Voorwoord. Beste ouders,

Ouderinfo

JJaaaarrggaanngg 1133 nnuum mm meerr 4499 O Okkttoobbeerr 22001144

FFaarreell M Maavvoo ggeebboouuw w kkllaaaarr!! ++++++ W Woorrkksshhooppss ggrrooeepp 88 ++++++ H Hooee m maaaakk jjee eeeenn rroooosstteerr?? ++++++ O Ouuddeerrbbeettrrookkkkeennhheeiidd ++++++ ++++++ PPeetteerr vvaann VVlliieett iinn ddee pprraakkttiijjkk ++++++ FFaarreell lleeeesstt!!

1

INHOUD Voorwoord ............................................................................................................................................................ 3 Nieuwbouw Farel Mavo ........................................................................................................................................ 4 Foto-impressie Farel-mavogebouw en reacties van leerlingen ............................................................................. 5 Terugdringen van zittenblijven op Farelcollege..................................................................................................... 6 Elektronische Leeromgeving (ELO) ........................................................................................................................ 7 Cupcakes van de ouderraad .................................................................................................................................. 7 Ouderraadbericht .................................................................................................................................................. 8 Ouderbetrokkenheid op het Farelcollege.............................................................................................................. 9 “De jeugd van tegenwoordig” ............................................................................................................................... 9 Rapportages: Hoe staat mijn kind ervoor? .......................................................................................................... 10 iHelpers ............................................................................................................................................................... 11 Workshops groep 8: alvast even meedoen op het Farelcollege .......................................................................... 12 Jonge wetenschappers op Farel Lyceum ............................................................................................................. 13 IB-diplomering..................................................................................................................................................... 13 Toelating Farelcollege voor groep 8 leerlingen ................................................................................................... 14 Omgaan met faalangst, vergroten van zelfvertrouwen ....................................................................................... 15 Examenvrees Reductie Training in mavo-4 ......................................................................................................... 15 School Attitude Questionnaire Internet .............................................................................................................. 16 Klankbordgroep - betrokken en kritische ouders gezocht! ................................................................................. 16 Visitatie atheneum met tweetalig onderwijs (TTO) ............................................................................................. 17 Huiswerk voor ouders te raadplegen in ouderportaal ........................................................................................ 18 Betrouwbare toetsen belangrijk in goed onderwijs: RTTI ................................................................................... 18 Introductiedagen ................................................................................................................................................. 20 Volg- en adviessysteem (VAS) ............................................................................................................................. 21 Maatschappelijke Stage ...................................................................................................................................... 21 Taalbeleid: Farel leest! ........................................................................................................................................ 23 Roosters maken: gelukkig zijn er nu computers!................................................................................................. 24 Amber Kleijwegt: “Kinderen krijgen hier echt goed onderwijs” .......................................................................... 25 Farelcompliment 2014 ........................................................................................................................................ 27 Overzicht voorlichtingen leerlingen Farel Lyceum (atheneum/havo) ................................................................. 28 Peter van Vliet: “Ik vind lesgeven gewoon ontzettend leuk” .............................................................................. 29 Bezoek aan San Nicolau, Kaapverdië ................................................................................................................... 30 SO: Dirk Wakker .................................................................................................................................................. 31

2

Voorwoord Beste ouders, Het nieuwe schooljaar is voor ons goed begonnen. Gedurende de zomerperiode is er door conciërges, de schoonmaak en allerlei externe bedrijven hard gewerkt om alle lokalen en werkkamers weer op orde te brengen. Smartboards zijn gemonteerd, waar nodig vloerbedekking vervangen. De aannemer heeft de laatste hand gelegd aan het nieuwe Farel Mavo gebouw. Na de zomervakantie kon het nieuwe gebouw door leerlingen en docenten in gebruik genomen worden. In een later stadium willen we het schoolplein nog aanpassen, maar dat bleek zo’n grote klus dat dit niet in enkele vakantieweken gerealiseerd kon worden. Kortom, alle voorwaarden om goed onderwijs te kunnen geven, zijn ook in het nieuwe cursusjaar weer aanwezig. En dat willen we onze leerlingen bieden: goed onderwijs! Het afgelopen cursusjaar hebben we veel tijd en aandacht besteed aan de begeleiding van leerlingen. Studievaardigheidslessen, hulplessen, huiswerkklassen, Studeren Op School (SOS), allemaal extra activiteiten die ervoor moeten zorgen, dat leerlingen zich gesteund voelen als ze moeite hebben met bepaalde vakken en/of zaken en harder gaan werken als dat nodig is. Alles onder het motto: ‘een onvoldoende is niet acceptabel’. Soms moet je er een tandje bijzetten als je het lastig vindt, soms moet je simpelweg meer (studie)uren maken. Kortom, onze inspanningen zijn erop gericht, dat zoveel mogelijk leerlingen het beste uit zichzelf halen en goed voorbereid de samenleving ingaan. Met een diploma. Gelukkig zien we dat deze aanpak resultaat oplevert. Onze slagingspercentages waren heel goed. Voor alle opleidingen werd beter gescoord dat wij vooraf hadden verwacht. Ook het aantal leerlingen dat succesvol overging naar het volgende leerjaar, is fors toegenomen. Dat stemt ons hoopvol voor de toekomst. Dit nieuwe cursusjaar gaan we door op deze weg. We moedigen leerlingen aan om hun schoolwerk serieus te nemen. We begeleiden, stimuleren en ondersteunen waar we kunnen. Daar hebben we u als ouders ook hard bij nodig! In het belang van uw kinderen, die ons zijn toevertrouwd. Ik wens u, docenten, medewerkers en de leerlingen een succesvol schooljaar! drs. D. Wakker MME rector

3

Nieuwbouw Farel Mavo Na de zomervakantie hebben onze mavoleerlingen hun intrek genomen in het nieuwe Farel Mavo gebouw. In november volgt de officiële opening. Het nieuwe gebouw, dat geschikt is voor ongeveer 400 leerlingen, kenmerkt zicht door een grote transparantie aan de binnenzijde. De lokalen zijn ruim qua opzet en in de gangen zijn ruimten gecreëerd waar leerlingen zelfstandig kunnen leren. Alle lokalen zijn voorzien van een digitaal schoolbord en voor alle gebruikers is in de gehele school WIFI beschikbaar. Ook de toegang vanaf de fietsenstalling naar de school is door de gemeente in orde gemaakt, zodat leerlingen niet meer hoeven om te lopen. Verder is er een prachtig fietspad aangelegd richting de school. Onderstaand een foto van het nieuwe Farel Mavo gebouw.

D. Wakker

4

Foto-impressie Farel-mavogebouw en reacties van leerlingen

“Mooi open en groen.”

“Ik kan me beter concentreren omdat het zo licht is.”

“Het is een modern gebouw waar de kleur van de Farel Mavo goed zichtbaar is.” “Mooie kleurencombi.”

“Kleurrijk en netjes.”

“Schone toiletten en mooi licht binnen.”

5

“Comfortabele traptribune. Op de tribune kun je rustig zitten voordat de les begint.”

“Mooie uitstraling en mooie lokalen.”

Terugdringen van zittenblijven op Farelcollege Onderzoek maakt duidelijk, dat het rendement van zittenblijven heel laag is. Zittenblijven is voor veel leerlingen demotiverend en draagt lang niet altijd bij aan een succesvol vervolg van de schoolloopbaan. Uit onderzoek blijkt bovendien, dat zittenblijvers slechter scoren op het eindexamen. Doubleren is vaak het gevolg van hiaten in kennis. Dat kan allerlei oorzaken hebben, zoals leerachterstand, motivatieproblemen, ziekte, persoonlijke situatie enzovoort. Natuurlijk blijft het voor sommige leerlingen juist goed dat ze een jaar over kunnen doen, omdat ze gewoon nog niet zover zijn. Maar het blijft jammer (of zelfs doodzonde) dat leerlingen een heel jaar over moeten doen, die veruit de meeste vakken voldoende beheersen en alleen op twee of drie vakken wat in te halen hebben.

juist een strakke aansturing nodig om te gaan leren en of huiswerk te maken? Hulpstructuur Farel Lyceum  Iedere leerling krijgt rechtstreeks feedback op zijn prestaties en resultaten met daarbij de mogelijkheid om te versnellen en/of te vertragen.  De SOS-klas voor klas 1 t/m 2. SOS staat voor Studeren Op School. Deze is bedoeld voor leerlingen die moeite hebben om thuis geconcentreerd huiswerk te maken en/of onvoldoende presteren.  De SOS-klas voor de bovenbouw van havo en atheneum.  Persoonlijke coaching van leerlingen door docenten. Leerlingen worden gecoacht op leren plannen, leren leren en andere studievaardigheden.  Steunlessen, gegeven door docenten of PALstudenten. Hier wordt een leerling vakinhoudelijk bijgespijkerd. De overgangsvergadering heeft leerlingen hiervoor voorgedragen.  Steunlessen voor leerlingen in leerjaar 1 en 2 gegeven door bovenbouwleerlingen.  De huiswerkbegeleiding van Lyceo. Deze wordt betaald door ouders.

Ambitie Farelcollege Wij streven naar een schoolcultuur, waarin hard werken normaal is. We accepteren niet meer dat een leerling pas op het laatste moment gaat werken. Voor ons is een hiaat in kennis van leerlingen niet acceptabel. We nemen dus geen genoegen met het halen van onvoldoendes door leerlingen. Een onvoldoende is een signaal dat een leerling de leerstof nog niet beheerst of dat een leerling onvoldoende inzet getoond heeft. In beide gevallen wordt er snel actie ondernomen. Een duwtje in de rug Wij willen onze leerlingen gedurende het hele jaar een duwtje in de rug geven. In een vroeg stadium wordt gesignaleerd, hoe een leerling extra ondersteund kan worden. Wie heeft er extra aandacht of ondersteuning nodig? Of wie heeft

6

Hulpstructuur van Farel Mavo en Farel Business School (vmbo) Vanaf leerjaar 1 t/m 4 worden ouders en leerlingen drie keer per jaar op school uitgenodigd om prestaties en resultaten te bespreken. Samen met de mentor stellen zij indien nodig een actieplan op. Bijvoorbeeld:  Huiswerkbegeleiding of steunlessen voor bepaalde vakken. We starten hiermee na de herfstvakantie. De huiswerkbegeleiding en steunlessen worden gegeven door eigen docenten en zijn bedoeld voor leerlingen die moeite hebben om thuis geconcentreerd huiswerk te maken en/of onvoldoende presteren.

 





Persoonlijke coaching van leerlingen door hun mentor of vakdocent. Bij tussenrapporten maken we, naast een overzicht van de cijfers op dat moment, gebruik van het reflectiedocument: de mentor en de leerling geven aan hoe de stand van zaken is wat prestaties, gedrag en resultaten betreft. Ouders kunnen op ditzelfde document hun opmerkingen kwijt. Mentoren vmbo-basis bovenbouw houden een administratie bij van leerlingen m.b.t. diverse zaken: cijfers, maar ook absentie etc. Dit schema helpt leerlingen hun organisatie op orde te krijgen en brengt structuur aan. In geval van een onvoldoende werkt de leerling voor het betreffende vak een uur op school aan huis- en leerwerk, zodat de resultaten verbeterd kunnen worden. Huiswerkbegeleiding van Lyceo, deze wordt betaald door ouders.

Elektronische Leeromgeving (ELO) Het Farelcollege heeft sinds een aantal jaren voor het Farel Lyceum, de Farel Mavo en de Farel Business School de beschikking over de ELO. Dit onderwijsplatform wordt door docenten gebruikt voor het vak Rekenen en diverse methodesites. De leerlingen kunnen via de ELO inloggen, zodat het (les)materiaal gebruikt kan worden in de lessen of thuis. Daarnaast kunnen leerlingen opdrachten inleveren en extra uitleg (video’s) en (les)materiaal vinden per vak. Nieuw dit schooljaar is, dat de leerlingen uit H5 en A6 zich kunnen aanmelden voor herkansingen via de ELO. Huib van Bergen Stephan van Wissen

Cupcakes van de ouderraad De eerste schooldag was extra feestelijk omdat de ouderraad cupcakes uitdeelde. Hiermee wenste de raad alle docenten veel succes!

7

Ouderraadbericht Een nieuw schooljaar is weer begonnen, met frisse energie zijn we er als Ouderraad ook dit jaar weer tegenaan gegaan. We hebben aan het eind van vorig schooljaar afscheid moeten nemen van een aantal enthousiaste OR leden, simpelweg, omdat hun kind het Farelcollege verlaten heeft met een diploma. Enthousiaste leden, die jaar voor jaar met hun ervaring veel betekend hebben voor de school en de ouders. En dat is waar we het als Ouderraad voor doen. We hopen de komende tijd nieuwe leden te mogen begroeten, die misschien nog maar aan het begin staan van hun “Farelcarrière”, maar evengoed waardevol kunnen zijn, vanwege hun nieuwe, frisse blik op de school van onze kinderen. Ik zal met u nog even terugblikken op het afgelopen jaar. De bezigheden van de Ouderraad bestaan uit het volgen en ondersteunen van actuele, nieuwe zaken, maar tevens uit jaarlijks terugkerende activiteiten, die ook dit jaar weer op de agenda zullen staan. Vanwege de goede band met de schoolleiding, kunnen wij als ouders werkelijk wat betekenen. Onze rector, de heer Wakker, is in principe elke vergadering van de Ouderraad aanwezig, om nieuwe punten toe te lichten, en vragen te beantwoorden vanuit de Ouderraad.

school met hun ‘kinderziekten’, het gebruik van de iPad met al zijn haken en ogen, en de digitale mogelijkheden van de website, zoals het opgegeven huiswerk, wat terug te vinden moet zijn voor elke leerling. Verder zijn we bezig met het organiseren van interessante themaavonden voor ouders, hebben we een toetsweek gerealiseerd met een weekend ertussen, is lokaal 0 effectiever gaan functioneren en vragen we de school bij bepaalde incidentele gebeurtenissen de ouders beter te informeren. Ook delen we als OR in feestelijkheden, zoals het geven van rozen op de diploma-uitreikingen, het uitdelen van ‘glowin-the-dark’ armbandjes bij het brugklasfeest, en het voorzien van popcorn bij het eindfeest! Na deze kleine greep uit het gevarieerde takenpakket, zult u begrijpen dat er ook dit jaar weer genoeg te doen staat voor de OR. Wij zullen u in het Ouderinfo op de hoogte houden van lopende zaken, nieuwe ontwikkelingen en interessante feitjes die ons ter ore komen. Mocht u zelf vragen of opmerkingen hebben als ouder, wij fungeren ook als tussenpersoon naar de gehele schoolorganisatie, dus schroom niet! Het Farelcollege staat voor een driehoeksrelatie ‘ouder-school-leerling’, dus kunnen wij dit als ouders benutten door middel van de klankbordgroep, OR en MR.

Zo hebben wij vorig jaar de ontwikkelingen op de voet gevolgd van de bouw van het nieuwe Farel Mavo gebouw. Vanwege de bouw hebben wij kritisch gekeken naar de logistieke hinder die onze kinderen ervan ondervonden, zoals het dagelijks omlopen vanuit de nieuwe fietsenstalling, maar ook de eventuele onveilige (verkeers)situatie eromheen. Vervolgens hebben we een heldere presentatie gekregen over de algehele veiligheid binnen het Farel. Wist u bijvoorbeeld dat er dagelijks tientallen camera’s waken over uw kinderen, en dat er meer dan 10 protocollen zijn betreffende veiligheid, waar het Farel elke dag aan moet voldoen?

Rest mij u een heel fijn schooljaar toe te wensen met uw kind(eren), waarin goede educatie, veiligheid en plezier voor alle kinderen centraal moet staan. Vriendelijke groet, namens de Ouderraad, Bianca Huizer (secretaris OR)

Maar niet alles gaat altijd naar onze wens, en zo zijn we dit jaar (in combinatie met de klankbordgroepen en de MR) bijvoorbeeld kritisch geweest over de nieuwste vakken op

8

Ouderbetrokkenheid op het Farelcollege Ouders* en school hebben een gemeenschappelijk belang. Voor de leerlingen is het belangrijk, dat er een goed contact is tussen school en ‘thuis’. Zoals de ouders op het Farelcollege rekenen, rekent het Farelcollege ook op de ouders. De school wil graag dat ouders meeleven, meehelpen, meedenken en meebeslissen. Het Farelcollege zet zich in, om door een intensieve persoonlijke benadering, de drempel voor ouders te verlagen. Ouders kunnen op drie manieren deelnemen aan de schoolorganisatie

te vinden en ouders daarin te begeleiden. Met ideeën, vragen of opmerkingen kunnen ouders bij de leden van de Ouderraad terecht. De Ouderraad is te bereiken via [email protected].

Per afdeling is er een klankbordgroep, waarin de ouders van betreffende leerlingen vertegenwoordigd zijn. Er wordt drie keer per schooljaar vergaderd over zaken die de verschillende afdelingen aangaan. Aan het begin van het schooljaar worden ouders uitgenodigd zich hiervoor aan te melden bij de teamleider/mentor. De klankbordgroepen praten over specifieke zaken van een bepaalde afdeling en de Ouderraad bekijkt schoolbrede ontwikkelingen.

In de Medezeggenschapsraad (MR) zijn ouders, personeel en leerlingen van de school vertegenwoordigd. De MR is bevoegd alle aangelegenheden met het bestuur van de school te bespreken en het bestuur heeft voor bepaalde beslissingen de instemming van de MR nodig. De MR adviseert ook het schoolbestuur. De vergaderingen van de MR kunnen door iedereen worden bijgewoond. De Medezeggenschapsraad is te bereiken via [email protected].

Ouders zijn vertegenwoordigd in de Ouderraad, die een brugfunctie heeft tussen school en ouders. Op deze manier vindt uitwisseling van informatie plaats, die niet op individuele leerlingen, maar op de school als geheel betrekking heeft. De Ouderraad heeft ook als taak de betrokkenheid van ouders bij de school te vergroten. De Ouderraad wil het ook mogelijk maken voor iedere ouder de juiste ingang binnen de school

Heeft u voor een van bovengenoemde organen belangstelling? U bent van harte welkom. U kunt uw interesse melden via [email protected]. Ouderraad * Waar we ‘ouders’ schrijven, bedoelen we uiteraard ook verzorgers

“De jeugd van tegenwoordig” Ik kan een grijns niet onderdrukken, en met gepaste trots hoor ik het verhaal voor het eerst aan. Het is duidelijk. Gerechtigheid, gelijkheid, dát zijn de sleutelwoorden in deze hele kwestie. Ik begrijp, dat ik nu iets te snel ga voor de onwetende lezer, dus zal ik even de brief citeren, die mij onder ogen kwam, en waar ik zo lyrisch over ben. “Beste mevrouw Rijnveld, we zijn van het LWOO gebouw, we zitten in het eerste leerjaar, klas lw1b. we zijn het oneens met het kantine eten wat ons wordt verkocht, we leven van droge broodjes en soep uit een zakje . Wij zouden voor een dag willen ruilen met het hoofdgebouw, wij krijgen hun eten en zij krijgen onze broodjes en soep. En het zou dan een voordeel voor u kunnen zijn, omdat u dan veel centjes verdient . Het zou wel zo eerlijk zijn om voor een dagje te ruilen. Als u het hier mee eens bent kunt u uw handtekening zetten onderaan de bladzijde in het vierkantje.

9

‘Stel niet uit tot morgen, wat je vandaag nog door een ander kan laten doen’. De hartelijke groeten van LW1b, en nog een fijne dag verder. Hieronder de gevraagde handtekening. Als u het met ons eens bent? Wij wachten met geduld op uw antwoord.” Zie hier! Een verantwoorde belangenbehartiging van een grote groep gedupeerden, op een zeer scherpe manier geconstateerd, vervolgens geëvalueerd, en na democratische stemming in weloverwogen daden omgezet. Schriftelijke stukken zijn aanwezig, want bewijsmateriaal is in dit soort zaken van het grootste belang. De toon van het verzoek lijkt ook een detail, maar in deze kwestie allesbepalend. Namelijk licht dwingend, maar beleefd en onderbouwd. Zo hoort het. En wat denkt u? Direct bewijs geleverd voor het succes van deze aanpak, want een reactie van de tegenpartij laat niet lang op zich wachten, is positief, en met aanwijsbaar resultaat. “Beste leerlingen van LW1b. Ik zal voor een dag in de toetsweek regelen dat jullie vraag gehonoreerd wordt, hartelijke groet, mevrouw Rijnveld“ Lang leve het recht! Er is licht in de duisternis, want de achtergestelden zijn gehoord, er is verantwoordelijkheid genomen door de tegenpartij, en met respect is er een oplossing aangeboden van Hogerhand. Wat nou, “de jeugd van tegenwoordig”? Hier wordt het bewijs helder geleverd, ONZE jeugd geeft wel degelijk om Normen en Waarden, Principes, en al die andere termen die wij als ouders maar rondsmijten, tijdens het Grote Opvoeden van onze pubers! Nee, wij als ouders hoeven niet meer te twijfelen of al die Normen, Waarden en Principes wel aankomen bij onze (in dit geval) 12-, 13-jarige nazaten... Op deze manier zullen onze kinderen vertrouwen gaan krijgen in de machthebbenden, en kunnen wij vertrouwen op onze eigen kinderen, die staan voor Gelijkheid in deze wereld… Tot slot wil ik ook mijn dank uitspreken voor deze kordate jonge mensen, en niet te vergeten voor de begripvolle tegenpartij (in de functie van schoolleiding). Ik hoop dat ik dat mag doen, namens u allemaal? Vriendelijke groet, Een ouder

Rapportages: Hoe staat mijn kind ervoor? Via het ouderportaal bent u in staat cijfers en beoordelingen van uw kind te volgen. U ziet dat hij/zij er voor een aantal vakken goed en voor andere misschien wat minder goed voor staat. Het is dan mogelijk- voor een aantal ouders lastig in te kunnen schatten hoe het totaalbeeld nu is. U ontvangt u als ouder zes maal in het schooljaar een rapportage over de stand van zaken: - drie officiële rapporten rond Kerst, Pasen en eind van het schooljaar; - drie tussenrapporten, voor de herfstvakantie, voorjaarsvakantie en eind mei. Op de rapporten staan de behaalde cijfers en het voortschrijdend gemiddelde. De (tussen)rapportages zitten in een omslag. De (tussen)rapportages kunt u behouden en de omslag moet getekend binnen een week ingeleverd worden bij de mentor. Farel Lyceum (atheneum en havo) Op het Farel Lyceum organiseren we op drie momenten spreekavonden. Eind oktober mentorenspreekavond voor ouders van leerlingen van klas 1 t/m 6. U wordt door de mentor uitgenodigd voor een gesprek als de resultaten van uw zoon/dochter daartoe aanleiding geven. Mocht u als ouder geen uitnodiging hebben ontvangen en toch behoefte hebben aan een afspraak, dan kunt u dit

10

altijd via een e-mail kenbaar maken aan de mentor. Daarnaast is er een oudercontactavond voor ouders van leerlingen havo 4, atheneum 4 en 5 die onvoldoende scoren. Betreffende ouders worden door de teamleider en studiebegeleider voor deze avond uitgenodigd. Ouders van klas 1 zijn uitgenodigd voor een avond met workshops en de mentorgesprekken worden rond deze workshops geroosterd. De tweede en derde ronde spreekavonden met vakdocenten is in december en april. Farel Mavo en Farel Business School (vmbo) Over de rapportages rond Kerst en Pasen en indien noodzakelijk bij het eindrapport, kunt u op spreekavonden met de mentor spreken. Bij de tussenrapporten wordt u door de mentor uitgenodigd voor een gesprek als de resultaten van uw zoon/dochter daartoe aanleiding geven. U kunt bij de tussenrapporten ook zelf om een gesprek vragen met de mentor. Bij de tussenrapporten van de mavo- en vmbo-leerlingen zit tevens een “reflectie-document”. Hierop geven de mentor en de leerling zelf aan, wat goed gaat en wat aandacht nodig heeft. Van de leerlingen wordt verwacht, dat ze opschrijven wat ze gaan dóen, om vakken die minder goed gaan te verbeteren. Ook ouders kunnen op dit document schrijven, bijvoorbeeld over wat ze van de prestaties van hun zoon/dochter vinden. Of hoe ze hem/haar kunnen ondersteunen als dat nodig mocht zijn. Met de uitbreiding van het aantal rapporten hopen wij u beter te kunnen informeren en nog meer te betrekken bij de prestaties van uw zoon/dochter. Daarnaast willen wij de leerlingen bewuster maken ván en meer verantwoordelijkheid geven vóór hun prestaties. Marianne Rijnveld-Nijkamp adjunct-directeur Farel Mavo en Farel Business School

Diane Jacobs-Goudswaard adjunct-directeur Farel Lyceum

iHelpers De iHelpers zijn leerlingen die docenten en medeleerlingen ondersteunen bij het gebruik van de iPad op school, onder begeleiding van twee docenten. Hier hun verslag van de iPad-uitreikdag. De iPad-uitreikdag Donderdag 28 augustus 2014, was de iPad-uitreikdag voor de nieuwe eersteklassers. Om 13.00 uur moesten we, de iHelpers, op school zijn om alles klaar te zetten. Toen alles klaarstond, kwamen de eerste mensen. Er waren drie stations. Voordat je langs de stations ging, kreeg je eerst een uitleg hoe het proces van het ontvangen van de iPad en alles er omheen, in elkaar zat. Bij station 1 maakten de nieuwe leerlingen een wachtwoord aan. Met dit wachtwoord kunnen ze inloggen op alle accounts die ze voor school nodig hebben. Bij station 2 kregen ze de iPad4 uitgereikt. Vervolgens gingen de nieuwe leerlingen naar het derde en laatste station. Hier werd de iPad met een computer verbonden en werd er wat basissoftware opgezet. Deze basissoftware maakt het mogelijk op een nieuwe en zeer efficiënte manier schoolapps toe te sturen. Daarna konden de leerlingen ervoor kiezen of ze thuis de iPad verder gingen installeren, of dat ze dit op school deden met de hulp van verschillende iHelpers. Uiteraard werd elk station bemand door een of meerdere iHelpers. Om ongeveer 18.30 uur kwamen de pizza’s die we hadden besteld. We losten elkaar af bij de stations, zodat iedereen lekker kon eten. De avond ging door tot 20.00 uur. Daarna hebben we met elkaar alles opgeruimd. Al met al was het een hele geslaagde dag en we vonden het heel leuk om te doen. Michiel de Boon en Casper Blaak, klas a2a

11

Workshops groep 8: alvast even meedoen op het Farelcollege Leerlingen van groep 8 krijgen ook dit jaar de gelegenheid om alvast de sfeer te proeven van het Farelcollege. In verschillende workshops leren ze het Farel Lyceum (atheneum/havo), Farel Mavo en Farel Business School kennen en hebben ze ook gewoon een leuke middag! Er volgen nog meer workshops en aanmelden kan nog. Zie het onderstaande overzicht en www.farelcollege.nl.

Workshops Farel Lyceum (havo/atheneum) Tweetalig Engels 29 oktober Tijd: 14.30-16.00 uur

Workshops Farel Mavo Sport 29 oktober Tijd: 14.30-16.00 uur Cultuur 29 oktober Tijd: 14.30-16.00 uur

Science 5 november Tijd: 14.30-16.00 uur Sport 12 november Tijd: 14.30-16.00 uur

Workshops Farel Business School (vmbo) Techniek 29 oktober Tijd: 14.30-16.00 uur

Cultuur 12 november Tijd: 14.30-16.00 uur

Social media & iPad 5 november Tijd: 14.30-16.00 uur

Internationalisering 19 november Tijd: 14:30-16.00 uur

Sport 12 november Tijd: 14.30-16.00 uur Cultuur 12 november Tijd: 14.30-16.00 uur

12

Universiteit Nijmegen naar de invloed van angst op ons brein. Een project naar economische, historische en maatschappelijke facetten van de Rotterdamse Haven wordt momenteel in samenwerking met de Erasmus Universiteit ontwikkeld en in het najaar uitgevoerd.

Jonge wetenschappers op Farel Lyceum Vorige week maakten leerlingen van verschillende basisscholen uit de regio kennis met het Farel Lyceum. Tijdens de masterclass Wetenschaps Oriëntatie onderzochten zij fanatiek verschillende factoren die van invloed zijn op de snelheid van een zelf gebouwde auto. In groepjes werden experimenten uitgevoerd en de resultaten geanalyseerd. Zo kregen zij een goede indruk van het nieuwe vak Wetenschaps Oriëntatie, dat alle atheneumleerlingen op het Farelcollege volgen. Leerlingen worden op het Farel Lyceum uitgedaagd om op een onderzoekende wijze hun kennis te verdiepen. Op dit moment maken de brugklasleerlingen kennis met archeologie en culturele antropologie. Ze verdiepen zich in de achtergrond van hunebedden, piramiden en ziggurats; grote eeuwenoude bouwwerken. Na de herfstvakantie start een project over veroudering, waarbij wordt samengewerkt met biologen van de Universiteit Leiden. De leerlingen in de tweede klas atheneum hebben experimenten uitgevoerd rondom het thema angst. Daarbij wordt gebruikgemaakt van het onderzoeksprogramma van de Radboud

IB-diplomering Voor de zevende keer op rij zijn de IBcertificates uitgereikt op het Farel Lyceum. De oud-zesdeklassers hebben niet alleen hun vwodiploma behaald, maar dit ook tweetalig gedaan en bovendien een International Baccalaureate behaald. De IB-uitreiking werd gecombineerd met de uitreiking van het Cambridge First Certificate aan de leerlingen van atheneum en havo, die in leerjaar 3 het Cambridge-examen hebben gehaald. Oud-leerling Christine Visser (examenjaar 1994) benadrukte in haar key-note speech, dat deze prestatie leerlingen een headstart geeft bij de verdere studie. Haar boodschap aan de leerlingen was, zich niet van de wijs te laten brengen als dingen anders uitpakken dan je had verwacht. Dat je misschien een keer een vijf haalt, dat je twijfelt over je studiekeuze. Dat iets anders loopt dan je had verwacht, betekent niet dat het is mislukt. Integendeel; een andere weg naar het doel, kan wel eens de beste weg blijken te zijn.

13

Toelating Farelcollege voor groep 8 leerlingen De plaatsing van leerlingen in één van de onderwijsniveaus, vindt plaats op grond van de onderwijskundige informatie van de basisschool. Bij de plaatsing gaan wij als eerste uit van het basisschooladvies. Dit advies dient een enkelvoudig advies te zijn, waarbij een gefundeerde motivatie mede wordt gekoppeld aan de didactische gegevens uit het leerlingvolgsysteem. Onderwijsniveaus Farelcollege Het Farelcollege onderscheidt de volgende onderwijsniveaus:

een hoger advies dan de basisschool aanvankelijk heeft gegeven. Plaatsingswijzer Aangezien de uitslag van de Cito-eindtoets niet meer meegenomen kan worden bij de niveauplaatsing, hebben de besturen van primair en voortgezet onderwijs in Rotterdam samen een nieuwe plaatsingswijzer ontwikkeld. Het doel van de nieuwe plaatsingswijzer is, om zoveel mogelijk kinderen meteen op het meest passende onderwijsniveau in het vervolgonderwijs te laten instromen. En dat zou grote winst zijn, want het is voor kinderen een zeer negatieve en demotiverende ervaring in hun schoolloopbaan, als ze al in de onderbouw moeten afstromen naar een lager niveau.

Farel Lyceum • tweetalig atheneum • atheneum • havo Farel Mavo • mavo Farel Business School • vmbo kader • vmbo basis (evt. met lwoo) A) Advies basisschool Het advies van de basisschool is gebaseerd op de meerjarige ontwikkeling van de leerling, zoals die zichtbaar wordt in het leerlingvolgsysteem van de school.

Tot afgelopen schooljaar speelde de Citoeindtoets op de basisschool een erg belangrijke rol bij het opstellen van het vervolgadvies. Bij de nieuwe plaatsingswijzer wordt uitgegaan van de ontwikkeling van de leerling van groep 6 tot en met 8 van de basisschool. Hierbij staan de gegevens uit het leerlingvolgsysteem centraal. Het baseren van het advies op de meerjarige ontwikkeling van het kind zou een betere voorspeller moeten zijn dan de momentopname die de Cito-eindtoets vormt.

B) Leerlingvolgsysteem (LVS) Met de toetsen van het leerlingvolgsysteem worden de prestaties en vorderingen van leerlingen in de groepen 6 tot en met 8 gevolgd. Er wordt gekeken naar de ontwikkeling van de leerling op de volgende gebieden: 1. Begrijpend lezen. 2. Rekenen en wiskunde. 3. Technisch lezen. 4. Spelling. De eerste twee onderdelen tellen hierbij het zwaarst.

Wet Passend onderwijs Een andere belangrijke ontwikkeling rondom de overgang van leerlingen van het primair naar het voortgezet onderwijs, is de invoering van de Wet Passend onderwijs per 1 augustus 2014. De nieuwe plaatsingswijzer biedt het onderwijs een goede mogelijkheid om invulling te geven aan het realiseren van doorgaande onderwijs- en zorglijnen.

Cito-eindtoets De minister van OCW heeft de keuze gemaakt vanaf dit schooljaar de Cito-eindtoets naar april/mei te verschuiven. Hierdoor speelt de Cito-score geen rol meer bij de niveauplaatsing. De toelatingscommissie van het Farelcollege zal het plaatsingsadvies heroverwegen, indien de uitslag van de centrale Cito-eindtoets leidt tot

Plaatsingbesluit De toelatingscommissie van het Farelcollege neemt over elke leerling die zich heeft aangemeld een plaatsingsbesluit. Dit besluit

14

wordt schriftelijk medegedeeld aan de ouders en wordt in het centrale digitale systeem geregistreerd, zodat de basisschool op de hoogte is.

Indien de leerling wordt afgewezen, gaat de schriftelijke afwijzing altijd vergezeld van een motivatie. Zie voor meer informatie onze website: www.farelcollege.nl Peter Meij

Omgaan met faalangst, vergroten van zelfvertrouwen Faalangst en gebrek aan zelfvertrouwen kunnen desastreus zijn voor leerprestaties. Binnen het Farelcollege is er de mogelijkheid om de Sidderkuur (faalangstreductietraining) te volgen. Deze cursus wordt gegeven in leerjaar 1 (alle niveaus), duurt tien weken (2 uur per week) en wordt buiten het lesrooster aangeboden. De Sidderkuur start na de kerstvakantie en wordt voorafgegaan door een informatieavond. Ouders waarvan hun kind gaat deelnemen aan deze cursus, worden hiervoor uitgenodigd. De Sidderkuur leert de leerlingen omgaan met hun angst en helpt leerlingen bouwen aan meer zelfvertrouwen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de mentor van uw zoon/dochter of met mevrouw. C. Vink, e-mail [email protected].

Examenvrees Reductie Training in mavo-4 Voor het geval u zich weinig voor kunt stellen bij examenstress: de meeste volwassenen herinneren zich hun rijexamen nog wel. Een trillende voet of hand misschien die niet meer onder controle te krijgen was… Het eindexamen komt in zicht en dat levert ieder jaar voor een aantal leerlingen veel stress op. Ongeveer 12 % van alle eindexamenleerlingen heeft veel last van deze stress. Daarom is er jaarlijks een Examenvrees Reductie Training voor de mavo 4 leerlingen.

erg gespannen zijn voor presentaties, zweten, flauwvallen, slecht slapen, hoofdpijn, niet kunnen eten van de spanning, buikpijn. Het gaat dus om leerlingen die dusdanig in hun functioneren belemmerd worden, dat de kans dat ze “normale” resultaten zullen halen flink kleiner is door die stress.

Bestemd voor wie? De training is bestemd voor leerlingen met een stevige mate van examenstress. Denk aan: (vaak) black-outs hebben tijdens grote toetsen,

Aanmelden en opzet Leerlingen mogen zichzelf voor de training opgeven, maar ook de mentor en vakdocenten

15

spelen hierin een rol. In oktober wordt geïnventariseerd welke leerlingen voor de training in aanmerking komen. De bijeenkomsten zullen zoveel mogelijk voor en na T.S.E.-weken gepland worden. Ervoor: omdat dan ingegaan kan worden op wat er op dat moment speelt en er toegewerkt kan worden naar de komende toetsen. Erna: om na te bespreken hoe de toetsen gegaan zijn en wat wel en wat niet effectief is gebleken en ook hoe het verder moet.

Doel De leerling leert beter omgaan met spanning rondom toetsen, zodat de examenstress beheersbaar wordt en de resultaten minder negatief beïnvloed zullen worden. Docenten, mentoren en ouder(s)/verzorger(s) kunnen een positieve bijdrage leveren door begrip te tonen en het vertrouwen in uw kind uit te spreken. Carola Vink – van den Beemt Gerben Meijerink Giovanni Liu

School Attitude Questionnaire Internet In week 42 zal in alle eerste klassen de SAQI (School Attitude Questionnaire Internet) worden afgenomen. De SAQI is een vragenlijst die informatie geeft over hoe een leerling de school ervaart. De SAQI meet de MOTIVATIE voor schoolvakken, de TEVREDENHEID met school en het ZELFVERTROUWEN. De afname van de test verloopt via internet en vindt plaats in een computerlokaal. Naar aanleiding van de uitslag van deze test bekijkt de mentor of zijn/haar leerling mogelijk faalangstig is. Mentorgesprekken en overleg met ouders zijn bepalend in de keuze om een leerling op te geven voor de Sidderkuur (faalangstreductietraining). Deze cursus wordt 10 weken lang gegeven door Carola Vink en Daniëlle van den Berg. De eerste les (9e en 10e uur) begint na de kerstvakantie, begin januari. Op welke dag die gegeven gaat worden is nog niet bekend. Als leerlingen zich hebben aangemeld voor deze cursus tekenen ze een contract en zijn dan verplicht de hele cursus af te maken, omdat de kracht van de training mede zit in de samenwerking in groepsverband. Op maandag 8 december is er een voorlichtingsavond voor alle ouders waarvan hun zoon/dochter deel gaat nemen aan de Sidderkuur. Tianne Plomp Carola Vink

Klankbordgroep - betrokken en kritische ouders gezocht! Bent u ook zo begaan met het wel en wee van uw kind op het Farel en heeft u nog wel eens vraagtekens of opmerkingen over allerlei zaken? Zou u die ook graag met andere ouders, maar vooral met de verantwoordelijken op school, willen delen? Dan mag u de volgende bijeenkomst van de ouder-klankbordgroep niet missen! Wat houdt de ouder-klankbordgroep in? Drie keer per jaar komen betrokken ouders bijeen, verdeeld naar niveau (en onder- of bovenbouw). Zij bespreken samen met de teamleider en/of mentor van deze leerlingen de problemen, de veranderingen of bijzondere

dingen die bij deze kinderen op dat moment leven. Er wordt dus niet zoals bij ouderavonden, persoonlijk over de ontwikkeling van uw kind gesproken, maar over algemene zaken, die ook herkenbaar zijn voor andere ouders. Hoe meer ouders met dezelfde signalen, hoe serieuzer de

16

school er uiteraard mee om zal gaan. Ook worden er door de school zelf onderwerpen aangesneden, waarvan zij geïnteresseerd zijn in uw mening als ouder, zoals het gevoel van veiligheid op school van uw kind. De mentor of de teamleider rapporteert die avond alle onderwerpen, met eventueel geopperde oplossingen, en gaat met de informatie naar de desbetreffende verantwoordelijken, zoals docenten. Tevens worden de adjunctdirecteuren en andere leidinggevenden op de hoogte gebracht van de uitkomst van deze gesprekken, en u ontvangt een gespreksverslag. Verschillende zaken zijn er in het verleden op deze manier aangepakt en opgelost! Denk daarbij bijvoorbeeld aan het beleid ten aanzien van lokaal 0, of de lessen die tijdens de Toetsweken voorheen nog gewoon doorgingen.

Overigens is er ook een leerlingenklankbord, waarbij een groep leerlingen hun ervaringen bundelt met de leidinggevenden. Het voordeel van de ouderklankbord is tevens, dat je als ouder bij signalen van je kind kunt nagaan, of dit bij meerdere kinderen herkenbaar is, of dat het toch eigenlijk een persoonlijk aandachtspunt is. Daarnaast steek je als ouder altijd weer wat op van de informatie van andere ouders en leidinggevenden, die deze avond aan het woord zijn over diverse onderwerpen. Samen kunnen we dingen veranderen en verbeteren, en zo lang de school wil luisteren naar de ouders, moeten wij ons ook laten horen! Wanneer u ook het belang van uw stem inziet, kunt u zich voor een van de klankbordgroepen opgeven voor het komend schooljaar via [email protected].

Uiteraard wordt dit klankbord van ouders meer waard, naarmate de opkomst hoger wordt per groep. De school stelt het zeer op prijs als wij als ouders meedenken en kritisch zijn over de gang van zaken. Zij putten daar hun kostbare informatie uit, rechtstreeks van “de werkvloer”.

Namens de Ouderraad, B. Huizer

Visitatie atheneum met tweetalig onderwijs (TTO) Op vrijdag 19 september heeft een delegatie van het Europees Platform onze TTO opleiding bezocht. Vorig jaar was er naar aanleiding van een reguliere visitatie verschil van mening ontstaan over enkele kritiekpunten vanuit de visitatiecommissie. Wij hebben dan ook bezwaar aangetekend, hetgeen uiteindelijk heeft geresulteerd in aanpassing van het rapport op drie van de vijf kritiekpunten. Wel bleef de commissie van mening, dat in de lessen leerlingen meer gestimuleerd zouden moeten worden om actief gebruik te maken van de Engelse taal. Om die reden werd een tussentijds bezoek voorgesteld. Deze dag werd vooral benut om een aantal lessen te bezoeken en leerlingen en docenten te observeren. Daarnaast werden gesprekken gevoerd met docenten, teamleider en directie. De eerste terugkoppeling aan het einde van de dag was positief. Het definitieve rapport volgt later nog. In een volgend Ouderinfo komen we hier op terug. (D. Wakker)

17

Huiswerk voor ouders te raadplegen in ouderportaal Vanaf dit schooljaar wordt het opgegeven huiswerk door docenten in SOM (administratieprogramma van Farel) genoteerd. Via een koppeling wordt het opgegeven huiswerk zichtbaar op het ouder- en leerlingenportaal. In deze beveiligde omgeving vinden de leerlingen en ouders de gegevens over de behaalde cijfers, de geregistreerde afwezigheid en nu ook het huiswerk. Waarom is het zinvol om huiswerk digitaal via het ouder- en leerlingenportaal zichtbaar te maken? 1. Ouders/begeleiders Ouders en begeleiders (huiswerk- en studiebegeleiders) hebben vaak onvoldoende zicht op en inzicht in de hoeveelheid huiswerk, toetsen en andere opdrachten. Daardoor kunnen ouders hun kinderen onvoldoende aanspreken. In het kader van de versterking van de ouderbetrokkenheid, is het erg belangrijk om het huiswerk dagelijks in het ouderportaal te kunnen raadplegen. 2. Leerlingen Leerlingen noteren het huiswerk niet altijd in hun agenda. Daardoor hebben leerlingen geen zicht op en inzicht in de hoeveelheid huiswerk, toetsen en andere opgaven waar ze ook thuis mee aan de slag moeten. Dit heeft gevolgen voor de leerresultaten. Wanneer leerlingen ziek zijn of lessen hebben gemist door tandarts-, huisarts-, of

ziekenhuisbezoek kunnen ze altijd in het leerlingenportaal zien wat het huiswerk is voor de volgende les. 3. Docenten Docenten weten niet altijd zeker of leerlingen hun huiswerk goed noteren. Dit kan leiden tot verwarring en discussies met leerlingen. Door het noteren van het huiswerk in het leerlingenportaal is het opgegeven huiswerk voor iedereen duidelijk. Daarnaast zijn er erg veel verzoeken van ouders om huiswerk digitaal te kunnen raadplegen. Farel-docenten met kinderen op scholen waar het huiswerk al digitaal wordt genoteerd, zijn er erg enthousiast over. Wat blijft hetzelfde? Leerlingen wordt wel altijd gevraagd het huiswerk in hun agenda te noteren. Peter Meij

Betrouwbare toetsen belangrijk in goed onderwijs: RTTI Toetsen zijn een vanzelfsprekendheid in het onderwijs. Ze staan aan het begin en het eind van ieder leerproces. Goed toetsen is verre van simpel. Door heel zorgvuldig om te gaan met de betrouwbaarheid van toetsen, dragen we bij aan onderwijskwaliteit. Dat is de kern van RTTI en waarom we dat zo belangrijk vinden. We willen de kwaliteit van ons onderwijs behouden en liefst verbeteren. Toetsen zijn bij uitstek geschikt om de kwaliteit en het sturen van leerprocessen te bevorderen. Toetsen staan in onze school immers aan het begin en het eind van het leerproces. De toetsen moeten hierbij transparant, valide en betrouwbaar zijn, aansluiten bij het leerdoel en de onderwijsmethodiek, de te behalen prestaties aanduiden en leiden tot effectieve instructie en feedback. Hoe werkt RTTI en hoe draagt dat bij aan onze doelen?

Verschillende soorten vragen De cognitieve ontwikkeling van een leerling is eenvoudig in kaart te brengen met het RTTIsysteem. Hierbij worden de toetsvragen ingedeeld op vier niveaus: R, T1, T2 of I. Deze letter-cijfercombinatie verwijst naar de volgende soorten vragen:  R = Reproductieve vragen: Dit zijn leervragen zoals definities, woordjes of formules.

18



 

beelden aanbieden. Zo leren zij beter onthouden. Leerlingen die minder scoren op T1niveau hebben moeite om de begrippen die zij geleerd hebben, op een eenvoudig manier toe te passen. Zo is vaak bij wiskunde een vaste volgorde (stappenplannetjes) om de belangrijke informatie uit de opgave te halen al een verbetering. Bij problemen op T2-niveau geeft het samen huiswerk maken en elkaar de lesstof uitleggen al een hele verbetering. Op het Iniveau kan bijvoorbeeld het vereenvoudigen van getallen (100 i.p.v. 99,50) of het maken van een grafiek de leerling al dichter bij een oplossing brengen.

T1 = Toepassingsgerichte vragen niveau 1: Hierbij worden de R-vragen toegepast op een eenvoudig niveau. T2 = Toepassingsgerichte vragen niveau 2: Hierbij gaat de leerling zelf een methode toepassen. I = Inzichtvragen. Hierbij legt de leerling zelf verbanden tussen bestaande kennisstructuren.

Omdat mijn vak wiskunde is, geef ik een paar wiskundige voorbeeldvragen op de vier niveaus:  R – Hoe reken je procenten uit?  T1 – Hoeveel is 19% van € 200,00?  T2 – Irma krijgt € 20,00 bijgeschreven bij 4% rente. Wat is haar oorspronkelijke inleg?  I - Lucas krijgt € 200,00 huursubsidie, zijn huur bedraagt € 350,00, hij heeft een inkomen van € 1800,00, zijn vaste lasten bedragen € 250,00. Hoeveel procent van zijn inkomen heeft hij vrij te besteden?

Instructie effectiever Met RTTI is niet alleen direct duidelijk op welk niveau een leerling goed of minder goed scoort, maar ook hoe de rest van de klas presteert. De docent kan vervolgens effectief op het leerproces van de leerling, maar ook op die van de klas sturen en zo de leerprestaties van de hele klas bevorderen. Kortom: uit een RTTItoets halen we meer informatie dan uit een ‘gewone’ toets en kunnen we leerlingen gerichter helpen. Oftewel: we kunnen onze instructie effectiever maken, leerlingen op individueel niveau stimuleren in hun leerproces, leerlingen helpen te presteren en ook als docenten blijven we ons hiermee ontwikkelen. Als oude/verzorger kunt u vragen aan de docent of hij bij de toetsen RTTI toepast (uw kind weet dit ook) en als dat zo is, dan kunt u met de docent het leerproces van uw zoon of dochter bespreken. Bijvoorbeeld tijdens de 10minutengesprekjes.

De toetsvragen worden dus allemaal voorzien van de letter R, T1, T2 of I. De scores van een leerling worden daarna in een rekenmodule ingevoerd. Deze rekenmodule zet de scores om in cijfers en de leerling krijgt tevens een signalering op RTTI niveau:  Een rode X betekent dat de leerling minder dan 20% van de punten op dat niveau heeft behaald.  Een geel ! betekent dat de leerling 20-50% van de punten heeft behaald.  Een groene V houdt in dat tussen de 5080% behaald zijn.  Een groene V+ houdt in dat meer dan 80% van de punten behaald zijn. Gerichter helpen Wat kan de docent daarmee doen? Leerlingen die minder scoren op R-niveau leren niet of nauwelijks of hebben moeite met het langdurig onthouden. De docent kan ezelsbruggetjes of

De uitslagen van RTTI en het Cito Volgsysteem worden betrokken bij bevordering of niveauplaatsing. Leen Kruithof

19

Introductiedagen Farel Lyceum Superzenuwachtig begonnen de nieuwe eersteklassers op 1 september met een speciaal voor hen georganiseerd introductieprogramma. Voor de vakantie was de eerste spanning al weggenomen door een korte kennismaking met de nieuwe klas en mentor, maar nu ging het echt beginnen. Op maandag en dinsdag hebben de leerlingen samen met de mentoren en leerlingmentoren de school, elkaar en de schoolregels leren kennen. Daarnaast zijn ze wegwijs gemaakt in hun rooster, iPad en het ICT netwerk op school. Na twee lesdagen zijn we met de klassen als afsluiting op vrijdagmiddag gaan bowlen. Aan het gemak te zien waarmee onze nieuwe leerlingen nu hun weg vinden in de school en ook aan de eerste goede resultaten, was het een succesvolle introductieperiode! Jeroen Barto

Introductieweek door de ogen van leerlingen Ik vond de introductieweek best spannend. Gym vond ik erg leuk. Ik heb veel dingen geleerd en gedaan: boeken kaften, kennismaken met mijn klasgenoten, een speurtocht door de school, bowlen in de Theetuin in Rijsoord en vrienden gemaakt. Het leukste vond ik gym, omdat ik veel nieuwe dingen leerde zoals kogelstoten. Het minst leuke vond ik huiswerk. Maar de nieuwe dingen vond ik leuk om te leren. Met een passer werken was nieuw. Dat vond ik moeilijk, maar wel leuk. Op de computer werken vond ik ook leuk. Ook hebben we een foto letterspel gedaan. Tijdens de kennismaking mochten we ook vliegtuigjes vouwen en daarmee een spel spelen. Romano Bhattoe, klas k1c Ik vond de introductieweek best wel leuk. Ik heb mijn klasgenoten leren kennen. Ze zijn heel aardig. Gym vond ik heel leuk. Op school kende ik in het begin nog niet heel veel kinderen, maar 4 of 5. Ik ken nu best veel kinderen en heb nu vier beste vrienden op school. Dat zijn: Jamie, Marlon, Rashir en Veron. Ik heb ook geleerd hoe je moet kaften. We hebben ook een speurtocht gedaan. We gingen in groepjes van vier. En we gingen ook op de fiets naar de bowlingbaan. Dat vond ik een van de leukste dingen. Katie en ik hadden gewonnen. Ik vond gym en bowlen het leukst. Eigenlijk vond ik alles leuk. Carlos Melfor, klas k1c

Introductiedagen vmbo basis 2 /vmbo kader 2 De eerste twee dagen stonden volledig in het teken van introductie voor onze tweedejaars vmboleerlingen. Deze dagen werden afgesloten met een sportief evenement. Op maandag kwamen onze tweedeklassers voor de eerste keer na de vakantie weer naar onze school. De leerlingen hebben tot 14.00 uur informatie gekregen van hun mentoren; de klas heeft namelijk twee mentoren. De eerste kennismaking met de klasgenoten en de mentoren was natuurlijk het belangrijkste. Ook zaken zoals de schoolregels, wat

20

te doen bij ziekte, de rol van de mentoren en het nieuwe rooster met andere pauzes kwamen aan de orde. Op dinsdag ging de introductie verder. De leerlingen kregen opnieuw informatie en bleven tot 12.00 uur op school. Nu stonden onderdelen zoals agendagebruik, de roosters van komende week en de zorg op school op het programma. De schooldag werd afgesloten met het bezoek aan de bowlingbaan in IJsselmonde. Het waren leuke en leerzame dagen voor onze leerlingen! Melanie de Rooij en Leen Kruithof

Volg- en adviessysteem (VAS) Sinds enige jaren nemen wij in de eerste drie leerjaren de VAS-toetsen van het CITO af bij onze leerlingen. VAS staat voor volg- en adviessysteem en net als bij de CITO eindtoets op de basisschool worden leerlingen vergeleken met landelijke normen. Binnen het CITO volgsysteem worden kernvaardigheden binnen de vakken Nederlands, Engels en Wiskunde gemeten en in kaart gebracht. In totaal maken de leerlingen vier VAS-toetsen. VAS-toets 0 wordt in het begin van klas 1 afgenomen en geldt als een beginmeting. Toets 0 geeft ons een inzicht in het niveau waarop de leerlingen bij ons binnenkomen. Met toets 1, 2 en 3, die allemaal aan het eind van de respectievelijke leerjaren worden afgenomen, kunnen wij zien of de leerlingen op het gewenste niveau blijven en of ze meegroeien met de landelijke norm. Deze toetsen geven ons dus waardevolle informatie over ons onderwijs. Als ouder krijgt u na elke VAS-toets een exemplaar van de uitslag. Hierop kunt u zelf ook zien op welk niveau uw zoon of dochter presteert op de verschillende kernvaardigheden. Mocht u over deze uitslag vragen hebben, kunt u altijd contact opnemen met de mentor van uw kind. Voor meer informatie kunt u ook kijken op ww.cito.nl. De uitslagen van RTTI en het Cito Volgsysteem worden betrokken bij bevordering of niveauplaatsing. Jeroen Barto

Maatschappelijke Stage De maatschappelijke stage is sinds een aantal jaar een vast onderdeel van het schoolprogramma. Hieronder beantwoorden we de vragen over de maatschappelijke stage. Wat is de bedoeling van maatschappelijke stage? De maatschappelijke stage is bedoeld om je op een zinvolle manier kennis te laten maken met vrijwilligerswerk. Je zet je actief in voor de samenleving en je leert iets voor een ander te doen, zonder er iets voor terug te krijgen.

Wat wordt er van je verwacht? Als je in het schooljaar 2014-2015 in het eerste en tweede leerjaar zit, moet je voordat je naar je eindexamenklas gaat 30 uur maatschappelijke stage hebben gelopen. Hoeveel uur moet je maatschappelijke stage lopen? Je moet in totaal 30 uur stage lopen. Dit hoef je niet bij één organisatie te doen, maar dit mag verdeeld worden over meerdere organisaties.

Is maatschappelijke stage verplicht? De maatschappelijke stage of vrijwilligerswerk is een verplicht onderdeel van het onderwijsprogramma van het Farelcollege.

21

Let op, de stage moet buiten schooltijd plaatsvinden. Je bent zelf (samen met je stagebegeleider) verantwoordelijk voor het bijhouden van de 30 uur. Op een certificaat bij je diploma wordt vermeld, dat je minimaal 30 uur maatschappelijke stage hebt gelopen.

Hoe lang mag je over je maatschappelijke stage doen? Dat is afhankelijk van je opleiding. De maatschappelijke stage moet afgerond zijn voor je naar de examenklas toegaat. Voor vmbo- en mavoleerlingen houdt dit in, dat ze er maximaal drie jaar over mogen doen (leerjaar 1 t/m 3). Havoleerlingen mogen er vier jaar over doen en atheneumleerlingen vijf jaar.

Hoe zoek je een maatschappelijke stageplaats? Het is de bedoeling dat je zelf een maatschappelijke stageplaats zoekt. Er zijn vier mogelijkheden: Je gaat zelf contact leggen met de organisatie of instelling waar je vrijwilligerswerk wilt doen. Je kunt bijvoorbeeld informeren bij je sportvereniging, je oude basisschool of een verzorgingshuis bij jou in de buurt.  Je kunt maatschappelijke stage lopen door mee te helpen bij activiteiten binnen de school.  Je kunt kijken in de opgebouwde database van het Farelcollege met adressen van stage-aanbieders.  Je kunt in de vacaturebank voor maatschappelijke stages kijken op de website van Connect2Act in Ridderkerk.

Stage-overeenkomst Als je de eerste keer naar je stage toegaat, vul je samen met je ouders je stage-overeenkomst (contract) in. Je moet er eentje invullen voor de organisatie en eentje om op school in te leveren. De versie voor school lever je in bij de receptie, de versie voor de organisatie geef je aan je stagebegeleider. Ben je verzekerd tijdens je maatschappelijke stage? Elke leerling is tijdens de maatschappelijke stage verzekerd voor ongevallen (lichamelijk letsel, geneeskundige hulp, etc.). Je dient thuis een WA-verzekering te hebben voor eventuele materiële ongevallen. Wat doe je bij ziekte? Afwezigheid in verband met ziekte moet je zo spoedig mogelijk melden bij de organisatie waar je stage loopt.

Welke mogelijkheden zijn er om binnen de schoolorganisatie maatschappelijke stage te lopen?  Meedoen met de musical  Meedoen met kerst- en paasvieringen  Gids zijn bij open dagen of bij de open avond  Bijles of huiswerkbegeleiding geven zonder vergoeding  Helpen in de keuken  Lid zijn van de leerlingenraad  Leerlingenmentoraat  Helpen bij schoolfeesten

Wat gebeurt er als je geen maatschappelijke stage wil doen? Als je weigert 30 uur maatschappelijke stage te lopen, kan je niet bevorderd worden naar de eindexamenklas. Evaluatieformulier Aan het eind van je stage laat je een evaluatieformulier invullen. Dit wordt ingevuld door je stagebegeleider en deze geeft een beoordeling voor de stage.

Waar mag je GEEN maatschappelijke stage lopen?  Je mag geen vrijwilligerswerk in huiselijke kring doen.  Je mag ook geen vrijwilligerswerk doen bij een commerciële organisatie. Bijvoorbeeld een winkel, tuincentrum, garage of een commercieel bedrijf.

Waar kun je terecht met vragen over de maatschappelijke stage? Je kunt je vragen mailen naar [email protected].

22



Welke formulieren moet je downloaden van de website?  Overeenkomst Maatschappelijke stage voor de stage-organisatie. Deze overeenkomst moet ondertekend zijn door jezelf, je ouders en door de stagebegeleider van de organisatie. Dit formulier geef je af aan je stagebegeleider.  Overeenkomst Maatschappelijke stage voor de administratie van de school. Deze overeenkomst moet ondertekend zijn door jezelf, je ouders en door de stagebegeleider van de organisatie. Dit formulier geef je af bij de receptie op school.

Evaluatieformulier. Dit formulier laat je na afloop van je maatschappelijke stage invullen door je stagebegeleider. Dit formulier geef je af bij de receptie op school.

LET OP: pas als alle formulieren ingeleverd zijn, ontvang je je stage-uren. Zorg dus dat je goed oplet, dat je alle formulieren vooraf uitprint, want anders moet je op een later moment weer terug naar je stagebegeleider om dit alsnog in te laten vullen.

Taalbeleid: Farel leest! Met ingang van dit schooljaar zijn we gestart met Farel leest! Dit betekent dat we van alle leerlingen verwachten, dat ze iedere dag een leesboek bij zich hebben. Iedereen weet dat lezen goed is, dit wordt ook door wetenschappelijk onderzoek ondersteund: leerlingen die lezen, presteren beter op school, beheersen lees- en leerstrategieën beter en hebben een grotere woordenschat. Om het lezen te bevorderen, geven we leerlingen niet meer alleen het advies te gaan lezen, maar geven we leerlingen ook meer de gelegenheid te lezen. Zo zal bij verschillende vakken tijd die over is, gevuld worden met lezen. Om het lezen nog meer te stimuleren en het plezier te bevorderen, worden ook verschillende activiteiten georganiseerd. Klas 1 zal deelnemen aan de voorleeswedstrijd Read 2 me en klas 2 doet mee aan de Jonge Jury. Ook is er een leesmiddag voor klas 1 en 2 van het Farel Lyceum georganiseerd, waar leesplezier centraal stond. Deelname aan de voorleeswedstrijd en Jonge Jury worden georganiseerd in samenwerking met de mediatheek en bibliotheek in Ridderkerk. De bibliotheek verzorgt de introductielessen op beide projecten, voor klas 1 zal dit in de bibliotheek plaatsvinden en voor klas 2 komt de bibliotheek op school. Wij hopen dat u ook thuis het lezen stimuleert, een kwartier per dag lezen in de vrije tijd levert al mooie resultaten op. Is uw kind nog geen lid van de bibliotheek, dan is het aan te raden dat alsnog te doen. Lid worden is voor iedereen onder de 18 jaar gratis, er worden alleen € 3 euro aan inschrijfkosten in rekening gebracht. Wij wensen iedereen veel leesplezier! Nicolle van Beek Corien van Loenen

23

Roosters maken: gelukkig zijn er nu computers! Goede roosters, slechte roosters. Tussenuren. Vroeg beginnen of liever laat eindigen. Er is altijd veel te doen over de indeling van de lessen in de week. Achter de schermen wordt altijd gepuzzeld aan een optimaal resultaat voor iedereen. René Bleijerveld werkt daaraan, samen met collega Henk van der Ven. We ondervroegen hem over de kunst van het roostermaken. Hoe komt het rooster tot stand? “Voor het nieuwe schooljaar beginnen we in april. Het bestaande rooster maken we ‘leeg’ en we voeren alle informatie in die we hebben. De vakantieperiodes, de jaarplanning, de lessentabel – dus hoeveel uur heeft elke klas bepaalde vakken, de docenten, de lokalen en allerlei bijzonderheden zoals blokuren en koppeling van docenten of vakken aan vaste lokalen. In juni voegen we de informatie toe die dan bekend is. Daarna gaat het programma aan het werk. Daarvoor is flink wat computerkracht nodig. Hier op school zetten we verschillende computers aan het werk om verschillende varianten uit te rekenen en thuis doen we dat ook. Na 24 uur rolt daar dan een rooster uit.”

Wat is het verschil tussen onder- en bovenbouw? “In de bovenbouw kiezen leerlingen een aantal vakken, dus de ‘vaste klassen’ bestaan niet meer. We maken daarvoor een tussenstap in het maken van het rooster. Zodra de vakkenpakketten gekozen zijn, laten we een speciaal programma de beste ‘clustering’ berekenen. Doordat er zo veel keuzemogelijkheden zijn, levert dit wel eens nadelen op voor het rooster. Vaak kunnen twee vakken niet tegelijkertijd, vanwege één leerling die beide vakken heeft gekozen. Daardoor zijn er in de bovenbouw vaak meer tussenuren. Overigens zijn er ook leerlingen die dat wel prima vinden en die uren nuttig gebruiken.”

En dat rooster wordt het dan? “Nee, we kijken welke variant het beste resultaat geeft. Daarbij staan gunstige roosters voor de leerlingen voorop. We laten een ‘diagnose’ los op de verschillende uitkomsten, kijken bijvoorbeeld of er leerlingen zijn met abnormaal veel tussenuren of dat er veel ongewenste blokuren in zitten. Dat doen we deels met de computer, deels handmatig. De beste variant gaan we handmatig optimaliseren en dan is het rooster klaar. Vlak voordat het schooljaar begint, voeren we de laatste wijzigingen door. De beschikbaarheid van docenten op bepaalde dagen verandert soms op het laatste moment nog, doordat bijvoorbeeld een cursus die zij gaan volgen verschuift.”

Waarom beginnen we op Farel zo vroeg? “Om het rooster rond te krijgen, hebben we de 9 lesuren op een dag echt nodig. Later beginnen, betekent, dat je pas om 17.00 uur klaar bent als je het laatste uur les hebt. En dat is natuurlijk ook niet wenselijk.” Wat zijn de grootste bottlenecks bij het maken van het rooster?

24

“Soms is de ruimte een beperking. Bepaalde vakken kunnen maar in één lokaal. De gymzaal is natuurlijk zo’n lokaal, maar ook de lokalen voor natuur-/scheikunde en koken bij verzorging. Daarmee kun je dus weinig schuiven.”

docenten ook bij de juiste uren de absenten kunnen registreren.” Zouden jullie nog zonder computer kunnen? “Nee, dat lukt niet met zo veel leerlingen, docenten en lokalen. Toen ik begon als roostermaker werkten we nog met een planbord en fiches. Dat zou nu echt niet meer lukken. We werken met het roosterprogramma UNTIS en hebben daar een uitgebreide training in gehad. Het programma bevalt goed.”

Iedere week, iedere dag veranderen er dingen. Hoe komt dat en hoe gaan jullie daarmee om? “In de loop van het jaar komen er allerlei wijzigingen. Door ziekte van een docent, toetsweken, excursies. Dat zijn zaken die vallen onder dagroosterbeheer. Ze worden zo vroeg mogelijk aan ons doorgegeven. Daarmee gaan we dan ook weer aan het werk om het rooster voor de leerlingen zo goed mogelijk te houden en extra tussenuren te voorkomen. Het actuele dagrooster wordt weer ingelezen in het administratieprogramma SOM, zodat de

Is het een stressvolle baan? “Of je baan stress oplevert of niet, hangt denk ik voor een groot deel van je eigen karakter af. Henk en ik hebben daar niet zo veel last van. We doen gewoon wat we kunnen om het rooster voor leerlingen zo goed mogelijk te maken en docenten tegemoet te komen. Meer kunnen we niet doen.”

Amber Kleijwegt: “Kinderen krijgen hier echt goed onderwijs” Amber Kleijwegt (18) is voor een jaar te gast in Nederland en op het Farel Lyceum. Vorig jaar rondde ze haar ‘high school’ periode af in de VS, waar zij woont. Ze heeft veel passie en talent voor de creatieve vakken, waarin ze zich hier verder bekwaamt. ‘Easing into the culture’, noemt ze dit jaar, zoiets als ‘rustig wennen aan de cultuur’. Ze woont dit jaar bij Renée van den Berg, teamleider TTO en docent op het Farel Lyceum en een goede vriendin van haar moeder, Daniëlle Kleijwegt, die zelf ook (gast)docent is geweest op het TTO van Farel. Amber volgt op het Farel Lyceum het IB-programma en de kunstvakken. Ze heeft dus een speciaal programma en is niet bezig haar vwo-diploma te behalen, maar zichzelf zo goed mogelijk voor te bereiden op een vervolgstudie in Nederland. “In Amerika is er niet veel kunstgeschiedenis. ier in Nederland zit je vlakbij het Rijksmuseum, het Louvre, et cetera. Ik wil graag iets met conceptuele kunst gaan doen, bijvoorbeeld voor films en computerspellen. Ik wil daarvoor zo veel mogelijk kennis hebben van zo veel mogelijk gebieden.” Ze houdt vooral van tekenen en schilderen. Vooral op papier, vooralsnog. “Ik probeer wel digitaal te werken, maar ik ben er nog niet echt goed in. Dat is dus nog een beetje frustrerend.” Kunstonderwijs Het kunstonderwijs in Nederland is totaal anders, dan wat ze in de VS gewend was. “Hier ligt de nadruk op het creatieve proces. In Amerika kreeg je een opdracht en kwam iedereen uiteindelijk met ongeveer hetzelfde resultaat. Hier is de aanpak heel persoonlijk: zit je op de juiste weg? Ik heb les van Freek Bahlman en vind hem heel goed. Hij stimuleert me echt om beter te worden. In de VS is het al gauw goed als je een mooie tekening kunt maken. Hier worden de kunstvakken veel serieuzer genomen.” Hoe de leerlingen met elkaar omgaan, vindt Amber ongeveer hetzelfde. “Iedereen is aardig voor elkaar en zo is het in de VS ook. Er zijn wel groepjes, maar ik heb dat nooit vervelend gevonden. Als je gewoon vriendelijk bent, kun je met iedereen wel opschieten.” Wel vindt ze, dat de leerlingen hier in Nederland meer autonomie hebben en meer verantwoordelijkheid. “In de VS is conformeren veel belangrijker.

25

Voor iedere opdracht is er wel een checklist; dan wordt het een kwestie van afvinken in plaats van ontdekken. Ik vind dat kinderen hier echt goed onderwijs krijgen.” IB-programma Naast kunstvakken, volgt zij het IB-programma. Een makkie, voor iemand die het Engels als moedertaal heeft? “Aan de ene kant wel”, zegt ze, “maar het is toch ook voor mij uitdagend en interessant. Ik krijg weer een nieuwe manier van denken mee. Een van de dingen waar ik van onder de indruk ben, is dat er gewerkt wordt aan vertrouwen op ‘zelf nadenken’ in plaats van te benadrukken wat GOED of FOUT is. Zoals mijn docent zei: ‘als je je antwoord kunt verdedigen, is het goed’. In Amerika is er een strikte scheidslijn. Toetsen bieden je geen enkele ruimte om je antwoord te beargumenteren, er ís uiteindelijk maar één antwoord. Ik vind de aanpak hier heel goed, want het lijkt veel meer op hoe het werkt in de echte wereld. Scholieren hier beginnen veel jonger met het ontwikkelen van hun intellectuele vaardigheden.” Wild plan Het was eerst een soort wild plan om naar Nederland te komen, maar langzaam maar zeker kreeg het vastere vormen. “In het Amerikaanse systeem heb je een bepaald aantal ‘credits’ nodig om je high school af te maken. Ik heb hard gewerkt en was daardoor een jaar eerder klaar. Renée had wel eens geroepen, dat ik gerust bij haar kon komen als ik een tijdje in Nederland wilde studeren. Bij haar vriendinnen stuitte ze wel op onbegrip. “Ze begrepen niet dat ik van het vaste patroon afweek. Dat ik bijvoorbeeld mijn Prom wilde missen. Maar ik vind het belangrijker om mijn eigen keuzes te maken, dan om aan de verwachtingen van anderen te voldoen. Nu ik hier ben, heb ik totaal geen spijt van die keuze. Ik mis mijn familie natuurlijk wel, maar het vertrouwen dat ze in mij hebben werkt heel geruststellend. En het is natuurlijk een mooi avontuur! Haar droom is om kunst tot leven te brengen in bijvoorbeeld games. Vooral op de kunst van de Renaissance is ze dol, ze heeft dan ook een half jaar in Florence gewoond met haar ouders. Ze houdt er ook van om in de fantasiewerelden rond te dwalen van bijvoorbeeld World of Warcraft, Call of Duty of Assasins Creed. Ze is nu aan het rondkijken voor een geschikte kunstopleiding in Nederland. “Ik denk dat ik mijn draai zeker ga vinden. Ik ben ook van plan om dan op kamers te gaan. Ik voel me hier wel thuis. In Amerika is inderdaad alles meer en groter zoals je vaak hoort, maar hier is de kwaliteit beter, is er veel meer oog voor detail.”

26

Farelcompliment 2014 Jaarlijks kent het Farelcollege een compliment toe voor bijzondere prestaties. Dit ‘Farelcompliment’ bestaat uit een beeldje en een geldbedrag. Er zijn er twee: een compliment voor leerlingen en een voor medewerkers. De jury heeft het Farelcompliment 2014 voor leerlingen toegekend aan Luca Escapera Martinez, leerling uit klas B1a. Nog maar net begonnen aan zijn opleiding op de Farel Business School, bleek dat hij ernstig ziek was. Ondanks de tegenslagen en vele behandelingen bleef hij gemotiveerd en enthousiast. Als het maar even kon, kwam hij -gesteund door zijn vrienden- naar school. Zijn doorzettingsvermogen is een voorbeeld voor medeleerlingen en voor ons allen. Hierin hebben zijn ouders een enorm belangrijke rol gespeeld. Zijn harde werken had ook resultaat, want aan het einde van het jaar waren zijn cijfers zo goed dat hij bevorderd werd naar een hoger niveau: vmbo-kader. Een aanmoediging/beloning in de vorm van het Farelcompliment was volgens de jury dan ook zeker op zijn plaats! In het bijzijn van zijn ouders en enkele vrienden uit zijn klas hebben we hem de prijs uitgereikt.

Tijdens de slotvergadering van het personeel, eind juli, werd het Farelcompliment uitgereikt aan onze docent Lichamelijke oefening, Hans Visser. Uit een reeks van inzendingen had de jury Hans gekozen, om een aantal redenen. Het juryrapport verwoordt het als volgt: ‘Hans is een gedreven mentor, betrokken en enthousiast, heeft aandacht voor de leerlingen en zijn betrokkenheid bij hen is bovengemiddeld. Hij heeft een groot netwerk binnen en buiten school. Hij is gedreven in alles wat hij oppakt. Als sectieleider enthousiast, kundig en met zichtbare leiderschapskwaliteiten’. Kortom, voldoende redenen om Hans het Farelcompliment toe te kennen.

27

Overzicht voorlichtingen leerlingen Farel Lyceum (atheneum/havo) Datum 13-11-2014

begin-/eindtijd 08.00-12.00 uur

Klas(sen) / doelgroep havo 4

21-11-2014

19.00-23.00 uur

05-12-2014 29-01-2015

hele dag 19.00-21.00 uur

alle bovenbouw leerlingen van havo en atheneum facultatief atheneum 3 bovenbouw atheneum

05-02-2015

13.00-16.00 uur

12-02-2015

13.00-16.00 uur

19-02-2015

19.00-21.00 uur

havo 4 verplicht/havo 5 facultatief atheneum 4 verplicht/atheneum5/6 facultatief bovenbouw havo

15-01-2015

08.00-12.00 uur

atheneum 3

Omschrijving voorlichting bezoek Inholland “studeren in het HBO” studievoorlichtingsavond/reünie bezoek TU Delft voorlichtingsavond AOB (Adviesbureau voor opleiding en Beroep) op het Farelcollege voorlichtingsmiddag AOB Develstein College in Zwijndrecht voorlichtingsmiddag AOB Camphusianum, Gorinchem voorlichtingsavond AOB Dalton Lyceum, Barendrecht bezoek Erasmus Universiteit

We hebben een aantal tips en handvatten voor leerlingen om tot een goede voorbereiding en verwerking van een bezoek te komen: 1. Je geeft eerst aan waarom je deze dag gaat bezoeken en wat je daarmee wil bereiken. 2. Daarna komt de uitwerking van desbetreffende activiteit. Let erop dat je vooral beschrijft waar het om gaat. Of je koffie kreeg en hoe laat de bus arriveerde, is bijvoorbeeld echt niet belangrijk. Wat is dan wel belangrijk?  Over de colleges (aantal uur per week, hoorcollege of werkcollege, voorbereiding).  Over de indeling van het leerprogramma (blokken, modules, etc.).  Over de tentamens (hoe vaak, hoeveelheid leerstof, toetsvorm).  Over de werkdruk/zwaarte van de opleiding (veel zelfstudie, moeilijke stof).  Over de types leerlingen/studenten die op deze opleiding zitten.  Over de vaardigheden die belangrijk zijn (scripties, onderzoek, etc.).  Over het slagingspercentage van de opleiding.  Over de kansen op de arbeidsmarkt na de opleiding.  Over de ligging van de onderwijsinstelling (bereikbaarheid, afstand tot het centrum).  Over de studieruimtes en computerfaciliteiten.  Over de sportfaciliteiten.  Over de mogelijkheden om in deze stad aan een kamer te komen.  Overige zaken (sfeer, verenigingsleven etc.). Tenslotte komt het reflectiegedeelte. Dit is eigenlijk het belangrijkste stuk. Reflectie betekent, dat je opschrijft hoe je over de uitkomst van de voorlichting denkt, hoe je je erover voelt, wat je twijfels en vragen erbij zijn, wat je ermee wilt, wat je ontdekt hebt en wat dat betekent voor hoe je nu verder gaat met je loopbaanoriëntatie. Carina de Kort, Anouk Goossens

28

Rubriek: docent in de praktijk

Peter van Vliet: “Ik vind lesgeven gewoon ontzettend leuk” Het is fijn als je in je werk het gevoel hebt, dat je precies op je plek zit. Dat gevoel heeft Peter van Vliet heel sterk. Hij geeft Engels in de bovenbouw van de Farel Business School (vmbo) en geniet van het lesgeven en de leerlingen. “De mooiste waardering die je kunt krijgen, is als leerlingen je vertrouwen.” makkelijk begin, ik had lastige klassen en werd qua begeleiding nogal aan mijn lot overgelaten. Na twee jaar dacht ik: ik moet ergens anders heen of maar helemaal stoppen.” Gelukkig vond hij al snel een andere baan, op het Farel. “Het voordeel was, dat ik toen al precies wist hoe het niet moest”, lacht hij. “Ik had de beste leerschool gehad, die je maar kunt bedenken.” Hij begon met allerlei verschillende niveaus en leerjaren. In de loop van de tijd ontwikkelde hij een voorkeur voor het vmbo. “Ik houd van de spontaniteit en de impulsiviteit van deze leerlingen en de band die je met hen opbouwt. Dat je ze zo ver kunt krijgen dat ze voor je willen werken.”

Ruim twintig jaar al staat hij voor de klas. Op Farel begint hij aan zijn negentiende jaar. Hij is dus zeer ervaren en zeer vertrouwd met de school. Zijn loopbaan in het onderwijs begon na wat ‘zoeken’. “Ik wilde piloot worden, liefst bij de luchtmacht. De selectie daarvoor is zó streng, dat je er rekening mee houdt dat je er niet door heen komt. Maar in de procedure kwam ik steeds maar weer een ronde verder. Toen begon ik er serieus rekening mee te houden, dat ik er wel doorheen zou komen. Maar helaas werd ik op het allerlaatst afgekeurd vanwege mijn rug. Toen had ik niet echt een helder plan. Ik deed gymnasium en ging maar rechten studeren. Maar dat was het echt niet. Ik ben na een half jaar gestopt en ben eens goed gaan nadenken, wat ik kon en wat ik leuk vond. Als kind wilde ik piloot worden of leraar. Toen was de keuze niet meer zo moeilijk. Ik heb me aangemeld voor de lerarenopleiding in de vakken Engels en Duits – ik was altijd heel goed in talen. Ik heb de opleiding fluitend doorlopen.”

Hij zit lekker in zijn vel, vindt hij zelf. “Als mensen wel eens vragen wat mijn ambities zijn, dan zeg ik dat ik die al heb bereikt. Ik vind lesgeven gewoon superleuk. Ik heb heel veel bewondering voor mensen die bijvoorbeeld teamleider kunnen zijn, maar ik heb zelf die ambitie helemaal niet. Bovendien heb ik thuis drie kleine kinderen, dus ik moet er eerlijk gezegd niet aan denken om nu bijvoorbeeld weer een opleiding te gaan doen. Ik doe ook al mijn werk hier op school, zodat ik thuis mijn aandacht op hen kan richten.” Iedereen heeft zijn eigen stijl van lesgeven. Hij dus ook. “Je moet uitvinden wat bij je past. Ik houd bijvoorbeeld van veel lachen in de klas, dat

Terwijl hij nog bezig was met de laatste loodjes van de opleiding, kreeg hij een baan bij een school in Rotterdam Zuid. “Het was geen

29

werkt bij mij, en variatie in mijn lessen. Af en toe streng zijn, dat waarderen de leerlingen ook, als het maar eerlijk is. Ik zou misschien met mijn ervaring ‘achterover kunnen leunen’, maar dat wil ik niet. Ik schaaf mezelf ieder jaar weer bij en begin altijd het nieuwe schooljaar met bepaalde goede voornemens.”

regels en optreden is er weinig ruimte voor gekke dingen en als er eens een incident is, wordt dat heel goed aangepakt. Zo’n samenwerking met de wijkagent bijvoorbeeld vind ik echt hartstikke goed!” Een taak die hij zeer graag doet naast het lesgeven, is het mentorschap. “De vertrouwensband die je als mentor met leerlingen kunt opbouwen, is heel belangrijk. Je moet er veel tijd in investeren, maar de waardering die je krijgt, is geweldig. Vorig jaar hadden mijn leerlingen aan het einde van het jaar zelfs een feestje voor me georganiseerd, het lokaal versierd en cadeautjes gekocht. Superlief! Maar dat hoeft natuurlijk niet, als ze me vertrouwen is dat ook al waardering genoeg.”

Het Farel bevalt na al die jaren ook nog steeds uitstekend. “De collegialiteit is hier geweldig. We hebben onderling veel lol en helpen elkaar. De werksfeer is echt heel goed. Er wordt rekening gehouden met de klassen die ik graag wil hebben. Dat werkt beide kanten op: ik ben ook een beetje specialist geworden in vmbobovenbouw en ik denk, dat dat de resultaten ook ten goede komt. Voor kinderen is het Farel denk ik een veilige school. Door duidelijke

Bezoek aan San Nicolau, Kaapverdië Leerlingen voorbereiden op een internationale toekomst is een belangrijke speerpunt van het Farel Lyceum. Tegenwoordig ben je veel meer in contact met mensen van over de hele wereld. Het is belangrijk om daarop voorbereid te zijn. Op het Farel Lyceum krijgen leerlingen daarom de kans letterlijk over de grenzen van het eigen land heen te kijken. Ter voorbereiding op dit kijkje ver over de grenzen van Nederland, is een delegatie van het Farelcollege afgelopen week afgereisd naar Kaapverdië. Er is een bezoek gebracht aan het eiland Sao Nicolau. De burgemeester van Ribeira Brava heeft na een bezoek aan Ridderkerk in 2013 directeur onderwijs Peter Meij, en de coördinator internationalisering Kim Sikking van het Farelcollege uitgenodigd. Het is bedoeling dat leerlingen in de zomer van 2015 ook naar Kaapverdië gaan in het kader van het vak internationalisering. Het bezoek van afgelopen week stond in het teken van de voorbereidingen van de reis aankomende zomer. Het begrijpen van, het samenwerken met en het leren van leerlingen uit andere culturen heeft een plek in ons onderwijs gekregen. Meegaan met zo’n reis is iets dat je je verdere leven niet meer zult vergeten.

30

SO: Dirk Wakker Naam Functie Leeftijd Ik heb dit vak gekozen, omdat

Ik woon in Mijn gezinssamenstelling is

Ik groeide op in

Ik heb op deze scholen gezeten Voordat ik op Farel kwam

Mijn beste eigenschap

Mijn slechtste eigenschap

Mijn droom is

Mijn nachtmerrie

Dirk Wakker Rector 51 jaar Het onderwijs in mijn ogen de meest dynamische wereld is waarin je kunt werken. Een school is het hart van de samenleving en een afspiegeling van de wereld waarin we leven. Iedere dag is weer verrassend en anders dan je vooraf in gedachten had. Dat maakt ons werk spannend en uitdagend. Leerdam, een klein, prachtig stadje aan de Linge, tussen dijken en rivieren aan de rand van de Betuwe. We hebben drie kinderen, twee dochters- Myrthe en Sanne (19 en 22 jaar) en een zoon, Leon van 16 jaar. Mijn oudste dochter heeft net haar studie bedrijfskunde afgerond en woont -na een periode op kamers- weer even thuis. Myrthe studeert communicatie en heeft een kamer in Ede en Leon zit in zijn laatste jaar atheneum. Het is dagelijks maar weer afwachten hoeveel er ’s avonds bij het eten aan tafel zitten. Het weekeinde is bij ons de tijd van ontmoeten, bijpraten over de afgelopen week en met elkaar klussen, sporten, vrienden uitnodigen/bezoeken etc. Druk, maar enorm gezellig!

Wormer, een klein dorp in de Zaanstreek. Mijn vader had een houtmeelfabriek aan de Zaan. Iedere zaterdag mocht ik als kind mee naar de zaak aan de hand van mijn vader, geweldig vond ik dat! Later zijn we verhuisd naar Leerdam. De lagere school in Wormer, ‘De Oude Hoven’ in Gorinchem, de lerarenopleiding en de Universiteit Utrecht. was ik werkzaam op een ROC in Ede als directeur Economie en Handel. Daarvoor heb ik een aantal jaren als docent gewerkt en een uitstapje richting de telecom gemaakt. Altijd lastig om van je zelf te zeggen, maar ik krijg vaak te horen dat ik enthousiast en betrokken ben. Dat klopt wel, denk ik, als ik ergens aan begin doe ik het niet half, maar geef ik wat ik heb. Dat geldt voor alles wat ik doe, werk, sport of hobby. is dat ik ongeduldig ben en graag tempo wil maken. Dat is wel eens vermoeiend voor mensen om mij heen. Mijn vrouw is dan ook degene die de rust in huis brengt en mij afremt. Dat is wel eens nodig. Ze zegt ook regelmatig: ‘ga nou eens zitten!’ (als ik ’s avonds om 22.00 uur toch nog even een klusje moet/wil doen). een wereld waarin kinderen de kans krijgen te worden wie ze willen zijn. Dat is een ideaal dat we niet zullen bereiken, maar ik geloof dat we de opdracht hebben om onze talenten in te (blijven) zetten voor een betere wereld. Een echte nachtmerrie heb ik niet. Ik geloof in een God die van 31

Ik word vrolijk van Als ik vrij ben Ik word chagrijnig van

Lievelingsfilm Lievelingsboek

Muziek

Als ik mag kiezen wat we eten Favoriete sport

Dit vind ik leuk aan het Farelcollege

De vraag van Michiel Remkes: beschrijf het gevoel om als rector aan het hoofd van het ‘bedrijf’ Farel te staan.

Ik geef de SO door aan…

ons houdt en voor ons zorgt. Die basis geeft mij dagelijks de moed om enthousiast opnieuw te beginnen. enthousiaste, betrokken mensen die redeneren vanuit oplossingen in plaats van uit problemen. ga ik het liefst sporten, fietsen, met mijn vrouw op stap, klussen, op bezoek bij vrienden. Veel is goed, als het maar actief is. Ik word niet vaak chagrijnig – ook niet van slecht weer zoals half Nederland- maar heb wel moeite met mensen die zonder enig enthousiasme het leven doorsukkelen en iedere dag klagen. Ik ben niet zo’n filmmens, maar af en toe een korte detective vind ik wel ontspannend. Meestal lees ik diverse boeken door elkaar: ontspannend, leerzaam en inspirerend. Een goed boek zorgt er voor mij voor, dat je er iets mee kan of wat je aan het denken zet. In dat opzicht vond ik ‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ van Covey een inspirerend boek, want het gaat over zoveel meer dan alleen leidinggeven. Ik luister veel naar alle soorten muziek, van klassiek, gospel tot allerlei soorten popmuziek. Op weg van en naar mijn werk heb ik dan ook vrijwel altijd muziek op staan. Mijn kinderen hebben deze gewoonte overgenomen, zodat regelmatig in diverse hoeken van ons huis geluid te horen is (soms door elkaar). dan blijft varkenshaas met champignons bovenaan staan. Al zijn er weinig dingen die ik niet lust. Vergezeld van een goed glas wijn kan die dag dan niet meer stuk. Ik ben een middelmatig sporter maar ik blijf het meeste plezier beleven aan tennis en fietsen. Wekelijks fiets ik over de vele dijkjes bij ons in de regio. Sport kijken geeft mij minder plezier. Soms kijk ik een enkele voetbalwedstrijd met mijn zoon of met vrienden, maar zodra de wedstrijd is afgelopen, ben ik vaak de stand alweer vergeten. Het Farelcollege is een prachtige scholengroep, met veel betrokken, enthousiaste, hardwerkende collega’s en een prachtige veelkleurigheid aan leerlingen. Zij maken het onderwijs elke dag weer tot een werkomgeving, waarin je je nooit verveelt. Het is voor mij met trots en dankbaarheid kijken naar de mensen om mij heen en het werk dat ik mag doen. Tegelijkertijd ervaar ik het als een enorme verantwoordelijkheid. Na de vakantie ben ik bijvoorbeeld weer blij als iedereen gezond teruggekeerd is van vakantie, zoals mijn vader vroeger blij was als alle kinderen weer gewoon thuis waren na de zomer. Mijn mobiele telefoon heb ik ook altijd binnen handbereik. Tegelijkertijd ervaar ik het als een geschenk, dat ik dit werk mag doen. Het is zoals ik ook vaak tegen docenten zeg: ‘we zijn gezegend met werk dat ertoe doet’. In de wereld van jonge mensen mogen wij het verschil maken. Freek Bahlman. Mijn vraag aan hem: vind je dat onze leerlingen voldoende ruimte krijgen om hun creativiteit te laten zien?

32