Zeeland en het Europees Sociaal Fonds Geld uit Brussel voor eerlijker arbeidskansen

nieuws brief Nummer 2 juni 2015

Zeeland en het Europees Sociaal Fonds Geld uit Brussel voor eerlijker arbeidskansen Het Europees Sociaal Fonds (ESF), opgericht in 1957, is het belangrijkste Europese middel om werkgelegenheid te ondersteunen, mensen aan werk te helpen en te zorgen voor eerlijker arbeidskansen voor alle inwoners van de Europese Unie. De uitgaven van het ESF bedragen ongeveer 10% van het totale budget van de EU. De Europese Unie verdeelt ESF-subsidies over alle landen die lid zijn van de Unie. Nederland heeft van 2014 tot en met 2020 een bedrag van € 507 miljoen

te besteden. Het ESF wordt in Nederland uitgevoerd door het Agentschap SZW, een onderdeel van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Vanuit Den Haag worden de ESF-gelden verdeeld over de 35 arbeidsmarktregio’s, waarvan Zeeland – met Goes als centrumgemeente – er een is. Nederland besteedt dat geld nu vooral aan twee thema’s binnen het ESF-programma: re-integratie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (‘actieve inclusie’) en het bevorderen van

duurzame arbeidsinzet van werkenden (‘actief en gezond ouder worden’). Twee miljoen In Zeeland lopen al geruime tijd ver­ schillende door het ESF gesubsidieerde projecten op het gebied van de arbeidsreintegratie. Eén ervan loopt nog door vanuit de ESF-structuurperiode 2007-2013 en is gericht op de bestrijding van de jeugd­ werkloosheid. In de structuurperiode 2014-2020 is er opnieuw Europees geld beschikbaar voor het verminderen van de werkloosheid in Zeeland, waarbij de doel­groep is uitgebreid, zodat ook oudere en langdurig werklozen meer kansen krijgen. De meeste door het ESF gesteunde projecten draaien rond de opleiding/begeleiding van kwetsbare jongeren, de inzet van jobhunting en jobcoaching, jongerenhuizen, loonkosten­ subsidies, trajectbegeleiding en inten­ sievere samenwerking met het onder­wijs, de Zeeuwse Stichting Maatwerk (zie kader), de Werk(gevers)servicepunten (WSP’s) en de Regionale Bureaus Leerling­ zaken (RBL’s/vroegtijdig schoolverlaten).

Leerlingen komen al twee jaar voor schoolverlating in beeld bij werkgevers om stages en toekomstige banen te realiseren.

1

Met al dit werk is jaarlijks ongeveer twee miljoen euro aan ESF-gelden gemoeid. Een nieuwe subsidiemogelijkheid is het ESFbudget ‘Sociale innovatie en transnationale samenwerking’, waarvoor een Zeeuwse aanvraag ingediend is. De ‘sociale inno­ vatie’ sluit aan bij het werk van de Zeeuwse Stichting Maatwerk (in samen­ werking met de gemeenten) rond laag­ geschoolden en wil vooral een betere afstemming bereiken tussen het sociale domein en het onderwijs. Recht- en doelmatigheid Zeeland en ESF vormen een goede combinatie. Het beschikbare geld wordt, variërend per project, in onze provincie voor 85 tot 100% ‘binnengehaald’ en benut. Bij andere arbeidsmarktregio’s ligt dat percentage meestal rond de 60. Dat heeft te maken met de grote inzet die bij de subsidieontvanger nodig is om de ‘administratie’ volgens de strakke ESFrichtlijnen met het oog op recht- en doelmatigheid te verzorgen. Zowel de declaraties zelf als de (tussen-)rapportages vergen veel tijd en in Zeeland wordt daarin bewust geïnvesteerd, zodat het toege­ zegde geld ook daadwerkelijk ­centrum­ gemeente Goes worden de subsidies

verdeeld over de drie subregio’s Walcheren, Zeeuws-Vlaanderen en de Oosterschelderegio, zodat de dertien Zeeuwse gemeenten evenredig kunnen meedoen.

Zeeuwse Stich ting

Maatwerk werkt mee aa n jeugdwerkloo de bestrijding van sheid in Zeela nd

Vragen over ESF in Zeeland? Stuur een mailtje naar: [email protected]

EUROPESE U NIE

Maatwerk door jobhunters

Dit project is me de mogelijk gem aakt dankzij een bijdrage van het

Europees So ciaal Fonds

De Zeeuwse Stichting Maatwerk (ZSM) is op 18 Zeeuwse scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO) en praktijk­onderwijs (PrO) actief met de methodiek ‘Arbeidsgericht opleiden en plaatsen’. De focus van ZSM ligt zoveel mogelijk op directe toeleiding naar regulier werk. Werkgevers zijn daarbij cruciaal. Per subregio zijn door ZSM met ESF-gelden jobhunters aangesteld die op ‘casusniveau’ (maatwerk!) contacten onderhouden met de scholen en werkgevers. Zo komen leerlingen al twee jaar voor schoolverlating in beeld bij werkgevers om stages en toekomstige banen te realiseren. Dit is maar één voorbeeld van wat er met ESF-geld in Zeeland gebeurt. In deze nieuwsbrief zal geregeld een project en/of betrokken organisatie worden uitgelicht.

De banen afspraak thermometer

Een miljoen voor Arbeidsmarkt­regio Zeeland Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft 35 miljoen euro beschikbaar gesteld aan de 35 arbeidsmarktregio’s om hun taken goed uit te kunnen voeren en de onderlinge samenwerking te bevorderen. Ook de Arbeids­marktregio Zeeland ontvangt, verspreid over enkele jaren, een miljoen euro. Dit geld zal in Zeeland onder meer besteed worden aan extra inzet voor het uitvoeren van de banen­afspraak, het inrichten van een adequate dienst­verlening aan werkgevers door de samenwerkende regionale Werk(gevers)­ servicepunten (WSP’s), het aanbieden van de Inclusieve Arbeids­ analyse aan bedrijven die nieuwe banen willen realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking en het opzetten van een Zeeuws­brede website met alle arbeidsmarktinformatie, waaronder ook vacatures.

2

50

0

440

Alle extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking die in Zeeland zijn gecreëerd, komen in deze thermometer terecht. Het totaal aantal dat eind 2016 bereikt moet zijn in het bedrijfsleven, bij de overheid en in het onderwijs is 440. De tussenstand per 1 juni 2015 is 50.

best practice Korte lijntjes en één aanspreekpunt op Tholen Tamara de Ruijter, werkmakelaar bij de gemeente Tholen, vertelt dat de banenafspraak de directe aanleiding was om de samenwerkingsbanden met Werkgeversservicepunt Oosterschelderegio, UWV, SW-bedrijf De Betho en zorginstantie Sjaloom Zorg nog meer aan te halen: “Door de werkgeversbenadering te coördineren, verloopt de onderlinge samenwerking nog beter. De lijntjes zijn kort. Het verhaal naar de werkgevers is ook breder en er zijn nu meer mogelijkheden bij het aanbieden van werknemers; werkgevers kunnen uit een grotere caseload kiezen. En er zijn meer vacatures, omdat er onderling zaken gekoppeld worden. We zijn nu één aanspreekpunt voor de pakweg zestig bedrijven op Tholen. Dat wordt gewaardeerd.” En er zijn tastbare resultaten, want dit jaar zijn tot nu toe zeven extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking gerealiseerd. Maar het kan nog beter, want er zijn ongeveer 45 Wajongers in de gemeente Tholen en de nieuwe aanwas van mensen met een arbeidsbeperking die onder de Participatiewet vallen, bestaat sinds januari dit jaar uit tien personen. “UWV werkt op basis van een sectoraal marktbewerkingsplan om de arbeidsmarkt te bewerken en werkgevers te benaderen,” vertelt Tamara. “En andersom weten de werkgevers UWV en de gemeente ook goed te vinden. Daarnaast krijgen we ook tips voor mogelijke plaatsingen van bijvoorbeeld onze wethouder en van ketenpartners. Op basis van zo’n tip leggen we contact met een werkgever en kan er een nieuwe baan ontstaan. En bedrijfsbezoeken worden sneller opgepakt vanwege de goede samenwerking. De verwachting is dan ook dat er eind van dit jaar meer plaatsingen zijn gerealiseerd. De banenafspraak leeft beslist op Tholen!” Een beetje ‘schoef’ Nauw betrokken bij het proces rond de banenafspraak op Tholen voelt zich Freddy Schijf, eigenaar van Bowling en Eeterij ‘de Thoolse Brug’ in Tholen. “We zijn heel lang

Freddy Schijf van ‘de Thoolse Brug’ (links) en Henk Brinkman van de Raad van Bestuur van Sjaloom Zorg. Foto: B. van Gurp | Ritho Media. gewend geweest dat verstandelijk gehandicapten in een aparte wereld leefden en daar konden we dan ook makkelijk met een wijde boog omheen. Vroeger werden ze op een stoel gezet met een puzzeltje, maar we komen er steeds meer achter dat ze met wat begeleiding gewoon mee kunnen doen in onze maatschappij. Die werelden komen dus samen, ook wat betreft het dagelijks werk. Dat is de toekomst, ook al hebben we wat koudwatervrees en gaan we een beetje ‘schoef’ met deze bevolkingsgroep om.” Geen schoonmaakploeg nodig Freddy weet waar hij het over heeft, want hij werkt dagelijks met zo’n vijftien cliënten van Sjaloom Zorg (Dirksland; Thoolse vestigingen in Sint-Maartensdijk, Scherpenisse en Tholen) die hun dagbesteding in zijn bedrijf hebben. Dit personeel is niet formeel bij Freddy in dienst, maar ‘de Thoolse Brug’ faciliteert Sjaloom Zorg door deze dagbesteding te bieden. “Deze collega’s helpen in de keuken en in de bediening, ze strijken de bedrijfskleding en ze halen de bowlingschoenen uit de vakken om die vakken te stoffen en zo ook te controleren

3

of de schoenen wel in de juiste vakjes staan. Ze doen zo veel! Er ìs ook zo veel voor ze te doen, als je in het begin even de tijd neemt om ze in te werken en per persoon naar de mogelijkheden kijkt en naar wat er allemaal te doen is. Ze zijn lang niet de hele dag bezig met schoonmaakwerk, maar ik spaar wel een dagelijkse schoonmaakploeg uit.” Onlangs was er voor een groot gezelschap een Chinees buffet in de Eeterij en de mensen van Sjaloom Zorg hebben hard meegewerkt, vertelt Freddy: “Soms duurt de bediening wat langer of is er een misverstandje, maar de bezoekers vinden dat helemaal niet erg; het is vooral gezellig.” Wajongers en mensen met een SW-indicatie kunnen ook prima aan de slag in andere bedrijven, zoals een supermarkt of op een kantoor, is Freddy’s vaste overtuiging: “Ik heb geen diploma’s en ik ben geen officieel begeleider, maar dat is ook helemaal niet nodig om met deze mensen te werken. Je moet eraan wennen om voor hen ook de ‘baas’ te zijn en het beste uit ze te halen. Als werkgevers daar tegenop zien en ’s met mij over mijn ervaringen willen praten, doe ik dat heel graag!”

De Zeeuwse Werkkamer maakt (nieuwe) verbindingen Alle 35 arbeidsmarktregio’s In Neder­ land hebben de taak een regionaal werkbedrijf op te richten. Zeeland heeft ervoor gekozen dit werkbedrijf – geen echt bedrijf, maar een netwerk­ organisatie – de Zeeuwse Werkkamer te noemen. Hier vindt de bestuurlijke afstemming plaats over belangrijke ontwikkelingen die met de Zeeuwse

arbeidsmarkt te maken hebben, met name het realiseren van de extra banen voor mensen met een arbeids­beperking (de banenafspraak). De Zeeuwse Werk­kamer is eind 2014 gestart en komt vier maal per jaar bij elkaar. De deelnemers zijn vertegenwoordigers van gemeenten, SW-bedrijven, UWV, werkgeversorganisaties en vakbonden.

>> De leden van de Zeeuwse Werkkamer. V.l.n.r: Cees Liefting (wethouder Terneuzen, namens de Zeeuws-Vlaamse gemeenten), René Boone (ambtelijk secretaris), André van der Reest (voorzitter; wethouder centrum­gemeente Goes, namens de Oosterscheldegemeenten), Chris Simons (wethouder Middelburg, namens de Walcherse gemeenten), Jan Vermeer (CNV), Koos de Meij (FNV) en Wies Saman (BZW/MKB). Op de foto ontbreken Dick Rombout (UWV) en Cees van den Bos (namens de Zeeuwse SW-bedrijven). Foto: Mark Neelemans.

4

De uitvoering van de ‘banenafspraak’ in Zeeland Op 8 april organiseerde de Zeeuwse Werkkamer bij Orionis in Vlissingen een bijeenkomst voor werkgevers over de banenafspraak. Aan het einde van de bijeenkomst gaven alle betrokken partijen aan de banen­ afspraak in Zeeland enthousiast uit te willen voeren. Tweede van rechts is de voorzitter van de Zeeuwse Werkkamer, de Goese wethouder André van der Reest; Goes is centrumgemeente van de Arbeidsmarktregio Zeeland.

Hoe staat het in Zeeland met de ‘banenafspraak’ uit het Sociaal Akkoord van april 2013, waarin de overheid, het bedrijfsleven en de vakbonden overeen zijn gekomen om extra banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking? De banenafspraak houdt in dat, gekoppeld aan de invoering van de Participatiewet per 2015, aan mensen met een arbeidsbeperking kansen op betaald werk in het reguliere bedrijfsleven geboden worden. Tot en met 2016 is voor de gezamenlijke arbeidsmarktregio’s – Zeeland is een van de 35 – ook een streefcijfer vastgesteld: 20.500 extra banen. Voor Zeeland komt dit tot en met eind 2016 neer op 440 extra banen: 290 in het bedrijfsleven en 150 bij lokale overheden en in het onderwijs. Mensen die voor deze nieuwe banen in aanmerking komen, moeten zijn geïndiceerd en in het doelgroepenregister van UWV staan. Deze werkwijze verloopt nog niet soepel genoeg en daarom zijn vanuit de landelijke Werk­kamer en het ministerie van SZW procedures vereenvoudigd en extra stappen gezet om samenwerking in de regio te bevorderen. In september zal de Werkkamer opnieuw een analyse van de vorderingen maken en op grond daarvan naar eventuele oplossingen zoeken.

Haalbare uitdaging Is het creëren van deze 440 nieuwe banen voor eind 2016 wel haalbaar in Zeeland? De voorzitter van de Zeeuwse Werkkamer, de Goese wethouder André van der Reest, is optimistisch: “Het is beslist een grote uitdaging voor de Zeeuwse werkgevers, maar ik ben er – en velen met mij – van overtuigd dat het haalbaar is. De Quotumwet, die begin 2017 deze banen voor grotere werkgevers verplicht gaat stellen, zal naar mijn overtuiging wat Zeeland betreft niet nodig zijn. Ik zie namelijk dat in het bedrijfsleven het ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ steeds meer verankerd is, en daar heeft het werk bieden aan mensen met een arbeidsbeperking ook alles mee te maken. Daarbij komt dat door de langzaam-maar-zekere opleving van de economie de vraag naar arbeidskrachten naar verwachting zal toenemen. Daarbij kan het voor het bedrijfsleven ook commercieel gezien interessant zijn om in deze nieuwe banen te investeren.” Elders in deze nieuwsbrief staat de tussenstand in de ‘banenafspraakthermometer’. Wat vindt Van der Reest van die tussenstand? “Er is zeker nog een lange weg te gaan. Maar omdat dit proces veel voorbereiding vergt – een analyse van het eigen bedrijf met het oog op het vinden van geschikte plekken in het bedrijfsproces en het eventueel

5

aanpassen van proces en werkplek – ben ik ervan overtuigd dat in 2016 deze relatieve achterstand kan worden ingelopen.” Individuele begeleiding Staan werkzoekende mensen met een arbeidsbeperking eenmaal in het doelgroepenregister, dan worden zij door medewerkers van UWV en/of de gemeentelijke Werk(gevers)servicepunten (WSP’s) onder de aandacht van werkgevers gebracht. Dit maatwerk wordt in Zeeland al op grote schaal uitgevoerd, op basis van het Regionaal Marktbewerkingsplan, dat dit voorjaar door de Zeeuwse Werkkamer is vastgesteld. Werkgevers kunnen onder meer gebruik maken van de kosteloze Inclusieve Arbeidsanalyse om er achter te komen op welke plek in hun bedrijf mensen uit het doelgroepenregister aan de slag kunnen en wat daar verder voor nodig is. Bedrijven worden bij het uitvoeren van de ‘opdracht’ die de banenafspraak voor hen is, niet aan hun lot overgelaten, maar individueel en naar behoefte begeleid door een jobhunter. Op de volgende pagina staan per subregio de contactpersonen voor werkgevers.

Contactpersonen subregio’s subregio Oosterschelde

subregio Zeeuws-Vlaanderen

Emmy Schutte

Ronald de Back

subregio Walcheren

uwv werkbedrijf Zeeland

Kim van Limbergen

Toine Witters

Coördinator Werkgeversservicepunt 06-12 76 94 07 [email protected]

Coördinator Werkservicepunt 0115-45 54 53 | 06-51 44 15 00 [email protected]

Manager Werkgeversdienstverlening 06-15 54 94 45 [email protected]

Manager Werkgeversdienstverlening 06-11 62 45 50 [email protected]

Wilt u een digitaal abonnement op deze nieuwsbrief? Heeft u vragen of suggesties? Mail naar [email protected]

6

Europese Unie Europees Sociaal Fonds