DEPARTEMENT WERK EN ECONOMIE
Jaarverslag 2010
Voorwoord
Beste lezer, Dit jaarrapport geeft een volledig overzicht weer van de werking van het Departement Werk en Economie van Stad Gent in 2010. Zoals u zult merken was 2010 een boeiend jaar voor het Departement met de introductie van avondshoppen, de uitbouw van sectorenoverleg voor de zorg- en metaalsector en de nieuwe verkiezing van De Gentse Ondernemer. Beginnen doen we met u een overzicht te bieden van het Departement Werk en Economie. U krijgt er zicht op de missie en de doelstelling van de diensten en een voorstelling van de bevoegde schepenen. Maar 2010 was ook het jaar waarin de Dienst Werk een nieuwe indeling kreeg, in dit hoofdstuk vindt u ook het vernieuwde organogram terug. Daarna gaan we dieper in op alles wat met ondernemen in Gent te maken heeft. U ontdekt wat het Departement doet om een zo gunstig mogelijk klimaat te scheppen voor bedrijven door onder andere te voorzien in voldoende bedrijventerreinen en de uitbouw van het Ondersteuningspunt voor Ondernemers in Gent. In het volgende hoofdstuk zoomen we dan weer in op de Gentse arbeidsmarkt. Daarin komt u meer te weten over de kloof tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt, het Masterplan Sociale Economie en welke projecten de diensten Werk en Economie op poten hebben gezet om kansengroepen te ondersteunen. Ten slotte krijgt u ook nog een cijfermatig overzicht van het Departement Werk en Economie. We wensen u veel leesplezier. Eerste schepen Schepen van Economie, Jeugd en Middenstand Mathias De Clercq Schepen van Innovatie en Werk Sofie Bracke
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 1
Inhoud pagina 3
DEPARTEMENT WERK EN ECONOMIE
pagina 3 pagina 3 pagina 4 pagina 5 pagina 6
1. 2. 3. 4. 5.
pagina 7
ONDERNEMERS IN GENT
pagina 8 pagina 22 pagina 30 pagina 34 pagina 38
1. 2. 3. 4. 5.
pagina 40
DE ARBEIDSMARKT
pagina 41 pagina 45 pagina 48 pagina 55
1. 2. 3. 4.
pagina 57
CIJFERMATIG OVERZICHT
pagina 57 pagina 57
1. 2.
pagina 59
BESLUIT
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 2
Missie van het Departement Werk en Economie Doelstellingen Organogram Voorstelling van de diensten Bevoegde schepenen
Duurzaam ondernemen Bedrijventerreinen Versterken lokale economie Acquisitie en promotie Kennis en innovatie
De kloof tussen onderwijs en de arbeidsmarkt Masterplan Sociale Economie Kansengroepen Samenwerking met partners
Personeelsinzet Globaal financieel overzicht
DEPARTEMENT WERK EN ECONOMIE
1.
Missie van het Departement Werk en Economie
Meebouwen aan duurzame economische groei en kwaliteitsvol werk voor iedereen
Economische groei - Werk Een goed draaiende economie creëert werkgelegenheid in de stad en daarmee inkomen en welvaart voor de inwoners. Werkgelegenheid is een belangrijk middel om armoede te bestrijden. In een goed draaiende economie kunnen maatschappelijke uitdagingen worden aangepakt. Economische groei is dus een onontbeerlijk element voor de realisatie van een duurzame, dynamische stad. Niet elke economische groei versterkt de stad, er moet een link met tewerkstelling en duurzaamheid zijn.
Duurzaam - Kwaliteitsvol Gent wil die economische bedrijvigheid en die groei die de bevolking van de stad een meerwaarde biedt. Dat betekent dat ze voldoende en kwaliteitsvolle bijkomende arbeidsplaatsen creëert en geen hypotheek legt op de leefbaarheid van de stad. Een economie met aandacht voor de leefomgeving (milieu, natuur en ruimtelijke kwaliteit), die kwaliteitsvol werk biedt en ook oog heeft voor het lange termijn perspectief, voor goede arbeidsomstandigheden en voor diversiteit op de werkvloer.
Meebouwen De rol van de stedelijke overheid is vooral faciliteren en regisseren. Stedelijke regio’s waar de overheid die rol opneemt, doen het beter en zijn dynamischer. Gent wil zo een stedelijke dynamiek ontwikkelen, bouwen aan een werkgelegenheidsbeleid en een economisch beleid dat complementair is aan dat van andere overheden en van derden. De stedelijke overheid kan eigen accenten leggen en eigen acties opzetten voor lokale problemen. Gent heeft al bewezen dat met nieuwe methodieken en innovatieve projecten lokale knelpunten beter worden aangepakt.
2.
Doelstellingen
De beleidsnota Economie en Werk is het kader voor het economische beleid en het werkgelegenheidsbeleid van de Stad Gent voor de periode 2008-2012. In 2010 voert het Departement Werk en Economie onderstaande doelstellingen uit: • Gent is aantrekkelijk voor ondernemers. We stimuleren, ondersteunen en begeleiden ondernemers in hun ontwikkeling en duurzame groei • Bedrijven, kennisinstellingen en handel beschikken over aantrekkelijke vestigingslocaties • Gericht aantrekken van nieuwe bedrijvigheid die leidt tot meer werk en een diverse en duurzame economie; actieve promotie van Gent als dynamische en kennisgedreven economische regio
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 3
DEPARTEMENT WERK EN ECONOMIE
• We stimuleren en ondersteunen gericht kennis en innovatie bij economische actoren en kennisinstellingen • Verkleinen van de kloof tussen onderwijs en arbeidsmarkt • Tegen eind 2012 zijn er in Gent 6.000 extra banen waarvan 1.000 in de sociale economie • Versterking inzetbaarheid van werkzoekenden met het oog op integratie op de arbeidsmarkt • Om de beleidssamenhang en de betrokkenheid van de socio-economische partners te vergroten, versterken we de strategische partnerschappen
3.
Organogram
Het Departement Werk en Economie bestond in 2010 aanvankelijk uit volgende diensten: • • • •
Dienst Economie Dienst Markten en Foren Dienst Lokaal Werkgelegenheidsbureau (LWB) Dienst Gent, stad in werking (Gsiw)
Twee diensten staan in voor het werkgelegenheidsbeleid van de Stad Gent. Dienst Lokaal Werkgelegenheidsbureau (LWB) houdt zich bezig met de dienstverlening van de Stad zelf. Dienst Gent, stad in werking (Gsiw) neemt de regie en de samenwerking met de externe partners voor zijn rekening. Om de werking te optimaliseren worden de krachten gebundeld en zijn de twee diensten sinds 1 september gefuseerd tot Dienst Werk. Het departementshoofd heeft de ambtelijke verantwoordelijkheid over het departement. De diensten worden geleid door een directeur. De departementsstaf ondersteunt de werking van het departement. Bijgevolg ziet het organogram op het einde van 2010 er uit als volgt:
Departement Werk en Economie
Departementsstaf met financiële cel
Dienst Economie
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 4
Dienst Werk
Dienst Markten en Foren
DEPARTEMENT WERK EN ECONOMIE
4.
Voorstelling van de diensten
Dienst Economie Dienst Economie staat in voor het: • realiseren van een gunstig ondernemersklimaat in Gent, zowel gericht naar bedrijven als naar (klein)handel en horeca • bevorderen van ondernemerschap en van duurzaam ondernemen • initiëren, begeleiden en coördineren van de duurzame (her)inrichting van bestaande bedrijventerreinen; initiëren van interbedrijfssamenwerking • initiëren, begeleiden en coördineren van de duurzame inrichting van nieuwe bedrijventerreinen; voeren van een uitgiftebeleid, initiëren van interbedrijfssamenwerking; sturen van het beheer van het bedrijventerrein • initiëren, begeleiden en coördineren van de duurzame inrichting van vestigingslocaties voor kennisbedrijvigheid; voeren van een uitgiftebeleid, initiëren van interbedrijfssamenwerking; sturen van het beheer van de vestigingslocatie • aantrekken van nieuwe bedrijvigheid en investeringen die de socio-economische structuur van Gent versterken en die positieve effecten hebben op de werkgelegenheid en de lokale economie • formuleren en actueel houden van een onderbouwde economische visie voor alle deelsectoren en het maximaal integreren van deze visie in het globale beleid van het stadsbestuur • ondersteunen van kennis en innovatie bij economische actoren en kennisinstellingen
Dienst Werk Dienst Werk heeft vier afdelingen waar alle taken, binnen het beleidsdomein werk, worden geclusterd: • Afdeling Activering en Preventief Arbeidsmarktbeleid ontwikkelt projecten die werkloosheid willen terugdringen door bijvoorbeeld de aansluiting tussen school en werk vlotter te laten verlopen • Afdeling Leerwerkbedrijf biedt langdurig werkzoekenden de kans werk ervaring op te doen in echte werkomgevingen en biedt daarbij ook ondersteuning via vorming en begeleiding • Afdeling Sociale Economie ondersteunt alle regionale initiatieven in de sociale economie en initieert ook zelf projecten in de lokale diensteneconomie • Afdeling Bedrijven ondersteunt Gentse bedrijven bij hun zoektocht naar personeel of met advies over tewerkstellingsmaatregelen of personeels beleid Om alle verwarring te vermijden: Het partnerschap Gent, stad in werking blijft na de fusie van Dienst Lokaal Werkgelegenheidsbureau (LWB) en Dienst Gent, stad in werking (Gsiw) nog steeds bestaan. Het partnerschap streeft naar meer en betere werkgelegenheid in de Gentse regio door: • constructief overleg en afstemming met en tussen de partners • de opmaak van een strategisch actieplan werkgelegenheid
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 5
• effectieve samenwerking in open partnerschappen • de ontwikkeling van innovatieve, strategische projecten
Dienst Markten en Foren Dienst Markten en Foren is verantwoordelijk voor de markten, ambulante handel en foren op het grondgebied van de Stad Gent: • Wekelijkse markten, jaar-, avond- en feestmarkten, rommelmarkten en de kerstmarkt • Roomijsstanden, frituren en andere kramen op het openbaar domein zoals kip aan het spit, groentekramen, snacks, … • Alle foorattracties op het openbaar domein. De Halfvastenfoor (105 attracties) en de foor op de Vrijdagmarkt tijdens de Gentse Feesten (26 attracties) zijn de 2 meest arbeidsintensieve jaarlijkse foren Voor de wekelijkse markten, de ambulante handel en de foren zijn de activiteiten van Dienst Markten en Foren zeer uiteenlopend: administratieve behandeling van dossiers en aanvragen, opmaken van veiligheidsdossiers, inplantingsplannen, afleveren van vergunningen, controle op opstelling, opvragen van attesten, ontvangen van standgelden, vragen van adviezen aan andere stadsdiensten, …
5.
Bevoegde schepenen
Het Departement Werk en Economie geeft uitvoering aan de: • Beleidsnota Economie & Werk 2008-2012 voorgesteld door Mathias De Clercq, eerste schepen en schepen van Economie, Jeugd en Middenstand. Deze beleidsnota wordt, wat betreft het onderdeel Werk, sinds 28 september 2009 verder uitgevoerd door Sofie Bracke, schepen van Innovatie en Werk • Beleidsnota Innovatie 2007- 2012 van Sas van Rouveroij, die op 28 september 2009 werd opgevolgd door Sofie Bracke, schepen van Innovatie en Werk.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 6
ONDERNEMERS IN GENT
We stimuleren ondernemerschap en duurzaam ondernemen in Gent. De gegevens van de economische en de arbeidsmarkt brengen we in kaart waardoor het monitoringsysteem optimaliseert. Zo kunnen we beter op de noden en de behoeften van de ondernemer afstemmen en bouwen aan onze communicatie en dienstverlening. We initiëren, begeleiden en coördineren het duurzaam inrichten van bestaande bedrijventerreinen tot aantrekkelijke vestigingslocaties. Voor industrie, grootschalige kleinhandel, kantoren en kennisinstellingen en -bedrijven worden nieuwe locaties ontwikkeld. Gent wordt gekenmerkt door een toegankelijke en aantrekkelijke omgeving. Naast de evenwichtige en gediversifieerde winkelstructuur zorgen we ook voor een groot aanbod van aantrekkelijke markten, ambulante handel en foren. We ontwikkelen een gericht acquisitiebeleid en zijn het aanspreekpunt voor investeerders in economisch vastgoed. We voeren een gericht communicatie- en promotiebeleid. Bij economische actoren en kennisinstellingen ondersteunen we kennis en innovatie.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 7
ONDERNEMERS IN GENT
1.
Duurzaam ondernemen
1.1. We stimuleren ondernemerschap en duurzaam ondernemen Financiële ondersteuning voor duurzaam ondernemen De Stad Gent wil ondernemingen op grondgebied van Gent ondersteunen bij het nemen van initiatieven op het vlak van duurzaam ondernemen. De bestaande steunmaatregel duurzaam ondernemen, met als thema ‘bedrijf en buurt’, werd licht aangepast en resulteerde in een nieuw reglement voor 2010, 2011 en 2012. Projecten die focussen op het vergroten van de leefbaarheid in de buurt en die het samengaan van economie en wonen in een stedelijke omgeving bevorderen worden ondersteund. Dit gaat onder meer over: • het organiseren van opleiding of training aan bewoners of non-profit organisaties, het samenwerken met scholen, het bevorderen van samen levingsopbouw, het bestrijden van kansarmoede en het bevorderen van een kwalitatieve leefomgeving • maatregelen om mogelijke hinder (visuele hinder, licht-, geluids- en geur hinder) voor de omwonenden te verhelpen, met als voorwaarde er meer wordt gedaan dan wettelijk opgelegd in de stedenbouwkundige en milieuvergunning. De toelage bedraagt 50% van het bedrag dat de aanvrager investeert met een maximum van 3.500 euro (incl. btw) per aanvrager en per kalenderjaar. Een voorschot van 50% wordt toegekend na goedkeuring van de aanvraag. Op 29 september 2010 organiseerden we een infomiddag met 35 aanwezigen. De communicatie verliep via website, mailing via bedrijfslijsten en persoonlijke contacten van op bijvoorbeeld de Win-Win beurs. In 2010 werd het project ‘Ondernemer & Thuisservice Point’ goedgekeurd. Het project bestaat uit het ontwikkelen van een website met informatie over bedrijven, diensten, non-profitorganisaties, bewonerscomité/bewoners en studenten. Hier wordt een digitale nieuwsbrief en tijdelijke specials aan gekoppeld. Het is een virtuele community, een platform dat op transparante manier wordt opgezet, en gaat in tegen ‘Onbekend is onbemind’. Het doel van dit project is te investeren in wat de wijk te bieden heeft en interactie in de wijk te stimuleren. Alle betrokkenen leren van elkaar en wisselen kennis, ervaring en verwachtingen uit. In de toekomst kan dit leiden tot opportuniteiten en concrete samenwerkingen. De uitvoering van dit project is voorzien in 2011. Financiële ondersteuning van evenementen ter promotie van Gent als winkelstad/ondernemende stad Het reglement Gent Ondernemende Stad voorziet financiële ondersteuning aan lokale economische initiatieven die Gent, of deelgebieden ervan, promoten als ondernemende stad of als aantrekkelijke winkelstad. In 2010 werden 10 dossiers goedgekeurd. De dossiers werden ingediend voor onder andere het organiseren van een wandelroute, een straatfeest georganiseerd door de handelaars, een evenement om de klanten extra aandacht Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 8
ONDERNEMERS IN GENT
te schenken, … naar de 10 dossiers ging een totaal van 25.893,38 euro aan fi nanciële ondersteuning. Financiële ondersteuning voor de verfraaiing, het betreedbaar en bewoonbaar maken van handelspanden Het imago, de uitstraling en de aantrekkingskracht van winkelgebieden verbeteren als de gevels van handelspanden verfraaid en verduurzaamd worden. De fi nanciële ondersteuning voor de verfraaiing, het betreedbaar en bewoonbaar maken van handelspanden ondersteunt verschillende investeringen: • de verfraaiing van de gevel • het plaatsen van een aparte toegang en het bewoonbaar maken van bovenliggende verdiepingen • werken met betrekking tot brandveiligheid, diefstalpreventie en dakwerken • energiezuinige en milieuvriendelijke ingrepen • de vernieuwing van sanitair, op voorwaarde dat het handelspand toegankelijk wordt voor personen met een handicap. In 2010 werden 45 dossiers geregistreerd en behandeld. Goed voor een totaal van 243.216,24 euro. 7 woonentiteiten werden bewoonbaar gemaakt. Er werd voor 12.788,74 euro fi nanciële steun voor investeringen in energiezuinige maatregelen uitgegeven. Toelage verfraaing handelspanden - 2010 Werken binnen comerciële ruimte: 45.162,56 euro Aparte toegang/trap: 5.823,05 euro Bewoonbaar maken woonentiteiten: 23.431,28 euro Gevelrenovatie: 166.120,95 euro
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 9
ONDERNEMERS IN GENT
We ondersteunen commerciële dekenijen uit het centrum en de rand en handelsverenigingen De handelaars krijgen één vast aanspreekpunt bij de Stad Gent. Speciaal daarvoor stelt Dienst Economie een voltijdse medewerker ter beschikking. Eind 2010 werd een overlegplatform gecreëerd waarop de Stad Gent, de (Opper)dekenij(en) en de handelsverenigingen uit het centrum én de rand elkaar ontmoeten. In gezamenlijk overleg geven we via dit platform, 6 keer per jaar, vorm en inhoud aan de promotie van Gent Winkelstad. Naast het overlegplatform werden 2 werkgroepen voor de commerciële dekenijen uit het centrum en de rand opgezet. De werkgroepen komen 8 keer per jaar samen om de praktische voorbereiding, de implementatie en nazorg van alle promotieacties en initiatieven op te volgen. We werken samen met de Gentse kenniscentra OndernemerschapsForum Het OndernemerschapsForum is opgericht in juni 2008. Het is een samenwerkingsverband tussen de Stad Gent, de Universiteit Gent, alle Gentse Hogescholen en Vlerick Leuven Gent Management School. Het OndernemerschapsForum is een overlegplatform waar gemeenschappelijke acties en projecten worden uitgewerkt en bestaande projecten en initiatieven worden ondersteund en uitgebreid. Het forum heeft als doel de ondernemersgeest en de ondernemerszin bij studenten, alumni en personeel van de Gentse hoger onderwijsinstellingen te bevorderen. Binnen dit OndernemerschapsForum werden 2 werkgroepen opgericht:
© Tom Dhaenens
• De werkgroep ‘De Gentse Ondernemer’ In de werkgroep werkten alle onderwijsinstellingen mee aan de communicatie, de inhoudelijke voorbereiding en jurering van de verkiezing ‘De Gentse Ondernemer’. • De werkgroep ‘Ruimte voor Ondernemen’ In de werkgroep werd beslist het Centrum voor Ondernemen (CvO), dat een onderdeel van de Hogeschool Gent is, ook open te stellen voor studenten en alumni van de andere hoger onderwijsinstellingen. Er werd een samenwerkingsovereenkomst afgesloten tussen: • Hogeschool Gent • Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, departement Architectuur (campus Sint-Lucas Gent) • Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, departement Beeldende Kunst (campus Sint-Lucas Gent) • Katholieke Hogeschool Sint-Lieven • Vlerick Leuven Gent Management School • Universiteit Gent • Stad Gent De Stad Gent verbindt er zich toe de kosten voor het dienstenpakket ‘logistieke dienstverlening, expertise en advies’ in het CvO te prefinancieren. Bij gebruik van het dienstenpakket door een student, wordt de kost gedragen door zijn/haar onderwijsinstelling. Alumni (minder dan 3 jaar afgestudeerd) betalen zelf hun dienstenpakket.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 10
ONDERNEMERS IN GENT
We stimuleren startende en innovatieve ondernemingen De Gentse Ondernemer Ondernemerschap wordt te vaak gezien als een onveilige en sociaal onzekere keuze. Ondernemers en (pre-)starters hebben daarom voorbeelden, rolmodellen, nodig, die hen tonen dat het mogelijk is hun dromen, hun ambities te verwezenlijken. Stad Gent verkoos 3 rolmodellen voor ‘De Gentse Ondernemer’ (1 sector horeca/detailhandel, 1 technologische en 1 creatieve ondernemer) en 1 Studentondernemer. De verkozen rolmodellen zijn gedurende 2 jaar het gezicht van het ondernemerschap in Gent: de boegbeelden van ondernemend Gent. Bij deze eerste editie van ‘De Gentse Ondernemer’ stelden 57 ondernemers zich kandidaat en 21 partners (waaronder alle leden van het OndernemerschapsForum, ondernemersorganisaties, ondernemers en andere extere partners) zetelden in de jury. Vanuit diverse hoeken was heel wat interesse voor het project, waardoor we van een eerste succes kunnen spreken. Dit blijkt ook uit de online-stemmig door het brede publiek: 5.267 unieke personen stemden op de laatste 3 genomineerden per categorie. In het bijzijn van 300 aanwezigen werden de uiteindelijk verkozen rolmodellen bekend gemaakt. Het project beperkte zich in 2010 niet tot de verkiezing op zich. De verkozen rolmodellen zijn gedurende 2 jaar (2010-2011) de boegbeelden van ondernemend Gent en treden gedurende hun ambassadeurschap vaak naar buiten, moedigen het ondernemerschap aan en nemen deel aan een 20-tal evenementen/voordrachten. Zo werden een 1.000-tal mensen bereikt. In maart 2010 lanceerde het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) een nieuwe oproep tot het verlengen van positief geëvalueerde projecten. Het nieuwe projectvoorstel voor de Gentse Ondernemer 2012, met een looptijd van 2 jaar (maart 2011- maart 2013), werd goedgekeurd waardoor het project opnieuw mee gefinancierd wordt door Europa en Vlaanderen. Gratis starten te Gent ‘‘Gratis starten in Gent’ is een steunmaatregel in het kader van het startersbeleid. Voor de registratie in de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO) betalen starters aan een ondernemingsloket. Dit inschrijvingsgeld, 75 euro, neemt Stad Gent voor haar rekening. In 2010 werden 957 inschrijvingen in de KBO terugbetaald. Sinds de inwerkingtreding van het reglement, september 2008, werden 2.098 starters terugbetaald. Verder regelen we alle formaliteiten rechtstreeks met de ondernemersloketten. Op basis van de verkregen adressen krijgen de starters een brief met de vermelding van de steunmaatregelen van Stad Gent en worden alle Gentse starters om de
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 11
ONDERNEMERS IN GENT
6 maanden uitgenodigd voor een startersevent. Daar kunnen ze ervaringen uitwisselen en uitgebreid geïnformeerd worden over de dienstverlening van de Stad Gent en andere dienstverleners. Startersevent 2010 7 juni 13 december
Aanwezigen 174 146
Starterscontract Starters en herstarters, die minder dan 2 jaar aan de slag zijn in hoofdberoep, krijgen van de Stad Gent een toelage als ze het starterscontract ondertekenen. Het contract legt vast wat de starter zal ondernemen om zijn slaagkansen te verhogen. De Stad Gent betaalt de kosten voor het volgen van vorming, professionele begeleiding of investeringen in zijn eigen zaak terug tot maximaal 5.000 euro. Een beoordelingscomité, onder leiding van Dienst Economie, behandelt de aanvragen. Het comité bestaat uit ambtenaren van de Stad Gent en een aantal externe bedrijfsdeskundigen. In 2010 kwam het beoordelingscomité 11 keer samen om advies uit te brengen over de aanvragen. 37 dossiers met een aanvraag voor een starterscontract werden volledig afgerond en goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen. Dit zorgt voor een totaal van 75 goedgekeurde starterscontracten sinds de opstart in november 2008. Voor een 10-tal dossiers wordt nog bijkomende informatie opgevraagd door het beoordelingscomité alvorens een definitief advies te kunnen uitbrengen. Beurs ‘Ondernemen in Vlaanderen’ De beurs ‘Ondernemen in Vlaanderen’ telde 2.600 bezoekers, een stijging van 16% ten opzichte van 2009. Er waren 130 standhouders en 32 conferenties. We waren aanwezig met een stand die frequent bezocht werd. Meer dan 50 concrete vragen werden genoteerd. We leverden input voor 2 conferenties via gastsprekers schepen Sofie Bracke, Veerle De Meerleer en Michael Fockedey (Gents rolmodel). We begeleiden ondernemers in moeilijkheden en herstartende ondernemers We participeerden aan de Interdepartementale Werkgroep Armoedebestrijding. In samenwerking met OCMW Gent, ABIS - Data-analyse en GIS en Dienst Economie werd de werkgroep ‘ondernemer in moeilijkheden’ opgericht. Voor de ondernemers werd een brochure ‘Ondernemers in nood’ samengesteld die ter beschikking is bij het Ondersteuningspunt Ondernemers Gent (OOG) Op 29 oktober 2010 organiseerde Dienst Economie samen met Dienst Werk en de VDAB een infosessie over de mogelijkheden van het sociaal interventiefonds van de VDAB voor ondernemers in nood. De sessie richtte zich tot de Gentse curatoren, rechter-commissarissen en andere belangrijke tussenpersonen. De infosessie telde 49 deelnemers.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 12
ONDERNEMERS IN GENT
We stimuleren een duurzaam personeelsbeleid Sokratest In maart 2010 werd de nieuwe Sokratest gelanceerd met een versie voor grote bedrijven en een versie voor kleine bedrijven. Het online zelfevaluatie instrument biedt ondersteuning aan bedrijven die vragen hebben over het ontwikkelen en structureren van hun personeelsbeleid. Sinds de lancering vulden 125 bedrijven de Sokratest in. De Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen integreerde de Sokratest in het traject ‘personeel’ van hun begeleidingstraject voor KMO’s (BRICS: Bouw & Innovatief en Constructief in Samenwerking). Met de Sokratest als rode draad doorheen het traject werden door een 20-tal lokale bouwbedrijven ervaringen uitgewisseld en getoetst. MVO-platform Het MVO-platform is een communicatieplatform op vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het MVO-platform is ontstaan als Gent, stad in werking (Gsiw) actiegroep vanuit het partnerschap Gsiw. De doelstelling van het platform was het in kaart brengen van het aanbod aan maatschappelijk verantwoord ondernemen voor Gentse bedrijven. In 2010 is mapping uitgevoerd van de bestaande dienstverlening. De prioriteiten en resultaten werden voorgelegd aan de partners op de beleidsgroep van 6 oktober 2010. De mapping is bruikbaar voor de ontsluiting van informatie die we opnemen in het OOG en in de dienstverlening van Dienst Werk naar bedrijven. Het overzicht wordt ook ter beschikking gesteld van MVO-Vlaanderen. Op 6 oktober 2010 kwam het MVO-platform de laatste keer samen, daarna werd het afgesloten. We hanteren een duurzaam beleid inzake overheidsopdrachten De Stad Gent draagt duurzaamheid hoog in het vaandel. Daarom willen we de aannemers, leveranciers en dienstverleners stimuleren om te investeren in de ontwikkeling van maatschappelijk verantwoorde producten. De werkgroep Duurzaam Aankoopbeleid integreert duurzaamheidscriteria in de overheidsopdrachten. Na het raadplegen van de betrokken sectoren worden, voor elke sector en product, criteriafiches opgesteld. We participeren in de werkgroep Duurzaam Aankoopbeleid om de sociale criteria werk te introduceren. In 2010 begeleidden we vanuit die invalshoek ondermeer de dossiers Kobra 1 en Kobra 2 (heraanleg van de Korenmarkt en omgeving), Gasmetersite (stadvernieuwingsproject in de wijk Rabot) en het Personeelsrestaurant AC-Portus. Eind 2010 is op basis van een grondige evaluatie de aanpak bijgestuurd. Ondernemers kunnen binnenkort uit een ruim keuzemenu de acties selecteren waar hun onderneming het meeste baten bij heeft.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 13
ONDERNEMERS IN GENT
1.2. We brengen de economische en arbeidsmarktgegevens in kaart en optimaliseren het monitoringsysteem. We maken studies en verzamelen data Studie jobevolutie Er is nood aan een accurate opvolging van de evolutie van de tewerkstellingscijfers, zodat er waar nodig tijdig kan bijgestuurd worden. Het duurt 2 jaar voor de RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) en de RSVZ (Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen) het cijfermateriaal ter beschikking stelt. Daarom liet de Stad Gent in 2009 een studie uitschrijven voor het aanleveren van een betrouwbare methode om de meest recente jobevolutie, van zowel werknemers als zelfstandigen, in te schatten, vóór we de officiële gemeentelijke cijfers kennen. Deze methodiek wordt sinds 2010 in eigen hebeer toegepast op kwartaalbasis. Monitoring kenniseconomie Voorgaande studies over de Gentse kenniseconomie legden de sterktes en zwaktes van Gent als kennisstad bloot. In een vervolgstudie werd één van deze aspecten verder uitgelicht. Samen met de Universiteit Gent werd gezocht naar het valorisatiepotentieel van de verschillende vakgroepen van de Gentse Universiteit. Door het gebruik van verschillende parameters werd een tool ontwikkeld die het valorisatiepotentieel in kaart bracht. Monitoren van socio-economische gegevens Wij verzamelen en monitoren systematisch indicatoren over de economische positie van de Stad Gent en de evoluties op de arbeidsmarkt. Deze informatie wordt extern ingewonnen bij de betrokken instanties (VDAB, RSZ, RSVZ, RVA, WSE, …) of wordt aangekocht (jaarrekeningen, starters en faillissementen) en staat ter beschikking van externe en interne gebruikers. De gegevens onthullen de sterktes en de aandachtspunten en ondersteunen het sociaal-economische beleid van de Stad Gent. De Thermometer Werk en Economie geeft aan de hand van een aantal snel beschikbare indicatoren een driemaandelijks overzicht van de arbeidsmarkt en de algemene economische toestand in de Stad Gent. De Thermometer telt 10-tallen indicatoren op 8 terreinen: werkloosheid, vacatures, bevolking, starters, faillissementen, stedenbouwkundige vergunningen, conjunctuur en haven. Actualisering studie bedrijvencentra De bestaande studie naar de bedrijvencentra in Gent werd eind 2010 geactualiseerd. Opzet van de studie is om terug een geactualiseerd beeld te krijgen over het aanbod aan bedrijvencentra, hun profiel en specifieke dienstverlening. Immodatabank Op 10 november 2010 organiseerde de Stad Gent voor het eerst een studienamiddag rond Administratieve Vereenvoudiging. Tijdens deze namiddag werden 10 projecten beloond met een prijs.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 14
ONDERNEMERS IN GENT
Dienst Economie behaalde met het project Immodatabank een prijs in de categorie “nieuwe projecten”. Het voorstel is een actuele inventaris op te bouwen, bij te houden en (zo mogelijk) te ontsluiten. De Immodatabank bestaat uit: • op de markt beschikbare panden en gronden (te koop of te huur) • alle bebouwde en onbebouwde percelen met bedrijvigheid als bestemming In een latere fase kan daar een geo-loket aan gekoppeld worden en kan de inventaris gedeeltelijk ontsloten worden op de website. Het plan van aanpak zal in 2011 worden opgemaakt. Inventarisering van het economisch weefsel In 2010 werden 1.877 handelspanden in verschillende winkelgebieden in de wijken Rabot, Ledeberg, Brugse Poort, centrum, Zwijnaardsesteenweg en SintAmandsberg en de bedrijven aan de Oude Dokken geïnventariseerd. Het handelspand werd gefotografeerd, de contactgegevens werden opgenomen in een bestand en er werd een folder van het OOG overhandigd aan de betrokken handelaar. Via observatie of enquêtering stellen we op zeer geregelde tijdstippen de veranderingen in het economische weefsel (evolutie behoefteprofielen) vast. Zo houden we de stedelijke databestanden permanent accuraat. We kunnen sneller en gerichter inspelen op noden van handelaars en beter ingaan op vraag naar leegstaande bedrijfsruimte. Uitvoeren economische studies: Strategisch commercieel plan Het strategisch commercieel plan heeft in 2010 verder vorm gekregen. Studiebureau BRO maakte een studie op met een lange termijnvisie voor handel en horeca. Op basis van dit advies wordt, na overleg met verschillende betrokken stadsdiensten, organisaties en handel en horeca, een strategisch commercieel plan opgemaakt in de loop van het voorjaar van 2011.
1.3. We bouwen onze dienstverlening en communicatie uit, afgestemd op de noden en de behoeften van de Gentse ondernemer We verbeteren de informatiedoorstroming Doelgroepenwebsite www.investingent.be is de doelgroepensite van het Departement Werk en Economie. De site is gekoppeld aan het stadsportaal www.gent.be. Investingent is daarmee ons visitekaartje om investeerders aan te trekken en de dienstverlening naar ondernemers te optimaliseren. De gebruiksvriendelijke website omvat alle relevante informatie voor wie wil ondernemen in Gent. Uniek aan deze website is de opbouw vanuit een doelgroepenbenadering. Van detailhandelaar tot toekomstige investeerder, iedereen kan de noodzakelijke informatie met een paar muisklikken terugvinden. Voor investeerders is er ook een Engelstalige versie. www.investingent.be ontving in 2010 gemiddeld 1.769 bezoekers per maand. Nieuwsbrieven In 2010 stuurden we opnieuw een gedrukte nieuwsbrief ‘Intelligent’ naar alle ondernemers. Deze nieuwsbrief heeft een oplage van 20.000 exemplaren. Met Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 15
ONDERNEMERS IN GENT
de nieuwsbrief worden alle ondernemers geïnformeerd over nieuwe regels, mogelijkheden tot financiële steun, beleidsaspecten en succesvolle verwezenlijkingen. Ondernemers kunnen zich ook inschrijven voor de digitale nieuwsbrieven die van op de website verstuurd worden. Zo werden naast de gedrukte nieuwsbrief ook 3 digitale nieuwsbrieven verstuurd: 1 korte oproep voor de verkiezing van de ‘Gentse Ondernemer’ en 2 uitgebreide digitale nieuwsbrieven via een nieuwe template. De digitale nieuwsbrieven werden respectievelijk naar 400, 1.800 en 2.500 abonnees verstuurd. Tot slot kregen alle horecazaken 2 edities van de gedrukte nieuwsbrief ‘HorecaZine’. We optimaliseren een kwaliteitsvolle dienstverlening aan ondernemers De onthaalfunctie, de begeleiding op maat en de informatiedoorstroming worden verder uitgebouwd en geoptimaliseerd voor de ondernemer. Invoering van één loket Het OOG (Ondersteuningspunt Ondernemers Gent) werd op 22 januari 2010 officieel geopend en is het stedelijk aanspreekpunt voor informatie en dienstverlening naar Gentse ondernemers. Het OOG informeert vanuit een praktische en klantgerichte houding bij vragen rond ondernemen en ondernemerschap zoals starten van een zaak, verkrijgen van vergunningen, zoektocht naar een geschikt handelspand, steunmaatregelen, ... Bij complexe vragen zal het OOG de vraagsteller vanuit een eerstelijnshulp gericht begeleiden naar een afdoende oplossing voor het probleem. Waar nodig schakelt het OOG een accountmanager binnen het Departement Werk en Economie in. Voor ondernemersmateries die geen raakpunten hebben met de stedelijke
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 16
ONDERNEMERS IN GENT
dienstverlening, helpt het OOG de ondernemer verder via haar contacten met andere overheden, instellingen en organisaties. Het OOG is een project voor 85% gesubsidieerd door Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Vlaamse Hermesfonds. Het OOG behandelde 2.011 vragen van zowel starters als van gevestigde ondernemers.
Kanalen - 2010 Loket: 16,5 % E-mail: 31,1 % Telefoon: 51,8 % Fax: 0,4 % Brief: 0,1 %
Top 6 vragen - 2010 Starterscontract: 9,07 % Zoeken naar handelspand/kantoor/bedrijfsruimte: 8,94 % Evenementen/inlichtingen: 14,50 % Vergunningen/reglementen: 10,16 % Subsidie verfraaing handelspand : 14,35 % Wegwijs maken van starters: 10,88 %
Accountmanagement als troef Accountmanagement is de persoonlijke begeleiding van bedrijven, detailhandel en horeca en de communicatie van complexe informatie naar deze doelgroepen. De accountmanagers begeleiden tijdens het hele proces deze mensen, bedrijven op maat zonder af te wijken van een uniforme aanpak. Eén accountmanager is het aanspreekpunt voor een bedrijf. • We helpen in de zoektocht naar een geschikte locatie. Wij kunnen informatie geven over projecten van de stad en van andere projectontwikkelaars en verzorgen het eerste contact waar nodig. • We beschikken over een uitgebreide database van actuele socio-economische cijfers van de Stad Gent en de regio. De database stellen we ter inzage. • We richten ons tot andere diensten of actoren om een gecoördineerd antwoord te bieden op vragen waar geen typeantwoord voor is. • Als er veel identieke vragen zijn over complexe informatie kaarten we dit aan bij andere diensten en het beleid. • Samen zoeken we naar de meest geschikte werknemers via verschillende kanalen:
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 17
ONDERNEMERS IN GENT
• • • •
we geven informatie over tewerkstellingsbevorderende maatregelen we organiseren preselecties van kandidaten uit de kansengroepen we geven ondersteuning op de werkvloer na de aanwerving we optimaliseren samen met de ondernemer het personeelsbeleid door bijvoorbeeld contacten te leggen met vormingsaanbieders
Accountmanagers onderhouden een vaste relatie met ondernemingen en versterken zo de band tussen de overheid en het bedrijfsleven. De contacten dragen bij tot een verankering van die ondernemingen in de stad.
1.4. Wij bouwen onze dienstverlening op vlak van werk uit op maat van de Gentse ondernemer Duurzame invulling van jobs De Gentenaar moet de nodige ondersteuning krijgen om zijn kansen op werk ten volle te kunnen benutten. Stad Gent heeft de hoogste werkgelegenheidsgraad van Vlaanderen en deze positie mag nog sterker worden. Daartegenover staat een zeer grote structurele werkloosheid. Jobcoaching De Stad Gent zet jobcoaching in als methodiek om de kans op duurzame tewerkstelling van nieuwe werknemers te vergroten door werkgever en werknemer te ondersteunen en te coachen tijdens de eerste maanden van de tewerkstelling. Door het duurzame invullen van vacatures werken we mee aan een meer duurzaam HR-beleid in de Gentse bedrijven. Na 5 jaar van ervaring in het begeleiden van nieuwe werknemers uit kansengroepen en individuele beroepsopleiding werd een meerjarige samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de VDAB. • Jobcoaching voor nieuwe werknemers uit de kansengroepen Sinds 2008 is het mogelijk om jobcoaching te organiseren met VIA3-middelen (Versie 3 van de Vlaamse Interprofessionele Akkoorden voor de social profit-sector). Jobcoaching met VIA3-middelen kan ingezet worden voor de kansengroepen: ouderen, allochtonen, personen met een arbeidshandicap en kort geschoolden. In 2010 werden 31 VIA-coachingen opgestart. 15 personen bleven aan het werk na het beëindigen van de begeleiding. • Jobcoaching tijdens de individuele beroepsopleiding Dienst Werk is de enige organisatie in Gent die extra ondersteuning kan bieden tijdens individuele beroepsopleiding (IBO) en wordt gefinancierd door Stedenfondsmiddelen. Het is een opleiding waarbij een cursist op de werkplek wordt getraind en begeleid. Als de cursist de opleiding succesvol beëindigd, is het bedrijf verplicht om de cursist aan te werven met een contract voor onbepaalde duur. 39 personen, van de 77 IBO-coachingen die werden opgestart in 2010, stroomden door naar de reguliere tewerkstelling binnen het bedrijf. Actieplan Werk Het Actieplan Werk werd uitgewerkt door de Stad Gent, in samenwerking met de VDAB en het OCMW Gent. De acties in het Gentse actieplan richten zich tot
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 18
ONDERNEMERS IN GENT
de nieuwe werkzoekenden, die recent hun job verloren door de economische crisis en die in de huidige toestand moeilijkheden ondervinden bij het zoeken naar een nieuwe job. De maatregel geldt niet voor werkzoekenden die al een begeleiding aangeboden krijgen via de VDAB. Er is een team van 6 consulenten ingezet (5 medewerkers Stad Gent en 2 deeltijdse medewerkers OCMW Gent) verdeeld over de Gentse werkwinkels zodat tijdens een periode van 2 jaar alle nieuwe Gentse werkzoekenden kunnen begeleid worden naar werk. Bij de begeleiding door de consulenten ligt de nadruk op een snelle en intensieve bemiddeling. Na de inschrijving als werkzoekende wordt hij/zij binnen de 14 dagen uitgenodigd voor een eerste gesprek. Daarna wordt de werkzoekende verder op maat begeleid via 2 wekelijkse contacten, tijdens een periode van 4 maanden. Het Actieplan Werk loopt van 1 april 2009 tot en met 31 maart 2011. Tot en met 31 december 2010 werden 3.586 nieuwe werkzoekenden gelabeld voor het Actieplan Werk. Van deze werkzoekenden werden uiteindelijk 1.315 mensen effectief begeleid door de consulenten van het Actieplan Werk. Sectorwerking De Stad Gent wil maximaal inzetten op ondernemerschap en werk. Ondernemers en belangenorganisaties worden betrokken om zowel een economisch als een lokaal werkgelegenheidsbeleid uit te stippelen dat complementair is aan dat van andere overheden. Zo wil de Stad Gent het juiste klimaat scheppen om de Gentse economie te laten groeien. Vanuit het beleidsdomein Werk en Economie namen we het initiatief om een sectorwerking op te starten. Samen met de sectoren onderzoeken we, binnen onze beleidsdomeinen, waar de komende jaren de potenties en de uitdagingen liggen. Per sector worden alle geïnteresseerde sectorspelers betrokken in dat proces. Dankzij de input van de verschillende sectoren willen we vraaggericht, proactief en anticiperend werken en acties opzetten voor lokale problemen. Op termijn zal een sectorale werking opgestart worden met alle sectoren. In 2010 zijn we gestart met twee sectoren: • De zorgsector: De zorgsector heeft een ruim gamma aan beroepen. Daarom organiseerden we in december workshops met en voor zorginstellingen. In samenspraak met een initiatiefgroep van Gentse werkgevers en werknemersorganisaties definieerden we 4 thema’s: • Imago en beroepskeuze • Deelnemen aan zorgopleidingen • Nieuwe loopbaanmogelijkheden • Zorgmobiliteit
Met een ruime groep Gentse zorginstellingen identificeren we de aandachtspunten voor de komende jaren. Het accent ligt op initiatieven die binnen de sector een groot draagvlak kennen maar nu nog niet opgenomen worden.
• De metaal- en elektrotechnische sector: Een initiatiefgroep werd opgericht met vertegenwoordigers van bedrijven uit de metaal- en elektronische sector en het Departement Werk en Economie. © Tom Dhaenens Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 19
ONDERNEMERS IN GENT
In 2010 waren er 2 bijeenkomsten waar 4 actiepunten uit zijn voortgevloeid: • Personeel aantrekken en houden • Samenwerking met het onderwijs • Imago van de sector • Kosten
Ter voorbereiding van het actieplan worden in 2011 de actiepunten verder uitgewerkt door de initiatiefgroep en zullen er werkgroepen opgericht worden. We werken samen met beroepssectoren Werkgroep HORECA – Project IKOOK Het project IKOOK is een samenwerking tussen Horeca Vorming Vlaanderen, de Stad Gent, VDAB, OCMW Gent, het Centrum voor Basiseducatie Gent en het Centrum voor Volwassenenonderwijs Leerdorp. Het is een opleiding als hulpkok en zaalmedewerker voor kansengroepen. In 2010 liep het derde opleidingsjaar van IKOOK af. Hoewel het project de derde maal op rij veel inspanningen leverde om kansengroepen aan het werk te krijgen als hulpkok of zaalmedewerker, bleek deze opleiding voor velen een te grote stap. De VDAB startte in het schooljaar 2009-2010 met een opleiding hulpkok in samenwerking met CvO Gent. Daarom beslisten we om IKOOK als project niet opnieuw te financieren. BouwBaan Bouwbaan is de naam van de werkgelegenheidsactie opgericht door het Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid Oost-Vlaanderen (FVB), in samenwerking met Stad Gent en VDAB Oost-Vlaanderen. Het initiatief ondersteunt bouwbedrijven in het Gentse bij het invullen van knelpuntvacatures en helpt werkzoekenden aan duurzaam werk in de bouwsector. In de voorbije 6 jaar haalde Bouwbaan 790 personen uit de werkloosheid in de Gentse regio. Promotie, informatie, individuele ondersteuning, kortlopende opleidingen en begeleiding op de werkvloer na aanwerving (‘jobcoaching’) vormen de belangrijkste instrumenten. In 2010 vonden 114 werkzoekenden, waarvan 74 Gentenaars, dankzij Bouwbaan werk bij één van de bouwbedrijven in de regio. De ‘scholenactie’, een combinatie van infosessies en individuele gesprekken met leerlingen uit bouwopleidingen over jobambities en -vooruitzichten, bereikte 507 leerlingen in 25 scholen. Dit zijn 83 leerlingen meer dan in het schooljaar 2008-2009. In 2010 organiseerde Bouwbaan in samenwerking met het Gentse ‘Platform Alternerend Leren’, de actieweek ‘Proef-de-Bouw’ voor de begeleiders van leerlingen uit het Deeltijds Onderwijs om kennis te maken met de bouwsector in al haar aspecten.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 20
ONDERNEMERS IN GENT
Het Grensoverschrijdend Openbaar Lichaam (GOL) Gent – Terneuzen Een GOL is een samenwerking tussen lokale en/of regionale overheden over de landsgrenzen heen. De organisatievorm is een rechtspersoonlijkheid en laat zich omschrijven als een grensoverschrijdende intercommunale samenwerkingsvorm. Het GOL ‘Gent - Terneuzen’ werd in 2007 initieel opgericht om de projectpromotie te doen voor het EFRO-project ‘Samen voor de glastuinbouw’. De Stad Gent en de gemeente Terneuzen richten deze structuur op om het bilaterale overleg en de sociaal-economische samenwerking tussen de beide besturen te intensifiëren en van een formeel kader te voorzien. Concrete aanleiding tot de oprichting van het GOL is de komst van een volledig nieuwe bedrijfszone voor de glastuinbouwsector in Westdorpe, een deelgemeente van Terneuzen. Er werd een gezamenlijk Interreg project opgestart dat loopt van 4 april 2008 tot en met 4 april 2011. In 2010 werd duidelijk dat de doelstellingen, 1.500 nieuwe jobs over een periode van 3 tot 5 jaar, niet zouden bereikt worden. Het project ‘Samen voor de glastuinbouw’ is opgezet toen er nog geen sprake was van een economische crisis. Door de economische crisis hebben de commerciële kassen zich niet zo snel in Terneuzen gevestigd als oorspronkelijk verwacht. Bovendien hadden de kandidaten door de economische crisis niet altijd perspectief op een betaalde job na de opleidingsperiode. Van de 250 hectare is er op dit moment slechts 23 hectare ingevuld. Naast de economische crisis zorgen nog een aantal andere knelpunten ervoor dat de toeleiding niet de oorspronkelijke doelstelling kan halen. Zo ligt het minimumloon lager in Nederland dan in België. Daarenboven gelden subsidietrajecten voor uitkeringsgerechtigden niet voor Vlamingen die in Nederland gaan werken, waardoor het voor de commerciële teler duurder is om Vlamingen in dienst te nemen. Het project legt bijgevolg een aantal concrete knelpunten bloot en kan in die zin gezien worden als een proeftuin voor een grensoverschrijdende arbeidsmarkt.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 21
ONDERNEMERS IN GENT
2.
Bedrijventerreinen
2.1. We streven ernaar dat de bestaande bedrijven terreinen en handel beschikken over aantrekkelijke vestigingslocaties Initiëren, begeleiden en coördineren van het duurzaam inrichten van bestaande bedrijventerreinen Stad Gent wil een groeiend en bloeiend bedrijfsleven. ‘Verouderde’ bedrijventerreinen worden op een duurzame manier heringericht. We streven naar een slimmere invulling van de ruimte en minder milieubelasting. De samenwerking tussen de bedrijven onderling en de overheid resulteert in betere bedrijfsresultaten. Het bedrijventerreinmanagement zorgt voor een verhoging van de kwaliteit van de terreinen en het behoud van zijn waarde. De bedrijven bouwen mee aan een duurzaam klimaat door samen te werken en hun gemeenschappelijke belangen te verdedigen, al dan niet gestructureerd in één of andere juridische vorm. Mogelijke acties zijn duurzaam woon-werkverkeer, collectief ophalen van afval, gezamenlijke jobbeurs, groenaanleg, relatie tot de buurt, interne bewegwijzering, diverse collectieve aankopen, gezamenlijke promotieacties, … In de beginperiode staat de Stad Gent de bedrijvenverenigingen bij en verleent waar nodig steun om de vernieuwde werking alle kansen te geven. Bedoeling is wel dat ze op termijn zelfstandige verenigingen worden zonder overheidsparticipatie. De Vlaamse regering lanceerde via het Agentschap Ondernemen de projectoproep ‘bedrijventerreinmanagement’ om interbedrijfssamenwerking te stimuleren. De Stad Gent zal met de subsidie van de Vlaamse overheid enerzijds interbedrijfssamenwerking opstarten op het bedrijventerrein Sint-DenijsWestrem I en anderzijds bedrijvenverenigingen begeleiden naar duurzaam bedrijventerreinmanagement op de bedrijventerreinen Drongen I, Gentbrugge II, Industrieweg Mariakerke-Wondelgem, Gent-Zuid I, Zwijnaarde II en III. Sint-Denijs-Westrem I Sint-Denijs-Westrem I is een lokaal bedrijventerrein van 15 ha gelegen in de Bijenstraat, Poortakkerstraat en Buchtenstraat. Het bedrijventerrein bevindt zich net naast het nieuwe stadsontwikkelingsproject The Loop. Om de waarde en uitstraling van het bedrijventerrein ook op lange termijn te onderhouden wil de Stad Gent de interbedrijfssamenwerking ondersteunen. Verdere • Planning •
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 22
Organisatie infosessie en enquête om bedrijventerreinmanagement te lanceren Vernieuwing Poortakkerstraat en verbinding met The Loop
ONDERNEMERS IN GENT
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 23
3. PERSONEEL, BUDGET EN PARTNERS ONDERNEMERS IN GENT
Gentbrugge II Het bedrijventerrein Gentbrugge II is gerealiseerd op de vroegere terreinen van Trefil-Arbed en bestaat uit twee delen aan weerszijden van de spoorlijn. De inrichting van Gentbrugge II is afgewerkt. Op het bedrijventerrein is sinds 2006 de bedrijvenvereniging Gentbrugge II vzw actief. Dienst Economie volgt de vergaderingen van de Raad van Bestuur op. Verdere • Planning •
Haalbaarheidsstudie rond de productie en aankoop van groene energie door de bedrijven Overleg met de bedrijven over mogelijke acties
Zwijnaarde V Zwijnaarde V is de officiële benaming van het Technologiepark Zwijnaarde en bestaat uit: • Campus Ardoyen (ca. 30 ha) Op de Campus Ardoyen zijn verschillende instituten gevestigd van de Faculteit Ingenieurswetenschappen en van de Faculteit Wetenschappen van de UGent. • Wetenschapspark Ardoyen (ca. 22 ha) Op het Wetenschapspark Ardoyen zijn momenteel een veertigtal onderzoeksgerichte bedrijven gevestigd die in totaal 1.500 personen te werk stellen. De meeste van deze bedrijven zijn, vooral wat biotechnologie en ICT betreft, spin-offs van de UGent en start-ups van VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie). Verdere • Planning •
Opstart studie rond de plan-MER voor het RUP Technologie park Ardoyen/Tramstraat om de milieutechnische aspecten te onderzoeken RUP van kracht
Drongen I Het bedrijventerrein ligt langs de autoweg E40 vlakbij het op- en afrittencomplex Gent-West. Het terrein beslaat circa 55 ha. Momenteel zijn er productiebedrijven, logistieke ondernemingen en dienstverlenende firma’s gevestigd. De bouwsector en de farmaceutische/chemische sector zijn sterk vertegenwoordigd. Verdere • Planning • • • • • • • Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 24
Uitbreiding van het projectgebied tot op grondgebied Nevele Begeleiding van de studie rond de herinrichting van het op- en afrittencomplex op de E4O in Baarle Goedkeuring grondinnameplan voor de doorsteek voor zwakke weggebruikers tussen de pijpenkop van Industriepark-Drongen en de Landegemstraat Grondverwerving voor de realisatie van de doorsteek is afgerond Voorstelling studieresultaten en globale plannen voor de wegen- en rioleringswerken aan de bedrijven, gelegen in Booiebos Vooroverleg met alle betrokken partijen en het Agentschap Ondernemen voor de subsidieaanvraag Organisatie van acties rond duurzaam woon-werkverkeer in samenwerking met de bedrijvenvereniging Drongen I Start wegen- en rioleringswerken in de straat Booiebos
ONDERNEMERS IN GENT
Gent Zuid I Bedrijventerrein Gent-Zuid I (zone Proeftuinstraat, zone Akkerhage en zone Coca-Cola) is gelegen tussen de E17, de spoorlijn Brussel-Oostende, de Schelde en de Ringvaart. Verdere • Planning • • • •
Studie ‘Ontwikkelen van een integrale visie en economische positionering van het bedrijventerrein gelegen aan de Proeftuinstraat’ Studie ‘Opmaak herinrichtingsplan voor de zone Proeftuin straat en opstart van bedrijventerreinmanagement op het be drijventerrein Gent-Zuid I’ Opstart bedrijventerreinmanagement Oprichting van de vzw IZZE (Industriezone Gent Zuid en Zwijnaarde). De vzw omvat de bedrijven van de bedrijventerreinen Gent-Zuid I, Zwijnaarde II en Zwijnaarde III Afronding beide studies
Zwijnaarde II en III • Zwijnaarde II (ca. 22ha) Zwijnaarde II wordt begrensd door de Bovenschelde en Nederzwijnaarde, bestaat uit 2 bedrijven Domo Gent en Ghent Dredging International en telt +- 300 werknemers. • Zwijnaarde III (ca. 18 ha) Zwijnaarde III wordt begrensd door twee woonstraten: Heerweg Noord en Nederzwijnaarde. Dit terrein telt 15 bedrijven die samen zowat 950 personen tewerkstellen. Alle kavels op de terreinen zijn ingevuld en in private handen. Verdere • Planning • • • • • • •
Akkoord over het tracé van de nieuwe ontsluitingsweg Zwijnaarde III met de betrokken bedrijven Goedkeuring onteigeningsplan Opstart procedure tot onteigening van percelen van 3 betrok- ken bedrijven. Verwerving in der minne van percelen van 2 bedrijven Opmaak subsidiedossier voor de aanleg van de nieuwe ontsluitingsweg Zwijnaarde III Opstart besprekingen met Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) om het bestek voor de wegenwerken op te maken Coördineren overleg tussen de Stad Gent en de omliggende bedrijven Start en voltooiing van de wegenis en rioleringswerken voor de nieuwe ontsluitingsweg Zwijnaarde III
Afrikalaan (Haven 120 – 190) De Afrikalaan-Koopvaardijlaan beslaat een gebied van 40 ha en is in Gent een belangrijke locatie voor economische ruimtegebruikers gelegen langs de Gentse binnenring en in de omgeving van Dampoort-station. In de directe omgeving van het gebied vindt herstructurering plaats voor het stadsontwikkelingsproject Oude Dokken. Het voormalige havengebied wordt herontwikkeld tot een nieuwe gemengde woonwijk aan het water.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 25
ONDERNEMERS IN GENT
Verdere • Planning
2.2.
Bezoek aan de bedrijven binnen het projectgebied Oude Dokken en langs de Afrikalaan, Koopvaardijlaan en Kleindokkaai. De bedrijven werden geïnformeerd over de toekomstige ontwikkeling van het gebied.
We initiëren, begeleiden en coördineren nieuwe aantrekkelijke en duurzame vestigingslocaties voor industrie, logistiek, grootschalige kleinhandel, kantoren en kennisinstellingen en -bedrijven.
Ontwikkelen van nieuwe ruimte voor bedrijvigheid Oostakker I Oostakker I bevindt zich ter hoogte van het verkeersknooppunt R4 en N70 (Antwerpsesteenweg), op het grondgebied van de deelgemeente Oostakker. Het bestaat uit twee delen: • Oostakker I Noord (ca. 18 ha) In 2010 is er door de stadsdiensten en het AG Stadsontwikkelingsbedrijf (AG SOB) een nieuw tracé voor de verlegde Drieselstraat uitgewerkt op Oostakker I Noord (ten noorden van de N70). Dit nieuwe tracé geeft alle kansen aan een optimale ontsluiting van Oostakker I Zuid. Oostakker I Noord wordt ontwikkeld door het AG SOB. Verdere • Planning
Start uitgifte door AG SOB
• Oostakker I Zuid (tussen 15 en 18 ha uitgeefbare grond) Op basis van de resultaten van de studie ‘Advies over de ontsluitingsmogelijkheden en planeconomische calculatie van Oostakker I Zuid’ is door de stadsdiensten een nieuw ontsluitingstracé uitgewerkt. Onder coördinatie van de Dienst Economie wordt dit nieuwe tracé besproken met het Agentschap van Wegen en Verkeer (AWV) en de belangrijkste grondeigenaars. De Stad Gent vraagt hiervoor een overleg met mevrouw Hilde Crevits, Vlaams Minister van Mobiliteit en Openbare Werken, om de ontsluiting te bespreken.
Timing van een eventuele nieuwe ontsluiting en daarbij aansluitende nieuwe uitgiftemogelijkheden is onbekend. Dit hangt af van de besprekingen tussen AWV en de grondeigenaars.
Wiedauwkaai (Haven 9500 – 9990) Het bedrijventerrein aan de Wiedauwkaai ligt in het noorden van Gent, ten zuiden van het havengebied. De Stad Gent werkt er aan de inrichting van een nieuw bedrijventerrein. In het totaal wordt er 14 ha bijkomende ruimte gecreëerd voor lokale bedrijvigheid. Bij de opmaak van het RUP werd aansluitend op het onderzoek tot milieueffectenrapportage een Ruimtelijk Veiligheidsrapport opgemaakt. Het AG SOB kreeg een onteigeningsmachtiging voor het onteigeningsplan dat opgemaakt werd op basis van de gemeenrechtelijke procedure, de wetgeving economische expansie voor de eerste fase van de ontwikkeling van het lokaal bedrijventerrein. Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 26
ONDERNEMERS IN GENT
De dossiers om over te gaan tot gerechtelijke onteigening worden opgevolgd door het AG SOB. In 2010 werd een tweede samenwerkingsovereenkomst opgemaakt tussen de Stad Gent en AG SOB over de uitvoerings- en uitgiftefase. Naast de ontwikkeling van het bedrijventerrein volgt de Dienst Economie de ontwikkeling van een Forensisch Psychiatrisch Centrum en de aanleg van de openbare wegenis er naartoe op. Verdere • Planning • •
Afronden studiefase Inrichten bedrijventerrein (wegen en groen) Start uitgifte
Zwijnaarde I (regionaal bedrijventerrein Eiland Zwijnaarde) Het project Eiland Zwijnaarde staat voor de ontwikkeling van een nieuw en duurzaam regionaal bedrijventerrein. De site Zwijnaarde I (ca. 35 ha netto uitgeefbaar) is als het ware een eiland begrensd door de Ringvaart, de BovenSchelde en de Schelde-Tijarm. Het gebied wordt door de E40 doorsneden in twee deelgebieden die worden ontwikkeld als een samenhangend, regionaal bedrijventerrein. Het zal enerzijds worden ingevuld met kennisbedrijven en anderzijds met transport, logistiek en bij voorkeur watergebonden distributie. Bij de inrichting wordt rekening gehouden met een kwalitatieve landschappelijke inkleding zoals de aanleg van groencorridors en een natuurlijke oeverstrook. De site zal effectief ontwikkeld kunnen worden na aansluiting op de R4, die zal doorgetrokken worden richting Merelbeke (vooropgestelde timing: 2014). In oktober 2009 werd de nv Eiland Zwijnaarde opgericht door de grondeigenaars POM (namens Provincie), AG SOB (namens Stad Gent) en Alinso. Dienst Economie neemt deel aan de vergaderingen van het directiecomité van de nv Eiland Zwijnaarde. Om de samenwerking tussen de verschillende partijen en binnen de vennootschap te regelen waren in 2010 besprekingen over een businessplan en aandeelhoudersovereenkomst. De project-milieurapportage (MER) werd in 2010 opgemaakt en goedgekeurd door de dienst Milieueffectenrapportage van de Vlaamse Overheid. De aanbevelingen uit het MER-rapport zullen worden meegenomen bij de verdere uitwerking van de technische ontwerpen en bij de uitgifte van het bedrijventerrein. Ook zijn er afspraken tussen nv Eiland Zwijnaarde en Waterwegen en Zeekanaal nv (W&Z) gemaakt over het doorvoeren van een onderlinge grondruil. De raad van bestuur van nv Eiland Zwijnaarde keurde die grondruil en een uitgebreide samenwerkingsovereenkomst met afspraken over de wijze van samenwerking tussen W&Z en nv Eiland Zwijnaarde in 2010 goed. De raad van bestuur van W&Z keurde de grondruil principieel goed; de samenwerkingsovereenkomst zal in 2011 ter goedkeuring aan de raad van bestuur van W&Z worden voorgelegd. In uitvoering van die samenwerkingsovereenkomst werd een ontwerper aangesteld voor de voorbereiding van de aanleg van de groene oeverstrook, en aanleg van de hoofdinfrastructuur. In 2010 werd deelopdracht 1 (inventarisatie bestaande toestand) afgerond en werd deelopdracht 2 (scenario-analyse) opgestart. In 2011 wordt over de inhoud van de technische ontwerpen gecommuniceerd met (milieu)verenigingen en omwonenden. Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 27
ONDERNEMERS IN GENT
De start van de aanleg van de oeverstrook is voorzien in 2012, de realisatie van de hoofdinfrastructuur in 2013. In 2010 werd verder onderzoek uitgevoerd naar de realisatie van een windenergieproject. Die besprekingen zullen in 2011 worden verder gezet. Tot slot werd in 2010 - in uitvoering van het communicatieplan - het bestek voor ‘opmaak huisstijl / website’ opgemaakt. Uitwerking van een huisstijl en bijhorende website is voor 2011 voorzien. Verdere • Planning • • • • • •
Opzetten samenwerkingsstructuur tussen grondeigenaars en ophoging noordelijk deel tussen E40 en Ringvaart Voorbereiding start aanleg R4 Ophoging noordelijke deel van het bedrijventerrein Start aanleg R4 Inrichting bedrijventerrein (oeverstrook) Inrichting bedrijventerrein (infrastructuur) Opening R4 en bedrijventerrein
Wetenschapspark Rijvissche Met het wetenschapspark Rijvissche wil de Stad Gent het aanbod van infrastructuur voor lokalisatie van kennisintensieve bedrijven uitbreiden. Het totale projectgebied heeft een oppervlakte van 13,47 ha, waarvan 10,88 ha bestemd is als wetenschapspark.
© Poponcini & Lootens ir. Architecten THV Landsbeeck – KVH
Op 17 maart 2010 vernietigde de Raad van State het gewestelijk RUP afbakening grootstedelijk gebied voor wat betreft het deelproject 6c waartoe het wetenschapspark behoort. De Vlaamse Regering stelde hierna het vernieuwde GRUP vast op 9 juli 2010. Tegen deze vaststelling werden bij de Raad van State 2 verzoekschriften tot schorsing en nietigverklaring ingediend. De goedkeuring van de Bijzondere Samenwerkingsovereenkomst (realisatie- en uitgiftefase) tussen de Stad Gent en het AG SOB en de opmaak van een onteigeningsplan werden door deze juridische procedures in 2010 on hold gezet. Verdere • Planning • •
Laatste grondverwer- ving Inrichting bedrijventer rein (wegen en groen) Start uitgifte
Gemengde Stadsontwikkelingsprojecten Dienst Economie is betrokken bij een aantal werk- of stuurgroepen opgericht door de respectievelijke projectleiders van een aantal belangrijke gemengde stadsontwikkelingsprojecten.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 28
ONDERNEMERS IN GENT
Project Gent Sint-Pieters Met het project Gent Sint-Pieters wordt het stationsgebouw gemoderniseerd, de spoorperrons uitgebreid en vernieuwd, parkeerfaciliteiten aangelegd en een nieuw tram- en busstation gebouwd. Daarnaast worden voor de ontwikkeling van dit stadsdeel, en zeer belangrijk voor de hele stad, de onderbenutte terreinen in de onmiddellijke omgeving van het station Gent Sint-Pieters ingevuld met 70.000 m2 publiekstrekkende kantoren, 20.000 m2 commerciële en recreatieve functies en 800 wooneenheden waarvan 20% sociale woningen. Verdere • Planning
Oplevering eerste kantoren aan de Fabiolalaan door de projectontwikkelaar
Dit project wordt gespreid over een 15-tal jaar. Gent, The Loop
© Hooox
Gent, The Loop is een publiek-private ontwikkeling van een nieuw stadsdeel (145 ha) met bovenregionale uitstraling. Het ligt in het zuidelijk deel van Gent, in de buurt van de verkeerswisselaar E17/E40 en is vlot bereikbaar via E40 en R4. De site is ook goed bereikbaar met het openbaar vervoer en heeft een vlugge verbinding met het Sint-Pietersstation. Nu wordt deze omvangrijke site, op de vestiging van IKEA na, nagenoeg enkel benut voor expo-activiteiten. Het nieuwe stadsdeel beslaat in totaal 552.500 m2 vloeroppervlakte en wordt ingevuld met kantoren (155.000 m2), kantoorachtigen (150.000 m2), retail (69.000 m2), leisure (40.000 m2) en een mogelijke uitbreiding (40.000 m2) van de expo. Om te wonen is een oppervlakte voorzien van 98.500 m2 waarvan 33.500 m2 voor kortverblijf. Verdere • Planning
Eerste kantoren in de MG- tower en Take Off Office Park en het gebouw van de Vlaam- se Milieumaatschappij ge- bruiksklaar
De totale ontwikkeling is gefaseerd over een 20-tal jaren. Herontwikkeling site Gasmeterlaan Aan de rand van de toekomstige stadsring wordt een brownfield gesaneerd. Op deze gronden plant de Stad Gent een grootschalig stadsvernieuwingsproject. De klemtoon ligt op woningbouw (tot 500 woonunits). Extra voorzieningen in retail (5.000 m2), kantoren (5.000 m2) parkaanleg (2 ha) en een sportzaal verhogen de aantrekkingskracht van dit gebied. Verdere • Planning • •
Selectie private partners Planvorming en vergunningsfase Sanering en realisatie Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 29
ONDERNEMERS IN GENT in 2010 Bijlage 2: informatievergaderingen en hoorzittingen
3.
Versterken lokale economie
3.1. Het stedelijk weefsel wordt gekenmerkt door een toegankelijke, aantrekkelijke omgeving (voor de handel) en een goede winkelstructuur. De binnenstad In de Gentse binnenstad beweegt er momenteel veel. Er staan verschillende grote projecten op stapel. Voor het Sarma complex op de Korenmarkt en het project Vrijdagmarkt-Langemunt organiseerden we overleggen met de buurtbewoners, handelaars en de eigenaar. In het kader van het project Kobra wordt het Emile Braunplein heraangelegd. Er waren gesprekken met de plaatselijke horeca en handel. Onder de nieuwe stadshal op het Emile Braunplein is een ruimte voor commerciële uitbating voorzien. We werken mee aan een kwalitatieve invulling van het pand. Wijkgerichte incubatie Ondersteuning van de lokale handel en economie, onze zorg In gebieden waar een stadsvernieuwingsproject gelanceerd wordt, onderzoeken we of er naast de ruimtelijke ingrepen ook de behoefte is aan een sociaal economisch actieplan. Voor de wijk Rabot werden via bevraging de noden, knelpunten en netwerken van de buurt in kaart gebracht. Daaruit bleek dat we zeker aandacht moesten schenken aan de lokale economie. Er was een hoge leegstand van handelspanden waardoor de loopstromen werden onderbroken, een te weinig divers winkelaanbod en autochtone handelaars en horeca uitbaters trekken weg uit de buurt omdat hun omzet daalt. Daarenboven is er een hoge werkloosheidsgraad in de wijk, vooral bij de jongeren. In samenwerking met 15 buurtbewoners en buurtorganisaties werden volgende acties opgestart: • Om nieuwe investeerders aan te trekken en het winkelaanbod te diversifiëren werd een communicatieplan opgemaakt. We legden contacten met koepelorganisaties en sectorfederaties, potentiële investeerders, aanbieders van leegstaande ruimte en huidige handelaars. Alle handels- en kantoorruimte werden geïnventariseerd en we onderzochten de mogelijkheid om een handelspand aan te kopen of te renoveren voor een horecacentrum in deze wijk. • Om openbare ruimte aantrekkelijker te maken zetten we in samenwerking met bevoegde diensten acties op rond het gebruik van het openbaar domein, netheid, veiligheid, hoffelijkheid in het verkeer, … • Om het winkelgebied beter te promoten en het stadsdeel een gezicht te geven werd een ontwerp van boodschappentas uitgewerkt op maat van de wijk in samenspraak met de handelaars.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 30
ONDERNEMERS IN GENT
Projectontwikkeling Sociale Economie In het kader van het Stadsvernieuwingsfonds werden middelen gevraagd voor 2 sociaal-economische projecten: de uitbouw van een Knooppunt Werk en Economie en het aannemen van een projectleider sociale economie. Het Knooppunt Werk en Economie zou een trefpunt worden met een laagdrempelige en toegankelijke stedelijke dienstverlening, een hefboomfunctie naar nieuwe samenwerkingsverbanden en een bundeling van activiteiten: • • • •
bedrijfsruimte voor startende ondernemingen ruimte voor revitaliserende projecten een aanspreekpunt en informatiecentrum een starters- en een werkwinkel
Ons doel is het streven naar sociaal-economische revitalisering van de hele wijk. De doelstellingen zijn het versterken van de sociaal-economische structuur, het bevorderen van sociale economie en de aandacht voor werkgelegenheid. Ons doel is het streven naar sociaal-economische revitalisering van de hele wijk. De doelstellingen zijn het versterken van de sociaal-economische structuur, het bevorderen van sociale economie en de aandacht voor werkgelegenheid. Om de langdurige werkloosheid structureel aan te pakken focussen we ons op zowel exogene ontwikkeling, we trekken krachten aan van buiten de wijk, als op endogene ontwikkeling, we werken met de vaardigheden en talenten van binnen de wijk. De wijk Rabot heeft een hoge graad van langdurige werkloosheid, een lage scholingsgraad en een hoge graad van OCMW-cliënten. De projectontwikkelaar probeert de bewoners zelf te betrekken om nieuwe initiatieven op te richten die tegemoet komen aan de lokale noden. Voor de deelgemeente Ledeberg, heraanleg van de Brusselsesteenweg, organiseerde Gebiedsgerichte Werking een grote infomarkt waar alle opdrachtgevers en diensten, onder andere Dienst Economie, aanwezig waren. We luisterden naar alle opmerkingen/suggesties van de handelaars en bedrijven en probeerden een antwoord te geven. Op vraag van gebiedscoördinatoren werden in het kader van wijkdebatten ook socio-economische vragen onderzocht en beantwoord voor de wijken Brugse Poort, Sluizeken-Tolhuis-Ham, Bloemekenswijk en Zwijnaardsesteenweg. Infostewards Wij hechten veel belang aan een permanente kwalitatieve vertegenwoordiging op het terrein. Daarom werden 2 infostewards aangeworven om een goede wisselwerking tussen de actoren op het terrein en de medewerkers van Dienst Economie te bewerkstellingen. De infostewards geven informatie over ondersteuningsmaatregelen van de Stad Gent. Ze delen ook brochures, flyers, affiches uit. Als de handelaar vragen heeft, noteren ze deze, koppelen terug naar Dienst Economie en bezorgen de handelaar een antwoord. Ze worden in eerste instantie ingezet in een aantal deelgebieden van Gent waar Stadsvernieuwingsprojecten lopen. Daarnaast zijn ze ook in andere winkelgebieden en bedrijfsconcentraties, en meer specifiek concentraties van bedrijven in woongebied,
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 31
ONDERNEMERS IN GENT
in Gent aanwezig. Verder bestaan de taken van de infostewards uit het meewerken aan de events en de campagnes van de Dienst Economie. Een flankerend beleid gebruiken als hefboom Stadsdistributie Het project Civitas-Elan loopt gedurende een periode van 4 jaar tot september 2012. Ook in 2010 hebben we de maatregel ‘stadsdistributie’ opgevolgd. Het “platform voor een duurzame stadsdistributie” verzorgt en begeleidt de overkoepelende werking rond duurzame stadsdistributie in Gent. Het is enerzijds een klankbord voor de Stad Gent en zal anderzijds op zijn beurt richting geven aan een meer efficiënte en duurzame belevering van de binnenstad van Gent. Stad Gent was pilootstad in dit project. Tijdens de uitwerking van de studie waren overlegmomenten met handelaars, vervoerders en betrokkenen. Via een enquête bij meer dan 260 handelaars kwamen we tot een bevoorradingsprofiel voor de Gentse binnenstad. Het platform bespreekt de verschillende oplossingsrichtingen inzake bevoorradingsproblemen zoals: • Organisatie van laden en lossen in de binnenstad • Nieuwe concepten voor laad- en losplaatsen • Samenwerking tussen verschillende belanghebbenden (komen tot straatmanagement) • Alternatieve vervoersconcepten: distributie over het water, de tram, schone en stille belevering • Bundeling van goederenstromen waar mogelijk Het platform zal zelf geen concrete acties ondernemen op het veld. Het treedt op als klankbord en stuurt geplande acties vanuit de stad of de handelaars aan. De stad kan op haar beurt samen met handelaars en vervoerders, via werkgroepen, acties op touw zetten om in bepaalde straten of buurten te werken aan een meer efficiënte belevering.
3.2. Er is een divers aanbod aan ambulante handel, goed georganiseerd en aantrekkelijke markten en foren. Ambulante handel Onder ambulante handel verstaan we standplaatsen voor verkoop, los van de wekelijkse markt. Traditionele voorbeelden zijn de verkoop van gebraden kippen of bloemenstalletjes. Dienst Markten en Foren zorgt voor de toewijzing van de standplaatsen. Er werden 64 dossiers volledig afgerond voor inname op het openbaar domein buiten de openbare markten. Er waren 5 vergunningen voor roomijsstanden en 19 vergunningen voor frituren. Markten In 2010 organiseerden we 4 jaarmarkten en 14 wekelijkse markten (bloemenmarkt, prondelmarkt, ambachtenmarkt, tweedehands boekenmarkt, voedingsmarkt, …). We verzorgden de volledige administratie van aanvraag tot toewijzing voor 22 avond- en feestmarkten, 149 rommelmarkten. De marktcontroleurs bewaken de correcte naleving van de geldende regelgeving, richtlij-
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 32
ONDERNEMERS IN GENT
nen en procedures. Op de wekelijkse markten en jaarmarkten zorgen zij voor de toewijzing van de dagplaatsen bij de aanvang van de markt. In de eindejaarsperiode 2010 stond Dienst Markten en Foren zoals elk jaar in voor de organisatie van de kerstmarkt. In samenwerking met Dienst Economie worden de standhouders geselecteerd. Tijdens de openingsuren werd de permanentie verzekerd door een marktcontroleur. Om te streven naar energiezuinige sfeerlichting werden 910 nieuwe LED-lampen aangekocht. De locatie van de ijspiste veranderde in 2010 van het Emilie Braunplein/Gouden Leeuwplein naar het Sint-Pietersplein omwille van openbare werken aan het plein. Naast de ijspiste kwam er een beperkte winterfoor, een thematisch winterdorp en een theater/evenement ‘dome’. Deze 4 deelfacetten vormden het evenement ‘Winterdroom’. Dienst Markten en Foren fungeerde als aanspreekpunt voor de organisator (Uitbureau Gent vzw) en zorgde voor de organisatorische begeleiding. In 2010 werden 2 campagnes gevoerd om de Gentse markten te promoten. Enerzijds werden, in uitvoering van de campagne in samenwerking met Gent Verwent, 17.000 herbruikbare draagtassen verdeeld via de marktkramers. Deze verdeling gebeurde vooral op avondmarkten, op extra markten tijdens de Gentse Feesten en op de jaarlijkse kerstmarkt. Anderzijds werd de campagne ‘Gent: Sterk in Markten’ uitgebreid door affichage op de zijflanken van bussen en trams van ‘De Lijn’. Foren Onder foren worden alle foorattracties op het openbaar domein begrepen. We richten elk jaar 35 kermissen in op het grondgebied Gent. De Halfvastenfoor (105 attracties) en de foor op de Vrijdagmarkt tijdens de Gentse Feesten (26 attracties) zijn de twee meest arbeidsintensieve jaarlijkse foren. In 2010 werd, in samenspraak met een vertegenwoordiging van de foorreizigers, een campagne uitgewerkt ter promotie van de Halfvastenfoor. Er was een uitgebreide affichage, aankondiging via elektronische dragers als lichtkranten, reclame op de bussen van ‘de Lijn’, AVS-kabelkrant en een ruilovereenkomst met Radio 2. Voor deze campagne werden in samenwerking met het Parkeerbedrijf broodzakken bedrukt en verdeeld bij de Gentse bakkers. Er werden ook ballonnen uitgedeeld op de wekelijkse markten. Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 33
ONDERNEMERS IN GENT
4.
Acquisitie en promotie
4.1.
We ontwikkelen een gericht acquisitiebeleid en zijn het aanspreekpunt voor investeerders in economisch vastgoed. We voeren een gericht communicatie- en promotiebeleid
Kenniseconomie en innovatie Van kennis naar nieuwe economie. Dat is waar Gent wil in uitblinken. De stad Gent beschikt over een enorm snelgroeiend potentieel aan onderzoeksfaciliteiten die kunnen leiden tot nieuwe toepassingen en technologieën. In het najaar 2010 werd een preview georganiseerd voor de tentoonstelling ‘De Bedenkers’. Deze tentoonstelling bouwde verder op het VRT tv-programma ‘De Bedenkers’ waarbij de gewone burger kon deelnemen aan een ‘ideeënwedstrijd’. De geselecteerden werden tijdens het programma verder begeleid om hun idee te kunnen uitwerken en eventueel te commercialiseren. Omdat er blijvende interesse was nadat het programma was afgelopen, ontstond bij Flanders DC het idee om een educatieve tentoonstelling op te zetten met dezelfde finaliteit: gewone burgers ondersteunen bij het traject van ‘idee’ tot ‘product’. De tentoonstelling vond plaats in de Bank van de Arbeid en lokte ongeveer 600 bezoekers. Promotie kennisstad We werken aan een publicatie voor de promotie van de Gentse kennisregio. De publicatie zal verschijnen in 3 talen: Nederlands, Frans en Engels en zal afgerond zijn in maart 2011. De Engelse versie wordt gedrukt op 2.000 exemplaren en de Nederlandse versie op 750 exemplaren. De Franse versie is enkel online beschikbaar. Onderzoek van wereldklasse Gent telt 13 onderzoekscentra van wereldklasse. De centra doen onderzoek naar toepassingen voor uiteenlopende domeinen zoals de life sciences of biobrandstoffen. Andere bedrijven ontwikkelen nieuwe materialen die gebruikt worden in uiteenlopende toepassingen als ruimtevaart, elektronica of medische apparatuur. Er werd in samenwerking met het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), en naar aanleiding van de Dag van de Biotechnologie, een ‘Markt van de Biotechnologie’ georganiseerd. Deze markt vond 2 keer plaats. Een 1e keer op zaterdag 19 juni op de Kouter in Gent en een 2e maal op zaterdag 26 juni op het Technologiepark in Zwijnaarde tijdens de ‘Dag van Biotechnologie’. Tijdens deze markt werden allerlei dagelijkse toepassingen getoond die een link hebben met biotechnologie. Er was een bakkerskraam met brood, een wasserette met waspoeders met enzymen, een zuivelkraam met kaas en eieren, …. Op die manier bereikten we meer dan 3.000 geïnteresseerden.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 34
ONDERNEMERS IN GENT
Vastgoedbeurzen MIPIM-beurs Van 16 tot en met 19 maart 2010 participeerde de Stad Gent aan de vastgoedbeurs MIPIM in Frankrijk. De beurs is één van de grootste vastgoedbeurzen ter wereld en gaat gepaard met een vierdaagse conferentie. Deze vastgoedbeurs is uniek in haar soort, van bijzonder hoog niveau en promotioneel voor onze stad van groot belang.
© Stad Gent
Flanders Ghent Development Group vzw organiseert de beursdeelname voor de lokale overheden en private instellingen uit de Gentse regio. De Stad Gent is via de vzw aanwezig met een beursstand ‘City of Ghent’. Op deze stand worden de Gentse publieke en private projecten voorgesteld. Traditiegetrouw organiseert Dienst Economie samen met de vzw tijdens MIPIM een seminarie waarop de belangrijkste, in de toekomst geplande, ruimtelijkeconomische projecten van de Stad Gent worden gepresenteerd. Tijdens MIPIM 2010 werd samengewerkt met de Stad Luik. In ‘Cities on the Move’ werden de voornaamste projecten van beide steden gepresenteerd. De nadruk lag op de investeringen en realisaties met het oog op kennisontwikkeling en op de ontwikkelingen rond de stationsomgeving van beide steden. Het initiatief liet toe om vanuit de eerste hand de meest recente stand van zaken in verband met de belangrijkste ruimtelijk-economische dossiers te vernemen en hierover direct contact te hebben met het stadsbestuur. Op het evenement waren 150 geïnteresseerden aanwezig. Tijdens MIPIM 2010 werd een seminarie georganiseerd rond duurzaamheid in vastgoedprojecten. Dit seminarie werd georganiseerd door een aantal private partners van vzw Flanders Ghent Development Group en met medewerking van het Stadsbestuur. De presentatie vond plaats in een lokaal vlakbij de beursstand en kon rekenen op 70 aanwezigen. MAPIC In 2010 was de Stad Gent terug aanwezig op de stand van de Belgische steden tijdens de Mapic retail beurs om Gent te promoten als vestigingsplaats voor handel en horeca. De beurs vond plaats van 17 tot en met 19 november in Cannes, Frankrijk. Dienst Economie gaf een presentatie op het forum ‘Spotlight on cities’ over het project ‘The Loop’. Gerichte communicatie en promotie Gent Verwent Op de website van Gent Verwent zijn niet enkel een overzicht van alle deelnemende Gent Verwent zaken maar ook een plannetje van de zaken te vinden. De website www.gentverwent.be werd in 2010 door 247.779 mensen bezocht. Een Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 35
ONDERNEMERS IN GENT
stijging van 32.814 ten opzichte van het jaar 2009. Via de website werden 8 digitale nieuwsbrieven verstuurd naar 35.000 abonnees. Er werden 38 nieuwsberichten op de site geplaatst. Naast de website is er ook de Gent Verwent cheques. De cadeaucheques kunnen in de deelnemende handelszaken ingeruild worden. In 2010 werden 1401 cheques van 5 euro en 918 van 10 euro verkocht. Gent: Winkelstad Om Gent als ‘Winkelstad’ in de kijker te plaatsen voerden we via verschillende kanalen promotie: • Floraliën Tijdens de Floraliën in Flanders Expo werden op 2 locaties in het beursgebouw folders en bonnen uitgedeeld om de bezoekers aan te zetten om ook een bezoek te brengen aan de Gentse binnenstad. De bon kon in de Gentse binnenstad omgeruild worden voor een gratis Azalea. We zorgden ervoor dat 700 winkels versierd waren. Door op verschillende plaatsen fleurige bloemenperkjes aan te leggen ontstond een bloemenparcours. Op dit parcours werden 26 letters verstopt waarmee men een slogan kon vormen. De winnaars maakten kans op een aantal leuke prijzen. De hoofdprijs was een boottochtje op het unieke Gentse schip de Gentse Barge. • Avondshoppen Voor de 1e keer organiseerden we een grootschalige avondshopping. De bezoekers konden in 411 handelszaken in 56 straten winkelen die avond. Om een feestelijk tintje te geven werkten we met Gent Festival van Vlaanderen. Professionele muzikanten speelden klassieke muziek, jazzy tunes en andere genres in de deelnemende handelszaken en in straten en pleinen. Aan handelaren die eigen acties organiseerden verleenden we logistieke medewerking. • Modesite Belmodo TV Belmodo realiseerde 3 videoreportages waarin telkens een ander Gents shoppinggebied in de kijker werd geplaatst. Er werd een reportage gemaakt over Het Zuid, omgeving Vrijdagmarkt en omgeving Veldstraat. De reportages werden op de sites van Belmodo en Gent Verwent geplaatst, meegestuurd in de digitale nieuwsbrieven van Belmodo en Gent Verwent en werden op de facebookpagina van Belmodo geplaatst. Uit de 3 reportages werd een compilatiespot van 15 seconden gedistilleerd voor gebruik in bioscoopcomplexen. • Bioscoopcampagne In samenwerking met Screenvision, die 469 schermen commercialiseert (92% van de bioscoopbezoekers in België), realiseerden we 2 campagnes van 14 dagen met een 15 seconden-spot rond shoppen in Gent. De campagne eind september begin oktober sloot met de aankondiging van de 1e shoppingavond af. De 2e campagne, in december, kondigde de winkelzondagen aan. • Busactie De Lijn Op de achterflanken van 70 bussen werden de data van de soldenperiode en de winkelzondagen gepromoot. • De horecagids We werkten samen met Uitgeverij Focus nv, uitgever van horecagids voor de editie Gent. Alle Gentse horecazaken werden opgenomen in de gids met een oplage van 80.000 exemplaren. De gidsen worden verspreid via de
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 36
ONDERNEMERS IN GENT
horecazaken en hotels. In ruil voor de bedeling van de gids verkregen we 4 pagina’s redactionele informatie over shoppen en uitgaan in Gent. • Opening vernieuwde Korenmarkt In het kader van de heropening van de Korenmarkt stelden we een Gent Verwent-stand op. Op vertoon van een kassaticket met een minimumwaarde van 10 euro besteed in een winkel of horecazaak uit Gent ontving men een herbruikbare shoppingtas van Gent Verwent. De tassen waren gevuld met waardebonnen uit handels- en horecazaken uit het Kobra-gebied. In 1.000 tassen zat bovendien nog een extra waardebon geschonken door de Stad Gent. Eindejaarscampagne ‘Warmste Winter’ Verschillende diensten en departementen beslisten een overkoepelende eindejaarscampagne te voeren voor alle activiteiten die in Gent werden georganiseerd. De campagne kreeg de slogan ’Warmste Winter’ mee. Alle activiteiten, evenementen, acties, tentoonstellingen, … werden voor het eerst samen opgenomen op een overzichtelijk eindejaarsplan. De Dienst Economie werkte het onderdeel winkelen met winkelzondagen, de animatie in de winkelstraten, de Gent Verwent cheques en de data voor de soldenperiode uit. De Dienst Markten en Foren zorgde voor alle input rond de kerstmarkt en Winterdroom. Voor de handelaren en horeca-uitbaters liet de Dienst Economie raambanners maken waarop de winkelzondagen werden aangeduid. Traditiegetrouw kon men in Gent de ijspiste en de kerstmarkt op een boogscheut van elkaar vinden. In 2010 werd de ijspiste voor het eerst opgesteld op het Sint-Pietersplein en niet in de nabijheid van de kerstmarkt. Bovendien belemmerden de Kobra-werken op het Emile Braunplein de normale loopstromen. Om bezoekers te helpen zetten we op verschillende cruciale locaties wegwijzers naar de evenementenpleinen en voornaamste winkelstraten. Hierdoor ontstond een parcours waar tijdens de winkelzaterdagen en -zondagen van december muziekensembles en fanfares speelden. Parels van Zwijnen Op 4 maart 2010 organiseerde Kiwanis een benefietveiling ten voordele van 5 Gentse Scholen voor mindervalide kinderen. Op deze veiling werden 35 kunststoffen varkens geveild. De kunststof varkens werden beschilderd door zes Gentse en Europese kunstenaars en door schoolkinderen. Ze werden in samenwerking met Kiwanis in de Gentse binnenstad geplaatst. Bezoekers konden de kunstwerken bewonderen in de etalages van handelszaken in de Langemunt, Brabantdam, Henegouwenstraat, Vlaanderenstraat, Kortedagsteeg, Koestraat en het Shopping Center Zuid. Horeca Awards Voor het 3e jaar op rij viel Stad Gent in de prijzen op de Horeca Awards. Na 2 keer de Horeca Award voor ‘meest horecavriendelijke stad’ ontvingen we dit jaar de persprijs. Voor ons permanent overlegplatform, goed gedocumenteerde brochures, vereenvoudigde administratie, juridische bijstandvoor horecazaken, … werden we gelauwerd door ‘Horeca Magazine’.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 37
ONDERNEMERS IN GENT
5.
© VIB
Kennis en innovatie
5.1. Wij ondersteunen kennis en innovatie bij economische actoren en kennisinstellingen. Proeftuin voor Innovatie Innovatie is binnen bedrijven en onderzoekslaboratoria een dagelijkse bezigheid. Het is belangrijk dat de nieuwe innovaties niet verborgen blijven achter de gevels van de labo’s en bedrijven. De Gentenaar moet weten welke nieuwste snufjes er ontwikkeld zijn. De stad moet een proeftuin voor innovatie worden door innovatie uit het laboratorium te halen en zichtbaar te maken in het stadsbeeld. In 2010 was het thema van de Proeftuin ‘Biotechnologie’. In samenwerking met het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) werd een markt van de biotechnologie georganiseerd. Gentse OnderwijsOscar voor Innovatie In 2010 werd de 1e Gentse OnderwijsOscars voor Innovatie (GOOVI) uitgereikt. Er werden 3 deelprijzen en 1 hoofdprijs uitgereikt. Er waren 7 deelnemende projecten. Gent BC-Big in Creativity Gent BC werd in 2008 opgericht door de Stad Gent, de UGent en de POM Oost-Vlaanderen. Doelstelling is om academisch en technologisch ondernemerschap te stimuleren en de Gentse kennisregio op de kaart te zetten. In 2010 waren de volgende bedrijven en instellingen lid van Gent BC: Ernst&Young, Hogeschool Gent, OCAS, UZGent, Artevelde Hogeschool, Deloitte, IBBT, imec, IIC, ING, Sint-Lieven Hogeschool, Outerthought, Haven van Gent en VIB. Gent BC organiseerde of ondersteunde gemiddeld 3 events per maand. Op die manier bereikte men meer dan 5.000 individuen. Via deze events tracht men de academische wereld en de bedrijfswereld dichter bij elkaar te brengen om op die manier de valorisatie van de aanwezige kennis te faciliteren. Gent BC wil ook Gent als kennisregio op de internationale kaart zetten. In 2010 werden via Gent BC 2 internationale congressen in Gent georganiseerd.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 38
ONDERNEMERS IN GENT
Bio-energie Ghent Bio-Energy Valley (GBEV) De Stad Gent is samen met het Havenbedrijf, de Universiteit Gent, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij en enkele bedrijven partner in GBEV. Dit samenwerkingsverband is actief rond de productie, verdeling, opslag en gebruik van biobrandstoffen. Ghent Bio-Energy Valley heeft 3 operationele doestellingen die bijdragen tot de ontwikkeling van duurzame bio-energie activiteiten: stimuleren van technologisch onderzoek, economische ontwikkeling van de bio-energie en sensibiliseren van het publiek. Dienst Economie probeert een rol te spelen bij het project Captive Fleet waarbij men de omschakeling bestudeert bij het wagenpark van de Stad Gent van traditionele diesel naar een mengeling van 70% traditionele diesel en 30% biodiesel.
© VIB
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 39
DE ARBEIDSMARKT
We ontwikkelen en ondersteunen initiatieven ter bevordering van de studie- en beroepskeuze om de kloof tussen onderwijs en de arbeidsmarkt te verkleinen. In samenwerking met onderwijs realiseren we een voltijds engagement voor 67% van de deeltijds lerende. Voor niet gekwalificeerde schoolverlaters ontwikkelen, realiseren of volgen we verschillende projecten op.
We realiseren het masterplan Sociale Economie
We zorgen voor stage- en werkervaringsplaatsen voor langdurig werkzoekenden. Voor werkzoekenden die niet klaar zijn voor de reguliere arbeidsmarkt ontwikkelen we een extra aanbod aan opleidingen en intensieve begeleiding.
We werken proactief samen met partners om projecten te ontwikkelen die de werkloosheid moeten vermijden door een betere aansluiting te bewerkstelligen tussen onderwijs en de arbeidsmarkt.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 40
DE ARBEIDSMARKT
1.
De kloof tussen onderwijs en de arbeidsmarkt
1.1. We verbeteren studie- en beroepskeuze (technische beroepen) en verkleinen de kloof tussen onderwijs en de arbeidsmarkt. Positieve studie- en beroepskeuze: kiezen voor beroepen en techniek Beroepenhuis vzw Het Beroepenhuis vzw is ontstaan als project van het partnerschap Gent, stad in werking (Gsiw) en wordt inhoudelijk en financieel mee ondersteund door de Stad Gent (naast een belangrijke bijdrage van de betrokken beroepensectoren, onderwijs Vlaanderen en Provincie Oost-Vlaanderen). 20% van de bezoekers zijn Gentse scholieren van 11 tot 14 jaar. Zij ontdekken in het Beroepenhuis een waaier van vooral technische en uitvoerende beroepen en informatie over studierichtingen. Zo worden de tieners, leerkrachten en ouders geholpen bij het maken van een bewuste en positieve studie- of beroepskeuze. Het Beroepenhuis vzw organiseerde in 2010 ook: Activiteit Doelgroep: Aantal bezoekers 8 ‘open zondagen’ Individuele gezinnen 780 Jaarlijkse materialen beurs Leerkrachten 113 met 20 standhouders 2 ‘DOEDAGEN’ i.s.m. VDAB 6e leerjaar basisonderwijs 1046 16 bedrijfsbezoeken 6e leerjaar basisonderwijs 299 aan 9 bedrijven Tijdens het schooljaar 2009-2010 was er in het Beroepenhuis een interactieve tentoonstelling waar leerlingen met concreet materiaal aan de slag kunnen. Ze maken op een speelse manier kennis met beroepen uit verschillende sectoren zoals metaal en technologie (bedienden, transport en logistiek), chemie en kunststoffen, horeca, voedingsindustrie, bouwsector, social profit en grafische industrie. Er werden 6.745 leerlingen bereikt, een stijging van 4,36% ten opzichte van het vorige schooljaar. Het Beroepenhuis neemt jaarlijks ook deel aan diverse beurzen en studiedagen: TOP-dag (Technopolis), de Kieswijs-beurs (ICC Gent), Impulsdag Techniek (Torhout), Studiedag Provincie Vlaams Brabant, TechnoLogica (Gent) e.a. TechnoLogica Technologica is een initiatief van het partnerschap Gent, stad in werking (Gsiw) en het Regionaal Technologisch Centrum Oost-Vlaanderen (RTC) en wordt georganiseerd door RTC, de Provincie Oost-Vlaanderen, TOFAM Oost-Vlaanderen en de Stad Gent. De beurs wil het technisch- en beroepssecundair onderwijs op een positieve manier onder de aandacht te brengen en de uitdagingen van technologie in de kijker te plaatsen. Eindejaarsstudenten uit de studiegebieden Mechanica - Elektriciteit, Auto, Koeling & Warmtestellen stellen hun geïntegreerde proef (GiP) of eindwerk voor aan het publiek. Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 41
DE ARBEIDSMARKT
1.2. In samenwerking met onderwijs realiseren we voor 67 % van de deeltijds lerende een voltijds engagement. Een voltijds engagement voor leerlingen in het Deeltijds Onderwijs Het deeltijds onderwijs bestaat uit een deel leren en een deel werkervaring. In de praktijk stellen we vast dat het deel werkervaring niet altijd wordt ingevuld. Daarom ondersteunen we het deeltijds onderwijs om, in het kader van de ‘voltijdse invulling’, het deel werkervaring te concretiseren tot minstens het Vlaamse gemiddelde van 67%. Deeltijds@work De doelstelling van deeltijds@work is het versterken van de (professionele) keten van voorzieningen rond (kandidaat-) deelnemers. In het versterken van deze keten nemen we een regiefunctie op. De doelgroep zijn de jongeren binnen de verschillende deeltijdse leersystemen in de Stad Gent. In 2010 zette het project deeltijds@work (D@W) in op volgende acties: • Cijfermatige opvolging en monitoring van de cijfergegevens in het kader van voltijds engagement • Analyse van de ‘blinde vlekken’ met betrekking tot reguliere tewerkstelling • Rapportage en evaluatie van project D@W • Projectaanvraag voor verlenging D@W voor periode 2011-2014: verkennend onderzoek, inventarisatie van prioriteiten en behoeftenonderzoek bij stakeholders • Ondersteuning van het ‘Platform Alternerend leren Gent Rondom Gent’ (PAL GRG) en begeleiding van de vijf werkgroepen: Leren en Werken, Brugprojecten, Voortrajecten, Persoonlijke Ontwikkelingstrajecten en Spijbelen. Platform Alternerend leren (PAL) Het Platform Alternerend Leren (PAL) werd in 2006 gecreëerd, in samenwerking met de vzw ‘Gent, stad in werking’ – Projecten, voor de verschillende partners uit het deeltijds onderwijs. De ultieme doelstelling was het bevorderen van de werkervaringen van deeltijds studerende jongeren met als resultaat een duurzame tewerkstelling op de reguliere arbeidsmarkt. Samen werkten we aan de uitbouw van gemeenschappelijke netoverschrijdende werkervaringsprojecten. De leer- en werkbehoeftes van de jongeren vormden het uitgangspunt van alle acties. Werkervaringsproject:
Aantal leerlingen
Uitbreiding project The Make-Over Deeltijds lerende jongeren renoveren en frissen samen met hun leerkracht de gevels van handelaars op tijdens hun opleiding (schilder-decoratie, onderhoudswerker gebouwen). In totaal werden in 2010 een 4-tal panden volledig gerenoveerd.
45
Jobclub In de 1e helft van 2010 (januari-juni) is slechts in beperkte mate gebruik gemaakt van Jobclub, een sollicitatietraining voor werkzoekenden. In het 2e deel
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 42
DE ARBEIDSMARKT
van 2010 - begin schooljaar – hebben enkele leerlingen gebruik gemaakt van dit aanbod. Motivatieprojecten Arbeidsbereide jongeren, aan wie tijdelijk geen brugproject of effectieve werkplek ter beschikking kan worden gesteld, kunnen een flexibel aanbod krijgen, dat hen motiveert om het alternerende leren niet voortijdig op te geven. Zo proberen we het spijbelgedrag en demotivatie tegen te gaan. Er zijn 2 projecten opgezet: ‘Werken voor Dieren’ in samenwerking met het Dierenasiel in het Citadelpark en ‘Diensten aan Dienstencentra’ in samenwerking met de Lokale Dienstencentra van het OCMW Gent. Uitbouw Jongerenatelier In het atelier werken jongeren samen aan technische opdrachten zoals gevelrenovatie en kluswerk voor non-profitorganisaties.
12
20
Wood 2 Opbouwen van expertise in steenkap en scheepstimmerij/houtbewerking. Een samenwerking met vzw GOCA (voormalig vzw LOODS 13 vzw). Re-Build 10 Een samenwerking met vzw Labeur, dat expertiseopbouw in schilderen pleisterwerken en gevelrenovatie van stedelijke overheidsgebouwen aanbiedt. Cook Een samenwerking met de Centrale, Intercultureel Centrum, dat een werkploeg van brugjongeren voorziet in concertcatering voor de artiesten en entourage. Samen met de begeleider zorgen ze voor de samenstelling en bereiding van de gerechten, de bediening en de organisatie van de keuken.
4
Brugprojecten Brugprojecten zijn werkervaringsprojecten voor jongeren voor wie een plaats op de reguliere arbeidsmarkt te hoog gegrepen is. We organiseren brugprojecten en begeleiden jongeren tot 25 jaar. In de projecten wordt er gewerkt aan attitudes. Er is plaats voor 30 jongeren uit de 3 onderwijsnetten en kunnen terecht in 40 verschillende functies. In 2010 hebben we onderstaande ondernomen: • De organisatie van de brugprojecten in samenwerking met de centra voor deeltijds beroepssecundair onderwijs (CDO)
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 43
DE ARBEIDSMARKT
• Nieuwe werkplaatsen voor brugjongeren zoeken op basis van vragen van de CDO • Deelname aan de werkgroep brugprojecten onder leiding van de PAL coördinator • Met de partnerorganisaties werd de verdeling van het urencontingent afgestemd voor regio Gent Rondom Gent en een protocol opgemaakt • Administratieve opvolging van brugdossier op niveau van lokaal en Vlaams bestuur: financiële opvolging, projectrapportage en evaluatie.
1.3. Er is een groter aanbod voor niet gekwalificeerde schoolverlaters Multidisciplinaire ondersteuning van laaggeschoolde jongeren zonder werk Jongerenwerkplan Om de structurele jeugdwerkloosheid terug te dringen werden preventieve en curatieve acties ondernomen. De prioriteiten zijn het terugdringen van de ongekwalificeerde uitstroom uit het onderwijs, de uitbouw van een adviespunt, laagdrempelige informatie voor jongeren en de samenhang tussen werk-welzijn-jongerenbegeleiding bevorderen. Instant A – Start2work Instant A was een sociaal uitzendbureau dat (vooral) met laaggekwalificeerde jongeren werkte. De jongeren konden er terecht voor werk (kortlopende opdrachten) en begeleiding. Het bureau zette haar activiteiten stop op 30 juni 2010 omwille van wegvallen van subsidies van de Vlaamse overheid. Met het project ‘Start2Work’ (S2W) werden laaggekwalificeerde schoolverlaters begeleid naar werk. Dit project werd gefinancierd met middelen uit het Stedenfonds. Met de stopzetting van Instant A viel het kader weg voor S2W vanaf de 2e helft van het jaar. In 2010 werden in totaal 34 jongeren (17 van allochtone herkomst) bereikt waarvan 29 in 1e jaarhelft. 30 van de 34 jongeren hebben effectief gewerkt, met een totaal van 1.417 werkdagen. Deze jongeren werkten allen minstens 5 dagen. Er is een gemiddelde van 47 werkdagen per jongere. Er was sprake van 15 jongeren die doorstroomden naar een werktraject (13) of een leertraject (2). 12 jongeren hebben bedrijfsbezoeken afgelegd in diverse sectoren. Bedrijven organiseerden deze naar aanleiding van openstaande vacatures of de nood aan een wervingsreserve. De meeste werkervaring in het kader van het S2W - project werd opgedaan via interim-arbeid in het normaal economisch circuit (NEC). Deze interim-tewerkstelling werd door de begeleiding ook aangewend om met de jongeren in dialoog te gaan over hun loopbaanperspectief en jobdoelwit.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 44
DE ARBEIDSMARKT
2.
Masterplan Sociale Economie
2.1. Wij realiseren het masterplan sociale economie 1000 nieuwe jobs in de Sociale economie : SEG 2012 Het ‘Masterplan Sociale Economie Gent 2012 (SEG 2012)’ bevat: • het creëren van 1000 nieuwe jobs in de sociale economie tegen 2012 als kwantitatieve doelstelling • het ontwikkelen van een sociale economie die competenties ontdekt en aanscherpt en zo maximale ontplooiingskansen geeft als kwalitatieve doelstelling Op deze wijze draagt de sociale economie bij tot de versterking van de werkgelegenheid en de economische ontwikkeling van de Stad Gent. Bijkomende banen voor specifieke kansengroepen bij Gentse Dienstenchequebedrijven (DC) In de werkgroep dienstenchequebedrijven werden nieuwe voorstellen uitgewerkt ter ondersteuning van een duurzaam personeelsbeleid en van het imago in de sector. Dit resulteerde in het ‘Actieplan Sector Dienstencheques’. Een 1e actie, een infosessie voor arbeidsbemiddelaars, werd georganiseerd. Het doel was de jobvereisten en arbeidsvoorwaarden van een job als poetshulp te verduidelijken aan de hand van een nieuw ontwikkeld verwijzingsinstrument. Dit verwijzingsinstrument bevat onder meer informatie over taal- en mobiliteitsvereisten, tewerkstellingsgegevens en het opleidings- en onthaalbeleid van een dienstenchequeonderneming. Dit instrument zal voor alle arbeidsbemiddelaars in de Gentse regio doorlopend consulteerbaar zijn, op www.gsiw. be, en geactualiseerd worden. Incubatie van nieuwe sociale economie initiatieven In opdracht van de Stad Gent startte De Punt een incubatiecel op die als opdracht heeft nieuwe bedrijven op te richten in de sociale economie. In 2010 werd Osmobright door De Punt opgericht. Dit bedrijf specialiseerde zich in het reinigen van zonnepanelen, glas en gevels. Business Case Sociale Resto’s Business Case Sociale Resto’s wil, via de creatie van een netwerk van sociale restaurants: • de maatschappelijke rol en aanwezigheid van de sociale restaurants versterken • de rendabiliteit en interne werking optimaliseren • duurzame tewerkstelling verzekeren
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 45
DE ARBEIDSMARKT
In 2010 werd het softwareprogramma ‘Business Case’ ontwikkeld met een checklist voor het starten van een nieuw sociaal restaurant. Er werden 2 registratiemodules ontwikkeld: • een eenvormige cliëntregistratie module om het bereik van de verschillende kansengroepen in kaart te brengen • een financiële opvolgingsmodule (met kassa en kasboeksysteem) Er werd een samenwerking opgestart tussen de sociale restaurants, het Centrum voor Volwassenen Onderwijs (CvO) Gent en Horeca Vlaanderen om cursussen te organiseren en educatieve pakketten ter beschikking te stellen. Cluster Sociale Economie: UCO site Door de sluiting van het bedrijf UCO Sportwear Gent in 2008 kreeg de Stad Gent de opportuniteit om de UCO site in functie van reconversie aan te kopen. In 2010 kocht de Stad Gent de site aan, via het AG Stadsontwikkelingsbedrijf (AG SOB). Bij de opmaak van het Masterplan ‘Sociale Economie Gent 2012’ bleek dat een aantal maatwerkbedrijven, beschutte en sociale werkplaatsen, kampen met een ruimteproblematiek waardoor hun verdere duurzame ontwikkeling belemmerd werd. Na bevraging blijkt de site veel interesse op te wekken bij de maatwerkbedrijven. De geïnteresseerde bedrijven zijn de sociale werkplaatsen Ateljee vzw, De Sleutel vzw, Labeur vzw en Con Brio vzw en de beschutte werkplaats Ryhove. Voor de herbestemming van de UCO site startte de Stad Gent het project ‘Cluster Sociale Economie UCO Gent’ op. Met het begrip ‘clustering’ wordt niet enkel verwezen naar ruimtelijk - economische aspecten, maar ook naar het willen realiseren van (andere) economische, sociale en ecologische doelstellingen in functie van de duurzame ontwikkeling van het bedrijventerrein. Sinds september 2010 is er binnen de Dienst Werk een coördinator cluster sociale economie aan de slag om het project ‘cluster Sociale Economie UCO Gent’ verder uit te werken en te begeleiden. De projectgroep UCO-site diende bij het Vlaams Stadsvernieuwingsfonds een subsidieaanvraag in voor de opmaak van een conceptstudie over de zonering en inrichting van het bedrijventerrein, inclusief de indeling en verbouwing van het gebouwencomplex voor de (toekomstige) gebruikers. De aanvraag werd door de Vlaamse overheid goedgekeurd op 10 december 2010. Ondertussen werd gestart met de opmaak van een EFRO – subsidiedossier (Europees Fonds voor Regionale 0ntwikkeling) om de gemeenschappelijke infrastructuur en bedrijfsvoorzieningen voor de cluster Sociale Economie te realiseren.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 46
DE ARBEIDSMARKT
Er werd een ‘engagementsverklaring’ opgemaakt. Deze engagementsverklaring omvat een aantal belangrijke principes, voorwaarden en engagementen met betrekking tot de vestiging op de UCO-site. De engagementsverklring zal worden voorgelegd ter ondertekening aan de kandidaat-bedrijven. Ontwikkeling van de Lokale Diensteneconomie (LDE) We proberen jobs te creëren om aan een lokale behoefte te beantwoorden. • We ontwikkelen interne plaatsen Lokale Diensteneconomie We organiseerden projecten voor kansengroepen: • onderhouden van het openbaar domein: straatveger (35), het onderhoud parkbanken (2), publiek sanitair (10) of de aanpak van onkruid op begraafplaatsen (4) • aanpakken van overlast: schoolspotters (7) en lijnspotters (17). • huisbewaarder (10) in een appartementsgebouw (conciërge) • in de winkelgebieden worden infostewards (2) ingezet • in kleuterscholen zijn er personen die aan kleuterparticipatie (2) doen • We ontwikkelen en voeren de regie over de lokale diensteneconomie bij externe promotoren De regie spitst zich toe op het actief zoeken naar nieuwe nichemarkten, ontwikkelen van projecten tot de operationele fase, fungeren als informatiepunt, inhoudelijk en financieel ondersteunen en opvolgen van de projecten, bewaken van de ‘kwaliteit’ van de arbeid (opleiding en doorstroommogelijkheden).
Het invoeren van de Diensten van Algemeen Economisch Belang regeling (DAEB) was een nieuw gegeven voor externe projecten/promotoren. Om een dienstverlening te organiseren moeten ze formeel de opdracht krijgen van de overheid. Dienst Werk centraliseerde de vragen van de promotoren en legde deze voor aan de bevoegde schepenen. Op die manier werden de gesprekken tot de eventuele toekenning van de opdracht gefaciliteerd. Voor nieuwe oproepen werden ook de bevoegde schepenen financieel geresponsabiliseerd. Ze werden gevraagd in te staan voor de financiering van de helft van de loonopleg die door de Stad Gent wordt gegeven aan LDE-promotoren, namelijk 6.000 euro. Ook Dienst Werk verstrekt 6.000 euro loonsubsidie voor de verwezenlijking van de doelstelling op vlak van jobcreatie en begeleiding van de werknemer. De regierol van Dienst Werk heeft in 2010 geleid tot het indienen van 2 projectvoorstellen. Vlaanderen keurde de uitbreiding van ‘Max Mobiel’ (fietspunt) en de uitbreiding project ‘Digidots’ (openbare computerruimtes) goed, voor een totaal van 7 VTE.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 47
DE ARBEIDSMARKT
3. Kansengroepen 3.1. Het aantal stage- en werkervaringsplaatsen in Gent is toegenomen. Langdurig werkzoekenden doen gedurende 1 jaar een werkervaring op in projecten. Werkervaringsprojecten worden Leerwerkbedrijf De Dienst Werk en het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum van het OCMW Gent zijn samen erkend als Leerwerkbedrijf, LeerWerk Gent. Samen staan zij in voor de begeleiding van 80 VTE (voltijds equivalent) werknemers bij Stad Gent, 15 VTE werknemers bij OCMW Gent en 40 VTE werknemers bij 14 externe nonprofit organisaties in Gent. Deze werknemers hebben een werkervaringscontract van 1 jaar bij een erkende werkervaringspromotor. Onder begeleiding van een technisch instructeur doen zij op de werkvloer werkervaring op. Vanuit het Leerwerkbedrijf staat de inschakelingscoach gedurende dat jaar in voor de individuele arbeidsbegeleiding, de begeleiding tijdens stages via -terbeschikkingstelling, het vormingsaanbod, de sollicitatietraining en de sollicitatiebegeleiding. Na dat jaar werkervaring wordt de werkzoekende nog 6 maanden intensief ondersteund in zijn zoektocht naar werk, als hij nog niet aan de slag is. Heeft de persoon ondertussen wel werk gevonden dan zorgt de inschakelingscoach voor jobcoaching op de nieuwe werkvloer. De bezettingsgraad bedroeg 80%. De deelnemers gaven een gemiddelde score van 7,9 op 10 wat betreft tevredenheid over het project. Er liepen 4 deelnemers intern stage bij de stad, 18 deelnemers liepen stage in een externe organisatie of bedrijf. 55% van de deelnemers hadden na het einde van hun werkervaring binnen de zes maanden werk. Startbanen De meeste startbaanfuncties kaderen in het bevorderen van de openbare netheid. In Gent zijn er verschillende functies: fietswachter, onderhoudsmedewerker graffitivrij Gent, milieuwerkers, groenarbeiders, wegenwerkers, onderhoudsmannen fietsenstallingen. Het bleek afgelopen jaar iets moeilijker om sommige van deze banen in te vullen, voornamelijk de banen bij de Gezondsheidsdienst (reinigen van de hondentoiletten). De andere startbaanfuncties stonden in het kader van de verkeersveiligheid: de schoolspotters en de verkeersveiligheid begeleiders in de schoolomgeving. Van de 4 personen die uitstroomden volgt er 1 een opleiding na 6 maanden. Individuele begeleiding art.60 §7 bij de Stad Via een samenwerkingsakkoord met het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC) van het OCMW Gent krijgen werknemers, in het kader van art.60 §7 van de OCMW-wetgeving, een job bij de Stad Gent. Ofwel stelt het OTC een kandidaat voor met een duidelijk competentieprofiel om een aangepaste werkervaring te zoeken. Ofwel stelt een stadsdienst een concreet functieprofiel op waarvoor men een beroep wil doen op een deelnemer-art.60 §7. We voorzien een intensieve jobbegeleiding en zorgen voor een matching.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 48
DE ARBEIDSMARKT
In 2010 waren in totaal 8 personen aan het werk in het kader van art.60 §7. Voor 6 hooggeschoolde personen gingen we op zoek naar een geschikte werkplaats. 2 laaggeschoolde personen waren tewerkgesteld in het Wereldrestaurant. Het Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap (PWA) • Beleidsondersteuning Vanuit Dienst Werk werd meegewerkt aan de voorbereiding en opvolging van de verschillende bestuursorganen en het beleid van vzw PWA Gent. Via participatie aan het platform VVSG-PWA (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw) droeg de dienst bij aan netwerking en beleidsbeïnvloeding op hoger niveau. Een stagiair maatschappelijk werk kon op begeleiding rekenen in zijn onderzoek naar de relevantie van PWA en oorzaken van langdurige werkloosheid. Dienst Werk streefde verder naar maximale afstemming van het beleid en de acties tussen de Stad Gent en het PWA. Er werd in dat kader gericht gezocht naar en ingespeeld op nieuwe mogelijkheden voor PWA-werknemers. • Kwantitatief Gemiddeld 240 PWA-werknemers per maand leverden samen ca. 65.000 PWA-uren in 2010. Omgezet naar jobs in VTE komt dit neer op ongeveer 30 VTE en dit voor om en bij de 500 gebruikers. Het aantal PWA-werknemers gaat in licht stijgende lijn, net zoals het totaal aantal gepresteerde uren. 1 PWA-werknemer mag op jaarbasis maximum 630 PWA-uren presteren. 60 % van de werknemers verrichte activiteiten bij particulieren, 40 % bij rechtspersonen. Bij de particulieren vormt tuinonderhoud de hoofdmoot ( 60 % van de PWA-werknemers); de 2e activiteit is poetsen (15 % (deze activiteit is uitdovend)) en daarna komen klussen (12,5%) en opvang. Bij de opvang gaat het zowel over opvang van kinderen als over gezelschap voor senioren (GVS). Voor GVS had het PWA van Gent 12 opgeleide PWA’ers ter beschikking begin 2010. Ongeveer 30 senioren kregen op die manier gezelschap door het PWA, samen goed voor 2.500 PWA-uren. Wat betreft de rechtspersonen, nemen de onderwijsinstellingen de helft van het aantal toegewezen werknemers voor hun rekening. Zij zetten de PWA-werknemers in voor hulp bij de middagmaalbedeling, toezicht op de speelplaats, diverse kleine klusjes of lichte administratieve hulp. Allemaal samen goed voor 107 PWA-werknemers. Ook vzw’s en andere niet-commerciële verenigingen konden rekenen op de inzet van in totaal 70 PWA-werknemers. Zij deden beroep op PWA-werknemers voor logistieke hulp bij activiteiten, licht administratief werk, poetsen, … In 2010 hebben ook meer diensten van de lokale overheid beroep gedaan op PWA-werknemers. Bij 5 verschillende diensten werden in totaal 26 PWA-werknemers ingezet. Zo bijvoorbeeld boden PWA’ers extra hulp tijdens buurtfeesten (Dienst Buurtwerking), stonden PWA-werknemers tijdens de zomerperiode in voor het onderhoud van het sanitair op enkele BBQ-zones (Groendienst) en hielp het PWA bij het klaarzetten van de zalen bij hoorzittingen van de Gebiedsgerichte Werking. Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 49
DE ARBEIDSMARKT
• Kwalitatief Gezelschap voor senioren In het kader van kwaliteitszorg voor gebruikers werd een experiment in verband met monitoring van de kwaliteit van de dienstverlening aan senioren opgezet via periodieke telefonische bevraging. Van de 27 senioren waren er 17 heel lovend over de dienstverlening. Uit de bevragingen kwam heel wat bruikbare informatie naar voor, waaronder bijkomende behoeften en noden. De telefonische bevraging maakte het tegelijk mogelijk om de PWA-werknemers mentaal te ontlasten van hulpvragen waar zij zelf geen antwoord op kunnen of mogen geven. Er werden driemaandelijkse intervisies gehouden. Het aantal deelnemers daalde echter van 14 tot 7. De intervisiegroep werd daarop uitgebreid met PWA-werknemers van Merelbeke waardoor ook een grotere diversiteit aan ervaringen kwam.
Uit evaluatie van het project GVS bleek dat de toekomst van het project GVS afhangt van het vinden van geschikte partners voor samenwerking. Deze partners moeten op tweeërlei vlak perspectief kunnen bieden: enerzijds kunnen instaan voor toeleiding van de gebruikers, anderzijds garant staan voor de financiële leefbaarheid van het project. In de 1e plaats werd de toenadering onderzocht tot het OCMW-project ‘vereenzaming 80+ers’, echter nog zonder de beoogde resultaten.
Vorming Een aantal thema’s sloten nauw aan bij de activiteit GVS. Meer bepaald vanuit de ervaring dat het PWA de mentale belasting bij de GVS-activiteit beter moet kunnen kaderen en ondervangen, werden onderwerpen ingelast als ’Omgaan met verlies en verdriet’ en ‘Een goed gesprek voeren’. Ook ‘Valpreventie’ sloot aan bij het thema GVS. Verder besteedde het PWA speciale aandacht aan de PWA-werknemers die werken met kinderen in scholen. Voor hen werd de vorming ‘binnenschoolse kinderopvang’ en de daaraan gekoppelde terugkomdag ingericht. Praktijklessen gingen onder meer over internet, kringlooptuinen en snoeien van fruitbomen. Er werden 143 deelnemers geteld op de 10 verschillende vormingen en 24 deelnemers bij de 6 praktijklessen. In totaal organiseerde PWA Gent 25 halve dagen opleiding en vorming. PWA Gent stelde hiervoor een budget van 7.500 euro ter beschikking.
Informatica De nieuwe informaticatoepassing voor cliëntbeheer werd in het voorjaar uitgetest en in gebruik genomen. Voordelen van de nieuwe toepassing: online (dus op elke locatie gelijktijdig te raadplegen), grotere betrouwbaarheid van de gegevens, efficiënter gebruik, dus tijdswinst.
Promotie ‘Win-Win maatregel’ In 2010 werd het bestaande Activa-plan uitgebreid, zodat personen die het slachtoffer werden van de crisis opnieuw snel aan de slag zouden kunnen.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 50
DE ARBEIDSMARKT
Dit door werkgevers te overtuigen, door middel van verhoogde werkuitkeringen, bepaalde categorieën van werkzoekenden in dienst te nemen. De PWA’s werden aangezocht de promotie van deze maatregel op te nemen. PWA Gent had een gecoördineerd plan van aanpak dat, omwille van de krappe personeelsbezetting, slechts gedeeltelijk kon gerealiseerd worden.
Personeelsproblematiek Omwille van het aanhoudend structureel personeelstekort (3,5 ipv 9 VTE), belegde PWA Gent zelf een nieuwe regionale samenkomst met de PWA’s uit de regio, met de vraag naar ‘pooling’ van personeel. Na de bijeenkomst bleek echter dat de behoeften van een groot kantoor als Gent niet stroomlijnen met die van kleinere kantoren. Niet alleen de behoeften maar ook de organisatieculturen verschillen sterk van elkaar.
3.2.
We ontwikkelen een extra aanbod aan opleidingen, intensieve begeleiding en andere initiatieven voor die werkzoekende voor wie de reguliere opleiding en trajectbegeleiding niet volstaat om klaar te zijn voor de arbeidsmarkt
Jobkanaal: naar een jobkanaal+ Jobkanaal, een gratis wervingskanaal voor bedrijven en organisaties, is een initiatief van Voka, Unizo en Verso in samenwerking met de Vlaamse overheid en Gent, stad in werking (Gsiw). 2010 was het 8e werkingsjaar voor het project Jobkanaal. Jobkanaal is door de Vlaamse overheid opnieuw goedgekeurd voor de periode 2009-2012. De kwantitatieve doelstelling van 5.000 invullingen per jaar blijft behouden, maar deze zal breder opgevolgd worden. Het Ondernemersplatform Diversiteit werd bovendien geïntegreerd in Jobkanaal. Werkgevers kunnen gratis hun vacatures melden bij Jobkanaal, dat fungeert als centraal aanspreekpunt voor een netwerk van arbeidsbemiddelaars: VDAB, Steunpunt Lokale Netwerken (SLN), Gespecialiseerde trajectbegeleiding (GTB), Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) en tal van andere. Dit netwerk van arbeidsbemiddelaars gaat op haar beurt voor deze functies op zoek naar geschikte kandidaten in de doelgroepen vijftigplussers, allochtonen en personen met een arbeidshandicap. De consulenten van Jobkanaal volgen de vacatures verder op en voorzien de bedrijven van informatie over opleidings-/begeleidingsinitiatieven en tewerkstellingsmaatregelen. In Gent krijgt het project Jobkanaal een extra dimensie doordat voor de Gentse regio een beter omkaderde en onderbouwde dienstverlening verzekerd wordt, namelijk de ‘dieptewerking’. Met het luik ‘dieptewerking’ wordt ernaar gestreefd een kwalitatieve dienstverlening op maat van een bedrijf aan te bieden met het oog op duurzame tewerkstelling van werkzoekenden uit de kansengroepen. Wat de jobconsulent kan doen om de kans op aanwerving maar vooral op duurzame tewerkstelling te vergroten, is heel divers: • werkgevers informeren over tewerkstellingsbevorderende maatregelen (TBM) • administratieve ondersteuning bij TBM • informatie over opleidingsmogelijkheden op de werkvloer
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 51
DE ARBEIDSMARKT
• • • • •
informatie over begeleiding op de werkvloer/jobcoaching informatie over stagemogelijkheden diversiteitsmanagement promotie invoegbedrijven kennis van en samenwerking met de netwerkpartners.
Begin 2010 werd de vacaturewerking van Jobkanaal geïntegreerd in het nieuwe vacaturesysteem ‘Master Vacature’ van VDAB. Dit kadert in de Vlaamse doelstelling van de VDAB om 1 unieke databank te installeren voor VDAB, werkgevers en partners. Jobkanaal is als 1e partner, als piloot, in dit project gestapt. Jobkanaal ging On Tour. Op 25 oktober 2010 was er een rondrit met de bus langs 3 bedrijven in regio Gent, namelijk Bloso, Geers Offset en DSV. Met de bedoeling om de toeleiders/arbeidsbemiddelaars van Jobkanaal de bedrijfswereld beter te leren kennen door een persoonlijke ontmoeting en rondleiding op de werkvloer. De aanwezige functies en openstaande vacatures werden toegelicht zodat nu en in de toekomst een betere matching (naar aantal en kwaliteit) van kandidaten op vacatures kan gebeuren. Werkwijzers: gespecialiseerde begeleiding voor kortgeschoolden, vijftigplussers en werkzoekenden van allochtone afkomst De ESF-tender is een partnerschap dat kadert in de ‘Talentenactivering en duurzame integratie op de arbeidsmarkt’ van het Europees Sociaal Fonds (ESF) met de bedoeling projecten te financieren die zich prioritair richten naar de kansengroepen. In het kader van die ESF-tender biedt de Stad Gent trajectbegeleiding aan in 4 Gentse Werkwinkels. Deze opdracht wordt uitgevoerd in samenwerking met de partner ‘Job & co vzw’. In 2010 werden 220 werkzoekenden uit de 3 kansengroepen (kortgeschoolden, allochtonen en vijftigplussers) toegeleid naar de trajectbegeleiders van de Werkwijzer. Op 31 december 2010 liep dit project af. Op 1 december 2010 startte een nieuw project ‘oriënterende trajectbegeleiding’. Ook bij dit project is er financiering van het ESF. De opdracht wordt opnieuw uitgevoerd in samenwerking met Job & Co vzw. Tijdens een oriënteringsmodule wordt ingegaan op de persoonlijke situatie en verwachtingen van de werkzoekende. Onder begeleiding van een oriënteringsconsulent krijgt de werkzoekende inzicht in de arbeidsmarkt en in zijn of haar jobmogelijkheden. Aan de hand van een actieplan krijgt de werkzoekende vervolgens minimum 6 maanden individuele trajectbegeleiding aangeboden. Voetbal in de Stad: werkgelegenheid en sociale cohesie Voetbal in de stad, een initiatief van K.A.A. Gent, Stad Gent en OCMW Gent, wil een maatschappelijke meerwaarde van de voetbalclub bewerkstelligen. Samen met het brede werkveld van maatschappelijke actoren worden projecten ontwikkeld op vlak van onderwijs en werkgelegenheid, gezondheid en welzijn, maatschappelijke integratie en sociale emancipatie. In 2010 werd de uitvoering van 11 ingediende deelprojecten (Vlaams en federale projectdossiers) begeleid: • Spitse Lezers: leesbevorderingsproject voor kinderen uit kansenwijken (Buffalo Gedichtenwedstrijd en Buffalo Boekcorners) in samenwerking met Bibliotheek Gent en Poëziecentrum • Gentse dak- en thuislozenwerking: sociale activering van thuis- en Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 52
DE ARBEIDSMARKT
daklozen via voetbalwerking in samenwerking met OCMW Gent • Gezond Scoort!: gezondheidspromotie via rolmodel voetbalspelers in samenwerking met vzw LOGIO Gezond + • Welkom aan de Nieuwe Gentenaars: Nieuwe Gentenaars worden uitgenodigd op wedstrijd KAA Gent in samenwerking met Dienst Voorlichting • Stadionbezoeken in het Ottenstadion: laagdrempelig aanbod voor kansengroepen • Supporterscreatie: sociaal-artistiek project voor maatschappelijk kwestbare jongeren rond graffiti in het Ottenstadion, in samenwerking met vzw Lejo en vzw Grafitti Jeugddienst • Vrijwilligerswerking: versterking vrijwilligerswerking KAA Gent • Buffalo’s on Tour: vakantiekamp rond voetbalthema voor kinderen van OCMW-cliënten. In 2010 werden 2 projectdossiers ingediend (federaal en Vlaams voor een totaal bedrag van 47.500 euro aan subsidies). Hiermee zullen een 8-tal nieuwe deelprojecten worden uitgevoerd in de loop van 2011.
Tewerkstellingsprojecten Brug naar werk Samen met KAA Gent heeft het Departement Onderwijs en Opvoeding van de Stad Gent (DOOSG) een brugproject opgestart voor jongeren in het deeltijds onderwijs. De jongeren steken een handje toe bij het onderhoud van het stadion. Het personeel van de club helpt de jongeren bij het uitvoeren van hun taken (voetbalterrein onderhouden, stadion proper houden, technisch onderhoud, …). Dienst Werk en de Centra voor Deeltijds Onderwijs (CDO’s) bieden een sterke begeleiding aan de jongeren en aan de club. Er was 1 brugjongere aan de slag bij de cateringwerking KAA Gent. Buffalo Bustels In het kader van hun rehabilitatieproces krijgen de psychiatrische patiënten binnen dit project de kans om hun arbeidsmogelijkheden te ontdekken en verder te ontwikkelen. De mogelijkheden en beperkingen van patiënten kunnen zo geobserveerd worden binnen een realistisch werkkader. Verder wordt dit kader ook gebruikt om noodzakelijke arbeidsvaardigheden (arbeidsattitude, stressbestendigheid, tempo, volharding) te trainen. Het mogen deel uitmaken van de entourage van de topclub KAA Gent werkt hierbij motivatiebevorderend. De training kan uiteindelijk uitmonden in werk in het reguliere circuit of in een andere zinvolle tijdsbesteding. Het afgelopen jaar namen 17 personen deel aan dit arbeidszorgtraject (gemiddeld 5 per sessie).Buffalo Bustels wint in 2010 de Vlaamse Reintegratie Award. Naar aanleiding van de Vlaamse Reintegration Awards werd een kandidaatsdossier ingediend bij de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid (VVGG) . De VVGG ijvert voor een correcte beeldvorming over geestelijke gezondheid en over mensen met geestelijke gezondheidsproblemen. De jury oordeelde in zijn rapport dat ‘het project niet alleen in hoge mate voldoet aan alle criteria die ze had vooropgesteld, en dus een mooi voorbeeld kan zijn van hoe reïntegratie via arbeid kan verlopen, maar ook ondersteuning biedt aan het werk van de voetbalclub en van het zelfvertrouwen van wie meewerkt. Het project kent, ook door zijn eenvoud, een verdere groei.’ Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 53
DE ARBEIDSMARKT
Latent Talent De Werkgroep Latent Talent ontwikkelt, test en verspreidt vernieuwende initiatieven die talenten en diploma’s van allochtone Gentenaars zichtbaar maken, benutten en ondersteunen. De werkgroep besteedt specifieke aandacht aan inwoners van Maghrebijnse en Turkse afkomst. Ambassadeurs en kortfilm Allochtone vrijwilligers, die aan het werk zijn, brengen het verhaal van hun schoolloopbaan en zoektocht naar werk en vertellen over hoe zij zelf drempels hebben overwonnen. Ze willen werken aan positieve beeldvorming over en op de arbeidsmarkt. De ambassadeurs brengen zelf hun verhaal in klassen, bij verenigingen, bij werkgeversorganisaties, ... Hun getuigenis wordt ondersteund door een kortfilm, op maat van het publiek (allochtone ouders, jongeren, bedrijfsleiders). Het ambassadeursproject vormde 23 nieuwe rolmodellen. Alle rolmodellen samen organiseerden 70 getuigenissen en bereikten daarmee 1.426 mensen: jongeren, leerkrachten, ouders, werkgevers. Toeleidersplatform: social profit Het social profit project beoogt een hogere instroom van allochtonen en in het bijzonder van Turken en Maghrebijnen in de Gentse opleidingen social profit in de aanloop naar een tewerkstelling in de social profit. Het project engageerde 17 allochtone rolmodellen uit de sector (verpleegkundige, polyvalent verzorgende, …). Zij getuigden op 16 bijeenkomsten en bereikten 293 allochtonen, voornamelijk werkzoekenden. Eminenta Een proefproject in samenwerking met VDAB en Randstad Diversity vormde en coachte 29 hooggeschoolde allochtonen en begeleidde hen naar werk. Een Europees subsidiedossier werd ingediend, opdat in Gent een ondersteuningspunt voor hooggeschoolde allochtonen kan worden opgericht. Samen met Artevelde Hogeschool werd gestart met de ontwikkeling van een netwerkmodule voor hooggeschoolde allochtonen in het kader van een Vlaams diversiteitproject. Train the trainer Train the Trainer is een opleidingpakket, inclusief videomateriaal en vormingsscenario’s, voor begeleiders. Dit pakket is geïnspireerd op onze jarenlange ervaring met de begeleiding van werknemers uit de kansengroepen bij bedrijven en binnen de eigen werkervaringsprojecten. 2 proefsessies vonden binnen de stad Gent plaats en 1 proefsessie bij Ivago en 1 bij ABC. Het vormingspakket en promomateriaal werd afgewerkt en bij evaluaties bij (test-)bedrijven en stedelijke diensten werd dit positief bevonden.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 54
DE ARBEIDSMARKT
4.
Samenwerking met partners
4.1. De werking van de strategische partnerschappen is kwalitatief en de communicatie extern en intern is effectief en kwaliteitsvol. Overlegplatformen Naast een remediërende aanpak, die werkzoekenden helpt bij het vinden van een job en het creëren van nieuwe jobs voor kansengroepen in de sociale economie, werken we ook proactief samen met partners. Met deze partners wordt geprobeerd om projecten te ontwikkelen die werkloosheid moeten vermijden door een betere aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt te bewerkstellingen, meer jongeren in knelpuntenberoepen te krijgen, acties rond jobbehoud, levenslang leren en loopbaanbegeleiding, jobcoaching, … Waar mogelijk trachten we vanuit de stad Gent en via onze partners zoveel mogelijk additionele, Vlaamse of Europese, middelen uit fondsen naar de regio te halen voor opleiding en begeleiding van kansengroepen. Versterken ‘Gent, stad in werking’ De stad Gent bouwt aan duurzame economische groei in de regio en kwaliteitsvol werk voor iedereen. Deze ambities worden gerealiseerd in overleg en samenwerking met de andere spelers op de arbeidsmarkt zoals bedrijven, sociale partners, opleidings-, begeleidingsen werkervaringsinitiatieven, VDAB, OCMW, sectoren, onderwijs, … Er werd een open partnerschapsmodel ontwikkeld ‘Gent, stad in werking’ (Gsiw). De partners geven in dit kader samen vorm aan een toekomstgericht en strategisch werkgelegenheidsbeleid in Gent. De beleidsgroep Gsiw is hier een stuwende kracht. Het partnerschap vertaalt dit beleidsmatige werk in werkgelegenheidsprojecten. De stad Gent treedt in dit proces op als regisseur. De partnerorganisaties van Gsiw zijn actief in het kader van de uitvoering van het Strategische Actieplan voor Werk. De beleidsgroep van Gent, stad in werking (Gsiw) kwam 5 maal samen voor: • Themabesprekingen: Jeugdwerkloosheid, overgang onderwijs-werk, sociale economie, werk als hefboom ter bestrijding van armoede, Lokale Diensteneconomie en stadvernieuwingsprojecten. • Procesondersteuning van: Masterplan sociale economie, acties jeugdwerkloosheid, acties overgang onderwijs (arbeidsmarkt), ontwikkeling Glastuinbouw, MVO-platform en het Beroepenhuis. • Projectondersteuning van: HR-beleid in kleine KMO’s Bouw, HR-beleid in kleine horeca zaken, Bouwbaan, Samsara (studiekeuzebegeleiding allochtone meisjes), Sidekick (competentietrajecten voor moeilijk bereikbare jongeren) en instroom allochtonen in zorgopleidingen (social profit). 34
Dienst Voorlichting Jaarverslag 2009
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 55
DE ARBEIDSMARKT
• Organisatie van: Partnerdag met als thema sociale economie, Leren Ondernemen is Ondernemend Leren (beurs voor leerkrachten) en medewerking aan TechnoLogica. RESOC Gent en Rondom Gent In het RESOC (Regionaal Economisch en Sociaal Overlegcomité) vindt het sociaal-economisch overleg tussen de sociale partners, de lokale besturen en het provinciebestuur plaats. Met het RESOC hebben de lokale besturen een formele, decretale rol toegewezen gekregen in het socio-economische streekbeleid. RESOC Gent en Rondom Gent (GRG) omvat de regio Gent stad en de 9 randgemeenten. De stad Gent oefent het voorzitterschap uit van dat overlegcomité en draagt in die hoedanigheid dus een bijzondere verantwoordelijkheid. Begin 2010 werd het Streekpact goedgekeurd door de leden van het RESOC Gent en Rondom Gent. Naast de klassieke advies- en overlegfunctie werd vooral toegespitst op de opmaak van een operationeel programma 2011-2012. Het programma houdt de vertaling van de 7 uitdagingen naar operationele doelstellingen in. Er werd beslist om te focussen op 2 thema’s: zorg en mobiliteit/logistiek, die in de loop van 2011 verder zullen worden uitgewerkt. Daarnaast werd veel aandacht besteed aan de doorstart van de 3e RESOCpijler: het IGO (het Intergemeentelijk Overleg), waar specifiek werd ingezoomd op de mogelijkheden van lokale diensteneconomie en kinderopvang. Samenwerkingsconvenant Stad Gent – VDAB – OCMW Gent Het overleg en de samenwerking tussen de stad Gent, het OCMW Gent en de VDAB heeft tot doel om welzijns-, onderwijs-, arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsbeleid beter op elkaar af te stemmen. Op het vlak van het werkgelegenheidsbeleid heeft de stad Gent daarom een strategisch partnerschapsovereenkomst afgesloten met het OCMW Gent en de VDAB. De overeenkomst omschrijft de regierollen van respectievelijk de stad Gent, het OCMW en de VDAB. In de overeenkomst staat ook hoe derden organisaties bij de uitvoering van het onderwijs, arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsbeleid worden ondersteund en versterkt. Een opvolgcel volgt de vorderingen, samenwerking en afstemming van deze thema’s op. Daarin zetelen vertegenwoordigers van de 3 organisaties.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 56
DE CIJFERS
1.
Personeelsinzet
De personeelsinzet wordt hier weergegeven in VTE en is de formatie per 1 december 2010.
Departement Werk en Economie
Departementsstaf met financiële cel
Dienst Economie
30,4 VTE
2.
9,6 VTE
Dienst Werk
38,1 VTE reguliere 31,3 VTE omkadering projecten 245,1 VTE deelnemers projecten
Dienst Markten en Foren
8 VTE
Globaal financieel overzicht
Hieronder een fi nancieel overzicht van het hele Departement Werk en Economie voor 2010. De budgetten van LWB en Gsiw worden hier nog apart weergegeven. Na de samensmelting tot Dienst Werk werd er voor het fi nanciële luik een overgangsfase ingelast tot het einde van het jaar.
Dienst Economie Gewone Dienst Uitgaven Werkingskosten via de algemene diensten Personeelskosten (buitengewone prestaties) Diverse werkingskosten Overdrachten Ontvangsten EFRO Werkingsontvangsten Prestaties
36.535 3.137 752.129 203.521 62.880 55.050 5.610
Dienst Economie Buitengewone Dienst (investeringen) Uitgaven Meubilair Overdrachten Investeringen Renteloze leningen Ontvangsten Grootstedenbeleid andere
15.823 996.882 5.501.137 1.865.450 1.368.529 3.144.810
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 57
DE CIJFERS
LWB Gewone Dienst Uitgaven Werkingskosten via de algemene diensten Personeelskosten (buitengewone prestaties) Diverse werkingskosten Overdrachten Ontvangsten Ophaalkrachten SF Werkingsontvangsten
82.740 2.874 219.501 469.092 48.246 117.278
LWB Buitengewone Dienst (investeringen) Uitgaven Meubilair 6.533 Materieel 19.233 Voertuigen 49.000 Aanpassingswerken gebouwen 7.500 Gsiw Gewone Dienst Uitgaven Werkingskosten via de algemene diensten 2.527 Personeelskosten (buitengewone prestaties) 0 Diverse werkingskosten 94.350 Overdrachten 745.462 Ontvangsten Stadsvernieuwingsfonds 30.000 Dienst Markten en Foren Gewone Dienst Uitgaven Werkingskosten via de algemene diensten 8.450 Personeelskosten (buitengewone prestaties) 20.001 Diverse werkingskosten 111.749 Overdrachten 40.000 Ontvangsten Prestaties 1.080.050 Andere 10.000 Dienst Markten en Foren Buitengewone Dienst (investeringen) Uitgaven Materieel 6.300
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 58
BESLUIT
Ondernemen en werken zijn hét middel om welvaart te creëren. Om welvaart te verzekeren voor de huidige én de volgende generatie moet Gent economisch (blijven) groeien. Enkel zo komen er bijkomende arbeidsplaatsen. Niet elke economische groei betekent echter een versterking van de Stad, de link met directe/indirecte tewerkstelling is cruciaal en de Stad wil een duurzame economische ontwikkeling van Gent. De sterke interne beleidssamenhang tussen de sectoren werk en economie in de Stad Gent is een pluspunt en biedt de mogelijkheid het werkgelegenheids- en het economische beleid nauw op elkaar te laten aansluiten en waar mogelijk te versterken.
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 59
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 60
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 61
V.U. Eerste schepen en schepen van Economie, Jeugd en Middenstand Mathias De Clercq
DEPARTEMENT WERK EN ECONOMIE
COLOFON Datum van uitgave: oktober 2011
Departement Werk en Economie Jaarverslag 2010 І 62