Vrijdag 11 mei 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Eerstesteenlegging Matterhorn – Borgerhout (enkel het gesproken woord telt)
Geachte schepen (van Cultuur Philip) Heylen, Geachte districtvoorzitter (Wouter) Van Besien, Dames en heren, Muziek-, theater- en cultuurliefhebbers allerhande,
Niets is onmogelijk: de Matterhorn ligt (voortaan) in Antwerpen. Bergen verzetten kan dus. Dit gebouw is een tekstboek-voorbeeld van hoe het moet. Het begint aan de basis waar drie culturele organisaties, met elk een eigen sterke identiteit, beginnen samen te werken. Omdat ze zien, omdat ze weten dat ze samen meer kunnen dan elk apart. Dat elk
1
een eigen gebouw niet praktisch en niet betaalbaar zou zijn. Dat de administratieve taken beter gedeeld (gedeelde smart) kunnen worden. Dat de kruisbestuiving meer inspiratie en (nog) betere projecten kan opleveren. Vorig najaar hebben we als Vlaamse overheid geïnvesteerd in een soortgelijk project in het Openbaar Entrepot in Leuven. Het zijn samenwerkingsvormen die zeer inspirerend blijken.
Jullie hebben een route van administratie, aanvragen, vergunningen, subsidiedossiers en de oprichting van een nieuwe vzw, achter de rug. Van overheidswege volgde een afgemeten coördinatie tussen de stad Antwerpen, het district Borgerhout en het Vlaams Gewest. Wat we vandaag doen, is zoals een vlag planten. Niet die van Vlaanderen, of die van Antwerpen of Borgerhout. Maar die van een vooruitziend en innovatief cultuurproject. Een culturele draaischijf die bewijst dat de som der delen meer is dan de delen apart. Een draaischijf die synergie in de praktijk uitwerkt,
2
die op lange termijn kosten bespaart om meer ruimte voor artistieke projecten te maken. Matterhorn speelt daarmee perfect in op hetgeen in het kunstenbeleid belangrijk is: 1. aandacht voor individuele kunstenaars, voor experiment en vernieuwing; 2. samenwerking en clustervorming, op beheersmatig en organisatorisch vlak; 3. maatschappelijke inbedding van de organisatie (denk aan de samenwerking met Samenlevingsopbouw die hier gestart wordt); 4. samenwerking met cultuurcentra en andere culturele initiatieven in de regio (er zijn al plannen voor samenwerking met de Roma en met Rataplan, en misschien komt het Openluchttheater Rivierenhof (Deurne) daar nog bij);
3
5. En ten slotte, ecologisch verantwoorde en duurzame infrastructuur.
Dames en heren, Het doet me ook erg veel plezier dat Matterhorn hier zal samenwerken met de vzw Kopspel die laaggeschoolden, allochtone jongeren en nieuwkomers kansen wil geven voor cultuur, maar ook voor de renovatie van dit gebouw. Die uitgesproken sociale dimensie zorgt zowel intern als extern voor een mooie dynamiek. Borgerhout is een levendige wijk, met een snel veranderende en diverse bevolking. Matterhorn kan een cultureel baken worden voor velen in de buurt, een open huis voor alle nieuwsgierigen. Uiteraard zullen de buurtbewoners try-outs en activiteiten kunnen bijwonen. Al bij de voorbereiding van de aanvraag van gezelschappen om hier in te trekken, waren er contacten met buurtorganisaties.
4
Die betrokkenheid is waar de drie hoofdrolspelers - Laika, deRoovers en Muziektheater Transparant – met lijf en ziel achter staan. Zij hebben overigens heel wat gemeen: * Werken voor en met kinderen en jongeren is voor jullie evident en evenwaardig aan producties voor volwassenen. Ik apprecieer dat enorm, precies omdat ik naar méér en betere cultuureducatie streef. Dat hebben we ook vastgelegd in een Visietekst. Daarom wordt er ook een Kunstendag voor Kinderen in het leven geroepen, (elke derde zondag van november), met als eerste afspraak: zondag 18 november van dit jaar. Ik hoop van harte dat jullie mee op die boot springen. * Nog een gemeenschappelijk aspect, is jullie daadkracht: jullie hebben een ‘kleine kern’ maar een grote werking. Die mentaliteit zal ook in Matterhorn zitten. Niet het warm water willen uitvinden, maar samen een grotere hefboom ontwikkelen.
5
* Nog een derde gemeenschappelijk punt is dat jullie vaak projecten creëren die verschillende disciplines met elkaar samenbrengen. Een schottenloos kunstenveld is belangrijk en het zal hier in en door Matterhorn nog meer bruisen, denk ik. * En met Matterhorn delen jullie nog meer. Deze renovatie is immers een mooi voorbeeld van “eco-cultuur”, een andere prioriteit van mijn beleid. Het is verstandig om met ecologische materialen te werken, stevig te isoleren en jullie toekomstige werkplaats zo energie-efficiënt mogelijk te maken. Dat is beter voor het milieu maar ook goed voor jullie portefeuille.
Veel delen en toch jullie zelf blijven. Laika, deRoovers en Muziektheater Transparant fusioneren niet. Het wordt niet de Transparante Roovers, of Rover Laika, of een (ander) anagram. We kunnen het beter zien als een goeie LAT-relatie, Living Apart Together. Of co-ouderschap. De baby heet Matterhorn, is al een fors, uit de kluiten gewassen pagadder maar krijgt nu de tijd om rustig te groeien.
6
Dames en heren, Met de Vlaamse overheid investeren we meer dan een half miljoen euro in dit project. Omwille van de sociale dimensie, omwille van de synergie, omwille van de repetitieruimte die jullie nodig hebben en die jullie verdienen. Omwille van de mogelijke kruisbestuiving. Al deze dingen zijn nog niet gerealiseerd, het zijn allemaal toekomstplannen, geschreven in de nog toekomstige tijd. Maar het enthousiasme, de slagkracht, en de visie van dit project weet iedereen te overtuigen. Een tijd geleden stond dit pand leeg, nu gaan jullie er een toverberg van maken. Ik geloof volop in dit project, wens jullie er veel succes mee, en start graag met jullie de beklimming van de Matterhorn!
Ik dank u.
Joke Schauvliege Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur
7