Vereniging ter beoefening van de beeldende kunst Rhijnvis Feithlaan 54 8021 AM Zwolle secretariaat@hetpaletzwolle,nl www.hetpaletzwolle.nl
Nieuwsbrief nr 2, april 2010
redactie Peter den Hengst en Auke Leistra
VAN DE VOORZITTER
Hermy van Kempen
Bijzonder geslaagd voor Palet was de Beursvloer op 24 maart jl.! Beursvloer is een evenement waar profitorganisaties diensten aanbieden aan non-profit-organisaties (zoals instellingen, verenigingen etc.). Saskia Obdeijn en ik hebben voor Palet een drietal aanbiedingen in de wacht kunnen slepen. Daarvan is er één zelfs een (zogeheten) „superaanbieding‟, inhoudend dat „Made by Mouses‟ voor Palet (gratis) een nieuwe website zal gaan maken! Daarnaast zal de Kamer van Koophandel een avond verzorgen voor de (potentiële) professionals onder ons. En als derde: Marketing Zwolle gaat een marketingplan voor ons schrijven. Ik hoor jullie al denken: marketing, waar is dat voor nodig? Wij als bestuur gaan ervan uit dat we voorlopig alles uit de kast moeten halen om goed in beeld te blijven. Er hangt immers nogal wat vanaf: nieuwe huisvesting, hopelijk een goede expositieruimte voor de toekomst, etc. Een mooie „spin-off‟ van dit alles is dat we wellicht in de komende tijd de pers weer zullen halen, want de Peperbus gaat de afspraken die op de Beursvloer gemaakt zijn volgen. Het is goed als Palet in het DNA van de Zwollenaar gaat zitten! Een andere ontwikkeling binnen Palet is de pilot van het aspirantlidmaatschap voor jonge mensen bij Palet. Inmiddels hebben we met Cindy Meijer en Renske van der Wal onze eerste enthousiaste aspirant-leden verwelkomd! We wensen hen veel plezier en succes voor de toekomst. Soms zijn vervolgverhalen leuk, maar niet als het om zeer ernstige ziekten gaat. Opnieuw werd een dierbaar Palet-lid geconfronteerd met een heel slechte uitslag na onderzoek in het ziekenhuis. Ik wens hem en alle andere zieken en hun familie alle mogelijke sterkte als het leven zo confronterend wordt. Het is bijzonder te horen en te ervaren hoe de zieken merken dat er vanuit de vereniging met hen meegeleefd en waar mogelijk steun geboden wordt. Ook dat is Palet! En dan de Broerenkerkexpositie, van 7 juli tot en met 2 augustus. Voor de laatste keer ca. vier weken, parallel aan de Blauwvingerdagen. Wij gaan van deze laatste kans optimaal gebruik maken. De tentoonstellingscommissie laat weten dat het “kistjesplan” een gevorderd stadium heeft bereikt en dat iedereen binnenkort met de kistjes aan de slag kan. Ik verwijs u graag naar de uitleg verderop in deze Nieuwsbrief. Laten we er een kunstzinnig en ambitieus project van maken, en dat kunnen we uitsluitend met elkaar! Ik daag u uit uw talenten en zin voor vormgeving tot ongekend niveau te laten stijgen!!!!!!
1
KISTJESPROJECT BROERENKERK
Jeroen Bijl
Op de Algemene Ledenvergadering heb ik het „kistjesproject‟ aangekondigd, een project waarmee Palet zich zal presenteren op de aanstaande tentoonstelling in de Broerenkerk, jullie weten wel, de laatste op die locatie. Welnu, de betreffende kistjes zijn in productie genomen door een school voor speciaal onderwijs, “De Maat“ in Ommen. Omdat het een leerproject is kan bij het ter perse gaan van deze Nibri nog niet precies gezegd worden wanneer de eerste 50 kistjes klaar zijn, maar dat zal niet lang duren. Ter info alvast de inwendige maten van de kistjes van onbehandeld, 9 mm dik mdf: 42 bij 42 en 9 cm diep. De bedoeling is dat jullie voor een luttel bedrag zo‟n kistje kopen (dat zal misschien zo‟n tweeënhalve euro worden) en dat een ieder zich vervolgens creatief op zijn of haar kistje uitleeft. Wij van de tentoonstellingscie maken er vervolgens een geheel van, zodat we in de kerk met iets bijzonders voor de dag kunnen komen…. Wordt vervolgd……
Leden van Palet tijdens de A.L.V.
Elis T. 18.02.2010
OPROEP
Loek Koopmans
Als vrij kunstenaar werk ik nu al enkele jaren thuis in mijn eigen atelier. Dat is heerlijk. Toch zou ik ook wel in een groter verband willen werken. Onder gelijkgestemden, met het doel elkaar te stimuleren en te inspireren naar inhoud en techniek, om daardoor een snellere groei te bevorderen. Vandaar deze oproep. Mijn idee is om een middag in de week samen te komen in het grote atelier, waar ieder aan zijn eigen schilderij werkt. Dus geen les. Geen kosten. Ieder voor zich. Het gezamenlijke zou zijn op basis van Kandinsky's gedachte: " De motor van het scheppen is een innerlijke gewaarwording van de kunstenaar, niet afhankelijk van een natuurvoorbeeld." Dus geen portret-, model-, landschap- of stillevenschilderen. Dat hoeft niet in te houden, dat dit schilderen altijd tot abstractie leidt. Er kunnen heel goed figuratieve elementen ontstaan. Mijn concrete voorstel is: iedere vrijdag bij elkaar komen (als proef tot de zomervakantie ) van 13.00 uur tot 17.00 uur in het grote atelier. De eerste vrijdag om ideeën en verwachtingen uit te wisselen, maar daarna aan de slag! Aanmelden:
[email protected] KUNSTENAARS IN DE LITERATUUR nr 10
Auke Leistra
In Mystiek lichaam (1986) van Frans Kellendonk (1951-1990), een van de meest besproken romans van de jaren tachtig, komt een handjevol kunstenaars voor. Ze spelen niet eens zo‟n belangrijke rol in het boek, ze zijn veeleer verzinsels van de hoofdpersoon, Leendert Geiselhart. Deze Geiselhart is in zijn jeugd „binnengegaan in de wereld van de kunst, een gotische kerk, in zijn voorstelling, licht in plassen op de vloer‟. Later, als militante homo, keert hij Nederland de rug toe en trekt hij naar New York. Daar woont hij „op Manhattan, dakloze kathedraal met kantoorpilaren die zich niet [buigen]‟. 2
Geiselhart heeft er zijn sporen verdiend, als kunstcriticus heeft hij er in zijn eentje zo‟n beetje een hele kunststroming uit de grond gestampt, de Wild Boys. Als „arme gelukzoeker‟ had hij een schilder ontmoet die Adam Adams heette. Adams schilderde „ruimtevaartdoeken‟, en „in zijn vrije tijd was hij homoseksueel‟. Geiselhart legde hem uit „dat hij die twee afdelingen van zijn leven slechts samen hoefde te voegen om van zijn werk iets opzienbarends te maken‟. Adams deed wat Geiselhart hem influisterde en werd de grondlegger van de succesvolle Wild Boys. De enige Wild Boy die in Mystiek lichaam sprekend, of eerder schreeuwend, wordt opgevoerd, is Lafayette Louisiana. Louisiana is een schilder die verhaal komt halen bij Geiselhart, omdat Geiselhart enkele van zijn doeken heeft verkocht. Die verkoop is breed uitgemeten in de pers, de prijzen waren helaas matig, en nou is zijn reputatie onderuitgehaald. „“De hele stad weet het nu,” roept hij. “Geiselhart is uitgekeken op Lafayette Louisiana.”‟ Geiselhart is niet onder de indruk van zijn klacht. „Gezaghebbend tuitte [hij] zijn lippen. “Maak je toch niet zo druk, Laffy. Het lijkt allemaal heel erg, maar het is een verkapte zegen. Je was veel te hoog geprijsd, vond ik.”‟ Let wel, we schrijven hier de jaren tachtig, de jaren waarin de zogenaamde „yuppies‟ van zich deden spreken, en geldzucht hoogtij vierde als modeverschijnsel. Geiselhart heeft de doeken van Louisiana niet voor zijn lol te koop aangeboden: hij voelt dat er een krach zit aan te komen op de kunstmarkt. Met deze „voorkennis‟ gewapend verzint hij iets nieuws: opties op schilderijen die nog gemaakt moeten worden, in de vorm van waardepapieren waarop vermeld staat dat die en die schilder dan en dan een schilderij van dat en dat formaat zal leveren aan de eigenaar van de optie. Geiselhart koopt die opties van zijn Wild Boys en verkoopt ze met de nodige winst door aan galeries en verzamelaars. Deze windhandel doet het even heel aardig, maar in zijn opkomst lag zijn ondergang natuurlijk al besloten. De Wild Boys raken verzeild in een soort kredietcrisis avant la lettre en het hele systeem stort met donderend geraas in elkaar. Tot zover de kunst in Mystiek lichaam. Maar Mystiek lichaam is een kunstwerk op zich! Hecht van structuur, poëtisch en volstrekt origineel van stijl, en met een fenomenale zeggingskracht. Op elke bladzij staat wel een zin die je puur om ervan te genieten nog een keer leest, en nog een keer. Dat het zo‟n veelbesproken boek was, had natuurlijk niet zozeer met de kwaliteit ervan te maken (het zou ook eens wel), als wel met de bedenkelijke standpunten die er hier en daar in verwoord worden: over homo‟s, over vrouwen, over joden. Maar hoe bedenkelijk ze ook zijn, weinig standpunten zijn in de naoorlogse Nederlandse literatuur ooit zo fraai verwoord als in dit briljante boek van Frans Kellendonk!
Leden van Palet tijdens de A.L.V.
Elis T. 18.02.2010
OVER GELUK EN ONGELUK
Marjan van Vliet
Wat is geluk? Wie het weet mag het zeggen. Een toestand? Mazzel? Een moment? Wat voor de één geluk is, is dat voor een ander misschien helemaal niet. Bij de tentoonstelling Anoniem ving ik toevallig een commentaar op mijn inzending op. "Wat een slecht schilderij!" Zo'n opmerking, daar word je niet gelukkig van. Het bracht mij terug bij een ervaring uit mijn 3
kindertijd. Tien jaar, zo oud was ik ongeveer toen ik begon uit oude lappen kleding voor mijzelf te naaien. Een ouder zusje had echt naailes en van haar keek ik de kunst af. Wat was ik in mijn sas, daar boven op de zolderkamer, bij het op mijn eentje in het geheim in elkaar flansen van een kledingstuk. Wat ben ik daar in opgegaan, wat vond ik die bloes - want daar begon ik mee - geweldig mooi worden. Stel je voor: van een oud laken had ik de panden geknipt en met de hand in elkaar genaaid. Het paste goed en de stof scheurde niet, zoals eerder met oude vitrage was gebeurd. Ik was fier en gelukkig dat alles zo goed lukte. Om het geheel nog fraaier te maken deed ik een geweldige vondst: op borsthoogte naaide ik twee groene vilten repen, met daaraan vast rijen oude sleutels die ik in een rommelbakje had gevonden. Over de onthulling van mijn geheim en de presentatie van mijn bloes had ik goed nagedacht. Het moet in de vakantietijd geweest zijn want ze waren allemaal thuis. Om tien uur werd er bij ons altijd koffie gedronken. Dan kwam iedereen naar de huiskamer: broers, zussen, pappa en zijn secretaresse, mamma en onze werkster. Als ze daar dan allemaal zaten zou ik in mijn creatie binnenkomen. Wat zouden ze opkijken! Wat zouden ze mij bewonderen! Vervuld van dit verwachte succes opende ik de huiskamerdeur. Eerst keek er één, toen een tweede, daarna ook de anderen... een stilte, en toen barstte er een daverend gelach los. Nog voel ik de vernedering! Ik rende weg, terug naar boven, huilend, diep teleurgesteld en ongelukkig. Ja ja, geluk en ongeluk liggen vaak dichtbij elkaar. Er zijn geen bergen zonder dalen. Als je het één niet ervaren hebt, kun je niet weten wat het andere is. En de grootste geluksmakers én de grootste ongeluksmakers zijn meestal de mensen die in jouw leven een rol spelen. Te beginnen bij je ouders van wie je de geluksgenen erft en die met broers en zussen jouw nest vormen, waar je in een toestand van geluk of ongeluk opgroeit. Later leer je dat geluk ook levenskunst is, acceptatie van je mogelijkheden en onmogelijkheden. "Het boeket maken met de bloemen die je hebt." Het uitlachen bij de show van mijn sleutelcreatie heeft mij toch niet belet verder te prutsen, te knutselen en tekenen, te naaien, kokkerellen en tuinieren. En als de anderen het niks vinden... nou, jammer dan. Geluk is voor mij het kunnen opgaan in creatief werk. Maar ook: in de ander, in muziek, de natuur, een sfeer. Ongeluk is dáár waar dat spaak loopt.
NIEUWE LEDEN STELLEN ZICH VOOR Ineke Knoeff. Toen ik een potlood vast kon houden ben ik gaan tekenen.Ik heb geen opleiding gehad, maar heb vroeger, vooral in mijn studententijd, veel gekeken naar vrienden in de kunst. Ik wilde ook graag ‟de kunst‟ in, maar door stimulans van huis uit in een andere richting heb ik er nooit mijn beroep van kunnen maken. 4
In 1952 ben ik geboren in Kampen. In Rotterdam heb ik het grootste deel van mijn jeugd doorgebracht. Daar heb ik de Sociale Academie gedaan en ben er als maatschappelijk werkster en op diverse plaatsen met pastoraat bezig geweest. Ook heb ik zes jaar in België gewoond, daar is mijn dochter geboren. In Gent ben ik een paar jaar toeristengids geweest. De verhalen die ik de mensen daar vertelde waren geschiedkundig misschien niet allemaal even juist, het was wel een tijd vol kunst en geschiedenis. Na mijn scheiding, 20 jaar geleden, ben ik ziek geworden en ben ik uiteindelijk met mijn dochter in Zwolle gaan wonen. Het opvoeden was toen een fulltime baan, voor meer was gedurende lange tijd geen energie en geen ruimte. Een betaalde baan zat er niet meer in, maar mijn creativiteit begon weer tot leven te komen. Dat is een kostbaar geschenk, en ik ga er nu graag weer mee aan de slag. Ik ben erg enthousiast over het feit dat ik ben toegelaten en mij (sinds januari 2010) lid van Palet mag noemen. Vanaf het begin genoot ik van de goede sfeer. Het is nooit te laat om te dromen. Mijn droom: op mijn eigen manier met de kwast op papier zetten wat ik waarneem met mijn zintuigen. En misschien ook dat wat van binnen leeft en er uit wil en moet. Ook hoop ik dat ik een laatbloeier ben, dan komt mijn beste tijd hierin nog. Zo niet, dan toch genieten in de kring van Palet. GALERIE „DE ZWOLSE SCHOOL‟
Erna Landsaat namens de Galeriecommissie De expositie LIJDEN LEED GELEDEN heeft veel belangstelling getrokken. De Palet-leden die deelnamen aan de langdurende voorbereiding van de expositie, zullen kunnen terugzien op een geslaagd evenement. Zondag 18 april 17.00 uur sluiting van de expositie en daarna de laatste in dit seizoen: vanaf zondag 24 april t/m 30 mei exposeren Marian van VlietDönszelmann en Saskia Obdeijn. De galerie is iedere zondagmiddag geopend van 13.00 – 17.00 uur, en op zaterdag 29 mei ook van 13-17 uur, dit in verband met Kunstroute-Zwolle.
EXPOSITIES ELDERS Joepe Bos exposeert schilderijen van 10 april – 22 mei in de Park Gallery van schouwburg-en-congrescentrum Het Park, Westerdijk 4, Hoorn, open: ma. t/m vrij. 13.00 - 17.00 uur inlichtingen: stichting Park Gallery 0229 - 219256 of 0299 – 401798
TERUGBLIK ►
Opening expositie LIJDEN LEED GELEDEN Zondagmiddag 14 maart 2010 door Wilhelm Weitkamp, directeur CABK/ArtEZ ▼ 5
KOM Laat het komen Kom, muziek Van de takken Van het lover Van de stem Van de herinnering aan De doden. Vioolmuziek Van vogels En de voetstap. Luister naar De hitte. Het concert van Het verdriet Van het bidden. Ritme van de kou En van honger En van liefde. Melodie van Het omarmen. Trompetgeschal van Het verlangen Je gezicht Je ogen En je handen. Die muziek Doof die niet uit. Elen, 12 december 2008
6
