Realisaties in 2014: Er is een draagvlak gecreëerd voor het reeds in 2012 ontwikkelde ICTcompetentieprofiel bij de partnerinstellingen van het ENW AUGent en bij de andere ENW’s/RP’s. Opleidingsverantwoordelijken, kwaliteitszorgcoördinatoren, ICT gerelateerde vakgroepen en ICT verantwoordelijken werden gesensibiliseerd tot het gebruiken van het ICT-ontwikkelingsprofiel. Het ICT-ontwikkelingsprofiel is bezorgd aan het Departement Onderwijs en ook toegelicht op diverse internationale conferenties: ISATT-conferentie - UGent, VELON-ICT-werkgroep-Nederland, EAPRIL-conferentie in Zwitserland en European Schoolnet iTEC in Portugal. Verdere professionalisering van lerarenopleiders op het vlak van ICT-competenties. Deze doelstelling werd gerealiseerd via het ondersteunen van vier ICT Design Teams.
financieren,
opstarten
en
Sinds 1 april 2014 zijn binnen het ICT-project vier ICT-Design Teams actief. De voorziene looptijd van het project is tot 31 augustus 2015. De trekkers van de verschillende ICT-Design Teams hebben een grote mate van autonomie bij de praktische invulling en organisatie van hun ICT-Design Team. Vanuit het ENW AUGent wordt verwacht dat de ICT-Design Teams op regelmatige basis (minstens 6 à 8 keer in de loop van de projectperiode) samenkomen in het kader van het project en dat de verworven expertise en de ontwikkelde materialen gedeeld worden. Dit laat de trekkers toe om maximaal in te spelen op noden en behoeften van de leden van hun groep, teneinde hun vooropgestelde doelen te bereiken. In functie van de vastgestelde noden en het na te streven einddoel worden vervolgens workshops/vergaderingen georganiseerd die afgewisseld worden met periodes waarin de leden zelfstandig met de opgedane kennis/materiaal aan de slag gaan. De ICT-Projectmanager van het ENW AUGent volgt de werking binnen de ICTDesign Teams centraal op. Zie hieronder een overzicht van de vooropgestelde doelen en realisaties per ICT-Design Team. (1) ICT-Design Team “Gecombineerd onderwijs als krachtige tool ter ondersteuning van de didactiek van de talen” - Trekker Véronique Sanctobin - PCVO Het Perspectief. •
Expertisebevordering Er waren 3 ICT-workshops met als doel professionele ontwikkeling van de deelnemers, met online ondersteuning (o.l.v. ICT-expert Bram Bruggeman).
•
Materiaalontwikkeling Elke deelnemer aan het project heeft in kleine groep geparticipeerd aan een brainstormsessie o.l.v. Bram Bruggeman, met als doel het ontwerpen van een eigen project, ondertussen is iedereen bezig met de ontwikkeling van dat eigen project.
(2) ICT-Design Team “Shaken not stirred: hertekenen van het klassikale instructiemodel naar een blended leeromgeving” - Trekker Griet Lust Arteveldehogeschool. •
Dit ICT-Design Team werd opgestart met als doel bestaande praktijkverhalen rond blended leren te verenigen. Het projectvoorstel beoogde het ontwikkelen van een conceptueel stappenplan dat docenten kan ondersteunen om blended leren te realiseren. Door te kiezen voor een community of practice als methodiek moest het stappenplan maximaal gebaseerd zijn op bestaande praktijkervaringen in relatie tot wetenschappelijke inzichten m.b.t. instructie-ontwerp. Gedurende de eerste periode (1/4/14 - 31/12/14) werden onderstaande stappen gezet om dit einddoel te bereiken.
•
In juni 2014 werd in groep een strategie opgesteld om het stappenplan ‘blended leren’ te ontwikkelen. Concreet werden praktijkverhalen het uitgangspunt van de bijeenkomsten in het eerste semester van het academiejaar 2014-2015. De bijeenkomsten focusten zich op het uitwisselen van deze praktijkvoorbeelden én het analyseren van deze aangeleverde voorbeelden naar elementen die inspirerend en toepasbaar kunnen zijn voor andere onderwijspraktijken. Het aanleveren van praktijkvoorbeelden gebeurde via een sjabloon dat tevens werd ontwikkeld op basis van groepsoverleg en literatuur m.b.t. de effectiviteit van praktijkvoorbeelden (Tondeur, Roblin, van Braak, Fisser, & Voogt, 2013).
•
Praktijkvoorbeelden werden online verzameld (via Lino, http://linoit.com/groups/CoP%20Blended%20leren) gedurende het eerste semester van het academiejaar 2014-2015. Praktijkvoorbeelden werden geïnventariseerd en gecategoriseerd in de volgende groepen: begeleiden, informatie opzoeken & verwerken, instructie geven, oefenen/toetsen en samenwerkend leren. Deze groepen wijzen op de leeractiviteit die werd gedigitaliseerd in het blended model en zijn analoog met de ICTeindtermen lager en secundair onderwijs.
•
Praktijkvoorbeelden werden gedurende maandelijkse bijeenkomsten besproken en geanalyseerd. Deze analyse was tweevoudig. Ten eerste werden didactische tips/richtlijnen onderscheiden en gegroepeerd per categorie. Momenteel werden de categorieën: instructie geven,
oefenen/toetsen en samenwerkend leren uitgewerkt met didactische tips op basis van de aangeleverde praktijkvoorbeelden. Ten tweede werden per categorie tools geselecteerd die vaak werden gebruikt in de praktijkvoorbeelden. Deze tools werden voorzien van een korte handleiding en een verwijzing naar de website waar men ze kan gebruiken. •
De structuur van het stappenplan werd ontwikkeld. Een google doc werd aangemaakt waarin de tussentijdse resultaten volgens deze structuur worden verzameld. De leden van het CoP krijgen tot en met januari 2015 de tijd om deze resultaten door te nemen en eventueel aan te passen waar wenselijk.
(3) ICT-Design Team “Smart Science” - Trekker Jouri Van Landeghem HoGent. •
Volgende acties werden ondernomen: Er werd een databank aangelegd met interessante artikels rond het thema “flipped classroom”. Er werden sessies georganiseerd, waarbij reeds ontwikkeld materiaal werd gedeeld en besproken. Er werd een workshop georganiseerd onder leiding van Peter De Bock (mei 2014) rond audio-visuele technieken. Er werd een werksessie georganiseerd rond opname van een time-lapse film.
•
Aan de lerarenopleiders met expertise wordt rond het gebruik van mobile devices in de lespraktijk de mogelijkheid geboden om materiaal uit te wisselen, feedback te krijgen op het gepresenteerde materiaal en dit samen met collega’s lerarenopleiders te verfijnen. Op deze manier wordt zowel de expertise om materiaal te ontwerpen, als om dit concreet toe te passen, aanzienlijk aangescherpt. Dit is gerealiseerd in een aantal werksessies waarbij zelfgemaakt filmmateriaal is voorgesteld en gepresenteerd. Feedback werd onder andere gegeven door een audiovisueel expert, waaruit concreet bruikbare tips en lessen werden getrokken. Tevens werden literatuur en inspirerende voorbeelden gedeeld.
(4) ICT-Design Team “Kunst & Cultuur” - Trekker Mark Verbeke - Cvo Kisp. •
De hoofddoelstelling van het project “Het versterken van de ICT- en mediacompetenties van de lerarenopleiders van de betrokken partnerinstellingen bij hun vakdidactische praktijk van Kunst en Cultuurvakken“ is deels bereikt en zal volledig bereikt worden bij het voltooien van het project. Op dit moment zijn 2 van de 4 geplande
workshops gerealiseerd. De voorbereiding en het uitwerken van het didactisch materiaal voor de overige 2 workshops is lopende. •
Volgende deeldoelstellingen zijn reeds bereikt: betrokken lerarenopleiders zijn vaardig in het gebruik van nieuwe en sociale media binnen de vakdidactiek Kunst en Cultuur (en breder); professionaliseringssessies rond nieuwe media en video bewerken en gebruiken zijn gerealiseerd en de uitgewerkte handleidingen zijn beschikbaar via de projectblog: http://projectstreetartgent.weebly.com/.
Fora voor expertisedeling tussen de partnerinstellingen en relevante actoren binnen en buiten de associatie. Deze doelstelling werd gerealiseerd via o.a. de ICT-Expertengroep, ICT-Design Teams, het ‘inter-trekker overleg’, de interENW/RP-resonantiegroep en het studiebezoek aan iXperium. •
•
•
In de ICT-Expertengroep van het ENW AUGent zijn alle partnerinstellingen vertegenwoordigd d.m.v. een afgevaardigde ICTexpert en/of lerarenopleider. Doel van de expertengroep is expertisedeling en het leveren van inhoudelijke input voor het ICT-project. De ICTExpertengroep van het ENW AUGent met ICT-experten uit de verschillende partnerinstellingen kwam vier maal samen in de loop van 2014, nl. op 12 maart 2014, 20 juni 2014, 26 september 2014 en 21 november 2014. De vergaderingen focusten zich hoofdzakelijk op de werking van de ICT design teams. Andere belangrijke punten waren de volgende: Oplijsting digitale bronnen en tijdschriften (zie http://ictprojectenwaugent.weebly.com). Voortzetting ICT-project na afloop ICT Design Teams op 31 augustus 2015. Herziening ontwikkelingsprofiel ICT-competenties lerarenopleiders. Voorbereiding Studiebezoek iXperium (Arnhem) De vier ICT Design Teams kwamen in de loop van 2014 (1 april 2014 tot 31 december 2014) regelmatig samen. In de verschillende ICT Design Teams zijn verschillende partnerinstellingen van het ENW AUGent en andere ENW’s/RP betrokken. De ICT-Design Team trekkers kwamen op twee momenten samen om de werking en de voortgang van hun ICT Design Team voor te stellen aan de andere ICT- Design Team trekkers.
•
De werking van de ICT Design Teams is gelijkaardig aan de werking van de intervisiegroepen vakdidactiek. Daarom werd op 23 mei 2014 (kort na aanvang van de ICT Design Teams) een gezamenlijk ‘inter-trekker overleg’ georganiseerd door het ENW AUGent waarop zowel de trekkers van de intervisiegroepen vakdidactiek als de trekkers van de ICT-Design Teams uitgenodigd werden voor expertisedeling.
•
De interENW/RP resonantiegroep houdt een helikopterzicht over het ICT-project en kwam samen op woensdag 21 mei 2014. Op deze vergadering werd de opstart van de ICT-Design Teams besproken en werd er ook een oproep gedaan naar de interENW/RP partners om lerarenopleiders/lectoren/experten af te vaardigen naar de verschillende ICT-Design Teams.
•
Op 7 november 2014 werd door de ICT-Projectmanager van het ENW AUGent een studiebezoek georganiseerd naar het iXperium te Arnhem. 11 lerarenopleiders uit 7 partnerinstellingen van het ENW AUGent namen deel aan het studiebezoek. Bij dit studiebezoek werd het opzet en de werking van het iXperium uitvoerig toegelicht. Er werden ook contacten gelegd voor een bezoek van de medewerkers van het iXperium bij de partnerinstellingen van het ENW AUGent om expertise uit te wisselen met betrekking tot onderzoek.
Op internationale fora werd het ICT-ontwikkelingsprofiel ook voorgesteld in het kader van soortgelijke projecten: Kennisnet, VELON (ICT werkgroep) en EAPRIL-Conferentie in Cyprus. Begeleiding masterproef van de studente Aygül Aktas (UGent, promotor prof. dr. Johan van Braak en dr. Jo Tondeur binnen vakgroep Onderwijskunde) i.v.m. de werking en resultaten van de ICT-Design Teams. Aygül Aktas is een laatstejaarsstudente Pedagogische Wetenschappen die voor haar masterproef de werking en resultaten van de ICT-Design Teams bestudeert. Haar promotoren zijn prof. Johan van Braak en dr. Jo Tondeur binnen UGent, vakgroep Onderwijskunde. De projectmanager van het ENW AUGent ondersteunt Aygül bij de praktische uitwerking van haar masterproef. Deze masterproef wordt uitgevoerd gedurende het academiejaar 2014-2015. Meting ICT-competenties laatstejaarsstudenten lerarenopleidingen. In de loop van het academiejaar 2013-2014 werd bij de laatstejaarsstudenten in de lerarenopleiding via een valide screeningstool gepeild naar hun ICTcompetenties en de mate van ICT-integratie in hun opleiding. De enquête werd door meer dan 900 studenten uit 19 opleidingsinstellingen (zowel CVO’s, hogescholen als universiteit) ingevuld. De meting werd uitgevoerd in
samenwerking met dr. Jo Tondeur (UGent, vakgroep Onderwijskunde) in het kader van de masterproef van Pieter Weyne (UGent). De disseminatie van de projectresultaten van het ENW AUGent en de afstemming hiervan met de gerelateerde projecten vanuit andere ENW’s/RP (m.b.t. ICTcompetenties en/of professionalisering op vlak van digitale didactiek) is gerealiseerd op interENW/RP-niveau. Alle ENW’s/RP werden over het ICT-ontwikkelingsprofiel ingelicht. Lerarenopleidingen van de andere ENW’s/RP zijn aangemoedigd het ICTontwikkelingsprofiel verder te gebruiken, via opvolging door het eigen ENW/RP. De projectmanager en de voorzitter van het ENW AUGent verzorgden samen met Jo Tondeur, Koen Aesaert, Johan van Braak en Ole Erstadt een wetenschappelijk artikel over het ICT-ontwikkelingsprofiel en de vragenlijst voor de meting van de ICT-competenties van de laatstejaarsstudenten die op basis van dit profiel ontwikkeld werd. Het manuscript werd in oktober ingediend bij het British Journal of Educational Technology (http://onlinelibrary.wiley.com/journal/10.1111/(ISSN)1467-8535) en is momenteel nog bij de reviewer(s). De projectmanager schreef samen met prof. dr. Jan Elen (KU Leuven), dr. Katie Goeman en prof. dr. Johan van Braak een visietekst over de rol van ICT in de lerarenopleiding. Dit naar aanleiding van de Monitor voor ICT-Integratie in het Vlaamse Onderwijs die afgenomen werd in het schooljaar 2012-2013. Dit artikel is gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders (http://www.lerarenopleider.nl/velon/blog/tijdschrift/in-druk-betrokken-voorbeeldigproactief-ict-integratie-in-de-lerarenopleiding/). Op 27 november 2014 gaf de projectmanager, samen met Evelien Flamez (Cvo Kisp) van het ICT-Design Team Kunst & Cultuur een presentatie tijdens een rondetafelgesprek op EAPRIL-conferentie in Cyprus over het opzet en de werking van de ICT-Design Teams, waarna Evelien Flamez dieper inging op de werking van het ICT-Design Team Kunst & Cultuur. In december 2014 diende de projectmanager van het ENW AUGent samen met Jo Tondeur een bijdrage in voor een presentatie over Teacher Design Teams op de VELOV-conferentie van 26 februari 2015. De projectresultaten worden gedeeld via de website van het ENW AUGent (http://www.enwaugent.be). Het ICT-Design Team Kunst & Cultuur heeft reeds een publiek toegankelijke website waarlangs de tussentijdse producten en resultaten van het design team gedeeld worden (zie http://projectstreetartgent.weebly.com).
De drie andere ICT Design Teams voorzien disseminatie van de projectresultaten in de loop van 2015, zowel via studiedagen als via digitale weg die dan ook door het ENW AUGent mee zullen bekend gemaakt worden.
