Wel of niet reanimeren in het Lievensberg ziekenhuis Wat is úw keuze?
Geachte heer, mevrouw, Wel of niet reanimeren is een ingrijpende beslissing. Ook u kunt voor deze keuze komen te staan. Het Lievensberg ziekenhuis houdt zoveel mogelijk rekening met de wensen van de patiënt. Daarom is het voor u en ons goed om daar vooraf over nagedacht te hebben. De wens tot wel of niet reanimeren hangt veelal samen met de ernst van uw aandoening, uw toekomstverwachting, uw levensvisie en de kans van slagen van een reanimatie. Het ziekenhuis wil niemand tegen zijn/haar wil reanimeren. Daarom vraagt het Lievensberg ziekenhuis naar uw wensen; in veel gevallen op de dag van uw opname, bij een geplande opname kan dit tevoren met uw behandelend specialist besproken worden. In deze brochure kunt u lezen wat reanimeren inhoudt, hoe u hierin een afweging kunt maken en wie u om advies kunt vragen bij uw beslissing. Wat is reanimatie? 1 Reanimatie betekent het toepassen van maatregelen wanneer de ademhaling en/of het hart plotseling stopt met werken. Bij reanimatie gaat het met name om hartmassage, kunstmatige beademing en defibrilleren (elektrische schokken) in combinatie met medicijntoediening. Deze maatregelen moeten snel genomen worden, omdat door zuurstofgebrek de hersenen beschadigd raken. Wanneer reanimatie achterwege blijft betekent dit dat de patiënt komt te overlijden. Binnen het ziekenhuis is het regel dat iedere patiënt die getroffen wordt door een adem- of hartstilstand, gereanimeerd wordt, tenzij de patiënt tevoren heeft laten weten dit niet te 1
Indien ten gevolge van een medische behandeling, bijvoorbeeld een operatie, een adem- of hartstilstand ontstaat, zal reanimatie toegepast worden, tenzij u uitdrukkelijk aangeeft ook in die gevallen niet gereanimeerd te willen worden.
willen of wanneer reanimeren medisch zinloos wordt geacht door de behandelende arts. In het ziekenhuis is een speciaal reanimatieteam op afroep beschikbaar. Wanneer een patiënt een adem- of hartstilstand krijgt, is dit team snel ter plaatse.
Wat is het resultaat van reanimeren? Reanimatie kán u redden. Zeker in een ziekenhuis doet de mogelijkheid tot reanimeren geruststellend aan. Er bestaan echter veel wisselende cijfers over de slagingskansen van een reanimatie in een ziekenhuis. Dit hangt sterk af van de ernst van uw aandoening, uw leeftijd, uw conditie en de tijd die verstreken is tussen de hartstilstand en de start van de reanimatie. Het is landelijk bekend dat van alle gereanimeerde patiënten slechts 10 à 20% hiervan levend het ziekenhuis verlaat. Dit percentage wordt succesvol genoemd, wat echter niets zegt over de kwaliteit van het behouden leven. Het belangrijkste risico bij een reanimatie is dat het soms wel lukt om het hart weer goed op gang te krijgen, maar dat de hersenen intussen te lang zuurstofgebrek hebben gehad. Hierdoor kan een blijvende hersenbeschadiging optreden en soms kan de patiënt in coma raken. Het is goed te beseffen dat 4 tot 6 minuten na de hartstilstand al beschadigingen optreden in de hersenen en na 10 minuten de kans op overleven nihil is. Om tot een goede afweging en besluit te komen, kan het raadzaam zijn om een gesprek aan te gaan met uw (huis)arts, de verpleegkundigen en uw familie en/of naasten. Uw arts kan u vanuit medisch oogpunt meer vertellen over uw situatie.
2
Wil ik wél of níet gereanimeerd worden? Wanneer u wel gereanimeerd wilt worden, zal uw arts aan uw wens gehoor geven. Tenzij uw arts van mening is dat een reanimatie bij u medisch gezien zinloos (kansloos en effectloos) is. In dat geval wordt reanimatie niet gestart. U en uw familie en/of naasten worden hiervan altijd door de arts op de hoogte gesteld.
Kansloos wil zeggen dat een reanimatie op grond van de ernst van de toestand van de patiënt geen kans van slagen heeft. Effectloos betekent dat reanimatie niet tot het beoogde resultaat zal leiden.
Wanneer u niet gereanimeerd wilt worden, zal deze wens in alle gevallen gerespecteerd worden. Met andere woorden: dan zullen er bij u geen reanimatiepogingen gedaan worden.
Heeft een niet-reanimeren besluit consequenties voor uw verdere behandeling en verzorging? Een afspraak om niet te reanimeren heeft voor de verdere behandeling en verzorging geen enkele consequentie. Het houdt geen enkele andere beperking van medisch handelen in. Dat wil zeggen dat wanneer u het besluit heeft genomen dat u niet gereanimeerd wilt worden, precies dezelfde behandeling en verzorging krijgt als andere patiënten. Het enige verschil is dat bij een hartstilstand of ademstilstand geen reanimatie wordt toegepast.
3
Vastleggen in dossier Iedere patiënt van 65 jaar of ouder, en op indicatie een jongere patiënt, wordt bij opname gevraagd naar zijn wens met betrekking tot reanimatie. Uiteraard kunnen ook patiënten die jonger zijn dan 65 jaar op eigen initiatief hun wensen kenbaar maken. Een besluit tot niet-reanimeren wordt genoteerd in het medisch en verpleegkundig dossier, zodat iedere arts en iedere verpleegkundige deze afspraak tot niet-reanimeren kan nakomen. Het is ook mogelijk om thuis een verklaring van nietreanimeren op te stellen, waarin u beschrijft onder welke omstandigheden u niet gereanimeerd wil worden. Deze verklaring, voorzien van datum en handtekening, wordt door de behandelend arts opgenomen in het medisch dossier.
Herroepen van het besluit Op ieder moment kan het besluit worden herroepen. Ú kunt terugkomen op uw wens niet gereanimeerd te worden; u geeft dit door aan uw behandelend arts of verpleegkundige en deze zal u vragen uw wens opnieuw vast te leggen. De arts kan op grond van bijvoorbeeld verbetering of verslechtering van de gezondheidstoestand van de patiënt, het op medische gronden genomen besluit herroepen; hiervan brengt hij de patiënt op de hoogte.
4
Tot slot Wij hopen dat bovenstaande informatie u zal helpen bij uw besluit over wel of niet reanimeren. Artsen en verpleegkundigen van het Lievensberg ziekenhuis vinden het belangrijk om zaken als deze vooraf met u door te spreken, zodat uw wensen bij ons bekend zijn en wij hiernaar kunnen handelen, indien nodig. Kijk voor meer informatie over wilsverklaringen, de nietreanimerenpenning en de bijsluiter voor het Europees Medisch Paspoort op www.nvve.nl
november 2011
5
