Veilige producten verkopen: een korte handleiding
INLEIDING
Veilige producten verkopen: een korte handleiding
Deze brochure is een eerste kennismaking met de reglementeringen over uw plichten als handelaar met betrekking tot de veiligheid van producten die u op de Belgische markt brengt. Reglementeringen kunnen echter wijzigen en producten moeten vaak aan verschillende reglementeringen voldoen. Heeft u bijkomende vragen? Als Fedis-lid kan u onbeperkt en zonder bijkomende kosten een beroep doen op onze experts.
Ga naar www.fedis.be en klik “stel uw vraag” aan. Niet-leden kunnen bellen naar Hélène Deconinck om te horen hoe ze lid kunnen worden van Belgiës grootste handelsfederatie: 02 788 05 00. Mailen kan ook:
[email protected]
Arthur Goethals voorzitter Fedis februari 2008
03
VEILIGE PRODUCTEN
1. Wanneer is een product veilig ? Wanneer het bij normale of te verwachten gebruiksomstandigheden geen risico’s oplevert voor de gezondheid en de veiligheid van personen. Afhankelijk van het soort risico dat een product kan opleveren, vallen de plichten onder de bevoegdheid van de FOD Economie, of onder die van de FOD Volksgezondheid.
Technisch gezien wordt een product als veilig beschouwd wanneer het voldoet aan de essentiële veiligheidseisen van de Europese en Belgische reglementeringen en in voorkomend geval aan : ■
de Europese of Belgische normen voor de 1 risico’s die zij dekken ;
■
de Europese aanbevelingen;
■
de regels van goed vakmanschap.
a. Waar staat de CE-markering voor ? De CE-markering geeft aan dat een product voldoet aan de essentiële veiligheidseisen. b. Moet er altijd een CE-markering op het product ? Neen, enkel de producten die tot één van de productgroepen behoren die verder besproken worden. De CE-markering moet leesbaar en onuitwisbaar zijn en indien mogelijk ten minste op het product zelf aangebracht worden en anders op de verpakking en/of de gebruiksaanwijzing.
Sommige producten mogen niet verkocht worden zonder voorafgaande notificatie of homologatie van het product. Voor andere producten is een toelating, erkenning of vergunning van de verkoper nodig.
(1) Europese en Belgische normen te vinden op www.nbn.be
04
2. Verplichtingen voor producten die risico’s inhouden voor de veiligheid van de mens A. Algemene plichten a. Wat zijn mijn plichten als invoerder2 of verdeler onder mijn eigen merk? ■
enkel veilige producten op de markt brengen;
■
ervoor zorgen dat de nodige gebruiksaanwijzing en waarschuwingen voor het normale of te verwachten gebruik van het product aanwezig zijn bij het product, op het product of op de verpakking;
■
melding maken van mijn naam en contactgegevens, de referentie van het product of het lot waartoe het behoort, op het product of op zijn verpakking.
Bij het niet naleven van deze verplichtingen kan ik als EU-invoerder aansprakelijk gesteld worden. b. Wat zijn mijn plichten als detailhandelaar? ■
enkel producten verkopen waarvan ik op basis van de beschikbare kennis en informatie beroepshalve kan inschatten dat ze veilig zijn;
■
ervoor zorgen dat de gebruiksaanwijzingen en waarschuwingen verbonden aan het normale of te verwachten gebruik van het product aanwezig zijn bij het product, op het product of op de verpakking;
■
de documenten bijhouden die het mogelijk maken de oorsprong van het product te traceren.
c. Wat zijn mijn plichten wanneer ik ongewild een onveilig product op de markt breng?3 ■
het Centraal Meldpunt4 inlichten indien u een product op de markt gebracht hebt dat risico’s inhoudt voor de consument. Wat moet ik melden ? • gegevens aan de hand waarvan het product in kwestie exact kan worden geidentificeerd; • een volledige beschrijving van de risico’s verbonden aan het product;
(2) Onder invoerder verstaat men de invoerder die een product op de Europese markt brengt, de Europese vertegenwoordiger van een niet-Europese fabrikant of de handelaar die onder eigen merk verkoopt. (3) Op de markt brengen = het ter beschikking stellen van een product op de Europese markt, bestemd voor gebruik, verbruik of distributie, gratis of tegen betaling. (4) Centraal Meldpunt :
[email protected] of fax : 02 277 54 38
05
VEILIGE PRODUCTEN
• alle beschikbare informatie aan de hand waarvan het product kan worden getraceerd;
a. Elektrische en elektronische toestellen :
• een beschrijving van de ondernomen stappen om risico's voor de gebruikers te voorkomen.
Toestellen met een nominale wisselspanning tussen 50 en 1000V of een nominale gelijkspanning tussen 75 en 1500V, bv. huishoudtoestellen, schakelaars, stopcontacten, verlichting, werktuigen, ... moeten aan volgende eisen voldoen:
Let op! Het melden aan het Centraal Meldpunt houdt niet in dat u vervolgd zult worden. Het is een middel voor de overheid om maatregelen op te volgen. ■
Eisen mbt laagspanning (KB 23/03/1977)
■
deze toestellen moeten voldoen aan de veiligheidseisen van de laagspanningsrichtlijn. Ze mogen dus bij normaal gebruik en onder normale omstandigheden bijvoorbeeld niet resulteren in elektrische schokken, kortsluiting, brand, ...
■
huishoudelektro en nachtlampjes mogen geen vorm hebben of een versiering dragen die aantrekkelijk is voor kinderen om mee te spelen.
samenwerken met de overheid om eventueel maatregelen te nemen mbt risicovolle producten.
2
B. Specifieke verplichtingen voor de invoerder van producten die een CE-markering eisen • CE-markering op product of verpakking; • Bijhouden van de verklaring van overeenstemming5 (uitgez. voor speelgoed) met de essentiële veiligheidseisen of met de geharmoniseerde normen; • Bijhouden van het technisch dossier van de fabrikant : bevat technische verslagen, lijst met gebruikte normen, ...
Daarnaast zijn er nog specifieke productgebonden plichten :
Let op! Sommige producten kunnen onder verschillende productgroepen vallen en moeten aan de verschillende wettelijke verplichtingen voldoen, bv. elektrisch speelgoed.
Eisen mbt elektromagnetische compatibiliteit (KB 28/02/2007) Alle elektrische toestellen die aan een elektrisch of telecommunicatienetwerk verbonden zijn (huishoudelektro, verlichting, telefoon, afstandsbediening, elektrisch speelgoed...) moeten voldoen aan de richtlijn voor elektromagnetische compatibiliteit. Dit geldt niet voor kabels, eenvoudige verlichtingen (zonder dimmer, zonder ballast, ...) en onderdelen die geen elektromagnetische emissies kunnen produceren. Andere specifieke eisen zie hoofdstuk 4.
(5) Verklaring van overeenstemming = verklaring dat het product voldoet aan de fundamentele veiligheidsvoorschriften
06
b. Radio en telecommunicatieeindapparatuur : (KB 26/09/2000) ■
de invoerder zorgt ervoor dat hij een verklaring van overeenstemming heeft, afgeleverd door een door de overheid erkend organisme6;
■
hij zorgt ervoor dat naast het CE-teken het identificatienummer van de aangemelde instantie7 staat;
■
hij zorgt ervoor dat de nodige informatie via de gebruiksaanwijzing verstrekt wordt over :
■
de invoerder zorgt ervoor dat de producten voldoen aan de essentiële veiligheidseisen en dat ze de correcte overeenstemmingsbeoordelingsprocedure ondergaan hebben afhankelijk van de categorie waartoe ze behoren;
■
drukvaten van eenvoudige vorm, bedoeld om lucht en stikstof te bevatten, zoals een compressor, moeten een EGverklaring van overeenstemming hebben. Naargelang het volume van het drukvat en de inwendige overdruk in het drukvat is er tussenkomst van een aangemelde instantie nodig om het goed te keuren;
■
de invoerder en detailhandelaar zorgen ervoor dat gebruiksaanwijzing, onderhoudsinstructies en nodige waarschuwingen aanwezig zijn bij/op het product.
• installatie- en onderhoudsvoorschriften; • in geval van eindapparatuur: de interfaces van het openbare telecommunicatienetwerk waarop ze aangesloten worden; • in geval van radio-apparatuur: de lidstaten waar de apparatuur gebruikt kan worden. Als er een vergunning nodig is of als het gebruik van het product niet toegestaan is in een Europees land, moet dit aangeduid worden met een waarschuwingsteken met bijgevoegde uitleg op de verpakking en in de handleiding. ■
sommige toestellen hebben geen vergunning nodig, bvb wanneer ze bepaalde frequenties (Mhz) niet overschrijden. Meer info hierover vindt u op de website van het BIPT.8
c. Drukapparatuur: (KB 13/06/1999) Dit is apparatuur waarvan de toelaatbare druk meer dan 0,5 bar bedraagt, bv. hydrofoorgroep, snelkookpan, brandblusapparaat, ...
(6) Erkende organismen zijn te vinden op www.belac.fgov.be (7) Een aangemelde instantie is een organisme erkend door de overheid om de vereiste overeenstemmingsprocedures mbt de veiligheid van de producten uit te voeren om tenslotte deze producten goed te keuren. (8) BIPT: Belgisch instituut voor postdiensten en tele-communicatie : www.bipt.be
07
VEILIGE PRODUCTEN
d. Gastoestellen : (KB 03/07/1992)
■
de invoerder moet ofwel een bewijs aanleveren dat het product getest is volgens de Europese of Belgische normen, ofwel moet hij een EG-verklaring van overeenstemming hebben van een erkende instantie. Hij moet ook beschikken over het adres van vervaardiging en opslag, en over gegevens over ontwerp en vervaardiging;
■
andere specifieke eisen zie hoofdstuk 4.
Dit zijn bijvoorbeeld kookfornuizen, verlichting, verwarmingsinstallaties, ... ■
■
de toestellen en hun toebehoren moeten minimaal voldoen aan de essentiële veiligheidseisen en moeten de nodige informatie bevatten voor de installateur. Ook de gebruiks- en onderhoudsaanwijzingen en eventuele waarschuwingen op toestel en verpakking zijn verplicht; de invoerder moet beschikken over een EG-type onderzoekscertificaat van het prototype en van overeenstemming met het prototype, die beide opgesteld zijn door een aangemelde instantie9.
e. Speelgoed : (KB 04/03/2002) Dit zijn alle artikelen die bestemd zijn voor kinderen van minder dan 14 jaar om mee te spelen. Versieringen, sportartikelen, puzzels met meer dan 500 stukjes, elektrische spelletjes met voeding van > 24V, fopspenen, beschermingsartikelen, voertuigen met verbrandingsmotor, ... worden niet als speelgoed beschouwd.
08
■
de invoerder zorgt ervoor dat de producten minimaal de essentiële veiligheidseisen respecteren. Deze hebben betrekking op verstikkings-, val-, snij-, verdrinkingsgevaar, ...
■
er zijn strenge regels voor de maximum hoeveelheid chemische stoffen die deze producten mogen bevatten. Bijvoorbeeld voor cadmium, kwik, ...10
Let op: artikelen die aantrekkelijk zijn voor kinderen om mee te spelen, moeten aan dezelfde veiligheidseisen voldoen als speelgoed. (bv. sleutelhangers) Indien ze gevaarlijk kunnen zijn, zijn deze producten verboden. (bv. zeep in de vorm van fruit) f. Persoonlijke beschermingsmiddelen : (KB 31/12/1992) Dit zijn artikelen die de gezondheid en veiligheid van mensen vrijwaren: zonnebril, werkhandschoenen, knie- en polsbeschermers, fietshelmen, stofmaskers, ... Helmen voor motorvoertuigen, paraplu’s, afwashandschoenen, worden niet als persoonlijke beschermingsmiddelen beschouwd. ■
de invoerder zorgt ervoor dat deze producten voldoen aan de essentiële veiligheidseisen mbt comfort, stevigheid, gebruiksaanwijzing, temperatuurgevoeligheid, drijfvermogen, ... en dat hij een bijhorende verklaring van overeenstemming heeft;
(9) Een aangemelde instantie is een organisme erkend door de overheid om de vereiste overeenstemmingsprocedures mbt de veiligheid van de producten uit te voeren om tenslotte deze producten goed te keuren. (10) Meer info op www.fedis.be
■
de eisen verschillen naargelang het type ontwerp. Bij een ingewikkeld ontwerp, dat bescherming moet bieden voor dodelijke gevaren (bv. ademhalingsfilters), moet de invoerder op verzoek de verklaring van het EG-type onderzoek van een aangemelde instantie, kunnen voorleggen.
g. Machines : (KB 05/05/1995) Machines zijn toestellen die bedoeld zijn om materiaal te verwerken, bewerken, verplaatsen of verpakken. Bijvoorbeeld: grasmaaier, boormachine, slijpschijf, ... en ook minimoto’s. ■
de machines moeten minimaal voldoen aan fundamentele veiligheidseisen. De nodige gebruiksaanwijzingen, onderhoudsinstructies en waarschuwingen
moeten bij het product aanwezig zijn of op de verpakking staan; ■
in geval van gevaarlijke machines (bv. zaagmachine), is er meestal een tussenkomst van een aangemelde instantie voor het toekennen van het EG-type onderzoekscertificaat;
■
machines bedoeld voor werken buitenshuis mogen bepaalde geluidsnormen niet overschrijden. Het aantal toegestane dB moet op het product staan. De invoerder moet van de producten die hij op de markt brengt een kopie van de EG verklaring van overeenstemming opsturen naar de FOD Leefmilieu11.
(11) www.health.fgov.be
09
VEILIGE PRODUCTEN
h. Medische hulpmiddelen in vrije verkoop : (KB 18/03/1999 en 14/11/2001) Dit zijn alle producten van diagnose, preventie, bewaking, behandeling van ziekten of van verwondingen, van compensatie van een handicap of van beheersing van de bevruchting (die geen geneesmiddel, vaccin of voedingsmiddel zijn), die buiten het apothekerscircuit verkocht mogen worden. Bijvoorbeeld: niet steriele pleisters, contactlenzen, zwangerschapstesten, thermometers, condooms, ... ■
de invoerder zorgt ervoor dat de producten aan de door de Europese reglementering opgelegde essentiële eisen voldoen;
■
op de producten moet een identificatienummer van de aangemelde instantie staan naast of onder de CE-markering. Hulpmiddelen van klasse I (low risk), (bij voorbeeld, een thermometer) moeten enkel een CE-markering te dragen;
■
voor sommige producten (condooms, niet-steriele verbanden, ...) moet de groothandelaar een notificatie aan het FAGGP12 doen. Voor deze producten moet ook een vaste eenmalige bijdrage en een jaarlijkse heffing betaald worden;
■
de groothandelaar moet de stockagevoorwaarden respecteren. Hij moet ook beschikken over een kwaliteitsgarantiesysteem, zoals een tracerings- en isolatiesysteem voor beschadigde producten, en een procedure van terugroeping voor niet-conforme producten;
■
zwangerschapstesten moeten aan specifieke eisen voldoen;
■
elk incident of probleem bij het gebruik van medische hulpmiddelen (ook een ontoereikende etikettering of gebruiksaanwijzing) moet door de groot- en kleinhandelaars aan het FAGGP gemeld worden. Zij moeten indien nodig een recallprocedure starten voor de hulpmiddelen die al op de markt zijn.
i. Bouwmaterialen : (KB 19/08/1998) Dit zijn producten die bestemd zijn voor verwerking in bouwwerken. Bv. bakstenen, isolatiemateriaal, cement, klei, ramen, ... ■
deze producten zijn geacht veilig te zijn indien zij minimaal aan de veiligheidsvoorschriften voldoen die betrekking hebben op : mechanische sterkte en stabiliteit; brandveiligheid; hygiëne, gezondheid en milieu; gebruiksveiligheid; geluidshinder; energiebesparing en warmtebehoud;
■
de invoerder zorgt ervoor dat hij een verklaring van overeenstemming heeft dat bewijst dat de producten conform de geharmoniseerde normen zijn of, indien er nog geen normen bestaan voor deze producten, dat ze een technische goedkeuring hebben, afgeleverd door een erkende instantie.
(12) FAGGP = Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten
10
3. Specifieke plichten voor preparaten die risico’s inhouden voor de volksgezondheid a. Gevaarlijke preparaten : (KB 11/01/1993) Dit zijn preparaten die ontplofbaar, oxiderend, ontvlambaar, vergiftigd, schadelijk, bijtend, irriterend, sensibiliserend, kankerverwekkend en mutageen kunnen zijn. bv. Verf, lijm, ontvetter, onderhoudsproduct, ... ■
de invoerder zorgt ervoor dat de verplichte samenstellings- en etiketteringsvoorschriften werden aangebracht op het product of de verpakking (gevaarsymbool, waarschuwingszinnen, veiligheidsaanbevelingen, ...);
■
een veiligheidsfiche (eerste hulp, stockage, ...) moet gratis ter beschikking gesteld worden van professionele gebruikers;
■
uiterlijk 48 uur vóór het in de handel brengen van het product, moet de invoerder de chemische samenstelling meedelen aan het Antigifcentrum en een eenmalige retributie betalen aan een speciaal fonds13;
■
bij het stockeren van deze producten boven bepaalde hoeveelheden, moeten de stockagevoorwaarden die vastgelegd worden in de milieuvergunning nageleefd worden.
voor zwembaden, insecticiden, ontsmettingsmiddelen, rodenticiden, afweermiddelen, lokmiddelen, … ■
de invoerder moet vooraf een toelating hebben om een biocide op de markt te brengen (lijst te raadplegen op de website van de FOD "Volksgezondheid"14) en daarna moet hij vóór 31 januari van elk jaar de hoeveelheden van de biociden die hij het jaar daarvoor in de handel heeft gebracht aan de FOD Volksgezondheid aangeven (Directoraat-generaal Leefmilieu, Dienst “Risicobeheersing”);
■
de invoerder moet een retributie betalen aan een speciaal fonds en een jaarlijkse bijdrage betalen waarvan het bedrag afhangt van de hoeveelheid verkochte producten en van de graad van gevaarlijkheid van het product;
■
uiterlijk 48 uur vóór het in de handel brengen van het product, moet de invoerder de chemische samenstelling van het product meedelen aan het Antigifcentrum;
■
een veiligheidsfiche moet gratis ter beschikking gesteld worden van professionele gebruikers;
b. Biociden : (KB 22/05/2003) Dit zijn stoffen en preparaten bestemd om schadelijke organismen te bestrijden. Bv. houtbeschermingsmiddelen, algiciden
(13) speciaal fonds: Begrotingsfonds voor grondstoffen en producten (14) FOD Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu : https://portal.health.fgov.be > Milieu > Chemische stoffen > Biociden > Lijst toegelaten verkopers
11
VEILIGE PRODUCTEN
■
de detailhandelaar moet het statuut van geregistreerd verkoper hebben om biociden van klasse A15 te kunnen verkopen die voorbehouden zijn aan professionelen. Dit wil zeggen dat hij houder moet zijn van één van de diploma’s vereist door de reglementering;
■
de groot- of detailhandelaar moet de producten voorbehouden aan professionelen bewaren in een slotvast lokaal dat uitsluitend voor deze producten bestemd is (in een slotvaste kast voor producten in kleine verpakkingen).
■
de producten moeten beantwoorden aan samenstellings- en etiketteringsvoorschriften: naam van elke actieve stof in het product, erkenningsnummer, type werking (insecticide, herbicide, …), toepassingen, gebruiksinstructies, dosering, lotnummer, gevaarsymbolen en aanduidingen van gevaren, bijzondere risico’s, voorzorgsmaatregelen, eerste hulp aanwijzingen, enz. op de verpakking en de gebruiksaanwijzing;
■
de detailhandelaar moet het statuut van erkend verkoper hebben om producten te mogen verkopen die voorbehouden zijn aan professionelen, en erkende gebruikers, Hij moet houder zijn van één van de diploma’s vereist door de reglementering of het bewijs leveren dat hij de vereiste kennis heeft;
■
de producten voorbehouden aan professionelen moeten bewaard worden in een slotvast lokaal dat uitsluitend voor deze producten bestemd is (in een slotvaste kast voor producten in kleine verpakkingen);
■
in geval van een onveilig product moet het FAVV via een elektronisch formulier verwittigd worden en ingelicht over de genomen maatregelen om de risico’s te voorkomen. Indien nodig moet een recallprocedure georganiseerd worden.
c. Pesticiden : (KB 28/02/1994) Dit zijn gewasbeschermingsmiddelen die in de landbouw gebruikt worden. Bv. insecticides, schimmelwerende middelen, groeiregulatoren, …
12
■
de invoerders moeten vooraf erkend zijn vóór zij op de markt gebracht worden (lijst te raadplegen op de website http://phytoweb.fgov.be);
■
zij moeten een retributie betalen aan een speciaal fonds en een jaarlijkse bijdrage betalen waarvan het bedrag afhangt van de hoeveelheid verkochte producten en van de graad van gevaarlijkheid van het product;
■
de invoerders moeten beschikken over een toelating van het FAVV16;
■
de groot- en detailhandelaar moet zich laten registreren bij het FAVV;
■
de invoerder, de groot- en detailhandelaar moet een jaarlijkse heffing betalen aan het FAVV;
(15) FOD Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu : https://portal.health.fgov.be > Milieu > Chemische stoffen > Biociden > Lijst toegelaten biociden (16) FAVV : Federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen : www.favv.be
d. Cosmetica : (KB 15/10/1997)
■
de invoerder moet een technisch dossier voor elk cosmetisch product van een nietEuropese fabrikant, bijhouden. Dit dossier bevat de volgende gegevens : samenstelling, specificaties, productiemethode, eventuele bijwerkingen, doeltreffendheid, eventuele dierproeven, evaluatie van de gebruiksveiligheid door een gekwalificeerde verantwoordelijke. Dit dossier moet opgesteld worden zodra een cosmeticaproduct in België geproduceerd wordt of zodra het geïmporteerd wordt vanuit een land buiten de Europese Unie;
■
een consument die daarom vraagt moet voor producten die ingevoerd of onder eigen merk op de markt gebracht zijn, binnen een redelijke termijn antwoord krijgen op vragen over de samenstelling van de producten of eventuele ongewenste bijwerkingen.
Dit zijn producten die in contact komen met de opperhuid, het lichaamshaar, nagels, lippen, mond, tanden en uitwendige genitaliën met als doel te reinigen (zeep, shampoo, tandpasta, ...), te beschermen (zonnecrème, ...), in goede staat te houden (antirimpel, ...), te parfumeren of de lichaamsgeuren te corrigeren (parfum, deodorant, ...), het uiterlijk ervan te wijzigen (make-up, haarkleurmiddelen, ...). ■
de Belgische invoerder moet de activiteit vooraf melden aan de FOD "Volksgezondheid"17;
■
hij moet een eenmalige retributie betalen aan een speciaal fonds;
■
uiterlijk 48 uur vóór het in de handel brengen, moet de invoerder het Antigifcentrum alle nuttige gegevens meedelen over het product;
■
de producten moeten beantwoorden aan samenstellings- en etiketteringsnormen;
(17) FOD Volksgezondheid : www.health.fgov.be > mijn gezondheid > verbruiksgoederen > cosmetica
13
VEILIGE PRODUCTEN
e. Meststoffen, bodemverbeterende middelen en teeltsubstraten : (KB 07/01/1998) Dit zijn producten zoals meststoffen, turf, gedroogde mest, potgrond, ... ■
de invoerder zorgt ervoor dat de producten voldoen aan de specifieke bepalingen voorzien door de Belgische reglementering. Meststoffen die conform zijn met de voorschriften van een Europese verordening mogen verkocht worden onder de vermelding "EG-meststof";
■
de invoerder van producten afkomstig uit niet-Europese landen moet over een toelating van het FAVV beschikken;
■
de detailhandelaar moet zich laten registreren bij het FAVV;
■
de invoerder, groot- en kleinhandelaar moet een jaarlijkse heffing aan het FAVV betalen;
■
wie een erkenning aanvraagt als invoerder van samengestelde meststoffen, van gemengde organische bodemverbeterende middelen of van potgronden al dan niet met bestrijdingsmiddelen, moet een retributie betalen aan een speciaal fonds18;
■
wanneer een onveilig product op de markt wordt gebracht, moet het FAVV via een elektronisch formulier op de hoogte gebracht worden. Het FAVV moet ook ingelicht worden over de genomen maatregelen om de risico’s te voorkomen. Indien nodig moet ook de recallprocedure in werking gesteld worden.
(18) speciaal fonds: Begrotingsfonds voor grondstoffen en producten : https://portal.health.fgov.be>dieren en planten>sanitaire fonds>grondstoffenfonds
14
f. Producten in contact met voeding : (Verordening 1935/2004/EG) Hiermee wordt vaatwerk bedoeld (borden, glazen, schotels, ...), keukengerei (spaghettibestek, opscheplepel, taartschep, ...), verpakkingen (plastic dozen voor het bewaren van levensmiddelen, ...) ■
de invoerder zorgt ervoor dat hij voldoet aan de algemene eisen en desgevallend aan de specifieke eisen naargelang het type materiaal (glas, metaal, karton, plastic, enz.);
■
voor deze producten moet doorheen de hele productie- en verhandelingsketen een attest bestaan waaruit blijkt dat zij conform de reglementaire voorschriften zijn;
■
de producten zijn onderworpen aan traceerbaarheidsregels;
■
als er toch een onveilig product op de markt gebracht werd, moet het FAVV via elektronisch formulier op de hoogte gebracht worden. Het FAVV moet ook ingelicht worden over de genomen maatregelen om de risico’s te voorkomen. Indien nodig moet ook de recall-procedure in werking gesteld worden.
mentering betreffende gevaarlijke preparaten of biociden;
g. Detergenten : (Verordening 648/2004/EG) Detergenten zijn preparaten die zepen en/of andere oppervlakte-actieve stoffen bevatten en die bedoeld zijn voor was- en reinigingsprocédés van bijvoorbeeld textiel, vaatwerk, vloer- en andere oppervlakten: textielverzachters, voorwasproducten, wc-reinigers, reinigings- en ontsmettingsmiddelen, ... ■
de producten moeten voldoen aan samenstellings- en etiketteringsnormen. Wanneer de detergenten met ontsmettingsmiddelen gelijkgesteld worden moet de etikettering ook voldoen aan de regle-
■
wie detergenten invoert of op de markt brengt onder zijn eigen merk moet aan elk lid van het medisch personeel een ingrediëntenfiche kunnen verstrekken. De samenstelling van de detergenten gelijkgesteld met gevaarlijke preparaten moet meegedeeld worden aan het Antigifcentrum. Op de website van deze invoerder moet de lijst van de bestanddelen van de producten meegedeeld worden;
■
producten voor het wassen van textiel mogen niet meer dan 0,5% fosfor bevatten.
15
VEILIGE PRODUCTEN
4. Bijkomende plichten voor bepaalde producten a. Speelgoed en kinderverzorgingsartikelen : ■
■
mogen geen ftalaten bevatten die meer dan 0,1% van het totale gewicht uitmaken, als ze in de mond kunnen gestopt worden door kinderen onder de 3 jaar. Bijvoorbeeld opblaasbare waterspelen, spenen, poppen, ...
■
d. Aanstekers : (KB 15/09/2006) ■
de invoerder zorgt ervoor dat alle aanstekers die hij op de markt brengt, minstens een veiligheidsniveau halen dat equivalent is aan dat opgelegd door de norm EN ISO 9994:2006. Aanstekers moeten bovendien –tenzij het om luxe-uitvoeringen gaat– kindvriendelijk zijn, en minimaal voldoen aan de veiligheidseisen opgelegd in de norm EN 13869:2002. De invoerder moet de kindveiligheidstest ter beschikking van de overheid houden;
■
aanstekers die een aantrekkelijke vorm hebben voor kinderen, zijn verboden.
fopspenen in rubber mogen geen nitrosamines en nitroseerbare stoffen afgeven.
b. Elektrische en elektronische producten : (KB 12/10/2004) ■
mogen geen van volgende gevaarlijke stoffen bevatten: lood, kwik, cadmium, zeswaardig chroom, PBB’s en PBDE’s. Er zijn hierop enkele uitzonderingen bv. kwik in fluorescerende lampen en TLbuizen, lood in beeldbuizen, ...
c. Kleding, textiel en schoenen : (KB 14/03/2007, 08/07/1996)
16
■
verplichte vermelding van de samenstelling;
■
vrijwillige vermelding van onderhoudssymbolen, maar indien ze vermeld worden, moeten rechten betaald worden aan Etitex19;
■
touwtjes in kinderkledij moeten de Europese norm respecteren;
■
textiel in contact met de huid mag volgende chemische stoffen niet bevatten: Tris-fosfaat; Tris-fosfineoxide; Polybroombifenylen en azokleurstoffen;
tenminste één exemplaar per paar schoenen moet de samenstelling ervan bevatten tenzij met pictogrammen, tenzij met een tekst op de schoen gelijmd, gedrukt of geperst.
e. Kinderzitjes : ■
moeten gehomologeerd zijn door de FOD Mobiliteit en Transport20;
■
op het product moet het goedkeuringsnummer (R44/03) staan, de identificatie van de fabrikant, een pictografische uitleg van hoe de gordel bevestigd moet worden en de gewichtsgroep die de gordel beschermt.
(19) Info : www.etitex.be (20) FOD Mobiliteit en Transport: www.mobilit.fgov.be
ten een goedkeuringsmerk bevatten. Fietsen worden algemeen veilig geacht als ze minimaal voldoen aan de Europese normen. De aanwezigheid van een gebruiksaanwijzing is aangeraden;
f. Producten met misleidend uiterlijk : (KB 10/08/2001) ■
producten die door de geur of de vorm door kinderen verward kunnen worden met voeding zijn verboden, bv. zeep in vorm van fruit.
g. Voertuigen bedoeld om op de openbare weg te rijden : (KB 01/12/1975, KB 21/12/1983, KB 10/10/1974) ■
fietsen moeten voldoen aan de eisen van de wegcode voor wat betreft reflectoren, lichten, bel, remmen en afmeting. Het voorlicht moet wit of geel zijn en het achterlicht rood, het mag hier ook om knipperlichten gaan. De reflectoren moe-
■
brom- en motorfietsen moeten voldoen aan de technische eisen van de wegcode. Als ze sneller gaan dan 6km/u moeten ze gehomologeerd zijn door de FOD transport en mobiliteit20 om op de openbare weg te mogen rijden. Elk voertuig moet een identificatieplaat bevatten met een uniek framenummer. Ook het merk en type van voertuig en het nummer van proces-verbaal van goedkeuring moeten op de identificatieplaat vermeld worden;
17
VEILIGE PRODUCTEN
■
voortbewegingstoestellen (= rolstoelen, steps, kickbikes, ...) mogen niet breder zijn dan 1 meter en niet sneller gaan dan 18 km/uur. Indien ze sneller dan stapvoets rijden, horen ze thuis op de openbare weg en moeten er lichten op staan;
Interessante links Europese en Belgische normen : www.nbn.be FOD economie, energie en consumentenzaken: www.economie.fgov.be Verboden toestellen : www.economie.fgov.be
■
■
18
indien het voertuig meer dan 45km/u kan rijden moet de handelaar het inschrijvingsformulier voor een nummerplaat, het douanedocument en het aansprakelijkheidsverzekeringsformulier meegeven aan de klant; pocketbikes mogen niet op de openbare weg.
Databank van producten teruggeroepen uit de Europese markt : Rapex = Rapid Alert System : www.europa.eu > consumenten FOD Volksgezondheid: www.health.fgov.be
design © www.ramdesign.be
Redactie: Paskal Deboosere
Nog vragen ? Hélène Deconinck mail:
[email protected] Tel: 02 788 05 26
Fedis vzw
Verantwoordelijke uitgever: Arthur Goethals E. Van Nieuwenhuyselaan 8 1160 Brussel Tel. : 02 788 05 00 Fax: 02 788 05 01 web: www.fedis.be
Met de steun van: FOD Economie
Gun ook uzelf het betere klantgevoel
Als lid van Fedis bent u bij Acerta een bevoorrechte klant! Geniet van
Maar ook van
VOORKEURTARIEVEN!
OPLEIDING
• Acerta Sociaal Verzekeringsfonds: 3,5 % administratiekosten op sociale bijdragen, het laagste tarief in de markt! • Acerta Sociaal Secretariaat: tarificatie volgens samenwerking en volume • Acerta Kinderbijslagfonds: GRATIS! • 5 tot 10 % korting op het palet van HR-diensten van Acerta Consult
• Informatieve en juridische ondersteuning • Gratis infosessies ‘sociaal juridische actualiteit’ • Gezamenlijke seminaries Fedis - Acerta
NABIJHEID U kunt bij Acerta terecht in 22 kantoren over heel België!
• Ook bij de partners van Acerta: maaltijdcheques en interbedrijfsgeneeskundige dienst
Goed nieuws: uw beroepsfederatie Fedis heeft een partnership gesloten met Acerta. Een logische stap, want deze toonaangevende HR-dienstengroep ondersteunt ondernemers in de distributie in het succesvol beheer van hun belangrijkste kapitaal: mensen. Met een netwerk van 22 kantoren en het professionalisme van 1000 personeelsleden garandeert Acerta u een uitgesproken betrouwbare dienstverlening. Bovendien geniet u als Fedis-lid van talrijke voordelen.
Vraag vrijblijvend meer info! Bel 0800 - 11 284 E-mail:
[email protected] Aanvullende informatie vindt u ook altijd op www.acerta.be