BOVENOP ZAKEN IS EEN UITGAVE VAN JOANKNECHT & VAN ZELST
FINANCIERINGSLANDSCHAP ANNO 2016 ‘Er is zeker geen geldtekort’ DATALEKKEN ‘Informatiebeveiliging is noodzakelijk’ CARE2U ‘Zorg verbeteren’
Voorwaarts in de Value Chain Van detacheerder naar embedded specialist pag. 16 Rieny Rijnen evolueerde Topic tot specialist in embedded oplossingen
‘Beter goed bedacht’ Er is veel aandacht voor innovatie en verandering en wat je daarmee als ondernemer zou moeten doen. Dat is niet voor niets. We leven immers in een periode waarin veel structurele veranderingen in gang worden gezet op technologisch, economisch en sociaal-maatschappelijk gebied. De aandacht voor het onderwerp is terecht en de analyses en bespiegelingen zijn er dan ook in overvloed. De bijbehorende goede raad wordt ondernemers en managers door experts vanaf de zijlijn toegeroepen. Via blogs en social media komen de wijsheden in veelvoud op ons af. De geleerde boodschappers ‘recyclen’ elkaars raadgevingen daarbij veelvuldig. Het gevaar dat hierdoor ontstaat is dat gezonde business-strategieën verworden
tot buzz-woorden waarvan weinigen nog de essentie begrijpen. Dit patroon is uiterst hardnekkig want het wordt veroorzaakt door de verandering zelf. Verandering veroorzaakt namelijk onzekerheid en door de behoefte aan houvast ontstaat de neiging zich te laten leiden door hetgeen anderen doen. Afwijken van de algemeen geldende opvatting kost energie en wordt als risicovol ervaren. Wanneer een theorie of praktijk als succesvol wordt gepropageerd zal men snel tenderen het ook te proberen. Een ondoordachte introductie van (innovatie-) managementpraktijken die in andere bedrijven succesvol zijn, vormt daarmee een reëel risico op ineffectieve bedrijfssituaties. Wanneer een methode aantrekkelijk lijkt om toe te passen is het verstandig eerst de onderliggende logica eruit te lichten en die
te begrijpen. Het stellen van vragen over hoe het eigen bedrijf anders is dan het voorbeeldbedrijf geeft een betere afweging. Ook indien besloten wordt dat het idee ongeschikt is, kan de analyse helpen het eigen managementmodel beter te begrijpen en de eigen praktijken aan te scherpen. Ik hoop dat de ondernemersverhalen in deze Bovenop Zaken u ideeën en inspiratie geven voor uw eigen ondernemerschap. Veel leesplezier.
Drs. M.M.P. (Marco) Verhagen RA Partner en directievoorzitter
1 De reden waarom de auteurs die de disruptieve innovatietheorie formuleerden recent in een artikel in Harvard Business Review hun theorie nog eens uit de doeken hebben gedaan. Ze vonden dat ondanks de wijde verspreiding ervan de basisprincipes van hun theorie breed verkeerd werden begrepen en vaak verkeerd werden toegepast.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 2
Inhoudsopgave Koerswijziging Grafische sector vraagt om verandering Niels Bek en Michiel Entrop vertellen over de koerswijziging van hun eigen bedrijven. Bedrijven die de focus hadden op de grafische sector maar inmiddels veel meer doen. “Een nieuwe visie is noodzakelijk om overeind te blijven.”
Financieringslandschap Waar moet je zijn voor je financiering? Hoewel banken de afgelopen jaren steeds minder bedrijfsfinancieringen hebben verstrekt, is er zeker geen tekort aan geld. Sterker nog, voor een goede investeringspropositie is altijd financiering te vinden. Het is alleen de kunst het juiste aanvraagloket te vinden.
Topic Voorwaarts in de Value Chain Wat begon op een zolderkamertje met het detacheren van enkele IT specialisten, groeide in twintig jaar tot een internationale nicheplayer met 160 mensen in dienst en de focus volledig op de ontwikkeling en productie van embedded hard- en software. Topic Embedded Systems in Best evolueerde van detacheerder naar specialist in ‘embedded’.
Zorgconfiguratie Care2U verbetert zorg Toen Care2U zo’n zes jaar geleden met een softwaretoepassing kwam op basis van een procesmatige benadering van zorg, was er nog niet veel te doen op dat vlak. Dat is nu wel anders. Patiënten, zorgverleners en verzekeraars zijn er bij gebaat.
4 8 16 20
Online financiële administratie pagina 10 Tijd voor échte ondernemersadviezen Datalekken pagina 13 Informatiebeveiliging is een must voor een onderneming Pensioen pagina 18 Toekomst pensioen in eigen beheer staat onder druk
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 3
Grafische bedrijven bewegen en veranderen met de markt mee!
Van product naar oplossingsgericht
DE MANIER WAAROP WE COMMUNICEREN VERANDERT. IEDERE DAG KOMEN ER ANDERE VORMEN VAN COMMUNICATIE BIJ, ZO LIJKT HET. DE GRAFISCHE BEDRIJVEN IN ONZE REGIO BEWEGEN MEE OM ZÓ TE OVERLEVEN. EN DAAR ZIJN ZE SUCCESVOL IN. ZO BLIJKT UIT DE VERHALEN VAN NIELS BEK VAN BEK 1:1 PUBLICEREN EN NEW BRAND ACTIVATORS UIT VEGHEL EN MICHIEL ENTROP VAN GRAFICONNECT UIT SON EN BREUGEL .
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 4
Bek 1:1 publiceren & New Brand Activators We hebben het over verandering in deze uitgave van Bovenop Zaken. Dan zijn we bij Bek aan het goede adres, zo blijkt al snel in een gesprek met eigenaar Niels Bek. Het bedrijf uit Veghel groeide de afgelopen jaren tegen de trend in de grafische sector in. Het bedrijf telt meer dan 150 medewerkers, startte dit jaar het bedrijf NEW Brand Activators, waar ook alweer 35 mensen werken. En nu heeft Bek zes vacatures openstaan, met name op het creatieve vlak.
De verklaring? “Dat is dat wij afstand hebben genomen van de traditionele grafische sector”, zegt Niels. “Het eerste dat wij onze klanten vragen, bij ieder contact en iedere opdracht is niet meer passief: wat kunnen we voor je maken maar heel proactief: wat wil je bereiken? Van daaruit gaan we aan de slag. De machines zijn slechts middelen geworden; een van de vele middelen intussen.” Er was te weinig onderscheid We gaan een kleine tien jaren terug. Bek was in hoofdzaak een ‘productiebedrijf’, zoals die er heel veel waren, met een eigen creatieve afdeling weliswaar. Niels, zojuist eigenaar geworden van het bedrijf, zag in zijn sector te weinig onderscheid tussen het ene en het andere grafische bedrijf en besloot dat hij met zijn Bek wél dat onderscheid wilde maken. Bek moest vanaf dat moment in plaats van een productiebedrijf een communicatiebureau gaan worden. Eén naam. Eén adres waar je als ondernemer al je communicatievraagstukken kon neer leggen, op strategisch, creatief en operationeel niveau. Een goede zet, zo bleek. Het bedrijf groeide met vanaf 1 januari dit jaar de bijna logische volgende stap: de verzelfstandiging van het reclamebureau, dat onder de naam New Brand Activators is opgestaan.
‘Wij zorgen dat jij als retailer of merk relevanter wordt’ De vraag dient zich aan: waaruit blijkt nu, tien jaar later, dat onderscheid in de markt? “Dat zit in de synergie. Bij New zitten de strategen, de data-analisten, de marketeers en de creatieve mensen zoals art directors, dtp’ers, videoprofessionals en fotografen. Bek is het communicatiewarenhuis. Daar zitten de makers: drukkers, printers, nabewerkers, orderbegeleiders, handling en fulfillment. Het grote onderscheid is dat wij bruggen slaan tussen al deze disciplines. Met als gezamenlijke streven: zorgen dat jij als retailer of merk relevanter wordt voor je doelgroep.” Het woord valt vaak in het gesprek met Niels. “Relevantie is het toverwoord. Er wordt nog steeds veel te veel tijd en geld verspild in marketing. En dat hoeft niet meer. Echt niet. Heel simpel: als ik vandaag een stofzuiger bij jou koop, offline of online, wil ik over een x-aantal weken een bericht van je krijgen dat de stofzuigerzakken in de aanbieding zijn. Dat kan een bericht per mail zijn, maar ook een huis-aan-huis-folder; afhankelijk van welk medium het meeste effect geeft. En ja, dat laatste kun je weten, per doelgroep, per regio, enz. Want dat meten we. Continu. Als input om de campagne te verbeteren.”
Nog een voorbeeld volgt: “Wij werken vaak voor grote ketens. Je ziet daar nog steeds dat filialen hetzelfde Point of Sale materiaal krijgen. Dat wordt dan zogezegd uit oogpunt van efficiency in grote oplagen gedrukt. Wat doen wij? Op basis van beschikbare data zorgen we dat ieder filiaal zijn eigen customized materiaal krijgt. Het bezoekersprofiel van je filiaal in Amsterdam is nu eenmaal anders dan dat van je filiaal in Den Bosch. Oftewel: we maken POS-materiaal dus relevant. We zoeken nog steeds naar die efficiency, maar nu vanuit rendement bekeken.” Een klik Klinkt alsof op het juiste moment de juiste stappen zijn gezet? “Ja. Ik denk het wel. Met het ene bedrijf helpen we retailers en merken hun data te verzamelen, te verrijken en te meten en ontwikkelen we campagnes op basis van die data. Met het andere bedrijf rollen we die campagnes uit. In die keuzes hebben we absoluut ook profijt gehad van de kennis van Joanknecht & Van Zelst. Zij komen telkens weer met adviezen waarmee we oprecht wat kunnen doen. Zij leveren meerwaarde. Net zoals wij dat doen. Daarom ook is die klik er waarschijnlijk, al jaren.”
Niels Bek: “Onze sector is in beweging. Er gebeurt ontzettend veel. Ik geniet iedere dag van die dynamiek. Ik vind het echt geweldig als ik ’s avonds op tv een commercial zie voorbijkomen die wij hebben geschoten, als ik in de tax free shop een verpakking zie liggen die wij hebben ontworpen en gedrukt en als ik hoor dat een concept dat wij van a tot z hebben ontwikkeld aanslaat. Dan ben ik zo trots als een pauw.”
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 5
Graficonnect Graficonnect lijkt in niets meer op het bedrijf dat het een aantal jaren geleden was, blijkt al snel uit het verhaal van de twee compagnons Michiel Entrop en Karel-Jan Ende. Tegelijkertijd is het in essentie niets veranderd. “We waren in de jaren negentig al een intermediair, toen nog ieder met een eigen bedrijf. In 2011 zijn we samengegaan. We zijn nog steeds een intermediair. Maar in plaats van dat we achteraan in het proces instappen, stappen we nu vooraan in. Dat is de grote verandering”, vertelt Karel-Jan Ende.
Michiel Entrop licht dat toe: “We zijn met de markt meebewogen. Vroeger lag de focus in communicatie op print. Wij bemiddelden daarin. Had een klant drukwerk nodig, dan zorgden wij dat hij dat tegen de beste condities kreeg. Tegenwoordig is print nog slechts een van de vele middelen om met de markt te communiceren. In marketingcommunicatie moeten continu keuzes worden gemaakt. Wij faciliteren die keuzes. Wij beheren niet langer een afgebakend setje producten, zoals we dat vroeger deden, we beheren nu de content van onze klanten. Alle content!” ‘Marketingcommunicatie wordt steeds complexer’ Het is een mooi verhaal dat de twee ondernemers vertellen. Een verhaal dat is gestut op ondernemerschap, op het vermogen om vooruit te kijken en op het lef om te blijven bewegen. Een verhaal dat wordt geschreven door een team van elf medewerkers. En wordt uitgegeven door twee ‘begeesterde’ ondernemers, die met hun bedrijf vorig jaar nog werden genomineerd voor ‘Ondernemer van het Jaar in Son en Breugel’. Een verhaal bovendien dat nog hele mooie wendingen kan krijgen. Want meer en meer zien de twee compagnons een behoefte aan hun dienst ontstaan. “Het vak marketingcommunicatie wordt steeds complexer”, vertelt Michiel. “Je merkt dat MarCom-mede-
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 6
werkers in grote tot middelgrote organisaties het gevoel hebben dat ze teveel tijd verliezen aan uitvoerende zaken – kun je nog zo’n banner voor me regelen, kun je even een afbeelding aanleveren, waar vind ik die presentatie terug, enz. – en te weinig toekomen aan waar ze echt goed in zijn: het bedenken van de boodschap om hun product of dienst in de markt zetten. Het groeiend aantal referenties, waaronder grote nationale en internationale partijen als Fluke, Tennant, ProDrive, Darling Ingredients en Lekkerland, is het bewijs dat die behoefte om weer grip te krijgen op het eigen vakgebied er inderdaad is. “Zodra een project of campagne in de uitvoerende fase komt, schuiven wij aan en schakelen wij de benodigde specialist in. Dat kan iemand van onze eigen studio zijn of een externe specialist. We verbinden nog steeds, net als vroeger. Maar meer dan ooit brengen we nu ook een stuk rust en structuur in de MarCom-organisatie.” Yellow Cubes Om die stap naar het beheren van alle content te kunnen zetten, ontwikkelde het bedrijf het platform Yellow Cubes. Dat platform valt dusdanig in de smaak bij klanten dat het als zelfstandig merk in de markt wordt gezet.“Yellow Cubes is een online platform waar MarCom-professionals zelf al
hun communicatieproducten kunnen beheren. Volledig op maat. Veel klanten gebruiken het als hun bestelmodule: of een vestiging in Nederland of Brazilië drukwerk bestelt, het format is hetzelfde. Andere klanten gaan een stap verder. Zo hebben we voor een klant een template aangemaakt waarmee ze volledig geautomatiseerd zelf hun catalogus van 500 pagina’s kunnen vullen. Voorheen nam het drie maanden in beslag de catalogus te maken, nu nog maar twintig minuten ...” Tegen het licht Graficonnect ontwikkelde zich van een aanbieder van producten naar een aanbieder van oplossingen. Met succes. Al is dat succes niet komen aanwaaien. “De hele organisatie hebben we de afgelopen jaren kritisch tegen het licht gehouden. Daaruit volgde ook de stap naar Joanknecht & Van Zelst. Zij denken mee, zijn ondernemend en begrijpen onze core business: het verbinden.”
“Prachtig om te zien dat ons verhaal aanslaat. Dat betekent dat we voorzien in een behoefte. De MarCom-professional heeft het te druk voor randzaken en wil zich kunnen concentreren op zijn of haar vakgebied. Met ons aan zijn of haar zijde lukt dat, wordt het traject transparanter en gaat marketingcommunicatie nog meer doen wat het moet doen: bijdragen aan een beter rendement.”
Trends 2016 Grafische sector De Rabobank deed onlangs onderzoek naar de ontwikkelingen in de grafische industrie. In de afgelopen zes jaar nam de totale omzet met gemiddeld met 20 procent af. Telde Nederland in 2011 nog ruim 2000 bedrijven in de grafische industrie, in 2015 is dat gedaald naar 1605. Vijf trends vielen op in de grafisch industrie: 1. P rijzen staan onder druk De grafische industrie staat al jaren onder druk. Er ligt een grote druk op prijzen en marges, omdat het aanbod groter is dan de vraag. 2. B usinessmodel moet veranderen Net als de genoemde ondernemers in ons artikel zie je het businessmodel van grafische ondernemers veranderen. De klant vraagt meer en daar moet het bedrijf op reageren. Klanten zoeken naar een goede aansluiting tussen offline en online media. Een traditionele drukkerij redt het niet meer. Businessmodellen moeten veranderen: specialiseren of volwaardig en veelzijdig worden. 3. De combinatie met ICT Uit onderzoek blijkt dat ondernemers de link moeten leggen met ICT. Web-to-print, databasebeheer, printing on demand: crossmediaal is het antwoord voor de grafische industrie. 4. Database marketing Slim gebruik van data is van groot belang. Daardoor kan het communicatiebedrijf communicatie persoonlijk en op maat maken. Deze ontwikkeling zal de komende jaren nog belangrijker worden. 5. Samenwerking Grafische bedrijven die in het traditionele businessmodel zich gespecialiseerd hadden zoeken samenwerking met andere bedrijven. Om zo de crossmediale vragen van de klant te kunnen bedienen. Meer lezen over cijfers en trends in de grafische industrie, www.rabobank.nl/cijfersentrends
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 7
Het veranderende financieringslandschap anno 2016 Hoewel banken de afgelopen jaren steeds minder bedrijfsfinancieringen hebben verstrekt, is er zeker geen tekort aan geld. Sterker nog, voor een goede investeringspropositie is altijd financiering te vinden. Het is alleen de kunst het juiste aanvraagloket te vinden.
Veranderde positie van de bank Het aandeel van de bank in de financiering van het Nederlandse MKB is stevig gedaald. Bedroeg het bancaire aandeel in 2012 nog 75%, in 2014 was dit al gedaald tot 45%. Deze daling heeft zich doorgezet in 2015 en zal naar verwachting nog verder doorzetten in 2016. De belangrijkste oorzaken voor deze daling zijn de aangescherpte kapitaaleisen voor de banken alsmede de aangescherpte eisen rondom risicobeheersing vanuit wet- en regelgeving. In gewoon Nederlands en kort door de bocht: de bank wil graag financieren maar het liefst in die situaties waar geen financiering nodig is. Wat banken in de huidige tijd niet willen doen is verliesfinanciering (vanzelfsprekend!), kleine kredieten, vastgoedfinanciering en het verstrekken van onbenutte kredietlijnen. Wat banken graag doen is objectfinanciering (bijvoorbeeld een lening/ leaseconstructie voor een vrachtauto of machine) en werkkapitaalfinanciering bij gezonde mkb+. Alternatieven binnen het financieringslandschap Afhankelijk van de omvang van de financieringsbehoefte en de levensfase van de onderneming bestaan meerdere loketten waar aangeklopt kan worden met een financieringsvraag. Het landschap is echter steeds meer in beweging, financieringsinitiatieven en subsidie- en financieringsregelingen komen en gaan. Hoe ziet het landschap er vandaag de dag in hoofdlijnen uit? In afbeelding 2 is per levensfase -gekenmerkt door de hoogte van de financieringsbehoefte- aangegeven welke loketten mogelijk zouden zijn. Ik hanteer hier de volgende
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 8
Levensfase
Financieringsbehoefte
Idee / plan
< € 50.000
Start
€ 50.000 - € 150.000
Vroege groei
€ 150.000 - € 300.000
Groei
€ 300.000 - € 1.000.000
Volwassenheid
> € 1.000.000
Neergang / doorstart
?
levensfases met financieringsbehoeften (afbeelding 1). Het voert te ver alle loketten te behandelen in dit artikel. Daarom licht ik er een paar uit voor een nadere toelichting. Micro financiering Micro financieringen worden verstrekt door Qredits Microfinanciering Nederland. Doelstelling van Qredits is een (startende) mkbonderneming in staat te stellen te starten of te groeien door bijvoorbeeld een overname, maar ook de aanschaf van een winkelpand of kantoorruimte mogelijk te maken. De financieringsbehoefte mag maximaal € 250.000 bedragen. Vanzelfsprekend wordt een goed ondernemingsplan gevraagd.
Afbeelding 1
< € 50K
< € 150K
< € 300K
< € 1.000K
< € 1.000K
MKB-fondsen Seedfondsen Venture capital Subsidies
Kredietunies Participatiemaatschappij Bank Factoring Leasing
Crowdfunding Informal Investor Business Angel
Private equity / Super informals
FFF Sweat equity Bootstrapping Micro financiering
Afbeelding 2
Borgstellingskredieten Groeifaciliteiten Innovatiekrediet
<€?
Family, Friends and Fools Steeds vaker wordt de zogenaamde ‘inner circle’ bestaande uit family, friends en fools gezien als de eerste financier voor startende ondernemers. Zeker in de idee- en planfase waar nog weinig concreet is en nauwelijks zekerheden kunnen worden gegeven is de ‘inner circle’, met haar grote vertrouwen in de plannen en met name de ondernemer, de aangewezen financier. Crowdfunding Er zijn diverse crowdfundplatformen waar financieringsaanvragen kunnen worden ingebracht. Via deze platformen worden leningen opgehaald bij veel kleine en vaak particuliere financiers. Het crowdfundplatform treedt op als facilitator en brengt feitelijk de financieringsaanvraag bij het -aanbod. De rol van het crowdfundplatform bestaat verder vaak uit het beoordelen van het ondernemingsplan en het optreden als ‘tussenpersoon’ tussen kredietnemer en verstrekker. Binnen de crowdfundplatformen is een duidelijk verschil waarneembaar in professionaliteit van het platform, de aanpak en de dienstverlening. Kredietunie Een kredietunie is een coöperatie van mkbondernemers. De coöperatie heeft geen winstoogmerk en zowel geldverstrekkers als kredietnemers zijn lid van de coöperatie en delen het risico en de eventuele winst. Geld van mkb-ondernemers voor mkb-ondernemers dus, met als doel het bevorderen van succes en welslagen van mkb-ondernemingen.
Kortom een groot pallet met financieringsmogelijkheden met een grote diversiteit aan toepassingsmogelijkheden afhankelijk van: - de levensfase van de onderneming; - de hoogte van de financieringsbehoefte; - de branche; - het risicoprofiel van de onderneming/investering; - de vraag naar eigen en/of vreemd vermogen. Invulling van een financiering Het vinden van de juiste financiering is een vak apart geworden. De adviseurs van Joanknecht & Van Zelst lopen niet meer standaard naar de bank maar beoordelen de klantspecifieke situatie om deze te matchen met de juiste financier. Vaak komen gestapelde financieringen tot stand, waarbij bijvoorbeeld een deel bancair loopt, een deel via factoring of lease en een deel via crowdfunding of een mkb-fonds als NPEX. Bij alle financieringsaanvragen zijn de beoordelingscriteria gelijk. Het gaat daarbij om vertrouwen in de ondernemer en zijn onderneming, de rentabiliteit van de onderneming en daarmee het vermogen te voldoen aan de financieringsverplichtingen. Tot slot de zekerheden die uitgewonnen kunnen worden wanneer de rentabiliteit tegenvalt.Voor elke financieringsaanvraag, ongeacht het loket, is een goed ondernemingsplan met de benodigde onderbouwingen een must. Vanzelfsprekend kunnen wij u bijstaan in uw zoektocht naar financiering en het opstellen van een ondernemingsplan. Een deel van de daarmee samenhangende kosten komt zelfs in aanmerking voor een subsidie via de voucherregeling van Financieringspoort Brabant.
Voucherregeling Financieringspoort Brabant Joanknecht & Van Zelst Corporate Finance is recentelijk benoemd als geaccrediteerd adviseur bij Financieringspoort Brabant. Dit betekent onder andere dat u onder bepaalde voorwaarden tot maximaal 50% van ons honorarium voor het maken van een financieringsplan kunt terugkrijgen. Voor meer informatie over deze voucherregeling voor een professionele financieringsaanvraag neemt u contact op met Ronny Buiting
[email protected]
Ronny Buiting (040) 844 7000
[email protected]
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 9
Online financiële administratie
Tijd voor échte ondernemersadviezen
Joanknecht & Van Zelst wil de komende jaren het digitale contact met haar klanten verder intensiveren en uitbreiden. De doelstelling van het kantoor voor 2018 is dan ook met een substantieel deel van haar klanten online in contact te staan. Het streven daarbij is zoveel mogelijk van haar klanten in de cloud te laten werken. Bovenop Zaken sprak met twee ondernemers die in verschillende fasen van automatisering van hun administratie zijn en hun ervaringen met de implementatie van Exact Online met ons wilden delen.
Online werken maakt het administratieve proces efficiënter en klant en accountant werken makkelijker samen. Door de vele gemakken wordt online samenwerken langzamerhand steeds meer de norm. De verwachting is dat de klant met online werken veel tijd bespaart en dat meer en actuelere informatie beschikbaar is. Daarmee verandert ook de rol van Joanknecht & Van Zelst naar een nog proactievere adviseur, die klanten wijst op mogelijkheden voor rendementsverbetering. Met een online administratie wordt het immers mogelijk de financiële positie en performance van het bedrijf in de gaten te houden op basis van actuele en accurate gegevens, waarin continu inzicht bestaat. Dus niet op basis van bijvoorbeeld enkel halfjaarlijkse cijfers. Doordat het over actuele cijfers gaat worden trends en ontwikkelingen zichtbaar en biedt dit de mogelijkheid meer voorwaarts te kijken en te denken. Aan welke knoppen kun je draaien om resultaten te verbeteren? Dat kan zowel aan de inkomsten- als aan de uitgavenkant zijn, maar ook op voorraden of marges per productgroep. De relevantie is voor de ondernemer dan ook groter omdat het over de directe toekomst gaat en de cijfers ondersteunen bij besluitvorming.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 10
Informatieslagader Handmatig werk verdwijnt dus gedeeltelijk door automatisering. De basis is een continu online informatiestroom uit het bedrijf: salarisadministratie, inkoop, verkoop, saldi, uitgaven en inkomsten. Doordat de administratie actueel is kan door middel van business intelligence meer inzicht uit de administratie worden verkregen. Rapportages en grafische weergaven van (financiële) data, die aanleiding kunnen geven zaken bij te sturen of anders te organiseren. Het toppunt van presentatie is het dashboard. De ondernemer stelt zelf, meestal met begeleiding van de accountant, kengetallen in die hij continu in een oogopslag wil kunnen zien. Het dashboard laat ze zien; online en realtime.
JACOBS & VAN ROOIJ
Aanbieder van opleidingen en ondersteuning spreekt van een echte ‘aanrader’ Toen Joanknecht & Van Zelst in 2015 de nieuwe accountant mocht worden van Jacobs & van Rooij Management Ondersteuning, klonk al gauw de vraag: waarom zijn jullie nog niet online met je administratie?
Anneke van Rooij, die samen met haar man Peter Jacobs eigenaar is van de Helmondse onderneming, herinnert zich het moment nog goed: “Een nieuwe accountant, een frisse wind. We voerden onze administratie en onze boekhouding in aparte programma’s. We hadden een actueel overzicht maar het was relatief veel werk dit inzicht te verkrijgen.De adviseur van Joanknecht & Van Zelst beval ons Exact Online aan, omdat zij daarmee zelf ook werken en er goede ervaringen mee hebben. Een demonstratie trok ons over de streep. Om eerlijk te zijn, het werkt zó gebruikersvriendelijk, dat ik het nu zelfs leuk vind ermee bezig te zijn, dat was dus voorheen zeker niet zo.”
Focus op ondernemen Bij Jacobs & Van Rooij is de boekhouding overzichtelijk: er zijn verkoopfacturen voor de trainingen en opleidingen die zij verzorgen en voor de andere soorten dienstverlening. De inkoopfacturen hebben bijvoorbeeld betrekking op de diverse kantoorkosten. Anneke: “Onze focus ligt op het ondernemen, op het helpen van ondernemers. Daar zijn wij dagelijks heel druk mee. We gaan voor langetermijnrelaties en een fijne band met onze klanten. Daarom is het goed dat we nu een accountant hebben die zich met onze administratie bezighoudt. Deze wijze van samenwerken zorgt ervoor dat wij ons maximaal op onze klanten kunnen richten. Wanneer cijfermatige zaken aandacht behoeven meldt onze accountant zich.” Periodiek kijken Anneke en haar partner mee naar de cijfers. Dat kunnen ze - realtime - via de cockpit: een dashboard waarop alle parameters die de ondernemers hebben ingesteld, in één oogopslag te zien en te interpreteren zijn. Anneke: “We zien het banksaldo, de openstaande facturen, en de totalen. Altijd actueel want elke mutatie is direct zichtbaar.”
Een aanrader “Doordat we op een efficiënte manier met onze accountant samenwerken, hebben we een actueel inzicht en zijn we minder tijd kwijt met het voeren van de administratie.” Van de implementatie en de migratie van de oude boekhouding naar Exact Online herinnert ze zich het volgende: “Het duurde maar kort en wij hebben er niet veel werk aan gehad, ook omdat wij een overzichtelijke administratie hebben. Nu het lekker draait, vind ik het echt perfect. Een aanrader voor elke collega-ondernemer. En als je het even niet weet is er ondersteuning vanuit Joanknecht & Van Zelst.“
In de vorm van cursussen biedt Jacobs & Van Rooij ondernemers ondersteuning bij het uitoefen van hun vak, het groter en winstgevender maken van hun onderneming of juist bij het verwerven van persoonlijke vaardigheden. Naast cursussen, eventueel in-company, begeleiden zij ondernemers ook individueel als coach. Communiceren, analyseren, leidinggeven, plannen en timemanagement, persoonlijke effectiviteit, verkopen; het is slechts een greep uit het aanbod. www.j-vr.nl
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 11
TAMPO TECHNIEK NEDERLAND BV
Machinebouwer druk met implementatie online boekhouden
Na krap vier maanden met Exact Online gewerkt te hebben, geeft Piet Hertroys een eerste indruk, ondanks dat de kennismaking met online samenwerken nog pril is. “Het scheelt me zeker geld en papier en ik heb nu al meer inzicht in de lopende zaken. Vertrouwen is er zeker.”
“Wij zijn vanaf het begin van dit jaar voor het financiële deel van de administratie overgegaan op Exact Online. Momenteel zijn wij bezig met de tweede fase van het traject; de implementatie van de handelsmodule, voor de integratie van het logistieke proces. Dit resulteert erin dat papier en scherm nu nog door elkaar lopen. De inkoopfacturen lopen al via Exact Online, maar de verkoopfacturen en pakbonnen worden nog met een ander programma gemaakt. Ik zie al minder papier door het kantoor gaan en ik bespaar op mijn tweewekelijkse en maandelijkse rapportages. Ondanks dat de migratie me nu extra tijd kost, verwacht ik veel van het systeem. Ik beschouw het als aanlooptijd en een eenmalige investering. Maar eigenlijk denkt de directeur van Tampo Techniek Nederland B.V. in Valkenswaard over een halfjaar pas echt een goed beeld te kunnen geven wat online werken voor hem gaat betekenen in de zin van tijdsbesparing, gemak en advisering door Joanknecht & Van Zelst. ”
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 12
Facturen blijven controleren De maker van tampondrukapparatuur exporteert een groot deel van zijn machines naar landen in de EU. Hij ziet uit naar het moment dat ook de verkoopfacturen met de verschillende btw-tarieven uit Exact Online rollen. “Dat zal weer een stuk schelen. Wat die facturen betreft moet ik het vertrouwen zeker nog winnen. Ik zal die voorlopig persoonlijk blijven controleren. Al moet ik zeggen dat ik daar een aantal jaren geleden, toen we het best zwaar hadden, veel strikter op was dan nu, nu het weer prima gaat.” Ook het dashboard met managementinformatie kan Piet nog niet goed ‘lezen’. Daar moeten, zodra ook dat volledig is geïmplementeerd, kengetallen op verschijnen die hij zelf wenst. In een oogopslag kan hij dan zijn liquiditeitspositie bekijken, de debiteurenstand of andere indicatoren waaraan hij in het bijzonder waarde hecht. “Ik geloof zeker dat me dat ook gaat helpen, maar zoals gezegd, je bent net wat te vroeg. Maar ik vind het wel belangrijk dat collega-ondernemers die hieraan beginnen, beseffen dat omschakelen niet in een weekeinde is gebeurd.”
Tampo Techniek is de enige producent van tampondrukmachines in Nederland. Met standaard- en maatwerkmachines bedienen zij het tampondrukkertje om de hoek dat bijvoorbeeld pennen en glazen (relatiegeschenken) van logo’s voorziet. Maar ook grote ondernemingen in de regio gebruiken de apparatuur van Tampo Techniek, bijvoorbeeld om apparaten of componenten te voorzien van logo’s, merknamen of instructies. Daarnaast levert Tampo Techniek een keur aan toebehoren als inkt, cliché’s en tampons en kan het bedrijf zijn machines in productielijnen integreren.
Informatiebeveiliging in uw onderneming.
Waarom absoluut noodzakelijk?
Met ingang van 1 januari 2016 is de aangescherpte Wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp) van kracht en vrezen ondernemers eventuele boetes die door de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) kunnen worden opgelegd vanwege (het niet melden van) een datalek. De vraag is echter wat de relevantie van de meldplicht datalekken is en, nog veel belangrijker, waarom informatiebeveiliging in uw organisatie zo essentieel is.
Vanuit de overheid wordt iedere organisatie gedwongen vertrouwelijk om te gaan met persoonsgegevens. Vertrouwelijkheid moet echter breder worden gezien dan alleen persoonsgegevens en compliant zijn met de Wpb. Informatie is cruciaal voor elke organisatie, of het nu om persoonsgegevens gaat of om andere (gevoelige) bedrijfsinformatie. Beveiliging van deze informatie loopt echter nog vaak achter de feiten aan. Drie aspecten die van belang zijn om de betrouwbaarheid van informatie te waarborgen: - beschikbaarheid (is de informatie te allen tijde èn op het juiste moment beschikbaar?); - integriteit (wordt de goede informatie op een juiste wijze weergegeven?); en - vertrouwelijkheid (is de informatie alleen beschikbaar voor geautoriseerde personen?) Informatie heeft waarde en kan interessant zijn voor concurrenten of criminelen. Hackpogingen op uw website en bedrijfsnetwerk en afpersing met ransomware zijn aan de orde van de dag. Ransomware is een kwaadaardige applicatie die uw informatie versleutelt en u als organisatie of individu afperst door te stellen dat pas na betaling van losgeld (de ransom) de gegevens weer vrijgeeft.
Informatiebeveiliging is dus absoluut noodzakelijk, maar hoe pakt u dat aan? Risicoanalyse en beveiliging Een eerste belangrijke stap wordt gevormd door te analyseren welke risico’s uw onderneming loopt en deze in kaart te brengen. Hierna kunnen de geïdentificeerde risico’s worden geclassificeerd . Een veelgebruikte methode hierbij is het toepassen van het kans-impact model. Daarbij bepaalt u de kans dat een bepaald risico zich voordoet en de mogelijke gevolgen op het moment dat het risico zich openbaart. De uitkomsten van deze analyse bieden een houvast om de juiste accenten te leggen en de kosten beheersbaar te houden. Wanneer deze eerste stappen zijn doorlopen (risico-identificatie en –classificatie) kan inhoud worden gegeven aan informatiebeveiliging binnen uw organisatie. ISO 27001/2 (ook wel de “Code voor Informatiebeveiliging” genoemd) biedt hiervoor concrete handvatten. Risico’s bij uitbesteding ICT-diensten Informatiebeveiliging reikt echter verder dan alleen uw eigen onderneming. Steeds vaker worden delen van of de gehele ICT-infrastructuur uitbesteed aan derden. ‘Cloudoplossingen’ en ‘Software as a Service’(SaaS) diensten zijn de laatste jaren enorm in populariteit gestegen en zijn hiervan goede voorbeelden. Door deze ontwikkelingen is ook de ketenafhankelijkheid flink toegenomen. Uitbesteding van ICT-diensten verlegt het vraagstuk van informatiebeveiliging voor een deel naar deze partijen. U blijft uiteraard wel zelf verantwoordelijkheid voor de betrouwbaarheid van de informatie en de verwerking ervan. Hierop grip zien te krijgen wanneer sprake is van uitbesteding is de uitdaging. Dit start met het maken van goede contractuele afspraken en Service Level Agreements. Maar ook erop toezien dat deze afspraken worden nagekomen. Een externe bevestiging over de beheersing van deze uitbestede processen is iets dat invulling geeft aan deze behoefte. Zo valt te denken aan het eisen van een ISO 27001 certificering door uw ICT-dienstverlener. ISAE 3402 rapportages gaan nog een stap verder en geven u diepgaand inzicht in de waarborgen die de ICT-dienstverlener treft op de door u uitbestede processen. Lees hierover meer op pagina 16, het artikel over Care2U.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 13
Is de mens de zwakste schakel? In de wereld van strakke ICT-normen wordt de gebruiker vaak over het hoofd gezien. Toch blijkt uit onze dagelijkse praktijk dat in veel gevallen gebruikers verantwoordelijk zijn voor IT-calamiteiten en de gevolgen daarvan. Het verhogen van bewustwording vertrouwelijk met informatie om te gaan bij de gebruikers is daarom een niet te vergeten schakel in informatiebeveiliging. Het trainen van de bewustwording van de gebruikers begint bij de directie en het managementteam. De ’toon aan de top’ moet goed zijn: voorbeeldgedrag tonen aan gebruikers over het omgaan met vertrouwelijke informatie. Hierbij kan ook worden gedacht aan privacy- en geheimhoudingsverklaringen en het opnemen van omgangsnormen in een gedragscode. Onze IT-auditors helpen u graag met een risicoanalyse binnen uw organisatie en het inrichten en implementeren van een informatiebeveiligingsbeleid. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met:
drs. L.R.M. (Lucas) Vousten RA RE (040) 844 7000
[email protected]
C.W.P. (Koen) Cornelissen (040) 844 7000
[email protected]
B.J.C. (Bas) Dollevoet (040) 844 7000
[email protected]
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 14
10 Tips & Tricks om uw informatiebeveiliging te verbeteren 1. Verricht periodiek een risicoanalyse Om de juiste accenten te leggen in uw informatiebeveiligingsbeleid brengt u eerst alle risico’s in kaart. Daarbij kan het classificeren van informatie u helpen de mate van beveiliging te verhogen waar de risico’s het grootste zijn. Wij adviseren de risicoanalyse een periodiek karakter te geven met een minimale interval van één jaar. 2. Maak een back-up buiten het netwerk Bewaar gemaakte back-ups altijd buiten uw netwerk, of maak een kopie van uw back-up en bewaar die buiten het netwerk. Brand of versleuteling door ransomware heeft dan geen impact op deze externe back-up. Daarnaast is het van belang een goede recoveryprocedure te implementeren, hetgeen onder meer inhoudt dat back-ups regelmatig worden getest. Hiermee kan worden voorkomen dat een back-up niet (op tijd) kan worden teruggezet. 3. Bescherm de inhoud van harde schijven, USB -sticks en mobiele apparatuur Het komt helaas nog vaak voor dat laptops, smartphones en USB-sticks worden gestolen of kwijtraken. Door mobiele apparatuur standaard te voorzien van encryptie en/of Mobile Device Management (waaronder “wissen op afstand”) wordt de kans op een inbreuk op gevoelige persoons- of bedrijfsgegevens verkleind. 4. Patchmanagement Houd alle lagen in de IT-omgeving (applicaties, besturingssystemen, database managementsystemen en infrastructuur) up-to-date en voorzie de IT-omgeving tijdig van de nieuwste patches. Hiermee kan worden voorkomen dat kwaadwillenden misbruik maken van niet-gepatchte zwakke plekken in de beveiliging van de ICT infrastructuur.
5. Verhoog het bewustzijn bij uw medewerkers Laat uw IT-manager of externe systeembeheerder het bewustzijn bij uw personeel verhogen door bijvoorbeeld interne sessies hierover te verzorgen, training te geven over interne procedures en de rol van informatie daarin, onaangekondigde controles uit te voeren op het onbeheerd achterlaten van computers en laten rondslingeren van wachtwoorden, privacyverklaringen etc.. Laat het hoger kader proactief voorbeeldgedrag vertonen. 6. Voer periodiek vulnerabilityscans uit Door periodiek vulnerabiliyscans uit te voeren krijgt u een indruk van mogelijke zwakheden in uw IT-omgeving. Scans geven u informatie over: - of de aanwezige software is bijgewerkt met de laatste versie; - of niet gebruikte poorten zijn dichtgezet; - of software wordt gebruikt die niet meer wordt ondersteund (zoals Windows XP).
8. Formaliseer een bring-your-owndevicebeleid De toename van het gebruik van smartphones, tablets en privé laptops in uw onderneming brengt risico’s met zich mee. Hoe goed is deze apparatuur beveiligd (zoals encryptie en virusscanners)? Laat deze apparatuur via een versleutelde verbinding connectie maken met uw netwerk. 9. Fysieke beveiliging van de IT-omgeving IT-voorzieningen die kritieke of gevoelige bedrijfsactiviteiten ondersteunen, behoren fysiek te worden ondergebracht in beveiligde ruimten en behoren fysiek te worden beschermd tegen toegang door onbevoegden om het risico op schade en storingen te voorkomen. 10. Laat periodiek een penetratietest uitvoeren door een ethische hacker Met een penetratietest krijgt u een diepgaande indruk van bedreigingen van uw ITomgeving en/of externen toegang hebben tot uw interne netwerk en informatie.
De uitkomsten krijgen een prioriteit mee en vooral bevindingen met kritieke of hoge prioriteit verdienen directe actie. Op basis van de uitkomsten van de scan kunt u gepaste maatregelen nemen en de beveiliging van uw informatie verhogen. 7. Definieer rollen en verantwoordelijkheden Leg rollen en verantwoordelijkheden van werknemers, ingehuurd personeel en externe gebruikers vast overeenkomstig het informatiebeveiligingsbeleid zodat voor alle betrokkenen duidelijk is wat van hen wordt verwacht. Dit kan bijvoorbeeld in de algemene voorwaarden of in een specifiek daarvoor bedoeld beleidsdocument.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 15
Topic evolueerde tot specialist in embedded oplossingen
Voorwaarts in de value chain!
Wat begon op een zolderkamertje met het detacheren van enkele ITspecialisten, groeide in twintig jaar tijd uit tot een internationale nicheplayer met 160 mensen in dienst en de focus volledig gericht op de ontwikkeling en productie van embedded hard- en software. Topic Embedded Systems in Best evolueerde van detacheerder naar specialist in ‘embedded’. Bovenop Zaken is te gast bij oprichter en eigenaar van Topic, Rieny Rijnen. Waarom hier? Omdat dit bedrijf laat zien dat zowel wendbaarheid als durf om te veranderen, lonen. Topic begon zoals gezegd als detacheerder in de IT en liet gestage groei zien, niet alleen in omvang, maar ook in specialisatiegraad. De consultants werden meer en meer gevraagd voor en ingezet op specifieke projecten. Rieny Rijnen over deze verschuiving: “We zijn begonnen als technisch detacheerder of consultancy-club, net hoe je het noemt. Daarna zijn we ons ook gaan richten op het uitvoeren van turn-key projecten. Daarmee schuif je op in de value chain. Meer added value, dus ook hogere marges. Parallel daaraan zagen we dat de marges op detachering onder druk kwamen te staan. Drie jaar geleden zijn we met eigen producten begonnen. Door de hoge voorfinanciering is ons risico enorm toegenomen. Maar doordat de producten aanslaan, zijn ook onze revenuen hoger. En daardoor kruipen we nog verder naar voren in de value chain. Wat we maken is bijzonder nieuw en innovatief.”
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 16
Bij Topic draait alles om het adjectief embedded (zie kader). De producten die worden gemaakt en die naar fancy namen luisteren als Dyplo, Miami en Florida, vinden hun toepassing in hoogwaardige industrieën als medische apparatuur, vliegtuigbouw en zelfs de ruimtevaart. Ook de deeltjesversnellers van instituut CERN in Zwitserland zijn voorzien van de bouwstenen van Topic en kunnen daardoor beter hun werk doen. Start-ups Maar het is niet alleen dit soort topklanten dat interesse heeft in de toepassingen van Topic. Ook universiteiten en start-ups hebben belangstelling voor modules met chips die op afstand kunnen worden geherprogrammeerd terwijl ze in gebruik zijn (voor de liefhebber: FPGA). Ga eens na wat dat betekent voor de besturing van een satelliet of andere onbemande voertuigen. Rijnen, trots: “Over het algemeen kun je zeggen dat de dingen die wij maken nog niet beston-
den. Dat is wel bijzonder ja. Voor fundamenteel onderzoek en nieuwe ideeën voor onze producten werken we nauw samen met technische universiteiten over de hele wereld. Dat brengt ons tevens in contact met briljante wetenschappers die daarna soms onze collega worden. Onze producten produceren we in Nederland. Niet in Oost-Europa of China. Het financiële voordeel dat dit zou kunnen opleveren weegt niet op tegen de risico’s.” Blik op de toekomst Topic is dus zo’n bedrijf, oer-Hollands van oorsprong, dat wereldwijd furore maakt met zijn producten en kennis. Wat ligt in het verschiet? Rijnen: “Eerst gaan we, nog voor de zomervakanties, ons vierde lustrum vieren en verhuizen. Momenteel wordt hard gewerkt aan ons nieuwe kantoor in Best, langs de A2, tussen McDonalds en Decathlon. Daar krijgen we een grote open vloer van 100 x 30 meter, dat wil ik graag. Een enorme playground met bijzondere oplossingen voor werkplekken. Zo zijn alle bureaus in hoogte verstelbaar zodat je eraan kunt zitten én staan. Staan is goed voor de mens, zitten is het nieuwe roken. Overleg, samenwerken, maar ook geconcentreerd op de computer werken; doe het staand en je voelt je beter. Wij hebben nauwelijks hiërarchie, dus we krijgen geen eigen kamers of kantoren, wel een auditorium en spreekkamers. Omdat we met Scrumteams werken zijn er ‘vlekken’ of zones, waar de teams bij elkaar kunnen zitten. We hebben twee grote gaten in het dak laten maken voor daglichttoetreding, een van de gaten wordt een patiotuin. Daar kun je straks met lekker weer buiten zitten. Ook komen er loungeplekken en een fitnessruimte, compleet met douches. Ik wil dat mensen fluitend naar hun werk komen, dat ze het hier echt naar hun zin hebben. En dat ze straks, als het weer Tour de France is, ervoor kiezen op het werk te blijven kijken. Gewoon, omdat dat gezellig is.”
“Met leeftijdgenoot en adviseur Willem Bourgonje van Joanknecht & Van Zelst bespreek ik al mijn zakelijke besognes. Hij volgt mij al zo lang ik aan het ondernemen ben, we sparren vaak en overleggen als dat nodig is. Heel prettig. Als het lukt, stoppen we tegelijk met werken” Rieny Rijnen, founder en CEO Topic.
Embedded solutions Een embedded system is een elektronisch systeem (zowel hard- als software) dat is geïntegreerd in gebruiksartikelen of apparaten, met de bedoeling ze een vorm van intelligent gedrag te bezorgen. De essentie is dat software zit ingebed in een hardware-apparaat. Voorheen had je elektronische meet- en regelsystemen die geheel uit hardware bestonden. Bij een embedded system neemt software een gedeelte van deze elektronische meet- en regeltaken over. Doordat de software eenvoudig kan worden vervangen, is het apparaat flexibeler aan te passen aan toekomstige eisen.
Over de groeiambities is Rijnen openhartig. Telt zijn bedrijf nu, na twintig jaar, 160 medewerkers, in 2018 moet Topic 2.0 er staan, met 250 mensen. En hij heeft ook al verdere plannen: in 2023 hebben we het over Topic 3.0. Dan werken er tussen de vieren vijfhonderd mensen. De juiste mensen Voorwaarde is uiteraard dat Rieny Rijnen de juiste mensen aan zich kan blijven binden. “Zeker niet alleen schoolverlaters,” zegt hij. “De meeste mensen hier zijn aan hun derde baan bezig. Naast kennis en expertise is senioriteit noodzakelijk. De opdrachten zijn soms zó complex, dat je toch meer ervaring moet meebrengen om ze tot een goed einde te brengen. We hebben de beste mensen nodig, waar we ze ook vandaan moeten halen. Nu al hebben we achttien nationaliteiten in huis en is de voertaal Engels.” “Een andere voorwaarde is dat we interessant en uitdagend werk kunnen blijven vinden. Maar daar zetten we stevig op in, op alle mogelijke manieren. Ik ben juist weer terug van een handelsmissie naar Duitsland, met het koninklijk paar en de minister. Daar komen steeds weer zeer interessante contacten uit voort.” De juiste keuze Strategisch is de keuze om producten te gaan maken, een goede keuze geweest. Rijnen daarover: “Als detacheerder waren we een regionale speler. Toen daar de projecten bijkwamen breidden we ons werkgebied uit naar Europa en Amerika en werden we breder inzetbaar. Producten verkopen doen we wereldwijd. We helpen bedrijven hun time to market van nieuwe producten enorm te verkorten. Daar gaat het vandaag de dag om. Het risicoprofiel van het huidige Topic is anders dan dat van pakweg zeven jaar terug, maar aan grotere risico’s hangen ook grotere opportunities.”
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 17
Toekomst pensioen in eigen beheer onder druk
Wordt het afkoopregeling of spaarvariant? Als directeur-grootaandeelhouder kunt u op diverse manieren uw oudedagsvoorziening regelen. Een veelvuldig toegepaste wijze betreft de pensioenopbouw in eigen beheer, in de eigen bv dus. Deze variant staat echter al jaren onder druk. Niet in de minste plaats door de
Pensioen in eigen beheer onder druk. Voordat we ingaan op de nieuwe ideeën van staatssecretaris Wiebes blikken wij kort terug op de reden van uw keuze voor een pensioenopbouw in eigen beheer en de redenen dat deze variant onder druk is komen te staan.
tegenvallende ondernemings- en/of beleggingsresultaten waardoor in veel gevallen een onderdekking van het pensioen is ontstaan. Maar zeer zeker ook door de wijzigende wetgeving waardoor aanpassing na aanpassing van de pensioenregeling noodzakelijk was. En ja, wederom staat de directeur-grootaandeelhouder die pensioen in eigen beheer opbouwt een vergaande wetswijziging te wachten.
Normaal gesproken vindt pensioenopbouw plaats bij een pensioenverzekeraar tegen betaling van een premie. Voor een dga mag deze verzekeraar ook de eigen bv zijn. Hierdoor kan de dga de pensioenpremie ‘herinvesteren’ in de eigen onderneming met behoud van fiscale aftrek. Deze vorm van belastinguitstel kan in veel gevallen een fiscaal voordelige situatie opleveren. Op de pensioendatum moet het opgebouwde pensioen natuurlijk wel worden uitgekeerd aan de pensioengerechtigde. Echter de laatste jaren is de wetgeving rondom pensioen in eigen beheer veel strenger geworden, is de opbouw veel lager dan voorheen door de lage rentestanden en zijn de belastingtarieven zodanig gewijzigd dat het fiscale voordeel van pensioenopbouw inmiddels een stuk beperkter is geworden. Als gevolg van de lage rente hebben eigen bv’s, evenals pensioenfondsen, last van dekkingstekorten. Dit beperkt de dividendruimte voor veel bv’s enorm. Alles bij elkaar zorgt dit ervoor dat afschaffing van het pensioen in eigen beheer ineens een reële optie wordt.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 18
Het door Den Haag gewenste eindresultaat: uitfasering van het pensioen in eigen beheer! Nieuwste voorstel richt zich op afschaffing pensioen in eigen beheer. Diverse alternatieven voor de inmiddels zeer complexe regeling van het pensioen in eigen beheer zijn intussen de revue gepasseerd. Op basis van het meest recente voorstel dat medio maart in de Tweede Kamer is besproken is het pensioen in eigen beheer per 1 januari 2017 simpelweg niet meer toegestaan! Staatssecretaris Wiebes stelt voor het pensioen in eigen beheer volledig af te schaffen en de mogelijkheid te bieden de huidige pensioenreservering in één keer af te kopen. Normaal is afkoop een verboden handeling waarvoor een boeterente is verschuldigd, echter bij deze voorgestelde afkoopvariant wordt de afkoop van het pensioen juist fiscaal voordelig gemaakt. Wiebes stelt een afkoop voor waarbij slechts 70% van de fiscale pensioenreservering als inkomen wordt belast. Dit leidt dan effectief tot een belastingdruk van maximaal 36.4% (70% x 52%) over de gehele fiscale pensioenreserve.
Voorbeeldberekening afkoop De heer Jansen is 65 jaar en zal over twee jaar zijn pensioengerechtigde leeftijd, 67 jaar, bereiken. Hij heeft inmiddels een flinke pensioenvoorziening opgebouwd, zijnde jaarlijks een uitkering van € 40.000 ouderdomspensioen met een nabestaandendekking van 70%. De commerciële waarde van zijn pensioenvoorziening bedraagt € 1.100.000. Indien de pensioenvoorziening op fiscale grondslagen wordt gewaardeerd bedraagt de waarde € 512.000. Afkoop van de pensioenverplichting volgens het voorstel van Wiebes zal leiden tot een bruto-afkoopsom van € 512.000 (gelijk aan de fiscale voorziening). De belastbare grondslag van de afkoop bedraagt € 358.400; hierover zal een bedrag van € 186.000 aan belasting zijn verschuldigd. De netto-uitkering bedraagt € 326.000. De vennootschap maakt een winst van € 588.000. Hierover is geen belasting verschuldigd.
De knelpunten De huidige voorstellen gaan echter gepaard met een aantal knelpunten. De partner en gewezen partner zullen moeten instemmen met een afkoop. In geval van een ex-partner kan dit een groot knelpunt zijn daar zij veelal onder de nieuwe regeling een stuk minder zullen krijgen dan onder de huidige regeling. En dan is er nog de situatie waarbij de bv nu niet voldoende geld heeft om af te kopen en waarschijnlijk in de toekomst ook nooit voldoende geld zal hebben om de oudedagsuitkering te voldoen. Hoe zal daarmee worden omgegaan? Wat betekent dit voor u? Heeft u pensioen in eigen beheer dan zal dit een spannende tijd voor u worden. De contouren van de nieuwe wetgeving zijn nog geenszins duidelijk. Maar dat het einde van de huidige complexe pensioenregeling in zicht is, is een zekerheid. Het is enkel nog wachten op de juiste variant waarmee zowel de Eerste als Tweede Kamer kunnen instemmen. Mocht het zover zijn dan informeren de pensioenadviseurs van Joanknecht & Van Zelst u uiteraard verder. Wij begeleiden u graag bij het nemen van de juiste beslissing voor een keuze naar een nieuwe pensioenregeling!
Onze pensioenexperts: Afkoopregeling of spaarvariant? Deze op het eerste oog gunstige afkoopmogelijkheid leidt dus tot een behoorlijke cash out aan belastinggeld. Dit moet dan uiteraard wel beschikbaar zijn. Mocht de hiervoor beschreven afkoopvariant niet wenselijk of zelfs onmogelijk zijn dan moet worden overgestapt naar de ’spaarvariant bij uitfasering’. Dit alternatief voor de afkoop houdt in dat de fiscale pensioenvoorziening zonder heffing wordt omgezet in een oudedagsspaarverplichting. Deze spaarverplichting zal jaarlijks worden verhoogd met rente gelijk aan marktrente gebaseerd op het U-rendement. Extra dotaties aan deze oudedagsspaarverplichting zijn niet mogelijk. Op het moment dat de AOW-leeftijd wordt bereikt dient het gespaarde bedrag in de vorm van gelijkmatige uitkeringen, gedurende een periode van 20 jaar, te worden uitgekeerd.
Voorbeeldberekening spaarvariant Ook nu maakt de vennootschap in het jaar van omzetten een winst van € 588.000 zonder dat daar vennootschapsbelasting over is verschuldigd. De fiscale voorziening van € 512.000 wordt nog twee jaar verhoogd tot € 533.000. Van dit bedrag wordt een jaarlijkse uitkering aangekocht die 20 jaar duurt. Deze uitkering bedraagt in het eerste jaar € 26.650. Tegenover de winst van de vennootschap staat dus een veel lager pensioen voor de heer Jansen.
Deze uitkeringen zullen alsdan (conform de huidige systematiek) met loonbelasting worden belast. Deze oudedagsspaarverplichting leidt tot een veel eenvoudiger systeem.
Drs. M.J.W. (Maarten) Foppen RA
[email protected]
Mr. O.M. (Olga) Huig-Huffmeijer
[email protected]
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 19
Patiënten, zorgverleners en verzekeraars gebaat bij ‘zorgconfiguratie’
Care2U verbetert zorg voor mensen met chronische aandoeningen
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 20
Toen Care2U zo’n zes jaar geleden met een softwaretoepassing kwam op basis van een procesmatige benadering van zorg, was er nog niet veel te doen op dat vlak. Informatie over patiënten werd bijgehouden in een Excelbestand of in een Keteninformatiesysteem (KIS), maar dat communiceerde niet met het systeem van de huisarts en bood zeker geen procesondersteuning. Dat is nu wel anders.
De aanleiding is verdrietig. Nederland vergrijst, de gemiddelde leeftijd loopt op, met de gezondheid wordt het niet beter en met die teruggang komt ook het stapelen van aandoeningen steeds vaker voor. Met name mensen die lijden aan chronische ziekten zien niet alleen vaak hun huisarts, maar ook allerlei andere hulpverleners. Al die betrokken partijen zijn gebaat bij adequate vastlegging van gegevens als bloeddruk en cholesterolgehalte, maar ook bij sturing van het zorgproces: welke zorg heeft de patiënt op welk moment nodig bij welke zorgverlener? En welke specifieke informatie heeft die zorgverlener op dat moment nodig?
maatschappelijk werkster tot een specialist die eenmalig meekijkt en van de fysiotherapeut tot een diëtist.
Michiel Boerkamp, algemeen directeur van Care2U, vertelt gedreven over zijn product, dat dezelfde naam draagt als het bedrijf. Omdat de journalist ernaar vraagt, ontkracht hij eerst een misverstand: “Care2U is geen elektronisch patiëntendossier (epd), het is veel meer. Er liggen wel alle gegevens in vast die ook in een epd kunnen staan, maar daarnaast levert het de kennis en informatie om mensen in de zorgketen beter te laten samenwerken. Een epd op zich is een statisch dossier, Care2U is een dynamische procesondersteunende tool.”
Zorg op maat Boerkamp, die bij een verzekeraar en een bank werkte voordat hij bij Care2U kwam, beschrijft hoe logisch het is een zorgketen als een logistiek proces te benaderen. “Het is een keten van acties, diensten en producten. De zorgverleners moeten in staat zijn de best mogelijke zorg te leveren, op tijd en wat gevraagd wordt. De zorgverzekeraar moet uiteindelijk de juiste facturen betalen. Patiënten kunnen als het ware hun eigen zorg configureren, uiteraard geholpen door professionals. Uit het hele aanbod van zorgproducten en -diensten ga je een individueel pakket samenstellen. Dat proces heet massa-individualisatie, omdat elk pakket anders is. Zorg op maat is een van de drie pijlers onder onze onderneming, naast samenwerking ín de keten en grip óp de keten. Onze motivatie is een beter georganiseerde zorg die betaalbaar is en blijft. We zullen moeten, want met 80 miljard euro jaarlijks voor de zorg ontstaat een onhoudbare situatie.”
Daarom: bouwstenen ‘De zorgketen’; een ruim begrip? “Dat klopt”, zegt Boerkamp, “we hebben het over de zorg rondom een patiënt met een chronische aandoening zoals COPD, diabetes mellitus (type 2) of juist mensen die in de geriatrie of de GGZ terecht zijn gekomen. De cirkel van zorgverleners om hen heen is in beeld, maar de zorgverléning kan uit wel veertig bouwstenen bestaan. Van een praatje met een
Daarnaast willen we dat patiënten veel zelf doen, bepaalde waarden meten, verslag doen van hoe zij zich voelen et cetera. Care2U is het systeem waar alle betrokken zorgverleners én de patiënt gebruik van maken. Ze hebben allemaal toegang tot die gegevens die voor hen van belang zijn en kunnen zien wanneer iets van hen wordt verlangd. Lijkt iets niet in orde, dan gaat er een alarm af, is alles goed, dan is daar geen reden voor.”
Veiligheid en privacy Wat Care2U gemeen heeft met het epd, is de gevoeligheid van de opgeslagen patiënteninformatie. Boerkamp beaamt dat beveiliging van privacy hoog op de prioriteitenlijst staat. “We zijn op de goede weg. Eind maart hebben we op basis van een uitvoerige audit een eerste ‘stempel’ gekregen in de vorm van een ISAE3402 type I rapportage. Dat is een beoordeling van organisaties zoals de onze, aan wie anderen hun processen uitbesteden. Wij moeten aantonen dat onze informatiestromen geborgd zijn ten behoeve van de juistheid van declaraties aan zorgverzekeraars en dat de rapportages die we hiervoor gebruiken zorginhoudelijk goed zijn. Ook moeten we aantonen dat onze processen voldoen aan de eisen van privacy en beveiliging, dat wet- en regelgeving in de software is geborgd en dat we moeten laten zien welke maatregelen
Zorggroepen Klanten van Care2U zijn zogeheten zorggroepen: organisaties (van overwegend huisartsen en praktijkondersteuners) die met zorgverzekeraars contracten sluiten om de chronische zorg in een bepaalde regio te coördineren en zo goed mogelijk uit te voeren. Zij willen snel en betrouwbaar declareren voor de aangesloten huisartsen en andere zorgverleners/ ketenpartners. Daarnaast willen zij zo goed mogelijke zorg aanbieden en grip op het proces hebben.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 21
Michiel Boerkamp, algemeen directeur van Care2U
we nemen tegen hackers of anderszins kwaadwillenden. In 2017 krijgen we – als we het goed doen – deel twee van de stempel, dat is het bewijs dat datgene wat we zeggen te hebben ondernomen, ook werkt. Ik heb er alle vertrouwen in dat dat gaat lukken.” Het hele proces van certificering is intensief, een kritische blik van een buitenstaander onmisbaar. Lucas Vousten van Joanknecht & Van Zelst heeft Care2U als accountant en IT-auditor op cruciale momenten geholpen en de juiste vragen gesteld. Boerkamp: “Het proces heeft ons erg geholpen bij het inrichten van ons systeem van kwaliteit en dataveiligheid. We zijn ons tevens bewuster geworden van het belang ervan. De meldplicht datalekken die op 1 januari is ingegaan onderstreept dat belang nog eens. Wij zijn goed bezig.”
Wat is ISAE3402 eigenlijk? Organisaties besteden processen steeds vaker uit aan serviceorganisaties. Deze serviceorganisaties kunnen SaaS-providers, datacenters of bijvoorbeeld vermogensbeheerders zijn. Bij uitbesteding aan deze organisaties ontstaat meteen ook de vraag hoe deze uitbesteding beheerst wordt; hoe gaat de serviceorganisatie om met security? Wie heeft toegang tot uw informatie? Zijn voldoende maatregelen getroffen om de betrouwbaarheid, waaronder beschikbaarheid van informatie, te waarborgen? Hier komt ISAE3402 om de hoek kijken. Deze rapportage van de serviceprovider geeft haar klanten inzicht in de wijze waarop beheersing van de uitbestede processen is geregeld. Een onafhankelijke externe auditor geeft vervolgens hier een oordeel bij in de vorm van een assuranceverklaring. Het rapport kent twee smaken: - type 1 waarin alleen naar opzet en bestaan van beheersingsmaatregelen wordt gekeken op een bepaald moment; en - type 2 waarin de effectieve werking van deze maatregelen gedurende een periode van ten minste zes maanden wordt getoetst.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 22
Voor wie? Care2U is een softwaretoepassing voor procesmatige ketenzorg en wordt ingezet bij de volgende chronische ziektebeelden:
- Astma - COPD - CVRM - Diabetes Mellitus (type 2)
- GGZ - Ouderenzorg
Bovenop Zaken is een uitgave van Joanknecht & Van Zelst
Colofon
Contacten
Joanknecht & Van Zelst
Accountancy
Internationaal
Dr. Holtroplaan 9 5652 XR Eindhoven Postbus 263 5600 AG Eindhoven Tel. +31 40 844 70 00
[email protected] www.joanknecht.nl
drs. O.B.J. (Oscar) Reuvers RA e-mail:
[email protected]
drs. E. (Edwin) Vogel RA e-mail:
[email protected]
Assurance
Salarisadministratie en advies
S.A. (Stefan) Suy RA e-mail:
[email protected]
M. (Mark) van Waas e-mail:
[email protected]
Redactie Frank Driessen Rob van Erp Marjan Hesling Aranca Janssen Raoul van Thiel
Belastingadvies mr. R.H.M. (Raoul) van Thiel e-mail:
[email protected]
Corporate finance M.L.A. (Marc) Pelzers RA e-mail:
[email protected]
Fotografie
Financieel-juridisch advies
New Brand Activators www.wearenew.nl | Veghel
drs. F.P.A.M. (Frank) Driessen RA e-mail:
[email protected]
Vormgeving en opmaak New Brand Activators www.wearenew.nl | Veghel
Druk en realisatie Bek | www.bek.nl | Veghel
De inhoud van dit magazine is met zorg samengesteld. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Deze editie van Bovenop Zaken is eind mei 2016 ter perse gegaan. De volgende editie van de Bovenop Zaken komt uit in de winter van 2016.
Bovenop Zaken zomer 2016 Pagina 23
Kies dé bijbaan die je verder brengt!
Ben jij benieuwd naar de dagelijkse praktijk binnen een accountants- en belastingadvieskantoor? En wil je bouwen aan je carrière? Combineer dan op een slimme manier je studie met een leerzame bijbaan waarbij je de theorie direct in de praktijk brengt. Samen met jou maken we de perfecte invulling. Interesse?
[email protected] accountancy | assurance | belastingadvies | corporate finance financieel-juridisch advies www.joanknecht.nl