de meerderheid in die wijken en zij hebben daar ook last van, ook Marokkanen. Maar zij komen niet in beeld. Er bestaat een grote afstand tussen de belevingswereld van de journalist en die van de wijkbewoner.”
>
Hoe kun je media inzetten als middel om het sociale klimaat in de buurt te verbeteren? Dat is de centrale vraag in de brochure Meer doen met wijkmedia van Mira Media. In de brochure beschrijven Mercita Coronel en Giovanni Massaro een aantal projecten en structurele voorzieningen op het gebied van wijkmedia, en geven ze tips voor het opzetten van nieuwe wijkmedia-activiteiten.
"Er bestaat een grote afstand tussen de belevingswereld van de journalist en die van de wijkbewoner." Farid Azarkan, directeur Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) op Wereldjournalisten.nl
19
> O K TO B E R > > > > > > > > >
Niet alleen binnen de moslimomroep, maar ook binnen de Joodse omroep was het vorig jaar hommeles. Na een intern conflict tussen directie en bestuur werd directeur Annet Betsalel aan de kant gezet. Per 1 januari 2009 is Alfred Edelstein directeur van de Joodse Omroep en maakt de omroep een frisse doorstart. Vanaf 2010 komt de omroep met een nieuwe radio- en televisieprogrammering gericht op een bredere doelgroep. De omroep wil bijvoorbeeld meer jongeren bereiken.
NOVEMBER >>>>>>>>
" 'Buitenlanders' mogen meedoen als ze om te lachen zijn, of als ze, zoals heel soms voorkomt, zelf de status van Bekende Nederlander hebben verworven. Verder spelen ze geen rol." Bas Heijne in zijn column ‘Wendy van Dijk in een apenpak’ in NRC Handelsblad, 2 november 2009
>
Op journalistenweblog De Nieuwe Reporter vindt aan het begin van deze maand een discussie plaats over de ‘interculturele competenties’ van een journalist. Aanleiding was het artikel van journalist Jonathan Maas, waarin hij vertelt binnen een maand te zijn ontslagen bij MTNL vanwege zijn vermeende gebrek aan interculturele competenties. Op de redactie van MTNL bleek volgens Maas een kritische debatcultuur minder gangbaar dan bij NOS, AD of Trouw. Volgens Huub Evers en Joop Fleuren van de Fontys Hogeschool voor Journalistiek houdt de term ‘interculturele competentie’ in dat alle professionals voldoende toegerust moeten zijn om hun werk goed te doen in een multiculturele samenleving. De ervaring van Maas bij MTNL is volgens Evers en Fleuren niet uniek, maar wel in die zin bijzonder dat in de discussie meestal het perspectief van de allochtone journalist het uitgangspunt is. Dat wil zeggen, als het gaat om een minderheid binnen een heersende redactiecultuur. Het maakt duidelijk dat een interculturele competentie, hoe het ook wordt ingevuld, alleen in samenhang met andere journalistieke competenties gezien kan worden. Een journalist kan nog zo intercultureel competent zijn, daarmee is hij nog geen goede journalist.
>
De NPS laat weten dat presentator Prem Radhakishun begin volgend jaar met een nieuw programma over het onderwijs op de buis komt. In De Herkansing wil Radhakishun tieners, die problemen hebben op school, beter laten presteren. Prem zal niet alleen de scholen en de kwaliteit daarvan aan de orde stellen, maar zich ook richten op de leerlingen en hun omgeving. Hij wil aantonen dat een gezonde en inspirerende omgeving net zo belangrijk is voor een goede opleiding als de school zelf. De voor velen herkenbare problemen hebben vooral een maatschappelijk karakter, zoals ouderparticipatie, veiligheid, gezondheid en zelfvertrouwen. De Herkansing is vanaf woensdag 6 januari 2010 te zien bij de NPS op Ned 1 van 22.25 uur tot 23.00 uur. De serie bestaat uit zes afleveringen.
>
Begin oktober onthult Wendy van Dijk in De Wereld Draait Door haar nieuwe typetje Lucretia Martina, een Antilliaanse weervrouw van TéléCuracao. Met een fatsuit en ‘blackface’ lokt ze BN’ers uit de tent. Het programma ‘Ushi en Dushi’ trekt ruim 2 miljoen kijkers. Maar er is ook veel kritiek. Columnist Bas Heijne noemt het in een column in NRC Handelsblad ‘incest-tv’: louter bedoeld om de status van onze geliefde tv-sterren te bevestigen. ‘Buitenlanders’ mogen volgens Heijne alleen meedoen als ze om te lachen zijn, of als ze, zoals heel soms voorkomt, zelf de status van Bekende Nederlander hebben verworven. Verder spelen ze geen rol. Ook Anousha Nzume en Clark Accord ergeren zich aan het typetje. Volgens hen is het accent van Lucretia niet Antilliaans, eerder gebrekkig Surinaams. De opmerkingen die Lucretia maakt zijn vaak vooroordeelbevestigend (te laat komen, lui zijn, mannen hebben veel vrouwen). Verder doet het racistisch aan dat Van Dijk zichzelf donker schminkt en is Lucretia een lelijke vrouw met gek haar en bijeengeraapte kleding. Toch zou Accord Van Dijks programma geen probleem vinden, als er genoeg normale, donkere mensen op tv tegenover staan. Maar die zijn er niet. Publicist Djehuti Ankh Kher schrijft op Wereldjournalisten.nl dat er wel degelijk naar witte mensen/bevolkingsgroepen wordt geluisterd als ze het gevoel hebben dat hun imago wordt beschadigd (zie bijvoorbeeld de persiflages over de koninklijke familie in Egoland en Kopspijkers en de spreekkoren op voetbalvelden over Sylvie Meis). Maar zodra zwarte mensen zich druk maken om een beeld dat van hen gevormd wordt, dan krijgen ze steevast te horen dat het hier niet gaat om beeldvorming, maar om een grapje.
> NOVEMBER >>>>>> >
Noraly Beyer ontvangt donderdag 5 november de Cosmic Award uit handen van de Amsterdamse burgemeester Job Cohen. De uitreiking vindt plaats midden in de elfde editie van het Hollandse Nieuwe theaterfestival voor nieuwe toneelschrijvers en theatermakers. Noraly Beyer krijgt de onderscheiding voor haar inzet en haar rol als boegbeeld binnen de Nederlandse samenleving waarin zij fungeert als voorbeeld en pleitbezorger voor diversiteit in de media. Op Curaçao geboren uit Surinaamse ouders, heeft ze een aantal jaren in Suriname gewerkt bij de nieuwsdienst van de Surinaamse televisie. In Nederland werkte ze bij de NOS en de Wereldomroep als journalist en nieuwslezer. Tussendoor speelde zij in diverse toneelstukken. De Cosmic Award is een tweejaarlijks terugkerende prijs waarmee uitdrukking wordt gegeven aan de waardering voor een kunstenaar van niet-Nederlandse afkomst die zich binnen de Nederlandse samenleving via zijn werk op uitzonderlijke wijze profileert en zijn achtergrond laat meespelen in zijn werk.
>
Minister Van der Laan van Wonen, Wijken en Integratie heeft een overeenkomst gesloten met de websites marokko.nl en maroc.nl over het beheer van hun discussiefora. De minister was zich volgens eigen zeggen “rot geschrokken” van de discriminerende en racistische uitlatingen die bezoekers achterlaten op de fora van beide websites. De PVV heeft hier inmiddels al diverse Kamervragen over gesteld. Marokko.nl krijgt een enkele projectsubsidie van het Ministerie van VROM, wat ook geldt voor sites als maroc.nl en islamwijzer.nl. Na onderzoek in opdracht van de minister zijn er op islamwijzer.nl geen racistische of haatzaaiende uitlatingen aangetroffen. Na overleg met Marokko.nl is afgesproken dat de site per januari 2010 binnen het uur alle discriminerende en/of haatzaaiende uitspraken gaat verwijderen. Marokko.nl heeft diverse maatregelen aangekondigd waaronder de inzet van getrainde moderators voor meer ondersteuning. Maroc.nl sluit zich aan bij de afspraken die zijn gemaakt met marokko.nl.
>
In Nederland is een islamitische zoekmachine ontwikkeld die woorden blokkeert die volgens de islam ‘haram’ (=onrein) zijn. Op imhalal.com krijgen bezoekers een waarschuwing als zoekwoorden als ‘varken’, ‘drugs’ en ‘sex’ worden ingetypt. Bij woorden die te maken hebben met homoseksualiteit of porno worden helemaal geen zoekresultaten getoond. PvdA-kamerlid Samira Bouchibti wil dat de zoekmachine op scholen wordt verboden, omdat het intolerantie en discriminatie van homo’s zou bevorderen. Minister Plasterk ziet niets in zo’n verbod. Volgens Plasterk moeten scholen zelf bepalen welke zoekmachines zij gebruiken. Alleen de Commissie Gelijke Behandeling kan bepalen of er sprake is van discriminatie, en daarvoor moet er eerst officieel aangifte worden gedaan. Overigens meldt de Wereldomroep dat er sinds juni van dit jaar al een zoekmachine voor gelovige joden bestaat, koogle.co.il, waar niet-koosjere woorden worden geweerd.
>
Het bezit van een satellietschotel zegt niets over de mate van integratie. Dit concluderen onderzoekers van het internationale onderzoeksproject ‘Media & Citizenship’, geleid door Christina Slade van de Universiteit van Utrecht. Voor dit onderzoek zijn 2.470 Arabischsprekenden in Londen, Amsterdam, Berlijn, Parijs, Stockholm en Madrid ondervraagd over hun televisiegebruik. Volgens de onderzoekers kijkt het merendeel van de Arabischsprekenden in de Europese Unie zowel naar Arabische zenders als naar nationale of regionale zenders. De onderzoekers kwamen erachter dat het gebruik van nationale zenders uit het land van herkomst afneemt, terwijl het gebruik van pan-Arabische zenders juist toeneemt. Verder onderscheiden ze twee typen televisiekijkers: een biculturele en een transnationale groep. De eerste groep woont vooral in landen met veel Afrikaanse immigranten, zoals Nederland, Frankrijk en Spanje. Zij kijken afwisselend naar lokale Europese zenders en zenders uit het land van herkomst (voornamelijk Marokko en Algerij, maar ook Tunesië). De tweede groep bestaat voornamelijk uit immigranten uit het Midden-Oosten die wonen in de hoofdsteden van het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Duitsland. Deze groep kijkt voornamelijk naar transnationale zenders zoals BBC Arabic, Al Jazeera en CNN.
20
21
> NOVEMBER >>>>>> >
Volgens ruim driekwart van de Nederlanders (80%) is er op grote schaal sprake van discriminatie op grond van etniciteit in Nederland. Dit blijkt uit een Europees onderzoek van de Europese Commissie in het kader van de Eurobarometer. In het onderzoek is ook een vraag opgenomen over de mate waarin men vindt dat diversiteit is weerspiegeld in de media. Ruim eenderde (36%) van alle Europese burgers vindt dat etnische diversiteit niet voldoende is weerspiegeld in de eigen nationale media. Voor Nederland ligt dit percentage iets lager, op 29%. De respondenten zijn vooral negatief over de representatie van gehandicapten in de media. In Nederland vindt 46% dat gehandicapten niet voldoende te zien zijn in de media. Voor heel Europa ligt dit percentage op 44%.
>
Tijdens de jaarlijkse netwerkmiddag van bureau Mediastages van de publieke omroep pleit het hoofd van het bureau, Jannerieke Hommenga, voor meer diversiteit binnen de omroep door middel van het plaatsen van allochtone stagiairs. Jaarlijks bemiddelt Mediastages bij de plaatsing van meer dan 1.000 stagiairs in de tv-, radio- en multimediasector. Hommenga ziet een rol weggelegd voor het stagebureau om het percentage stagiairs met een niet-westerse achtergrond omhoog te krijgen. Het bureau heeft al een conceptplan ontwikkeld waarin het stagebureau de totale coördinatie van de werving op zich neemt. Meerdere omroepen kunnen dit plan inzetten.
>
Op maandag 23 november gaat het satirische VPRO-programma Harirah (Marokkaanse soep) van start. Harirah is een collage met muzikale nummers, minispeelfilms, slapstick en satire waarin de multiculturele samenleving stevig aanwezig is. Het is het eerste satirische programma van Turkse en Marokkaanse makers samen. De serie is bedacht, geschreven en gespeeld door Inci Lulu Pamuk, Elvan Akyildiz, Mohammed Azaay en Karim El Guennouni. De regie is in handen van Kees Prins. Inci Lulu Pamuk en Elvan Akyildiz zijn in het theater bekend als Hassan’s Angels en toeren al jaren met hun cabaretprogramma’s. Mohammed Azaay en Karim El Guennouni vormen samen De Varkensfabriek en hebben twee succesvolle humoristische theatervoorstellingen op hun naam staan. Beide duo’s maken programma’s die op een eigenzinnige en luchtige manier omgaan met het leven van niet in Nederland geboren Nederlanders.
>
De Stichting Verzorging Islamitische Zendtijd (SVIZ) krijgt een interimbestuur dat bestaat uit voormalig NOS-voorzitter Wolffensperger en de bestuurders Boutachekourt en Benayad. Het Commissariaat voor de Media heeft hen bereid gevonden om tot 1 september 2010 de SVIZ te leiden. De SVIZ coördineert de zendtijd van de moslimomroepen NMO en NIO en verdeelt de beschikbare middelen tussen deze twee omroepbedrijven. Het interimbestuur zal er voor zorgen dat de NMO en de NIO programma's kunnen maken die recht doen aan de diversiteit van de islam in Nederland, aldus het Commissariaat. Het oude bestuur van de SVIZ is eerder dit jaar onder druk van het Commissariaat afgetreden. Er waren voortdurend onderlinge ruzies. De NMO en NIO heffen zichzelf vanwege deze interne conflicten per 31 augustus 2010 op. Dan verloopt hun uitzendlicentie.
>
De tijd van vrijblijvendheid is voorbij. Er moeten nu stappen gezet worden om culturele diversiteit binnen de media te verankeren. Dat stellen de auteurs Susan Bink en Carmelita Serkei in hun publicatie ‘Verbinden of polariseren. Over de multiculturele kwaliteit van de media in Nederland’. Woensdag 25 november biedt de voorzitter van Mira Media, Bert Bakker de publicatie aan, aan de Directeur Generaal Cultuur en Media Judith van Kranendonk en Tweede Kamerleden Joop Atsma (CDA) en Martijn van Dam (PvdA). De publicatie biedt een schets van de huidige situatie rond media en culturele diversiteit in Nederland en is onderdeel van de reeks ‘Multiculturele samenleving in ontwikkeling’ van Sdu uitgevers. De aanbieding sluit aan bij de agenda van de Commissievergadering OCW op 30 november, waar onder meer wordt gesproken over de mediabegroting. Middels de publicatie vraagt Mira Media tevens aandacht voor de realisatie van een structureel landelijk expertisecentrum Media en Diversiteit.
> NOVEMBER >>>>>> >
Eind deze maand verschijnt een selectie van de columns die ex-advocaat en presentator Prem Radhakishun de afgelopen tien jaar voor het Parool heeft geschreven, in boekvorm. De bundel ‘Prem Radhakishun, 10 jaar een duidelijke mening’ bevat zes columns uit ieder jaar. Prem zegt in een interview met het Parool dat hij tot de ontdekking kwam dat de meeste columns ‘lief’ zijn. “Ik schrijf meer lieve columns dan boze, daar was ik bij de selectie zelf verbaasd over”.
DECEMBER >>>>>>>> >
Salto, de publieke omroep van Amsterdam, kent de Salto Award 2009 voor het beste radioprogramma toe aan de Chinese Radio & Televisie (CRTV). Het is de tweede keer dat CRTV deze Award wint, de eerste keer was in 2005. Vorig jaar vielen ze in de prijzen met de Award voor ‘beste nieuwkomer televisie’. CRTV heeft als doel het bevorderen van het wederzijdse begrip tussen de Nederlandse en de Chinese cultuur en samenleving. Dat gebeurt door de inzet van media, zoals radio, televisie, internet, een magazine en een talkshow. Radio mArt (multiulturele Amsterdamse radio en televisie) ontvangt de prijs voor de beste website. Andere prijzen gaan naar: Double 7FM (categorie Beste Nieuwkomer Radio). De Hoge heren van Amsterdam (categorie Beste Nieuwkomer Televisie), Metje TV (categorie Beste Televisieprogramma), Word of peace (categorie Publieksprijs Televisieprogramma) en English breakfast (categorie Publieksprijs Radioprogramma).
>
Het Commissariaat voor de Media is voorstander van de verdere uitbreiding van etherdistributie van FunX. Dat is te lezen in het advies dat het Commissariaat heeft uitgebracht aan minister Plasterk over de Mediabegroting 2010 die de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) bij het ministerie van OCW heeft ingediend. Om de multiculturele diversiteit in de programmering van de NPO verder te verankeren, moeten FunX en de NPO in 2010 volgens het Commissariaat meer gaan samenwerken. Dit vanwege het grote bereik van het station onder allochtone jongeren. Voor FunX betekent het advies van het Commissariaat opnieuw een steun in de rug in het streven naar een (semi-) landelijke status. In juni 2009 kondigde staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken aan FunX uitbreiding te gunnen naar de G30, de dertig grote steden buiten de Randstad. Hij kwam hiermee tegemoet aan de wens van minister Plasterk. Ook de Visitatiecommissie Publieke Omroep ondersteunde dit voorjaar een uitbreiding van FunX in de ether. De uitbreiding staat gepland voor 2011, als de nieuwe vergunningen voor de commerciële radionetten in Nederland opnieuw verleend worden.
>
Jos Campman (51) wordt per 15 januari 2010 de nieuwe hoofdredacteur en algemeen directeur van MTNL. Hij volgt Bart Römer op, die sinds 1 november netmanager is van Nederland 2. Campman krijgt de opdracht mee om de inhoudelijke kwaliteit van MTNL verder te verbeteren en de herkenbaarheid te vergroten. Hij was van 1999 tot 2006 hoofdredacteur en directievoorzitter bij Radio en TV Gelderland, waar hij leiding gaf aan inhoudelijke en organisatorische vernieuwingen. Sindsdien werkt hij op Curaçao, onder andere als interim-manager bij twee radiostations, producent/presentator van een lokale tv-talkshow en correspondent voor de NPS-radio.
>
Extreemrechtse partijen worden steeds minder als controversiële buitenstaander gezien door de landelijke media. Communicatiewetenschapper Pytrik Schafraad onderzocht op welke manier kranten in Nederland, Vlaanderen en Duitsland schreven over uiterst rechts tussen 1986 en 2004. De promovendus analyseerde ruim vijfduizend berichten in drie verschillende kranten van vergelijkbare signatuur in Nederland, Vlaanderen en Duitsland. Schafraads onderzoek laat zien dat in de jaren ‘90 extreemrechts in Nederlandse kranten meer aandacht krijgt, maar het karakter van de berichtgeving verandert nauwelijks. Extreemrechts wordt, net zoals in de jaren ‘80, neergezet als controversiële
22
23
> DECEMBER >>>>>> buitenstaander. Vanaf midden jaren ‘90 komt hier verandering in. Integratie is niet langer een exclusief thema voor uiterst rechts. Intellectuelen als Frits Bolkestein en Paul Scheffer domineren het debat. Er komt meer aandacht voor de inhoud en de denkbeelden van de partijen en de berichtgeving wordt gevarieerder. Na de eeuwwisseling zet deze trend door en raakt vanaf 2003 in een stroomversnelling vanwege de populariteit van Pim Fortuyn. In Vlaanderen ziet Schafraad eenzelfde ontwikkeling als in Nederland vanwege de opkomst van het Vlaams Blok in de jaren ‘90. De Duitse berichtgeving is de afgelopen twintig jaar nauwelijks veranderd: extreemrechtse partijen krijgen nauwelijks media-aandacht. Dat heeft volgens Schafraad te maken met het feit dat ze de kiesdrempel niet halen en met de gevoeligheid vanwege het nationaal-socialistische verleden. Pytrik Schafraad promoveert op 11 december aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
"Of je nu Wilders in je programma hebt, Enait of Cramer: voor sterrengedrag is geen ruimte in de publieke journalistiek. Gasten hebben recht op hun eigen verhaal en waardigheid. Wie ze ook zijn." NMO-presentator Abdellah Dami op Villamedia, 14 december 2009
>
NPS, NPO en het Instituut voor Beeld en Geluid organiseren op 4 december de Diversity UPDATE. Dit is een vervolg op de Diversity Show van 6 november 2008, een internationaal congres over programmering in de multiculturele samenleving. De Diversity Update belicht highlights op het gebied van culturele diversiteit in de media en kijkt naar ontwikkelingen in het afgelopen jaar. Het voornaamste doel van de update is inspireren en programmamakers laten zien hoe diversiteit op een goede en creatieve manier tot uitdrukking kan komen in programma’s. Op de UPDATE zijn veel winnende en spraakmakende TV producties te zien. Met onder anderen de winnaar van de Prix Europa Iris 2009 ‘Anstoss in Teheran’ en de winnaar van de Prix Europa TV fictie 2009 ‘La journee de la jupe’. Er zijn vraaggesprekken met de makers, een debat over satire en diversiteit met Ab & Sal en Harirah, en een discussie met directeur Televisie van de NPO, Gerard Timmer.
>
Op 11 december loopt advocaat Mohammed Enait boos weg uit een uitzending van Pauw & Witteman. Hij was daar te gast omdat die dag het Hof van Discipline had besloten de berisping van de Raad van Discipline tegen advocaat Mohammed Enait te vernietigen. De raadsman kreeg die berisping omdat hij weigerde op te staan voor rechters. Het is gebruikelijk dat advocaten opstaan voor de rechter om respect te tonen. Enait zegt vanwege zijn islamitische geloofsovertuiging dit niet te willen omdat voor hem alle mensen gelijk zijn. In de uitzending van Pauw & Witteman kreeg Enait het aan de stok met presentator Jeroen Pauw omdat Pauw volgens hem “monocultureel” te werk ging. NMO-presentator Abdellah Dami zegt in een ingezonden brief op Villamedia dat de wijze van interviewen van Jeroen Pauw schadelijk is voor het aanzien van de Nederlandse talkshows en interviewers. Volgens Dami is het niet de bedoeling dat de presentator zijn eigen ego of signatuur laat prevaleren boven de journalistieke belangen van het programma.
>
Inmiddels is het aantal moslimomroepen dat een aanvraag voor zendtijd heeft ingediend bij het Commissariaat voor de Media van vijf geslonken naar drie. OUMA is samengegaan met Stichting Moslim Omroep Nederland (SMON) en de Nederlandse Islamitische Media met de Stichting Samenwerking Islamitische Koepel. Dan is er ook nog de Stichting Moslim Omroep (SMO). Binnen de SMO zijn de vier zuilen van de Islam vertegenwoordigd: soennieten, shi’ieten, alevieten en ahmadiyya. De omroep wil laten zien hoe divers de moslimgemeenschap in Nederland is. De SMON staat voor een moderne polderislam en heeft een brede achterban van moslims die zich niet vertegenwoordigd voelen door de oude stromingen binnen de Islam. Eind december besluit het Commissariaat om de moslimzendtijd voor de periode september 2010 tot 31 december 2015 aan de SMON toe te kennen. De SMON krijgt per jaar 58 uur zendtijd op televisie en 175 uur op de radio. Volgens het Commissariaat biedt deze omroep de meeste garantie dat behalve de eerste generatie ook de tweede en derde generatie bereikt worden. Verder denkt het Commissariaat dat het bestuursmodel van de SMON voldoende waarborgen biedt om herhaling van conflicten binnen de moslimomroep te voorkomen. Het Commissariaat hecht veel belang aan een goede representativiteit van de moslimgemeenschap. De SMO voldoet wat dat betreft het meest aan dit criterium met 18 organisaties die de vier moslimstromingen vertegenwoordigen. De SMO gaat bezwaar aantekenen en sluit een gang naar de rechter niet uit.
> DECEMBER >>>>>>> >
Yahia Bouyafa eist via zijn advocaat rectificatie van de artikelen 'Topman omroep zit in orthodox islamnet' en 'Bouyafa met argusogen bekeken' die maandag 21 december in de Volkskrant verschenen. In de artikelen wordt gesteld dat hij lid is van het netwerk van het fundamentalistische Moslimbroederschap. De Volkskrant heeft telefoonnummers van Bouyafa gevonden als ' aanspreekpunt in Nederland' op de website van de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE), die vaak wordt beschouwd als de Europese tak van de Moslimbroederschap. Bouyafa ontkent steeds dat hij banden heeft met de Moslimbroederschap. Yahia Bouyafa is een Marokkaans-Nederlandse bestuurder die betrokken is bij de nieuwe moslimomroep SMO. Daarvoor was hij bestuurslid van de NMO. De Telegraaf en actualiteitenrubriek NOVA uitten eerder eenzelfde soort aantijging jegens Bouyafa. Zowel de Raad voor de Journalistiek als de rechter floten respectievelijk De Telegraaf en NOVA terug. Overigens meldt de Volkskrant dat de AIVD de Moslimbroederschap niet als staatsgevaarlijk ziet en dat deskundigen verdeeld zijn over de vraag of de Moslimbroederschap integratie afwijst en uit is op macht in Europa.
>
Op 17 december studeert de tweede lichting masterstudenten Journalistiek in een Crossmediale Nieuwsomgeving af aan de Media Academie. Het gaat in totaal om 14 studenten met een bi-culturele achtergrond die van half oktober tot 1 december aan hun mastertheses hebben gewerkt. Tijdens hun opleiding waren ze in dienst van een publieke omroep. Helaas kunnen weinig afgestudeerden hun werk bij de omroep voortzetten vanwege bezuinigingen. De masteropleiding is voorlopig stopgezet vanwege het faillissement van de Media Academie dit jaar. De opleidingsmanager probeert de opleiding nu bij een hogeschool onder te brengen.
>
Drie christelijke omroepen lanceren op 28 december een website voor christelijke migranten: NederlandKleurrijk.nl. De website is een initiatief van de Zendtijd voor Kerken (ZvK), de Evangelische Omroep (EO) en de Rooms-Katholieke Kerk in samenwerking met de organisatie Samen Kerk in Nederland (SKIN). NederlandKleurrijk.nl is een platform waarop christelijke migranten en christenen uit de gevestigde Nederlandse kerken contacten met elkaar kunnen leggen. Ook willen de initiatiefnemers de zichtbaarheid van christelijke migranten vergroten. Bezoekers vinden op de site videoreportages over migrantenkerken, video-interviews met leden van deze kerken en optredens van migrantenkoren en -muzikanten.
>
Rocky Tuhuteru wordt per 1 januari 2010 lid van de Raad voor Cultuur. Naast programmamaker en presentator is hij consultant media, communicatie en culturele diversiteit en creatief producent. Ook (bijzonder) hoogleraar Media en Cultuur van de Erasmus Universiteit Rotterdam Susanne Janssen wordt lid. Zij volgen oud-KRO-man Gerard Hulshof en onafhankelijk documentairemaker Tessa Boerman op. Advocaat Els Swaab blijft voorzitter. De huidige leden hoogleraar sociale en cultuurfilosofie René Boomkens, oprichter en hoofdredactuur van cULTUUR, Tijdschrift voor Etnologie, Gerard Rooijakkers en Mirjam de Meijer, toezichthouder bij een woningbouwcorporatie, zijn voorgedragen voor herbenoeming. De benoemingen gelden voor een termijn van vier jaar.
<<<<<<<<<<<<<<<<
24
>>>>>>>>>>> >>>>>>>>>>> >>>>>>>>>>> >>>>>>>>>>> >>>>>>>>>>>
Mira Media Postbus 1234 3500 BE Utrecht Telefoon: 030 - 230 22 40 E-mail:
[email protected] www.miramedia.nl