! "! #$%&' %& (! )%* +,!! )%-'% +

!

" !

#



%$&

!

)

%

*

!!

)

%

-'

!

/ 0

!(

2

!,

3

'

(

+

,

%

0

+

.

%

1

' "

%

1

' "

4 '

0 2

'

%&

)

"

+

!

%

%

+&"

%%

%

+

53

%

!

"

(

4 '

,

2

2

$

! &

%&

(

$

6

%$

.

"

%

.

2& !

%&

'

7 &0& 3

( ,

&

1

8 9

1

"

&

/:0; <

'

%

" %

=

/

! &

2/ 7

" &

%

"

,

!

6 !

%&

!

6

2& !

>

!

)

!!

' " "

7 &0&

10

! !

0

!,

8 9

!1

!!

!1

!! !!!

&

3

"

'

!

3

"

&

!

3

"

!

3

"

!(

'

!,

/:0; <

2

%

=

%

/ %

" %

& 2/ 7

"

6

&

%

"

/

1 (

"

(

2& !

(

7 &0&

8 9

(

/:0; ( ,

3

6

2

( "&

(

"

( (

.

(! (

?) @ A

((

?) @

*@

7 &0&

8 9

B

10

C

(,

?) @

*@

7 &0&

8 9

B

0

C

(.

?) @ !*

<

D

,*

,

$

%% & + E %& D " / & % ' "

:

$

$

0 F 2/ 7

'

$

&" &

"

' "$ ' %

++ $ &

%&

$

$ '

' "B

"

*

C' %

&

&

&

B ' "0 5 & C &

&

%

"+

+

$"

%

%

%

+

% $"

C " ' "

'

&

'

% &

"+

' $

B "

'

" %

%

G

%

-

%& H ' $ B

0 $ B "% ' %

&

% & 0 & 0 & C % " & +

"

& 0 & 0 &

%

%

'

" C $

+

!

' "

" % " E

1

"

% " " B$ "

>

2 &

2

2

C

0 0 0 0

+

%

B& & ' "0 5 &

'

& %&

/

% "

' & % = & =C %& & '

< &

$

% "

4

%

" "

F

C

I

5+ % '

B "

'

Zie projectaanvraag innovatie-arrangement (als bijlage opnemen?) Zowel reactief - zich kunnen aanpassen aan verandering van de inhoud en werkwijze op de werkplek – als proactief – daarover kunnen aan en meedenken en –beslissen

2

$" "

& " -

% $"

%$' "

%

$

# & # ' # ' % / 0 0 %& "+ ' & % ' " 2 ' " 3 ' " $ $

-

!

#

' + B + " &

$

"

' '

' %

@

' %%

$ + B$

+ &

JJ

#

$ $ + %

%&

" %

M

%

, >

"

' +$

"

# "% B $

% % 11(C

+

7 "

1N

&&

$

$ + '

% $"

C

'

B

+

C ++

& '

"

&

+ "

' %

% '

' F B$ >

' E & # "% $

%

+

&

'

3

1C +

$" * '

&

&

$ $

%

"

*

" +

2 KL

$

$"

$ $"

B> C

% !

C ' > "

$

$

' "

$ + B:

% & &

%

B $

+

2

$

$

' B

11!C %

$

+ $

%&

C $

'

+

$

$"

%

' "

%

&" '

"

%

& &

'

&

" " $"

C

'

$

4 "+

%& %

%

$% $ &

'

% %

&"

&

"

' $ $ +

In het MBO doen leerlingen dergelijke ervaringen vaak op tijdens een beroepsopleidende stage. Ze komen dan in contact met wat Mok (1974) beroepsdilemma’s noemt (vaak rond ethische keuzes, maar ook afwegingen rond kwaliteit en beschikbare middelen, wensen van de klant en kwaliteitsstandaarden vanuit vakmanschap, etc.). Ze leren van de beroepsbeoefenaars of door eigen ervaring wat er zo belangrijk is aan het beroep dat ze het graag willen uitoefenen, waar je de ‘kick’ van krijgt. Dat is per individu verschillend en kan alleen door meemaken en/of in gesprek met een beroepsbeoefenaar duidelijk worden. 4 ‘Hij’ staat in dit stuk voor ‘hij of zij’; ‘zijn’ voor ‘zijn of haar’.

+ & '

& & &

'

' $ + D

'

-

"$ " $ +

*

% =

$" B

O

$

&

% &

& $ + C &

%

'

'

'

'

(

!

&

' ++ "

++ I %

& % " &"

' &

&

' ", " &

% %

"+ &

+

&

+

$ :

%

$ 8 & $ %

$

$

$"

$

$ &

"%

' B &

$"

C

$" 7 &" % % $ $

' •

% % %

$ &

"%

" '

&

%

&" &

%

+

& $

&

"

-

'

' •

% '

5

$

+ +

' "

"

%

&&

Uit hersenonderzoek is inmiddels bekend delen van de hersenen pas op de leeftijd van 22 à 25 jaar zijn uitontwikkeld. In die delen bevinden zich de regulerende en prosociale centra van het brein, die van invloed zijn op het maken van afwegingen, het overzien van de gevolgen van handelingen, etc. De balans tussen deze delen van de hersenen en de emotionele en pleziercentra is nog aan verandering onderhevig. Voor jongeren is het moeilijker plezier nu uit te stellen ten gunste van iets dat later (mogelijk diepere) bevrediging geeft. Op basis daarvan doen sommige wetenschappers nu voorstellen om het maken van keuzes voor opleidingen, vakkenpakketten, studierichtingen, etc. uit te stellen tot latere leeftijd dan nu het geval is. Dat lijkt erg voor de hand te liggen en staat geenszins op gespannen voet met de theorie rond de ontwikkeling van een arbeidsidentiteit. Die ontwikkeling is een proces dat tijd vraagt en waarmee dus vroeg begonnen moet worden, opdat jongeren op de leeftijd dat ze keuzes willen en kunnen maken zich een goed beeld van zichzelf hebben kunnen vormen in relatie tot arbeid. Bovendien vindt hersenontwikkeling plaats onder invloed van ervaring: hoe ervaringsrijker de omgeving, des te rijker het neurale netwerk. De rijkdom van het neurale netwerk is bepalend voor de mate waarin iemand gebruik kan maken van de beschikbare capaciteiten (verwijzing!). Dat wil zeggen dat het leren kiezen ondersteunend kan zijn voor de ontwikkeling van dit deel van de hersenen, met de nadruk op het woord ‘leren’. 6 Daarbij wordt verondersteld dat de theoretische kennis zich eenvoudig laat toepassen in verschillende praktische situaties (transfer).

•

% %

&

'

&

$

$ +

$ B&

% &

' ' " '

" " C

%

++ $ "& H

& &

"

&

' " &

•

$

"%

&

$ $

$

:

& '

%

&

+

$

% &

H

% = / H

+

%%

" & H

+ %

2

+

H ' $" ' &" % &

+ C

6

%

%

& &

$

%

& ' H

!

"

%

B $ "% " '

& %

%

$ '

&&

'

<

:

++ I % ! $ ' " & %% "

'

&

' &

$ "% "

&

& " $

+' " •

+

$"

%$

" % &

%

H $" & & % " $ $ %& '

&& & "% %

$" + &

3

+ + '

+ % & ' $ B 166C

.

' $

&

$

"+

"

F B3 " %

'

" %

"

& $

' '

' 8 %&

% % " &" '

: + '

166C + %

% %

&

& +

& $

%

11 C %

&

I & %%

$

F : & "+

+

H

' ' + $

%% &

& B$ &

'

%

'

7 Hier wordt voortgebouwd op kritiek op de omkering van de leerlogica, die vooral de vraag stelt in hoeverre die voor alle leerlingen effectief is. Zo wordt verondersteld dat leerlingen in hogere opleidingsniveaus (atheneum en gymnasium) beter in staat zijn abstracte kennis tot zich te nemen dan leerlingen in lagere opleidingsniveaus (vmbo), dat sommige leerlingen intrinsiek meer belangstelling hebben voor (abstracte en theoretische) kennis dan andere leerlingen en dat er samenhang is met leerstijl: ‘doeners’ zouden meer baat hebben bij omkering van de leerlogica dan theoretisch ingestelde leerlingen (‘denkers’). Het is belangrijk om met deze overwegingen rekening te houden bij de inrichting van het project en het bepalen van de effectiviteit ervan. 8 Datzelfde probleem doet zich overigens voor als de leerling eerst theorie leert en dan de praktische toepassing. De (gedecontextualiseerde) kennis moet ook in dat geval door de leerling als relevant beschouwt worden om toe te passen in de situatie. Als de leerling dat niet geleerd heeft, is de kans daarop ook vrij klein.

'

+

% &

% $ ' "$ ' %

" &" &"

& *&" "

$

H

$

$"

'

'

% '

&

F

+

!! & %

(%

$

$"

% $

% &

%

%

'

7

& '

&

*' '

+

$ $" . P 0 % $ % % % $ ' + $ % 3

"% '

% & % 2

'

%

$

'

B'

%

E %

% 5

$

'

F

.C

$" E

% + " '

%

-

" & I %

&

'

B$

F $

% C B MM

" "

% C

'

F-

'

& " % %

& '

A

$

B $

BA " + P0 %

'

$ 4

+

" QC %

% + "'

%

!

C

E

' "

'

"

&

% ' %%

@

% +

" $

RA

'

B

% % & %

%

% ' "$ &&

$

"

& % & &

& "& QC % & '

&

&

%

' % & &

'

$ QC 3

'

" > '

& '

$ +

B'

&

"% '

&

%

&"

+% & & %

% ++ I $ "

"

%

$" $ &

&

' '

% JJ

% '

$

$" % & + : $ &" $ + B ' %% '

%

%

& %

>

$

%

I

& A +

++

&

%

C

%

%

"

&

%

7

"

%

& "% ' Q

+ &

% -

%

%

'

+

% + +

-'

/ $"

% & N'

&

' %

5+ + '

&

IH% & N &&

$

%

S" G %

'

"

&

%

'

' '

B

C&

N % %

"

-

-

'

% &

&

' % -

% % & &

" + % &

+

" L% % L

" $ &

" & '

$ & "

%

-

!) * '

"

"

' " % &

' ' "

& "

'

& 2

' &

+

' &

&"

%

% " % E

2 %$

&

& *&

&

F

$"

' "$ % "& + $ "

$"

"

!+

$ " B' ' & C 3 % % % ' & "+ ' %$ & "% &

' " ' "+-

" '

' +

$

'

% $

+

%

+ + H&

%

&"

$ &

" $" %

$

&

% ' $ $

B %$

$ "$ %

F &" $ &&

C

%

$"

&&

" + " C $ * % % +

B % 3

& ' %&

" +

'

& "+ % $" '

+

+ H&

&

%

$

2

"

' " $ " ' "

&

' % $

$ $

&

"+

% $ '

' C ' % %

"

&

" %

%

'

B

"+ '

+

' +

" QCL

$ &

7

B '

$"

+ $"

'

&

& ' ' A

"+ $ "$ + & "+ & $ +

$ &

'

% % "

&"

&

&

E

% & &

%F !, ' +

+-

%

%

%

&

& $

$"

3

& ' " C ' & + + $ B !C

& "

@

&

%E

&

%

F

B& '

$

$

' $

&

B' $ %

C

%

+

& "$ " &

+

%

&

'

& %

' ' "

2 %

"

'

>

%

+ % +

'

" $ $ % "

' "C ' %

'

%

% "

3

&

%&

+ * &

+% < Q* $

& "+ '

' "& ' "& ' "

" 1

%

'

2

+

%

'

+ & $

&

&

"

$

' % ++

% '

&

' '

' " B$ ' "' * E % F $ " ' &" B % ' +"0 + %$ +"0 + - % % % C *

+ H&

& % & "+ $ " " $ $ + ' "

'

+

&

& "$ "

"-

& ' " %

%

B

C

%

+ A

'

.C '

$ "

& $

*

'

% "

EH

H

%

FB

F 8 ++ +

% + '

'

+ H& $

F ' ++ I L

'

$

%%

& %&

9

$"

&

4

$ & $

' "

+

"

"

We gebruiken hier de term vraaggericht in plaats van vraaggestuurd, met de bedoeling een tussenvorm aan te duiden van vraagsturing die niet volledig maatwerk impliceert.

& ' "%

F

&

' %

' & "'

% +

+ +

" %

' %

$ ' B C B C '

"'

$ '

' %

-'

"

% %$

' &

%

++

& "' C'

B

B

CN '

$

$

'

%

N B!C

' "

-'

' " 2% &

$

!

%

$ % &"

N

(

% "

C CN

"

%

% N

' &

' " ++

& %

$

-$ " . 0 $" $ " "

$

+ H& & "'

&

+

' " " & ' "$ ' "

P ' & $" "

&

'

B % $

% ' "$

B

++

-. P + +

- +'

%

: $

&

+

&

&"

++ I

++

+

' ,

+ H& = C

C & "

%

=

B

B%

C

%

&

+

' "B

C

%

B

&

' "

). % 3 %

% " + ! '

: + 2

!

$"

%

+ -

%& % " % % %& &

( ,

% %&

/:08 %

+*

" "

$

"

'

"

%

"

'

"

& B

C

%&

B ' "

%

& 0 & 0 & %

2

$" & "%

+&" %

"

' )

'

"

C $

' " $

&" "

% " $ +% &

$ ' '

' -

' $

N

$

' %& % % ' "& % $" %& B "

% $"

3 ' C & %

"+ "& " % ' " &

B % '

%& -

I & C '

' % %

"

%

$

+

"

&

:

$"

-

%&

& &

' " C ' % '

"+

&

%

$" $ +

' +

"& $"

" %

B'

C %&

' " C

B

% ' &"

$"

0 $

& ' & %&

&" $ "E

+

F

$

3 ' '

'

'

/ $

%

"

%

00 B%

C % " %& &

< U:

10

F

$

% '

$" / % : +

%% <

' $

'

&"

&

C

&

$" ' %&

%

+%

+

"

%

%

%

%

%

S'

&

: <

$

$"

: <'

/:08

%

' %&

&" & "+ & %

' "

' "

$

' %

B ' "

$

' " + H& & "$ " '

' B'

C

&

%

"

B&

%&

$

&

"

'

$ &

$"

' " '

/:08

' +- $ "

+ %

' K : '

$ '

) %& I

)

% /:0; ' " & & & ' & %&

%

$

B ))C ' & % & & ' '

* &

%

& KT

% " %

" %&

Dat betekent naast goed luisteren, expliciteren, vragen stellen, etc. vaak ook dat de leerling stevig aan de tand gevoeld moeten worden en (soms confronterende) feedback gegeven moet worden.

&

'

+ * $" %

'

/:0; "

$ $

'

'

&" %

"

$

&

%&

%

$ '

% & "$ " K

3

& '

%

' %

%

"

%

&

$ +

)

+ C + C % ' S '

&

7

&" & % & + %

% %

& %&

' '

' 7 F : '

&

-

B

C

' " % H

%

% %

'

' "

" % & '

"

$

&

%

+ "

"

%

& +

" $

:

'

' %

' "-

"

&&

'

%

$

&& <

$

%

$

:

'

%

%

%

%

)!

" %&

'

B

%&

&

%& "

&

&

/-

' +

&

' +

+

$

%

3

&

$

-

% ' "%

' %

% '

B

'

%

"

%

"

&

3

D

' &

'

%

& & 3

$"

' '

++ &"

&& $

' 3 '

"

' "

"

3

2

&

' $

& & B

$

& $ +

++

C

B

&

C "

C&

' "

"+ &

B%

-

$ I

&

%

%&

%

& "$ " % +

&" %

-

%

$ %

"L

&

Leeromgeving die lijkt op de omgeving waarin het geleerde moet worden toegepast: Productiehuis als beroepssetting

% "

$ Aansluiten bij de loopbaanbehoeften van de leerlingen

+ &

+

% 5

Aansluiten bij de leefwereld van de leerlingen

'

% I

Docent is coach / loopbaanbegeleider / beroepsbeoefenaar (en veel minder opdrachtgever van leertaken)

OPERATIONALISERING: Leerlingen worden structureel bevraagd (in voor hen begrijpelijke taal) of de opleidingsmethode voldoet aan het gestelde ambitieniveau

5 L '

%

Professionalisering tot coach die het totaaloverzicht over de hele loopbaan van de leerling heeft (vmbo, mbo en hbo)

%

& %

De professionalisering is vraaggestuurd en houdt rekening met de wensen van de docenten

" $"

$

#

%& E & $ & '

$ + C

%

" %

"

& &

%% "% $ " % "

+ %

C

B &

#

L %

B %

&

% ' $ '

&

% "&

&"

%&

&

% %

'

&

+

H

* "

C

%

$" -

C-

%

H

%&

+ F

3B

C $ !C

De professionalisering houdt rekening met de Eisen van de leerloopbaan van de leerlingen

$ " B$

C

Leerlingen leren: -binnen bedrijfsleven -van bedrijfsleven -met bedrijfsleven -van elkaar

Loopbaangerichte leeromgeving

Vraaggeleid opleiden, begeleiden en examineren

% ' &

%%

Samenwerking met het bedrijfsleven

" %

"

&

B

CC

% "

%

+

4 '

%& "

' "

* %

%

*

' " +

+

$ $"

' "

6

F "

CH-q

%

'

$

Loopbaangerichte leeromgeving

' " %

$"

Vormgeving Onderwijslogistiek: instrument voor -Maatwerk, gebaseerd op loopbaanperspectieven van de leerling en de kwalificatie-eisen in het KD

%

% +

&

'

%% Integrale vraaggeleide praktijkgerichte aanpak voor de leerling

$ ' $

/:08

% " &

Betere gespreksvoering in BPV- en andere gesprekken met leerlingen

1 flexibele leerroute (vmbo, mbo, hbo) aansluitend bij het loopbaanperspectief van de leerling

'

'

&

Structurele en integrale aandacht voor professionalisering BPV-begeleiders, praktijkopleiders en docenten

$ B$ +

+

C

. % "

$

$ E % F% % B & B & ' ' "& % $" %

&

In figuur 3 genoemde effecten, zoals: -Motivatie -Wendbare cogn. schema’s -Wendbaarheid op de arb.m. -Snelle & brede inzetbaarheid -Ondernemendheid

Onderwijskundige vormgeving: -Serieel en parallel leren -Leerstilte -Reflectie

' -

% &

&

& '

' "

' & & $ +

&

+

C

" &"

&

B

" & + H&

% &" "C

B

B

$" ' "% ' % = &

&" %

&

&

"+

"

& &

&

%

%& +'

C %% "

' "

E %

$" &&

=CC

2 '

&

'

'

%& ' &

% F ' %

%&

%

" %

< F

'

%& % " %

% C $ C &

&

%& ' '

$" L % %%

$ %

% -

$ 5

& %

"L

+

%

!C

$"

% % $ +' " L C ' & $" % & L ' $ C B C $ & $" ' ' " &C $ "B C % ' ' C & B C$ %& & "& ' C $ + & ' ' ' C $ & %& (C ' "& % % C " * ' " & & C &C " % &" C E& F ' ' $ -$ & % ' + ' $ & &" & %

"

+

'

2%

& %&

,C 6C .C

B

"+

&

&

$" && % & &

"+ &

++ &

B

*

%

& ' ' %

B ++ &

&

&

C C

&" &

&"

$

$

$

" "

%

&

$ &

$"

'

B&

"+

C 1C

&

"

++

'

%

B

%&

"

Meer instroom

" ' $"

Effecten School

'

C

Leerling eigenaar (levens)loopbaan

Kunnen kiezen

Motivatie opleiding / theorie

Betere / betekenisvolle theoriekennis

Betere transfer theoriekennis

&" Loopbaangerichte leeromgeving

' B$ & %&

%C

Effecten Leerling Ondernemendheid

Vertrekpunten

%

Loopbaanperspectief leerling

% $

'

Integrale aanpak ll, school, bedrijf

%

Opleidingsniveau niet leidend

Grotere wendbaarheid op de arbeidsmarkt Beter op plek in onderwijs

Minder vsv

Meer doorstroom

Effecnte Samenleving

' $

$ -

Inzetbaarheid afgestudeerden in werk (sneller,breder)

Tevredenheid werkgevers over kwaliteit gediplomeerden

C

%

$

++

$" &

2

& "$

%

&

'

F

$

%& $" " '

$

)

$ ' " $ +

%& '

'

$"

%&

$" $

$ '

%

&& '

' "

$

'

'

$

&

+

&

+

%&

!

, A 2 @ 4 S7 7 &&

# A 32 2

A

2A

)A

" B$ • • • •

'

5

Raken Flinc-ers meer gemotiveerd en meer tevreden voor school en voor de opleiding, dan studenten die niet aan Flash of ZinC meedoen? Raken Flinc-ers meer gemotiveerd voor het verwerven van (theoretische) kennis dan studenten die niet aan Flash of ZinC meedoen? Gaan Flinc-ers de theorie beter onthouden en begrijpen dan studenten die niet aan Flash of ZinC meedoen? Flinc-ers raken ondernemender dan studenten die niet aan Flash of ZinC meedoen, zijn zij beter in staat de eigen loopbaan te sturen, oriënteren zij zich beter op (toekomstige) beroep?

/:08-

"&

C-

$

!

2

,

$

$

$ "

! ( , 6

' " '

&

%& &

7

*

'

$

%& ' ' &0& " ' =

3

%

" $

8 9 & /:0; < % " %

/ &

"

0

"

2/ 7 $" &

&

$

&

%

"

%

"

++ %

$

+

"

$ %&

" $

'

$"

5 % 2&

2

&

%

' "$ '

5 %

%

%

'

$" + %

"

&

'

&

'

' ++

%

H

%

@

%

'

% ' !

D H&

% ' "%

'

B& "

&

'

%

C ( , 6

/ I

" 0

) 3

' %&

%

%

3

'

$

"

V0

" % )" " < D 0)

#

$

' $" 2

$

D

" /

5 %

'

"

%

%

3 :

! 1

2 3

<

+ &

' 8 9

> $ % &" $" • • • • • •

' & 8 9 $ " ++

'

2 /7 %

++

0

D 0 8 9 '

' &

> ' & S S / 7

B

&

"%

C

% H%

3

%&

&

&

' &

8 9

'

"

&

& : E' + 3 %

%

&" 5% "

F

& ? &2 0 $ %

'

3

"

$

% ? &2

W

11

$

$

$"

$ A %

!

'

&

:

+

& "' '

$" 0

" $"

+

$"

$" $"

:

%

'

%

& & "

%

2

%

$ $" +

&

"

& ' $ $ +

%

% &

'

+

? &2

0

"%

8 9 L

+

Onderzoek uitgevoerd in samenwerking met IVA beleidsonderzoek en advies. De eerste meting is door IVA uitgevoerd in samenspraak met het lectoraat Keuzeprocessen. Zie rapportage Rovers, Van der Neut en Teurlings, 2010. 12 Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs. JOB-monitor 2008. Researchned, Nijmegen. 13 Research instituut voor het onderwijs in het noorden (RION). Costructie van instrumenten voor het meten van niet-technische-instrumentele vaardigheden.

"

'

&

%

H &

' &

8 9

&

+

$

3

%

$

+

(

# "% &

> $ + '

'

E

F

&

& %& %&

:

' ' &

' $ +

' H% %

+

$

$" '

+

H% $ +

$ +

$" ' +

!

$

&" H%

" '

2

%&

%& %&

$"

$

&

' % "'

% ' %

+ &

0

"+

& I

3

% &&

$

'

'

&

"

'

"

'

'

& +

"

"

$"

' & &

% $

& $ '

$

'

%

%

!

"

# '

(

$ % )

)

&

#* #* &

& "

@

&

!

%

$ +

"

"

"

> %

? &2

"

A

"

' %

,

%

' &

>&

+ +

(

'

6

'

S

>& %

!

? &2

"

,

? &2 $ +

"

&

?

&

.

"%

> '

%

'

1

%% /

14

%

7

" + N

6 /

%

Landelijke kwalificaties MBO (Ecabo, COLO en Kenteq). Proces-competentie-matrix. Pag. 28. Kuijpers, M. & F. Meijers (2009). Leeromgeving voor loopbaanleren. Onderzoek naar relaties tussen de leeromgeving en loopbaancompetenties van vmbo en mbo studenten. Pedagogische Studiën, 86 (2) 93-109. 16 1=dat is beslist zo; 2=dat is eigenlijk wel zo; 3=neutraal; 4=dat is eigenlijk niet zo; 5=dat is beslist niet zo 17 Zie voetnoot 16 18 Zie voetnoot 16 19 Zie voetnoot 16 15

H 2 I %&

(

$ +

"

,

# "%

$ + '

6

# "%

' %

'

&

"

"

%

"'

7

%

H% >

'

) %& !

& ' 7 $ +

$ % +

$"

+

%&

A

'

%

<

$ +$ E

"

$

F

H% '&

'

& =

%& 5

&&

6

!

S & ! & '&

+

WW +

: $

' &

"

& &

2% $ % $" & % $ +

&

%% J

$" /

& + /

$ ' $"

F &

F 7

$

, $ %

' & %

% &

& % %

'

-

#

. /

0 ' & %

7 H% ) %& 2 I

%&

" '

%

& % & D

++

20

&

. .( 6

6. 6. 6.

0

1(

2

4 + < / :

% %

.6

2 1

%

3 $

.

1(

%

& "$

&

" ' &

% %

+ ' &

8 9 '

8 9

$"

3

$

& D

+

Zie voetnoot 16 Schaal: 1=helemaal mee oneens; 2=gedeeltelijk mee oneens; 3=neutraal; 4=gedeeltelijk mee eens; 5=helemaal mee eens 22 Zie voetnoot 21 23 Zie voetnoot 21 24 Hair, J.F. J.r., R.E. Anderson, R.L. Tatham & W.C. Black (1998). Multivariate Data Analyse (vijfde druk). UpperSaddle River: Prentice Hall 21

< /

-

D %

$ +

0

% :

$"

2/ '

2/ 7 D $

:

B< C

"

& &

& +< / 8 9 D "

$

&

2

0

%

+

% " %

&& +! C

B$ %

" 2 ' &

% 8 9 +

% '

" $

"

$" $"

&

$

:

5% " $

$ "

& !!

%

: &

8 9 % ' &

8 9 ' & = I

'

%

S + % $

%

&" % 2% &

$

=

' " $" %

"+

+

' $"

> A

6.

&

+ ' $ & && ,(

" "

%

3

%

6 %

3 ' !

'

.

6

& ,(

% &

% ,(

%

C

%

' $"

= %

! P

I = 5

% $" &

%

&"

8 9 + 8 9

%

S

A

'

+ $

" $ + 3

'

" $ ' &

'

%

'

& %

" &

B$ '

$

' %B & ! !C 3 = $" =

$

!

/

(

(

( & 8

& 56 7 D

" 2

, "+ '

25

+

,

! B( P C 1 B(,P C

56 7 B PC B,P C

Het aantal relevant ingevulde vragen verschilt tussen de eerstejaars studenten en de meerderejaars studenten. De meerderejaars studenten hebben een relevant deel van de vragenlijst ingevuld als ze bij vraag 9 of 10 de vragenlijst hebben verlaten. De eerstejaars studenten mochten na vraag 3 door naar vraag 9. De eerstejaars die bij vraag 9 of 10 de vragenlijst hebben verlaten, hebben niet genoeg vragen ingevuld. Deze studenten zijn ook niet opgenomen als respondenten die de vragenlijst voor een relevant deel hebben ingevuld.

, ' S

+

5

B PC

0

( B! P C

0

B PC

0

B PC

0

6 B..P C

0

1

%

<

'

. .

> D

6

"

! ' "+ '

!!

+

B PC

1 B6 P C

B PC

( B (P C

B PC

.B

,1

'

B ,P C

1B

!(

(

:

(

+

0

PC

B,P C

1 B ,P C

1 >

PC

B

B ,P C 6

B PC

)*+

+,- *./

! B6P C 0 +, */

$ +

"

2

%

*4 5 6

$ :

'

&

*

/:0;

$

%

'

-

" C & " && &"

$ & '

7

&&

"

'

& " B

C

$

"

$

$ '

$"

' $

"

1C

+ % $" %

& '

$ +

'

" &"

$ $ ' $"

" B

/

'

2

01

-

) -

'

PC

& $ $

& 0 & $

B &

&

B + X 1NC '

' & %

B

"

' C

%

'

& ' "

$ $

% & ' + 26

%

$

$"

%

' $ '

"

% '

& $" $

8 ' ' "'

&&

In de analyses zijn de ‘extra’ studenten directiesecretaresse (derde en vierdejaars) en mediavormgeving aan het Zoomvlietcollege niet meegenomen. De totale groep van studenten waarover de analyses zijn uitgevoerd kon worden vergroot met n=14.

' & ' " $

&

$

$"

"

$

& '

%

" "

++ && %

$ '

&& -

'

%

'

L

$

&" +

3 '

% 0& & ' " $" %

%

% L &

- KK

%

E $W

F

& ' "L & " % $" " & + + & ' "$ & +L % & & ' "L

" $

& ' "$ $ " && ' & " %

!

& +& %

$ & ' "

$ +

"

'

" % $ &

' %

- %% + H

"+ %

&

' + $ + & K &

' K

( "

% '

+

"

% &

B

&

&

'

$ 0 " $

U '

QC ' '

$"

C

'

B % +

&

&"

%

& " %

3 '

%

C

%

&

&

+

B +

" "

% &

C

%

I &

% "

'

%

% &

&"

T %

+

(

0

' +$

$ &

"

S

$" % " $"

+

$" % " %

%

%

$ %

%

S0 %

% %

%

$

0

& %

%

+

&

=

%

%

@

B

& +

&

0 0

%

%

" +

& +

0 $" "

% %

"

'

% " %

&

% "

%

&

2 & "< +D & "+ && & E FU

B C ' "

"

2 &

$

&

'

% $

+

& %

' %

$

%

'

" & T

'

$" %

&"

&

&" B C

$ & %

& ' $"

'

&

& E $ &

F

" % '

$" % " % L% " %

'

'

'

'

"

%

$

$

&"

& " $ & '

& % "

&

+

%

+ 2

" -

'

'

" %

-

" '

'

2

"

'

$"

$

'

"

-

3

%

'

$ +

" ' '

$

' "

+ "

% %

' %

" %

$ %

S

% &

'

$" '

" '

%

'

%

'

" ' "+ % S'

&&

"

"+ % &

%

$

%

" %

'

" % "+ "

3 .

+

' +

(

'

% '

% %

$ "

&

% $"

"

2% & "

&"

$" <

D

" 0

' '

' "

,

32 )@ S A 2 @

7

8 *1

0

"

! 8 !

8

S # S A2@

@

9

0

"< : &

' 4 '

A

:/

5; 7 &

%&

%

' &" "

'

'

H

2 B!C

%

$ /

+

%

+

$ + % 5

%

'

%

$ % %

+

%

$

% ' % %

'

%

&

%

& %

%

+ %

%

&

+

'

%

%$

%

% '

&

'

'

'

% I

%

%

% " %

%&

'

+$ % '

I

%

'

' &

'

'

& %

:

3 ' && %

'

$

"

%

%&

'

%

+ %&

! +

"

% I : 2F $"

'

$ G

& '

" %

&

"

'

& '

% %%

7

&

%

'

%

&"

%

&

" %&

%

'

&

++

'

%

& &

%

+ %

% 3%

I

'

' & '

% $ &

& % % "

& 0 %

:

5; 7 % &

:

'

"

" G

& =

" % ' % H " % '

G G

" % "

&

%

% $

" 2% B;

' "

"

% &

%

&

" %

'

% && '

:

B & % % ' "

8

% '

%

G

B

' P &

G

C

$

+

% %

' 3R 3 % $ '

%

3% &

" '

'

& &

3

+

%

% Y

% + H&

%

" + G

% & ' $ $" % + ++ C :

'

'

"

'

'

" 2% % %

&

&

" : "

3

'

$

%&" C '

" '

' +

+ &" &

G

'

&"

C % %

'

$ '

; / % )) B 2 C'

%

7

'

B

' '

&

$"

%

'

%

%&

"

%

%

% H% % %

% "

& %

& %

% B

%

C

)) '

'

" '

'

% + ))

%

9

0 %

;

& 0

&

:

"+ +

' " %

%

&

5; 7 !5 "

&

<

+

D

'

" $" &" $ +' "

$ + % &

$"

' %

'

%

' 2 %&

)) 3 B 3C $ " " 2% ' D " + ' " % D H& 8

'

% & '

% " %

% & ' "% " % %

>

% % &

C

'

% " &

%

% "

$

%& C

'

' )) F & "D " C 3 / +L % '

B

' + $ # % " $ " + %

" "

'

! "

" '

'

3 "

% " B %

'

"

% " $ $" > "

$

$ " 2%

Q &

&" $" " &"

!

%

%& $

& "< %

B /:0;

& "D

E "

'

. > 22 $ + & "+ WW '

5

7:

&

+

;

$

'

'

' +' " %

%

% &

'

' EF

C

$ $ +

' %

' '

'

'

" S'

'

"

+% %'

'

"

%

%

'

"

$

$

'

&& ' &" " %

' $

%

%

% " ' & %

' B

" C

8

%

'

&& %

'

F ' '

'

%

+ H& + " % '

' &

' $ B $ C

%

+

& % % "

$ '

"

"

% '

' 8 %

$ + $" ' &

" ' "% ' $ $" % "

+ '

$

% %

&& =

'

'

' &

%

% '

=

%

% %

C$

%

'

"

H

+

FB

+

& + %

'

"

% %

"

%

B !

"

&

%

'

'

%

' "$

&"

$ +

"5$ " +'

% "

" '

% '

& %

%

+ $ "

% S A '

'

$

%

% $

" 3' I A ,' ' + % $" %

3

3 &

7 3 &

%

' $ +&

B&

&&

% " $ +L"

%

& %

& &"

%

'

&

)) & !5 $ % % " C

$ + ' " % : & "' ' '

2% '

E H %

/ % &

&

+F

' &

'

'

+ ' "$ &

B

5

5&

C 4

"

!

%

!

9

"

::; : :

/ $" ( & "+

& ' 4 0 0 B< (

3 "+ %

'

03

' < ' & " &

++ *

5 '

% & 0

$

"

!

' $ WW '

"

& ' ' %

B

'

&

% '

C

6

<

C "

&

3

'

!

+

' +

"

-

/

WW

%

I

&

%

-

"

$"

' % & & +

'

>

%

'

+

& 0

<

&" 0

" &

2

A

'

' $ & $"

% & ; & B<

" % +

2 ++

" *

'

-

"

" -# # "

% I

%

!

'

& 0

&

%

' "

' % "

%B

&

%

& +

% %

C

'

% %

' %

'

27

'

' '

'

" %

C

'

$"

+

A ' % "

$" &

%

' $ &&

"

1 student was afkomstig van een ander college binnen ROC West Brabant en zat ook niet in het vierde maar in het tweede leerjaar.

" $

'

$"

%

' $

$

%

<

'

!

" # # B !

& 5<

-+

&

*

"

%

"

-

%

<

& 0

' $ %

&

& &

'

L % C

$" % '

' % &

'

&

I

% W %

<

+

%"

+

+

$ +

' $

+ %"

+

'

'

"

%

$"

% %

'

&

' "$

-

%

' BD * , & 0

S'

%

$" $ $

"

" +

'

C

% %%

& "&

+

" +

+ &

& 3

'

%

'

'

+

% "

+

:"

% &

%

(

)

-

BD *& ! & 0

"+

%

"

"

% <

&" ' % & A

%

(

' & $ +

-$ " &" %

$

'

C

&

$

+ "% &

' &"

+

&

+

%

%%

"

&

%%

B

%

& % &

' &"

%% S'

+

C $ + %

+

$ + " ' +

$"

%

"

"

'

"

&"

+

+

(

-

&

(

+ '

& ' $

$ +

' : "

<

&

&" %

& % '

&

+

+

2 <

% & 0$ +

'

0 + +' $ "

& %

$ + $ +

-

"

' $

% %

: $

- E: '

&

C

WW

$

2

%" !

B

'

$ $

A

%

$" & $

& ' "

%

"

% " *

$

& $ " +

'

+ "

% $"

>

$

&

' $ %

" " "+ " ' 'C % &

& "

'

'

+ &

'

'

&

$ +

" $ + &

$ ' $

% &

> $"

+ & '

% $ F B

'

$

%

" $ % &

' %

4 $ +

% &

$

% '

' "$ B

'

$

-

C

" ($

WW

'

%

$ &

"

&

$ %

3 %

%

<

' !$

+

$ %

$ %

%

J %

$

% & $

% &

%

" %% +

&&

&

' % &

'

' H%

+ & %

%

"

W

'

'

&

& I C

%

'

&

%

+

'

0

( :

'

%

: "&

'

& "-

-

3

+

B

&" % '

& % &

'

& %

&" A

% % &

%

+ "

" ' %

F ' %

& "'

$

G %

$" ' &" "

% &

$

"

' :"

I '

%

$

2%

% & +

% &

"

"

'

&

'

:

E +

'

'

'

& S" '

%

$ $"

%

%

% ' " % +

$

& $

&"

% 2

! " ' & ' '

%

$" " $

$

'

$ % $

'

%

+

'

-

"

'

"

$

F

%

&

-

' &

" '

"

$

$ '

$

:

&

& - E$ F +

' < $ " "

&

: %

'

+ "

2

3 %

"

H%

&

B

" %& B & 0 :

&" $"

% % ' &

% (

!C %

" +%

$ B B

" 3 ' "$

' $ C "

!C C $

' '

$

%

!C

&

%

+

+

&&

$

+' $ &

% %B

'

E$ "

F

%

$

" '

$

&

%

: > &

+

'

&" $

<

%

&

'

$

&

% "

" % &

&" % % " % $ '

$

!

&

"

2

'

$ "

" +

&

A

" ' C*'

$ + 5

*'

%"

5% +

*

* FL

"

&

% '

L$ +

LZ " '

5 E

) )

' ( $"

$

: : :

S #S A 2 @ @ : ) @ # 0 %2 + 7 ' 7 &" @ B

> % )

" % " %

& $ $"

' F

$ +

*

$

' ' -

" "

' $ -

Z

$ +

$

L

"'

0

4

% * B

&" % '

/ A

&& ' &"

L

+

%

%

%" L"

L

"

"L

+ $ + % +

C- /

L

-

$

L *

" % %" % %" $ + ' / H '

& $

)

"

+' $

L

L

'

A -

' "

'

' ' " & "+

&

% & & + %

<

"

-

$

5& " && &"

$ &

"

$

*

"

'

& %

%

%

'

-

'

5 L

"

"

*

-"

*

I

C

+

' &

& * '

% " & ' &

" &

" B

$

' 5

>

-

%

*

%

-

)

L

+

-

3 $ * % % & " ' + -& + " > +

"

) > /

'

L

'

5 A @

"

"+

+

5&

$ "

* +

&

$ +

&"

A

% &

-

5$

7

C

-

-& B

> )

" -

*

&

% "

"+

$

H

%

L

L

%

N L

& "'

& -

' %

B

&

L $

%' C

&

5 &

"+

%

67 3 '

' &

* & > >

&"

3

' L +-

B '

"+ ' '

CL

%

CL

%

'

B

'

"

' *

" &

"

'

"

%

%

>

&"

"

) 2 B A 5

"

%

>

&

%

"+ '

B L

-

W

'

F C5

'

&

"

&

"+

L

%

% B

" '

"+-

% "

C L

& % & " C* & "+

-&

"+ "

"

!! 1

2 3

!! 2

:

8

<

$

&

'

$" B$

'

% +

B

C

"

"

D D

$ I

$ C

% F % B< B % D " / &"

E H% F % &

E

%

+C

"

&

+C

+

$

% +

' D -

%

%

+

D

" /

+B

!5 C

2

+

"-

% $" ' '

'

&& &&

" F

" %

% %

+F

$" $ +

D '

$

"

2 D &

"

+ '

" E %

% " ' F

'

' "

'

"

$" $ "% &

$" :

&&

D '

&

"

" % 2 $"

+

%

D

"

%

D

"

&

$ "E

"F

&&

$" E

"F

&

$ $

E

&& "F

28

"

2% '

$ $ +

E

F

2% '

'

%

' && ' +

2 & "+ + $ 2 " D "

2

Dit onderzoeksdeel is uitgevoerd door IVA Beleidsonderzoek en advies. De rapportage is afzonderlijk te verkrijgen.

$"

'

' &&

$

!!

"

B

%C $ " $ +

$"

% $

+

8 &

'

$

$

&

-

# $"

& "D $

-

'

% &

'

&

& % & % & % C D $

%

&B

' $ D/ D/

<

D

$ % &

&&

"

-

BD -

"

' '

'

C %& $ +&

B

%

'

& "' & %

&

&

&"

%% H

C "

$

F$

<3ZD $ %

D/ + '

8 %

% "

%

:

" " %

B '

%

" &

' +

%

$" & % '

"

' &

E "

&

$ F '

& "D ' C

"<

"

N

%

-

-

"D/ "

"

9 S -

% WW

$ B QC & "+ + D B

%

$ && ' % L& " & ' % % (0% 0 C < B .% D/ B !% C* + : $ + && ' L $" D B % C D/ B ,C
"

%

C

B !C &&

&"

$ B
$

B'

" "

'

%

%

%

C

# B

!

L

"

0

"

'

C :

' D -

$ % %

! $ $ $"

$ D

& 0 $ + $ + %

' '

D !

-

D/

$ $

'

% &

" "+

$" &

-

%% 0

S' D

%& -

-

" &

"%

'

$

"

:

!!! -

"

D/

%

&" $"

" % %

%

!) -

" +

& % &"

% !)

*4 5 6

-

*

'

$

++

&

&

/:0;

&"

$

" "

%

& !

& $"

0 S & !( 3

"

% Over all (N=117)

Zelfvertrouwen29 Organiseren - Zelfbeoordeling30 - aantal responses31 - echtheid bewijs32 - concreetheid bewijs33

29

Schaal van 1 tot 5 Zie voetnoot 29 31 Opgeteld; range 0-5 32 Score 0-1 33 Schaal 0-4 30

M1 Gem (Stdev) 3,75 (0,8)

M2 Gem (Stdev) 3,76 (0,8)

2,4 (1,0) 0,9 (0,8) 0,5 (0,5) 1,5 (1,5)

2,4 (1,1) 1,2 (0,6) 0,8 (0,4) 2,1 (1,4)

Sig

** ** **

%

Bedrijfsadministratie (N=31)

JCC / Marketing &Comm. (N=31)

Mediavormgeving (N=41)

Secretarieel (N=14)

M1 Gem (Stdev) 3,8 (0,5)

M2 Gem (Stdev) 3,9 (0,5)

M1 Gem (Stdev) 4,0 (0,5)

M2 Gem (Stdev) 3,8 (0,6)

M1 Gem (Stdev) 3,6 (0,6)

M2 Gem (Stdev) 3,6 (0,6)

M1 Gem (Stdev) 3,7 (0,8)

M2 Gem (Stdev) 3,7 (0,7)

2,7 (1,4) 0,7 (0,7) 0,3 (0,5) 1,1 (1,5)

2,6 (1,3) 1,4 (0,8) 0,8 (0,4) 2,3 (1,5)

2,2 (0,8) 1,2 (0.9) 0,7 (0,5) 2,1 (1,3)

2,1 (0,7) 1,2 (0,6) 0,7 (0,5) 1,8 (1,4)

2,6 (0,9) 0,6 (0,5) 0,4 (0,5) 1,0 (1,4)

2,4 (0,9) 1,2 (0,6) 0,7 (0,4) 2,0 (1,3)

1,7 (0,5) 1,3 (0,8) 0,8 (0,4) 2,1 (1,2)

2,1 (1,2) 1,3 (0,6) 0,9 (0,3) 3,0 (1,1)

Sig

** ** **

Sig

Sig

** ** **

Sig

**

Samenwerken - Zelfbeoordeling - aantal responses - echtheid bewijs - concreetheid bewijs Leren - Zelfbeoordeling - aantal responses - echtheid bewijs - concreetheid bewijs Overige competenties - aantal genoemd34 - aantal persoonlijke competenties35 - aantal vakinhoudelijke competenties36 Beeld eigen kwaliteiten

A [ %\

34

O %\

1,6 (0,5) 1,1 (0,7) 0,7 (0,4) 1,9 (1,3)

1,8 (1,0) 1,3 (0,6) 0,8 (0,4) 2,3 (1,2)

2,0 (0,7) 1,0 (0,7) 0,8 (0,4) 2,2 (1,4)

2,1 (1,0) 1,1 (0,5) 0,9 (0,3) 2,6 (1,4)

0,8 (1,0) 1,5 (0,7) 1,5 (1,2)

1,2 (1,2) 1,8 (1,1) 1,6 (1,2)

1,8 (0,5)

1,7 (0,6)

** ** **

** **

** **

1,6 (0,5) 1,0 (0,7) 0,6 (0,5) 1,8 (1,5)

1,7 (0,8) 1,3 (0,6) 0,9 (0,3) 2,4 (1,0)

1,8 (0,7) 0,9 (0,7) 0,7 (0,5) 1,8 (1,5)

2,0 (1,4) 1,0 (0,3) 1,0 (0,2) 2,9 (1,2)

0,6 (0,7) 1,3 (0,5) 1,0 (0,0)

0,8 (0,5) 1,0 (0,0) 1,3 (0,5)

1,8 (0,5)

1,8 (0,7)

** ** **

** **

º

1,7 (0,5) 1,3 (0,8) 0,9 (0,3) 2,3 (1,3)

1,9 (1,4) 1,1 (0,6) 0,8 (0,4) 2,5 (1,5)

1,6 (0,5) 1,0 (0,7) 0,7 (0,5) 1,7 (1,4)

1,9 (0,8) 1,2 (0,7) 0,8 (0,4) 2,0 (1,2)

2,3 (0,4) 1,2 (0,7) 0,9 (0,3) 2,7 (1,2)

2,2 (0,8) 1,2 (0,6) 0,8 (0,4) 2,5 (1,4)

2,1 (0,8) 1,0 (0,6) 0,7 (0,4) 2,0 (1,4)

2,2 (0,7) 1,0 (0,5) 0,8 (0,4) 2,3 (1,5)

0,8 (0,9) 1,5 (0,9) 1,3 (0,6)

1,3 (1,2) 2,2 (1,5) 1,0 (0,0)

0,9 (1,2) 1,6 (0,8) 1,9 (1,6)

1,4 (1,5) 2,0 (1,0) 1,9 (1,6)

1,8 (0,4)

1,7 (0,5)

1,9 (0,6)

1,8 (0,5)

** º

º º º º

º

1,5 (0,5) 1,2 (0,8) 0,8 (0,4) 1,7 (1,0)

1,5 (0,6) 1,5 (0,6) 1,0 (0,0) 2,6 (0,7)

1,8 (0,6) 1,1 (0,6) 0,9 (0,4) 2,1 (1,1)

2,1 (1,0) 1,3 (0,6) 0,9 (0,3) 2,8 (1,1)

0,8 (0,9) 1,7 (0,5) 1,0 (0)

1,1 (1,1) 1,8 (1,0) -

1,8 (0,4)

1,8 (0,5)

(LOO %\

Het aantal door de student genoemde overige competenties opgeteld; range 0-5 Het aantal persoonlijke competenties opgeteld; bij het middelen zijn de studenten die geen persoonlijke competenties hebben genoemd buiten beschouwing gelaten 36 Zie voetnoot 35 maar dan voor de vakgerichte competenties. 35

º ** **

*

4

& !( & " $ + &

'

% %

$ + $" ' -

%

'

L

$ &

$

$ +

&

& & ++ $ % "

& ' "% &

& ' "$

$

F

&" &

&"

&"

L -

& ' " E $

& ' " F

& "B C

&"

&"

L

& &"

% 0

S & !( 3

Zelfvertrouwen37 Organiseren - Zelfbeoordeling38

38

"

"

&

&"

& "

E

L

&

& ' " &" E

" %

Schaal van 1 tot 5 Zie voetnoot 29

%

'

%

%

37

%

"

&"

FL

!) & ! ' "

$

&

%

% 0

" Allochtonen (N=30)

Autochtonen (N=91)

Met. 1 Gem. (stdev) 3,8 (0,6)

Met. 2 Gem. (stdev) 3,8 (0,6)

Met. 1 Gem. (stdev) 3,7 (0,6)

Met. 2 Gem. (stdev) 3,7 (0,6)

2,4 (0,9)

2,1 (0,9)

2,4 (1,1)

2,4 (1,1)

Sig

Meting 1 AllvsAut

Sig

Sig

Meting 2 AllvsAut

Sig

Meting 1 – Meting 2 All. Gem. (stdev) 0,0 (0,5)

Aut. Gem. (stdev) 0,0 (0,4)

0,2 (1,3)

0,0 (1,3)

Sig

&

- aantal responses39 - echtheid bewijs40 - concreetheid bewijs41 Samenwerken - Zelfbeoordeling - aantal responses - echtheid bewijs - concreetheid bewijs Leren - Zelfbeoordeling - aantal responses - echtheid bewijs - concreetheid bewijs Andere competenties - aantal competenties - aantal persoonlijke competenties - aant. vakinhoudelijke competenties

39

0,8 (0,7) 0,5 (0,5) 1,3 (1,5)

1,2 (0,6) 0,8 (0,4) 2,2 (1,3)

1,5 (0,6) 1,4 (0,8) 0,8 (0,4) 2,1 (1,3)

**

0,9 (0,8) 0,5 (0,5) 1,5 (1,5)

1,2 (0,7) 0,8 (0,4) 2,1 (1,4)

1,5 (0,5) 1,4 (0,7) 0,9 (0,4) 2,7 (1,2)

1,6 (0,5) 1,0 (0,7) 0,7 (0,4) 1,8 (1,4)

1,9 (1,3) 1,2 (0,6) 0,8 90,4) 2,2 (1,2)

1,9 (0,6) 1,1 (0,7) 0,8 (0,4) 2,3 (1,4)

2,2 (1,1) 1,1 (0,6) 0,8 (0,4) 2,7 (1,5)

2,1 (0,7) 1,0 (0,7) 0,8 (0,4) 2,1 (1,4)

2,1 (0,7) 1,1 (0,5) 0,9 (0,3) 2,6 (1,3)

0,9 (0,9) 1,6 (0,7) 1,0 (0,0)

1,3 (1,5) 1,8 (1,2) 2,042 (2,4)

0,7 (1,0) 1,5 (0,8) 1,7 (1,4)

1,1 (1,1) 1,9 (1,1) 1,4 (0,5)

** **

** ** **

* *

** *

* **

* *

º

-0,4 (0,9) -0,3 (0,6) -0,9 (1,4)

-0,3 (09) -0,2 (0,6) -0,6 (1,9)

0,1 (0,7) 0,0 (1,1) -0,1 (0,6) -0,6 (1,8)

-0,3 (1,2) -0,2 (0,8) -0,1 (0,5) -0,4 (1,7)

-0,1 (1,2) 0,0 (1,0) 0,0 (0,5) -0,4 (1,7)

0,0 (0,7) -0,1 (0,7) -0,1 (0,4) -0,4 (1,8)

*

**

Opgeteld; range 0-5 Score 0-1 41 Schaal 0-4 42 Een respondent noemt bij de tweede meting 7 vakinhoudelijke competenties. De overige respondenten wijken weinig af in de twee metingen. 40

& !( $"

$ +

'

&" &

%

$ + %

-& & ' " L '

" '

'

0 %

'

'

& ' " %

& ' "

& ' "

' "

% 000 ' &

% % " '

'

=

"

&

"

"

&

2 &" $

% %

"

$ +

'

+ %

+ Y

" $

&& %

% &

:

!+

%

7

"

"

+

G

&"

&

< ' &' "+ < &

= < 0 % %

0 ++ + $ + "+ %

+

B "

% %

:8

7 + &" C

$ +

(

"

'

+

" $"

%

$"

< % $ + C

WW &

' %

"

2%

&

% $

'

<

" % %

< 2%

' B " % %

%

' & +

&

$

#

%

$ $ %&

' " &&

:

7 "

" % $ + & "D % " % % " % D "

' "

+ " 5

%

<

%

$ +

' "

&"

&

B & "D

' <

<

"+ 6

&

+"

+

%

$ + D $ +

+

+ + $ " % C $ +

% %

%

&& "+ ( ' "

+ % D

'

& "<

%

" %

"

%

$

+

% %

" %

+

+ <

< ' &' "+ ,

" %

& "<

% +

" % %

'

++

"

+

%

%

%

$

" % "+

" % '

<

$ % % &"

59 % % " ( B

+ & '

" % % % % " % + " %

"+ ! $ % $ +

"

%

"

&

+

'

$"

'

"+ C $ +

D

'

$

"

'

$ '

%

& $ ' %

C 3 " %

' ' &

' %$

"+ .

" 2%

'

& %

C

4

% " %

& $

'

% &

/ <

B &

"+

"+

" ' &

' % $ $"

"+

$

"+ %

' $ " '

%

+ $ +

'

"& %

C

&

'

G %$ C

%

% B $ +

D

"+ %

B

$ '

"+ '

%

$

D

"+ & "

'

%

B '

'

% < C 2 % WW

'

"

+

D

< $

%

"

& $"

"+ $ " WW

!,

7

8 *1

0

"

In dit hoofdstuk bespreken we de uitkomsten van de analyse op de administratieve bestanden van ROC West Brabant. De gegevens zijn opgenomen in bijlage X2. De gegevens zijn berekend voor de vijf focusopleidingen in het project, te weten: secretarieel, adminstratie, juridisch, media-vormgeving (MV) en audiovisuele vormgeving (AV). Voor deze opleidingen zijn de volgende groepen studenten onderscheiden: mogelijke uitval nog op school diploma behaald in de periode 2006 – 2009 diploma behaald bij Flash in 2010 De categorie mogelijke uitval geeft het aantal studenten aan dat de betreffende opleiding heeft verlaten en niet binnen het ROC een andere opleiding is gaan volgen. In hoeverre deze studenten bij een andere onderwijsinstelling (al dan niet door de overheid bekostigd) een opleiding zijn gaan volgen is onbekend. Het gaat dus niet per definitie om voortijdig schoolverlaters, het gaat om instellingsverlaters. De categorie diploma Flash 2010 is extra opgenomen, omdat van de studenten bij Flash bekend was of zij in dat jaar een diploma hebben behaald. Dat geldt niet voor de andere opleidingsrichtingen. Het aantal jaren waarvoor stroomgegevens beschikbaar zijn loopt per opleiding sterk uiteen. Voor de opleiding secretarieel zijn van vier cohorten gegevens beschikbaar, voor administratie en MV van twee cohorten en voor juridisch en AV van één cohort. De stroomgegevens zijn voor vier van de vijf opleidingen vergeleken met een ‘controle’groep. Die groep bestaat meestal uit dezelfde opleiding bij een van de andere colleges bij ROC West Brabant. Alleen voor Flash Oosterhout (administratie en de laatste twee cohorten secretarieel) was het mogelijk te vergelijken met twee ‘controle’groepen, namelijk met de opleiding bij de hoofdvestiging in Breda en met die van het Zoomvlietcollege. Voor de vijfde opleiding is een dergelijke controlegroep niet beschikbaar. In hoeverre de ‘controle’groepen afwijken van de ‘experimentele’ groepen, verschilt sterk. HIER OF ELDERS TOELICHTEN De gegevens laten over de gehele linie weinig tot geen verschillen in mogelijke uitvallers zien. De statistische toetsing heeft plaatsgevonden door de aantallen mogelijke uitvallers te vergelijken met de aantallen studenten die nog of school zitten of een diploma hebben behaald. Voor één opleiding werd voor één cohort een significant verschil met de ‘controle’opleiding gevonden, namelijk voor MV cohort 2008/2009. In dat jaar kende de opleiding 23% uitval. Dit gegeven is bij de opleiding bekend. Onder andere op basis van deze cijfers is besloten de voorlichting over en de intake in de opleiding anders te organiseren, om te voorkomen dat teveel jongeren met een verkeerd beeld vanaf het vmbo in deze opleiding instromen. In alle overige gevallen zijn geen significante verschillen in de aantallen instellingsverlaters gevonden.

) * )

0

: -

D

" &

%&

"

' %& -

$

&

<

>3

% % $

&

&

%

+

"

%

'

%

%

% $

&

" &"

G

%& &

"

$" $

- $"

%

$ + &

'

% *

% "

$ ' G

"C %

C

%& "

*

I "'

%

' '

%

B

% " "

'

&

'

0

$"

H% "& " ' "$

"+0

%

B$ 3

+

'

$

-

' &

&" $

&" $

& % %

2

' &&

:

?

% %%

%

"

&"

'

-

+ H& '

C

&" 3

' "

'

&

-

"

+ '

%&

$ &

%& -

' &

+ H&

$

%

% " '

%&

H%

< % % %

L

+

&

'

N<" B

= '

&" '

&

+

"

%

+ N

) >

& I %

> 3

32 )@ S A 2 @ " 32 )@ S A 2 @

" + >3

%& %* % " * " $" $

% &" '

&

" " H%

N

%

)! 1

2 3

> %

$

% '

!0

%

> $" %

' F

& "D

2

'

%

B

%

&

" C %

"

+

&&

&" '

&

% " ' "B

$

$

$

%

$ & C '

I

$

%

"

%

'

8

$

& :

%

0 %

'

'

% >

$ ' %

# H%

"

' %

$

'

&

:

&&

& %

& E

F % $

"

'

% $"

%

3

$ % %

I

2

&

%

& "D &"

'

>

"

" Y

B>

"

% '

$

'

C

32 )@ S A 2 @

) ) *4 5 4

&

$ + ' & ' "' ' ' & %

$ 0 &

%

%

&

&

&

&& & ' "

&

4 K

' %

%

B

7

& %

% "

"

&

+

% %

%

B

'

C

C

% %

&

&

"$ + S @ $

++ -$ +

$ '

" $ + % "

%

/ "

>

-" $" '

B

C

'

'

"

' "

$

"

&

&&

3

$

'

%

)+ =

&

%

&

'

"

&

"&

"

$

+

%

+ '

$

%

' $" $"

$

' A2@ 3

4 S7

), -

Q* % % %

&

"&

% "& $ +

%

" $

$ & ++

S

"

"

+

$

" * "

& + "

'

&

"

# A

"

$ " B % WW

$

C +

% $" 2% & % $"

& ' ,NC

+

"

'

& "$ "

%

%

' '

%

++

"

$

%

' &" 1L

'

+

'

' 0% " L B $

S

<

" '

&

' $"

>

B$ <

+D

%

"

&

"

"

$

&

'

B B$

C %%

C C $"

%

E &&

F

E

F

8

'

)> @

% % ' &

S'

+"

$"

& " & $ & $" $ ' % % % %& %

%&

*

%& "

%% % >

% '

'

++

%% % '

"

++

4 S7

# A

)< 32 )@ S A 2 @ % %

$ &

=

+

& %

H%

"

L '

'

'

B% & " 4 S7

$

& C # A

$ ' "

& '

%

%

' >

?

:

R )A ' B .C H + S & - 3 ?7 @ @ R D> A ' B " B C % ' " ' 2 ' " % "-# ' : ?> R # % : ?@ B 11!C (

A " + 7 ? RA ' )D> B & /D B 166C 8 $ ? B 11 C (

)

H

C 7 ' "

&

2 & ) H

%

' "

F

;6

-

.C (

% %

-3 4

-

A"

)

5S % -

0 ?& @AB

0 ?& @A ' @ &

9

1

0

#

&

2 3

C ::; : :D

&

>

) 9 0

)

/ &

. % "

'

%

'

$ %

%

$

$

"

'

(

6

$ $

'

(

.

(.

1

$

/ % ! "

! '

'

&

!,

%

% &

&&"

(6

(,

! 6

6(

& " &

"% '

"

3 ' 7

%

"

6

(

!,

%

(6

(.

"

.,

! !1

$ %

61

"

&"

%

"

6

6.

(

6

(6

,,

61

.

0 &

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

'

$

&

"+

+

&

$

B %

%

%

7

H%

) %&

43

&

&

%

!, 1

$ +

% & "< / & "D *

2

$"

$

!

!,

(

(6

(6

! ,1

! !1

! (

!

! !!

!

$C

' ?

Voor alle items geldt: (lage score = positieve waardering; hoge score = negatieve waardering)

&

&

#

&

&

#

>

)

)

/

&

&

. % "

'

%

'

$ %

%

$

$

"

'

,

,

..

6

O

(,

O

!

O

$ $

'

$

/ % ! "

. '

'

&

%

% &

1

(

,1

(

&&"

& " &

"% '

"

,

3

6

( '

7

%

"

%

,!

,(

"

! (,

! ,

(

66

.6

!6

$ %

!

"

&"

%

"

0 &

$

%

&

$

%

'

$

&

"+

+

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

B %

%

%

7

H%

) %&

44

&

%

66 (!

1!

6

6

,6

66

.

,

.6

(

&

$ +

% & "< / & "D *

2

$"

$

$C

' ? ! ,6

! (1

!

! (

! !

!

Voor alle items geldt: (lage score = positieve waardering; hoge score = negatieve waardering)

O

O

0 ?& @A ' @

/

1

5

2 3

+@;@@:

C: : :

+$;$$ 7 (

>

.

5 %

% %

' $

$

'

$

D

" #

) 5/A 7 9 52B 7

) 5/A 7 0 52B 7

)

5/A 7

52B 87

! 6 B ,,C

! 6 B 1 C

6 B . C

! . B .!C

!! B . C

!

1 B 6 C

/

" 7+

%

$ $

'

"

'

"

$ /

5

" #

" 7+

% !

5

" #

" 7+

" ' '

&

%

% &

&&"

&

5

" #

OO

" 7+

" &

"% '

"

3 ' 7

%

"

%

$

" %

"

&"

0

%

"

5 " 7+ &

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

$

% $C * ' ?

& & "< / & "D

'

" #

$

&

"+ +

8

$"

&

$ +

$ B % 5

% #

7+ 2

%

7

%

H%

) %&

45

&

B

,C

Q = significant op 5%/1% niveau bij vergelijking FC Breda met combi Zoomvliet en Flash

! B ,.C

O

Leerjaar 1 Leerjaar 2 Leerjaar 3 Totaal

Zoomvliet

FC Breda

Flash

Totaal

17

20

6

43

0

/

0

8

8

4

14

1

19

21

34

15

70

&

9

>

0

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

& 52B C7

& 52B 7

& 52B D7

& 52B 7

& 52BE7

& 52BF7

& 52B 7

! 1 B .(C

B . C

!, B ,.C

! !. B ,(C

! .. B C

! B ,!C

! B0C

/

. %

'

$

%

"

% '

$

$

'

%

'

$

$ "

$

/ % ! " ' '

&

%

% &

&&"

& " &

"% '

"

3 ' 7

%

"

%

$

" %

&"

%

"

"

0 & $

&

$

%

$

%

$

%

$

%

$

%

$

%

$ B %

%

'

"+ +

& $" & & & & &

$ +

$ & D

%

$C *

2 7

% H%

&

%

' ?

& "< / & "

O

) %&

Autochtoon Allochtoon Totaal

Zoomvliet

FC Breda

Flash

Totaal

2

11

3

16

21

34

15

70

19

Autochtoon

Leerjaar 1 Leerjaar 2 Leerjaar 3 Leerjaar 1 Leerjaar 2 Leerjaar 3

Allochtoon Totaal

23

12

34

Zoomvliet

FC Breda

Flash

Totaal

16

15

6

37

3

8

1

12

0

0

3

3

1

5

0

6

1

6

0

7

21

34

15

70

0

0

5

5

/

9

0

>

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

) 5/A 7

( 52B G7

( 52B 7

( 52B 7

( 52B 7

( 52B 7

( 52B 7

! .! B 61C

B00C

! .( B 1C

B

(( 1C

! ,! B .C

B

!! (C

! ,. B ,6C

B00C

! ( B 1,C

!( B .(C

. B 61C

( B

C

! 6( B ((C !6 B .!C

!, B 1 C ( B 6 C

! B 6,C ! B 1 C

! ,! B 6C !( B (!C

! ,! B !6C !( B ,6C

/

. % $

'

% '

$

$

'

%

" '

%

$

OO

$ "

$

/ % ! " ' '

&

%

% &

&&"

O

& " &

"% '

"

3 ' 7

%

"

%

$

" %

&"

%

"

"

0 & $

&

$

%

$

%

$

%

"+ +

& $" &

'

6 B

O C

,6 B (.C

O

&

$

%

$

%

& & &

$

%

$ B %

%

!6 B ,6C

B

! ! B 1 C

C

!1 B 6 C

! 6( B , C

( B

O C

$ +

$ & D

%

& "< / & "

$C *

2

%

7

&

' ?

%

H%

) %&

Leerjaar 1 Leerjaar 2 Leerjaar 3 Leerjaar 4 Totaal

FC Breda

Flash

(

0

7

7

2247

1048

32

H

Totaal

1546

0

15

0

1

1

22

33

55

&

>

) 5/A 7 0 52B 7

)

5/A 7

/

52B D7

( B ( C

B 6 C

66 ,C

!6 B ,6C

OO

! . B ( C

!( B C

O

! !, B .(C

(, B 6!C ! (, B ..C

O

! !! B ( C ! 1( B 66C

O

. %

'

$

%

$

'

"

%

$ %

'

$

$

'

"

$ B

/

OO

% ! " ' '

&

%

% &

&&"

& " &

"% '

" B , C

O

3 ' 7

%

"

%

$

" %

"

&"

%

"

( B

0

46

Waarvan 3 allochtonen Waarvan 6 allochtonen 48 Waarvan 1 allochtoon 47

,C

, B ,!C

OO

&

$

%

'

$

&

"+ +

(1 B

&

$

%

$"

! B

&

$

&

%

$

&

7 ) %&

&

%

$

$ +

%

$ B %

%

B

C

! .1 B 1!C ! .1 B 1!C

OO OO OO

B 6.C

6! B !1C ,. B !C

O

B .6C

!1 B 6 C

! B

B .6C OO

&"

$C *

2

B 1!C 66 B C

%

$

& < / & "D

C

%

$

&

OO C

%

&

' ?

%

H% O 1C

I

H

&

>

) 5/A 7 9 52BE7

.

5 %

% %

' $

$

'

$

" # $

'

"

6

$

'

" #

OO C

B 11C ! (1 B C

OO

B ( C ! B !.C

! . B 66C

O

! B 11C

B

"

$ 5

/

" 7+

%

B

/

) 5/A 7 0 52B C7

" 7+

% !

5

" #

" 7+

" ' '

&

%

% &

&&"

&

5

" #

" 7+

" &

"% '

"

3 ' 7

%

"

%

$

" %

"

&"

0

%

"

5 " 7+ &

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

&

$

%

$

% $C * ' ?

& & "< / & "D 7+ 2 7 ) %&

% H%

&

%

'

" #

$

&

"+ +

$"

&

$ +

$ B % 5

% #

(1 ,C

OO

0 ?& @A !' E

6

F

::, ' : :

Tabel 1 Vsv cijfers secretarieel cohort 2006/07 Mogelijke uitval Zinc

Nog op school

Diploma periode 2006-2009

Totaal

8 (12%)

5 (8%)

54 (81%)

67

FC Breda

18 (18%)

7 (7%)

75 (75%)

100

Totaal

26 (16%)

12 (7%)

129 (77%)

167

/

1

X

L%] (

Tabel 2 Vsv cijfers secretarieel cohort 2007/08 Mogelijke uitval Zinc

Nog op school

Diploma periode 2006-2009

Totaal

8 (14%)

14 (25%)

35 (61%)

57

FC Breda

13 (17%)

28 (36%)

37 (47%)

78

Totaal

21 (16%)

42 (31%)

72 (53%)

135

/

X

6 L%] (

Tabel 3 Vsv cijfers secretarieel cohort 2008/09 Mogelijke uitval

Nog op school Diploma periode 20062009

Diploma Flash 2010

Totaal

Zinc

6 (16%)

17 (45%)

15 (40%)

0

38

FC Breda

8

(7%)

55 (45%)

60 (49%)

0

123

Flash

2 (10%)

17 (81%)

0

(0%)

2 (10%)

21

Totaal

16 (9%)

89 (49%)

75 (41%)

2 (1%)

182

/

X ! !.L%] (

Tabel 4 Vsv cijfers secretarieel cohort 2009/10 Mogelijke uitval

Nog op school Diploma periode 20062009

Diploma Flash 2010

Totaal

Zinc

0

32

(89%)

4 (11%)

0

36

FC Breda

0

99

(83%)

21 (18%)

0

120

Flash

0

16 (100%)

0

(0%)

0

16

Totaal

0

147 (85,5%)

25 (14,5%)

0

172

/ 49

%

B

"

C

Daarbij zijn de aantallen (mogelijke) uitvallers vergeleken met de aantallen studenten die nog op school zaten of al een diploma hadden behaald. Dat geldt voor alle chi2-berekeningen in deze paragraaf.

Tabel 5 Vsv cijfers administratie cohort 2008/9 Mogelijke uitval Flash Oosterhout

Nog op school Diploma periode Diploma 2006-2009 Flash 2010

Totaal

5

(17%)

24

(80%)

0

(0%)

1

(3%)

30

Florijn Breda

15

(8%)

102

(54%)

72

(38%)

0

(0%)

189

Zoomvliet

10 (7,5%)

81

(61%)

42

(32%)

0

(0%)

133

Totaal

30

207

(60%)

114

(32%)

1

(0%)

352

/

(8%)

X 1 .L%] (

Tabel 6 Vsv cijfers administratie cohort 2009/10 Mogelijke uitval

Nog op school Diploma periode Diploma 2006-2009 Flash 2010

Flash Oosterhout

B PC

18 (95%)

Florijn Breda

B PC

108 (67%)

53 (33%)

Zoomvliet

B PC

87 (81%)

Totaal

B PC

213 (74%)

/

%

B

"

0

(0%)

Totaal

1 (5%)

19

0

(0%)

161

21 (19%)

0

(0%)

108

74 (26%)

0

(0%)

288

C

Tabel 7 Vsv cijfers juridisch cohort 2009/10 Mogelijke uitval Zoomvliet

Nog op school

Diploma periode 2006-2009

Totaal

7 (16%)

36 (80%)

2 (4%)

45

Florijn

7 (8%)

43 (47%)

42 (46%)

92

Totaal

14 (10%)

79 (58%)

44 (32%)

137

/

X

. L%] (

Tabel 8 Vsv cijfers MV cohort 2008/09 Mogelijke uitval

Nog op school

Diploma periode 2006-2009

Totaal

Zoomvliet

9 (23%)

27 (69%)

3 (8%)

39

Radius

9 (9,5%)

54 (57%)

32 (34%)

95

Totaal

18 (13%)

81 (60%)

35 (26%)

134

/

X

L%X

(

Tabel 9 Vsv cijfers MV cohort 2009/10 Mogelijke uitval

Nog op school

Diploma periode 2006-2009

Totaal

Zoomvliet

0

31 (75%)

10 (24%)

41

Radius

0

108 (85%)

19 (15%)

127

Totaal

0

139 (83%)

29 (17%)

168

/

%

B

"

C

Tabel 10 Vsv cijfers AV cohort 2009/10 Mogelijke uitval Zoomvliet

Nog op school 0

76 (89%)

Diploma periode 2006-2009 9 (11%)

Totaal 85