+ 1 Joker: de ronde waarop de joker staat telt dubbel!

Koen van Gorp

De Rondes Actua 2) Artist Impressions (Foto ronde) 3) Instrumenten 4) Geschiedenis van de Astronomie 5) Zonnestelsel 6) WGAS Kwam, Zag en ... (Foto ronde) 7) Theorie 8) Deep Sky (Foto ronde) 9) Ruimtevaart + 1 Joker: de ronde waarop de joker staat telt dubbel! 1)

WGAS Astrokwis

Actua Iedereen kent Olympus Mons als hoogste berg in het zonnestelsel, maar recent werd er een berg gevonden die hem naar de kroon steekt: a) Big Heap op Mimas (tijdelijke naam) b) Boösaule Montes "South" op Io c) Mauna Loa (Hawaii) op Aarde d) Rheasilvia op Vesta 1)

Actua 2) a) b) c) d)

Wat is de massa/energie van het Higgs boson? 12.5 GeV 125 GeV 1.25 TeV 12.5 TeV


Wat is er bijzonder aan de komeet C/2013 A1 (Siding Spring)? Het is een doelwit voor een voorgestelde komeet interceptie missie. Hij bevindt zich eigenlijk in een baan rond Jupiter. Maakt in oktober 2014 een zeer dichte nadering tot Mars. Maakt in november 2015 een zeer dichte nadering tot Aarde met de mogelijkheid om hem overdag waar te nemen.

Actua Wat is de nieuwste schatting voor de ouderdom van het universum op basis van data van de Planck missie? a) 13.798 ± 0.037 miljard jaar b) 13.772 ± 0.059 miljard jaar c) 13.877 ± 0.054 miljard jaar d) 7850 ± 2150 jaar 4)

Actua 5)

a) b) c) d)

De airburst van een meteoor boven Chelyalbinsk, Siberie was de krachtigste sinds Tunguska. Hoeveel energie kwam er vrij bij deze explosie, die gelukkig grotendeels door de atmosfeer geabsorbeerd werd? ±5 kt TNT ±50 kt TNT ±500 kt TNT ±5MT TNT

Actua 6)

a) b) c) d)

AMS (Alpha Magnetic Spectrometer) kwan in het nieuws met aanwijzingen dat donkere materie bestaat. Waar bevindt AMS zich? Het is een van de LHC instrumenten in het CERN In een baan rond de aarde, op International Space Station In een baan rond de aarde, aan boord van de Fermi Gamma Ray Telescope In een baan rond L2, aan boord van Planck

Actua 7)

Wetenschappers vonden sporen van een astronomische gebeurtenis in microscopische fossielen op de bodem van de oceaan. Wat bevond er zich in de fossielen?

a)

Radioactief koolstof (C14) geproduceerd door een nabije GRB 14000 jaar geleden. Om dit te produceren moest de GRB zich dichter dan 100 miljoen lichtjaar bevonden hebben. Iridium dat op aarde aangekomen is door de inslag van de meteoriet die de Barringer krater of Meteor Crater, vormde. Radioactief ijzer (Fe60) dat gevomd werd in een supernova op een afstand van 400 lichtjaar en 2 miljoen jaar geleden op Aarde belandde. Radioactief cobalt (Co60) gevormd door het “Carrington Event”, de krachtigste zonneflare ooit waargenomen, in 1859. De resulterende geomagnetische storm veroorzaakte brand in telegraaf stations en extreem poollicht tot in de Caraïbische Regio

b) c)

d)

Actua Soms moet je gewoon geluk hebben: Astronomen planden een grote campagne met tientallen telescopen wereldwijd om 1 object in detail te bestuderen. Net toen de campagne begon ging het object in kwestie in uitbarsting. Over welk object gaat het? a) Blazar Markarian 421 b) Soft Gamma Repeater: SGR 1806-20 c) Komeet 17/P Holmes d) Rode reus V838 Monoceroritis 8)

Actua 9)

a) b) c)

d)

Rijke mensen hebben soms excentrieke hobbies. Wat deed Jeff Bezos, stichter en CEO van Amazon onlangs? Hij bouwde een diepzeeduikboot en dook naar de bodem van de Mariannatrog. Hij investeerde 10 miljard dollar om de eerste mens op Mars te worden. Hij kocht een van de overblijvende Space Shuttles in de hoop hem terug in gebruik te nemen en toeristen naar de ruimte te brengen. Hij viste oude onderdelen van het Apollo programma op uit de Atlantische oceaan in de hoop ze te restaureren.

Actua 10)

a) b) c) d)

Welke science fiction technologie kwam vorig jaar een stap dichterbij toen NASA bekend maakte dat de vereiste energie drastische teruggedrongen was? Een tijdsmachine Een warpdrive Een death star compleet met planeet vernietigende laser Een ‘transporter’ (Beam me up, Scotty)

WGAS Astrokwis

Actua Iedereen kent Olympus Mons als hoogste berg in het zonnestelsel, maar recent werd er een berg gevonden die hem naar de kroon steekt: a) Big Heap op Mimas (tijdelijke naam) b) Boösaule Montes "South" op Io c) Mauna Loa (Hawaii) op Aarde d) Rheasilvia op Vesta 1)


Wat is de massa/energie van het Higgs boson? 12.5 GeV 125 GeV 1.25 TeV 12.5 TeV


Wat is er bijzonder aan de komeet C/2013 A1 (Siding Spring)? Het is een doelwit voor een voorgestelde komeet interceptie missie. Hij bevindt zich eigenlijk in een baan rond Jupiter. Maakt in oktober 2014 een zeer dichte nadering tot Mars. Maakt in november 2015 een zeer dichte nadering tot Aarde met de mogelijkheid om hem overdag waar te nemen.

Actua Wat is de nieuwste schatting voor de ouderdom van het universum op basis van data van de Planck missie? a) 13.798 ± 0.037 miljard jaar b) 13.772 ± 0.059 miljard jaar c) 13.877 ± 0.054 miljard jaar d) 7850 ± 2150 jaar 4)

Actua 5)

a) b) c) d)

De airburst van een meteoor boven Chelyalbinsk, Siberie was de krachtigste sinds Tunguska. Hoeveel energie kwam er vrij bij deze explosie, die gelukkig grotendeels door de atmosfeer geabsorbeerd werd? ±5 kt TNT ±50 kt TNT ±500 kt TNT ±5MT TNT

Actua 6)

a) b) c) d)

AMS (Alpha Magnetic Spectrometer) kwan in het nieuws met aanwijzingen dat donkere materie bestaat. Waar bevindt AMS zich? Het is een van de LHC instrumenten in het CERN In een baan rond de aarde, op International Space Station In een baan rond de aarde, aan boord van de Fermi Gamma Ray Telescope In een baan rond L2, aan boord van Planck

Actua 7)

Wetenschappers vonden sporen van een astronomische gebeurtenis in microscopische fossielen op de bodem van de oceaan. Wat bevond er zich in de fossielen?

a)

Radioactief koolstof (C14) geproduceerd door een nabije GRB 14000 jaar geleden. Om dit te produceren moest de GRB zich dichter dan 100 miljoen lichtjaar bevonden hebben. Iridium dat op aarde aangekomen is door de inslag van de meteoriet die de Barringer krater of Meteor Crater, vormde. Radioactief ijzer (Fe60) dat gevomd werd in een supernova op een afstand van 400 lichtjaar en 2 miljoen jaar geleden op Aarde belandde. Radioactief cobalt (Co60) gevormd door het “Carrington Event”, de krachtigste zonneflare ooit waargenomen, in 1859. De resulterende geomagnetische storm veroorzaakte brand in telegraaf stations en extreem poollicht tot in de Caraïbische Regio

b) c)

d)

Actua Soms moet je gewoon geluk hebben: Astronomen planden een grote campagne met tientallen telescopen wereldwijd om 1 object in detail te bestuderen. Net toen de campagne begon ging het object in kwestie in uitbarsting. Over welk object gaat het? a) Blazar Markarian 421 b) Soft Gamma Repeater: SGR 1806-20 c) Komeet 17/P Holmes d) Rode reus V838 Monoceroritis 8)

Actua 9)

a) b) c)

d)

Rijke mensen hebben soms excentrieke hobbies. Wat deed Jeff Bezos, stichter en CEO van Amazon onlangs? Hij bouwde een diepzeeduikboot en dook naar de bodem van de Mariannatrog. Hij investeerde 10 miljard dollar om de eerste mens op Mars te worden. Hij kocht een van de overblijvende Space Shuttles in de hoop hem terug in gebruik te nemen en toeristen naar de ruimte te brengen. Hij viste oude onderdelen van het Apollo programma op uit de Atlantische oceaan in de hoop ze te restaureren.

Actua 10)

a) b) c) d)

Welke science fiction technologie kwam vorig jaar een stap dichterbij toen NASA bekend maakte dat de vereiste energie drastische teruggedrongen was? Een tijdsmachine Een warpdrive Een death star compleet met planeet vernietigende laser Een ‘transporter’ (Beam me up, Scotty)

WGAS Astrokwis

Artist Impressions 1)

soort hemelobject?


twee soorten hemelobjecten?

Artist Impressions

3)

naam ruimtesonde of hemelobject?


naam hemelobject?


twee soorten hemelobjecten?


naam of soort hemelobject?






soort hemelobject?


soort hemelobject?

WGAS Astrokwis


magnetar / pulsar / neutronenster


exoplaneet / ster (Fomalhaut)

Artist Impressions

3)

Landing van Huygens op Titan


Cryovulcanisme op Triton


Witte dwerg die massa van een rode reus overneemt (Type Ia SN)


planetoïde Sedna

Artist Impressions

7)

Curiosity met parachute (Mars)


Venus Express


Een bruine dwerg (met storm)


Een zwart gat

WGAS Astrokwis

Instrumenten 1) a) b) c) d)

Wie vond het astrolabium uit? Archimedes Pythagoras Anaximander Hypatia

Instrumenten 2)

a) b) c) d)

Groot, groter, grootst... Hoe groot wordt de primaire spiegel van de E-ELT (European Extremly Large Telescope) die in de Atacama woestijn gebouwd zal worden? 25.4m 39.3m 42.0m 100m

Instrumenten 3)

a) b) c) d)

Over groot gesproken: De SKA (Square Kilometer Array) wordt echt gigantisch met een oppervlakte van 1 vierkante kilometer en een ‘opening’ van 3000 kilometer. Waar zal hij gebouwd worden? Australie en China Zuid Afrika en Argentinie. Zuid Afrika en Australie. Australie en Argentinie.

Instrumenten 4)

a) b) c) d)

Iedereen kent het planisfeer: Het is een analoge computer die laat zien hoe de hemel eruit ziet op een bepaalde breedtegraad op een bepaald tijdstip. Wie maakte het eerste planisfeer in de westerse wereld? Mercator Jakob Bartsch Hans Memling Zacharias Janssen

Instrumenten Erastosthenes was een bekende astronoom, wiskundige en nog veel meer. Welk instrument wordt aan hem toegeschreven? a) Het armilarium b) De zonnewijzer c) De sextant d) Het dioptra 5)

Instrumenten 6)

a) b) c) d)

Het oog is een ongelooflijk gevoelig instrument dat ons toelaat zeer zwakke objecten te zien. Hoeveel fotonen van een lichtflits moeten het oog binnen gaan om deze betrouwbaar te kunnen waarnemen? 1 ±10 ±100 ±1000

Instrumenten Welke vitamine speelt een grote rol bij de donkeradaptie van het oog? a) Vitamine A b) Vitamine B12 c) Vitamine C d) Vitamine D 7)

Instrumenten Met welk instrument werd aangetoond dat de lichtsnelheid in alle richtingen dezelfde is en dat de ‘aether’ niet bestaat? a) De spectroscoop b) De radiotelescoop c) De Michelson-Morley interferometer d) De Holmdel Hoorn Antenne 8)

Instrumenten Wat is geen doel van het IceCube Neutrino Observatorium op Antarctica? a) Early warning systeem voor supernovae in onze galaxy. b) Neutrino oscillaties waarnemen. c) Zoeken naar puntbronnen van hoog energetische neutrino’s. d) Rechtstreekse waarnemingen van donkere materie. 9)

Instrumenten 10) a)

b)

c)

d)

Hoe werkt een telescoop die in the rontgen gebied waarneemt (zoals bvb XMM Newton en Chandra)? Het is een gewone spiegeltelescoop zoals een cassegrain, maar met platina-iridium coatings die rontgenstraling beter reflecteren dan aluminium of zilver. Het is een lenzenkijker, maar met metalen lenzen in plaats van glas, er bestaan geen spiegels die rontgenstraling weerkaatsen. Hij is opgebouwd een een set conische spiegels, zo kunnen rontgenstralen toch gereflecteerd worden. Het beeld wordt gefocust met een zeer krachtig magnetisch veld gegenereerd door supergeleidende magneten.

WGAS Astrokwis

Instrumenten 1) a) b) c) d)

Wie vond het astrolabium uit? Archimedes Pythagoras Anaximander Hypatia

Instrumenten 2)

a) b) c) d)

Groot, groter, grootst... Hoe groot wordt de primaire spiegel van de E-ELT (European Extremly Large Telescope) die in de Atacama woestijn gebouwd zal worden? 25.4m 39.3m 42.0m 100m

Instrumenten 3)

a) b) c) d)

Over groot gesproken: De SKA (Square Kilometer Array) wordt echt gigantisch met een oppervlakte van 1 vierkante kilometer en een ‘opening’ van 3000 kilometer. Waar zal hij gebouwd worden? Australie en China Zuid Afrika en Argentinie. Zuid Afrika en Australie. Australie en Argentinie.

Instrumenten 4)

a) b) c) d)

Iedereen kent het planisfeer: Het is een analoge computer die laat zien hoe de hemel eruit ziet op een bepaalde breedtegraad op een bepaald tijdstip. Wie maakte het eerste planisfeer in de westerse wereld? Mercator Jakob Bartsch Hans Memling Zacharias Janssen

Instrumenten Erastosthenes was een bekende astronoom, wiskundige en nog veel meer. Welk instrument wordt aan hem toegeschreven? a) Het armilarium b) De zonnewijzer c) De sextant d) Het dioptra 5)

Instrumenten 6)

a) b) c) d)

Het oog is een ongelooflijk gevoelig instrument dat ons toelaat zeer zwakke objecten te zien. Hoeveel fotonen van een lichtflits moeten het oog binnen gaan om deze betrouwbaar te kunnen waarnemen? 1 ±10 ±100 ±1000

Instrumenten Welke vitamine speelt een grote rol bij de donkeradaptie van het oog? a) Vitamine A b) Vitamine B12 c) Vitamine C d) Vitamine D 7)

Instrumenten Met welk instrument werd aangetoond dat de lichtsnelheid in alle richtingen dezelfde is en dat de ‘aether’ niet bestaat? a) De spectroscoop b) De radiotelescoop c) De Michelson-Morley interferometer d) De Holmdel Hoorn Antenne 8)

Instrumenten Wat is geen doel van het IceCube Neutrino Observatorium op Antarctica? a) Early warning systeem voor supernovae in onze galaxy. b) Neutrino oscillaties waarnemen. c) Zoeken naar puntbronnen van hoog energetische neutrino’s. d) Rechtstreekse waarnemingen van donkere materie. 9)

Instrumenten 10) a)

b)

c)

d)

Hoe werkt een telescoop die in the rontgen gebied waarneemt (zoals bvb XMM Newton en Chandra)? Het is een gewone spiegeltelescoop, meestal een cassegrain, maar met platina-iridium coatings die rontgenstraling beter reflecteren dan aluminium of zilver. Het is een lenzenkijker, maar met metalen lenzen in plaats van glas, er bestaan geen spiegels die rontgenstraling weerkaatsen. Hij is opgebouwd uit een set concentrisch geplaatste spiegels, zo kunnen rontgenstralen onder zeer kleine invalshoek toch gereflecteerd worden, dit is een Woltertelescoop. Het beeld wordt gefocust met een zeer krachtig magnetisch veld dat gegenereerd wordt door supergeleidende magneten.

WGAS Astrokwis

Geschiedenis van de Astronomie De eerste astrofoto (een Daguerrotype van de Maan) – John William Draper 2) De aarde beweegt om de zon (De revolutionibus orbium coelistium) – Nicolas Copernicus 3) De uitvinding van de telescoop – Hans Lippershey 4) De ontdekking van de expansie van het heelal – Edwin Hubble 5) Het eerste ontwerp van een spiegeltelescoop – Thomas Gregory 1)

1543 1608 1663 1687 1781 1838 1840 1846 1901 1929

Geschiedenis van de Astronomie Philosophiae Naturalis Principia Mathematica – Isaac Newton 7) De ontdekking van Neptunus – Urbain Le Verrier, John C. Adams en Johann G. Galle 8) De eerste afstandsbepaling tot een andere ster m.b.v parallaxmeting – Friedrich Bessel 9) De ontdekking van Uranus – William Herschel 10) Spectrale Classificatie van Sterren (Oh Be A Fine Girl, Kiss Me) – Anne Jump Cannon 6)

1543 1608 1663 1687 1781 1838 1840 1846 1901 1929

WGAS Astrokwis

Geschiedenis van de Astronomie De eerste astrofoto (een Daguerrotype van de Maan) – John William Draper 2) De aarde beweegt om de zon (De revolutionibus orbium coelistium) – Nicolas Copernicus 3) De uitvinding van de telescoop – Hans Lippershey 4) De ontdekking van de expansie van het heelal – Edwin Hubble 5) Het eerste ontwerp van een spiegeltelescoop – Thomas Gregory 1)

1840 1543

1608 1929 1663

Geschiedenis van de Astronomie Philosophiae Naturalis Principia Mathematica – Isaac Newton 7) De ontdekking van Neptunus – Urbain Le Verrier, John C. Adams en Johann G. Galle 8) De eerste afstandsbepaling tot een andere ster m.b.v parallaxmeting – Friedrich Bessel 9) De ontdekking van Uranus – William Herschel 10) Spectrale Classificatie van Sterren (Oh Be A Fine Girl, Kiss Me) – Anne Jump Cannon 6)

1687 1846

1838 1781 1901

WGAS Astrokwis

Zonnestelsel Wat is het verst van de Zon verwijderde bekende natuurlijke object in het zonnestelsel? a) 2008 TC3 b) Komeet Halley c) Eris d) Sedna 1)

Zonnestelsel Wat is een syzygie? a) De hoek tussen twee objecten vanuit de aarde bekeken is 60 graden. b) De hoek tussen twee objecten vanuit de aarde bekeken is 120 graden. c) 3 objecten bevinden zich op de 3 hoeken van een gelijkzijdige driehoek. d) 3 objecten bevinden zich op 1 lijn. 2)

Zonnestelsel Hoeveel dwergplaneten zijn er momenteel erkend (door de IAU) in het zonnestelsel? a) 3 b) 5 c) 7 d) 11 3)

Zonnestelsel Makemake is genoemd naar? a) De Rapanui god van vruchtbaarheid en maker van de mens. b) De Inuit godin van de zee. c) De Tongva god van de schepping. d) De Hawaiaanse godin van de vruchtbaarheid. 4)

Zonnestelsel Omdat het zo spectaculair was, nog een vraagje over de inslag in Siberie. De planetoide die boven Chelyabinsk ontplofte was oorspronkelijk een Apollo planetoide. Wat is een Apollo planetoide? a) De baan ligt volledig binnen deze van de Aarde, de aphelium afstand is dus kleiner dan 0.983 AU. b) De halve lange as van de baan is korter dan 1AU maar het aphelium is meer dan 0.983 AU. c) De halve lange as van de baan is langer dan 1AU maar het perihelium is minder dan 1.017 AU. d) De baan ligt volledig buiten deze van de Aarde, de perihelium afstand is meer dan 1.017 AU 5)

Zonnestelsel 6) a)

b) c)

d)

Waarom vertoont Io zo’n hoge vulkanische activiteit? Radioactief verval in zijn kern produceert enorme hoeveelheden energie die de temperatuur voldoende hoog houden voor vulcanisme. De zwaartekracht van Jupiter trekt de magma uit het binnenste van Io naar de oppervlakte. Io is gemaakt van bijna uitsluitend zwavelhoudende gesteenten met een laag smeltpunt zodat vulcanisme veel gemakkelijker voorkomt dan bvb op Aarde. De baan van Io wordt verstoord door de andere Galileische manen waardoor de zwaartekracht van Jupiter de maan vervormd en opwarmd.

Zonnestelsel Ongeveer hoeveel Minor Planets zijn er momenteel bekend in het zonnestelsel (genummerde en ongenummerde)? a) 250000 b) 360000 c) 620000 d) 950000 7)

Zonnestelsel Welke naam geeft men aan het punt op de baan waarbij de afstand tussen Saturnus en een satelliet het kleinst is? a) Perimelasme b) Perizene c) Periareion d) Perikrone 8)

Zonnestelsel 9) a) b) c) d)

Welke maan hoort niet thuis in het rijtje? Albiorix. Dactyl. Hydra. Dysnomia.

Zonnestelsel 10)

a) b) c) d)

Saturnus’ ringensysteem blijft verbazen. In 2009 ontdekte men met de Spitzer ruimtetelescoop de Phoebe ring. Moest de ring waarneembaar zijn vanop Aarde, hoe groot zou deze dan aan de hemel zijn? Saturnus is op zijn dichtste nadering ongeveer 21 boogseconden 1 boogminuut 10 boogminuten 1 graad 10 graden

WGAS Astrokwis

Zonnestelsel Wat is het verst van de Zon verwijderde bekende natuurlijke object in het zonnestelsel? a) 2008 TC3 b) Komeet Halley c) Eris d) Sedna 1)

Zonnestelsel Wat is een syzygie? a) De hoek tussen twee objecten vanuit de aarde bekeken is 60 graden. b) De hoek tussen twee objecten vanuit de aarde bekeken is 120 graden. c) 3 objecten bevinden zich op de 3 hoeken van een gelijkzijdige driehoek. d) 3 objecten bevinden zich op 1 lijn. 2)

Zonnestelsel Hoeveel dwergplaneten zijn er momenteel erkend (door de IAU) in het zonnestelsel? a) 3 b) 5 (Ceres, Pluto, Makemake, Eris en Haumea) c) 7 d) 11 3)

Zonnestelsel Makemake is genoemd naar? a) De Rapanui god van vruchtbaarheid en maker van de mens. b) De Inuit godin van de zee. c) De Tongva god van de schepping. d) De Hawaiaanse godin van de vruchtbaarheid. 4)

Zonnestelsel Omdat het zo spectaculair was, nog een vraagje over de inslag in Siberie. De planetoide die boven Chelyabinsk ontplofte was oorspronkelijk een Apollo planetoide. Wat is een Apollo planetoide? a) De baan ligt volledig binnen deze van de Aarde, de aphelium afstand is dus kleiner dan 0.983 AU. b) De halve lange as van de baan is korter dan 1AU maar het aphelium is meer dan 0.983 AU. c) De halve lange as van de baan is langer dan 1AU maar het perihelium is minder dan 1.017 AU. d) De baan ligt volledig buiten deze van de Aarde, de perihelium afstand is meer dan 1.017 AU 5)

Zonnestelsel 6) a)

b) c)

d)

Waarom vertoont Io zo’n hoge vulkanische activiteit? Radioactief verval in zijn kern produceert enorme hoeveelheden energie die de temperatuur voldoende hoog houden voor vulcanisme. De zwaartekracht van Jupiter trekt de magma uit het binnenste van Io naar de oppervlakte. Io is gemaakt van bijna uitsluitend zwavelhoudende gesteenten met een laag smeltpunt zodat vulcanisme veel gemakkelijker voorkomt dan bvb op Aarde. De baan van Io wordt verstoord door de andere Galileische manen waardoor de zwaartekracht van Jupiter de maan vervormd en opwarmd.

Zonnestelsel Ongeveer hoeveel Minor Planets zijn er momenteel bekend in het zonnestelsel (genummerde en ongenummerde)? a) 250000 b) 360000 c) 620000 d) 950000 7)

Zonnestelsel Welke naam geeft men aan het punt op de baan waarbij de afstand tussen Saturnus en een satelliet het kleinst is? a) Perimelasme b) Perizene c) Periareion d) Perikrone 8)

Zonnestelsel 9) a) b) c) d)

Welke maan hoort niet thuis in het rijtje? Albiorix (maan van Saturnus). Dactyl (maan van 243 Ida). Hydra (maan van Pluto). Dysnomia (maan van Eris).

Zonnestelsel 10)

a) b) c) d)

Saturnus’ ringensysteem blijft verbazen. In 2009 ontdekte men met de Spitzer ruimtetelescoop de Phoebe ring. Moest de ring waarneembaar zijn vanop Aarde, hoe groot zou deze dan aan de hemel zijn? Saturnus is op zijn dichtste nadering ongeveer 21 boogseconden 1 boogminuut 10 boogminuten 1 graad 10 graden

WGAS Astrokwis

WGAS Kwam, Zag en... Chris (Van Bael) Didier (Van Hellemont) Gert (Peeters) Koen (Van den Auwera) Paul A. (Aka) Paul S. (Schreurs) Peter (Van den Eynde) Steven (Van Camp) Sven (De Deyne) Yves (Van den Broeck)

WGAS Kwam, Zag en... 1)

Chris / Didier / Gert / Koen / Paul A. / Paul S. / Peter / Steven / Sven / Yves



















WGAS Astrokwis


Paul Schreurs


Chris Van Bael


Sven De Deyne

WGAS Kwam, Zag en... Peter Van den Eynde 4)


Koen Van den Auwera


Gert Peeters


Didier Van Hellemont


Steven Van Camp


Yves Van den Broeck


Paul Aka

WGAS Astrokwis

Theorie 1) a) b) c) d)

Wat gebeurde er meteen na de Big Bang? Donkere materie creerde galaxies. Er werden mini zwarte gaten gevormd. De ruimte expandeerde extreem snel. Sterren en planeten ontstonden uit het afkoelende gas.

Theorie Wat gebeurt er als de Zon plots zou ineenstorten tot een zwart gat? a) Niets, maar global warming wordt plots het minste van onze zorgen. b) Heel het zonnestelsel stort in het zwart gat. c) Alle planeten ontsnappen in de interstellaire ruimte. d) Enkel de binnenste planeten vallen op een spiraal in het zwarte gat, de rest blijft bestaan op een kleinere baan dan voordien. 2)

Theorie Waarom is de kosmische achtergrond straling zo koud? a) De golflengte van de straling is uitgerokken door de expansie van het heelal. b) Het gas dat de straling uitzond is ondertussen zo ver afgekoeld. c) Tussenliggende stofwolken lieten enkel de langste golflengten door waardoor die zo koud lijkt. d) Fotonen koelen langzaam maar zeker af wanneer ze door de ruimte reizen. 3)

Theorie 4) a) b)

c)

d)

Wat beschrijft de tweede wet van Kepler? Alle planeten bewegen zich in elliptische banen met de Zon in een van de brandpunten De omlooptijd van een planeet is rechtevenredig met de derde macht van haar gemiddelde afstand tot de Zon De snelheid van een planeet in haar baan verandert zodanig dat in gelijke tijdsintervallen de oppervlakte, bestreken door de verbindingslijn (voerstraal) tussen de zon en de planeet, gelijk is. De verandering van de beweging is rechtevenredig met de resulterende kracht en volgt de rechte lijn waarin de kracht werkt

Theorie Hoeveel helderder is de Zon (Mv-26.74) dan het zwakste object dat de HST kan waarnemen (Mv31.5)? a) 58.24 maal b) 2.51*58.24 maal c) 2.51^58.24 maal d) 2.51*10^58.24 maal 5)

Theorie Wat beeld het Hertzsprung–Russell diagram uit? a) De locatie van alle sterren in het universum. b) De waarneembaarheid van een ster in functie van de afstand en kleur. c) De levensloop van een ster. d) De relatie tussen temperatuur en helderheid van sterren. 6)

Theorie De absolute helderheid van een ster geeft aan hoe helder de ster zou zijn op een afstand van ... a) 10 parsec b) 1 parsec c) 1 lichtjaar d) 10 AU 7)

Theorie De juiste volgorde is? a) Moleculaire wolk - Protoster - Herbig-Haro object - Planetaire nevel b) Planetaire nevel - Moleculaire wolk - Protoster Herbig-Haro object c) Protoster - Moleculaire wolk - Herbig-Haro object - Planetaire nevel d) Moleculaire wolk - Protoster - Planetaire nevel Herbig-Haro object 8)

Theorie 9)

a)

b)

c)

d)

LHC kwam in opspraak omdat hij mogelijk de wereld ging vernietigen. Er waren een aantal scenarios die onderzocht zijn en allen bleken een verwaarloosbaar risico te vormen, welke was er geen van? Microscopische zwarte gaten zouden kunnen gevormd worden en naar het centrum van de Aarde zinken. Vandaar zouden ze uiteindelijk de hele Aarde opslokken. Er konden strangelets onstaan die mogelijk stabieler waren dan normale materie. Dit kon een kettingreactie veroorzaken die alle materie op aarde omzetten in “strange” materie. Een beamdump van de LHC, waarbij alle energetische deeltjes in de versneller gedumpt worden in een blok beton, kon een kortstondige kettingreactie van fusie opgang brengen. Het effect zou vergelijkbaar zijn met een inslag van een komeet van 10km doorsnede. Het vacuum van het universum is mogelijk niet het meest stabiele mogelijk vacuum. LHC kon lokaal bellen van een stabieler vacuum doen ontstaan die zich onmiddelijk tegen lichtsnelheid uitbreiden naar de rest van het universum.

Theorie 10) a) b) c)

d)

Het Oh-My-God particle is: Verzonnen. Het Higgs deeltje. Een supersymmertische tegenhanger van het Higgs boson. Om dit te vinden moeten we een deeltjesversneller bouwen die 100x krachtiger is dan de LHC. Een ultra energetische kosmische straal die in 1991 waargenomen werd.

WGAS Astrokwis

Theorie 1) a) b) c) d)

Wat gebeurde er meteen na de Big Bang? Donkere materie creerde galaxies. Er werden mini zwarte gaten gevormd. De ruimte expandeerde extreem snel. Sterren en planeten ontstonden uit het afkoelende gas.

Theorie Wat gebeurt er als de Zon plots zou ineenstorten tot een zwart gat? a) Niets, maar global warming wordt plots het minste van onze zorgen. b) Heel het zonnestelsel stort in het zwart gat. c) Alle planeten ontsnappen in de interstellaire ruimte. d) Enkel de binnenste planeten vallen op een spiraal in het zwarte gat, de rest blijft bestaan op een kleinere baan dan voordien. 2)

Theorie Waarom is de kosmische achtergrond straling zo koud? a) De golflengte van de straling is uitgerokken door de expansie van het heelal. b) Het gas dat de straling uitzond is ondertussen zo ver afgekoeld. c) Tussenliggende stofwolken lieten enkel de langste golflengten door waardoor die zo koud lijkt. d) Fotonen koelen langzaam maar zeker af wanneer ze door de ruimte reizen. 3)

Theorie 4) a) b)

c)

d)

Wat beschrijft de tweede wet van Kepler? Alle planeten bewegen zich in elliptische banen met de Zon in een van de brandpunten De omlooptijd van een planeet is rechtevenredig met de derde macht van haar gemiddelde afstand tot de Zon. De snelheid van een planeet in haar baan verandert zodanig dat in gelijke tijdsintervallen de oppervlakte, bestreken door de verbindingslijn (voerstraal) tussen de zon en de planeet, gelijk is. De verandering van de beweging is rechtevenredig met de resulterende kracht en volgt de rechte lijn waarin de kracht werkt.

Theorie Hoeveel helderder is de Zon (Mv-26.74) dan het zwakste object dat de HST kan waarnemen (Mv31.5)? a) 58.24 maal b) 2.51*58.24 maal c) 2.51^58.24 maal d) 2.51*10^58.24 maal 5)

Theorie Wat beeld het Hertzsprung–Russell diagram uit? a) De locatie van alle sterren in het universum. b) De waarneembaarheid van een ster in functie van de afstand en kleur. c) De levensloop van een ster. d) De relatie tussen temperatuur en helderheid van sterren. 6)

Theorie De absolute helderheid van een ster geeft aan hoe helder de ster zou zijn op een afstand van ... a) 10 parsec b) 1 parsec c) 1 lichtjaar d) 10 AU 7)

Theorie De juiste volgorde is? a) Moleculaire wolk - Protoster - Herbig-Haro object - Planetaire nevel b) Planetaire nevel - Moleculaire wolk - Protoster Herbig-Haro object c) Protoster - Moleculaire wolk - Herbig-Haro object - Planetaire nevel d) Moleculaire wolk - Protoster - Planetaire nevel Herbig-Haro object 8)

Theorie 9)

a)

b)

c)

d)

LHC kwam in opspraak omdat hij mogelijk de wereld ging vernietigen. Er waren een aantal scenarios die onderzocht zijn en allen bleken een verwaarloosbaar risico te vormen, welke was er geen van? Microscopische zwarte gaten zouden kunnen gevormd worden en naar het centrum van de Aarde zinken. Vandaar zouden ze uiteindelijk de hele Aarde opslokken. Er konden strangelets onstaan die mogelijk stabieler waren dan normale materie. Dit kon een kettingreactie veroorzaken die alle materie op aarde omzetten in “strange” materie. Een beamdump van de LHC, waarbij alle energetische deeltjes in de versneller gedumpt worden in een blok beton, kon een kortstondige kettingreactie van fusie opgang brengen. Het effect zou vergelijkbaar zijn met een inslag van een komeet van 10km doorsnede. Het vacuum van het universum is mogelijk niet het meest stabiele mogelijk vacuum. LHC kon lokaal bellen van een stabieler vacuum doen ontstaan die zich onmiddelijk tegen lichtsnelheid uitbreiden naar de rest van het universum.

Theorie 10) a) b) c)

d)

Het Oh-My-God particle is: Verzonnen. Het Higgs deeltje. Een supersymmertische tegenhanger van het Higgs boson. Om dit te vinden moeten we een deeltjesversneller bouwen die 100x krachtiger is dan de LHC. Een ultra energetische kosmische straal die in 1991 waargenomen werd.

WGAS Astrokwis

Deep Sky 1)

Auriga – IC405 Canes Venatici – M63 Cepheus – Sh2-155 Coma Berenices – M64 Hydra – M83 Monoceros – NGC2264 Orion – M78 Perseus – NGC1499 Sculptor – NGC253 Ursa Major – M101

Deep Sky 2)


Deep Sky 3)


Deep Sky 4)


Deep Sky 5)


Deep Sky 6)


Deep Sky 7)


Deep Sky 8)


Deep Sky 9)


Deep Sky 10)


WGAS Astrokwis

Deep Sky 1)

Auriga – IC405

Deep Sky 2)

Monoceros – NGC2264

Deep Sky 3)

Coma Berenices – M64

Deep Sky 4)

Cepheus – Sh2-155

Deep Sky 5)

Ursa Major – M101

Deep Sky 6)

Orion – M78

Deep Sky 7)

Hydra – M83

Deep Sky 8)

Canes Venatici – M63

Deep Sky 9)

Perseus – NGC1499

Deep Sky 10)

Sculptor – NGC253

WGAS Astrokwis

Ruimtevaart 1)

a) b) c) d)

Officieel begon het ruimtevaart tijdperk met de lancering van Sputnik 1 in oktober 1957, maar mogelijk was het een ander voorwerp dat het eerste door de mens gemaakte object dat de Aarde verliet en mogelijk zelfs in een baan om de Zon terecht kwam? Een kanonskogel van Schwerer Gustav, een duits kanon in 1944. Een putdeksel. Een door de amerikanen aangepaste Duitse V2. Een kleine capsule aan boord van een Russische R-7 Semyorka raket, als voorbereiding van de lancering van Sputnik 1.

Ruimtevaart 2) a) b) c) d)

Expedition ... is nu aan boord van ISS. 32. 33. 34. 38.

Ruimtevaart SpaceX maakt de Dragon capsule die het ISS kan bevoorraden. Wie stichtte Spacex? a) Paul Allen b) Jeff Bezos c) Elon Musk d) Robert Bigelow 3)


Wat zal de Gaia missie bestuderen? De Aarde De Melkweg Venus Europa (Jupiter)

Ruimtevaart Welk Russisch bedrijf maakt de Soyuz capsules? a) Roskosmos b) S.P. Korolyov RSC Energia c) Mikoyan-and-Gurevich Design Bureau d) Krunishev State Research and Production Space Center 5)

Ruimtevaart De STEREO sondes bestuderen voornamelijk de Zon, maar wat hebben ze nog ondekt? a) Ze ontdekten 20 eclipserende dubbelsterren. b) Ze ontdekten 2 supernovas. c) Ze ontdekten 200 Near Earth Asteroiden. d) Ze ontdekten 1 Aardse Trojaan. 6)


Wat is de meest gebruikte raket ter wereld? Ariane IV Atlas Space Shuttle Soyuz-U


Wat is de verste verwijderde sonde? Voyager 1 Voyager 2 Pioneer 10 Pioneer 11


Het eerste dier in de ruimte was? Een fruitvliegje. Een muis. Een rhesusaapje. Een hond.

Ruimtevaart Als je de totale afstand die alle ruimtetuigen hebben afgelegd optelt, kom je uit in welke grootteorde? a) ± 1 lichtdag b) ± 1 lichtweek c) ± 1 lichtmaand d) ± 1 lichtjaar 10)

WGAS Astrokwis

Ruimtevaart 1)

a) b)

a) b)

Officieel begon het ruimtevaart tijdperk met de lancering van Sputnik 1 in oktober 1957, maar mogelijk was het een ander voorwerp dat het eerste door de mens gemaakte object dat de Aarde verliet en mogelijk zelfs in een baan om de Zon terecht kwam? Een kanonskogel van Schwerer Gustav, een duits kanon in 1944. Een putdeksel (Amerikaanse nucleaire test in 1957) http://www.strangehorizons.com/2002/20021021/manhol e.shtml Een door de amerikanen aangepaste Duitse V2. Een kleine capsule aan boord van een Russische R-7 Semyorka raket, als voorbereiding van de lancering van Sputnik 1.


Expedition ... is nu aan boord van ISS. 32. 33. 34. 38.

Ruimtevaart SpaceX maakt de Dragon capsule die het ISS kan bevoorraden. Wie stichtte Spacex? a) Paul Allen b) Jeff Bezos c) Elon Musk d) Robert Bigelow 3)


Wat zal de Gaia missie bestuderen? De Aarde De Melkweg Venus Europa (Jupiter)

Ruimtevaart Welk Russisch bedrijf maakt de Soyuz capsules? a) Roskosmos b) S.P. Korolyov RSC Energia c) Mikoyan-and-Gurevich Design Bureau d) Krunishev State Research and Production Space Center 5)

Ruimtevaart De STEREO sondes bestuderen voornamelijk de Zon, maar wat hebben ze nog ondekt? a) Ze ontdekten 20 eclipserende dubbelsterren. b) Ze ontdekten 2 supernovas. c) Ze ontdekten 200 Near Earth Asteroiden. d) Ze ontdekten 1 Aardse Trojaan. 6)


Wat is de meest gebruikte raket ter wereld? Ariane IV Atlas Space Shuttle Soyuz-U


Wat is de verste verwijderde sonde? Voyager 1 Voyager 2 Pioneer 10 Pioneer 11


Het eerste dier in de ruimte was? Een fruitvliegje. Een muis. Een rhesusaapje. Een hond.

Ruimtevaart Als je de totale afstand die alle ruimtetuigen hebben afgelegd optelt, kom je uit in welke grootteorde? a) ± 1 lichtdag b) ± 1 lichtweek c) ± 1 lichtmaand d) ± 1 lichtjaar 10)

En de winnaar is….

+ 1 Joker: de ronde waarop de joker staat telt dubbel!

Recommend Documents