Veilige School
Door: - Arja de Bes - Jozina van Vlies - Samira Annati - Claudia Hendrichs - Marlon Noorman - Jaap Gerritsen
1
Voorwoord
De leden van de Veilige School commissie hebben de opdracht gekregen van het management team om een document op te stellen waarin de veiligheid binnen onze school wordt gedefinieerd. We hebben geprobeerd als commissie deze taak zo uitgebreid mogelijk uit te voeren zodat er een breed gedragen plan tot uitwerking gebracht kan worden. Bovendien ziet de commissie het ook als haar taak om de gedragsnormen die gelden te structureren. Zodat op Accent Praktijkonderwijs Capelle aan de IJssel de leerlingen en medewerkers ten alle tijden weten waar ze aan toe zijn. Dit document bevat de volgende onderdelen: -
Evaluatie van de interviews met het docententeam Omgangregels leerlingen Pleinwacht regels medewerkers/leerlingen Materiaal/invoering/evaluatie Protocol incidenten Bijlagen
2
Veilige School interviews Als commissie hechten wij veel waarde aan de meningen van ons medewerkersteam. De medewerkers zijn de spil van de school en weten wat er gebeurt op de werkvloer. Bovendien willen wij een breed gedragen plan tot uitvoering brengen en is het dus noodzakelijk, dat iedereen gehoord wordt. Om deze informatie tot ons te krijgen, hebben we alle medewerkers de volgende vijf vragen gesteld: 1. Wat vind je als medewerker hoe de leerlingen op onze school zich gedragen? 2. Wat zou je graag anders willen zien in het gedrag van de leerlingen en hoe willen we dit bewerkstelligen? 3. Welke regels kunnen er volgens JOU aan een veilige school kunnen bijdragen? 4. Wat vind je van de pleinwacht? 5. Met welke maatregelen kunnen we de pleinwacht kunnen verbeteren? Samenvatting interviews: 1: Wat vind je als medewerker hoe de leerlingen op onze school zich gedragen? - Kleine groep leerlingen misdraagt zich - Normaal gedrag 95% - Beleefd - Sommige respectloos - Klassen verschillen in gedrag - AKA klas is een goede ondersteuning (sociaal goed voorbeeld) - Wel respect (weinig negeren van docenten) - Luisteren goed - Kinderlijk - Egoïstisch - Primair gedrag - Spontaan - Concentratie aandachtspunt - Leerlingen houden zich redelijk aan de regels - Leerlingen zijn goed te corrigeren - Medewerkers gaan soms conflicten uit de weg - Negatief taalgebruik o.a. straattaal - Machogedrag - Herrie - Houding tegenover de medewerkers - Duidelijkheid waar ze mogen komen -> docenten/mentoren moeten dit beter aangeven - Strak houden - Leerlingen gaan vaak in discussie - Kort lontje - Slecht luisteren - Druk gedrag - Machtpositie leerlingen - Dezelfde regels hanteren 3
2: Wat zou je graag anders willen zien betreft het gedrag van de leerlingen en hoe zouden we dit kunnen bewerkstelligen? - Verveling? - Consequenties (duidelijkheid) - Structuur - Medewerkers moeten elkaar aanspreken - Regels dragen en uitvoeren met elkaar (alle medewerkers) - Regels zichtbaar in school - Respect - Regels uitleggen - Pet in de pauze wel - Leerlingen elkaar laten corrigeren (school is van ons) - Leerlingenraad en leerlingen tijdens pleinwacht inzetten - Zeer actieve houding van personeel - Kleinere klassen - Meer gebruik van pictogrammen - Minder op elkaar reageren - Meer differentiatie docenten (juiste niveau/belevingswereld/individuele regels op maat - Taalgebruik in en om de school - Afstemming (mentoren meer betrekken bij incidenten) - Bewijzen worden te snel behaald - Directie spreekt personeel aan 3: Welke regels zouden er volgens JOU aan een veilige school kunnen bijdragen? - Handen en voeten bij jezelf - Blijf van elkaar af - Elkaar beleefd aanspreken - Je luistert naar medewerkers van de school - Durf hulp te vragen - Verbaal geweld afstraffen - Laat de leerlingen niet zomaar in de pauze tijdens de lessen - Respect - Luister naar de leerling - Eten en drinken doen we binnen - Geen toiletbezoek tijdens de les - Als de 1 praat luistert de ander - Geen onzinnig commentaar - Houdt rekening met elkaar - Je mag alles doen tot de ander er last van heeft - Grenzen van elkaar accepteren - Niet schreeuwen/rennen/druk doen in school
4
4: Wat vind je van de pleinwacht? - Inzet leerlingen selectief -> volgend jaar - Laks - Zichtbaarheid (bodywarmer) - Pleinwachtregels - Op tijd zijn - Regels naleven - Eenheid - Veel verschil in het handelen van medewerkers - Goede organisatie rooster - Meer mensen inzetten - Heftig, erg druk op het plein. -> ondersteuning?
5: Met welke maatregelen kunnen we de pleinwacht verbeteren? - Oude regels updaten, handhaven en hanteren - Gebruik van portofoons - In de klassen pauzeregels ophangen en bespreken - 2 man in de aula is nodig - Op tijd komen - Actief contact maken met de leerlingen - Met elkaar dragen en aanspreken - Afspraken naleven - Hesjes dragen - Bij de ingang iemand staan bij de bel - Vervanging aanspreken - Eten eerder laten komen (bijv. 12.15 uur) zodat de docent mee kunt eten met de leerlingen in de klas - Maximaal 5 regels - Rode streep op de grond waar je wel/niet mag komen - Eigen verantwoordelijkheid dragen
5
Omgangregels leerlingen
De commissie is van mening dat schoolregels, op basis van verboden, een negatieve invloed hebben op de schoolsfeer. Wij willen met elkaar bouwen aan een school, waarin elke leerling zich veilig voelt en de ruimte krijgt om zichzelf te ontplooien. Dit sluit aan bij onze visie, die wij met zijn allen nastreven. We stimuleren dit door positief gedrag te benadrukken en duidelijk uit te spreken welk gedrag we van de leerlingen willen zien. We zijn, als medewerkers, ons bewust van onze voorbeeldfunctie. In verband hiermee hebben wij gekozen voor “omgangsregels ” voor de leerlingen. De gekozen omgangsregels vloeien voort uit de interviews die zijn afgenomen met het medewerkersteam. De omgangsregels zijn gebaseerd op onze waarden die wij als mens willen uitdragen. Het voordeel van omgangsregels, is dat een enkele regel op veel situaties van toepassing is. Hierdoor maken wij het elkaar makkelijk, want de medewerkers en leerlingen hoeven geen hele lijst met regels uit het hoofd te leren. Onze doelgroep is in bepaalde mate beperkt, hierdoor kunnen zij moeite hebben met het uitvoeren van de omgangsregels. Door te benadrukken welk gedrag gewenst is, zullen zij hier zich aan willen conformeren. Cruciaal in dit proces is de rol van alle medewerkers. Wij zullen zelf altijd het juiste voorbeeld moeten geven in ons gedrag naar de leerlingen toe. Het proces van “Rolemodeling” 1 zal zeker niet zonder slag of stoot gepaard gaan. Alle neuzen moeten, wil het een kans van slagen hebben, dezelfde positieve kant op staan. Daarbij hoort een commitment van iedereen, ook al ben je het soms niet eens met de gekozen oplossing. Bespreek dit na het incident met elkaar. Neem de omgangsregels als medewerker serieus en maak het belangrijk – je hebt een voorbeeldfunctie . De klassensituatie vormt de basis voor de uitvoering/naleving van de omgangsregels binnen de school. De volgende omgangsregels zijn geformuleerd: Op Accent Capelle : 1. Gaan wij op een positieve manier met elkaar om. 2. Respecteren wij de grenzen van een ander. 3. Spreken wij de medewerkers met U aan en accepteren wij hun besluiten. De omgangsregels zullen door de leerlingen nageleefd worden, als duidelijk uitgelegd wordt waarom we deze regels hanteren. 1. We willen een gezellige school, leerlingen hebben een intrinsieke motivatie. Ze komen naar school om iets te willen leren. Elke leerling en medewerker wil zijn werk doen, gezien worden en op een respectvolle manier behandeld worden. 2. Iedereen ( medewerker en leerling) moet zich veilig voelen op school. 3. Medewerkers zijn de cultuur bewakers van de school. De leerling moet zich gehoord voelen, maar uiteindelijk bepaalt de medewerker. Zo gaat het thuis, op stage en op het werk ook.
1
http://www.uky.edu/~eushe2/BanduraPubs/Bandura1978.pdf
6
Materiaal Behalve dat de medewerkers het goede voorbeeld uitdragen, zullen we de omgangregels zichtbaar moeten maken . In elke ruimte( ook in de gangen) komt een A4-formulier te hangen met de omgangsregels. De leerlingen kunnen hierdoor altijd gewezen worden op de omgangsregels. In de aula komt op het prikbord de omgangsregels te hangen op A3-formaat (2x). Elke medewerker krijgt een “handleiding” veilige school en committeert zich aan de inhoud. We zijn als team verantwoordelijk voor elkaars gedrag, we moeten elkaar hierop aanspreken wanneer het niet gebeurt, De handleiding wordt opgenomen in het handboek medewerkers. We streven ernaar om het zo professioneel aan te pakken, wanneer we tevreden zijn over het verloop zullen we hierin extra materialen aanschaffen.
Kluisjes controle Minimaal 1x per jaar vindt er een kluisjes controle plaats (indien mogelijk in samenwerking met de politie). Dit wordt georganiseerd door het MT.
Invoering januari 2014 Een veilige school is in het belang van iedereen. Dit houdt in, dat we dit ook als zodanig moeten naleven, wil het slagen. Alle medewerkers zullen op een gezamenlijk moment worden voorgelicht over de inhoud van dit document en de werking ervan. In de startweek wordt aan mentoren gevraagd om uitgebreid de omgangsregels met zijn/haar mentorklas te bespreken. Gebruik hiervoor het mentor halfuur, denk hierbij aan de BigPicture visie en wat we op een positieve manier willen bereiken met elkaar, medewerkers en leerlingen. Dit omdat de leerlingen ervan doordrongen moeten raken, dat we de omgangsregels als medewerkers serieus nemen. We benadrukken de omgangsregels op een positieve manier. Fase 1 en Fase 2: Maandag: Mentor halfuur ’s ochtends & ’s middags Woensdags: Mentor halfuur ’s ochtends Vrijdag: Mentor halfuur ’s ochtends Evaluatie met de leerlingen, wat ging er goed die week!?
Fase 3: Donderdag: Vrijdag: Week erna
Mentor halfuur ’s ochtends Mentor halfuur ’s ochtends Evaluatie met de leerlingen, wat gaat er goed!?
Het onderwerp “ Veilige school” komt daarnaast minimaal 2x per jaar terug in de klas door het afnemen van de veiligheidsthermometer en/of de leerling enquête bij iedere leerling door de mentor.
7
Evaluatie met docenten/ leerlingen Jaarlijks in september en januari wordt de veiligheidsmeter afgenomen door de mentor en ingeleverd bij een van de commissieleden van de veilige school. Op 3 maart 2014 wordt de eerste afname van de veiligheidsthermometer geëvalueerd in de commissie en de uitkomsten worden besproken op 13 maart 2014 in de teamvergadering. Zijn er in de tussentijd vragen en/of opmerkingen, dan kunnen deze altijd geplaatst worden bij elk lid van de Veilige School commissie. De omgangsregels zullen ook jaarlijks besproken worden/ geëvalueerd worden met de leerlingen uit de leerlingenraad.
8
Protocol “overtredingen” Duidelijkheid biedt structuur en veiligheid aan leerlingen en medewerkers . Er zal voor overtredingen dus duidelijke consequenties moeten zijn. Alleen op deze manier werken we aan een veranderende, veilige cultuur en gaan we af van de “ onderhandelcultuur” die leerlingen soms hebben. Bovendien maken we het ons een stuk makkelijker, want we hoeven niet meer ter plekke acties te bedenken, die we willen ondernemen. Dit protocol omvat de meest voorkomende situaties, echter zal bij zeer zwaarwegende omstandigheden hiervan afgeweken kunnen worden, door enkel en alleen de vestigingsleiding van de school. Bij de invoering van het protocol zullen de leerlingen moeten wennen aan de consequenties. Ze zijn niet altijd gewend om direct de consequenties te ervaren en zullen dus soms nog proberen om te “onderhandelen”. Willen wij een cultuuromslag teweeg brengen, dan moeten we doorbijten en consequent zijn. Bedenk dan ook: “Een conflict is niet het einde, maar juist het startpunt voor een band met een leerling”. Om te zorgen dat het protocol effectief is, dienen wij het consequent uit te voeren. De omgangsregels vallen en staan als medewerkers bij het uit te voeren “ overtredingenprotocol” helder en positief communiceren naar de leerlingen. Benoem het gedrag van de leerling en wat de consequentie van zijn handelen kan zijn. Zorg dat je de leerling gewaarschuwd hebt. Uiteindelijk kiest hij/zij dan zelf voor de consequentie, mits je hem vooraf hebt gewaarschuwd. Dreig nooit, voer uit wat je gezegd hebt! Blijf bij de kern van ONZE boodschap, de toedracht doet er niet toe. Laat geen ruimte voor afzwakking van de straf, anders doen we ons zelf tekort en maken we het ons voor de lange termijn onnodig moeilijk. We werken dus: oplossingsgericht en niet probleemgericht!
Pet op in school Wie: Desbetreffende medewerker Koppelt terug naar mentor (mail, mondeling) Waar: Buiten de lokalen Actie: 1. Pet direct inleveren 2. 14:45 uur of eerder( indien de leerling uit is) ophalen bij desbetreffende medewerker. 3. Bij herhaaldelijke waarschuwen bepaald mentor voor extra maatregel (bijvoorbeeld dag houden of een werkstuk maken over discriminatie etc.)
9
Gsm in de klas (zichtbaar) Wie: Docent elke les Waar: Klas lokaal Actie: 1e keer: gsm eind van de les terug 2de keer: eind van de dag terug bij de mentor 3de keer: volgende dag terug (bij vestigingsleiding inleveren) + mentor ouders zelfde dag bellen (Docenten bepalen zelf wanneer een telefoon functioneel gebruikt mag worden in een les)
Rennen door de school Wie: Allen Waar: Aula/gangen Actie: 1. 5 minuten apart op een rustige plek 2. Na 5 minuten kort positief gesprek met de leerling over welk gedrag we willen zien.
Fysiek geweld naar leerlingen/medewerkers Wie: Direct betrokken medewerker /mentor + vestigingsleiders Waar: Gehele school Actie: 1. Melding vestingleiders + mentor 2. Vestigingsleider belt ouder(s)/verzorger(s) en stuurt de leerling naar een rustige plek, zonder werk (leerling moet nadenken over zijn actie/aandeel)2. 3. Direct betrokken medewerker maakt een incident melding in SOM/ABC-formulier. 4. Vestigingsleider stuurt brief met verslag van de gebeurtenis naar thuisfront. 5. Uitnodiging ouders voor gesprek. 6. Gesprek met ouder(s)/verzorger(s) en direct betrokkenen (vestigingsleiders / mentor(en), betrokken medewerkers en leerling). 7. Leerling kan evt. weer op school komen wanneer het gesprek is geweest en excuses zijn gemaakt. Of de leerling wordt geschorst. Vestigingsleider bepaalt. 8. Zorgcoördinator wordt ingelicht. 9. Leerling/ouders/medewerker/school beslissen of aangifte nodig is. 10. Aangifte is een sterk wapen, vooral bij recidivisten belangrijk, voor dossiervorming buiten de muren van de school. 2
de
1ste keer: interne dag schorsing / 2de keer: 2 of 3 dagen interne of externe schorsing / 3 keer: langdurige schorsing en melding bij inspectie. Buitenschoolse incidenten “van en naar school” vallen ook onder dit protocol.
10
Verbaal geweld naar leerlingen/ medewerkers Wie: Direct betrokken medewerker, mentor , zorg coördinator vestigingsleider Waar: Gehele school Actie: 1. Leerling aanspreken en op een rustige plek zetten door medewerker. Leerling verblijft hier tot het gesprek is geweest. 2. Mentor en zorg coördinator /vestigingsleider inlichten. 3. Desbetreffende medewerker schrijft een ABC- formulier/Incident melding SOM. 4. In gesprek met de leerling en mentor na schooltijd. Leerling pas terug in de klas als excuses is aangeboden en er een evt. schorsing is voldaan. Vestigingsleider bepaalt. 5. Zoco/vestigingsleider licht ouders in.
Discrimineren Wie: Direct betrokken medewerker en mentor Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. Leerling aanspreken en op een rustige plek zetten. 2. Mentor inlichten. 3. Desbetreffende docent schrijft een ABC-formulier/Incident melding SOM 4. In gesprek met de leerling over welk gedrag verwacht wordt. 5. Mentor licht ouders in. 6. Leerling blijft 30 minuten na bij mentor. 7. Mentor kan leerling “ straffen” door hem/haar werkstuk te laten maken over discriminatie en dit aan de mentorklas te laten zien. Pesten Wie: Mentor en betreffende medewerker Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. 2. 3. 4. 5.
Leerling wordt aangesproken op gedrag door mentor en verteld welk gedrag gewenst is. Ouders worden gebeld door mentor voor gesprek op school bij herhaaldelijk pestgedrag. Zorgcoördinator wordt ingelicht. Bij herhaaldelijk pestgedrag toelichting maken in “ mentorverslag in SOM” Leerling blijft per pest moment 30 minuten na bij mentor.
11
Opdracht medewerker negeren Wie: Medewerker Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. Leerling op een rustige plek apart zetten. 2. Medewerker haalt de mentor van de leerling, indien mogelijk. 3. Mentor ondersteunt medewerker en benadrukt bij de leerling welk positief gedrag gewenst wordt van hem. 4. Na kort gesprek waarin de leerling zich conformeert aan de omgangsregels mag de leerling pas weer de lessen volgen. 5. Bij herhaaldelijk negeren van opdrachten van medewerkers, zoekt mentor contact met ouders. Hieruit kan een gesprek op school volgen of kan het telefonisch besproken worden, als dat afdoende is.
Diefstal Wie: Medewerker, mentor en vestigingsleider Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. Leerling wordt apart gezet, geen uitleg wordt gegeven. 2. Betrokken partij doet, na overleg met vestiging leiding, aangifte bij de politie, indien mogelijk. 3. Vestigingsleider belt ouders direct op en nodigt hen uit voor gesprek. 4. Leerling wordt intern of extern geschorst totdat ouders op gesprek zijn geweest. 5. Mentor maakt melding in SOM.
12
Spijbelen Wie: Administratiemedewerker, mentor en zorg coördinator Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie:
1. Ouders/verzorgers worden dezelfde dag gebeld door administratie indien er sprake is van afwezigheid op school en/of stage. 2. Indien er geen sprake is van verlof/ arts bezoek/ziektemelding is er sprake van ongeoorloofd verzuim. 3. Bij veelvuldig ongeoorloofd verzuim treedt de mentor in contact met de zorg coördinator om in overleg een melding leerplicht te maken. 4. De definitieve melding leerplicht wordt verzorgd door de administratiemedewerker in DUO en SOM. 5. Te laat komen valt ook onder ongeoorloofd verzuim. Bij 3 x te laat komen bespreekt de mentor dit met de ouders en leerling. Bij 6 x en 9 x te laat komen volgt een brief naar ouders en een melding leerplicht ( zie hiervoor protocol te laat komen.) Deze brieven worden verstuurd door de administratie.
Weglopen van school Wie: Medewerker en mentor Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Mentor wordt ingelicht. Mentor licht direct ouders in, leerling moet naar school komen. Zorg coördinator stuurt brief naar ouders over het verzuim. Mentor zet onder “ mentorverslag” in SOM. Leerling haalt de gemiste onderwijs tijd in Leerling krijgt extra straf van 1uur voor het weglopen. In gesprek met leerling over hoe het probleem in de toekomst te voorkomen. Zie verder ook punt “spijbelen”.
13
Roken <18 jaar Wie: Medewerker en mentor Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. Mentor wordt ingelicht door betrokken medewerker. 2. Mentor licht ouders in en wijst ze op de schoolregels die bij de intake ondertekend zijn en vraagt hen maatregelen te treffen. 3. Mentor maakt aantekening in SOM “mentor verslag”. 4. Bij herhaling ouders uitnodigen op school en samen tot oplossing komen van het gedrag in overleg met de leerling. 5. Optioneel: Leerling maakt werkstuk over gevolgen van roken op jonge leeftijd
Drankgebruik < 18 jaar en blowen Wie: Medewerker, mentor en zorg coördinator Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie:
1. Mentor wordt ingelicht door betrokken medewerker. 2. Mentor licht ouders in en wijst ze op de wettelijke regels en vraagt de ouders de leerling op te komen halen. ( indien dit niet mogelijk is, wordt de leerling zolang bij de zorg coördinator geplaatst) 3. Mentor maakt aantekening in SOM “mentor verslag”. 4. Bij herhaling ouders uitnodigen op school en samen tot oplossing komen van het gedrag in overleg met de leerling. 5. Optioneel: Leerling maakt werkstuk over gevolgen van drank/blowen
Winkelcentrum klas 1&2 Wie: Medewerker en mentor Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie: 1. 2. 3. 4. 5.
Mentor wordt ingelicht door betrokken medewerker Leerling mist de volgende dag alle pauzes. Eind van de dag duidelijk maken welk gedrag gewenst is. Bij herhaling neemt de straf toe, 2de keer is dus 2 dagen etc. Mentor maakt verslag in SOM “mentor verslagen”.
14
Winkelcentrumbezoek v.a. klas 3 Wie: Medewerker en mentor Waar: Gehele school en schoolomgeving Actie:
1. Bezoeken van winkelcentrum is alleen toegestaan in de grote pauze 2. Het binnen gaan van een supermarkt mag alleen door degene die wat gaat kopen. 3. Voorwaarde is dat de tas buiten blijft en/of ingeleverd wordt aan de servicebalie van de winkel. 4. Leerlingen die zich niet houden aan de winkelregels, zullen door de winkelbediende verwijderd worden. 5. School zal ingelicht worden en de mentor zal de ouders hierover inlichten.
15
Pleinwacht regelement
Er is besloten dat er een aantal pleinwacht regels opgesteld gaan worden voor de medewerkers en leerlingen. Deze zullen we niet letterlijk communiceren naar de leerlingen, want het draait om de omgangsregels. Door dagelijks eenduidig te handelen als medewerkersteam zullen de regels duidelijk zijn voor de leerlingen. Afspraken voor docenten: -
Geel hesje aan als je pleinwacht hebt, deze hangen in de personeelskamer. Niet eten tijdens je pleinwacht, eet met de kinderen vooraf in de klas of eet indien mogelijk daarna als je geen les hebt. Plassen/roken: vraag een collega om even de pleinwachthonneurs waar te nemen. Verlaat uw post niet zonder deze over te dragen aan een andere medewerker. Als je buiten staat-- pas weggaan als alle leerlingen naar binnen gaan. Zorg dat je om 08.15 uur / 10:31 uur of om 12:31 uur in de aula bent. Communiceer duidelijk met je collega’s en help elkaar door elkaar aan te spreken. Docenten op de bovenverdieping lopen met de leerlingen mee het trappen huis in, uit voorzorg. Geef leerlingen twee minuten voor het einde van de pauze een signaal dat we naar binnen gaan vanaf het sportveld. Het is verboden te roken tijdens je pleinwacht. Vraag eventueel iemand even in te laten vallen, indien je de behoefte hebt om te roken.
Afspraken m.b.t. de leerlingen: -
Niet met eten naar buiten. Eten doen we in de aula. In de aula, op het schoolplein of op het sportveld verblijven. Leerlingen mogen niet achter de kluisjes tijdens de pauze. Niet rennen op de gang. Niet op de tafels zitten. Laat maximaal 4 leerlingen bij de tafelvoetbal tegelijk spelen. Streef de afspraken van de Air hockey tafel na ( hangen bij de tafel zelf) Ruim je spullen/afval op. Zorg dat anderen geen hinder van je hebben.
16
Bijlage 1: Omgangsregels op A4 formaat voor in de klas
17
