"! " # $ % & ' ( ) % * ' ( $ +, -! *

!

"

!"

#

%$( )

%

(

$+

,

-! *

& ' *

'

Maatschappelijke kosten – baten analyses Jeroen Frissen

Maatschappelijk rendement in het nieuws • De maatschappelijke nutsfunctie van schiphol als mainport van Nederland wordt de pijler onder het beleid van de nieuwe directeur van Schiphol. ‘Het behalen van een zo hoog mogelijk rendement staat bij mij niet bovenaan’ Jos Nijhuis, directeur Schiphol, in de Volkskrant

• De aanleg van een nieuwe IJmeerlijn voor openbaar vervoer tussen Amsterdam en Almere in het kader van de Schaalsprong Almere is maatschappelijk niet rendabel. CPB mkba verstedelijkingsvarianten en openbaarvervoerprojecten voor Almere

• Sociale investeringen door corporaties hebben geen effect op de leefbaarheid Conclusie SEO in onderzoek ‘de baat op straat’

Waarom een mkba?

• Overtuigt van sociale en economische investeringen, … … maar welke investering draagt efficiënt bij aan doelstelling? • Draagt bij aan meer doordachte projectplannen • Vergelijkt kosten en baten breder dan project sec

Wat is een mkba? • MKBA bepaalt maatschappelijke rendement project • Vergelijking tussen alle maatschappelijke kosten en baten. • Uitgedrukt in Euro’s (betere afweging van wat is leefbaarheid waard?) • Om een MKBA te kunnen maken moeten we een beeld hebben van: • een realistische inschatting van de ontwikkelingen zonder project • de waargenomen en te verwachten ontwikkelingen mét project

• De ‘toetsbare veranderingstheorie’

Schema MKBA

Effect

Driehoek = Effecten van het project

Projectalternatief: Ontwikkelingen met project

Nulalternatief: Ontwikkelingen zonder project

Huidige situatie

Begin project

Tijd

Einde project

De ‘Toetsbare veranderingstheorie’ Toename leefbaarheid en aantrekkelijkheid buurt

Toename (wijk) economie

Toename sociale contact, veiligheidsgevoel

Toename werkgelegenheid bij bedrijven, horeca, detailhandel

Een verwachte effect, …

Toename levendigheid en overlast

… maar ook toetsbaar een causaal effect?

Toename cafe, bioscoopbezoek o.a. uit de buurt

Toename bedrijven en internetgebruikers

Toename toeristen

Kriterion: cafe en theater

Verzamelgebouw en internetcafe

Stay Okay Hostel




Toename sociale contact, Toename levendigheid Op basis van statistieken, interviews met betrokkenen veiligheidsgevoel en overlast en enquêtes onder bewoners



Toename toeristen



Stay Okay Hostel



Toename sociale contact, veiligheidsgevoel




Toename toeristen



Stay Okay Hostel

Toename levendigheid en overlast

Kosten-Batenanalyse per partij

dank

3 februari 2014 pagina 12

.! ' #

(. ,

) )* ,

/.

0/1

" ! * ! 2

) )

3) )* 4

*

#

$

%& 7 &

(. . ' & < & ' '

15

& 0/10

*

2 8 1/. 9 : * .

$% 0//; *,

16

#

'

15

& 0/10

()

*

+

1=

15

& 0/10

1>

,

'

15

& 0/10

15

#

) , . '

'

,

1/,

,

8 ""

'

9

,

! "

1;

) .

-,) %&

-,) ' .

,

1/. : @ , AA .* & 8 "" B & 9 , ', . . . ) ' ' . ) )* & $ & 8 B D

C D 9 " )

)

' . ? , ' * ', '& " &" ,"

'

. '' & .

:

* D

*

( < @ % @ @

. , 8 F

'

/

'& ' 8 6/E9 #9 ) )D B D ) &

'

&

-

'

G

.* & '

&

) 8 )

3F , & ) & '

*

'

&

9

& ' .* 'B, ' ,

C

*

E 1 /" ///

'

0 '

.

) )

0

12 + 3

1

2 0

0

12

0

12 ' Effecten

Financiële kosten en opbrengsten Betere verkoop / verhuur van woningen Imago & Netwerk Alliantie Lokale bestedingen Werkgelegenheid Imago- & Uitstralingseffect Veiligheid Broedplaatsen

Kwantificering & monetarisering

Baten

Administratie de Alliantie Deskresearch -Literatuur -Buurtgegevens

Interviews Enquête bewoners

Baten

4

12

4

12 ,

'

)

!,

* H) )

'. , 2 * ""

) )* I

& '. , $% ?H ) ) , & & ? 3'

'

4

? ,. 8 , *

&

&

D. ) ''

& ', ,

*

'

' ,

,

?

?

' '

9

, &

'

#

' !

.

*

!

@,

.

*

'

5

6

-,) , 4

%&

D * &

.

.*

J '

, , ,

D

J

D & , & '&

B J

'

5

' '

) )* & J

%&

'" "( *

,

' &. '& "8 3

, & '

' .

J

&

* '&

& '& #

$

'9

&

'&

)'

,

8 &

*

&.

, '

*

,

?

*

& '&

%&'

& $

%&'

? 9

:

5

-,) .

&. . ) ''

'

, ,

D

' , D* ' ,. &

)

.* * *

15

& 0/10

0

,

7

!

' G ', < '

& @&

*

.

&

.

*

*

D* & , & & *

8.

.9

' '

'

. 8

$

& *, 9 '&

,

7

"

."

Winkelcentrum Dr. Struyckenplein Breda

Herstructureringswijk Heuvel Maatschappelijke Kosten-Baten analyse vooraf •Werkgelegenheid (voor jonge mensen en laaggeschoold) •Samenstelling bevolking verandert •Mutatiegraad daalt •Veiligheidsgevoel stijgt Voorspelde baten: 6,9 miljoen (leefbaarheid, werkgelegenheid, woongenot) Baten meeteenheid Contante waarde Leefbaarheid aantal woningen buurt 2.476 3,95 Werkgelegenheid Woongenot

aantal fte 18 aantal huishoudens 316

2,49 0,47 Totaal

BRON: RIGO, RESEARCH EN ADVIES BV, RAPPORT 22940 D.D. SEPTEMBER 2012

6,9

Lessen MKBA Dr. Struyckenplein Breda Herontwikkeling van het plein is waardevol, Branchering en alternatief voor bibliotheek, Marktvraag en wijkbelang stemmen overeen, Effect van de ontwikkeling voor de wijk is meetbaar, Relatie tussen de ontwikkeling van het plein en de aangrenzende buurt aangetoond, MKBA instrument als ondersteuning voor besluitvorming, sturing en monitoring.

Lessen uit MKBA Het Trefpunt • Bij aanvang project maatschappelijke doelen formuleren en operationaliseren • In verkennende fase project verschillende alternatieven in beeld brengen • MKBA inzetten voor legitimatie en om stakeholders belang project te laten zien • MKBA inzetten om bijdrage externe stakeholders te onderbouwen • Monitoren maatschappelijke effecten • Eenduidige onderzoeksopdracht (proces - inhoud) • MKBA ex ante inzetten

Lessen uit MKBA Timorplein Methode •Beschrijf duidelijk je doelen, … … doordenk het nulalternatief … … verken alternatieven •Bepaal duidelijk het niveau waarop je kosten en baten vergelijkt (waterbedeffect in positieve en negatieve zin) Uitkomsten •Alleen maatschappelijk vastgoed vanuit ziel & zakelijkheid •Alleen als we veel bezit in de directe omgeving hebben

3 februari 2014

…

*

.,

'

&

&

! *

7

"! " # $ % & ' ( ) % * ' ( $ +, -! *

Recommend Documents