Vergroot uw kennis over pijn

Vergroot uw kennis over pijn tijdens het jaarlijkse pijncongres

Informatief, actueel en praktisch

Woensdag 10 oktober 2007:

huisartsen en specialisten

Donderdag 11 oktober 2007:

verpleegkundigen en paramedici

Congrescentrum Orpheus, Apeldoorn www.nationalepijndagen.nl

www.bsl.nl

Na een succesvolle start in 2006 organiseert Bohn Stafleu van Loghum in samenwerking met De Nederlandse Vereniging ter bestudering van Pijn (NVBP) dit jaar de tweede Nationale Pijndagen. Tijdens de Nationale Pijndagen krijgt u praktische adviezen om de aanpak van pijnbestrijding effectiever te laten verlopen door uw werkwijze af te stemmen op die van uw collega’s. De patiënt staat daarbij centraal en binnen het programma kunt u kiezen voor de voor u meest herkenbare casuïstiek. Bewust is gekozen voor themasessies waarbinnen vanuit meerdere disciplines diep op een onderwerp wordt ingegaan.

Doelgroep Pijncongres 10 oktober 2007 Het programma van woensdag 10 oktober richt zich op huisartsen, verpleeghuisartsen, reumatologen, internisten, bedrijfs- en verzekeringsartsen, neurologen, anesthesiologen en orthopeden. Pijncongres 11 oktober 2007 Het programma van donderdag 11 oktober is bedoeld voor verpleegkundigen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten en oefentherapeuten. Accreditatie Accreditatie wordt aangevraagd voor alle genoemde doelgroepen.

Programma voor huisartsen en specialisten woensdag 10 oktober 2007 09.30 uur

Ontvangst

09.45 uur

Opening en inleiding

10.00 uur

‘Women and pain’, het thema van de Global Week Against Pain 2007 Dr. S.H. Lo Fo Wong, huisarts te Rotterdam, tevens onderzoeker UMC St. Radboud, Nijmegen Aan de orde komen pijnklachten bij vrouwen, vooral in het kader van partnergeweldervaringen, de rol van artsen en de genderspecifieke achtergrond.

11.00 uur

Pauze

11.30 uur

Themasessies

13.00 uur

Lunch

14.00 uur

Themasessies

15.30 uur

De pijnkliniek: wat gebeurt er eigenlijk en waartoe? Drs. H. Samwel, klinisch psycholoog, pijnkenniscentrum UMC St. Radboud, Nijmegen In deze bijdrage staan de volgende vragen centraal: wat is de effectiviteit van de pijnkliniek? Waar zit de kracht en kwetsbaarheid en hoe verhoudt die zich met de wijze waarop verwijzende huisartsen het werk van de pijnkliniek waarderen?

16.15 uur

Borrel

Themasessies In de verschillende themasessies wordt aandacht besteed aan één thema. Gedurende een sessie van anderhalf uur wordt door verschillende sprekers op verschillende aspecten van dat specifieke onderwerp ingegaan. Er worden in totaal vijf thema’s gegeven, waarvan u er twee volgt.

1

Patiënt met (snel recidiverende) nek- en schouderklachten

C.W. Renzen, arts orthomanuele geneeskunde, Den Bosch M.P.J. van der List, orthopedisch chirurg, Meander Medisch Centrum, Amersfoort De functie van schouder en nek/borstwervelkolom hangen sterk met elkaar samen. In het onderzoek naar klachten van nek/schouder is het van belang te differentiëren tussen conservatief te behandelen functiestoornis-

Programma voor verpleegkundigen en paramedici donderdag 11 oktober 2007 09.00 uur

Ontvangst en registratie

09.30 uur

Welkom en opening Dr. R.S.M.G. Perez, fysiotherapeut/bewegingswetenschapper, coördinator onderzoek pijn

09.45 uur

Neuropathische pijn Dr. J.L.M. Jongen, neuroloog, Erasmus MC, Rotterdam Neuropathische pijn is een chronische, invaliderende aandoening met een geschatte prevalentie van 1-2% in de algemene bevolking, die over het algemeen slecht reageert op conventionele pijnbehandeling. In deze voordracht wordt ingegaan op de etiologie van neuropathische pijn en hoe de verschillende kenmerken van neuropathische pijn verklaard kunnen worden. Tenslotte worden evidence based en non-evidence based behandelmethoden voor neuropathische pijn besproken.

Themasessies In de verschillende themasessies wordt aandacht besteed aan één thema. Gedurende een sessie van vijf kwartier wordt door verschillende sprekers op verschillende aspecten van dat specifieke onderwerp ingegaan. Er worden in totaal vijf thema’s gegeven, waarvan u er twee volgt.

1 10.45 uur

Pauze

11.15 uur

Themasessies

12.30 uur

Lunch

13.30 uur

Themasessies

14.45 uur

Pauze

15.15 uur

‘Women and pain’, het thema van de Global Week Against Pain 2007 Dr. S.H. Lo Fo Wong, huisarts te Rotterdam, tevens onderzoeker UMC St. Radboud, Nijmegen Aan de orde komen pijnklachten bij vrouwen, vooral in het kader van partnergeweldervaringen, de rol van artsen en de genderspecifieke achtergrond.

16.15 uur

Afsluiting

16.30 uur

Borrel

Complex Regionaal Pijnsyndroom (CRPS): achtergronden, epidemiologie en diagnostiek

Dr. J. Marinus, bewegingswetenschapperepidemioloog, afdeling Neurologie LUMC In deze presentatie wordt stilgestaan bij een aantal vragen. Wat weten we van de pathofysiologische achtergronden van CRPS? Wat is er nu eigenlijk bekend over incidentie, beloop, herstelkansen en risicofactoren van CRPS? Hoe wordt de diagnose gesteld en hoe goed zijn de diagnostische criteria?

themasessies huisartsen en specialisten sen van nek/schoudergordel en operatief te behandelen functiestoornissen van het schoudergewricht. Optimale behandeling van beide aspecten leidt tot de beste kansen voor herstel.

4 Pijn bij individuen met een uitingsbeperking, van jong tot oud Prof. dr. D. Tibboel, dr. J. Peters en R. van Herk, allen Pijnkenniscentrum Rotterdam

2 Pijn in de palliatieve fase Sprekers nog niet bekend In de palliatieve fase spelen pijn en pijnbestrijding een belangrijke rol. Op welke manier kunnen patiënten het best worden ondersteund? Aandacht wordt in elk geval besteed aan neuropathische pijn.

3 Patiënt met chronische, moeilijke of niet te verklaren pijn

Voor mensen met een uitingsbeperking zijn meetinstrumenten ontwikkeld om beter inzicht te krijgen in dagelijkse of postoperatieve pijn. Zo kan effectievere pijnbestrijding worden aangeboden. In deze sessie worden de pijnschalen besproken en wordt de mogelijkheid geboden om enkele casussen interactief te scoren aan de hand van videobeelden.

5 Medicatie bij pijn Dr. W.J. Meijler, neuroloog/klinisch farmacoloog, Groningen

Drs. H.C.A.M. van Rijswijk, huisarts en senior onderzoeker, afd. Huisartsgeneeskunde, UMC St. Radboud, Nijmegen Drs. H. Samwel, klinisch psycholoog, pijnkenniscentrum UMC St. Radboud, Nijmegen Aan de hand van een aantal casussen uit de dagelijkse praktijk zullen de belangrijkste chronische pijnklachten worden besproken; nek/schouderpijn, lage rugpijn, hoofdpijn en wisselende vage pijnklachten. Wat kun je als huisarts of specialist doen? Wat kan de rol van een psycholoog zijn?

Op het gebied van medicamenteuze pijnbehandeling ontstaan telkens nieuwe inzichten. welke rol kunnen de verschillende middelen spelen? Wat is de plaats van morfine, opioïden, anti-depressiva, neuroleptica, anti-epileptica enz.?

themasessies verpleegkundigen en paramedici 2 Palliatieve zorg

4 Sensitisatie

Prof. dr. W.W.A. Zuurmond, anesthesioloog en hoogleraar palliatieve zorg en pijnbestrijding, Amsterdam, i.s.m. een verpleegkundige en een fysiotherapeut

John van der Meij, fysiotherapeut en trainer Trilemma, docent Instituut Toegepaste Neurowetenschappen en Hogeschool Leiden

Pijn speelt een belangrijke rol in de palliatieve zorg, maar palliatieve zorg is meer dan pijnbestrijding alleen. Op alle aspecten wordt vanuit verschillende disciplines ingegaan.

Er is de laatste tijd veel bekend geworden over neuroplasticiteit en de reactie daarop in de vorm van sensitisatie op diverse niveau’s binnen het zenuwstelsel. Sensitisatie als belangrijke verklaring voor het voortbestaan van chronische pijn. Accent zal gelegd worden op het limbische systeem als belangrijke schakel tussen lichaam en geest en de koppelingen tussen plasticiteit, cognitie, emotie. Sensitisatie van dit systeem leidt onder andere tot ‘overperceptie’ van lichaamssignalen. Nieuwe opvattingen over sensitisatie en plasticiteit dwingen tot reflectie van de aanpak van de patiënt met chronische pijn.

3 Acute en chronische wondpijn Dr. Hester Vermeulen, verpleegkundige en klinisch epidemioloog, senior onderzoeker Amsterdams Centrum voor Evidence Based Practice, docent Amsterdam School of Nursing Dr. Dirk Ubbink, arts en klinisch epidemioloog, directeur Amsterdams Centrum voor Evidence Based Practice, afd. Klinische Epidemiologie, Biostatistiek en Bioinformatica Wondpijn is zowel in onderzoek als in de praktijk vaak onderbelicht. In deze sessie worden onderzoeksresultaten en aanbevelingen voor de praktijk gepresenteerd. En zal antwoord gegeven worden op een aantal vragen zoals; Hebben alle patiënten pijn tijdens locale wondzorg, of is dat gerelateerd aan het wondtype? Wat zijn de meest pijnlijke momenten? Kan de pijn verminderd of voorkomen worden? Wat zijn nieuwe ontwikkelingen op het gebied van pijnbestrijding tijdens de locale wondzorg? Welke aspecten van (de behandeling van) wondpijn vergen nog nader onderzoek?

5 Preventie (expectancies, motivational interviewing, educatie, voorlichting) R.W.J.G. Ostelo, PhD - EMGO Institute, VU University Medical Centre, Amsterdam F. van Hartingsveld, MSc, fysiotherapeut en epidemioloog, docent Hogeschool van Amsterdam Over de preventie van dreigende chroniciteit van pijn wordt steeds meer bekend. Diverse onderzoeken leveren niet alleen steeds meer wetenschappelijke informatie op, maar geven ook praktische handvatten. Binnen deze sessie wordt vooral ingegaan op verwachtingen: Wat zijn de verwachtingen nu eigenlijk?; Welke rol kunnen verwachtingen spelen in de behandeling van patiënten?; Evidence ten aanzien van de kracht van verwachtingen; Mogelijkheden voor de fysiotherapie en revalidatie.

Instelling/praktijk/organisatie:

inschrijfkaart

Voorletters:

Tussenvoegsel(s):

Achternaam:

Ja, ik schrijf mij in voor de Nationale Pijndagen 2007

Adres: Postcode/plaats: Tel nr.:

Woensdag 10 oktober 2007 Mijn voorkeur gaat uit naar de volgende twee themasessies**: Eerste keuze Tweede keuze Reservekeuze

1 1 1

2 2 2

3 3 3

4 4 4

Faxnr.: E-mail:

5 5 5

Donderdag 11 oktober 2007 Mijn voorkeur gaat uit naar de volgende twee themasessies**: Eerste keuze Tweede keuze Reservekeuze

1 1 1

2 2 2

3 3 3

M/V*

4 4 4

Functie: Handtekening: BIG-nummer

Registratienummer (alleen voor KNGF-leden, i.v.m. accreditatie): Privé-adres (alleen voor KNGF-leden):

5 5 5

Ik ontvang een factuur van € 195,00 Ik heb een abonnement op Pijn Info / ik ben aios en ontvang een factuur van € 175,00 Ik schrijf me in voor beide dagen en ontvang een factuur van € 325,00 Ik neem een abonnement op Pijn Info. Voor de Nationale Pijndagen 2007 ontvang ik een factuur van € 175,-. Voor Pijn Info ontvang ik separaat een factuur.

Factuuradres (indien anders dan ingevuld) Geadresseerde: Adres: Postcode/plaats:

** De sessie van uw voorkeur omcirkelen

* Doorhalen wat niet van toepassing is.

Ondergetekende is bekend met de annuleringsvoorwaarden.

CM07C140

Congrescommissie

Pijn Info Neem nu een abonnement op Pijn Info en ontvang meteen € 20,00 korting op uw deelnemersbijdrage voor de Nationale Pijndagen 2007!

•

Prof. dr. Ben Crul, hoogleraar pijnbestrijding,

•

Dr. Roberto Perez, fysiotherapeut/bewegingswetenschapper,

•

Dr. Eric van Rijswijk, huisarts en senior onderzoeker, afd.

•

Dr. A.J.A. Köke, bewegingswetenschapper/fysiotherapeut,

pijnkenniscentrum, UMC St. Radboud, Nijmegen coöordinator onderzoek pijn- en pijnbestrijding, VU, Amsterdam Huisartsgeneeskunde, UMC St. Radboud, Nijmegen

Pijn Info behandelt de meest recente visies en therapieën op het gebied van pijn. Deze abonnementsgebonden

Pijnkenniscentrum, Maastricht

uitgave heeft een multidisciplinair karakter en bevat diverse checklists, overzichten, casussen en onderzoeken. De redactie bestaat uit prof.dr. Crul, prof.dr. B. van Houdenhove, dr. R.S.G.M. Perez, prof.dr. K. Vissers en prof. dr. R. de Wit. Pijn Info verschijnt vier tot zes keer per jaar in katernvorm. Alle informatie is ook online toegankelijk. De instapprijs bedraagt € 154,- voor de 8 verschenen katernen. Daarna wordt een paginaprijs van € 0,46 berekend. Kijk voor meer informatie op www.pijninfo.bsl.nl.

Bohn Stafleu van Loghum Afdeling Cursussen en Congressen Antwoordnummer 7121 3990 TC HOUTEN

Datum en locatie De Nationale Pijndagen 2007 vinden plaats op 10 en 11 oktober 2007 in congrescentrum Orpheus in Apeldoorn. Kosten De deelnemersbijdrage is € 195,- per persoon per dag. Abonnees van PijnInfo en aios betalen € 175,per dag. Als u zich inschrijft voor beide dagen betaalt u € 325,- voor 2 dagen. Inschrijven U kunt zich inschrijven met het inschrijfformulier

Terugblik Nationale Pijndagen 2006 In 2006 vonden voor het eerst de Nationale Pijndagen plaats.

in deze brochure of via www.nationalepijndagen.nl.

Enkele reacties van deelnemers uit 2006:

Na inschrijving ontvangt u een bevestiging en een factuur. Ongeveer twee weken voorafgaand aan het

“Verbreding van mijn kijk op pijn, met name ook door het multidisciplinaire karakter van deze nascholing”

congres ontvangt u een routebeschrijving en verdere informatie. Verhinderd? Bij annulering t/m 26 september 2007 wordt € 25,administratiekosten in rekening gebracht. Na 26 september 2007 kunnen wij geen restitutie verlenen. Inschrijving vindt plaats op volgorde van binnenkomst. Informatie Voor meer informatie kunt u terecht bij

“Recente wetenschappelijke

Bohn Stafleu van Loghum Afdeling Cursussen & Congressen Sytske de Vries

en therapeutische

Telefoon: (030) 638 39 23 Fax: (030) 638 39 90

ontwikkelingen werden

E-mail: [email protected]

begrijpelijk gepresenteerd” “Goede presentaties van herkenbaar probleem”

Bohn Stafleu van Loghum onderschrijft het belang van het Nationaal Pijnfonds.

Bohn Stafleu van Loghum Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl

www.nationalepijndagen.nl